Anda di halaman 1dari 30

ANATOMI TRUNKUS

1
TRUNCUS-TULANG
2

 Truncus (Badan) dibentuk


oleh tulang-tulang →
SKELETON AXIALE (tdk
termasuk Cranium)
 Tulang-tulang truncus
adalah :
1. COLUMNA VERTEBRALIS
2. STERNUM
3. COSTA

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-TULANG
3

 Sternum td MANUBRIUM STERNI, CORPUS STERNI


dan PROCESSUS XIPHOIDEUS
 COSTA, bentuk melengkung, terdiri :
1. 7 COSTA VERA → 7 costa atas melekat pd sternum
2. 3 COSTA SPURIA → 3 costa bawah melekat costa di atasnya
3. 2 COSTA FLUCTUANTES → tidak melekat pada sternum dan
costa di atasnya

 Costa 1 -10 pada ujung sternalnya → terdpt CARTILAGO


COSTAE
 Bersama sternum + vertebrae Thoracales I – XII → btk
SKELETON THORACIS (rangka CAVUM THORACIS) → shg
terdpt APERTURA THORACHIS SUPERIOR + INFERIOR

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-TULANG
4

 COLUMNA VERTEBRALIS
o Terdiri dari :
 Susunan tulang Vertebra : Cervicalis (7), Thoracalis (12), Lumbalis
(5), Sacralis (5), Coccygeus (4) = 33
 Discus Intervertebralis (mulai bwh V.C.II – bwh V.L.V) = 23
o 5 Vetebra Sacralis → bersatu (Synostosis) → Os Sacrum
o 4 vertebra Coccygeus → bersatu ( Synostosis) → Os Coccygis
o Panjang Col. Vertebralis ± 75 cm (pria > wanita)
o Komponen vertebra 75% + Discus intervertebralis 25%
o Bukan garis lurus vertikal, membentuk :
- Konkaf ke dorsal → LORDOSIS CERVICALIS + LUMBALIS
- Konkaf ke ventral → KYPHOSIS THORACALIS + SACRALIS
(bila melengkung ke lateral → SCOLIOSIS)

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 5
TRUNCUS-TULANG
6

 Ciri-ciri umum vertebra, terdapat:


1. CORPUS VERTEBRALIS
2. ARCUS VERTEBRALIS
o Ant → Pediculus
o Post → Lamina
3. PROCESSUS TRANSVERSUS → pada Pediculus (terdpt processus
articularis)
4. PROCESSUS SPINOSUS → pada Lamina
 Lubang dikelilingi CORPUS + ARCUS → FORAMEN
VERTEBRALE.
Bila vertebra tersusun, For. Vertebrale → CANALIS VERTEBRALIS
(berisi Medulla Spinalis)
 Di lateral, bila Vertebra tersusun → FORAMEN
INTERVERTEBRALE
 Pada masing-masing kelompok Vertebra (C, T, L, S, Co) → terdapat
ciri-ciri khusus tertentu

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 7
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 8
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 9
TRUNCUS-TULANG
10

 Fungsi Columna Vertebralis


o Fungsi masing-masing Bagian Vertebra :
- Arcus + Corpus Vertebralis → melindungi Medulla Spinalis
- Corpus → transmisi berat badan
- Proc. Transversus + Proc. Spinosus → perlekatan otot-otot
postvertebralis
o Secara bersama-sama dengan otot-otot
postvertebralis + discus intervertebralis :
- Untuk tegaknya tubuh/mengatur sikap tubuh
- Transmisi berat badan
- Shock Absorber
- Fungsi Lokomosi

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
11

 Columna Vertebralis berhubungan → bentuk


persendian
o Di Cranial : dengan Os Occipitale
o Di Lateral :
 V.T.I-XII dgn Costa I–XII
 Sacrum dgn Os Coxae
o Di antara Vertebra :
 Antara Corpus
 Antara proc. Articularis
 Antara proc. Transversus
 Antara proc. Spinosus
 Antara Lamina arcus vertebralis

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
12

 Persendian pada Truncus, terdiri


o Pada Sternum + Ujung Sternal Costa I-X, masing-masing
antara :
1. Manubrium Sterni – Corpus Sterni → Synchondrosis/Synostosis
2. Corpus Sterni – Proc.Xiphoideus → Synchondrosis/Synostosis
3. Cartilago costalis V – X → Synchondrosis
4. Manubrium + Corpus – Costa → Synchondrosis
o Pada ujung vertebrae COSTA I-XII, masing-masing antara :
 Costa I-XII – corpus V.T.I-XII → Diarthrosis (art. plana)
 Costa I-XII – Proc.Trans.V.T.I-X → Diarthrosis (art.plana)
Gerakan pada kedua persendian di atas → secara bersama-sama
Gerakan → ROTASI CRANIOVENTRAL, shg Costa-Costa bergerak
secara bersama

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
13

 Persendian pada Truncus (lanjutan)


o Antara Os Occipitale – V.C.I
- Art. Atlantooccipitalis
- Diarthrosis (art. Condyloidea)
- Gerakan: ante, retro, lateroflexi
o Antara V.C. I – II
- Art. Atlantoepistrophica
- Diarthosis (art. Plana)
- Gerakan : Rotasi
o Synchondrosis
- Antara Corpus Vertebra C.II-III s/d L.I-S.I
- Dibentuk discus Intervertebralis (st. fibrocartilago)
- Discus Intervertebralis terbesar → L.I – S.I =
PROMONTORIUM

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 14
TRUNCUS-PERSENDIAN
15

 Persendian pada Truncus (lanjutan)


o Syndesmosis Elastica → antara arcus Vertebra (lig flavum)
o Syndesmosis Fibrosa
- Lig. Longitudinale ant + post → antara corpus vert.
- Lig. Interspinosum , intertransversarium, supraspinosum
o Diarthrosis → zygapophyseal joint antara proc. articularis
Vertebrae
 Gerakan SUMASI seluruh Columna Vertebralis
o Anteflexi
o Retroflexi
o Lateroflexi
o Rotasi → pusat pada Promontorium

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 16
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 17
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 18
TRUNCUS-OTOT
19

 Kelompok Otot-otot TRUNCUS


1. Otot - otot Postvertebralis
2. Otot – otot Prevertebralis
3. Otot – otot Suboccipitalis
4. Otot – otot Dinding Thorax
5. Otot – otot Dinding Abdomen
6. Otot – otot Dinding Pelvis
7. Otot – otot Perineum.

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-OTOT
20

 Otot-otot POSTVERTEBRALIS, terdiri :


A. Kelompok Extrinsic
- Otot-otot yang mempunyai origo/ insertio pada col. Verteb.
ke struktur di luar col. Vertb.
- Membentuk lapisan Superficial + Intermedia post vertebralis
- Superficialis : - M.Trapezius
- M. Latissimus Dorsi
- M. Levator Scapulae
- M. Levator Costae
- Mm. Rhomboidei (major + minor)
- Intermedia : - M. Serratus Post-Sup
- M. Serratus Post-Inf

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 21
TRUNCUS-OTOT
22
 Otot-otot POSTVERTEBRALIS, (Lanjutan)
B. Kelompok Intrinsic (=M.Erector Trunci)
o Otot-otot yang mempunyai origo/ insertio pada col.
Verteb. Saja.
o Merupakan otot lapisan profunda
o Terdiri otot kelompok membentuk KOLOM:
 LATERALE  MEDIALE
-Mm. SPLENII (Capitis, Cervicis) -Mm. SPINALES (Capitis, Cervicis, Thoracis)
-Mm. ILIOCOSTALES (Cervicis, -Mm. SEMISPINALESI (Capitis, Cervicis, Thoracis)
Thoracis, Lumborum)
-M. MULTIFIDUS
-Mm. LONGISSIMI (Capitis, Cervicis,
-Mm. ROTATORES
Dorsi)
-Mm. INTERTRANSVERSARII
o Mm. Iliocostales + Longissimus + Spinales → M. ERECTOR
TRUNCI (= M. Sacrospinalis)
 Diinervasi R. Post. N. Spinalis
 Otot-otot M. Erector Trunci dibungkus FASCIA THORACO LUMBALIS
(= Fascia Lumbodorsalis)
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 23
TRUNCUS-OTOT
24

 Otot-otot
PREVERTEBRALIS
Regio Cervicalis:
- Mm. Longi (capitis +
cervicis)
- Mm. Recti (Ant + Lat)
- Mm. Scaleni (Ant,
Med, Post)

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-OTOT
25

 Otot-otot
PREVERTEBRALIS
Regio Lumbalis :
- Mm. Quadratus
Lumborum
- Mm. Psoas (Major +
Minor)

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-OTOT
26

 Otot-otot
SUBOCCIPITALIS
- Mm. Recti Capitis
Post (Major + Minor)
- Mm. Obliquus capitis
(Sup + Inf)
Terdapat trigonum Suboccipitale
→ dibatasi oleh
M.Rectus Capitis Post Major
+ M.Obliquus Capitis Sup +
Inf

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-OTOT
27

 Otot-otot Dinding Thorax, terdiri :


- Lapisan Superficialis
- M. Pectoralis (Major + Minor)
- M. Rectus Abdominis
- M. Obliquus Abd. Ext
- M. Latissimus Dorsi
- M. Levator Scapulae
- M. Serratus Ant
- Mm. Serratus Post (Sup + Inf)
- Lapisan Intermedia
- M. Intercostalis (Ext, Int, Intima)
- Lapisan Profunda
- M. Subcostalis
- M. Transversus Thoracis
* Pada dinding ventral thorax → Fascia Pectoralis Superficialis

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006 28
TRUNCUS-OTOT
29

 Otot-otot Dinding
ABDOMEN
o Kelompok Anterolateralis
- M. Rectus Abdominis
- M. Obliquus Abd. Ext
- M. Obliquus Abd. Int
- M. Transversus ABD
- M. Pyramidalis
o Kelompok Posterior
- M. Iliacus
- M. Psoas (Major + Minor)
- M. Quadratus Lumborum

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006
TRUNCUS-OTOT
30

 Otot-otot Dinding ABDOMEN, (Lanjutan)


o Terdapat fascia pada dinding Anterolateral Abdomen
- Fascia Camperi (superficial)
- Fascia Scarpae
- Fascia Transversa Abd (profunda)
o Peranan otot dinding abdomen
- Otot Anterolateral : - proteksi visceroabdominis
- atur tekanan intraabdominal
- bantu expirasi
- ante + lateroflex col. Vert. lumbalis
- Otot Posterior : - proteksi visceroabdominis
- ante + lateroflex col. Vert. lumbalis
o M. Rectus Abdominis dibungkus VAGINA TENDINEUM

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret2006

Anda mungkin juga menyukai