MEKANIKA BAHAN

Titik berat penampang :

½h ½
⅔h ⅔h D
H H D
⅓h ⅓ ½
h D
B B B ½D ½D
1/3 B
Titik berat penampang gabungan :

1
Merupakan gabungan 2 buah penampang persegi.
0
4 Titik beratnya dicari dengan metode statis permanen.
0

1 2
0 0 Tahapan penyelesaian:

1. Penampang dibagi menjadi 2 bagian dengan luas masing-

x1 masing yaitu; A1=300 dan A2=300.
5 y1
1 5 2. Tentukan titik berat setiap penampang tersebut.
0
1 y2
3. Tentukan garis referensi H & V yaitu sisi kiri dan sisi atas.
3 5
0 1 4. Tentukan jarak dari titik berat kedua penampang ke garis
5 referensi x1,y1,x2,y2.
5 5 2 x1=15 ; y1=5 ; x2=5 ; y2=25
x2 0
5. Mencari titik berat.
 yi  A i  x i  Ai
Ys  ; Xs 
A A
No. Luas Penampang x1 y1 xi  Ai yi  A i Xs Ys
A
1. 10  30 = 300 15 -5 4500 -1500 6000  9000
 10  15
2. 30  10 = 300 5 -25 1500 -7500 600 600
∑A = 600 6000 -9000

10
1
 x1 40 No. A x1 y1 xi  Ai yi  A i
y1 1. 400 30 40 12000 16000
2. 1200 30 10 36000 12000
x2 y2 20 ∑A=1600 ∑48000 ∑28000
60 48000 28000
Ys   30 ; Xs   17,5
1600 1600

x1 3 No. A x1 y1 xi  Ai yi  A i
y1
0 1. 450 25 30 11250 13500
x2 2
2. 1000 25 10 25000 10000
y2 ∑A=1450 ∑36250 ∑23500
0
36250 23500
1 3 1 Ys   25 ; Xs   16,2
1450 1450
0 0 0

No. A x1 y1 xi  Ai yi  A i
2
3 1. 450 15 10 6750 4500
0
0 7 2. -154 15 10 -2310 -1540
1 ∑A=296 ∑4440 ∑2960
0
4440 2960
3 Xs   15 ; Ys   10
296 296
0

x1

No. A x1 y1 xi  Ai yi  A i
4 1. 3600 30 30 108000 108000
0 2. 225 20 10 4500 2250
1 y1 ∑A=3375 ∑103500 ∑105750
y2
5 103500 105750
5 x2 Ys   30,7 ; Xs   31,3
3375 3375
1 3 2
0 0 0

MOMEN INERSIA

Terhadap sumbu yang melewati titik beratnya:

2
 y
½h Rumus:
I x   dA  y 2 ( sbg .x)
x
I y   dA  x 2 ( sbg . y )

½h dA  b  dy

1 1
2
h 2
h

Ix   b  dy  y  b y  dy
2 2

 12 h  12 h

1
h
1 2
 b  y3
3  12 h

 b
1 1 3
3

( 2 h)  ( 12 h) 3 
1
12
bh 3 

1
Analisis untuk Iy = bh 3
12

y
y  dA
2
Ix =
⅔h-y

d
dA = x · dx
⅔h-y

y
x y h
x =  23 h  y   b  2 b  b  y
h 3 h
x
b y
Ix =  y 2 (2 3 b 
h
) dy

b 3
b
Ix =  2
3 by 2  dy  
h
y  dy

2
h
3
b 3
 y dy   y dy
2
2
3 b
Ix = h
 13 h

y3 3h b y4 3h
2 2

=
3b  
2
3  13 h h 4  13 h

y 2
= 9 b  2
3 h    13 h  
3 3
 b
4h
  2
3 h    13 h 
4 4
  361 bh 3

dr dA = r · dθ · dr ; dr = satuan amat kecil

r dθ = satuan amat kecil
y
x
3
dθ
 Sehingga dA dianggap sangat kecil.
y = r · sin θ
2 1
Ix = I y =  dA  y  diambil
4
bagian
R R
 y   x   r  d  dr  (r  sin  ) 2   r 3dr  sin  d
0 0
1

1 r
1 1 2
x  y  r4     sin 2 
4 0  2 4 

1 4 1   1
 r    0    r 4
4 2 2  16

Untuk seluruh lingkaran :

1 1 1
  r 4    R4    D
4
x  y  4 
16 4 64
Momen inersia yang tidak melewati titik berat :
y
Rumus :

Ix = I c + F · a 2
1
Ic = Momen inersia terhadap titik berat =  b  h3
12
h
½h F = Luas penampang = b · h
1 h
x a = Jarak titik berat ke sumbu = 2

b x  1  b  h3  b  h  ( 1  h ) 2  1  b  h3
12 2 3

y
3 Cari Ix dan Iy.
0
1. Cari dulu titik berat penampang r dari contoh
1 I 1 perhitungan sebelumnya.
0 0
a1 xs = 10 ; ys = 13,3
x
a2 2. Ix = Ix1 + F1 · a12 + Ix2 + F2 · a22
3 1
  30  10 3  300  ( 13,3  5 ) 2
0 12

1
II   10  303  300  ( 13,3  25 ) 2
12
2 1  10  303
10 I y1  F1  b1   300  ( 10  15 ) 2 
12
1
2 1  30  10 3
0 I y 2  F2  b2   300  ( 10  5 ) 2 
12 
5y 
40
Ix = Ix1 + F1 · a1 + Ix2 + F2 · a222

a1
 1  10  40 3  400  ( 17,5  40 ) 2 
12
4
a2
2 17,
0 5
60
 1  60  203  1200  ( 17,5  10 ) 2 


12

Ix 

Iy = Iy1 + F1 · b12 + Iy2 + F2 · b22

1
  40  102  400  ( 30  30 ) 2 
12

 1  20  603  1200  ( 30  30 ) 2 
12 
Iy 

2 Ix = Ix1 + F1 · a12 – (Ix2 + F2 · a22)

3 0 1
  30  30 3  450  ( 10  10 ) 2  22500
0 36


1
1    7 4  154  ( 10  10 ) 2  117,9
64
0 I x  22382,1 cm 4
7
3 Iy = Iy1 + F1 · b12 – (Iy2 + F2 · b22)
0

1
5 5 Iy = Iy1 + F1 · b12 + Iy2 + F2 · b22 – ( Iy3 + F3 · b32 )
1
  30  303  450  ( 10  10 ) 2  22500
3 36
0