PERLAKSANAAN PROGRAM

BUMI HIJAU DI SEKOLAH

Oleh:
Hazirah Binti Azhar
Universiti Kebangsaan Malaysia
 PENDAHULUAN
• Program Bumi Hijau diilhamkan
oleh Perdana Menteri Malaysia
bertujuan menggalakkan rakyat
bercucuk tanam.
• Rakyat mengeluarkan sendiri
makanan harian (Laporan Program
Bumi Hijau Putrajaya 2010)
• Program ini memfokuskan kepada
tiga aspek: tanaman, ternakan
dan akuakultur.
• Penanaman pokok dapat
mengurangkan kesan rumah hijau
dan memberi pulangan kepada
rakyat dan menjamin kesegaran
bahan makanan yang diperoleh.
 Kekangan
masa (67%)

Guru Analisa Guru

kurang kurang
latihan Soal berminat
(58%) Selidik (63%)

Guru kurang
pengalaman
(61%)
 Kekurangan
dana

Kekurangan bekalan
& peralatan
pertanian Program
Bumi Hijau
kurang
Guru kurang berjaya
berminat, kurang
pengalaman

Kurangnya
berkaitan dengan
sukatan pelajaran
Program Bumi Hijau di
Sekolah
• Berfokus kepada aspek
penanaman.
• Tanaman yang mempunyai masa
matang yang pendek dan dapat
mengeluarkan hasil dalam
tempoh yang sedikit seperti
tanaman cili, sayur-sayuran dan
pokok bunga hiasan.
Latar Belakang Program
• Dilancarkan pada Jun 2009
• Dijalankan menerusi aktiviti
mentor-mentee dan dijalankan
sepanjang tahun.
• Beberapa surat siaran dikeluarkan
kepada semua institusi berkaitan
agar mengambil bahagian kerana
faedah baik yang dapat diperolehi
daripadanya.
 Dikendalikan oleh
Komuniti Mentor-
Mentee

Tanaman
Dua program:
membuahkan hasil
Jangka panjang &
dan penanaman
jangka pendek
semula dijalankan

Pelajar menanam
Aktiviti tanaman dan
menghijaukan bergilir-gilir
kawasan menguruskan
tanaman
Penganjuran hari
tanpa beg plastik
dan kitar semula
 Objektif Kajian
• Mengenalpasti tahap &
bagaimana pelaksanaan Program
Bumi Hijau di Sekolah.
• Meningkatkan kesedaran pelajar
terhadap kepentingan menjaga
alam sekitar dan kelestarian alam
secara semulajadi.
Kumpulan sasaran
• Pelajar Kolej Mara Banting secara
am dan pelajar Tahun 1 secara
khusus.
 Metodologi
• Suatu kajian kualitatif
• Data diperolehi melalui temu bual,
analisis soal selidik dan dokumen
serta temubual bertujuan.
• Responden dipilih melalui kaedah
Persampelan Bertujuan.
 Analisis
Dokumen & Soal Pemerhatian Temu bual
Selidik
• Surat siaran • Keadaan • Penyelaras
• Rekod tanaman program
penjagaan • Respon • Penasihat Komiti
tanaman responden Mentor-Mentee
• Ahli
Jawatankuasa
Mentor-Mentee
• Pelajar Tahun 1
yang terbabit
Dapatan & Perbincangan
• Secara keseluruhan, program ini
masih belum mencapai
matlamatnya kerana kurangnya
komitmen daripada ahli yang
terlibat.
• Walaubagaimanapun, tanaman
jangka panjang seperti pokok
rambutan adalah
memberangsangkan lantaran
pokok-pokok sedang membesar.
• Bagi, penanaman jangka pendek
seperti pokok cili, impaknya tidak
memberangsangkan lantaran
kekangan-kekangan yang akan
dibincangkan kemudian.
• Tanaman hanya dapat dituai
sekali, tetapi tidak diteruskan
untuk pusingan kedua.
• Penanaman minimal setakat yang
diarahkan sahaja.
 Tahap Kesedaran &
Komitmen Bumi Hijau
• Masih minimum
• Komitmen untuk menghijaukan
kawasan melalui penanaman
bunga hiasan tidak mendapat
sambutan.
• Penggunaan beg plastik dan
bekas polisterina masih tinggi
terutama di kantin dan koperasi.
• Kesedaran yang sederhana,
menghasilkan komitmen yang
juga sederhana.
Faktor Menghalang Kejayaan
Program
Faktor Masa

Kurang berminat
untuk bercucuk Faktor Modal / Dana
tanam

Kurang ilmu
pengetahuan &
latihan
 Cadangan
• Mengatasi kelemahan yang telah
dikenalpasti.
• Memulakan program di peringkat
sekolah rendah.
• Penggunaan media massa untuk
tujuan penyampaian ilmu
berterusan.
• Mengurangkan prosedur yang
menyukarkan perlaksanaan
program.
 Rujukan
• Graham H. & Zidenberg-Cherr S., 2005, California Teachers Perceive School
Gardens as an Effective Nutritional Tool to Promote Healthful Eating Habits, Journal

of the American Dietetic Association, 105 (1) : 1797 – 1800 .

• Graham H., Beall D.B., Lussier M., McLaughlin & P., Zidenberg-Cherr S., 2005, Use
of School Gardens in Academic Instruction, Journal of Nutritional Education and
Behaviour, 37(3) : 147 – 151.
• Jabatan Alam Sekitar Malaysia (1997) Environmental Quality Report, Jabatan Alam
Sekitar, Kuala Lumpur.
• Laporan Program Bumi Hijau Warga Putrajaya, 2010, Bahagian Pengurusan
Hartanah, Jabatan Perdana Menteri, Aras 4 & 7, Blok B3 Kompleks Jabatan Perdana
Menteri, Putrajaya.

• Laporan Tahunan Program Bumi Hijau Kolej MARA Banting, 2010 .

• Surat Pelaksanaan Program Bumi Hijau di Institusi Pendidikan MARA bertarikh 24
Mac 2020 Bil MARA : UNQ/104/12/34(3).
• Zurina M. & Norjan Y. (2003), Kesedaran Alam Sekitar: Tinjaun Awal di Kalangan
Pelajar Universiti Kebangsaan Malaysia. Prosiding Seminar Kebangsaan Pengurusan
Persekitaran.