Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu menyimak, memahami dan menanggapi pembacaan berbagai wacana lirik (rumpaka)
lagu, biografi dan pembacaan bahasan.
KOMPETENSI DASAR
Menyimak bahasan tentang jenis-jenis kesenian daerah
III. INDIKATOR.
Dapat memahami isi wacana
Dapat menyimpulkan jejer wacana
Dapat mendeskripsikan kembali jenis-jenis kesenian daerah
Dapat menanggapi berbagai aspek bahasan.
IV. MATERI POKOK
Bahasan tentang jenis kesenian
V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
Motivasi
B. KEGIATAN INTI
Majalah
Koran
Tabloid
Buku pegangan
VII. PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
1.
2.
3.
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
UJI KOMPETENSI 1
Pk ku hidep jawab atawa terangkeun !
1.
2.
3.
4.
Naon nu jadi alesan pangna seni calung masih dianggap hirup jeung mekar ?
________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________
5.
6.
7.
8.
9.
10.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
____________
Istilah Kasenian
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Materi Panambah :
Kalimah sipat
RENCANA PEMBELAJARAN 2
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
I.
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 180 menit ( 2 x pertemuan)
STANDAR KOMPETENSI
Mampu membaca, memahami dan menanggapi berbagai wacana puisi sawer, cerita wawacan,
sajak, dan karangan argumentasi
KOMPETENSI DASAR
Pembacaan puisi
III. INDIKATOR
Dapat membaca sajak dengan lafal, tekanan, intonasi, dan penjiwaan isi yang tepat.
Dapat membaca sajak dengan penampilan dan improvisasi yang baik.
Dapat menerangkan tentang teknik pembacaannya.
Dapat memperbaiki atau menyempurnakan pembacaan sajak.
IV. MATERI POKOK
Sajak
V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
KAMAMPUH MACA
Maca mangrupa salah sahiji kagiatan diajar anu tujuan umumna pikeun meunangkeun informasi
anyar. Sedengkeun tujuan husus tina maca nyata pikeun kalangenan (rkratif), upamana ba maca
6ompu, novel, majalah, komik, jeung sajabana. Tujuan husus 6ompu nyaeta pikeun nambahan
pangaweruh, saperti maca buku pangajaran jeung majalah ilmiah.
Kamampuh maca bisa dilatih, tapi nu pangpentingna mah kumaha numuwuhkeun minat maca.
Lamun dipasing-pasing minat maca ngawengku dua bagian. Kahiji minat maca spontan (dadakan) jeung
minat maca terpola (dijadwal).
Minat maca dadakan tumuwuh tina motivasi personal (diri pribadi) siswa. Sedengkeun minat
maca dijadwal (terpola) tumuwuh dina kagiatan diajar ngajar di sakola.
Ciri anu mibanda minat macana luhur diantarana teu welh ngamangpaatkeun waktu luangna
pikeun maca, resep nangan kasempetan pikeun maca, resep maca rupa-rupa bacaan, maca th mangrupa
kabutuh, sarta maca th didadasaran ku karesep.
Kamampuh maca bisa diukur ngaliwatan ts. Upamana ba ngukur kamampuh maca gancang.
Siswa anu bisa maca 120 kecap dina samenit kaasup siswa anu kamampuh macana alus. Sabalikna nu
bisa maca kurang ti 80 kecap kaasup siswa nu kurang.
Di handap aya 6ompu hasil ts kamampuh maca siswa. Tengetan ku hidep!
Tabel 1
Kamampuh Maca Gancang
Siswa Kelas 2a
No.
Lobana kecap/menit
Jumlah siswa
1.
98
2
2.
103
15
3.
111
8
4.
115
5
5.
121
3
Jumlah siswa
33
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
PAKASABAN KOLOTNA
JUMLAH SISWA
Tani
40
Wiraswasta
25
Dagang
15
Guru
ABRI
JUMLAH SISWA
84
Robah ku hidep data babandingan kandungan susu kadel, jeung susu sapi ieu di handap kana wangun
7ompu!
Kandungan susu kadel / 100 g : kalori 44; cai 90,8; 7ompute 3,6; lemak 2,0; karbohidrat 2,9; abu 0,5;
kalsium 15; fosfor 49; natrium 2; jeung besi 1,2.
Kandungan susu sapi / 100 g : kalori 59; cai 88,6; 7ompute 2,9; lemak 3,3; karbohidrat 4,5; abu 0,7;
kalsium 100; fosfor 90; natrium 16; jeung besi 0,1.
TABEL KANDUNGAN SUSU KADELE JEUNG SUSU SAPI
No.
Kandungan / 100 g
Susu Kadele
Susu Sapi
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Kalimah Bilangan
Dina wacana ngeunaan Maca Tabel kapanggih aya sababarah kalimah anu nuduhkeun kalimah bilangan.
Contona ba:
1.
Siswa anu dits maca gancang aya 33 urang.
2.
Siswa anu ajn macana cukup aya 28 urang.
Dina conto di luhur, 33 jeung 28 th kaasup kana kecap bilangan nu nuduhkeun jumlah.
Conto kalimah sjnna nu 8omp kecap bilangan nyata:
3.
Kamari Mang Surja ngala kalapa samanggar.
4.
Kuring mah lain anak cikal, tapi katilu.
5.
Neng Yyn mah unggal semester th rngking kahiji ba.
Kecap samanggar nuduhkeun bilangan jumlah, sedengkeun kecap katilu jeung kahiji, nuduhkeun
tahapan.
Dumasar kana conto di luhur bisa dicindekkeun, yn kalimah bilangan nyata kalimah anu caritaanana
diwangun ku kecap bilangan, boh nu nuduhkeun jumlah atawa tahapan.
Tengetan conto sjnna kalimah bilangan ieu di handap!
1. Buku dina lomari aya tilu puluh judul.
2. Soal ulangan th aya sapuluh nomer.
3. Siswa anu pinunjul pasanggiri maca sajak th aya opatan.
4. Aki kuring umurna geus dalapan puluh taunan.
5. Sawah Haji Durahman kabhna aya dua belas hktar.
6. Minyak tanah sadreumna aya dua ratus liter.
7. Kuring th anak kadua tina opat sadulur.
8. Bas pitrah th meunang dalapan kintal.
Uji Kompetensi
Kalimah ieu di handap, ku hidep leungkepan nepi ka jadi kalimah bilangan!
1. Kacamatan Cingambul ..
2. Rumah sakit di Majalengka ..
3. Mobil Jurusan Cikijing Bandung .
4. Buku nu aya di perpustakaan
5. Harga bas ayeuna
6. Siswa nu bisa 8omputer di kelas VIIIB
7. Murid SMP 3 ..
Materi Panambah :
Istilah Teknologi
RENCANA PEMBELAJARAN 3
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 180 menit ( 2 x pertemuan)
STANDAR KOMPETENSI
Mampu mengungkapkan pikiran, ssperasaan daan keinginan secara lisan dalam
berwawancara, berdiskusi, menyampaikan informasi, menyampaikan laporan
perjalanan, memandu acara, dan memandu diskusi
KOMPETENSI DASAR
Berwawancara dengan narasumber
VI. INDIKATOR.
Dapat merumuskan tema wawancara
Dapat menyusun pokok-pokok pertanyaan wawancara
Dapat menyampaikan pertanyaan-pertanyaan dengan jelas, terbatas
Dapat menyampaikan pertanyaan dengan kata-kata terpilih, lagu kalimat yang baik, dan
santun.
Dapat meminta penjelasan tambahan dengan kalimat yang baik
Dapat memperbaiki atau menyempurnakan pertanyaan-pertanyaan wawancara.
MATERI POKOK
Berwawancara
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Buku pegangan
Majalah
Surat kabar
X. PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak hidep ngawawancara tokoh masyarakat/tokoh seni di daerah hidep ! Tulis heula
padoman wawancarana kalawan lengkep!
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
Siswa
Guru
:
:
Siswa
Assalamualaikum !
Waalaikum salam warohmatulloh !
Hapunten Pa, manawi teu ngaganggu, abdi hoyong wawancara sareng Bapa !
Oh, mangga. Bad wawancara perkawis naon hidep th ?
Abdi hoyong terang perkawis Wajar Dikdas 9 taun. Kumaha ta th maksadna ?
Maksadna, unggal murangkalih kudu sakola minimal dugi ka tingkat SLTP.
Dupi nu dimaksad 9 taun, kumaha ?
Upami ditang, 9 taun th sakola di SD lamina 6 taun sareng di SMP 3 taun !
Kumaha upami sepuh ta murangkalih th teu mampuh nyakolakeun, Pa ?
Kanggo anu sepuhna teu gaduh atanapi miskin ku pamarntah dibantos. Pan ayeuna mah
aya program BOS sareng KBBS atanapi BAGUS !
Kanggo nu angger alim neraskeun aya sangsina atanapi henteu, Pa ?
Ayeuna mah teu acan aya sangsi husus sapertos di luar negri. Tapi kapayunna mah nu teu
neraskeun th bakal knging sangsi ti pamarntah.
Rupina cekap sakieu wa heula nu tiasa ditaroskeun ka Bapa. Hatur nuhun parantos
nyayogikeun waktos kanggo wawancara.
Sami-sami. Bilih panasaran tiasa naroskeun deui !
Insya Alloh. Mangga Pa !
Mangga !
Assalamualaikum !
Waalaikum salam warohmatulloh !
Guru
:
Siswa
:
Guru
:
Siswa
:
Guru
:
PEDARAN
Sabada maca conto wawancara antara siswa jeung guru, hidep bisa nyindekkeun yn wawancara
th hiji kagiatan tanya jawab antara nu ngawawancara jeung nara sumber. Tujuanana nyata pikeun
meunangkeun informasi anu diperlukeun ku nu ngawawancara.
Aya sababaraha hal anu kudu diperhatikeun lamun urang rk ngayakeun wawancara. Diantarana ba :
1.
Tangtukeun heula hal naon nu rk ditanyakeun;
2.
Saha nu rk diwawancarana;
3.
Iraha waktu nu alus pikeun ngayakeun wawancara.
Lamun hal di luhur geus ditangtukeun, Lngkah-lngkah nu kudu dipigaw nyata nyusun
patalkan. Lobana luyu jeung informasi nu hayang katarima ku urang. Kecap pananya anu dipak kudu
luyu jeung hal nu rk ditanyakeun. Upamana ba kecap saha pikeun nanyakeun ngaran, iraha pikeun
nanyakeun waktu, naon pikeun nanyakeun barang, kumaha pikeun nanyakeun kaayaan, jeung sabaraha
pikeun nanyakeun jumlah.
Patalekan anu disusun kudu luyu jeung palangeranana, nyata :
1.
Pilih kecap pananya nu luyu jeung hal nu rk ditanyakeun;
2.
Basa nu digunakeun kudu luyu jeung undak ususk basa;
3.
Patalkan ulah ngayayay, tapi kudu ringkes tur jntr;
Dina prakna wawancara, urang kudu sopan, somah sarta gunakeun lentong anu had.
Di handap aya conto wawancara anu can sampurna. Sampurnakeun atawa lengkepan ku hidep nepi ka
bener tur merenah !
Siswa
: Wilujeng njing, Pa !
Guru Silat
: _____________________________________ !
Siswa
: ___________________________________________________________ !
Guru Silat
: Oh, henteu ! Mangga ba upami aya taroskeuneun mah !
Siswa
: Dupi pagurun silat nu dipingpin ku Bapa th naon namina ?
Guru Silat
: ________________________________________________________ !
Siswa
: ___________________________________________________________ !
Guru Silat
: Aya panginten 25 taun mah !
Siswa
: Saha nu kagungan pokal ngadegkeun ieu paguron th, Pa ?
Guru Silat
: Pun Bapa nu jenenganana Abah Mardi !
Siswa
: ___________________________________________________________ !
Guru Silat
: Kanggo ngajaga diri w bilih aya bancang pakwuh !
Siswa
: ___________________________________________________________ !
Guru Silat
: Sami-sami Cp. Walaikum salam !
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
UJI KOMPETENSI 2
Ayeuna, prak hidep nyusun patalkan pikeun ngayakeun wawancara. Sammhna, tangtukeun heula tma
wawancara ! Lobana cukup sapuluh patalkan.
Tma
: ______________________________
Nara Sumber
: ______________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Kalimah Pananya
Sakumaha nu kungsi dipedar di kelas VII, kalimah pananya nyata kalimah nu tujuanana pikeun
nanyakeun hiji perkara anu can dipikanyaho atawa pikeun nguji kamampuh batur.
Contona:
1. Iraha tuang rama bad angkat ka Sumberjaya th?
2. Sabaraha urang anu teu milu upacara bendera Senen kamari th?
3. Di mana neundeun duit th?
4. Cik Tis, naon nu dimaksud kalimah pananya?
5. Jajang, sabaraha ari tujuh puluh salapan dibagi tilu?
Tina conto di luhur kanyahoan yn dina kalimah pananya umumna dimimitian atawa mak kecap
pananya, saperti iraha, dimana, kumaha, sabaraha, naon, jeung sajabana.
Lentong Kalimah Pananya
Dina basa tinulis, kalimah pananya salawasna dipungkas ku tanda pananya (?). Ari dina basa lisan mah,
pikeun nangtukeun kalimah pananya th ku lentongna. Biasana dina engang panungtungna diucapkeun
leuwih tarik.
Contona:
1. Rk iraha indit ka Bandung th?
2. Sabaraha buku tulis th hargana?
Uji Kompetnsi
Robah kalimah ieu di handap kana kalimah pananya!
Materi Panambah :
Rarangken tukang ing/-ning
Kecap pangantet
RENCANA PEMBELAJARAN 4
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara tertulis dalam bentuk menulis
sisindiran, surat, esai, laporan dan guguritan.
KOMPETENSI DASAR
Menulis laporan
INDIKATOR
Dapat menentukan topik
Dapat menentukan kerangka karangan (laporan)
Dalam menulis bagian pendahuluan dengan baik
Dapat mengembangkan kerangka karangan menjadi laporan.
Dapat menulis bagian penutup laporan dengan baik.
Dapat menyempurnakan karangan laporan.
MATERI POKOK
Laporan Kegiatan
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
Motivasi
B. KEGIATAN INTI
Buku pegangan
Majalah
Surat kabar
PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak hidep nyusun laporan kegiatan ngadongdon (nyaba, ngajugjug) ka hiji tempat nu
ngandung sajarah! Hal nu kudu ditulis :
1. Bubuka
2. Eusi
3. Panutup
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
1.
2.
3.
4.
Materi Panambah :
Kalimah salancar basajan
Kalimah salancar jembar
Gaya basa rarahulan
Gaya basa kadalon
RENCANA PEMBELAJARAN 5
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu membaca, memahami dan menanggapi berbagai wacana puisi sawer, cerita wawacan,
sajak, dan karangan argumentasi
VIII. KOMPETENSI DASAR
Membaca wacana tentang pahlawan
INDIKATOR
MATERI POKOK
Biografi
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Dengan lafal yang baik dan benar, siswa membaca wacana tentang pahlawan
Buku pegangan
Majalah
Koran
PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak baca sapada wacana kalawan bener !
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________
7.
Diajar naon wa salami anjeunna mukim di Mekah ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________
8.
Tuliskeun, organisasi naon wa nu ku anjeunna diadegkeun !
_________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________
9.
Naon nu dipidamel ku anjeunna mangsa ningali kateupanujuan ka
pamarntah Kolonial Walanda ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________
10.
Tuliskeun, naon pancn BPUPKI th ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________
11.
Naon alesan pamarntah Republik Indonesia pangna K.H. Abdul Halim
dileler Pahlawan Perintis Kamerdekaan ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________
12.
Ajn atikan naon nu kapanggih sabada hidep maca ta wacana ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
1.
2.
Materi panambah :
Kalimah pangantet
Kalimah Parentah
RENCANA PEMBELAJARAN 6
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan daan keinginan secara lisan dalam berwawancara,
berdiskusi, menyampaikan informasi, menyampaikan laporan perjalanan, memandu acara, dan
memandu diskusi
KOMPETENSI DASAR
Menyampaikan informasi
VII.
INDIKATOR
MATERI POKOK
Informasi
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Buku pegangan
Majalah
Surat kabar
PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak ku hidep tepikeun beja/informasi penting nu geus katarima ku hidep tina TV atawa
radio, kalawan daria !
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
6.
7.
Unggal waktu urang teu bisa leupas tina runtuyan kajadian. Boh nu keunana ka diri sorangan boh
ka batur. Malah loba kajadian nu keunana ka balara. Saperti ayana longsor, lini, banjir, sunami,
gunung bitu, hujan angin, jeung sajabana ti ta.
Lumangsungna kajadian moal bisa kanyahoan ku batur nu aya di darah sjn lamun teu aya nu
nepikeunana. Pon kitu deui kajadian di darah atawa nagara sjn og moal kanyahoan ku urang lamun
teu aya nu ngabjakeunana.
Malah dina kahirupan sapopo, urang mindeng narima bja boh nu pikabungaheun, pikasediheun
boh nu matak pikaketireun. Eta bja th aya nu kudu ditepikeun ka nu sjn. Sok komo mun mangrupa
amanat, kudu ditepikeun ka nu dituju kalawan bener.
Nepikeun bwara kudu merhatikeun sababaraha hal, diantarana ba :
1. Naon kajadianana
2. Waktu lumangsungna kajadian nu rk dibwarakeun;
3. Tempat kajadianana;
4. Pihak nu ngarandapan ta kajadian;
5. Akibat tina ta kajadian;
Tarkah pikeun ngungkulanana;
Hasilna.
Sajaba ti ta, bwara kudu ditepikeun kalawan gembleng kalawan ngagunakeun kalimah-kalimah
anu fktif tur jelas nu dilengkepan ku data anu bener. Ieu hal th pikeun ngayakinkeun ka nu narima
bwara. Malah ulah kaliwat bjakeun ti mana sumber bwara.
Basa, lentong jeung rengkuh kacida kudu diperhatikeunana lamun hidep keur nepikeun bewara.
Tmbongkeun paroman nu pinuh ku kayakinan. Ulah nmbongkeun sikep anu bisa nimbulkeun
kacangcayaan anu narima bwara.
UJI KOMPETENSI
Hidep kungsi nyaksian hiji kajadian atawa nampa anamat nu kudu ditepikeun ngeunaan hiji
kajadian ? Pk tulis heula kalawan lengkep luyu jeung patokan nu geus ditataan di luhur ! Tuluy
tepikeun di hareupeun babaturan. Mun aya nu nanyakeun ngeunaan ta kajadian, jawab kalawan bener
tur jntr!
______________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________
______________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________
______________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
______________________________________________
2.
Dina paguneman di luhur aya sababaraha kecap anu ngagunakeun gaya basa ngasor. Contona:
Ah henteu dines teuing mah, ieu ba ngiriman bas sakilo-kiloeun mah keur si cikal!
Kecap sakilo-kiloeun dina conto tadi tangtuna og ukur babasan. Mungguh kanyataanana mah nu
dibawa ku Haji Anwar th leuwih ti sakilo. Tujuan sakilo-kiloeun th stu keur mamandapan.
2. Bubuhan kuringna euweuh kanyaho ba! Tamba nganggur, peupeuriheun disakolakeun mah teu
kamodalan!
3. Tanah satapak peucang! Moal og pimahieun keur nyakolakeun budak jaman kiwari mah! Hayu
atuh ah bisi beurang teuing! Assalamualaikum!
Kecap euweuh kanyaho, tamba nganggur jeung satapak peucang, sabenerna bda jeung kanyataan.
Tujuanna pikeun mamandapan sangkan teu katara sombongna.
b.
Gaya Basa Kadalon (pleonasme)
Dina kahirupan sapopo mindeng kapanggih anu nyarita saperti kieu:
1.
Dadan : Man, cing pundurkeun ka tukang saeutik motor th, ieu mobil rk parkir!
Eman : Mangga k sakedap!
Dadan : Ku naon hayam th siga nu gering?
Rudi : Puguh geus saminggu, teu dakkeun nginum cai-cai acan!
Kecap pundurkeun ka tukang, dina kalimah kahiji jeung kecap nginum cai-cai acan dina kalimah
kadua, sabenerna kaleuleuwihi. Sabab sanajan ukur nyebut kecap mundur jeung nginum og geus
jelas. Jadi kecap ka tukang jeung cai teu kudu dipak.
Conto sjnna anu sering kapanggih di antarana ngapung ka luhur, labuh ka handap, rieut sirah, mules
beuteung, ngeluk tungkul, ngabecir lumpat, hanjat ka darat, jeung ra-ra deui.
A. Jieun kalimah nu mak gaya basa ngasor tina kecap ieu di handap!
1. imah - saged pelok
__________________________________________________________________________
2. saung butut
__________________________________________________________________________
3. sawah sacangkewok
__________________________________________________________________________
4. komputer murah
__________________________________________________________________________
5. duit saprak
__________________________________________________________________________
B. Jieun kalimah nu make gaya basa kadalon tina kecap ieu di handap!
1. labuh ka handap
__________________________________________________________________________
2. rieut sirah
__________________________________________________________________________
3. mules beuteung
__________________________________________________________________________
4. ngeluk tungkul
__________________________________________________________________________
5. ngabecir lumpat
__________________________________________________________________________
Materi Panambah :
13.
14.
15.
Kalimah Wawaran
Kalimah Pananya
Gaya basa ngasor
RENCANA PEMBELAJARAN 7
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara tertulis dalam bentuk menulis
sisindiran, surat, esai, laporan dan guguritan.
VIII. KOMPETENSI DASAR
Menulis esai
VIII. INDIKATOR
Dapat menentukan/memilih topik dan tema yang tepat.
Dapat merincikan pokok-pokok esai dalam kerangka karangan.
Dapat membuat bagian pembukaan dan penutup dengan baik.
Dapat menyajikan gagasan, pendapat, kesimpulan dll., dalam bagian-bagian atau paragraf
yang jelas.
Dapat menyajikan esai dengan bahasa, pemakaian kalimat dan pilihan kata yang baik.
Dapat memperbaiki atau menyempurnakan naskah karangan esai.
IV. MATERI POKOK
Esai
V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru tentang aturan dan teknik
menulis esai
Dengan bimbingan guru siswa menulis esai yang disenangi oleh siswa
Buku pegangan
Majalah
Surat kabar
PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak ku hidep teangan tulisan mangrupa esai (karangan deskripsi) tina Koran atawa
majalah, eusina bebas kumaha hidep ! Tulis ngaran eta Koran, tanggal/ bulan terbitna, saha
nu nulisna, jeung tulis ringkesanana!
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
Istilah Kasehatan
Dina wacana di luhur aya sababaraha kecap nu patali jeung istilah kashatan. Cing tangan hartina dina
Kamus Besar Ilmu Pengetahuan nu aya di Perpustakaan sakola!
1. hyigienis
__________________________________________________________________________
2. isoflovon
__________________________________________________________________________
3. supertoksida desmustosa
__________________________________________________________________________
4. kolesterol
__________________________________________________________________________
5. kanker
__________________________________________________________________________
6. enzim
__________________________________________________________________________
7. hidrat arang
__________________________________________________________________________
8. kronis
__________________________________________________________________________
9. jenik
__________________________________________________________________________
10. prostat
__________________________________________________________________________
RENCANA PEMBELAJARAN 8
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan daan keinginan secara lisan dalam berwawancara,
berdiskusi, menyampaikan informasi, menyampaikan laporan perjalanan, memandu acara, dan
memandu diskusi
VIII. KOMPETENSI DASAR
Memandu acara kegiatan
INDIKATOR
Dapat menyusun susunan acara dengan baik
Dapat memandu acara dengan bahasa yang baik dan santun
Dalam peragaan dapat menggunakan kalimat-kalimat yang efektif dan jelas.
Dapat memperbaiki atau menyempurnakan penyampaian memandu acara
MATERI POKOK
Acara kegiatan
V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Buku pegangan
Majalah
Koran
VII. PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak hidep jadi protokol dina acara mieling Isro Miraj, di hareupeun babaturan !
Samemehna susun heula runtuyan acarana, jeung saha-sahana nu rek cumarita dina eta
acara!
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
Urang undakeun ka acara anu kadua, laporan ti Panitia Calagara. Ka Bapa Kusmayadi, BA
disumanggakeun!
...........................................................................................................................................................
Hadirin anu mulya. Nemb kabandungan laporan ti panitia calagara. Kanggo salajengna urang
bandungan bbran lisan pamitan anu bad didugikeun ku wawakil kelas 3. Ka Sadrk Rahmat
Nugraha disumanggakeun !
...........................................................................................................................................................
Salajengna urang sami regepkeun lisan pangjajap ti Bapa Kapala sakola. Ka pangersa Drs.
Momon Suarman disumanggakeun.
...........................................................................................................................................................
Ngahaturkeun timpah rwu nuhun ka Pangersa Bapa Kapala Sakola nu parantos ngadugikeun
lisan pangjajapna. Mugia piduana dikobul ku Allah SWT. Amiin.
Acara salajengna nyata masrahkeun tawis soca ti siswa kelas 3 kanggo Bapa miwah Ibu Guru.
Tawis soca bad disanggakeun ku Sadrk Rahardiani ka Bapa Kapala sakola.
Hapunten ka Pangersa Bapa Drs. Momon Suarman dihaturanan deui ka payun kanggo nampi
tawis soca ti parasiswa kelas 3.
...........................................................................................................................................................
Nindak kana acara nu diantos-antos ku sadayana, nyata upacara pileuleuyan nu mangrupi
upacara adat. Sumangga wilujeng nyaksni !
...........................................................................................................................................................
Hadirin anu mulya, ayeuna parantos anjog kana acara pamungkas nyata doa anu bad
dijejeran ku Bapa Supriadi, S.Ag. Disumanggakeun !
...........................................................................................................................................................
Sadaya acara parantos lekasan. Sateuacan digu ka acara hiburan, sumangga urang sami tutup ieu
acara ku ngedalkeun hamdalah. Alhamdulillahirobbilalamiin.
Wassalamualaikum warohmatullahi wabarakatuh.
RENCANA PEMBELAJARAN 9
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
STANDAR KOMPETENSI
Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara tertulis dalam bentuk menulis
sisindiran, surat, esai, laporan dan guguritan.
KOMPETENSI DASAR
Menulis surat
X.
INDIKATOR
Dapat mengidentifikasi struktur surat pribadi.
Dapat menulis salam pembukaan.
Dapat menulis pembukaan surat dengan baik dalam bahasa yang santun
Dapat menyatakan atau memberitahukan sesuatu dengan jelas dan singkat.
Dapat menulis surat dengan kesatuan maksud yang akurat (tepat)
Dapat menulis surat pribadi dengan struktur yang baik dan lazim.
Dapat menulis bagian penutup surat dengan baik dan santun.
Dapat memperbaiki atau menyempurnakan surat pribadi.
IV. MATERI POKOK
Surat
V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
Memeriksa kesiapan siswa
Apersepsi
motivasi
B. KEGIATAN INTI
Buku pegangan
Majalah
Surat kabar
VII. PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
Prak tulis ku hidep hiji surat pribadi, eusina bebas kumaha hidep, eta surat bisa ditujukeun
ka indung, bapa, lanceuk, adi, atawa sobat!
Mengetahui
Kepala Sekolah
Cingambul,
Januari 2011
Guru Bahasa Sunda
Sareng hormat.
Hawiosing ieu serat kahaturkeun ka pangersa Bapa, kalayan paneda pangersa
Bapa rawuh Ibu kalih palaputra danget ieu ginulur kawilujengan. Sawangsulna abdi,
waktos ieu mah alhamdulillah aya hibar pidua ti sadayana.
_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
________________
Rupina mung sakieu unggel serat nu kapihatur, kalayan neda sih hapunten
saupami kirang sapagodos sareng manah pangersa Bapa. Mugi bae Allah SWT
sapaposna ngaleler kawilujengan ka urang sadaya. Amiin.
Baktosna
Abdi pun
( tanda tangan )
SURAHMAN DIPURA
Conto nuliskeun alamat nu dituju jeung nu ngirim surat dina amplop
Perangko
Kahatur
Pangersa Bapa Drs. Nana Juhana
Lenggah di Blok Ahad Desa Sukahaji
Majalengka 45452
Sobat, kumaha ayeuna di Sumedang th, betah ? Pasti betah, nya ? Da Kota Sumedang mah ram
seueur tempat wisata, teu sapertos di lembur abdi stu tiiseun pisan.
Ah, iraha bad amengan ka abdi ? Kad diantos pisan. Upami ka dieu ku abdi bad diajak ameng
ka Taman Margasatwa Dinosaurus nu aya di Kacamatan Lemah Sugih. Resep geura aya di tempat anu
luhur plung plong ka ditu ka dieu.
Sobat, saleresna mah hoyong knh ngedalkeun eusi hate th. Rupina cekap sakieu ba heula. Insya
Allah ka payun urang sambung deui. Mudah-mudahan urang salamina aya dina panangtayungan Allah
SWT. Amin.
Wassalamualaikum warahmatullahi wabarakatuhu.
Nu sono
Rahmat Nugraha