UPAMI
: a. Mantuk ring ida-dane sane mapaica suara (pilihan) ring calone tiosan mangda
nenten pikayunan nenten becik.
b. Ida pedanda sampun wusan ngastawayang wangi druene.
c. Ibu lurah sedek ngicenin krama seka trunane piteket.
02 LENGKARA ALUS MADIA
Lengkara alus madia inggih punika lengkara sane madebe wirasa kantun
nadia utawi kirang alus duaning kruna-krunane alus madia. Lengkara alus
madia ketah kanggen antuk anake sane durung kenal, mawinan mabaos
(matiang-jero) kadi imba ring sor punika.
UPAMI :
a. Nawegang jero kelian, tiang mataken akidik’ malih pidan jagi durus
kramane tangkil ka pura besakih?
b. Jero, icen ja tiang nunas asep asyik tiang ten muat asep!
c. Ragane ampun makta sekar miwah kawangen?
03 LENGKARA ALUS SOR
lengkara alus sor inggih punika langkara sane mawirasa alus saha
kanggen ngasorang angga (titiang) taler ngasorang sang sor tiosan (ipun).
Dados, ciri utama kruna alus sor punika, maosang sang sor (golongan rakyat).
UPAMI :
a. Ipun nenten sareng mangkin riantuk ipun nenten miragi orti.
b. Dadongipune sampun padem sane lintang.
c. Bapak titiange mawasta i nyoman wijana kusuma.
04 LENGKARA ALUS MIDER
Lengkara alus mider inggih punika lengkara sane mawirasa alus,
kanggen mabaosan antuk sang mabaos masarengan sang kairing mabaos.
UPAMI :
a. Ida dane pamedek sinamian, ngiring riim matrisandhya sinarengan.
b. Ida dane sareng sami, ngiring mangkin kawitin paruman druene.
c. Wantah irage sane patut ngrajengan seni baline.
05 LENGKARA ANDAP
Lengakara andap inggih punika lengkara basa baline sane mawirasa
biasa, nenten kasar taler nenten alus. Lengkara andape punika kawangun
antuk kruna-kruna sane mawirasa biasa, kanggen mabaos antuk sesamen
linggih.
UPAMI :
a. I bapa mara pesan majalan lakar ngebah tiing tali.
b. Enyen adane timpal caine ane uli mataram ento?
c. Adin icange lakar mlester tembok paon uli jani.
06 LENGKARA KASAR
Lengakara kasar inggih punika lengkara basa baline sane mawirasa kaon,
janten sampun nganggen kruna-kruna kasar, yadiastun nenten ja sami kruna-
krunane rumanjing kruna kasar
UPAMI :
a. Yen suba betek basange pragat mamelud di pedemane.
b. Depang suba apang bangka polone.
c. Ngamah gen gaene mai, yen suba betek basangne ilang suba.
Matur suksema