Anda di halaman 1dari 14

“Melacak Akar Budaya Panginyongan

melalui Lagon Banyumasan”


• Penginyongan < inyong dari kata In Hong
• In Hong= sebutan aku untuk para dewa
• Sebutan aku secara runtut :
1. In Hong untuk para dewa
2. Ingsun untuk para raja, satria
3. Aku untuk orang awam
4. kula dari kata kawula untuk orang awam juga
5. dalem dari abdi dalem dst.
Apa itu Budaya Panginyongan ?
Adalah nama budaya Banyumas Raya dan sekitarnya

( berdasarkan hasil “Kongres Basa


Penginyongan I”, tgl 25-26 Oktober 2016 di Baturaden.
Kata Penginyongan,berangkat dari bahasa menjadi nama
suatu budaya yang melingkupi semua aspek budaya.
Mengapa Budaya Penginyongan bukan Banyumasan?
lagu “Kembang Glepang” dan interpretasi
makna liriknya, diduga sebagai salah satu
akar budaya Panginyongan.
KEMBANG GLEPANG (1)
: Dhuh lae rama
: Celuk2 ana apa gendhung kecewek
: Padha parikan Kembang Glepang, sesorot kutule nglayang
: Iya cocog banget aya wene parikane Kembang Glepang
: Sasorot kuntule nglayang,megat kadang kinasihan
: Eman2 anu kasihan
: Megat kadang kinasihan, kakang2 pengendhange,
Nyong neng kene duwe sedulur lanang.
: Ya kebeneran kena nggo ampiran
: Inyong rabi rika maleni, rika rabi nyong parani
: Njaluk diparani, arep nyumbang apa?
KEMBANG GLEPANG (2)
: Ora nyumbang dunya brana, nyumbang geni sawuwungan
: Apa kon umahku kobaran
: Nyumbang geni sawuwungan, lawan banyu sakuranjang
: Ora memper temen ana banyu2 diwadhahi kranjang
: Lawan banyu sakuranjang, kakang2 pengendhange, nyong
neng kene esih duwe kaki nini
: Ya kebeneran esih ana sing ngopeni
: Sepisane kaki nini, kapindhone bapa biyung
: Ya sukur ari esih kumplit
: Ping pindhone bapa biyung, ping telu kakang mbekayu
: Ari mbekayune ayu ya nggo inyong
KEMBANG GLEPANG (3)
: Ping telu kakang mbekayu,kaping pate bangsa wirayat
: Aku weruh kaki bangsa manganic rayap.
: Ping papat bangsa wirayat, ping lima bandu sentana
: Goli mangan aja digawa neng setana
: Kakang2 pengendhange, aja wani gawe gendra bumi
Purwaketa, kenang dhendha kenang perkara
Pitik walik jambul ireng, lirak lirik wong aku seneng
Pitik walik jambul kuning, lirak lirik kepengin nyandhing
Pitik walik jambul ijo, aja dilirik wis duwe bojo
Interpretasi Isi Lagu Kembang Glepang
• Padha parikan Kembang Glepang, sesorot kuntule nglayang.
Sesorot kuntule nglayang , menunjukan waktu jadi kira2
menjelang magrib. Sesorot = sesaat.
Sesaat setelah magrib, jadi dulu, mereka berkesenian itu
malam hari.
Seni sebagai hiburan sehabis bekerja,bukan profesi.
Pesan : jika blm siap jadi seniman profesi, usahakan
mempunyai pekerjaan pokok guna memenuhi kebutuhan
hidup, shg perekonomian keluarga tetap tangguh.
• Megat kadang kinasihan
Siapa kadang kinasihan, ya istri maksudnya sementara
malam itu tidak kelon, untuk kepentingan berkesenian.
• Nyong neng kene duwe sedulur lanang, ya kebeneran
dadi kena nggo ampiran
Bangga mempunyai saudara laki-laki, karena bisa untuk
“ampiran”.
• Inyong rabi rika maleni, rika rabi nyong parani.
>> saling membantu terutama pada saat ada hajat besar.
• Ora nyumbang dunya brana
>>tolok ukur paseduluran bukan harta
• Nyumbang geni sawuwungan
>> arti denotasi dan konotasi = suport
• Lawan banyu sakuranjang
>> arti denotasi dan konotasi = sesuatu yg sulit
Tolok ukur paseduluran bukan harta, tapi rasa
rumangsa dgn mengedepankan gotong royong
Bangga krandhahe esih wutuh

}
• Kaki nini
• Bapa biyung Gemblung-gemblung
• Kakang mbekayu asal rubung
• Bangsa wirayat Kewajiban pinisepuh
• Bandu sentana Uwur,
Pitutur,
Sembur,
Jugur
Aja gawe gendra bumi Purwakerta kenang
denda kenang perkara
• Wewaler luhur dari para sesepuh Banyumas sbg
warning bagi warga Banyumas
• Siapa yang membuat onar Purwakerta kenaung
welek
•Bahasa ngapak
•Watak Banyumasan :
-Cowag (berbicara dg suara keras)
-Mblaok (ngomong berbagay serius, namun hasilnya belum tentu)
-Cablaka (ngomong apa adanya)
-Ndobos (omong kosong)
-Kluyuran
 Watak : bawaan dr lahir, hasil didikan dan pengaruh keluarga, lingkungan luar

Anda mungkin juga menyukai