PENGENALAN_MAKROEKONOMI

Modul PdP Ekonomi P2
BAB 1 : PENGENALAN
NOTA PADAT:
1.1 Aliran Pusingan Pendapatan Negara

a) Pelaku dalam aktiviti ekonomi
Sektor isi rumah :
 Menawarkan faktor pengeluaran kepada firma.
 Membeli barang dan perkhidmatan daripada firma.
 Membayar cukai pendapatan kepada kerajaan.
 Mengimport barang dan perkhidmatan dari luar negara.
Sektor firma :
 Membeli faktor pengeluaran daripada isi rumah.
 Melakukan pelaburan swasta.
 Membayar cukai keuntungan syarikat kepada kerajaan.
 Mengeksport barang dan perkhidmatan dan mengimport barang modal dan bahan mentah.
Sektor kerajaan :
 Menjalan dan mengawal aktiviti ekonomi.
 Melakukan pelaburan awam.
 Memugut cukai daripada isi rumah dan firma.
 Mengimport kelengkapan pertahanan awam.
Sektor luar negeri :

 Melakukan aktiviti eksport import.
 Antara sektor luar negeri dengan isi rumah, firma dan kerajaan.
b) Aliran Pusingan Pendapatan Negara

Ekonomi dua sektor Ekonomi tiga sektor
Ekonomi empat sektor
(Ekonomi tertutup tanpa (Ekonomi tertutup dengan
(Ekonomi terbuka)
campurtangan kerajaan) campurtangan kerajaan)
 Terdiri daripada isi rumah,
 Terdiri daripada isi rumah  Terdiri daripada isi rumah,
firma, kerajaan dan sektor
dan firma. firma dan kerajaan.
luar negeri.
Aliran Pusingan Pendapatan

Ekonomi dua sektor :
 Penggunaan isi rumah (C) iaitu perbelanjaan isi rumah ke atas barang dan perkhidmatan.
 Perbelanjaan pelaburan (I) iaitu perbelanjaan firma ke atas barang modal.
Ekonomi tiga sektor :

 Perbelanjaan kerajaan (G) iaitu membayar gaji kakitangan awam (perbelanjaan mengurus)
dan melakukan pelaburan awam (perbelanjaan pembangunan).
Makroekonomi 1
Ekonomi empat sektor :

 Perbelanjaan kerajaan (G) iaitu membayar gaji kakitangan awam (perbelanjaan mengurus)
dan melakukan pelaburan awam (perbelanjaan pembangunan).
 Perbelanjaan sektor luar negeri iaitu melakukan aktiviti eksport dan import antara sektor luar
negeri dengan isi rumah, firma dan kerajaan.
Matlamat Makroekonomi
1. Guna Tenaga Penuh
 Pengangguran berada pada kadar 3% – 4% (pengangguran geseran).
 Meningkatkan taraf hidup.
 Mengelakkan pembaziran sumber.
 Meningkatkan pendapatan negara
 Meningkatkan pertumbuhan ekonomi.
2. Memperbaiki Imbangan Pembayaran

 Mengukuhkan nilai RM di pasaran pertukaran asing.
 Meningkatkan rizab mata wang asing.
 Menggalakkan pelaburan asing dan pelaburan portfolio ke dalam negeri.
 Menstabilkan harga dalam negeri.
3. Mencapai Kestabilan Tingkat Harga

 Mengekalkan kestabilan kuasa beli dan taraf hidup.
 Meningkatkan pertumbuhan ekonomi dengan meningkatkan AE.
 Menggalakkan tabungan kerana pulangan benar yang stabil.
 Menggalakkan pelaburan kerana kos pelaburan yang stabil.
 Meningkatkan eksport dan mengurangkan import.
4. Mencapai Pertumbuhan Ekonomi Yang Tinggi

 Meningkatkan taraf hidup melalui pendapatan per kapita yang tinggi.
 Mewujudkan peluang pekerjaan dan mengurangkan pengangguran.
 Meningkatkan pelaburan langsung asing dan pelaburan domestik.
 Mengatasi masalah kemiskinan.
1.2 Isu Makroekonomi :

1. Pengangguran
 Berlaku pembaziran sumber – pendapatan negara berkurang / tidak mencapai guna tenaga
penuh, kemahiran buruh hilang.
 Mengurangkan taraf hidup kerana pendapatan per kapita berkurang.
 Kadar kemiskinan meningkat.
 Menjejaskan pertumbuhan ekonomi kerana keluaran negara berkurang.
Makroekonomi 2
2. Inflasi
 Kos hidup meningkat kerana jumlah perbelanjaan meningkat.
 Taraf hidup jatuh.
 Kuasa beli jatuh kerana nilai wang jatuh.
 Pertumbuhan ekonomi terjejas.
3. Pertumbuhan ekonomi
Jika berlaku pertumbuhan ekonomi menurun dan negatif maka
 Berlaku kemerosotan ekonomi dan kemelesetan ekonomi.
 Pelaburan langsung asing dan domestik berkurang.
 Mengurangkan peluang pekerjaan kerana aktiviti ekonomi berkurang.
 Kuasa beli berkurang kerana pendapatan per kapita menurun.
 Taraf hidup dan kebajikan masyarakat merosot.
4. Imbangan pembayaran
Jika berlaku imbangan pembayaran kurangan maka
 Rizab mata wang asing merosot.
 Nilai mata wang negara (RM) merosot.
 Pelaburan langsung asing dan pelaburan portfolio berkurang.
 Kegiatan ekonomi terjejas.
(a) Dasar makroekonomi yang boleh dilaksanakan untuk menstabilkan ekonomi
Langkah Untuk Mengatasi Inflasi.

1. Dasar fiskal menguncup
 Kerajaan mengurangkan G, AE turun, Y turun atau Y tetap jika berlaku guna tenaga penuh,
AD turun dan harga turun.
Atau
 Kerajaan meningkatkan T, Yd turun, C turun, AE turun, Y turun, AD turun dan harga turun.
Atau
 Kerajaan mengurangkan G dan meningkatkan T, AE turun, Y turun, AD turun dan harga
turun.
2. Dasar kewangan menguncup

 Bank pusat akan mengurangkan jumlah penawaran wang, kadar bunga meningkat, pelaburan
turun, AE turun, AD turun, Y turun dan harga turun.
Atau
 Menaikkan kadar bunga, kos meminjam meningkat, pinjaman berkurangan, AE turun, AD
turun, Y turun dan harga turun.
3. Dasar kawalan langsung

 Dasar harga maksimum iaitu menetapkan harga yang lebih rendah daripada harga pasaran,
harga terkawal, inflasi dapat dikawal.
4. Dasar sebelah penawaran

 Menurunkan cukai pendapatan syarikat, keuntungan selepas cukai bertambah, pengeluaran
meningkat, penawaran agregat bertambah dan harga turun.
Makroekonomi 3
Langkah Untuk Mengatasi Pengangguran

1. Melaksanakan dasar fiskal mengembang
 Kerajaan akan menurunkan T atau menambahkan G. Maka AE dan AD meningkat dan Y
meningkat. Guna tenaga meningkat.
2. Melaksanakan dasar kewangan mengembang
 Bank pusat akan menambahkan bekalan wang dan menurunkan kadar bunga. Maka AE
dan AD meningkat dan Y meningkat. Guna tenaga meningkat.
3. Kemahiran dan pendidikan yang bersesuaian
 Menambah bilangan institusi kemahiran dan menambah bilangan pelajar untuk keperluan
bidang tertentu seperti sains dan teknologi.
 Kebolehpasaran buruh meningkat.
Langkah Untuk Meningkatkan Pertumbuhan Ekonomi

1. Membangunkan kemudahan infrastruktur
 Kerajaan membangun dan memajukan pelbagai kemudahan infrastruktur.
 Contoh, jaringan pengangkutan darat, udara dan laut yang menyeluruh. Lapangan
terbang, pelabuhan yang memudahkan urusan keluar masuk negara dan perdagangan
antarabangsa.
 Kemudahan teknologi maklumat juga diperluaskan.
2. Meningkatkan taraf pendidikan

 Menyediakan peluang pendidikan dalam pelbagai bidang terutama sains dan teknologi.
 Penubuhan pelbagai kolej, universiti dan pusat-pusat kemahiran. Ini untuk melahirkan
tenaga kerja profesional dan buruh mahir yang sangat penting untuk meningkatkan
produktiviti.
3. Menggalakkan pelaburan langsung asing

 Pelaburan langsung asing sangat penting untuk membangunkan sektor-sektor penting
seperti perkilangan, industri minyak dan gas. Ini menyumbang kepada penubuhan industri
dan produk baru dan perkembangan teknologi baru. Contoh galakan seperti taraf perintis
dan elaun pelaburan.
Langkah Untuk Memperbaiki Imbangan Pembayaran Defisit

1. Menggalakkan eksport
 contoh – kerajaan beri subsidi eksport dan taraf perintis.
2. Mengawal import
 contoh – kerajaan mengenakan tarif dan kuota.
3. Kawalan pertukaran asing

 Kerajaan mengehadkan pembelian mata wang asing untuk tujuan import.
Makroekonomi 4
1.3 Petunjuk Makroekonomi

1. Kadar Pengangguran
 Kadar pengangguran ialah peratusan tenaga buruh yang tidak memperoleh pekerjaan.
Tenaga Buruh −Guna Tenaga
Kadar pengangguran = Tenaga Buruh
× 100
 Kadar pengangguran meningkat menunjukkan semakin ramai tenaga buruh yang tiada
pekerjaan.
2. Kadar Inflasi
 Kadar inflasi ialah peratusan kenaikan tingkat harga umum suatu tahun berbanding
dengan tingkat harga umum tahun sebelumnya.
Indeks Harga Pengguna IHP t1 − IHP t0
Kadar Inflasi = IHP t0
× 100
 Kadar inflasi yang meningkat menunjukkan nilai wang merosot.
3. Kadar Pertumbuhan Ekonomi

 Kadar pertumbuhan ekonomi ialah peratus perubahan KDNK benar suatu tahun
berbanding dengan tahun sebelumnya.
KDNK benar t1 − KDNK benar t0
Kadar Pertumbuhan Ekonomi = KDNK benar t0
× 100
 Kadar pertumbuhan ekonomi meningkat menunjukkan berlakunya perkembangan
ekonomi.
4. Keluaran Negara Kasar

 Nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah negara dalam tempoh
setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut yang berada di dalam negara dan di
luar negara.
 Jika PFbLN positif maka KNK akan bertambah.
 Jika PFbLN negatif maka KNK akan berkurang.
5. Kitaran Perniagaan
 Keadaan ekonomi yang mengalami keadaan melambung dan meleset dalam jangka masa
tertentu.
 Jika KNK sebenar melebihi KNK potensi maka ekonomi mengalami inflasi.
 Jika KNK sebenar kurang dari KNK potensi maka ekonomi mengalami deflasi.
 Jika KNK sebenar sama dengan KNK potensi maka ekonomi mencapai guna tenaga
penuh.
6. Akaun Dagangan
 Perbezaan antara nilai ekport barang dengan nilai import barang.
 Jika nilai eksport barang lebih tinggi dari nilai import barang maka akan berlaku
imbangan dagangan lebihan.
 Jika nilai eksport barang lebih rendah dari nilai import barang maka akan berlaku
imbangan dagangan kurangan.
 Jika nilai eksport barang sama nilai import barang maka akan berlaku imbangan dagangan
seimbang.
Makroekonomi 5
PANDUAN MENJAWAB :
BAHAGIAN B (SOALAN ESEI) :

1. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan pengangguran. Masalah pengangguran menjadi isu
makroekonomi yang perlu ditangani. Mengapa? [5]
(b) Dasar belanjawan kurangan akan dilaksanakan oleh kerajaan untuk mengatasi masalah
pengangguran. Jelaskan penyataan ini. [5]
CADANGAN JAWAPAN :
(a)  Pengangguran ialah tenaga buruh yang aktif mencari pekerjaan tetapi gagal mendapat kerja.
Pengangguran perlu ditangani kerana

 Pengangguran akan menyebabkan pembaziran sumber.
 Pendapatan negara merosot.
 Guna tenaga penuh tidak tercapai.
 Pertumbuhan ekonomi menurun.
 Masalah sosial seperti kecurian, penceraian dan kemiskinan.
(b) Dasar belanjawan adalah dasar kerajaan mengubah cukai dan perbelanjaan.
 Belanjawan kurangan ialah kerajaan menurunkan cukai. Kesannya pendapatan boleh guna
meningkat, penggunaan bertambah dan permintaan agregat meningkat.
 Oleh itu keperluan guna tenaga dan sumber ekonomi akan meningkat untuk menambahkan
penawaran agregat.
Kerajaan juga menaikkan perbelanjaan kerajaan.

 Permintaan agregat meningkat. Oleh itu keperluan guna tenaga dan sumber ekonomi akan
meningkat untuk menambahkan penawaran agregat.
 Oleh itu masalah pengangguran dapat diatasi.
BAHAGIAN C (SOALAN KUANTITATIF) :

1. Jadual di bawah menunjukkan KDNK benar dan jumlah penduduk di Malaysia dari tahun 2010
hingga 2013.
Tahun KDNK benar Jumlah Penduduk Tenaga Buruh Jumlah Gunatenaga

(RM Juta) (Juta Orang) (Ribu Orang) (Ribu Orang)
2010 599 554 28.25 12 361.3 11937.1
2011 608 374 28.55 12 645.7 12226.7
2012 620 515 28.85 12 923.9 12502.6
2013 645 721 29.15 13 272.3 12849.7
(a) Hitung kadar pertumbuhan ekonomi pada tahun 2011 hingga 2013. [3]
(b) Hitung KDNK per kapita benar pada tahun 2011 hingga 2013. [3]
(c) Adakah taraf hidup rakyat meningkat? Mengapa? [2]
(d) Hitung kadar pengangguran pada tahun 2011 dan 2013. [2]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Kadar pertumbuhan ekonomi 2011 = KDNK benar 2011 −KDNK benar 2010
× 100
KDNK benar 2010
Tahun Kadar Pertumbuhan Ekonomi (%)
2011 1.47
2012 2.00
2013 4.06
Makroekonomi 6
(b) KDNK per kapita benar 2011 = KDNK benar 2011 × 100
Jumlah Penduduk 2011
Tahun KDNK per kapita benar (RM)
2011 21 309.07
2012 21 508.32
2013 22 151.66
(c) Taraf hidup rakyat semakin meningkat dari tahun 2011 hingga tahun 2013 kerana KDNK per
kapita benar semakin meningkat dari 2011 hingga tahun 2013.
(d) Kadar pengangguran 2011 = Tenaga Buruh 2011 −Guna Tenaga 2011
× 100
Tenaga Buruh 2011
Tahun Kadar Pengangguran (%)
2011 3.31
2012 3.26
2013 3.18
LATIHAN PENGUKUHAN
BAHAGIAN A (SOALAN OBJEKTIF) :

1. Pemboleh ubah yang tidak termasuk dalam aliran pusingan pendapatan ekonomi tiga sektor ialah
A perbelanjaan penggunaan
B perbelanjaan kerajaan
C pelaburan
D eksport
2. Yang manakah bidang kajian makroekonomi?

A Kos lepas
B Kadar inflasi
C Mekanisme pasaran
D Perlakuan pengguna
3. Dalam sebuah negara yang belum mencapai guna tenaga penuh maka
A keluaran dalam negara tersebut boleh terus ditambah
B tingkat pengangguran dalam negara tersebut adalah rendah
C pendapatan dalam negara tersebut mencapai tingkat maksimum
D pengangguran geseran dalam negara tersebut semakin meningkat
4. Pelaku dalam ekonomi tertutup dengan peranan kerajaan terdiri daripada

A isi rumah dan firma
B isi rumah, firma dan kerajaan
C isi rumah, firma dan sektor luar negara
D isi rumah, firma, kerajaan dan sektor luar negara
5. Yang berikut merupakan peranan kerajaan dalam aliran pusingan pendapatan ekonomi 3 sektor
kecuali
A membuat pelaburan awam
B membayar hutang kerajaan
C perbelanjaan ke atas barang dan perkhidmatan
D mengenakan cukai kepada isi rumah dan firma
Makroekonomi 7
6. Antara pernyataan berikut, yang manakah bukan objektif dasar makroekonomi?

A mengurangkan kadar kenaikan harga barang
B mencapai kadar pertumbuhan ekonomi yang tinggi
C mewujudkan imbangan pembayaran yang seimbang
D menggalakkan firma beroperasi pada tingkat optimum
7. Pernyataan berikut mengenai isu makroekonomi kecuali

A peningkatan keluaran negara benar
B tenaga buruh yang aktif mencari pekerjaan
C kenaikan tingkat harga umum secara berterusan
D pertambahan penawaran barang dan perkhidmatan
8. Apabila kadar pertumbuhan ekonomi meningkat, maka

A nilai wang meningkat
B keluaran negara meningkat
C tingkat harga umum meningkat
D kos hidup masyarakat meningkat
1. Terangkan mengapa sesebuah negara ingin mencapai matlamat dasar makroekonomi yang
berikut :
(a) Pertumbuhan ekonomi yang tinggi. [3]
(b) Kestabilan tingkat harga umum. [3]
(c) Imbangan pembayaran yang memuaskan. [4]
2. Dengan berbantukan carta aliran wang, huraikan aliran pusingan pendapatan negara dalam
ekonomi tiga sektor. [10]
3. (a) Inflasi
(b) Pengangguran
(i) Jelaskan mengapa isu makroekonomi (a) dan (b) perlu ditangani [4]
(ii) Bagaimanakah dasar fiskal dapat mengatasi masalah (a) dan (b) di atas? [6]

1. (a) Apakah maksud indeks harga pengguna? [1]
(b) Jadual di bawah menunjukkan indeks harga pengguna sebuah negara dari tahun 2002
hingga tahun 2005.
Tahun Indeks Harga Pengguna (1990 = 100)
2002 145.8
2003 147.4
2004 149.5
2005 154.0
Berdasarkan jadual di atas,
(i) Hitung kadar inflasi dari tahun 2003 hingga tahun 2005, [2]
(ii) Hitung perubahan nilai wang dari tahun 2003 hingga tahun 2005 jika dibandingkan
dengan tahun asas, [3]
(iii) Berdasarkan jawapan anda pada (ii), apakah rumusan anda tentang kuasa beli
masyarakat? [1]
Makroekonomi 8
(iv) Sekiranya gaji seorang guru pada tahun 1990 ialah RM1500 sebulan dan meningkat
kepada RM3000 sebulan pada tahun 2002, hitung perbezaan upah benar guru
tersebut pada tahun 2002 berbanding dengan tahun 1990. [3]
2. Jadual di bawah menunjukkan data tenaga buruh, guna tenaga, dan indeks harga pengguna
Malaysia dari tahun 2008 hingga 2010.
Butiran 2008 2009 2010
Tenaga buruh (juta orang) 11 967.5 12 061.1 12 216.8
Guna tenaga (juta orang) 11 576.5 11 620.5 11 773.3
Indeks harga pengguna (2000 = 100) 111.4 112.0 113.7
(Sumber : Laporan Ekonomi 2010/2011)
(a) (i) Berikan definisi kadar pengangguran. [1]
(ii) Hitung kadar pangangguran pada tahun 2009 dan 2010. [2]
(iii) Nyatakan arah aliran kadar pengangguran di atas. [1]
(b) (i) Beri definisi kadar inflasi. [1]
(ii) Hitung kadar inflasi pada tahun 2009 dan 2010. [2]
(iii) Nyatakan arah aliran kadar inflasi di atas. [1]
(c) Berdasarkan jawapan pada (a) (ii) dan (b) (ii), nyatakan hubungan antara kadar [2]
pengangguran dengan kadar inflasi pada tahun 2009 dan tahun 2010.
3. Jadual di bawah menunjukkan jumlah penduduk, jumlah tenaga buruh, kadar pengangguran dan
KDNK pada harga tetap dari tahun 2009 hingga tahun 2011 bagi sebuah negara.
Tahun Jumlah tenaga buruh Kadar pengangguran KDNK harga tetap
(juta orang) (%) (RM juta)
2009 12.1 3.7 522 001
2010 12.4 3.4 559 554
2011 12.6 3.3 588 297
(a) Takrifkan tenaga buruh. [1]
(b) Hitung jumlah guna tenaga dari tahun 2009 hingga tahun 2011. [3]
(c) Hitung kadar pertumbuhan guna tenaga pada tahun 2010 dan tahun 2011. [2]
(d) Hitung kadar pertumbuhan ekonomi pada tahun 2010 dan tahun 2011. [2]
(e) Apakah rumusan yang boleh dibuat daripada jawapan (c) dan (d)? [2]
Makroekonomi 9
BAB 2 : PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA
NOTA PADAT:
2.1 Konsep Pendapatan Negara

(i) KDNK
 Nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan dalam sesebuah negara bagi
tempoh setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut atau milik negara asing.
(ii) KNK
 Nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah negara dalam tempoh
setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut yang berada di dalam negara dan di
luar negara.
Perbezaan di antara KDNK dengan KNK

 Perbezaan KDNK dengan KNK ialah pendapatan faktor bersih luar negeri (PFbLN).
 PFbLN merupakan perbezaan antara penerimaan pendapatan faktor dari luar negeri dengan
pembayaran pendapatan faktor ke luar negeri.
 PFbLN = Penerimaan pendapatan faktor dari luar negeri – Pembayaran pendapatan faktor ke
luar negeri
 KNK = KDNK + PFbLN
 Jika PFbLN positif maka KDNK lebih kecil daripada KNK.
 Jika PFbLN negatif maka KDNK lebih besar daripada KNK.
(iii) KNKhp
 KNKhp ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah negara
yang dihitung berdasarkan harga pasaran iatu harga yang dibayar oleh pembeli.
(iv) KNKkf
 KNKkf ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah negara
yang dihitung berdasarkan bayaran kepada faktor-faktor pengeluaran.
Perbezaan KNKhp dengan KNKkf

 Perbezaan hp dan kf ialah cukai tak langsung (CTL) dan subsidi (B).
 Hubungan antara KNKkf dengan KNKhp :
KNKhp = KNKkf + CTL – B
KNKkf = KNKhp – CTL + B
 Jika CTL melebihi B, KNKhp lebih besar daripada KNKkf.
 Jika CTL kurang daripada B, KNKhp lebih kecil daripada KNKkf.
(v) KNK nominal

 Keluaran negara nominal ialah nilai keluaran negara yang dihitung berasaskan harga pada
tahun semasa (harga pasaran).
(vi) KNK benar

 Keluaran negara kasar benar ialah nilai keluaran negara yang dihitung berasaskan harga pada
tahun asas.
 KNK benar dihitung menggunakan formula :
IHP
KNK benar tahun semasa = IHP tahun asas × KNK nominal tahun semasa
tahun semasa
Makroekonomi 10
Hubungan KNK benar dengan KNK nominal

 Jika indeks harga tahun semasa kurang dari 100 maka KNK benar lebih besar dari KNK
nominal.
 Jika indeks harga tahun semasa lebih dari 100 maka KNK benar lebih kecil dari KNK
nominal.
(vii) Pendapatan negara dan pendapatan per kapita

 Pendapatan negara ialah jumlah nilai barang akhir dan perkhidmatan yang dihasilkan dalam
sesebuah negara dalam setahun.
 Pendapatan per kapita ialah pendapatan purata bagi setiap penduduk sesebuah negara.
Pendapatan Negara
Pendapatan per kapita = Jumlah Penduduk
 Pendapatan per kapita dihitung untuk menentukan taraf hidup rakyat sebuah negara.
 Pertumbuhan ekonomi tidak menjamin peningkatan dalam taraf hidup rakyat sesebuah negara
sebab taraf hidup turut bergantung kepada faktor berikut:
1. Kadar pertumbuhan penduduk
 Jika kadar pertumbuhan ekonomi lebih besar daripada kadar pertumbuhan penduduk
maka taraf hidup meningkat.
2. Corak agihan pendapatan
 Jika agihan pendapatan setara iaitu jurang pendapatan antara golongan kaya dengan
miskin adalah kecil, maka taraf hidup meningkat.
2.2 Kaedah Penghitungan Pendapatan Negara

(i) Kaedah keluaran
 Dalam kaedah keluaran, KDNK pada harga pasaran diperoleh dengan mencampurkan
nilai tambah yang diwujudkan pelbagai sektor ekonomi dalam sesebuah negara dalam
setahun.
Butiran RM juta
1. Pertanian, perhutanan dan perikanan 500
2. Perlombongan dan kuari 100
3. Pembuatan 700
4. Pembinaan 400
5. Elektrik, gas dan air 600
6. Pengangkutan dan perhubungan 500
7. Perdagangan, hotel dan restoran 300
8. Kewangan dan harta tanah 800
9. Perkhidmatan kerajaan 200
10. Perkhidmatan lain 100
(+) Cukai import 100
KDNKhp 4100
 KDNKhp diperoleh dengan mencampurkan nilai tambah yang diwujudkan sektor–sektor
ekonomi iaitu sektor utama (1 + 2), sektor kedua (3 + 4) dan sektor ketiga (5 + 6 + 7 + 8
+ 9 + 10) dan ditambah cukai import.
 KDNKhp
= Sektor utama + Sektor kedua + Sektor ketiga + Cukai import
= RM 4100 juta
Konsep Nilai ditambah

 Nilai ditambah ialah tambahan nilai terhadap sesuatu keluaran setelah melalui proses
pengeluaran. Contoh kayu balak diproses menjadi kerusi.
Makroekonomi 11
Keluaran Kos Input Harga Jualan Nilai ditambah (RM)

(RM) (RM)
Kayu balak 0 100 100
Papan 100 150 50
Kerusi 150 250 100
Kedai perabot 250 350 100
Jumlah – 350
 Kayu balak adalah bahan mentah dan papan adalah barang perantaraan untuk mengeluarkan
kerusi iaitu barang akhir.
 Kegiatan menghasilkan kayu balak mewujudkan nilai ditambah sebanyak RM100 – RM0 =
RM100.
 Kayu balak diproses menjadi papan menghasilkan nilai ditambah sebanyak RM150 – RM100
= RM50.
 Papan diproses menjadi kerusi menghasilkan nilai ditambah RM100.
 Akhirnya kerusi dijual di kedai perabot dengan harga RM350 dan mewujudkan nilai ditambah
sebanyak RM100.
 Jadi jumlah nilai tambah ialah RM100 + 50 + 100 + 100 = RM350 yang sama juga dengan
nilai barang akhir.
(ii) Kaedah Perbelanjaan

 Iaitu dengan menjumlahkan nilai perbelanjaan ke atas barang akhir dan perkhidmatan yang
dilakukan oleh sektor isi rumah, firma, kerajaan dan sektor luar negeri.
 Jadual contoh penghitungan kaedah perbelanjaan.
Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

Perbelanjaan penggunaan isi rumah (C) 150
Pelaburan kasar (I) 300
Perbelanjaan kerajaan (G) 250
Perubahan stok 20
Eksport bersih (X – M) 200
KDNKhp 920
 KDNKhp diperoleh dengan menjumlahkan perbelanjaan berikut :
i. Perbelanjaan penggunaan isi rumah / swasta (C) iaitu perbelanjaan ke atas barang dan
perkhidmatan.
ii. Pelaburan kasar (I) iaitu perbelanjaan ke atas barang modal oleh pihak swasta seperti
membeli mesin.
iii. Perbelanjaan kerajaan (G) iaitu perbelanjaan mengurus dan perbelanjaan
pembangunan oleh kerajaan.
iv. Perubahan stok / inventori iaitu perbezaan antara baki stok yang tidak terjual pada
akhir tahun dengan baki stok awal tahun.
v. Eksport bersih (X – M) iaitu perbezaan nilai eksport dengan nilai import.
KDNKhp= C + I + G + Perubahan stok + (X – M)
= 150 + 300 + 250 + 20 + 200
= RM920 juta
Makroekonomi 12
(iii) Contoh penghitungan mengikut kaedah agregat permintaan (Malaysia)
Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

Perbelanjaan penggunaan
swasta 150
awam 100
Pembentukan modal tetap kasar
swasta 300
awam 150
Perubahan stok 20
Eksport bersih (X – M)
Eksport barang dan perkhidmatan 350
Import barang dan perkhidmatan 150
KDNKhp 920
 Perbelanjaan penggunaan swasta ialah perbelanjaan isi rumah untuk membeli barang dan
perkhidmatan.
 Perbelanjaan penggunaan awam ialah perbelanjaan mengurus kerajaan iaitu untuk
membeli alat tulis pejabat dan membayar gaji kaki tangan awam.
 Pembentukan modal tetap kasar swasta ialah pelaburan firma.
 Pembentukan modal tetap kasar awam ialah perbelanjaan pembangunan kerajaan iaitu
membina sekolah, jambatan dan sebagainya.
 Oleh itu,
o C ialah perbelanjaan penggunaan swasta
o I ialah pembentukan modal tetap kasar swasta
o G ialah perbelanjaan penggunaan awam dan pembentukan modal tetap kasar awam.
(d) Masalah penghitungan pendapatan negara

(i) Masalah pengumpulan maklumat
 Masalah penyimpanan rekod atau maklumat tentang pelbagai kegiatan ekonomi yang
tidak lengkap.
 Maklumat yang diperoleh tidak tepat kerana data-data mungkin dibuat secara anggaran
sahaja. Ini menyebabkan pendapatan negara tidak menunjukkan nilai yang sebenar.
(ii) Masalah pengiraan dua kali

 Kesukaran menentukan sama ada sesuatu barang adalah barang perantaraan atau
barang akhir semasa pengiraan pendapatan negara.
 Ini menyebabkan nilai barang yang dikeluarkan pada setiap tingkat pengeluaran
dihitung dua kali iaitu semasa diproses dan semasa menentukan nilai barang akhir.
 Masalah ini menyebabkan pendapatan negara menjadi kurang tepat iaitu lebih tinggi
dari nilai sebenar.
(iii) Masalah kegiatan produktif yang tidak dibayar dengan wang

 Penghitungan pendapatan negara hanya mengambil kira barang-barang dan
perkhidmatan yang dibayar sahaja.
 Banyak kegiatan produktif yang tidak dibayar. Contohnya kerja-kerja suri rumah yang
jika dijalankan oleh pembantu rumah yang diupah akan dikira tetapi jika dilakukan
oleh suri rumah sendiri tidak dikira. Masalah ini menyebabkan pendapatan negara
menjadi tidak tepat iaitu terkurang nilai daripada yang sebenar.
Makroekonomi 13
(iv) Masalah menentukan harga

 Harga berbeza di setiap kawasan.
 Harga juga berbeza mengikut masa.
 Harga komoditi utama sentiasa berubah mengikut pasaran dunia.
(v) Masalah menentukan susut nilai

 Susut nilai ialah perbezaan antara pelaburan kasar dengan pelaburan bersih.
 Masalah timbul bila penggunaan konsep susut nilai yang berbeza antara firma dan
tiada maklumat lengkap.
2.3 Kegunaan Data Pendapatan Negara

(i) Mengukur taraf hidup
 Data pendapatan per kapita dapat digunakan untuk mengukur taraf hidup rakyat.
Pendapatan Negara
Pendapatan per kapita = Jumlah Penduduk
 Semakin tinggi pendapatan per kapita maka taraf hidup rakyat semakin meningkat
(ii) Mengukur kadar pertumbuhan ekonomi

 Kadar pertumbuhan ekonomi dapat diukur dengan membandingkan data pendapatan
negara benar antara tahun semasa dengan tahun sebelumnya.
KDNK benar t1 − KDNK benar t0
Kadar Pertumbuhan Ekonoi = × 100
KDNK benar t0
 Jika nilainya positif maka berlaku pertumbuhan dan perkembangan kegiatan ekonomi.
(iii) Mengukur jumlah sumbangan pelbagai sektor ekonomi

 Peratusan sumbangan setiap sektor ekonomi terhadap KDNK dapat dihitung.
 Kepentingan atau prestasi setiap sektor dapat ditentukan.
 Kadar pertumbuhan jumlah keluaran setiap sektor dari tahun ke tahun juga dapat
ditentukan sama ada meningkat atau merosot.
 Jika nilainya negatif maka berlaku kemelesetan ekonomi.
(iv) Perubahan struktur ekonomi

 Data pendapatan dalam satu siri masa (misalnya 5 tahun) dapat menunjukkan perubahan
struktur ekonomi.
 Melalui kaedah keluaran dapat mengetahui sumbangan setiap sektor dan seterusnya dapat
mengetahui perubahan struktur ekonomi.
(v) Asas membuat perancangan ekonomi

 Data pendapatan negara masa kini dan masa lepas dapat memberi maklumat penting
mengenai ciri-ciri kegiatan ekonomi sebuah negara.
 Ia dapat digunakan sebagai asas untuk membuat ramalan dan perancangan ekonomi pada
masa depan.
Makroekonomi 14
Kelemahan menggunakan data pendapatan negara untuk membandingkan taraf hidup

rakyat antara dua tempoh masa.
(i) Perubahan tingkat harga umum

 Kenaikan tingkat harga umum akan menyebabkan kenaikan pendapatan negara.
 Kenaikan harga menyebabkan kuasa beli pengguna merosot dan menaikkan kos hidup.
 Oleh itu walau pendapatan negara semakin tinggi tetapi taraf hidup rakyat tidak
meningkat.
(ii) Perubahan kualiti barang dan perkhidmatan

 Kenaikan harga barang mungkin berpunca daripada peningkatan kualiti barang dan
perkhidmatan yang dihasilkan.
 Walaupun harga semakin mahal, taraf hidup rakyat telah meningkat jika rakyat dapat
menikmati barangan yang lebih berkualiti.
 Data pendapatan negara tidak dapat menunjukkan perubahan kualiti tersebut dan ini
menyebabkan kurang tepat untuk membandingkan taraf hidup.
(iii) Perubahan komposisi keluaran negara

 Jika kenaikan dalam pendapatan negara berpunca daripada pengeluaran yang memberi
faedah secara langsung kepada rakyat misalnya lebih banyak hospital dibina maka taraf
hidup rakyat meningkat.
 Sebaliknya jika kenaikan tersebut kerana tambahan keluaran yang tidak memberi faedah
kepada pengguna seperti kelengkapan senjata, maka taraf hidup tidak banyak berubah.
(iv) Perubahan saiz penduduk

 Tambahan pendapatan negara tidak semestinya meningkatkan taraf hidup
 Jadi jika kadar pertambahan penduduk lebih tinggi berbanding kadar kenaikan pendapatan
negara maka taraf hidup tidak meningkat.
(v) Perubahan masa rehat

 Jika pendapatan negara yang semakin meningkat disebabkan oleh tambahan masa bekerja
yang lebih panjang maka taraf hidup tidak meningkat.
 Ini kerana pekerja terpaksa mengorbankan masa rehat yang lebih banyak. Jadi peningkatan
pendapatan negara tidak semestinya menaikkan taraf hidup rakyat.
Kelemahan menggunakan data pendapatan per kapita untuk membandingkan taraf hidup
antara negara.
(i) Perbezaan agihan pendapatan
 Data pendapatan per kapita (PPK) tidak mencerminkan agihan pendapatan penduduk
sesebuah negara.
 Jadi PPK sebuah negara misalnya negara A lebih tinggi dari negara lain misalnya negara
B, taraf hidup tidak meningkat jika agihan pendapatannya tidak setara.
 Berbanding negara B walau PPK lebih kecil tetapi taraf hidup rakyat secara
keseluruhannya meningkat apabila agihan pendapatan lebih setara.
(ii) Perbezaan tingkat guna tenaga

 PPK tidak menunjukkan tingkat guna tenaga dalam sebuah negara.
 Jadi PPK negara A lebih tinggi berbanding negara B, taraf hidup rakyatnya tidak
meningkat jika kadar penganggurannya tinggi.
 Berbanding negara B yang PPK lebih rendah tetapi kadar pengangguran sedikit maka taraf
hidup meningkat.
Makroekonomi 15
(iii) Perbezaan komposisi keluaran negara

 Negara yang komposisi keluarannya lebih kepada barang penggunaan yang memberi
faedah secara langsung kepada rakyat akan meningkatkan taraf hidup rakyat.
 Negara yang komposisi keluarannya lebih kepada barang ketenteraan akan meningkatkan
pendapatan per kapita tetapi tidak meningkatkan taraf hidup rakyat.
(iv) Perbezaan tingkat harga umum

 Kenaikan harga akan menyebabkan kenaikan PPK sebuah negara tetapi tidak akan
meningkatkan taraf hidup kerana kenaikan harga telah meningkatkan kos hidup rakyat.
 Sebaliknya bagi negara yang walaupun PPK lebih rendah, tetapi tingkat harganya lebih
rendah maka kuasa beli masyarakat lebih besar, taraf hidup meningkat.
(v) Perbezaan masa kerja dan masa rehat

 PPK sebuah negara yang lebih tinggi yang berpunca daripada masa bekerja yang panjang
dan hanya sedikit menikmati masa rehat, maka taraf hidup mereka tidak meningkat.
 Sebaliknya jika sebuah negara yang PPK lebih rendah tetapi mempunyai lebih banyak
masa rehat, maka taraf hidup negara ini lebih tinggi.
PANDUAN MENJAWAB :
1. Huraikan perbezaan di antara :

(a) Keluaran dalam negeri kasar (KDNK) dengan keluaran negara kasar (KNK) [3]
(b) Keluaran negara harga pasaran dengan keluaran negara kos faktor [3]
(c) Keluaran negara norminal dan keluaran negara benar [4]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) KDNK ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan dalam sebuah negara
bagi tempoh setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut atau milik negara asing.
Manakala KNK ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah
negara dalam tempoh setahun oleh faktor pengeluaran milik negara tersebut yang berada di
dalam negara dan di luar negara.
Perbezaan di antara KNK dengan KDNK ialah pendapatan faktor bersih luar negeri
(PFbLN).
KNK = KDNK + PFbLN
(b) KNKhp ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh sebuah negara
yang dihitung berdasarkan harga pasaran iatu harga yang dibayar oleh pembeli.
Manakala KNKkf ialah nilai barang dan perkhidmatan akhir yang dikeluarkan oleh
sebuah negara yang dihitung berdasarkan bayaran kepada faktor-faktor pengeluaran.
Perbezaan kedua-duanya ialah cukai tak langsung dan subsidi.
KNKkf = KNKhp – CTL + Subsidi
Makroekonomi 16
(c) Keluaran negara kasar norminal ialah nilai keluaran negara yang dihitung berasaskan harga
pada suatu tahun semasa.
Manakala keluaran negara kasar benar ialah nilai keluaran negara yang dihitung berasaskan
harga pada suatu tahun asas.
KNK benar dihitung menggunakan formula :
IHP tahun asas

KNK benar tahun semasa = IHP × KNK nominal tahun semasa
tahun s emasa
Jika indeks harga tahun semasa kurang dari 100 maka KNK benar lebih besar dari KNK
nominal. Sebaliknya jika lebih dari 100 maka KNK benar lebih kecil dari KNK nominal.
2. (a) Kaedah nilai ditambah akan digunakan dalam penghitungan pendapatan negara untuk
mengelakkan pengiraan dua kali. Dengan menggunakan contoh berangka, jelaskan
sejauhmana anda bersetuju dengan pernyataan ini. [7]
(b) Kegiatan produktif yang tidak dipasarkan akan menjadi masalah dalam menghitung
pendapatan negara. Ulaskan pernyataan ini dengan memberi contoh yang sesuai. [3]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Jadual nilai ditambah :
Bil Aktiviti Nilai keluaran Nilai ditambah (RM)
(RM)
1 Membalak 150 150
2 Menggergaji papan 280 130
3 Membuat kerusi 400 120
4 Kedai perabot 550 150
Jumlah 1380 550
Huraian:
 Contoh proses membuat kerusi bermula dari kegiatan membalak, menggergaji papan,
membuat kerusi dan menjual perabot dipasaran.
 Kegiatan membalak mewujudkan nilai keluaran RM150 yang sama dengan nilai ditambah
RM150.
 Kegiatan menggergaji balak menjadi papan menyebabkan nilai keluaran dijual dengan
harga RM280 bermakna berlaku pertambahan nilai sebanyak RM130 (RM280-RM150).
 Kegiatan membuat kerusi daripada papan menyebabkan nilai keluaran dijual dengan harga
RM400 bermakna berlaku pertambahan nilai sebanyak RM120 (RM400-RM280).
 Kegiatan menjual kerusi di kedai menyebabkan nilai keluaran dijual dengan harga RM550
bermakna berlaku pertambahan nilai sebanyak RM150 (RM550-RM400).
 Dengan mencampur nilai ditambah daripada kegiatan membalak sehingga menjual
perabot, jumlahnya RM550 yang sama dengan nilai akhir perabot.
 Jika dicampur semua nilai keluaran daripada kegiatan membalak sehingga menjual
perabot akan berjumlah RM1380. Nilai pendapatan negara ini lebih besar dan tidak tepat
kerana terdapat pengiraan dua kali pada setiap peringkat kegiatan ekonomi
(b) Kegiatan produktif yang tidak dipasarkan menyebabkan pendapatan negara terkurang nilai ialah:
 Kegiatan gotong royong
 Basuh sendiri kereta
 Suri rumah
 Guna sendiri keluaran yang dihasilkan (aktiviti menanam)
 Jahit baju sendiri
Makroekonomi 17

Jadual di bawah menunjukkan Keluaran Negara Kasar (KNK) nominal dan indeks harga pengguna
Malaysia dari tahun 2010 hingga 2013.
Tahun KNK nominal Indeks harga pengguna
(RM juta) (2007 = 100)
2011 267 922 155.1

2012 279 452 155.5
2013 312 152 164.0
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan Keluaran Negara Kasar pada harga tetap. [2]
(b) Hitung KNK benar pada harga tetap 2011 hingga tahun 2013. [2]
(c) Hitung kadar pertumbuhan KNK nominal dan KNK benar pada tahun 2012 dan 2013. [3]
(d) Terangkan keadaan pertumbuhan ekonomi pada tahun 2013 berdasarkan kadar
pertumbuhan KNK nominal dan KNK benar. Jelaskan jawapan anda. [3]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) KNK pada harga tetap – jumlah nilai keluaran negara kasar yang diukur bardasarkan nilai harga
pada tahun asas.
(b) IHP tahun 2007

KNK benar pada harga tetap 2007 = IHP × KNK nominal tahun semasa
tahun semasa
Tahun KNK benar ( RM juta )
2011 172 741.46
2012 179 711.90
2013 190 336.58
(c) Kadar pertumbuhan KNK nominal

2012 = 0.46%
2013 = 4.30%
Kadar pertumbuhan KNK benar
2012 = – 5.24%
2013 = 4.04%
(d) Berdasarkan KNK nominal wujud pertumbuhan ekonomi yang positif sebanyak 0.46%
manakala berdasarkan KNK benar wujud pertumbuhan ekonomi negatif sebanyak 5.24%.
LATIHAN PENGUKUHAN
1. Pendapatan negara yang dihitung mengikut harga tahun asas dikenali sebagai
A keluaran negara benar
B keluaran negara potensi
C keluaran negara nominal
D keluaran negara kos faktor
2. Masalah terlebih nilai dalam pengiraan pendapatan negara mengikut keluaran dapat diatasi dengan
menjumlahkan semua
A pendapatan faktor pengeluaran
B perbelanjaan unit-unit ekonomi
C nilai ditambah pada setiap peringkat pengeluaran
D keluaran negara benar bagi sesetengah sektor ekonomi
Makroekonomi 18
3. Data pendapatan negara digunakan untuk

A menganalisis kualiti keluaran
B mengukur kadar pengangguran
C menentukan kadar pertukaran asing
D merancang kegiatan sektor ekonomi
4. Keluaran negara kasar harga pasaran lebih besar daripada keluaran negara kasar kos faktor kerana
A cukai tak langsung melebihi subsidi
B cukai tak langsung dan subsidi melebihi susut nilai
C cukai tak langsung melebihi subsidi dan susut nilai
D cukai tak langsung dan subsidi melebihi pendapatan
5. Pada tahun 2011, Keluaran Negara Kasar (KNK) sebuah negara ialah RM12 000 juta dan jumlah
penduduk ialah 30 juta orang. Pada tahun 2012, KNK per kapita ialah RM500 dan jumlah
penduduk telah bertambah sebanyak 20% berbanding dengan tahun 2011.
KNK pada tahun 2012 ialah
A RM15 000 juta
B RM20 000 juta
C RM18 000 juta
D RM25 000 juta
6. Jadual di bawah menunjukkan Keluaran Negara Kasar (KNK) dan jumlah penduduk bagi empat
buah negara.
Negara KNK (RM juta) Jumlah Penduduk (juta orang)
Alfa 1890.6 38
Beta 980.7 16
Delta 760.2 20
Gama 2750.5 55
Negara manakah mempunyai tingkat kebajikan penduduk yang paling tinggi?

A Negara Alfa
B Negara Beta
C Negara Delta
D Negara Gama
7. Di negara membangun, biasanya keluaran dalam negeri kasar akan menjadi lebih besar daripada
keluaran negara kasar disebabkan oleh
A penggunaan kepakaran dan pekerja asing yang ramai
B import barang dan perkhidmatan melebihi dari eksport
C pengangguran yang tinggi di kalangan penduduk
D pelabur tempatan banyak melakukan pelaburan ke luar Negara
8. Andaikan bahawa kos untuk mengeluarkan suatu barang ialah sebanyak RM15 juta dan cukai tak
langsung ialah sebanyak RM3 juta. Jika kerajaan memberi subsidi sebanyak RM1.5 juta, maka
A keluaran negara kasar lebih besar daripada keluaran dalam negara kasar.
B keluaran negara kasar nominal lebih besar daripada keluaran negara kasar.
C keluaran negara kasar pada kos faktor lebih besar daripada keluaran negara kasar pada harga
pasar.
D keluaran negara kasar pada harga pasar lebih besar daripada keluaran negara kasar pada kos
faktor.
Makroekonomi 19
9. Jadual di bawah menunjukkan data pendapatan negara sebuah ekonomi dalam tahun tertentu.
Butiran RM juta
Penggunaan awam 64 592
Penggunaan swasta 215 876
Pelaburan awam 55 161
Pelaburan swasta 43 769
Perubahan stok 1 059
Eksport barang dan perkhidmatan 609 133
Import barang dan perkhidmatan 492 928
Subsidi 12 000
Pendapatan faktor bersih luar negeri -21 470
Cukai tak langsung 10 000
Susut nilai 5 000
Keluaran negara bersih harga faktor ialah

A RM472 192 juta
B RM487 192 juta
C RM508 662 juta
D RM520 662 juta
10. Jadual di bawah menunjukkan data pendapatan negara sebuah ekonomi dalam tahun tertentu.
Butiran RM juta
Subsidi 10 000
Penerimaan pendapatan faktor dari luar negara 6 000
Pembayaran faktor ke luar negara 8 000
Cukai tak langsung 4 000
Susut nilai 3 000
Keluaran Dalam negeri kasar pada harga pasar 65 000
Perubahan stok 1 500
Cukai pendapatan 3 000
Jumlah pendapatan negara ialah

A RM66 000 juta
B RM68 500 juta
C RM70 000 juta
D RM73 000 juta
11. Jadual di bawah menunjukkan pelbagai aktiviti pengeluaran perabot dalam sebuah ekonomi.
Aktiviti Nilai jualan (RM)

Membalak di hutan 500
Menggergaji balak menjadi papan 800
Membuat perabot 1000
Jualan runcit perabot 1600
Peratusan sumbangan sektor kedua bagi aktiviti ini ialah

A 12.8%
B 33.3%
C 46.2%
D 87.2%
Makroekonomi 20
12. Pernyataan berikut berkaitan dengan data pendapatan negara dan kegunaannya. Yang manakah
benar ?
Data pendapatan Negara Kegunaan data
A Keluaran negara benar Mengukur taraf hidup
B Keluaran negara bersih Mengukur pertumbuhan ekonomi
C Pendapatan per kapita Mengukur prestasi ekonomi
D Pendapatan norminal Perubahan struktur ekonomi
13. Konsep nilai ditambah bermaksud

A tambahan nilai sesuatu barang kesan kenaikan harga umum.
B tambahan nilai sesuatu barang akibat proses pengeluaran.
C tambahan nilai sesuatu barang yang dihitung berdasarkan harga pasaran.
D tambahan kos pengeluaran akibat kenaikan harga faktor pengeluaran.
14. Persamaan berikut digunakan dalam penghitungan pendapatan negara.

Keluaran Negara Kasar pada kos faktor = X + Y – Z
Yang manakah benar tentang persamaan di atas?
X Y Z
A Keluaran Negara Kasar cukai tak langsung Subsidi
B Keluaran Negara Bersih subsidi cukai tak langsung
C Keluaran Negara Kasar subsidi cukai tak langsung
D Keluaran Negara Kasar susut nilai Subsidi
15. Peningkatan pendapatan per kapita sebuah negara akan menyebabkan kebajikan masyarakat
negara tersebut meningkat jika
A masa bekerja meningkat.
B harga barang adalah tetap.
C jumlah penduduk bertambah
D agihan pendapatan tidak seimbang.
16. Antara yang berikut, yang manakah tidak menjadi masalah dalam penghitungan pendapatan
negara?
A Pengumpulan data
B Penghitungan dua kali
C Penjumlahan penduduk
D Pewujudan barang haram
17. Keluaran Dalam Negeri Kasar lebih besar daripada Keluaran Negara Kasar disebabkan
A Bayaran pindahan positif
B Cukai tak langsung melebihi subsidi
C Eksport barangan melebihi import barangan
D Pembayaran melebihi penerimaan bagi pendapatan pelaburan
Makroekonomi 21
1. Terangkan hubungan antara dua konsep pendapatan negara berikut:

(a) Keluaran negara kasar dengan keluaran dalam negeri kasar [3]
(b) Keluaran negara kasar harga faktor dengan keluaran negara kasar harga pasaran [3]
(c) Keluaran negara kasar benar dengan keluaran negara kasar nominal. [4]
2. (a) Apakah yang dimaksudkan penghitungan pendapatan negara berdasarkan kaedah

perbelanjaan? [2]
(b) Dengan menggunakan jadual, jelaskan bagaimana keluaran negara kasar dihitung mengikut
kaedah perbelanjaan. [8]
3. Jelaskan sama ada urus niaga yang berikut diambil kira dalam penghitungan pendapatan negara.
(a) Seorang peniaga menjual sebuah bangunan yang dimilikinya kepada seorang pembeli dan
kemudian menyimpan wang hasil jualan tersebut di sebuah bank untuk mendapat faedah. [3]
(b) Seorang broker menjual saham sebuah syarikat bernilai RM1 juta dan memperoleh komisen
sebanyak RM5000. [3]
(c) Puan X membeli sebuah kereta baru, dan beliau telah menjual kereta lama sebagai nilai tukar
beli (trade-in). [4]
4. Terangkan lima masalah yang menyebabkan penghitungan pendapatan negara boleh menjadi
kurang tepat. [10]
5. Terangkan empat kegunaan data pendapatan negara kepada sebuah negara. [10]
6. (a) Jelaskan tiga kegunaan data pendapatan negara yang dihitung mengikut kaedah keluaran. [6]
(b) Dengan memberikan contoh, terangkan dua aktiviti ekonomi yang tidak diambil kira dalam
penghitungan pendapatan negara. [4]
7. (a) (i) Apakah maksud nilai ditambah ? [1]

(ii) Berbantukan contoh berangka, huraikan konsep nilai ditambah. [7]
(b) Berdasarkan jawapan (a) (ii), terangkan bagaimana konsep nilai ditambah dapat menunjukkan
sumbangan setiap sektor ekonomi. [2]
1. Jadual di bawah menunjukkan pelbagai jenis aktiviti ekonomi dan nilai jualan yang bermula
daripada aktiviti pembalakan hingga aktiviti penjualan perabot.
Jenis aktiviti Nilai jualan (RM)

Mambalak di hutan 100
Menggergaji balak menjadi papan 250
Membuat pelbagai perabot 500
Jualan runcit perabot 800
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan nilai ditambah? [2]

(b) Hitung nilai ditambah yang diwujudkan oleh pelbagai jenis aktiviti di atas. [2]
Makroekonomi 22
(c) “Jumlah nilai ditambah dalam pengeluaran barang perantaraan adalah sama dengan nilai
barang akhir.” Buktikan penyataan ini dengan menggunakan jadual di atas. [2]
(d) (i) Nyatakan dalam sektor ekonomi yang mana setiap jenis aktiviti ekonomi di atas tergolong.
[2]
(ii) Berdasarkan nilai jualan dalam jadual di atas, hitung nilai sumbangan setiap sektor
ekonomi kepada pendapatan negara. [2]
2. Jadual di bawah menunjukkan Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) mengikut punca kegiatan
ekonomi dari tahun 2004 hingga tahun 2006 pada harga benar tahun 1987.
Butiran 2004 2005 2006

(RM juta) (RM juta) (RM juta)
Pertanian, perhutanan dan perikanan 21 137 22 142 23 245
Perlombongan dan Kuari 17 372 17 632 18 453
Pembuatan 78 558 82 302 86 295
Pembinaan 7248 7168 7380
Perkhidmatan 142 849 151 144 160 297
(–) Bayaran perkhidmatan bank yang dikenakan 23 205 24 121 25 066
(+) Cukai import 4995 5128 5140
KDNK pada harga pasaran 248 954 261 395 275 744
Jumlah penduduk (juta orang) 25.58 26.13 26.64
(Sumber : Jabatan Perangkaan Malaysia, pelbagai tahun)
(a) Mengapakah nilai pendapatan negara dihitung mengikut harga tetap? [2]
(b) Hitung peratusan sumbangan sektor utama dan sektor kedua kepada jumlah KDNK bagi
tahun 2005 dan tahun 2006. [2]
(c) Hitung kadar pertumbuhan ekonomi Malaysia bagi tahun 2005 dan tahun 2006. [2]
(d) Hitung KDNK benar per kapita dari tahun 2004 hingga tahun 2006, dan jelaskan arah
alirannya. [2]
(e) Jelaskan dua kegunaan data pendapatan negara berdasarkan kaedah keluaran. [2]
Makroekonomi 23
BAB 3 : KESEIMBANGAN PENDAPATAN NEGARA DAN DASAR FISKAL
NOTA PADAT :
3.1 Pendekatan Pebelanjaan Agregat–Pendapatan (AE–Y) : HARGA TETAP

(a) Komponen perbelanjaan agregat
Ekonomi dua sektor Ekonomi tiga sektor Ekonomi empat sektor
(Ekonomi tertutup tanpa (Ekonomi tertutup dengan (Ekonomi terbuka)
campurtangan kerajaan) campurtangan kerajaan)
 sektor isi rumah, firma dan  sektor isi rumah, firma,

 sektor isi rumah dan firma
kerajaan kerajaan dan sektor luar negeri
Aliran Pusingan Pendapatan

Ekonomi dua sektor
 Aliran pusingan pendapatan ekonomi dua sektor merupakan aliran pendapatan dan
perbelanjaan yang dilakukan oleh sektor isi rumah dan firma.
 Aliran yang berlaku ialah aliran pendapatan faktor pengeluaran (Y) iaitu apabila firma
membayar kepada isi rumah untuk mendapatkan faktor pengeluaran dan aliran perbelanjaan
penggunaan isi rumah (C) kerana membeli barang dan perkhidmatan daripada firma.
Ekonomi tiga sektor

 Aliran pusingan pendapatan ekonomi tiga sektor merupakan aliran pendapatan dan
perbelanjaan yang dilakukan oleh sektor isi rumah, firma dan kerajaan.
(1) Pendapatan faktor pengeluaran (Y)

PASARAN FAKTOR
Tabungan (S) Pelaburan (I)

INSTITUSI
ISI RUMAH FIRMA
KEWANGAN
(3) Cukai (T) (3) Cukai (T)
KERAJAAN
N
(4) Perbelanjaan kerajaan (G) (4) Perbelanjaan kerajaan (G)
PASARAN BARANG
(2) Perbelanjaan penggunaan (C)
Rajah 1 : Aliran pusingan pendapatan negara ekonomi tiga sektor
 Aliran 1 (Y) merupakan aliran pendapatan faktor pengeluaran yang diterima oleh isi rumah
daripada firma iaitu gaji dan upah, sewa, bunga dan untung kerana menawarkan faktor-faktor
pengeluaran melalui pasaran faktor.
 Aliran 2 (C) ialah aliran perbelanjaan penggunaan iaitu isi rumah membeli barang dan
perkhidmatan daripada firma melalui pasaran barang.
 Aliran 3 (T) ialah aliran cukai yang dibayar oleh firma dan isi rumah kepada kerajaan.
Makroekonomi 24
 Aliran 4 (G) ialah aliran perbelanjaan kerajaan di mana kerajaan menjalankan perbelanjaan
pembangunan kepada firma dan perbelanjaan mengurus isi rumah.
 Tabungan (S) dan cukai (T) merupakan bocoran dari ekonomi.
 Pelaburan (I) dan perbelanjaan kerajaan (G) merupakan suntikan ke dalam ekonomi.
Komponen Perbelanjaan Agregat (AE)

 AE ialah jumlah perbelanjaan yang dilakukan oleh semua golongan dalam ekonomi.
 Tingkat keluaran negara / pendapatan negara (Y) ditentukan oleh AE.
 Semakin tinggi AE semakin tinggi Y.
Ekonomi dua sektor:

(i) Penggunaan isi rumah (C) / penggunaan swasta iaitu perbelanjaan isi rumah ke atas
barang dan perkhidmatan.
(ii) Perbelanjaan pelaburan (I) / pembentukan modal tetap kasar swasta iaitu perbelanjaan
firma ke atas barang modal.
AE = C + I
Ekonomi tiga sektor:

(i) Penggunaan isi rumah (C) iaitu perbelanjaan isi rumah ke atas barang dan perkhidmatan.
(ii) Perbelanjaan pelaburan (I) iaitu perbelanjaan firma ke atas barang modal.
(iii) Perbelanjaan kerajaan (G) iaitu perbelanjaan penggunaan awam dan pelaburan awam.
AE = C + I + G
Ekonomi empat sektor:

(i) Penggunaan isi rumah (C) iaitu perbelanjaan isi rumah ke atas barang dan perkhidmatan.
(ii) Perbelanjaan pelaburan (I) iaitu perbelanjaan firma ke atas barang modal.
(iii) Perbelanjaan kerajaan (G) iaitu perbelanjaan penggunaan awam dan pelaburan awam.
(iv) Perbelanjaan sektor luar negeri iaitu perbezaan antara nilai eksport (X) dan nilai import
(M).
AE = C + I + G + (X – M)
Komponen Suntikan (J) dan Bocoran (W)

 Suntikan ialah aliran masuk wang ke dalam pusingan pendapatan yang akan menambahkan
pendapatan negara.
 Bocoran ialah aliran keluar wang daripada pusingan pendapatan yang akan mengurangkan
pendapatan negara.
Makroekonomi 25
Komponen Suntikan Komponen Bocoran

Ekonomi Ekonomi Ekonomi Ekonomi Ekonomi Ekonomi
2 sektor 3 sektor 4 sektor 2 sektor 3 sektor 4 sektor
I I+G I+G+X S S+T S+T+M
(b) Fungsi Penggunaan, Fungsi Tabungan dan kesan cukai sekaligus

 C ialah bahagian pendapatan boleh guna (Yd) yang dibelanjakan oleh isi rumah ke atas
barang dan perkhidmatan yang dikeluarkan oleh firma.
 S ialah bahagian pendapatan boleh guna (Yd) yang tidak dibelanjakan dan disimpan
dalam institusi kewangan.
Yd = C + S
Yd = Y – T
 Fungsi C ialah satu keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan antara
pendapatan boleh guna dengan penggunaan.
C = a + bYd
di mana a = penggunaan autonomi
b = kecenderungan mengguna sut (MPC)
Yd = pendapatan boleh guna
Perbelanjaan
penggunaan
C
0 Pendapatan Negara
Kecenderungan Mengguna Sut (MPC)

 Kecenderungan mengguna sut ialah ukuran yang menunjukkan pertambahan penggunaan
akibat tambahan setiap ringgit pendapatan boleh guna.
△𝐂
 Rumus: MPC =
△𝐘𝐝
Fungsi Tabungan
 Fungsi tabungan ialah suatu keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan antara
pendapatan boleh guna dengan tabungan.
S = – a + (1 – b)Yd
di mana –a = tabungan autonomi
1 – b = kecenderungan menabung sut
Makroekonomi 26
Tabungan
S
0 Pendapatan Negara
–a
Kecenderungan Menabung Sut (MPS)

 Kecenderungan menabung sut ialah ukuran yang menunjukkan pertambahan tabungan akibat
pertambahan setiap ringgit pendapatan boleh guna.
ΔS
 Rumus : MPS = ΔYd
Hubungan : MPC + MPS = 1

Yd C S ∆C ∆S MPC MPS
0 80 – 80 – – – –
100 160 – 60 80 20 0.8 0.2
200 240 – 40 80 20 0.8 0.2
300 320 – 20 80 20 0.8 0.2
400 400 0 80 20 0.8 0.2
500 480 20 80 20 0.8 0.2
 Daripada jadual:
C = 80 + 0.8Y
S = –80 + 0.2Y
MPC = 0.8  bermaksud 80% daripada Yd dibelanjakan.
MPS = 0.2  bermaksud 20% daripada Yd ditabungkan.
MPC + MPS =1
0.8 + 0.2 = 1
Faktor Mempengaruhi Penggunaan

i. Pendapatan boleh guna (Yd)
 Semakin tinggi Yd, semakin tinggi keupayaan berbelanja maka semakin tinggi C.
 Semakin rendah Yd, semakin kurang keupayaan berbelanja, maka semakin rendah C.
ii. Kadar bunga

 Semakin tinggi kadar bunga, semakin tinggi kos meminjamn maka C berkurang.
 Semakin rendah kadar bunga, semakin rendah kos meminjam, jadi C meningkat.
iii. Kecenderungan mengguna sut (MPC)

 Apabila MPC meningkat, menunjukkan bahagian pendapatan yang dibelanjakan
semakin besar, C meningkat.
 Apabila MPC menurun, maka C berkurang.
Makroekonomi 27
Kesan Cukai Sekaligus Terhadap Fungsi Penggunaan dan Fungsi Tabungan

 Cukai sekaligus atau cukai tetap (T) ialah cukai yang jumlahnya sama pada pelbagai tingkat
pendapatan negara.
 Cukai sekaligus (T) mengurangkan pendapatan boleh guna (Yd) menyebabkan perbelanjaan
penggunaan (C) berkurang.
Fungsi Penggunaan Selepas Cukai

 T mengurangkan Yd menyebabkan C berkurang.
Yd = Y – T
∆C = MPC x ∆T
Contoh : Diberi
C = 1000 + 0.8Yd
T = 200
Maka C = 1000 + 0.8Yd
= 1000 + 0.8(Y – T)
= 1000 + 0.8(Y-200)
= 1000 + 0.8Y -160
= 840 + 0.8Y
 Perubahan C sebanyak 0.8 (RM200) = RM160
 Ini bermakna C berkurang sebanyak RM160 iaitu RM(1000-840).
Perbalanjaan C0 = 1000 + 0.8Yd

Penggunaan
C1 = 840 + 0.8Y
1000
840
0 Pendapatan Negara
 Keluk fungsi C beralih ke bawah secara selari dari fungsi asal C0 ke C1 kesan pengenaan
cukai sekaligus.
 Penggunaan autonomi (a) semakin berkurang
 Keluk C selari kerana MPC tidak berubah.
Fungsi Tabungan Selepas Cukai

 T menyebabkan S berkurang sebesar ∆S = MPS x ∆T
Contoh : Diberi S = – 1000 + 0.2Yd
T = 200
Maka S = – 1000 + 0.2Yd
= – 1000 + 0.2(Y – 200)
= – 1 000 + 0.2Y – 40
= – 1040 + 0.2Y
 Perubahan S sebanyak 0.2 (RM200) = RM40
 Ini bermakna S berkurang sebanyak RM40 iaitu RM(1000-1040)
Makroekonomi 28
Tabungan
S0 = –1000 + 0.2Yd
S1 = –1040 + 0.2Y
0 Pendapatan Negara
–1000
–1040
 Fungsi tabungan beralih ke bawah secara selari dari S0 ke S1 kesan pengenaan cukai sekaligus.
 Tabungan autonomi (–a) semakin berkurang.
 Keluk S selari kerana MPS tidak berubah.
Fungsi Pelaburan dan Kecekapan Modal Sut

 Pelaburan dikenali juga sebagai pembentukan modal tetap kasar swasta
 Iaitu perbelanjaan firma ke atas barang modal yang dapat meningkatkan keupayaan firma
untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan.
 Kegiatan pelaburan meliputi:
i. perbelanjaan membeli peralatan seperti jentera dan mesin.
ii. perbelanjaan membeli bahan mentah, barang separuh siap dan barang akhir.
iii. perbelanjaan ke atas pembinaan seperti pembinaan kilang dan bangunan pejabat.
Fungsi Pelaburan
 Fungsi I ialah keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan antara pendapatan negara
dengan I.
Pelaburan autonomi
Pelaburan
0 Pendapatan Negara
 I autonomi ialah pelaburan yang tidak dipengaruhi oleh tingkat pendapatan negara. Jumlah
pelaburan tetap pada setiap tingkat pendapatan negara.
Makroekonomi 29
Kecekapan Modal Sut (MEI)

 MEI ialah peratusan keuntungan yang diperoleh oleh pengusaha daripada pelaburan yang
dilakukan dalam masa satu tahun.
 I akan dilakukan jika perbezaan antara kadar pulangan pelaburan dengan kadar bunga adalah
positif.
 Keluk MEI ialah keluk yang menunjukkan hubungan antara kadar bunga dengan tingkat
pelaburan.
kadar bunga
r1
r0
r2
MEI
0 I1 I0 I2 Pelaburan
 Keluk MEI menunjukkan hubungan songsang antara kadar bunga dengan tingkat pelaburan.
 Apabila kadar bunga naik dari r0 ke r1, pelaburan berkurang dari I0 ke I1.
 Sebaliknya apabila kadar bunga jatuh dari r0 ke r2, pelaburan meningkat dari I0 ke I2.
(d) Fungsi Perbelanjaan Kerajaan (G)

 G ialah perbelanjaan mengurus dan perbelanjaan pembangunan kerajaan.
 Fungsi G ialah satu keluk yang menunjukkan hubungan di antara G dengan pendapatan
negara.
 Fungsi G menunjukkan tidak dipengaruhi oleh pendapatan negara iaitu G adalah tetap
jumlahnya tanpa mengira jumlah pendapatan negara.
Perbelanjaan
kerajaan
0 Pendapatan Negara
Makroekonomi 30
(e) Keseimbangan Ekonomi Tiga Sektor (cukai sekali gus)

Konsep Keseimbangan Pendapatan Negara
 Keseimbangan pendapatan negara ialah suatu keadaan di mana nilai output yang
dikeluarkan oleh seluruh firma (AS atau Y) sama dengan jumlah perbelanjaan (AE)
dalam ekonomi.
 Atau keseimbangan pendapatan negara ialah suatu keadaan di mana nilai suntikan
menyamai nilai bocoran.
Penentuan Keseimbangan Pendapatan Negara

 Keseimbangan pendapatan negara dicapai melalui dua pendekatan :
i. Pendekatan AE–Y.
ii. Pendekatan Suntikan – Bocoran.
Jenis Ekonomi Pendekatan AE–Y Pendekatan Suntikan – Bocoran

2 sektor Y=C+I S=I
3 sektor Y=C+I+G S+T=I+G
4 sektor Y = C + I + G + (X – M) S+T+M=I+G+X
(f) Penentuan Keseimbangan Pendapatan Negara Ekonomi Tiga Sektor
Kaedah rajah :
Pendekatan AE-Y PendekatanSuntikan - Bocoran
J, W S+T
AE Y = AE
c
c AE = C + I + G a E0 d
I+G
E0 d b
a 0
Y1 Y0 Y2 Y
b
450
0 Y1 Y0 Y2 Y
 Keseimbangan ekonomi tiga sektor dicapai  Keseimbangan ekonomi tiga sektor dicapai
apabila Y = AE pada titik E0 dan apabila suntikan (I + G) = bocoran (S + T)
pendapatan negara Y0. pada titik E0 dan pendapatan negara Y0.
 Pada pendapatan negara Y1 wujud lebihan  Pada pendapatan negara Y1, wujud lebihan
AE sebanyak ab. suntikan sebanyak ab.
 Stok firma berkurang. Ini mendorong firma  Stok firma berkurang. Ini menyebabkan
menambahkan keluaran sehingga AE = Y firma meningkatkan keluaran sehingga
dan keseimbangan dicapai semula pada Y0. suntikan = bocoran dan keseimbangan
 Pada pendapatan negara Y2, wujud lebihan dicapai semula pada Y0.
AS sebanyak cd.  Pada pendapatan negara Y2, wujud lebihan
 Stok firma berlebihan. Ini mendorong bocoran sebanyak cd.
firma mengurangkan keluaran sehingga  Stok firma berlebihan. Ini menyebabkan
Makroekonomi 31
AE=Y dan keseimbangan dicapai semula firma mengurangkan keluaran sehingga

pada Y0. suntikan = bocoran dan keseimbangan
 Oleh itu keseimbangan pendapatan negara dicapai semula pada Y0.
dicapai apabila AE=Y kerana tiada lagi  Oleh itu keseimbangan pendapatan negara
dorongan untuk firma menambah atau dicapai apabila J = W kerana tiada lagi
mengurangkan keluaran. dorongan untuk firma menambah atau
mengurangkan keluaran.
Kaedah rumus / persamaan :

Pendekatan AE – Y Pendekatan Suntikan – Bocoran
Contoh: C = 100 + 0.8Yd, I = 50, G = 50 dan T = 30 (nilai dalam RM juta)
Y = AE Bocoran = Suntikan
Y=C+I+G S+T=I+G
Y = 100 + 0.8 (Y – 30) + 50 + 50 –100 + 0.2Yd + 30 = 50 + 50
Y = 200 + 0.8Y – 24 0.2(Y – 30) = 100 + 70
Y= 176 + 0.8Y 0.2Y – 6 = 170
Y – 0.8Y = 176 0.2Y = 176
0.2Y = 176 176
Y = 0.2
176
Y = 0.2 = RM880 juta
= RM880 juta
(g) Kesan Perubahan Perbelanjaan Agregat Melalui Proses Pengganda
Penggandaan dalam ekonomi tiga sektor

 Pengganda ialah ukuran berapa kali ganda pertambahan dalam pendapatan negara kesan
pertambahan perbelanjaan agregat
 Perubahan dalam perbelanjaan agregat akan menyebabkan perubahan ke atas pendapatan
negara berkali ganda iaitu bergantung kepada saiz pengganda
Δ Pendapatan negara ΔY
 Rumus pengganda (M) = Δ Perbelanjaan = ΔAE
agregat
1
Atau M= 1 − MPC
1
Atau M= MPS
 Contoh: Andaikan sebuah firma melakukan pelaburan atau kerajaan membuat
perbelanjaan kerajaan sebanyak RM10 juta dan MPC ialah 0.8.
Kaedah jadual:
Peringkat ∆Y (RM juta) ∆C (RM juta) ∆S (RM juta)
1 10 8 2
2 8 6.4 1.6
3 6.4 5.12 1.28
. . . .
. . . .
. . . .
Jumlah 50 40 10
 Pelaburan firma atau perbelanjaan kerajaan sebanyak RM10 juta mewujudkan pendapatan
kepada pemilik faktor sebanyak RM10 juta.
Makroekonomi 32
 Apabila MPC = 0.8, kesan pertambahan pendapatan RM10 juta akan menambahkan
perbelanjaan penggunaan (0.8 x 10) = RM8 juta dan tabungan (0.2 x 10) = RM2 juta yang
ditunjukkan pada peringkat 1.
 Pertambahan pendapatan RM8 juta akan menambahkan perbelanjaan penggunaan (0.8 x
8) = RM6.4 juta dan tabungan (0.2 x 8) = RM1.6 juta, yang ditunjukkan pada peringkat 2.
 Proses ini berterusan sehingga tiada lagi pertambahan pendapatan untuk dibelanjakan.
 Proses penggandaan tersebut menyebabkan pertambahan pendapatan sehingga RM50 juta
iaitu 5 kali ganda pertambahan pelaburan atau perbelanjaan kerajaan.
1 1
M = 1 − MPC = 1 − 0.8
=5
maka ∆Y = M x ∆AE
= 5 x 10
= RM50 juta
Kaedah gambar rajah :

AE Y = AE
AE1 = C + I1 + G
b
a E1 AE0 = C + I0 + G
c
△I E0
△Y
450
0 Y1 Y0 Y2 Pendapatan Negara
 Keseimbangan asal pada titik E0 pada pendapatan negara Y0.
 Apabila pelaburan bertambah, fungsi perbelanjaan agregat meningkat dari AE0 ke AE1
sebanyak ∆I.
 Wujud lebihan AE sebanyak aE0 pada Y0. Ini mendorong firma untuk menambahkan output
sehingga pendapatan negara mencapai Y2.
 Pada Y2 masih wujud lebihan AE sebanyak bc dan firma terus menambahkan output sehingga
Y1.
 Proses ini berterusan sehingga tiada lagi lebihan AE dan keseimbangan baharu dicapai pada
titik E1 pada pendapatan negara Y1.
 Jadi pertambahan pelaburan telah meningkatkan pendapatan negara dari Y0 ke Y1 iaitu
pertambahan pendapatan negara melebihi pertambahan pelaburan akibat penggandaan.
Nilai atau Saiz Pengganda

 Ditentukan oleh nilai MPC.
 Semakin tinggi nilai MPC semakin tinggi nilai pengganda.
MPC Pengganda
0.5 2
0.6 2.5
0.75 4
0.8 5
0.9 10
Makroekonomi 33
Kesan Perubahan AE / Suntikan / Bocoran ke atas Keseimbangan Pendapatan Negara

 Pertambahan dalam AE / suntikan akan meningkatkan Y beberapa kali ganda.
 Pengurangan dalam AE / suntikan akan mengurangkan Y beberapa kali ganda.
 Pertambahan dalam bocoran akan mengurangkan Y beberapa kali ganda.
 Pengurangan dalam bocoran akan meningkatkan Y beberapa kali ganda.
Kesan perubahan AE / suntikan seperti perubahan perbelanjaan kerajaan ke atas

pendapatan negara
AE Y = AE
AE1 = C + I + G1
E1
AE0 = C + I + G0
E0 AE2 = C + I + G2
E2
450
0 Y2 Y0 Y1 Y
 Keseimbangan pendapatan negara asal berlaku apabila Y = AE0 di titik E0 pada pendapatan
negaraY0.
 Apabila G meningkat, AE bertambah menjadi AE1 iaitu C + I + G1, keluk AE beralih ke atas
dari AE0 ke AE1.
 Kesannya keseimbangan baharu dicapai di E1 dan pendapatan negara meningkat dari Y0 ke
Y1.
 Apabila G berkurang, AE berkurang menjadi AE2 iaitu C + I + G2, keluk AE beralih ke atas
dari AE0 ke AE1.
 Kesannya keseimbangan baharu dicapai di E2 dan pendapatan negara berkurang dari Y0 ke
Y2.
Gambar rajah suntikan–bocoran

J, W
S+T
E1
I + G1
E0
I + G0
E2
I + G2
0 Y
Y2 Y0 Y1
 Keseimbangan pendapatan negara asal berlaku apabila suntikan = bocoran di titik E0 pada
pendapatan negara Y0.
 Apabila G bertambah, suntikan bertambah, keluk suntikan beralih dari I + G ke I + G1.
Y1.
Makroekonomi 34
 Apabila G berkurang, suntikan berkurang, keluk suntikan beralih dari I + G ke I + G2.

Y2.
Kesan perubahan bocoran seperti perubahan cukai ke atas pendapatan negara
J, W
S + T2
S + T0
S + T1
E2 E0 E1
I+G
0 Y
Y1 Y0 Y2
 Apabila T berkurang, bocoran berkurang, keluk bocoran beralih ke bawah dari S+T0 ke S+T1.
Y1.
 Apabila T meningkat, bocoran bertambah, keluk bocoran beralih dari S + T ke S + T2.
Y2.
(h) Dasar Fiskal

Dasar fiskal ialah dasar kerajaan mengubah T dan G untuk mempengaruhi kegiatan ekonomi.
 Alat dasar fiskal:
i. T
ii. G
Komponen Hasil dan Perbelanjaan Kerajaan

 Belanjawan Negara ialah perancangan kewangan kerajaan yang meliputi jumlah hasil dan
jumlah perbelanjaan yang akan dilakukan untuk satu tahun yang akan datang.
Hasil kerajaaan Perbelanjaan kerajaan

 Hasil cukai dan hasil bukan cukai.  Perbelanjaan mengurus dan
 Contoh hasil cukai ialah cukai perbelanjaan pembangunan.
pendapatan individu, cukai keuntungan  Contoh perbelanjaan mengurus ialah
syarikat dan duti import. emolumen.
 Contoh hasil bukan cukai ialah lesen  Contoh perbelanjaan pembangunan
perniagaan, bayaran denda. ialah membina sekolah dan hospital.
Makroekonomi 35
(i) Jurang Keluaran Negara Kasar, Lompang Deflasi dan Lompang Inflasi
Jurang Keluaran Negara Kasar (KNK)

 Jurang KNK ialah perbezaan antara pendapatan negara potensi dengan pendapatan negara
pada tingkat keseimbangan.
 Jurang KNK = pendapatan negara potensi (Yf) – pendapatan negara sebenar (Ye)
 Jurang KNK ialah YeYf.
Lompang Deflasi
AE Y = AE
AEf
Ef
AEe
Ee b
450
0 Ye Yf Y
 Lompang deflasi ialah kekurangan AE untuk mencapai pendapatan negara guna tenaga
penuh.
 Keseimbangan pendapatan negara dicapai apabila Y = AEe dititik Ee pada pendapatan
negara Ye.
 Keseimbangan pendapatan negara potensi dicapai apabila Y = AEf dititik Ef pada
pendapatan negara Yf.
 Keseimbangan sebenar dicapai pada pendapatan negara Ye yang lebih rendah berbanding
pendapatan negara guna tenaga penuh Yf.
 Pada pendapatan negara Yf wujud lompang deflasi sebesar Efb.
Jurang KNK
 Lompang deflasi = Pengganda
(Y f − Y e )
= 1
1 − MPC
Lompang inflasi
AE Y = AE
AEe
Ee
AEf
c
Ef
450
0 Yf Ye Y
Makroekonomi 36
 Lompang inflasi ialah lebihan AE pada tingkat pendapatan negara guna tenaga penuh.
 Keseimbangan pendapatan negara dicapai apabila Y = AEe dititik Ee pada pendapatan
negara Ye.
 Keseimbangan pendapatan negara potensi dicapai apabila Y = AEf dititik Ef pada
pendapatan negara Yf.
 Keseimbangan pendapatan negara Ye lebih tinggi berbanding pendapatan negara guna
tenaga penuh Yf.
 Pada pendapatan negara Yf wujud lompang inflasi sebesar Efc.
Jurang KNK
 Lompang inflasi = Pengganda
(Y e − Y f )
= 1
1−MPC
(j) Cara Dasar Fiskal Mengawal Inflasi, Mengatasi Pengangguran, Meningkatkan

Pertumbuhan Ekonomi dan Mengurangkan kitaran perniagaan
Mengurangkan Pengangguran Mengurangkan Inflasi
Meningkatkan G Mengurangkan G
AE Y = AE AE Y = AE
AE1=C+I+G AE0=C+I+G
E1 1 E0 0
AE0=C+I+G AE1=C+I+G
0
b b
E0 E1
450 450
0 Y0 Y1 Y 0 Y1 Y0 Y
 Dasar fiskal mengembang digunakan untuk  Dasar fiskal menguncup digunakan untuk
mengatasi pengangguran dan mengatasi inflasi.
meningkatkan pertumbuhan ekonomi.  Keseimbangan pendapatan negara dicapai
 Keseimbangan pendapatan negara dicapai pada titik E0, pada pendapatan negara Y0
pada titik E0, pada pendapatan negara Y0 apabila AE = Y.
apabila AE0 = Y.  Apabila kerajaan mengurangkan G maka
 Apabila kerajaan menaikkan G maka AE AE berkurang dan keluk AE0 beralih ke
bertambah dan keluk AE0 beralih ke atas bawah dari C + I + G ke AE1 iaitu C+I+G.
dari C + I + G ke AE1 iaitu C + I + G.  Keseimbangan baru dicapai pada titik E1.
 Keseimbangan baru dicapai pada titik E1. Kesannya pendapatan negara berkurang
Kesannya pendapatan negara bertambah dari Y0 ke Y1.
dari Y0 ke Y1.  Pengurangan Y bermakna inflasi dapat
 Pertambahan Y bermakna lebih ramai dikurangkan.
tenaga buruh digunakan, maka
pengangguran dapat dikurangkan.
 Pertambahan Y bermakna berlaku
pertumbuhan ekonomi.
Makroekonomi 37
Menurunkan T Menaikkan T
AE Y = AE AE Y = AE
AE1=C+I+G AE0=C+I+G
E1 E0
AE0=C+I+G AE1=C+I+G
b b
E0 E1
450 450
0 Y0 Y1 Y 0 Y1 Y0 Y
 Dasar fiskal mengembang untuk mengatasi  Dasar fiskal menguncup digunakan untuk
pengangguran dan meningkatkan mengatasi inflasi.
pertumbuhan ekonomi.  Keseimbangan pendapatan negara sebenar
 Keseimbangan pendapatan negara dicapai dicapai pada titik E0, pada pendapatan
pada titik E0, pada pendapatan negara Y0 negara Y0 apabila AE = Y.
apabila AE0 = Y.  Apabila kerajaan menaikkan T maka Yd
 Apabila kerajaan menurunkan T maka Yd berkurang dan C berkurang, AE berkurang
meningkat dan C bertambah, AE bertambah dan keluk AE0 beralih ke bawah dari C+I+G
dan keluk AE0 beralih ke atas dari C + I + G ke AE1 iaitu C + I + G
ke AE1 iaitu C + I + G.  Keseimbangan baru dicapai pada titik E1.
 Keseimbangan baru dicapai pada titik E1. Kesannya pendapatan negara berkurang dari
Kesannya pendapatan negara bertambah dari Y0 ke Y1.
Y0 ke Y1.  Pengurangan Y bermakna inflasi dapat
 Pertambahan Y bermakna lebih ramai dikurangkan.
tenaga buruh digunakan, maka
pengangguran kitaran dapat dikurangkan.
 Pertambahan Y bermakna berlaku
pertumbuhan ekonomi.
Jenis Belanjawan Negara

Belanjawan lebihan Belanjawan kurangan/defisit Belanjawan terimbang
Hasil kerajaan melebihi Hasil kerajaan kurang daripada Hasil kerajaan sama dengan
perbelanjaan kerajaan perbelanjaankerajaan perbelanjaan kerajaan
Hutang Negara
 Hutang negara ialah hutang yang ditanggung oleh kerajaan apabila membuat pinjaman
daripada sumber dalam negeri atau sumber luar negara untuk membiayai belanjawan
kurangan / defisit.
Makroekonomi 38
 Sumber hutang negara:

Sumber dalam negeri Sumber luar negara
 Merupakan pinjaman kerajaan daripada  Merupakan pinjaman kerajaan daripada
sumber dalam negara iaitu institusi sumber luar negara iaitu daripada kerajaan
kewangan seperti KWSP dan LTH. negara asing dan institusi kewangan
 Jenis hutang seperti sekuriti kerajaan, sijil antarabangsa.
pelaburan dan bil perbendaharaan.  Jenis hutang seperti pinjaman pasaran dan
pinjaman projek.
(k) Keseimbangan Ekonomi Terbuka

 Ekonomi terbuka atau ekonomi empat sektor terdiri daripada sektor isi rumah, firma, kerajaan
dan sektor luar negeri.
 AE dalam ekonomi terbuka terdiri daripada C, I, G dan X – M.
AE = C + I + G + (X – M)
 Suntikan dalam ekonomi terbuka terdiri daripada I, G dan X.
Suntikan (J) = I + G + X
 Bocoran dalam ekonomi terbuka terdiri daripada S, T dan M.
Bocoran (W) = S + T + M
Fungsi Eksport
 Fungsi eksport ialah satu keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan antara eksport
dengan pendapatan negara.
 Eksport tidak dipengaruhi secara langsung oleh tingkat pendapatan negara.
 Oleh itu fungsi eksport berbentuk garis lurus selari dengan paksi pendapatan negara.
Eksport
X
X
G
0 Pendapatan Negara
Fungsi Import
 Fungsi import ialah satu keluk atau persamaan yang menunjukkan hubungan antara eksport
dengan pendapatan negara.
 Import dipengaruhi secara langsung oleh tingkat pendapatan negara.
 Oleh itu fungsi import berbentuk mencerun ke atas dari kiri ke kanan
 Semakin tinggi pendapatan negara semakin tinggi import negara.
Makroekonomi 39
Import
M
0 Pendapatan Negara
(l) Keseimbangan Ekonomi Terbuka
 Kaedah AE – Y
Y = AE
Y = C + I + G + (X – M)
 Kaedah suntikan – bocoran
Bocoran = Suntikan
S+T+M=I+G+X
Penentuan Keseimbangan Pendapatan Negara Ekonomi Terbuka
Kaedah gambar rajah :

AE – Y suntikan (J) – Bocoran (W)
AE Y = AE J, W S+T+M
c
c AE0 =C+I+G+(X–M)
a E0
d I+G+X
E0 d
a b
0 Y1 Y0 Y2 Y
b
450
0 Y1 Y0 Y2 Y
 Keseimbangan ekonomi dicapai apabila  Keseimbangan ekonomi terbuka dicapai
Makroekonomi 40
AE0=Y pada titik E0 dan pendapatan negara apabila suntikan (J) = bocoran (W) iaitu pada
Y0. titik E0 dan pendapatan negara Y0.
 Pada Y1 wujud lebihan AE sebanyak ab.  Pada Y1, wujud lebihan suntikan sebanyak ab.
 Stok firma berkurang. Ini mendorong firma-  Stok firma berkurang. Ini menyebabkan firma
firma menambahkan keluaran sehingga meningkatkan keluaran sehingga
AE0=Y dan keseimbangan dicapai semula suntikan=bocoran dan keseimbangan dicapai
pada Y0. semula pada Y0.
 Pada Y2, wujud lebihan AS sebanyak cd.  Pada Y2, wujud lebihan bocoran sebanyak cd.
 Stok firma berlebihan. Ini mendorong firma-  Stok firma berlebihan. Ini menyebabkan firma
firma mengurangkan keluaran sehingga mengurangkan keluaran sehingga
AE0=Y dan keseimbangan dicapai semula suntikan=bocoran dan keseimbangan dicapai
pada Y0. semula pada Y0.
 Oleh itu keseimbangan pendapatan negara  Oleh itu keseimbangan pendapatan negara
dicapai apabila AE0 = Y kerana tiada lagi dicapai apabila J = W kerana tiada lagi
dorongan untuk firma menambah atau dorongan untuk firma menambah atau
mengurangkan keluaran. mengurangkan keluaran.
Kaedah rumus / persamaan:

AE – Y Suntikan (J) – Bocoran (W)
Contoh : C = 100 + 0.8Yd, I = 50, G = 50, T = 30, X = 60, M = 0.2Y (nilai dalam RM juta)
Y = AE Bocoran = Suntikan
Y = C + I + G + (X – M) S+T+M=I+G+X
Y = 100 + 0.8(Y–30) + 50 + 50 + (60 – 0.2Y) – 100 + 0.2Yd + 30 + 0.2Y = 50 + 50 + 60
Y = 230 + 0.8Y – 24 – 0.1Y 0.2(Y – 30) + 0.2Y = 100 + 60 + 70
Y = 236 + 0.7Y 0.4Y – 6 = 230
Y – 0.6Y = 236 0.4Y = 236
0.4Y = 236 236
Y = 0.4
236
Y = 0.4 = RM590 juta
= RM590 juta
(m) Kesan Perubahan Eksport dan Import Terhadap Keseimbangan Pendapatan Negara
Kesan Perubahan Eksport (Eksport meningkat / Eksport berkurang)

J, W
S+T+M
E1
I + G + X1
E0
I + G + X0
E2
I + G + X2
0 Y
Y2 Y0 Y1
Makroekonomi 41
 Apabila eksport bertambah, suntikan bertambah, keluk suntikan beralih ke atas dari I+G+X0
ke I + G + X1.
 Kesannya keseimbangan baru dicapai di E1 dan pendapatan negara meningkat dari Y0 ke Y1.
 Sebaliknya apabila eksport berkurang, suntikan berkurang, keluk suntikan beralih ke bawah
dari I + G + X0 ke I + G + X2.
 Kesannya keseimbangan baru dicapai di E2 dan pendapatan negara berkurang dari Y0 ke Y2.
Kesan Perubahan Import (Import meningkat / Import berkurang)

J, W
S + T + M2
S + T + M0
S + T + M1
E2 E0 E1
I+G+X
0 Y
Y1 Y0 Y2
 Apabila import berkurang, bocoran berkurang, keluk bocoran beralih ke bawah dari S+T+M0
ke S + T + M1.
 Kesannya keseimbangan baru dicapai di E1 dan pendapatan negara meningkat dari Y0 ke Y1.
 Apabila import bertambah, bocoran bertambah, keluk bocoran beralih ke atas dari S + T + M0
ke S + T + M2.
 Kesannya keseimbangan baru dicapai di E2 dan pendapatan negara berkurang dari Y0 ke Y2.
3.2 Analisis Permintaan Agregat–Penawaran Agregat (AD–AS) :
Harga Berubah
(a) Takrif Keluk permintaan agregat (AD)

 Keluk permintaan agregat (AD) ialah satu keluk yang menunjukkan hubungan antara
tingkat harga umum dengan pendapatan negara benar.
 Keluk AD bercerun negatif.
Makroekonomi 42
(b) Menerbitkan keluk permintaan agregat

 Keluk AD diterbitkan daripada keseimbangan AE – Y.
AE Y = AE
AE0(P0)
E0
AE1 (P1)
E1 Rajah 1
450
0 Y1 Y0 Y
P1 b
Rajah 2
P0 a
AD
0 Y benar
Y1 Y0
 Pada harga P0, perbelanjaan agregat ialah AE0. Keseimbangan dicapai apabila AE0 = Y
pada titik E0 pada pendapatan negara Y0.
 Pada harga P0 pendapatan negara benar ialah Y0 ditunjukkan pada titik a dalam rajah 2.
 Apabila harga naik ke P1, kuasa beli pengguna merosot menyebabkan AE berkurang dan
keluk AE beralih ke atas ke AE1.
 Keseimbangan baru dicapai apabila AE1 = Y pada titik E1 dan pendapatan negara
berkurang ke Y1.
 Pada harga P1 pendapatan negara benar berkurang ke Y1 ditunjukkan pada titik b dalam
rajah 2.
 Dengan menyambungkan titik a dan b, terbentuklah keluk AD yang mencerun ke bawah
dari kiri ke kanan.
 Keluk AD menunjukkan hubungan negatif antara tingkat harga dengan pendapatan negara
benar.
 Apabila harga naik dari P0 ke P1, pendapatan negara benar berkurang dari Y0 ke Y1.
(c) Faktor yang mempengaruhi peralihan keluk AD

i. Perubahan penggunaan (C)
ii. Perubahan pelaburan (I)
iii. Perubahan perbelanjaan kerajaan (G)
iv. Perubahan eksport (X)
v. Perubahan import (M)
vi. Perubahan bekalan wang
Makroekonomi 43
 Peningkatan C / I / G / X / bekalan wang dan pengurangan M, akan meningkatkan

AD dan keluk AD beralih ke kanan.
 Pengurangan C / I / G / X / bekalan wang dan peningkatan M, akan mengurangkan
AD dan keluk AD beralih ke kiri.
(d) Keluk Penawaran Agregat (AS)

 Keluk penawaran agregat ialah keluk yang menunjukkan hubungan antara tingkat harga
umum dengan pendapatan negara benar.
 Keluk AS bercerun positif dan berbentuk menegak (ekonomi berada pada guna tenaga
penuh).
P AS
0 Y benar
(e) Faktor mempengaruhi peralihan keluk penawaran agregat (AS)

1. Perubahan teknologi
 Peningkatan teknologi seperti penggunaan mesin yang lebih canggih akan
meningkatkan daya produktiviti.
 AS bertambah, keluk AS beralih ke kanan.
 Teknologi yang usang atau tidak berkembang akan mengurangkan daya produktiviti.
 AS berkurang dan keluk AS beralih ke kiri.
2. Perubahan kos pengeluaran

 Pengurangan kos pengeluaran seperti harga bahan mentah berkurang.
 Peningkatan kos pengeluaran seperti harga bahan mentah meningkat
 AS berkurang, keluk AS beralih ke kiri.
3. Perubahan produktiviti
 Apabila produktiviti sesuatu faktor pengeluaran meningkat.
 Apabila produktiviti sesuatu faktor pengeluaran berkurang.
 AS bekurang, keluk AS beralih ke kiri.
4. Perubahan sumber
 Pertambahan sumber seperti tanah dan buruh.
 Pengurangan sumber pula menyebabkan AS berkurang, keluk AS beralih ke kiri.
Makroekonomi 44
(f) Keseimbangan Permintaan Agregat–Penawaran Agregat (AD–AS)
Penentuan Keseimbangan Pendapatan Negara dan Tingkat Harga (Keseimbangan AD–AS)
P
AS
P1 a b
E0
P0
P2 d
c
AD
0 Y benar
Y2 Y0 Y1
 Keseimbangan berlaku pada titik E0, apabila keluk AD bersilang dengan keluk AS pada
harga P0 dan pendapatan negara benar Y0.
 Pada harga P1 berlaku lebihan AS sebanyak ab. Harga turun dan firma mengurangkan
keluaran. Proses ini berterusan sehingga keseimbangan dicapai semula pada E0.
 Pada harga P2 berlaku lebihan AD sebanyak cd. Harga naik dan firma menambahkan
keluaran. Proses ini berterusan sehingga keseimbangan dicapai semula pada E0.
(g) Perubahan Keseimbangan Pendapatan Negara dan Tingkat Harga Umum

i. Perubahan permintaan agregat (AD) sahaja
Contoh : kesan penurunan kadar bunga terhadap keseimbangan AD–AS.
P
AS
P1 E1
E0 a
P0
AD1
AD0
0 Y negara
Y0 Y1
 Keseimbangan asal dicapai pada titik E0, pada tingkat harga P0 dan pendapatan
negara benar Y0 apabila keluk AD bersilang dengan keluk AS.
 Apabila kadar bunga turun, pelaburan meningkat. Ini menyebabkan AE meningkat
 AD meningkat dan keluk AD beralih ke kanan dari AD0 ke AD1.
 Pada harga P0, berlaku lebihan AD sebanyak E0a. Ini mendorong harga naik dan
firma menambahkan keluaran
 Keseimbangan baru dicapai pada titik E1, apabila keluk AD1 bersilang dengan keluk
AS.
 Kesannya tingkat harga naik dari P0 ke P1 dan pendapatan negara benar juga
bertambah dari Y0 ke Y1.
Makroekonomi 45
ii. Perubahan penawaran agregat (AS) sahaja

Contoh : kesan peningkatan upah buruh terhadap keseimbangan AD–AS.
P AS1
AS0
E1
P1
b E0
P0
AD0
0 Y benar
Y1 Y0
negara benar Y0 apabila keluk AD bersilangan dengan keluk AS.
 Apabila upah buruh meningkat, kos pengeluaran meningkat, firma mengurangkan
pengeluaran. AS berkurang dan keluk AS beralih ke kiri dari AS0 ke AS1.
 Pada harga P0, berlaku lebihan AD sebanyak bE0. Ini mendorong harga naik hingga
mencapai keseimbangan baru di E1 iaitu keluk AD bersilangan dengan keluk AS1.
 Kesannya tingkat harga naik dari P0 ke P1 dan pendapatan negara benar berkurang
dari Y0 ke Y1.
iii. Perubahan permintaan agregat (AD) dan perubahan penawaran agregat (AS) berlaku
serentak.
Contoh : pertambahan AD melebihi pengurangan AS
P AS1
AS0
P1 E1
E0
P0
AD0 AD1
0 Y benar
Y0 Y1
negara benar Y0 apabila keluk AD0 bersilang dengan keluk AS0.
 Apabila permintaan agregat bertambah, keluk AD beralih ke kanan dari AD0 ke AD1.
 Apabila penawaran agregat berkurang, keluk AS beralih kiri dari AS0 ke AS1.
 Peralihan keluk AD ke kanan lebih besar daripada keluk AS ke kiri.
 Keseimbangan baru dicapai pada titik E1, apabila keluk AD1 bersilang dengan keluk
AS1.
 Kesannya tingkat harga naik dari P0 ke P1 dan pendapatan negara benar juga
bertambah dari Y0 ke Y1.
Makroekonomi 46
PANDUAN MENJAWAB :
1. Dengan menggunakan gambar rajah yang sesuai, jelaskan kesan perubahan yang berikut terhadap
keseimbangan pendapatan negara:
(a) Pengurangan perbelanjaan kerajaan [5]
(b) Pertambahan eksport melebihi pertambahan import [5]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Pengurangan perbelanjaan kerajaan
J, W
S+T
E0
I+G
E1
I + G1
0 Y
Y1 Y0
 Keseimbangan pendapatan negara asal pada titik E0 dengan pendapatan negara Y0 apabila
suntikan = bocoran.
 Apabila perbelanjaan kerajaan berkurang, suntikan berkurang, fungsi suntikan beralih dari
I + G ke I + G1.
 Kesannya keseimbangan pendapatan negara jatuh dari Y0 ke Y1.
(b) Pertambahan eksport melebihi pertambahan import

AE Y = AE
AE1 = C + I + G + (X – M)1
E1
AE0 = C + I + G + (X – M)0
E0
450
0 Y0 Y1 Y
 Keseimbangan pendapatan negara asal pada titik E0 dengan pendapatan negara Y0 apabila
penawaran agregat = perbelanjaan agregat.
 Apabila pertambahan eksport melebihi pertambahan import, perbelanjaan agregat bertambah
maka fungsi perbelanjaan agregat beralih dari AE0 ke AE1.
 Kesannya keseimbangan pendapatan negara meningkat dari Y0 ke Y1.
Makroekonomi 47
2. Dengan menggunakan gambar rajah analisis permintaan agregat–penawaran agregat (AD–AS),

terangkan kesan perkara berikut terhadap pendapatan negara dan tingkat harga.
(a) Pengurangan cukai pendapatan. [5]
(b) Kenaikan upah. [5]
CADANGAN JAWAPAN :
(a)
P
AS
P1 E1
P0 E0
AD1
AD0
0 Y benar
Y0 Y1
 Keseimbangan asal ialah pada titik E0 dengan tingkat harga umum P0 dan pendapatan negara
benar ialah Y0 apabila keluk AD bersilang dengan keluk AS.
 Pengurangan cukai pendapatan menyebabkan pendapatan boleh guna meningkat, maka
penggunaan meningkat dan permintaan agregat (AD) meningkat. Keluk AD beralih dari AD
ke AD1.
 Pada harga P0 berlaku lebihan permintaan agregat. Ini mendorong harga naik hingga
mencapai keseimbangan baru di E1.
 Kesannya harga meningkat dari P0 ke P1 dan pendapatan negara benar bertambah dari Y0 ke
Y1.
(b)
P AS1
AS0
E1
P1
E0
P0
AD0
0 Y benar
Y1 Y0
 Keseimbangan asal ialah pada titik E0 dengan tingkat harga umum P0 dan pendapatan negara
benar ialah Y0 apabila permintaan agregat = penawaran.
 Apabila berlaku kenaikan upah maka kos pengeluaran meningkat, penawaran agregat (AS)
berkurang, keluk AS beralih dari AS ke AS1.
 Pada harga P0, berlaku lebihan AD. Ini mendorong harga naik hingga mencapai
keseimbangan baru di E1.
 Kesannya harga meningkat dari P0 ke P1 dan pendapatan negara benar jatuh dari Y0 ke Y1.
Makroekonomi 48
1. Dalam sebuah ekonomi, fungsi penggunaan (C), cukai (T), pelaburan(I), dan perbelanjaan
kerajaan (G) adalah seperti yang berikut: (semua nilai dalam RM juta)
C = 500 + 0.9Y
T = 200
I = 600
G =400
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan keseimbangan pendapatan negara? [1]
(b) Hitung keluaran negara ekonomi tersebut pada tingkat keseimbangan. [2]
(c) Apakah yang dimaksudkan dengan guna tenaga penuh? [1]
(d) Sekiranya tingkat keseimbangan pendapatan negara guna tenaga penuh ialah RM14 000 juta,
(i) Hitung lompang inflasi/deflasi yang dialami oleh ekonomi negara tersebut. [2]
(ii) Hitung perubahan perbelanjaan kerajaan yang diperlukan untuk mencapai guna tenaga
penuh. [2]
(e) Sekiranya kerajaan secara serentak menambah perbelanjaan kerajaan sebanyak RM50 juta
dan menurunkan cukai sebanyak RM50 juta, berapakah tingkat keseimbangan pendapatan
negara yang baru? [2]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Keseimbangan pendapatan negara ialah satu keadaan ekonomi yang tercapai semasa nilai
keluaran adalah sama dengan nilai perbelanjaan agregat dalam ekonomi tersebut.
(b) Y = C + I + G
Y = 500 + 0.9[Y – 200] + 600 + 400
Y = 1320 + 0.9Y
1320
Y= 0.1
Y = RM13 200 juta
(c) Guna tenaga penuh ialah pencapaian kegiatan ekonomi dengan kadar pengangguran 4%
hingga 5%.
(d) (i) Jurang KNK = Y f – Y t = 14000 – 13200 = RM800 juta

Keseimbangan pendapatan negara dicapai di bawah tingkat pendapatan negara guna
tenaga penuh. Ini bermakna berlaku lompang deflasi.
1
Pengganda = 1−MPC
1
= 0.1 = 10
Juranf KNK
Lompang deflasi = Pengganda
800
= 10
= RM80 juta
(ii) Perubahan perbelanjaan kerajaan untuk mencapai guna tenaga penuh:

Juranf KNK
∆G =
Pengganda
800
= 10
= RM80 juta
Makroekonomi 49
(e) Jika kerajaan menambahkan perbelanjaan kerajaan sebanyak 50 dan menurunkan cukai juga
sebanyak 50, maka
− 0.9
Pengganda cukai =
1−0.9
− 0.9
= 0.1
=–9
Pengganda perbelanjaan kerajaan = 10
∆Y = (Pengganda G × ∆G) + (Pengganda T × ∆T)

= (10 x 50) + (– 9 × – 50)
= 500 + 450 = 950
Tingkat keseimbangan pendapatan negara yang baru ialah
Y1 = Y 0 + ∆Y
= 13200 + 950
= RM14 150 juta
2. Yang berikut ialah data komponen perbelanjaan dalam sebuah ekonomi terbuka (RM juta). Fungsi
penggunaan (C) = 260 + 0.8Yd, pelaburan, (I) = 400, perbelanjaan kerajaan (G) = 300, eksport (X)
= 500, import (M) = 100 + 0.2Y, dan cukai sekali gus (T) = 200.
Berdasarkan maklumat di atas,
(a) Hitung pendapatan negara keseimbangan dalam ekonomi tertutup dan ekonomi terbuka. [3]
(b) Dengan menggunakan pendekatan suntikan-bocoran, lakar gambar rajah yang menunjukkan
keseimbangan dalam ekonomi tertutup dan ekonomi terbuka. [3]
(c) Hitung eksport bersih pada tingkat keseimbangan dalam ekonomi terbuka. [1]
(d) Hitung peratusan sumbangan penggunaan isi rumah dan eksport terhadap pendapatan negara
dalam ekonomi terbuka. Tentukan sektor yang memberikan sumbangan tertinggi. [3]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Ekonomi tertutup
Y=C+I+G
Y = 260 + 0.8(Y – 200) + 400 + 300
Y = 960 + 0.8Y – 160
Y – 0.8 Y = 800
0.2 Y = 800
Y = 800/0.2
Y = RM4000 juta
Ekonomi terbuka
Y = C + I + G + (X – M)
Y = 260 + 0.8(Y – 200) + 400 + 300 + 500 – (100 + 0.2)
Y = 1460 + 0.8Y – 160 – 100 – 0.2Y
Y = 1200 + 0.6Y
` Y – 0.6 Y = 1200
0.4 Y = 1200
Y = 1200/0.4
Y = RM3000 juta
Makroekonomi 50
(b) J, W
S+T+M
S+T
E4
1200 I+G+X
E3
700 I+G
0 Y
3000 4000
– 100
(c) Eksport bersih =X–M

= 500 – [100 + 0.2(3000)]
= 500 – (100+600)
= 500 – 700
= – RM200juta
(d) C = 260 + 0.8(Y-T)

= 260 + 0.8(3000-200)
= 260 + 0.8(2800)
= 260 + 2240
= RM2500juta
Peratus sumbangan penggunaan = 2500/3000 x 100

= 83.33%
Peratus sumbangan eksport = 500/3000 x 100

= 16.67%
Sektor yang memberikan sumbangan tertinggi ialah penggunaan isi rumah.
Makroekonomi 51
SOALAN PENGAYAAN :
1. Antara yang berikut, yang manakah merupakan komponen perbelanjaan agregat?

A Eksport dan import
B Tabungan dan cukai
C Penggunaan dan tabungan
D Pelaburan dan perbelanjaan kerajaan
2. Yang manakah di antara pemboleh ubah berikut akan menambahkan saiz bocoran?
A Kenaikan Import
B Kenaikan Eksport
C Kenaikan pelaburan
D Kenaikan perbelanjaan kerajaan
3. Jadual di bawah menunjukkan hubungan antara pendapatan dan penggunaan isi rumah bagi
sebuah ekonomi.
Pendapatan Penggunaan
(RM juta) (RM juta)
0 1500
2000 3000
4000 4500
6000 6000
Fungsi tabungan bagi ekonomi ini ialah

A S = – 1500 + 0.25 Y
B S = – 1500 + 0.75 Y
C S = 1500 + 0.25 Y
D S = 2000 + 0.75 Y
4. Penyataan yang manakah tidak benar tentang keseimbangan pendapatan negara dalam ekonomi
dua sektor?
A Pendapatan isi rumah akan dibelanjakan dan ditabung.
B Penawaran agregat terdiri daripada penggunaan dan pelaburan.
C Pelaburan merupakan suntikan dan tabungan merupakan bocoran.
D Keseimbangan berlaku apabila pendapatan sama dengan penggunaan dan pelaburan.
5. Pertambahan perbelanjaan kerajaan akan memberi kesan kepada pertambahan pendapatan negara
jika
A nilai kecenderungan mengguna sut semakin kecil
B nilai kecenderungan menabung sut semakin kecil
C nilai kecenderungan mengguna purata semakin kecil
D nilai kecenderungan menabung purata semakin kecil
6. Andaikan dalam sebuah ekonomi tertutup fungsi tabungan ialah S = –150  0.25Y dan pelabuaran
ialah RM100 juta. Berapakah pendapatan negara pada tingkat keseimbangan?
A RM500 juta
B RM1000 juta
C RM1500 juta
D RM2500 juta
Makroekonomi 52
7. Dalam ekonomi tiga sektor, jika nilai kecenderungan menabung sut ialah 0.2 dan perbelanjaan
kerajaan meningkat sebanyak RM100 juta maka pendapatan negara akan meningkat sebanyak
A RM12.5 juta
B RM80 juta
C RM125 juta
D RM500 juta
8. Nilai pendapatan negara pada tingkat keseimbangan ekonomi terbuka adalah lebih kecil daripada
tingkat pendapatan ekonomi tiga sektor jika
A import melebihi eksport
B pelaburan melebihi tabungan
C tabungan melebihi pengguna
D perbelanjaan kerajaan melebihi cukai
9. Gambar rajah di bawah menunjukkan ekonomi mencapai tingkat guna tenaga penuh pada Yf.
AE
Y = AE
AE
E
200
450
0 Yf Y Y
Jika Yf ialah RM600 juta dan kecenderungan menabung sut ialah 0.25, berapakah jumlah
pelaburan yang perlu dikurangkan untuk mencapai guna tenaga penuh?
A RM50 juta
B RM200 juta
C RM266.67 juta
D RM800 juta
10. Dalam sebuah ekonomi tanpa kerajaan, diberi pelaburan ialah RM 300. Jika pendapatan negara
pada keseimbangan ialah RM 3000, yang manakah fungsi penggunaan dalam ekonomi tersebut?
A 10 + 0.75Y
B 300 + 0.8Y
C 450 + 0.75Y
D 500 + 0.8Y
11. Yang manakah merupakan ciri perbelanjaan kerajaan?

A Jumlahnya ditentukan oleh jumlah hasil cukai yang diterima
B Jumlahnya tiada mempunyai kaitan dengan tingkat pendapatan negara
C Semakin tinggi pendapatan negara semakin besar perbelanjaan kerajaan
D Semakin kurang pendapatan negara semakin besar perbelanjaan kerajaan
12. Yang manakah akan mengalihkan keluk permintaan aggregat (AD) ke kanan?
A Kadar cukai pendapatan semakin meningkat
B Harga input pengeluaran semakin meningkat
C Penduduk tempatan banyak melancong ke luar negara
D Negara asing mengalami pertumbuhan ekonomi yang cepat
Makroekonomi 53
13. Komponen perbelanjaan agregat (dalam RM juta) bagi sebuah ekonomi terbuka adalah seperti
berikut :
C = 100 + 0.75 Yd
I = 150
G = 100
T = 40
X = 120
M = 0.1Y
Dengan C = perbelanjaan penggunaan, I = pelaburan, G = perbelanjaan kerajaan, X = eksport,

M = import.
Berapakah pendapatan negara pada tingkat keseimbangan?

A RM676.92 juta
B RM1257.14 juta
C RM1342.85 juta
D RM1428.57 juta
14. Dalam gambar rajah di bawah, AD ialah keluk permintaan agregat dan AS ialah keluk
penawaran agregat sebuah negara.
P AS1
AS0
E1
P1
E0
P0
AD
0 0 Y benar
Y1 Y0
Perubahan pendapatan negara benar dari Y0 ke Y1 disebabkan oleh
A pelaburan asing berkurang
B harga petroleum meningkat
C tingkat teknologi meningkat
D berlaku pertumbuhan ekonomi
15. Jika keluk penawaran agregat adalah tetap manakala keluk permintaan agregat meningkat,
keadaan ini akan menyebabkan
A tingkat harga dan pendapatan negara jatuh
B tingkat harga dan pendapatan negara akan meningkat
C tingkat harga meningkat dan pendapatan negara jatuh
D tingkat harga jatuh dan pendapatan negara meningkat
Makroekonomi 54
1. (a) Dengan memberikan contoh berangka, terangkan bagaimana proses pengganda pelaburan
berlaku. [6]
(b) Terangkan faktor yang mempengaruhi saiz pengganda bagi sebuah ekonomi dua sektor. [4]
2. (a) Apakah maksud bocoran dan suntikan dalam teori penentuan pendapatan negara? [4]
(b) Dengan menggunakan gambar rajah perbelanjaan agregat–pendapatan, huraikan kesan
pertambahan bocoran terhadap keseimbangan pendapatan negara dalam ekonomi tiga sektor.
[6]
3. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan cukai sekaligus? Terangkan bagaimana cukai sekaligus
mempengaruhi perbelanjaan penggunaan. [4]
(b) Dengan bantuan gambar rajah, terangkan cukai sekaligus ke atas
i. perbelanjaan agregat
ii. keseimbangan pendapatan negara [6]
4. Dengan menggunakan gambar rajah perbelanjaan agregat–pendapatan (AE–Y), terangkan

bagaimana,
(a) perubahan perbelanjaan kerajaan dapat mengatasi pengangguran. [5]
(b) perubahan cukai sekaligus dapat mengatasi inflasi. [5]
5. (a) Dengan menggunakan gambar rajah suntikan–bocoran, bagaimanakah tingkat keseimbangan

pendapatan negara dalam ekonomi terbuka ditentukan. [6]
(b) Apakah yang akan terjadi kepada tingkat keseimbangan ekonomi terbuka jika eksport
bertambah? Tunjukkan dengan menggunakan gambar rajah suntikan – bocoran. [4]
6. Dengan menggunakan gambar rajah perbelanjaan agregat–pendapatan (AE–Y), jelaskan

bagaimana perkara yang berikut mempengaruhi tingkat kegiatan ekonomi sesebuah negara.
(a) Kerajaan meningkatkan kadar cukai keuntungan syarikat. [5]
(b) Syarat kemudahan sewa beli dan kredit dilonggarkan. [5]
7. Dengan menggunakan gambar rajah permintaan agregat–penawaran agregat (AD–AS), terangkan

kesan perkara berikut terhadap pendapatan negara dan tingkat harga:
(a) Pengurangan cukai pendapatan [5]
(b) Kenaikan upah sebagai hasil tuntutan kesatuan sekerja [5]
8. (a) Jelaskan dua faktor yang mempengaruhi import sebuah negara. [4]
(b) Dengan menggunakan gambar rajah suntikan-bocoran, jelaskan kesan peningkatan
kecenderungan mengimport sut terhadap keseimbangan pendapatan negara. [6]
9. (a) Terangkan tiga faktor yang menyebabkan peningkatan penawaran agregat. [6]
(b) Dengan menggunakan gambar rajah permintaan agregat-penawaran agregat (AD-AS),
huraikan kesan peningkatan penawaran agregat terhadap ekonomi. [4]
10. Dengan menggunakan gambar rajah permintaan agregat-penawaran agregat (AD-AS), huraikan
kesan perubahan berikut terhadap tingkat keseimbangan pendapatan negara,
(a) Kenaikan kadar bunga [5]
(b) Peningkatan teknologi [5]
Makroekonomi 55

1. Jadual di bawah menunjukkan hubungan di antara tabungan dengan pendapatan negara dalam
sebuah ekonomi.
Pendapatan Negara (RM juta) 800 1600 2400 3200

Tabungan (RM Juta) – 200 0 200 400
(a) Hitung nilai kecenderungan mengguna sut (MPC) dan kecenderungan menabung sut (MPS).
[2]
(b) Nyatakan fungsi penggunaan dan tabungan dalam sebutan pendapatan negara. [2]
(c) Jika diandaikan pelabuaran, perbelanjaan kerajaan dan cukai masing-masing sebanyak RM250
juta, RM200 juta dan RM100, hitung tingkat keseimbangan pendapatan negara. [2]
(d) Apabila kerajaan menurunkan cukai sebanyak RM50 juta, hitung tingkat keseimbangan
pendapatan negara yang baru. [2]
(e) Lakarkan gambar rajah perbelanjaan agregat-pendapatan (AE–Y) bagi menunjukkan
keseimbangan pendapatan negara sebelum dan selepas cukai. [2]
2. Berikut ialah data komponen perbelanjaan dalam ekonomi tertutup (RM juta).
Fungsi penggunaan (C) = 500 + 0.75Y dan pelaburan (I) = 250,
(a) Apakah maksud keseimbangan pendapatan negara? [1]

(b) (i) Hitung keseimbangan pendapatan negara tersebut [2]
(ii) Hitung nilai tabungan pada tingkat keseimbangan. [1]
(c) Jika ekonomi tersebut mencapai tingkat guna tenaga penuh pada pendapatan negara RM5 000
juta, berapakah pelaburan yang perlu ditambah untuk mencapai tingkat guna tenaga penuh?
[3]
(d) Jika kerajaan membelanjakan perbelanjaan kerajaan (G) sebanyak RM150 juta dan
mengenakan cukai (T) sebanyak RM100 juta, hitung tingkat keseimbangan pendapatan
negara yang baharu. [3]
3. Berikut ialah maklumat tentang pendapatan negara (dalam RM juta) bagi sebuah ekonomi tiga
sektor.
Fungsi penggunaan C : C = 100 + 0.8Yd
Fungsi pelaburan I : I = 150
Fungsi perbelanjaan kerajaan G : G = 500
Fungsi cukai T : T = 30
(a) Apakah maksud pendapatan boleh guna? [1]

(b) Hitung tingkat keseimbangan pendapatan negara ekonomi ini. [2]
(c) Jika ekonomi ini dibuka kepada perdagangan antarabangsa dan fungsi eksport dan import
adalah seperti berikut:
Fungsi eksport : X = 200

Fungsi import : M = 10 + 0.1Y
(i) Hitung fungsi suntikan dan bocoran dalam ekonomi ini. [2]
(ii) Hitung tingkat keseimbangan pendapatan negara. [2]
(iii) Hitung eksport bersih pada tingkat keseimbangan. Apakah kesannya kepada pendapatan
negara? [3]
Makroekonomi 56
BAB 4 : WANG, BANK DAN DASAR KEWANGAN
NOTA PADAT:
4.1 Wang
(a) Takrif wang
 Satu benda atau alat yang diterima umum sebagai alat pertukaran dan perantaraan.
 Ia mudah di bawa, tahan lama, bentuk wang adalah seragam, nilai wang adalah stabil dan ia
diterima umum oleh semua masyarakat.
(b) Fungsi wang

1. Sebagai alat perantaraan pertukaran.
 Untuk membeli barang dan perkhidmatan.
 Dapat mengatasi masalah kehendak serentak.
2. Sebagai alat pengukur nilai

 Berdasarkan harga barang tersebut.
 Semakin tinggi harga, semakin tinggi nilai barang tersebut.
 Menyelesaikan masalah penentuan nilai.
3. Sebagai alat penyimpan nilai

 Wang boleh disimpan kerana nilainya stabil dan tahan lama.
 Boleh menyelesaikan masalah kerosakan barang kerana tak tahan lama.
4. Sebagai alat bayaran tertunda

 Membolehkan urusniaga secara kredit dijalankan.
 Fungsi ini tidak dapat dilaksanakan dalam sistem barter.
(c) Hubungan antara indeks harga pengguna dengan nilai wang

 Nilai wang dapat diukur melalui formula di bawah :
IHP tahun asas
× 100
IHP tahun semasa
 Jika indeks nilai wang melebihi 100 maka nilai wang merosot kerana harga meningkat.
 Jika indeks nilai wang kurang 100 maka nilai wang meningkat. Semakin banyak barang dapat
dibeli.
4.2 Penawaran Wang / Bekalan Wang

(a) Kompenan wang terbahagi dua :
1. M1
 Wang dalam edaran (wang syilling dan wang kertas) dan deposit permintaan.
 Deposit permintaan adalah simpanan semasa dalam bank perdagangan yang
membolehkan pelanggan menggunakan cek.
2. M2
 Meliputi M1 ditambah dengan separa wang/wang hampir.
 Meliputi akaun simpanan tabungan dan akaun simpanan tetap.
Makroekonomi 57
(b) Bank Perdagangan Dan Penciptaan Kredit
Proses penciptaan Kredit

Ringkasan
Andaian
 Urusniaga menggunakan cek - Andaian
 Nisbah rizab tunai ialah 20% - Akaun 1
 Semua Lebihan Rizab dipinjamkan - Akaun 2
- Huraian
 Tiada bocoran tunai - Jadual
 Andaikan deposit asal RM10 000 - Formula
 Andaikan individu A menyimpan wang dalam bank X sebanyak RM10 000.

 Kunci kira-kira bank X seperti di bawah
KKK Bank X
Tunai 10 000 Deposit semasa 10 000
10 000 10 000
 Pihak Bank X akan menyimpan rizab tunai sebanyak 20%

20
 Iaitu 100 × RM10 000 = RM2 000.
 Baki rizab 80% iaitu sebanyak RM8 000 akan diberi pinjam kepada individu B.
KKK Bank X
Rizab 2 000 Deposit semasa 10 000
Pinjaman 8 000
10 000 10 000
 Individu B yang meminjam RM8 000 akan menyimpan semua wang tersebut ke dalam
akaun semasa Bank Y.
 Kunci kira kira Bank Y seperti si bawah
KKK Bank Y
Tunai 8 000 Deposit semasa 8 000
8 000 8 000
 Pihak Bank Y akan menyimpan rizab tunai sebanyak 20%.

20
 Iaitu 100 x RM8 000 = RM1 600.
 Baki rizab 80% iaitu sebanyak RM6 400 akan diberi pinjam kepada individu Z.
KKK Bank Y
Rizab 1 600 Deposit 8 000
Pinjaman 6 400
8 000 8 000
 Proses ini berterusan sehingga tiada lebihan rizab yang boleh dipinjamkan.
Makroekonomi 58
 Rumusan daripada proses di atas, dapat digambarkan melalui jadual di bawah
Peringkat Deposit Baru Pinjaman Nisbah Rizab

I 10 000 8 000 2 000
II 8 000 6 400 1 500
III 6 400 5 120 1 280
IV 5 120 4 096 1 024
. . . .
. . . .
. . . .
Jumlah 50 000 40 000 10 000
 Penawaran wang akan bertambah beberapa kali ganda daripada deposit awal iaitu 10,000.
1
 Deposit Baru = × deposit awal
NR
1
= × 10 000
20%
= RM50 000
1
 Jumlah pinjaman = × pinjaman
20%
1
= 20% × 8 000
= RM40 000
1
 Jumlah rizab = × rizab awal
NR
1
= 20%
× 2 000
= RM10 000
 Jumlah penawaran wang bertambah sebanyak RM50 000 – RM10 000 = RM40 000.
1
 Pengganda wang = =5
20%
 Ini bermakna deposit baru, jumlah pinjaman dan jumlah rizab bertambah 5 kali ganda.
(c) Faktor Mempengaruhi Penciptaan Kredit

1. Nisbah Rizab
 Semakin tinggi nisbah rizab, semakin banyak rizab yang pelu disimpan, semakin sedikit
pinjaman boleh dilakukan, penciptaan kredit semakin kecil.
 Semakin rendah nisbah rizab, semakin sedikit rizab yang perlu disimpan, semakin banyak
pinjaman yang boleh dilakukan, penciptaan kredit semakin besar.
2. Kadar bank
 Semakin tinggi kadar bank, semakin tinggi kadar bunga pinjaman, menyebabkan kos
meminjam tinggi pinjaman akan menurun. Proses penciptaan kredit semakin kurang.
 Semakin rendah kadar bank, semakin rendah kadar bunga, menyebabkan kos meminjam
rendah, pinjaman akan bertambah. Proses penciptaan kredit semakin bertambah.
3. Keperluan cagaran bank

 Bank perdagangan menghadapi risiko jika peminjam tidak membayar pinjaman.
 Oleh itu bank perlukan cagaran daripada peminjam seperti harta tetap.
 Ini menyukarkan pinjaman dan pinjaman akan dikurangkan. Proses penciptaan kredit
semakin kurang.
Makroekonomi 59
4. Kurang minat meminjam

 Bergantung pada keadaan ekonomi.
 Jika ekonomi meleset dan kadar harga tinggi menyebabkan masyarakat kurang minat
meminjam.
 Keadaan ini menghadkan proses penciptaan kredit.
5. Memegang Lebihan Rizab

 Andaian semua lebihan rizab disimpan dan dipinjam oleh bank dan tidak diberi pinjam.
Maka menghadkan penciptaan kredit.
(d) Teori Kuantiti Wang

Persamaan pertukaran Fisher:
MV = PT
M – merupakan bekalan wang M1
V – Halaju pusingan wang
P – Tingkat harga umum
T – Jumlah urusniaga dalam ekonomi
 V merupakan berapa kali wang bertukar tangan.

 Ia bergantung kepada sistem pembayaran gaji.
 Dalam teori klasik diandaikan sistem pembayaran gaji adalah tetap.
 Maka V diandaikan tetap.
 T adalah tetap.
 Dalam teori klasik diandaikan ekonomi sentiasa mencapai guna tenaga penuh.
 Ini bermakna penawaran barang tidak boleh ditambah.
 Maka jumlah urus niaga (T) juga akan tetap.
Huraian
 Dengan andaian V dan T adalah tetap, bila M bertambah, maka P akan bertambah dengan
kadar yang sama.
 Contoh, apabila M meningkat 10% maka P akan meningkat 10%.
 Jika M turun 10% maka P juga akan turun 10%.
4.3 Permintaan Wang

Teori Keutamaan Kecairan Keynes
(a) Tujuan permintaan wang:
1. Untuk urusniaga
2. Untuk awasan
3. Untuk spekulasi
1. Untuk Urusniaga
 Untuk membeli barang-barang dan perkhidmatan.
 Dipengaruhi pendapatan.
 Bila pendapatan meningkat, permintaan wang untuk urusniaga meningkat.
 Bila pendapatan berkurang permintaan wang untuk urusniaga akan berkurang.
Makroekonomi 60
Pendapatan
DD Urusniaga
Y1
Y0
0 Kuantiti wang
W0 W1
 Bila pendapatan meningkat dari Y0 ke Y1 maka DD wang untuk urusniaga akan naik
dari W0 kepada W1.
2. Untuk Tujuan Awasan

 Untuk digunakan semasa kecemasan seperti bayaran perubatan dan lain-lain.
 Dipengaruhi oleh pendapatan.
 Jika pendapatan meningkat maka DD wang untuk awasan meningkat,
 Jika pendapatan berkurang maka DD wang untuk awasan akan menurun.
Pendapatan
DD Awasan
Y1
Y0
0 Kuantiti wang
W0 W1
 Jika pendapatan meningkat dari Y0 ke Y1, maka DD wang untuk awasan meningkat
dari W0 ke W1.
3. Untuk Tujuan Spekulasi

 Tujuan mendapatkan keuntungan dengan membeli bon pada harga rendah dan
menjual pada harga tinggi.
 Harga bon dipengaruhi oleh kadar bunga(r).
 Bila r meningkat, harga bon turun. Orang ramai akan membeli bon.
 Bila r menurun, harga bon naik dan orang ramai menjual bon.
 Pada r paling rendah berlaku perangkap kecairan iaitu orng ramai menjual semua bon
dan memegang wang tunai.
Kadar bunga
r2
r1
r0 DD spekulasi
0 W0 W1 W2 W3 Kuantiti wang
Makroekonomi 61
 Apabila r turun dari r2 kepada r1 maka DD wang untuk spekulasi meningkat dari W0
ke W1.
 Jika r turun dari r1 kepada r0, maka DD wang untuk spekulasi meningkat dari W1 ke
W2.
 Pada r paling rendah r0, harga bon paling tinggi, orang ramai akan menjual semua bon
dan memegang tunai untuk mendapatkan keuntungan.
 Apabila berlaku perangkap kecairan, keluk DD wang untuk spekulasi anjal sempurna
iaitu selari dengan paksi X.
Keluk Permintaan Wang

Kadar bunga
r1
r0
Md
0 W1 W0 Kuantiti wang
 Keluk DD wang meliputi DD wang untuk urusniaga, awasan dan spekulasi.
Keluk Penawaran Wang

Kadar bunga
MS
r1
r0
0 Kuantiti wang
W0
 SS wang ditawarkan oleh bank pusat dan tidak dipengaruhi kadar bunga.
 Keluk SS wang berbentuk tak anjal sempurna iaitu tegak selari dengan paksi Y.
4.4 Keseimbangan Pasaran Wang Dan Aktiviti Ekonomi

(a) Proses penentuan kadar bunga
 kadar bunga ditentukan melalui persilangan keluk permintaan wang dengan keluk
penawaran wang dipasaran.
Makroekonomi 62
Kadar bunga
MS
r1 a b
r0 E0
d Md
r2 c
0 W0 Kuantiti wang
 Keseimbangan berlaku apabila keluk DD wang bersilang dengan keluk SS wang

(Md=MS) di titik E0 pada kadar bunga r0 dan kuantiti wang W0.
 Pada kadar bunga r1, berlaku lebihan SS wang sebanyak ab.
 Lebihan SS wang menyebabkan orang ramai membeli bon, harga bon naik dan kadar
bunga turun ke r0.
 Pada kadar bunga r2, berlaku lebihan DD wang sebanyak cd.
 Lebihan DD wang menyebabkan orang ramai menjual bon, harga bon turun dan kadar
bunga meningkat ke r0.
(b) Kesan Perubahan Penawaran Wang Dan Permintaan Wang Terhadap Kadar Bunga
1. Penawaran wang meningkat Huraian
 Keseimbangan kadar bunga Md

Kadar bunga bersilang dengan MS0 di titik E0 pada
MS0 MS1
kadar bunga r0 dan kuantiti wang W0.
 SS wang bertambah menyebabkan
E0 a keluk MS0 beralih ke kanan ke MS1.
r0
 Pada kadar bunga r0 berlaku lebihan
E1 SS wang sebanyak E0a.
r1
Md
 Orang ramai membeli bon, harga bon
naik dan kadar bunga turun.
0  Keseimbangan baru berlaku apabila
W0 W1 Kuantiti wang Md bersilang dengan MS1 di titik E1.
 kadar bunga menurun dari r0 ke r1 dan
kuantiti wang meningkat dari W0 ke
W1.
Makroekonomi 63
2. Penawaran wang berkurang

 Keseimbangan kadar bunga Md
Kadar bunga bersilang dengan MS0 di titik E0 pada
MS1 MS0 kadar bunga r0 dan kuantiti wang
W0.
 SS wang berkurang menyebabkan
r1 E1 keluk MS0 beralih ke kiri ke MS1
E0
r0 DD wang sebanyak bE0.
b Md
 Orang ramai menjual bon, harga bon
turun dan kadar bunga naik.
0 W1 W0  Keseimbangan baru berlaku apabila
Kuantiti wang
Md bersilang dengan MS1 di titik E1.
 kadar bunga meningkat dari r0 ke r1
dan kuantiti wang berkurang dari W0
ke W1.
3. Permintaan wang berkurang

 Keseimbangan kadar bunga Md0
Kadar bunga bersilang dengan MS di titik E0 pada
MS0
kadar bunga r0 dan kuantiti wang
W0.
a  DD wang berkurang menyebabkan
r0 E0 keluk Md0 beralih ke bawah ke Md1.
E1 Md0 SS wang sebanyak aE0.
r1
Md1  Orang ramai membeli bon, harga
bon naik dan kadar bunga turun.
0 W0 Kuantiti wang  Keseimbangan baru berlaku apabila
Md1 bersilang dengan MS di titik E1.
 Kadar bunga menurun dari r0 ke r1
dan kuantiti wang tetap pada W0.
4. Penawaran wang bertambah

 Keseimbangan kadar bunga Md0
Kadar bunga bersilang dengan Ms di titik E0 pada
MS
kadar bunga r0 dan kuantiti wang
0 W0.
 DD wang bertambah menyebabkan
r1 E1 keluk Md0 beralih ke atas ke Md1.
E0 b Md1
r0 DD wang sebanyak E0b.
Md0  Orang ramai menjual bon, harga bon
0 turun dan kadar bunga meningkat.
W0 Kuantiti wang
 Keseimbangan baru berlaku apabila
Md1 bersilang dengan MS di titik E1.
 kadar bunga meningkat dari r0 ke r1
dan kuantiti wang tetap pada W0.
Makroekonomi 64
Perubahan Penawaran Wang Dan Permintaan Wang Terhadap Keseimbangan Ekonomi mengikut
pendekatan AE–Y dan AD–AS.
Pertambahan penawaran wang Penurangan pemintaan wang

 Pertambahan SS wang menyebabkan kadar  Pengurangan SS wang menyebabkan
bunga turun dari r0 ke r1 kadar bunga meningkat r0 ke r2
 Pelaburan meningkat dari I0 ke I1  Pelaburan berkurang dari I0 ke I1
Kadar bunga Kesan pada pelaburan
 r menurun dari r0 ke r1, I meningkat
r2 dari I0 ke I1.
 r meningkat dari r0 ke r2, I berkurang
r0 dari I0 ke I2.
r1
MEI
0 I2 I0 I1
Pelaburan
Pendekatan AE–Y Pendekatan AD–AS

Perbelanjaan Harga
agregat AE = Y
AS
AE1=C+I1 +G E1
P1 E0
AE0=C+I0 +G P0
E2
P2
AE2=C+I2 +G
AD1
AD0
AD2
0 Y2 Y0 Y1 0
Pendapatan Y2 Y0 Y1 Pendapatan
negara negara
Kesan peningkatan pelaburan Kesan peningkatan pelaburan

 Bila I meningkat, AE meningkat dari AE0  Bila I meningkat, AE meningkat, Y
ke AE1. meningkat dan keluk AD beralih ke kanan
 Keluk AE beralih ke atas dari C + I0 + G dari AD0 ke AD1.
kepada C + I1 + G.  Keseimbangan berubah daripada AD0=AS
 Y meningkat dari Y0 ke Y1. di titik E0 kepada AD1 =AS di titik E1.
 Y meningkat dari Y0 ke Y1.
 P naik dari P0 ke P1.
Kesan penurunan pelaburan Kesan penurunan pelaburan
 Bila I turun, AE turun dari AE0 ke AE2.  Bila I turun, AE turun, Y turun dan keluk
 Keluk AE beralih ke bawah dari C + I0 + G AD beralih ke kiri dari AD0 ke AD2.
kepada C + I2 + G.  Keseimbangan berubah daripada AD0=AS
 Y meningkat dari Y0 ke Y2. di titik E0 kepada AD2=AS di titik E2.
 Y berkurang dari Y0 ke Y2.
 P turun dari P0 ke P2.
Makroekonomi 65
ANALISIS KES PERANGKAP KECAIRAN

Kadar bunga  Keseimbangan kadar bunga berlaku
MS1 MS2 apabila keluk Md = MS1 di titik E1 pada
kadar bunga r0 dan kuantiti wang W1.
 Apabila penawaran wang bertambah
keluk MS1 beralih ke kanan ke MS2.
 Keseimbangan baru berlaku apabila
r0 E0 E0 keluk Md = MS2 di titik E2, kadar bunga
Md
tetap pada r0 dan kuantiti wang
meningkat ke W2.
W1 W2  Pertambahan penawaran wang semasa
0 Kuantiti wang
Md berada dalam perangkap kecairan
tidak akan mengubah kadar bunga.
4.5 Bank Pusat Dan Dasar Kewangan

(a) Fungsi Bank Pusat
1. Mengeluarkan mata wang
 Mencetak wang syiling dan wang kertas bagi memenuhi keperluan ekonomi.
 Jumlah wang dicetak bergantung pada keadaan ekonomi.
2. Juru bank kepada kerajaan

 Mentadbir akaun kewangan kerajaan. Merekod segala hasil dan perbelanjaan
kerajaan.
 Sumber kewangan kepada kerajaan. Memberi pendahuluan atau pinjaman sementara.
 Mengurus hutang kerajaan. Melalui jualan bon dan sebagainya.
 Memberi nasihat kewangan. Melalui kadar tukaran asing, pelaburan awam, hal-hal
kewangan / perbelanjaan.
3. Juru bank kepada Bank Perdagangan

 Bertujuan menjamin kestabilan, keutuhan dan kemantapan sistem dan struktur
kewangan negara.
 Pelesenan dan pemeriksaan bank dan bukan bank.
 Mengawal aktiviti bank perdagangan melalui dasar kewangan
 Menyediakan akaun penjelasan. Penjelasan cek dari bank lain.
 Sumber pinjaman terakhir
(b) Dasar Kewangan

 Iaitu dasar bank pusat mengawal penawaran wang atau kadar bunga untuk mengatasi
masalah pengganguran atau kemelesetaan ekonomi dan inflasi.
 Alat Dasar Kewangan Kuantitatif:
(i) Operasi pasaran terbuka.
(ii) Nisbah rizab berkanun.
(iii) Nisbah rizab tunai.
(iv) Kadar diskaun (kadar bank).
(v) Kadar bunga semalaman.
Makroekonomi 66
 Alat Dasar Kewangan Kualitatif

(i) Kawalan kredit terpilih.
(ii) Pujukan moral.
(c) Menjalankan Dasar Kewangan dengan mempengaruhi penawaran wang, kadar

bunga, mengurangkan kadar inflasi, pengangguran dan meningkatkan output.
Alat Dasar Kewangan Semasa Inflasi Semasa Deflasi/Pengangguran
1. Operasi pasaran  Bank pusat akan menjual  Bank pusat akan membeli
terbuka – melibatkan sekuriti kerajaan. sekuriti kerajaan.
penjualan dan  Penawaran wang dipasaran  Penawaran wang akan
pembelian sekuriti akan berkurangan. bertambah.
kerajaan dalam  Kadar bunga meningkat.  Kadar bunga menurun.
pasaran kewangan.  Pelaburan menurun.  pelaburan meningkat.
 AE dan AD menurun.  AE dan AD meningkat.
 Pendapatan negara menurun.  Pendapatan negara meningkat.
 Inflasi menurun.  Pengangguran menurun.
2. Nisbah rizab  Bank pusat akan menaikkan  Bank Pusat akan menurunkan
berkanun – ialah rizab nisbah rizab berkanun. nisbah rizab berkanun.
tunai yang mesti  Jumlah kecairan bank  Jumlah kecairan bank
disimpan oleh bank perdagangan akan perdagangan akan bertambah.
perdagangan dan berkurangan.  Ini meningkatkan keupayaan
syarikat kewangan di  Ini menghadkan keupayaan bank perdagangan berkenaan
bank pusat. bank perdagangan berkenaan untuk memberi pinjaman.
untuk memberi pinjaman.  Penawaran wang dipasaran
 Penawaran wang dipasaran akan bertambah
akan berkurangan.  Kadar bunga menurun.
 Kadar bunga meningkat.  Pelaburan meningkat.
 Pelaburan menurun.  AE dan AD meningkat.
 AE dan AD menurun.  Pendapatan negara meningkat.
 Pendapatan negara turun.  Pengangguran menurun.
 Inflasi menurun.
3. Nisbah rizab tunai –  Bank pusat akan menaikkan  Bank pusat akan menurunkan
sejumlah rizab yang nisbah rizab tunai. nisbah rizab tunai.
perlu disimpan oleh  Jumlah kecairan bank  Jumlah kecairan bank
bank perdagangan perdagangan akan perdagangan akan bertambah.
samada di bank itu berkurangan.  Ini meningkatkan keupayaan
sendiri, bank  Ini menghadkan keupayaan bank perdagangan berkenaan
perdagangan lain, bank perdagangan berkenaan untuk memberi pinjaman.
atau di bank pusat untuk memberi pinjaman.  Penawaran wang dipasaran
bagi mengawal  Penawaran wang dipasaran akan bertambah.
keupayaan bank akan berkurangan.  Kadar bunga menurun.
mencipta kredit.  Kadar bunga meningkat.  Pelaburan meningkat.
 Pendapatan negara menurun.  Pengangguran menurun.
Makroekonomi 67
4. Kadar diskaun –  Bank pusat akan menaikkan  Bank pusat akan menurunkan
iaitu kadar bunga kadar diskaun. kadar diskaun.
yang dikenakan oleh  Ini menyebabkan kos untuk  Ini menyebabkan kos untuk
bank pusat kepada meminjam menjadi mahal. meminjam menjadi rendah.
bank perdagangan  Bank perdagangan akan  Bank perdagangan akan
apabila membuat memindahkan beban kos tadi menurunkan kadar bunga atas
pinjaman daripada dengan menaikkan kadar pinjaman kepada
bank pusat dalam bunga atas pinjaman kepada pelanggannya.
keadaan bank pelanggannya.  Kegiatan pinjaman akan
perdagangan  Kegiatan pinjaman akan meningkat.
menghadapi berkurangan.  Penawaran wang dipasaran
kekurangan rizab.  Penawaran wang dipasaran akan bertambah.
akan berkurangan.  Kadar bunga menurun.
5. Kadar bunga  Bank pusat akan menaikkan  Bank pusat akan menurunkan
semalaman – kadar kadar bunga semalaman. kadar bunga semalaman.
bunga yang dirujuk  Kos pinjaman yang tinggi akan  Kos pinjaman yang rendah
oleh bank pusat mengurangkan kegiatan akan meningkatkan kegiatan
untuk menentukan pinjaman dalam ekonomi. pinjaman dalam ekonomi.
kadar bunga  Penawaran wang akan  Penawaran wang akan
dipasaran. berkurangan. bertambah.
 Kadar bunga meningkat.  Kadar bunga menurun.
 Pelaburan menurun.  Pelaburan meningkat.
 Pendapatan negara turun.  Pendapatan negara meningkat.
Alat dasar kewangan kualitatif:

Kawalan kredit terpilih – Semasa Inflasi Semasa Deflasi/Pengangguran
Penentuan jenis kredit
yang perlu diberi
keutamaan.
i. Syarat margin – untuk  Syarat margin akan dinaikkan.  Syarat margin akan diturunkan.
kawal spekulasi  Pembelian saham dalam tunai  Pembelian saham dalam tunai
tinggi dan pinjaman untuk rendah dan pinjaman untuk
membeli saham rendah (80:20). membeli saham tinggi (20:80).
 Penawaran wang berkurangan.  Penawaran wang bertambah.
 kadar bunga naik.  Kadar bunga turun.
 Pelaburan turun.  Pelaburan naik.
Makroekonomi 68
ii. Kredit ansuran –  Bayaran pendahuluan minimum  Bayaran pendahuluan minimum

kemudahan orang dinaikkan. diturunkan.
ramai membeli  Tempoh bayaran balik  Tempoh bayaran balik
barang tahan lama pinjaman dipendekkan. pinjaman dipanjangkan.
secara kredit.  Penawaran wang akan  Penawaran wang akan
berkurangan. bertambah.
iii. Kawalan keatas gadai  Mengetatkan syarat gadai janji  Melonggarkan syarat gadai
janji – Peminjam untuk menyukarkan orang janji untuk mengalakkan orang
membuat gadai janji ramai membeli aset tetap. ramai membeli aset tetap.
atas pinjaman yang  Penawaran wang akan  Penawaran wang akan
dibuat berkurangan. bertambah.
Pujukan Moral –  Bank pusat memujuk bank  Bank pusat memujuk bank
perbincangan bank perdagangan mengurangkan perdagangan meningkatkan
pusat dengan bank memberi pinjaman tidak pinjaman.
perdagangan. produktif.  Penawaran wang akan
 Penawaran wang akan bertambah.
berkurangan.  Kadar bunga menurun.
Makroekonomi 69
PANDUAN MENJAWAB:

1 (a) Berikan maksud wang. [2]
(b) Terangkan fungsi wang yang berikut, dan huraikan bagaimana inflasi menjejaskan
fungsi tersebut.
(i) Alat perantaraan pertukaran [4]
(ii) Alat penyimpanan nilai [4]
CADANGAN JAWAPAN :
1 (a) Wang ialah satu alat atau benda yang diterima umum sebagai alat perantaraan atau alat
pertukatan.
(b) (i) Alat perantaraan pertukaran

 Wang digunakan untuk membeli barang dan perkhidmatan. Inflasi akan menyebabkan
nilai mata wang menurun. Kuasa beli pengguna menurun. Masyarakat akan lebih suka
menukarkan barang dengan barang.
(ii) Alat penyimpan nilai

 Wang sebagai alat penyimpan kekayaan. Inflasi akan menyebabkan nilai wang akan
berkurangan. Nilai aset tetap akan meningkat. Ini akan mendorong orang ramai
menyimpan harta dalam bentuk aset seperti bangunan, rumah dan tanah.
2 Andaikan bahawa nisbah rizab berkanun dalam suatu ekonomi ialah 10%. Mengapakah [10]
penciptaan kredit tidak meningkat sebanyak 10 kali ganda daripada pertambahan deposit
semasa?
CADANGAN JAWAPAN :
(i) Kebocoran wang tunai
 Terdapat penyimpan yang menggunakan wang tunai berbanding dengan cek untuk
tujuan urus niaga. Ini akan mengurangkan jumlah deposit semasa di bank dan
mengurangkan proses penciptaan kredit
(ii) Dasar bank untuk menjaga keteguhan bank

 Bank mencatu kredit, lebihan rizab bank bertambah dan mengurangkan proses
penciptaan kredit.
(iii) Syarat cagaran / syarat pinjaman yang ketat

 Jika individu tidak mampu menyediakan cagaran, jumlah pinjaman akan berkurangan
seterusnya mengekang penciptaan kredit.
(iv) Kekurangan minat meminjam oleh masyarakat

 Mengurangkan jumlah pinjaman, lebihan rizab bank bertambah dan mengurangkan
proses penciptaan kredit.
(v) Keadaan ekonomi dan politik yang tak stabil

 Mengurangkan jumlah pinjaman, lebihan rizab bank bertambah dan mengurangkan
proses penciptaan kredit.
3 (a) Huraikan maksud permintaan wang untuk tujuan spekulasi dan jelaskan mengapa
keluk permintaan bercerun negatif. [4]
(b) Dengan menggunakan gambar rajah, jelaskan kesan peningkatan permintaan wang
untuk tujuan urus niaga terhadap kadar bunga. [6]
Makroekonomi 70
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Maksud permintaan wang untuk tujuan spekulasi :
 Permintaan wang untuk memperoleh keuntungan modal dengan cara membeli aset
kewangan seperti bon semasa harga rendah (kadar bunga tinggi) dan menjual bon pada
harga tinggi (kadar bunga rendah).
 Permintaan wang untuk tujuan spekulasi bergantung pada kadar bunga secara negatif.
Semasa kadar bunga tinggi (harga bon rendah), permintaan wang untuk spekulasi
adalah rendah kerana banyak wang telah digunakan untuk membeli bon.
 Semasa kadar bunga rendah (harga bon tinggi), permintaan wang untuk spekulasi
adalah tinggi kerana orang ramai telah menjual bon dan memegang wang tunai.
(b) Kesan peningkatan permintaan wang terhadap kadar bunga

Kadar bunga
MS0
r1
Md1
r0 Md0
0 W0 Kuantiti wang
 Keseimbangan asal – Apabila MS0 = Md0 di titik persilangan pada kadar bunga r0.
 Permintaan terhadap wang terdiri daripada permintaan wang untuk urus niaga yang
akan menambahkan permintaan wang keseluruhannya. Ini akan menyebabkan
peralihan keluk Md0 beralih dari keluk Md0 ke Md1.
 Pada kadar bunga r0, permintaan wang melebihi penawaran wang, orang ramai jual
bon, harga bon turun bererti kadar bunga naik.
 Proses ini berterusan hingga keseimbangan baru tercapai pada kuantiti wang Md1 = MS0
dan r0 meningkat ke r1.
4 Jelaskan bagaimana lima alat dasar kewangan kuantitatif boleh dilaksanakan oleh bank
pusat untuk mengurangkan bekalan wang dalam negara. [10]
CADANGAN JAWAPAN :
Langkah mengawal bekalan wang :
(i) Menjual bon melalui operasi pasaran terbuka
 Rizab bank perdagangan berkurangan, keupayaan bank perdagangan memberi
pinjaman berkurangan atau penciptan kredit berkurangan, deposit berkurangan, bekalan
wang berkurangan.
(ii) Meningkatkan nisbah rizab berkanun

pinjaman berkurangan atau penciptaan kredit berkurangan, deposit semasa
berkurangan, bekalan wang berkurangan.
(iii) Meningkatkan kadar bank/kadar diskaun

 Kadar bunga pinjaman bank perdagangan kepada orang ramai meningkatkan kos
pinjaman orang ramai atau jumlah pinjaman orang ramai berkurangan atau penciptaan
kredit berkurangan, deposit berkurangan, bekalan wang berkurangan.
Makroekonomi 71
(iv) Meningkatkan nisbah rizab tunai minimum

pinjaman berkurangan atau penciptaan kredit berkurangan, deposit berkurangan,
bekalan wang berkurangan.
(v) Funding
 Memanjangkan tempoh matang surat jaminan kerajaan, keupayaan bank perdagangan
memberi pinjaman berkurangan, penciptaan kredit berkurangan, pinjaman
berkurangan.

1. Jadual di bawah menunjukkan bekalan wang M1, Keluaran Dalam Negara Kasar pada harga
tetap dan Indeks Harga Pengguna di Malaysia dari tahun 2008 hingga tahun 2011
Tahun Bekalan Wang KDNK benar Indeks Harga

M1 (RM juta) (RM juta) Pengguna
2008 78 216.4 209 538 133.7
2009 80 728.2 210 480 137.8
2010 89 071.5 219 342 140.3
2011 92 628.3 226 201 148.2
(Ubahsuai dari sumber : Jabatan Perangkaan Malaysia)
Berdasarkan jadual di atas, jawab soalan-soalan berikut.

(a) Apakah yang di maksudkan dengan indeks harga? [1]
(b) Apakah maksud bekalan wang M1? Jelaskan kompenan bekalan wang M1? [2]
(c) Hitung :
i. Kadar pertumbuhan bekalan wang M1 pada tahun 2009,2010 dan 2011.
ii. Kadar inflasi pada tahun 2009,2010 dan 2011 [4]
(d) Berdasarkan jawapan anda di atas, adakah ianya bersesuaian dengan rumusan Teori
Kuantiti Wang Fisher? Jelaskan sebabnya. [3]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) Indeks harga ialah data yang menunjukkan kadar perubahan purata harga sekumpulan
barang yang dapat mengambarkan perubahan harga berbanding harga tahun asas.
(b) Bekalan wang M1 ialah wang dalam edaran dan deposit semasa.
Kompenan meliputi wang syiling, wang kertas dan deposit semasa.
(c) (i) Kadar pertumbuhan bekalan wang M1.

M1 tahun semasa −M1 tahun sebelumnya
M1 tahun sebelumnya
× 100
2009 = 3.21%
2010 = 10.33%
2011 = 3.99%
(ii) Kadar inflasi

IHP tahun semas − IHP tahun sebelumnya
IHP tahun sebelumnya
× 100
2009 = 3.07%
2010 = 1.81%
2011 = 5.63%
Makroekonomi 72
(d) Tidak sesuai dengan Teori Kuantiti Wang Fisher.

Sebab : Teori Kuantiti Wang Fisher menyatakan peratus pertambahan bekalan wang adalah
sama kadarnya dengan peratus perubahan harga. Berdasarkan pengiraan yang diperolehi
ianya tidak menepati dengan rumusan teori tersebut.
SOALAN PENGAYAAN :
BAHAGIAN A (SOALAN ANEKA PILIHAN) :

“Wang dapat mengatasi masalah memiliki barang mudah rosak”
1. Berdasarkan pernyataan di atas,apakah fungsi wang.
A wang sebagai alat pengukur nilai
B wang sebagai alat penyimpan nilai
C wang sebagai alat bayaran tertunda
D wang sebagai alat perantaraan pertukaran
2. Apakah yang dimaksudkan dengan nilai wang?

A Kadar pertukaran antara satu mata wang dengan mata wang yang lain
B Unit mata wang lain yang sama nilainya dengan mata wang tersebut
C Jumlah barang dan perkhidmatan yang dapat dibeli dengan wang tersebut
D Nilai emas yang digunakan sebagai sandaran semasa mencetak wang tersebut
3. Urus niaga kredit berkembang pesat kerana wang befungsi sebagai alat
A pengukur unit
B penyimpan nilai
C pembayaran tertunda
D perantaraan pertukaran
4. Komponen utama bekalan wang M2 di Malaysia terdiri daripada

A mata wang dalam edaran dan wang hampir
B mata wang dalam edaran dan deposit semasa
C mata wang dalam edaran, deposit semasa dan wang hampir
D wang syiling, wang kertas, deposit semasa dan deposit tetap
5. Jadual berikut menunjukkan indeks harga pengguna pada pelbagai tahun bagi sebuah ekonomi.
Tahun Indeks harga pengguna

2006 100
2007 98
Berdasarkan jadual, hitung peratus perubahan nilai wang pada tahun 2007.
A nilai wang bertambah sebanyak 2.00%
B nilai wang bertambah sebanyak 2.04%
C nilai wang merosot sebanyak 5.00%
D nilai wang merosot sebanyak 5.26%
6. Sebuah bank perdagangan memperoleh tambahan simpanan semasa sebanyak RM50 000 dan
kadar cadangan minimum adalah 10%. Sekiranya semua lebihan cadangan dipinjamkan oleh bank
berkenaan, berapakah pertambahan wang yang akan diwujudkan setelah tiga peringkat?
A RM 40 500
B RM 135 000
C RM 400 000
D RM 500 000
Makroekonomi 73
7. Jadual berikut menunjukkan aset dan liabiliti sebuah bank perdagangan
Aset RM Liabiliti RM
Wang tunai 250 Deposit semasa 1 500
Bil-bil jangka pendek 150 Modal 500
Pinjaman jangka panjang 800
Pelaburan 800
2000 2000
Berapakah nisbah kecairan tersebut?
A 12.50%
B 16.67%
C 20.00%
D 26.67%
8. Jika nisbah rizab ialah 10%, berapakah jumlah tambahan kredit yang dapat dicipta oleh satu
sistem bank daripada satu deposit baru sebanyak RM100 juta?
A RM100 juta
B RM450 juta
C RM500 juta
D RM900 juta
9. Berikut merupakan maklumat tentang wang sesebuah ekonomi

Penawaran wang (M) = RM300 juta
Jumlah urusniaga (T) = RM 400 juta
Halaju edaran wang (V) = 5
Dengan menggunakan Teori Kuantiti wang, berapakah pertambahan harga apabila penawaran
wang bertambah sebanyak 20% ?
A RM0.75
B RM3.75
C RM4.50
D RM5.55
10. Mengikut Teori Kuantiti Wang Fisher, jika jumlah urusniaga, T = 400 unit, halaju wang, V = 5,
dan bekalan wang, M = RM320. Apabila bekalan wang berkurang sebanyak 25%, maka tingkat
harga akan berubah daripada
A RM4 kepada RM3
B RM3 kepada RM4
C RM5 kepada RM4
D RM4 kepada RM5
11. Yang manakah antara berikut bukan merupakan tujuan memegang wang menurut Keynes?
A Untuk awasan
B Untuk tabungan
C Untuk spekulasi
D Untuk urus niaga
12. Mengikut Teori Keutamaan Kecairan Keynes, manakah antara berikut akan menyebabkan
kenaikan kadar bunga?
A Harga bon meningkat
B Halaju wang menurun
C Penawaran wang berkurangan
D Tingkat harga umum meningkat
Makroekonomi 74
13. Dalam sebuah ekonomi tertutup, harga purata setiap jenis barang ialah RM10, jumlah urus niaga
250 unit, dan halaju pusingan wang ialah 2.
Jumlah bekalan wang dalam ekonomi tersebut ialah
A RM500
B RM1000
C RM1250
D RM5000
14. Mengikut Teori Keutamaan Kecairan Keynes, sejauh mana bekalan wang akan meningkatkan
keluaran negara bergantung pada
A kecerunan keluk kecekapan modal sut sahaja
B kecerunan keluk permintaan wang, pelaburan dan fungsi perbelanjaan agregat
C kecerunan fungsi perbelanjaan agregat sahaja.
D ciri-ciri pilihan kecairan masyarakat
15. Masyarakat lebih mengutamakan pilihan memegang bon daripada memegang wang sekiranya
mereka menjangka
A Indeks harga pengguna naik
B Indeks harga pengguna tidak berubah
C kadar bunga akan naik
D kadar bunga akan turun
16. Mengikut Teori Keutamaan Kecairan Keynes, penambahan penawaran wang boleh meningkatkan
pendapatan negara melalui proses
A menurunkan kadar bunga, meningkatkan pelaburan dan seterusnya meningkatkan pendapatan
negara.
B menurunkan kadar bunga, menurunkan pelaburan dan seterusnya meningkatkan pendapatan
negara.
C menaikkan kadar bunga, menambahkan tabungan, meningkatkan modal pelaburan dan
seterusnya meningkatkan pendapatan negara.
D menaikkan harga, menambahkan pengeluaran dan seterusnya meningkatkan pendapatan
negara.
17. Antara yang berikut, yang manakah yang menunjukkan fungsi bank pusat sebagai bank kepada
bank-bank perdagangan?
A Pengurus hutang negara
B Pemberi pinjaman terakhir
C Pelaksana Dasar Kewangan
D Pengeluar mata wang negara
18. Tujuan Bank Negara Malaysia menjual surat jaminan kerajaan di pasaran terbuka adalah untuk
A mengurangkan penawaran wang dan menaikkan kadar bunga
B menurunkan penawaran wang dan menurunkan kadar bunga
C menaikkan penawaran wang dan menaikkan kadar bunga
D menaikkan penawaran wang dan menurunkan kadar bunga
19. Antara yang berikut, manakah langkah yang dapat melonggarkan dasar kewangan?
A Menaikkan kadar bunga
B Menurunkan kadar bunga
C Menaikkan nisbah cadangan tunai
D Menggalakkan individu membeli sijil-sijil simpanan premium
20. Tujuan Bank Negara Malaysia menjual surat jaminan kerajaan di pasaran terbuka adalah untuk
A mengurangkan penawaran wang dan menaikkan kadar bunga
B mengurangkan penawaran wang dan menurunkan kadar bunga
Makroekonomi 75
C menambahkan penawaran wang dan menaikkan kadar bunga

D menambahkan penawaran wang dan menurunkan kadar bunga
21. Jadual di bawah ini menunjukkan bekalan wang sesebuah negara pada tahun 2011.
Mata Wang Dalam Edaran Deposit Semasa Wang Hampir
(RM juta) (RM juta) (RM juta)
25 000 50 000 180 000
Berapakah sumbangan M1 kepada M2 pada tahun 2011?
A 9.80%
B 27.78%
C 29.41%
D 33.33%
22. Perambahan dalam penawaran wang akan menyebabkan

A Kadar bunga naik dan keseimbangan pendapatan negara turun
B Kadar bunga turun dan keseimbangan pendapatan negara naik
C Kadar bunga naik dan keseimbangan pendapatan negara turut naik
D Kadar bunga turun dan keseimbangan pendapatan negara turut turun
23. Menurut Teori Keutamaan Kecairan Keynes, kesan perubahan penawaran wang terhadap
ekonomi bermula dengan perubahan
A Pelaburan
B Nilai wang
C Kadar bunga
D Tingkat harga
1 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan bekalan wang M1 dan M2 ? [2]

(b) Dengan menggunakan gambar rajah yang sesuai, terangkan kesan pertambahan bekalan wang
ke atas kadar bunga, pelaburan, perbelanjaan agregat dan pendapatan negara? [8]
2 (a) Dengan bantuan gambar rajah, terangkan bagaimana permintaan wang dalam ekonomi
diterbitkan? [6]
(b) Tunjukkan kesan peningkatan permintaan wang ke atas kadar bunga keseimbangan di
pasaran? [4]
3 Terangkan proses penciptaan wang yang berlaku apabila seorang pelabur memasukkan wang tunai
sebanyak RM10 000 sebagai simpanan semasa di sebuah bank perdagangan. [10]
4 (a) Huraikan bagaimana faktor berikut menghadkan preses penciptan kredit

(i) Keperluan cagaran.
(ii) Keinginan orang ramai memegang wang tunai [4]
(b) Jelaskan bagaimana kenaikan nisbah rizab berkanun dapat mempengaruhi kegiatan ekonomi?
[6]
Makroekonomi 76
5 Jadual di bawah menunjukkan kunci kira-kira sebuah bank perdagangan di Malaysia.
Aset RM juta Liabiliti RM juta

Rizab 15 000 Deposit semasa 60 000
Pinjaman 40 000 Modal 5 000
Hartanah 2 000
Pelaburan 8 000
Jumlah 65 000 65 000
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan nisbah rizab tunai dan nisbah rizab berkanun. [2]
(b) (i) Jika nisbah rizab ialah 20%, berapakah lebihan rizab bank tersebut. [2]
(ii) Tunjukkan perubahan kunci kira-kira bank tersebut jika semua lebihan rizab itu dipinjamkan.
[2]
(iii) Hitung jumlah pinjaman dan jumlah tambahan bekalan bekalan wang dalam ekonomi selepas
proses penciptaan kredit berlaku. [4]
Makroekonomi 77
BAB 5 : PERDAGANGAN DAN KEWANGAN ANTARABANGSA
NOTA PADAT :
5.1 Sebab Wujud Perdagangan Antarabangsa
(a) Takrif Perdagangan Antarabangsa

 Perdagangan yang melibatkan eksport dan import barang dan perkhidmatan antara sebuah
negara dengan negara lain.
(b) Sebab Wujud Perdagangan Antarabangsa

1. Perbezaan Anugerah Faktor Pengeluaran
 Berbeza bagi setiap negara seperti tanah, iklim dan penduduk.
 Contoh : di Malaysia, iklim dan tanahnya sesuai untuk tanaman kelapa sawit,
manakala Amerika Syarikat iklim dan tanahnya sesuai untuk tanaman gandum.
 Perdagangan antarabangsa membolehkan sesebuah negara mengeksport keluaran
mereka dan mengimport barang yang tidak dapat dikeluarkan.
2. Perbezaan Cita Rasa

 Cita rasa meningkat jika taraf hidup meningkat.
 Ini menyebabkan permintaan barang dan perkhidmatan import meningkat.
3. Perbezaan Teknologi
 Negara yang mempunyai kepakaran teknologi yang tinggi akan mengkhusus dalam
pengeluaran barang yang berintensifkan modal.
 Contoh : Amerika Syarikat mengeluarkan kapal terbang. Jadi Amerika Syarikat dapat
mengeksportnya ke negara yang tiada kepakaran teknologi tersebut.
4. Perbezaan Kemahiran Buruh

 Perbezaan kemahiran buruh mempengaruhi corak kegiatan ekonomi dan jenis barang
yang dikeluarkan.
 Contoh : buruh Malaysia mahir dalam sektor pertanian dan mengeluarkan hasil
pertanian. Sebaliknya buruh Jepun mahir dalam sektor pembuatan, maka
mengeluarkan barang siap.
(c) Faedah Yang Diperoleh Daripada Perdagangan Antarabangsa

 Mendapat barang yang tidak dikeluarkan dalam negara
 Meluaskan pasaran
 Menikmati faedah pengkhususan
 Mempelbagaikan pilihan pengguna
 Pemindahan teknologi dan teknik pengeluaran
5.2 Faedah Pengkhususan

 Faedah pengkhususan yang boleh diperoleh dalam perdagangan antarabangsa ialah faedah
mutlak dan faedah berbanding.
 Faedah mutlak dan faedah berbanding yang dinikmati adalah berdasarkan andaian :
(i) Hanya dua buah negara yang berdagang
(ii) Hanya dua jenis barang dikeluarkan
(iii) Hanya dua unit faktor pengeluaran bagi setiap negara
(iv) Harga relatif atau kos lepas kedua-dua barang adalah malar
(v) Kedua-dua negara telah mencapai tingkat guna tenaga penuh
(vi) Kedua-dua negara menjalankan perdagangan bebas tanpa sekatan
(vii) Tiada kos pengangkutan dalam menjalankan perdagangan
Makroekonomi 78
(a) Faedah Mutlak

 Merupakan keuntungan yang diperoleh sesebuah negara kerana mengkhusus dalam
pengeluaran yang lebih cekap berbanding negara lain.
Jadual 5.1 Pengeluaran sebelum pengkhususan

Negara Beras (kg) Getah (kg)
Malaysia 20 50
Vietnam 50 20
Jumlah 70 70
 Seorang buruh di Malaysia boleh mengeluarkan 20 kg beras dan seorang buruh lagi boleh
mengeluarkan 50 kg getah, manakala seorang buruh di Vietnam boleh mengeluarkan 50 kg
beras dan seorang buruh lagi boleh mengeluarkan 20 kg getah dengan jumlah pengeluaran
dunia sebanyak 70 kg beras dan 70 kg getah.
 Malaysia mempunyai faedah mutlak dalam pengeluaran getah kerana seorang buruh di
Malaysia boleh mengeluarkan lebih banyak getah (50 kg) berbanding seorang buruh di
Vietnam (20 kg)
 Vietnam mempunyai faedah mutlak dalam pengeluaran beras kerana seorang buruh di
Vietnam boleh mengeluarkan lebih banyak beras (50 kg) berbanding seorang buruh di
Malaysia (20kg)
 Selepas pengkhususan, kedua-dua faktor pengeluaran (buruh) di Malaysia akan mengeluarkan
getah sebanyak 100 kg (50 kg X 2) manakala Vietnam akan mengeluarkan beras sebanyak
100 kg (50kg X 2). Pengeluaran dunia meningkat kepada 100 kg beras dan 100 kg getah
seperti dalam Jadual 5.2.
Jadual 5.2 Pengeluaran selepas pengkhususan

Malaysia 0 100
Vietnam 100 0
Jumlah 100 100
 Harga relatif atau kos lepas beras dan getah di Malaysia dan Vietnam boleh dikira seperti
berikut:
Jadual 5.3 Pengiraan harga relatif atau kos lepas

Negara Beras (B) (kg) Getah (G) (kg)
Malaysia 20 kg B : 50 kg G 50 kg G : 20 kg B
50 20
1 kg B : 1 kg G :
20 50
1 kg B : 2.5 kg G 1 kg G : 0.4 kg B
Vietnam 50 kg B : 20 kg G 20 kg G : 50 kg B
20 50
1 kg B : 1 kg G :
50 20
1 kg B : 0.4 kg G 1 kg G : 2.5 kg B
 Oleh itu, perdagangan kedua-dua negara boleh berlaku pada kadar pertukaran seperti berikut
1 kg beras = 0.4 kg getah hingga 2.5 kg getah
 Andaikan kedua-dua negara bersetuju pada kadar pertukaran
1 kg beras = 1 kg getah
 Kedua-dua negara bersetuju untuk mengeksport separuh daripada keluaran mereka seperti
dalam Jadual 5.4.
Makroekonomi 79
Jadual 5.4 Penggunaan selepas perdagangan

Malaysia 50 50
Vietnam 50 50
Jumlah 100 100
(Kadar pertukaran : 1 kg beras = 1 kg getah)
 Dengan kadar pertukaran 1:1, Malaysia akan mengeksport sebanyak 50 kg getah ke Vietnam,
manakala baki 50 kg akan digunakan di dalam negeri. Jumlah pengeluaran getah dunia ialah
100 kg.
 Dengan mengimport 50 kg getah, Vietnam akan mengeksport sebanyak 50 kg beras ke
Malaysia manakala baki 50 kg akan digunakan dalam negeri. Jumlah pengeluaran beras dunia
ialah 100 kg.
 Selepas perdagangan, kedua-dua negara memperoleh keuntungan kerana mendapat tambahan
30 kg beras dan 30 kg getah jika berbanding sebelum pengkhusus dalam Jadual 5.1. Jumlah
pengeluaran dunia bagi beras dan getah juga bertambah daripada 70 kg kepada 100 kg.
(b) Faedah Berbanding

 Merupakan keuntungan yang diperoleh oleh sesebuah negara kerana mengkhusus dalam
pengeluaran yang harga relatif atau kos lepasnya lebih rendah berbanding dengan negara
lain.
Kaedah Jadual
 Jadual 5.5 menunjukkan pengeluaran kereta dan televisyen di negara Jepun dan Perancis.
 Perancis mempunyai faedah mutlak dalam pengeluaran kereta dan televisyen kerana buruh di
Perancis boleh mengeluarkan kereta dan televisyen yang lebih banyak, iaitu 40 unit kereta
dan 300 unit televisyen berbanding buruh di Jepun hanya boleh mengeluarkan 20 unit kereta
dan 250 unit televisyen.
Jadual 5.5 Pengeluaran sebelum pengkhususan

Negara Kereta (unit) Televisyen (unit)
Jepun 20 250
Perancis 40 300
Jumlah 60 550
 Untuk menjalankan perdagangan antara bangsa, kedua-dua negara perlu mengira harga relatif
atau kos lepas kereta dan televisyen seperti berikut:
Jadual 5.6 Pengiraan harga relatif atau kos lepas

Negara Kereta (K) (unit) Televisyen (T) (unit)
Jepun 20 unit K = 250 unit T 250 unit T = 20 unit K
250 20
1 unit K = 1 unit T =
20 250
1 unit K = 12.5 T 1 unit T = 0.08 K
Perancis 40 unit K = 300 unit T 300 unit K = 40 unit T
300 40
1 unit K = 1 unit K =
40 300
1 unit K = 7.5 T 1 unit T = 1.33 K
 Ini bermakna televisyen lebih murah di Jepun kerana lebih banyak televisyen dikeluarkan di
Jepun (12.5 unit) berbanding Perancis (7.5 unit) bagi setiap unit kereta.
 Oleh itu, Jepun mengkhusus dalam pengeluaran televisyen dan Perancis mengkhusus dalam
pengeluaran kereta seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 5.7.
Makroekonomi 80

Jepun 0 500
Perancis 80 0
Jumlah 80 500
 Selepas pengkhususan, kedua-dua faktor pengeluaran (buruh) di Jepun akan digunakan untuk
mengeluarkan televisyen sebanyak 500 unit (250 unit x 2), manakala Perancis akan
mengeluarkan kereta sebanyak 80 unit (40 unit x 2). Pengeluaran dunia menjadi 80 unit kereta
dan 500 unit televisyen seperti ditunjukkan Jadual 5.7.
 Kedua-dua negara boleh menjalankan perdagangan pada kadar pertukaran 1 unit kereta = 7.5
unit televisyen hingga 12.5 unit televisyen.
 Andaikan kedua-dua negara bersetuju pada kadar pertukaran 1 unit kereta = 10 unit
televisyen.
 Andaikan Perancis mengeksport sebanyak 30 unit kereta ke Jepun dan menggunakan baki 50
unit kereta dalam negeri.
 Dengan kadar pertukaran 1:10, Jepun akan mengeksport sebanyak 300 unit televisyen ke
Perancis (30 unit kereta x 10) manakala baki 200 unit televisyen akan digunakan di dalam
negeri seperti dalam Jadual 5.8.

Jepun 30 200
Perancis 50 300
Jumlah 80 500
 Jika dibandingkan Jadual 5.5 (pengeluaran sebelum pengkhususan) dengan Jadual 5.8
(penggunaan selepas perdagangan), perdagangan antarabangsa telah menguntungkan Perancis
kerana penggunaan kereta telah bertambah sebanyak 10 unit selepas perdagangan, iaitu
daripada 40 unit kepada 50 unit kereta, manakala penggunaan televisyen tidak berubah, iaitu
tetap 300 unit.
 Manakala Jepun mendapat tambahan 10 unit kereta, iaitu dari 20 unit kepada 30 unit, tetapi
pengurangan dalam penggunaan televisyen sebanyak 50 unit, iaitu dari 250 unit kepada 200
unit.
 Walaupun Jepun kurang 50 unit televisyen, tetapi tambahan 10 unit kereta sama nilainya
dengan 100 unit televisyen di Jepun (10 unit kereta x 10). Ini bermakna Jepun juga mendapat
keuntungan dalam kedua-dua keluaran.
Kaedah Rajah (KKP)

 Rajah 5.1 Paksi X menunjukkan keluaran kereta dan paksi Y menunjukkan keluaran
televisyen.
 Rajah 5.1 (a) menunjukkan KKP Jepun dan Rajah 5.1 (b) menunjukkan KKP Perancis.
 Sekiranya Jepun menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk mengeluarkan kereta,
sebanyak 40 unit kereta dikeluarkan ditunjukkan oleh titik A.
 Sebaliknya, sekiranya Jepun menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk
mengeluarkan televisyen, sebanyak 500 unit televisyen dikeluarkan, ditunjukkan oleh titik B.
 Titik AB merupakan KKP Jepun untuk mengeluarkan kereta dan televisyen ditunjukkan
dalam Rajah 5.1 (a).
 Titik J0 menunjukkan pengeluaran Jepun sebelum pengkhususan, iaitu 20 unit kereta dan 250
unit televisyen.
 Sekiranya Perancis menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk mengeluarkan kereta,
sebanyak 80 unit kereta dikeluarkan ditunjukkan oleh titik C.
Makroekonomi 81
 Sebaliknya, sekiranya Perancis menggunakan kedua-dua faktor pengeluaran untuk

mengeluarkan televisyen, sebanyak 600 unit televisyen dikeluarkan, ditunjukkan oleh titik D.
 Titik CD merupakan KKP Perancis untuk mengeluarkan kereta dan televisyen ditunjukkan
dalam Rajah 5.1 (b).
 Titik A0 menunjukkan pengeluaran Perancis sebelum pengkhususan, iaitu 40 unit kereta dan
300 unit televisyen.
Rajah 5.1 : Keluk Kemungkinan Pengeluaran

Televisyen Televisyen
(unit) (unit)
500B 800 D1
600 D
250 J0
200 J1 A0 A1
300
A A1
Kereta C Kereta
0 20 30 0
(unit) 40 50 (unit)
(a)Jepun (b)Perancis
 Ini bermakna Perancis mempunyai faedah mutlak dalam kedua-dua pengeluaran, iaitu kereta
dan televisyen kerana seorang buruh di Perancis dapat mengeluarkan lebih banyak kereta (40
unit) berbanding seorang buruh di Jepun (30 unit).
 Manakala dalam pengeluaran televisyen, seorang buruh di Perancis dapat mengeluarkan lebih
banyak televisyen (300 unit) berbanding seorang buruh di Jepun (250 unit).
 Untuk menjalankan perdagangan, kedua-dua negara perlu mengira harga relatif atau kos lepas
kedua-dua barang. Di Jepun, 1 unit kereta = 12.5 unit televisyen, manakala di Perancis, 1 unit
kereta = 7.5 unit televisyen (Lihat pengiraan dalam kaedah jadual (Jadual 5.6).
 Ini bermakna televisyen lebih murah di Jepun manakala kereta lebih murah di Perancis.
 Oleh itu, Jepun akan mengkhusus dalam pengeluaran televisyen dan mengeluarkan sebanyak
500 unit televisyen ditunjukkan oleh titik B.
 Manakala Perancis akan mengkhusus dalam pengeluaran kereta dan mengeluarkan sebanyak
80 unit kereta ditunjukkan oleh titik C.
 Untuk menjalankan perdagangan, kedua-dua negara perlu melihat kadar perdagangan kedua-
dua negara, iaitu 1 unit kereta = 7.5 unit televisyen hingga 12.5 unit televisyen (Lihat
pengiraan dalam kaedah jadual).
 Andaikan kedua-dua negara bersetuju pada kadar pertukaran 1 unit kereta = 10 unit
televisyen.
 Andaikan Perancis mengeksport kereta sebanyak 30 unit ke Jepun dan baki 50 unit lagi
digunakan dalam negeri.
 Dengan kadar pertukaran 1:10, Jepun akan mengeksport sebanyak 300 unit televisyen ke
Perancis (30 kereta x 10), manakala baki 200 unit televisyen akan digunakan dalam negeri.
 Penggunaan Jepun selepas perdagangan ditunjukkan oleh titik J 1 dalam Rajah 5.1 (a), iaitu 30
unit kereta yang diimport dari Perancis dan 200 unit televisyen yang digunakan dalam negeri.
 Penggunaan Perancis selepas perdagangan ditunjukkan oleh titik A1 dalam Rajah 5.1 (b), iaitu
50 unit kereta dan 300 unit televisyen.
 Kedua-dua negara memperoleh keuntungan ditunjukkan oleh peralihan KKP ke kanan.
 KKP Jepun beralih daripada AB ke A1 B, manakala KKP Perancis beralih dari CD ke CD1.
Makroekonomi 82
5.3 Sekatan Perdagangan Antarabangsa

(a) Kesan negatif perdagangan antarabangsa terhadap ekonomi
 Persaingan kepada industri muda
 Imbangan pembayaran negatif
 Lambakan
(b) Tujuan sekatan perdagangan antarabangsa

1. Melindungi industri muda
 Industri muda tidak mampu bersaing dari segi kos, harga dan kualiti.
 Perlindungan dapat meningkatkan pengeluaran dan kecekapan firma.
2. Melindungi industri strategik / penting

 Industri ini penting untuk keselamatan negara seperti industri makanan dan
keselamatan.
 Perlindungan menyebabkan harga relatif barang import mahal dan kos pengeluaran
firma berkurangan dengan pemberian subsidi.
3. Mengatasi imbangan pembayaran defisit

 Alat sekatan seperti tarif menyebabkan harga import meningkat
 Kuantiti import berkurang, nilai import berkurang dan eksport bersih meningkat.
 Imbangan pembayaran bertambah baik.
4. Mempelbagaikan ekonomi negara

 Sekatan perdagangan menggalakkan pengeluaran pelbagai sektor ekonomi, dan
mengurangkan pergantungan import.
5. Menghindari dasar lambakan

 Merupakan dasar pengimport menjual barangannya di luar negeri pada harga yang
sangat rendah.
 Ini memberi persaingan hebat kepada pengeluar tempatan yang menjual barangan
yang sama.
6. Meningkatkan guna tenaga / mengurangkan pengangguran

 Perdagangan bebas menyebabkan permintaan terhadap keluaran tempatan berkurang.
 Sekatan menyebabkan import berkurang. Pengurangan import menyebabkan
permintaan terhadap keluaran industri penggantian import meningkat.
 Industri tempatan berkembang dan permintaan terhadap buruh meningkat.
7. Menyekat kemasukan barang yang berbahaya atau menjejaskan kesihatan

 Sekatan perdagangan terhadap kemasukan barang sedemikian akan menyebabkan
kenaikkan harga import dan seterusnya, permintaan terhadap import akan
berkurangan.
 Contoh barang yang berbahaya atau menjejaskan kesihatan ialah senjata api, rokok
dan minuman keras.
8. Menggalakkan penggunaan keluaran tempatan

 Sekatan perdagangan akan menyebabkan harga import meningkat, permintaan import
berkurang dan permintaan barang tempatan meningkat.
Makroekonomi 83
(c) Alat Sekatan Perdagangan Antarabangsa

Alat Huraian
Tarif  cukai yang dikenakan terhadap barang import.
 harga barang import menjadi lebih mahal.
 permintaan terhadap import akan berkurangan.
Kuota  mengehadkan kuantiti maksimum yang boleh diimport
 Import yang dibawa masuk terhad kepada kuota yang dibenarkan
 Permintaan terhadap import akan berkurangan dan nilai import
menurun.
Embargo  Larangan kemasukan barang import dari sesebuah negara.
 Contoh : Malaysia tidak membenarkan sebarang import daripada
negara Israel.
 Nilai import akan menurun.
Kawalan pertukaran  Kerajaan mengehadkan pembelian mata wang asing untuk tujuan
asing import.
 Kuantiti import berkurang.
 Nilai import akan berkurangan.
Piawaian tertentu  Kerajaan menetapkan piawaian tertentu atas barang import bagi
atas barang import tujuan keselamatan dan kesihatan.
 barang yang tidak memenuhi piawaian dilarang masuk ke dalam
sesebuah negara.
 Permintaan terhadap import akan berkurangan.
 Nilai import turut berkurangan.
.
(d) Kesan Tarif
Rajah 5.2 Kesan Tarif
harga
Sd
P0 E
a G Sw + T
P2
↑T
b c F Sw
P1
Dd
0 Kuantiti
Q1 Q2 Q0 Q3 Q4
Keluk Sd dan Dd ialah keluk permintaan dan penawaran domestik.

Keluk Sw ialah keluk penawaran selepas perdagangan antarabangsa.
Keluk Sw + T ialah keluk penawaran selepas tarif.
Sebelum Perdagangan Antarabangsa

 Keseimbangan dicapai apabila keluk Sd bersilang dengan keluk Dd di titik E pada harga 0P0
dan kuantiti 0Q0 .
Selepas Perdagangan Antarabangsa

 Keluk penawaran antarabangsa ialah Sw berbentuk mendatar.
 Keseimbangan dicapai apabila keluk Sw bersilang dengan keluk Dd di titik F, pada harga 0P1
dan kuantiti 0Q4.
 Pada harga 0P1 , penawaran domestik (Sd ) ialah 0Q1 , manakala permintaan domestik (Dd )
ialah 0Q4 . Maka kuantiti diimport ialah Q1 Q4 .
Makroekonomi 84
Selepas tarif
 Andaikan kerajaan mengenakan tarif sebanyak P1 P2 seunit keluaran.
 Keluk penawaran beralih ke atas dari Sw ke Sw + T .
 Keseimbangan dicapai apabila keluk Sw + T bersilang dengan keluk Dd di titik G, pada harga
0P2 dan kuantiti Q3.
 Pada harga 0P2, Sd ialah 0Q2 dan Dd ialah 0Q3. Maka, kuantiti diimport ialah Q2 Q3.
Kesimpulan kesan tarif (Berdasarkan rajah)

Perkara Kesan
Harga Naik dari 0P1 ke 0P2 .
Kuantiti import Berkurangan daripada Q1Q4 kepada Q2 Q3.
Hasil kerajaan Pengenaan tarif mendatangkan hasil kepada
kerajaan, iaitu : Hasil kerajaan
= tarif per unit x kuantiti import
= P1P2 × Q2Q3
= abcG
Pengeluaran / penawaran domestik Meningkat daripada 0Q1 kepada 0Q2.
Penggunaan / permintaan domestik Berkurang daripada 0Q4 kepada 0Q3
Imbangan perdagangan Bertambah baik sebab import berkurangan.
(nilai eksport – nilai import)
Lebihan pengguna Berkurang sebanyak P1P2GF.
5.4 Kadar Pertukaran Asing

(a) Takrif
 Harga per unit mata wang asing dalam sebutan mata wang tempatan.
 Contoh : US$1.00 = RM4.00
 Juga merujuk kepada harga per unit mata wang tempatan dalam sebutan mata wang asing.
 Contoh : RM1.00 = US$0.25
(b) Menghitung pertukaran mata wang asing

 US$1.00 = RM4.00
RM 1.00
 RM1.00 = = US$0.25
US $4.00
(c) Faktor yang mempengaruhi permintaan dan penawaran pertukaran asing

1. Perubahan cita rasa masyarakat
 Apabila cita rasa rakyat tempatan lebih menggemari barang import, menyebabkan
permintaan terhadap barang import bertambah.
 Permintaan terhadap mata wang asing akan bertambah.
 Sebaliknya jika rakyat lebih menggemari barang tempatan, permintaan untuk mata
wang asing akan merosot.
2. Perubahan kadar bunga dan kadar pulangan pelaburan

 Kadar bunga dan kadar pulangan dalam negara secara relatif lebih rendah berbanding
luar negara menyebabkan modal dalam negeri mengalir keluar ke negara.
 Sebaliknya jika kadar bunga dan kadar pulangan dalam negara secara relatif lebih
tinggi berbanding luar negara menyebabkan modal dalam negeri mengalir masuk ke
dalam negara.
Makroekonomi 85
3. Perubahan tingkat harga umum

 Jika tingkat harga umum naik, iaitu wujud masalah inflasi dalam sesebuah negara,
harga eksport akan naik.
 Secara relatif, harga import menjadi lebih murah.
 Permintaan terhadap import akan bertambah.
4. Dasar kerajaan
 Jika dasar kerajaan mengenakan tarif terhadap barang import, harga import akan naik
dan permintaan terhadap import akan berkurangan.
 Permintaan terhadap mata wang asing akan berkurangan.
 Jika dasar kerajaan memberi subsidi terhadap barang eksport, kos pengeluaran akan
menurun dan harga eksport akan turun.
 Permintaan terhadap eksport akan meningkat.
 Penawaran terhadap mata wang asing akan meningkat.
5. Pertumbuhan ekonomi
 Jika pertumbuhan ekonomi sesebuah negara diikuti oleh pertambahan eksport,
penawaran mata wang asing akan bertambah.
6. Perubahan pendapatan negara

 Pendapatan negara meningkat, firma akan meningkatkan keluaran. Oleh itu
permintaan input yang diimport akan meningkat.
 Import meningkat dan permintaan terhadap mata wang asing meningkat.
 Sebaliknya, jika pendapatan negara menurun, firma akan mengurangkan keluaran dan
seterusnya mengurangkan permintaan input diimport.
 Import berkurang dan permintaan terhadap mata wang asing berkurang.
7. Perubahan harga barang eksport dan import

 Jika harga barang import secara relatif lebih murah berbanding harga barang
tempatan, permintaan terhadap barang import meningkat.
 Sebaliknya jika harga barang import relatif lebih mahal berbanding harga barang
tempatan, permintaan terhadap barang import berkurang.
 Permintaan mata wang asing akan berkurang.
Makroekonomi 86
(d) Penentuan Kadar Pertukaran Asing

Sistem Kadar Pertukaran Boleh Ubah Sistem Kadar Pertukaran Tetap
 Kadar pertukaran asing ditentukan oleh  Kadar pertukaran asing ditentukan oleh pihak
permintaan dan penawaran mata wang asing di kerajaan sesebuah negara melalui bank pusat.
pasaran.
 Keluk DD dan keluk SS terhadap dollar US  Keluk DD dan keluk SS terhadap dollar US
oleh rakyat Malaysia oleh rakyat Malaysia
RM RM
US$ US$ S
D Lebihan S D US$ dibeli oleh
penawaran US$ bank pusat
3.50 3.50 Terkurang
nilai RM
3.00 e0 3.00 e0
Terlebih
2.50 2.50 nilai RM
Lebihan D US$ dijual oleh D
S permintaan US$ S bank pusat
Kuantiti Kuantiti
0 Q1 Q0 Q2 0 Q1 Q0 Q2
US$ US$
 Kesimbangan pasaran mata wang asing dicapai  Kesimbangan pasaran mata wang asing
apabila keluk DD bersilang dengan keluk SS di dicapai apabila keluk DD bersilang dengan
titik e0 pada kadar pertukaran keluk SS di titik e0 pada kadar pertukaran
US$1.00=RM3.00 dan kuantiti dollar US US$1.00 = RM3.00 dan kuantiti dollar US
sebanyak 0Q0. sebanyak 0Q0.
 Pada kadar pertukaran asing US$1.00=RM3.50  Jika kerajaan menetapkan kadar pertukaran
 RM mengalami susut nilai. pada tingkat yang lebih tinggi, iaitu
 Wujud lebihan penawaran dollar US sebanyak US$1.00=RM3.50, nilai RM menurun
Q1Q2 . manakala nilai US$ meningkat.
 Kadar pertukaran asing cenderung menurun  Keadaan ini dinamakan terkurang nilai RM.
sehingga mencapai keseimbangan semula pada  Tindakan ini mewujudkan lebihan penawaran
kadar pertukaran US$1.00 = RM3.00. dollar US sebanyak Q1Q2
 Bank pusat akan membeli semua lebihan
dollar US.
 Kadar pertukaran kekal pada
US$1.00=RM3.50.
 Pada kadar pertukaran asing US$1.00=RM2.50  Jika kerajaan menetapkan kadar pertukaran
 RM mengalami naik nilai. asing pada tingkat yang lebih rendah, iaitu
 Wujud lebihan permintaan dollar US sebanyak US$1.00 = RM2.50, nilai RM meningkat
Q1Q2. manakala nilai US$ menurun.
 Kadar pertukaran asing cenderung meningkat  Keadaan ini dinamakan terlebih nilai RM.
sehingga mencapai keseimbangan semula pada  Tindakan ini mewujudkan lebihan permintaan
kadar pertukaran US$1.00 = RM3.00. dollar US sebanyak Q1Q2.
 Bank pusat akan menjual semua lebihan dollar
US.
 Kadar pertukaran kekal pada US$1.00=RM3.50
 Perubahan kadar pertukaran asing disebabkan  Perubahan kadar pertukaran asing disebabkan
perubahan dalam permintaan mata wang asing tindakan kerajaan melalui bank pusat.
dan penawaran mata wang asing.  Peningkatan nilai mata wang dinamakan
 Peningkatan nilai mata wang dinamakan naik revaluasi.
nilai.  Penurunan nilai mata wang dinamakan
 Penurunan nilai mata wang dinamakan susut devaluasi.
nilai.
Makroekonomi 87
(e) Faktor Yang Mempengaruhi Perubahan Kadar Pertukaran Asing

(i) Perubahan pendapatan negara
(ii) Perubahan cita rasa masyarakat
(iii) Perubahan harga eksport dan import
(iv) Inflasi
(v) Peningkatan pelancongan
(vi) Peningkatan bilangan pelajar yang melanjutkan pelajaran di luar negeri
(vii) Perubahan kadar bunga dan kadar pulangan pelaburan
(viii) Pertumbuhan ekonomi
(g) Konsep Devaluasi

 Devaluasi ialah tindakan kerajaan menurunkan nilai mata wang negara berbanding mata
wang asing.
 Contoh,
Kadar pertukaran asing asal  USD1 = RM2.50
Kadar pertukaran asing baharu  USD1 = RM3.00
 Kesan devaluasi, nilai RM turun berbanding dengan USD.
 Harga eksport menjadi relatif lebih murah.
 Eksport bertambah.
 Harga import menjadi lebih relatif mahal.
 Import berkurang.
 Pertambahan eksport dan pengurangan import menyebabkan imbangan pembayaran
semakin baik.
5.5 Imbangan Pembayaran

(a) Takrif
 Catatan sistematik yang merekodkan aliran masuk dan aliran keluar wang kesan
daripada urus niaga ekonomi yang berlaku antara penduduk sesebuah negara dengan
penduduk negara lain dalam tempoh setahun.
 Imbangan pembayaran Malaysia terdiri daripada akaun semasa, akaun modal, akaun
kewangan dan kesilapan dan ketinggalan.
Butiran Huraian Contoh

Imbangan  Perbezaan antara nilai eksport barang  Barang pertanian
perdagangan dengan nilai import barang.  Barang perkilangan
Imbangan  Perbezaan antara nilai eksport perkhidmatan  Pengangkutan
perkhidmatan dengan nilai import perkhidmatan.  Perjalanan
 Merekodkan nilai bersih semua butiran  Urus niaga
perkhidmatan. kerajaan
Pendapatan  Perbezaan antara keuntungan pelaburan  Untung
tempatan di luar negara dengan keuntungan  Dividen
pelaburan asing di dalam negara.  Bunga
 Merekodkan nilai bersih pendapatan
pelaburan.
Pindahan bersih  Nilai bersih daripada bayaran pindahan yang  Pindahan rasmi
tidak melibatkan sebarang urus niaga.  Pindahan swasta
 Derma bencana
banjir dari US dan
Jepun.
Makroekonomi 88
Imbangan akaun  imbangan perdagangan + imbangan

semasa perkhidmatan + pendapatan + pindahan –
semasa
Akaun modal  Merekodkan nilai bersih aliran wang bagi  Pindahan modal
pindahan modal dan aset bukan kewangan  Aset bukan
bukan pengeluaran. kewangan bukan
pengeluaran
Akaun kewangan  Merekodkan nilai bersih aliran wang bagi  Pelaburan langsung
pelaburan langsung, pelaburan porfolio,  Pelaburan portfolio
derivatif kewangan dan pelaburan lain /  Derivatif
pinjaman. kewangan
 Pelaburan lain /
pinjaman
Kesilapan dan  Menyelaraskan penghitungan aliran masuk
ketinggalan dan keluar wang sesebuah negara.
 Wujud apabila aliran wang tidak dapat –
direkodkan dengan tepat
 contohnya : aliran wang secara haram.
Imbangan  imbangan akaun semasa + akaun modal +
keseluruhan akaun kewangan + kesilapan dan –
ketinggalan.
Akaun penyelesaian  Mengimbangi sebarang ketidakseimbangan
rasmi atau rizab dalam imbangan keseluruhan. –
antarabangsa
(b) Penghitungan Imbangan Pembayaran

Struktur imbangan pembayaran dapat diterangkan berdasarkan jadual berikut:
Butiran RM juta RM juta
A. Barang dan perkhidmatan 600
1. Barangan
1.1 Eksport 300
1.2 Import 150
2. Perkhidmatan
2.1 Pengangkutan 100
2.2 Perjalanan 200
2.3 Urusniaga kerajaan 100
2.4 Perkhidmatan lain 50
B. Pendapatan 200
C. Pindahan semasa 100
D. Imbangan akaun semasa (A+B+C) 900
E. Akaun Modal 350
1. Pindahan modal 200
2. Aset bukan kewangan bukan pengeluaran 150
F. Akaun Kewangan 50 50
1. Pelaburan langsung
2. Pelaburan portfolio
3. Derivatif kewangan
4. Pelaburan lain
G. Kesilapan dan ketinggalan 50
H. Imbangan keseluruhan (D+E+F+G) 1350
I. Aset rizab
Perubahan bersih dalam rizab luar BNM -1350
Makroekonomi 89
**Imbangan keseluruhan yang bernilai positif akan diimbangi dengan perubahan bersih rizab
antarabangsa Bank Negara Malaysia yang bernilai negatif, dan sebaliknya.
(c) Imbangan Pembayaran Defisit dan Lebihan

 Imbangan pembayaran lebihan wujud apabila jumlah penerimaan dari luar negara lebih
daripada jumlah pembayaran ke luar negara.
 Keadaan ini menambahkan rizab mata wang asing dalam bank pusat.
 Imbangan pembayaran defisit wujud apabila jumlah penerimaan dari luar negara kurang
daripada jumlah pembayaran ke luar negaara.
 Keadaan ini mengurangkan rizab mata wang asing dalam bank pusat.
(d) Cara mengatasi imbangan pembayaran defisit
Butiran Imbangan pembayaran defisit Akaun semasa defisit

(i) Meningkatkan  Memberi galakan fiskal dan  Meningkatkan eksport barang
Eksport kewangan  Memberi subsidi eksport
 Mewujudkan kestabilan upah
dan harga
 Melaksanakan devaluasi
(ii) Mengurangkan  Mengenakan tarif  Mengenakan tarif
Import dan  Pengenaan kuota import  Pengenaan kuota import
meningkatkan  kawalan pertukaran mata wang  Kawalan pertukaran mata
penggunaan tempatan asing wang asing
 Menjalankan devaluasi  Menjalankan devaluasi
 Embargo  Embargo
 Menggalakkan penggunaan
buruh tempatan
 Menggalakkan perkhidmatan
pendidikan dalam negara
 Menggalakkan pelancongan
dalam negeri
 Menggalakkan penggunaan
pengangkutan tempatan
 Mengurangkan import barang
 Meningkat keluaran industri
penggantian import
Makroekonomi 90
PANDUAN MENJAWAB :
SOALAN :
1. (a)Berbantukan gambar rajah, terangkan bagaimana perdagangan bebas menyebabkan imbangan
perdagangan sesebuah negara mengalami defisit. [7]
(b) Bagaimanakah tarif dapat mengurangkan defisit imbangan perdagangan negara tersebut? [3]
CADANGAN JAWAPAN :
(a)
Harga
Sd
E0
P0
P1 Sw
Dd
0 Kuantiti
Q1 Q0 Q2
 Keseimbangan dicapai pada titik E0 apabila Dd Dd = Sd Sd menghasilkan tingkat harga
keseimbangan P0 dan kuantiti keseimbangan Q0 .
 Andaikan perdagangan antarabangsa secara bebas telah berlaku, maka keluk penawaran akan
beralih menjadi Sw yang berbentuk mendatar.
 Keseimbangan baru dicapai dan tingkat harga berubah dari P0 ke P1 .
 Kuantiti penggunaan domestik telah meningkat dari Q0 ke Q2 .
 Kuantiti penawaran domestik berkurang dari Q0 ke Q1 .
 Pengimportan barang telah berlaku dan kuantiti yang diimport adalah sebanyak Q1 Q2 .
 Dengan andaian eksport tidak berubah, imbangan perdagangan menjadi defisit.
(b)
 Dengan mengenakan tarif, harga barang import akan menjadi lebih mahal. Pemintaan
domestik akan berkurangan dan penawaran domestik akan meningkat. Kuantiti import akan
berkurang, defisit imbangan perdagangan negara tersebut dapat dikurangkan.
Makroekonomi 91
SOALAN :
Jadual di bawah menunjukkan data kadar pertukaran asing dan haluan perdagangan antara Malaysia
dengan Kesatuan Eropah dan Thailand dari tahun 2007 hingga tahun 2009.
Malaysia – Kesatuan
Malaysia – Thailand
Eropah RM/TB100
Tahun RM/€1
Eksport Import Eksport Import
(RM juta) (RM juta) (RM juta) (RM juta)
2007 4.8756 77 708 59 842 9.8159 29 576 26 977
2008 4.8759 74 805 61 611 9.9398 31625 29 152
2009 4.9191 59 968 50 761 10.2714 29853 26 308
(Sumber : Kementerian Kewangan Malaysia, Laporan Ekonomi 2010/2011)
(a) Jelaskan kedudukan nilai RM berbanding matawang Euro dan Baht dari tahun 2007 sehingga
tahun 2009. [2]
(b) Berdasarkan jawapan pada (a), jelaskan secara teori kesan yang mungkin berlaku ke atas eksport
bersih antara Malaysia dngan Kesatuan Eropah dan Thailand. [2]
(c) Hitung nilai eksport bersih Malaysia ke Kesatuan Eropah dan Thailand pada tahun 2008 dan
tahun 2009. [2]
(d) Berdasarkan jawapan pada (b) dan (c), adakah perubahan nilai RM selaras dengan perubahan
eksport bersih secara teori? Jelaskan. [2]
(e) Hitung kadar pertukaran seunit Euro berbanding dengan Baht pada tahun 2009. [2]
CADANGAN JAWAPAN :
(a) RM mengalami susut nilai berbanding matawang Euro dan Baht kerana semakin banyak RM
diperlukan untuk mendapatkan €1 atau TB100.
(b) Susut nilai RM menyebabkan eksport secara relatif lebih murah maka nilai eksport meningkat dan
import secara relatif lebih mahal. Eksport bersih meningkat.
(c) Eksport bersih = Eksport – Import

Tahun Eksport bersih Kesatuan Eropah Eksport bersih Thailand
(RM juta) (RM juta)
2008 74 805 – 61 611 = 13 194 2473
2009 9207 3545
(d) Susut nilai RM menyebabkan eksport bersih semakin berkurang ke negara Kesatuan Eropah. Ia
tidak selaras dengan teori.
Susut nilai RM menyebabkan eksport bersih semakin meningkat ke Thailand. Ia selaras dengan
teori.
(e) Kadar pertukaran seunit Euro berbanding Baht pada tahun 2009.
€1 = RM4.9191
RM1 = TB9.7357
€1 = RM4.9191 × TB9.7357
= TB47.9119
Makroekonomi 92
SOALAN PENGAYAAN :
BAHAGIAN A (SOALAN ANEKA PILIHAN)

1. Yang manakah yang bukan alasan perlunya perdagangan antarabangsa?
A Cita rasa yang berbeza
B Mata wang yang berbeza
C Pilihan barang yang bertambah
D Sumber semula jadi yang berbeza
2. Jadual di bawah menunjukkan jumlah keluaran getah dan beras oleh Negara M dan Negara T
yang menggunakan jumlah buruh yang sama.
Jumlah Keluaran (tan)
Jenis barang
Negara M Negara T
Getah 10 20
Beras 5 10
Berdasarkan jadual di atas, yang manakah penyataan yang benar?
A Negara M akan mengkhusus dalam pengeluaran getah
B Negara T akan mengkhusus dalam pengeluaran getah
C Negara T akan mengkhusus dalam pengeluaran getah dan beras
D Kedua-dua negara tidak akan menjalankan perniagaan
3. Keluk permintaan terhadap Dolar Singapura beralih ke kanan disebabkan oleh faktor yang berikut
kecuali
A kesan inflasi yang wujud di Malaysia
B kenaikan tingkat harga barangan yang dieksport ke Singapura
C peningkatan jumlah import barangan oleh penduduk Malaysia dari Singapura
D peningkatan cita rasa penduduk Malaysia terhadap barangan yang diimport dari Singapura
4. Dalam sistem kadar pertukaran tetap, imbangan perdagangan yang negatif akan berlaku apabila
A kerajaan manjalankan devaluasi
B eksport ke luar negeri meningkat
C kadar pertukaran yang ditetapkan terlebih nilai
D kadar pertukaran yang ditetapkan terkurang nilai
5. Jadual di bawah ini menunjukkan imbangan akaun semasa Malaysia bagi tahun 2010 dan tahun
2011.
Butiran 2010 (RM juta) 2011 (RM juta)
Barangan eksport 640 043 696 614
Barangan import 505 317 548 543
Perkhidmatan 1 698 – 8 013
Pendapatan – 26 514 – 21 971
Pindahan semasa – 21 831 – 20 979
Yang manakah penyataan yang benar tentang imbangan akaun semasa di atas?
A Imbangan dagangan mengalami pengurangan
B Imbangan perkhidmatan mengalami peningkatan
C Imbangan pindahan semasa mengalami defisit yang semakin besar
D Imbangan akaun semasa mengalami lebihan yang semakin bertambah
Makroekonomi 93
6. Sesebuah negara melakukan perdagangan antarabangsa disebabkan perbezaan dalam

A saiz penduduk
B amalan sistem politik
C mata wang sesebuah negara
D anugerah faktor pengeluaran
7. Jadual di bawah menunjukkan imbangan pembayaran Malaysia pada tahun 2010.

Butiran Nilai (RM juta)
Barangan 134726
Perkhidmatan 1698
Pendapatan – 26 514
Pindahan semasa – 21 831
Akaun modal – 165
Akaun kewangan – 19 827
Kesilapan dan ketinggalan – 70 713
Berapakah aset rizab antarabangsa Malaysia pada tahun 2010?
A Merosot sebanyak RM2461 juta
B Merosot sebanyak RM2626 juta
C Meningkat sebanyak RM68 087 juta
D Meningkat sebanyak RM88 079 juta
8. Menurut Teori Faedah Berbanding, sesebuah negara akan mengkhusus dan mengeksport suatu
barang jika negara tersebut mempunyai
A modal yang banyak
B kos lepas yang tinggi
C buruh mahir yang ramai
D harga relatif yang rendah
9. Yang berikut ialah tujuan pengenaan kuota ke atas barang import, kecuali
A membaiki imbangan pembayaran
B meningkatkan produktiviti buruh tempatan
C mengurangkan persaingan ke atas keluaran tempatan
D mengelakkan lambakan barang asing di pasaran tempatan
10. Susut nilai mata wang sesebuah negara menyebabkan berlakunya inflasi diimport kerana
A pengguna akan menggantikan barangan tempatan dengan barang import
B barangan eksport menjadi kurang kompetitif dan eksport menurun
C harga input yang diimport menjadi lebih mahal
D kos pengeluaran menjadi lebih murah
11. Kadar pertukaran asing ialah

A Nilai barang yang dikeluarkan dalam sebuah negara berdasarkan nilai mata wang asing.
B Nilai import berbanding dengan nilai eksport
C Nilai pertukaran mata wang sebuah negara
D Nilai mata wang sebuah negara berdasarkan nilai mata wang asing
Makroekonomi 94
1. Dengan menggunakan jadual, bincangkan bagaimana teori faedah berbanding memberi

keuntungan kepada negara yang menjalankan perdagangan antarabangsa. [10]
2. (a) Dengan menggunakan gambar rajah, huraikan kesan tarif terhadap kuantiti import,
pengeluaran domestik dan imbangan perdagangan bagi negara yang mengenakan tarif. [6]
(b) Jelaskan dua alasan mengapa sekatan perdagangan dilakukan. [4]
3. Jelaskan lima langkah yang perlu diambil oleh kerajaan untuk mengurangkan defisit akaun
semasa. [10]
4. Dengan menggunakan analisis permintaan agregat-penawaran agregat (AD–AS), bagaimanakah

dasar kewangan melalui operasi pasaran terbuka dapat mengatasi kemelesetan ekonomi? [10]
5. Dengan menggunakan gambar rajah, huraikan kesan tarif terhadap ekonomi sesebuah negara.
[10]
6. Huraikan lima alat kawalan import yang dapat membaiki defisit imbangan pembayaran. [10]
7. “Peningkatan permintaan terhadap Dolar Singapura menyebabkan peningkatan penawaran

Ringgit Malaysia.” Berbantukan lima contoh urus niaga antarabangsa, jelaskan pernyataan
tersebut. [10]

Soalan 1
(a) Berikan definisi Sistem Kadar Pertukaran Boleh Ubah. [1]
(b) Jadual di bawah menunjukkan data kadar pertukaran asing Malaysia terhadap 100 unit Dolar
Singapura (S$) dan seunit Pound Sterling (£), eksport dan import Malaysia dengan United
Kingdom (UK) pada tahun 1999 hingga tahun 2002.
Tahun 100 unit Dolar 1 unit Pound Eksport Malaysia ke Import Malaysia dari
Singapura (S$) Sterling (£) UK (RM bilion) UK (RM bilion)
1999 228.09 6.14 12.061 5.626
2000 219.46 5.67 11.566 6.080
2001 216.86 5.52 8.779 6.872
2002 212.45 5.48 8.244 6.128
(i) Hitung nilai RM1 dalam nilai Pound Sterling (£) pada tahun 1999 hingga tahun 2002. [3]
(ii) Adakah Ringgit Malaysia (RM) mengalami susut nilai atau naik nilai berbanding dengan Pound
Sterling (£)? Mengapa? [2]
(iii) Adakah hubungan antara kadar pertukaran Ringgit Malaysia (RM) dengan Pound Sterling (£)
selaras dengan teori ekonomi tentang aliran eksport dan import? Terangkan. [2]
(iv) Hitung nilai 1 unit Pound Sterling (£) dalam sebutan Dolar Singapura (S$) pada tahun 2002. [2]
Makroekonomi 95
Soalan 2
Jadual di bawah menunjukkan kadar pertukaran Ringgit Malaysia (RM) terhadap 100 unit Dolar
Singapura dan Peso Filipina serta eksport bersih Malaysia ke Singapura dan Filipina dari tahun 2001
hingga tahun 2004.
Dolar Singapura Peso Filipina Eksport bersih Malaysia (RM juta)
Tahun
(100 unit) (100 unit) Ke Singapura Ke Filipina
2001 216.86 7.36 21 291 – 2095
2002 218.87 7.15 24 284 – 4794
2003 223.42 6.84 25 503 – 6376
2004 232.58 6.77 27 699 – 3348
(Sumber : Laporan Ekonomi, 2005/2006 : Kementerian Kewangan Malaysia)
(a) (i) Apakah yang dimaksudkan dengan eksport bersih? [1]

(ii) Hitung nilai eksport bersih Malaysia ke Filipina dalam nilai Peso Filipina pada tahun 2003
dan tahun 2004. [1]
(iii) Hitung nilai eksport bersih Malaysia ke Singapura dalam nilai Dolar Singapura pada
tahun 2003 dan tahun 2004. [1]
(b) Jelaskan kedudukan nilai Ringgit Malaysia berbanding dengan Dolar Singapura dan Peso
Filipina dari tahun 2001 hingga tahun 2004. [2]
(c) Jelaskan hubungan antara eksport bersih dengan kadar pertukaran Ringgit Malaysia terhadap
(i) Peso Filipino
(ii) Dolar Singapura
Adakah hubungan ini selaras dengan teori ekonomi? [3]
(d) Hitung kadar perubahan nilai satu Ringgit Malaysia dalam nilai Pesa Filipina pada tahun
2004. [2]
Soalan 3
(a) Apakah maksud imbangan pembayaran? [1]
(b) Jadual di bawah menunjukkan perangkaan imbangan pembayaran pada tahun 2004 dan tahun
2005.
Butiran 2004 (RM juta) 2005 (RM juta)
Eksport 481 240 536 955
Import 376 766 411 393
Pengangkutan – 17 783 – 16 433
Perjalanan 19 398 19 449
Urus niaga kerajaan – 721 – 350
Perkhidmatan lain – 9 675 – 11 676
Pendapatan pelaburan – 24 549 – 23 908
Pindahan semasa – 14 633 – 16 963
Pelaburan langsung 9 739 3 771
Pelaburan portfolio 31 965 – 14 156
Pelaburan lain – 24 913 – 26 633
Kesilapan dan ketinggalan 10 482 – 25 019
(Sumber : Kementerian Kewangan Malaysia, Laporan Ekonomi, 2005-2006)
Makroekonomi 96
Berdasarkan jadual di atas,

(i) Hitung imbangan akaun perkhidmatan pada tahun 2004 dan tahun 2005. [2]
(ii) Terangkan mengapa wujud defisit dalam pendapatan pelaburan manakala lebihan dalam
butiran perjalanan. [2]
(iii) Hitung imbangan akaun semasa pada tahun 2004 dan tahun 2005. [2]
(iv) Hitung imbangan pembayaran keseluruhan pada tahun 2004 dan tahun 2005. Terangkan
kesan arah aliran imbangan pembayaran tersebut terhadap rizab mata wang asing. [3]
Soalan 4
Jadual di bawah menunjukkan data eksport, import, dan keluaran dalam negeri kasar (KDNK)
Malaysia (RM juta).
Tahun Eksport Import KDNK
2004 511.77 436.91 426.51
2005 552.09 475.66 447.82
2006 592.90 516.41 474.39
2007 617.35 548.21 503.60
(a) Apakah maksud imbangan perdagangan? Apakah kesan imbangan perdagangan terhadap
keluaran negara secara teori? [2]
(b) (i) Hitung imbangan perdagangan Malaysia dari tahun 2004 hingga tahun 2007. [2]
(ii) Huraikan arah aliran imbangan perdagangan Malaysia dan kesannya terhadap KDNK
Malaysia. [2]
(c) (i) Hitung nisbah nilai eksport kepada nilai import Malaysia. [2]
(ii) Apakah kesan nisbah nilai eksport kepada nilai import terhadap imbangan perdagangan
dan nilai mata wang Malaysia? [2]
Soalan 5
Jadual di bawah menunjukkan data eksport dan import Malaysia pada tahun 2006 dan 2007 dengan
beberapa negara Asean terpilih.
Eksport (RM juta) Import (RM juta)
Negara
2006 2007 2006 2007
Singapura 90 751 88 508 56 188 57 955
Thailand 31 177 29 984 26 276 27 006
Indonesia 14 916 17 749 18 166 21 379
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan eksport bersih? [1]

(b) Hitung eksport bersih Malaysia ke Singapura, Thailand dan Indonesia pada tahun 2007 dan
terangkan nilai eksport bersih tersebut. [3]
(c) Pada tahun 2006 dan 2007, keluaran dalam negeri kasar (KDNK) Malaysia masing-masing
ialah RM475 192 juta dan RM505 353 juta.
(i) Hitung peratusan eksport Malaysia ke Singapura, Thailand dan Indonesia terhadap
KDNK pada tahun 2006 dan 2007.
(ii) Berdasarkan kepada jawapan (c) (i), jelaskan arah alirannya. [4]
(d) Nyatakan dua jenis barang eksport Malaysia ke negara Asean dan dua jenis barang import
Malaysia dari negara Asean. [2]
Makroekonomi 97
Soalan 6
Jadual di bawah menunjukkan butiran utama dalam imbangan pembayaran Malaysia pada tahun 2008
dan 2009 (dalam RM juta).
Butiran 2008 2009

Eksport 664 325 554 067
Import 493 773 412 322
Perkhidmatan 163 4664
Pendapatan – 23 707 – 14 639
Pindahan Semasa – 17495 – 19 631
Akaun modal dan kewangan – 117909 – 80 369
Kesilapan dan ketinggalan – 29 854 – 17 939
(a) (i) Apakah maksud pendapatan dalam butiran di atas? [1]

(ii) Mengapakah nilainya negatif? [1]
(b) Hitung imbangan akaun semasa pada tahun 2008 dan 2009. [2]
(c) (i) Hitung imbangan pembayaran pada thun 2008 dan 2009. [2]
(ii) Huraikan arah aliran imbangan pembayaran tersebut. [2]
(iii) Berapakah perubahan rizab asing pada tahun 2008 dan 2009? [1]
(iv) Apakah kesanya terhadap kadar pertukaran Ringgit Malaysia? [1]
Makroekonomi 98

PENGENALAN_MAKROEKONOMI

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Deskripsi Asli:

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

PENGENALAN_MAKROEKONOMI

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

Modul PdP Ekonomi P2

1.1 Aliran Pusingan Pendapatan Negara

Sektor luar negeri :

b) Aliran Pusingan Pendapatan Negara

Aliran Pusingan Pendapatan

Ekonomi tiga sektor :

Ekonomi empat sektor :

2. Memperbaiki Imbangan Pembayaran

3. Mencapai Kestabilan Tingkat Harga

4. Mencapai Pertumbuhan Ekonomi Yang Tinggi

1.2 Isu Makroekonomi :

(a) Dasar makroekonomi yang boleh dilaksanakan untuk menstabilkan ekonomi

Langkah Untuk Mengatasi Inflasi.

2. Dasar kewangan menguncup

3. Dasar kawalan langsung

4. Dasar sebelah penawaran

Langkah Untuk Mengatasi Pengangguran

Langkah Untuk Meningkatkan Pertumbuhan Ekonomi

2. Meningkatkan taraf pendidikan

3. Menggalakkan pelaburan langsung asing

Langkah Untuk Memperbaiki Imbangan Pembayaran Defisit

3. Kawalan pertukaran asing

1.3 Petunjuk Makroekonomi

3. Kadar Pertumbuhan Ekonomi

4. Keluaran Negara Kasar

BAHAGIAN B (SOALAN ESEI) :

Pengangguran perlu ditangani kerana

Kerajaan juga menaikkan perbelanjaan kerajaan.

BAHAGIAN C (SOALAN KUANTITATIF) :

Tahun KDNK benar Jumlah Penduduk Tenaga Buruh Jumlah Gunatenaga

BAHAGIAN A (SOALAN OBJEKTIF) :

2. Yang manakah bidang kajian makroekonomi?

4. Pelaku dalam ekonomi tertutup dengan peranan kerajaan terdiri daripada

6. Antara pernyataan berikut, yang manakah bukan objektif dasar makroekonomi?

7. Pernyataan berikut mengenai isu makroekonomi kecuali

8. Apabila kadar pertumbuhan ekonomi meningkat, maka

BAHAGIAN B (SOALAN ESEI) :

BAHAGIAN C (SOALAN KUANTITATIF) :

BAB 2 : PERAKAUNAN PENDAPATAN NEGARA

2.1 Konsep Pendapatan Negara

Perbezaan di antara KDNK dengan KNK

Perbezaan KNKhp dengan KNKkf

(v) KNK nominal

(vi) KNK benar

Hubungan KNK benar dengan KNK nominal

(vii) Pendapatan negara dan pendapatan per kapita

2.2 Kaedah Penghitungan Pendapatan Negara

Konsep Nilai ditambah

Keluaran Kos Input Harga Jualan Nilai ditambah (RM)

(ii) Kaedah Perbelanjaan

Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

(iii) Contoh penghitungan mengikut kaedah agregat permintaan (Malaysia)

Butiran (Jenis perbelanjaan) RM juta

(d) Masalah penghitungan pendapatan negara

(ii) Masalah pengiraan dua kali

(iii) Masalah kegiatan produktif yang tidak dibayar dengan wang

(iv) Masalah menentukan harga

(v) Masalah menentukan susut nilai

2.3 Kegunaan Data Pendapatan Negara

(ii) Mengukur kadar pertumbuhan ekonomi

(iii) Mengukur jumlah sumbangan pelbagai sektor ekonomi

(iv) Perubahan struktur ekonomi