SIRIHERBAMALAYSIAKANTAN

Famili:Zingiberaceae
Genus:Phaeomeria
Spesies:Phaeomeriaspeciosa
PENGENALAN

Kantanataulebihdikenalisebagaibungakantanadalahdarikeluargahalia(zingiberaceae).Ada
sesetengahmasyarakatmenggelarkanpokokbungakantansebagaibungasiantan.Iamerupakan
sejenispokokherbajenisberumpunsakayanghidupsuburdikawasantropikaterutamadiAsia
Tenggara.
Ianyasangatsinonimdenganmasakanlaksadannasikerabusebagaibahanperisadanpenambah
rasakeranabungakantanmempunyairasasegardanagakpedas.Kelopakbungakantanyang
belumberkembangbolehdihirishalusdandijadikankerabuataudijadikanulamulaman.Iajuga
menjadikanmakanantambahmenarikkeranawarnabungakantanyangberwarnamerahjambu
kekalapabiladimasak.
DiMalaysia,bungakantanditanamsecarakomersialdisekitarSelangor,Perak,JohhordanPahang.
Iajugaditanamsecaraselingandikawasanpenanamankelapasawitdangetahkeranatumbuhan
rimbuninimemerlukankawasanyangteduhdanbersaliranbaikuntukhidupsubur.Ianyaditanam
secarakecilkecilandikelilingrumahatausecarakomersialkeranakhasiatyangterkandungdidalam
bunga,batangdanumbikantansangatbergunauntukkesihatanmanusia.

MORFOLOGIBUNGAKANTAN
Pokokkantanialahtumbuhanrimbunyangbolehmencapaiketinggian4hingga5meter.Batang
hijauberbentukbulatdanlurusmenegakdanianyamempunyairizombesaryangakantumbuh
mengeluarkansulurbungadansulurdaun.Setiapbatangdaunakanmengeluarkansatukuntum
bungayangberwarnamerahjambu.Dalamsetiapbungamempunyai240hingga345kelompak
bungayangakanberkembangmenjadibungayangberwarnamerahsekiranyatidakdipotong.Daun
pokokkantanberbentuktirusmemanjang25hingga45cmpanjangdanberwarnahijaupekat.
Terdapat2jenisbungakantanyangbolehditemuidipasaraniaitubungakantanputihdanbunga
kantanmerah.Bungakantanputihmempunyaibungaberwanaputihkemerahan(warnamerah
jambupucat)manakalabungakantanmerahmempunyaibungaberwarnamerahjambuberkilat.

KAEDAHPENANAMAN
Pokokkantanadalahtumbuhanyangtumbuhsuburditanahjenissedikitberpasir,kawasanteduh
danlembap.Ianyabiasaditemuiberhampiranpinggirsungaiataukawasanberair.Kawasan
penanamanperludibersihkan,digemburdandibajaidandisemburdenganracunrumpaiseperti
paraquat(gramoxone)ataubasta(glufosinateammonia)bagimengawalrumpaiagartidaktumbuh
diatasbatas.TanahjugabolehdigauldenganbajaCIRPsebanyak50kg/hektar.(Mardi,2005).
Batasyangmempunyaialurdisediakandenganketinggian20cmdan20cmlebar.

Kantandibiakkanmelaluirizom,bijibenihataubelahanrumpun.Batangrizomyangtelahdibuang
daunditanamdidalamtanahpadabahagianpangkal.Batangpucukperludisungkupdengandaun
daunreputbagimengelakkankekeringandanakhirnyaakanmelambatkanpertumbuhantunas.
Siramansecaramanualadalahdigalakkanpadaawalfasapenanamanpokokkantan.
Padamingguke16,bajaorganiktahiayamperludigaulditanahsekelilingrumpundengankadar
1kgperrumpun.BajaNPK12:12:17:2jugadigaulditanahpadakadar30:70:100gserumpun
masingmasingpadaumurpokok5,7dan9bulan.6bulanselepaspenanaman,kapurditabur
disekelilingrumpunpadakadar200gserumpun.Dauntua(warnakekuningan)danyangterkena
penyakitperludibuangdarirumpunbagimenggalakankemunculansulurdaunbaru(Mardi,2005).
Padamingguke38hingga42selepasditanam,bungaakankeluardanianyasesuaiuntukpenuaian.
Pokokkantansepanjang30cmakandipotongdandikumpulkan.100rumpunkantanakandibalut
dengansuratkhabarlembapuntukmengekalkankesegaran.
GenerasiFeldatelahmelahirkanseorangusahawankantaniaituTuanHjRahmatSaidiyang
menanamkantansejak2003.Selaindijadikantumbuhanhiasanlandskap,iajugadapatmenambah
pendapatanbeliausekeluargadimanahasiltuaiankantansebanyak3000hingga4000kuntum
kantanpadasekalituaianpadatanahseluas1.2hektar(BuletinFelda,2009)
SERANGGADANPENYAKIT
Setakatinitiadalaporanmengenaiseranggaperosakataupenyakityangmelandapokokkantan.Ini
keranadaunbungakantanbersifatpanasdanberbauwangi.
KEGUNAAN&KHASIAT
Pokokkantanmengandungibahanantioksidaiaitukaratinoidyangdapatmengurangkanrisikountuk
mendapatpenyakitkanserselainianyadapatmengekalkanawetmuda.Airrebusankantanjuga
bolehdigunakanuntukmembasuhluka.
Bagipesakitgaut,airrebusan3batangkuntumbersama4.5literairperludimasakdankemudian
diminumselama3hariberturutturut.DenganizinAllah,iaakandapatmenyembuhkanbengkakdi
sendiakibatgaut.
Bagiwanitaselepasbersalinpula,airmandianbungakantandapatmenghilangkanbaubadandan
jugamenyegarkanbadan(SitiFauziahYusof,2012)

Kongsiartikelinidenganrakananda: