KONSTRUKSI
disarikan dari :
Disusun oleh : PERKUMPULAN AHLI KESELAMATAN
Eko Muliawan Satrio, ST., M.T KONSTRUKSI INDONESIA
Staf Pengajar Teknik Sipil FT
Unissula (PAKKI) 1
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
K3 PEKERJAAN TANAH
PONDASI RUMAH,
MEMBERI TEKAN- TANAH
AN KE ARAH BERPASIR
RETAINING WALL
!
KE SAMPING -> LONGSOR
SOLUSI : KURANGI TEKANAN KEARAH RETAINING LAH TANAH, MENGUBUR 2
25/08/2021 WALL, &DAYADORONGYANGAKAN TERJADI, BERI PEKERJA YANG ADA DI 53
DALAM LUBANG GALIAN
PENOPANGHORISONTAL(SHORING)YANG KUAT
PEKERJAAN GALIAN TANAH
Identifikasi Bahaya: Pengendalian Risiko :
• longsor • dinding penahan/ retaining wall
• runtuh • stabilisasi tanah,
• akses licin/curam • tangga akses, barikade/pagar
• terperosok • pagar pengaman
• pengap, CO2 • sirkulasi udara yang cukup
• gelap • penerangan yang cukup ,
• terisolasi • sarana komunikasi, rambu
Sumber Risiko
• Tertimbun longsoran
• Tenggelam / hanyut
• Tersengat arus listrik
• Menghirup gas racun
• Menghirup debu B3
• Tertimpa alat/material
25/08/2021
• Jatuh ke dalam galian 54
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
Pekerjaan Galian Terbuka, Pekerjaan Galian Terbuka
kedalaman > 1,20 m (tanpa turap) kedalaman > 1,20 m (dengan turap)
Jenis Tanah
Bagus
Jenis Tanah
Sedang
25/08/2021 8
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
25/08/2021 9
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
Bahaya dan Risiko pada Pekerjaan galian & Saluran
Hujan
Beban Alat Getaran
Berat alat berat
Shoring Tak
memadai
Retak-retak
25/08/2021 13
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
BEKERJA DI RUANG BAWAH TANAH
!
BAHAYA BAHAYA YANG HARUS DIPERHATIKAN :
1. Terperangkap dan terhirup gas beracun
2. Ada gas bertekanan tinggi yang mudah terbakar
3. Kurangnya kadar oksigen untuk pernafasan (defisiensi)
25/08/2021 14
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
25/08/2021 15
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
HAL YANG HARUS DIPERHATIKAN
PADA PEKERJAAN SUMURAN
VENTILASI UDARA
KEBUTUHAN O2
ALAT KOMUNIKASI
IDENTIFIKASI GAS BERACUN
PEMADAM KEBAKARAN
ANTISIPASI KEADAAN DARURAT
Saat melakukan pekerjaan yang
menggunakan tenaga listrik lingkungan
pekerjaan harus kering & bersih
25/08/2021 16
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
Persyaratan Umum Pekerjaan Galian Bawah Tanah
(Confined Space)
a. Lakukanpemeriksaan setiap pergantian shift kerja,
b. Lakukan pemeriksaan seminggusekali - mesin–
peralatan - penyangga - jalan keluar dll
c. Daerah kerja berbahaya harus diberi pagar pengaman
d. Gunakan sistem komunikasi (Handy Talky, HPdsb )
e. GunakanAPD (pakaian water proof, sepatu boot)
f. Semua yang masuk terowonganharus dicatat
dan diidentifikasi
g. Buat ventilasi udara, jika perlu bawatabung oksigen
25/08/2021 17
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
K3 KETIKA BEKERJA DI RUANG BAWAH TANAH
Ventilasi Udara
Perhatikan ventilasi uda-
ra pekerja yang bekerja
diruang bawah tanah
Alat Komunikasi
Perhatikan alat komu-
nikasi pekerja di dalam
ruang bawah tanah
Perhati-
kan
Fasi-
litas K3
& APD
MEMADAMKAN API DG
25/08/2021 66
APAR DI RUANG TERTU-
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
TUP / DIBAWAH TANAH
MODUL AHLI K3 KONSTRUKSI MUDA-PAKKI
TUNNELING BORING MACHINE (TBM)