Lesson 1 PATMOSONI NAMA KATTA PDF
Lesson 1 PATMOSONI NAMA KATTA PDF
PARAPE∙ANI KI∙TAP
Lessonko Tarigipa: Ranko Stefanovic
Skanggipa Jagittam
January, February, March - 2019
1
2
Lesson 1 Dec. 29–Jan. 4
2
dilaniko an∙chingara Kristoni re∙bakujaona kingking aro Isolni
jringjrotni songnokko songkujaona kingking nangangkugen.
Robibar December 30
Ki∙tapni Katta Bichong
Sombar December 31
Ki∙tapni Miksongani
5
Mongolbar January 1
Parape∙ao Chinrangni Ku∙sikko Jakkalani
Budbar January 2
Isolgrim
Bristibar January 3
Parape∙ani Gamchatani
Parape∙ani aganchengao bon∙ateaniara Jisuni rasongmung
bilmung re∙bapilaniko ki∙tapni bon∙kamao chang gittamna
kingking ku∙rachakaniko agana (Para. 22:7, 12, 20).
8
Para. 1:7, 8 ko poraibo. Ia podni kattara bang∙a
katchinikani podrangoni ong∙baa: Dan. 7:13, 14; Zek.
12:10; Mati 24:30. Gnigipa Re∙bapilani chongmot ong∙gnini
gimin ia podranga an∙chingna maiko agana?
Sukrobar January 4
Chanchidapani: Ellen G. Whiteni ki∙tap Testimonies to
Ministers and Gospel Workersoniko jak 112-119 oniko “Daniel
aro Parape∙ani Ki∙taprangni gimin Poraiani” oniko poraibo.
Chanchigrikna Sing∙anirang:
1. Parape∙ara Jisu Kristoni gimin oprakani ong∙ode, indide
mainasa apocalypse kattara da∙alo bikpil (negative) orto
ong∙a? Ia negative ong∙aniara Parape∙ako Kristianrangni
mingsinggipa chanchianini giminara an∙chingna maiko
agana? Maini gimin kena kattara Parape∙ani katchinikani
katarango re∙barongbea?
_______________________________
11
Lesson 2 January 5–11
GASARANGNI JATCHIO
Robibar January 6
Patmoso
Sombar January 7
Gitelni Salo
Para. 1:10 ko Re∙o. 31:13, Isa. 58:13, aro Mati 12:8 rang
baksa poraibo. Ia podrangni kri, mai salko dingtangmancha
rongtalbee Sastroara Gitelni Sal ine donaha? Ia salara
Johanna uni dukrangko man∙bemitingo maikai orto
gnangbegipa ong∙na nanga?
14
“Neng∙takani salo rasongni Gitel ia saksan watbrangatako
man∙gipa watatana mikkang pa∙aha. Judeani songjinmarango
aro songjinma chongiparango nama kattako skiprakmiting
somoio maidake rongtale Johan neng∙takani salko mania
uandake ua Patmosoba maniaha. Ua salni gimin on∙sogipa
gamchatgipa ku∙rachakanirangko ua an∙tangna gamchatgipa
ku∙patianirang gita ra∙aha.”—Ellen G. White, The Acts of the
Apostles, p. 581.
Para. 1:10 rongtalbeen agana: ua watata Johanara snigipa
sal Sabbath salo mikjumangko nikaha. Mikkangchi Kristoni
gnigipa re∙baanina (Para. 1:7 ko tosusabo), jekon “GITELni
sal” (Isa. 13:6–13; 2 Pit. 3:10) ine seaha, ua salna ka∙dongbee
niengo Johanara somoini gimin agangrikengachim. Ua
antangan, ua mikkangchi ong∙gnirangni gimin nikanirangko
nikaha, aro uan Sabbath salosa, “GITELni salosa” ong∙achim.
Uni duk ong∙bemitingo ia nikaniko Sabbath salo
nikahaniara unade uan niksamsoani ong∙na nangaha. Chongmot,
Jihudini chanchianioba ua sabbathara olamhaba, “re∙banasigipa
a∙gilsak” ni niksamsoanina ong∙na nangaha.
“Sabbath jekon Isol Eden Bario songaha, uan….. Johanna
ua sikdikdikgipa chichango gamchatbegipa ong∙ahachim. . . .”
“Ua sikdikdikgipa chichango dongaleako man∙e
dongengon, ua Sabbathara mairongpile una gamchatbegipa
ong∙aha; indiba da∙o skangna bateba namen chuatbataha! Jisuni
gimin ua pangnaba indakpile uikujachim. Indakpilgipa bebe
ong∙aniko ua pangnaba knakujachim.”—Ellen G. White
Comments, The SDA Bible Commentary, vol. 7, p. 955.
Mongolbar January 8
Kristoni Gimin Johanni Patmoso Mikjumang Nikani
Budbar January 9
Kristoni Kattarang – Ua Somoina aro Da∙ona
18
Chanchichipe Gitel da∙alo nang∙ni mondolina, ua ge∙sni
mondolirangna seaha gitan chiti kingsako segenchimode, ua
chitiara nang∙ni mondolini neng∙grikbeenganina aro gisik
ba toromni obostana maiko agangenchim?
Bristibar January 10
Ephesus Mondolina Katta
21
Lesson 3 January 12–18
Mongolbar January 15
Sardisna Kristoni Katta
Sardiso rasongarian gapgipa itihas gnang. Indiba Romeni
somoi sokahaon, ua songjinma ua rasong-mikkimko gimaatjok.
Songjinma man∙e cha∙kuengmitingon, uni rasong-mikkimara
24
batanggimin chasongni giminsa ong∙baa, ua somoio ong∙enga
obostao ong∙ja. Gitcham songjinmako chubegipa a∙brini kosako
rikahachim aro uan gimana man∙gijagipa gita ong∙a, maina uo
songdonggiparanga namen naljokgipa obostao ong∙a, uni gimin
songjinmani guarerangkoa nasi-nabal nitimaiaha.
Budbar January 16
Philadelphia Kristoni Katta
Jisuni agangipa dokgipa mondoliara Philadelphia (orto
“jongada ong∙e ka∙saani”) ong∙achim. Ua songjinmara imperial
trade roado dongachim aro apalbegipa a∙salarigipa a∙briona ian
do∙gachol ong∙achim. A∙ako cho∙e-bile sandigiparang
Philadelphiara centre ong∙achim jeonan manderang sane-bane
an∙senganiko man∙na re∙batoka ine agana. Banggritaitaianichi,
ua songjinmani manderangara songadamrangchina
katangtokaha, indake chonchongipa noktoprangko rike
dongeaha.
29
Sukrobar January 18
Poraidapani: Ellen G. Whiteni ki∙tap Watatarangni
Kamrangoniko “Parape∙a” ko jak 578–592 ona poraibo.
30
Chanchigrikna Sing∙anirang:
_______________________
31
Lesson 4 January 19–25
32
*Ia antini lessonko Sabbath sal January 26 tarikna namedake
poraie taribo.
Robibar January 20
Salgini Singhasonni Kuturio
Sombar January 21
Salgini Singhasonni Kuturio Tom∙bimongani
35
Mongolbar January 22
Mohor Su∙gimin Ki∙tap
Budbar January 23
Gamchatbegipa Mes Bi∙sa
Bristibar January 24
Pentekostni Gamchatani
______________________
41
Lesson 5 Jan. 26–Feb. 1
MOHOR SNIRANG
Sabbath Attam – Jan. 26
Ia Antini Lessonna Poraiani: Para. 6:1–17, Lev. 26:21–26,
Ezek. 4:16, Deut. 32:43, 2 Thess. 1:7–10.
42
ong∙baani ramao ong∙ani gimin ong∙a, jedakode uamanga Jisuni
singhasono bakko man∙pagen.
Robibar January 27
Skanggipa Mohor Su∙aniko Oani
Sombar January 28
Gnigipa aro Gittamgipa Mohorrang
Mongolbar January 29
Brigipa Mohorko Niani
46
Snigipa mohorrangko nikaniranga mikkangchini
mondolirangko mesoka. Mondoli ge∙snirango ong∙a gita, ua
mohorranga dingtang dingtang Kristian chasongo ong∙a
obostarang baksa melia. Watatarangni chasongrango, nama
kattara a∙gilsak gimikchin ta∙raken giproroaha. Ia apalanganiara
skanggipa ritcha bilsirangni bon∙angaoni brigipa ritcha
bilsirangni a∙bachengaona, Rom songnoko a∙rik-sanalanirangko
sokbaataha, gnigipa mohoro nikaniko on∙ani gita. Gittamgipa
mohorara brigipa aro bongagipa ritcha bilsirango a∙gilsakchi
salanga man∙ani somoiko mesoka, jean Sastro dongjani a∙sel
gisikni kangal ong∙ani “Andalgipa Chasongrang” (Dark Ages)
ko ong∙ataona dilaha. Brigipa mohorara gisikni sianiko janapa,
jean Kristianrangna hajal bilsimangna ong∙aha.
Budbar January 30
Bongagipa Mohorko Oani
Bristibar January 31
Dokgipa Mohorko Oani
49
1755 o banggriani; May 19, 1780 bilsio sal andalani (iako New
Yorkni salaramchi aro New Englandni salgipengchipak nikjok);
aro aiao inmangipa meteor-rangni Atlantic Sagalo, November
13, 1833 o ga∙akaniko. Ia Para. 6:12-14 katchinikanirangni
chu∙sokanian Gnigipa Kristoni re∙baengani sepangaha ine
mingsani ja∙mano mingsa mondolio chingchapiltaiani (revival)
rang ong∙aniona dilaha.
Para. 6:15–17 ko poraibo. Isa. 2:19, Hosea 10:8, aro Luk
23:30 rangkoba poraibo. Ua nikaniranga Kristoni gnigipa re∙bao
pilak rokom manderangni kenjagoke ua kenbegnioni
antangtangko dongnuna joton ka∙aniko mesoka. Uamanga
‘singhasono asonggipani mikkangoni, aro Mes Bi∙sani
ka∙onangaoniko” donnuna (Para. 6:16) ro∙ongrangko aro
a∙brirangko antangtangko romtomjetchina aro be∙dapchina
agangen. Kristoni re∙bao on∙na nanggniko on∙na aro
“rongtalgiparango rasong man∙na” bichal ka∙ani somoi
sokbaaha (2 Thess. 1:10). Denggurangni bon∙aniko Para. 19:17–
21 o talata.
Ua nikani kenjagokgipa denggurangni aganmitapa indake
sing∙anichi bon∙ea: “dal∙gipa ka∙onangani dal∙gipa sal sokbaaha;
aro sawa chadengna ama?” (6:17; Nahum 1:6, Mal. 3:2 koba
nibo). Ua sing∙anina aganchakanikode Para. 7:4 o, ua salo
chadengna amgiparangde Isolni manderang jemangan mohor
su∙giminrangsa ong∙a ine on∙manaha.
50
Sukrobar February 1
Chanchidapani: Read Ellen G. White, “The World’s Need,”
pp. 457–460, in Testimonies to Ministers and Gospel Workers.
Chanchigrikna Sing∙anirang:
______________________
52
Lesson 6 February 2–8
Robibar February 3
Balwarangko Rim∙rikengani
Sombar Febuary 4
Mohor Su∙gimin Isolni Manderang
56
Dukni somoio tange donggiparangna Isolni maidakgipa
ka∙dongatanirangko Sastroo on∙a?
Mongolbar Febuary 5
Mande Bang∙begipa
Budbar Febuary 6
Mes Bi∙sako Ja∙rikgiparang
58
Para. 14:4,5 ra sak 144,000 ko talatani ong∙a. Uamangara
bon∙kaman salo Isolni manderang jerangan “Isolni
ge∙etanirangko rakigiparang (Para. 14:14) ong∙a. Bon∙kaman
somoio Satanni duk on∙ao uamang chu∙gimik experienceko
man∙ahaoba, uamang Jisu baksa chapchap ong∙e aro kimkime
dongaha.
Bristibar February 7
An∙chingni Isol aro Mes Bi∙sana Jokatani
Sukrobar Febuary 8
Chanchidapani: Read Ellen G. White, “Sinlessness and
Salvation,” pp. 333-357, in Selected Messages, book 3.
Chanchigrikna Sing∙anirang:
______________________
63
Lesson 7 February 9–15
SINGGA GE∙SNI
Sabbath Attam-February 9
Ia Antini Lessonna Poraiani: Para. 8:1–13; Chan. 10:8–10;
Ezek. 10:2; Para. 10:1–11; Dan. 12:6, 7; Para. 11:1–13; Levi.
16.
64
manderangni saknaanina salgiara gisik nanggija dake dongaia
ine chanchianiko pe∙e galani ong∙a.
Robibar February 10
Rongtalgiparangni Bi∙anirang
Sombar February 11
Singgarangni Orto
67
2. Gittamgipa aro brigipa singgaranga bijangchi (medieval)
somoio Kristian mondolini toromoni an∙pilanganina
salgini bichal ka∙aniko mesokani ong∙a.
3. Bongagipa aro dokgipa singgarangara bijangchi aro
Nampilatani (Reformation) ja∙manni somoirango
a∙gilsakni mondolini dakgrikgipa dolrangko mesoka. Ia
somoirango Satanni kamko ka∙ani batrorobaa aro
chon∙kamaode a∙gilsakko Armageddonni dakgrikaona
ra∙baa.
Mongolbar February 12
Sa∙gre aro Ogimin Ki∙tap
68
ku∙rangchi gambee agana. Singhoni randingara Isolni ku∙rangni
chin ong∙a (Hosea 11:10, Para.5:5).
Ua mikka kimpretanichi agangipako Johanko sena on∙jaha.
Mikkangchi ong∙nakenggipa maiabarangni giminde Isol
an∙chingna parakna nangnikjaha.
69
Ia Ellen Whiteni mikkangchi somoirangko tik ka∙e
agananiko gelna nangani gimin aganania an∙chingna maiko
agana nanga?
Budbar February 13
Dol∙gimin Ki∙tapko Cha∙ani
70
Para 11:1,2 ko poraibo. Johanara maiko dakna
ge∙etaha?
Bristibar February 14
Sakgni Sakkirang
71
Ua sakgni sakkirangni miksonganiara Jihudi niamoni
re∙baa, jean maiba ong∙aniko chong∙mot ong∙a ine tik uina gita
komibeoba sakgni sakkirangko nanga (Joshua 8:17). Ua sakgni
sakkiranga Niam Gitcham aro Niam Gital kinggni Sastroko
mesokani ong∙a. Ia kinggniko bak ka∙na man∙ja. Isolni
manderanga Sastrooni nama kattako a∙gilsak gimiknan
aganprakna gita okamako man∙manaha (Wat. 20:27).
1,260 sal ba bilsini katchinike aganani somoio ua sakgni
sakkirangkoa chaljani ba∙rako gane katchinike aganenga gita
noksao on∙a (A.D. 583 – 1798). Chaljani ba∙rara kal∙imani ong∙a
(A∙ba. 37:34); uan neng∙nikbeaniko man∙ani somoiko mesoka
jeon Sastroni bebeko gope donaha, aro mandeni dakrikrikbagipa
bewalrangchi pindapako man∙aha.
Sukrobar February 15
Chanchidapani: Snigipa singgara (Para. 11:15-18) a∙gilsakni
bon∙aniko mesoka. Isolni bil aro sason ka∙aniko parape∙na
somoi sokbaaha. Ia bobil dakpilgipa a∙gilsak, jean Satanchi bilsi
hajalrangna ganggopako man∙a, Isolni chu∙gimik sason
ka∙aniona ra∙bataigen. Uan Kristoni chisolo siani ja∙manosa aro
Uni salgichi gadoangani ja∙manosa Kristokora a∙gilsakni niam
gita sason ka∙gipa ine aganprakaha (Para. 12:10,11 ko nibo).
Satan, uni sal somoi bang∙jaha ine uie an∙tangni man∙a gita
nosto ka∙na kam ka∙engkua (Para. 12:12). Snigipa singgara
ra∙seke ra∙gipa bilrangko kam ka∙ahaniko aganprakani ong∙a aro
bon∙kamaode ia a∙gilsakora Kristoni niam ong∙e sason
ka∙anionan re∙bapila.
Snigipa singgara gisik ra∙atani ki∙tapo maia maia donga uko
mesoka: (1) Jatranga ka∙chichaa: Parape∙a 12-14 ra Satanko
ka∙onangan gapa ine talata (Para. 12:17), jean uni dolgni
ripengrang – sagalni matburing aro a∙ani matburing – a∙gilsakni
jatrangko Isolni manderangni kosako dakgrikna taria. (2)
Nang∙ni ka∙onangani sokbaaha: Isolni jatrangko ka∙onanganina
aganchakanide bon∙kamgipa mingsni rangkarerang ong∙a (Para.
15:1). (3) Sigiminrangko sason ka∙ani somoiko Para. 20:11-15 o
talataha. (4) Isolni Uni nokolrangna boksis on∙anikora Para. 21
aro 22 o noksako on∙aha. (5) A∙ako nisigipako nisiskana: Para.
19:2 ara bon∙kaman somoini Babylonko bichal ka∙ahaniko
agana maina ua a∙ako nisiaha. Satanko, uni kotokrangko aro uni
dolgni ripengrangko nisigalanian dal∙begipa dakgrikani dramao
bon∙kamgipa kal∙ani (act ka∙ani) ong∙a.
73
Chanchigrikna Sing∙anirang:
74
Lesson 8 February 16–22
Robibar February 17
Me∙chik aro Drakon
77
Sombar February 18
Satanko A∙gilsakona Galonata
78
gita sason ka∙gipa ong∙a ine aganprakaha (Eph. 1:20-22, Phil.
2:9-11).
Jisu ia ong∙anikon indake agansomanaha: “Da∙o ia
a∙gilsakni bichal ong∙a; da∙o ia a∙gilsakni pamong a∙palchi
galatako man∙gen” (Johan 12:13).
Satanna ia bichalchi, “Da∙o jokatani, aro bil, aro songnok
chingni Isolni aro uni Kristoni nokgipa ong∙ani ong∙baaha”
(Para. 12:10). Satano Isolni manderangko duk on∙na “uni sal
on∙tisa” dongengkuako ua uia (Para. 12:12). Uni somoi
kan∙dikmanchahaoba, saknaani aro habi jabi ong∙anirangchi ua
uni dakna man∙a gita dakenga.
Mongolbar February 19
A∙gilsako Dakgrikani
80
Budbar February 20
Dongpitigipani Kosako Dakgrikani
Bristibar February 21
Bon∙kaman Somoio Satanni Kam
Sukrobar February 22
Chanchidapani: Ellen G. White, “Snares of Satan,” pp. 518-
530, in The Great Controversy.
84
Chanchigrikna Sing∙anirang:
_____________________
85
Lesson 9 February 23–March 1
86
katchinikani kattarang an∙chingna aganengo, basako aro
maidake maiamancha bon∙kaman somoio ong∙anirango ong∙gen,
uko an∙chingna aganja. Uni gimin, an∙chingara, katchinike
aganani nalsachi chanchichipe aganjana mikrakbena nanga.
Parape∙ani katchinikaniranga maiba miksongchongmotanirang
gnang: uan an∙chingko maikai da∙alo mikkangchina janggi
tangna nanga, aro tarisona nanga uarangni gimin skina ong∙a.
Hai iako an∙chingara pangnaba gualjana.
Robibar February 24
Sagaloni Matburing
Para. 13:1-4,8 aro Para. 17:8 rangko poraibo. Ia
matburingni cholonrang aro uni bakrangara mairang?
Sagaloni ninanggijagipa matburing nakatbaako Johanara
niengachim. Matburingara a∙songo sason ka∙ani bilko mesokani
gimin, sagalni matburingko janapaniara sason ka∙ani bilko
mesoka, aro ua bilara toromni pilako ganggopani bil ong∙a.
Sagalara Europeni mande bang∙batgipa bakrangko chinchi
(symbolic) mesokni ong∙a, jeonin, Rome songnokni ga∙akani
ja∙mano, sagaloni matburing bil gnangaona ong∙katbaaha (Para.
17:15 ko niko).
Ua matburing chioni ong∙katbaa ine Johan agana. Ua
matburingo Parape∙a 12:3,4 o nikgipa apsan drakon gitan sko
dotsni aro grong gong chiking gnangchim. Ua matburingni
skorango kal∙stapani bimung dongachim, aro grongrangoara
rajani mukutrang dongachim. Ua matburingni skorangora je
songnokrangkon Satan Isolni manderangko chasong jol gimikon
duk on∙na jakkalaha, ua songnokrang gnangchim (Para. 17:9-
11). Ua kal∙stapani bimunga Isolni bimungko ra∙a, jekon ua
87
matburingara dabiea ra∙draaha. Ge∙chiking grongrangara Dan.
7:24 ko mesoka, ua jatrangara Rome Songnokni ga∙akani
ja∙mano, ua Rome Songnokonin ong∙katbatokaha. Ua sagalni
matburingni cholonrang pilakan Rome Songnokoni
ong∙batokgipa popeni bilko mesoka.
Ua sagaloni matburinga matchapeng gita dakanga, indiba
ja∙ara mapilni aro ku∙sikara singhoni gita ong∙achim. Indake ua
matburingara Daniel 7:2-7 o janapgipa matburing mingbrini
cholonrangan dongtoka: uaranga Babylon, Media–Persia,
Greece aro Rome ong∙a. Maibakaiba, Johan uarangko uni
chasong skanggipa ritcha bilsioni jeon ua sagalni matburinga
Daniel 7 oni brigipa matburingona Rome songnok ong∙achim,
uoni bikpilbae sul sul seskaa.
Ua drakon (songsarek Rom Songnok Satanoniko bilko
man∙gipa) ua matburingna uni bilko, uni singhasonko, aro
dal∙bea bilko on∙aha. Pagipa Uni singhasonko Kristona on∙aha
gitan (Para. 2:27), Satanba ua matburingko ia a∙gilsako uni pal
kamko ka∙skagipa dake jakkalbeaha.
Para. 13:5-7 o ua matburingni Kristianrangko duk
on∙aniranga ja 42 na ong∙a ine janapa. An∙chingni nikmanbaaha
gita, rongtalgipa me∙chikko duk on∙ania bilsi sa bilsi gni aro
adha bilsina ong∙a; uan bilsi 3 adha ba katchinike aganani
bilsirang (Para. 12:13,14; Daniel 7:25 ko tosusabo) ong∙a.
Katchinike agananio ja 42 ara sal 30 ko 42 chi chantaitaion,
1,260 sal ba bilsirang (Para. 12:6) ong∙a. Uni gimin, “bilsi sa
bilsi gni aro adha” ra, jara 42 aro 1,260 salrang gimikan 1,260
bilsirangko mesoka. Ian jensalo Johan “uni skorangoni ge∙sa
bilongen matatako man∙a” ko nika unon bakan bon∙ea. Ia
“sinasipile mata” oni an∙sengpilaniara 1798 ni ja∙manosa ong∙a.
Ia somoio ua matburing nampilako man∙e bilaktaigen. Ua
sinasipile matako man∙gipani an∙sengpilanina a∙gilsak gimikan
aiao inmangen, aro uamang ua drakon aro ua matburingko
olakigen.
88
Sombar February 25
Sagalni Matburingni Kamrang
Mongolbar February 26
A∙aoni Ong∙katbagipa Matburing
93
Bristibar February 28
Matburingni Chin
Sukrobar March 1
Chanchidapani: Itihasni bon∙ao Sabbathara bamani chin
ong∙gen ine Parape∙ara mesoka. An∙chinga iakon gisik ra∙na
nanga: mandeni da∙o Robibarko maniania, uan matburingni
chinko man∙aha ine ong∙kuja. Robibarko olakiani sal ine basee
ra∙aniko dakmanahaosa, manderangni uako ba Isolko olakina
basee ra∙manahaosa, “matburingni chin” ong∙gen. Uko dakani
somoi mikkangchi dongangkua.
95
“Da∙o dipet darangba matburingni chinko man∙kuja. Dake
niani somoi sokbakuja. Mondoliantion Roman Katolikni
Communionko ra∙chakgijagipa kakketgipa Kristianrang gnang.
Uamang seng∙aniko man∙kujaskal aro bri gipa ge∙etaniko
manina nangchongmotako nikkujaskal darangkoba jegalkuja.
Indiba jensalo ua nokgol sabbathko olakina niam ong∙katanggen
aro dragen, aro gittamgipa sa∙greni gam∙bea ku∙rang matburing
aro uni bimangko olakiani against-o manderangko mikrakatgen,
unosa tol∙a aro bebeni gisepo ari-ko rongtalbee salgen.
Unomangba jerangan niam pe∙anikon dakangkugen unosa
matburingni chinko man∙gen.” – Ellen G. White, Evangelism,
pp. 234,235.
Hai an∙chinga iakon gisik ra∙na: Sabbathko manie jokatako
man∙gipana bate da∙alo Robibarko maniania janggiko gimaataha
ine ong∙ja. “Matburingni chin” an mongsonggipa ong∙ani
(central issue) somoi re∙baenga. Olakiani salko basee ra∙ania
kakket ong∙aniko dake niani ong∙gen. Parape∙ara Isolni
manderangna Sastroko jako ra∙bitchina, aro gisik ka∙tong
gimikchi gisik nange katchinikani kattarangko an∙tangtangna
poraichina, aro je biaprangonan da∙o Kristoni nama katta
sokkuja uona man∙a dipet nama kattako sokatna joton ka∙china
mol∙molaniko daka.
Chanchigrikna Sing∙anirang:
______________________
97
Lesson 10 March 2-8
98
*Ia antini lessonko Sabbath Sal March 9 tarikna namedake
poraie taribo.
Robibar March 3
Sagre Sakgittamni Kattarang
Sombar March 4
Skanggipa Sagreni Katta: Bak 1
Mongolbar March 5
Skanggipa Sa∙greni katta: Bak 2
103
Budbar March 6
Gnigipa Sagreni Katta
Gnigipa sa∙greni kattara Babylonni ga∙akako aganprakani
ong∙a aro uko tol∙gipa torom ine mosaka. Para 17:5 o,
“Babylonko “darirangni ma∙gipa” ineba agana. Uni
demechikrang inon, uni skianirangko aro chasong rikkitna
ja∙rikbaenggipa dakbewalrangko ja∙rikpagipa mondolirangko
miksonga, aro uamanga uni a∙gilsak baksa til∙ekna Nama
Kattako aro Isolni namnikaniko watgalani kamko ja∙rikpaa. -
Ellen G. White, The Great Controversy, jak 382, 383.
104
Para. 14:8 ko Para. 17:2 aro Para. 18:3 baksa poraibo.
Maikai Babylonara a∙gilsakko uni til∙ekani draka bitechiko
ringata? Ia draka bitchiara maiko miksonga?
Bristibar March 7
Gittamgipa Sa∙greni Katta
Chanchigrikna Sing∙anirang:
1. Iako chanchibo: Seventh-day Adventistrangna agre sawa
sa∙gre sakgittamni nama kattako skiprakenga? Ian baditan
an∙chingni kamara nangchongmotgipa ong∙a aro gisik
dingchike an∙chingara uko dakna nangachim uani gimin
an∙chingna maiko agana?
107
2. Bichal ka∙aniara namen namjabegipa ong∙a ine bang∙a
Kristianrangni agananiko na∙ara maidake chanchia?
Nang∙ni bebera∙rimskarangko bichal ka∙anini gimin
nambate ma∙siatna gita na∙ara maiko dakna man∙gen?
______________________
108
Lesson 11 March 9-15
109
Ia chebagipa rongtalgiparangara Para. 14:1-5 o janapgipa
sak 144,000 rangan ong∙a. Matburingni chinko ra∙na
jechakanichi, uamangara rangkare te∙snioni naljokatako
man∙aha. Unikode, Gnigipa Re∙baanina sengsoanio uamangni
signigipa bimangara sigijagipaona dingtangatako (ganatako)
man∙aha (1 Kor. 15:51-54), aro jensalo Jisu bil aro rasongan
gape re∙bagen unon uamang chakatpilgimin rongtalgiparang
baksa damsan nangrimegen (1 Thess. 4:17).
Robibar March 10
Bon∙kamgipa Mingsni Dukrangni Orto
Sombar March 11
Bon∙kamgipa Sabisirangko Pakatani
Mongolbar March 12
Euphrates Chibimako Ran∙atani
Budbar March 13
Satanni Bon∙kamgipa Tol∙napani
117
Armageddon, jekon uamang nisoe dongenga uan ong∙kuja.
Uandakgipa apsan gualaniko dakjana gita maikai
an∙chingara an∙tangtangko uan katchinikao agangimin
chu∙sokengaha ine pe∙aoniko champengna man∙gen?
Sukrobar March 15
Chanchidapani: “Jerangan Sastroni bebe baksa gisikko
mangrakata uamangsan mangmang bon∙kamgipa dal∙begipa
dakgrikanio chadengna amgen. Sakantinan dake niani re∙bagen:
Mandena bate Isolnan angara bamgenma? Watata Paul
bon∙kamgipa salrangko niate agana; “Maina sal re∙baenga,
jensalo uamang an∙senga skiako chakchikjawa” (2 Tim 4:3). Ua
sal sokbaaha. Mande jinma Sastroni bebeko nangja, maina ua
papni skarangko, a∙gilsakna ka∙sagipa ka∙tongko ra∙baa; aro
Satanara uamang maiko namnika uko ra∙bae on∙e tol∙napgen.
Indiba Sastroo kingkot bebera·gipa Isolni manderangba
a·gilsako donga jemangan uamangni pilak skianirangna aro
pilak nampilatanirangna ukon ja·pang dake donaha. An·ching
skia man·giparangni agananiko, gisik a·ning bitgiparangni
am·rikkite nikgiminko, aro bang·bea dingtang dingtang
toromrangni tom·e chanchitgrikaniko ba uamangni
bebera·aniko aro jinmani kattakoa toromo bebera·aniko
namnike ba uko jee aganani ine channa nangja. Maiba kattako
ba skianiko ra·chakna skang, uano “Gitel indake agana” ingipa
katta dongama dongja uko an·ching sandichengna nanga.
Tol∙napani dal∙begipa dakmesokanio, an∙tangni cheaniko
mesokna Satan an∙tangkon Kristo dake togigen. An∙tangni
ka∙dongsoanirang chu∙sokgipa ong∙na gita mondoliara
Jokatgipani re∙bapilaninan ru∙uta somoionin sengsoaha. Da∙o
Satanara Kristo re∙baaha ine uamangko tol∙napgen. A∙gilsakni
dingtang dingtang biaprango Satan an∙tangko ching∙begipa
bimang gita mikkang pa∙gen jean Parape∙ani ki∙tapo Isolni
Depanteko Johanni talatani baksa apsan ong∙angachim (Para.
118
1:13-15). Uni samtangtangchi teng∙suduulgipa rasongara
manderangni pangnaba nikkugijagipa teng∙ani ong∙genchim.
Unon bangbango cheani inchroani ku∙rangko indine
knagenchim, “Kristo re∙baaha, Kristo re∙baaha!” Manderangara
uko olakina gita uni mikkango tugoptokgen…. Ua rinok rinok
dakgipa ka∙sachakan gapgipa ku∙rangchi, Jokatgipani agangimin
Salgini kattarangko agangen, ua manderangni saarangko
an∙sengatgen; unikoa an∙tangko Kristo ong∙a ine mesoke,
Sabbath salko Robibarona dingtangataha ine agangen aro uni
rongtalatgimin salko pilakan manina nanga ine ge∙etgen.
Jemangan snigipa salko rongtalgipa sal ine manukuena,
uamangde seng∙aniko aro nama katta baksa uni watatgimin
sa∙grerangko knachakna jechakanichi, an∙tangni bimungko
kal∙stapenga ine ua aganprakatgen. Ian namen bilakbegipa aro
an∙tangko pilakni kosako nokgipa ong∙a ine mesokna tol∙napani
ong∙a.” – Ellen G. White, The Great Controversy, pp. 593-595,
624.
Chanchigrikna Sing∙anirang:
1. Para 16:15 o Jisuni ku∙patianiko, uko Armageddonni
dakgrikaniona talataona napsepataniko poraibo. Skango
Laodikeani mondoliko Kristoni mol∙molani apsananganikoba
nibo (Para. 3:18). Maikai Kristoni kattaranga Isolni
manderangna, chongmotan bon∙kamgipa dakgrikani somoina
tariani somoio tanggiparangna, Laodikeani kattarangko on∙ania
(uamangnaba) gamchatena man∙a? Mairangchi ia kattako
nang∙ni janggi tangaona donatna man∙a?
2. Bokgipa aro rongtalgipa gandingara Parape∙ao Kristoni
toromi ong∙ani chin ong∙a (Para. 3:4, 5; Para. 19:7-9). Kristoni
toromi ong∙ani gandingko gangiparangsan mangmang
bon∙kamgipa duk ong∙atao kimkime chadengna amaigen.
Maikai an∙chingara Mes Bi∙sani an∙chichi an∙chingni
gandingrangko bokatna aro rongtalatna man∙a?
_______________
119
Lesson 12 March 16–22
120
aro 18 rangara ia be∙aniara ong∙chongmotgen aro maikai
ong∙chongmotgen uako an∙chingna agana. Bon∙kaman salni
Babylonni gimaani aro uni ga∙akani a∙selko talatna skang (Para.
17:12 – 18:24), Para. 17 ara ia bon∙kaman salni tol∙napgipa
toromko janapa, ia somoion dari me∙chikara ba∙ra gane
matburingo gakate re∙engachim. Uni demechikrangni
nangrimanichi, Babylonni dari me∙chikara, matburing
gitchakmrangko chalaienga, indake Isolni kosako, a∙gilsakko
kimala (Para. 17:1-11).
Robibar March 17
Dari Babylon
121
nangrimgrikanio bak gnang, aro indake bon∙kaman somoini
Babylono kimalenga?
Sombar March 18
Dari Me∙chikni Gitchakmrang Matburingo Gakatani
Mongolbar March19
Gitchakmrang Matburingni Gimin Uiani
Parape∙a 17:3ara gitchakmrang matburingni gimin talata.
Uan Parape∙a 13 ni sagalni matburingmung apsananga jean
dakgrike Isolni manderangko chebaaha (Para. 13:5-7). Ia
somoini a∙bachengachibara duk ong∙anio ua rongtalgipa
me∙chikko 1260 sal/bilsirangni somoio A.D. 538-1798 ona
bakraona katna nangataha (Para. 12:13, 14). Ecumenismni
chasongo dongengoba, Protestantrang ua bilongbegipa duk
on∙aniko namen gisik ra∙engkua, maina, katchinikanio, uana
bate namjabatgipa ong∙taigen.
Bristibar March 21
Babylonko Bichal Ka∙ani
127
mangmang a∙song gipinrangmung nangrim-meligrikaniko
dakgen aro dari me∙chikna chakgen. Uamangni numberan ua
a∙gilsakni bilrang chu∙gimikan, mojibjanggija matburingna
bamgniko mesoka.
Parape∙a 17:13, 14 ara ua Armageddon dakgrikaniko
Parape∙a 16:12-16 o janapgipakon kan∙dikbee agantaia. Satanni
bilrangchi, drakon, sagalni matburing aro tol∙gipa
katchinikgiparang baksa confederacyko dake a∙gilsak gimikni
dilgiparang aiao inmangipa kamrangko dake Mes Bi∙sako
dakgrikgen. Gipin kattachi aganode, ua Armageddonni
dakgrikania Middle Easto militarychi dakgrikani ong∙ja indiba
Gnigipa Re∙baanina Satan aro uni ko∙tokrang Kristo aro Uni
sagreni kotokrang baksa bon∙kamgipa dakgrikanisa ong∙a.
Para. 17:16-18 ko poraibo. Para. 16:2-20 o an∙ching ua
raja sak chikkingni Babylonchina maidakgipa gisik
dongachim uko nikaha. Mitinora sawa aro Babylonna mai
ong∙aha?
Ka∙onangan gape, ua grong ge∙chikingrangara, jerangan
Europe jatrangni pe∙rarongimin sason ka∙rikrikgipa bilrang
ong∙achim, rang∙gitik dari Babylonni kosako an∙pildatgen, uko
galchipgen aro nagande dakatade, uamang uni be∙enko
symbolically cha∙gen aro uko wa∙alo so∙gen. Ua dari Babylonna
mai ong∙gen uni gimin seanio, til∙ekrakgipa Jerusalemna mai
ong∙genchim uko Isolni agangipa apsananggipa kattako jakkale
agana (Jer. 4:30). Wa∙alchi kamate sasti on∙ania kamalni
demechik til∙ek an∙chaanio bak man∙gipana ong∙achim (Levi.
21:9). Tol∙napako man∙gipa a∙songko dilgiparanga gisik
brangaoni an∙pilako man∙aha maina Bobylon uamangko
sabisirangoniko naljokatna man∙jaha. Uamang tol∙napako u∙iaha
aro bobil ong∙e uko dakgrikpilaha. Ia bon∙kaman somoio
jerangan antangtangko tol∙napgipa toromona chapataha, Isolni
bichal ka∙ani chu∙gimik experienceko damsan man∙gen.
128
Bon∙kaman somoio ong∙gnirangni gimin bang∙bea
sing∙anirangna aganchakaniko da∙onaba man∙gija dongenga
aro indake an∙chingko jajaatenga. Mai tik
ku∙rachakanirangko Parape∙a 17:14 ora on∙aha, aro ia
ku∙rachakania an∙chingna mai orto ong∙a?
Sukrobar March 22
Chanchidapani: Babylon chu∙gimik ga∙akako man∙na skang,
salgioni ku∙rang Isolni manderangko Babylononi
ong∙katbachina didianiko dakgen, “Uoni ong∙katbabo, O angni
manderang” (Para. 18:4). Dingtang dingtang a∙selrango,
Babylono Isolko olakigiparang bang∙en dongenga. Isol, Uni
bon∙kaman somoini mondoliko, ia apostate religion
systemoniko uamangko okamatchina jedakode uamanga
uamangni paprango bakko man∙pajama gita, okama. Jokna
gitade, uamang uanoni ong∙katbana nanga. Isol saksakoba
sianiko nangnikja (2 Pit. 3:9). Para. 19:1-10 ara bang∙a Isolna
kengipa manderang Babylono ua okamanina aganchakgniko
mesoka. Chanchibo, indide, ua dal∙bea daito an∙chingo, Isolni
dongpitigipa mondolio, dongenganiko. An∙chingni ka∙tongrango
Isolni bebe dongna nangani gimin aro an∙chingni janggi
tanganirango Gisik Rongtalgipako pakatako man∙na nangani
gimanara ia daito an∙chingna maiko aganna nanga?
Chanchigrikna Sing∙anirang:
1. Para. 18:4 ni mesoka gita, Babylono bang∙a Isolna
kengipa manderang gnang jekon Isol “angni manderang”
ine agana. Ia agananiko chanchibo: “Ia kattako on∙na
nanga, indiba uko on∙engmitingo, an∙chingo donggipa seng∙a
uamango dongjani gimin uamangko condemn ka∙jana
an∙ching simsakbena nanga. Katolikrangko chonnikna
an∙ching mamung cholko ra∙na nangja. Katolikrangni
129
gisepoba an∙tangtango seng∙a dongani gita re∙ruragiparang,
Kristianni gimin dingchike ra∙giparang bang∙an gnang, aro
Isol uamangni palo kamko ka∙gen. Jerangan nama dal∙a
cholrang gnangaha, indiba antangtangni be∙en, gisik aro
cholon-bewalrangko nambatatna kamko ka∙jaha, uamangna
dal∙bea kenbegni gnang, doctrine ong∙gija re∙giparangna
batede uamangkon Isolni mikkango dal∙bea jegalani
donggen. Uamang gipinrangna namako dake janggi tangna
cholko daka.” – Ellen G. White, Evangelism, p. 575.
Gipinrangko maikai jakkalna nangani gimin ian an∙chingna
mai chanchianiko naata?
2. Parape∙a 17ara gitchakmrang matburingo asonggipa dari
me∙chikko janapa. Odhai 12o me∙chikara Isolni kaketgipa
mondoliko chinchi mesokenga, ua odhai 17ara toromoni
an∙pilanggipa mondoli jean a∙gilsakko Isoloniko
tang∙pilatenggipako janapskaa. Nang∙ni uianio, ua
minggnini gisepo maiarang apsananga aro maiarang
dingtanggrika? Aroba nangbatgipade, ia tosusaaoniko
an∙chingara mai skie ra∙aniko dakna man∙gen?
3. Ia antini katta bichongara Kristoni re∙bapilna skang,
bon∙kamgipa bako, toromni aro a∙gilsako sason ka∙gipa
dolni namen gimagnini noksako on∙a. Isolni an∙chingna
kattako on∙gimin gita, an∙ching da∙omancha manchaan
kakket, bebe aro rongtale dongna nangchongmotani gimin,
ian an∙chingna maiko aganna nanga? Parape∙a 16:15 ko
poraibo, a∙gilsako tol∙napanirang gapoba, ian an∙chingko
kakket ong∙china mol∙molani ong∙a. Maikai an∙chingara ia
mikrakatanikoa an∙ching an∙tangtangna da∙on donatna
man∙gen?
__________________
130
Lesson 13 March 23–29
Robibar March 24
Mes Bi∙sani Bia Ka∙ani
Sombar March 25
Armageddon Bon∙a
Mongolbar March 26
Bilsi Hajal Sa
135
Parape∙a mesoka je Isolni manderanga Kristoni uamangna
tarigimin biapo, salgio bilsi hajal sa-na rogen (Johan 14:1-3 ko
nibo). Johan uamangko rajarang aro kamalrang ong∙e
singhasonrango asonge a∙gilsakko bi∙chal ka∙ako nika. Jisu uni
sninggiparangna, uamanga “singhason ge∙chignio asonge Isreal
ma∙chong chigniko bichal ka∙gen” ine ku∙rachakaha (Mati
19:28). Ua rongtalgiparanga a∙gilsakko bichal ka∙gen ine Paulba
aganaha (1 Kor. 6:2,3).
Ia bichal ka∙ania Isolni kamrangni tik ong∙aniko mesoka.
Chasong jol gimiknan Satanara Isolni cholonni gimin aro Uni
kamni gimin jajrenganiko ong∙ataha. Bilsi hajal sa mitingo, Isol,
Uni kam ka∙anirangara tik ong∙ama ong∙ja gimagiminrangni
gimin serikanirangko nina piokgiminrangna on∙a. Bilsi hajal sa
bon∙ao, Isolni bichal ka∙anina pilak sing∙anirangan pangnajolnan
tik ong∙mangnok. Isolni manderang Satanni rim∙aniranga
ja∙pang ja∙dil grianiko nikna man∙a. Uamang da∙o pangnajolna
gimagiminrangni kosako Isolni bon∙chotgipa bichal ka∙ani raiko
on∙na ready ong∙aha.
Budbar March 27
Gital Salgi aro Gital A∙gilsak
Bristibar March 28
Gital Jerusalem
Sukrobar March 29
Chanchidapani: Ellen G. White, “Without a Wedding
Garment,” pp. 309-319, in Christ Object Lesson; “The
Controversy Ended,” pp. 662-678, The Great Controversy.
Chanchigrikna Sing∙anirang:
_______________________
140
141