4 Radiologi Tulang Dan Sendi
4 Radiologi Tulang Dan Sendi
4 Radiologi Tulang Dan Sendi
NEUROMUSKULOSKLETAL
Dr. Sylvia Rahman,
Sp.Rad
LOGO
SISTEMA
NEUROMUSKULOSKELETAL
1.
2.
3.
4.
Neuro
Muskulus
Tulang atau skeletal meliputi: tulang
pendek/vertebra, jari tangan dan kaki, tulang
pipih/cranium, tulang panjang/extremitas atas
dan bawah
Sendi merupakan susunan dari muskulus dan
tulang
Komponen Muskuloskeletal
Neural: sistema syaraf
Muskulus: sekumpulan jaringan otot (muskulus),
terdiri dari:
a. Muskulus fusiformis
b. Muskulus biceps
c. Muskulus biventer
d. Muskulus planus
e. Muskulus intersectus
f. Muskulus semipennatus
g. Muskulus pennatus
Skeletal: kerangka tempat muskulus melekat
(insertio, origo)
LOGO
LOGO
Komposisi tulang:
20% air, 30% bahan organik, 45% in organik
Organik terutama protein
In organik: 85% Ca phospat dan 10,5%
Ca Carbonat radio opaq pada tulang
LOGO
Struktur Tulang
LOGO
Vertebral body
Normal
Osteoporosis
LOGO
LOGO
ANATOMI RADIOLOGI
1. Articular cartilage
2. Subarticular of epiphyse
3. Epiphysis
4. Epiphyseal line
5. Metaphysis
6. Diaphysis
LOGO
4.
3.
2.
1.
5.
6.
LOGO
Pada anak:
Tulang panjang: epifise, metafise, diafise
Pada bayi:
Epifise ossifikasi (-) tidak terlihat
LOGO
Normal :
Osteoclast
(Bone Resorption)
(Production)
Osteoblast
DIAGNOSTIK MUSKULOSKELETAL
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
LOGO
LOGO
SISTEM SKELETAL
EXTREMITAS:
Radiografi:
Posisi
Anteroposterior
Posisi lateral
Posisi tambahan
(k/p)
VERTEBRA:
Radiografi:
1. Posisi
Anteroposterior
2. Posisi Lateral
3. Posisi Oblik kanan
atau kiri.
4. Posisi khusus
LOGO
LOGO
Pemeriksaan tulang
Besar tulang
Bentuk tulang
Kontur tulang
Densitas tulang
Korteks
Spongiosa
Reaksi periosteal
Jaringan lunak di sekitar tulang
Pembengkakan
Perkapuran
Penulangan
LOGO
LOGO
LOGO
1. ANOMALI PERKEMBANGAN
(KONGENITAL)
LOGO
LOGO
2. INFEKSI
LOGO
2.INFEKSI OSTEOMYELITIS
a. Pyogenic / suppurative
* Stafilokokus
* Streptokokus
* Pneumokokus
* Salmonella
OSTEOMYELITIS
LOGO
Akut
Kronis
-Osteolitik
-Periosteal reaction
-Soft tissue swelling
Acute osteomyelitis
LOGO
LOGO
a. Trauma
Ringan : Hematoma kdg pd foto tlg tdk terlihat
Berat ; subluksasi, dislokasi disertai fraktur
Eksternal : tabrakan, jatuh
Internal : kontraksi otot yg kuat & mendadak, mis :
epilepsi, tetanus & renjatan listrik
b. Fraktur
- adalah rusaknya kontinuitas tlg, kartilago atau
keduanya
& disertai kerusakan jar.lunak
- fraktur dpt terbuka atau tertutup
LOGO
Fr.transversal
Fr. oblique/spiral/screw
Fr.kominutif lebih dari 2 fragmen
Fr.avulsi
Fr.green stick (pada anak-anak)
Fr.kompressi vertebra
Fr.impressi tengkorak
Fr. linier
LOGO
Fr. transversal
Fr. oblik
Fr. kominutif
LOGO
LOGO
Fr.Colles
LOGO
LOGO
Fr. Galeazzi
Fr. Monteggia
LOGO
Fr.Kompressi
LOGO
Normal
Mild
Severe
LOGO
Komplikasi Fraktur
1. Osteomyelitis
2. Non Union (neoarthrosis)
3. Bone artrophy
4. Bone formation in muscle myositis
ossificans
5. Deformitas berat
LOGO
Fraktur Patologis
1. Fr. Trauma berat
2. Fr. Spontan/patologis,
3. Fr. Stress :
o/ trauma ringan & terus menerus
Exp. : fr.march metacarpal
fr.tibia Penari Ballet
fr. Fibula pelari jarak jauh
LOGO
Evaluasi foto
1. Diagnostik segera setlh terjadi trauma
2. Post reposisi
3. 1-2 mgg apakah kedudukan berubah/tdk
4. 6-8 mgg callus forming
5. Setiap perubahan / pergantian traksi
6. Menjelang keluar RS
LOGO
LOGO
LOGO
B. Scurvy (hipovitaminosis C)
1. Akibat def.Vit C terjadi kegagalan
pembentukan jar. Intrseluler termasuk tlg,
kartilago & endotel
2. Pembentukan tlg terhambat, sdgkan
reabsorbsi tetap tjd (osteoporosis)
LOGO
LOGO
Scurvy
LOGO
5. PENYAKIT DISPLASIA
LOGO
Achondroplasia
LOGO
6. TUMOR
Tumor tulang
Benigna
Malignant
Metastase
LOGO
Tumor tulang
Osteosarkoma
LOGO
LOGO
LOGO
Batas Lesi
LOGO
Jinak
Ganas
Batas tegas
Kortex menipis
Destruksi
LOGO
Metastasis
Dapat osteolitik, osteoblastik
Batas tdk tegas
Tepi irreguler & kadang2 tepi sklerotik
Predisposisi metastase urutan terbanyak :
vertebra
iga & sternum
tengkorak & pelvis
tlg2 sendi
tulang2 lain
LOGO
7. PENYAKIT DEGENERATIF
A. SPONDYLOSIS /
SPONDYLOARTHROSIS
LOGO
LOGO
B. OSTEOARTHRITIS (OA)
Ro (Lutut) :
Spur aspek posterior patella
Spur formation : condylus tibia
proximal,femur distal, eminentia
intercondyloidea tibia
Sendi menyempit aspek medial (DD.
Rheumatoid : menyeluruh sendi)
LOGO
LOGO
8. PENYAKIT INFEKSI
LOGO
LOGO
B. Tipe Sentral
- Abses timbul pd bgn tengah corpus vertebra
- discus lambat terkena
- bila meluas ke tepi tlg proses sama tipe
marginal
C. Tipe anterior
- berlangsung dibawah periosteum
- meluas dibawah lig. Long anterior
- kerusakan discus intervertebra lambat
LOGO
LOGO
LOGO
LOGO
LOGO
LOGO
LOGO
KEPALA
JENISNYA:
1.
2.
3.
4.
Komosio serebri
Kontusio serebri
Laserasio serebri
Fraktura tulang kepala
PEMERIKSAAN RADIOLOGI:
1.
2.
3.
4.
5.
LOGO
FOTO KEPALA
Informasi/kelainan2 dapat :
Fraktur
Infeksi
Tumor : - primer
- sekunder
Sinus paranasalis
Kongenital
Tanda2 peningkatan tekanan intra kranial :
Sutura melebar
Impressiones digitatae
Destruksi sella
LOGO
LOGO
LOGO
SUBDURAL HEMATOMA
LOGO
PERDARAHAN SUBARACHNOID
LOGO
LOGO
LOGO
Terima
Kasih
72