Black Sabbath
Black Sabbath
S"mbu=Bm"ninggal
.ronko@n"umonia
-ase
III
La<"n
La<"n
-ase
I&
0rogr"si!
Lim!a6"ni<is 4as"osa
0"r!orasi bronk=us
@"ny"baran bronkog"n
bronko@n"umonia T.C
@"rk"Auan
T.C kronik
Pen)ebaran +e :
0aru kiri kanan
Laryng
Usus
U6ara lingkungan
0l"ura
0rogr"si!
T.C Organ
'#<ra@ulmonal
,isaln)a:
2inAal
4"l lim!"
Tuba
Tulang
S"n6i
O<ak
4uli<
2IT
Mamma"
C
C
C
C
C
C
C
C
C
k.k"mi=, @ros<a<i<is, "@i6i6imis
lim!a6"ni<is s"rvikalis, inguinal,
m"s"n<"rial
Sal!ingi<is, "n6om"<ri<is, @"ri<oni<is
S@on6ili<is
4oksi<is
M"ningi<is
Lu@us vulgaris
'n<"ri<is, lim!a6"ni<is m"s"n<"rial
mas<i<is
%"nis T.C ab6om"n yang @aling s"ring iala=C T.C Soli6 vis"ra
s"@"r<i li"n 6an s@l""n
,iagnosa sala= sa<u T.C in<raab6om"n
,iagnosa k"a6aan yang m"ngara= k"@a6a sa<u @"ri<oni<is T.C
a6ala=C
a. m"ng"lu= @anas ba6an 6an b"rk"ringa< malam
b. a6anya @"nurunan .., l"ma= , anor"ksia
>. a6anya ny"ri @"ru<, @"ru< m"mb"sar 6an g"Aal obs<ruksi
usus
6. @"ru< <"raba s"@"r<i a6onan ro<i a<au <"r6a@a< asi<"s
". man<ou# <"s< @osi<i!
,iagnosa 6ia<as 6a@a< l"bi= 6i@"rkua< 6"ngan 6i<"mukan kuman .TA
6ari >airan asi<"s
,iagnosa @as<i @"ri<oni<is T.C iala=C
a. s">ara @a<o!isiologis, bio@si @"ri<onium 6i<"mukan a6anya
<ub"rk"l 6"ngan n"krosis @"rkiAuan a<au 6i<"mukan a6anya
<ub"rk"l 6"ngan s"l "@i<"loi6 lang=ans
b. S">ara mikrosko@is 6i<"mukan a6anya my>oba><"rium
T.C 6"ngan >araa @"m"riksaan langsung, biakan kul<ur
LoGns<"in %"ns"n, <"s< virul"nsi kuman 6"ngan bina<ang
@"r>obaan B guin"a @ig ino>ula<ion <"s<
T.C in<ra ab6ominal C
a. T.C @"ri<oni<is
b. T.C k"l"nAar )m"s"n<"rial*
>. T.C ususBin<"s<inal
0a<og"n"sa
T.C in<ra ab6ominal m"ru@akan T#0 sekun*er 6ari @"ny"baran
6i<"m@a< lain baik s">ara ="ma<og"n <"ru<ama 6ari @aruM@aru s"n6iri
a<au organ lain mau@un s">ara kon<ak langsung 6ari T.C s"ki<arnya
<"ru<ama 6ari laluran <ubaa<au sal@ing @a6a Gani<a. T.C usus Auga
6a@a< <"rAa6i 6ari s@u<um @"n6"ri<a T.C @aru @aru yang <"r<"lan )M.
<ub"r>ulosis <i@" =umanus* a<au <"rminum b"rsama susu ) M.
<ub"r>ulosis <i@" bovis*
4uman T.C yang <"r<"lan k"banyakan akan =an>ur 6alam suasan
asam, <"<a@i b"b"ra@a 6ian<aranya 6a@a< masuk m"n"mbus mukosa
6an 6i!agosi<osis, 6ibaGa k" payers spotakes 6an lim!oi6 <issu" @a6a
mukosa a<au k" 42. m"s"n<"rial, k"banyakan in!"ksi <"rAa6i @a6a
ar"a 6"ngan kons"n<rasi lim!oi6 <issu" yang <inggi s"@"r<i @a6a r"gio
il"o>a">al )1+E*
S">ara @a<ologis 6ibagi 6alamC
a. u>"ra<i! )/9E*
b. ul>"ro=y@"r<ro@=y )39E*
>. =y@"r<ro@=y )19E*
8as" @"ny"mbu=annya 6a@a< m"ny"babkan !ibrosis, s<rik<ur a<au
s<"nosis.
S"6angkan b"n<uk @"ri<oni<is T.C 6ibagi a<as 6asar 3 b"n<ukC
a. b"n<uk "ksu6a<i! basa= )G"<*
b. m"ni!"s<asi u<ama a6anya asi<"s 6"ngan akiba< @"ru< makin
m"mb"sar, 6i<"mukan <ub"rk"l <ub"rk"l 6i s"luru=
@"rmukaan @"ri<onium )T.C mili"r*
>. b"n<uk a6="si! )k"ring V 6ry*
6. 6i<"mukan banyak !ibrin 6an granulasi 6"ngan akiba<
<"rb"n<uk @"l"ngk"<an an<ara usus 6"ngan @"ri<onium
s"=ingga m"nimbulkan g"Aala obs<ruksi @ar<ial 6an rasa
saki< 6i@"ru<.
". ."n<uk >am@uran
!. A6anya @ros"s "ksu6asi 6an @"mb"n<ukan !ibrin B
granulasi, s"ring <"rb"n<uk massa s"@"r<i <umor in<ra
ab6ominal b"ru@a granuloma a<au kis<a
2"Aala klinik u<ama @a6a T.C in<ra ab6ominal
a. rasa saki< 6i@"ru<, <i6ak "nak, ab6ominal <"n6"rn"s @a6a
@"rabaan s"<"m@a< a<au s"luru= @"ru<.
b. 6"mam yang <i6ak 6ik"<a=ui s"babnya. ,"mam s"ring
=ilang <imbul 6is"r<ai rasa saki< 6i @"ru<, =arus 6i>urigai k"
ara= T.C in<ra ab6ominal, 6"mam 6irasakan <"ru<ama @a6a
T.C in<ra ab6ominal yang bukan A"nis obs<ruksi usus.
>. 0"mb"saran @"ru< )ab6ominal sG"lling*, @"rasaan <i6ak
"nak 6i@"ru< 6is"r<ai @"mb"saran @"ru< )6is<"nsi* , =al ini
6is"babkan ol"=C
A6anya >airan 6i rongga ab6om"n
A6anya massa 6i 6alam rongga ab6om"n
Massa ini m"ru@akan gum@alan granuloma @"rk"Auan
6ian<ar usus a<au om"n<um 6an kan6angDka6ang Auga
k"l"nAarDk"l"nAar m"s"n<"rial yang b"rsa<u
A6anya @"rl"ngk"<an usus, s"ring m"ny"babkan =amba<an
@asass" isi usus )@ar<ial obs<ruksi* s"=ingg 6is<"nsi usus
s"ring =ilang <imbul.
6. 4"lu=an yang m"nunAukan a6anya <an6a in!"ksi si<"mik
s"@"r<i na!su makan b"rkurang, @"rasaan 6"mam, l"ma=
ba6an, k"ringa< malam, b"ra< ba6an m"nurun.
". A6anya n"mia yang m"nunAukan @ros"s @"nyaki< su6a=
b"rlangsung lama. 0"m"riksaan @"rabaan ab6om"n s"@"r<i
a6onan ro<i )dough) abdo,en* a<au !"nom"na @a@an >a<ur
)chess board "heno,en* yang klasik su6a= Aarang
6i<"mukan
,iagnosa
,iagnosa s">ara @as<i 6ari T.C in<ra ab6ominal 6i<"gakkan 6"ngan C
a. s">ara =is<o@a<ologis
m"mb"rikan gambaran granuloma )<ub"rk"l* 6"ngan
n"krosis @"rkiAuaan, granuloma <an@a a6anya n"krosis
@"rk"Auan bukan <b> k">uali 6i<"mukan bak<"ri <a=an asam.
S">ara mikrosko@is mungkin m"nunAukan a6anya
gambaran <u"b"rk"l 6"ngan s"l "@i<="loi6 6an langhan-s
grant cells. Un<uk m"n6iganosa s">ara =is<o@a<ologis ini
6a@a< 6ilakukan 6"ngan >ara biosi @"ri<onium s">ara
<"rbuka, la@arosko@i, la@aro<omi, a<au@un bio@si 6"ngan
Aarum )silv"rman, Abra=am , Cou@"*
b. S">ara mikrosko@is
6i<"mukan a6anya basil my>oba><"rium <ub"r>ulosis yang
bisa 6i<"n<ukan 6"ngan >araC
1. 0r"@ara< langsung 6"ngan @"ng">a<an k=usus :N,
6i<"mukan .TA
3. .ikan B kul<ur 6i6a@a<kan M.<ub"r>ulosis namun
@"rlu Gak<u lama
3. T"s virul"nsi kuman @a6a bina<ang @"r>obaan,
6"ngan guin"a @ig ino>ula<ion <"s<
T.C usus biasanya s">ara klinis b"rb"n<uk s"bagai s<"nosis,
s<rik<uraa<au =i@"r@lasik <"ru<ama 6i 6a"ra= il"o>a">al, kar"na @a6a
s<a6ium aGal sanga< suli< 6i<"mukan 6an biasanya 6i6iagnosa 6"ngan
@"m"riksaan barium m"al !olloG <=roug= a<au barium "n"ma 6an
ka6ang ka6ang m"lalui la@aro<omi kar"na 6iagnosa @"nyaki< lain.
0"ri<oni<is T.C 6a@a< 6i6uga bila 6i6a@a<kan a6anya <an6a <an6a
@anas ba6an, k"ringa< malam, @"nurunan b"ra< ba6an, l"ma=, saki<
@a6a @"ru<, @"ru< m"mb"sar, aa6nya g"Aala obs<ruksi usus, @"ru<
<"raba s"@"r<i a6onan ro<i, agak <"gang a<au <"raba massa in<ra
ab6ominal a<au a6anya asi<"s, man<ou# <"s< yang @osi<i!, >airan asi<"s
"ksu6a<, =al ini s"mua 6i@"rkua< lagi 6"ngan 6i<"mukan a6anya .TA
6i >airan asi<"s, a<au s@u<um. .iasanya <"r6a@a< @a6a @"n6"ri<a giFi
buruk, insi6"nsinya m"nurun 6i n"gara yang su6a= maAu
4uman T.C 6a@a< m"n>a@ai @"ri<onium 6ari !okus !okus s"ki<arnya
0a6a @"m"riksaan lab 6i6a@a<kanC >airan @"ri<onial yang 6i6ominasi
ol"= s"l lim!osi<, l"u>osi< 6a@a< normal, a<au <urun, L', , 00, <"s<
)L*, >airan asi<"s .TA )L*
0a6a <=ora# # rayC l"si T.C ak<i! a<au <"nang ka6ang 6a@a<
6i<"mukan "!usi @l"ura
0a6a la@aros>o@yC <am@ak massa s<ala><i<" lik !ibrinous,
m"nggan<ung @a6a @"ri<onium @ari"<al 6i bagian baGa= ab6om"n
.io@si 0A C
Aaringan granulasiB@"rkiAuan
0"ngoba<an T.C in<aab6ominal
0a6a 6asarnya <=B T.C in<ra ab6ominal 6"ngan OAT, sama 6"ngan
<=B T.C @aruD@aru
,ib"rikan Aangka @"n6"k /D7 bulan a<au Aangka @anAang 1+D11 bulan.
$i!am@isin 4+9D/99 mgB=ari a<au 3#Bminggu*, INH )399D499
mgB=ari* a<au 0iraFynami6" )39D3+ mgBkgbbB=ari*
%angka @anAang s<r"@<omi>in )1gramB=ari a<au 3#Bminggu*, INH
)499mgB=ari* a<au 0AS )13grB=ari* a<au '<=ambu<ol )1+D
3+mgBkgbbB=ari*
Un<uk kasus T.C in<raab6ominal s"lain @"mb"rian OAT Auga
6i@"rlukan <in6akan la@ar<omi.
In6ikasi 6ilakukan o@"rasi @a6a T.C in<raab6ominal yai<u un<uk
m"ng<asi kom@likasi a<au k"a6aan aku< ab6om"n, misalnya il"us
obs<ruksi a<au @"mb"<ukan !is<ula.
T.C in<raab6ominal yang @aling Aarang yai<u T.C k"l"nAar g"<a=
b"ning ab6om"n )42.Bk"l"nAar m"s"n<"rial* kar"na suli< 6i6iagnosaB
Aarang <"r6iagnosa. .iasanya <"r6iagnosa saa< o@"rasi ol"= kar"na
6iganosaB@"nyaki< lain.
4uman T.C yang masuk m"n"mbus mukasa usus, 6i!agosi<osis 6an
6ibaGa k" lim!oi6 <issu" a<au 42. m"s"n<"rial.
TPN
To<al 0ar"n<"ral Nu<ri<ion a6ala= @"mb"rian s"gala k"bu<u=an nu<ri"n
m"lalui @"mbulu= 6ara= v"na )I(* <an@a m"nggunakan saluran
gas<roin<"s<inal.
Prinsip:
M"nAaga k"s"imbangan <"kanan osmo<ik s"=inggavolum"
in<ralum"n <"<a@
M"nAaga <"kanan =i6ros<a<ik
M"nga<asi k"=ilangan @lasma
Tujuan :
M"nAaga volum" 6an @"r!usi sirkulasi 6ara=.
M"m"li=ara k"s"imbangan >airan, "l"k<roli< 6an asam basa.
M"m"li=ara ="mos<a<ik m"<abolik g"n"ral.
M"ny"6iakan in<ak" bagi k"bu<u=an m"<abolism" s">ara
@ar"n<"ral.
Kerugian :
1. Ma=al.
3. Si6" "!"k <"r=a6a@ ginAal 6an ="@ar.
3. Un<uk kalori <inggi @"rlu 6i<amba= l"mak.
Keuntungan :
8ungsi usus >"@a< k"mbali s"=ingga mukosa usus <i6ak a<ro@i,
s"bab bila <i6ak 6a@a< <"rAa6i @"ruba=an saluran >"rna <"r=a6a@ 4H,
@ro<"in, l"mak.
Patofisiologi :
0a6a l"bi= 6ari 34 Aam akan m"ng=abiskan >a6angan glikog"n 6i =a<i
6an o<o< <"rAa6i kom@"nsasi <ubu= un<uk m"m"nu=i "n"rgi basal 3+
kalBkg ..B=ari s">ara @ro<"oli<ik. 4"bu<u=an glukosa 6"ngan
glukon"og"n"sis yai<u 6"ngan m"m">a= @ro<"in 13+ M 1+9 gram.
0a6a k"a6aan s<r"s B <rauma <"rAa6i @"ruba=an =ormonal <"rAa6i
ka<abolik. 0ro<"olisis >"@a< m"rusak @ro<"in 6"ngan =al! li!" yang
@"n6"k <"rAa6i an<ibo6i m"nurun o6"ma =amba<an
@"ny"mbu=an luka.
Nu<risi bisa m"ng="n<ikan @ros"s ka<abolism".
$"aksi m"<abolik H
8as" '.. !as" 6ini 6"ngan <an6aD<an6a O3 >onsum<iv"
, <"m@"ra<ur , vasokons<riksi. Lama 34 M 3/ Aam.
8as" !loG m"<ab , <"m@"ra<ur s"r<a @"r>"@a<an
=ilangnya ni<rog"n <"ru<ama 6ari o<o< sk"l"<.
Hi@"rm"<abolism"Ck">"@a<an m"<abolism" 6iukur 6ari =ilangnya
@anas <ubu= yang b"r=ubungan 6"ngan O3 >onsum@<ion 6an @ro6uksi
CO3. 4">"@a<annya K .M$
2"Aala klinikC m"l"barnya T"kanan ,ara=, Ta=i>ar6ia, Hi@"r6inamik
0ros"s m"<abolism" @a6a r"aksi <rauma m"li@u<i 3 Aaringan yai<u C
="@ar, o<o< sk"l"< 6an luka.
Komposisi:
4H C +9 M /9 E 6ari kalori <o<al
L"mak C 39 M 39 E 6ari kalori <o<al
0ro<"in C 1+ D 39 E 6ari kalori <o<al
Cara pemberian:
1. C"n<ral v"nous >a<="<"r Gak<unya lama
3. ("na @"ri!"r un<uk >airan iso<onik Gak<u l"bi= @"n6"k.
Komplikasi:
Lokal Trombosis B <rombo@=l"bi<is 6an In!il<rasi k"
luar @"mbulu= 6ara=
Sis<"mik r"aksi @yog"nik, "mboli @aru, "6"ma @aru,
m"<abolik inbalan>".
Indikasi :
Nu<risi @ar"n<al 6ib"rikan k@6. s"<ia@ @"n6"ri<a yang akiba<
@"nyaki<nya m"mbu<u=kan banyak asu@an nu<risi <<@. @as"n <sb. C
<i6ak mau makan, <i6ak >uku@ makan, <i6ak bisa makan, <i6ak bol"=
makan.
S">ara umum 6a@a< 6ik"lom@okkan b"r6asarkan k"a6aan kon6isi
<ra>< gas<roin<"s<inal, yai<u C
1. %ika <"r6a@a< obs<ruksi Tr. 2as<roin<"s<inal, misalnya
k"ganasan os"@=ag"al, a<au in<"s<inal bagian a<as 6an @"rlu
nu<risi @r"o@"ra<i!.
3. %ika 2IT <"rlalu @"n6"k )<"rmasuk @asi"n @os<
"n<"ro"><omy luas*
3. %ika <"r6a@a< !is<ula @a6a 2IT, misal "n<"roku<an"us
4. %ika <"r6a@a< @"ra6"ngan 2IT <"ru<ama C=ronIs 6iss"as",
Coli<is uls"ra<iva.
+. 4"a6aan lain 6imana 2IT <"rganggu, misal il"us s"kun6"r
akiba< s"@sis in<raab6ominal, @ros"s in!lamasi ol"= kar"na
@ankr"a<i<is.
Kontra Indikasi :
0asi"n @as>a b"6a= 6alam !as" '.. 0=as" )34 Aam
@"r<ama*, kar"na s<r"s =ormon 1 s"lDs"l r"sis<"n
<"r=a6a@ insulin, 2, .
0asi"n yang masi= m"nAalani ="mo6inamik krisis s"@"r<i
syok 6an 6"=i6rasi k"kurangan >airan 6an
"l"k<roli< yang b"lum <"rkor"ksi.
0asi"n yang m"ngalami gagal na!as )0O3 < 19 6an 0CO3 >
+9* k">uali 6iban<u 6"ngan ban<uan na!as
m"kanik 6"ngan r"s@ira<ori.
0asi"n k"ganasan @a6a !as" <"rminal.
Cara Penilaian Status Gizi Pasien
S<a<us giFi @"n<ing un<uk m"n"n<ukan lama 6an kom@osisi T0N yang
=arus 6ib"rikan.
1. 0"m"riksaan !isik C
a. 4U H @"r=a<ikan <urgor kuli<, rambu<, kuku,
s<oma<i<is, !isura kuli<, "6"m.
b. ."ra< ba6an H
@"nurunan < 19 E ringan
@"nurunan 19 M 39 E s"6ang
@"nurunan > 39 E b"ra<.
>. An<ro@om"<ri H
<"bal lingkar l"ngan a<as
<"bal lingkar l"ngan baGa=
3. Labora<orium H
a. 4ons"n<rasi @ro<"in @lasma )albumin, <rans!"rin,
@r"albumin, r"<inol bin6ing @ro<"in*.
b. Cr"a<ininBH"ig=< In6"#.
3. Cara moni<oring k"b"r=asilan
0"m"riksaan labora<orium s"b"lum 6an s"lama T0N
un<uk m"nilai k"maAuan s<a<us giFi @"n6"ri<a 6an
k"mungkinan <"rAa6inya gangguan m"<abolism".
0aram"<"rnya C
1. Tia@ 4 Aam obs"rvasi T, N, $, S, uranilis 6an
2,.
3. Tia@ =ari ur"a 6ara=, s"rum kr"a<inin, s"rum
"l"k<roli<, 2,, gas 6ara=, asu@an nu<ri"n,
k"s"imbangan >airan.
3. S"minggu 3 kali <"s !ungsi ="@ar, b"ra< ba6an,
6ara= l"mgka@.
4. S"suai in6ikasi s"rum li@i6, s"rum ura<, s"rum
:n 6an Cu, s"rum .13, s"rum b"si,
k"s"imbangan asam basa.
Contoh:
.agaimana @"r"n>anaan @"mb"rian T0N @a6a @"n6"ri<a laki laki ++
<a=un, ..C +9 4g T.C 1/+>m 6"ngan @os< L' L il"os<omy
%aGabC
Alogari<ma @"r"n>anaan T0NC
1. M"nilai s<a<us giFi 6an kon6isi klinis @"n6"ri<a
3. Hi<ung k"bu<u=an nu<risi )"n"rgi, @ro<"in, l"mak 6an
"l"k<roli<*
3. M"mili= kom@osisi <"ra@i nu<risi
4. M"n"n<ukan <"knik 6an sk"ma @"mb"rian <"ra@i nu<risi
+. M"nilai "!"k <"ra@i nu<risi 6an kom@likasinya
A61. S"baiknya 6inilai 6ulu s<a<us giFi orang <"rs"bu< 6"ngan >ara
@"m"riksaan !isik, labora<orium 6an an<ro@om"<ri.
A63. M"ng=i<ung k"bu<u=an nu<risi, a6a 3 ma>am >araC
1. >ara s"6"r=ana
3. >ara Harris ."n"6i><
Cara sederhana
4"bu<u=an kaloriC .. # k"bu<u=an 6asar V +9 # 49 V 3999
kkal
4"bu<u=an @ro<"inC +9 # 3 V 199 gramB=ari
4"bu<u=an l"makC +9 # 3 V 1+9 gramB=ari
4"bu<u=an "l"k.
NaC
4C
CaC
+9 # 3 V 199 gramB=ari
+9 # 3 V 199 m'PB=ari
+9 # 9.3 V 19 gramB=ari
4"bu<u=an >airanC +9 # 49 V 3999 >>B=ari 6i<amba= yang
k"luar 6ari il"os<omyX. C>B=ari
Cara Harris Benedict
.'' lakiDlaki V //.+ L 13.1..)kg* L +T.)>m* M /.1 Umur)<a=un*
.'' Gani<a V /+.+ L 7.+..)kg* L 1.1T.)>m* M 4.5U)<a=un*
4"bu<u=an "n"rgi s"b"narnya )"ctual Ener,y E2pen*iture 3"EE* V
k"bu<u=an "n"rgi 6asar ).''* L k"bu<u=an "n"rgi <amba=an
)6is"suaikan 6"ngan k"a6aan klinik @asi"n*,
MisalnyaC malnu<risi V 1.3 # .'', <rauma b"6a= V 1.+ # .'',
s"@sisBluka bakar V 3 # .''
A<au 6"ngan m"nggunakan @"r=i<ungan kor"lasi 6an s<r"ss !a><orC
AEE BEE x stress factor x 1.25
Con<o= S<r"ss !a><orC
4"la@aran 9.1+ M 1
0as>a b"6a= 1 M 1.9+
8rak<ur 1.1+ M 1.3
0"ri<oni<is 1.9+ M 1.3+
Mul<i <rauma 1.39 M 1.+
Luka bakar 19 M 39 E 1.+
Luka bakar 39D+9E 1.5+
Luka bakar K+9E 3
Un<uk soal 6i a<asC
.'' lakiDlaki V //.+ L 13.1#+9 L +#1/+ M /.1#++ V -
A'' V .'' # s<r"ss !a><or # 1.3+ V - # 1 # 1.3+ V &
5ebutuhan "rotein:
A6a 3 >araC
1. 1/E 6ari k"bu<u=an <o<al "n"rgi )1 gram @ro<"in V 4 kkal*
& # 1/E V : H :B4 VM gram @ro<"in
3. 4"bu<u=an <o<al "n"rgi B 1+9 V Aumla= ni<rog"n )gram*
& B 1+9 V N gram ni<rog"nH N # /.3+ V @ gram @ro<"in
5ebutuhan le,a+:
.. # 1 M 3 gram V +9 M 1+9 gram.=ari
5ebutuhan Ele+trolit:
S"suai 6"ngan yang 6ia<as.
A6 3. M"mili= kom@osisi, s"baiknya 6is"suaikan 6"ngan kom@osisiC
4arbo=i6ra<C +9D/9 E kalori <o<al
8a<C 39D39E kalori <o<al
0ro<"inC 1+D39E kalori <o<al
0rinsi@ 6asar T0NC
1. Just enough nutrition without co,"lication
3. T0N <i6ak =arus m"nggan<ikan s"luru= k"bu<u=an nu<risi s"@"r<i
yang 6i=i<ung ol"= rumus, >uku@ m"ngurangi 6"!isi<
m"<abolism" yang <"rAa6i
3. 4"bu<u=an nu<risi 6a@< 6i=i<ung 6"ngan rumus s<an6ar <"<a@i
Aangan lu@a ba=Ga s"<ia@ @"n6"ri<a =arus 6ilakukan
in6ivi6ualisasi s"suai 6g. k"a6aan klinis yang m"ny"r<ainya.
Sumb"r sumb"rC
%umla= 4kal
4arbo=i6ra< ,"#<ros" 19E
,"#<ros" 3+E
Trio!usin '1999
1+99>>
1+99>>
1+99>>
/99 kkal
1+99 kkal
1+99 kkal
L"mak In<rali@i6 39E
In<rali@i6 19E
+99 >>
+99 >>
1999 kkal
++9 kkal
Asam amino Amino!usin L/99
0anAmin 2
1999>>
1999>>
499 kkal
399 kkal
Protein Sparing Efek
0"mb"rian glukosa )@aling s"6iki< 199 gram* akan m"na=an @ros"s
glikon"og"n"sis 6an m"nurunkan =ilangnya ni<rog"n )ni<rog"n loss*.
0"nurunan @"makaian asam amino @aling s"6iki< Onya yang b"rasal
6ari o<o< lurik un<uk @"m"nu=an k"bu<u=an glukosa bagi o<ak 6an
b"b"ra@a Aaringan s"@"r<i r"6 bloo6 >"ll 6an G=i<" bloo6 >"ll "!"k
glukosa <"rs"bu< 6i a<as ini yang 6is"bu< @ro<"in s@aring "!"k.
'!"k ini Auga 6ir"gulasi ol"= insulin 6imana insulin akan 6il"@as
k"<ika glukosa "#og"nous 6ib"rikan @ar"n<"ral un<uk 6igunakan ol"=
o<ak, s"6iki< @"ninggian ka6ar insulin akan m"nurunkan @"l"@asan
asam amino 6ari o<o< lurik, m"nurunkan "#<raksi asam amino ol"=
=a<i 6an glukon"og"n"sis.
Tahapan pemberian cairan dan TPN pada OS puasa 7 hari
Un<uk @"n6"ri<a @as>a b"6a=B<rauma umumnya 6ib"rikan @a6a
=ari k"<iga, <a@i Aika giFi aGal buruk ).. kurang, ,M, gagal ginAal*
T0N 6imulai l"bi= 6ini.
0a6a =ari @"mb"6a=anB<rauma 6i<amba= 34 Aam @"r<ama a6ala= masa
s<abilisasi yang b"lum m"mungkinkan T0N kar"na 6i 6alam @"rio6"
'.. @=as" ini @"n6"ri<a m"nAalani @"ningka<an ka6ar =ormon 6an
ka6ar gula, s"lDs"l r"sis<"n <"r=a6a@ insulin.
S"<"la= 6"mam, ny"ri, syok, gagal na!as 6a@a< 6ia<asi 6"ngan
@"raGa<an yang o@<imal r"aksi s<r"s ini s"g"ra l"Ga<.
S"<"la= r"aksi s<r"s l"Ga< maka T0N 6a@a< 6ib"rikan 6"ngan
lan>ar 6an b"rman!aa<. S"b"lum k"a6aan <"nang ini <"r>a@ai )8loG
0=as"* maka T0N =anya akan m"namba= b"banBs<r"s m"<abolik.
0=as" ini 6i<an6ai 6"ngan m"nurunnya ka6ar ka<"kolamin 6an
glukosa. ,i klinik ka6ar gula 6ara= < 399 mgB6l )@a6a @"n6"ri<a non
6iab"<ik* m"ru@akan syara< aman @"mb"rian T0N.
Cara @"mb"rian s"baiknya m"lalui (. C"n<ral )un<uk > 799 m.osmol*.
4om@osisi i6"al <"r6iri 6ari 4H, As. Amino, l"mak, vi<amin, min"ral.
4H m"ru@akan sumb"r kalori u<ama =arus s"lalu a6a
6"ngan Aumla= +9 M /9 E 6ari <o<al kalori.
Asam amino 6a@a< m"nyusul 3 M + =ari k"mu6ian 6"ngan
Aumla= 1+ M 39 E 6ari <o<al kalori.
L"mak 6a@a< 6ib"rikan s"Aak aGal 6"ngan <amba=an kalori
a<au mulai =ari k" 5 s"bagai sumb"r "n"rgi 6"ngan Aumla=
39D 39 E 6ari kalori <o<al.
Agar !luk<uasi ka6ar gula 6ara= s"minimal mungkin, laru<an 4H
6ibagi 6alam 34 Aam, >airan lain )asam amino, l"mak, "l"k<roli<*
6ib"rikan m"lalui v"na lain a<au >abang @a6a in!us 4H.
Hari I C $L C ,+ V 1999 ml L ,+ 1+99 ml V +99 kkal
Hari II M III C )AA1+E D 4H19 E* 1999 ml L ,19 1+99 ml V
1+99 kkal L +9 g AA
Hari I( 6s< C )AA +E D 4H 19 E* 1999 ml L ,19 1999 ml V
399 kkal L +9 g AA
atau
)AA + E D 4H 19 E* 1999 ml L 82- 37 E 1999
ml V
1+99 kkal L +9 g AA
Sa<u bo<ol AA + E D 4H 19 E bol"= 6igan<i 6"ngan sa<u bo<ol AA 19
E. 82- V 8ruk<osa 2lukosa -yli<ol .4a6ar gula 6ara= 6an "l"k<roli<
@"rlu 6i@"riksa s"b"lum 6an <ia@ =ari sam@ai ka6ar yang s<abil.
Albumin 6an l"kosi< 6i@"riksa 3 M 3 =ari.
Tujuan Nutrisi Pada Sepsis
1. M"m@"rbaiki nu<risi s"b"lumnya
3. M"ng=amba< @rogr"sivi<as malnu<risi kalori @ov"a
3. M"m@"rbaiki s<a<us m"<abolism"
4. M"m@"r>"@a< @"ny"mbu=an @asi"
Masala= @a6a @"mb"rian nu<risi @a6a s"@sis C
M"m"rlukakan kalori <inggi.
0"mb"rian "n"rgi 6an 4H akan m" CO3 s"=ingga sumb"r
"n"rgi l"bi= l"ma=.
.ila gula 6ara= > 339 mgB6l s"baiknya 6is"r<ai 6"ngan
@"mb"rian insulin.
,ib"rikan Aika @"roralB"n<"ral s"lama + =ari <i6ak 6a@a<
6ib"rikan.
T"ra@i @ili=an un<uk s"@sis C argino, glu<amin, om"ga 3.
Nutrisi Risk Index
Un<uk m"n"n<ukan a@aka= <"rmasuk s"v"r"Bmo6"ra<Bmil6
malnu<ri<ion.
$umus C
1,519 X Level serum albumin (g/L) + (0,417 current weight/usual
weight) X 100
.or6"rlin" V 75,+ M 199
Mi6ll" V 13,+ M 75,+
S"v"r" V < 13,+
CAIRAN TUBUH
To<al >airan <ubu= /9 E 6ari .. <o<al, 49 E bukan air. &ang /9 E i<u
<"r6iri 6ari 39 E "ks<ras"lul"r 6an 49 E in<ras"lul"r.
'ks<ras"lul"r <"r6iri 6ari C
1. + E >airan in<"rsi<ial C
a. 4a<ion )1+3 m'PBL*, Na
L
L114 m'PBL, 4
L
L 4
m'PBL, Ca
LL
L 3 m'PBL, Mg
LL
L 3 m'PBL
b. Anion )1+3 m'PBL*C Cl
D
L 114, HCO3
D
L 39,
SO4 L 3, 0O4, Organi> A>i6 L 3
0ro<"in L 1
3. 19 E 6ari in<"rs<i<ial )1 M 3 E 6ari <o<al ..* m"ru@akan
>airan <rans"lul"r, sua<u non !un><ioning >om@on"n<
<"rmasuk >onn"><iv" <issu" Ga<"r )>"r"bros@inal 6an Aoin<
!lui6*.
3. + E >airan @lasma C
a. 4a<ion )1+4 m'PBL* C, Na
L
L
143, 4
L
L 4, Ca
LL
L
+, Mg
LL
L 3
b. Anion )1+4 m'PBL*
Cl
D
L 193, HCO3
D
L 35, SO4
D
L 3, 0O4
M
,
Organi> A>i6 L +, 0ro<"in L 1/
In<ras"lul"r C
a. 4a<oin )399 m'PBL*, 4
L
L
1+9, Mg
LL
L 49, Na
L
L 19
b. Anion )399 m'PBL*C 0O4 6an SO4 L 1+9, 0ro<"in 49
CEA, AFP, CARCINOID
C'A
D A6ala= <umor asso>ia<"6 an<ig"n
D Timbul @a6a usus !"<us, liv"r, @an>r"as, Trim"s<"r I ? II
masa g"s<asi.
D 4=as @a6a A6"rno Ca yang <umbu= 6i 2I Tra>< 6an
@an>r"as, <a@i Auga 6i<"mukan @a6a Ca 0ayu6ara, Sar>oma,
M"6ullary <=yroi6 Ca, Ca @aru, A6"noma Ca C"rvi# s"r<a
A6"no Ca 0ros<a<.
D C'A Auga 6a@a< 6i<"mukan @a6a @"nyaki< non kank"r
s"@"r<i @a6a C=irosis alko=olik, 0an>r"a<i<is, >=ol"sis<i<is,
,iv"r<i>uli<is >olon, >oli<is ul>"ra<iva, Auga @a6a @"rokok,
namun biasanya <i6ak l"bi= 6ari 19 ugr Bml.
D 0"ngukuran ka6ar C'A b"rmakna un<uk m"ngama<i @asi"n
6"ngan @"nyaki< k"ganasan, un<uk m"li=a< @"ny"baran 6an
un<uk m"n6"<"ksi r"kur"nsi s"su6a= <"ra@i @"mb"6a=an.
D C'A a6ala= 2luko@ro<"in yang <"r6a@a< @a6a m"mbran s"l
Aaringan, an<ara lain @a6a s"l kank"r Color"><al.
D 0a6a @"m"riksaan 6i<"mukan @a6a s"rum a<au urin
D Ti6ak s@"si!ik @a6a Ca Color"><al kar"na 6a@a< 6i<"mukan
@a6a Ca yang lain 6an @"nyaki< lain.
AFP ( Alfa Feto Protein ).
D Normal 6i<"mukan @a6a s"rum !"<us sam@ai 1 <a=un s"<"la=
la=ir
D ,i<"mukan 59E @a6a @"n6"ri<a ="@a<oma @rim"r.
D A80 ini 6i@akai un<uk m"n6"<"ksi 6ari Ca 2as<"r, Ca
@ros<a<, T"ra<oma
CARCINOID
0r"6il"ksi C
D A@@"n6i# 49 E ) 49 D +9 E *
D Il"um 39 E
D $"><um 15 E
D .ron>=us u<ama 19 E
D Lambung 3 E
D ,uo6"num 7 E
D 'so!agus 7 E
D Colon 7 E
D 0an>r"as 7 E
D Ovarium 7 E
Survival k"s"luru=an C 1+ E
0rognosis C
D 5+ E Lokal
D +7 E $"gional
D 19 E M"<as<as"
@rognosis @a6a a@@"n6i# l"bi= baik s"r<a <umor karsinoi6 @a6a
lambung 6an >olon l"bi= buruk
M"<as<as" C
D 4" 42. r"gional
D %au=, yang @aling s"ring a6ala= k" ="@ar, @aruD@aru, <ulang,
kuli<, o<ak, ovarium, @ayu6ara, a6r"nal.
D Insi6"nsi m"<as<as" <"rgan<ung ukuran <umor @a6a s"mua
lokasi C
D Tumor J 1 >m C
o @a6a Car>inoi6 a@@"n6i# 9 E rm"<as<as"
o Car>inoi6 usus =alus 3 D 39 E rm"<as<as"
o Car>inoi6 r"><al J 39 E m"<as<as"
D Tumor K 3 >m C
o @a6a Car>inoi6 A@@"n6i# /9 E Malignansi
o Car>inoi6 Usus =alus 19 E Malignansi
o Car>inoi6 $"><al 199 E Malignansi
D S<a6ium @a<ologi b"r=ubungan 6"ngan survival C
1. Invasi lokal C survival + <a=unK 19 E
3. 42. r"gional <"rk"naC survival + <a=un
/4 E
3. M"<as<as" Aau=C survival + <a=un 11 E
SUTURE MATERIAL
Macam-macam benang C
1. ."r6asarkan sumb"r C
.a=an alamia=
.a=an sin<"<ik
3. ."r6asarkan absorbsi C
Absorbl"
Non Absorbl"
3. ."r6asarkan @"mbua<an C
."rs"ra< <unggal ) mono!ilam"n *
."rs"ra< gan6a ) mul<i!ilam"n *
Benang Absorble
0"nAa=i<an luka akan <"rAa6i @ros"s "nFima<ik s"=ingga k"kua<an
m"nurun 6an b"nang =ilang 6is"ra@.
0"nyuli< a6ala=C 2ranuloma b"nang, Sinus.
Alamia=C Ca<gu<, C=romi> >a<gu<, 0lain Ca<gu<, Collag"n.
Sin<"sisC
0olygli>oli> A>i6 ) 02A * C ,"#on.
0olyglo>rii A>i6C (i>ril
Benang Non Absorble
1. Alamia= C Lin"n, 4a<un, Su<"ra.
3. Sin<"<ik C
a. Mono!ilam"n C
i. 0oly"s<"r ) '<=ibon6 B Norsil"n" *
ii. 0olyami6" ) '<=ilan" W
iii. 0oly"<=yl"n" ) ,"nnalon *
iv. 0oly@ro@il"n" ) 0rol"n" B Surgil"n *
b. Mul<i!ilam"n C
i. 0oly"s<"r
ii. 0olyami6"
iii. 0oly@ro@il"n"
iv. ."nang baAa B m"<al C S<ainl"ss
Prinsip memilih benang ( Maingot ) C
1. .ila @"rlu k"kua<an maksimal C
Tingka< @"ny"mbu=an >"@a< )Lambung, Colon, .la66"r*
Absorbl" un<uk m"ng="n<ikan @"r6ara=an.
Tingka< @"ny"mbu=an lamba< ) 4uli<, 8as>ia, T"n6on * C
Non Absorbl"
3. Tra><. Urinarius B Tra><. .iliaris
3. Absorbl" ol"= kar"na b"n6a asing >"n6"rung m"rangsang
@"mb"n<ukan ba<u.
4. 4asus @o<"nsial in!"ksi C Mono!ilam"n
+. 8ak<or kosm"<ik C Mono!ilam"n, k">il, in"r< 6"ngan <i@"
Aa=i<an subku<ikul"r.
/. Makin b"sar ukuran b"nang, makin b"sar r"aksi Aaringan
5. ,a"ra= yang s"ring m"ngalami <"kanan m"n6a6ak )ba<uk*
@"rlu Aa=i<an yang 6iangka< s"g"ra s"su6a= @asi"n s<abil
Macam-macam jarum C
%arum yang i6"al C
1. ,a@a< m"mbaGa b"nang m"lalui Aaringan 6"ngan <rauma
minimal.
3. Cuku@ <aAam un<uk @"n"<rasi Aaringan 6"ngan r"sis<"nsi
minimal
3. Cuku@ rigi6 un<uk <i6ak b"r<amba= b"ngkok 6an >uku@
!l"ksib"l un<uk <i6ak @a<a=.
4. S<"ril 6an an<i kara< un<uk m"n>"ga= in!"ksi C S<ainl"ss
s<""l.
Bagian 1arum :
0oin<
.o6y
'y".
."n<uk @oin<
1. Cu<<ing C @inggir <aAam s"=ingga 6a@a< m"m@"n"<rasi
Aaringan yang kua<
a. 4onv"nsional
b. $"v"rs" Cu<<ing
>. Si6" Cu<<ing
6. Ta@@"r Cu<
3. Ta@@"r
3. .lun<
T"nsion Su<ura <"kanan yang 6i6a@a< ol"= b"nang s"su6a= b"nang
6iAa=i<kan.
PEN1AHITAN USUS
&ang @"rlu 6i@"r=a<ikan 6alam @"nAa=i<an usus a6ala= C
D %a=i<an <ak @"rlu <"gang a<au k"n6ur
D (as>ularisasi usus masi= baik 6an usus masi= vi<al s"r<a <i6ak
<"r6a@a< Aaringan n"kro<ik.
D Ukuran 6an A"nis b"nang =arus s"suai un<uk m"ng=in6ari
<"rAa6inya >u<<ing Aika b"nang <"rlalu k">il.
D S"su6a= s"l"sai @"nAa=i<an =arus 6i >"k lum"n ususnya, a@aka=
>uku@ luas ) <i6ak <"rAa6i obs<ruksi *.
D ,"kom@r"si yang 6ilakukan =arus a6"kua< s"b"lum 6an s"su6a=
anas<omos".
D A@aka= @"rlu @"rlin6ungan a<au <i6ak , <"rgan<ung l"barnya 6an
k"a6aan 6uran<" o@"rasi.
D Sumb"r in!"ksi in<ra ab6om"n =arus minimal a<au <i6ak a6a.
."6a @"nyambungan Lambung D ,uo6"num D &"yunum D Colon C
D Lambung C ."nang absorbl" 6an 6a@a< sa<u la@is ol"= kar"na
lambung kaya akan @"mbulu= 6ara=.
D ,uo6"num C ."nang absorbl" 6an @"nAa=i<an 6ua la@is kar"na
l"<ak r"<ro@"ri<on"al 6an vas>ularisasi kurang bila 6iban6ingkan
usus lainnya 6an @"rlu ov"r="><ing 6"ngan b"nang non absorbl".
D &"yunum C ."nang absorbl" sa<u B 6ua la@is. %ika 6ua la@is
ov"r="><ing 6"ngan b"nang non absorbl".
D Colon C 0"nAa=i<an =arus 6ua la@is. ."nang absorbl" 6i 6alam
6an non absorbl" 6i luar.
."6a @"raGa<an @os< o@ C
D ."rb"6a @a6a @uasanya, yai<u usus =alus s"lama <iga =ari 6an
Colon s"lama lima =ari s"6angkan lambung <"rgan<ung b"sar
k">ilnya r"s"ksi.
D S"lama @uasa =arus 6ib"rikan an<ibio<ik yang a6"kua<,
6"kom@r"si =arus baik 6an @ar"n<"ral nu<risi.
MULTI0L' O$2AN 8AILU$'
)Am"ri>an Collag" o! C="s< 0=ysi>ianB So>i"<y o! Cri<i>al Car"
m"6i>in" Cons"nsus Con!"r"n>" Commi<"*
MO,S a6ala= @"nurunan !ungsi organ @a6a @asi"n yang saki< aku< 6i
mana =om"os<a<is <i6ak 6a@a< 6i@"r<a=ankan <an@a in<"rv"nsi.
S=o>k s"@<i> a6ala= sua<u k"a6aan s"@sis 6an =i@o<"nsis"<"la=
r"susi<asi >airan yang a6"kua<, 6an =i@o@"r!usi <"rmasuk asi6osis
lak<a<, 6isuria, a<au sua<u @"nurunan s<a<us m"n<al yang aku<.
S"@sis a6ala= sua<u k"a6aan SI$S 6an =asil kul<urnya m"mbuk<ikan
a6anya in!"ksi.
SI$S a6ala= r"s@on in!lamasi sis<"mik <"r=a6a@ b"rbagai k"lainan
sis<"mik b"ra< yang 6i<an6ai 3 a<au l"bi= k"a6aan C
su=u K 31C a<au J 3/C
$"s@irasi K 39 kali a<au 0CO3 J 33 mmHg
L"ukosi< K 13.999Bmm
3
a<au J 4.999 Bmm
3
H"ar< ra<" K 79 kali Bm"ni<
0ATO8ISIOLO2I MULTI0L' O$2AN 8AILU$'
A. T=" TGo Hi< T="ory
80R$" H0"
Priar' -/D$
$'ste 0 n.laator'
Respon
Apli.ied $'steic
0n.laator' Respon
$econdar'
-/D$
$econdar' H0"
Death Recover' Recover' Death
8irs< HIT, misalnya C
1. kon<usio @aru kar"na <rauma
3. insu!i>i"n>y ginAal kar"na r=ab6omyolisis
0"ranan Saluran 0"n>"rnaan 0a6a MO8
4ons"@nyaC
Mul<i@l" organ !ailur" m"ru@akan sumasi biologis 6ari s"Aumla=
m"6ia<or =umoral 6"ngan @"n>"<usnya in!"ksi yang <i6ak <"rkon<rol.
M"6ia<orDm"6ia<ornya C
1. IL1C !"v"r, @ro<"olisis
3. 0ros<aglan6inC vaso6ila<asi
3. Cor<i>os<"roi6C =y@"rm"<abolism
4. 2lu>og"n C glu>on"og"n"sis
+. Nor"@in"n@=rinC =y@"rm"<abolism
/. 2roG<=, <=yroi6 =ormonC a>u<" >a<abolism
5. Com@l"ma<, ana@=yla<o#inC mi>ro>yr>ul"r inAury
1. 4inin >ys<, s"ro<onin, =is<aminC vaso6ila<asi
7. O#ig"n !r"" ra6i>alC m"mbran" 6amag"
19. TN8C <issu" inAury, s=o>k
11. Myo>ar6ial 6"@r"san< !ra><urC >ar6ia> 6ys!un><ion
13. NOC vaso6ila<asi, =y@o<"nsi
02$3L"
Altered 0ntestinal Pereabilit'
Bacterial
translocation
0ncreased Portal
!ndoto?eia
$'steic 0n.ection
$'steic
endoto?eia
$eptic $tate
Distant /rgan 8ailure
-/8
SEPSIS
S"@sis a6ala= sua<u SI$S L in!"ksi
SI$S )Sys<"mi> In!lama<ory $"s@ons Syn6rom"* a6ala= sua<u r"s@on
in!lamasi sis<"mik <"r=a6a@ sua<u insul< klinis yang b"ra<,
m"m@unyai mani!"s<asi 3 a<au l"bi= g"Aala C
6"mam ) su=u K 31C* a<au =i@o<"rmi )su=u J 3/C*
Taki>ar6i ) K 79 #Bm"ni<*
Taki@n"a )K 39 #Bm"ni<* a<au 0aCO3 J 33 <orr
L"ukosi<osis )K 13.999Bmm
3
* a<au l"ko@"nia )J 4.999Bmm
3
* a<au
b"n<uk l"kosi< ma<ur K 19 E
Syok s"@<i> a6ala= s"@sis yang b"rkai<an 6"ngan =i@o<"nsi 6an
a6anya buk<iDbuk<i =i@o@"r!usi Aaringan )asi6osis lak<a<, oliguria,
@"ruba=an s<a<us m"n<al*
MO,S a6ala= sua<u gangguan !ungsi organ @a6a @"n6"ri<a yang
b"rsi!a< aku< s"=ingga ="mos<a<is <i6ak 6a@a< 6i@"r<a=ankan <an@a
a6anya in<"rv"nsi m"6is.
PATOGENESIS :
8o>al in!"ksi Ol"= mikroorganism", misalnya bak<"ri,
rik"<sia, virus, Aamur, @arasi<, 6ll
2agal organ
TUMOR GASTER
Tumor gas<"r C D 79E
maligna
D 7+E gas<ri>
a6"no>ar>ino
ma
%"nis lain C lym@=oma,
sPuamous >"ll >ar>inoma,
l"imyosar>oma,
angiosar>oma,
>ar>inosar>oma, 6an
m"<as<as"
Tumor Ainak C @oly@,
l"imyoma, li@oma, 6an
"><o@i> @an>r"as
1. INSI,'NSI ?
'TIOLO2I
D ,i Am"rika C
1D39 B
199.999
D 0ria C Gani<a
V 3 C 1
D 0un>ak
insi6"nsi C
6"ka6" / 6an
5
D L"bi= s"ring
m"ng"nai
sosio"konomi
r"n6a=
D '<iologi C
b"r=ubungan
6"ngan
makanan 6an
rokok,
<"ru<ama
ni<ri<
3. 0ATOLO2I
T"r6a@a< 4 A"nis
<umor gas<"r
b"r6asarkan
@a<ologi C
1. Su@"
r!isi
al
s@r"
a6in
g
3. @oli
@loi
6
3. uls"r
a<iva
4. S>irr
=ous
3. 2'%ALA 4LINIS
,AN 0,
D Anor"ksia
6an
@"nurunan
b"ra< ba6an,
="ma<"m"sis,
6is!agia 6an
ny"ri
D 0, C
Ab6ominal
Mass,
H"@a<om"gal
i, As>i<"s
) b"r=ubunga
n 6"ngan
4ruk"rnb"rg
Tumour*
<"raba 42.
@a6a !ossa
su@ra>lavi>ul
ar )(ir>=oGYs
no6"* 6an
6"@osi<
m"<as<as"
@a6a
umbilikus
) sis<"r
%os"@=Ys
No6ul" *
4. ,IA2NOSIS ,AN
STA2IN2
'n6osko@i C un<uk
m"li=a< l"<ak 6an
@"ngambilan s@"sim"n
0A
.arium 'n"ma C
<"ru<ama un<uk <i@"
S>irr=ous
CT s>an 6"ngan
kon<ras C 0r"o@"ra<iv" )
Li=a< <ab"l*
+. 0'NATALA4SANAA
N
T"ra@i u<ama C o@"ra<i!,
D ra6ikal
sub<o<al
gas<r"k<omi
D <o<al
gas<r"k<omi
D s@l"n"k<omi
bila "ks<"nsi!
sam@ai k"
li"n
D 3 >m
6uo6"num
<"rmasuk
yang
6ir"s"ksi
sam@ai ba<as
<"@i b"bas
<umor
$a6io<"ra@i C
Aarang, 0alia<i!
4"mo<"ra@i C
A6Auvan<,
m"nggunakan +
8TU, m"<=yl
lomus<in",
a6riamy>in,
mi<omy>in C,
Cy<o>in"
Arabinosi6"
ABDOMINAL
COMPARTMENT
SYNDROME
D M"ru@akan s"Pu"l"
6ari r"susi<asi masi!
@a6a syok a<au
isk"mi vis>"ral
D 0aling s"ring
"m"rg"n>y r"@air
@a6a C
D
ab6ominal aori<>
an"urysm
D
<rauma ab6om"n
D
@ankr"a<i<is
D
in!"ksi in<raab6om"n yg
b"ra<
D
luka bakar
D $"susi<asi >airan yg
agr"si! "6"ma
vis>"ral
"6"ma Aar.lunak
kom@lians 66g
ab6om"n.
D 4ombinasi
volum"
in<raab6om"n ?
66g ab6om"n yg
kaku <"k
rongga ab6om"n
CO, sua<u "!"k
yang 6im"6iasi
ol"= v"nous
r"<urn ? <a=anan
r"sis<"nsi vaskul"r
<"k.
In<ra<=oraks.
D 'l"vasi 6ia!ragma
<ransmisi
<"k.in<raab6om"n
k" rongga @l"ura
kom@lians @aru.
2'%ALA 4LINI4
D Oliguria
CO ? r"nal
bloo6 !loG o.k
<"k.in<raab6om"n
kom@r"si
(.r"nalis
<"k.v"na 6lm
@ar"nk=im ginAal
@"
<"k.gra6i"n< @6
m"mbran
glom"rulus
28$
D Isk"mi mukosa
vis>"ral
D Asi6osis
,IA2NOSA
D 2"Aala klinik
D M"ngukur
<"k.in<raab6om"n
D 4lasik C 1. 6is<"nsi
ab6om"n
3. massiv"
in<rav"nous !lui6
r"Puir"m"n<
3.
<"k.v"na s"n<ral ?
ka@il"r @aru
4.
CO
+.
@"
ak
ai
r
G
ay
@r
"s
su
r"
/. Ol
ig
ur
ia
D M"<o6" C <ransur"<=ral
m"asur"m"n< o! urinary
bla66"r @r"ssur" using 8oll"y
>a<="<="r.
N C J 19
mmHg )@osisi su@in"*
S"<"la=
o@"rasi ab6om"n C 3 M 1+ mm
Hg, @"r<imbangkan Ak <"k. 3+
M 39 mmHg o@"ra<i!.
TIN,A4AN
D r"o@"ning
la@ara<omy in>ision
D Ak <an@a r"s>"n<
la@ara<omy, buka
rongga @"ri<on"um
via in>isi mi6lin"
D <u<u@ ab6om"n
<"m@or"r 6g
m"ng=in6arkan
"vis"rasi, @6 o@"n
ab6om"n,
morbi6i<as o.k
im@likasi >airan,
"l"k<roki<, 6an
nu<risi
TRAUMA SPLEEN
Insi6"nsi C @aling banyak
6i<"mukan s"<"la= 6ilakukan
L' s"<"la= <rauma <um@ul
ab6om"n.
Ana<omi S@l""n C
D ,iba<asi ol"=
gas<"r,
="mi6iag!rama kiri,
ginAal kiri, k"l"nAar
a6r"nal, >olon 6an
6in6ing 6a6a.
D Ligam"nD
ligam"nnyaC lig.
C="s<os@l"nia, lig.
S@l"nor"nal, lig.
S@l"nor="r"nik, lig.
S@l"no>olik, lig.
0ankr"a<ikos@l"nik.
,iagnosis C
D Hi@ovol"mik
D Takikar6ia
D Hi@o<"nsi
D Ny"ri kua6ran kiri
a<as, m"ny"bar k"
ba=u kiri )4r"n
Sign*
0"m"riksaan 8isikC
D 0"ri<onis<is biasa
6is"r<ai !rak<ur iga
baGa= )iga I- M
-II*
0"m"riksaan 0"nunAangC
D ,0L 6an US2
un<uk m"li=a<
="mo@"ri<on"um
D CT S>an
D Angiogra!i
T="ra@i T"rgan<ung @a6a C
1. 4"s<abilan
="mo6inamik
3. Usia, anakDanak
biasanya
kons"rva<i!. Orang
6"Gasa biasanya
o@"ra<i!.
3. Trauma @"ny"r<a
4. 4uan<i<as
="mo@"ri<on"um
+. ,"raAa< @"rlukaan
4lasi!ikasi ru@<ur li"n C
%o=n .arr"<, 1713
Ty@" 1
$u@<ur ka@sul <an@a
k"rusakan @ar"nkim yang
b"rar<i
T=B s@l"nora@=y
Ty@" 3
$u@<ur ka@sul 6an
@ar"nkim <a@i <ak m"luas
k" =ilus
T=B s@l"nora@=y ) Aa=i<
ka@sul 6g b"nang absorbl"
6an om"n<al @a<>=
Ty@" 3
Las"rasi yang 6alam 6an
m"luas sam@ai k" =ilus
T=B s@l"n"k<omi
A<au
S@l"nora@=y, ligasi
@"mbulu= 6ara= s"gm"n<al
%aringan n"kro<ik
6ibuang
%a=i<an in<"rlo>king
ma<<r"s
Ty@" 4
Li"n 6alam k"a6aan avulsi
T=B s@l"n"k<omi
SPLEEN ASCESSORY
LO4ASI C
HilusSs"@anAang @"mbulu=
6ara= li"n, >au6a @ankr"as
Ligam"n<um s@l"no>oli>a
Om"n<um maAus, 6a"ra=
@"rir"nal
M"s"n<"rium
,a"ra= @r"sakral
,a"ra= a6n"ksa
,a"ra= @"ri <"s<is
."ra< normal Li"n C 1+9 M
3+9 gr
S@l"nom"gali Aika K B V +99
gr
Masi! Aika K 1999 gr
Hy@"rs@l"nism" a6ala=
kon6isi yang 6i<"n<ukan ol"=
4 k"a6aan C
1. an"mia, <rombosi<o@"ni
a<au l"ko@"ni
3. =y@"r@lasia susmsum
<ulang
3. s@l"nom"gali
4. @"rbaikan s">ara klinis
s"<"la= s@l"n"><omy
kon6isi 6imana <"rAa6i
=y@"rs@l"nism" C
) malignan< *
lym@=o@roli!"ra<iv"
) NHML, CLL, ALL,
=o6gkin *
my"lo@roli!"ra<iv" ) CML,
@oli>y<"mia v"ra *
@rimary <umor
) H"mangiosar>oma, ka@osi
sar>oma, !ibrosar>oma *
m"<as<a<i> <umor
si6" "!"k @os< s@l"n"k<omi
O0SI ) ov"rG=Gling @os<
S@l"n"><omy In!"><ion * ol"=
mikro organism"
m"ningo>o>>us,
@n"umo>o>>us, H. in!lu"nFa.
0"rlu vaksinasi a<au
@"rlin6ungan an<ibio<ik.
0"r6ara=an
Trombosis
8is<ula @ankr"as ) Aika <"rAa6i
k"rusakan @a6a @ankr"as *
ILEUS OBSTRUKSI
T"rminologi C a6anya
gangguan @asas" normal isi
usus kar"na sumba<an lum"n
usus baik @arsial mau@un
<o<al
4LASI8I4ASI
."r6asarkan mo<ili<as usus C
D 0arali<ik
D M"kanik
."r6asarkan 6urasi obs<ruksi
C
o Sim@l"
o S<rangula
si
."r6asarkan 6"raAa< obs<ruksi
C
0ar<ial
To<al
."r6asarkan l"v"l ana<omi C )
<"r=a6a@ valvula .au=ini *
L"<ak <inggi
L"<ak r"n6a=
."r6asarkan @"ny"bab C
'ks<rinsik B
"ks<ramural
Ins<rinsik
) in<ramural,
in<raluminal *
Obs<. UsusC
o ."sar
C
a
(
o
l
v
u
l
u
s
o Halus
H
"
r
n
i
a
A
6
=
"
s
i
Clos"6 loo@ C Aika obs<ruksi
<"rAa6i @a6a k"6ua uAung
s"gm"n, biasanya @a6a ="rnia
in<"rna a<au ban6 yang
m"nA"ra< a<au volvulus.
2'%ALA
D Timbul m"n6a6ak,
aku<
D Ny"ri b"rsi!a< kolik
D Mun<a=
D kons<i@asi
TAN,A
D Ab6om"n
6is<"nsi
D .ising usus
m"ningka<
D Tan6aD<an6a
6"=i6rasi
D 0"ri<oni<is
D S"@sis
-D$A&
D 2as @ro#imal obs<
D 2as ? !">"s )D* 6i
6is<al obs<
D Air !lui6 l"v"l
D ,in6ing usus
m"n"bal
0'NATALA4SANAAN
D ,"kom@r"si M N2T
D 0"rbaiki k"=ilangan
>ari<an 6an
"l"k<roli<
D ."6a= C
o A6="sioli
sis
o $"6uksi
="rnia
o 'n<"ro<o
mi
angka<
ba<u
"m@"6u
o $"s"ksi
l"si obs<B
usus yg
alami
s<rangula
si
o .y @ass
o (olvulus
,"<orsi
volvulus
o ,"kom@r
"si 6g
@roksimal
os<omi
I
l
"
o
s
<
o
m
i
S
"
k
o
s
<
o
m
i
4
o
l
o
s
<
o
m
i
D 0rinsi@ o@"rasiC
o S"g"ra
s"<ala=
6iagnosis
obs<.
To<al
6i<"gakka
n 6an
kon6isi
@asi"n
<"rD
r"=i6rasi
B s<abil
o ."baskan
obs<ruksi
o Nilai
viabili<as
usus
D In6ikasi o@"rasiC
o S<rangula
si
o Clos"6
loo@
LanAu<
o Obs<.
To<al
COLITIS
,"!inisi C Sua<u @"ra6angan
@a6a kolon
L"bi= s"ring 6is"bu< Q
In!lamma<ory .oG"l ,is"as"
R ) I., *
0"n6a=uluan
I., s"@"r<i @a6a 6"Gasa,
<"r6a@a< 6ua b"n<uk u<ama
yai<u Ul>"ra<iv" Coli<is
) UC * 6an Cro=nIs ,is"as" )
C, * Galau@un a6a b"b"ra@a
@"ny"bab koli<is yang lain
s"@"r<i Am"biasis Coli<is
) AC *, Cy<om"galovirus
Coli<is ) CM( * 6an koli<is
kar"na <oksin >los<ri6ium
6i!!i>il" a<au 6ik"nal 6"ngan
0s"u6om"mbran Coli<is )
0MC *. UC 6an C, sam@ai
saa< ini b"lum 6ik"<a=ui
@"ny"babnya b"rlainan
6"ngan koli<is lainnya.
'<iologi
0"ny"bab UC 6an C, b"lum
6ik"<a=ui, 6i6uga kar"na
@r"6is@osisi g"n"<ik ) HLAD
;35 *. S"6ang bak<"ri 6an
virus 6i@"r>aya bukan
s"bagai ag"n @rim"r. 8ak<or
@sikologis 6i6uga
m"mb"rb"ra< 6an m"namba=
kronisi<as @"nyaki< <"<a@i
bukan s"bagai !ak<or
@"n>"<us. 0"ny"bab koli<is
yang lain @arasi< <"ru<ama
amuba ) AC *, virus
) CM( * 6an bak<"ri ) C.
6i!!i>il" *.
0a<ologi
UC m"ru@akan @"nyaki<
@rim"r @a6a mukosa r"k<um
6an kolon, Aika s"luru= kolon
<"rk"na 6is"bu< @an>oli<is,
6"ngan 6a"ra= yang @aling
b"ra< 6i sigmoi6 6an r"k<um.
4arak<"ris<ik mikrosko@ik
mulai 6ari "ri<r"ma mukosa,
granular, 6an mu6a= @">a=
k"mu6ian b"rk"mbang
m"nAa6i abs"s kri@<a, 6an
=ilangnya k"l"nAar glan6ular
mukosa. ,in6ing kolon
m"nAa6i <i@is, Aika @ros"s
in!lamasi b"rlangsung <"rus
6in6ing m"nAa6i kaku, <"bal
6an m"m"n6"k. Mukosa
m"nAa6i a<ro!i, <"rb"n<uk
@oli@ s"mu 6an =ilang li@a<an
=aus<ra.
0a6a C, k"lainan @a<ologi
yang 6i6a@a< a6ala= b"ru@a
k"lainan mukosa 6iskr"<
6is"lingi mukosa yang r"la<i!
in<ak, s"lain i<u k"lainan
bukan =anya 6i kolon <"<a@i
k"lainan bisa <"rAa6i 6imana
saAa mulai 6ari mulu< sam@ai
anus s"@anAang saluran
gas<roin<"s<inal. &ang
<"r@"n<ing a6ala= @"ra6angan
<"rAa6i @a6a <ransmural.
S">ara makrosko@ik 6i6a@a<
a6anya k"lainan @a6a mukosa
an<"m"s"n<"rik, @"ra6angan
@a6a m"s"n<"rium, <"rb"n<uk
!ormasi s<rik<ur, 6an
<"rb"n<uk !is<ula k" usus
=alus, kolon, kan6ung k"mi=
6an kuli<. ,in6ing usus
m"nAa6i <"bal 6"ngan "6"ma
submukosa, !ibrosis 6an
6ila<asi saluran lim!". Ulkus
k">il mungkin <"rli=a<
6imukosa, m"mb"n<uk
s"@"r<i =am@aran ba<u koral
Q>obl" s<on"R. T"<a@i
glan6ula <ubulus 6an s"l
gobl"< normal. 8isura yang
<"rb"n<uk longi<u6inal s"AaAar
aksis s"ring <"rli=a< 6i 6a"ra=
m"s"n<"rik. 8isura ini bisa
sam@ai k" o<o< 6an
m"mb"n<uk saluran sinus,
!is<ula, @"rl"ngk"<an 6an
abs"s kronis. 2ranuloma
yang <"rn"<uk 6ari s"lDs"l
"@i<"l 6"ngan in<i mul<i
nukl"ar 6i<"mukan 6i
submukosa a<au subs"rosa
a<au @a6a 6a"ra= k"l"nAar
g"<a= b"ning.
4oli<is kar"na amuba
biasanya @a6a @"m"riksaan
!">"s 6i6a@a<kan kis<a a<au
@arasi< amuba.
CM( koli<is biasanya
m"ny"rang @"n6"ri<a 6"ngan
immuno>om@romis"6 6imana
6aya <a=an <ubu= @"n6"ri<a
m"nAa6i l"ma=. S">ara
mikrosko@ik 6i<"mukan gian<
>"ll 6an >y<om"galy 6"ngan
in<i @l"omor!ik yang b"risi
ba6an inklusi ) =alo rims,
oGlIs "y" *.
0MC saa< 6i@"r>aya kar"na
a6anya <oksin yang
6i=asilkan ol"= >los<ri6ium
6i!!i>il", 6i6uga <oksin ini
yang m"nAa6i m"6ia<or
<"rAa6inya @"ra6angan 6an
@"mb"n<ukan
@s"u6om"mbran.
0s"u6om"mbran <"rs"bu<
<"r6iri a<as s"lDs"l ra6ang,
!ibrinD!ibrin, bak<"ri 6an "lD
s"l lain yang 6ik"luarkan ol"=
mukosa.
di$$icile >aus"s an
in!lamma<ory r"a><ion by
@ro6u>ing 3 @o<"n< <o#insC
To#in A is an
"n<"ro<o#in <=a<
bin6s <o knoGn
r">"@<ors in <="
boG"l Gall. T=is
l"a6s <o a><iva<ion
o! <=" in!lamma<ory
>as>a6",
>y<osk"l"<al
6"rang"m"n<s, an6
6isru@<ion o! <="
in<"r>"llular <ig=<
Aun><ions, >ausing
!lui6 s">r"<ion,
mu>osal inAury,
"6"ma, an6
in!lamma<ion.
To#in . is a
>y<o<o#in !or G=i>=
a r">"@<or =as no<
b""n !oun6 in <="
=uman boG"l
mu>osaH =oG"v"r,
<=is >y<o<o#in also
a@@"ars <o a>< as a
>y<osk"l"<al
6isru@<or, l"a6ing
<o !ur<="r mu>osal
inAury. To#in .
may @lay a rol" in
a><iva<ing <="
in!lamma<ory
>as>a6".
0r"s"n<asi klinik, @a6a
umumnya m"nunAukkan C
Anor"#ia
Ny"ri @"ru< a<au kram @"ru<
,iar"
,"mam
CM(
0MC UC
His<ory o!
8"v"r
Anor"#ia
Malais"
;"ig=< loss
,"=y6ra<ion
Ab6ominal @ain
Ab6ominal 6is<"n<ion
Naus"a
(omi<ing
C=roni> Ga<"ry 6iarr="a
.loo6y 6iarr="a
Cons<i@a<ion
;ors"ning sym@<oms o! in!lamma<ory boG"l
6is"as"
His<ory o! an<ibio<i> "#@osur" an6
C
,iarr="a
L"uko>y<osis
8"v"r
Ab6ominal @ain or >ram@ing
O<="r !in6ings
Naus"a
Malais"
Anor"#ia
Hy@oalbumin"mia
Anasar>a
'l"><roly<" 6is<urban>"s
O>>ul< >oloni> bl""6ing
,"=y6ra<ion
His<ory o! C
O<="r !in6ings
0"m"riksan 0"nunAang C
Ti6ak a6a @"m"riksaan
k=usus yang m"nAa6i a>uan
un<uk koli<is, @"m"riksaan
bak<"ri a<au @arasi< b"lum
<"n<u m"n"gakkan 6iagnosis
an<ara I., in!"><ious boG"l
6is"as" kar"na bisa saAa I.,
>oin!"ksi 6"ngan @arasi<,
bak<"ri a<au s"baliknya.
T"<a@i @aling <i6ak
@"m"riksaan labora<orium
6a@a< m"li=a< a6anya @arasi<,
virus a<au bak<"ri yang
6iangga@ m"m@"rb"ra<
@"nyaki<. T"<a@i @"m"riksaan
s"rologis 6a@a< m"nilai
a6anya CM( 6an 6"ngan
'LISA 6a@a< m"ngukur
<oksin C. 6i!!i>il" 6an
@"m"riksaan kul<ur un<uk C.
6i!!i>il".
'n6osko@i 6i@akai un<uk
m"nilai "ks<"nsi 6an b"ra<nya
@"nyaki<, kom@likasi yang
<"rAa6i, 6an bio@si.
$a6iogra!i 6a@a< 6ik"rAakan
6"ngan kon<ras, m"nilai
mukosa, =aus<ra s"r<a
@"n"balan 6in6ing usus a<au
a6anya !is<ula. .iasanya
6i<"mukan a6anya ulkus
mukosa 6"ngan sisi yang
<i6ak b"ra<uran, "6"ma
mukosa 6"ngan @"nam@ilan
s"@"r<i @oli@, 6in6ing m"nAa6i
<"bal, @"n6"k 6an k"=ilangan
gambaran =aus<ra.
T"ra@i
M"ski@un UC 6an C,
m"ru@akan 6ua @"nyaki<
yang b"rb"6a <"<a@i 6alam
@"ng"lolaan nya =am@ir sama
yakni <"rgan<ung 6ari
@r"s"n<asi klinik 6an lokasi,
"ks<"nsi 6an b"ra< ringannya
k"lainan.
Nono@"ra<i!
Sul!asalaFin" 6an s<"roi6
m"ru@akan mo6ali<as <"ra@i
un<uk UC
Immunosu@r"si!
aFa<=rio@rin" 6an /D
m"r>a@<o@urin" 6i@akai un<uk
m"ngurangi s<"roi6 @a6a C,
4a6angDka6ang
m"<roni6aFol" 6i@akai
s"bagai <"ra@i <amba=an
un<uk @"n6"ri<a 6"ngan UC
a<au C, yang <i6ak r"s@onsi!
<"r=a6a@ sul!asalaFin".
Un<uk amuba 6i@akai an<i
@arasi< s"@"r<i m"<roni6aFol",
"m"<in a<au 6i=i6ro"m"<in.
Un<uk C. 6i!!i>il" 6i@akai
m"<roni6aFol" a<au
imi6aFol".
Un<uk CM( 6i@akai an<ivirus
s"@"r<i gran>i>ovir 6an
!os>arn"<.
O@"ra<i!
In<"rv"nsi o@"rasi C
Masi= a6a g"Aala s<l= 3 <a=un
<"ra@i m"6ikam"n<osa yang
a6"kua<
0"n6"ri<a <i6ak 6a@a<
m"makai s<"roi6 Aangka
@anAang
A6anya r"<ar6asi
@"r<umbu=an kar"na
@"nyaki<nya s"n6iri a<au
<"ra@i s<"roi6
$"siko karsinoma
0"r6ara=an ="ba<
0"r!orasi
Toksik M"gakolon
Tiga <in6akan o@"rasi yang
6ianAurkan H
0rok<okol"k<omi <o<al 6"ngan
il"os<omi @"rman"n
0rok<okol"k<omi <o<al 6"ngan
il"os<omi @"rman"n 6an
r"s"rvoir il"um ) 4o>k @ou>=
*
0rok<okol"k<omi <o<al 6an
@"ngangka<an mukosa r"k<um
"n6or"k<al 6"ngan
il"oanas<omos"
0rognosis C
4oli<is uls"ra<i! 6an @"nyaki<
Cro=n b"r<"n6"nsi un<uk
ganas <"ru<ama @a6a C
Ons"< s"b"lum usia 49 <a=un
M"li@u<i kolon a<au r"k<um
a<au k"6uanya
,urasi saki< l"bi= 6ari a<au
sama 6"ngan 19 <a=un
Co"#is 6"ngan s<rik<ur,
!is<ula a<au s"gm"n by @ass
KOLELITHIASIS
US2 C ,iagnos<ik ba<u
kan6ung "m@"6u m"ningka<
%o=n .obbs C
4ol"sis<oli<o<omi
T= 1113 4arl Lang"nbu>= C
4ol"sis<"k<omi 6an suks"s.
S"lama 199 <= o@"n
kol"sis<"k<omi Qgol6 s<an6arR
06 os 6g kol"li<=iasis yg
sim@<oma<ik.
,g @"rk"mbangan
<"knologiCLa@arosko@i
kol"sis<"k<omi
Insi6"nsiC
,i USA 19E @"n6u6uk V 3+
Au<a @"n6u6uk, 6an 79E
m"ru@akan ba<u kol"s<"rol.
Timur Aau= C .a<u @igm"n.
,g m"ningka<nya usia,
@r"val"nsi Auga m"ningka<
;ani<aK0ria V 3C1
0a6a k"=amilan, insi6"nsi
m"ningka< C "!"k @rog"s<"ron
8ungsi 4an6ung 'm@"6uC
DM"nyim@an >airan "m@"6u
DM"m"ka<kan >airan "m@"6u
$angsang kon<raksi C
D4imus asam 6alam
6uo6"num 6an l"mak
Hormon C 4ol"sis<okinin
)CC4*
4arak<"ris<ik 'm@"6u C
0ro6uksi /99D199 mlB=ari
T66 CD19E air
D39E Fa< <"rlaru<CDasam
"m@"6u )/+E*
D!os!oli@i6 )39E*
D@ro<"in )4D+E*
Dkol"s<"rol )4E*
Dbilirubin <"rkonyugasi
)9,3E*
D"nFimD"nFim
Mi>"ll" CD4um@ulan
@olimol"kul
DM"m@"r<a=ankan
li@i6 6lm k"a6aan laru<
4lasi!ikasi ba<u kan6ung
"m@"6u C
3 Ma>am C
D.a<u kol"s<"rol
D.a<u @igm"n a<au ba<u
bilirubin, yg <6r 6ari kalsium
bilirubina<
D.a<u >am@uran
0ATO2'N'SA
.a<u kol"s<"rol. T"r6iri 59E
kris<al kol"s<"rol
0ros"s 4 <a=a@C
1.0"nA"nu=an "m@"6u
ol"= kol"s<"rol
3.0"mb"n<ukan ni6us
3.4ris<alisasi
4.0"r<umbu=an ba<u
4ol"s<"rol <"rlaru< 6alam
b"n<uk Mi>"ll"C
6+olesterol7
$os$oli"id(lecithin)7asa,
e,"edu4
D."r<amba=nya s"kr"si
kol"s<"rol
D0"nurunan r"la<i! asam
"m@"6u a<au !os!oli@i6
Su@"rsa<urasi kol"s<"rol
LiPui6 >ys<allin
)L* Ni6us
4ris<al
D0"r<umbu=an ba<u <"rAa6i
kar"na @"ng"n6a@an kris<al
kol"s<"rol 6i a<as ma<rik
inorganik.
0"ny"bab ba<u kol"s<"rol
Mul<i!ak<orial C
Dsa<urasi kol"s<"rol
Ds<asis "m@"6u
D!ak<or @ronu>l"a<ing
Nu>l"a<ion
0ros"s kom@l"k yang
m"m"rlukan sa<urasi
kol"s<"rol, @ro<"in "m@"6u
6an @igm"n, bak<"ria, 6"bris
>"llular, mukous
0"mb"n<ukan kris<al
?Agglom"ra<ion ba<u s">ara
makrosko@ik.
S<asis "m@"6u
insi6"nsi kol"li<=iasis
o.k CD Aumla= garam "m@"6u
D 4on6isiRi6"al mili"uR
un<uk <"rAa6inya @r"si@i<asi
.a<u @igm"nB.a<u kalsium
bilirubina<
D.a<u "m@"6u 6g ka6ar
kol"s<"rol J3+E
DS"ring 6i<"mukan 6alam
ukuran b"sar
D4ons"n<rasi bilirubin
un>onAuga<"6 m"ningka< 6i
kan6. 'm@"6u
6an 6i =a<i L @r"si@i<asi
kalsium bilirubina<" ? garam
yg <i6ak
laru<
D."r=ubungan 6g in!"ksi,
s<asis, 6"konAugasi bilirubin
? "kskr"si
kalsium.
DIn!"s<asi @arasi< CD>lonor>=is
sin"nsis, !as>iola ="@a<ika,
as>aris.
.a<u @igm"n
1..a<u @igm"n >okla<
DS"ring 6i<"mukan 6i asia
D."r=ubungan 6g in!"ksi
.ilirubin un>onAuga<"6 )yg
6i=asilkan ol"= bak<"ri
6">onAuga<ion* L kalsium
6an "m@"6u
Q4alsium bilirubina<"
ma<rikR)kom@on"n u<ama*
D.ak<"ri s"ring 6i<"mukan
6alam ba<u @igm"n
3..a<u @igm"n =i<am
D.a<u ini s">ara <y@i>al
6i<"mukan @6 os 6g @"ny
="moli<ik kar"na
s@="rosi<osis ="r"6i<"r, si>kl"
>"ll 6is"as" ? <=alas"mia,
a<au
>irr=osis.
D4"<"rliba<an kalsium.
D,i!asili<asi ol"= s<asis
"m@"6u.
8ak<or 0r"6is@osisiC
1.Ob"si<as
D8k r"siko ba<u kol"s<"rol
3D3# li@a<
D;ani<a usia 4+D++ <= 6g
ob"si<as, K+9E 6g riG
kol"li<=iasis 6an @"ny
kan6ung "m@"6u.
DS"kr"si "m@"6u 6g
kons"n<rasiyg r"la<i! <inggi
)kol"li<=og"nik*.
3.,iab"<"s M"li<us
D4ol"li<=iasis 6g ,M
k=ol"sis<i<is aku< risiko <A6
kom@likasi
s"@sis @os< o@
DR0ro!ilak<ik
kol"sis<"k<omiR @6 os 6g ba<u
asim@<oma<ik L ,M
3.Cirr=osis.
DInsi6"nsi ba<u @igm"n
@rim"r
D4ol"sis<"k<omi @6 os 6g
>irr=osis C
angka morbi6i<as 6an
mor<ali<as, kar"na
bl""6ing ? k"suli<an
kon<rol @"r6ara=an
o.kCD=i@"r<"nsi @or<al
D<rombosi<o@"nia
s"kun6"r <=6 =i@"rs@l"nism
Dkoagulo@a<i
DR0ar<ial kol"sis<"k<omiR,
6g m"ninggalkan
6in6ing @os< 6ari kan6ung
"m@"6u.
4. T0N
D0r"6is@osisi <A6 kol"sis<i<is
kalkulus ?akalkulus
.@"ruba=an ak<i!i<as
mo<orik 4.'
.@"nurunan rangsangan
kon<raksi 4.'
D0ro!ilaksis kol"sis<"k<omi
@6 os 6g T0N Aangka
@anAang.
D0"mb"rian !armakologi
@ro!ilaksis 6g s<imulasi
@"rio6ik uB kon<rkasi 4.',
m"n>"ga= QT0N
in6u>"6 gall bla6"r
6is"as"R
+.(ago<omi
US2C<run>al vago<omi <A6
6ila<asi 6ari 4.'
/.In!"ksi biliar 6an in!"s<asi
@arasi<, ba<u @igm"n
5.C=rons 6is"as", <"rminal
il"um r"s"><ion.
1.%"Auno il"al by@ass
7.Hi@"rli@o@ro"in"mia <i@"
I(
19.,i"< <inggi kalori 6an
kol"s<"rol.
,iagnos<ik
1.$on<g"n @olosCDba<u
ra6ioo@aPu" 19E,
sisanya ba<u
ra6iolus>"n<
3.US2CDnilai 6iagnos<ikyg uB
ba<u 4.'
Dk">urigaan
k"ganassan
D0"l"baran sal
"m@"6u in<raB"ks<ra="@a<ik
DTumor ka@u<
@ankr"asB@ankr"a<i<is
3.'$C0?0THCCl"<ak,6"raAa<
?@"ny"bab sumba<an
4.4olangiogra!i I.(
+.S>anning 6g ra6ionukli6a
HI,A.
/.LabC .ilirubin
D4a6ar <"r<inggi umumnya
6ibaGa= 19 mgB6l
ra<aDra<a 3D4 mgB6l
DIk<"rus yang =ilang <imbul
=am@ir s"lalu 6iD
s"babkan ol"= ba<u
"m@"6u, s"6angkan ik<"rus
yg @rogr"si! <an@a 6is"r<ai
g"Aala kolangi<is yg
b"rar<i =am@ir s"lalu
6ikar"nakan k"ganasan
Mani!"s<asi 4linik
D4"banyakan os 6g ba<u 4.'
asim@<oma<ik, 1+E
b"rk"mbang
ny"ri biliar.
D,i USAC +9E ba<u 4.'
asim@<oma<ik
sisanyaC Dkol"sis<i<is kronik
Dkolik biliar
Dkol"sis<i<is aku<
DS"Aumla= os m"ng"lu=C@os<
@ran6ial @ain,6is@"@sia,
"@igas<rium
6is>om!or<, !la<ul"n>", ny"ri
kua6ran kanan a<as yg
m"nAalar k"
ba=u a<au s>a@ula kanan.
0"nanganan kol"li<=iasis
1.T=B M"6is
DC="no6"o#y>=oli> a>i6
)C,CA*
.in=ibi<or s@"si!ik HM2D
CoA r"6uk<as"
.,issolusi kom@li<
13,+E
.,issolusi @ar<ial 31E
.r"kur"nsi
DUrso6"o#y>=oli> a>i6
)U,CA*
.K"!"k<i! 6iban6in!
C,CA
.,issolusi 49E
Saa< ini @"ng=an>ur ba<u uB
ba<u kol"s<"rol
D,ir">< Con<a>< ,issolu<ion
.Ins<ilasi langsung
.M"<=ylD<"r<Dbu<=yl "<="r
)MT.'*C ali@=a<i> "<="r
.Os r"siko 6g ba<u
sim@<oma<ik, m"nolak
o@"rasi,
6uk<us sis<ikus @a<"n.
.$"kur"nsi 19E
.'.SC Toksik ? 'ks@losi!
D'S;L
.$iG ny"ri Tr biliar
.1D3 ba<u ra6iolus>"n< 6g
6iam"<"r J 39 mm
.8ungsi 4. ' baik
.'kslusiCDba<uK3mm
Dba<u b"sarBba<u
kalsi!ikasi
DNon !un><ioning
4.'
DA6anya kol"sis<i<is
aku<, kolangi<is,
Aaun6i>" a<au
@ankr"a<i<is
.$"kur"nsi
O@"n kol"sis<"k<omi
.2ol6 s<an6ar uB s"mua
@asi"n 6g ba<u 4.' yg
sim@<oma<ik.
.0ros"6ur <"r@ili= UBC
kol"sis<i<is yg b"ra<
"m@i"ma
kolangi<is aku<
@"r!orasi 4.'
!is<ula kol"sis<o"n<"rik
k">urigaan n"o@lasma
4.'
La@arosko@i
4ol"sis<"k<omi
.0a6a kol"li<=iasis 6an
kol"sis<i<is <an@a kom@likasi
.4I Absolu< CDkon6isi os
A"l"k
Dkoagulo@a<i yg
<i6ak <"rkor"ksi
D@"ri<oni<is a<au
>uriga n"o@lasma
.4I r"la<i!CDkol"sis<i<is aku<
DriG o@"rasi
s"b"lumnya
Dob"si<as
D>irr=osis
Dk"=amilan
4onv"rsi 6ari La@arosko@i k"
O@"n 4ol"sis<"k<omi
DA6anya a6="si a<au
in!lamasi yg b"ra<.
DA6anya ba<u 6i C.,
)19D1+E* 6ari os 6g
kol"li<=iasis <"rbuka m"miliki
ba<u 6i C.,.
PANKREATITIS
DAk<i!asi "nFim in<ras"lular
?au<o6ig"s<i
DIn!lamasi @ankr"as 6g
mani!"s<asi lokal?sis<"mik
D3 b"n<ukCaku<?kronis
D'<iologiC alko=ol ? ba<u
"m@"6u
D4"ma<ianC MO8 ? In!"ksi
Patofisiologi:
DT"ori Common >=ann"l
DSumba<an Am@ula va<"ri
$"!luk ? ,uk<al
=i@"r<"nsion
O@i" =y@o<"sisC ba<u
im@a><"6
A>os<a ? 4"llyC <ransi"n<
obs<ru><ion
DAlko=ol CD"!"k <oksik
lansung
D@ro<"ina>"ous
@lugging
D"!"k @6
6uo6"numC in!lamasi,s@asm"
am@ula,r"!luk
DTk< s"lC k"<i6aks"imbangan
=om"os<asis in<ras"lul"r
Dbloka6"
"ksosi<osis )@ankr"as<asis*
Dak<i!asi
<ri@sinog"n <ri@sin
D<ri@sin
m"n>"<uskan ak<i!asi
Fimog"n
D@"ranan
si<okain"
Klasifikasi:
Atlanta International
symposium (1992*C
DAcute Interstitial
pancreatitisC ringan,"6"ma
in<"rs<i<ial,
n"krosis)D*
DNecrotizing PancreatitisC
b"ra<, n"krosisi Aar, sis<"mik
DSterile necrosisC n"krosis,
in!)D*
DInfected necrosisC n"krosis,
in!)L*
DAcute fluid collectionC
kol"ksi >airan, l"akag"
DPancreatic pseudocystC
kol"ksi >airan, 6in6ing
non"@i<"l
DPancreatic cystC kol"ksi
>airan, 6in6ing "@i<"l
DPancreatic abscessC @us
sirkumskri@, krn @ank<"a<i<is
n"kro<ikan
B<rauma
DSuppurative cholangitisC
in! 6i <r biliaris krn a6anya
obs<ruksi
Manifestasi klinis:
Dny"ri ab6om"n, m"nAalar k"
@unggung
Dny"ri 6i>"<uskan 6i"<
l"mak?@ro<"in, alko=ol
Danor"#ia, naus"a, vomi<us
D6"mam
Dmassa 6i "@igas<rium, ik<"rus
Dg"Aala a<i@ikalC ny"ri
ab6om"n, ny"ri @as>a
o@"rasi, gg Aan<ung,
@aru,="@ar, ginAal, 6an
m"<abolik
Pemeriksaan fisik:
D6"mam, <akikar6ia, mus>ular
guar6ing, @"ru< k"mbung
Dik<"rus, s"sak na!as, gg
="mo6inamik,
="ma<"m"sis?m"l"na
DCull"n sign, 2r"y <urn"r
sign,no6ul kuli< "ri<"ma<osa.
D0ur<s>="r r"<ino@a<=y
Laboratorium
Amilas" ? Li@as"C
Damilas" 6a@a< 6is"babkan
ol"= =al lain, li@as" l"bi=
s@"si!ik
Damilas" urin" K s@"si!ik,bila
K399uBl
Dra<io amilas" 6an klir"n
kr"a<inin K/E, konsis<"n 6g
@ankr"a<i<is
'a*iolo,i
D#Dray ab6om"nC >olon >u<D
o!! sign, s"n<in"l loo@, ill"us,
kalsi!ikasi in<ra@ankr"as
DUS2C "<iologi, kom@likasi,
gui6ing
k"rugianCo@"ra<or 6"@"n6"n<,
gas in<raluminal
DUS2 'n6osko@ik )'US*C
gbr yg K6"<ail, <6k
<"r@"ngaru= a6anya
gas in<raluminal
DCT s>anC n"krosis @ankr"as,
@"r6ara=an, kol"ksi >airan,
gui6ing
DM$C0C Obs<ruksi biliar, ?
6uk<us @ankr"a<ikus
non invasi!,
aman ? >"@a<
D'$C0C 6ir"k visual
,iagnos<ik <"rmasuk uk
6uk<us ? T"ra@i
Estimasi *era4at peny 5
pro,nostik
1. 4ri<"ria $ansonC
0aling banyak
6igunakan, <"rba<as
@a6a 41 Aam
@"r<ama, nilai
Ambang <"rgan<ung
'B. s"nsi<i!i<as 53E
? s@"si!i<as 55E
0"n"li<ian
$ansonJ3
mor<ali<as 1E
$ansonK3
mor<ali<as 33?
3. 2lasgoG )Imri"*
0aram"<"r
3 a<au K <an6a
@ankr"a<i<is yg
b"ra<
3. A0ACH')A>u<"
0=ysiologi> an6
C=roni> H"al<=
'valua<ion*
,a@a< m"nilai
ka@an saAa, <a@i
<i6ak @rak<is.
S"nsi<i!i<as 55E,
s@"si!i<as 14E
4. 0"ri<on"al Lavag"
S@"si!i<as 73E,
s"nsi<i!i<as +4E
Tin6akan ini Auga
b"rsi!a< T"ra@i @6
$anson K3
+. ,inami> CT s>an
,"ngan kri<"ria
.al<=aFar,s"nsi<i!i<a
s 15E, s@"si!i<as
11E
Diagnosa BandingC
4"a6aan
3
Aku< Ab6om"n
Penan,anan
1. Penatalaksanaan
non Bedah
D@"raGa<an
su@or<i!,
in!lamasi,m"n>"ga
= in!, <=B
kom@likasi
Db"rsi!a<
sim@<oma<is
2. Penatalaksanaan
Bedah
In6ikasi @a6a
0ankr"a<i<is
n"kro<ikan a<au
kom@likasi ana<omi
, M"nuru< Hans
6kkC
. Aku< ab6om"n yg
m"n"<a@
. N"krosis
<"rin!"ksi
. N"krosis s<"ril yg
m"ny"babkan MO8
. 4om@likasi lokal
yg m"ningka< ?
m"n"<a@C
D
@"r6ara=an masi!
in<raab6om"n
Dil"us
@"rsis<"n
D@"r!orasi
usus
D@or<al
v"in <rombosis
0"nanganan 0ankr"a<i<is
0ankr"a<i<is aku< ringanD
s"6ang
D$inganS"l! limi<"6
6is"as"
DT"ra@i su@or<i!C r"susi<asi
>airan, @"ng"lolaan ny"ri,
nasogas<ik
su><ion
D.a<u "m@"6u
kol"sis<"k<omi ?
in<rao@"ra<i! kolangiogra!i
.a<u 6i C.,
'ks@lorasiB"n6osko@i
s@=ink<"ro<omi ? "ks<rasi
.a<u.
Pankreatitis akut berat
1. 0"nanganan 6i
ICU
3. 0"m"riksaan
C'DCT un<
"ks<"nsi?kom
@likasi
3. Nu<ri<ional
su@@or<
4. 0"ng"lolaan
koB yg <"rAa6i
6g ban<uan
ra6iokogi
+. 'n6osko@i
s=ink<"ro<omi
? "ks<rasi
ba<u yg
6ilakukan 41
Aam @"r<ama
mor<ali<as
ekrosis $teril
4.U baikkons"rva<i!
4.U A"l"kas@irasi 6g
gui6ing CT, 6ilakukan
gram?kul<ur
0uasa,
Ab iv,analg"<ika, T0N.
.ra6l"y mor<ali<as
Pankreatitis ekrotikan *,
In+eksi
,a@a< b"ru@aC
1. In!"><"6 @an>r"a<i>
n">ro<i>C A. broa6
s@"><rum,
6"bri6"m"n<
?s"lanAu<nyaC
>los"6 @asiv"
6rainag"B>los"6
su><ion
6rainag"Bo@"n
@a>king
?@"ri<on"al lavag"
3. 0an>r"a<i> Abs>"ssC
4. In!"><"6
@s"u6o>ys<C
6rainas" "ks<"rna ?
Ab
+. A>u<" su@ura<i!
>=olangi<isC
m"ng=ilangkan
obs<ruksi 6g
"n6osko@i
@a@ilo<omi 6an
"ks<rasi ba<u
Pankreatitis dg sebab yg
tidak jelas:
D0ankr"a<i<is i6io@a<ik
D'$C0 6an 0"m"riksaan
as@irasi bil"
DTi6ak b"r=asil 6ilakukukan
kol"sis<"k<omi la@arosko@i
"m@irik
<.u bilaC D s>r klinis
konsis<"n 6g galls<on"
@ankr"a<i<is
D !amily =is<ory
galls<on"
D L8T <ransi"n<ly
abnormal
Pankreatitis kronis
S"ring @a6a @"minum
alko=ol 6alam Aangka Gak<u
lamaI6u><al @lugging ?
>al>i!i>a<ion. 4"lu=an
<"rs"ring ny"ri, 6a@a< 6is"r<ai
s<"a<or="a 6an 6iab"<"s.
0a6a @"m"riksaan
M$C0B'$C0C uk ?ana<omi
,.0ankr"a<ikus
,uk<us K /mm Zsurgi>al
>orr"><ionI 6ilakukan
@ros"6ur 6rainas" 6g 0u"s<oG
0ro>"6ur".
,uk<us J /mm 6ilakukan
r"s"ksi @ankr"a<"k<omi
Pseudokista
D.iasanya unilokular, lokasi
<"rs"ring 6i l"ss"r sa>
D,iakiba<kan ru@<ur 6ari
6uk<us
D'B <"rs"ring @ankr"a<i<is 5+E
? Trauma 3+E
D4linis ny"ri @"rsis<"n,
6"mam 6an il"us. 3D3 mg
s"<"la= s"rangan
@ankr"a<i<is B <rauma,
6i<"mukan massa 5+E
non<"n6"r B slig=<
<"n6"r .ka6ar amilas" <"<a@
<inggi
D 0s"u6okis<a sim@<oma<ik
)ny"ri, @"r6ara=an, a<au
in!"ksi* a<au ukurannya K5
>m 6an m"mb"sar 6g >"@a<
m"m"rlukan in<"rv"nsi
b"ru@aC
1. As@irasi @"rku<an,
<in6akan s"m"n<ara
s"lanAu<nya 6g
<in6akan
"n6osko@i B @"mb"6a=an
3. T"knik 'n6osko@iC
<rans@a@il"r a<au
<ransmural
3. 0"mb"6a=anC
,rainas" In<"rna
)s<an6ar <"ra@i*C
DTransgas<ri>
>ys<ogas<ro<omy
DTrans6uo6"nal
>ys<o6uo6"nos<omy
DCys<oA"Aunos<omy
,rainas" 'ks<"rnaC
r"kur"nsi