1
O
dA
V2
A
2g
iw
dA cos
iw
A
zA
Penampang A
Datum
io
(2.11)
VA
H = z A + dA cos +
2g
(2.12)
Dimana:
V2
H = z + d cos + a
2g
(2.13)
.V12
.g
E.G.L
H.G.L
d1 cos
hf
.V22
.g
d2 cos
z1
Datum
z2
V
V
z1 + d1 cos + 1 1 = z 2 + d 2 cos + 2 2 + h f
2g
2g
(2.14)
V1
V2
z1 + y1 + 1
= z2 + y2 + 2
+ hf
2g
2g
(2.15)
(2.16)
(2.17)
Dimana:
E = energi spesifik ( ft atau m)
d = kedalaman penampang aliran
(ft atau m)
y = kedalaman aliran (ft atau m)
= koefisien energi (tanpa satuan)
= sudut kemiringan dasar saluran (derajat)
2gA2
(2.18)
E = f ( y)
(2.19)
B
B
Daerah aliran
sub kritis
T
dA
dy
y2
y1 yc
Penampang saluran
c
c
Daerah aliran
superkritis
P1
Debit = Q
Q < Q
Q > Q
A
A
A
Q2
E = y+
2gA2
Q2
y = y+
2gA2
atau
Q2
=0
2
2 gA
, ini berarti y=
Q2
V2
E = d cos +
= d cos +
2g
2 gA2
E = d cos
dE
Q 2 dA
= 1 2
dy
2 gA3 dy
atau
V2
gD
atau
dE
=0
dy
Q2
=1
2
gA D
V2
=1
gD
(2.20)
ApabilabilanganFroude(FR)samadengansatumakaaliran
merupakanalirankritisdankedalamanaliranmerupakan
kedalamankritis (criticaldepth =yc)
DariPers.(2.20)dapatdinyatakanbahwa:
V2 D
=
2g 2
(2.21)
D cos
=
2g
2
(2.22)
V
gD cos
(2.23)
Vc
V
>
gD
gDc
Karena
Vc
gDc
Perubahan
tersebut dapat
berupa air terjun
(water drop) atau
loncatan air
(hydraulic jump).
E
Emin
yc
y0
Q
E
y2
y1
E2
E1
Gambar 2.13.
Penampang
saluran berbentuk
persegi empat
(a)Luas penampang
: A = B.y = 6 . y m2
Lebar permukaan air : T = B = 6 m
Kedalaman hidraulik :
A 6 y m2
D= =
= ym
T
6 m
y
(m)
A
(m)
V(m/s)
E (m)
0,10
0,20
0,30
0,60
1,20
1,80
9,33
4,67
3,11
4,54
1,31
0,79
Q=8,40 m3/s
V(m/s)
E(m)
Q=11,2 m3/s
V(m/s)
E(m)
yc (m)
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
0
Q (m /det)
10
11
12
dan
E
y
q2
= +
yc yc 2 g ( y yc )2
apabila
E
= E
yc
dan
y
= y
yc
y
z
z=2
B=6m
yc
Tentukan persamaan
lengkung tersebut
Q
y1
y2
y
z
z=2
Gambar 2.17.
Penampang trapesium
B=6m
A = (B + zy)y
A = (6 + 2y)y ..(1)
V 2
Q 2
E = y +
= y +
2g
2 g A
(2)
A2
(m2)
(m2)
Q1 = 0
Q2 = 1,35
Q3 = 2,70
Q4 = 5,40
Q5 = 8,10
Q6 = 10,80
0,00
0,00
0,10
0,62
0,38
0,10
0,34
1,05
3,89
8,63
15,27
0,15
0,95
0,89
0,15
0,25
0,56
1,78
3,82
6,68
0,20
1,28
1,64
0,20
0,26
0,42
1,09
2,20
3,76
0,25
1,63
2,64
0,25
0,28
0,39
0,80
1,49
2,46
0,30
1,98
3,92
0,30
0,32
0,39
0,67
1,14
1,79
0,35
2,35
5,50
0,35
0,37
0,42
0,62
0,95
1,41
0,40
2,72
7,40
0,40
0,41
0,45
0,60
0,84
1,19
0,50
3,50
12,25
0,50
0,51
0,53
0,62
0,77
0,98
0,60
4,32
18,66
0,60
0,60
0,62
0,68
0,78
0,91
0,70
5,18
26,83
0,70
0,70
0,71
0,75
0,82
0,92
0,80
6,08
36,97
0,80
0,80
0,81
0,84
0,89
0,96
0,90
7,02
49,28
0,90
0,90
0,91
0,93
0,97
1,02
1,00
8,00
64,00
1,00
1,00
1,01
1,02
1,05
1,09
1,10
9,02
81,36
1,10
1,10
1,10
1,12
1,14
1,17
1,20
10,08
101,61
1,20
1,20
1,20
1,21
1,23
1,26
1,30
11,18
124,99
1,30
1,30
1,30
1,31
1,33
1,35
1,40
12,32
151,78
1,40
1,40
1,40
1,41
1,42
1,44
1,5
13,50
182,25
1,50
1,50
1,50
1,51
1,52
1,53
y
E
Q
Q
Vc =
=
Ac (6 + 2 yc ) yc
2
Vc
Dc
Q2
=
=
2 g 2[(6 + 2 yc ) yc ] 2 g
2
atau
(
3 + yc ) yc
=
2
2[(6 + 2 yc ) yc ] g 2(3 + 2 yc )
Q2
2
3
(
)
[
]
g
4
3
+
y
y
c
c
Q2 =
2(3 + 2 yc )
atau
39,24[(3 + yc ) yc ]
2
Q =
(3 + 2 yc )
Gambar 2.6
2,00
1,50
1,00
0,50
yc4 yc5
yc3
yc1
yc2
0,00
0
0,5
Q1 = 0
Q2 = 1,35
1
Q3 = 2,70
Q4 = 5,40
1,5
Q5 = 8,10
2
Q6 = 10,80
Q2 = 1,35 m3/dt
Q3 = 2,70 m3/dt
Q4 = 5,40 m3/dt
Q5 = 8,10 m3/dt
Q6 = 10,80 m3/dt
y1
y2
y1
y2
y1
y2
y1
y2
y1
y2
0,30
0,110
0,270
0,40
0,090
0,390
0,230
0,320
0,50
0,070
0,490
0,170
0,460
0,60
0,060
0,590
0,130
0,570
0,380
0,460
0,70
0,050
0,690
0,110
0,680
0,300
0,630
0,80
0,040
0,790
0,100
0,780
0,250
0,750
0,450
0,670
0,90
0,035
0,890
0,090
0,880
0,230
0,870
0,370
0,820
1,00
0,030
0,995
0,080
0,990
0,210
0,980
0,330
0,940
0,490
0,870
1,10
0,028
1,090
0,075
1,180
0,200
1,170
0,300
1,050
0,430
1,010
1,20
0,025
1,190
0,070
1,190
0,190
1,180
0,280
1,160
0,400
1,130
1,30
0,024
1,290
0,065
1,290
0,170
1,290
0,270
1,270
0,370
1,250
1,40
0,023
1,390
0,060
1,390
0,150
1,390
0,250
1,380
0,330
1,360
1,50
0,022
1,490
0,055
1,490
0,130
1,490
0,230
1,490
0,310
1,470
V12
2g
H1
Vc 2
2g
h1
hc
Datum
y1 +
P1
V12
2g
= yc +
Pc
Vc 2
2g
Dipermukaan air : P1 = Pc = 0
Diasumsikan harga = 1
Aliran di hulu relatif lambat :
2
V1
= 0 (diabaikan)
2g
V
y1 + 0 + 0 = yc + c = Ec
2g
y1 = Ec
Vc
Dc yc
=
=
2g
2
2
Sehingga
Vc
yc
1
Ec = yc +
= yc + = 1 yc
2g
2
2
3
2
y1 = yc atau yc = y1
2
3
q2 2
yc = 3
= y1
g
3
Vc
yc
=
2g
2
2
Vc
q
= 2
yc =
g
yc g
2
q
yc =
g
3
q2
yc = 3
g
Jadi :
q
2 3
= y1
g 3
2
q=
3
32
1
gy
32
1
= 1,704 y
32
1
Q = 1,704 By
(b)
B1 = 1,50 m
y1
B2 = 3,00 m
y2