Tema 3: Penerokaan Unsur dalam Alam

BAB 5:

JIRIM
Maksud Jirim :
Semua benda yang
mempunyai jisim
dan memenuhi ruang
 5.1 APA ITU JIRIM?
Semua benda yang mempunyai
…………dan memenuhi ……….
Hampir semua benda hidup
dan bukan hidup dalam alam
ini adalah jirim
 Cucuk belon
dengan
menggunakan pin
Bukti udara adalah jirim kerana
Udara Mempunyai Jisim
Dan Memenuhi ruang!!
 Udara mempunyai
jisim dan memenuhi
ruang B
A B
A
1 Apabila Belon B dicucuk, pembaris
mencondong ke bawah ke arah Belon A.
2 Udara terlepas dari Belon B menjadikannya lebih ringan.
3 Hal ini menunjukkan udara mempunyai jisim.
 Pepejal mempunyai
jisim dan
V memenuhi
ruang
 APA ITU SIFAT FIZIK JIRIM
- Kualiti yang dapat dikenal pasti dengan menggunakan lima deria
manusia / alat pengukur

Contoh: Periuk Pemegang dibuat

diperbuat dari dari bahan
bahan konduktor penebat haba
haba seperti logam seperti plastik
 LAGI …SIFAT FIZIK JIRIM
- Kualiti yang dapat dikenal pasti dengan menggunakan lima deria
manusia / alat pengukur

Cecair berbeza Takat lebur ais ialah suhu

mempunyai takat tetap ketika ais berubah
didih yang berbeza menjadi cecair
 Lagi…SIFAT FIZIK JIRIM
- Kualiti yang dapat dikenal pasti dengan menggunakan lima deria
manusia / alat pengukur

Gula boleh melarut dalam air kopi

ADA 5 SIFAT FIZIK JIRIM………………
1. Konduktor haba
2. Penebat haba
3. Takat lebur
4. Takat didih
5. Keterlarutan
 APA ITU SIFAT KIMIA JIRIM
- menunjukkan tindak balas sesuatu bahan itu berubah menjadi
bahan yang berbeza

Contoh : pengaratan besi

berlaku kepada besi
apabila terdedah kepada
air dan udara
Terhasilnya bahan baru!!
 SIFAT KIMIA
JIRIM
menunjukkan
tindak balas
sesuatu bahan
itu berubah
menjadi bahan
yang berbeza
Bagaimana kita mengelaskan bahan
daripada pelbagai ciri?
Kita dapat mengelaskan pelbagai
jenis bahan berdasarkan ciri-ciri
berikut:
ketumpatan

keterlarutan
Takat lebur dan
takat didih
1.
ketumpatan

Ketumpatan rendahtimbul,
Ketumpatan tinggi tenggelam
2. Takat lebur dan takat didih

Ais melebur
pada 0oC

Air mendidih
Besi melebur pada suhu 1536oC pada 100oC
3.
keterlarutan

Kebolehan
sesuatu bahan
untuk melarut di
dalam pelarut
dan membentuk
larutan
Keterlarutan 
bergantung pada ciri-ciri
fizik dan kimia bahan
larut dan pelarut
5.2 TIGA KEADAAN JIRIM

Pepejal, Cecair, Gas

 KEADAAN JIRIM

PEPEJAL CECAIR GAS

 JIRIM
Terdiri dari zarah-zarah yang seni, amat
kecil dan sentiasa bergerak
PEPEJAL CECAIR
Perbandingan sifat-sifat antara 3 keadaan jirim
SIFAT PEPEJAL CECAIR GAS
Ruang antara zarah Sangat kecil Sederhana Besar
Susunan zarah Tersusun sangat rapat Tersusun rapat Berjauhan antara satu
sama lain

Pergerakan zarah Bergetar pada kedudukan Bebas bergerak, Bebas bergerak secara
yang tetap menggelongsor dan rawak dan berlanggar
berlanggar antara satu antara satu sama lain
sama lain

Bentuk Tetap Mengikt bentuk bekas Mengkut bentuk bekas

yang diisi yang diisi

Jisim Tetap Tetap Tidak tetap

Isipadu Tetap Tetap Mengikut isipadu bekas

Kebolehmampatan Tidak boleh Sukar dimampatkan Boleh dimampatkan

Yang mana pepejal??
Cecair??
Gas??
KADAR RESAPAN
DALAM TIGA
KEADAAN JIRIM
RESAPAN
Proses pergerakan zarah-
zarah jirim dari
kawasan yang
berkepekatan tinggi ke
kawasan yang
berkepekatan rendah
PEPEJAL
Kadar resapan zarah sangat perlahan
PEMERHATIAN
Agar-agar
bertukar
menjadi warna
biru selepas
Sebelum Selepas beberapa hari
CECAIR
Kadar resapan zarah  lebih tinggi dari pepejal
PEMERHATIAN
Air bertukar
menjadi
warna ungu
Sebelum Selepas selepas 2 jam
GAS
Kadar resapan zarah  paling tinggi
PEMERHATIAN
Warna coklat gas
bromin
memenuhi
kedua-dua
balang selepas
Sebelum Selepas
beberapa minit
Bau disebarkan
kerana zarahnya
yang kecil
bergerak dalam
zarah-zarah
udara. Resapan
telah berlaku
DIPANASKAN (HABA DISERAP)

DISEJUKKAN (HABA DIBEBASKAN)

PERUBAHAN KEADAAN JIRIM
PERUBAHAN KEADAAN JIRIM DISEBABKAN OLEH
PENYERAPAN DAN PEMBEBASAN HABA BERDASARKAN
TEORI KINETIK
PELEBURAN
• Pepejal  cecair
• Menyerap haba
PENDIDIHAN
• Cecair  Gas
• Berlaku pada takat didih
• Menyerap haba
PENYEJATAN
• Cecair  Gas
• Berlaku pada sebarang suhu
• Menyerap haba dari sekeliling
KONDENSASI
• Gas  Cecair
• Berlaku di bawah takat didih
• Membebaskan haba
PEMBEKUAN
• Cecair  pepejal
• Berlaku pada takat beku
• Membebaskan haba
PEMEJALWAPAN
• Gas  pepejal @ pepejal  gas
Contoh perubahan keadaan jirim di sekeliling kita
 TAMAT

Sumber : Internet + Edit