PERKEMBANGAN FALSAFAH

PENDIDIKAN BARAT
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT

 FALSAFAH PENDIDIKAN TRADISIONAL

- Perenialisme
- Essensialisme

 FALSAFAH PENDIDIKAN MODEN

- Progresivisme
- Rekonstruktivisme
- Eksistensialisme
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PERENIALISME
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PERENIALISME
• Dipengaruhi fahaman idealisme oleh :
▫ Plato (427-347 SM)
▫ Aristotle (384-322 SM)

• Dipelopori oleh :
▫ R.M Hutchins (1899-1977)
▫ Martimer J.Alder (1802)
▫ Jacques Maritain (1882-1973)
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

KONSEP

• Perennial- abadi, kekal atau selalu

• Lahir sebagai suatu reaksi terhadap
pendidikan progresif
• Fahaman kaum perenialis : jalan mundur ke
belakang
▫ Guna kembali nilai atau prinsip umum yang
telah menjadi pegangan hidup yang kuat, kukuh
pada zaman kuno dan abad pertengahan
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PANDANGAN PERENIALISME
TERHADAP PENDIDIKAN
• Utama perkembangan potensi rasional individu, bantu temui
prinsip-prinsip mutlak  faham dunia sebenar
• Tugas pelajar : baca bahan tulisan agung dari masa lampau –
dapat pelajari cara pemikiran
• Tugas utama pendidikan :
- pupuk kelakuan moral
- kembangkan proses menaakul
- kuasai alat pembelajaran
- latih 3M (baca, tulis, kira)
- latih ingat petikan daripada karya agung
- Pendidikan kemanusiaan dan agama – penting –
belajar terlebih dahulu daripada pendidikan sains
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

RUMUSAN
• Ciri-ciri asas : manusia berbentuk sejagat
• Matlamat : mengajar pengetahuan yg bersifat
sejagat
• Jenis kurikulum : kemanusiaan+sastera
• Peranan guru : menyampaikan ilmu,
mendisiplin murid
• Kaedah mengajar : kaedah ditaktik
• Peranan murid : berusaha mendapat ilmu
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

ESSENSIALISME
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

ESSENSIALISME
• Pelopor : William C.Bagley (1874-1946)
• Penyokong :
- Thomas Briggs
- Frederick Breed
- Issac L.Kandel
• 1957 : essensialisme semakin diutamakn sbg
pertimbangan asas dalam inovasi kurikulum
sekolah – selepas Russia hantar satelit ke
angkasa lepas
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

KONSEP

• didasarkan kepada nilai kebudayaan yang telah

ada sejak peradaban umat manusia
• pendidikan yang fleksibel, terbuka untuk
perubahan dan toleran
• Idealisme dan realisme adalah aliran falsafah
yang membentuk corak esensialisme
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PANDANGAN ESSENSIALISME
TERHADAP PENDIDIKAN
• Latihan intelek dan mental – bentuk personaliti
ke tahap keharmonian dan penyempurnaan
• Tugas guru
- bantu pelajar dalam tingkatkan kualiti hidup
- amal sikap demokratik
- kreatif dalam bentuk iklim kondusif P&P
- mahir guna teknik ganjaran dan denda
• Kurikulum sekolah dibentuk berdasarkan
kemasyarakatan
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

• Bahan pelajaran hendaklah disediakan dengan

rapi dan logikal
• P&P dirancang secara sistematik
• Kriteria kenaikan darjah – peperiksaan
• Peringkat sekolah rendah
- perkara asas : 3M
- subjek tambahan : sejarah, ilmu alam, sains,
bahasa asing
- subjek kurang penting : muzik, pendidikan seni,
pendidikan jasmani
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

• Peringkat sekolah menengah

- pendidikan membaca dan menulis lebih
khusus
- subjek arithmetik, kalkulus, algebra,
trigonometri, geometri, fizik, kimia,
biologi, geologi
- subjek kurang penting : muzik,
pendidikan seni, pendidikan jasmani,
subjek vokasional, aktiviti luar bilik darjah
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PANDANGAN TOKOH ESSENSIALISME

TERHADAP PENDIDIKAN
• Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- adanya hubungan antara ilmu pengetahuan dan

agama menjadi suatu pemahaman yang

menggunakan landasan spiritual

• George Santayana
- nilai pelajaran tidak dapat ditandai dengan
suatu konsep tunggal, kerana minat, perhatian
dan pengalaman seseorang menentukan kualiti
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

RUMUSAN
• Menekankan perkara asas sahaja : praktikal +
prakmatik
• Perkara asas boleh berubah
• Pengajaran berbentuk fakta yg perlu dipelajari dan
dihayati
• Jenis kurikulum- kemahiran 3M
• Peranan guru- mengawal bilik darjah dan juga sbg
role model
• Kaedah mengajar- pendekatan didaktik
• Peranan murid- murid perlu rajin belajar
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PROGRESIVISME
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PROGRESIVISME
• asas : falsafah naturalisme dan pragmatisme
• Pelopor :
- Jean J.Rousseau (1712-1778)
- Heinrich Pestalozzi (1746-1827)
- Freidrich Froebel (1782-1852)
- John Dewey
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

• Rousseau : kelahiran manusia adalah suci dan

semula jadi (kain putih) dan coraknya di masa
depan dipengaruhi alam sekitar
• Teori Pembelajaran Semula Jadi : hasil
pembelajaran dipengaruhi dan ditentukan oleh
alam sekeliling
• Pendidikan bercorak natural : kanak-kanak dan
orang dewasa berlainan peringkat
• Pragmatisme : idea, prinsip atau fakta dikatakan
benar dan bermakna apabila diuji secara objektif
serta saintifik dan membawa hasil yang
memuaskan
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PANDANGAN PROGRESIVISME
TERHADAP PENDIDIKAN
• Menentang pendidikan tradisional (pasif – latihan
mengingat dan hafal)
• Pengetahuan yang benar pada masa kini mungkin
tidak benar di masa mendatang
• Kritik autoriti guru dalam P&P
• Pelajar sbg peranan utama
• Aktiviti P&P hendaklah dirancang berdasarkan
minat, keperluan dan kebolehan
• Pelajar : individu yang berpengalaman, bermotivasi
kendiri dan mempunyai naluri kendiri
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

• Guru berkesan : guru yang memainkan peranan

sbg pembimbing menggunakan kaedah inkuiri
dan penemuan untuk memperolehi ilmu
pengetahuan melalui usaha diri sendiri
• Dewey
- Sekolah sebahagian kehidupan pelajar
- tempat belajar, bekerja hidup bermasyarakat
- Subjek Kemahiran Hidup : kemahiran daya cipta
- Proses P&P dilaksanakan berdasarkan langkah-
langkah kajian sains, termasuk aplikasi prinsip
‘membuat sambil belajar’
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

RUMUSAN
• Bermula daripada pragmatisme
• Perubahan sebagai intipati realiti
• Menghasilkan individu yg sedia menghadapi cabaran
• Jenis kurikulum- kebebasan utk memilih mata
pelajaran yg ingin dipelajari
• Peranan guru- pembimbing dan merangsang minat
murid
• Kaedah mengajar- pendekatan induktif
• Peranan murid- belajar cara mengemukakan soalan
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

REKONSTRUKTIVISME
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

REKONSTRUKTIVISME
• bahasa Inggeris ‘reconstruct’ : menyusun kembali
• Falsafah yang dipecahkan daripada aliran
fahaman progresivisme
• Pelopor :
- George S.Count (1899-1974)
- Harold O.Ruggs (1886-1960)
- kedua-duanya penyokong Dewey
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PANDANGAN REKONSTRUKTIVISME
TERHADAP PENDIDIKAN

• Menentang progrevisme
• Falsafah ini diguna untuk selamatkan
kebudayaan masyarakat yang kian diancam
• Tugas utama pendidikan :
- harus mengandungi objektif ekspisit
- membentuk ‘Order Baru Masyarakat’ sebagai
objektif yang ideal
- baiki masyarakat
-merealisasikan demokrasi
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

• Cara berkesan untuk kaji masalah sosial ialah

teknik perbincangan
• Sekolah : suasana masyarakat harmoni
• Menekankan teknik perbincangan dan
penggunaan KBKK dalam penyelesaian masalah
• Bahan pelajaran disusun sistematik
• Subjek utama : kemanusiaan – melahirkan pelajar
berperikemanusiaan berlandaskan kebudayaan
masyarakat yang ideal
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

RUMUSAN
• Sekolah sbg tempat meningkatkan kualiti hidup
• Asaskan corak budaya dan menghapuskan
penyakit sosial
• Jenis kurikulum- sains sosial
• Peranan guru- agen perubahan, pembaharuan
• Kaedah mengajar- berpusatkan murid dan
penyelesaian masalah
• Peranan murid- mengambil bahagian yang aktif
dan berani mencuba
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

EKSISTENSIALISME
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

EKSISTENSIALISME

• Berasaskan naturalisme Rousseau dan mazhab

humanis
• Dipelopori oleh Carl Rogers(1902-1987)
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

PANDANGAN EKSISTENSIALISME
TERHADAP PENDIDIKAN

• Utamakan pembelajaran kendiri, bukan ilmu

pengetahuan
• Berpendapat : pelajar tidak wajar korban
individualiti untuk dapatkan ilmu pengetahuan
• Berpusatkan kepada fitrah kewujudan manusia
• Manusia bertanggungjawab terhadap matlamat
dan arah tuju kehidupan
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

• Bahan pelajaran, cara belajar dan kuantiti

pelajaran hendaklah ditentukan oleh pelajar
sendiri
• Guru hormati pilihan pelajar, tidak paksa
• Sekolah-sekolah terbuka : Amerika, Taiwan, Jepun
dan Sekolah Summerhill, UK
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

RUMUSAN
• Berpusatkan kepada fitrah kewujudan manusia
• Manusia bertanggungjawab terhadap matlamat
dan arah tuju kehidupan
• Jenis kurikulum- bersifat estetik dan berfalsafah
• Peranan guru- sbg pemangkin utk meluahkan
perasaan dan emosi
• Kaedah mengajar- berpusatkan aktiviti murid
spt simulasi
• Peranan murid- melibatkan diri secara aktif
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

BANDING BEZA ANTARA

FALSAFAH PENDIDIKAN
TRADISIONAL DAN
MODEN
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

- TRADISIONAL –

PERENIALISME ESENSALIALISME
ASPEK
MAZHAB

KONSEP Secara semulajadi, ciri Penekanan diberikan

manusia bersifat sejagat dan kepada perkara-perkara
tidak berubah-ubah asas

MATLAMAT Mengajar ilmu dan nilai Mengajar ilmu dan budaya

PENDIDIKAN bersifat sejagat dan abadi yang bersifat asas sahaja.

TUMPUAN Kurikulum : bidang Kurikulum : kemahiran asas

kemanusiaan dan ( membaca, menulis dan
kesusasteraan mengira )
Guru : penyampai ilmu Guru : penyampai ilmu
yang pakar yang mahir
Kaedah mengajar : Kaedah mengajar :
Didaktik ; Didaktik;
Murid : penerima ilmu yang Murid : penerima ilmu yang
bersifat pasif bersifat pasif
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

- MODEN -
ASPEK PROGRESIVIS REKONSTRUKTI EKSISTENTIAL
ME SVIME ISME
MAZHAB
KONSEP Matlamat berupaya Sekolah merupakan Manusia
menyesuaikan diri landasan untuk bertanggungjawab
terhadap membentuk masyarakat ke atas diri sendiri
perubahan

MATLAMAT Menghasilkan Mengasaskan corak Tidak digariskan

PENDIDIKAN individu yang budaya baru
sedia
menghadapi
perubahan dalam
kehidupan
seharian
EDU 3101 – FALSAFAH DAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA

- ……..MODEN -
ASPEK PROGRESIVI REKONSTRUKTI EKSISTENTIA
SME SVIME LISME
MAZHAB
TUMPUAN Kurikulum : Kurikulum : bidang Kurikulum :
kebebasan sains sosial bidang estetik
untuk memilih Guru : agen dan falsafah
mata pelajaran perubahan Guru : pemankin
yang ingin Kaedah mengajar ; ilmu
dipelajari berpusatkan murid Kaedah mengajar
Guru : Murid : berani : berpusatkan
pembimbing mencuba dan murid dan
dan pengurus bersifat aktif aktiviti
Kaedah Murid :
mengajar : penerimaan ilmu
induktif yang bersifat
Murid : mencari aktif
ilmu dan
bersifat aktif