INDONESIA
Tim Editor Antonius H. Pudjiadi Badriul Hegar Setyo Handryastuti Nikmah Salamia Idris Ellen P.
Gandaputra Eva Devita Harmoniati
IKATAN DOKTER ANAK INDONESIA 2009
Disclaimer
Pedoman ini hanya untuk tata laksana praktis,tidak mutlak mengikat, dapat disesuaikan dengan
situasi, kondisi dan sarana setempat. Informasi detil tentang obat dapat dilihat dalam farmakope
IDAI.
iv
vi
Alergi Imunologi EM. Dadi Suyoko Sjawitri P. Siregar Sumadino Ketut Dewi Kumara Wati
Endokrinologi Jose RL Batubara Bambang Tridjaja AAP. Aman B.Pulungan Aditiawati Erwin
P.Soenggoro Muhammad Faizi Harjoedi Adji Tjahjono Andi Nanis Sacharina Marzuki
Vivekenanda Pateda M.Connie Untario R.M.Ryadi Fadil Frida Soesanti Madarina Julia Niken
Prita Yati Rudy Susanto
Gastrohepatologi M. Juffrie Muzal Kadim Nenny Sri Mulyani Wahyu Damayanti Titis Widowati
Hematologi-Onkologi Bidasari Lubis Endang Windiastuti Pustika Amalia Novie Amelia
Infeksi & Penyakit Tropis Sumarmo S. Poorwo Soedarmo TH. Rampengan
Daftar Kontributor
Sri Rezeki S. Hadinegoro Ismoedijanto Widodo Darmowandoyo Syahril Pasaribu Soegeng
Soegijanto Abdul Azis Syoeib Alan R.Tumbelaka Djatnika Setiabudi Hindra Irawan Satari
Kardiologi Sukman Tulus Putra Najib Advani Sri Endah Rahayuningsih Agus Priyatno Mahrus A.
Rahman Sasmito Nugroho Renny Suwarniaty
Nefrologi Partini Pudjiastuti Trihono Sudung O Pardede Husein Alatas Nanan Sekarwana
Rusdidjas Syaifullah M. Noer Syarifuddin Rauf Taralan Tambunan Dedi Rachmadi Dany
Hilmanto
Neurologi Darto Saharso Hardiono D. Pusponegoro Irawan Mangunatmadja Setyo Handyastuti
Dwi Putro Widodo Erny
vii
Daftar Isi
Kata Pengantar Tim Editor .......................................................................................................... iii
Kata Pengantar Pengurus Pusat Ikatan Dokter Anak Indonesia ......................................... iv
Daftar Kontributor ........................................................................................................................ v
Alergi Obat ......................................................................................................................................
1
Alergi Susu
Sapi .............................................................................................................................. 5
Anemia Defisiensi
Besi ................................................................................................................10
Asuhan Nutrisi Pediatri...............................................................................................................14
Bayi Berat Lahir
Rendah .............................................................................................................23
Bronkiolitis.....................................................................................................................................3
0
Campak ..........................................................................................................................................
33
Defek Septum Atrium .................................................................................................................36
Defek Septum Ventrikel ..............................................................................................................38
Defisiensi Kompleks Protrombin Didapat dengan Perdarahan Intrakranial ....................41
Demam Tanpa Penyebab yang
Jelas...........................................................................................43
Demam
Tifoid ................................................................................................................................47
Diabetes Melitus Tipe-1 ..............................................................................................................51
Diare
Akut .....................................................................................................................................58
Duktus Arteriosus Persisten ......................................................................................................63
Ensefalitis .......................................................................................................................................
.67
Ensefalitis Herpes
Simpleks ........................................................................................................70
Enuresis ..........................................................................................................................................
72
Failure to
Thrive ...........................................................................................................................75
Gagal
Jantung .................................................................................................................................79
Gagal
Napas ...................................................................................................................................84
Glomerulonefritis Akut Pasca Streptokokus ..........................................................................89
ix
Hemofilia ........................................................................................................................................
92
Hepatitis
Akut ...............................................................................................................................98
Hiperleukositosis .......................................................................................................................
101
Hipertensi ...................................................................................................................................
104
Hipoglikemia ...............................................................................................................................
120
Hipotiroid Kongenital ............................................................................................................... 125
Infant Feeding Practice .............................................................................................................
129
Infeksi Saluran Kemih ...............................................................................................................
136
Infeksi Virus Dengue .................................................................................................................
141
Kejang Demam ...........................................................................................................................
150
Kelainan Metabolik Bawaan (inborn errors of metabolism) ................................................. 154
Kesulitan Makan .........................................................................................................................
161
Ketoasidosis Diabetik ...............................................................................................................
165
Kolestasis ....................................................................................................................................
170
Konstipasi ....................................................................................................................................
175
Malaria .........................................................................................................................................
179
Malnutrisi Energi Protein ......................................................................................................... 183
Meningitis Bakterialis ................................................................................................................
189
Meningitis Tuberkulosis ............................................................................................................
193
Obesitas ......................................................................................................................................
197