1.2 SOROTAN LITERATUR Pengamatan merupakan satu kemahiran yang boleh diperkembangkan dan dipelajari.

Hal ini berkait rapat dengan darjah kecerdasan seseorang individu. Teknik pengamatan amat sesuai diajarkan kepada murid yang lemah dalam pembelajaran mereka. Hal ini telah disokong oleh Hasnah Awang dan Habibah Mohd Samin, !"#"$ yang memetik pendapat %uth Strang dalam bukunya &Reading Diagnosis and Remediation yang mengatakan pengamatan merupakan satu proses yang bergantung kepada kogniti' dan kederiaan. Proses ini penting kepada pembelajaran terutama dalam pembinaan konsep yang dialami oleh kanak(kanak.

Selain itu, Hasnah Awang dan habibah Mohd Samin turut memetik pandangan )anet * +earner #,-#$ dalam bukunya ./hildren *ith +earning 0isabilities1 menta'sirkan pengamatan sebagai satu proses untuk mengenal maklumat daripada tindak balas deria atau pun sebagai satu mekanisme yang menta'sirkan sesuatu pergerakan pancaindera dengan kuasa intelek.

2erdasarkan pandangan kedua orang tokoh tersebut, kemahiran pengamatan boleh diringkaskan sebagai proses yang dapat menimbulkan makna kepada deria dengan pertolongan pengalaman lalu seseorang individu. %ajah di bawah merupakan gra'k laluan proses pembelajaran dengan menggunakan kemahiran pengamatan.

%A4SA45A 4 2ahan$

06%7A Pancaindera$

8TA9 Memproses$

:9:%A4 Hasil$

56%A9 2A+AS Tindakan$

PENGAMATA N

%ajah # 3 Trek +aluan Proses Pembelajaran 9emahiran Pengamatan

Sumber 3 Hasnah Awang, Habibah Mohd Samin. !"#"$

Setelah kemahiran pegamatan dapat dikuasai oleh murid, secara tidak langsung murid akan membuat tindak balas terhadap ransangan yang telah

mereka terima. Tindak balas yang mereka lakukan melibatkan pergerakan anggota badan. 0alam kurikulum pedidikan di Malaysia, mata pelajaran yang melibatkan pergerakan anggota 'i;ikal dikenali sebagai Pendidikan )asmani dan 9esihatan. Pendidikan jasmani dan 9esihatan diperkenalkan dengan tujuan untuk meningkatkan prestasi individu melalui aktiviti 'i;ikal dan penghalusan kemahiran(kemahiran motor, pemeliharaan kesihatan, memperoleh pengetahuan dan pembangunan sikap(sikap positi'.

5uru merupakan seseorang yang berperanan untuk menyampaikan sesautu mesej pengajaran kepada murid. 4oriati A. %ashid et al dalam bukunya Teknologi Dalam Pengajaran dan Pembelajaran mengemukakan pendapat Heinich et al. !""!$, melihat media sebagai alat yang membantu dalam proses komunikasi. Manakala %eiser dan 5angne #,<=$, beranggapan media sebagai sebarang cara 'i;ikal yang memungkinkan sesuatu mesej dapat disampaikan. Mesej yang dimaksudkan adalah penyampaian pengajaran dan pembelajaran.

Sesuatu pengajaran dan pembelajaran akan memberikan lebih makna kepaada murid sekiranya berpusatkan murid dan bukannya berpusatkan guru. Tertarik dengan kata(kata tokoh 9on'usius yang mengatakan .Apa yang saya dengar saya lupa. Apa yang saya lihat saya ingat. Apa yang saya buat saya 'aham.1 Penyataan ini telah telah disokong oleh beberapa orang pengkaji seperti Polio,#,<> yang dipetik oleh Mel Silberman !"#"$ menyatakan, Terdapat kajian

yang menunjukkan pelajar kolej yang mengikuti kelas yang berasaskan syarahan tidak memberikan tumpuan sehingga >" peratus daripada masa syarahan.

Terdapat beberapa masalah yang telah dikenalpasti sekiranya seseorang individu berhadapan dengan syarahan yang telalu panjang yang disenaraikan oleh Mel Silberman !"#"$, iaitu 3 ( ( ( Tumpuan pelajar merosost bagi setiap minit yang berlalu. Hanya menarik kepada pelajar auditori sahaja. /enderung menggalakkan pembelajaran maklumat berdasarkan 'akta yang rendah tahapnya. ( Mengandaikan semua pelajar memerlukan maklumat yang sama dan pada kepantasan yang sama. ( Pelajar cenderung untuk tidak menyukainya. )ohnson and Smith, #,,#$

Hal ini berbe;a pula dengan penambahan bahan lain seperti penggunaan bahan visual dapat meningkatkan lagi daya ingatan dan pemahaman murid. Menurut Pike #,<,$, tambahan visual kepada pelajaran dapat menambahkan daya ingatan dari #> hingga =< peratus. 9ajian lain turut menunjukkan peningkatan sebanyak !"" peratus apabila kosa kata diajar dengan menggunakan alat bantu pandang visual$.

2enar gambar tidak dapat mengungkapkan beribu perkataan, namun ia dapat memberikan kesan tiga kali ganda berbanding kata(kata. Apabila sesuatu pengajaran dan pembelajaran dilaksanakan dalam dua dimensi iaitu, visual dan auditori, maka mesej penyampaian telah diperkukuh oleh dua sistem penyampaian.

Setiap pelajar mempunyai tahap kebolehan yang tersendiri. Ada murid berkebolehan dalam pembelajaran auditori sahaja atau visual sahaja atau mungkin kinestatik sahaja. 4amun ada juga murid yang cenderung terhadap ketiga(tiga kebolehan tersebut. Menurut 5rinder #,,#$ dalam Silberman !"#"$ mendapati bahawa setiap kumpulan yang terdiri daripada =" orang murid, secara puratanya seramai !! orang pelajar dapat belajar dengan berkesan selagi guru menggunakan gabungan aktiviti visual, auditori dan kinestatik.

*arna merupakan elemen penting dalam pengembangan multimedia pengajaran. Penggunaan warna yang sesuai dalam pengajaran dapat

membangkitkan motivasi, perasaan, perhatian dan kesediaan murid untuk belajar. Menurut Siti ?aleha Mohammad !"#!$ dalam kajiannya menyatakan bahawa warna adalah hasil kepanjangan gelombang cahaya yang berbe;a. *arna yang berbe;a adalah hasil daripada panjang gelombang yang dipantulkan.

*arna dihantar dalam isyarat getaran. Manusia pula merupakan penerima getaran. Sekiranya warna di persekitarannya tenang, manusia akan berasa teruja.

2egitu juga sebaliknya. 8leh sebab itu, warna dapat membantu meransang tumpuan seseorang.

*arna dan bentuk merupakan salah satu cara untuk kita mengingati sesuatu perkara. Teori *assily 9andinsky #<@@(#,>>$, mengatakan bahawa bentuk dan warna merupakan bahasa yang berupaya mengekspresi emosi, seni lukis yang mengutamakan unsur(unsur tampak sebagai subjek dalam menyampaikan idea ciptaan seni. 2eliau menyatakan bahawa warna adalah kunci perkembangan.

Menurut Hasnah Awang dan Habibah Mohd Samin, !"#"$ dalam bukunya yang bertajuk +iterasi 2ahasa Melayu, menyatakan bahawa bidang menggambar dapat memperkembangkan persepsi visual murid seperti warna, garisan, susunan dan kesannya. 5ambaran mental yang jelas serta imej mental melalui ilustrasi digunakan untuk menerangkan sesuatu objek. 7a disokong dalam kajian M0 Hidayat !"#!$, yang merujuk kajian Hajijah !"#"$ mengatakan bahawa dengan kaedah mesra warna dalam pengajaran dan pembelajaran serta ditambah dengan aktiviti bermain dapat menarik minat murid untuk terus belajar.

9ajian(kajian terdahulu menunjukkan bahawa proses dan pembelajaran yang lebih e'ekti' sekiranya melibatkan penggunaan pancaindera seperti mendengar, melihat, sentuhan, rasa dan bau. /hristoper Anak 2arat dan Supli A''endi %ahim !"#"$, Heinich #,,=$, menyatakan bahawa manusia belajar #"A

melalui penglihatan, memahami dan mengingati sebanyak !"A daripada deria pendengaran dan lebih <"A melalui deria pendengaran dan penglihatan.

2ertepatan dengan Teori kecerdasan pelbagai yang telah dipelopori oleh Howard 5ardner pada tahun#,<=. 0alam kajiannya, beliau menyatakan manusia mempunyai tujuh cara untuk mengetahui, menerima dan memahami kehidupan. 2erdasarkan kenyataan tersebut, +inda /ampbell, 2ruce /ampbell dan 0ee 0ickinson merumuskan penyataan 5ardner sebagai 3 a$ 9ebolehan menyelesaikan masalah yang dihadapi dalam kehidupan yang sebenar. b$ 9ebolehan menjana masalah baru untuk diselesaikan. c$ 9ebolehan membuat sesuatu atau menawarkan perhidmatan yang bernilai dalam lingkungan sesuatu budaya. Model Pengajaran dan Pebelajaran PSB, !""< 3PP9$

Terdapat lapan jenis teori kecerdasan yang telah dikemukakan oleh 5ardner, iaitu verbal(linguistik, logic(matematik, visual(ruang, kinestatik, mu;ik, intrapersonal, interpersonal dan naturalis. %ajah di bawah menunjukan penjelasan mengenai ciri(ciri tersebut 3

%ajah ! 3 )enis()enis 9ecerdasan Pelbagai

Sumber 3 bibliogra'i.moe.edu.myDSumberPendidikan$

9aedah permainan dalam aktiviti pengajaran dan pembelajaran memberikan banyak man'aat kepada murid. Shahabuddin Hashim, %ohi;ami Caakub et.al !""-$ dalam buku berjudul Pedagogi, Strategi dan Teknik

mengajar menyatakan Eroebal sebagai tokoh yang banyak membincangkan peranan main dalam pendidikan. Menurutnya, aktiviti bermain dapat mengembangkan banyak kemahiran belajar dalam kalangan murid. Pada peringkat rendah, ia dapat membantu meningkatkan kemahiran psikomotor dan kemahiran sosial seperti komunikasi. Manakala di peringkat tinggi pula dapat meningkatkan kemahiran ber'ikir secara kritis dan kreati'.

Piaget #<,@(#,<"$,mengatakan permainan dapat menimbulkan perasaan gembira kepada pelajar seterusnya menggalakkan interaksi positi' dan menyatukan pelajar(pelajar yang mempunyai pengalaman dan potensi yang berlainan. 2eard dan Senioa #,<"$ dalam kajian 4ur Hanis Mohd Hatta !"#!$, melaporkan bahawa kajian ahli psikologi menunjukkan bahawa kaedah mengajar yang berkemungkinan besar dapat menggerakkan murid untuk belajar atau mengekalkan motivasi yang baik ialah, kaedah yang melibatkan mereka dengan akti'.

Menurut Mok Soon Sang !""<$, belajar sambil bermain merupakan satu kaedah dan teknik mengajar yang memberi peluang kepada murid melakukan aktiviti berpura(pura dalam keadaan yang terkawal. Menurut Bygotsky #,@-$ dalam Saayah Abu, main membantu perkembangan bahasa dan pemkiran. Struktur otak akan dibentuk melalui penggunaan simbol dan alat.

%osie Turner(2isset dalam bukunya yang berjudul Pengajaran Pakar ada menegetengahkan pendapat ahli psikologi untuk pembelajaran akti'. Bygotsky bersetuju dengan idea Piaget bahawa kanak(kanak mesti akti' dan konstrukti' dalam mengenbangkan pemahaman mereka tentang dunia *ood, #,<<$.

Stones, #,,! pula mengatakan bahawa salah satu cara untuk membentuk pengajaran akti' adalah dengan cara melibatkan murid untuk penyelesaian masalah. Pada asasnya, ia adalah sejenis pembelajaran yang berasaskan konsep tetapi cenderung kepada pembelajaran yang lebih rumit dengan maklumat yang kurang. Antara masalah yang boleh digunakan adalah seperti teka(teki bergambar %osie Turner(2isset, !"#"$.

/arasFuiillo dan %odrigue;

!""!$, menyatakan bahawa aktiviti

pembelajaran menggunakan aktiviti jigsaw dapat meningkatkan ketelitian, kepekaan dan mengamalkan sikap berhati(hati. Menurut 6sah !"">$,

perancangan pengajaran yang menarik melalui pelaksanaan pembelajaran jigsaw menjadikan pembelajaran lebih berbentuk hands-on, minds-on dan bersi'at autentik. Prosespembelajaran tersebut akan memberi kesan yang positi' apabila setiap murid dapat menyelesaikan persoalan yang dihadapinya.

Melalui tinjauan literatur yang telah diperolehi, dapatlah disimpulkan di sini bahawa, kaedah bermain sambil belajar dapat meningkatkan pemahaman murid dalam sesuatu pengajaran. Penggunaan bahan visual seperti gambar dapat membantu murid(murid untuk meningkatkan pemahaman dalam sesuatu dalam pengajaran. Penggabungan aspek kogniti' dan 'i;ikal dapat meningkatkan pemahaman dan ingatan murid dalam kerja buat mereka.