Ra Nyangka

Ing sakwijine omah nang pinggir kuto, manggon sak kulawarga cilik nang omah sing
prasaja banget. Dheweke Kiyo lan mamakne. Kiyo nyenengi banget olahraga badminton.
saben sore Kiyo dolanan bareng kanca-kancane ning lapangan sing ora adoh saka omahe.
Saben kanca-kancane ngelawan, durung ana sing isa ngalahke Kiyo. Kanca-kancane Kiyo
ngalem danget karo kemampuane lan bakate sing di ndueni Kiyo. Kiyo sak iki sekolah nang
Sekolah Menengah Pertama kelas 2. Kiyo wis bola-bali dadi wakil sekolahe kangge melu
perlombaan badminton antar sekolah tingkat Kecamatan lan Kamapaten. Nanging prestasi
belajar Kiyo ora seapik prestasi perlombaane. Kiyo ora terlalu seneng sak kabehane mata
pelajaran nalikane mata pelajaran olahraga. Ora heran nek rangkinge Kiyo mung 17 saka 20
siswa.
Nang omah, mamakne ora perduli karo keadane Kiyo. Sing mamakne ngerti mung
mbayari sekolahe Kiyo tok. Mamakne nyambut gawe sak anane, biasane muleh mesti wengi
lan keadaane mabok. Saben ndino Kiyolah sing ngopeni mamakne nek pas kondisi mamakne
ora sadar. pas mamaknemuleh, mesti ono wong lanang sing maringi duit. Kiyo yo gelem
nompo.
Kiyo akrab banget karo pakleke. Paklek saka bapakne iki mesti dadi panggonan
kanggo ngetoaken unek-unek., bab perkara mamakne lan bab perkoro masalah karo kancakancane. Wiwit kui, Kiyo wes sayah banget ngelakoni uripe sing paling utama perkara
masalahe mamakne. Kanca-kanca nang sekolahe akeh sing ngenyek mamakne Kiyo mergo
penggawean mamakne ora cetho. Sakjane Kiyo ki pengen ngelawan, nanging dekne ora
gelem gawe perkara.
Sakwijining wengi, pas mamakne tseh macak, Kiyo njajal ngendekke lan mendet
gicune mamakne karo ngomong mamak aja lunga nang nggon kae meneh! Mripate berbinarbinar. Nanging mamakne malah nesu heh le! Balekno gincuku! mripte karo melotot.
emoh!, pokoke mamak aja lungo!
heh, rungoke yo, nek mamak ora lungo, koe ki ora iso mangan karo sekolah! Mudeng ra
kwe?! karo ngerebut gincu sing ana ning tangane Kiyo. Minggiro koe!! lan sengaja nabrak
Kiyo. Kiyo melayu nang ngarep pintu lan ndekep mamakne. mak ojo lungo to
lepaske aku!
ojo lungo lah mak, KIYO ISIN mamak kerjo nang kono karo membentak mamakne.
sak karepmu koe arep ngomong apa. Aku ra peduli

mak, tulunglah. Mamak ora melas po karo Kiyo? Kanca-kancane Kiyo dho ngenyek Kiyo
mak
heh, ngopo kwe jaluk melas karo aku? Golekono bapakmu! Lepaske aku! mamakne pun
lungo.
Kiyo langsung meneng, Kiyo mikir ket mbiyen ora ana sing nyebut lan mbahas
perkoro bapakne. Kiyo langsung melayu nang nggone omahe pakleke. lek, lek Wendi karo
nggedor-gedor lawang omahe Wendi. ana apa Yo?
lek, bapakku iseh urip? ambegane ngos-ngosan
emm.. emange ngapa koe takon tentang bapakmu?
jawab sek lah lek. Bapakku iseh urip ra?
yo pa..ling
jenenge bapakku sapa lek?
ayo lungguh kene sek, jeneng bapakmu kui Resdi Herlambang, dhekne ninggalke koe pas
umurmu 2 taun mergo bapakmu pingin nggolek penggawean. Dhekne no seneng dolanan
badminton, lawan terangele yo lekmu iki. hahaha
aku pengen ketemu bapak lek karo menangis. Wendi mung menepuk-nepuk pundake Kiyo.
***
Sesoke meneh, Kiyo nemoni pakleke.
Lek, sesok tulung kdi wenenhke surat iki nang sekolah yo. Trus nek mamakku nggoleki aku,
ngomong wae, Kiyo njaluk ngapurone mergo wes ngerepoti mamak, trus ojo repot-repot
nggoleki Kiyo
koe arep neng ngendi?
arep nggoleki bapak lek
dhewean???
iyo lek
trus koe ra nyuwun izin nang mamakmu?
izin ra izin podowae lek, mamak yo ra bakal peduli lek
koe wes yakin Yo?
iyo lek. Yowes lek, aku lungo sek. pangestunipun lek banjur salaman karo Wendi.
Kiyo pun mangkat. Ujuk-ujuk krungo wong nyelukke Kiyo Kiyo, enteni lek!
Kiyo noleh, lan jebule Wendi nyusul Kiyo.
lek arep nangendi?
ya ngancani koelah
tenane lek?

iya. Ayo mangkaaat

lek ndue fotone bapak?
emm, ra ndue Yo
trus kepie awake dhewe le nggoleki bapak lek?
awake dhewe menyang nang kutho sek wae. Lek iseh ileng pasuriane bapakmu kok.
Mengko awake dhewe takon karo wong-wong sing nang kono wae
nggeh lek
Langsung Wendi lan Kiyo menyang numpak bis antarprovinsi. Saktekane nang kutho, Kiyo
lan Wendi banjur nggoleki bapakne, tapi dinone wes peteng, terpaksa Kiyo lan Wendi
nggoleki mung sakdelo. Kiyo lan Wendi leren nang warung sing wes tutup. Naliko tengah
wengi, Kiyo ngelilir lan ra sengaja krungu Wendi lagi ngobrol nang telfon.
iyolah, gampang
nanging, Kiyo ra merdulikke perkoro iku. Kiyo neruske meneh.
Dino sesoke, Kiyo tangi mergo ngeleh.
lek tumbas sego yuk. Kiyo ngelih luwe
ayoklah
Bar sarapan, Wendi lan Kiyo ngelanjutke nggoleki bapakne Kiyo.
Yo pie nek awake dhewe mencar wae, mengko jam-jam 12an awake dhewe kumpul nang
kene meneh yo. pie?
nggeh lek banjur Kiyo nggoleki bapakne bekale mung jeneng tok. Bekale mung jeneng tok
yo ora cukup. Kutho gede ki wilayahe ora cilik. Yo genah ra ana hasile . Akhire Kiyo mbalek
nang nggon sing wes nggo janjian mau karo pakleke.
lek, bapak urung ketemu
yowes awake dewe leren sek sang kono karo nunjuk warung sing wes tutup.
ngumbe sek Yo
nggeh lek
lek yo urung ketemu karo bapakmu. Butoh ping dino iki yo Yo? karo kipas-kipas
aku ngarep banget secepete lek
***
Kiyo tangi seko turune. Sirahe iseh mumet lan Kiyo lagi sadar nek turu nang omah kosong.
Kiyo bingumg nyobo nggolek dalan metu. Pas Kiyo metu, kiyo weruh Wendi wes keiket
tangane.
Lek Wen!
tulong bukake taline ki Yo. Banjur Kiyo cepet-cepet mlayu lan mbukake taline.

sebenere awake dhewe ki nang ngendi lek?

lek yo ra ngerti, mau ono sing nggebok gegerku Yo.
ayo lek awake dhewe cepet-cepet lungo seko kene!
Banjur Wendi lan Kiyo metu seko omah kui.
ngatos-ngatos Yo, nng kutho gedhe ki ra kabeh wong apikan
nggeh lek, untung lek ngancani Kiyo
sesok-sesok awake dhewe kudu ngatos-ngatos Yo
sip lek
Banjur Kiyo nggolek warung tutup nggo leren mergo wes wengi.
Ganti dino, Kiyo ngroso mumet lan lagi sadar nek tangane wes keiket lan lambene
dibungkam nganggo isolasi ireng. Dhekne pun bengok-bengok nangeng ra ono sing krungu.
Kiyo nyobo ngadek lan nggolek dalan metu. Ra sengojo Kiyo krungu wong sing lagi ngobrol.
Kiyo langsung njaluk tulong karo wong kui. Ndilalahe sing nang kono ki mamakne algi
ngobrol karo wong lanang. Kiyo berusaha mbengok sak pol-pole mak.. mamak Mamakne
nengok meng arahe Kiyo lan ngampiri Kiyo.
aduh Kiyo sayaaang. Koe ki ngopo? karo mbukak isolasi sing nang lambene Kiyo.
mak, tulongi Kiyo mak
nolongi? Hahaha. Kiyo saiki koe ki nduene lek Dito. Kudu nurut karo lek Dito ya. Ojo
bandel
m..maksude mamak? Kiyo kebingungan.
Koe wes udu anakku meneh, mudeng?! karo mbentak. Kiyo pun nanges. mamak ngopo
ngadol Kiyo? Ngopo mak? Kiyo ki putrane mamak!
koe? Anakku? Eh, gara-garaana koe nang uripku, aku mung ulih duwet sekedik. Mending
koe tak dol wae. Oleh duwet akeh hahaha. Ra suwe, Kayi kelingan karo Wendi.
lek Wendi... lek Wendi nangendi mak? Mamak ndeleke lek Wendi nangendi?!!. Jebule
Wendi wes nang mburine Kiyo.
halo senyume jahat.
lek, tolongi Kayi lek
nolongi koe? Mamakmu wae ra perduli karo koe, po meneh aku? Hahaha
Kayi...Kayi. koe ki polos po pie eh?
lek kok ngono eh?
sing legowo yo. Kiyo Byee Wendi dan mamakne pun ninggalke Kiyo. Kiyo ngalami syok
berat mergo kelakuane mamakne lan Wendi. Kayi nangis sakpole wengi
***

woy, tangi! Kerjo-kerjo-kerjo suara menggelegar nangeke Kiyo. Mripate Kayi pun bengkak
mergo nangis sewengenan.
lek ki sinten?
aku iki bosmu!. Mulai dino iki koe ngemis nang jl. Manggrut. Trus koe kudu oleh duit 100
ewu sak dino. Mudeng ra?!
tapi akiyo ngeleh lek
mulakno kui koe nggoleko duit. Oiya, koe kan anyar nang kene, nek koe wani minggat seko
kene, koe bakal nyesel sak umur uripmu! Mudeng ra?!
nggeh lek . Kiyo mulai ngemis. Sebenere kiyo ra seneng karo ngemis mergo kerjaan kui
nurunke harga dirinya. Nanging keadaane lah sing mekso Kiyo. Ra sui, Kiyo weruh polisi
isih tugas nang pinggir dalan. Kiyo mlayu meng polisi kui lan arep ngelaporke yen Kiyo di
pekso dadi pengemis. pak. Pak polisi Kiyo ngewanike tekad nekani polisi. Polisi kui pun
nyaut iya le, ana apa?
mboten nopo-nopo kok pak, niki adek kulo wau sempet ngilang teng swalayan seberang
dalan kana. Ngapunten nggih pak. Suarane wong enom yen wes ndisiki nyegah Kiyo
ngomong karo polisine. Polisine pun ora katon curiga. Banjur Kiyo digowo meng bos
pengamene. bos, mau bocah iki pengen lapor nang polisi
aku kan wes ngelingke koe, koe ki dong ora eh? Hah?!! karo ndorong Kiyo lan nggebuk
sirahe Kiyo ping akeh. Kiyo mung meneng lan nangis. seret bocah iki nang nggon biasane,
njuk ojo di paringi maeman! perintah bos maring anak buahne.
siap bos!. Ayo melu aku! karo narik kasar Kiyo. Sedino Kiyo ora maem lan minum. Kiyo
mikir pie carane ben iso metu seko pekerjaan iki.
Ing sakwijine dino, raine Kiyo pucat banget. Lan Dito akon kerja meneh. koe kerja,
lan kejadian wingi ojo mbok baleni meneh. Mudeng?! bentak Dito.
nggeh lek
ki minum, njuk koe nggoleko duit!
Njur Kiyo lungo ngemis. Pas awan-awan, Kiyo ngemis nang cerak kantor polisi. Njur Kiyo
ngewaske nang sekitare mung mastike ana apa ora anak buah Dito lagi ngawasi opo ora.
Ujuk-ujuk anak buah Dito ngawasi. Kiyo etok-etok ngemis lan luweh nyedaki kantor polisi.
Ndelalah suara banter ngundang Kiyo WOY! mandek!! Kayi langsung mlayu meng kantor
polisi lan berhasil mlebu nanging cah lanang kui tetap ngoyak Kiyo. Kiyo pun mlayu cepetcepeti.
pak. Tulong ak.. urung sempet ngelanjutke laporane, lambene Kiyo wes dibungkam ndisek
karo anak buahe ora pak, niki adek kulo senengane iseng pak. Wingi wae ono polisi sing

keno pak. Hehehe jare wong enom kui. Polisi weruh raine Kiyo pucet njur nekoni Kiyo. le,
mreneo cah lanang mau trepaksa nelepaske Kiyo banjur dekne mlayu. tulungi pak. kulo
dikon dadi pengemis pak! karo nunjuk meng arah wong lanang mau. njur polisi cepet-cepet
mlayu nangkep wong lanang mau. Polisi sing liane pun merikso bekas gebukan sing ana nang
gegere Kiyo. Lan polisi pun memroses kasus kui. Kiyo pun dikon bali marang polisi. Saiki
Kiyo bingung arep mengngendi le nggoleki bapakne..
***
1 tahun berlalu.
Kring...kring...kring. suara sepeda sing ditumpaki Kiyo nggo ngeterke koran. Kiyo terpaksa
adol koran kanggo neruske urip. Kebetulan sing ndue panggon nggone Kiyo kerjo wonge ki
apikan. Kiyo oleh manggon nang nggon penyimpenan koran.
Nek Kiyo arep turu, Kiyo kudu ngerapi ndisek koran-koran sig berantakan. Akeh
banget koran-koran sing wes sui ora payu didiol. Kiyo ngerapikke karo moco-moco. Lan ora
sengojo, Kiyo weruh tulisan Herdi Herlambang nang koran sing wes lawas. Kiyo moco ket
awal tekan akkhir berita kui. Jebule Resdi Herlambang kui atlet badminton sing pernah
menang nang perlombaan BWF (Badminton World Federation) 5 tahun mbiyen. Kiyo
penasaran banget karo wong kui nganti Kiyo ra iso turu.
Ning lain dino, Kiyo langsung takon karo majikane yoiku pak Kriswandi.
Pak, njenengan ngertos wong niki? karo nunjukke foto sing nang koran kae.
ooh kui atlet terkenal Yo. Dhekne ki mbiyen pernah oleh mendali emas
bapak ngertos tempat tinggale?
wah kulo ra ngerti Yo, sek tak golekke nang internet ya karo ngaktifke telfone. Ora terlalu
sui, pak Kriswandi langsung ngekeke alamate atlet terkrnal kae.
pak, Kiyo izin ra kerjo sek yo pak, dino iki wae pak
lho awakmu arep nengendi?
arep ketemu atlet niki pak urung sempet diparingi izin, Kiyo wes mlayu nggoleki alamat
kui. Yo, Kiyoo!! Pak Kriswandi mung geleng-geleng.
Kiyo semangat banget. Mergo pengen mbuktike nek Resdi Herlambang ki bapakne
opo udu, Kiyo ra peduli nek pas kui udan. Kiyo tetep ngontel sepedahe. Kiyo takon karo
wong-wong sing ngerti karo alamat kui. Dino pun wes sore, Kiyo wes tekan omahe atlet.
Kiyo pun mlayu ngampiri omahe atlet. Ora sui, satpam teko.
arep nggoleki sapa le?
nyuwun sewu pak, apa bener nini omahe atlet Resdi Herlambang?
iya bener le. ana keperluan apa le?

kulo pengen ketemu pak Resdi pak

hm? Emange awakmu ra ngerti kabar terakhire beliau?
mboten pak?
beliau urung sui ki kecelakaan. Lan nyawane ra sempet tertolong le
Krungu berita koyo ngono, Kiyo langsung meneng lan nelangsa banget. Seakan-akan
kejadian iki koyo mimpi buruk. Lan Kiyo nangis meneh. bapak ngapusi kan? Iki mung
geguyon to pak?
iki emang bener le, adek iki sopo?
kulo Kiyo pak
hah? jenengmu Kiyo Herlambang?
nggeh pak Kiyo nangis tersedu-sedu. Satpam kui pun mung menepuk-nepuk pundake Kiyo
nggo nenangke Kiyo. pak bapakku dimakame teng pundi pak? karo nangis cegukkan.
ee, ayo den melu bapak satpam lan Kiyo lungo meng pemakaman umum.
neng kene den. Kiyo langsung ndekap batu nisan bapakne. bapaaak, niki Kiyo pak. Nopo
bapak ninggalke Kiyo? Kiyo dereng sempat ngerti bapak Kiyo nangis tersedu-sedu.
wes den, sing legowo. Ben bapake aden tenang nang kana satpam nyobo nenangke Kiyo.
ayo den muleh, iki wes semakin sore, aden mengko masuk angin lho bujuk satpam iki.
kulo pamit sek nggeh pak, maturnuwun pak wes ngeterke kulo banjur Kiyo langsung lungo
ngontel sepedahe. lho den, ojo lungo sek! satpam satpam ngundang Kiyo, nanging ora
digubris Kiyo. Perasaane Kiyo nelongso banget. Ngiling-ngiling nelangsane sing wes tau di
alami Kiyo, wiwiti saka mamak kandunge lan pakleke sing ala njur siksaane preman lan sing
keri dhewe berita ninggale bapakne sing nggawe nelongso banget.
Setekane nang nggon kerjo, pak Kriswandi nakoni keadaane Kiyo. awakmu seko ngendi
wae Yo?
seko kono pak bar kui langsung lungo ngganti klambine.
***
Wes arep seminggu semenjak Kiyo ngerti kabar tentang bapakne, kiyo sering ziarah
nang makame bapakne. Naburi kembang lan ngresiki makam saka suket-suket. Banjur ana
suara wong lanang sing ngagetke Kiyo.
sinten nggeh? wong lanang kui nakoni Kiyo.
kulo putrane. Ujuk-ujuk, wong lanang kui nggoceki pundake Kiyo. Koe Kiyo? Kiyo
Herlambang? suarane banter njuk kaget. nggeh mas, sinten nggeh? Kiyo heran.
ayo melu karo narik tangane Kiyo.
Akhire Kiyo tekan nang restoran, Kiyo dikon mesen makanan sing disenengi.

njenengan ki sinten nggeh? Kiyo takon.

oh iya, aku Digo karo senyum.
njenengan kok ngerti kulo?
mbiyen bapakmu sering nyeritake awakmu
tenane mas??
iya, sebenere bapakmu pengen nggoleki awakmu, ning awakmu wes pindah alamat. Oh iyo
saiki awakmu manggon nang ngendi?
ning kios koran mas
ya ampun!, saiki pokoke awakmu manggon nang omahe bapakmu yo!
maksude mas?
awakmu ngewarisi kabeh hartane bapakmu, termasuk omahe
nopo mas ki apikan karo aku?
mas mbiyen pernah ndue hutang budi karo bapakmu, mergo bapakmu, mas dadi atlet
mas atlet apa?
badminton, podo koyo bapakmu
kulo sebenere seneng banget karo badminton, ning yooo ngene-ngene wae mas
oke, sesok latian karo mas yo. Mas arep ngajari awakmu sampek awakmu dadi atlet
intrenasional
***
4 tahun meng ngarep.
Kiyo wes ngelalike kejadian-kejadian sing mbiyen-mbiyen pas Kiyo isih cilik. Saiki
Kiyo wes bangkit saka keterpurukane. Urip sing saiki Kiyo lakoni kui merupakan hadiah
mergo mbiyen wonge urip sengsara. Kabeh ki butuh proses lan kerja keras. Saiki Kiyo wes
kuliah lan mergo lan kerep latian, saiki Kiyo maju nang pertandingan badminton
internasional.
-tamat-