Hazard Identification, Risk Assessment &

Risk Control (HIRARC) Training

 HIRARC
(HAZARD IDENTIFICATION, RISK ASSESSMENT AND RISK
CONTROL

PENGENALPASTI HAZARD, PENILAIAN RISIKO DAN

PENGAWALAN RISIKO)

2
 e nts
o nt
C
of Objective
bl e ?
Ta
1. IR A R C
h a t i sH RC
2. W f H I R A
u r p o s eo RC
3. P s so f H IR A
. Pr o c e
ti fi cation
4 d Id en
z a r
5. Ha e s s m e nt
R i sk Ass
6. o n trol
k C p
7. Ris cal Worksho
. P ra cti
8
APA ITU HIRADC ?

• Hazard Identification, Risk Assessment and Determining

Control

• Pengenalpastian Hazard, Penaksiran Risiko dan Kawalan

Risiko
 Konsep Asas Dalam HIRADC

APA ITU RISIKO ?

• Risiko = Kemungkinan x Keterukan

• Risk = Likelihood x Severity
 CARTA HIRARC
KAJIAN SEMULA
AKTIVITI RUTIN & TAK UNDANG- KEMALANGAN & MAKLUMBALAS & PEMERIKSAAN &
RUTIN UNDANG KEJADIAN KOMPLEN AUDIT

HIRARC

SOP/AK AUDIT& LATIHAN OBJ &

NCR KOMINIKASI SASARAN

REKOD, DASAR JKKP ERP

PENGUKURAN
PRASTASI & PROGRAM
PEMANTAUAN PENGURUSAN

KAJIANSEMULA
PENGURUSAN 6
 FALSAFAH AKKP 1994

FALSAFAH
“KEWAJIPAN BAGI MEMASTIKAN
KESELAMATAN DAN KESIHATAN DI TEMPAT
KERJA TERLETAK PADA MEREKA YANG
MEWUJUDKAN RISIKO DAN MEREKA YANG
BEKERJA DENGAN RISIKO TERSEBUT”
 KEWAJIPAN AM MAJIKAN DAN ORANG
YANG BEKERJA SENDIRI (SEKSYEN 15,
AKKP 1994)

1. Mengada dan menyenggara loji dan sistem kerja

selamat
HIRARC

2. Membuat perkiraan untuk menjamin

keselamatan dalam penggunaan, pengendalian,
penanganan (handling), penyimpanan dan
pengangkutan loji dan bahan
 KEWAJIPAN AM MAJIKAN DAN ORANG
YANG BEKERJA SENDIRI (SEKSYEN 15, AKKP 1994)

3. Mengadakan maklumat, arahan, latihan dan

penyeliaan berkaitan keselamatan dan kesihatan
pekerjaan
i. Maklumat ii. Arahan

iii. Latihan iv. Penyeliaan

 KEWAJIPAN AM MAJIKAN DAN ORANG
YANG BEKERJA SENDIRI (SEKSYEN 15, AKKP 1994)

4. Memastikan laluan keluar dan masuk ke

tempat kerja yang selamat
5. Menyediakan persekitaran kerja yang selamat
dan sihat serta kemudahan kebajikan pekerja

Penalti kepada  RM 50,000 atau

Majikan  2 tahun penjara atau
 kedua-duanya sekali
 The whole basis of OH&S management
system is hazard identification, assessing
the risk and control.
 OH&S Management System

Continual
improvement

OH&S
Management policy
review

Checking and Planning

corrective action

Implementation
and operation

HIRARC
 Risk Management
OHSAS 18001
• an OH&S management system to eliminate or
minimize risk to employees and other interested
parties who may be exposed to risks associated
with organization’s activities

OSHA : 1994, Section 15

 provision and maintenance of a working

environment, plant and systems of work, use

or operation, handling, and storage and
transport of plant and substances that are
safe and without risks to health
 What is risk?
• Risk is something that we as individuals live with on a
day-to-day basis.
• People are constantly making decisions based on risk.
• Simple decision in daily life such as driving, crossing the
road and money investment all imply an acceptance risk.
• Risk is the combination of the likelihood and severity of
a specified hazardous event occurring.
 What’s involve?
Ref : OHSAS 18001: 2007

L
Risk : Combination of the ikelihood of an
occurrence of a hazardous event or exposure(s) and

s
the everity of injury or ill health that can be
caused by the event or exposure(s)
 Hazard : A hazard is any situation, substance,
activity, event, or environment that could potentially
cause injury or ill health
 What’s involve?

Ref : OHSAS 18001: 2007

 Risk assessment : process of evaluating the
risk(s) arising from a hazard(s), taking into
account the adequacy of any existing controls,
and deciding whether or not the risk(s) is
acceptable
 Acceptable risk : A risk is acceptable if it has
been reduced to a level that your organization
can tolerate given its occupational health and
safety (OH&S) policy and its legal obligations.
HIRARC
 TOWARDS OHSAS 18001 CERTIFICATION

HIRARC OHSAS 18001 MILESTONE CHART

ID Task Name Duration Start Finish
November 11 January 21 April 1 June 11 Au
11/15 12/20 1/24 2/28 4/4 5/9 6/13 7/18 8
1 OHSAS 18001 Milestone 183 days Tue 12/1/09 Thu 8/12/10
2 OHSAS 18001 awareness 5 days Tue 12/1/09 Mon 12/7/09
3 Documentation Development 81 days Tue 12/8/09 Tue 3/30/10
4 HIRARC 21 days Tue 12/8/09 Tue 1/5/10
5 Legal Identification & Evaluation 21 days Tue 12/8/09 Tue 1/5/10
6 Common Documentation 21 days Tue 12/8/09 Tue 1/5/10
7 Review Session I 2 days Wed 1/6/10 Thu 1/7/10
8 Operational Control 21 days Fri 1/8/10 Fri 2/5/10
9 O&T and OSH MP 14 days Mon 2/8/10 Thu 2/25/10
10 ERP Manual 14 days Mon 2/8/10 Thu 2/25/10
11 Review Session II 2 days Fri 2/26/10 Mon 3/1/10
12 Documentation Review Before Implementation21 days Tue 3/2/10 Tue 3/30/10
13 OHSAS 18001 Implementation 90 days Wed 3/31/10 Tue 8/3/10
14 Environment-Related Training 3 days Wed 3/31/10 Fri 4/2/10
15 Legal Training 1 day Wed 3/31/10 Wed 3/31/10
16 Schedule Waste Training 1 day Thu 4/1/10 Thu 4/1/10
17 Internal Audit Training 1 day Fri 4/2/10 Fri 4/2/10
18 Actual Internal Audit 2 days Wed 8/4/10 Thu 8/5/10
19 Management Review 1 day Fri 8/6/10 Fri 8/6/10
20 SIRIM Audit 5 days Fri 8/6/10 Thu 8/12/10
21 Initial Audit 2 days Fri 8/6/10 Mon 8/9/10
22 Certification Audit 3 days Tue 8/10/10 Thu 8/12/10
Hazard Identification, Risk Assessment & Risk Control
(HIRARC) Form
HAZARD IDENTFICATION, RISK ASSESSMENT AND RISK CONTROL (HIRARC) FORM
Doc No.

Prepared by   Revision No :

JOB TITLE Working in Clinic Verified by   Date :

HAZARD IDENTIFICATION RISK ASSESSMENT RISK CONTROL

No
Activities / Equipment/ Recommended Control PIC (Due Date /
R/NR* Hazard Consequences Current Risk Control Likelihood Severity Risk Level Type of Control
Facilites Measures Status)

Receive & treat patient 9.1 a) Exposure to 9.1 a) Sick 9.1 a) Competency &
known & unknown 9.1 b) Fatality Proper PPE to be worn
bacteria, fungal &
viruses
9 R 2 2 4 (L) NIL NIL  

1 2 3
Clearing medical waste 10 a) Contact with 10.1 a) Sick 10.1 a)Competency &
sharp object 10.1 b) Fatality Proper PPE to be worn
10 R 2 2 4 (L) NIL NIL  

Using X-ray machine 11 a) Exposure to 11.1 a) Cancer 11a) Competency & Proper
radioactive and 11.1 b) Fatality PPE to be worn
radiation 11b) Safe work distance,
allowable exposure limit &

11 R 2 2 4 (L) NIL NIL  

12 a) Pollution to 12a) Competency &

atmosphere, sanitary Proper PPE to be worn
sewer, ground water, fresh
Release Contamination / water, soil
12 R 12 a) Scheduled waste 2 2 4 (L) NIL NIL  
Hospital treated waste

*R-Routine, NR - Non Routine

LIKELIHOOD SEVERITY
Most Likely (5) The most likely result of the hazard / event being realised Catastropic (5) Numerous fatalities
Possible (4) Has a good change of occuring and is not unusual (1-5 years) Fatal (4) Approximately one single fatality

Conceivable (3) Might be occur at sometime in future (5-10 years) Serious (3) Non-fatal injury, permanent disability or > 4 days MC
Remote (2) Has not been known to occur after many years (10 yrs) Minor (2) Disabling but not permanent injury or 1-4 days MC
Inconceivable (1) Is practically impossible and has never occurred Negligible (1) Minor abrasions, bruises, cut, first aid type injury

RISK = LIKELIHOOD X SEVERITY 15 - 25 : HIGH RISK 5-12 MEDIUM 1 - 4 : LOW RISK

 HIRARC References

 Guidelines for Hazard

Identification, Risk
Assessment and Risk
Control
 Published by Department
of Occupational Safety and
Health (DOSH) 2008.
 Definisi Hazard?
APA ITU HAZARD?

• Sesuatu punca atau sesuatu keadaan yang mempunyai

potensi dimana boleh mendatangkan mudarat dalam bentuk
kecederaan atau kesihatan yang buruk kepada manusia,
kerosakan harta, kerosakan alam sekitar atau gabungan daripada
mana-mana mudarat tersebut (Rujukan : Garispanduan DOSH
2008)

• Source, situation or act with a potential for harm in

terms of human injury or ill health, or combination of these.
(Rujukan : Standard OHSAS18001:2007)
Punca-Punca
Hazard

Manusia
Tidak Kompeten, Sikap/ Perilaku Tidak Selamat
& Tidak Mengikut Prosidur Kerja Selamat

Pepasangan, Susun Atur and Spesifikasi Peralatan

Bahan kimia dan gas berbahaya yang ada di tempat

Keadaan tempat kerja,

(e.g: aliran keluar masuk udara, pencahayaan & tepi jalan raya
 Purpose of HIRARC
The purpose of HIRARC are as follows:-

1. To identify all the factors that may cause harm to

employees and others (the hazards);
2. To consider what the chances are of that harm
actually be falling anyone in the circumstances of a
particular case and the possible severity that could
come from it (the risks); and
3. To enable employers to plan, introduce and monitor
preventive measures to ensure that the risks are
adequately controlled at all times.
 Planning of HIRARC Activities
HIRARC activities shall be plan and conducted –

a. for situation –
– i. where hazard appear to pose significant threat;
– ii. uncertain whether existing controls are adequate;
or/and
– iii. before implementing corrective or preventive
measures.

b. by organization intending to continuously improve OSH

Management System.

It should be the duty of the employer to assign a trained

personnel to lead a team of employees associated with one
particular process or activity to conduct HIRARC.
 Process of HIRARC
Process of HIRARC requires 4 simple steps -
• a. classify work activities;
• b. identify hazard;
• c. conduct risk assessment (analyze and
estimate risk from each hazard), by calculating
or estimating -
– i. likelihood of occurrence, and
– ii. severity of hazard;
• d. decide if risk is tolerable and apply control
measures (if necessary).
Flowchart of HIRARC Process
 Classify work activities
• Classify work activities in accordance with
their similarity, such as -
– i. geographical or physical areas
within/outside premises;
– ii. stages in production/service process;
– iii. not too big e.g. building a car;
– iv. not too small e.g. fixing a nut; or
– v. defined task e.g. loading, packing,
mixing, fixing the door.
Example Hazards map : Grocery Store
 TUGASAN / AKTIVITI BERISIKO
• Contoh-contoh tugasan / aktiviti yang
berisiko:
• Bekerja di tempat tinggi
• Pemasangan talian dan kabel
• Kerja-kerja pembinaan menara
• Kemasukan ke ruang terkurung
• Tembakan lelasan (abrasive blasting)
• Kerja-kerja mengangkat yang sukar / berat
• Kerja panas
• Kerja-kerja pembinaan am
• Kerja-kerja pencawang
• Pembersihan rentis
• Kerja radiasi
29
 AKTIVITI
• Aktiviti Rutin. (R- Routine)
– Semua aktiviti yang dikenalpasti dan disenaraikan
di dalam jadual kerja/ latihan (termasuk kerja
pentadbiran).

• Aktiviti Tidak Rutin. (NR - Non Routine)

– Aktiviti selain daripada aktiviti rutin.

30
Hazard
Identification
 Hazard identification
• The purpose of hazard identification is to highlight the
critical operations of tasks, that is, those tasks posing
significant risks to the health and safety of employees
as well as highlighting those hazards pertaining to
certain equipment due to energy sources, working
conditions or activities performed.
 Hazard identification
• Hazards can be divided into three
main groups,
–health hazards,
–safety hazards, and
–environmental hazards.
 Health hazards
• An occupational health hazard is any agent that can
cause illness to an individual.
• A health hazard may produce serious and immediate
(acute) affects, or may cause long-term (chronic)
problems.
• All or part of the body may be affected.
• Someone with an occupational illness may not recognize
the symptoms immediately.
• For example, noise-induced hearing loss is often difficult
for the affected individual to detect until it is well
advanced.
 Health hazards
Health hazards include;
• Chemicals (such as battery acids and
solvents) ,
• Biological hazards (such as bacteria, viruses,
dusts and molds),
• Physical agents (energy sources strong
enough to harm the body, such as electric
currents, heat, light, vibration, noise and
radiation) and
• Work design (ergonomic) hazards.
 Safety/Physical hazards
• A safety hazard is any force strong enough
to cause injury, or damage to property.
• An injury caused by a safety hazard is
usually obvious.
• For example, a worker may be badly cut.
• Safety hazards cause harm when
workplace controls are not adequate.
 Safety/Physical hazards
Some examples of safety hazards include, but are not limited to -
• i. slipping/tripping hazards (such as wires run across floors);
• ii. fire hazards (from flammable materials);
• iii. moving parts of machinery, tools and equipment (such as
pinch and nip points);
• iv. work at height (such as work done on scaffolds);
• v. ejection of material (such as from molding);
• vi. pressure systems (such as steam boilers and pipes);
• vii. vehicles (such as forklifts and trucks);
• viii. lifting and other manual handling operations; and
• ix. working alone.
 Environmental hazards
• An environmental hazard is a release to the
environment that may cause harm or deleterious
effects.
• An environmental release may not be obvious.
• For example, a worker who drains a glycol system
and releases the liquid to a storm sewer may not be
aware, of the effect on the environment.
• Environmental hazards cause harm when controls
and work procedures are not followed.
Hazards Examples
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK

•Tenaga elektrik ialah hazard yang:

– Tidak kelihatan
– Tiada bau
– Senyap

40
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
 Tenaga elektrik boleh mengalir
menerusi bahan pengalir / konduktor
− Contoh: besi, logam, air serta
tubuh manusia
 Bahan yang tidak mengalirkan tenaga
elektrik dikenali sebagai penebat
− Contoh: kayu, plastik, kaca serta
getah

41
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
• HAZARD-HAZARD BERKAITAN
TENAGA ELEKTRIK
1. Kejutan / Renjatan elektrik
– Sentuhan langsung kepada pengalir
elektrik bertenaga 50 V a.u. atau lebih
boleh mendatangkan kecederaan
– Sentuhan tidak langsung dengan
pengalir yang terdedah, yang bertenaga
semasa rosak. Pada keadaan normal ia
tidak mencederakan
42
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK

HAZARD-HAZARD BERKAITAN TENAGA ELEKTRIK

 3 faktor yang terlibat di dalam kejutan elektrik:
1. RINTANGAN: Semakin rendah rintangan badan manusia,
semakin besar potensi hazard kejutan elektrik berlaku
2. VOLTAN: Semakin tinggi voltan, semakin besar potensi
hazard kejutan elektrik berlaku
− Voltan melebihi 50 V a.u. dianggap merbahaya
3. ARUS: Semakin tinggi arus, semakin besar potensi hazard
kejutan elektrik berlaku
− Arus yang mengalir melebihi 5 mA dianggap merbahaya
− Arus 10 mA boleh menghasilkan kejutan yang mencukupi
untuk menghalang kawalan tubuh ke atas otot-otot

43
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
Nilai Arus Kesan
1 mA atau kurang Tidak mengakibatkan sebarang kesan; tidak dapat
dirasakan; dan pada tahap ambang persepsi.
1-8 mA Memberikan kesan kejutan; tidak menyakitkan; dan
kehilangan kawalan otot yang sementara.
8-15 mA Kesan kejutan yang menyakitkan; hazard dapat dilepaskan
dengan keupayaan sendiri; dan kawalan otot tidak hilang.
15-20 mA Kesan kejutan yang menyakitkan; hazard tidak dapat
dilepaskan; dan kawalan pada otot yang terlibat akan hilang.
20-50 mA Menyakitkan; pengecutan yang teruk pada otot; dan
kesusahan untuk bernafas.
100-200 mA Fibrilasi otot ventrikel (Ventricular Fibrillation) iaitu suatu
keadaan pada jantung yang boleh mengakibatkan kematian.
200 mA atau Kesan terbakar yang teruk dan pengecutan yang teruk pada
lebih otot sehingga menyebabkan otot pada dada menekan pada
jantung dan seterusnya menyebabkan jantung berhenti
selama tempoh masa kejutan.
Jadual 1.0 Kesan arus ulangalik, a.u. 50 Hz ke atas tubuh badan manusia biasa 44
HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK

Semakin lama
pendedahan,
semakin besar
potensi berlakunya
hazad kejutan
elektrik.
Arus kejutan
elektrik yang
mengalir merentasi
jantung adalah
sangat berbahaya
45
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
• HAZARD-HAZARD BERKAITAN TENAGA
ELEKTRIK
2. Kelecuran
 Bersentuhan dengan pengalir yang hidup
 Pada titik kemasukan dan keluar arus elektrik
yang mengalir menerusi badan
 Arus elektrik yang mengarka (contoh: kilat)

46
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
• HAZARD-HAZARD BERKAITAN TENAGA
ELEKTRIK
3. Kebakaran
 Tenaga elektrik adalah punca yang biasa bagi
kebanyakan kejadian kebakaran
 Punca bagi pencucuhan elektrik meliputi:
 Percikan – di antara pengalir
 Arka – perlepasan tenaga yang lebih besar
 Litar pintas – litar elektrik
 Lebih beban
 Pendawaian lama dan mengalami kerosakan
47
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
• HAZARD-HAZARD BERKAITAN TENAGA
ELEKTRIK
4. Letupan
 Disebabkan oleh litar pintas atau percikan dari
sambungan elektrikal
 Contoh: Litar pintas semasa kerja-kerja
penyenggaraan

48
 HAZARD FIZIKAL:
ELEKTRIK
• HAZARD-HAZARD BERKAITAN TENAGA
ELEKTRIK
5. Elektrik statik
 Kesan yang dihasilkan oleh cas elektrik yang
terperangkap di dalam penebat.
Contoh: Hadir di dalam industri seperti pembuatan
tekstil, nylon, atau di mana terdapat pengaliran serbuk
di dalam talian paip
 Elektrik statik boleh menjadi punca bahaya jika
percikannya berlaku di dalam ruang udara mudah
terbakar, yang akan mengakibatkan letupan dan
kebakaran cth. non-conductive floor mat
49
 KERJA DI TEMPAT TINGGI
LEBIH DARI 40,000 KECEDERAAN
DAN KEMATIAN DILAPORKAN
SETIAP TAHUN DISEBABKAN OLEH
JATUH DI SELURUH DUNIA

JATUH ADALAH
MERUPAKAN PUNCA
UTAMA
KEMALANGAN MAUT
DI DALAM INDUSTRI
PEMBINAAN.
33% DARI
KEMALANGAN
TERSEBUT
MENYEBABKAN
KEMATIAN.
50
RISIKO BEKERJA DI TEMPAT TINGGI
1. Pekerja jatuh
a) dari tempat tinggi atau ke dalam lubang
– (contoh: Menara Talian, Tiang Talian,
Tangga, Perancah, Pelantar, Setor Peralatan,
Lubang yang digali, dsb)
b) terjatuh atau tersungkur
2. Benda jatuh
a) menara / tiang tumbang
b) tanah runtuh dan mendapan
c) perancah runtuh
d) Benda / peralatan jatuh semasa memegang /
menggunakannya

51
 KERJA DI RUANG TERKURUNG
•“Ruang terkurung (confined space) adalah
suatu tempat yang boleh dimasuki pada
tekanan udara biasa tetapi bukan direka
untuk dihuni untuk jangkamasa yang lama,
dan mempunyai laluan keluar / masuk yang
sempit”

* Lurang * AHU * Menara Penyejuk

* Sistem Kumbahan * Terowong * Paip dan seumpamanya
* Tangki * Silo * Lubang
52
 HAZARD DI RUANG TERKURUNG
1. Hazard Kimia
a) Gas atau wasap beracun
b) Gas atau wasap yang membakar
2. Hazard Fizikal
a) Pengudaraan seperti kekurangan
oksigen atau berlebihan oksigen
b) Radiasi
3. Hazard Ergonomik
4. Hazard Psikososial
53
 HAZARD FIZIKAL:
RADIASI
• KESAN KEPADA KESIHATAN:
 Bergantung kepada dos sinaran
 Penyakit akibat radiasi:
 Kerosakan pada kulit dan mata
 Merosakan sum-sum tulang (bone marrow)
 Kanser paru-paru dan kulit
 Kerosakan genetik
 Kecacatan kepada kandungan
Tiga prinsip perlindungan dari sinaran:

54
 HAZARD FIZIKAL:
KERJA PANAS
• CONTOH HAZARD BERKAITAN KERJA
KIMPALAN / PEMOTONGAN BESI
 Gas dan wasap (fume) berbahaya boleh
menyebabkan kecederaan atau penyakit –
seperti oksida dari N2, Ozon
 Suhu tinggi boleh membakar kulit, dan
menyebabkan kebakaran dan letupan
 Kejutan elektrik boleh membawa maut
 Sinaran panas / api boleh menyebabkan
kebakaran dan arka pada mata

55
 HAZARD FIZIKAL:
KERJA PANAS
• CONTOH HAZARD BERKAITAN KERJA
KIMPALAN / PEMOTONGAN BESI
 Tangan yang berpeluh, cermin mata
keselamatan yang kabur dan pening kepala
boleh menyebabkan kemalangan
 Terbakar disebabkan sentuhan secara tidak
sengaja
 Keadaan yang kurang selesa menyebabkan
mudah marah dan terganggu, dan ia
menganggu daya fikir (mental alertness), yang
akan menyebabkan kurang perhatian terhadap
kerja dan menyebabkan kemalangan
 Tegasan haba, keletihan, strok, kekejangan
dan melecur
56
 HAZARD FIZIKAL:
KEBAKARAN
Empat perkara perlu wujud untuk
menyebabkan kebakaran:
 Bahan bakar
 Haba yang cukup mendorong kenaikan suhu bahan
tersebut kepada paras suhu pencucuhannya
 Oksigen yang mencukupi untuk menyebabkan
pembakaran
 Tindakbalas luahaba (eksotermik) bahan-bahan
tersebut

• Nota : Dengan menghapuskan salah satu dari empat

elemen tersebut, maka kebakaran tidak akan berlaku
atau api akan terpadam

57
 HAZARD FIZIKAL:
KEBAKARAN

Oksigen, haba dan bahan

bakar adalah pelengkap
kepada ‘segi tiga api’.
Dengan kewujudan elemen
yang keempat, iaitu
tindakbalas kimia, proses
kebakaran akan berulang
secara berterusan yang
disebut sebagai
‘tetrahedron’.

58
 HAZARD FIZIKAL:
KEBAKARAN

 Risiko kebakaran:
Terhidu gas beracun
Lemas akibat kekurangan oksigen
Kelecuran
Terbakar

59
 HAZARD FIZIKAL:
BUNYI BISING

 Bunyi yang tidak dikehendaki

 Satu bentuk tenaga
 Kesannya bergantung kepada:
− Kekuatan bunyi bising
− Tempoh pendedahan pada bunyi bising
tersebut
− Kekerapan / Frekuensi
 Jenis bising (denyutan, berterusan)
 Diukur dalam unit decibels (dB)

60
 HAZARD FIZIKAL:
BUNYI BISING
Anggaran Umum Untuk Kebisingan Berkaitan Pekerjaan
194 Bunyi paling bising

Bunyi roket berlepas 180

165 Bunyi tembakan
Bunyi enjin jet berlepas 140
Bunyi mesin gerudi pneumatik 119 120 Bunyi Siren Ambulan

Bunyi gergaji berantai 110 114 Bunyi mesin gerudi

penghentak
Bunyi Bulldozer, penyembur cat 105
Bunyi gerudi tangan 98 96 Bunyi traktor
Bunyi penggosok pasir 93
90 Bunyi pengering rambut /
85 Paras Bertindak
mesin rumput
Pendedahan > 85 boleh menyebabkan
hilang pendengaran 80 Bunyi deringan
telefon
Bunyi perbualan normal 60
30 Bunyi angin
Bunyi paling perlahan boleh didengari
0
61
 HAZARD FIZIKAL:
KESAN BUNYI BISING

Paras (dBA) Pernyataan

< 85 Paras Selamat
85 Paras Bertindak (8 jam)
90 Had Pendedahan
Dibenarkan (4 jam)
115 Had Pendedahan Dilarang
130 Ambang Kesakitan

62
 HAZARD FIZIKAL:
KESAN BUNYI BISING
 Akut / Kesan serta merta (acute)
− merosakkan gegendang telinga
− merosakkan ossicles telinga

63
 HAZARD FIZIKAL:
KESAN BUNYI BISING
 Anjakan ambang sementara
{Temporary Threshold Shift (TTS)} –
hilang pendengaran akibat
pendedahan pada bunyi bising, semua
atau sebahagian akan pulih semula
apabila pendedahan tersebut
diberhentikan
 Anjakan ambang tetap {Permanent
Threshold Shift (PTS)} boleh
mengakibatkan pekak
− Menyerupai TTS
− Pemulihan tidak sepenuhnya
64
 HAZARD FIZIKAL:
KESAN BUNYI BISING
 Tinnitus
– Bunyi berdengung di dalam telinga
– Disebabkan oleh beberapa punca
– Dikaitkan dengan PTS
 Masalah perhubungan
 Hilang pendengaran
 Kelantangan (kerosakan pada bahagian
tengah telinga)
 Kejelasan (kerosakan pada bahagian
dalam telinga) (kekerapan yang tinggi)

PERINGATAN!
PEKAK YANG DISEBABKAN OLEH
PENDEDAHAN KEPADA BUNYI BISING
TIDAK DAPAT DIUBATI ATAU DIPULIHKAN 65
 HAZARD KIMIA
• Cara kemasukan dan risikonya:
1. Serapan menerusi kulit dan percikan
ke mata – kelecuran, gatal, buta dsb.
2. Sedutan / hiduan melalui pernafasan –
pening kepala, mual, muntah-muntah,
dsb.
3. Makan / minum – kerosakan kepada
organ dalaman
4. Suntikan / tertusuk - kerosakan
kepada organ dalaman, gatal, dsb.

66
 HAZARD ERGONOMIK
•Ergonomik adalah ilmu sains yang menyesuaikan
cara dan suasana kerja kepada pekerja
•CONTOH HAZARD ERGONOMIK DI TEMPAT KERJA
 Kerja yang menggunakan kekuatan tenaga manusia
(manual handling / force)
– Mengunakan kekuatan fizikal secara berlebihan
– Beban berat yang diangkat, ditolak atau ditarik
 Ulangan / Kekerapan & jangkamasa
− Kerja yang sama dilakukan dengan berulang-ulang
 Kedudukan badan semasa kerja (Posture)
− Kedudukan badan / kerja yang tidak natural
− Kedudukan beban tidak selari dengan paksi tulang
belakang (spinal axis)
 Gegaran seperti pemandu lori, pengguna mesin
pemampat

67
 HAZARD PSIKOSOSIAL
PERCINTAAN PERKAHWINAN
KELUARGA
TEKANAN KERJA
SEKSUAL
KESEDIHAN
KEWANGAN
RUNSING PEKERJAAN

CEMBURU TEKANAN
PERSEKITARAN
KONFLIK
SALAHGUNA
POLITIK DADAH
68
 KEMALANGAN INDUSTRI UTILITI ELEKTRIK

•Iktibar daripada kemalangan

dalam industri utiliti elektrik di
Malaysia

69
 Hazard identification technique
The employer shall develop a hazard identification and
assessment methodology taking into account the
following documents and information -
• i. any hazardous occurrence investigation reports;
• ii. first aid records and minor injury records;
• iii. work place health protection programs;
• iv. any results of work place inspections;
• v. any employee complaints and comments;
 Hazard identification technique
Continued-
• vi. any government or employer reports, studies and
tests concerning the health and safety of employees;
• vii. any reports made under the regulation of
Occupational Safety and Health Act,1994
• viii. the record of hazardous substances; and
• ix. any other relevant information.
 The hazard identification and assessment -

• a. Steps and time frame for identifying and assessing

the hazards.

• One must define the steps for the identification of

hazards and a time frame for this identification.
The hazard identification and assessment -

The following information should be included -

• i. who will be responsible for the identification:
– for example, it may be the workplace health and
safety committee, or an individual or individuals
appointed by the committee;
The hazard identification and assessment -

The following information should be included –

• ii. the way in which the identification reports
are processed:
– for example, they may be compiled and processed
by the commit tee, or by individuals appointed by
the committee; and
The hazard identification and assessment -

The following information should be included –

• iii. the identification time frame:
– for example, the identification of hazards for
workshop A must be completed in December, for
workshop B in April and for workshop C in
November.
The hazard identification and assessment -

• b. The keeping of a record of the hazards.

– After having identified the hazards, one must
establish and maintain an identification record, either
in print or electronic format.

• c. A time frame for reviewing and, if necessary,

revising the methodology.
The techniques to identify hazards

• Some examples of techniques include, but are

not limited to -
– i. work place inspections;
– ii. task safety analysis or job hazard analysis;
– iii. preliminary investigations;
– iv. potential accident factors;
– v. failure analysis;
– vi. accident and incident investigations.
The review of the identification

• The date for the review of the

identification:
– for example, the review of the identification
method will be carried out every three years.
• To complete hazard identification, one
can use techniques to identify hazards.
Risk
Assessment
 Analyze and estimate risk
• Risk is the determination of likelihood and
severity of the credible accident/event
sequences in order to determine magnitude and
to priorities identified hazards.

• It can be done by
– qualitative,
– quantitative or
– semi quantitative method.
 Analyze and estimate risk
• A qualitative methods used words to
describe the magnitude of potential severity
and the likelihood that those severity will
occur.
• These scales can be adapted or adjusted to
suit the circumstances and different
descriptions may be used for different risks.
• This method uses expert knowledge and
experience to determine likelihood and
severity category.
 Analyze and estimate risk
• In semi-quantitative analysis, qualitative scales
such as those described above are given values.

• The objective is to produce a more expanded

ranking scale than is usually achieved in
qualitative analysis, not to suggest realistic
values for risk such as is attempted in
quantitative analysis.
 Analyze and estimate risk
• Quantitative analysis uses numerical values
(rather than the descriptive scales used in
qualitative and semi-quantitative analysis) for
both severity and likelihood using data from a
variety of sources such as past accident
experience and from scientific research.
Analyze and estimate risk- Severity
• Severity may be determined by modeling
the outcomes of an event or set of events,
or by extrapolation from experimental
studies or past data.
• Severity may be expressed in terms of
monetary, technical or human impact
criteria, or any of the other criteria.
Analyze and estimate risk -Severity
• The way in which severity and likelihood are
expressed and the ways in which they are
combined to provide a level of risk will vary
according to the type of risk and the purpose
for which the risk assessment output is to be
used.
• In this guidelines qualitative and semi
quantitative method uses as an example
 Likelihood of an occurrence
• This value is based on the likelihood of an event
occurring.
• You may ask the question
– “How many times has this event happened in the
past?”
• Assessing likelihood is based worker
experience, analysis or measurement.
 Likelihood of an occurrence
• Likelihood levels range from “most likely”
to “inconceivable.”
• For example, a small spill of bleach from a
container when filling a spray bottle is most
likely to occur during every shift.
• Alternatively, a leak of diesel fuel from a
secure holding tank may be less probable.
 Likelihood
• Table A indicates likelihood using the following
values -
 LIKELIHOOD

• The most likely result of the hazard /

Most likely (5) event being realized

• Has good chance of occurring and is

Possible (4) not unusual (1-5 years)

• Might be occur in future (5-10 years)

Conceivable (3)
• Has not be known to occur after many
Remote (2) years (after 10 years)

Inconceivable • Is practically impossible and has never

occurred.
(1)
 Severity of hazard
• Severity can be divided into five categories.
• Severity are based upon an increasing level of
severity to an individual’s health, the environment,
or to property.
 SEVERITY

• Numerous fatality, irrecoverable property damage

Catastrophic (5) and productivity.

• Approximately one single fatality, major property

Fatal (4) damages.

• Non-fatal injury, permanent disability or LTI > 4

Serious (3) days MC.

• Disabling but not permanent injury or LTI 1-4 days

Minor (2) MC

Negligible (1) • Minor abrasions, bruises, cut, first aid type injury.
 LIKELIHOOD SEVERITY
Most Likely (5) The most likely result of the hazard / Catastrophic (5) Numerous fatalities
event being realized
Possible (4) Has a good change of occurring and is not Fatal (4) Approximately one single fatality
unusual (1-5 years)
Conceivable (3) Might be occur at sometime in future Serious (3) Non-fatal injury, permanent
(5-10 years) disability or > 4 days MC
Remote (2) Has not been known to occur after many Minor (2) Disabling but not permanent
years (10 yrs) injury or 1-4 days MC
Inconceivable (1) Is practically impossible and has never Negligible (1) Minor abrasions, bruises, cut,
occurred first aid type injury
 Risk assessment
• Risk can be presented in variety of ways to
communicate the results of analysis to make
decision on risk control.
• For risk analysis that uses likelihood and severity
in qualitative method, presenting result in a risk
matrix is a very effective way of communicating
the distribution of the risk throughout a plant
and area in a workplace.
 Risk assessment
Risk can be calculated using the following
formula:

L x S = Relative Risk

L = Likelihood
S = Severity
 An example of risk matrix
• To use this matrix, first find the severity column that best describes
the outcome of risk.
• Then follow the likelihood row to find the description that best suits
the likelihood that the severity will occur.
• The risk level is given in the box where the row and column meet.
 Risk Matrix

Risk Description Action

15-25 High A HIGH risk requires immediate action to control the hazard as detailed in the
hierarchy of control. Actions taken must be documented on the risk assessment
form including date for completion.(1-3 month)

5-12 Medium A MEDIUM risk requires a planned approach to controlling the hazard and applies
temporary measure if required. Actions taken must be documented on the risk
assessment form including date for completion.(4-12 month)

1-4 Low A risk identified as LOW may be considered as acceptable and further reduction
may not be necessary. However, if the risk can be resolved quickly and efficiently,
control measures should be implemented and recorded.
 CARTA HIRARC
KAJIAN SEMULA
AKTIVITI RUTIN & TAK UNDANG- KEMALANGAN & MAKLUMBALAS & PEMERIKSAAN &
RUTIN UNDANG KEJADIAN KOMPLEN AUDIT

HIRARC

SOP/AK AUDIT& LATIHAN OBJ &

NCR KOMINIKASI SASARAN

REKOD, DASAR JKKP ERP

PENGUKURAN
PRASTASI & PROGRAM
PEMANTAUAN PENGURUSAN

KAJIANSEMULA
PENGURUSAN 97
DOSH
Guideline
For HIRARC
 Worked example
• Scenario 1: Wood panel cutting process
• A team of two workers operates a cross-cut saw
machine.
• Their work includes loading wood panel onto the
machine, cutting the wood and unloading the cut
wood.
• They also need to repair and maintain the machine
regularly as well as to change the blades of the
machine.
• (Caution: This example may not be applicable to
similar work in your workplace).
• Scenario 2: Wall exterior plastering work
• A group of three workers was instructed to do
plastering work at exterior wall at first floor of the
building. Their work includes
• erecting working platform, wall plastering with
concrete and do clearing work. (Caution: This
example may not be applicable to
• similar work in your workplace).
 AKTIVITI
• Aktiviti Rutin. (R- Routine)
– Semua aktiviti yang dikenalpasti dan disenaraikan
di dalam jadual kerja/ latihan (termasuk kerja
pentadbiran).

• Aktiviti Tidak Rutin. (NR - Non Routine)

– Aktiviti selain daripada aktiviti rutin.

104
 CONTOH AKTIVITI

Apakah risiko yang berkaitan dengan kerja rentangan kabel bawah

tanah?

105
 Hazard Identification, Risk Assessment & Risk Control
(HIRARC) Form

1. MENGENALPASTI HAZARD 2. ANALISIS RISIKO 3. KAWALAN RISIKO

KAWALAN
R/NR YANG BOLEH TAHAP RISIKO LANGKAH LANGKAH
BIL AKTIVITI HAZARD RISIKO Prob Sev Level Risk TANGGUNGJAWAB
* MENGAKIBATKAN (RISK LEVEL) KAWALAN KAWALAN LANJUT
SEMASA
1. Rentangan kabel
mengikut PSI &
Manual
1.Penyelia Projek

3
Terkorek servis lain
Kabel Rentang Kabel (TNB)
termasuk kabel TNB 1.Cable 2. Latihan tahunan
Penyediaan berdekatan Kawalan
1 R menyebabkan marker/ cable 2 4 8 SEDERHANA penyeliaan kabel
Peparit Kabel masih ada Pentadbiran 2. Kontraktor @

2
pancaran arka slab
bekalan Rakan Niaga Strategik
/renjatan elektrik 3. Menjalankan
(RNS)
kerja-kerja korekan
berpandukan utility

1
mapping
1. Semak sling 1. Perlukan latihan
chain dalam penyeliaan lori kren 1.Penyelia Projek
Merentang keadaan baik Kawalan 2. Memastikan Rentang Kabel (TNB)
2 R Kabel drum Ditimpa Drum Kabel 3 5 15 TINGGI
kabel Pentadbiran kawasan kerja
2. Penyeliaan dalam keadaan 2. Kontraktor (RNS)
terus lori kren selamat
1. Memastikan KPD
yang lengkap 1.Penyelia Projek
disediakan oleh Rentang Kabel (TNB)
Menimbus dan
KPD pihak kontraktor
menutup
Premix Panas Percikan/Tumpahan 1. Memakai (Kelengkapan 2. Kontraktor (RNS)
3 peparit kabel R 1 2 2 RENDAH
suhu 120ºC Premix KPD Perlindungan Memastikan
termasuk
Diri) penggunaan 3. Contract
menurap jalan.
lengkap KPD (e.g :- Management Unit
safety shoes, safety (CMU) (TNB)
vest)
 Apakah Kesannya?
1. Penyediaan peparit kabel – Kabel berdekatan masih ada bekalan

 Manusia (Pekerja TNB/ RNS/ Orang Awam)

– Menyebabkan kecederaan / kematian

 Aset TNB
– Kos pembaikan
– Kerugian yang diakibatkan oleh
gangguan bekalan
– Imej TNB terjejas
 Apakah Kesannya?
2. Merentang Kabel – Ditimpa Kabel Drum

 Manusia (Pekerja TNB/ RNS/Orang Awam)

– boleh menyebabkan kecederaan/kematian

 Aset TNB
– Kerugian disebabkan kabel rosak
 Apakah Kesannya?
3. Menimbus dan menutup peparit kabel termasuk
menurap jalan– Premix panas pada suhu 120ºC

 Manusia (Pekerja TNB/ RNS/Orang Awam)

– Boleh menyebabkan kecederaan

 Aset TNB
– Kos perubatan pekerja TNB
 Hazard Identification, Risk Assessment & Risk Control
(HIRARC) Form

1. MENGENALPASTI HAZARD 2. ANALISIS RISIKO 3. KAWALAN RISIKO

KAWALAN
R/NR YANG BOLEH TAHAP RISIKO LANGKAH LANGKAH
BIL AKTIVITI HAZARD RISIKO Prob Sev Level Risk TANGGUNGJAWAB
* MENGAKIBATKAN (RISK LEVEL) KAWALAN KAWALAN LANJUT
SEMASA
1. Rentangan kabel
mengikut PSI &
Manual
1.Penyelia Projek

3
Terkorek servis lain
Kabel Rentang Kabel (TNB)
termasuk kabel TNB 1.Cable 2. Latihan tahunan
Penyediaan berdekatan Kawalan

1
1 R menyebabkan marker/ cable 2 4 8 SEDERHANA penyeliaan kabel
Peparit Kabel masih ada Pentadbiran 2. Kontraktor @
pancaran arka slab
bekalan Rakan Niaga Strategik
/renjatan elektrik 3. Menjalankan
(RNS)

2
kerja-kerja korekan
berpandukan utility
mapping
1. Semak sling 1. Perlukan latihan
chain dalam penyeliaan lori kren 1.Penyelia Projek
Merentang keadaan baik Kawalan 2. Memastikan Rentang Kabel (TNB)
2 R Kabel drum Ditimpa Drum Kabel 3 5 15 TINGGI
kabel Pentadbiran kawasan kerja
2. Penyeliaan dalam keadaan 2. Kontraktor (RNS)
terus lori kren selamat
1. Memastikan KPD
yang lengkap 1.Penyelia Projek
disediakan oleh Rentang Kabel (TNB)
Menimbus dan
KPD pihak kontraktor
menutup
Premix Panas Percikan/Tumpahan 1. Memakai (Kelengkapan 2. Kontraktor (RNS)
3 peparit kabel R 1 2 2 RENDAH
suhu 120ºC Premix KPD Perlindungan Memastikan
termasuk
Diri) penggunaan 3. Contract
menurap jalan.
lengkap KPD (e.g :- Management Unit
safety shoes, safety (CMU) (TNB)
vest)
 Hazard Identification, Risk Assessment & Risk Control
(HIRARC) Form

1. MENGENALPASTI HAZARD 2. ANALISIS RISIKO 3. KAWALAN RISIKO

KAWALAN
R/NR YANG BOLEH TAHAP RISIKO LANGKAH LANGKAH
BIL AKTIVITI HAZARD RISIKO Prob Sev Level Risk TANGGUNGJAWAB
* MENGAKIBATKAN (RISK LEVEL) KAWALAN KAWALAN LANJUT
SEMASA
1. Rentangan kabel
mengikut PSI &
Manual
1.Penyelia Projek
Terkorek servis lain
Kabel Rentang Kabel (TNB)
termasuk kabel TNB 1.Cable 2. Latihan tahunan
Penyediaan berdekatan Kawalan
1 R menyebabkan marker/ cable 2 4 8 SEDERHANA penyeliaan kabel
Peparit Kabel masih ada Pentadbiran 2. Kontraktor @

1 2
pancaran arka slab
bekalan Rakan Niaga Strategik
/renjatan elektrik 3. Menjalankan
(RNS)
kerja-kerja korekan

3
berpandukan utility
mapping
1. Semak sling 1. Perlukan latihan
chain dalam penyeliaan lori kren 1.Penyelia Projek
Merentang keadaan baik Kawalan 2. Memastikan Rentang Kabel (TNB)
2 R Kabel drum Ditimpa Drum Kabel 3 5 15 TINGGI
kabel Pentadbiran kawasan kerja
2. Penyeliaan dalam keadaan 2. Kontraktor (RNS)
terus lori kren selamat
1. Memastikan KPD
yang lengkap 1.Penyelia Projek
disediakan oleh Rentang Kabel (TNB)
Menimbus dan
KPD pihak kontraktor
menutup
Premix Panas Percikan/Tumpahan 1. Memakai (Kelengkapan 2. Kontraktor (RNS)
3 peparit kabel R 1 2 2 RENDAH
suhu 120ºC Premix KPD Perlindungan Memastikan
termasuk
Diri) penggunaan 3. Contract
menurap jalan.
lengkap KPD (e.g :- Management Unit
safety shoes, safety (CMU) (TNB)
vest)
 Apakah risiko yang berkaitan dengan kerja rentangan kabel bawah
tanah?
1. MENGENALPASTI HAZARD 2. ANALISIS RISIKO 3. KAWALAN RISIKO
KAWALAN
R/NR YANG BOLEH TAHAP RISIKO LANGKAH LANGKAH
BIL AKTIVITI HAZARD RISIKO Prob Sev Level Risk TANGGUNGJAWAB
* MENGAKIBATKAN (RISK LEVEL) KAWALAN KAWALAN LANJUT
SEMASA
1. Rentangan kabel
mengikut PSI &
Manual
1.Penyelia Projek
Terkorek servis lain
Kabel Rentang Kabel (TNB)
termasuk kabel TNB 1.Cable 2. Latihan tahunan
Penyediaan berdekatan Kawalan
1 R menyebabkan marker/ cable 2 4 8 SEDERHANA penyeliaan kabel
Peparit Kabel masih ada Pentadbiran 2. Kontraktor @
pancaran arka slab
bekalan Rakan Niaga Strategik
/renjatan elektrik 3. Menjalankan
(RNS)
kerja-kerja korekan
berpandukan utility
mapping
1. Semak sling 1. Perlukan latihan
chain dalam penyeliaan lori kren 1.Penyelia Projek
Merentang keadaan baik Kawalan 2. Memastikan Rentang Kabel (TNB)
2 R Kabel drum Ditimpa Drum Kabel 3 5 15 TINGGI
kabel Pentadbiran kawasan kerja
2. Penyeliaan dalam keadaan 2. Kontraktor (RNS)
terus lori kren selamat
1. Memastikan KPD
yang lengkap 1.Penyelia Projek
disediakan oleh Rentang Kabel (TNB)
Menimbus dan
KPD pihak kontraktor
menutup
Premix Panas Percikan/Tumpahan 1. Memakai (Kelengkapan 2. Kontraktor (RNS)
3 peparit kabel R 1 2 2 RENDAH
suhu 120ºC Premix KPD Perlindungan Memastikan
termasuk
Diri) penggunaan 3. Contract
menurap jalan.
lengkap KPD (e.g :- Management Unit
safety shoes, safety (CMU) (TNB)
vest)
 Risk Matrix

Risk Description Action

15-25 High A HIGH risk requires immediate action to control the hazard as detailed in the
hierarchy of control. Actions taken must be documented on the risk assessment
form including date for completion.(1-3 month)

5-12 Medium A MEDIUM risk requires a planned approach to controlling the hazard and applies
temporary measure if required. Actions taken must be documented on the risk
assessment form including date for completion.(4-12 month)

1-4 Low A risk identified as LOW may be considered as acceptable and further reduction
may not be necessary. However, if the risk can be resolved quickly and efficiently,
control measures should be implemented and recorded.
Risk Control
PENGAWALAN RISIKO
 PENGAWALAN RISIKO

PUNCA LALUAN PEKERJA

• Tenaga Elektrik • Pelindung Kawalan melalui
• Bunyi bising • Pengepung, • Peraturan
• Bahan kimia • Pengadang • Pentadbiran
• Suhu panas • Kawalan • PPE
• Gas dan wasap Kejuruteraan
115
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
1. PENGHAPUSAN
2. PENGGANTIAN
3. PENGASINGAN
4. KAWALAN KEJURUTERAAN
5. KAWALAN PENTADBIRAN
6. KELENGKAPAN PELINDUNG DIRI (PPE)

116
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
PENGHAPUSAN
Menghapuskan hazard atau risiko. Kaedah yang
ideal dan terbaik. Contohnya:
 Tidak menggunakan mesin yang mempunyai tahap
kebisingan melebihi had dibenarkan
 Tidak mengangkat beban / bahan kerja dengan
melebihi muatan / had selamat

117
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN PENGGANTIAN
Penggantian bermaksud menggantikan
bahan berbahaya yang digunakan
dengan bahan yang tidak atau kurang
berbahaya.
Contohnya:
 Menggantikan tiang kayu kepada tiang konkrit
 Menggantikan pengalir tidak bertebat (bare
conductor) kepada pengalir bertebat (insulated
conductor)

118
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
PENGASINGAN
Mengasingkan punca hazard atau proses
berisiko dari pekerja
Contoh pengawalan bunyi bising
• Mengasingkan pemampat udara dari tempat kerja
untuk mengurangkan bunyi bising

119
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
KAWALAN KEJURUTERAAN
• Mengubahsuai punca hazard atau proses berisiko
menggunakan kaedah kejuruteraan
• Memasang peralatan yang berupaya mengawal punca
hazard atau proses berisiko terhadap pekerja  
Contohnya:
• Menutup peralatan yang bising, panas atau mempunyai bahagian
yang berputar ditutup
• Memasang alat atau penutup keselamatan
• Memasang kipas pengudaraan

120
HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
KAWALAN KEJURUTERAAN
Pemasangan dinding perlindungan untuk mengelakkan
haba dari tempat pembakaran

Sebelum penambahbaikan Selepas penambahbaikan

121
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
KAWALAN PENTADBIRAN
Kaedah pentadbiran bermaksud menyediakan cara
kerja melalui peraturan untuk mengurangkan risiko dan
pendedahan kepada hazard.
Contohnya:
 Mengurangkan jumlah pekerja yang terdedah kepada hazard
 Mengurangkan masa mereka terdedah kepada hazard
 Menyediakan jadual gantian / pusingan
 Menyediakan peraturan khas seperti lockout, PTW dsb.

122
 HIRAKI KAEDAH PENGAWALAN
KAWALAN PENTADBIRAN
PROSEDUR KERJA SELAMAT (SOP)
 Satu kaedah pentadbiran yang menyediakan panduan dan
cara yang selamat untuk melakukan sesuatu kerja dan
mencegah dari perlakuan yang tidak selamat.
 Memberi panduan menyeluruh bagi setiap langkah,
bagaimana hendak melaksanakan kerja/ menggunakan alat
tertentu dengan selamat.

123
 HIRAKI KAEDAH
PENGAWALAN
KAWALAN PENTADBIRAN
JSA – ANALISIS KERJA SELAMAT
Juga dikenali sebagai Analisis Hazard Kerja / Job Hazard
Analysis (JHA)
“Satu proses di mana hazard yang terdapat pada setiap
proses (langkah) kerja dikenalpasti dan langkah kawalan
diambil untuk mengurangkan risiko kepada pelanggan,
pekerja, peralatan, hartabenda serta alam sekeliling”

124
 KAWALAN PENTADBIRAN
JSA : METODOLOGI
 Bentuk kumpulan kerja yang mewakili pelbagai
pihak yang berkaitan
 Kerja dibahagikan kepada langkah / proses yang
lebih kecil
 Kenalpasti hazard di dalam setiap langkah tersebut
 Pemerhatian
 Buku panduan operasi
 Rekod kemalangan
 Dari pekerja yang berpengalaman
 Perbincangan dengan operator

125
 KAWALAN PENTADBIRAN
JSA : METODOLOGI
 Sediakan langkah kawalan kepada setiap hazard
 Tentukan pihak yang bertanggungjawab untuk
menyediakan langkah kawalan tersebut beserta
tarikh jangkaan disiapkan
 Bangunkan prosedur bekerja selamat untuk
tugasan yang diberikan
 Latihan
 Latihan / penerangan khusus hendaklah dijalankan
sebelum memulakan kerja
 Mesyuarat OSH / Taklimat Toolbox
 Semakan perlu dilakukan jika terdapat keperluan

126
 KAWALAN PENTADBIRAN
JSA : METODOLOGI
AKTIVITI HAZARD KAEDAH KAWALAN
Kimpalan Silau Pakai cermin mata
keselamatan
Percikan arka Pakai sarung tangan
dan pakaian
keselamatan

127
 KAWALAN PENTADBIRAN PERMIT KERJA
• Permit Utama
– Sijil kelulusan kerja – diperlukan untuk sebarang kerja yang hendak
dilakukan di kawasan tersebut
• Permit Kerja Elektrik
• Permit Kerja Mekanikal / Bukan Elektrik
• Permit Kerja Kontraktor
– Yang diperlukan di tempat kerja tertentu seperti kawasan operasi,
diadakan khusus untuk mengelak kemalangan bersangkutan kerja
kejuruteraan yang bercanggah atau menggangu operasi loji.
• Permit Tambahan
– Untuk kerja yang berbahaya, misalnya permit untuk ruang terkurung
(confined space), permit untuk menggali, permit untuk kerja radiasi,
permit untuk membaiki jalan, permit untuk kerja panas (hot work)
dsb.

128
KAWALAN PENTADBIRAN
PAPAN TANDA

129
 KAWALAN PENTADBIRAN
KENALI PAPAN TANDA?

130
 KAWALAN PENTADBIRAN
PAPAN TANDA
Papan tanda Hazard Elektrik

131
 KELENGKAPAN PERLINDUNGAN DIRI
 Kelengkapan keselamatan dan perlindungan khas
perlu disediakan untuk kegunaan kerja-kerja
tertentu atau untuk kerja penyelamat.
 Kelengkapan perlindungan diri boleh dibahagikan
kepada lima kategori:
– Kepala
– Mata dan muka
– Pendengaran
– Pernafasan
– Badan termasuk tangan, kaki, dan perlindungan semasa
bekerja di tempat tinggi

132
PPE: PERLINDUNGAN PENDENGARAN
Panduan pemakaian alat perlindungan pendengaran
Bunyi bising
yang tinggi ATAU
> 90 dB(a)

Bunyi bising yang

Tersangat tinggi DAN
> 100 dB(a)

Bentuk Ear Muffs ATAU

Sumber: 3M
133
PPE: PERLINDUNGAN PERNAFASAN
Perlindungan pernafasan perlu disediakan:
• terhadap debu, asap dan habuk berbahaya seperti
debu silika dsb.;
• terhadap gas dan wasap beracun seperti H2S; dan
• di tempat yang kurang kandungan oksigen

134
 PPE: PERLINDUNGAN PERNAFASAN
1. Topeng pernafasan pakai buang:
− digunakan untuk debu dan asap biasa;
− tidak sesuai untuk wasap atau gas beracun
2. Topeng separuh muka dengan katrij yang boleh diganti:
– digunakan semasa mencampurkan bahan kimia atau menyembur
racun serangga
– topeng: dibuat dari bahan getah atau plastik yang mudah lentur
– penapis atau katrij: gunakan yang bersesuaian dengan bahan yang
hendak ditapis
– nota: penapis tidak memberikan perlindungan di tempat yang
kurang kandungan oksigen
3. SCBA dan lain-lain alat pernafasan
– digunakan di tempat yang kurang kandungan O2
– Dari jenis yang diluluskan: AS/NZS 1714, DOSH

135
 PPE: PAKAIAN KESELAMATAN
Vest Reflektif FRS

136
 PPE: PERLINDUNGAN DARI JATUH
• JARING KESELAMATAN
• ABAH – ABAH KESELAMATAN / FULL BODY
HARNESS

137
 PPE: ELEMEN DI DALAM
PROGRAM PPE YANG BERKESAN

Pekerja
Latihan
Penilaian kesihatan
Peralatan
Pemilihan untuk kesesuaian pemakai
Pemilihan peralatan yang sesuai (dengan jenis
kerja)
Penyelengaraan Peralatan
Diluluskan oleh Pihak Berwajib (cth: SIRIM)

138
THANK YOU