Anda di halaman 1dari 6

TUGAS KELOMPOK

SATUA BALI LAN CERPEN

NAMA ANGGOTA

1) Kadek Canca Ananda A.W (21)


2) Putu Calista Arthanti Dewi (34)
3) Ni Kadek Bunga Pradnyani (26)
4) Nyoman Ngakan Dibya Wiweka (25)

SMA NEGERI 1 GIANYAR

TAHUN AJARAN 2020/2021


Satua Cendet (Cerpén)

Cerpén 1

GURU GUYU

Uli pidan I Wayan Sugih Artha Lacur Braya ngaku dot dadi guru. Pang kuda kaden
ia milu test pegawe negeri, pang monto ia sing lulus. “Ma nak belog cara ci ee kanti nyidang
dadi guru, man kenken ya padadinne murid-murid”, keto I Nyoman Blek Tukang Walek
nyacadin. Prajani barak biing muanne I Wayan. Ia tersinggung sajan-sajan tersinggung. Das
sajan botol arake anggona nimpungin I Nyoman. Mirib man sing sekaa tuak ane lenan
nambakin, sinah suba bocor tenggekne I Nyoman, sinah suba maganti adanne. Dadi I
Nyoman Bered pesu getih. “Man cang orahang ci belog, ci kenken?, man ci mrasa dueg mai
mapadu, pang karuan, krama sekaa tuake dadi juri”, keto abetne I Wayan sambilanga muding
I Nyoman nganggo lima tengebot. Lima tengawanne suba magemelan, siap kal nyagur.

I Nyoman Blek Tukang walek nguntul, ngobanne barak biing. Miriba ya nyesel
mesuang munyi buka keto. Ia sing madaya, ulian walekanne kal ngranang I Wayan Sugih
Artha Lacur Braya pedih. Jani krama sekaa tuake sing ada ane bani pesu munyi, takut I
Wayan ngancan pedih. Konyangan iteh nuruang tuak, sambilanga nyaru-nyaru matoog.
“Sajan Ci sing nawang labak tegeh, amonto uli pidan suba matimpal. Nak sing dadi ngwalek
ane pesajanne. Mlajah buin ngae walek-walekan pang misi masih ngajum. Yan suba misi
ngajum, sinah walekanne sing bes dingehanga, ajum-ajumne dogen ane masukanga ka ati”, I
Made Dabdab Kereng Gradab-Gradam mamunyi kisi-kisi di kupingne I Nyoman Blek
Tukang Walek.

Ada dasa menit, sepi jampi sekan tuake. Sing ada ane bani ngamaluin mamunyi.
Konyangan ngaku-ngaku prihatin ke nasibne I Wayan Sugih Harta Lacur Braya. “Cang sing
nyidaang dadi guru, jani pianak cangge orain cang nyobak milu test calon Guru. Mara kal test
ada anak mulih ngaku-ngaku anak ane nyidang ngalulusang. Kone man dot lulus, man sarjana
patut mayah satus selai juga. Man sing ngelah pis amonto, lima juta dogen kone bayah malu.
Man suba seken lulus, tuur suba maan SK, SK-ne ngadiang di bank, silihang satus duang
dasa, mara gajihe anggon nyilcil. Peh jeg aluh sajan anake ento mamunyi, kewala pengeng
baana icang ningehang”, keto i Wayan sambilanga mecik pelengan.
Krama sekaa tuake milu mecik pelengan. Konyangan mautsaha ngenehang unduk
ane orange teken I Wayan. Pamuputne konyangan kitak-kituk ngaku sing kresep. “Maksudne
kenken?” man dadi guru, patut mautang malu, man keto sing guru guyu ya adane, memeh
bandingan ke dadi guru mautang, luungan dadi Guru Wayan, Guru Made, Guru Candra lan
guru ane lenan dogen”, keto I Made Dabdab Kereng gradab-Gradab mamunyi sambilanga
kedek. Krama sekaa tuake milu kedek.

“To awinan tiang sing buin percaya teken guru-guru cara janinne. Luungan suba
cucun-cucun tiange maguru ken alam. Apang sing uli cenik bisa ia miara alam, sing uli cenik
adepanga buku, apang liu reramanne ngelah utang. Man keto dong kwalitas calon-calon
gurune, pantesan tiang dadi guru teh”, ketoo I Wayan mamunyi sambilanga majujuk nitgtig
tangkah. Buin siep krama sekaa tuake. Konyangan takut pelih mamunyi.

Sumber : http://dashboard45.blogspot.com/2016/01/contoh-cerpen-basa-bali.html?m=1

Cerpén 2

MAKEBER RING MUNCUK CARANG ALIT

Mahenyak akijap, manyingakin kabut kabut sane tebel makeber ring duur gadinge
matan ai. Ngiring medalnyane ring paraduan. Semilir angine, dingin tuah , nutupin
panyingakan lan ngerasain ia ngebelai jidat, bok, lan atma ipune. nagih ngaba ia majalaran,
joh ring langite. Nyingakin gumi sane kainjek.

“Enggalang mulih Atrayu, Suudang metik bunga mitir”, meme nyeritang ring
pinggir jalane. Atrayu kehenyak ring lamunanne, lantas meresang bungan mitir sane sampun
kapetik ituni,lantas malaib, ring tengah padang gadang tegeh. Niki kahidupanne, Atrayu, ia
lan kulawargane tinggal ring Bali, tepatnyane ring bedugul sane kaletak ring bukit. Dini
suhune dingin, bek entik-entikan gede tegeh, penduduknyane bek sane berkebun lan
madagang.

Akudang menit ring ladange, anak muani nguda bagus nemuin ia, “gek, margi ka
peken lewatin dija nggih?”, “lurus, saking pertigaan belok kanan, beli ikutin jalanne nika,
pekenne bakal kaliatin ring pinggir margine” jawabne makenyum ramah , “dados tiang
nawang adan adine?”, “tiang Atrayu”.

“Oh, tiang Aryana. Semoga iraga matemu, pamit Atrayu”. Lantas ia mamargi ka
timpal-timpalne sane di mobil. Atrayu ngelambaiang tangan ngiring kamargiang Aryana.

“Atrayu, wenten tamu saking panginapan, atehang daaran nika ke kamar ia, nggih.
Meme ada gae”, Atrayu sane idepnyane malayang-layang sadar.

“Hyang Widhi, apa sane kapikiran titiang” raosne ring hati.

Tok tok tok “tiang ngabang daaran sane kapesen”.

Ada jatma muka pintu lan Atrayu kasiap. Ia Aryana”swastiastu Atrayu, adi sane
ngelahang panginapan puniki?”, “demen matemu teken beli, beli lakar liburan?”, lantas
pararaosang nika dados lantang. Ring teras panginapan sane dingin punika, kanikmatin
cahaya bulan sane terang. Nganyutin dadua nika ka suasana sane tusing nyidang kaartiang.

“Nah? Lung pisan?” raos Atrayu, ia ajak dadua majalan sepanjang jalan cenik sane
sepi nika. Pagi sane cerah, kanikmatin mentari sane matangi ring duur gununge adalah hal
sane kapinginin olih wisatawan. “Luung, yening kabarengin anak luh cara adi Atrayu”, wajah
Atryu dadi barak. “beli, tusing ajak timpal-timpal beline?”, “tusing, rencana tiange lenan
teken ia, tiang nagih ngajelajah, tusing ngalih hiburan”.

“Suud uli dini?”, “ajak tiang ka tongos sane adi demenang”. Lantas ia mamargi ka
Danu Bratan, ngejuk ebe bareng-bareng, mincing lantas ka hutan nyingakin kebun anggrek,
lan Aryana ngabaang Atrayu.

“Apa niki?”, “Buka enjepang, yen adi ngerasa perlu antuk kebuka”, “Lan jani?”,
“Tusing dadi”, “Hahahah, awas beli jailin titian”. Ia kedek bareng. Kaangetan ati iki mulai
muncul.seiring dengan waktu, bunga nika dadi tambah mekar, kanti ngantosang kupu-kupu
sane ngedatengin. Lung pisan.

“Beli Aryana?”, jerit Atrayu uli kajauhan. Aryana maplalyan sareng timpal-timpalne
ring panginapan. Tangannyane ngameluk anak luh, anak luh punika kasenyum sareng Atrayu.
Atrayu ngerasa sakit, ia males makenyum nanging tusing seceria biasane. Lantas ia ngamargi
sambil malaib lan ngeling. Kasakitin ring ati.

“Atrayu, ada sane lakar matemu” jerit memene ring sisi kamar. “tiang gelem, me”.
Atrayu nawang sira nika, pasti Aryana. Ia sedih lan lara, inget teken dibi sanja, ia ngeling.
Sore punika, Atrayu matangi, ia ngingetin mimpi sane kaalamin petengnyane.
Aryana mamargi mulih ka kotane. Lantas Atrayu enggal-enggal malaib ka bukit tongos ia
ajak dadua nyingakin matan ai. Ngarep nyidang nyingakin Aryana ring sisi bukite.

Betisne kena lumpr lan luka. Teked ring duur bukite ia nyingakin mobil Aryana lan
timpalnyane. Lantas ia material”Aryana, Amuraning titian”. Aryana ningehing ia apa tusing,
ia ngarep matemu teken Aryana. Tresna sane tusing taen kaucap.

Ia inget teken hadiah Aryanane punika, ia mulih lan muka kotakne, ia nyingakin foto
ia lan Aryana ring sisi ladange ngorta, sane kapertama ia matemu tekan Aryana, ada ulisan
ring duri fotone”nika, foto sane kaambil adik tiange, ia demen pisan tiang kenal teken adi
Atrayu”. Lantas Atrayu ngeling lan nyeselin gelagatnyane.

Yening galah sane mangkin nyerahang antuk ngutarayang tersena sane asih. Punika
tresna punika makeber bebas. Cara kedis sane makeber ring carang alit, hampir kadapetin.
Manyesel, kisah patresna sane sedih. Nanging, Hyang Widhi member iraga paplajahan tiap
crita idup manusane.

Sumber : https://tugassekolahmublogspot.blogspot.com/2016/11/bahasa-bali-cerpen-basa-
bali.html?m=1

TETUEK SATUA I PUCUNG

 Nilai pendidikan sane wenten ring satua I Pucung inggih punika iraga dadi pianak patut
urati teken rerama, jemet nulungin reramane magarapan mangda dados oka sane
suputra. Iraga tusing dados mogbog utawi corah lan madaya jele tekening anak duaning
karma phala nika sinah kawentennyane. Runtut iraga dadi manusa tusing dados
ngangge pikeneh dewek pedidi, iraga patut urati teken punapi kemanten pikolih saking
solah iraga.

TETUEK SATUA I KETIMUN MAS

 Piteket ring carita I Ketimun Mas inggih punika iraga mangda setata eling ngewales
budi ring anak sane sampun ngewantu rikala iraga polih pikobet. Sekai ring carita I
Ketimun mas kewantu olih I Meong sareng I Bikul rikala kaengkebang antuk raksasa.
Raris kaicen upah olih memen ipune sane marupa ulam bajo a sok sareng pantun a
bodag.

BUKTI DISKUSI

Anda mungkin juga menyukai