ASAS

KEMAHIRAN
ROBOTIK
DEFINISI ROBOTIK

Robot
Robot ialah peralatan mekatronik yang boleh
berkendali secara automatik.
Robotik
Robotik adalah pengetahuan tentang robot.
 DEFINISI ROBOT

Istilahini pertama kali diperkenalkan

ke dalam bahasa Inggris oleh penulis
dan dramawan asal Chechnya, Karel
Capek, yang memiliki arti pekerja
dalam aksi panggungya yang berjul
R.U.R (Rossum's Universal Robots)
pada tahun 1921.
 PENGERTIAN ROBOTIKA

Istilahrobotik atau robotika dapat dimaknai sebagai ilmu

yang mematerikan kecerdasan/intelegensia terhadap
energi, ertinya pengendalian secara cerdas terhadap
gerakan yang terkoordinasi secara nyata.
Istilahini diperkenalkan oleh Isaac Asimov untuk pertama
kalinya dalam cerita pendeknya yang berjudul Runaround
yang terbit tahun 1942.
 SEJARAH ROBOTIK, ROBOT DAN ROBOTIKA
Isaac Asimov dalam cerita pendeknya yang berjudul I, Robot
mencetuskan suatu filosofi agar pembuatan robot sejak awal dan sampai
masa yang akan datang diharapkan dapat memenuhi tiga aturan yang
dikenal sebagai Asimov's Asimov's Tree Laws of Robotic :
Robot tidak boleh menyakiti manusia
Robot harus mematuhi manusia selama tidak bertentangan dengan
hukum 1
Robot harus dapat melindungi dirinya selama tidak bertentangan
dengan hukum 1 dan 2
fungsi
Fungsirobot dalam sistem pengendalian bahan termasuklah
pembungkusan, pemindahan benda kerja, pengagihan dan
penyusunan, pengisian dan pemunggahan (loading and
unloading), pengendalian pallet.

Penggunaan robot paling sesuai digunakan dalam operasi yang

memerlukan kerja yang berulangan, mengendalikan benda kerja
yang penting terutamanya dalam persekitaran yang merbahaya
di mana sedikit kesilapan akan mengakibatkan ssekerap yang
banyak.
KEPENTINGAN ROBOTIK DALAM
INDUSTRI
Mengurangkan kos tenaga kerja
Peningkatan permintaan
Persaingan global
Penggunaan ruang kawasan kilang
Kemudahan pergerakan bahan kerja
Kemudahan kawalan proses pengeluaran
KEPENTINGAN DAN KEPERLUAN (DOMESTIK)
Kamera pengesan
Kamera untuk mengesan pesalah jalan raya.
Operasi perubatan
Melakukan pembedahan pemindahan tulang dan sendi manusia.
Membantu orang kurang upaya
Mengambil makanan dan sebagainya.
Operasi kerja bahaya
Bekerjadi kawasan radioaktif untuk membersihkan dan
menyelenggarakan sistem.
Operasi pembersihan
Pembersihan bawah laut seperti membersih tumpahan minyak
 KOMPONEN
ASAS ROBOTIK
 Robot direka bentuk daripada
kombinasi beberapa komponen.
Komponennya terdiri daripada
Manipulator
Pengawal
sumber penggerak
alat hujung lengan.
 KOMPONEN ASAS ROBOT
MANIPULATOR

Mesin yang bergerak melakukan tugas/kerja

Terdiri daripada :

Tatarajah manipulator
Pergelangan tangan manipulator
Bingkai tapak manipulator
1. TATARAJAH MANIPULATOR

Terdiri daripada lengan dan sendi-mengikut

keperluan kerja.
Terdiri daripada:

Tatarajah kartesan
Selinder
Kutub
Persendian
 KARTESAN
JENIS SENDI
PPP
KEBAIKAN
Tatarajah yang mudah
Binaan yang tegar
Mudah untuk di tinjau
KEBURUKAN
Memerlukan ruang yang besar
Tidak capai bahagian bawah.
Pergerakan terhad.
FUNGSI
Operasi ambil dan letak.
SILINDER
JENIS SENDI
RPP
KEBAIKAN
Tatarajah yang mudah
Mudah untuk di tinjau
Memberi kuasa yang tinggi dalam pemacu hidraulik.
KEBURUKAN
Ruang kerja yang terhad.
Belakang robot boleh bertindih ruang kerja.
FUNGSI
Operasi angkut dan susun.
KUTUB
JENIS SENDI
RRP
KEBAIKAN
Meliputi ruang kerja yang besar.
Boleh membengkok ke bawah.
KEBURUKAN
Tatarajah yang kompleks.
Sukar untuk ditinjau.
FUNGSI
Operasi angkut dan susun.
PERSENDIAN
JENIS SENDI
RRR
KEBAIKAN
Meliputi ruang kerja yang besar.
Boleh capai atas dan bawah.
KEBURUKAN
Tatarajah yang kompleks.
Sukar untuk di tinjau.
Binaan yang tidak tegar.
FUNGSI
Operasi mengipal, mengecat, memasang kereta.
2. Pergerakan tangan manipulator
Fungsi:
Seperti tangan manusia.
Berada di hujung tatarajah manipulator.
Bergerak secara putaran.
Terdiri daripada:
pergelangan, rewang dan olek.
3. Bingkai Tapak Manipulator
Boleh diletakkan di lantai, dinding atau siling.
Terdapat juga tapak manipulator yang boleh
bergerak iaitu tapaknya berada di atas rel.
Tujuannya membuat capaian yang mudah
terhadap bahan kerja.
PENGAWAL
Sistem litar elektronik berdigit
yang menyimpan maklumat atur
cara untuk menggerakkan motor.
Aturcara tersebut mengandungi
status setiap sendi yang
Pendan
dimasukkan ke pengawal melalui
mengaja
penggunaan pendan mengajar r
Pengawal berhubung dengan
peralatan atau peranti melalui
penggunaan antara muka.
 Pengawal
paksi servo &
bukan servo

Jenis
Pengawa
Pengawal
l
logic boleh Mikropempros
atur cara es
(PLC)
(a) Pengawal Paksi Servo dan Bukan Servo
Servo ialah litar kawalan motor yang digunakan dalam
robot. Litar ini mengawal kedudukan pergerakan dan
kelajuan motor dengan membandingkan status semasa.
Fungsi paksi servo

mengawal kedudukan pergerakan & kelajuan motor melalui penderia.

Fungsi paksi bukan servo
mengawal kedudukan pergerakan & kelajuan motor melalui suis had untuk
pergerakan mula dan henti.
 (b) Mikropemproses
Fungsi
Mikropemproses ialah satu peranti yang melaksanakan atur cara
untuk menggerakkan robot.
Terdapat tiga kelas pengawal robot:
1. Aras teknologi rendah.
pengawal elektronik atau pengawal logik angin
2. Aras teknologi sederhana.
Mikropemproses 8 & 16 bit.
3. Aras teknologi tinggi.
Mikropemproses 32 bit ke atas.
(c) Pengawal Logik Boleh Atur Cara (PLC)
Fungsi
PLC berkeupayaan untuk mengendalikan robot dalam satu jujukan
proses produk dengan bantuan penggerak dan suis.
Dalam proses ini, PLC merupakan pengawal utama setiap
penggerak seperti fungsi otak pada manusia.
 SUMBER PENGGERAK
Kuasa yang digunakan untuk menggerakkan
robot.
Kuasa elektrik
Kuasa hidraulik
Kuasa pneumatik
a) Kuasa elektrik
Kuasa elektrik diperoleh
daripada bekalan utama voltan
AU sama ada fasa tunggal atau
tiga fasa.
Fungsi

Voltan AU digunakan untuk

menggerakkan robot bersaiz
besar.
Voltan AT digunakan untuk robot
bersaiz kecil.
 Kebaikan
Penggerak yang laju dan tepat
Ruang pemasangan yang kecil
Kos yang rendah
Guna bersama teknik pergerakan terkini
Keburukan
Daya kilas rendah
Mudah berlaku pecikan api
Mudah panas
Perlu brek untuk berhenti
b) hidraulik
Fungsi
Kuasa hidraulik dihasilkan oleh bendalir bertekanan tinggi untuk
menggerakkan motor atau silinder hidraulik pada robot.
Sumber kuasa hidraulik terdiri daripada tangki simpanan
bendalir, plat sesekat, penapis dan pam.
 Kebaikan

Keupayaan beban yang tinggi

Kelajuan yang tinggi.
Operasi lancar.
Kawalan servo yang baik.

Keburukan

Kos tinggi
Masalah kebocoran minyak
Perlukan saluran kembali
Sukar penyenggaraan
c) pneumatik
Kuasa pneumatik dihasilkan oleh
udara bertekanan tinggi untuk
menggerakkan motor atau silinder
pneumatic pada robot.
Sumber kuasa pneumatik terdiri

daripada pemampat udara, tangki

simpanan udara bertekanan tinggi
dan motor elektrik.
 Pemampat udara berfungsi untuk
meningkatkan tekanan udara dalam tangki
simpanan dan motor elektrik digunakan
untuk menjalankan pemampat tersebut.
 Kebaikan

Kos rendah
Kelajuan tinggi
Tiada pencemaran minyak
Sesuai untuk digunakan di makmal

Keburukan

Kawalan tekanan udara kurang tepat.

Mengeluarkan bunyi bising
Masalah kebocoran angin
Sukar mengawal kelajuan
Alat hujung lengan
Alat hujung lengan terletak di
pergelangan tangan robot.
Fungsi - Menggengam bahan kerja.
 Vakum
Mekani
k
Jenis
Penggenggam

Magn
et
 Mekanik
Menggenggam bahan kerja menggunakan
daya mekanik.
Buka dan tutup penggenggam mekanik di

pandu oleh sistem pneumatik dan sistem

pergerakan gear.
Vakum
menggenggam bahan kerja dalam keadaan
terlekat pada kit vakum.
Berkendali bila kuasa wujud antara kit
vakum dengan bahan kerja.
 Magnet
Menggenggam bahan logam dengan
menggunakan bahan magnet.
Bahan kerja tertarik ke alat hujung
lengan apabila arus dialirkan dan
elektromagnet terhasil
Bahan kerja akan terlepas apabila
bekalan AT atau AU terputus.
 Jenis Penggenggam
Jenis penggenggam Fungsi / kendali

a) Mekanik Menggenggam bahan kerja menggunakan

daya
mekanik.
Buka dan tutup penggenggam mekanik di
pandu oleh sistem pneumatik dan sistem
pergerakan gear.
b) Vakum menggenggam bahan kerja dalam keadaan
terlekat pada kit vakum.
Berkendali bila kuasa wujud antara kit vakum
dengan bahan kerja.
c) Magnet Menggenggam bahan logam dengan
menggunakn bahan magnet.
Bahan kerja tertarik ke alat hujung lengan
apabila arus di alirkan dan elektromagnet
terhasil
Bahan kerja akan terlepas apabila bekalan AT
atau AU terputus.