DOKTRIN DULUAN

KEHAKIMAN
DI
PENGENALAN
• Keputusan kehakiman adalah satu sumber undang-undang
Malaysia yang amat penting dan sering digunapakai oleh
mahkamah. Secara teorinya, undang-undang adalah dibuat
oleh badan-badang perundangan seperti Parlimen dan DUN.

• Tugas mahkamah adalah hanya untuk memberikan tafsiran

pada undang-undang yang diluluskan. Namun seperti mana
yang berlaku dalam sistem common-law, hakim dalam
membuat tafsiran secara tidak langsung juga telah membuat
undang-undang.

• Tafsiran-tafsiran yang dibuat biasanya bagi mengisi lakuna

atau kekosongan yang wujud dalam perundangan sstatut atau
memberi makna/tafsiran baru sekaligus mewujudkan prinsip-
prinsip undang-undang yang baru.
• Keputusan kehakiman boleh diberi dua
makna:-

– Keputusan-keputusan mahkamah yang timbul

daripada pentafsiran perundangan atau statut-statut
yang dibuat oleh badan perundangan.

– Keputusan mahkamah yang merupakan duluan atau

tauladan kehakiman (judicial precedent) iaitu
keputusan-keputusan mahkamah terdahulu yang
dipetik sebagai hujah oleh mahkamah kemudian,
semasa memutuskan sesuatu kes yang mana fakta-
faktanya adalah serupa.
 Definisi Judicial Precedent
Judicial Precedent/Binding Precedent/Stare Decisis

• Precedent
– suatu prinsip undang-undang yang dicipta melalui keputusan mahkamah, yang
mana sebagai panduan atau autoriti kepada para hakim untuk diambil kira
dalam menyelasaikan kes dan menolong dalam menafsir.

– keputusan yang dibuat oleh hakim sebelum ini dalam situasi yg sama.

• Amalan bg duluan mengikat (precedent) berikut juga dikenali sebagai stare

decisis.

• Doktrin stare decisis beraksud dalam kes di mana fakta material adalah
sama, mahkamah mesti mengikut keputusan terdahulu mahkamah yang
lebih tinggi dan keputusan terdahulu mahkamah yang selaras dengannya
sama ada dulu atau sekarang yang mana dalam hirarki yg sama. Suatu
mahkamah atasan adalah mengikat tiap-tiap mahkamah yang lebih
rendah, dan tertakluk kepada keadaan tertentu, mengikat dengan
keputusannya sendiri.
 Perlaksanaan

• Jika hakim mendengar sesuatu kes, Doktrin Duluan

Mengikat melalui 4 peringkat
– Mengenal fakta kes
– Mengenalpasti undang-undang terpakai
– Melihat kes terdahulu, mengikat atau tidak
– Melihat elemen yang mengikat (ratio decidendi)
 Contoh:

• Kes berkaitan tuntutan rosakan makanan

yang dijual.
– A beli makanan dlm tin. A makan kemudian
sakit dan mendapati ada bendasing dlm
makanan. A telah saman syarikat yg
mengeluarkan makanan tersebut dan
akhirnya berjaya.

– B beli pakaian dan mendapat sakit kulit dari

pakaian berkenaan oleh sebab kandungan
bahan warna yang seharusnya tidak patut
digunakan dlm pembuatan baju itu. A saman
syarikat
• Kes 1 diputuskan pada tahun 1990 di Mahkamah Agung
• Kes 2 sedang didengar
• Persoalan:
– adakah kes 1 mengikat?
• Jawapan:
– mengikat jika elemen sama
– Mesti ada ratio decidendi (the reason for deciding)

• Alasan: pihak pengeluar mempunyai tanggungjawab utk

mengambil langkah munasabah utk memastikan barangnya
baik. Jika ada kecuaian, syarikat akan menanggung liabiliti.
 Cara Doktrin Duluan Mengikat Digunakan
• Mahkamah lebih tinggi mengikat semua mahkamah rendah
• Mahkamah yang mendengar rayuan terikat :
– dengan keputusannya sendiri
– keputusan mahkamah sebelumnya
– mahkamah yg mempunyai bidangkuasa yg selaras dengannya
• Secara amnya doktrin stare decisis beroperasi dengan 2 cara:-
– Secara menegak – mahkamah-mahkamah hendaklah mengikuti
keputusan-keputusan mahkamah yang lebih tinggi.
– Secara mendatar – sesetengah mahkamah hendaklah mengikuti
keputusan-keputusannya sendiri yang terdahulu dan mahkamah yang
setaraf (dulu atau masakini).
 Operasi Secara Menegak

• Mahkamah adalah terikat dengan keputusan terdahulu

yang dibuat oleh mahkamah yang lebih tinggi
daripadanya dalam hierarki mahkamah.
• Mahkamah mesti mengikuti keputusan mahkamah yg
lebih tinggi dan tidak boleh menolak untuk mengikuti
keputusan mahkamah tersebut atas alasan bahawa
keputusan itu salah, lapuk atau sekadar per incuriam.
• Harris Solid State (M) Sdn Bhd & Ors v Bruno Gentil s/o
Pereira
• Counsel for appellant tried to argue before COA that
majority decision in Rama Chandran v The industrial
Court of Malaysia was wrong and ought not to be followed
• COA : The court is bound to follow and apply the law
as stated by the majority in Rama Chandran, even if it
suffers from infirmity. It is the decision of the apex court
and constitutes binding precedent.
Hierarki Mahkamah di Malaysia
• Opesi secara menegak di Mahkamah Malaysia tidak
straightforward?
• Sebab?
• 1)Status keputusan Privy Council.
Disebabkan Privy Council pernah menjadi mahkamah tertinggi
dalam hierarki mahkamah, keputusannya mengikat Mahakamh di
Malaysia dlm dua situasi
a) Keputusan adalah berdasarkan kes rayuan drpd Malaysia
b) Apabila keputusan berdasarkan rayuan drpd negara lain tapi undang-
undang yg menjadi pertikaian adalah sama dgn Malaysia
• 2)Status keputusan Mahkamah Terdahulu sebelum
Mahkamah Persekutuan
– Mahkamah terdahulu sebelum wujud Mahkamah
Persekutuan yg sekarang adalah Mahkamah
Persekutuan T(1963-1985) dan Mahkamah Agung
(1985-1994).
– Keputusan Mahkamah terdahulu ini adalah mengikat
dan kekal mengikat sehingga diakas oleh Mahkamah
Persekutuan yg sekarang.
Secara amnya, mahkamah tidak boleh menolak untuk
mengikuti keputusan mahkamah yg lebih tinggi. Namun
dalam situasi di mana terdapat 2 keputusan yg bercanggah
mengenai perkara yg sama, mahkamah boleh memilih
antara dua keputusan bercanggah tersebut.
- Keputusan bercanggah yg diputuskan oleh Mahkamah
Rayuan : pilih mana-mana keputusan sama ada yg lebih
awal atau yg terkemudian
Keputusan bercanggah yg diputuskan oleh Mahkamah
Persekutuan : mesti pilih keputusan terbaru
 Operasi Secara Mendatar

• Perlu melihat 3 fasa struktur mahkamah di Malaysia

• Sebelum 1985
• Tahun 1985-1994
• Selepas 1995 sehingga sekarang
Sebelum 1985
Majlis Privy

Mahkamah Persekutuan

Mahkamah Tinggi

Mahkamah Sesyen

Mahkamah Majistret

Mahkamah Penghulu
1985-1994
Mahkama Agung

Mahkamah Tinggi

Mahkamah Sesyen

Mahkamah Majistret

Mahkamah Penghulu
1995 hingga sekarang
Mahkamah Persekutuan

Mahkamah Rayuan

Mahkamah Tinggi

Mahkamah Sesyen

Mahkamah Majistret

Mahkamah Penghulu
•
Stare Decisis: Sistem Konteks
Pemakaian secara mendatar adalah lebih rumit di Malaysia kerana berlaku
Kehakiman Malaysia
rombakan pada hiraki mahkamah di Malaysia.
– Di antara tahun 1985 hingga 1994 – Mahkamah Agung adalah merupakan
mahkamah yang tertinggi di Malaysia, namun selepas tahun 1994, ia tidak lagi
berada dalam hiraki mahkamah.

– Sebelum tahun 1985, keputusan-keputusan Mahkamah Persekutuan boleh

dirayu ke Privy Couccil dan YDP Agung. Namun selepas 1995, Mahkamah
Persekutuan adalah mahkamah tertinggi dan tiada rayuan boleh di buat selepas
Mahkamah Persekutuan membuat keputusan.

– Mahkamah Rayuan (Court of Appeal) hanya wujud selepas tahun 1995

 Isu 1: Sama ada Mahkamah Persekutuan terikat
dengan Mahkamah Agung?
• Kes Sivil
– Malaysian National Insurance Sdn Bhd v Lim Tok
– Mahkamah telah melihat kes Tan Chik bin Ibrahim v safety Life & General Insurance
Sdn Bhd [1987] dan memutuskan bahawa kes itu telah diputuskan secara salah dan
tidak patut diikuti. Mahkamah persekutuan telah mengakas keputusan Mahkamah
Agung.
• Kes Jenayah
– Tan Boon Kian v Public Prosecutor
– Mahkamah telah merujuk kes Khoo HI Chiang v Public Prosecutor & Another Appeal
dan memutuskan “In the difficult task of interpreting Sec180 of Criminal Porcedure
Code, we are of course strictly guided by the principle of stare decisis.”
 Isu 2 : Sama ada Mahkamah Persekutuan terikat
dengan keputusannya sendiri?
• Dhalip Bhagwan Singh v Public Prosecutor
– Federal Court is not bound by its own previous decision –Peh
Swee Chin F.C.J
– May depart from its own decision.
– However, it should be used sparingly.
– Depends on its consequences that is when previous decisions
were wrong, uncertain, unjust or obsolete in the modern
conditions.
 Isu 3 : Samada Mahkamah Rayuan terikat dengan
keputusannya sendiri?
• In case of horizontal operation of binding precedent, the
Court of Appeal is bound by its own decision.

• It would bound by its own decision but subject to limitation

stated in Young v Bristol Aeroplane Co. Ltd.

• It binds in both civil and criminal cases.

 Isu 4 : Sama ada Mahkamah Tinggi terikat dengan
keputusannya sendiri
• In Malaysia there are two High Courts of equal jurisdiction
and status which been stated under Article 121 (1) of the
Federal Constitution.

• The mention courts are the High Court of Malaya and

High Court Borneo

• In case of horizontal operation of binding precedent, one

High Court judge does not bind to another High Court
judge, although he may do so.
 Pengecualian kepada Duluan Mengikat

• Tiga pengecualian kepada prinsip am stare decisis :

• 1) Apabila terdapat percanggahan keputusan, mahkamah berhak untuk membuat

keputusan yang mana kedua-dua keputusan yang bercanggah itu, yang tersendiri
akan mengikat. (memilih antara 2 keputusannya sendiri yang bertentangan antara
satu sama lain).

• 2) Mahkamah tidak terikat dengan keputusannya sendiri apabila dia berpuashati

bahawa keputusannya yang dibuat adalah secara per incuriam.

*keputusan dibuat dengan tidak mempertimbangkan sesuatu statut ataupun duluan

yang mengikat
• Per incuriam:
– Iaitu, apabila mahkamah telah membuat keputusan
tanpa mengambil keterangan undang-undang. Juga
kerana tidak merujuk kes sebelumnya, ataupun
kerana salah faham fakta.

– mahkamah telah gagal untuk mengambil kira

prinsip undang-undang yang berkaitan atau statut.

• Per incuriam bermaksud 'secara tidak sengaja'

atau 'dengan tidak disengajakan‘
 Bagaimana
• Apabila kes yang ia berfungsi?
dibawa ke mahkamah, perkara
pertama yang akan diwujudkan adalah fakta-fakta kes
itu.

• Setelah fakta-fakta yang diwujudkan, hakim akan

menggunakan undang-undang untuk menentukan litigan
perlu berjaya. Ini adalah di mana doktrin stare decisis
akan mengawal keputusan hakim.

• Sebelum mengambil keputusan yang mana satu akan

mengikat, hakim mesti menumpukan perhatian kepada
dua faktor utama;

– 1) Asal usul duluan (origin of the precedent)

– 2) Kandungan duluan (content of the precedent)
Asal Duluan

• Asal duluan mengikat merujuk kembali kepada hierarki

duluan mengikat.

• Melihat hierarki semasa mahkamah di Malaysia dan

sebelum tahun 1987 dan 1994,

• Sebagai contoh:
– keputusan Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Agung,
Mahkamah Persekutuan sebelum 1987 adalah mengikat semua
mahkamah rendah
– Mahkamah Persekutuan terikat dengan keputusan sendiri
sebelumnya.
 Kandungan Duluan.

• Terbahagi kepada dua

• Ratio decedendi
– rasional keputusan di mana keputusan kehakiman adalah
berdasarkannya
– bahagian yang mengikat di dalam satu-satu keputusan.
– fakta yang penting dalam kes dan keputusannya.
– prinsip-prinsip undang-undang yang ada dalam keputusan tersebut.
– merupakan alasan kepada keputusan tersebut.
• Obiter dictum
– pendapat hakim atas persoalan undang-undang tidak berkaitan secara
langsung dengan kes di hadapannya. Ia sebenarnya satu istilah plural bagi
Obita dicta.
• Hanya ratio decendi yg mengikat manakala obiter dictum sekadar
“persuasive”
• Dalam kes Donoghue v Stevenson [1932] AC 562,
yang dikenali sebagai kes "Siput dalam botol". Ratio
decidendi adalah:

• "A pengeluar produk mempunyai tanggungjawab

kepada pengguna untuk mengambil langkah yang
munasabah dalam pembuatan produk. Jika pengguna
cedera akibat daripada perbuatan cuai oleh
pengilang, yang kedua adalah bertanggungjawab"
• Walaupun kes itu adalah suatu prosiding tort
yang dibawa oleh pengguna yang meminum
sebotol ginger beer dan mengalami cirit-birit
akibat kehadiran serpihan siput dalam botol
tersebut, ratio decidendi dalam kes ini adalah
relevan dengan kes kecuian lain melibatkan
pengeluar-pengguna walaupun dengan fakta
yang berbeza seperti pakaian, perkhidmatan
dengan kecederaan fizikal dan kerugian wang.
 Kelebihan dan kelemahan Doktrin Duluan
• KELEBIHAN
Mengikat (Binding Precedent)
– Perkembangan undang2 secara lebih praktikal- hakim tak perlu buat
andaian kpd sesuatu yg berlaku.
– Undang2 menjadi lebih pasti, wujud penyelarasan,
*arahan amalan; keputusan mahkamah rayuan mengikat mahkamah rendah
(mahkamah syariah)

• KELEMAHAN
– Kes terlalu banyak & perlu kpd laporan kes yang baik.
– Perubahan kpd struktur mahkamah, menyukarkan penentuan hirarki
– Mengenal pasti ratio decidendi & obiter dictum
– Undang2 menjadi lebih ketat dan bidangkuasa hakim terbatas.
“UNDANG-UNDANG MEMBANTU ANDA”