Anda di halaman 1dari 16

Matematika Teknik

(JTP-304 / 3 SKS)
Teknik Pertambangan
DR. Fachrul Razi, M.T

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

Buku Referensi
1.

K. A. Stroud., Matematika
Untuk Teknik, 1996, Ed.4,
Erlangga.
2. E. J. Purcell dan D. Varberg.,
Kalkulus dan Geometri Analitis,
Ed.5, Erlangga
3. M. Juned Jalil., Diktat
Matematika Teknik.
Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

Transformasi Laplace;
Review

1.Definisi;J ikaF(t)suatu fungsidaritygtertentuuntukt 0


makatransformasiLaplacedariF(t)disimbolkansebagai
L{F(t)}

L{F(t)} estF(t)dt f(s) ...(1)


0

parametersberupabil.Riel,danLmerupakanoperatorLaplace.
2.Bila fungsidaritdinyatakandgnhuruf besar,misalF(t),G(t)
danH(t),makatransformasiLaplacenyadituliskandalamhuruf kecil.
L{F(t)} f(s),L{G(t)}g(s),danL{H(t)}h(s)
Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

TabelTransformasi
LaplaceFungsiSederhana

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

Beberapa Sifat Penting


Transformasi
Laplace
1.SifatLinier;
J ikaC1 danC2 suatukonstanta,sedangkanF1 (t)danF2 (t)
adalah fungsidengantransformasiLaplacenyamasing-masing
f1 (s)dan f2 (s)maka:
L{C1F1 (t)C2 F2 (t)}L{C1F1 (t)}L{C2 F2 (t)}
C1 L{F1 (t)}C2 L{F2 (t)}
L{C1F1 (t)C2 F2 (t)} C1 f1 (s)C2 f2 (s)
Contoh:L{5sin 2t 3cosh 4t 5e3t 4t3 }
L{5sin 2t} L{3cosh 4t} L{5e3t} L{4t3 }
5L{sin 2t} 3L{cosh 4t} 5L{e3t} 4L{t3 }
2
s
1
3!
5. 2
3. 2
5.
4.
s 4
s 16
s 3
s 3
10
3s
5
24

s2 4 s2 16 s 3 s 3
Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

2.SifatTranslasiatau pergeseran pertama;


J ikaL{F (t)} f (s),maka
L{eatF(t)} f (s a)
Contoh:L{e3t (Sin2t Cos2t)}?
L{Sin2t Cos2t} L{Sin2t} L{Cos2t}
2
s
2s
2
2
2
s 4 s 4 s 4
2 (s 3)
s1
3t
MakaL{e (Sin2t Cos2t)}
2
2
(s 3) 4 s 6s13

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

3.SifatTranslasiatau pergeserankedua;
F (t a),t a

J ikaL{F (t)} f (s),danG(t)

0,t a

MakaL{G(t)} eas f (s)


Sin3(t ),t
3
Contoh:L{Sin3t} 2
danG(t)
s 9
0,t
s

MakaL{G(t)}e

3
3e s
2
2
s 9 s 9

3(t
2)
,t 2
4!
72
4
Contoh:L{3t } 3. 5 5 danG(t)
s
s
0,t 2
2 s
72
72e
MakaL{G(t)} e2s. 5 5
s
s
Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

4.SifatPengubahanSkala;
J ikaL{F (t)} f (s),
1 s
MakaL{F(at)} f ( )
a a
s
2

s
1
1
s
s
,m
akaL{Cos2t}

s2 1
2 s 2
4 s2 s2 4
1

1
2
4
1
1 1
1
1
t
3t
Contoh: L{e }
,makaL{e } .

s
3
s
3
s1
3 1
s 3
3
3
72e2s
2s 72
MakaL{G(t)} e . 5 5
s
s
Contoh:L{Cost}

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

5.SifatTransformasiLaplacedariturunan;
J ikaL{F (t)} f (s),
MakaL{F ' (t)} s. f (s) F (0)...(Turunankesatu)
L{F "(t)} s2 . f (s) s.F (0) F ' (0)...(Turunankedua)
L{F "'(t)} s3. f (s) s2 .F (0) s.F ' (0) F " (0)...(Turunanketiga)
::

L{F n(t)} sn. f (s) sn1.F (0) sn2 .F ' (0) ...s.F (n2) (0) F (n1) (0)...(Turunanke n)

BilaF (t), F ' (t),...,F (n1) (t)kontinuuntuk0 t N&Eksponensialberordeuntukt N


Contoh: HitungL{F ' (t)}, jikaF (t) cos 2tF (0)1
makaL{F (t)} f (s)
L{cos 2t}

s
s2 4

s
4
1

s2 4
s2 4
Selidiki!F (t) cos 2t,makaF ' (t)2sin 2t
MakaL{F ' (t)} s. f (s) F (0)s.

makaL{F ' (t)} L{2sin 2t} 2L{sin 2t} 2.

2
4

s2 4 s2 4
Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

Contoh2 :J ikaF (t)e2t (sin 3t cos3t),tentukanL{F "(t)}


MakaL{F "(t)} s2 . f (s) s.F (0) F ' (0)
3
s
3 s

s2 9 s2 9 s2 9
3 (s 2)
MakaL{e2t (sin 3t cos3t)}
,sifat(2).
2
(s 2) 9
1 s
MakaL{e2t (sin 3t cos3t)} 2
s 4s13
J ikaF (t)e2t (sin 3t cos3t),makaF (0) e0 (sin 0 cos 0) 1
L{sin3t cos3t}

danF ' (t)2e2t (sin 3t cos3t) (3cos3t 3sin 3t)e2t


makaF ' (0)2e0 (0 1) (3.1 3.0)e0 5
MakaL{F "(t)} s2 . f (s) s.F (0) F ' (0)
1 s
s2 s3
s(s2 4s13) 5(s2 4s13)
s . 2
s.(1) 5 2
2
2
s 4s13
s 4s13
s 4s13
s 4s13
s2 s3 s3 4s2 13s 5s2 20s 65
7s 65
'
MakaL{F (t)}

s2 4s13
s2 4s13
Selidiki!dengancaraturunanlangsung!dimulaidaribaris2diatas!
2

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

10

Sifat6 :SifattransformasiLaplacedariintegral;
J ikaL{F (t)} f (s),maka
t

1
L{ F (u)du} f (s).
s
0
s
,
2
s 9
t
1 s
1
MakaL{ cos3udu} . 2
2
s s 9 s 9
0

Contoh:L{cos3t}

t
1
1
1
selidiki : cos3udu sin3u]0 (sin3t sin 0) sin 3t
3
3
3
0
t

1
1 3
1
MakaL{ cos3udu} L{sin3t} . 2
2
3
3 s 9 s 9
0
Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

11

Sifat7 :Sifatperkaliandengant n;
J ikaL{F(t)} f (s),maka
n
d
L{tnF(t)} (1)n n f (s) (1)n f n(s).
ds
Contoh: Tentukanlah

a.L{(t2 3t 2)sin3t}
3
,maka
2
s 9
makaL{(t2 3t 2)sin3t} L{t2 sin 3t} 3L{tsin3t} 2L{sin 3t}
J awab:L{sin 3t}

3
(1) f "(s) 3(1) f (s) 2. 2
...(a)
s 9
3
6s
f (s) 2
, atau f (s) 3(s2 9)1, f ' (s) 3.2s(s2 9)2 2
s 9
(s 9)2
6(s2 9)2 2(s2 9)2s.6s
18s2 54
"
f (s)
2
2
4
(s 9)
(s 9)3

'

'

subsitusinilai f ' (s)dan f " (s)ke pers(a)


Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika
Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

12

Contoh: Tentukanlah
a.L{(t2 3t 2)sin 3t}
(1)2 f "(s) 3(1)' f ' (s) 2.

3
...(a)
2
s 9

3
6s
2
1
'
2
2
,
atau
f
(s)
3(s

9)
,
f
(s)
3.2s(s

9)

s2 9
(s2 9)2
6(s2 9)2 2(s2 9)2s.6s
18s2 54
"
f (s)
2
2
4
(s 9)
(s 9)3

f (s)

subsitusinilai f ' (s)dan f " (s)ke pers(a)


3
...(a)
2
s 9
18s2 54
18s
6
6s4 18s3 126s2 126s 432
2
2
2

3
2
(s 9)
(s 9) s 9
(s2 9)3
(1)2 f "(s) 3(1)' f ' (s) 2.

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

13

Sifat8.Sifat pembagianoleht.

F(t)
J ikaL{F(t)} f (s),makaL
f (u)du
t
s
F (t)
asalkanLim
ada
t0
t
1
sin t
Contoh;L{sin t} 2 danlim
1,maka
t0
s 1
t

sin t
du
1
L{
} 2
arctgu]s arctg arctgs arctg
t
s
s u 1

arctg 90,sehinggatg90
Bukti :MisalkanY arctg arctgs
Y 90arctgs,atauarctgs90 Y
tg(90 Y)s
ctgY s
1
1
s,atautgY
tgY
s
1
makaY arctg
s

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

14

Soallatihan
TentukanlahtransformasiLaplaceberikut!
1.a.L{t2 e3t },b.L{e2t sin 4t}
2.a.L{tsin at}b.L{t2 cos at}
3.a.L{5t 3}b.L{6sin 2t 5cos2t}c.L{(t2 1)2 }
4.a.L{et sin 2 t}b.L{(1tet )3
5.L{t2 cost}

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

15

Dr. Fachrul Razi, M.T, Matematika


Teknik/JTP-304/3 SKS /Oct 2014

16

Anda mungkin juga menyukai