Dimaluka : ” Oh yo setuju! “
Jin 1 : “ Lamper.... “
Jin 2 : “ sinten? “
Dimaluka : “ rumbini... “
Dimaluka : “ Hahaha heh delengen sepisan koyo opo ayune putri banyumas. Takjupukno mangkok aji,
delengen. “
( sabanjure deweke weruh rumbini ing jrone mangkok bebarengan. Ayu banget. Rumbini katon ing
ayang-ayang mangkok aji iku kanti joged katon ayune )
Dimaluka : “ Rungokno kabeh. aku ra bakal diterimo, pawujudku koyo ngene. Aku ate semedi in
mandaleko. “
Dimaluka : “ Hahahahaha..... he mbereng lan kabeh poro jin, ndak kiro wes pantes ngentuk aking putri
banyumas? Jalaran aku wes membo warna dadi satriya sing bagus rupa. delok en baguse rupaku. Mulo sg tak
jaluk... “
Jin 1 : “ Woe sampun kuwatos, para dagang ingkang bade ndereake lampahipun panjenengan. “
Dimaluka : “ Ombonggyeh ono kelengangan waktu monggo saiki ugo derekno nggonku mboyong
Rumbini. “
Jin 2 : “ Budaal! “
Asadi : “ Maesto ageng marang panjenengan. “ ( kanjeng sinuwun lenggah ing singgah sana )
Kanjung sinuwun : “ Ugo ing tanah kaum talamuo, wis ono sing golek kayu bandane. Ing solehan wujud
absahan nyelewang pie ha? “
Asaladi : “ Keparengo kulo atur sawetawism menawi icaling rembak kulo ngingi babagan sangkeman
nyuwun agunging saka agunging panjenengan nglithik kanthi gelar ing kadipaten banyumas. Ketelo gemah
arepah loh jinawi sedoyo purun dateng tansah nuku tresno njunjung asma pujiningan ndalem kanjeng
sinuwun. “
Kanjeng sinuwun : “ Hahahahaha.... toh lantaranmu pancen nggarakno bungah e atiku. Taelan mosok ndang
balek mboyong tilani. “
Asaladi : “ Kejali saking menika, katahing para mitra darma, mantri, bupati, sagening para kadang
wonten alun-alun sami ngesanggrah ngeratihaaken bali piyambakipun kepingin amboyonging dumateng inten
putri. Ingken putra pun kusuma ning ayu dewi rumbini. “
Kanjeng sinuwun : “ Akehing wong wakil lanang nom-noman, sopo yo sing gelem karo putriku lan kawin karo
rumbini?
Asaladi : “ Kasunggihan? “
Kanjeng sinuwun : “ Asaladi, eretno lanang nom-noman supaya adeb sakdurunge kawin karo putriku.”
Asaladi : “ Marang siro-siro iku, kono timbalono sopo sing kepingin lubuk ing kasembadan. “
( ngutus abdi )
Kanjeng sinuwun : “ Opo iki wijining sing bakal ngalahi gawe ngemblewahi? “
Asaladi : “ sakirangen meniko. Nawi tasih katah sangapunten sanjangane ningring rangka. Kulo atur
nuwun niki kanjeng. “
Kanjeng sinuwun : “ Ora usah asaladi. He kisanan. “
Kanjeng sinuwun : “ saiki aku takon, saka ndi lan sopo sing dadi asmamu? “
Dimaluka : “ Gusti, kula saking sidowaujamah, asma kulo dimaluka. Wantos praulo kantun yak wonten
ing pendapya agung, nanging mboten kiat ngampah harganipun asmoro. Pramira suwun prabu, anggan kulo
sowan adah pornamar. “ ( nyengir. )
Asaladi : “ hahaha.... amar, eh saestu to, eyih. Nyuwun sewu kanjeng.. hmm enggeh enggeh.. hmmm. “
Kanjeng sinuwun : “ Rumbini.... “ ( mlaku mring singgasana lan nyopo serta mbelai rumbini. )
Kanjeng sinuwun : “ Tansah ndadak tak kandani maneh, yen osla dae patih dae sing koyok kae, sing kepingin
ayu anti jeneh selamet. Masalahku biyen. “
Kanjeng sinuwun : “ Aku nggolekno jodoh dadi wong tua, tapi kabeh sliramu terserahmu rumbini. “
Rumbini : “ Rama.. “
Rumbini : “ kula menika sampun mangnutasih, saumpami kula menika putra panjenengan ndaru,
ungkir leres rama. Saumpami kula yaniku rumbini, saumpami kula matyasa, ing ngapunten darus sewu rama.
Rantos ingkang menika, Kula putra panjenengan rumbini, tasih dereng saget menika di boyong. Kula tasih
kepingin piyambak ing sisih rama. Oleh menika rama, Kulo mboten purun di boyong dimaluka. “
Kanjeng sinuwun : “ Kue tenang ae rumbini. Alon alon ae. “ ( nenangno rumbini kabeh bakal apik-apik ae )
Kanjeng sinuwun : “ mesiling sing wes dijangetaken putraningsun, yen putraningsun rumbini, leres ati ora iso
mok boyong. Apik –apik an wae. Sek akeh arek wedok ing njabo kono. “
Dimaluka : “ hah... sinuwun ora leboh ning ati aku yen aku ora bisa mboyong putramu, dewi rumbini.
Yen aku nglamar ora ketampa, banyumas bakal tak dadekno.” ( nunjuk njur disaut kanjeng sinuwun lan
dimaluka. )
Kanjeng sinuwun & asaladi : “ huh ngalih.....” ( ngusir dimaluka saka panggonan singgasana. )
Jin 1 : “ wonten nopo? He konco onok opo iki...” ( takon marang jin liyane. )
Dimaluka : “ hee para jin kabeh...mulai saiki duduhno darma bektimu marang aku. Mergo lamaranku wes
ditolak, centolono kabeh para prajurit kencana banyumas. “
Asaladi : “ keparat. Sangkuman saduku injeh. Metune teko dunyo para jin, laa dak, orah omahmu koyok
buto jin. Iblis koe. “
( dimaluka mawujud dadi wajah asline yaiku leak saka golongan jin. )
Asaladi : “ He la tenan to. Pancen iblis koe iku. Yen koe ora sumingkir teko kerajaan banyumas. Hayo
serang! “
Rumbini : Rama mau wes nimbali to, awakdewe dikon ropyan-ropyan ing taman sari. Sak renging wes
pada ing tamansari, kanggo renging suasana, ayo gek podo ropyan-ropyan kabeh. “
Adhi 2 : “ Enggeh. “
Rumbini : “ Saiki, kang mbok e seng nari samian seng nyanyi yo dhi. “
Adhi 3 : “ Ho o kang mbok. “
Rumbini : “ Iki seng ragil ojo njur ngapusi aku. “ (madep ing adhi ragil. )
Adhi ragil : “ nggeh pokoe lek njenengan melu ngeten-ngeten kulo yo melu ngeten-ngeten. “ ( njoged-
njoged centil. )
Rumbini : “ Hihi.. yowes njur saiki aku sg njoget samian kabe sg nyanyi yo. “
( jin buto ngrasuki rogo Mbok Rubini, sakala Rumbini semapot. Nangig sawise iling, rumbini ora iso
ngendalekne awakke kaya wong edan.)
Adhi-adhine : “Ramaaa.....rama “
Rama : “Ono opo iki kok nganti ana kedadean kaya ngene iki?”
Adhine : “sekecaaken kulo wau dolanan kalih mbok rumbini lan liyane rama.”
Rama : “Pasopati piye iki? rumbini-rumbini , iling kendhu. Pasopati mundak ngisin ngisinake ndek
kadipaten banyumas.”
( Ing tengah alas )
Manuswaro : “Jagad . rumongso nggonku kedosan marang parang suwari yo kathah , dino kalendi kowe
tak tinggal paraswari.”
Paraswari : “Dor! Kangmas Manuswara ki piye to? Neng ngarep smean konco karo aku , bakal golek kayu
bakar neng tengahe alas. Samian ngapusi to kang mas.”
Swari : “ngerti , samian arep golek penggawean neng Buto Rojo. milu to kang mas”
Manuswaro : “...Kang mas oleh pejuh penjanging urip pingen muliyakne kowe.”
Swari : “ Emoh aku melu, aku yo kepingen eroh Buto Rojo lo kang mas”
Manuswaro : “Buto Rojo ki adoh, Buto Rojo ki adoh, kowe jek bocah timur”
Manuswaro : “Yen kowe tetep teguh marang kekarepanmu, kowe ora wedi lara? kowe ora wedi mati?
Kowe ora wedi mati !” ( nggepuki Swari)
Manuswaro : “Mumpung ana ing papan kene, salah sijine antarane kowe karo aku ana seng mati, luwih
becik kowe bali. Mesakke Rama, mesake Rama!”
Swari : “ La samian tego nyepelekne aku, aku kancamu yo kang. Aku melu..emoh aku melu.“
Manuswaro : “Tak tegakake panggonku midono karo kowe, swari !!! mamben kekarepanku, ora ngerti
watakku, marang sworo? Tak tegakke ! tak coklek sukumu. SWARI... !!!!”
( Swari terus nyeluki Manuswara sing ninggalake ing alas, sabanjure tanpa dinyono ana macan saka
walik kayu lan nyakar-nyakar Swari)
Swari : “Kang melu tooo..... Kakang Mas Anuswara tego sampean ngenekne aku yo.
Kakang Mas Anuswara aku medi kang”
Benyet : “olahraya”
Bodes : “yo podo seger waras, bendino yo petuk kowe, wes weruh”
Benyet : “yo ne aku iki krungu kabar lo”
Bodes : “iyoo”
Benyet : “jam 6 nglaerno, saiki bobot meneh, iki bojene sampean ki opo to” ( kaget banjur
mastekno )
Bodes : “ndue anak pirang pirang, la terus aku njluk tulung ng konco, yo nggonku golek pangan ki
mergo hubungan”
Bodes : “laiyo mbok menowo amu ndue pegawean dijak aku” ( nyinyuwun )
Benyet : “smean ki gurung ndue pegaean, nganggur. Anak akeh, makani keluarga, nggoleki nafkah,
gurung megawe ojo kuatir jenenge konco yen konco susah, melok susah”
Benyet : “tapi ngene lo, iki kerjoane golongane kasar, kerja berat ning bayarane ki lancar”
Bodes : “oo ngono, iyo wes gak opo opo sng penting entok duik”
Benyet : “ning ngene ono sarate, bosku iku ki uduk wong kene, uduk wong jowo, wong teko luar jowo”
Benyet : “omong jowo ki ora paham, kudune yo nganggo bahasa, Bahasa Indonesia paham?”
Benyet : “lk ngono gampang. Sarate, mlebu sret pak kesini saya mau minta kapur, ngono tok diterimo”
(nyontohno gayane ketemu juragan)
Benyet : “iyo gampang, neng sarate kudu di cobak sek, nko neng kono ben ora ngisin ngisini”
Bodes : “Pak, saya kesini mau mau minta kapur Pak... lapindo teko”(kaget amargo disawur kapur)
bodes : “rai remek rai remek ndasmu, bayarane gede, kowe gak butuh duik?”
Dagelan : “sopo?”
bodes : “kowe”
Dagelan : “lha pie to, lha awakmu kui jenenge menungso ki yo butuh duik, butuh mangan”
bodes : “yo ngene ya, iku enek sarate, jare bose ki teko luar jawa gak biso ngomong jowo ogak iso
ngomong banyuwangen”
Dagelan : “kudu bahasa Indonesia no, halah sarate kudu biso bahasa indonesia”
bodes : “ngene sarate, pak saya kesini mau minta air, dadi kowe ki tak bagei bagian pengairan, tukang
njukui banyu, gelem?”
Dagelan : “gampang bayarane seminggu rong juta, iki jelas iki penak megawene... Pak saya kesini mau
minta air”(kaget amargo disembur banyu)
Dagelan : “konco apik konco apik pie to, kowe salaman ketemu konco jan iso mbanting”
Dagelan : “nyapo?”
Dagelan : “hah kowe ki opo iso, modelmu kui lo model koyo teletabis”
Dagelan : “tapi ngene neng gae sarat ki dudu teko ijasah ki ora”
Dagelan : “sarate ki kudu iso berbahasa indonesia, masalae ngene wonge kui dudu wong jowo ngene
iki”
Dagelan : “kowe ki didudui carane koe ki lambe ndombleh ngono iso, sarate ki kowe nko teko kene sret
rono, nah nko ng kono enk juragane, bagiane tak bagei njumuk kapur”
Dagelan : “merdeka merdeka ndasmu kui, lakok iso merdeka kilo, urong agustusan kok merdeka tak
kampleng raimu” (ngamuk-ngamuk)
Dagelan : “we tak kampleng pisan we nko” (kenekan kapure dewe meneh)
Dagelan : “kampleng kampleng pie... pak saya minta kapur... iso po ra?” (nyentak)
Benyet : “saya kesini mau minta kabur” (Bodes lan Dagelan kenek kapure dewe)
bodes : “ kapok kowe... lakok malah kenek aku ki sopo to yo... oo bodes i.. kowe nyapo nyemprot aku
kowe”
bodes : “lha seng tak semprot iki mau lumrah e benyet og... arek iki mau ndi”
Dagelan : “saiki ngene ora usah ngajak guyon, iki ndorone mau kesusahan”
Dagelan : “wes ayo saiki timbangane nganggur ayo rawuhi... ranti gawe lha kae”
bodes : “begawan”
Bapa : “jajal neng koyo ngopo to ngger kok ngewangi menggung pendak kolo woso noring
padepokan”
Bapa : “ngger prejiningsih, anak polah bapa kepradah, wes ono pestine, yen karepmu mengkono
ngger, ayo saiki ngayam alas mlaku luwih mnowo ono panggonan kang apik nemu seng diarani golekanak
esemanggis”
(Swari nyeret awake amargo ora biso mlaku ing tengah alas lan ketemu marang Bapa lan liane)
Swari : “kakang mas anuswara” (nangis-nangis amargo kelaran lan ditinggal kadange)
Werdiningsih : “bapa iku lo golekane kanh nyoto panjenengan” (nyinyuwun marang bapa)
Bapa : “saka petrapan cemorosewu, nganti kedadean koyo ngene mau jane ono opo to ngger?”
Swari : “Bapa sedoyo kala saking kedonyo nipun kadang kulo kang mas anuswara, ing nalikone
ngajeng ndereaken mlampah ingbuto rojo, lantas kulo diceklekno, kulo nyuwun kawasa dateng panjenengan,
mugi panjenengan kerso paring wisodo dateng kulo bapa” (cerito ambi mringis amargo kelaran)
Bapa : “nko disek... iyo iyo ngger sabar disek to”(dieret eret putrine)
Bapa : “anuswari, aku gelem nampani penjalukmu, ning kosokbalen yo ngger, mengko lek wes
penjalukmu jangkep, kowe kudu gelem mengku marang anakku”
Swari : “dumateng kulo saget sareseting branipun saroning kados nopo kulo songgah anglampahi”
Bapa : “yen to karepmu ngono ngger tak solahke marang kersene gusti kang moho agung kang
tumahjati yo ngger” (hunus pusaka)
Swari : “bapa, sepindah kulo ngaturaken pinpan pepepindan rehne sampun ngwehne sodo dateng
kulo bapa”
Bapa : “yen tumengko kui darmane satrio ingkang utomo kukui warga negoro marang batinku yo
ngger, yen to mengkono saiki tujuanmu nang kene opo?”
Swari : “Bapa nyetosipun kulokinten tasih kepingin sanget cecaketan kesahrikitan kadang kulo kang
mas mangaswara, pramilo sami meniko bapa, kinten kalenggahan kulo badhe pandi wonten pundi babagan
kadang kulo kakang mas manuswara”
Kanjeng Sinuwun : “yen to tak sawang, swarane dudu pawarso ing kadipaten banyumas iki cetho bocah
kang ing padepokan”
Kanjeng Sinuwun : “yen ngono tak dangune dhisek.. he kisanak yo kene siro wani miyak marang aku
kadipaten banyumas... kono ingkang minongko”
Anuswara : “ngapunten dalem sewu jeng sinuwun, keparingo matur lebih ing deduko sowan kulo meniko
sanes kewatos keporo dapur kapipaya yogi, pepak sowan kulo wonten ngarsa dalem, linggah wonten pendawi
agung namung mirengaken kraton banyumas wonten salah setunggiling utawi adeg giri patembung, meniko
kulo ingkang badhe nglep temboyo”
Kanjeng Sinuwun : “hahahaha cetho seng nggeboi patemboyo bocah ing padepokan”
Kanjeng Sinuwun : “asline kowe kudu mangerteni sarat saranane seloso pon patembayan ingsun, yen to
iso ngusadani bakal tak sandingake marang putranisun”
Kanjeng Sinuwun : “sarat saranane yen kowe biso musadani putraningsih, kowe bakal taklepake marang
dewi rumbini, sg kepindo yen to ora biso musadaning putraningsih kowe bakal tak hukum gantung ing alun-
alun kae ben ditonton kawulaku”
Anuswara : “sampun dados anteping manah kulo, ugi njalari sedyo kulo teng sinuwun ugi kepanggih,
enten kalenggang meniko kulo sanggah musadsaning dateng putro panjenengan”
Kanjeng Sinuwun : “putroku koyo ngeneki.. he malangswara nganjuk ing nggonmu nenandang”
Anuswara : “sopah prastyo kulo njeng sinuwun, mangke kulo mboten saget musodoning dateng gerahipun
putro panjenengan dawuh, jiwo rogo kulo taruhane”
Anuswara : “nuwun sewu. Sedoyo panjenengan sakseni, bilo mangke kulo mboten saget, jonggo kulo”
(hunus pusakane)
Kanjeng Sinuwun : “aku sing nyakseni”
Anuswara : “gusti kang moho agung, kulo nyuwun palilah panjenengan, nintanono ing pusoko meniko
gusti. Jiahhh” (nyuwun palilah marang gusti)
Patih : “kawin”
Kanjeng Sinuwun : “ojo ngono yo nduk, lenggah lenggah kene. Kowe ki putri adipati”
Anuswara : “sepindah maleh. Jiaahhh” (hunus pusakane maneh) (digepuki marang Rumbini)
Kanjeng Sinuwun “tak wehi ingan sepisan engkas, yen ora biso ngesadani, tak hukum gantung kowe, yen
sanggup nambani kudu ditenani”
(Anuswara ora biso musadani Rumbini lan bakale dihukum gantung. Bapa, Swari, werdiningsih lan
liane dhateng mring Kadipaten Banyumas)
Kanjeng Sinuwun : “lupute romo ki opo? Nuwun sewu, wonten wigatos nopo”
Bapa : “mrikso tumlatah sing biso musadane putro jenengan kui bakal di pasangake marang putrane
seng jenenge rumbini, opo iyo to?”
Kanjeng Sinuwun : “wonten pitutone yen biso bakal tak pasanganke marang rumbini ning en gak iso
bakal digantung ing tengahe alun-alun”
Bapa : “ngger pupune putrane adipati banyumas yo ngger, mesakke seng lagi gerah” (ngutus Swari)
Kanjeng Sinuwun : “mugo-mugo tansah kinaburan marang gusti kang maha agung”
Swari : “pusoko priyanggano, ingsun njaluk senjata pitulung marang siro, wehono marah pusadane,
wes kabeh poro lelembut jin”(hunus pusakane)
Kanjeng Sinuwun : “kaparingan gedhe panariman isun yo ngger, umpomo ra ono sliramu, anakku dadi
opo”
Swari : “suwun gusti, sedoyo namung saget ngaturaken, nanging kulo badhe madosi dateng kadang
kulo kang mas malangswara”
Kanjeng Sinuwun : “ngupadi kang masmu? Sopo asmane ngger?”
Kanjeng Sinuwun : “oooo seng ngleboni patembayan mau kae kang mas e si malangswari iki” (kaget)
Patih : “dados malangswara meniko kadange malangswari, yen ngoten mboten kedahipun di
merjayani”
Swari : “paduko sinuwun, nyuwun kerso marang kadang kulo kang mas malangswara” (nyuwun
pangapunten marang sinuwun)
Bapa : “ing ngarep, sopo sing biso musadani bakal dikaupake maran putro dalemipun”
Kanjeng Sinuwun : “lo injih. Nopo ingkang tumut wonten patempoyo, si bocah ingkang asmo
malangswari mboten nintik betariku”
Bapa : “ora ora usah, ing ngarep wis tak kandani wes ono jodoe dewe-dewe, mejar soko padepokan”
Anuswara : “hahaha”
Bapa : “nuwun sewu, yeng wes kepareng krono kono mau wes........
(Ing pungkasane Manganswari nduweni garwo kang asmane Werdiningsih lan kadange, Malangswara
ndueni Garwo kang asmane Rumbini...)