Anda di halaman 1dari 49

DRAF

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH

DOKUMEN STANDARD KURIKULUM DAN PENTAKSIRAN






BOROS KADAZANDUSUN

TOUN 5

DOKUMEN STANDARD & PENTAKSIRAN

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH (KSSR)


MODUL ELEKTIF

BAHASA KADAZANDUSUN
TAHUN 5

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


ID SUANG

BOLIKAN

Rukun Negara

Falsafah Pendidikan Kebangsaan

Kopointutunan

Tudu om Dimpoton

Dokumen Standard Kurikulum om Pentaksiran

Prinsip Do Pedagogi Kurikulum Standard

Ponginsamakan Kurikulum Modular

11

Kurikulum Boros Kadazandusun

13

Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om Taang Koinabasan montok Kabaalan Mokinongou Om Moboros Toun 4

25

Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om Taang Koinabasan montok Kabaalan Mambasa' Toun 4

31

Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om Taang Koinabasan montok Kabaalan Monuat Toun 4

38

Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan montok Kabaalan Kolumison Boros Toun 4

43

Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan montok Kabaalan Puralan Boros Toun 4

44

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013

RUKUN NEGARA
BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung cita-cita
untuk mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan
seluruh masyarakatnya; memelihara satu cara hidup
demokratik; mencipta masyarakat yang adil bagi
kemakmuran negara yang akan dapat dinikmati bersama
secara adil dan saksama; menjamin satu cara yang liberal
terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan
berbagai-bagai corak; membina satu masyarakat progresif
yang akan menggunakan sains dan teknologi moden;
MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan
seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita
tersebut berdasarkan atas prinsip-prinsip yang berikut:

KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN


KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha


berterusan ke arah lebih memperkembangkan
potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk melahirkan insan yang
seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani,
emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah
bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketerampilan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai
kesejahteraan diri serta memberikan sumbangan
terhadap keharmonian dan kemakmuran
keluarga, masyarakat dan negara.

vi

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


KOPOINTUTUNAN
Boros Kadazandusun nopo nga' iso' mato palajalan i po'ia'on id sikul tosiriba' om takawas. Status nopo do mato palajalan diti id kurikulum perdana
nga' mato palajalan elektif. Po'ia'on o mato palajalan diti kumaa tangaanak mantad tinaru Kadazan om Dusun. Po'ia'on nogi' o boros diti kumaa
tangaanak mantad tinaru suai i aanangan minsingilo do boros diti.
Hontolon nopo do pongia'an om pambalajalan Boros Kadazandusun id sikul tosiriba' nga' popoingkawas do kabaalan boros miagal ko' kabaalan
mokinongou, moboros, mambasa', monuat, koilaan kolumison boros om nogi' koilaan puralan boros. Oponsol kopio do inoboson o kabaalan
boros diti tu' iti no kabaalan touhai i koponguhup id pomogunaan boros Kadazandusun id pangaan sikul takawas.
Winonsoi o Kurikulum Standard om Pentaksiran Boros Kadazandusun Sikul Tosiriba' diti montok manahak kosiwatan kumaa tangaanak do
minsingilo do boros Kadazandusun id kohuboyoon di kohiok mooi do kikotumbayaan sondii' o tangaanak soira' do miromut om nogi' kaanu
papasarabak pomusarahan di okreatif, imaginatif om okritis. Maya' do kurikulum diti, kaanu o tangaanak minsingilo do boros Kadazandusun id
pongia'an di otolinahas, poimpunong om oulud. Pongia'an om pambalajalan boros Kadazandusun id sikul kapanahak do kosiwatan kumaa
tangaanak do mongintutun, monginonong, guminawo om popotilombus do adat, koubasanan, kotumbayaan sandad om tungkus tinaru Kadazan
om Dusun.
Pongia'an om pambalajalan do boros Kadazandusun diti nogi' kaanu manahak do kosiwatan kumaa tangaanak mantad tinaru suai i aanangan
minsingilo do boros Kadazandusun montok mongintutun om mangarati' adat, koubasanan, kotumbayaan sandad om tungkus tinaru Kadazan om
Dusun.
Pongia'an om pambalajalan Kurikulum Standard Boros Kadazandusun id sikul tosiriba' diti monokodung do angkab Rukun Negara, Dasar
Pendidikan Kebangsaan om Falsafah Pendidikan Negara montok momodimpot do kotoronongon om piunungan toinsanan tinaru id pogun
Malaysia. Suang nopo do pongia'an om aktiviti kurikulum id Kurikulum Standard Boros Kadazandusun Sikul Tosiriba' diti nga' kokomoi do toilaan,
kabaalan boros, koubasanan, woyo' toluud, tungkus koubasanan om kotumbayaan tinaru i koponguhup do popoingkawas koburuon koinanon,
sunduan, pomusarahan om topurimanan tangaanak.

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


TUDU
Tudu nopo do Kurikulum Standard Boros Kadazandusun montok sikul tosiriba' nga' momogonop kabaalan boros tangaanak mooi do kaanu nodii
yolo' momoguno do boros Kadazandusun di kotunud, oulud om olinuud id piromutan di mogisuai-suai kohuboyoon.
DIMPOTON
Id kolimpupuson do Toun 6 kaanu tangaanak do :

Mogilang-ilang pomusarahan di oulud om olinuud kumaa iso' om tiso'.

Mogisoosokodung montok momonsoi isoiso' toina'on.

Papasarabak woyo' toluud, sunduan mamasok om ula poinsinuhat.

Miromut miampai kikotumbayaan sondii' di olinuud kumaa tambalut om tulun suai id kohuboyoon formal om au' formal.

Mambasa', mangarati' om monginonong mogikaakawo teks id boros Kadazandusun montok papatanom sunduan aanangan mambasa' om
guminawo do kolumison boros.

Momonsoi mogisuusuai kawo ponuatan di oulud om olinuud id boros Kadazandusun.

Momoguno puralan boros di kotunud id lisan om ponuatan.

Popotilombus tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun.

Momoguno kabaalan momogono' id koimaan tikid tadau.

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN
Id suang do Dokumen Standard Kurikulum om Pentaksiran (DSKP) diti poinhanggum o Standard Ponuangan, Standard Pambalajalan om
Taang Koinabasan.
Standard Ponuangan nopo nga' taang koimpohon do koilaan, kabaalan om koinabasan di minog dimpoton do tangaanak id kolimpupuson do
Toun 6 id sikul tosiriba'.
Standard Pambalajalan nopo nga' iso' nuludan koilaan, kabaalan, koinabasan om taang koonuan di minog do dimpoton do tangaanak id isoiso'
Toun id sikul tosiriba'.
Taang Koinabasan nopo nga' iso' nuludan kriteria di popokito 6 taang koinabasan di minog poindalanon do tangaanak montok popokito
koinabasan do isoiso' Standard Pambalajalan.
SUANG STANDARD

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN
1
2
3

4
5

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


PENTAKSIRAN
Pentaksiran Standard Pambalajalan kawasa' do papanahon maya' duo kawo pontaksiran.
Pontaksiran Woyo' Formatif

Pontaksiran Woyo' Sumatif

Taang koinabasan tangaanak momoguno bRURVPLORWLSRQJRQPD\DNRGXR-duo kawo pentaksiran diti.


Pentaksiran Woyo' Formatif
Papanahon o pontaksiran woyo' formatif do poingompus toun montok mongilo nunu o taang koinabasan do tangaanak. Koindalan o pentaksiran
diti maya' pongintangan mooi do kaanu nodii mongingia' do monipong kogisaman do tangaanak monginobos boros ontok poingampayat id aktiviti
pambalajalan boros. Pentaksiran woyo' diti kapanahak kounalan kumaa mongingia' om tangaanak nogi'. Maya' pongintangan diolo', kaanu o
mongingia' do koilaan kokomoi tangaanak di au' kodimpot toi ko' au' kaampayat id aktiviti di papanahon id kelas. Soira' okito do mongingia' o
kobolingkangan diti, oponsol papanahon do mongingia' o aktiviti suai di kosudong om kaanu mongunsub do tangaanak dii do monginobos boros.
Kosudong nogi' o pontaksiran woyo' formatif montok mongintong kogisaman do tangaanak id kabaalan mokinongou om moboros. Ponginsamakan
di kawasa' do gunoon montok pontaksiran woyo' formatif nopo nga' maya' folio, kalaja' id tinimungan, pongimatan om maya' aktiviti monginobos
boros miagal ko' mambasa' om kuiz.

Taang Koinobosan
1

Nangaangayan di Au' Nodonto

Nangaangayan di Songisom

Kaanu momuhondom kawagu koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton au'
poingonop.
Kaanu mangarati' koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton kosudong om olinuud.

Nangaangayan di Giigina'

Kaanu momoguno koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton kotunud om olinuud.

Nangaangayan di Tawasi'

Nangaangayan di Takawas

Nangaangayan di Nokoinuntu

Kaanu mongompuri koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton kotunud, oulud om
olinuud.
Kaanu manahang koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton opinto, kirati', oulud,
olinuud om popokito woyo' pomusarahan di takawas.
Kaanu poposogu' koilaan. Koilaan di polombuson, patahakon toi ko' di posuraton opinto, kirati', oulud,
olinuud om popokito woyo' pomusarahan di takawas. Kaanu monuduk om milo omitanan.

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


3RQWDNVLUDQ:R\R6umatif
Papanahon o pentaksiran woyo' sumatif maya' poniisan toi ko' panaasan formal. Maya' pentaksiran diti, kaanu o mongingia' ngaawi' do monimung
profil di popokito koburuon do tangaanak id monginobos do Boros Kadazandusun. Kawasa' do papanahon o pentaksiran diti montok
tosoosongulun tanak. Tudu nopo do pentaksiran woyo' sumatif nga' monipong om monimung koilaan kokomoi taang koinabasan do tangaanak
minsingilo do Boros Kadazandusun.

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


PRINSIP DO PEDAGOGI KURIKULUM STANDARD
Ponginsamakan do pongia'an om pambalajalan do Kurikulum Standard diti nopo nga' maya' prinsip-prinsip di pinatayad:
i. Ponginabasan do kabaalan touhai
Oponsol kopio do pasandadon mantad id kotimpuunon o ponginabasan do kabaalan touhai miagal ko' kabaalan mokinongou, moboros,
mambasa', om monuat tu' kabaalan diti no o poimpahan do karaaralano' pambalajalan do tangaanak. Kabaalan touhai i oinobos do tangaanak
koponguhup tangaanak do popoingkawas kabaalan boros montok momodimpot taang di takawas.
ii. Balajal id koyuuyuon di kohiok, kirati' om kidimpoton
Pambalajalan di poposontol konteks di kirati' miampai papaamung toinsanan kabaalan boros i kaanu manahak kosiwatan kumaa tangaanak
minsingilo maya' aktiviti di kohiok.
iii. Poinlongkod do tangaanak
Mogisuai-suai kabalantasan, koporokisan, ralan balajal, koinabasan om koburuon tangaanak id pambalajalan do Boros Kadazandusun. Mooi do
odimpot o potensi pambalajalan tangaanak, oponsol do papanahon o pongia'an di momoguno mogikaakawo ponginsamakan, teknik om kakamot
pongia'an di kagayat do ginawo tangaanak. Ponginsamakan masteri kaanu manahak kasakadayan kumaa tangaanak do monginobos toinsanan
standard pambalajalan Boros Kadazandusun di noulud.
iv. Pomogunaan teknologi wagu
Id abad ko-21 diti, oponsol o toilaan momoguno komputer tu' teknologi nopo diti nga' teknologi piromutan di gunoon do timpu baino montok
maganu om papatayad koilaan. Pomogunaan kakamot media elektronik om kapamansayan pionitan id internet kaanu manahak kosiwatan di
tosima' kumaa tangaanak do miromut om mogi'ilang

toilaan. Ogumu' koilaan di aanu mantad Teknologi Koilaan om Pionitan diti. Soira'

momproses do koilaan di naanu kiguno o pomusarahan di okritis montok momili' koilaan di kosudong. Oponsol o koilaan do tangaanak do
momoguno boros Kadazandusun mooi do kaanu papatayad do koilaan di efektif, kotunud, okreatif om kohiok. Aspek woyo' toluud om sunduan
mamasok oponsol nogi' do pasandadon mooi do kitonggungan om kidisiplin o tangaanak soira' mogihum, momproses om poposunud kawagu do
koilaan.

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


v. Pentaksiran Pambalajalan
Pentaksiran pambalajalan nopo do gunoon nga' pentaksiran di formatif om sumatif. Pentaksiran formatif di potilombus kaanu manahak koilaan
kumaa mongingia' kokomoi taang koinabasan tangaanak do standard pambalajalan. Pointilombus o pentaksiran woyo' formatif diti om okon ko'
miagal do pentaksiran woyo' sumatif tu' papanahon id koowian isoiso' timpu pambalajalan. Kawasa' do papanahon o pentaksiran woyo' formatif
maya' pongimatan om nogi' maya' mogikaakawo aktiviti lisan om ponuatan. Koduo-duo pentaksiran diti kaDQX SRSRNLWR NR\XX\XR NDODQWD\RQ
pambalajalan do tangaanak.
vi. Kapasarabakan ponginlaaban kowoowoyoo'
Prinsip di pasandadon id Kurikulum Boros Kadazandusun nopo nga' papapanggor sahsiah di tosonong. Pasandadon nogi' toinsanan woyo' toluud
id pambalajalan Boros Kadazandusun mooi do awangun songulun mamamasok di kiwoyo' toluud, kiimatu om otoronong .

10

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


PONGINSAMAKAN KURIKULUM MODULAR
Timpu pongia'an do mato palajalan Boros Kadazandusun nopo nga' tolu timpu sominggu'. Pongia'an do Kurikulum Standard Sikul Tosiriba' diti
manahak kopomogiratan do kabaalan momoguno boros Kadazandusun id tinimungan tangaanak ngaawi'.
Kurikulum Standard Sikul Tosiriba'

Boros Kadazandusun diti minaganu

ponginsamakan woyo' modular i

popohontol om manahak

kosulimbangan kumaa toinsanan kabaalan boros.


Id pongia'an om pambalajalan do Boros Kadazandusun id kelas, onuan panatalan toinsanan kabaalan boros id isoiso' timpu pongia'an. Sabaagi
iso' poomitanan, onuan panatalan o kabaalan mokinongou om moboros id pongia'an ontok timpu koiso' do minggu' koiso'. Ontok timpu
koduo,panatalan do pongia'an nopo nga' kabaalan mambasa' om timpu kotolu onuan panatalan kabaalan Puralan Boros. Timpu koiso' om koduo
do minggu' sumusuhut gunoon montok pongia'an kabaalan monuat om timpu kotolu gunoon montok pongia'an Kolumison Boros. Kawasa' o
mongingia' do momoguno duo timpu montok mongia' isoiso' kabaalan soira' do osubai. Pongia'an om pambalajalan do isoiso' topik kawasa' do
papanahon id kalas daasom duo minggu'.
Ponginsamakan woyo' modular diti kaanu popisoungko toinsanan kabaalan boros di strategik montok tudu do popoingkawas kabaalan boros
miagal di poinsuat id Standard Ponuangan om Pambalajalan. Sabaagi iso' poomitanan, soira' do mongia' do kabaalan kolumison boros,
kopisoungko nogi' o kabaalan suai miagal ko' kabaalan mokinongou, moboros, mambasa' om monuat id pongia'an dii. Ponginsamakan woyo'
modular diti manahak nogi' do panatalan kumaa pongia'an om pambalajalan kabaalan boros di touhai kumaa kabaalan boros di apangkal miagal
id siriba' diti:

Kabaalan Mokinongou om Moboros

Kabaalan MambDVD

Puralan Boros

Kabaalan Monuat

Kolumison Boros

11

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


Tema
Ponuangan montok tikid gana' pomogunaan boros id pambalajalan Boros Kadazandusun nopo nga' pinoimpou tema di kosudong montok
tangaanak id sikul tosiriba'. Tema nopo ngaawi' GLWLQJD

Winoun Tinan Sondii'

Winoun Susuyan

Winoun Toilaan

12

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


KURIKULUM BOROS KADAZANDUSUN
Panatalan nopo do pongia'an om pambalajalan Boros Kadazandusun nga' popotilombus tungkus koubasanan om toilaan sandad tinaru Kadazan
om Dusun maya' ponginabasan kabaalan moboros, mambasa' om monuat. Ponginabasan momoguno Puralan boros om

monginonong

Kolumison Boros nga' onuan nogi' do kapanatalan id pongia'an om pambalajalan do mato palajalan diti. Suai ko' mantad dii, koilaan kokomoi
tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun nga' po'ia'on nogi' kumaa tangaanak.
1.0

KABAALAN MOKINONGOU OM MOBOROS

Mokinongou om moboros nopo nga' iso' kabaalan di touhai montok literasi. Ii nodii poogi' do unsubon o tangaanak do minsingilo om momoguno
do woyo' mokinongou di kotunud. Unsubon o tagaanak do tumimpuun do minsingilo do moboros mantad taang popolombus do tuni pimato di
kotunud om kumaa nogi' do popolombus do boros, frasa om gisom no do kaanu popolombus do ayat di pointunud, oulud om olinuud montok
mogikaakawo kohuboyoon. Aktiviti nopo di kosudong do papanahon montok do kabaalan diti nga' aktiviti minsingumbal, manahak tisuli',
mangarati' om momoguno do koilaan di norongou. Toinsanan aktiviti diti kawasa' do huliton mooi do kogirot o pomogunaan do pancaindera do
tangaanak om pointounda' tomoimo do miromut.
Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak do mokinongou montok mongintutun om manahak tisuli' kumaa tuni di norongou mantad posorili',
kaanu mangarati' pomogunaan do pimato montok Boros Kadazandusun om kaanu momoguno do pomoroitan om loyuk di pointunud om olinuud
montok popolombus do boros, frasa om ayat id pilumaagan. Suai ko' mantad dii, kaanu nogi' o tangaanak do mongompuri om manahak tisuli'
kumaa koilaan di norongou om kaanu poposuul topurimanan om pomusarahan di oulud om olinuud id pilumaagan.
Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 5 diti nga' kabaalan mokinongou montok popisuai, momungaran , monguyad om mongusui
do tuni di norongou mantad posorili'. Suai ko' mantad diti poia'on nogi' o kabaalan mokinongou montok monindu' om popolombus mogikaakawo
boros di momoguno / b / om / d /, sigot, vokal toniba', tanaru om pimato noolos. Poia'on nogi' kumaa tangaanak id Toun 5 o kabaalan
mokinongou montok momohulit boros, ayat om pibarasan. Poinhanggum nogi' o kabaalan mokinongou montok mangarati', mongompuri om
manahak tisuli' kumaa koilaan di norongou mantad teks. Suai ko' mantad diti poinsuang nogi' o kabaalan moboros miagal ko mogibooboros
montok moguyad koilaan kokomoi tuni di norongou mantad posorili' om koilaan di norongou mantad mogisuusuai tadon. Poia'on nogi' kumaa do
tangaanak o kabaalan poposuul pomusarahan, mokianu sogu' mantad do wokon, monusui sorita' om mongusui watak..

13

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


2.0

KABAALAN MAMBASA'

Id kabaalan mambasa' oponsol do kaanu o tangaanak do popolombus tuni pimato montok pomoroitan Boros Kadazandusun. Koilaan diti
koponguhup id kabaalan popolombus boros, frasa om ayat di mogikaakawo loyuk om kopolombusan. Montok iso' pongia'an kabaalan mambasa'
di kohiok, unsubon o mongingia' do momoguno teks mantad sinding, hiis, tangon toi ko' bukakak, tu' kounsub iti do tangaanak om kagayat nogi'
do ginawo diolo'. Montok kabaalan mongija', potimpuunon do popo'ia' mantad mongintutun tuni pimato kumaa tuni do fonem om putul boros gisom
no owonsoi iso' boros di kotunud.
Id kolimpupuson do Toun 6 , kaanu o tangaanak popolombus boros, frasa om ayat tumanud pomoroitan, loyuk om otus di pointunud om olinuud.
Kaanu nogi' o tangaanak do mambasa' om popolombus mogikaakawo teks do alantas om tumanud loyuk kopolombusan di kotunud. Suai ko'
mantad diti, kaanu nogi' o tangaanak do monginggumu' tinimungan boros om kaanu mangarati' om manahak do tisuli' kumaa koilaan di nabasa'.
Kaanu nogi' o tangaanak do momoguno mogikaakawo peta pomusarahan montok manahang om popoilo kawagu do koilaan di nabasa'.
Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 5 diti nga' kabaalan popolombus tumanud otus om loyuk montok mogikaakawo boros di
momoguno / b / om / d /, sigot, vokal toniba', tanaru om pimato noolos. Suai ko' mantad diti kabaalan popolombus mogikaakawo ayat om teks
tumanud loyuk om otus di kotunund nga' po'ia'on nogi'. Id Toun 5, kaanu tangaanak mongingumu' tinimungan boros maya' aktiviti mongilo
sokomoyon boros, popisudong komoyon boros di nabasa' id petikan om momoguno komoiboros. Poinsuang nogi' o kabaalan mambasa' montok
mangarati', mongompuri om manahak tisuli' kumaa koilaan di nabasa'. Kabaalan momoguna mogikaakawo peta pomusarahan montok monimung
om popoilo kawagu koilaan nga' po'ia'on nogi'. Id koowian isoiso' pongia'an kabaalan mambasa', oponsol do po'ia'on kumaa tangaanak o
kabaalan manahang om momiadang koilaan di nabasa'.

14

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


3.0

KABAALAN MONUAT

Timpuunon nopo do popo'ia' id kabaalan monuat nga' kabaalan mongigit pinsil di pointunud. Oponsol do pasandadon kabaalan diti mooi do oubas
dii o tangaanak do monuat momoguno ralan di pointunud. Panatalan nopo do kabaalan diti nga' papawakas tuhat tunturu' om longon, popomogot
kabaalan motor, popoingkawas kabaalan visual om koordinasi mato om longon mooi do kaanu dii o tangaanak monginobos kabaalan monuat.
Suai ko' mantad dilo, hontolon nogi' id kabaalan diti o koilaan monuat pimato miampai momoguno ralan di pointunud mooi do kaanu o tangaanak
do monuat boros, frasa om ayat di poimpunong, otolinahas om oulud.
Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak monuat miampai momoguno do ralan ponuatan di pointunud, kaanu momonsoi mogikaakawo
boros, kaanu monuat mogikaakawo ayat miampai momoguno boros, ayat om tanda' basa' di kotunud, kaanu momonsoi karangan om momgoput
sorita di momoguno boros, ayat, format om puralan boros di kotunud om om olinuud.
Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 5 diti nga' kabaalan monuat frasa om ayat id ponutan mirangkai om ponuatan toomod,
momonsoi om monuat mogikaakawo boros maya ponguhupan do bahan pongunsun om momonsoi mogikaakawo ayat . Suai ko' mantad diti,
kabaalan momonsoi karangan om monupu' sorita' miampai momoguno do format ponuatan di kotunud nga' poia'on nogi' id Toun 5.

15

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


4.0

KABAALAN KOLUMISON BOROS

Maya' kabaalan kolumison boros kaanu o tangaanak do kosiwatan mongintutun, minsingumbal om monginonong do tungkus koubasanan tinaru
Kadazan om Dusun. Aktiviti-aktiviti di noulud id Standard Pambalajalan kaanu papasarabak kaanangan do tangaanak kumaa minsingilo do boros
Kadazandusun om nogi' kaanu popoingkawas imaginasi tangaanak. Komponen diti manahak kosiwatan kumaa tangaanak do mokinongou boros
Kadazandusun mantad mogisuai-suai tadon miagal ko' mantad sinding tangaanak, hiis koubasanan om susuyan di kosudong.
Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu tangaanak maganu, popolombus om monusui koilaan kokomoi do tungkus koubasanan tinaru Kadazan om
Dusun maya' mogikaakawo aktiviti di kohiok.
Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 5 diti nga' kabaalan momoguno folio, buuk tonini', kolaj, buuk skrap, poster om suusuai po
montok popokito koilaan di notimung. Suai ko' mantad diti onuan nogi' o tangaanak do kosiwatan montok popokito do kabaalan manangon,
suminding, minsingkono', sumayau om popolombus do hiis. Poinsuang nogi' id Standard Pambalajan Toun 5 o ponoriukan kokomoi tungkus
koubasanan do tinaru Kadazan om Dusun maya' aktiviti ponorubungan, pogibaabarasan om nogi' may' pambasaan koilaan mantad buuk, suat
abal om intrenet.

16

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


5.0

KABAALAN PURALAN BOROS

Kabaalan Puralan Boros nopo nga' kokomoi do kogisaman do tangaanak momoguno Sistom Boros Kadazandusun di kotunud id mogisuusuai
kohuboyoon. Panatalan nopo do pongia'an Sistem Boros id Kurikulum Boros Kadazandusun diti nga' koilaan momoguno Sistem Tuni, Sistem
Ija'an, Sompuruan Boros, Pomoroitan Ginumu' om nogi' Tukadan. Suai ko' mantad dilo' onuan nogi' do panatalan koilaan momonsoi mogikaakawo
boros om ayat.
Id kolimpupuson do Toun 6, kaanu o tangaanak do momoguno do Sistom Tuni Boros Kadazandusun id lisan om Sistom Ija'an Boros
Kadazandusun id ponuatan. Suai ko' mantad dilo, kaanu nogi' o tangaanak do momoguno mogikaakawo Sompuruan Boros, Kopomoroitan
Ginumu' om Tukadan id lisan om ponuatan. Kaanu nogi' o tangaanak do momonsoi mogikaakawo boros om ayat di agramatis om olinuud.
Poinhanggum nopo id Standard Pambalajalan Toun 5 diti nga' kabaalan popolombus boros di kisigot, kikonsonan /b/ om /d/ , /b/ om /d/ om boros
kivokal tanaru om toniba'. Suai ko' mantad diti, poinsuang nogi' o kabaalan momoguno mogikaakawo Sompuruan Boros om momonsoi boros
mintootoiso, nosugku om misompuru. Koilaan Puralan Boros suai i inoboson id Toun 5 nopo nga' momoguno boros misaup, pananda' wacana,
partikol om tanda' basa' id ayat. Bontuk ayat di po'ia'on id Toun 5 nopo nga' ayat mintootoiso om ayat misompuru om kawo ayat nopo nga' ayat
toomod,ayat pongudio, ayat ponuhuan, om ayat kotigagan.

17

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


5.1

SISTEM BOROS

Abaagi o sistem boros Kadazandusun id piipiro komponen: Fonetik, )RQRORJL 6LVWHP ,MDDQ RP 3RQXDWDQ 0RUIRORJL 6LQWDNVis, Kopomoroitan
Ginumu' om Tukadan. Oponsol do po'ia'on koilaan momoguno Sistem Boros kumaa tangaanak di minsingilo do boros Kadazandusun mooi do
kaanu nodii o tangaanak do momoguno boros Kadazandusun di kotunud om oulud.
5.1.1

Fonetik om Fonologi

Oponsol do posunudon kumaa do tangaanak o koilaan mamarait om popolombus boros miampai momoguno loyuk om kopolombusan di
pointunud mooi do koilo o tangaanak do mamarait boros om popolombus ayat di pointunud. Oponsol o koilaan diti id Boros Kadazandusun mooi
do kaanu dii o tangaanak do popolombus komoyon di kotunud kumaa tulun suai. Suai ko' mantad dii, oponsol nogi' o koilaan diti mooi do kaanu o
tangaanak do mangarati' boros om komoyon do tulun suai id pilumaagan tikid tadau.
5.1.2

Sistem Ija'an om Ponuatan

Oponsol kopio do posunudon kumaa do tangaanak o Sistem Ija'an Boros Kadazandusun mooi do kaanu o tangaanak do momonsoi ponuatan di
pointunud om oulud. Id Sistem Ija'an minog do inoboson do tangaanak o piipiro aspek mooi do kaanu nodii yolo' do momonsoi ponuatan di
poimpunong. Pointayad id siriba' diti, toinsanan aspek di oponsol do oilaan:
a) pimato Boros Kadazandusun
b) Sigot / '/
c) / b / om / d / om / b / om / d /
d) vokal tanaru om diftong
e) konsonan on vokal noolos

18

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


5.1.3

Morfologi

Morfologi nopo nga' iso' gana' toilaan di monoriuk pamansayan boros. Abaagi o aspek Morfologi Kadazandusun id 2 komponen: Sompuruan
Boros om Pamansayan Boros. Pointayad id siriba' diti nopo nga' aspek di okito id morfologi.
MORFOLOGI
Sompuruan Boros:

Pamansayan Boros

1.

Boros Ngaran

1. Struktur Boros

2.

Boros Maan

(a) Boros Sandad

3.

Boros Ula

(b) Boros Noolos

4.

Boros Toguangon
2. Bontuk Boros
(a) Boros Mintootoiso
(b) Boros Nosugku
(c) Boros Misompuru
(d) Boros Misaup
(e) Pananda Wacana
(f)

Partikol

(g) Tanda' Basa'

19

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


5.1.4

Sintaksis

Sintaksis nopo nga' iso' ponoriukan kokomoi pamansayan ayat. Abaagi id 2 komponen o aspek sintaksis diti.
SINTAKSIS
Ponguludan Boros

Sistem Panandaan

1. Guas Ayat

1. Pananda Fokus

(a) Pola Frasa Ngaran + Frasa Ngaran

2. Partikol

(b) Pola Frasa Maan + Frasa Ngaran

3. Penanda Timpu

(c) Pola Frasa Ula + Frasa Ngaran


(d) Pola Frasa popiromut Ngaran + Frasa Ngaran
2. Bontuk Ayat
(a) Ayat Mintootoiso
(b) Ayat Misompuru
3. Kawo Ayat
(a) Ayat Toomod
(b) Ayat Pongudio
(c) Ayat Ponuhuan
(d) Ayat Kotigagan
4. Nuludan Ayat
(a) VSO
(b) VSO(IO) / VS(IO)O
(c) VSO(L)
(d) VSO(T)
(e) VSO(L)(T) / VSO(T)(L)

20

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


5.1.5

Kopomoroitan Ginumu'

Kopomoroitan ginumu nopo nga' popiumbangan do Boros Ngaran Koizaai i popokito do ginumu'. Kiwaa 2 kowowoyoo' do kopomoroitan ginumu:
a) Kopomoroitan Ginumu' Ointob
b) Kopomoroitan Ginumu' Au' Ointob

5.1.6

Tukadan

Poinhanggum no id tukadan o boros mikagos, poiradan om poniriban i oponsol do po'ia'on kumaa tangaanak

mooi do kaanu nodii yolo'

mongintutun om momoguno do tukadan id lisan toi ko' ponuatan montok popokito iso' ponginabasan do boros di takawas.

Nota: Montok popomogot do toilaan kokomoi Sistem Boros .DGD]DQGXVXQNDZDVDGRPRPRUXMXNGRbuuk Puralan Boros Kadazandusun id
Sikul i pinalabus do Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia

21

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


6.0 PONUANGAN KURIKULUM
Ponuangan kurikulum nopo nga' iso' poingkawasan kawawagu id ponginabasan koilaan om oponsol do onuan kapanatalan tu' iti no kabaalan di
koponguhup do tangaanak id koposion tikid tadau om id ponginabasan toilaan. Ponuangan kurikulum i pasandadon id pongia'an Boros
Kadazandusun nopo nga' miagal id siriba':
i.

Kabaalan Momusorou

Kabaalan momusorou di okritis om okreatif pinosuang id Standard Pambalajalan mooi do kaanu o tangaanak do monolibamban kobolingkangan,
kaanu maganu kootuson om kaanu popolombus do koilaan di kotunud kokomoi isoiso' ahal miampai momoguno boros di efektif.
ii.

Kabaalan Balajal Karaaralano' Balajal

Pasandadon o kabaalan diti id Standard Pambalajalan mooi do kitonggungan o tangaanak id pambalajalan diolo'. Poinhanggum id kabaalan diti o
kabaalan balajal om kabaalan maganu koilaan montok popotounda' do tangaanak do monginobos koilaan di potilombus.
iii.

Kabaalan Momoguno Teknologi Koilaan om Piromutan

Kabaalan momoguno do Teknologi Koilaan om Piromutan nopo nga' iso' kabaalan do abad ko-21. Kabaalan nopo di poinhanggum nga' kabaalan
momoguno kakamot multimedia miagal ko' komputer montok momonsoi om momongo kalaja' sikul om nogi' momoguno mogikawo-kawo koilaan
mantad multimedia miagal ko' mongintong dokumentari id televison om maganu koilaan mantad internet. Suai ko' mantad dii, kaanu nogi' do
kosiwatan o tangaanak do papaatod om monorimo do e-mel, mamalayag piromutan elektronik montok mogihum om papatayad koilaan om
milumaag miampai tulun suai maya' piromutan sosial miagal do Facebook om Twitter.
iv.

Woyo' Toluud om Sunduan Mamasok

Oponsol do pasandadon o woyo' toluud miagal ko' woyo' guminawo pogun sondii' om kopuriman sunduan mamasok id kurikulum Boros
Kadazandusun mooi do awangun o tangaanak di kiwoyo' toluud om oupus tomoimo do pogun sondii'.

22

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


v.

Mogisuai-suai Koporokisan

Okito nogi' id suang do Standard Pambalajalan diti o koponoina'an do koporokisan tangaanak di mogisuai-suai. Okito iti id suang do Standard
Pambalajalan, miagal ko' koponoina'an koporokisan kinestetik maya' aktiviti di noulud id Standard Pambalajalan Kabaalan Kolumison Boros.
vi.

Kopogonuan Toilaan

Koilaan om ponuangan nopo di pohontolon id mato palajalan diti nga' koilaan di naanu mantad mogikaakawo gana' miagal do gana' Sains om
Teknologi, Geografi, Sejarah, Koilaan Konsumerisme om Kousinan. Suai ko' mantad diti, montok ponuangan boros aanu nogi' mantad surat abal
om isu-isu timpu baino.
vii.

Mongindapu'

Mooi do kaanu o tangaanak ngaawi' do monoguang karaaralano' koposion timpu baino, minog nogi' do pasandadon id pomusarahan do
tangaanak o kabaalan mongindapu'. Montok popoburu' koposion tangaanak, elemen pongindopuan miagal ko' kreativiti, inovasi om inisiatif
oponsol do posunudon kumaa tangaanak.
viii.

Kreativiti

Kreativiti nopo' nga' woyo' di popokito kabaalan momonsoi isoiso' toinaon i au' po insan kowonsoi do tulun suai maya' imaginasi tosonong do
tosoosongulun. Soira' do kaanu o tangaanak do papabanta asil kalaja' toi ko' popokito drama di okreatif, okito do koimbulai o kaanangan do
tangaanak, kotumbayaan sondii' om kopuriman do kounsikahan montok kinalantayan sondii'.

23

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


ix.

Kabaalan Momusorou Taang Takawas (KBAT)

Kabaalan momusorou taang takawas nopo nga' iso' kogisaman montok momoguno toilaan, kabaalan om woyo' toluud id proses momogono'
montok monolibamban kobolingkaangan, soira' maganu kootuson om kiwoyo' inovasi om kikogisaman montok momudali' isoiso' asil. Kabaalan
nopo di poinhanggum id KBAT diti nga' miagal di okito id jadual id siriba':
KBAT

Kointalangan

Kabaalan Momoguno

Momoguno toilaan, kabaalan om woyo' toluud id


mogisuai-suai koyuyuyuon montok monoina' isoiso'
tainaon.

Kabaalan Mongompuri

Nomompipi' do koilaan montok mangarati' kopio nunu


komoyon do koilaan dii om nogi' montok monoinu'
pisougkahan do iso' om tiso' koilaan.

Kabaalan Manahang

Momiadang, maganu kootuson om kaanu manahak


pounayan montok isoiso' ahal miampai momoguno
kabaalan, toilaan, nawawayaan sondii' om woyo'
toluud.

Kabaalan Monupu'

Momudali' pomusarahan toi ko' isoiso' asil di okreatif


om kiwoyo' inovatif.

Jadual 1: Kointalangan kokomoi KBAT


Aktiviti-aktiviti pongia'an di kiwoyo' KBAT nopo nga' miagal do aktiviti di momoguno kabaalan momogono', kabaalan monoriuk, kabaalan
monolibamban kobolingkangan om momonsoi kalaja' maya' projek. Mooi do ounsub o tangaanak do momoguno pomusarahan diolo' unsubon o
mongingia' om tangaanak momoguno do kakamot momusorou miagal do peta pomusarahan, peta minda, Thinking Hats om pongudia'an
momoguno tudio taang takawas id suang om labus kelas.

24

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


STANDARD PONUANGAN, STANDARD PAMBALAJALAN OM TAANG KOINABASANMONTOK KABAALAN MOKINONGOU OM MOBOROS TOUN 5
SUANG STANDARD
1.1 Id kolimpupuson
do Toun 6, kaanu
o tangaanak do
mokinongou om
manahak tisuli' di
kosudong montok
tuni di norongou
mantad posorili'.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


1.1.1

Kaanu popisuai om momungaran do tuni di


norongou.

1.1.2

Kaanu monguyad do koilaan kokomoi tuni di


norongou.

TAANG KOINABASAN
1
2

1.1.3

Kaanu mongusui tumanud loyuk do


kobooboroso' di norongou.

Kaanu momohulit tuni toi ko' kobooboroso' di


norongou tumanud loyuk.
Kaanu popoilo tadon om papatahak tisuli' di
kosudong kokomoi tuni di norongou.

Kaanu miuhot, misimbar om papatahak tisuli' di


kotunund om olinuud kokomoi tuni di norongou.

Kaanu popisuai tuni di norongou miampai manahak


pounayan kokomoi pisuayan do tuni dii om
papatahak tisuli' di kotunud, oulud om olinuud.

Kaanu miuhot, misimbar om manahak do sogu' di


opinto, kirati', oulud, olinuud om popokito woyo'
pomusarahan di takawas kokomoi tuni di norongou.

Kaanu monupu' om popolombus do pibarasan


montok poposogu' pomusarahan kokomoi tuni di
norongou om papatahak tisuli' do alantas.

25

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

1.2 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak mangarati'
pomogunaan do
pimato montok Boros
Kadazandusun.

1.2.2 Kaanu monompipi' om popoboros boros


di kivokal tanaru om toniba'.

1.2.3 Kaanu monompipi' om mamarait boros di


Kipimato konsonan noolos.

1.2.4

Kaanu monindu' om mamarait boros


kisigot.

1.2.5 Kaanu monindu' om mamarait boros


kituni / b / om / b /.

1.2.6 Kaanu monindu' om mamarait boros kituni


/ d / om / d /.

TAANG KOINABASAN
Kaanu mamarait boros di kivokal tanaru, kikonsonan
( ', b , b, d , d ), om kipimato konsonan noolos miampai
momoguno pomoroitan di giigina'.
Kaanu mamarait boros di kivokal tanaru, kikonsonan
( ', b , b, d , d ), om kipimato konsonan noolos miampai
momoguno pomoroitan di kosudong.
Kaanu mamarait boros di kivokal tanaru, kikonsonan
( ', b , b, d , d ), om kipimato konsonan noolos miampai
momoguno pomoroitan di tawasi'.
Kaanu mamarait boros di kivokal tanaru, kikonsonan
( ', b , b, d , d ), om kipimato konsonan noolos miampai
momoguno pomoroitan di tawasi' om loyuk di giigina'.

Kaanu mamarait boros di kivokal tanaru, kikonsonan


( ', b , b, d , d ), om kipimato konsonan noolos miampai
momoguno pomoroitan di tawasi' om loyuk di
kosudong.

Kaanu mamarait boros di kivokal tanaru, kikonsonan


( ', b , b, d , d ), om kipimato konsonan noolos miampai
momoguno pomoroitan om loyuk di tawasi'.

26

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
1.3 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do
momoguno do
pomoroitan om loyuk
di pointunud montok
popolombus do boros
om ayat.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

1.3.1 Kaanu mokinongou pomoroitan om loyuk di


kotunud montok momohulit boros.

Kaanu monugut boros miampai kololoyuko' di


kosudong.

1.3.2 Kaanu mokinongou montok popolombus


mogikaakawo ayat.

Kaanu momili' om monugut


kopolombusan do boros.

1.3.3 Kaanu mokinongou montok popolombus


pibarasan toi ko' booboroson.

Kaanu popodemonstrasi kopolombusan loyuk di


kosudong.

Kaanu monoinu' loyuk di norongou.

Kaanu poposogu' loyuk di kosudong.

Kaanu manahak pounayan kumaa sogu' di


pinatahak.

kololoyuko'

27

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013

SUANG STANDARD
1.4 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do
mongompuri koilaan
di norongou.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

1.4.1 Kaanu mokinongou montok maganu


koilaan.

Kaanu momohulit koilaan di norongou.

1.4.2 Kaanu mogibooboros montok momiadang


koilaan di norongou.

Kaanu monimung koilaan di norongou.

1.4.3 Kaanu momoguno koilaan di norongou


montok mogisuusai kohuboyoon.

Kaanu
popolombus koilaan di kotunund om
olinuud.

1.4.4 Kaanu manahang koilaan di norongou.

1.4.5 Kaanu monimbar om monguyad isoiso'


ponguhatan.

Kaanu mongudio montok mokianu kointalangan


lobi kumaa koilaan di norongou.

Kaanu poposogu' koilaan di opinto, kirati', oulud,


olinuud om popokito woyo' pomusarahan di
takawas.

Kaanu momonsoi pomolingkuman di opinto,


kirati', oulud,
olinuud om popokito woyo'
pomusarahan di takawas om alantas.

1.4.6 Kaanu mokinongou om popoindalan do


isoiso' ponuhuan toi ko' pokionuon.
1.4.7 Kaanu monolibamban isoiso'
kobolingkangan di norongou.

28

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
1.5

Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do
momoguno do boros
om ayat di pointunud,
oulud om olinuud id
pilumaagan.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


1.5.1

Kaanu mongulud boros montok


popolombus ayat di kotunud om olinuud id
pibarasan toi ko' id booboroson.

1.5.2

Kaanu popolombus ayat di kotunud om


olinuud id mongisuusuai kohuboyoon.

1.5.3

Kaanu momoguno piipiro boros pomolohou


di kosudong id pibarasan toi ko' id
booboroson.

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu popolombus ayat di au poingonop


miampai loyuk di kosudong.

Kaanu popolombus ayat mintootoiso di


songisom miampai momoguno boros om loyuk
di kosudong.
Kaanu popolombus piipiro ayat mintootoiso
miampai momoguno boros om loyuk di
kosudong.
Kaanu popolombus piipiro ayat mintootoiso di
tawasi' miampai momoguno boros om loyuk di
kosudong.


1.5.3

Kaanu momoguno boros om ayat di olinuud


id pitimbungakan.

1.5.5

Kaanu momoguno boros om ayat di


kotunud om olinuud montok mokianu
kointalangan.

1.5.6

Kaanu popolombus ponguhatan miampai


momoguno boros om ayat di kotunud om
olinuud.

Kaanu
popolombus
mogikaakawo
ayat
momoguno struktur, boros om puralan boros di
tawasi' miampai momoguno loyuk di kotunud.

Kaanu
popolombus
mogikaakawo
ayat
momoguno struktur, boros om puralan boros di
tawasi' miampai loyuk di kotunud om alantas.

29

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
1.6 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do poposuul
topurimanan om
pomusarahan di oulud
om olinuud id
pilumaagan.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

1.6.1

Kaanu poposunud do ahal sondii' miampai


momoguno boros om ayat di olinuud.

Kaanu popoboros koilaan di touhai id ayat di au


poingonop miampai loyuk di kosudong.

1.6.2

Kaanu monusui do sorita' toi ko'


susuyan tumanud nuludan.

1.6.3

Kaanu mongusui watak montok


popolombus do topurimanan.

1.6.4

Kaanu poposogu' pomusarahan kokomoi


bahan pongunsub di pinatahak.

Kaanu monguyad koilaan id ayat mintootoiso di


songisom miampai momoguno boros om loyuk
di kosudong.
Kaanu popolombus koilaan maya' piipiro ayat
mintootoiso miampai momoguno boros om loyuk
di kosudong.

1.6.5

Kaanu poposuul pomusarahan id


pitimbungakan.

Kaanu popolombus koilaan maya' piipiro ayat


mintootoiso di tawasi' miampai momoguno boros
om loyuk di kosudong.
Kaanu popolombus pisiwalan di opinto om kirati'
miampai momoguno mogikaakawo boros, ayat
om puralan boros di tawasi' miampai loyuk di
kotunud.
Kaanu poposuul pomusarahan di opinto, kirati',
oulud, olinuud om popokito woyo' pomusarahan
di
takawas
kokomoi
isoiso'
ahal
id
pogibaabarasan.

30

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


STANDARD PONUANGAN, STANDARD PAMBALAJALAN OM TAANG KOINABASAN MONTOK KABAALAN MAMBASA' TOUN 5
SUANG STANDARD
2.1 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak
popolombus boros
tumanud otus om
loyuk di pointunud.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


2.1.1

2.1.2

Kaanu popolombus boros tumanud ija'an


montok boros di:
(a)
kivokal tanaru om toniba'
(b)
kisigot
(c)
kikonsonan / b / om / d /
Kaanu popolombus boros tumanud otus
om loyuk montok boros:
(a)
mintootoiso
(b)
nosugku
(c)
misompuru
(d)
misaup

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu monugut montok popolombus putul


boros.

Kaanu popolombus boros momoguno otus di


kosudong.

Kaanu
popolombus
mogikaakawo
momoguno otus om loyuk di kotunud.

Kaanu popisuai otus om loyuk mogikaakawo


boros.

Kaanu popolombus mogikaakawo boros id ayat


miampai pomoroitan om loyuk di kotunud.

Kaanu popolombus mogikaakawo boros id ayat


miampai pomoraitan om loyuk di kotunud.

boros

31

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
2.2

Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do
popolombus frasa om
ayat miampai
momoguno
pomoroitan, loyuk om
otus di pointunud.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


2.2.3. Kaanu mambasa' mogikaakawo ayat
momoguno loyuk om otus di pointunud.

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu momohulit montok popolombus frasa om


ayat.

Kaanu papadalin loyuk kopolombusan frasa om


ayat
montok
popolombus
mogisuai-suai
komoyon.

Kaanu popodemonstrasi ralan mambasa' frasa


om ayat tumanud loyuk di kosudong.

Kaanu PRQRLQX UDODQ PDPbasa' frasa om ayat


tumanud loyuk di kotunud miampai ohou di
opuhod om otolinahas.

Kaanu poposogu' ralan mambasa' frasa om ayat


tumanud loyuk di kotunud miampai ohou di
opuhod om otolinahas.

Kaanu popolombus ralan


tumanud kreativiti sondii'.

mambasa'

ayat

32

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
2.3 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak mambasa'
mogikaakawo teks do
alantas.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

2.3.1

Kaanu mambasa' do alantas.

Kaanu monugut popolombus frasa toi ko' ayat.

2.3.2

Kaanu mambasa' mogikaakawo teks


tumanud loyuk di kotunud.

Kaanu popolombus ayat mintootoiso miampai


momoguno pomoroitan om loyuk di kosudong.

Kaanu popolombus mogikaakawo ayat id


pangaan tumanud pomoroitan om loyuk di
kosudong.

Kaanu popolombus mogikaakawo ayat id teks


do alantas miampai momoguno pomoroitan om
loyuk di kotunud.

Kaanu momili' ralan mambasa' di kotunud


montok mogikaakawo ayat id teks miampai
momoguno
pomoroitan
om
loyuk
di
pointunud.

Kaanu momudali' ralan mambasa' montok


mogikaakawo ayat id teks miampai momoguno
pomoroitan om loyuk di pointunud.

33

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
2.4 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak
monginggumu'
tinimungan boros.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

2.4.1

Kaanu popisudong komoyon boros.

Kaanu popisudong boros om rati' boros.

2.4.2

Kaanu mongilo piipiro sokomoyon do iso'


boros.

Kaanu monindu' rati' boros mantad ayat di


nabasa'.

2.4.3

Kaanu momoguno do komoiboros montok


popoinggumu' tinimungan boros.

Kaanu momili' rati' boros tumanud konteks ayat


di nabasa'.

Kaanu popoilo rati' boros mantad ayat di


nabasa'.

Kaanu poposogu' rati' boros tumanud konteks


ayat di nabasa'.

Kaanu momonsoi ayat montok popointalang rati'


boros.

34

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
2.5 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do
mangarati' om
manahak do tisuli'
kumaa koilaan di
nabasa'.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

2.5.1 Kaanu maganu koilaan mantad teks.

Kaanu mongintutun koilaan id teks pambasa'an.

2.5.2 Kaanu momiadang koilaan di nabasa'.

2.5.3 Kaanu mongulud om popoboros koilaan di


nabasa'.

Kaanu popointalang koilaan di nabasa' teks


pambasa'an.

Kaanu momoguno koilaan di nabasa' montok


mogikaakawo kohuboyoon di kotunud om
olinuud.

Kaanu monoinu' koilaan di nabasa' id


mogikaakawo kohuboyoon di kotunud, oulud om
olinuud.

Kaanu manahak tisuli' kumaa koilaan di nabasa'


di opinto, kirati', oulud om olinuud om popokito
woyo' pomusarahan di takawas.

Kaanu momonsoi pomolingkuman kumaa


koilaan di nabasa' di opinto, kirati', oulud,
olinuud om popokito woyo pomusarahan di
takawas.

2.5.4 Kaanu momoguno koilaan montok monimbar


ponguhatan.

35

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
2.6 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak momoguno
mogikaakawo peta
pomusarahan montok
popoilo kawagu do
koilaan di nabasa'.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


2.6.1 Kaanu momoguno peta pomusarahan di
kosudong montok popokito koilaan di
notimung mantad bahan di nabDVD
2.6.2 Kaanu popoundaliu koilaan mantad grafik
kumaa id linear.

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu
mongintutun
mogikaakawo
pomusarahan mantad teks toi ko' grafik.

Kaanu momoguno peta pomusarahan di


kosudong montok monimung koilaan di nabasa'
mantad teks toi ko' grafik.

Kaanu momoguno peta pomusarahan di


kosudong montok monompipi' koilaan di nabasa'
mantad teks toi ko' grafik.

Kaanu momoguno peta pomusarahan di


kosudong montok popoundaliu koilaan di
nabasa' mantad teks kumaa grafik toi ko' grafik
kumaa teks.

Kaanu momoguno peta pomusarahan di


kosudong montok mongulud koilaan di nabasa'
mantad teks toi ko' grafik.

Kaanu momoguno peta pomusarahan di


kosudong montok popoluput koilaan di nabasa'
mantad teks toi ko' grafik.

peta

36

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
2.7 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak manahang
do teks di nabasa'.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

2.7.1 Kaanu manahak pounayan kokomoi koilaan


di nabasa'.

Kaanu mongintutun koilaan toi ko' watak di


tahangon.

2.7.2. Kaanu manahak kritik toi ko' monokodung do


watak id teks di nabasa'.

Kaanu mogibooboros kokomoi koilaan toi ko


watak di nabasa'.

Kaanu manahak tisuli' miampai poposodia'


ponokodung kumaa kritik di pinatahak di
kotunud om olinuud.

Kaanu popiadang koilaan di naanu montad


mogisuai-suai teks di nabasa' do manahang
koilaan toi ko' watak.

Kaanu popoindalan pisiwalan kokomoi koilaan


toi ko' watak di oulud om olinuud om popokito
woyo' pomusarahan di takawas.

Kaanu monupu' panahangan sondii' kokomoi


koilaan toi ko' watak di opinto, kirati', oulud,
olinuud om popokito woyo' pomusarahan di
takawas.

37

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


STANDARD PONUANGAN, STANDARD PAMBALAJALAN OM TAANG KOINABASAN MONTOK KABAALAN MONUAT TOUN 5
SUANG STANDARD
3.1 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak monuat
miampai momoguno
ralan ponuatan di
pointunud.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


3.1.5 Kaanu monuat frasa om ayat id ponuatan
toomod om mirangkai.

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu monuat ponuatan mirangkai tumanud


bahan pongunsub.

Kaanu monuat frasa momoguno ponuatan


mirangkai om mongija' boros maya' ponguhupan
do bahan pongunsub.

Kaanu momoguno ponuatan mirangkai montok


monuat ayat om mongija' mogikaakawo boros
maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

Kaanu monuat ayat id pangaan momoguno


ponuatan mirangkai di odoropi om mongija'
mogikaakawo boros maya' ponguhupan do
bahan pongunsub.

Kaanu monuat karangan momoguno ponuatan


mirangkai toi ko ponuaatan toomod di odoropi
maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

Kaanu monuat karangan miampai momoguno


ponuatan mirangkai toi ko ponuatan toomod di
odoropi tumanud kreativiti sondii'.

38

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
3.2 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak momonsoi
boros.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


3.2.1 Kaanu monuat boros numbul.
3.2.2 Kaanu momonsoi mogikaakawo boros.
3.2.3 Kaanu momonsoi om monuat boros tumanud
bahan pongunsub di pinatahak.

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu monugut mogikaakawo boros numbul.

Kaanu monuat numbul kumaa boros toi ko'


boros kumaa numbul.

Kaanu momili' pimato toi ko' putul boros montok


momonsoi
mogikaakawo
boros
maya'
ponguhupan do bahan pongunsub.

Kaanu mongulud pimato toi ko' putul boros


montok momonsoi mogikaakawo boros maya'
ponguhupan do bahan pongunsub.

Kaanu momonsoi om monuat mogikaakawo


boros maya' ponguhupan do bahan pongunsub.

Kaanu momudali' om monuat mogikaakawo


boros maya' ponguhupan do bahan pongunsub
tumanud kreativiti sondii'.

39

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
3.3 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do monuat
mogikaakawo ayat.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


3.3.1 Kaanu momili' boros montok momogonop
frasa toi ko' ayat.

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu monugut
frasa toi ko' ayat maya'
ponguhupan do bahan pongunsub.

3.3.2 Kaanu mongulud ayat tumanud bahan


pongunsub montok momonsoi pangaan.

Kaanu papadalin koilaan mantad


pongunsub kumaa frasa toi ko' ayat.

3.3.3 Kaanu momonsoi mogikaakawo ayat di


agramatis tumanud bahan pongunsub.

Kaanu momili' boros montok momogonop frasa


toi ko' ayat miamapai momoguno tanda' basa' di
kotunud maya'
ponguhupan do
bahan
pongunsub .

Kaanu mongulud boros toi ko' frasa montok


momonsoi ayat miampai momoguno tanda'
basa' di kotunud maya' ponguhupan do bahan
pongunsub .

Kaanu momonsoi
agramatis.

Kaanu momudali' ayat id pangaan di agramatis.

3.3.4 Kaanu monuat ayat id pangaan miampai


momoguno ayat di agramatis.

mogikaakawo

bahan

ayat

di

40

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
3.4 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do monuat
isoiso' ponuatan
miampai momoguno do
format, boros om ayat
di pointunud.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


3.4.1 Kaanu mongintutun format
kotunud.

ponuatan di

TAANG KOINABASAN
1

Kaanu monugut ponuatan momoguno format


ponuatan maya' ponguhupan do bahan
pongunsub.

3.4.2 Kaanu monimung koilaan momoguno


mogikaakawo peta pomusarahan.

Kaanu papadalin koilaan mantad bahan


pongunsub kumaa id peta pumusarahan.

3.4.3 Kaanu mongulud om monuat tonsi toponsol


montok isoiso' ponuatan.

Kaanu momogonop ponuatan di kiformat.

3.4.4 Kaanu monguyad tonsi.

Kaanu mongulud om monuat tonsi toponsol


tumanud format ponuatan di kosudong.

3.4.5 kaanu monupu ponuatan tumanud format di


kotunud.

Kaanu momonsoi om monguyad tonsi toponsol


tumanud format ponuatan di kotunud.

Kaanu monupu' ponuatan momoguno format


ponuatan tumanud kreativiti sondii'.

41

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013



SUANG STANDARD
3.5 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak momonsoi
sorita' di kohiok
miampai momoguno
boros om ayat di
pointunud om olinuud.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

TAANG KOINABASAN

3.5.1 Kaanu mongulud ayat montok monupu'


sorita'.

Kaanu monuat frasa toi ko' ayat


ponguhupan do bahan pongunsub.

3.5.2 Kaanu momogonop ayat montok monupu'


sorita'.

Kaanu monguyad ayat montok monupu' sorita.

Kaanu momogonop
sorita.

Kaanu momonsoi ayat montok monupu' sorita'


momoguno tanda' basa' di kotunud maya'
ponguhupan bahan pongunsub.

Kaanu monguyad tonsi montok monupu' sorita'.

Kaanu monuat sorita' miampai momoguno ayat


di agramatis.

3.5.2 Kaanu momonsoi ayat montok monupu'


sorita' tumanud bahan pongunsub.
3.5.3 Kaanu monguyad tonsi montok monupu'
sorita'.
3.5.5 Kaanu monuat sorita' id pangaan toniba'.

ayat

montok

maya'

monupu'

42

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


STANDARD PONUANGAN OM PAMBALAJALAN MONTOK KABAALAN KOLUMISON BOROS TOUN 5
SUANG STANDARD
4.1 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do
monimung koilaan
maya' mogikaakawo
aktiviti di kohiok.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


4.1.1 Kaanu momonsoi do folio, buuk skrap, kolaj, tinunturu', lukisan om suai po montok popokito do koilaan di
notimung.
4.1.2 Kaanu popokito do koilaan di notimung maya' aktiviti manangon, suminding, minsingkono', sumayau om
popolombus do hiis koubasanan.
4.1.3 Kaanu papabanta asil di notimung.

43

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013

SUANG STANDARD
4.2

Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak do koilaan
kokomoi tungkus
koubasanan tinaru
Kadazan om Dusun
maya' mogikaakawo
aktiviti di kohiok.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


4.2.1

Kaanu monimung koilaan kokomoi tungkus koubasanan do tinaru Kadazan om Dusun.

4.2.2

Kaanu mogibooboros montok mangarati' do koilaan di notimung.

4.2.3

Kaanu manahak demonstrasi kokomoi tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun.

4.2.4

Kaanu papapanau do ponoriukan montok mongilo tungkus koubasanan tinaru Kadazan om Dusun.

4.2.5

Kaanu manahang om momiadang koilaan di notimung.

4.2.6

Kaanu papabanta asil kalaja' di nowonsoi.

44

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


STANDARD PONUANGAN OM PAMBALAJALAN MONTOK KABAALAN PURALAN BOROS TOUN 5

SUANG STANDARD

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

5.1 Id kolimpupuson
do Toun 6, kaanu
o tangaanak do
momoguno do
sistom tuni Boros
Kadazandusun

5.1.1 Kaanu popouni do tuni sigot soira' popolombus do boros.

5.2 Id kolimpupuson
do toun 6, kaanu o
tangaanak
momoguno do
VLVWRPLMDDQ
Boros
Kadazandusun id
lisan om
ponuatan.

5.2.1 Kaanu momoguno do sigot id ponuatan.

5.3 Id kolimpupuson
do Toun 6, kaanu
o tangaanak do
momoguno
mogikaakawo
sompuruan boros
di pointunud id
lisan om ponuatan.

5.3.1 Kaanu momoguno do Boros Ngaran id ayat.

5.1.2 Kaanu popouni tuni i kikonsonan b / om / d /, / b / om / d / soira' popolombus do boros.


5.1.3 Kaanu popouni boros kivokal tanaru om toniba' id lisan.

5.2.2 Kaanu momoguno boros i kikonsonan / b / om / d / , / b / om / d / id ponuatan.


5.2.3 Kaanu momoguno boros kivokal tanaru om toniba' id ponuatan.

5.3.3 Kaanu momoguno do Boros Maan id ayat.


5.3.4 Kaanu momoguno do Boros Ula id ayat.
5.3.5 Kaanu momoguno do Boros Toguangon id ayat.

45

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


SUANG STANDARD
5.4 Id kolimpupuson
Toun 6, kaanu o
tangaanak
momonsoi
mogikaakawo
boros om ayat id
lisan om ponuatan.

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5


5.4.1 Kaanu momonsoi boros mintootoiso.
5.4.2 Kaanu momonsoi boros nosugku.
5.4.3 Kaanu momonsoi boros misompuru .
5.4.4 Kaanu momoguno boros misaup id lisan.
5.4.5 Kaanu momoguno pananda wacana.
5.4.6 Kaanu momoguno patikol .
5.4.7 Kaanu momoguno tanda' basa'.

5.5 Id kolimpupuson
do Toun 6, kaanu o
tangaanak
momonsoi
mogikaakawo ayat
di agramatis.

5.5.1 Kaanu momonsoi ayat mintootoiso di agramatis.


5.5.2 Kaanu momonsoi ayat misompuru di agramatis.
5.5.3 Kaanu momonsoi ayat toomod, ayat pongudio, ayat ponuhuan om ayat kotigagan di agramatis.

46

[DRAF DOKUMEN STANDARD KURIKULUM OM PENTAKSIRAN BOROS KADAZANDUSUN TOUN 5 2013


SUANG STANDARD

STANDARD PAMBALAJALAN TOUN 5

5.6 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak momoguno
do kopomoroitan
ginumu' id lisan om
ponuatan.

5.6.1 Kaanu momoguno Kopomoroitan Ginumu' id lisan om ponuatan.

5.7 Id kolimpupuson do
Toun 6, kaanu o
tangaanak momoguno
tukadan id lisan om
ponuatan.

5.7.1 Kaanu momonsoi ayat toniba' momoguno do tukadan.

47

Anda mungkin juga menyukai