Assalamu’alaikum Warrahmatullahi Wabarakatuh

Lita : Wilujeng enjing ka sadayana. Ibu Dewi jeung rerencangan sadayana, Kumaha, damang? Alhamdulillah mudah
mudahan sadayana dina kaayaan sehat wal afiyat jeung masih tetep sumanget dina diajarna. Nepangkeun nami abdi
Nurlita

Fatimah : abdi Fatimah

dst. : abdi … (sesuai urutan baca aja, jadi fita-jule-jeehan)

Lita : Ayeuna urang diajar ngeunaan novel. Nah, naon sih novel teh?

Fatimah : Jadi, novel nyaeta carita rekaan atawa fiksi anu mere kesan lir enya enya kajadian, sarta ukuranna
pararanjang. Nah eta bedana novel jeung carita pondok. Kitu deui lebah kajadianana, dina novel mah aya kajadian anu
sambung sinambung, lantaran panjang jadi kajadianana seueur. Dina novel latarna tangtu wae leuwih loba, kaasup
palakuna, kan novel mah bisa sabuku kitu nya, bisa nepi ka ratusan halaman.

Fita : Novel sunda anu munggaran, medal dina taun 1914, judulna naon? Aya nu terang? Judulna nyaeta “baruang
kanu ngarora”. Baruang teh hartina dina basa sunda mah sanes beruang nya, tapi baruang teh racun atawa ngaracun.
Karya saha? Karya D.K Ardiwinata, D.K teh singkatan, eta teh gelar, Daeng Kanduruan.

Jule : Nah, nurutkeun rerencangan, tiheula novel basa sunda atawa novel basa Indonesia? Geuningeun, tiheula novel
basa sunda. Nah, asupna wangun novel kana sastra sunda teh mangrupa pangaruh ti sastra barat, ngaliwatan naon?
Ngaliwatan basa walanda. Urang kan lami nya dijajah ku belanda, janten sastrana asup ka urang sunda.

Lita : nah, dina novel aya nu disebut unsur instrinsik, naon sih ari unsur instrinsik teh? Unsur instrinsik nyaeta unsur nu
aya di jero carita, nyaeta naon wae?

1. Tema, nyaeta inti caritana. Nah, dina novel baruang kanu ngarora ieu temana ngeunaan baruang/ngahasut.
2. Palaku atawa tokoh. Aya palaku utama jeung palaku tambahan. Conto aya nyi rapiah, ujang kusen jsb.
3. Galur atawa Alur. Nyaeta runtuyan kajadiannana, maju atawa mundur, sarta sabab akibat kajadian dina caritana.
4. Latar. Dibagi tilu, aya latar tempat, conto di kebon kopi, di bumina nyi piah jsb. Latar waktu, conto, peuting.
Jeung latar suasana, contona bungah, sedih jeung emosi.
5. Puseur implengan atawa point of view. Nyaeta sudut pandang pangarangna. Conto,na aya nu ngagunakeun
“kuring”, jeung ngagunakeun ngaran tokohna.
6. Gaya basa. Nyaeta basa has anu digunakeun pangarang dina hiji novel. Contona ngagunakeun basa sunda lemes.

Jeehan : nah, aya sawatara pangarang novel jeung karyana

1. (Nu kahiji) D.K Ardiwinata, novel kahiji dina basa sunda nyaeta judulna tadi “baruang kanu ngarora”
2. (Nu kadua) Joehana, novelna nyaeta carios agan permas
3. (Nu katilu) R. Memed Sastrahadiprawira, nyaeta pangeran kornel

Nah rerencangan sadayana, eta mangrupikeun conto conto novel sunda, masih seueur saleresna mah, mung urang
didieu nyantumkeunnana mung tilu. Upami dina buku, aya langkung seueur nya, mangga tiasa dibaca di buku masing
masing.

Fita : Kumaha rerencangan sadayana, ngartos dugi ka dieu? Jadi, ku urang ditegaskeun deui, yen novel mah leuwih
panjang tibatan carpon. Latar jeung palakuna leuwih loba atawa leuwih lega, saperti kitu.

Jule : sakitu mung tiasa urang haturkeun. Upami aya kecap anu kirang merenah, nyuhunkeun dihapunten. Mugi-mugi
anu ku simkuring didugikeun aya mangpaatna. Hatur nuhun kana perhatosan Ibu Dewi sareng rerencangan sadayana.

Wassalamualaikum warrahmatullahi wabarakatuh