Anda di halaman 1dari 3

Mardalan Di Bagasan Hatiuron Ni Debata

Di tingki ro hat ani Debata tu bangsoNa songon na tajaha di turpuk on, mansai denggan do ngolu ni
bangsoNa di abad pa-8-hon sM. Maju jala Makmur do ngolu ni bangsoNa (Israel Utara nang Israel
Selatan) di ekonomi di tonga ni bangso na asing. Stabil do pertahanan keamanan nasida
dibandinghon bangso na asing. nang pe secara politik ancaman n agogo do bangso Asyur tu bangso
Israel. Situasi na songon I naeng ma mangonjar bangsoNa mandok mauliate tu Debata jala
patuduhon holong ni rohaNa tu Debata, ala bangso na tarpasupasu do nasida di tong ani angka
bangso na asing. dia do na masa hatiha i?

Ndang boi hape hamajuan ekonomi ni bangsoNa gabe suhatsuhat hinadenggan ni moral
nasida di jolo ni Debata. Justru lam maju ngolu ni bangsoNa gabe lam bebas nasida mangulahon
dosa. Gabe bangso na mamberontak nasida tu Debata, na so satia, na so pintor, adil, na so manjaga
habadiaon ni ngolu nasida huhut maninggalhon Debata. Nian ringgas do nasida mangulahon ritus tu
Debata, alai mansai hurang do keadilan di ngolu nasida. Di dok panrirang Jesaya gabe bangso na
mangalangkup na dihagigihon Debata do nasida (Jesaya 1:21-31). Uhumon ni Debata ma bangsoNa,
laho patuduhon holong ni rohaNa dohot hasintonganNa tu bangsoNa. Alai, tong do diingot Debata
padan na niuarihonNa tu bangsoNa, ai dipasahat do hataNa marhite si Jesaya.

1. Sude bangso naeng manomba Debata.

Dijou Debata si Jesaya mandok hataNa, Masa do sogot, di ujung ni angka ari: Hot disi dipaojak dolok
ni bagas ni Jahowa di punsu ni angka dolok, jala huminsat sian angka robean, jadi marrongoman ma
tusi sude angka parbegu (ay.2) na ingkon jongjong ma bagas joro ni Debata di punsu ni angka dolok
ni Debata (di Sion) jala marroan ma angka parbegu marsomba tu Debata. Toho do nian denggan
pajongjonghon bagas joro ni Debata di punsu ni angka dolok ala timbo ingananna jala uli idaon sian
na dao nang na donok gabe tertarik halak ro mandapothon bagas joro i. alai ndang sebatas
bangunan inganan bagas joro na nidok ni Debata marhite hataNa tu panuritang Jesaya. Molo didok
di punsu ni angka dolok I ma di angka inganan na timbo, manggombarhon Debata do na tumimbo
sian nasa na adong, nang sian ganaganaan na pinauli ni tangan ni jolma. Mangondolhon Debata do
na utama na umporlu di ngolu ni bangsoNa, asa sude bangso manomba mamuji pasangaphon
Ibana. Debata do na utama di ngolu ni jolma I, ndang adong debata na asing dungkon ni Debata.

Hatiha I hot dope jongjong bagas joro ni Debata di dolok Moria pinajongjong ni Raja Salomo
(2 Kronika 3:1) jala hot dope Jerusalem, ndang tartaban dope. Alai tongon terancam do Jerusalem
sian Asyur (2Raj 18:13-37) gabe sanga do ndang boi bangsoNa mangulahon ritus parugamaon nasida
hatiha i. manang sanga do ndang berfungsi songon na somal bagas joro ni Debata. Alani do dilehon
Debata panghirimon tu bangsoNa asa adong ma perubahan di Jerusalem, unang be adong
kemunafikan di ngolu parugamaon nasida. Naeng adong haimbaruon di ngolu parugamaon nasida.

2. Sude bangso naeng ro umbege hata ni Debata

Dolok sion I ma inganan parjumpangan ni Debata sitompa nasa na adong dohot na tinompaNa dohot
simbol bagas joro ni Debata (Psalm 2:6, 48:12) jala inganan na badia. Di sada tingki ingkon hot
jongjong harajaon ni Debata di sandok portibion (Mika 4:1-3). Sude hajahaton na maralo tu Debata
taluhononNa jala Debata na marhuaso di sandok portibi on na jongjong di dolok Sionn. Torop ma
bangso mandapathon dolok Sion huhut mandok, “Beta hita tanangkohi ma dolok ni Jahowa, tu
bagas ni Debata ni si Jakob, asa diajarhon t hita angka dalanna, jala mardalani hita di angka
lapangna. Ai marharoroan sian Sion do sogot patik I, jala sian Jerusalem hata ni Jahowa.”(ay.3). I ma
na manggombarhon sihol ni roha ni torop bangso manomba Debata, laho umbege pangajarionNa
dohot mangulahon angka dalanNa

Sude na ro tu dolok Sion gabe mananda Debata jala unduk tu Ibana. Haroro ni torop bangso I
digombarhon songon pardalan ni aek na durus maporus tu sada inganan I ma tu dolok Sion dohot
Jerusalem naung dipaimbaru Debata. Sian dolok Sion nang Jerusalem naung dipaimbaru Debata.
Sian dolok Sion dohot Jerusalem do dapot torop bangso pangajarion I, I ma sian sada Raja na
mangajari nasida taringot tu dalan hasintongan. Dolok Sion digoari do ‘bagas ni Debata ni si Jakob’
(ayat 3a). I ma na manggombarhon hagogoon ni Raja na sempurna, na ro sian pinompar ni si Jakkob,
sian pinompar ni Raja Daud na hea mamarenta gabe Raja di Israel.

Sian Sion do ro pangajarion taringot tu patikNa asa diulahon bangsoNa nang torop bangso. Dolok
Sion I ma na patuduhon, paboa sude ganaganaan manang dewa-dewa na disomba angka bangso na
so porsea, marisuang do, ala ndang adong haluaon sian ganaganaan. Ndang boi ganaganaan
paluahon jolma sian dosa nasida nang hamatean pe. Sian dolok Sion do Raja Shalom (Raja
Hadameon) na mamboan hadameon tu sude bangso di portibion. Ganup na porsea di Raja
Hadameon I arahononna do sude tu sada hamubaon ni roha na hinalomohon ni Debata.

3. Mangolu di bagasan dame sude bangso

Holong ni Debata tu bangsoNa na ro sian Jerusalem gabe sumber ni patik nang hadameon tu torop
bangso. Sian Jerusalem do dijalo torop bangso pangajarion taringot tu patikNa, asa dibagasan
hasintongan (keadilan) mangolu bangsoNa. Nang pe dipangke Debata huaso ni raja Asyur
manguhum bangsoNa, alai dibatasi Debata do huaso ni Asyur. Dipasupasu Debata do bangsoNa
mangolu dibagasan hasintonganNa. Disituasi ni bangsoNa nagok dosa nang ketidakadilan, nian
nunga ro hagogoon ni Asyur naeng manaban nasida. Alai dihalomohon Debata do asa tubu
hadameon di bangsoNa nang bangso na asing pe. Alani I ma didok, Jadi manguhum ma ibana di
tongatonga ni angka parbegu, jala toruanna torop angka bangso (ay.4a). Disundati Debata do
hagogoon ni Asyur manaban bangsoNa hatiha i. Debata sandiri na ro gabe panguhum di bangsoNa
nang bangso Asyur mamboan hadameon.

Digombarhon si Jesaya hadameon I di ay.4b, Jadi patopahonon nasida ma podang nasida bahen gigi,
jala hujur nasida bahen angka sasabi; ndang be sintahon ni bangso dompak bangso podang I jala
ndang be guruhuonon nasida parmusuon (ay.4). Disundati Debata do Asyur manaban bangsoNa.
Sude sinjata na dipangke Asyur laho mamunu bangsona beralih fungsi gabe alat pertanian
manambornambori tano nang suansuanan dohot manabi. Ndang be dipangke jolma hujur (pedang)
laho mamunu donganna jolma. alai dipangke ma hujur I gabe sasabi. Ndang porlu be podang
manang hujur laho mamunu jolma, alai na dihaporluhon jolma I ma sasabi (gombaran alat laho
mangula dohot membangun). Ima na manggombarhon gabe dipauba Debata hosom, late ni roha,
muruk nang dendam gabe holong ni roha, haburjuon, roha na memaafkan, nang hadameon.

Boasa boi masa sisongon i? ala nunga diajarhon Debata PatikNa sian Jerusalem tu torop bangso.
Naeng gabe siboan dame bangsoNa tu portibion. Diajarhon ma holong tu dongan jolma, ndang
adong be uhum ‘mata abul ni mata, ipon abul ni ipon, hosa abul ni hosa. Ndang adong pembunuhan
tu donganna jolma, ala naung diajari Debata sude bangso manghaholongi donganna doshon dirina. I
ma patik na ro sian Jerusalem. Ndang be manguhumi donganna sude jolma, ala holan Debata
dibagasan Jesus Kristus do Panguhum di tonga ni sude bangso.

Turpuk on huhut manggombarhon haroro ni Mesias marhite hadirion ni Jesus Kristus. Sian Sion do
ditanda angka bangso Mesias I ma Jesus Sipalua, jala ibana do na manguhumi sude bangso nang di
ari parpudi pe. Ibana do na manontuhon sintong manang ndang sude jolma di joloNa. Huhut Ibana
do Siboan hadameon tu saluhut bangso asa unang adong be parporangan. Diajari Jesus do bangso
Jahudi nang bangso na asing (Samaria, Roma, Gorik) asa masihaholongan, unang masihosoman.

4. Gabe bangso na mardalan dibagasan hatiuron.

Di ayat 5 didok, “Beta hamu, ale pinompar ni si Jakkob! Mardalani ma hita di hatiuron ni Jahowa”
(Ay.5). Hata ni Debata mangarahon bangsoNa do I asa mardalan di hatiuron na binoanNa. BangsoNa
do na ingkon mamboan hatiuron I tu tongatonga ni torop bangso. Marhite bangsoNa naeng
terpancar hatiuron ni Debata tu bangso na asing. alai boi do gabe malua torop angka bangso sian
hagolapon, hape tong mardalan di hagolapan bangso Israel. Asa unang masa songon I diarahon
panurirang Jesaya asa jumolo nasida mardalan di hatiuron, mangol hombar tu lomo ni roha dohot
uhum na niaturhon ni Debata. Ai ndang mardia imbar bangsoNa sian torop bangso na asing. molo
mardalan bangsoNa di hatiuron mangolu do nasida (malua sian uhum), alai molo mardalan nasida di
hagolapon uhum do dapot nasida. Songoni do nang torop bangso, naeng mardalan di hatiuron, asa
dapotan hangoluon.

Hatiuron na nimaksud ni Debata ima hatiuron na dibagasan Ibana, jala ibana do sumber ni
hatiuron i. hatiuron I ma mangulahon HataNa, ai Hata ni Debata do na mangalehon hatiuron tu
roha nang pingkiran ni jolma asa diboto mamboan dame tu donganna. Molo tiur roha nang
pingkiran ni jolma, ndang be olo mamunu donganna, ndang be tubu elat, late nang hosom
dibagasan roha. Molo tiur roha nang pingkiran ni jolma tangkas ma diida jolma I dalan
sidalananna, ndang tartuktuk manang tarsulandit be patna. Molo tiur do roha ni jolma gabe
ditanda ma Debata na sintong, ndang disomba be ganaganaan.

Marhite hata ni Debata taboto ma, kesuksesan (keberhasilan) ni sada bangso ndang ditontuhon
kesuksesan ekonomi sambing. Alai boha do bangso I mananda holong ni roha ni Debata. Molo adong
holong di ngolu ni angka bangso, ndang masa be porang, ndang masa be penindasan (penjajahan)
sian bangso na gogo tu bangso na metmet. Kesuksesan sada bangso di jolo ni Debata, molo
mardalan bangso I di bagasan hatiuron na sian Debata, huhut mangolu dibagasan dame. Ndang
tartuktuk manang tarsulandit angka na mardalan di hatiuron (Psalmen 119:105), Amen!

5.
6.
7.

Anda mungkin juga menyukai