8

::.

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

PENGGOLONGAru TATA

&& Yalgas {$6stm

$es!Wm}

'

. Menerangkan sifat kata

nama atau frasa
(d) jauh

1. Gadis comel itu

mempunyai sepasang
mata yang bundar.
2.Wajah penyanyi
itu bujur sirih.
Hampir, dekat, jauh,

rapat, rengganE
Contoh

1,. Rumahnya,

paling

hannpir dengan sekolah.

2.

Hubungan Mia

',dan Azi sangat

1,1r,

o""
oatune

,S.

_..v.

oh, jelas,

laju, lambat, selalu

1.
2.
3.

,El'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469O-H)

Pemain lincah itu

berasal dari Brazil.
Budak itu berjalan
terlalu lambat.
Nordin memandu
kereta dengan laju.

PENGGOLOruGAru KATA

KATA HUBUNG BER

JEMS

Kcto

AfAilUSUNE

Hubunq

Kotq Hubuno
Koto Hubun!

B
P

. Akronim: BPG

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

'--

a++r*

]ar

PETTIGGOTOT{GAI{ KAfA
" Kata fugas (Kata Sendi Nama)

Kata yangdigunakan untuk menyambung

frasa nama dengan kata/trasa/ ayat.

Terletak di hadapan kata nama.

UPSR
Bola sepak adalah permainan yang
amat digetnari di negara kita.
A aDtrra C umpanta
B bagi
D seperti

Uji Memori
Bino oyot doripodo koto
sendi nomo.
(o) ke
(b) oleh

Digunakan di hadapan kata nama

Menerangkan manusia,
haiwan, unsur mujarad,
pecahan dan perubahan keadaan.
la tidak boleh dlgunakan untuk
menelangkan sasaran yang merujuk
Contoh ayat:
Sisa makanan itu diberikan kepada kucing.

Menerangkan masa, tempat atau

waktu,
Contoh ayat: Pengawal itu berjaga
hlngga pagi.

Digunakan untuk menerangkan )

masa atau waktu.
)
vonton
Contoh ayat:
ayat: AnaK-anaKnya
Anak-anaknya DeraJaI
belajar 'li
sampai ke peringkat universiti.
O PNI Neuron (M)

Sdn Bhd. (554690-H)

'

'''

:'

Uii illlemori
Nyatakan lima
contoh kata seru.

hnYa budaK

ltu

Menyatakan rasa tidak setuiul

. Ah, aku tidak ingin betjalan
bersamanya!

Ah, iangan pedulikan

masalah aku!

amat hairan dan terkejut.

.. Eh, di mana kau jumpa jam aku ini!
. Eh, bukankah kau sudah

Oh,

marah.

belini rupanya sikap awak ya!

Oh, sangglup kamu melihat

.
ambil semula
bara arcng kau ini!

-"r".:[],:"rTffil;_l

;*'#'*,'r*ff"q
Pilih ayat yang betul.
Oh, sampai hati dia rnenghina keluarga sendiri!

A
B
C
D

Amboi, jangan kamu ke sini lagi!

Hai, mahalnya bunga kristal ini!
Cis, sayang sekali saya tidak dapat bersama!

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469O-H)

Kata Seru menggambarkan pelbagai perasaan

seperti takut, marah, terkejut, terpegun dan
sebagainya. Dalam bahasa pertuturan kata seru
disebut dengan nada tinggr.
. Ayat seruan akan dial<hiri dengan tanda seru (!).

TIATA

fi

BENAR

Benar. savalah vanE

bersalah dalam soal lni.
2. Benar, adlklah yang
memecahkan pasu

bunga itu.
CONTOH-CONTOH LAIN

itulah orangnya.
2. Benar, dialah yang berkata demikian.
3. Betul, kamilah ibu bapa
1-. Ya,

kanak-kanak ini.

BUKAN \

Menafikan frasa sendi

Menaflkan frasa nama
1. Orang tua itu bukan datuk

nama

Baju ungu inibukan

MeiLan.

saya.

2.lswara merah ltu bukan

kereta saya.

Mayatnya dltemul
bukan dalam alr.

Bina ayat menggunakan kata pemeri

'bukan' dan 'tidak.'

menghubungkan antara
subjek dengan frasa

subjek dengan frasa

adjektif dan frasa sendi nama.

nama.

. Letaknya di hadapan
frasa nama.

Gunung Klnabalu ialah gunung

teftinggidi Malaysia.
. Wanita cantik itu ialah guru saya.

Bungkusan

Inladalah
untuk Encik

Kesalahan
Maksud kata pemerl:
Penghubung/pemerl hal
antara subiek dengan frasafrasa utama dalam predikat.
't1" o pttt

Neuron (M) sdn. Bhd. (554090-H)

Pak Salim sedang sibuk bekerja

A tengah
B bau,ah

C dalm
D alas

di

bendang

tofu a
1.-

2.
3.
4.

ffijtIr*t{lr_*httr!
I."::,1duduk
rumah.

r"r"ir" di pcduu

ii:13*",lf,iil,t""sElT:

Uii Memorl
Bino oyot rnenggunokon contohcontoh koto oroh yong di6eri.
(o) otos
(c) sisi

1:)

Koto Perintoh

-J
Usoh -U
Silo -S
Jemput

Horop -Ho
-Jo
-T

Jonqirn
Tolo-ng
Akronim: JUS HAJAT

":1"'" (ol lltl'nn

c
SILA

Untuk silaan

. Silalah datang ke rumah.

.Sila datang lagi.

.Sila ambil tempat masingmasing.

atau mengarah melakukan

JEMPUT

Untuk silaan
.Jemputlah makan hidangan
ini.
. Jemput masuk ke rumah saya.
. Jemout ke majlls
kakak saya.
o

PgRINTE

HARAP

Untuk harapan
. Harap semua penumpang
bersabar kerana penerbangan
ini dijangka lewat sedikit.
. Harao para peserta

o
TOLONG

Perintah
.Tolong letakkan kasut anda
di situ.
.Tolong susun buku-buku itu.
. Tolon{ ambilkan ayah

USAH

Untuk larangan
. Usahlah pelcaya kata-katanya
Itu.
. Usah kamu berpura-pura lagl,
. Usah dlkenang perkara yang

bawa buku ini ke bilik

guru,' kata Cikgu Maisara kepada Ali.

A Jemput
B Tolong
r.

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (ss469o-H)

C
D

Sila
Usah

ilcAil KATAE.

Ada berapa bahagiankah kata bantu?

(a) kata bantu ragam + kata bantu aspek

asrck : :;il"rt"Hlo"n
,
$t

O Ct{t

lteuron

1M)

Ht
.l_:._! "

Sdn. Bhd. (554G90-H)

belum dapat

.
.
"

harus sudah

mesti telah
mesti akan
Azmin sedang hendak ke pejabat sewaktu
kami tiba di rumahnya.

.=
.''Kate
::

1l

ll

LOI{GAN l(A

Tugas

KATA BILANGAN TENTU

Menunjukkan bilangan yang

tentu jumlahnya.
. Dikenali dengan kata bilangan
kardinal.
. Penjodoh bilangan digunakan.
Contoh ayat:
Pak Ali memiliki seekor lembu. r

KATA BI
PECAHAN

Menunjukkan bilangan
yang berupa pecahan.
Contoh: setengah, seperempat,
separuh, dua pertiga

Tidak perlu diikuti oleh

penjodoh bilangan.
Contoh ayat:
. Dua pertiga daripada
kawasan pulau itu

'oleh pemaju
4,
It

et

FerUln?han'

..

KATA BITANGAN
PISAHAN

. Menghitung sesuatu
secara satu persatu atau
berasingan.
. Contoh: masing-masing,
tiap-tiap, setiap
. Tidak perlu diikuti oleh
penjodoh bilangan.
Contoh ayat: Tiap-tiap minggu
ayah berniaga di pasar malam.

Menyatakan sesuatu bilangan

secara himpunan.
Contoh: berpuluh-puluh, bertahuntahun, berkotakkotak, berpinggan-pinggan
dan sebagainya
Contoh ayat:
Berkotak-kotak baju didermakan
kepada mangsa gempa
bumi di Pakistan.
':'

PNI Neuron (M) Sdn.

Bhd (554690-H)

fD

J{u
FJ

(E

*t

e
o.
5
a
J

tf

b0

b-rE
FE

fli

gEf
H*9

x{o -vRo
_q uftx
m()

1&l

:d

$'=iE
5T5-g
ghn

dls
se

{rtr E{qE
,=o)

;i

.g

{s
z,

S
tr.;r:5

'S$

&

.F

($

59 .gs
ufiB o{ge

gs

1H

G
rB
.G

6)

c,

9",

IE

4..

-h(u
'=qc
FPtV

=s $* $ H

Soc)
C)s
=

9LL

:t

E
{)

bn

g!

E 2

{E

!q
EO g)

h0

ns
*

6) {J

j:;
{j

*)
aa

Y":$

\n

fi

+t
b

tl

C}

og
e
o
FI z

z
n
a

FT

trl

r.

dl
Et

{E

-8*
EE

rE
16

{s
TB

<g
VL

{D
{r}

A-A

eX

h sc
{g
G}

b-lJ
Yr

@PNl Neuron(M)Sdn. Bhd. (554690-H)

sg
-4*

FgsgS
O S-=

ll|E

tF

Fq9

-*

f}Q

{r
*:
4'c

rs (aES
ET Lg:

(5 -S Erg
z EE
L-

e-

{p

, *
st==@

lsis
{s

18

t6

.5:
(l f,F
!,

5E
6fl

rtej

h*

F$
9S
-3

gis

=:

=i
geEg(}
'a+*Xfs
E
t
=*.8
#T=g;
5

rsE
i:o ii=H
qE
-sXE:

sEf E *

iT

(.

fl

PEIIIGGOIOftIGAN KdhTA
| 1: iiir 'l

'1'

11

i..1,11;

'

:,,,i;r,.q

..

KETUL Uiltuls beoda,benda yang berkstul

dan padu.
Confoiu ais, arang, batu, rlaging, roti, sabun

runcing.

Contoh: gunting, kapak, keris, lembing,

pisau, sabit, pedang

untuk benda yang *i.rulr*,r.-

bentuknya atau jenisnya.

Fak

Confpfi: meriarflr pistol, senapdng

Contoh ayat: S@rarss merianrl iama
dlt

i ni
i !i

e*#feft *

l.

fr

Contoh: bandar, karnpung, kotak, larnpu,

temrhs

Akob e{et}aska$ s*

i l:-o )
'ro+iv r S fl: bx u, *{ah y$ $a!'xo srcnat ls{.*mbay
it *om h aya* &tif *nemba*a ses sd?
i

*:S;*

majatah

i; I ir i Lr tl : s :':.'.::'it ii
;;,f1. 1;r,',;r, .'i
;1;i; -',:,i,i;;:qi1

r!':

1l

i!

[i

::r..'i].11

;:1 {:,

:,;'3,:,L,:ti ial.* .t1,,;.1i.

,r,,,:ir

il-;.1

rlr

i;;'nitr;'l

sa

*o.

B"F

r:.
t

11,,

BILAH Untuk benda-benda yang tajam dan

!wer6e

11,';,; .;

a,

l':

r.

':i i
l.

:-rl.ti ,,

r:llrt:..."

<i

l'r'+'
j.ltii,

Jarak bend* atau kawasan yang

diukur dengan menggunakan ibu jari dan

jari hantu.

1r, ,1
li -1

' s-.!r,

rit
&

KAKI

.:i9
].-:

Untuk payung dan bunga.

Contoh ayat: Muthu membawa sekaki

jJF;l

payung walau ke mana sahaja dia pergi.

*EJ

Deretan rumah" kedai atau bilik.

Contefi ayaf, Terdapat lirna puluh pfnfu

1.,1 '

kedai akan disewa.

l,l',

1'rf:

.r::.

.l at* * 6ri F**634{.aarss

..b::
odoh bilangan menunjuk kan bilangan kata :
iI Pen_
nam a konkit seperti manusia , haiwan, tumbuh. tum ruhan dan benda di sekel ltng Klta.
.

n
a

a*aros.rloa*t

ydllE|

Uji lt4emrori

telatur keduduk anr

ntoh: buku, sirih, ati

Bina avat

l,^,+ ^^

tiga contoh
oh bilangan
benda yang
pur

)ngkap
Confofi: baju. selua
kain

I
'
nda atau minumalV
saiikan \1,^:..
r: liuih_ WKayu.

AlYlE AI1'

tuk benda y

YanB

Nerangkai-ran1 gkai

Contohi
papan. \\bunga.
kunr

nas;,4;(t^_f-_{S,"}-t"Yut'

manusia yang berbaris \"/

Contohi kedai. kerusi. meia. I
nurld, orang, rumah, tulisan^/

diisi

Confr rh: huah-hrah

savur-savura n

PENJODOH BILANGAN BENDA

*ru

@ PNI

Neuron (M) Sdn.

Bhd

(554690-H)

$.g$

-rE

rk buah-buahan ata

lpulan benda-bendi
toh: anggur, kelapi
ivit, kunci, Iangsat",
Dulau. rambutan

{.ymr*s

mm$e$ sri *ssffif,Las e5

K
i"l

N
U

PENGGOTOFIGAN I(ATA
i,-t :l:.:.: . i'..i :f

-'. i

,:1. ;,. ,r;-']r;i;i

Pnffi#ffifi)mril ffixH-&F{

ir'l:i1r,:i,t:,:r:r;,liirr

Iq

(Benda yang bersaiz dan mempunyai bentuk)

r.rJr

rvlelnllu

Apakah penjodoh bilangan

yang sesuai untuk petai?

Berikan tiga contoh

untuk penjodoh bilangan:

(i) tangkai

BERKAS Benda yang telah

diikat.
ranting

Contoh:rotan, kayu, buluh, pensel,

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469o-H)

(ii) biji

BILANCAN
{Tun'rbuhan

-''""1

U
U PENGG ONGAN KATA
.'.',

'r'.'

i,:

'"i

'f
i,o

{[.dl

Kehodiron -koh, -toh

lr

dqn -loh berloku

-r
Y

mengolomi Proses
pendeponon, contoh:

Bina lima ayat menggunakan kata

penegas di bawah ini:

'i,, ,.i opobilo f roso predikot

(a) -kah

(o) ituloh kerefo

idomonku

(b) kereto idomonku

Menielaskan sesuatu
pernyataa n/melembutkan
permintaan.

ituloh
(kedudukon koto
penegas (b) menyalohi
hukum totobohoso.)

1.

Senyumlah kerana
senyum itu sedekah.
2. Janganlah kamu
bersedih lagi.

'* Digunakan untuk

menguatkan sesuatu pernyataan.
1. Zaini masih juga berdegil untuk
meneruskan perjalanannya ke hutan

yang tebal itu.

2. Selain kanak-kanak, golongan

dewasa iuga turut diajar menggunakan

perkakasan teknologi maklumat"

ffi

(b) juga

lua

Digunakan dalam ayat

dramatik.

Kita hendaklah bersabar

dapi apa j-ua

Tuhan.

Untuk menegaskan
sesuatu pertanyaan
tetapitidak berbentuk
mengkhusus.
Apatah lagiyang
diperkatakan oleh
orang tua itu?

Bina
ayat
dengan
kata

'-tah'.

/ Koto penegqs
turut disebut

"

sebogoi

pertikel.

Koto penegos
ioloh koto yong

penyata.

Kamisekeluarga
memang gemar makan
ketam goreng.

memberikon
penekonon kepodo

bchogion-bohogion
tertentu dolom
Bukan sahaia haiwan,
manusia juga akan
menerima padahnya
jika alam tercemar.

KATA
PENEGAS

-pun
Digunakan untuk
menguatkan
sesuatu
pernyataan.

Walaupun dia
kaya namun dia
tidak sombong.

Melembutkan ayat
perintah dan menguatkan
sesuatu pelnyataan.

'I

@ PNI

Neu.on (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

\.

PEHGGOTONGAN KATA

'

#6.* Sr,rgms

JENIS-JENIS
ATA PENGUA

EMPATKUMPULAN
GOLONGAN KATA

1.

2.
3.
4.

Kata Tugas
Kata Adjektif
Kata Nama
Kata Kerja

Akronim: TANK

terlalu,
paling,
agak

PFN{Ai-'s"f
r,i

Bina tiga ayat

menggunakan kata
penguat hadapan,
belakang dan

d:#t"JT#H KFiT,r.
{

FFNTiiA$
!

F.ohowosonyo

-P
- r!

\'/,lsungguhnyo- -5
i"hmpoknyo
Akronim: Bs',li

Bina dua ayat dengan menggunakan

kata penekan bahawasanya,
-/, sesungguhnya atau nampaknya.
.:

,.,9-.

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469GH)

@ xnrn TUNGGAL
Perhatikan contoh kata tunggal satu,
ua, tiga, dan empat suku kata.
Apakah

maksud'kata

Mengapit kata
dasar, dua bahagian

imbuhan hadir serentak

awal dan akhir kata
Contoh: pclasaan,
menglhai rankan, kopanasan,

disedari
Contoh ayat:
Perasaannya sayu

mengenangkan
kampung
halaman.

':'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469o-H)

Berikan lima
contoh kata
tunggal.
Bincangkan
bersama guru
anda.

Berlaku apabila dua kata dasar (atau lebih) dirangkaikan.

Tidak boleh menerima sisipan.

UI,,KATA MAJMU

guru
besar

nar nn,ra

pende${

rantai

rabun
ayam

aka!
keras
hati

jalan
taya

['l

palr"ujan'ng

berat
sebelah

pilih
kasih

Kata majmuk
RANGKAIAN
KATA BEBAS

juga boleh

ringan
lr: -1.,r I

'

,):,. ,"

bohaso -:
khusus - .

:, impulcn
r

Apakah maksud 'kata

stilqh

bidong ilmioh
angkoion koto babos-

majmuk'?

Akronimrr.

Secara umumnya, kata majmuk merupakan proses

mencantum ataupun merangkaikan dua atau lebih kata
dasar yang rnembentukkan suatu makna tertentu.
Contoh: kapal terbang, balai polis, alat tulis, buku kerja

Duta
Besar
Ketua
Menteri

lngat, kata
majmuk
berlaku
apabila dua
kata dasar
(atau lebih)
dirangkaikan

alat
ganti

Setiausaha

analisis

Politik

sisipan.
Faizal menrbuat persiapan rapi
untuk menghadiri
sebagai pegawai tadbir.
temu ramah
ternu bual
temu duga
.

Berikan lima contoh simpulan

bahasa yang anda tahu.
:

@ PNI

Neuron (Ml Sdn. Bhd. (554690-H)

dan tiada

A
B
C
D

temu jan

ji

garam
galian

minyak
mentah

timur
laut

PEITIBENTUKAN KATA
" t{ata

Sfrmjrmuk

PET [I II$Aru KATR

IUNAI !ffi

[I I(

KAT6 MAJMUK OITUTIS SERANGKAI

Jelaskau 2 cara

penulisau katr

Berikan liga
contoir kata

rraimuk
dilnlis
terpisah

. aiskrim
. anakanda
. antarabangsa
. apabila

aFakala
. apalagi
. ayahanda
o

'

. ba6aihana
. balairung
. barangkali
. bausastera
. bausuku
. bayangkara
. bayangkari
. bendahari
. beritahu

t; padahal
. pancaindera
. pancalima
. pancalogam
. pancalurnba
c

pancanegata

. pancaragam

Kata rnajmuk

ditulis
serangkai
bererti dua
kata dasar
ditulis tanpa

peguamcara
' peribadi
" peYibahasa
o

peribumi

. perihal
. pesuruhjaya
. pilihanraya

kala
.

janakuasa

. kadangkala
. kakitangan
. keriasama
. kutubkhanah

. cenderamata
. cepumas
" cintamani

. cintamula

.
.
.
.
.

BAHAsA

.r
I

k.

*
t

nurbisa i
nyahasli
nyahbau
nyahcas
nyahsabut

.tandatangan
tanggun$awab

t
t

tulis

iL*-'*,
0)
t

@ PNI

ditulis
[rcs]G*

Neuron (M) Sdn Bhd. (554690-H)

t?1,

5a

. setiausaha
. sukacita
. sukarela
. suaikenal
. suratcara
. suruhanjaya

. warganegala

N KAIA
a&&*4)aaa&&a
Nyatakan sama ada kata majrnuk berikur I

ditulis secara hetrrl

(a) ujibakat

. ibn

/
. .. sarl
.lnU
. isi hati

. ibu nege

r'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

atarr

salah

(b) tanggungjawab

,.

PE]IIBENIU KAN KATA

bar rajah

gambar-gambar rajah
ketua menteri
ketua-ketua menteri
Jirim organik

jhlm-jlrim organik

Edhflqp

Berikan 2 contoh
(a) penggandaan
unsur pertama

'

antarabangsa
antarabangsaantarabangsa

kata

(a) penggandaan

balai-balai raya
kertas lukisan
kertas-kertas luklsan

Berikan tiga
contoh kata
rnajrnuk
(i) penggardaan
ullsur
pertama kata
1ii) penggandaan

bumiputera
bumiputera-bumiputera

orang tua

olang-olang

NGIMBUHA
MAJMUK

,i

@ PNI

Neulon (M)Sdn. Bhd. (55469o-H)

setiausaha
setiausaha-setiausaha

",

1.,,

I liI ll/lamarl
.f Kata ganda seluruh tidak boleh hadir bersama kata

.. seperti empat, tiga dan

Contoh:

ekor
ekor

sebagainya.

bilangan

Awaluddin telah hilang.

Awaluddin telah hilang.

PENGGEND6EN

t:

I6IAH

PROSES PENGUTANGEN
KATA SEC6R6
KESETURUHEN ATEU PEOA

tr
m

Kata ganda yang menerima

imbuhan.

* Sama ada awalan,

sisipan atau akhiran.
Tergaru-garu

Buah-buahan

'i'

@ PNI

Neuron (M)Sdn. Bhd. (554690-H)

apitan,

Bentuk terikat yang

ditambah pada kata
lain.

IMBUHAN KATA NAMA

'peN-...-an',
'peR-...-an

I |1iiilirrilrs?$frffiww;p.ffi,rI

IMBUHAN KATA ADJEKTIF

awalan
apitan'ke-r*,

sisipan'.e
t-et-t, t-in-f

Berapa

jeniskah

imblhan?
:

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

)vatalan

_.

:",

14:5
4i

I$fiBUHAN

ETfiEU

{,

l;!?irhLinkfi'f

,i.,,r',.tf:

i.L:,::lti;

N
D$s{

,'.

sle

lt;illilil,l.'l"ai;

Contoh alat:

Ketua
kampung

DesaAman
ialah Haji
Yahya,

_. :iffir
Contoh ayat:

ro.osoryry9
ff.rrdtk

'ibu menurut
rsahaja

y"n8

kehendak
Atan yang

inginkan
, sebuah

Berikan
tiga
contoh

kereta

mainan.

awalm

'ke-'.

_*

Bina ayat menggunakan

perkataan berikut:

(i)

kekasih

(iii)

kehendak

(ii.1 ketua

r-'
(o

/^

v--

coNToH

PENGGT]NAAN

K{TAIMBIJIIAN 'peN-':
Berikan 2 contoh
penggulaan

Orang melakukan perbuatan

(ii)

imbLrhan arvalan

'peN'untuk:

ii)
(ii)

(iii)

ci

pencriri (orang mencun),

Orang yang ahli dalam sesuatu bidang

(orang yang berdakwah).

untuk me

orang
tnelalcrrkan

n sesuatu

-+

untu

memadam).

perbuatan

(iv)

alat

perangai

Bahan

pewarna (bahan untuk mewama).

penakut (orang yang

(i)

curi, tulis

{iii

pendakwah

pencuri , pefirlis

s&# FsF

ii)

pe

>

pem

erongoi
kronirrr:

penasihat, peladang, penulis

pembilas, pembaris, pemburu

(iii) pen ) pencarum,

(iv) peng

pensyarah, pendengar

pengulas, pengiklan,
pengolah,

(i)

takut

(ii) putih
(iii)malas
(iv)kotor
(v) malu
-

O Ptll f4euron{lv'l)Sdn- Bhd. {554690-H)

t
:

penggmaan

akhiran'lan" di bawah ini:

(a) penggunaan
(b) penggunm

sebagai alat
kawasan yang luas
hasil perbuatan

KAWASATI YAiIG LUAS

Contoh

laut)lautan

-) daratan

darat

lapan

Contoh

(yangm

penderita)

1i; sirutr

iuruhan

(ii)

buru-)

ii) sembelih )

buruan
sembel

i) parut-parutan
11) tampung

iii)
lV)

Q.

@ PNI

rangkai
rantai

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

-)
ra

tamp

;; {1

IfrIBUHAN
. tmbuhan

Nama

KaGa

Berikan tiga clrntoh

kata nama untuk

. F.*u:
besar

ei6

pltih

->

,t

1srrnafi

kebesaran

keput4q

$EMBENTUK

fr

PEilG
HASIL

,rl

.^rt)

Ot'{$e{rrtt

ar'duta

"!,1*

Encik Faizal berfugas di

utaan Malaysia di Je

Contoh avat
Jepun merupakan sebuah nega

>\-

kepulauan.

-/
sudah berusia 32 tahun.

Contoh ayat
Sikap kenegerian masih tebal
'"'i,.,-,
dalam diri pelajar itu.
_1j\.L...

',f'd*
-"o

,-J/

.*df

fturu auru,
(katadasar.sesak\

PENOOU NAAII I MSUIIAN AFITAN

KE-,".AN

's. (rr/
O)
-:

(iii)
(iv)

@ PNI

membentuk:
Menjodi Koto Nqmo
r.oro aolextif Menjodi Koto Nomo
Koto Kerjo Menjodi Koto Nomo
Koto Bilongon Menjodi Kota Nomo

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

Klon

Setiap petang mereka terperangkap

jalan raya.
dalam

A sesakkan C
B sesak
D
-

kesesakkan
kesesakan

Menyotokon mirip sifot - 5

Menyotokon sikop mementingkon - M
Menyotokon kumpulon - K
Menyotokon keodoon - K
Menyotokon ternpot bertugos - B
Menyotokon hosil perbuoton - P

Akronim:SMK ke

BP

ITilBUIIAN
# hrusBfmm ffiflffi *E irij

ft
*r{t.Gead$.

snr${s
ail
,aF4

cC

a.
G
Cq"

'a=la6'
.
:=l
d I
r
*:
o

tr
d
d

oo;i6 *

"
-

sgt

D=-r

:H-

s d
2-=':
a.EI

d
d
d

5
$=
ua -Ieo
F-:
iY
s
12
I
xrs.
=

=i

a^
ada
'-i-o'
.--il

-U= q!.
a-o -o

aq!
^o lu

CJ

o03-c

o
o

CqEo

^))

.!
-vd
J.}Z

':
c)

r.q

cg

!!d

|
,.2

cg

cd

=i
ta
I
NO

(B

o0

;ts

,b

o.

Oi

-o o.
!

oE=

:eE

t
.i
c

O=i
,

e.

L-6 u

Fse*E

=E:

O=rL
: =P!OOOO
2. J :.i

<cq

-j

:j d=

c'i{Fq

.qa

*.trrt*t

hZ

J>!/bor-

/i

)*
(cn
)bo

. :! +-!
Gtt

s)

r-

I i\\

) EE

:s
f )(o-t
)

-cr zr

:6!

(^
)

6)

P4'd

/v

iJ)

d'&
'da
63
!a=
(c

'6o

bO

) -d9
\-ort

-:z

'-AL

E'tr
(.!

'.5i+
:c

o.

P^ -.d

\c.'

c)

a!

p
f,

-{)
.alr

/\

-\Cl(EL

L
.g

4"1

'|

dt
Ld\

a5
6r

.-.A
21
'aJ

d)

\rc
\

C.)

do

l.==

ooL
c=

(-)Cg-

a-|.:G
C^::

tt

!-&

-5 tsJ5'.,
Ja)
6
;c g-f
>
(!
9.
'Its5(q
iE
-c '=
cg
r
:
.r"lJt.E

4
'-rr
cg

.:AL^;!'APFO

it-8 035

=;-

PNI

(J (\)
(J!lh
,-! (J

_Y O_

-C)
bO

o)

-Cg.

cs ,tf
6'a
*c)
!
=
o

J-J

63 ,

.=

F-

cc

e_g
.tt"

oo
!z=
-\
EL-o

aa

.r

.- C,
t- .{-

l{euron(M}Sdn. Bhd. (554690-H)

\
t!

.E

o
L
J

E3<r

=3b
:i c6:_E
gI
".1

:1

' t-=5

,l: " _<_<l\

<Jo-e-'o
i;; ol){
:8E -k
{

ii

-i... tr',.
'

6ffiWffiru

Sekiranya, kata dasar, berav"ralkan

hurui"r' maka dua huruf 'r' yang

bergabung akari rneniadl satu
meiaiu i proses peleburan.

FilAr

.A,pitan peR-.".-an bergflbung dengan kata dasar

daripada kata
nnma dsn kata

(a) Fergaduh*nn, kata dasar 'gaduh'

{b) F*rciamai*n, kata dasar 'damai'
{c) erlaku*ffi, icata dasar 'laku'

FN SEX

Fm

6ms

'r'

Contoh ayat"'
l'ergaeluhan itu disebabkan
oleir tiaela kata

&&

episal*ru, kata da
'pisah'"

Pe

))smstr
F*rpustakaren
kata dasar 'pustaka'

ib) F*rkam;,rung*n
'kampung'.
'f'*rkutrula:r

r'-.-'.

3r esfi
Beri tiga contoh
apitan'peR-...-an'
untuk penggunaan:
(a) peristiwa/perkara
(b) hasil perbuatan
(c) sesuatu ternpat

peRmembentuk

Apitan

& ,'ipll'L\

, :.; ,:

sperp
kan d*

i,
'\

mltil

lii

ineria

-*-".

kata ctasar'liubur'"

{'artloh o|ui:

'3'
B

rrr<.u-

iruku nt j Liitai:: d!

perpr.rstakaan arr'?rxx

d-::

sansat bani

,,'

a1...

ITPAT
TEABAP,4TE*}:+

(a)

ffdF{PL1rti1"I'i

kata di:sar' 'jan;i'.

KilFTFUIAiT

(b) ili::'ieiak:'r,.

(c)

takan
tempaf"

kata ciasar

il,{"i -"-gJ
:."i.t i. i

kerja untuk

gmm

kata Casar' 'ietak'.

ql

eristiwo

?u*'rriagaa,:"

kata clasai' 'niaga',

F]*rga

.\,(d) leata d

erbuoton

Contoh qvai:
Mereka berkhemah rli
kar.vasan pergunu ngan.

empot
umpul0n

Akronim:

gas untuk

-*--,_*"---J

dariPada
kata nama, kata ketja dan kata-kata

lain.
Bina ayat

a
KATAI{AMA
aku

--+

riaripada
perkat;ian di
bawah ini:

i\l
.\
\'\r

KATANAMA

letak--+
tanya- - +
bual--+

KATANAS'IA

cakap--+

perakuan

tahan- -

dagang--+

gaduli--+

cerai--+

!
t3eri tiga contoh apiian 'pe-R.-. .-an'

bagi:
(a) kata nama membenturk kata nama
(b) trata kerja ruembentuk kata narna
O PNI Neu.on {M) sdr. Br}d. i554690-H}

perletakan

(i) peraklan
(ii ) perdagatgan
(!ii) pertahanan

Pertanyaan

perbualan
Percakapan
Pertahanan
perdagangan

Perg
perc

hnbuhan adalah
bentuh terikat yang
ditambahkan pada
kata yang lain
hingga dapat

,::ill5

TITIBUIIAN
'lrnbuham *{attr K*tr}a
IMBUHAN KATA KERJA TAK TRANSITIF
(beR-, meN-, teR-, beR-..,-an, beR-...-kan)

IMBUHAN KATA KERJA TRANSITIF

(meN-.,.-kan, mempeR-, mempeR-,..-i, mempeR-.,,-kan)

IMBUHAN KATA KERJA PASIF

(beR-, teR-, di-, ke-...-an)

Tronsitif

fmbuhon Koto Kerjo fok

fmbuhon Koto Kerjo
fmbuhon Kofo Kerjo

'i'

Tronsitif - T
Fosif - F

Akronim:

?T

[r

-iIrBeHesali
Nl

frnbuhan

Kata kerja tak transitif tanpa pelengkap ialah

kata kerja yang lengkap maksudnya dan tidak

memerlukan objek sebagai penyambut.

Contoh:

,, )
; +

Uji Memori
Nyatakan jenis-jenis imbuhan kata kerja.

IMBUHAN KAEA

KT

IMBUNAN
9
...'...

Saya berahsia.
Bapa pulang.

Uji Memori

K TMAruSETFF
LAN

Oheft-'

Bilakah awalan

"

'beR-'tidak
mengalami
perubahan?

. ... . "".-_.-- Jr_

)--..

llli -

BBti

PENGGTINAAIq
Awalan ber- digunakan
apabila bertemu dengan
semua kata dasar kecuali
yang berhuruf awal "r".

PENGGUNAAN
Awalan ber- berubah menjadi
bel- apabila bertemu dengan
kata ajar.

qlar

r.

P]{l l{ouron (M) Sdn. Bhd. (5il69O.H)

PHNGfi{jNAAI\
Awalan ber- berubah menjadi
be- apabila bertemu dengan
kata y ang bermula dengan

huruf

Kata Dasar

bee'

irr't,ll

Kafa

r.

;-r;;

rahsia

effiffiflsffiihffi

tr

gq)
G

v
-O,9
.jj

-:s
: n i:

* YE
''trscq

,-o

5J)

.v

(_)

CJ

':i i

'.5a

.ri

fi

9.:

gf >
>,G
g
bh

?tsts!-:iu
":ss
-aaQ

oo!:L

E"F HE
-99!A

pb

(g

a.
u

qI

:5i)

;,J
L

()

,.o

qJ

g)

::-

/
a)
E

=-5 +
.g

D
H
L-. F:oH.!p ct= *
=.:l
dxtn E.E Hl
F F btEfroo.*E
F; b E >,.dKEo
iF-o6

F.E I- dl

o.)
Ab
'-OU

! i

,^*l:9
I q''
.i_
i.

fE

*d

c
:9

J --'

iddd

=i 5:is $.8a.
:s9E=-l-3
o s= s;-:

o=
u)!

9U
hE

Y C.r:=
+--v

r\ -

rr

-o=
-i'i-l

Cf

-r

,5[3E5P+q

- .iL .

a.

0-)

bo

Itroa,)c)
I
-o3trtrF
btr$
I
- - t!?6dd
i>icdE'>>n
L,*:

,.s-l

d 3;
-

^i

;
bo

cl-=

\l \:
'

'.1

q)
tt

a-

tjE
edH
AhG

.=i br

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

.-

uD

l'^ d

OD

q)

fJ

H"#

,t*$.,H

MENUNJUKKAN
ARAH / TEMPAT

Kata

Dasar

hilir
tqu
hala

NIENGELUARKAN

BUNYI

Kata

Kata

Dasar

Bcrimbuhan Dnsar

menghilir

atlm

mengaun decit

nrcndccit

menuju

iau

mengiau itai
menderunr ciut

menciut

derum

menghala

tuding

Nya{akan

batu

kata

kerja\ \

BERUBAH
Kata Dasar Kata Berimbuhan

kecil
keras

membatu

Contoh ayat:
Dia rnenikus apabila dimarah

,.*.il ,/
i

\-

mbuhan

reN

qpabila ditiup angi4,,,

Kata

Dasar Kata Berimbuhan

rokok

merokok

sengih

menyengih

cebik

mencebik

Kata
jala

Kata

mendarat
menjunam

meluncur

Contoh ayat:
terbang
itu rncndarat
I
wasan lapang it

{.,1

MENYATAKAN KEADAAN

Kata Berimbuhan

Kata

menjala

bara
janda
bujang

mendamar

damar

MENUJT' SASARAN
Kata Berimbuhan

Dasar

darat
junam
luncur

ENCARIi
MENGUMPULKAN

Dasar

mengeras

Cantoh ayut:

MELAKUKAN SESUATU PE.

KERJAAN MENGGUNAKAI{ N{ULUT

sedang merokok

mengecil

Benda ajaib itu mengecil

oleh gurunya.

Contoh uyati
0rang tua itLr

mengilai

Kucing itu rnengiau kerana

s(xnila

pcrgsuniran

Kata Berimbuhan

Contoh nya|:

menuding

**7 MENJADI SEPERTI

/ XotoDasar Kata Berimbuhan
I,
menikus
[,'[r',rr,,,:i tikUS

'.i.ra:

Katr

Kata
Berimbuhan

\ \

Contoh uyat:
Kegemaran Pak Raidi

Dasar

Kata Berimbuhan
membara

menjanda
membujang

alrikan;

-ialah.menj
sungal

embara itu tidak da

MELAKUKAN PERBUATAN

"

unyi

Kata

roh

' Menjodi

eperli

ergi suotu tempot

eruboh

'. osoron

Dasar

Kata Berimbuhan

lancong

melancong

kembara

mengembara

lawat

melawat

enggunokon mulut
eodoon

encofl
i. nkronim:
@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690"H)

Kami akan melancong ke Australia )

pada bulan November.

dipujuk lagi

iuti w:filr{Ll
Beri -l conkrh kata kcrja
irnbuhan awal 'nreN-'
untuk pcnggunaan:
(a) rnenunjukkan arah
(b) menjadi seperli

(c)

berLrbah

PERBUATAN TIDAK
SENGAJA

KEUPAYAAN/
KESANGGUPAN

Bina ayat
menggunakan
perkataan:

(a)
(b)

c)

terserry,um

terhidang
terlupa

Kata-kata Lokman

di fikiran

Anida.

A
B
C
D

PERBUATAN YANG
TIDAK BERHENTI
ATAU BERULANG.
ULANG

terbayang-bayang
terngiang-ngiang
tersiang-siang
tercari-cari

PilCeUfi/lCrY

WltAlI'tef,;

-T
U
Sedio odo
-S
be long-ulong - U
Ke oon
-K

Tidok

sengojo

keupoyaon -

lirovatt
r -rj-"t
Hidangan itu

ters
"Y O lttt tteuron

1M)

Sdn. Bhd. (55469o-H)

di atas meja.

Akronim: TUSUK

. 0s0 yqng
. PqnJolg
0ny0K yong
berloku

' Perbuoton i'erbolos -

Akronimr

'

&a nuo,
i
i

tl

. berkejaran . bertaburan
. berguguran . bergantungan
. berterbangan . berkibaran

han apitan 'beR-...-an'yang

dasamyabermulahuruf

juga

mengalami penggandaan.

bertembak-tembakan
berkenal-kenalan

Contoh ayat:
1. Dia hersalam sebelum berpisah.

2. Kami bersalsm-sulaman sambil

berbalas senyuman.

Sebahagian bentuk ini juga mengalami

penggandaan.

(1)
(2)
(3)
(4)

J berdebar-debaran
berkibaran ) berkibar-kibaran
berlarian ) berlari-larian
bersungutan ) bersungut-sungutan
berdebaran

Contoh ayat:

(D Dedaun kering bergaguran

dengan

(iD Ali danAbu berluri-luriun dipadang.

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

Jumloh yong bonyok -

Antoro duo

banyaknya.

'd'

PEIIOOUIIAAN APIIAN

'beR.....anr

Ber*

pihok

longon

Akronim: BAtj

-A
-U

kata i

'r'.

. bertembakan . berkenalan
. bermaafan . bersalaman
Sebahagian daripada bentuk ini

Burung camar b erterb angan di angkasa.

. berlanjutan . berlelehan
. berguguran o berdebaran

Nyatakan beberapakatabenmbu-

perbuatan antaradlua
pihak, atau perbuatan

it

ta Keria
(c

=cd
b0
bo-vr.
C)r

o.&
a(D
cd#

-v"

c6

-v
L

A6

q)

^.

ir

)1

o
q
fd
EJ

+z
bo

bo

o
o

O.-Od-o
-v -d
dd-dm

.li

H or !

j-''+:do
r'-i
':!odd

tr

cd

!96-dd
ErvAtrL

*EE-3-8
P
<
i.*

lrt

t'teuron

1rU)

Sdn. Bhd. (554690-H)

8.d4\4\

llg1ts

tJ

![{t}ut{A}]
ti,\'l \ Kl,lt.l \

^F-vang

/kata kerja

memerlukan objek sehagai

penl'ambut. Tidak dapat

Au alan
mempcR-

F*1tf;lqFi4:I*

9;r:

Apitan
mcN-...-i

mempcll-,..-i

,\pita n
me\-...-l(an

pit:l n
'\
mcmpcR-.".-kan

,\ pita n

berdiri sendiri.

IMBUHAN KATA KERJA TRANSITIF

, ii,,ii'l,rr:-;E,_'-=.1
4wclon'men-'
I

lll!'l(,lrl()ilg

'.

C ilcrigg.rrrei
l!ti nreii-iruli
nte,t.,rn.r' D rrr,.rr,:ir.,r
.,,..;.
!'

PNI Neuron (M)

Sdi Bhrt

i554S9{J Hi

.t.,It,tl.:,t

)'1.tirryl->

L'irl,il'''i''"

_,, \,i*
.r,ii.i! -,.,. i1r
.
F't ," ;'''
- ,.', ii., ' "

'i

etnbcrcthc,,.tclTo j0*c-r.vc _
i,ie,0KJ^(,i1 e..u/n (r* rllelckul<un psuo'iu /'/am ,5uh 4 frron

in

+2

;; l'

Berikut
merupokon 3
-l,i
1',

\l,I r\ n il

f.fl'"Hl$il{

'

.
.

memperlaju
memperlebar
memperkecil

Contoh aysl
Kerja mernperlebar
jalan giat dilakukan di

\'

k"awasan itu.

h,-*"-

Pen
on

i;;
!t,t"il,i'.:ii
i'i :'.i'.iird,rq,,tr I

MEMBAHAGI

memperlembu
memperhamba
memperisteri

"

'rnemPeR-'.

memperdua
mempertiga

Contoh ayat

Cantah ayut

00n

PENGGI'TTAAN AWALAN

iah mempertiga bua

Majikan itu mem-

limau itu dengan Raja

perlembu buruh-

dan Lim.

'mempef-'

Menj

oi - Se
oi -Ba

rh-

buruhnya

Akronimr SeBoL

)
Bir.ra ayat meng9unakan
i

bcrikan satu contoh untuk setiap penggunaannya.

Pgfl

tmg
-me

APITAN

..-it
..-l

(,

:.'r . :.
a_

{'-

it

rncrrrpcrin_uati

pe*ataan:
rnempelisirri

(iii

..-. : ,,.'
-J!5e:*.:

.:;

'.,

rllemberidenEen- B
Mengusohokon - U

/
)

i
Menjodikon -Alti
Ingof terhodop - I

'ti

Akronirn: Bt/6rll

"5

R-...-i

{
g

j.-: terhcrel
lgl lluu

,'

kepodc bebera-

Antala bentuk yang lazirn digunakan dengan

apitan'memper-...i' ialah memperolehi,

r\yataKen penggunaan
apitan mempeR.-.".-i.
c)

Ff,iN NeuNon

{M} Sdn. Shd. 1554690-H)

perbaiki, memperkuasai, memperakui.

tnemperdalami, mempersetuj ui dan
rnemperhalusi.
rnem

I,

>'
(s
al

a
O

zf-l

tr
cd
a
CS

.sb
E-o
l1.+

_c
an=
O)lr
lq

-vts

i:9
(

9
-'Z-V.-.X
-.!

IV.LHCE

gE

3
=
ZE
FE
lrl S :6
:E.:
\J ca b!=

!r6
Ecri
ay
:
/t\.=
IE
a

'h

.OII
.t
'I

z
I

0
f
!
-

F
I

plt

tteuron (M) Sdn. Bhd. (55469o-H)

' '
I
i

Bina satu ayat -"nrrr""Openggunaan apitan meN-...-kan:

,: (a) objek beralih kepada orang lain

(b) menjadikan sesuatu

'l!i" o pr,rr Neuron (M) sdn. Bhd. (554690-H)

1r-r

Hr-

)"l

il

lrl
ilj,irll ll ltcLnl,c;1- l. t,r,
ilttnlr,it:i ,lirLilt . lr t;

[1rrriL t.lr,ra ay;r1

ir!Tli /riillL l.r'r iilir;iill

rr

irrrlr'ir
I

ler ll-lir,ul

iilrliilll ilpiiarr

'irrtn'rpcR. .,-lian'-

l.!

"fl*'*"-'
'{

\ !8w:

"j,t'i

jfuisull

r,iK

L"tt'.lttlt ift'ift

l-l:isj'r,f Siiitati

h:falrruid Shah mtuk

r rsf J'fx/ei"i1r#ff l'N] afl
ijir tsi:j ( ;ul rung i -*dan g

rift?f

iitia

l.r

lr.i;linpaiall.

Lr!*l'd[reir''
;r,il!urit:t.k;;rir

./ -{

--f--'_*"-*..*

?'

,4

-+'ii!qtln

aia r'ti
ir,"'

A t'rc

rit i'li:li

liitiRlan ilr'"
i

:11

,t kr'ori,

{'! i:!1r ri ti' '-tT

i:r:lslh l

iirl'l

crr

[,.q:tcrt

jitdi

-+ hengusun

i':li r, !lr"i''.j it

.. .

,',,,rl,

'l"roris r'i i i,J.-,iiqfi,t

rti;:rrqq'-t4 t-; t' kcl ri
rltff$ifn 'nlr'.'.

ir.*

rrii.lt ri-l:,:[[llrii

$urliu-huirffi itqt

n ker ici f iunsri i '

+ lipat

6,il'j'.r'{r,rrJ";r

tlrt:lr,1cdl

ds rfi

+'berlipat

,:i,"rciui,i

"Jo{ir

iltt

;'i?rtlnfilkcr$1

u\'i:,i'r..,

P*knian yang baru diangkat

itu helurn berlipnt.

'['*l'":l[:a

rl ixti

.o[lj]ll

ri':ll lilrnL$h {ifit

tdn

i!11'{il.

i5rrrarl'}O-hi

s!

ud!

ii I it] iifl ir ii :t:

tn

ke

r"$

i,

4 ir 1i: lil

Iiijiulll jir

'
Ka

it

r!

kil'.r it*r'';e p*srf

;'tlr-1k.fl,' i'.i;

E"

l!-ft

''i{}r'iq iilerf\ i'rerii

";' tr'tt:ilk.

H-&M
obeR-u

lt

ii,

.'r//r.rl(t!i

" *rnhii

i-:,

'j"'.1-^1 I 191 1;1',

**"*-.-****-/

ts [i*t* ker.1r posif

-

ii i, lr','-iUlr ;li'it{

" lireriqninb'!
'rn,:-nduduki

'

rfi" ':lii,'.i:i,r

ii-:n ioh:

r, r:

t..

;:l p i.i ii { [' "t t]ir, d'fi p" lle n;.r,rl,a [*em

hirnx*riyR di,Ctil.iL!luil r;le[r lta,{n barntu

$silert{ delah, su{fi'lh, d;rm tr.leiplln,

I&IBIJFfiAN
d E be* mpl m*
LljE

*:r'lis

Mernori
Nyatakan dua contoh
awalan 'di'dan bina ayat.

perkataan-perkataan ini;

(i) diambil

daripada kata tersebut.

(ii) disari

llitrn itu telah -----hiilangan tengrh hai'i

A dihrsuh
:

.-'
Fa
i&.*

oleh [akak rnrtL*

tlicLrci

i-.+:a:*:<+.t

I!

0*d..#lF

:li;rt,:1,',in:.,j1# .t*?li.

Perbuoton " idok Sengojo

{do Upoyo Membuot
,:erbuoton

$rt

Nyatakan 5 contoh awalan

teR.-'yang berfungsi sebagai
kata kerja ayat pasif.

ill

o pltt

I{euron (l*)sdn. Bhd. {5s4690-H)

Duit Yusri

ke dalam longkang.

Berikan tiga contoh imbuhan

kata kerja apitan 'ke-...-an'.

ContohAYat

MBUIIAI{
I

Bina ayat dari pada

Bina ayat daripada

perkataan:
(i) terkaya (ii) terpandai
":}f o pNl

tteuron (M) sdn. Bhd. (s54690-H)

o{B

rranrxarn ADJEKTr

terpanjang

Sungai Rajang ialah sungai yang

terpan i ans di Nlalavsia.

Kata Berirnbuhan

Conloh svut

Seniman termasyhur
itu telah meninggal dunia.
Contoh

Ilang Tuah ialah pahlawan yang terulung

prda, Ztman Kesultanan Melayu Melaka.
Kata adjektif yang menerima imbuhan
'ter-'tidak perlu diikuti oleh kata
penguat 'sekali'. 'Ter-' dan 'sekali'
membawa maksud da4'ah penghabisan.

Ull Memerl

Nyatakan penggunaan awalan 'se-'.

Berikan saru contoh untuk setiap
penggunaan. Berikan 3 contoh

. sesuci
. seindah
. sesegar
. sebusuk

s-.. @ PNI Neuron (M) Sdn.

Bhd. (55469GH)

awalan se- selain

daripada contoh yang

. sebesar
. secerdik
. sehebat
. seten

telah diberikan di
sml.

"!*IBU*IAN
.

ilsmbuham Mefa

Adjekti$.
Bina ayat daripa<ta contohcontoh apitan'ke-...-an' di

I1J"4":

N,TENYE
. kebudak-budakan
ftudak)
.V."-n-t-rl-tnakan(anak)

rh

i'*t'ttiPon

30 tahun.

Apiton ke-...-on

tidok beruboh
bentuknyo opobilo
diimbuhkon
podo koto dosor.

I U'I
Berikan contoh-contoh lain sisipan kata adjektif
selain daripada yang

@PNl Neuron(M)Sdn. Bhd. (55469O.H)

dibgnkT

li

buy.ut.

ili: l

telah

berulP

.; l*,.n:i $.I
f..; ia, $rr

vt
tr)

tif f.d$d,{fi

l"}

Jrl{

Imbuhan Bahasa Sanskrit

fi.l'ri

irrbrhirn pirrjrnrrn lrnbulran-

iiuiiilil ;} :l Hi:ti

lmbuhan BahaSa Arab-ParSi li pc,,,injeman.

;:l$i

mliuhan Bahasa Yunani-[,atin-[n ggeris

lJerapalcah jenis inrbuhan asing? Nyalahari.

2. tserik-an 4 contoh irnhuharr asing bahasa SansJ,sit

Imtruhan asing
turut dilcenali
sebagai imbuhan
pmtaman.

litr
lmbuharr iiri berasui
i;rrtla balrrsr

tlar

Srn5kr il dalr lflirh lailrr

discrap lic <lahri
sislcnr trltrbrrhirsir
llrhrsr Mclayrr

,-

__-

IAttUKAH Al\t!/{t
Bahasa

Sarskit

ilrlaLi brhasa

kesrLsasieraan Hiliclu kuno.

angkusilwan

=',Kz---=--

Erti:

Derva yang tertinggi

Ayat: Kaum itu mernpercayai

herkuasa men.vembnhkan

F
Malffifaja
) Erti: t*
Erti: Raia besar i
Al at:
elaka I
memp
ungan I
diplomati llnhnra.ja\

Mahaguru

Erti: Guru yang tertinsgi

Ay att M ah ag ur u

itv

tre a"ta p a

di Gunung Ledang,

Lrli:

Maharani
Rajrr perclrtpuan

ratu

alau

Ay'at: l\iegara itu cliperinttrh

oleh seorang mnhnrani.

f'

@ PNI Nesvon

(M) sdir. Bftd. {554690-il}

r|l

Erti:

\luhaiirrv:t
.irfnr' tlemuntut

i umrvrYsiti

N{ahasiswl
Pcnuntut univcrsiti

/ Avnt:
/ birgi

ko-kurikulum.

ar

,/

a Asing: Bah

Tatacara
Erti: Adat
istiadat,
adat resam

Tatabahasa

Erti:
Nahu

Tatatertib
Peraturan
atau disiplin

Erti:
Tatarias
Erti: Cara
menghiaskan
sesuafu

'a'

O PNI Neulon

(M)Sdn. Bhd. (55469OH)

menggunakan:

(i)

(ii)

Ialatertib
tatabahasa

(iii) tatarias
(iv) tatasusila

EI

clt

a'Asing:

Jurubina

Erti: Orang
yang
mereka

bentuk
bangunan

Bina ayat menggunakan (a) juruacara (b

Awalan'eka-t
membawa
maksud satu.

Selain daripada contoh-contoh awalan 'eka-'

yang diberi ini, berikan 5 contoh lagi.

?il

ptt

ttteuron (M) Sdn.

Bhd. (554690-H)

tsffi8 r

ffiu#*dffiro

Bincangkm cortohcontoh lair

dui-'

,/

ruulan , DWi- \
bah-asa

,/
,/ ya

Bina ayat
nrenggunakan

\
Sesuatu\

(i)

lis dalam

dwi bahasa

Cr rntoh

(ii) dwi fungsi

hasa

Dwibulanan
Erti: Berselang-

'lo

awalan'dwi-'.

owolon'dwi-' yong

rn:

dwilogom = terdiri
doripodo
2 logom
dwibeloh = 2 pihck

dwiornh = bergerak

selang setiap dua bulan

dolom 2

croh berlowanon

Dwifungsi
Erti: Dua tugas

Erti: Mempunyai dua

kegunaan

Dwiunrua
Erti: Mempunyai
dua warna

Dwicabang

Erti: Mempunyai dua

cabang, pecahan

ru

AWATIt'N

'dwi-'
Awalan 'tri-' bermaksud tiga
Trirangkai

Tribahasa

Erti:

Dalam
tiga bahasa

Erti: Tiga

Erti: Tiga

lapis (papan,
kaca dan

dimensi

Erti: Tiga
bulan

sebagainya)

Bina ayat tnenggunakan:

tribulan

Erti:

Penopang
kamera yang

tiga baris

Sajak yang

terdiri daripada

berkaki tiga

Uji Memori
(i)

Erti:

(ii) trikaki

Para pelajar digalakkan menggunakan kamus

untuk menambahkan perben-

daharaan kata.

gaqlaro6a

fel$o"d

"".1'*

put lteuron (M) sdn. Bhd. (554690-H)

EftAmUfl{AH

',

t iii

,:

ii.'l i il.jl;i,

i,i.

${

ai:,it

A A5$Rr6
i

l.lir i::

r:

:rj;,.':r:, tirt !'t.! l:.::

:l

i'.;:i:

!l i' t'i

r
Nyatakan cor:tcl:lcontoh lain akhir arr

Akhiron'-mon'
'.p.:_-

L.

cen

x,fin

ng
masalah

antara dua buah nesara itu.

{\T

Ilmuwan

Erti:

berokhir huruf

i'.

rnqnokolo '-wen'.
digunokon untuk koto
dosor yong berokhir
huruf loin. Contoh:
. budiman

Orang yang cerdik

avat: Para

f/ unt emve

digunakon bogi benfuk

koto dasor yong

Orang yang

berketurunan mulia
Contoh ayat: Raja Mariam

. jelitowon

dihormati kerana dia

urunan hangsawan.

'Cnnf*h

kernj aan Uthnraniya h menin ggalkan

TN

itu anakPak

Mail. "/

Budayawan
Erti: Orangyang ahli dalam kebudayaan
Contoh ayat: Pelbagai corak songkeL/
dipamerkan di rumah
Penssunaan
,9Q
tran '-wan akan
tl',' ,menbrbitkan kata narrn '
vans membaw
"
peibuatan. pe
pemilik sesilatu sltat atau kepURyaan.;:

/sKt"3[RAN '-WAN'
=-l-3ii- #+s.

Tuj uan penggunaan akhira

t-want, t-watit, o-mant

'-nita' untuk menimbulkan

],:!.::Ct
lti'ii* t
i:.ti *!-t r"s tr: FraaE"

'"'\:,-iE:Ji

dan

:=i F!

t-qv,GEL'

: :?Eie i!- il.:i ;.: E.: "

n

. Bina ayat daripada

: contoh imbuharr di
; bawah:

Narnun penggunaannya tialak

(i)

(ii)

olahragawati
budirnan

(iii) biduanita
(iv) senirvati

, (v)

'

seniman

(vi) pelagawati
(vii)sLrkarelawati

Budiman

Erti: berbuill'

Irti:

bijaksana

Biduanita
penyanyr$'og

Ccrntob ayat:
Lelaki itu sungguh

br"ldiman.

Iltemounvai suara
yane

";eiau

dan sedap'

didengar.

gakan pakaian
Seniman agung P.Ramlee
seorang insan seni yang
berbakat

besar */

qkhirnn
i . Penggunoon
'-woti',

i ,
@

Fil! Neuron (Mi Sdn. Bt!d. {554690

H)

'-nito', '-rnqn' don

'-won' tidok tetop. Hcl ini
kerono, s*rxi *t'r nrerujuk lelcki
tetopi .1*iifc x tidok pulo
merujuk leloki.

Terdopot 2 jenis

IMBUNAN APAB. PAPSI

imbuhon Arob-Porsi ioitu

(hadirin,
munafikin,
rnujahidin)

Tidak tahu adat

Bina ayat menggunakan

kata awalan -iah di bawah.

Erti: Akademik;
bersifat ihnu

Contoh akhiran '-iah'dan maknanya

G:

@ PNI

Neuron (M) sdn. Bhd. (55469o-H)

t
Digunakan untuk menimbulkan bentuk kata adjektif iaitu mencirikan sifat yang
terkandung dalam kata dasar. Digunakan apabila kata dasar berakhir dengan huruf
vokal.

'
'

Bina ayat I
menggunakan,

perkataan:

IMSUHAN AKHIRAII
SAIIASA ANAS-PANSI

-i -r

-oh -A

-ot -A
-wi -W
-in -I
Akronimr

,a'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554590-H)

IA

AWI

ITSBLEP{&N

o i i:,:1, tl; ur !i: ;h pr: ii,i;t

;i

.+:l::,:':,:

:r.,lr I

AWAUN IMSUIIAN
YUNANI

,,ATIN

INO@ERIE
ti-'"-t-"'i-*:r':*:t:i:;tt-"

pro. antio

. poli. sub'trUto-

Pro

. -tslne
" -iu

Anti

, -al

Poli

Auto

" -is

5ub

'

-sl

Akronim:

PAPA

Nyatakan lima imbuharr akhiran.

Nyatakan lima imbuhan awalan.

LAro Pm$*

Apakah makna

'pro-'?

Erti:
Menyokong
penuh

kerajaan

Ayat:
Seluruh rakyat diseru
agar prokerajaan.

Erti:
Mernihak
kepada
komunis
.:i1,,.

,Aw

opfO ''
digunakan untuk

r.,

ii...:..,i

:ilil

menunj$kktrn tanda
bersetuju atau
esuatu

Menyokong
idea-idea
dari barat

. .. i,u

Dasar luar Thnah Melayu

sbelum merdeka

cenderung k epada p nob aral

FKOPEMBANGErtiz

Menyokong
pembangkang
-'

@ PNI

lyaf:

Sikap propem-

bangkangnya semakin
berkobar-kobar apabila
mendengar berita itu.

Neuron (M) 5dn Bhd. (554690-H)

-l:

6ta

"
'lv

ITilBUHAN

. lnmbuhan E{ata Asinxg; Vumami - Eatin - :nggeri

Awalan'poli-'
membawa
maksud
banyak.

Cari makna
perkataan ini:
1,

polinomial

2. polisemi
3. politeknik
Bina ayat
daripada
perkataan:

(i) poligon
(ii) poliklinik

Automatik

Erti:

Erti: Riwayat hidup

Dapat
bergerak atau bekerja

peribadi yang ditulis

Bina ayat daripada

awalan'auto-'
yang diberikan.
autograf
(ii) automatik

(i)

(iii)

LAN 'auto-'

autoriti

Autoriti
Erti:

Kuasa
atau hak

.r'

O PNI Neu.on (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

Dengan menggunakan kamus, cari

contoh awalan 'sub-'yang lain.

uruhan.

Bina ayat daripada

contoh-contoh awalan

'anti-'di bawah ini:

(i)

(ii)
(iii)
(iv)

lcl

antibiotik
antipati
antidadah
antisosial

pttt tteuron (M)sdn. Bhd. (554690-H)

AWALAN'anti-'

:, Buat ayat
;r daripada

:: perkataan,, perkataan di

'

bawah ini:
(i) feudalisme
(ii) nepotisme

(iii) kolonialisme
Nyatakan contoh-contoh
lain akhiran '-isme.'

,q.

@ PNI

Neulon (M)Sdn. Bhd. (554690-H)

tttt

o
+OL
=E
Y." a

*'-F-Yc' +!.=o)
s
olq)!e

*ts
oogo EI
' vlv)rnrn
oooo
LLLL:

{;

Zii

*s LLll-tLU- {

CE

E'
A
I

zt'
EJ

t:

cq

q)

a
<il

s.5?
E;

Cr.

'sf'

.l

clJ
-

cIL

\.-\

N'x
ri .y
L\

L:
s
.il .'o

'.(

-;-\

Lr

E-F

.-=
clbi
>.E
trd
=r-

\\
:.e
s
EE
iiu

.r

ao

tr

cB

O!

F H,
F'f,
a
E --= ct=
cl
- F,l<

ft d !i5
*6<
li-fEa-'t-

-cc)
d=
?
=

@PNl Neuron(M)Sdn. Bhd. (554690-H)

L\
E

.*

:f,L

-* 13 tr
=
ii*
5 --'=c

+=

; 'E--=r

I_y(
I *EE.=

r;

v::--

=
-==
=-=_.=
J.-

q.=

=E
E'a,iEE
EEg
5=
c 5 E
=--Gi =
5EQE'6>cO'9i>

aavv

.-^Gl

:l
E
c'jl ct
ii .+
=e)o
EIF
!

6l

5= 5!
tr6

ESE

cq

g P.l4
5il-

oo

Oii
lL

r-t

(\

la

trffi

&

f;:ri,.'*,**{i,
a.::4ta*

Ifi,AU5,4;
-Ji

nt!; rn

rEf;

ya$g rneffigarudmug! subiek dam

predikat, ynmg
hqlalslituen

Klcllsa

nieru.iaeli

$,ietr1*da

Fiiih ayat yang

oi{',Sd.J**j f.f gj,lt

Klsr"rso ak Bebas

kaian perka,taan

ebms

,4kronim;

ayat.

A
.B
C
D

betul.

pening.

Kerana kepalanya
ajunya koyak dan berbau
dia akan

mengerli.

:
:

trusuk. '

Pemuda itu pelajarjurusan undang-undang.

K_efu
A JENI$ l{LAUs4
Serangkaian
perkataan dalam ayat yang
tidak lengkap.

Uji

Dikennli sebagai ayat

tergantung
Predikat

Subjek

Saya
2 Kucilig
3 Aida
4 Kama!
X

lapar
mfnangis
sudsh titlur

Terangkan
perbezaan
klausa bebas
dan klausa tak

n i\{emerlukan klausa lain

untuk menjadi ayat lengkap

sedflng Frakan

dimaksudkan

. kerana tidak mahu makan.

. bahawa dia akan pergi.

tr. Saya lapar"

tidak percaya
baharva dia akan pergi.

1. Sa,va

2. Dia kelihatan

t
J.

dengan
klausa?
Terangkan

jenis-jenis
klausa.
Bina dua
ayat dengan
menggunakan
klausa bebas.
5" Bina dua
ayat dengan
menggunakan
klausa tak

Contoh ayat

Kucing sedang
makan.
3" Aida menengis,
4" Kamal sudah tidur.

bebas.
2. Apakah yang

Cantoh

Ayat

2.

srnsri

tidak bermaya
kerana tidak mahu makan.

bebas.

Konstituen bermaksud
unsur bahasa yang

i3s s*r$
I

rnerupakan satu juzuk

Apakah maksi-rcl

(bahagian) daripada

klausa-nehas?

satuan bahasa yang

lebih besar.
()

PhJ!

l{eurod {l$; Sdn-

Sh(l

i5=,{xi96-F1}

:
I

6
TANDE B6CA
Digunakan dalam ayat untuk memberi peringatan kepada
pembaca supaya melakukan sesuatu dalam bacaan. Tanda,
baca yang mesti diketahui seperti tanda titik, koma, tanya,
seru, petik, koma bertitik, titik bertindih, garis condong,
kurungan dan sempang.

Uji Memori

Nyatakan penggunaan
tanda titik bertindih.

g-",,-,iEN

n*

Digunakan pada akhir satu

pernyataan yang diikuti
penjelasan"

Memisahk

dialog.

AdiE Apa khabar?

DinI Baik. Awak bagaimana?
AdiEj Saya kurang sihat. Sejak
kebelakangan ini saya
sering demam.
Din

Adi

I
I

Apa khabar ibu bapa awak?

Mereka sihat-sihat sahaja.
Bagaimana pula ibu bapa
awak?

E'

@ PNI

Neuron (M)Sdn. Bhd. (554690-H)

Uji Memori
:, l. Apakah
,:

kegunaan tanda
koma bertitik?

, Nyatakan
2. Bina ayat
bagi setiap

Penggunaan:

Memisahkan ayat
sejenis dan setara.

Menggantikan kata hubung,/

menandakan tempat berhenti
lebih tegas.

itu agak
segala perabot

1. Suasana di rumah

1. Harisudah lewat malamfl

Fatihah masih belum pulang
ke rumah.
2. Musim menuaisudah tibafl
para petani sibuk di sawah.

menyeramkan

ditutupi dengan kain putih.

2. Suatu petang di desa yang damai
kelihatan sekumpulan burung terbang
ke sarangIpara petani mengorak
langkah meninggalkan permatang
sawah fl kanak-kanak pula
berkejar-kejaran.

Menulis

TANDA KOMA
BERTITIK (;)

Pontun - P

MamisohkonAyot
oyot kecil

-A

Belokong koto
seruon
Memisohkon

-5
Unsur - U

Dolon'oyot

Akroniiir: FAst-, KU
..

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd (554690-H)

Menulis kepolo

surot

Belokong koto

Ungkopon

-K
-

i'

@PNl Neuren (M)Sdn. Bhd. (55469GH)

"TAIIIEA.BACA

'Tanda'Titilt

TANDA BACA
-Enwrfr

l5

eff

T'ffi,b? ,n $jqrwqs

.T

ffiffi&

,F

ffi&ffiA

Tondo boco ioloh tondo-tondo dolom

tulison seperti tondo noktoh, komq,
komo

bertitik

dqn sebogoinyo.

Terletak di akhir ayat yang

berbentuk pertanyaan.

Tanda soal juga dikenali

sebagai tanda tanya.

1. Bilakah sukan
bola sepak mula
diperkenalkan ?
2. Siapakah yang
mencipta telefon ?

Bina2 ayat
menggunakan

5. Bagaimanakah

pelangiterjadi?

6. Tahukah kamu
bahawa kasih ibu
sepanjang hayat ?

klah orangnya yang

lu mencuri durian di
dusun kami !
Gis, terimalah
Nah,

digunakan dalam
ayat seruan.

l bila
2. berupa
3. bagaimana
4. apa
5. siapa

diperlakukan begini oleh

anak sendiri !
Aduh, sakitnya mataku !
Cis, bedebah kau
Roy !

wah'

ambi,

balik buku
kaur!
----'- -'---

-------

Tanda seru

perkataan:

cantiknYa
seperti istana di
kayangan !
Amboi, comelnya bayi ini !
Wahai, anakku dengarlah

i Pilih ayar yang betul.

:
i n Oh. permainan video ini tidak :
!
berfaedah untuk kamu, Zarnani!
. B Nah. kamu suka bcrmain
Ir permainan video, Zamanlt
C Ah, ibu tidak suka kamu bermain
ir permainan video ini, Zamanil
I Wah. karnu asyik bcrmain
permainan video, Zamani!
1
ar
5*" o,* oa r ra at+a5 a t.t.i r,aa f, *$t
. @ PNI Neuron (M) Sdn. Bhd (554590-H)

Q Digunakan dalam ayat seruan

yang berfungsi melahirkan perasaan
takut, sakit, marah, hairan, gembira,
kagum dan sebagainya. BerbagaF
bagai parasaan digambarkan melalui

l:.;- .q5-6a' Fbtik I . Tanda Garii

Bina dua ayat

menggunakan tanda petik.

Apakah
kegunaan
'tanda garis

condong'?

'ET

plt

tteuron (M) sdn. Bhd. (s54590-H)

Bina dua ayatyang

menggunakan tanda garis
condong.

/'tnti

CONTOH AYAT DASAR MENGIKUT

EMPAT POLA TERTENTU

:.

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469GH)

at/6J6!6

tt ;,8
d+

*E
e d

fr,
:
I
F d,

E,3.:c3'P

#SE]F
t

-!

i R G
!:.rj - =d
!

-fi,

EE

!.!

c)

l,?

*idqcd

)+

Equag,E
fE
L
U:
=

XE,.jjE F il =
9 ( e 4
-.Y'<
oi
ilr
!

dl,s<

>

b0r

>,9
c3 0)

H,

o
q

=E

::t

/i rl',,F ro
L
:-$
J lE

lg

lg_gF
s ,.sr**-*g

:bobI)
)

sa<

,|

\- ./

(E

Jt

o.

ttG o(s
b0

CL

.:(

t9
F
q,

(E

=
t=! o)
o l(
(s

xo)

,,'

.Et

Eg

=6G'G'

d'66

/\ SEEE
HPEH 3
\:F''
E*
\ \EE EiJ.E

i5

cri

tr

o o
dt t

(s

j:
d!
-6-d
il-;
il:
eii6-

g
o

+-

9X

3
G j.*

.aE

=tlct

i5=

.t,
rjt st

d
gg
4Hi EHF
Z.

SG

3"
E a
i c
o
a
=

<'; ;

EI

G
G o =
sG b0
aD
o o
o
o
EL f
(E=
o
G G () blt G
bD hD OG
h0
(E

oG

iisc

(E

l(

,Oy
/'=iEL

il;-:

6r

=
ebO
cd b0

)sair.rl:)i:)!.)r:)

.88
3

oo i!

a5

!.9; E.i ; E 5;:

I b'= I F+ I ( E:
:rf F-q 5!"q :.H !
t)

.l

t,

E E

j E=

t9

LLLd

5!t9Eii
Fl-

>'E

; E,i
F:

=sXE
ItrlrX
G

s! >

=,
o

CE

o.

gFs'5

;j:E:do.,cbbl)

-'1 r "
g=;:Fi+E{E;H
-s 30J ; J.E2 3 K-9 e

"lE=
,ei-'

(,

b!
tr

Bhd, (554690-H)

G
0)

CL

o
(E
o
G

t,o !l(
b0

G
h0

l< b! tr
(E

It
o E

tr

sG

(s

o
!, o
(E

.ct

a, o.
F{

(Dr_,,

F.

o (g
o =>

o
(E

t(

O PNI Neuron (M) Sdn.

o=EG.9

:EjJg

j sn:=Lj=/s.=
6 5; >E.= lq;:

l<

e
Ft;risA+E
F tfi ti.L;f *
L-^

o
o

IItot

It

lL

>:--

efr

HgeH!
_tr)

\\

6 .-

f;-8

b0

o)

C)

vG

N (l, sf rrt

S(E
OE
-a=

Ev(E

=cl
YG
o0)
o- r(

FIE
FIN(v)+

AYAT

lKlon UPSR
1 lliirh tlrL \tr!! s.i)lit nrrlsrrti Jcrrrlrrr l\ll
| .littrik,ur.
o llrtli.rlr rirnu rlisrrlbirrrqkrrt rrlch lhji

!inr
\rr.rril

fiYAT MAITTIU!(
. Ia mengandungi dua atau lebih
ayat tunggal.

. Dikenali sebagai ayat berlapis.

JENI5-JENTS

AYAT MAJMUKI
Compuron

6obungon

Akronim: CoP

@ PNI

Neuron (M) Sdn Bhd (554690-H)

Co

Poncongon

l$l

@ PNI

Neuron 1M) sdn. Bhd. (554690-H)

.tt

cH(6cg=

ooE

usE
FfF
I

'

lv
rc

F.{-

Ii:tt

-e

et

-v'5
6
!e-x
q6_\z
6!a

fi FE

-s-;bJJ

lh

IE

i!

b0

cE
-

:=

99E

i.EE

Gdta'

iP

FF++

(d

-(!

EA

trEt
ELO
? EEt
!(u
(d

=Cl
tt5

Ert

q,G
+rj(

IEt

EE

ff;HHE ggEE
EEEF

v=)

oo
o-

;FE E*=g
Es
EEE El=[
9d
.tE

F= b
G+.9
+,

ll.o,:<,:. {

eit
oli

9.=2

\!

i;E
j

=1t )c-(,
d6-

(!

H tsd

=i

-r

.E

oo
tro

t2;u6
i

b0

i <<<
igi
a
-

o
;
*gij5
ENobO
rA

o
o
.o
t!

6 trtrF
o ==:
(!
<<t
+F

G(E
Nl<

=bo

-6t\ >,9
aZ*u
o E
o
ts G[i
q
c,
d

s9

l4
6
S

J=Fg,

(h

$c
EE

tr

fEE:=EE
EEE H=
EE

;lEE g$fExi Ese (

i6
= = cr e e

(d

g
ItoE

Eo E

g.

h0

I='=cs

l=et
,.

dcd

cqm
_N

@ PNI

lr
F =
o

=a
..

\
\

Neuron (MlSdn. Bhd. (554690-H)

.a

o-

CL

.9
E

(E

(!

G
j,-a

(g

o
o
o l<
.a 6
G

-o

x
E

o
F
E
6

dJ

!
G
G

bo

(!

o
c,
(E
(E
st
o
o)
EII -e
d,

EO
(D

o)

:<
(J

(!

btt
q)

(D

(D

c,

q,

'=
E

(!

ED

o o
(g
(E
o 4 '=

(D

o)

q,

(D

-(

E.T
a'C
=o
6r

(D

:--- E

gE
\-.-*
\

(E

.i<

U
d

5'LF

(ts (H

EE

+t
J
E'
?
E

E EE

6E

.:!.

r-

I
c,

xo
7
o

(s

(E
=
4t

:E
Il-(slr'

H------/I\--f

tt

Fg

G'

#
ll

ut

EPEE
)r= )\c

< x<=

-i

H
@

C-

-Y

tr)

-o
o

w
II

JENI5-JENI5 AYAT PASIF

AYAT

1.

PASIF
2.

Ayot Posif on
Perkotoon (hodir
sebelum koto kerjo) - K
Ayot Posif Dengon Koto

6onti Nomo Diri (orong

pertomo don

3.

keduo) - G

Posif dengon
hon Koto

Kerjo

Posif

Akronim: KG

,,s eesilR:

trnn

trm

,.?il

Kedua-dua kata ganti nama diri ini diletakkan

di hadapan kata kerja dasar yang berbentuk

.
.
.
.
.

Kayu itu belum kamu potong lagi.

Baju ini sudah saya basuh.

Masalah iniakan kita hadapibersama-sama.

Makanan itu belum kurasai lagi.
Tugas inimesti kamipikuldengan sepenuh
tenaga.
Kerja ltu sudah saya selesaikan semalam.

Nyatakan sama ada ayat di

bawah ini adalah ayat aktif
atau pasif.

Salmi memandtr kereta baru

itu untuk pulang ke karnpung.
taoaoaaa!1.-*)trra

1,.

Ani kena ragut oleh

pemuda yang tidak

dikenali.
2. Samy kena tanduk oleh
lembu.
3. Dia kena tipu oleh Asnah.
3. Budak-budak itu kena
kejar oleh anjing.
a

@PNl Neuron(M)Sdn. Bhd. (554690-H)

aaa-aa.ra*t/)Oo/

:**:

,.i1 iir

t--_t
Hut(l|lf, [ * m

Unsur vamg'diternnglcnm'
iirn mencap*k*m rumsur

inti

tt

)tamg Xl8di!" pada

kedudut<an pertama.

Unsur yang
'rneneranglcan'
lnerupakan ulas[!r
penerffng 3,ang hadir pada
kedurluk:rn
yang kedua.

Maksud:
D = Diterangkan

lt

Maksud:
NI = Menerangkan

li

Diterangkan (inti)

Meneran gkan (penerang)

Orang

lelaki

Guru

Sains

Serbuk

perasa

Asknr

r\l elar''a

FerumIis

novel

kelapa

sawit

Str

: l.;ir fir'iitili,i?tf i
I

llincungiran tlan

nviltJkxI uor]t(,ll
conloh llrin Iluhrrrn

t)

t\4

lloat iiyrl drripudli

lcrkirtrxn -nerl(iliililn

di b;rn.rh iri,:
(i) pisalq gorcng

(ii)

orsi gorerrg

(iir)

nelapLt c:,,vit

,/'1'.'
/rl

Beri 3 contoh
l<el':ccueliair huknrn

Kehecelaliam

hukumD*iVberlaku
apabila penerang
memdahului unsun )'ang
diterangkan

h,$

E NFI gtAF{

trlerlnku akibat
kehlasaan dalam
,penggunaan
(terufamanya pada

nflma jawatan).

GKA},i {n{}

DrT'ERANGKAI,{ (D)

Perdam*

:
:

Wlenteri

Naih
Naib

Canselor
Presiden
Fengetun

\,._

__ ,: t.7 !,

r;,,?

.!r.*'..

Canselar Ketuo l
. kehormot=sesebuoh
'/i universiti
.

i;

,f

i$i:i+I:_i

O) leFli

Neur+n (fivll.air,{n, tshd. i5546ig{!h}

ldn*ja

,,,

-l

E:,E

gg

4
ffis

gE;
*E
e
E

FEg
a.

ffiuF#.es ffi=

#
*'f

=b0

3S'

^i;,

qK
s+$

d;

=i

--J
f >

dtr

6rk

:j-4

bb bs
EE

bo _=

E'.r

-tr{

G)
cg=

*cg

7r

e*

El-r

z
J

:+8.=l)
iJiCrAA

EG)
dl+

ln -.]j'

b!

deE

li

-eJ
c) .v4

@
J

(A

b0 cq
dbobO
>cqX

s
()

cg

F-

IG
CS (-

.T

FO

q)

J<E
Jtr

q)

q
=

z
it,

E
lL

I
I

--f

*r5
*-

ss
j

tri

..-:"
l

(c

s
v

^-

::.
(!.:=^-

G c
bo d

fd
{

=.

{$
-

bO

, < -Z
r
t
a=E
=
-e .J L.l o,

g..l

-c

*{

!Y+:-

i=
L9:v!-

-i

.co=_
tr-5:!
O
6F

'd

tr E d
.F
O
o

!*

{S

60

OM

Or
o F -\Z

-o
{"i

s2:

0l

=
6

bo

bo?
!e=

o:9
U

,a
oo

a)3
U

''' . .,' ' ''

. Peraturan Kcdudskan Penerang

' HUKUiI D'Itl

=.:.=

t
a
I

)z

8
3

tr
bo
bo

o
E
6
d
d
a

'l'

@ PNI

Neuron (M) Sdn Bhd. (554690-H)

I r

/er

-3rr

A8t&p &JqIK m&$8

. :t!::i't i iiili.,_.:r L-i

p p$ffim&ffi

:..1

o,
d

.|a

i<

)0

bI)
b0

N:
0).=

Di
g

oo
dd

;b
ES

^&
i:o

OL
tO

-do p

oo
'oA.

ts6

.E=
Hd

J O,3 ct

t 6-r
I

(,

Fd
q)_:
i^

t- cl
=o

q,)

9E
!cq
o)
ra

cl

6a
!i -:r=d
.-F

--

O
o

Exo

dirE
E- =
'v=

Fo= E
o-? co
duo
J AF

cov!
o s.=

E'
-l

.=

Aa

-=
;s
:o

o-

o-

_9

E'
3$

t1
63

(J

--Y-O

fC
ct oo-oooJ
-:<
g('
q) (J

()

a
5GtcE
oE

Br+,:"
cr)

r E*

E,
a^ g
5.YE.C
5 ='qF
E'3 I .g
cg ci o=

: .VZQ
e.i

gigguii;
@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469O-H)

F*n

tr&*t$%fie

J&itr

.$AFi f;rqff,&# F$H$di*d

.t\
4..<!
.i-v
I

tsl

z=<

'I

\\
'J

J.-:"

.azldi

vcq

,l

.t

az
=<v

6
5O)-

Ud
;:

c!

.:l

u
-t 9)
>r ql

EZfra

-v, =
cU

.-| H r-J
\J<A

to!
6E
6 q)

J>H
?<-r

gcq
6=

,JZ

rF

'-

"

'''-lr

Z, <r

i.a

7r.

z.=
<t'1 F

o4
c

q)

(r;
4&

eU

<

Xrl

r.d

>>

.,.i\

O PNI t'leuron (lvl) Sdn. Bhd. (554690-H)

l(
d-

-t
ci(

Y-t!j
<F:-)
<

' zg7
lzli-^\
.'42/)
! 3 s4
D.(Zri
2e3Z
,lvl

</|!;

.E

veE
.f >>

.=

t ?trd
GN-z-4

H,'
4 21=
' ()ai
J\!\-

t'

t,V

:: +x

'F

,o
E.v

-v,
)4
'-O
6.-

dl

-v

.2

o,'i
cdd:l

ot

.i

.\1
F

:l!a -a

cA'a

a.

r.

cn
'n

"'
o

q
-(d
(u+:

g:

cd

(!
(! RRE

oo
r:)

ooG

af, E:

>'c

=6U

ds

b0

(d

b0

B.

63
l<o)

aEl<

bl)

xc

6trtr E#
HN

C'

X if.

ca

E';

tr

iG
op
qE
F

g.=0)
9'E
b p.y,
.4
bD

S,

tr

b0

tr

l<

u0
(E

J<

tt

(E

(,

(E

tt

(E

h!
o +,
tr
b!
tr Ito

!0 G

!
o xq,
G
a

lt

6
:!
'd

tr
-il6Cd

s;

Id

.o
o
o
o

bD

b0

:-.

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

a-

3 h'ii

Erfr Ir=
:eil

E=
vo

tr !
'5N

trdm

;; o.=
tri Jl !

mpulan Bahas

tangan

?'

@ PNI

f{euron (M) Sdtr. Bhd. (55469GH)

1
,',,

, CANTIK SEPERTI

BIDADARI

San$at cantik"
Confolr ayat: Wajah Puteri
Maya cantik seperti
bidadari.
MERDTJ BAGAI

BULUH PERINDU

.i:'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

!
akau nerumnamaan di hawah:
bagai kucing kehilangan anak
seperti cacing kepanasan

Bina avat

(i)
(ii)

i
2

omus
r, fer urrrlJurlru

F[fiUMFAMAA]I
a

Sejenis peribahasa yang memloandingkan sesuatu

dengan yang lain.
Menggunakan kata bandingan seperti: 'bagai',
'i barat','laksana','seperti' dan'umpatna'.

hanmnk<r rrl <oieni<

r/ \ v

6AGer MENaTANG Mn IYAK

.-t_I YANG PENUH

tidak tentu arah

''

bingung.
Ayat: Encik Za

\ lertl:) Memelihara

seser )lang

tang.

ga anak

7\-

7 LAfiSENE

--tt

POHON

fieYU fleofi BERBU(

r ilE!'iil
rr-.. rrara *irrarz

\
ll

ke

RFoFaTl trMRltN nr
HUJUNG RUMPUT

k hidunE iika keluar

Perasaan sayang ya
a

SEPERTI ANJING
OENGAN KUCING
Dua orang yang apabi

Berikan tiga
pefumpamaan
yang karr,u tahu.
.?'

6
6tt

ifil .ALU

fit

niln

nsbc ,2gkang-

Uji Memori

""''

@PNlNeuron(M)Sdn Bhd (554690-H)

'j

-''

,tTE

cAN$oN6

.:

E d

c,-l
H ==
=2e
Fdd

I:
,l:

o ^^!

Ed.s
tr! E
EEE

ar

tr i-:

IHE

E:

E l* I= 3
-Q IniFE r
He,t H H;E
!x

3-9<

cac-lo

o!
,d
s=
vll
OIE
q o.il

o ct
-b0
G
.=
F
o b0
5'uo
o
o G
L
o
G tt
$
G t!
o E

ps

Et

i;

trE.g

00..9

='6s
xE b

ll

ct

iE

tJ
6Ntr
o.i; =
oFi;

-dcoilo

-b!
il!

E.

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

Kata-kata hikmat ialah peribahasa yang

terlibat daripada ayat-ayat suci dalam
kitab, atau daripada penulisan atau
percakapan orang-orang terbilang.

Bina ayat
menggunakan katakata hikmat ini:
- Bersatu teguh
bercerai roboh.
:n
,f

PNI

Neuroo(M)Sdn. Bhd. (554690-H)

@)

Koto-koto hikmot qdoloh ungkcpon

yong mengondu ngi pengzrlian,
pengojoron otou folsofoh yong
berguno.
Biosonyo koto-koto hikmot ringkos
tetapi bernos don mudqh disebut.
Digunokon sebogoi cogon koto,
otqu kioson dolom pertuturon don
penulison.

la

PANDANG, BERCAKAP MALAM

DENGAR-DENGAR

Erti: Berhati-hati ketika bercakap tentang

sesuatu.
Ayat: lbu menasihati kami supaya
memperlahankan suara sewaktu bercakap
tentang perkara yang sensitif kerana
cakap siang pandang-pandangl cakao

Bidalan ialah sejenis

peribahasa yang
mengandungi nasihat
dan pengajaran yang
benar.
:r'

O PNI Neuron (MlSdn. Bhd. (554690-H)

Nyatakan tiga contoh

bidalan lain yang
kamu tahu.
'a:,\\aaa,la a. ,:-r ..:
(bl)

'6

b0

J
q

o
tt,

'=E
G

E
(E

*=

G f o

o.

(5

o
o

ltJ

a.

4t

*.

@ PNI

EI ba
.El

G
OI u0
trl G

ol
o

o
CL >r U0 ol
O (Et = c .E
13 #l .E h!
cl - G o

o-

+,

EE
H=
(EF.

,:t
Gh!
GG

i(E- 3ta

Jg

'=
G
e

boE
tr.o.
G(E

o
o

ba

st

E o
o

*iG .E
Gz EO
HFE -O
nr
G
FEEI GXI
o'Gl t!q)
el o- 6l o

6
o[(E
Ee'o

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

:6q

G
J

=
1.
G

.:<

ED

t!
1.

HE
r:t L
6' q,

,:<

oE

g=
=E

to,

Egb

'is
--lE
o

F 'is :E
=l c

L-EL

=fEO

5l

Fr

Psi$q N9

eE^=

-.L

Egf, fl

6;

E
E

G
ag

!t

CL

o)

.:(

o G
6
Q

qr
tr

-gCJa
(J

, XE
ssi
';gg6

trtr
o(!
.=r

L
s q] o';

.=IF

O.YJ
<LLS
=
'=NNU
u) o- o--.c

Fd)
S-

bn5
LA

-<

e
a)boE
;i 5
c9
HI
d
a-

A
,
o
tFt

Ic

E
FI

2
o

zFI

bo

cn Ooi
'E O O;Z (,
L! n
:'

@ PNI

tr

@.o 0-V

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

elnL

f,ii
(E(!

6F
9s

-o

GO
zo
+r=
(Es

r-G

cl-

Eqs"
o(,lE
lug--! -?L-JwJ

3
g

.:

-vE
!9.,)

SE A
HE H $H
E

-c
o

8qor

.gE E H EE

tr
qt=
+>\
o=
j'=
i-O
oc
o'6

(gtrG !0
ItG
;L

.=E
Gtr
ttG

oE
G=

:: (!

cE
lll< (El<
o= OG
o=
E-c
l<tt

oro
go
c-9
go)
o o_,::
.E,.Si b E-c-5
SE
=E

_o +-

:e=s
-'
L?n
O
d.-a

cD o_Et 17
.g'

PNI Neuron

(MlSdn. Bhd. (554690-H)

!--<
q)
U'

,stNoNtit
Sinonim ioloh

perkotoon yong
hompir somo mokno:
:t

,r

Bina ayat menggunakan

perkataan di bawah ini:
(a) uzur / sakit
(b) cantik / elok
(c) aib / hina

;
I

,i;lr'i1

ri1lrrijjll1,

rrL,

Gontoh ayat:

(1) Kakak kelihatan sungguh

cantik di majis perkah-

winannya.

(2) Baju kurung itu

r
kelihata\

_te;X.

ri
n'
Pilih perkataan seerti bagi perkataan yang
bergaris.
Rakyat Malaysia hidup dalam keadaan aman.
tenteram

C
A sunyi
B demokrasi D

to
:-:'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

(o.t)

kucar-kacir

G
o)

.)<

c)

b0

Sc
o'=
ilE
(EO

o.

FE=
coG-

9EH.S

'= tl

EHfi'-

EF,

9s

d
d
.l:

b0
,.:v-

_v

-vr
>=
>J

o-d)
d

:J=

dio

!uid

!?

ft- 'r

hs

(E

(gtr
Sx F $ x9
c=
F F.g* E G
r Ps HE
SH
.Cl

f9

9V
-

E He*
,.

rl

.H

ocL
oc,
(t .:<

O PNI Neulon (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

sq)
CL

il

so

G b0

.9
=

o
(E
G

l<

g
o

.9.
tE-

LJ

-^'6
!Pcq)
IT(E>
rr >'E

S=

F.A
-tro(E'
:oo)
= cL-a

G =E
tYL

if
E 9E

s
rt-r\r-

E
;

TY+rL
5-JL

5o9f

9:=

w-

FGG

x E=

FL

rr EE
v

--J
G=c
'aE
e

'i

ANTONIiI

Apakah maksud antonim?

.. .r.,::..r..:,. r.,:l'

ANTONIMTANG
BERICAITAN SINAT

Antonim iolah
perkotoon yang

:.

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

fi8
!!
G
q0)
ts ct
6=

o=
Elr
6'E
E(l,

=
!61

tt=
s.!
I(E

g6

eE
Srgt
aE ol

.:<l

Etr
(EOJ

es
gE

cb=31
ugl -Gl
iig;
(,)

E9
bDb!

9:
G
G

:t

(u

.:lJ
'ilJ +,

-=l
s!!t
.E:t

ol
EI

351

E*

::: #
G(E

s.sl
trl

ho

E]t_';

{.il .go
FIE
cll

tr!

tt

E=FE
!:U'trG

5rE
= !s a
#l( E -ct
6J EE s a

,:<

E
G

5E

il

.-E

b?

g
il

o.i
l=

>

E6d

ii
E

lES
^!.1

sc !;
-V El

:],r

-,.

<g

o-\
(E\

RE\

trG

(,
tr

{Es}

P6
6!p a
to
pE
EU

?7

f;$

fi
:=-fi
EEsI

(-'lA

siEl+

E d
ai

-5gl E.a

L'5

Lah

te

*tr
'H o-5
.n"-

.g o.g

e
!or':
* EJ

z
# (*
5

"$* o elt leuron 1M) Sdn. Bhd.

I
tE

E
e
0l

(554590-H)

GEI

G E

=(E|
(E
lE

b&
!21

:E'
E^E

(E*

o lto

E
e.9*
o#
o.R
Gl *: ffi
.

(E

''.;

G Edr

(E;
ti lc
El G
arl =

-:
o
(E ,:
'i.
O
E r-i

:UHt :

!+:

* p0; E
a-6ui!i<c!

-]=i

E=
.E

8.=
&.e{!.7.e_
lA:r'r

0)

E
E
-P E (!

qra E Go./
=
tG otr G
E.E
!,
ot

a)

.E

v=

o=

EO .iL
f.fl ts
_o
lel
16, ie
clO -o
l=l c+
o.9 0r
o
tl.l 6E
I

=
'=

o)

gt
-YO
cl+
cg
f(t
cn6=

b0
ct
(E tr

;G
g(E

u)

EEbs

.E

a! ,:<

,)<

5l<
o
G Gli.Ct=

O.

E G
o

F=SS

o
+

0)

5t

0)

5.

.El

tr'G
i{ It GiG

(E

,,:=

.E

bt tttr

HEEG

ol
ol

rs

E H.=

=t ,:(

tr

PM

=(E

3l

.!

$ c cl
!t (g E

rg

q)

R:< !0e
$= trtr

':<

-g>
aE=

0r.!
{l<E
!!oF
rL
.:l z =F
=q

'ffi

.E

6
=
0 o

=tr
|D(E
E>
*o

0rl

o =
(r,

a o= Ect
o\
o

&9.

JI

o
h0 EI
ol

e= = ;E
si
Tg.E
g-o Gtr

EEd

.)

t3f.

l<s
O(E
u)>
E6
trEr

(!

EE

66
tro
G

b0

Etl

G-tr

.Y
G

s x!4

c
E

?{or

GGO
EO E

(E

Ft

s+E

E E.9

u0

!t v=
G
lt =iEG

Lo

EE
S
+.Z(E

tr

tbp

o-

EEg

64S*r9

E =E

bgD

.s HE
ci

5
+

>iE
d--

SFE*

.9 ii go !
!s5 3 I
E E. E,O Ii

ti

(E=
GG
El<

{3

t8,

6 d,
.c
(G(u

5{J

-ct
lgb0
$ (Etr
Eq)

o-

s*

Fl
'6

b!

oo

.EQ
l!.:l
EG

EE
c't

=i

F.E

o
dt
q)

={J

-Eg
(:^-(,

=
G G

It

E E
G

.g

.i(Eo
= o._o

i+q4g
o
{= r
+
=sj
n.E.9::

:;"s"s=
tj o9o5oi

E
9

k
E3t3EE i<
\z v-w-:zca

:*s*

: EE=E

r= G
ott2
r{NG)

Cri

o
C
E.E o o
b- - oo

EE

at

-. L tE
G=l,'

iF
<a
@PNlNeuron(M)Sdn Bhd. (554690-H)

5t .!

=i

EEE

EEEEE
gE E.EE
}#

,:<

!0

=>
oE
G.l<
o.G

{u

G
G

(E.=ao

tt

{G

,ip
a

f-r e-a o o

I;

ExE

1v
E'

r; x-

7-s

CJ

=OG
o.E
.E.- i;h

so

E e

=HE

G --

EE 3HEg

r38t=t8
-'E
:IG

=c'
=Yq,
EU

J=

oo
>\E
tr\)
ot
-ot
o
+=
OJ
\ZE

:o-

}E

3o tc'
g 59
Eia
.EE
E
\lv
6
or9-oE
9-?9>

6)lE0
-Y E-v

-O

KATA BANYAK iIAKNA

Bino oyot doripodo

contoh koto gando di
bowoh:

(i)

T(ATA GANDA

B.C\

K MA,KNA

boik-boik

(ii)

terumbong-ombing

c
o
N

T
1,.

Terkebil-kebil

Contoh: Mereka terkulat-kulat

mendengar cerita pelik itu.

2.

Terkecap-kecap

Contoh: Terkulat-kulat mulut budak

rtu.

Terumbang-ambing

1,.

Timbul atau hanyut dalam air

Contoh: Kapal layar itu terumbangambing laut.

2.

Dalam keadaan berkecamuk

Contoh: Hidupnya terumbangambing setelah diberhentikan ker1a.

1.

Patung, boneka
Contoh: Raja Badri seperli

2.

orang-orang dalam kerajaannya.

Patung untuk menakutkan

burung (seperti di sawah)
Contoh: Orang-orang itu
diletakkan di tengah sawah
untuk menghalau burung.

@ PNI

Neuron (MlSdn. Bhd. (554690-H)

KATA BANYAK TTIAKNA

boE
CG

g$f

E.
"9
E
E.il $our
_ x tr
^o.:( c-

lG,'
b0

c6 cl (E G trtE

S
9!9 56

tr

-.!a

EEF. E$;f;^FE
s= E F iE'eH.=G

S=Eg EEEE
r.{ .

EE

N.

cGG
=
.:<.$

5E

0,

(,

l(oo

-of)
;E

!-jl
--'6E
--=FFrr-l

5'= 6
-- 9'A

eiEF,g$*ggste
r{.

0,c
G

-9.s

-Ir

F.:< \'E (E
V(ErE
=(E
.:< Er
s

t3=

g.

ctF E#
E.= <GT;S
c.=

N.

3s
I((E(E
oG b0t< b0

#lf

oo

No

N.

a{o

flo

N.

=(EC)
oo. EEE

d\

$=-**

F!89 TEEE
E si; Pg;=
E Ef;{ : iE"q
g 'fr.3E
-

xG

F{.

EEE u i-fr

rE= XE
EEE EF

EgE AEg E -E= = 6.ct

(\. c).
Es

EP

i
._t
c\

NoE
ol, *No
UN E
- C?
9
o! o
6E;-

s=-iro

HG

RBU 6
o

S,FE EEE =; 5=o

G-

$l

E>C)

\;(E

3:H EE
$is
E$il
--!!'sE3

<<
tz
JY^
o<E-Z
=EP
rrr<o

rEh
toe
GiG

I;

B,iE'

gE*g:ggg*Erg

:_

r!l

.=

HF

OL
EEO

(GG

s*

qFE

oi.

E:

(Y).

s=

li.

<
ot

!0

*ss

F;

pxa sss ;E
fr :plp
!0x.9 Ec
s=EE sEE-gi
o{.

a$H

t.l

$i ; FH

ei 9pH
6 !4:U bn

Fl .

.S

.ts-

" "
=== iss

E
'i. EE
:

*U
E

-9
.=

(EE

flL

# $H $E$
otr

(D(Ed

'a

.E

c.\
ct .G=

gE
\
tr(!
dr.= troc)
=
6
=ot( GEtr
G b0
=iE tro G bD
c.:( tr
= !0 9f.= s .EAE
19

'l
=
"r
ub

gE

t=-9

== =EF :&$.E
pi.

!wal:

:?=a

Er
g_ f_tE'u ril
-ti
4: il
= 9!
oiSl V
h
* Ev y =.*-.1

+-d,6=

d dt dv
!
M
* O:l
d
6
@ cE
i::
.F
o o o,:P
d
=
5
der
d:
E;*

F$

^ o
e!.:

ry

F.S

:; F ., !
=-*.d/

! Eoifi>:

foo
;i 3-=-.<
':'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

::

-tr

[fi

i:'::ii;]ii,i,l':i'l',ri;ni

c$l cc
l0!Ex
Gg!=

g#E
E

sl E
ll)
E
=-o.:g'=o.
()cgtro
GO

E:.E
; $s

;.e
::i -.

.'

.ig

$c-

oi
gIE c)l!
EdE !ao
al

ils E=

EA
oq)
os

*F,

EHE*nE3it
6 b: E gr+
" Igs g
H
HB
k 5i'i: ab
3

ES
6.e)

EEi S:;lg'B

":=!,!9d&
1+5
HN ETE

ci

:-l

:: ':"

o
F
o

cJsJl
yoo

6trtr

d
po

{)

E,ra
o

,g

Ep.

o tr.:q)
a

l.

b0
d

96b
-cc5

!;-:

tT
.:1

til

dH!
cd

*<pc

4:l

.l91

G}

# g
*]
g
ru

isl

g#E
Qri

LGO
GCE

ayt

fi)

ils
So
rud

9+
"x !'t
Neuron (M) 5dn. Bhd. (554690-H)

{t*r

ffis: 1,_ ,X
:-3

aQl

ig-,

@ PNI

.4

ic
Ot)

E*

| 't;;
w n
M:i
w
14 Fr[ j@
&
.o.*i
.: lil
M
E&
&
.-.,,.
w

c!d:
J-H

a0

;* -:
i:' li

5eS
ECG
383
OLa

#ci;

f;liif;
# ET!E

&,:-'
&
W o&
il-?
re

tu

;J:

ir:'

i:
..."{."

mlt,r ;
F*

g)s

*J
I

tr5
i2

n--t

.l

,ll

-j
rF3
v.-L
IT

,la
.i

tE

'I!

oG6

E
.AE
== L

E=

E=^

-=1
ET EX

l-

OJ

E:f:Pj
!,9

c!
q=c

$; :E

"'EEE b!

(!

-G

a
0)

r/

L
q)

rlI
q)

-l

*J

vv

oS [:actr =

.! l!3 (!-o
o
;H 9a=
g9VvV

tu

U)

o
I
-

'llcl

-I
6

.i

.l

*J

9r
$
U)Q

0)

'l.
--l
5
.l
o

LE

a)

E rF
A

:.

@ PNI

Neulon (M) Sdn. Bhd. (55469O-H)

--

,/l a

tr.. XqLEtr
d tr= () (a

E-

A
t

0.

c)!c

Efr?
H=

U)

<

i:J4

bo*

=9
E
rnu =!i

O-=J=O-.t-

Es

J4
cg cc

ET

s i = > j?

-E=

O0

EEE
t'-F

=bO
l: b0
m=

+
P s E*
a'a-Y
I E:

-E E
i
=

*J
.-ts
-J

E$
g,E

cl

-x
q)
-

KATA ITIENGIKUT Go

. Pekcrjaan

oftgt

'=
dr
tr

O:J

G
G
IE

trh

to

!0

E(n o

X cll
c ji:^tg

"o
G.
ll

a
v
2

iJO
!

tr=
o=
(,(5

^o
oE5(u
oceJ( 5.xi:Ja
nf:a
aaoa

xo

sG

b0

.=h
.!p

q,

6.a
.:t.:g

o
CL
o

Eo
GO

b0 b0

8trtr
(EGG

II

l<l<

h0
bl) b0

h! b0
tr
G(l' (E

5J<l< l<l<

aa

aao

>r(l) o
GtE (It

t-

FF

FFF
l

aaaaaa

uc
og

(,

-]J
-6

2
o
J

.-

cr
ts;l

h0

o=
oc)

o
()

rJ
.- cn
-o<

ci

o5==
-t rt

3g

-t -t

oo -o
q)
cg
b
dy g
cn=
oy

J
{FI
()

PP

LLLL

-o-Y
Lc)

Fr
Frl

-Eoi El<
oo

bE s .ggF ==

0)

.=d

-(E
G9

g
E>
-o
o
cng
sO
go .o
()'- vt

aa

blt

IE
trl<
lt E -+t G.=

(!
L

h0

tr
E 'EsE.^
! 6 E'g
BS E'=
>r; (g
O=
(E

(E>

(,t
=
trtr
tri:hlru)s==
oq) ooooooo

aaaaoaa

o-o. o. o. o- o- o- o.

:L

,B> -o

aaaaaaa

OJ

J{

4
tr

gE

ijo

b0_
G:

L
--fDF t9-IUJ---VirLL
99r\r-.-VJ

.JL

g'gE

EEOO EE

fr

a
cG

GOOO

aaaa

EP
=o

rY LI
^

9-

o o x o = os

.E

ct

3
$
o
-(E

E6

o
o

(E;G

=E.E
- trs ,ss3
E- G r
gE

c
G
tt

6 3Il(
$ (E boiiG o
.:(EE(,)

G
(g

-e-eq-e-e=

=a

PNI

aaa

aota

Neuron(M)Sdn. Bhd. (554690-H)

al

ors

Eb

o--9\tJ
>'
:i'5n- !:

-! h

-c.a

r:
-= j-o!

:EdO 6

mE

c,

#.9
lE
: gE

aaca

v
6

.i jZ
? CJ L

boc/

E;iLiL^i-i-

oa

aaa

6 '=

+r+rY+rLr+.9

oH.ESS
oo o

G
(S

EEFg-EI

Jrl

CL

laaaa

(E- (E=
ccGtrgtr-

1'

q,

---:<-

(E

zIrl

-rr

g_

????

CG

!s h0 .LGXaE
o oli=hi
G iE .o h0 h0
+EOEC

t :E{i
EIi
oooo=E=

::::

t
T

o
o
o
#

L=

-5

====

co

(u

=aaa

o0l

E=

(g

s!
Bg

T(E
l( bll
$o

zz
aaaa

o-

=PERBENDAHARAAN KATA iIENGIITUT

+,
o
4t
o
+,

F
L

=E-*Eci
E ! gE:
: E E *

i
E gT i
f; t i
-"

$.9.E

s
(E

s
G

G
b0
L

G
b0
G

E
E

eE:g

=* iE ; its

E!5i E tc

F < o-J c' err-O

=5
.i'

@ PNI

Neuron (MlSdn. Bhd. (554690-H

a,

sG

HASA ISTANA

lJina ayat nrcnggunakllr

bahasa istana rli bawah:

Tohukoh ondq2
Penguosoon mokno
bohoso istono penting
dolom menohomi proso

i.oj

irodisionol

F$us*.;
\e\

PERMAISURI

Bahasa istana

dipertuturkan oleh
golongan istana sehari-hari.

PUlERI

Digunakan oleh rakyat

ielata apabila bertutur
dengan golongan istana.

"lterintahkan Datuk Penglinra rnengaclap

tilah Sultan Azinruclirr.

A
B
C
l)

'l'uankrr
Patik

.r,:h

llarnbir
llcta

'u^3'ri"i"!,-..

Uji Memori
Kckeliluan nrurrgkin berlaku
lant rlenggunakan perkataarr
harrba darr patik. Pela.jar harus

cla

I
I

Nyatakan pcrbezaarr

natit<, hartrba clarr bcta

I
t

irrgat balrawa:

Patik -+ Digunakan oleh rakyat

apahila hcrcakap dengalr ntja.
sultarr atau kcrabat dira.ja.
Hamba --r Digunakalr oleh orang
kebanyakarr apabi la bercakap

dcngan ol'ang lairr pada unturnlrya.

i'

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (55469O-H)

BAHASA ISTANA lrang

digunakan berkaitan
orang, kata nama dan
kata ganti narna serta
maksudnlra.

1..

:: r2

.'1.

lt)

)'

!
il

r
I

"E

iN:

frli-uin. i!ill :ilF-

li;:rl ili5{fi:,ili4i;

Berikut merupokon
bohoso istono yong
merujuk kepodo
bendo. Perhotikqn.

Maksud: Tempat tidur.

Contoh ayat: Setelah
hampir sebulan terlantar
di peraduan, Putera Amir
Khan pun menghembuskan
nafasnya yang terakhir.

@ PNI

)rl

1.,

k'd:.

FSla

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

'i

^:l

ksud: Payung kerajaan.

Gontoh ayat: Sebaik sahaja

Putera Zardatis melangkah
keluar dari kenderaan, pata
pengawal mengiringi baginda
dengan iram-iram ke tempat
perasmian tersebut.

=
j

a
L

o,

L:a
:-=
- =i".qs ==
gr ' r'l
4:
;1
aD
* o 6-! a=.1
x44 =:
+;;:=+

=(' ': l-l::

zo

.q-'z
q
L!

$;!'l:
-At
o A t
)

-.-:=>-a--!^

/) !

!'t'!

OF =

i! ia
IE

2,;1_

!!
!!9TN
!v-r2:Y:
G'=.t
4 !
m:r'F.F

,o

jj

or

.-i

a7.

.i

O' bO

s] c bOtrd
6-v<c,
^.-

'i =6 i
H:-J

,^

@ PNI

Neu.on (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

^.!

Ecao

E.SFEF
b fi! ae
:"

-.

-:"'

7r

,^:-

t-

E $E E
E i S'p

RT
IIdL+

t-9.s
=F
E sS-9
Io
}J

ch-I
C=
(t :
>\ct

cn
tJ

{-'-oot
f o

F o'I
EEJ:EE
< s==f

IE

ffi&ffi A ffitu&S66

f\

I)

Perkotann bohoso klosik

yong membqwo mokno

BAIIA$A KI.A$II{
tBEt{Dfir

senjdto.
(o) bodik

(b)

(c)
i

golok
balodou

KSmra

i Mak lnang mcrrghias

! peraduan Puteli Bongsu dengan
I bunga-bungaan"
: A bilik
j B citra
i* C kar.nar
D kelasa

r
Bohoso klasik

". ioloh bahoso yong

digunokon poda zoman

Maloyu kuno"
@

Apakah rriakna

PNi ileuron (M) Sdn. Bhd. {554690-H)

perkataan bahasa klasik

di bawah ini:

1. citr-a 8. dornah
2. liwa 9. guri
3. wadah 10 rvisrna
4. rabLrng ll . zawiat
5. alsun 12. degan
6. ajir
13. jer"uh

i etma

Pisau
sebagai

Wisma

unakan

lzl. melalt

tlj

*fl

AHASA IOASII(

Buat ayat
daripada
perkataanperkataan di
bawah ini:
inderaloka

Abadiah
=+ kekal
abadi

l.

2.

nirmala

3. qisas
4. kelasa
5. meleng
6. lir
7. wap
8. zulmat

Perkotoan bohoso
iF klosik yong membowo
o moksud sombong.
moghrur
(?) onggqk
(3) berokoh
(4) ombong

(1)

Geruh

+ oelaka,

malang

Cari makna
perkataan ini:

(l)

i.

@ PNI

Neuron (M)Sdn. Bhd. (554690-H)

girap

(2) jamung

.';

(3) orak-arik

i
I

,,1.1.]..':tT:i^

"..,.

PAllGGllAll MtllGll(UI ltIIIUllUl(All

**

Yang

Dipertuan

digunakan untuk
keluarga diraja

Yang

Berbahagia

Perdana Menteri,

Menteri,Menteri
Besar, Ketua

digunakan

untuk
mufti
x

O PNI Neuron (M) Sdn.

Bhd. (554690-H)

Nyatakan lima contoh panggilan

mengikut kedudukan.

il

p;mmgtl:t-iffi,ai&$*ti{,&Friel,F$

\
ADIK

ABANG
Saudara lelaki
lebih tua.

Saudara lelakil

perempuan,lebih
muda.

USU

KAKAK

.4.nak yang

ANGAFX

Saudara
perempman lebih

AI,ONG
Kakak/abang yang

tua.

sulung"

terakhir

Kakaklabang

(bongsu).

yang tengah.

NENEK

IEU
Orang tua kita
{perernpuan)"

Ibu kepada ayah

dan ibu.

BAPA

DATLIK

Orang tua kita

(lelaki).

Bapa kepada
a)'ah dan ibu.

I{ENANTU
Isteri / suami
kepada anak
E,TOYANG

BESAN

tsapa afau ihu

kepada datuk

Ffubungan antara
kedua belah piha
ibu bapa yang
anak mereka

MENTUA
lbu bapa kepada

CUCU
Amak kepada
anak.

Hubungan anttrt
bapa libu dengan
isteri pak cik / suami
mak cik.

SEPLTPU

Anak kepada

Saudara lelaki/
perempuan
sedatuk dan

cucu

senenek"

CICIT

Bagi masyarakat Melayu di negeri Perak

(i) Yong- untukkakaksulung

(ii)

Yoep - untuk abang sulung

(iii) Nyah - untuk

Contah

anak perempuan kedua

(iv) l.{gah - untuk anak lelaki

l<edua

Bilcang dan nyatakan panggilan-pauggilan lail yang digunakan

dalam sesehr-rah kel ua rsa Nyatakan uraksudnya juga.
O PN![ F]euroili {M} sdn"

Etid

{554690-Fli}

$
Perhatfi

. pa
janti

ffiENTruffi

pA[wffi6$

kan contoh-contoh

ru

PANGGITAN

engikut
telaki dan

MENGIKUT

prempuan di bawah ini"

JANTINA

Berikan tiga contoh

kata panggilan

.Allahyarharn
Lelaki Islam yang
bukan golongan diraia
yang telah meninggal dunia.

"AbanB
Saudara lelaki
yang lebih tua

,Biduan
Penyanyi
lelaki

'Kakak

Saudara
perempuan yang
lebih tua

.Biduanita
Penl'anvi
perempuan

.cik

.Encik
Gelaran sebelum
nama orang lelaki

Gelaran sebelurn nama

orang perempuan

.Mahasiswa

Felajar lelaki di
universiti

'N'Iahasiswi

Pelajar perempuan
di universiti

.Datuk

.Nenek

Bapa kepada
ayah / ibu

Ibu kepada
ayah / ibu

.Qari
"Qariah
Pembaca alPembaca al-Quran
Quran (lelaki) lperempuan)

.Allahyarharnah
Perempuan Islamyang
bukan golongan diraja
yang telah meninggal dunia.

mengikut jantina
yang ada tahu.

.Ibu / Ernak
Orang tua kita

.Bapa lAyah
Orang tua kita
(lelaki)

(perempuan)

.Bin
Anak laki-laki

Anak perempuan
(Islam) kepada

(Islam) kepada

.Haji
Orang lelaki yang
telah rnenunaikan
tardu haji

Orang perempuan
yang telah menunaikan fardu haji

"Teruna
Lelaki yang belum
berkahwin

.Dara
Perempuan yang belum
berkahwin

"F{ajah

.Puteri
Anak raja

uPutera

Anak raja (lelaki)

"Kesatria
Perajurit (lelaki)
yang gagah berani

(perernpuan)

.Srikandi
Wanita yang gagah
berani

nlsteri
.Sukarelawan
.Suami
'Sukarelawati
Ferempuan
Orang
{elaki
Orang perempuan
Lelaki yang
yang
yang nielakuyang melakukan
dikahwini oleh
dikahwini
kam
oleh
sesuatu
sesuafu secara
perempuan

lelaki

O Pt{l Neu.on (M) Sdn Bhd. (5C45SO-F|}

secara sukarela

.Ustaz

.Ustazah

Guru agama
(lelaki)

Guru Lguma
(perempuan)

sukarela

frE

HEHPiiTrllK ie;$iF'$nEqs$irr"Arir

s
#

*E=cs=
1l -.-JE,
L-

cc

hd,Fq':
S
: ooc-E.J<

b
tr

'6 F KSse-9
!d)---^^^

q* J" .*
*
E"l

-l-&*,fr9trt?5s-

:d

.ii.i*
l.F*4tO
ns*#

ts-^is
!i

'

-j

'-'

-H:?
.:F
_
i;
I::
'^\
$dA

4j qrr
IJ: *
(e !j
6@ bt

c.!
":l
-i*

Err:

'q

tiF,

ec

-\J
9d

::,

fl;e

!-:

.-A!

&

{>.H=
s---

t
I\G

l!

q,

'';

ftct

E ? r^&=

s-53
ffi,'s=*
e d'*
*,+aie:

<dJ6
eF-
-t.Ea

1-

e- j
.Xcc,* t
\dt

sdhE:i.
- +I5

dEcBcq
t5=eri
r'6.i.i

cn'

.lL!-<

oo

vrY

--

==
41 3

v-t

=*c'
..&^/

&dl#
"d*

-*
d

etr
\n
s5$
qE

Gr5

'CJ

=q}] k

q)
:.-_.

Li

-E H'* I
-D >. o !

-:
d

EgEElb
v eE r.:l
4iOv

bJ

^-

*8
g* s'c
-F!A

:-

Es

4iOi

-o

cH* s'l N (J
:-:. q}

-s; "3
t+
,"H
H'."Y
A,if'llr-eS:- +?/'l
tu. -1] .'{i
::
r}-r

' r

9:naS
!
'--E

-Y +"
a
{fi

Cll

EtSs
c

-li:
qt

il

dilF=

d-s

=S ?P.X

9i

i'. -

eh^J
!---

.\<cl

=-

Fcqcn
eAV

LV
-.

3 js

t.-=
Fq'ji P.-bu

-9E9!

#9d

-5
;r'-. { ::-

-bl
-

Y"=
'

\i

E;O

-r^bT.Ej

E;$

'..; .'at.
'':,:...:..

e-
/1

dr

-A

."f

aG5

--..i=oo
E
9ptr
99:-

_\r E

v
Zt
\J

-_-al

'

9sx

Fr b
E EE
q!=
X
'- d?H
Fis
.:
'. PE G
tr'rs tr

"^

JgG

v:
Fqee

F"

.r-.r

;nE

"Xr*tr

s.

ti :": I
rd:, i-

'SHr

Gl

r*H:t

E
F'E
"ts;"8{

tag

aD +r

g Ec
c'Y

E9F
=6OO

Fk?
.tsP- i.=

!-

r::,d

6l

>"jd

iS

'r-J
EgcdF
fl #.E-?f
#adfsJ

"e

^2

*
&

-H+A
(,lvcvk

.: q .'c
z. 9.9 <
\H9H

.ar d) aJ

cd

PNI Neuron (M) Sdn.

Bhd. (554690-H)

,..

IGPtlIIIEIMil PTRITAIAA]I

-_.___

Terdapat perkataan tertentu atau rangkai kata

,tertentu yang dapat ditulis secara ringkas.
Perkataan yang ditulis secara ringkas ini
disebut kependekan atau singkatan perkataan.

Pefmatang

OPmtEl. /,.r

\I

a
V,

(
i

t,-a contoh j
kep.ndekanperkataan

n:tukt:T0ut.,.....

,,,,

Hospital
.)Hosp.

F
I
-

-/\

lrJ

Pulau

+P.

lSekolah
QSek.

:<

-/

E.

lrJ

o-

z
-

Sungai

J
tl z

+$9.

UJ

r'

tu
L
t\ u
C
I

Teluk

+T.k.
N PERK ATAAN (UM

binti
(bt.)

:
i

daripada
(drpd.)

Ujl Memorl

lima conto

lnspektor
(lnsp.)
a

lJr
i.

Profesor
(Prof.)

sebagai
(sbg.)

Saudari
(Sdri.)
Salinan kepada

(sk.)
Yang Amat Berhormat

{Y,A.B.}

9r

O PNI Neu.on (M) Sdn. Bhd. (ss469O-H)

loin kependekor

penkotoon

3, untuk kota-

SerlKan
kependeka
perkataan

ltli\

,-

dari l.' L
.,.\
(dr') ;i .o""t: Contoh-contoh

(09

Yang Berhormat

(Y.B.) /

q 3gF

=Gl
>'=
a!,

--==
.HE.s

'E

==i

E= # E e
E[
s $
gE t_:i
.oF 6.9+-E
E EEEEgF
;gge=PEleF

F;5f

EE:^
'aF#tt)

EHE,E-*993.-Fg

.s

@i-

==^.E$
: 35.E -g

E +sE i
.t-E=E
[
55gE=
. .R s e E gE

d
d

o!

* E s.E
E
PES.;
-,=l-tr
E
?-e
trf s
c

.E

s_E

i-J-E
ggE
fEEE
E E=J-E?EE
Fcit48 E ln3
E as i s-gE 5 s-E

=
E

E=P

ci-oi
r{;irl

f\6(')

t!

ggEia
s 3s c E
(D

'tr

Etn
=E EEt FE.s
S Elc= 3EE

H ?$E
gEE

5E
- E
L=
=

AE
36

.S.F'E E
" fi'.t E
!ox.s : -t = = =
-=

-ictci+ui

^oHPg9'69tr9^
::999-09e9=
EEs5
ET
S('t-.N(n

5 S 5 5-5 5
+

:=

t.o

4E
+

=ui
,r 4la

g
=E

E EE

o=

t!

oi=

tr

F EE
i
d)f

-E
z=E=

lEE
tn=

.:l

ru

FF

.li
,l

6o
oP

ci
o

E
a,

L-

L-

sui
!'r
i{E-:(!

AAdAd a laa
O PNI Neuron (M) Sdn.

Ea

Bhd. (554690-H)

<f

f; E;

3*

Ii ?$
s:
AS
Et
H tH
.s.s

c E, !l- irs
- -.T: d E-iJ

*Eti

o-

#at
goE=
eE.!ru

J4=

ll^

= -

fi

-G
6

o-lg- G !G-:ri- o o-:g

.i

f,i

crt + ut

qE -

ti$n

ftl

Fr;
t-riltrE

()

E=$t$::;

Egg

t!

sE EtO ^|ll 65lll +

-o.

-^
ciqo.q-i

.jl
It

0-

^PdS

)i=sHH
^tgrr.r

=o.0-

o-

.1

E ='= tr'tr 1'i G

=qEEE;EE
E,iSddddd.

co5.!!-

IE

?3s
gg
Fr$l

-r-LL

o. !90. o.

dli
(!bo
'6C
i\G
(EE
*0.

d tr=

ss
gFg'E-fi

irEEE

al^-

*A3A eA

IEIE

g3 3

f f

{,
(a

f'tr2
n; Ee 4t"i
q

E
E

YU
h!

gE

d*

E =i5E
!e.s

$E
VJ

b0l!Y
G
J lES
+..L.E

r E'bH
-gE
;g #
f,$
gr(!G

M
G

o.

E
I

-S
-G
Eg
a-

*-v

= -T

Gu0

E!*#=
iis.e
sdl
=
o
i,EE:S=
-:'i I E'=
.rf
G

oo,

=
uiSg 33s-

,E-I]{ATA
Pengetahuan tentang
bunyi binatang dan
penggunaan perkataan
tentang bunyr
binatang adalah perlu

untuk meningkatkan
kemahiran berbahasa.

anak

mencicit

'*.;1,,

,i'

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (554890-H)

rrsinpnN UiIUiI TATABAiASA

Ditulis

Ditulis

dengan

huruf
kecil

SALAH x

kecuali
pada awal

ayat.

Zrmribertugas sebagai
Editor di akhbar Berita

dengan

Betulkan
. perdana menteri
Malaysia berucap
di persidangan itu.

huruf besar
pada awal
perkataan.

inj&{t*$a

kereta idaman
wanita muda.

Negara.

BETUL ,/
Zamri bertugas
sebagai editor di akhbar
Berita Negara.

BETUL
Hyundai Azera
ialah kereta
idaman eksekutif
anita muda.

untuk menunjukkan
berpangkat (guru besar,

seseorang

doktor)

dihormati (penghulu,

menteri

kabinet, Perdana Menteri)

'Aku' tidak

'Awak'dan 'engkau'
tidak sesuai diguna'
kan apabila bertutur

ma.ilis rasmi

y.
-/

dengan orang
lebih tua.

sesuai untuk:

bercakap dengan orang

lebih tua

orang yang perlu dihormati

'

(Di

''t'r,'.

,.

,,Sekolah aku akan

mengadakan sukan," kata Nisa
kepada ibunya.

,x

manakah
awak letak kunci
itu?" tanya Amin

l!

kepada ayahnya.

tl

sava akan
;'kata Nisa

:l

'6Di

iffi

manakah
ayah letak kunci
itu?" tanya Amin
kepada ayahnya.

KATA OANII NAMA DIN'

Ando
Beliou

-A Aku -A
- B Komi/Kito- K

Akronim: ABAKA
:'

@ PNI

Neuron (M) Sdn

Bhd

(554690-H)

Aku-A

i
i

KESII.APAI{

UiIUiI TATABAIIASA
.

Bincangkan mengapa awalan ,ter,dan

,l perkataan 'sekail'tidak boleh digunakan

bersarna.

Hal ini kerana awalan 'ter-'dan

perkataan'sekali' bermaksud
darjah penghabisan.

l;i'

1.

Menara Kuala Lumpur ialah bangunan yang

tertinggi sekali di dunia.

Benua yang terbesar sekali di dunia

ialah benua Asia.

"

'ry'

l.

Menara Kuala Lumpur ialah

bangunan yang ; tinggi di
dunia.

Benua
besar di dunia
ialah benua Asia.

vang

Pilih ayat yang betul.

A Siti seorang

BA

Koto kerjo terbohogi kepodo 2 kumpulon

(1)
(2)

koto kerjo tok tronsitif

koto kerjo tronsitif

B
C

Bina ayat untuk

kata kerja
transitif.

"ffi.l$li

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

gadis yang tercantik sekali di

kampungnya.
Baju yang terbesar sekali dipakai oleh adik,
Gunung tertinggi di Malaysia terletak di Sabah.
Alia seorang yang sekali terpandai di kelasnya.

, KEa
Kekeliruan untuk me
atau merapatkan'di'.
'Di' dijarakkan sekiranya kata
yang mengikutinya ialah kata nama

N uitum TATABA

i
dengan menggunakan' kepada' untuk
menggantikan' terhadap' dalam
menerangkan perlakuan yang
dikenakan ke atas penyambut.

tempat

'Di' tidak boleh digunakan di hadapan kata nama yang menerangkan

masa, waktu atau zaman

,,..!.N+!".rc

Untuk

Kesilapan dilakukan dengan

menggunakan'bagi' untuk
menggantikan 'untuk',

Dalam menyatakan maksud

bahagian yang ditentukan, kata sendi
'untuk'tidak boleh ditukar dengan

kata sendi'bagi'

99|ni

Kesilapan dilakukan dengan

menggunakan frasa 'demi untuk',

Demi dan untukmembawa maksad

yang sama.

Oleh itu perkataan 'untuk'ytng

mengikuti' demi' digugurkan.

Pelajar sering merangkaikan kata

sendi nama 'oleh'dengan kata

Kesilapan berlaku pada kata

sendi'pada' dan'di'

hubung'kerana'.
Bentuk yang betul ialah

digunakan di hadapan kata

nama yang menerangkln tempat,

'Di'

penggunaan' ol eh s ebab'
' F r Oleh kerana kemiskinan hidupnya,
Rahim terpaksa berhenti sekolah.
:,
{ , Oleh sebab kemiskinan hidupnya,
Rahim terpaksa berhenti sekolah.

'Pada'digunakan untuk
menerangkan waktu atau tempat bagi
perbuatan kata kerja,

Antara

a|

t(ssilapan

penggunaan

Dalam

kata'dalam' dan'di dalam'

ymgtidak

mempunyai ruang atau jarak.

* 6Di dalam' bermaksud

lingkungan
yang mempunyai ruang atau jarak,

',t": o

PNI Neuron (M) sdn.

Bhd. (554690-H)

ener angkan

s es

uatu

ke

adaan.

"Antara kami tiada apa-apa

hubungan," jelas Mira.
Di antara - digunakan untuk
menerangkan jorak,
Rumah Aidid terletak di antara
rumah Lim dengan rumah Raja.

'Dalamt bermaksud
lingkungan

'.-

Kekeliruan penggunaan
' antara) dan' di antara' .
Antara - digunakan untuk

Digunakan di hadapan
frasa nama.

Sumbangan beliau ialah daripada

segi kewangan.
Bahan-bahan dalam resipi masakan
itu ialah bawang, sos dan timun.

iI

A
B
C
D

ih

ay at ya n g me nggu no kan perkataan bergaris tle ngan betul

Bantal hijau itu adalah untuk adik saya.
Cerita seram itu ialah tidak benar
Arahan itu adalah untuk senrua murid.
Adalah dimaklumkan esok ialah hari pertama persekoJahan

ktif dan sendi

l7l

Antu.u hasil kraf di gerai itu adalah

beg tangan, kasut dan tudung.

Bantuan mereka adalah daripada segi

Koto pemeri 'odaloh' boleh digunokon secono maluos

berbonding'ioloh'Adoloh' dopot digunokon di

1.
2
3

hodopon:

kota odjektif
froso sendi nomo
koto nofi'tidok yong digobungkon denqon koto odiektif.
(odoloh * tidok + koto odlektif)

Terangkan apakah

itu kata bilangan

tentu'l

KATA BITANCAN

DAA JENIS KATA SII,/.NAAN

Koto Bilongon Tentu

Koto Bilongon Tok Tenfu

Akronim: 2T
@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

KATA BITANGAN
TAK TENTU

KE5IIAPAIII UTiIU$f, TATABAIIASA

Koto tonyo digunokon
untuk membentuk

Terdapat dua bentuk ayat kata

tanya yang pelajar boleh bina

oyot-oyot tonyo.

SITAPAN
KATA TANYA

Contoh koto
tonyo yong kerop
digunokon ioloh
opo, beropo, siopo,
mono, bogoimonq don
mengopo.

Pelajar sering
tidak menyertakan

Kata tanya (apao berapa

dan lain-lain) menerirna
partikel '-kah' pada
awal ayat"

partikel'-kah'.

Ayat

Berapakah purata bilangan

pendatang tanpa izin ke
Malaysia?

ALyat

Berapa purata bilangan

pendatang tanpa izin ke
Malaysia?

Purata bilangan pendatang

tanpa izin ke Malaysia

Kesolohon koto tonyo jugo sering

berloku
opobilo pelo.lon keliru
/E\
\i .i tentong 'opo' don 'siopo'.
isi . 'opo' = untuk menonyqkon nomo

berapa?

bendo otou binotong

. 'siopo' = untuk menonyokon nomo

monusro

Contoh oyot:
1. Apokoh nomo kuih ini?
2. Siopokoh nomo odik owok?

Bina dua bentuk ayat

Kekeliruan
berlaku tentang
kedudukan tanda

menggunakan kata
tanya.

seru.

->

Tanda seru

klah diletakkan di

2.
3.
4.

5.
6.

Wah cantiknya baju Kamala.

Amboi; sihatnya tubuh bayi ini.
Cis terimalahtikamanku.
Aduh, pedihnya mataku.
Syabas! awak telah dinaikkan
pangkat.
Ohr begini rupanya sikap
awak.

Contoh ayat

't.

1. Wah, cantiknya baju

akhir ayat.
J

Amboi, sihatnya bayi ini!

3. Cis, terimalah tikamanku ini!
4. Aduh, pedihnya matakul
5. Syabas, awak telah dinaikkan
pangkatl
6. Oh, begini rupanya sikap
awak.,

KESILAPAN PENGGT]NAAN KATA SERU

@

PNI Neuron (M) Sdn.

Bhd. (s54690-H)

Bina ayat rnenggunakan kata bantu:

(i)

dapat

(ii) boleh

I Perhatikan perbezaan kedua-dua ayat tersebut.

PAN PENGGUNAAN

Uji illernori

(bukan/tidak)

Hadiah itu tidak untuk

Ali tetapi untuk Rahim.
Hadiah itu bukan untuk
Ali tetapi untuk Rahim.

,r'j'

@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

&B

ffiESIIAPAN Uilfium ?ATA8A[IA5A

tffistr-A

Bina ayat menggunakan kata

hubung'tetapi' dan'malahan'.
Bincangkan bersama rakan sama
adaayat itu betul atau salah.

.l $tm e

PTNGffiUN

Tiga golongan kata hubung:

i
I
p

ffiUBUNfi

orf

l. Kata hubuns sabunsan

2. Kar, hub,'n! iancun'gan
3. Kata hubung berpasangan

{ *ier-=rerg*o;er*:e,*,-or.a***'*s.+:o**Ct

ii
Tetapi' digunakan untuk
membandingkan dua keadaan
bertentang sifat.
'

43:atf

Jutawan

itu

al

kava

kedekut.

f-l

Jutawan

itu kaya fetapi

Zaif bukan sahaja baik:'.,::::,::

pintar.

Zaif bukan sahaja

kedekut.

;r.::i.iiir,.::;

baik

pintaf.

Kata nama am perlu

Nyatakan kata penegas

yang lain.

Kekeliruan
penggunaan kata
penegas jua dan juga.

ditulis dengan huruf

kecil kecuali pada
awal ayat.

JUA

?,*

JUGA
Digunakan

d"lli
,

saya

ugaf
{neni
aPa
r-il
\:-, Wa\au

tetaP akan

r'

O PNI Neuron (M) Sdn.

Bhd. (554690-H)

iri

!s

8il
(a) KATA MAJMUK
BENTUK BEBAS

. Ditulis secara

ffiffiSBtue ru

44p#tr

p ##

ffiffiWffi
\

ffi&ffi"gq$,r-&

(b)

ffi#

ff#F,4 Sf4

berasingan antara
perkataan.

entuk Kato Mojmuk

mbuhon Koto Mojmuk
oan Koto Mojmuk

Kata majmuk bentuk

yang telah

mantap
ditulis serangkai.

Contolt
Contoh

T*-'1

jalanraya
i-_1
L;"-j jalan raya

ti

r"tt

L--_l

!t
L-*J

BENTUK

bandarraya
bandar raya

antara bangsa
antarabangsa
warga negara
warganegara

,
-

TMBUTIAN
IdANA

FTAJMUK

Hanya perkataan
pertama yang digandakan.
Perkataan kedua
dibiarkan kekal.

Kata rnajmuk yang menerirna

irnbuhan apitan ditulis serangkai.

Contoh

penjana kuasaan
t*-t
penjanakuasaan
t-l

L] menyatu padukan

i-_l

rnenyatmpadukan

O PNI Neuron (M) Sdn. Bhd {554690-H)

Perhatikan 3
bentuk
kesilapan kata
majmuk ini.

Contoh

[l Kapal terbang-kapal terbang

itu sedang rnembuat pertunjukan udara.
Kapal-kapal terbang itu
sedang membuat pertunj ukan
udara.

8fl

ffiffis&Lg

ru wffiset

&m*ffi&$&

Kata bilangan tak tentu "setengah-setangah' digunakan

jika yang mengikutnya ialah objek bernyawa.
bilangan pecahan 'setengah' digunakan jika yang
mengikutnya bukan

Kata :

objekbemyawa.

* a 3 t t a i s * + * a *:l e o:d * S i I t t s

*lt

il

cC* I *

il

Aiman membaca lima

buku dalam sebulan.
Aiman membaca lima
buah buku dalam

KffiSqg

Wani merebus tiga

telur ayam untuk
anak-anaknya.
Wani meretlus
tiga biji telur ayam "',i.-;:::.
untuk anak-anaknya.

'e

N
Siswazah itu
menggenggam
satu ijazah.

!i

il

Dua pelancong asing bersiar-siar

Kuala Lumpur.
Dua orang
pelanc0ng asing
bersiar-siar di

Kuala

Siswazah itu
menggenggam
segulung
,1

ijazah.

Nyatakan kesalahan tatabairasa dalam

ayat di bawah. Bincangkan.
. Adam membeli tiga buku cerita dan
ernpat pen dari kedai farah
. Cikgu sani menghadiahkan lama buku
cerita cian dua pen kepada salrnarr.

Lumpur.

yaei

Klon UPSR
Kotq nomo konkrit (moujud)
ioloh koto nomo untuk bendq
yong dopat dilihot, didengor,
disentuh don dopot dirasoi
@ PNI

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

lca6$*ts5G,&

Mak Timah mengait

,- kelapa dan
memetik
buah
- lanssat di kebunnva.
A setandan...segugus
B sebiji.. . setandan
C sebuah...setangkai
D sebutir..,selonggok

.r

O PNI Neuron (M) Sdn.

PEN'GOIONGAN KATA
.
${a*m *{onna

Kata kerja yang tidak

dapat berdiri sendili dalam
binaan sesuatu ayat.
N'

TI
,.r,

""

_ .i'_ ,
..
,ir'

-. -,,

. la memerlukan

objek
penyambut yang terdiri daripada
kata nama atau frasa nama.

Bina ayat
untuk:
(a) kata kerja

transitif
(b) kata kerja
tak transitif

tanpa pelengkap.

2. Kata kerja tak transitif berpelengkap.

Contoh:
, gaga,

'iaga
. lahir
tidur
,q,

@ PNI

.
.

mara

ikut

. terbanE

. balik
. makan

Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H)

tr5Affit

O PNI Neuron (M) Sdn Bhd. (554690-H)