Anda di halaman 1dari 56

DISAMPAIKAN PADA PELATIHAN

PESANTREN RAMADHAN SD/MI, SMP/MTs SE


KOTA PADANG TAHUN 1440 H
NAMO : RATMIL, SOS. M.PD.
SUKU : PILIANG
NAGARI ASA : AUA KUNIANG, SUKOMANANTI, PASBAR
ANAK : 3 ORANG
URG RUMAH: YULKARNAINI
PENGAWAS TK / PAUD PADANG
HP/WA : 081363932930
“FACE BOOK” : Muhammad Ratmil
“BLOGGER” : mulokabssbk.blogger.com
CAHAYA MUTIARA MINANG

“TINGGA” :Jln. Bariang Cubadak Ampo (BCA) no. 3


Anduriang, Padang
ALLAH TUHANKU
Allah Tuhanku Nan Maha Mulia
Allah Tuhanku Nan Maha Kuaso
Allah Tuhanku Nan Maha Pangasiah
Allah Tuhanku Nan Maha Panyayang

Allah Tuhanku lindungilah kami


Allah Tuhanku ampunilah kami
Pada-Mu Allah kami manyambah
Iman jo Taqwa indak kan barubah
3
PETA KONSEP

SUMBANG DUOBALEH
(2 X PERTEMUAN)

SD/MI
PAKAIAN HARIAN
PENDIDIKAN KARAKTER URANG
KEARIFAN LOKAL MINANGKABAU
MINANGKABAU

SUMBANG DUOBALEH
SMP/MTs
(2 X PERTEMUAN)

RASO JO PARESO
JARUM LALU KULINDAN LALU
JALAN DI ASAK URANG LALU
CUPAK DI PAPEK URANG PANGGALEH

SAKALI AIA GADANG


SAKALI TAPIAN BARUBAH
KETEK TAMANJO MANJO
GADANG TABAO-BAO
ALAH GAEK TAUBAH TIDO
Buah jatuah indak jauah dari batangnyo
Titisan aia jatuah ka palimbahan juo
METODA DAN ALAT PERAGA
METODA
1. DISKUSI  PESERTA DIDIK MELIHAT GAMBAR ATAU
MENONTON VIDIO BILA ADA
 MERUMUSKAN NILAI – NILAI SUMBANGDUOBALEH
 GURU MENJELASKAN DAN LAKUKAN KONTROL SOSIAL
SETIAP SAAT
2. FOKLOR  BENTUK TIM DAN MENCERITAKAN KE DEPAN,
PESERTA DIDIK MEMAHAMI DAN MENGANALISIS 
TUTOR SEBAYA (SURI NAN KADI TANUN DALAM
KAMPUANG)  SISTEM KUADRATIK
3. CERAMAH
ALAT PERAGA :
1. GAMBAR / VIDIO
2. NASKAH FOKLOR, DLL
• PESERTA DIDIK MENGHAYATI PENJELASAN , PENGERTIAN DAN DAN LATAR
BELAKANG SUMBANG DUOBALEH
• PESERTA DIDIK MEMBERIKAN TANGGAPAN TENTANG GAMBAR/VIDIO/CERITA
SUMBANG DUOBALEH DALAM KEHIDUPAN SEHARI
• PESERTA DIDIK MEMBACA FOKLOR SUMBANG DUO BALEH (SATU PERSATU)
• PESERTA DIDIK MENDISKUSIKAN DAN MERUMUSKAN SUMBANG DUOBALEH
• PESERTA DIDIK MENYAMPAIKAN HASIL RUMUSAN DAN DITANGGAPI OLEH
GURU
• GURU MEMAPARKAN RUMUSAN SUMBANG DUOBALEH
• PESERTA DIDIK MERUMUSAKAN NILAI-NILAI SUMBANG DUOBALEH
• PESERTA DIDIK MENYAMPAIKAN JANJINYA UNTUK TIDAK BERBUAT SUMBANG

• ABA - ABANYA GURU :


• MELANJUTKAN KEMBALI PEMBAHASAN SUMBANG DUOBALEH BERIKUTNYA
• GURU MENGAJUKAN PERTANYAAN UNTUK MENGEVALUASI PEMAHAMAN
PESERTA DIDIK TENTANG SUMBANG DUOBALEH
PASAL 12
PENDIDIKAN DI MINANGKABAU
1. MANUSIA ITU DIWAJIBKAN MENGENAL DIRINYA, JIWANYA,
PENCIPTAANNYA DAN TAHAP-TAHAP KEHIDUPANNYYA
GUNA MENGENAL ALLAH SUBHANAHU WATA’ALA
2. UNTUK MENGENAL APA YANG DITETAPKAN AYAT SATU
PASAL INI DIAMBIL DARI KITABULLAH (AL QUR’AN) SEBAGAI
PEDOMAN
3. MANUSIA DIWAJIBKAN MENGENAL APA YANG ADA DALAM
JIWA TINGKAT - TINGKAT JIWA DAN CARA MENCAPAI
TINGKAT YANG LEBIH TINGGI PADA SISI ALLAH
4. ZIKRILLAH
5. BERMOHON HANYA KEPADA ALLAH
6. BAGAIMANA ALLAH MULAI MENDIDIK RASULNYA
1. SUMBANG DUDUAK
Duduak Padusi Minangkabau iyolah basimpuah.
ijan sakali-kali duduak baselo cando laki-laki, nan
paliang tacelak bana kalau mancangkuang, man
congkong atau sabalah lutuik batagakan sarupo
urang duduak di lapau. Kok duduak di bangku ku
risi, rapek an pao arek-arek manyampiang agak sa
layang. Malu awak kok mamakai orok singkek, in
dak tahu jo adat kecek urang. Nyampang kok du
duak babonceng ijan mangangkang, manjajok di
pandang urang. Jikok awak laki-laki ijan duduk ba
simpuah lo bantuak anak padusi, duduaklah base
lo, tagakan pungguang supayo gagah nampaknyo
1.Padusi duduak baselo
2. Padusi duduak mancongkong
3. Padusi duduak mancangkuang/mancongkang
4. Padusi duduak mangangkang
4. Padusi duduak koncek/leter W
5. Duduak ciek kaki batagakan
6. Duduak di nan tinggi, kawan karandahan
7. Padusi dudak di kurisi pao bajarangan
8. laki – laki duduak sarupo padusi
9. Duduak indak pado tampeknyo
10. Indak pandai menduduak an Etongan
1. Tagak di pintu
2. Sumbang Tagak 2. Tagak di janjang naiak
Usah panagak tantang 3. Tagak surang di tapi jalan
pintu atau di janjang 4. Tagak jo laki-laki indak
muhrim
turun naiak, usah 5. Barundiang sambia tagak
panagak tapi labuah 6. Indak taguah pandirian
kalau tak ado nan 7. Dst.
dinanti, sumbang tagak
jo laki-laki, apolai indak
jo muhrim, konon pulo
barundiang-rundiang
sambia tagak
3. Sumbang Jalan
Bajalan musti ba kawan, paliang kurang 1. Padusi bajalan surang
jo paja ketek, kalau padusi bajalan
surang, saibaraik alang-alang lapeh, 2. Padusi Bajalan Bagageh-
jatuah merek turun harago, randah gageh
pandangan laki-laki. Usah bajalan ba 3. Bajalan Malasau
gageh-gageh, malasau mandongkak-
dongkak, co ayam gadih ka batalua, 4. Bajalan Mandongkak-
usah… tapi bajalanlah siganjua lalai, dongkak
pado tampuah suruik nan labiah, alu 5. Bajalan di muko laki-laki
tataruang patah tigo, samuik tapijak
indak mati, aratinyo lamah lambuik, 6. Bajalan di malam hari,
gemulai tapi tageh, kok bajalan jo samo indak Bakawan
gadang jan babanja ma ampang labuah, 7. Malinteh di muko orang,
agak’i urang di bulakang, kok bajalan jo
urang tuo atau jo urang laki-laki, awak kalau indak mintak izin dulu
ma iriang di bulakang, bak nantunlah 8. Dst.
adaik ka dipakai.
4. SUMBANG KATO
Bakatolah jo lunak lambuik, duduak an 1. Bakato Kasa
etongan ciek-ciek, nak paham urang 2. Bakato indak jaleh
mukasuik nyo. Sumbang bana dek 3. Bakato indak ado koma
padusi barundiang co murai batu bak 4. Manyalo kecek urang
5. Bakato indak pado
aia sarasah tajun, rumik lah urang tampeknyo
mamilahi. Kalau rang tuo sadang 6. Bakato nan kumuah sambia
mangecek, pantang mamotong Makan
bicaronyo, nantikan dulu sudah2, baru 7. Bakato Mati katiko mancaliak
dijawek patuik dijawek. Dakek urang Urang Sakik
sadang makan usah mangecek nan 8. Mintak hutang di tampek nan
kumuah2. Pai manjanguak urang sakik rami
usah carito urang mati. kurang tapuji 9. Bakato harimau/singo di
hutan
manunggu utang di nan rami.
10. Bakato manyindia urang
manyabuik harimau di tangah hutan,
bak nantun ajaran sopan santun”
1. Bakato Kasa
2. Bakato indak jaleh
3. Bakato indak ado koma
4. Manyalo kecek urang
5. Bakato indak pado tampeknyo
6. Bakato nan kumuah sambia Makan
7. Bakato Mati katiko mancaliak Urang Sakik
8. Mintak hutang di tampek nan rami
9. Bakato harimau/singo di hutan
10. Bakato manyindia urang
. 5. Sumbang Caliak
 
6. SUMBANG MAKAN
Makan atau minum sambia tagak, kunyah kenyoh sapanjang jalan.
manguyah tutuikan muluik, jan tadanga capak dek urang, sabab
nan makan mancapak-capak, bangso si lupak jo si sa muik,
kuranglah sopan jo taratik, kalau ma hota sambia makan caro si
bule dalam pi lem. Kok awak makan jo tangan, angkek na si jo
ujuang tangan, suok nan usah gadang2. manambuahkan nasi
agak2, bia acok asakan saketek, jan sampai piriang balanjuang,
biasokan mancuci tangan, manuangkan aia dalam piriang, jo kida
manjambo galeh, minum sataguak taguak ketek, tahan sandao jan
nyo lapeh. Nyam pang awak makan basendok, jan balago sendok
jo garpu, badariang kanai di gigi, dimasalasai makan beko,
tungkuikkan sen dok jo garapu, kalau lataknyo tatilantang
tandonyo makan alun kanyang ataupun ku rang samalero, Jan
sendok disilang nantun simbol ugamo rang lain. Tasingguang
urang punyo alek. Nah… paratikan bana tu nak kanduang… jan
randah pandangan urang
7. Sumbang Pakai
Babaju jan sampik-sampik, nak jan nampak rasio tu buah,
dima bukik dima lurahnyo, di mataluak tan juang baliku, jadi
tontonan laki-laki, usah pulo talam pau jarang, nan tipih nan
tabuak pandang, konon ta simbah ateh bawah, usah…
Satantang mode jo poto ngan, sasuaikanlah jo bantuak
badan, sara sikan jo ragi kain, buliah saj uak panda ngan
mato. Dek kulik ayah nan manurun, kulik nan karak-karak
anguih, mako warno piliah nan agak amba, krem jadih, pucu
ak pun bu liah, birunyo nan talua asin, putiahnyo nan abu-
abu, usah dipakai baju sirah piak, den deng balado kecek
urang, badoso umaik karano awak. Katampek urang
kamatian pakai nan polos warno galok, usah mama kai baju
pontong nan ponggeang nampak katiak, usah pulo babukak
tenda mamakai gencu taba2, kurang etis baso kininyo.
1.Bapakaian sampik
2. Bapakaian Nampak kulik/aurat
3. Pakaian tambuih pandang
4. Padusi Indak manutik kapalo
5. Laki-laki shalat indak babaju
6. Pakaian indak cocok jo suasano
7. Pakai rok singkek
8. Babaju ponggeang Nampak katiak
9. Laki-laki basarawa singkek (katok plus)
10. Dst.
8. SUMBANG KARAJO
Kakok karajo rang padusi sabateh
nan ringan2, nan mudah2, nan aluih2,
manjaik jo manarawang, ka dapua
masak mamasak manyusun paraboik
rumah, kok ka sawah batanam jo
basiang, manyabik atau maangin,
tapi jan mabajak jo mairiak, bak
itupun karajo parak, sakadar
marambah manyisiak-nyisiak,
mangulik manabang pisang, jangga
bana dek rang padusi kalau
mamanjek bagayuik-gayuik
manabang mangabuang kayu
9. SUMBANG TANYO
Ado papatah mangatokan, barundiang sasudah makan, batanyo salapeh
arak, aratinyo kok urang tibo batandang sambuiklah bara mah tamah,jo
hormat silahkan duduak, sasu dah nantun latakkan aia suruah minum,
sala sai minum agak sataguak, raso lah cukuik is tirahat, baru tanyokan
mukasuiknyo, apo sa ngajo kadatangan, caro tata krama modern nyo
“apa nan bisa saya bantu”, mako kasa lah bana budi awak, alun ta acah
ikuanyo duduak, sambia tagak lalu batanyo, “a tujuan datang kamari”,
indak buliah tu nak. indak bu liah. buruak angkuah namonyo awak. Salain
nan dari pado nantun, kok tamu awak sa dang makan, sumbanglah bana
manayokan “bara harago bareh kini” indak buliah tu, nantun pantangan
urang Minangkabau tu, ciek lai, kalau bajalan dalam hutan, usah batanyo
isi rimbo, ula harimau jo biruang, indak buliah, kok masuak ka kampuang
pantang batanyo ka urang lapau, lai mamak manjua sabuak, atau
mamintak tambah gulo stek mak, jan ..! mati gadih kau dibueknyo piak,
indak buliah tu.”
1. Batanyo sabalun minum/makan
2. Batanyo sabalun duduak
3. Batanyo dari dalam oto ka urang di jalan
4. Batanyo harago bareh kutiko ado tamu
Makan
5. Batanyo isi rimbo bilo bajalan di Hutan
6. Mintak tambah gulo di kadai
7. Batanyo indak sasuai jo pembicaraan,
8. Batanyi indak ba alamat
9. Dst
10. Sumbang Jawek
Kalau ado urang batanyo, elok2 mambari jawab, jan
sampai urang tasingguang, umpamo urang ka
babalanjo batanyo ka tukang kain,tukang kain ko
anak gadih lo, a katonyo “bisa tigo ribu sameter
piak ?” dijawab dek urang kadai “ampek ribu awak
tarimo pak, baok kama ri bara ado”, tibo pulo tanyo
nan lain “luntur ndak diak ?”, sambia malengah nyo
manjawab “pai bata nyo ka pabrik pak, kami nan
tau manjua an ko’, nantun jawab sengkang
namonyo tu nak, buruk muncuang malayani urang,
cilako gadih mudo matah, jauah jodoh tinggi rasaki,
alamaik sansaro iduik awak, indak buliah
1.Manjawek sengkang
2.Lain tanyo lain jawek
3.Manjawek sambia
manyindia
4.Manjewek indak ba alamat
Dst.
11. Sumbang Bagua
Indak buliah bagaua jo laki-laki kalau awak sajo
padusi surang mancampua bakeh nan banyak,
sumbang bagaua samo gadang kalau
bakumpua-kumpua lalok batandang ka rumah
urang kacuali ado paralu, dek awak tu anak
gadih, sumbang bagaua jo paja ketek, sato
manyuruak ba kuciang-kuciangan, basimbang
main kalereang balari bakaja-kaja, atau
bapacaran alah sarupo laki bini, ilia mudiak
indak lakek lakang, sarupo jawi jo lapiak
buruak, sumbang gadang tu…
1. Bagaua jo indak mahram
2. Batandang indak paralu
3. Bagaua jo anak ketek
4. Bapacaran
5. Padusi main mainan anak laki- laki
6. Bakumpua-kumpua samo anak
laki-laki kalau indak paralu bana
12. SUMBANG KURENAH 1. Babisiak-bisiak
Adopun nan dimukasuik jo kurenah, iyolah galagat, 2. Manguok gadang
pambaoan, sipaik tabiat jo parangai karakter kecek 3. Galak-galak wakatu takziah
rang kini sikap mental caro moderen. Indakah 4. Galak caliak urang jatuah
patuik kalau babisiak baduo-duo sadangkan awak 5. Manutuik iduang di tampek nan
sadang batigo, kurang lamak kurang lah elok rami
malucu mam buek garah mahota bakarikik an 6. Mangakok jo tangan kida
dalam man janguak batakziah, indak buliah galak 7. Manunjuak jo jari kida
man caliak urang jatuah, indak buliah manu tuik 8. Maimbau jo tangan kida
iduang di tangah urang rami, atau kuok ma ngango 9. Manyetop oto jo tangan kida
laweh2, tamasuak juo sumbang ku renah, 10. Malangkahan kapalo urang
mangakok jo tangan kida, saumpa mo manjambo 11. Takantuik kutiko ado urang
jo manampuang, manunjuak atau maimbau, lain
malambai-lambai dari jauah. Indak pandai 12. Mambuang sampah
manenggang raso sumbang juo tu namonyo, mako Sambarangan
dari nantun, kok awak Mam bali durian, kuliknyo 13. Manyapu kutiko ado tamu
usah dikaka nak, jan serakkan bijo di laman, pikia 14. Mandahak, maludah atau
kan urang di subalah, luko kaki lukolah iduang mambuang salemo dakek urang
15. dst
luko di batin nan manyeso, badantiang tali
silaturrahmi
• WAKTU 190 MENIT
• PERMAINAN DINAMIKA KELOMPOK BERUPA PERMAINAN
TRADISI SEPERTI TARAK KUNCI/TARKENA=KENA DLL.
• MENGGAMBAR ITIK WAKTU 7 DETIK
• MENGGAMBAR PEMANDANGAN WAKTU 7 DETIK`
(MENYIMPULKAN GAMBAR ARAH KEPALA ITIK DAN TEMA
PEMANDANGAN)
ATAU PERMAINAN

SETELAH PESERTA DIDIK SENANG LANJUTKAN DENGAN MATERI


ABA - ABANYA :
• PESERTA DIDIK MENGHAYATI PENJELASAN , PENGERTIAN DAN DAN LATAR
BELAKANG PAKAIAN TRADISI MINANGKABAU
• PESERTA DIDIK MEMBERIKAN TANGGAPAN TENTANG GAMBAR/VIDIO/CERITA
PAKAIAN TRADISI MINANGKABAU DALAM KEHIDUPAN SEHARI
• PESERTA DIDIK MENGAMATI GAMBAR/VIDIO PAKAIAN TRADISI
MINANGKABAU SECARA SEKSAMA
• PESERTA DIDIK MENDISKUSIKAN DAN MERUMUSKAN PAKAIAN TRADISI
MINANGKABAU
• PESERTA DIDIK MENYAMPAIKAN HASIL RUMUSAN DAN DITANGGAPI OLEH
GURU
• GURU MEMAPARKAN RUMUSAN PAKAIAN TRADISI MINANGKABAU
• PESERTA DIDIK MENYAMPAIKAN JANJINYA UNTUK SELALU MENUTUP AURAT

• ABA - ABANYA GURU :


• GURU MENGAJUKAN PERTANYAAN UNTUK MENGEVALUASI PEMAHAMAN
PESERTA DIDIK TENTANG PAKAIAN TRADISI MINANGKABAU
2. materi SD/MI : PAKAIAN HARIAN
URANG MINANG
2. PAKAIAN HARIAN URANG MINANG
1. BAJU KURUANG BASIBA  IDENTITAS
PARAMPUAN/PADUSI MINANGKABAU
2. BAJU GUNTIANG CINO/BALAH
AMPEK/BAJU TALUAK BALANGO 
AKDEMIS
Standar operasional baju kuruang
basiba adalah:
1. Tidak ada jahitan pada bagian bahu
2. Leher tidak terlalu terbuka dan mempunyai sedikit 3.
belahan pada bagian tengah muka
3. Badannya longgar dengan memakai siba
4. Ketiaknya longgar dengan mamakai kikieak
5. Lengannya longgar dengan membentuk pipa (lurus)
6. Tidak ada belahan pada bagian sisi atau belakang
7. Dalam dibawah lutut lebih kurang 10 cm untuk anak
gadis dan dibawah lutut sampai betis bagi
perempuan yang sudah berkeluarga.
8. Siba yang tidak pakai bis.
FILOSOFI BAJU KURUANG BASIBA
MAKNA TASIREK
• KIKIEAK = SEGI EMPAT BELAH KETUPAN DI BAWAH
KETIAK BERARTI ORANG MINANGKABAU HARUS
DIWARISI DAN MEWARISI SIFAT BAHWA TAHU DI
NAN AMPEK DAN DIA BAWA “KAPIK” SETIAP HARI
DAN DIAJARKANA KEPADA ANAK CUCUNYA DAN
KAUMNYA
• LONGGAR BERARTI LAPANG, MUDAH BERGERAK /
LUWES DAN MEMILIKI SIFAT PENYABAR
• DALAM BERARTI MENUTUP AURAT, YAITU MAMPU
MENUTUP AIB DIRINYA DAN AIR KELUARGA
BESARNYA
BAJU GUNTIANG CINO
• KOPIAH MEDAN/MELAYU/ACEH
• BAJU GUNTIANG CINO
• SARUANG BUGIH
• SARAWA JAWO/BATIAK

 AKADEMIS  TIDAK PLAGIATOR


• WAKTU 190 MENIT
• PERMAINAN

KEMUDIAN ULANGI BERKUMPUL SECARA ACAK DAN BERVARIASI,


SETELAH PESERTA DIDIK SENANG LANJUTKAN DENGAN MATERI
ABA - ABANYA :
• PESERTA DIDIK MENGHAYATI PENJELASAN , PENGERTIAN DAN DAN LATAR BELAKANG
RASO JO PARESO BERDASARKAN AYAT AL QUR'AN DAN HADIS NABI MUHAMMAD SAW
• PESERTA DIDIK MEMBERIKAN TANGGAPAN TENTANG GAMBAR/VIDIO/CERITA
TENTANG RASO JO PARESO
• PESERTA DIDIK MEMBACA QUR'AN Qs. Al-Baqarah [2]:7) dan (Qs. Al-Anfal [8]:24)
BESERTA TERJEMAHANNYA
• PESERTA DIDIK MENDENGAR PENJELASAN GURU TENTANG PERBEDAAN RASO JO
PARESO, RASO DI BAO NAIAK PARESO DIBAO TURUN
• PESERTA DIDIK MENDISKUSIKAN DAN MERUMUSKAN TENTANG RASO JO PARESO,
RASO DI BAO NAIAK PARESO DIBAO TURUN
• PESERTA DIDIK MENYAMPAIKAN HASIL RUMUSAN DAN DITANGGAPI OLEH GURU
• PESERTA DIDIK MENYEMPURNAKAN RUMUSAN KEMBALI SETELAH MENERIMA
PENJELASAN DARI GUR
• PESERTA DIDIK MENYAMPAIKAN JANJINYA UNTUK SELALU MENGAMALKAN RASO JO
PARESO, RASO DI BAO NAIAK PARESO DIBAO TURUN DALAM KEHIDUPAN SEHARI-HARI

• ABA - ABANYA GURU :


• GURU MEMANDU LATIHAN RASO JO PARESO MELALUI ZIKIR NAFAS
- LATIHAN MEMPERHALUS RASO JO PARESO
DENGAN METODA ZIKIR

SADAR
INGAT
PIKIRAN HATI/AQAL
MEMBA
YANG MENGAKUI
KAN
BACA ISTOGFAR, DUA KALIMAH SYAHADAT, SELAWAT NABI,
DOA : YAA ALLAH BIMBING HAMBA BERZIKIR PADA MU dalam
kondisi sepenuh raso jo pareso
DUDUK RELAKSASI, DUDUK DI LANTAI ATAU KURSI PUNGGUNG TEGAK 
SENYUM, SANTAI DAN PASRAH
1. MATA DIPEJAMKAN, LIDAH KE LANGIT-LANGIT DAN BIBIR RAPAT
2. MENGAMATI NAFAS KELUAR DAN MASUK MELALUI HIDUNG
3. MENYADARI BAHWA NAFAS BISA KELUAR MASUK ITU KARENA IZIN
ALLAH, MAKA BACALAH NAMA ALLAH KETIKA NAFAS MASUK DAN
KELUAR DARI DALAM HATI
BILA ADA YANG TERPIKIR TERBAYANGKAN TERDENGAR SESUATU
ABAIKAN SAJA, FOKUS PADA ANDA SEDANG MENARIK DAN
MENGELUARKAN NAFAS ITU KARENA IZIN ALLAH
4. RASAKAN KETIKA NAFAS MASUK TARIK DALAM-DALAM SAMBIL
MERASAKAN KALAU KITA SEDANG MENDEKAT TERUS MENDEKAT
KEPADA ALLAH YANG MAHA DEKAT ITU, KETIKA NAFAS KELUAR,
KELUARKA NAFAS ITU PERLAHAN-LAHAN SAMBAIL PASRAH PADANYA
(TETAP DALAM KEADAAN MENYEBUT NAMA ALLAH DALAM HATI)
5. LAKUKAN LEBIH KURANG 1O MENIT
Sekian.. ALHAMDULILLAH
Syukran
Silasiah di ateh kayu

and thank you

Anda mungkin juga menyukai