dari asam shikimat Salah satu senyawa aromatis alami adalah koniferil alkohol Bagaimana terjadinya lignan dari koniferil alkohol, kemudian lignan menjadi lignin Lignin di dalam jaringan kayu membentuk senyawa kompleks dengan selulosa yang fungsinya untuk memperkuat jaringan kayu. Sumber lignin dapat diperoleh dari kayu, jerami dan sejenisnya dan limbah industri yang menggunakan bahan baku kayu seperti pabrik kertas Lignan terbentuk dari proses dimerisasi koniferil alkohol, sedangkan lignin adalah merupakan polimer dari lignan
Asam Shikimat Alkohol Koniferil UDP-Glukosa - glukosa Koniferin tissu oksidasi Lignan Lignin H 3 CO O CH=CHCH 2 OH R O H HO H HO H HO H H R = HOCH 2 R = H, alkohol koniferil Asam shikimat Fenilalanin (Tirosin) Asam sinamat (p-Kumarat) Lignan dan Lignin (-D-glukopiranosil) koniferin . C 6 C C C C 6 C C C C C 6 C C [O] CH 3 O HO CH 2 CH C CH OCH 3 OH CH 3 CH 3 CH 3 O HO CH CH 2 CH CH O OH OCH 3 CH 2 CH 2 OH HO asam guyaretat olevil CH 2 O CO CH 3 O HO OCH 3 OH konidendrin CH 3 O HO CH CH CH CH 2 O CH CH 2 O OCH 3 OH pinoresinol isotaksiresinol CH 3 O HO OH OH CH 2 OH CH 2 OH hinokinin CH 2 O CO O C O O CH 2 O H 2 . fenilpropanoid (prazat) lignan 2 Beberapa contoh senyawa lignan
HO CH=CHR - e - H + O CHCHR O CH CHR - e O CH CHR + O CH=CHR + . O CH CHR H - O CH CH R O CH CH R - O CHR CH - O CH CHR - . Dimerisasi terjadi krn bereaksinya kation dan anion fenolat asam guaiaretat 2 [H] delokalisasi R C CH OH R C CH OH Shift. prototropik CH C O H R CH C O H R O - CH CH R b). O + CH CH R O + CH CHR OH CH CHR a). . Cara Pembentukan Lignan
. (Olivil) O CH 3 O CH 2 CH CH HO HOCH 2 CH CH OH OCH 3 O H O CH 2 CH CH OH OCH 3 HO HO O CH CH CH 2 CH 3 O H 2 O (Pinoresinol) H 2 CH CH CH C O C CH 2 O OCH 3 OH CH 3 O OH O CH CH CH 3 O CH 2 OH OH CH 2 OCH 3 CH CH O O + CH CH CH 2 OH CH 3 O O - CH CH CH 2 OH OCH 3 (a) (b) CH CH CH 2 O OCH 3 HO - + CH=CHCH 2 OH OCH 3 O + HO CH O OCH 3 CH 2 CH CH=CHCH 2 OH H O OCH 3 - H + CH O OCH 3 CH 2 CH CH=CHCH 2 OH OCH 3 O HO - CH C OCH 3 OH O OCH 3 CH=CHCH 2 OH HOCH 2 . HOCH 2 OH OCH 3 O CH CHOH O CH 3 O O CH CH CHOH etc CH O OCH 3 CH 2 CH CH CH O CH 2 CH O CHOH CH 3 O OH OCH 3 O etc CH O CH=CHCHO OCH 3 HOCH 2 HOCH 2 HOH 2 C . Adanya perbedaan (perubahan) tingkat oksidasi pada rantai samping tanpa perubahan panjang rantai (dpt berupa alkohol, aldehida) Terjadi ikatan C-C baru antar unit molekul C6-C3 (dpt pada rantai samping) misal pembentukkan lignan Polimerisasi senyawa fenolik yg disebabkan karena terbentuknya radikal, misal pembentukkan lignin dari koniferil alkohol Setelah mengikuti kuliah ini diharapkan para mahasiswa mengetahui dan dapat menjelaskan biosintesis terjadinya dimerisasi pembentukan lignan dan akhirnya menjadi lignin. Diharapkan mahasiswa memahami bahwa lignin yang diisolasi dari kayu atau limbah pabrik kertas dapat dijadikan sumber senyawa berinti benzena.