PELAKSANAAN ELEMEN PEMBELAJARAN MENYERONOKKAN DALAM

PENGAJARAN DAN PEMUDAHCARAAN DALAM KALANGAN SISWA GURU

PROGRAM PENDIDIKAN KHAS PENDENGARAN

NUR YASMIN BINTI ISMAIL ZAIDI

PISMP Pendidikan Khas Pendengaran

Ambilan Jun 2016

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS ILMU KHAS

2020

1
 PELAKSANAAN ELEMEN PEMBELAJARAN MENYERONOKKAN DALAM
PENGAJARAN DAN PEMUDAHCARAAN DALAM KALANGAN SISWA GURU
PROGRAM PENDIDIKAN KHAS PENDENGARAN

NUR YASMIN BINTI ISMAIL ZAIDI

Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Perguruan dengan Kepujian Pendidikan
Khas Pengkhususan Pendengaran

INSTITUT PENDIDIKAN GURU KAMPUS ILMU KHAS

JANUARI 2020

2
 PENGESAHAN

Saya akui bahawa saya telah membaca laporan penyelidikan ini dan pada pandangan
saya karya ini telah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan
Ijazah Sarjana Muda Perguruan dengan Kepujian

Pendidikan Khas Pendengaran Pendidikan Rendah

Tandatangan : …………………………………………………………………………

Nama Penyelia : ………………………………………………………………………….

Tarikh : ....………………………………………………………………………

3
 PENGAKUAN

Saya akui laporan kajian ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan
ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya

Tandatangan : ………………………………………………………………………

Nama Penyelidik : ………………………………………………………………………..

Tarikh : ……………………………………………………………………….

4
 DEDIKASI

Dengan Nama Allah Yang Maha Pemurah Lagi Maha Penyayang,

Selaut kasih buat ayahanda serta bonda tercinta,

Ismail Zaidi bin Mohd Mahydeen

&

Rosnah binti Yusof

Yang sentiasa menjadi pendorong,

Mengiringi jalanku yang ada kalanya berliku.

Sekalung penghargaan buatmu,

Sumber inspirasiku,

Dr Alijah binti Ujang

Atas segala tunjuk ajar dan teguran membina,

Yang sentiasa sabar mendidikku.

Buat teman-teman seperjuangan,

Terima kasih tidak terhingga,

Buat mereka yang selalu membantu diri ini,

Semoga sentiasa dalam lindungan Allah.

5
 PENGHARGAAN

Alhamdulillah, syukur ke hadrat Ilahi dengan limpah dan kurnia-Nya kerana telah
memberikan kekuatan kepada saya untuk menyelesaikan kajian ini dengan jayanya
walaupun banyak menghadapi cabaran dan kesukaran dalam melaksanakannya.
Terlalu banyak pahit dan manis yang dilalui dalam usaha menyiapkan penulisan
laporan kajian ini sebelum bergelar graduan Ijazah Sarjana Muda Perguruan
(Pendidikan Khas Pendengaran) dengan Kepujian dari IPG Kampus Ilmu Khas.

Pertama sekali, saya ingin mengucapkan jutaan terima kasih kepada pensyarah
pembimbing yang juga Ketua Jabatan Pendidikan Khas, Dr Alijah binti Ujang yang
banyak memberikan tunjuk ajar kepada saya tanpa jemu. Beliau banayak mencurahkan
bakti dalam memberikan teguran dan bimbingan kepada saya dalam menyiapkan
laporan kajian ini. Tanpa bantuan dan tunjuk ajar beliau, saya tidak mungkin dapat
menyiapkan laporan kajian ini dengan baik.

Saya juga ingin mengucapkan terima kasih yang tidak terhinggan kepada
pensyarah-pensyarah Jabatan Pendidikan Khas, IPG Kampus Ilmu Khas yang banyak
mencurahkan bakti sepanjang 5 tahun pengajian di sini. Sesungguhnya, hanya Allah
yang dapat membalas jasa baik kalian dalam memberi didikan dan tunjuk ajar secara
ikhlas kepada semua siswa guru IPG Kampus Ilmu Khas.

Ribuan terima kasih juga kepada insan-insan yang banyak membantu dan
menjadi tulang belakang saya dalam menyiapkan kajian ini iaitu ayahanda serta bonda
tercinta kerana telah banyak mengorbankan masa, tenaga serta wang ringgit bagi saya
untuk meneruskan kehidupan.

Akhir sekali, saya juga ingin mengucapkan terima kasih kepada individu yang
terlibat secara langsung ataupun tidak langsung dalam usaha untuk menyiapkan
laporan kajian ini. Semoga segala jasa baik yang diberikan mendapat balasan daripada
Allah yang Maha Pemurah lagi Maha Penyayang. Insya-Allah

Sekian, terima kasih

6
 ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk melihat tahap pelaksanaan elemen pembelajaran

menyeronokkan dalam kalangan siswa guru Program Pendidikan Khas Pendengaran
IPG Kampus Ilmu Khas. Kajian kuantitatif ini menggunakan kaedah soal selidik bagi
melihat tahap kesediaan serta pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc.
Kajian ini juga dijalankan ke atas 38 orang siswa guru PISMP Pendidikan Khas
(Pendengaran) Ambilan Jun 2016 yang telah menjalani praktikum di sekolah selama 6
bulan. Instrumen kajian ini terdiri daripada satu set soal selidik mengenai pembelajaran
menyeronokkan yang terbahagi kepada dua konstruk. Hasil kajian menunjukkan
bahawa siswa guru melaksanakan elemen pembelajaran menyeronokkan dalam sesi
PdPc. Siswa guru turut menggunakan Bahan Bantu Belajar (BBB) seperti penggunaan
media elektronik dalam menjayakan pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan.

7
 ABSTRACT

This study aims to identify the implementation of fun learningamong trainee teachers of
special education programme IPG Kampus Ilmu Khas (hearing Impaired). This
quantitative study uses questionnaire to identify the readiness level and implementation
of fun learning during lesson for hearing impaired pupils. The study was performed on
38 trainee teachers of special education IPG Kampus Ilmu Khas (hearing impaired) who
had been exposed to teaching practice in schools for 6 months. The instrument consists
of a set of questionnaires on fun learning which was divided into two construct. The
result shows that fun learning is well-implemented by trainee teachers. They also uses
variety of teaching aids such electronic devices for the successful implementation of fun
learning.

8
 ISI KANDUNGAN

ABSTRAK…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..i

ABSTRACT………………………………………………………………………………………………………………………………………………..ii

PENGESAHAN PENYELIA………………………………………………………………………………………………………………………….iii

PENGAKUAN…………………………………………………………………………………………………………………………………………..iv

DEDIKASI…………………………………………………………………………………………………………………………………………………v

PENGHARGAAN………………………………………………………………………………………………………………………………………vi

SENARAI JADUAL……………………………………………………………………………………………………………………………………vii

SENARAI RAJAH…………………………………………………………………………………………………………………………………….viii

SENARAI LAMPIRAN………………………………………………………………………………………………………………………………..ix

SENARAI SINGKATAN……………………………………………………………………………………………………………………………….3

BAB 1.0 PENDAHULUAN..............................................................................................................................4

1.1 PENGENALAN...............................................................................................................................4

1.2 PERNYATAAN MASALAH..............................................................................................................5

1.3 TUJUAN KAJIAN...........................................................................................................................6

1.3.1 OBJEKTIF KAJIAN..................................................................................................................6

1.3.2 SOALAN KAJIAN....................................................................................................................7

1.4 SKOP DAN BATASAN KAJIAN........................................................................................................7

1.5 KEPENTINGAN KAJIAN.................................................................................................................7

1.6 DEFINISI OPERASIONAL................................................................................................................9

1.7 RUMUSAN....................................................................................................................................9

BAB 2.0 TINJAUAN LITERATUR...................................................................................................................10

2.1 PENGENALAN KEPADA KONTEKS KAJIAN........................................................................................10

2.2 TEORI/MODEL KAJIAN.....................................................................................................................10

9
 2.3 DAPATAN KAJIAN LALU...................................................................................................................11

2.4 KERANGKA KONSEPTUAL................................................................................................................12

2.5 RUMUSAN........................................................................................................................................12

BAB 3.0 METODOLOGI KAJIAN..................................................................................................................13

3.1 PENGENALAN...................................................................................................................................13

3.2 REKA BENTUK KAJIAN......................................................................................................................13

3.3 PERSAMPELAN.................................................................................................................................14

3.4.1 KESAHAN............................................................................................................................18

3.4.2 KEBOLEHPERCAYAAN.........................................................................................................19

3.5 KAJIAN RINTIS............................................................................................................................19

3.6 PROSEDUR PENGUMPULAN DATA.............................................................................................20

3.7 PROSEDUR PENGANALISISAN DATA..........................................................................................21

3.8 RUMUSAN..................................................................................................................................22

BAB 4.0 DAPATAN DAN PERBINCANGAN ………………………………………………………………………………………………37

4.1 PENGENALAN……………………………………………………………………………………………………………………………..37

4.2 PROFIL RESPONDEN………………………………………………………………………………………………………………….…37

4.3 DAPATAN KAJIAN DAN PERBINCANGAN……………………………………………………………………………………..39

4.4 RUMUSAN……………………………………………………………………………………………………………………………….…51

BAB 5.0 KESIMPULAN, IMPLIKASI DAN CADANGAN. ……………………………………………………………………….……53

5.1 PENGENALAN………………………………………………………………………………………………………………………………53

5.2 KESIMPULAN…………………………………………………………………………………………………………………………….….53

5.3 IMPLIKASI………………………………………………………………………………………………………………………………….….55

5.4 CADANGAN……………………………………………………………………………………………………………………………….…57

5.5 RUMUSAN……………………………………………………………………………………………………………………………….….58

10
 SENARAI JADUAL

NO JADUAL MUKA SURAT

1 Prosedur analisis data 33
2 Interpretasi tahap 33
kesediaan siswa guru
3 Demografi subjek kajian 35
4 Kesediaan 37
mengaplikasikan
pembelajaran
menyeronokkan
5 Pelaksanaan pembelajaran 43
menyeronokkan

11
 SENARAI RAJAH

NO RAJAH MUKA SURAT

2.4 Kerangka konseptual kajian 17
4.2 Peratusan mengikut jantina 36

12
 SENARAI LAMPIRAN

A1 Instrumen soal selidik

B1 Surat permohonan menjalankan kajian

13
 SENARAI SINGKATAN

PdPc ………………………………………………….Pengajaran dan Pemudahcaraan

KPM…………………………………………………....Kementerian Pendidikan Malaysia

IPG …………………………………………………….Institut Pendidikan Guru

SKPM…………………………………………………..Standard Kualiti Pendidikan Malaysia

PAK 21…………………………………………………..Pembelajaran Abad Ke-21

14
 PELAKSANAAN ELEMEN PEMBELAJARAN MENYERONOKKAN DALAM
PENGAJARAN DAN PEMUDAHCARAAN DALAM KALANGAN SISWA GURU
PROGRAM PENDIDIKAN KHAS PENDENGARAN

BAB 1.0 PENDAHULUAN

1.1 PENGENALAN

Kajian tinjauan ini adalah berkaitan pelaksanaan elemen pembelajaran

menyeronokkan dalam pengajaran dan pemudahcaraan bagi siswa guru Program
Pendidikan Khas pendengaran IPG Kampus Ilmu Khas. Bab ini menerangkan tentang
pernyataan masalah, tujuan kajian, objektif kajian, soalan kajian, skop dan batasan
kajian, kepentingan kajian serta definisi operasional berkaitan kajian.

Kaedah pengajaran seorang guru telah mengalami perubahan selari dengan

perkembangan teknologi pada masa kini. Tugas utama seorang pengajar atau guru
adalah untuk memudahkan pembelajaran murid-murid. Bagi memenuhi tugasan ini,
pengajar atau guru bukan sahaja harus menyediakan suasana pembelajaran yang
menarik dan harmonis, malah mereka juga perlu mewujudkan suasana pengajaran
yang berkesan agar dapat merangsang minat dan memikirkan keperluan murid. Salah
satu caranya ialah dengan mewujudkan suasana pembelajaran menyeronokkan bagi
murid-murid.

Salah satu elemen penting yang terdapat dalam pembelajaran menyeronokkan

ialah didik hibur yang merupakan satu pembaharuan yang diperkenalkan kepada murid
sebagai kaedah alternatif semasa proses pengajaran dan pemudahcaraan (PdPc). Ia
bertujuan supaya sesi PdPc menjadi seronok untuk diikuti oleh murid. Dalam sesi PdPc,
guru kerap berhadapan dengan murid yang berbeza dari segi kebolehan mereka lebih-
lebih lagi bagi murid masalah pendengaran. Dalam konteks pengajaran bahasa
terutamanya, unsur humor akan menjadikan hasil pembelajaran lebih bermakna kepada

15
murid. Guru perlu menggunakan bahasa yang berupaya menzahirkan perasaan lucu,
penggunaan grafik seperti kartun dan bahasa tubuh yang boleh menimbulkan suasana
yang menyeronokkan kepada murid. Pandangan Yahya (2012), mengaitkan humor
dengan kelucuan yang boleh menyebabkan seseorang menjadi seronok apabila
mendengarnya. Pembelajaran dalam kelas tidak boleh hanya menekankan kepada
penguasaan isi kandungan semata-mata. Namun, perlu diajar dalam suasana yang
selesa dan menyeronokkan. Hasilnya, murid akan berasa tidak selesa apabila guru
yang berupaya mengajar dengan baik, tetapi dalam keadaan yang membosankan.
Menurut Shafee et al. (2011), amalan jenaka guru pelatih dapat mewujudkan
persekitaran pembelajaran yang menyeronokkan.

1.2 PERNYATAAN MASALAH

Tingkah laku bermasalah seperti hiperaktif, kelakuan nakal serta mengganggu

rakan ketika sesi PdPc merupakan masalah disiplin yang sering menjadi isu dalam
kalangan guru-guru di sekolah. Dalam era globalisasi kini, murid-murid mendapat
pengaruh daripada pelbagai saluran sama ada siaran televisyen mahupun melayari
internet yang memungkinkan mereka memperoleh ilmu pengetahuan tanpa sempadan.
Masalah yang sama turut dihadapi oleh murid-murid pendidikan khas pendengaran.
Mereka lebih terpengaruh dengan rakan-rakan mereka sendiri dan sukar untuk merima
nasihat orang lain kerana masalah bahasa yang dihadapi.

Oleh itu, guru-guru di sekolah tidak lagi relevan untuk menggunakan set
peraturan yang autokratik dan tegas dengan cara memaksa, mengherdik, meninggikan
suara ataupun menggunakan bahasa yang kasar untuk mendisiplinkan murid.
Sebaliknya, guru perlu mewujudkan hubungan yang lebih akrab dengan murid-murid.
Salah satu caranya adalah melalui pendekatan pembelajaran menyeronokkan. Unsur
didik hibur yang diterapkan dalam Memartabatkan Bahasa Melayu Memperkukuh

16
Bahasa Inggeris (MBMMBI) adalah suatu langkah bijak Kementerian Pendidikan
Malaysia (KPM).

Dalam sesi pembelajaran, guru kerap berhadapan dengan murid yang berbeza
dari segi kebolehan mereka. Hal ini memerlukan kepakaran guru dalam strategi
pengajaran dan pembelajaran yang sesuai. Ini bermakna, guru boleh menentukan dan
memilih kaedah yang sesuai dengan perkembangan serta kebolehan murid. Strategi
yang dipilih mestilah dapat merangsangkan murid untuk belajar secara aktif.

Seperti yang diketahui umum, murid-murid sememangnya suka akan permainan

dan hiburan. Begitu juga dengan murid masalah pendengaran. Oleh itu, guru
pendidikan khas pendengaran perlulah kreatif dan inovatif dalam pengajaran untuk
menarik minat murid untuk belajar. Setakat ini, masih belum ada kajian mengenai
pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan murid masalah
pendengaran. Walaubagaimanapun, kebanyakan kajian-kajian lepas membincangkan
secara umum terhadap murid tipikal.

1.3 TUJUAN KAJIAN

Kajian ini bertujuan untuk melihat tahap pelaksanaan pembelajaran
menyeronokkan dalam kalangan siswa guru Program Pendidikan Khas
pendengaran. Hasil dapatan kajian ini akan menunjukkan sikap dan persepsi
responden terhadap pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc di sekolah bagi
murid pendidikan khas pendengaran. Unsur pembelajaran menyeronokkan perlu
diperkenalkan kepada murid-murid pendidikan khas pendengaran sebagai kaedah
alternatif semasa proses pengajaran dalam kelas untuk semua subjek. Tujuannya
supaya sesi PdPc menjadi seronok untuk diikuti oleh murid-murid. Langkah ini juga
sebagai satu tindakan mengurangkan gejala yang kurang menyenangkan di sekolah

17
 seperti ponteng sekolah, sikap suka melawan guru dan meningkatkan minat murid
untuk hadir ke sekolah.

1.3.1 OBJEKTIF KAJIAN

Objektif umum kajian ini adalah untuk mengenalpasti pelaksanaan amalan
pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan siswa guru Program Pendidikan Khas
pendengaran dalam PdPc. Secara khususnya pula, objektif kajian ini adalah untuk:

1. Mengenalpasti sejauh mana tahap kesediaan siswa guru program pendidikan khas
pendengaran terhadap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam pengajaran
dan pemudahcaraan (PdPc).

2. Mengenalpasti sejauh mana tahap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan

dalam PdPc oleh siswa guru program Pendidikan Khas.

1.3.2 SOALAN KAJIAN

Berdasarkan objektif kajian yang dilaksanakan ini maka terdapat beberapa persoalan
berikut:

1. Sejauh manakah tahap kesediaan siswa guru Program Pendidikan Khas

Pendengaran terhadap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc?

2. Sejauh manakah tahap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc oleh

siswa guru Program Pendidikan Khas Pendengaran?

1.4 SKOP DAN BATASAN KAJIAN

Kajian ini dijalankan sesuai dengan objektif kajian yang telah ditetapkan
berdasarkan pembelajaran menyeronokkan. Kajian ini terbatas kepada perkara-perkara
yang dihadkan oleh pengkaji. Antara batasan tersebut adalah dari segi responden dan
lokasi. Responden yang dipilih hanyalah kumpulan siswa guru Program Pendidikan
Khas pengkhususan masalah pendengaran semester 7 di IPG Kampus Ilmu Khas. Hal

18
ini kerana kursus pendidikan khas pendengaran hanya ditawarkan di IPG Kampus Ilmu
Khas. Pengkaji juga memilih siwa guru semester 7 sebagai responden kerana mereka
telah menjalani praktikum selama 2 kali di sekolah pendidikan khas (pendengaran) dan
juga sekolah intergrasi selama 6 bulan. Siswa guru semester 5 pula dijadikan sebagai
responden untuk kajian rintis bagi menilai tahap kebolehpercayaan instrumen kajian ini.

Sampel bagi kajian ini terdiri daripada murid tahap 1 dan 2. Kajian ini juga
berkaitan pembelajaran menyeronokkan berfokuskan pada aspek tahap kesediaan
serta tahap pelaksanaan elemen pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan siswa
guru Program Pendidikan Khas Pendengaran. Antara elemen pembelajaran
menyeronokkan yang dikaji termasuklah kemahiran pedagogi, Bahan Bantu Belajar
(BBB) yang menarik, pembelajaran berpusatkan murid, nyanyian dan jenaka (humor).
Dapatan analisis atau hasil kajian yang diperoleh hanya sesuai untuk responden
tersebut dan tidak boleh diaplikasikan kepada kumpulan-kumpulan lain walaupun di
institut yang sama. Oleh itu sebarang generalisasi terhadap dapatan kajian perlulah
dilakukan dengan berhati-hati.

1.5 KEPENTINGAN KAJIAN

Kementerian Pendidikan Malaysia melaksanakan pelbagai inisiatif termasuk
penerapan elemen pembelajaran menyeronokkan bagi memastikan murid-murid
gembira ke sekolah sekaligus dapat melahirkan insan yang seimbang dan harmoni
merangkumi aspek intelek, rohani, emosi dan jasmani.

Dalam Standard Kualiti Pendidikan Malaysia, (SKPM) elemen 9.13,

pembelajaran dan pengajaran yang menyentuh disposisi guru telah menyatakan
kepentingan amalan pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan guru sekolah.
Dasar yang diunjurkan oleh kementerian ini selari dengan Teori Kecerdasan Pelbagai
oleh Howard Gardner (2000), yang telah menghuraikan sehingga lapan kecenderungan

19
potensi seseorang untuk belajar. Lazimnya, setiap individu akan mempunyai sekurang-
kurangnya satu atau dua kecerdasan yang lebih menonjol berbanding dengan
kecerdasan lain. Semua kecerdasan boleh dikembangkan melalui pendidikan,
pengalaman dan persekitaran.

Kepelbagaian ini menuntut kreativiti guru untuk membantu murid belajar dengan
cara dan gaya yang sesuai serta memenuhi minat dan kemampuan murid (Salhah,
2009). Sehubungan itu, kajian ini dilakukan kerana beberapa kepentingan. Antaranya,
hasil kajian ini dapat menjelaskan tentang sikap guru terhadap pelaksanaan
pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan murid pendidikan khas pendengaran
untuk meningkatkan prestasi PdPc. Hal ini demikian kerana melalui pembelajaran
menyeronokkan yang berpusatkan murid dapat memenuhi kepelbagaian kecerdasan
murid.

Selain itu, hasil kajian ini akan dapat menjelaskan jenis-jenis medium yang
sering digunakan oleh guru untuk melaksanakan pembelajaran menyeronokkan.
Dengan demikian, kajian ini akan dapat membantu guru-guru dalam merancang
penggunaan bahan bantu mengajar dalam PdPc dengan lebih baik dan berkesan untuk
melaksanakan pembelajaran menyeronokkan. Seterusnya, kajian ini juga diharapkan
dapat menjadi bahan rujukan kepada para pengkaji yang berminat dengan amalan
pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc di sekolah-sekolah rendah. Justeru, hasil
daripada kajian ini akan berupaya membantu pelbagai pihak dalam menangani
permasalahan dan isu murid kurang minat terhadap pembelajaran di sekolah.

Secara keseluruhannya, tindak susul ini penting untuk mewujudkan persekitaran

dan iklim sekolah yang selesa dan kondusif terhadap kesihatan emosi dan mental guru-
guru dan murid-murid bagi mengelakkan timbulnya tekanan dan saling prejudis antara

20
guru dengan murid dan mungkin dengan ibu bapa murid. Oleh itu, kolaborasi antara
pihak sekolah dengan ibu bapa murid perlu diwujudkan.

1.6 DEFINISI OPERASIONAL

i. Pembelajaran menyeronokkan

Secara istilahnya, pengertian pembelajaran dalam kebanyakan teori bermaksud

sebagai suatu proses, cara, perbuatan menjadikan seseorang orang atau makhluk
hidup belajar. Gagne dan Briggs mendefinisikan istilah pembelajaran sebagai suatu
rangkaian peristiwa yang secara sengaja dirancang untuk mempengaruhi pelajar
sehingga proses belajarnya dapat berlangsung dengan mudah. Seronok pula dapat
diistilahkan sebagai dapat menyenangkan atau menyedapkan hati.

Dalam konteks kurikulum, terma pembelajaran yang menyeronokkan merujuk

kepada kaedah PdPc yang bersifat santai dan menyeronokkan dalam keadaan terkawal
di mana murid-murid berpeluang belajar dalam suasana berbeza untuk menimbulkan
minat suka belajar dan berinteraksi dengan aktif. Secara amnya, suasana yang
menyeronokkan ialah interaksi serta sokongan padu daripada guru secara peribadi. Di
samping itu, persekitaran emosi bilik darjah dipengaruhi suara guru, gaya kepimpinan
guru, sikap, kemesraan, kawalan kelas dan penggunaan ganjaran dalam bilik darjah.

Antara elemen penting yang terdapat dalam pembelajaran menyeronokkan ialah

humor. Amalan jenaka guru boleh membantu murid untuk belajar dengan lebih
berkesan. Selain itu, penggunaan unsur humor dalam pengajaran tidak bermakna
menjadikan guru sebagai pelawak. Namun, perkara penting yang perlu dititikberatkan
ialah kekerapan penggunaannya dalam pengajaran dan pembelajaran. Guru perlu
menggunakan bahasa yang berupaya menzahirkan perasaan lucu, penggunaan grafik
seperti kartun dan bahasa tubuh yang boleh menimbulkan suasana yang
21
menyeronokkan kepada murid. Pandangan Yahya (2012), mengaitkan humor dengan
kelucuan yang boleh menyebabkan seseorang menjadi seronok apabila
mendengarnya. Penggunaan bahan bantu mengajar yang mempunyai unsur
pembelajaran menyeronokkan seperti komik. Dalam hal ini, komik ciptaan kartunis
tempatan iaitu Lat begitu jelas melalui ilustrasi dan lakaran.

Selain itu, pembelajaran menyeronokkan juga berkait dengan penggunaan

bahan bantu mengajar. Penggunaan bahan bantu mengajar yang menarik akan
mewujudkan suasana pembelajaran yang menggembirakan. Hal ini disokong oleh
Yahya dan Dayang Raini (2011). Selain itu, seorang guru seharusnya berupaya
mewujudkan suasana pembelajaran yang bermakna, berkesan serta dapat
meningkatkan minat muridnya melalui keseronokan dengan unsur-unsur permainan
(Bahagian Pendidikan Guru, 2009). Ini melibatkan interaksi guru dengan murid, murid
dengan murid serta murid dengan bahan.

Di samping itu, didik hibur juga merupakan elemen yang penting dalam
pembelajaran menyeronokkan. Didik hibur bemaksud mendidik sambil menghibur.
Kamus Dewan (2000) mentakrifkan didik sebagai pelihara, jaga dengan hati-hati dan
ajar, manakala hibur bermaksud menyenangkan atau menggirangkan hati. Kerajaan
berhasrat memperkenalkan teknik didik hibur di sekolah rendah untuk merealisasikan
hasrat transformasi pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah. Teknik didik
hibur di dalam bilik darjah akan menjadikan proses pembelajaran lebih interaktif serta
berpusatkan murid. Antara ciri didik hibur dalam pengajaran adalah sesi pembelajaran
yang menyeronokkan kerana terkandung unsur humor. Hakikatnya dari segi teori,
pelaksanaan pendekatan didik hibur dalam amalan pengajaran dan pembelajaran di
bilik darjah mampu menyuburkan daya kognitif dan kemahiran sosial murid-murid.
Rumusannya didik hibur merupakan satu pendekatan dalam proses pengajaran dan
pembelajaran yang bersifat santai dan berhibur seperti permainan, nyanyian, bercerita,
lakonan dan puisi secara sistematik dan terancang.

22
 Di samping itu, bagi mewujudkan suasana pembelajaran menyeronokkan, guru
boleh menggunakan muzik atau nyanyian untuk menyampaikan kandungan
pembelajaran yang penting. Melalui nyanyian, murid dapat menguasai kosa kata,
sebutan, intonasi, rima dan tekanan serta struktur ayat. Hal ini kerana muzik dapat
mengukuhkan aspek kemahiran asas berbahasa. Dalam pelaksanaan pengajaran dan
pembelajaran (PdP), komunikasi memainkan peranan yang penting di mana seorang
guru harus berupaya menggerakkan muridnya melalui penggunaan bahasa yang
ekspresif dan berkesan. Selain itu, kualiti suara dengan pelbagai nada dan intonasi
serta sebuatan yang jelas dan tepat turut memainkan peranan penting (Bahagian
Pendidikan Guru, 2009)

ii. Pengajaran

Menurut Ee Ah Meng (2003), pengajaran adalah proses penyampaian kemahiran, ilmu

pengetahuan, sikap dan nilai-nilai. Pengajaran boleh dilakukan melalui penerangan,
tunjuk cara, eksperimen atau gabungan daripada kesemua kaedah tersebut. Menurut
Kamarudin Husin dan Siti Hajar Abdul Aziz (2003), pengajaran merupakan satu sistem
aktiviti yang secara khusus ditujukan kepada murid-murid dengan tujuan membawa
perubahan tingkah laku dalam kalangan mereka. Sistem aktiviti ini sebenarnya
dirancang dan diolah oleh guru untuk menyampaikan pemahaman tentang maklumat
atau pengetahuan tertentu kepada murid-murid dalam suasana yang dinamakan bilik
darjah. Menurut konteks kajian ini, pengajaran yang dimaksudkan ialah siswa guru
menyebarkan ilmu pengetahuan atau kemahiran yang tertentu dengan cara yang
berkesan dan pelbagai.

iii. Siswa guru program Pendidikan Khas IPG Kampus Ilmu Khas

Menurut Dewan Bahasa dan Pustaka (2010), guru bermaksud pengajar, pendidik atau
pengasuh. Seorang guru merupakan pembimbing dalam proses pembelajaran

23
manakala menurut Khairul Anwar Abu Bakar (2014), guru pelatih bermaksud bakal guru
yang diwajibkan menjalani latihan mengajar untuk tujuan mendedahkan mereka tentang
tugas, tanggunggjawab dan peranan seorang guru di sekolah. Lantaran itu, siswa guru
merupakan panggilan yang digunakan terhadap siswa yang belajar di Institut
Pendidikan Guru di Malaysia. Siswa guru IPG Kampus Ilmu Khas menjalani Program
Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (PISMP) selama empat tahun. Dalam kajian ini, siswa
guru IPG Kampus Ilmu Khas pengkhususan Pendidikan Khas Masalah Pendengaran
semester 7 yang telah menjalani praktikum selama 6 bulan dijadikan sebagai subjek
kajian.

iv. Murid masalah pendengaran

Jabatan Pendidikan Khas (2007), mendefinisikan masalah pendengaran dapat

dibahagikan kepada dua aspek iaitu aspek fisiologi dan aspek pendidikan. Dari aspek
fisiologi masalah pendengaran bermaksud seorang yang pekak mengalami kehilangan
pendengaran sebanyak 90 dB atau lebih manakala separa pekak pula mengalami
pendengaran yang kurang daripada 90 dB. Dari aspek pendidikan pula, seseorang
yang pekak dianggap mempunyai masalah pembelajaran kerana dia tidak berupaya
memproses maklumat linguistik dengan atau tanpa alat bantuan pendengaran.
Sebaliknya, bagi murid separa pekak masih mempunyai sisa pendengaran yang
mencukupi untuk memproses maklumat linguistic dengan atau tanpa alat bantu
pendengaran. Menurut Jamila K.A Mohammad (2005), jika dilihat dari segi fizikal,
murid-murid masalah pendengaran kelihatan normal namun mereka mempunyai
kecacatan tersembunyi yang menjejaskan kehidupan mereka.

24
1.7 RUMUSAN

Berdasarkan Standard Jemaah Nazir (2004), kepentingan unsur amalan pembelajaran

menyeronokkan dinyatakan dalam elemen disposisi guru. Standard ini menggariskan
bahawa guru perlu mewujudkan suasana riang dan merangsang pembelajaran.
Peranan guru amat penting untuk mewujudkan proses pengajaran dan pembelajaran
yang berkesan. Oleh itu guru perlu sedar tentang kepentingan unsur pembelajaran
menyeronokkan dalam pengajaran untuk melahirkan hubungan baik dengan murid-
murid mereka.

25
 BAB 2.0 TINJAUAN LITERATUR

2.1 PENGENALAN KEPADA KONTEKS KAJIAN

Bab ini membincangkan ulasan kajian-kajian lepas berkenaan perkara-perkara yang
berada dalam skop kajian. Perbincangan ini terbahagi kepada empat bahagian utama
iaitu teori atau model kajian, dapatan kajian lalu, kerangka konseptual serta rumusan.
Rujukan melalui kajian – kajian literatur adalah dari kajian-kajian tempatan dan luar
negara.

2.2 TEORI/ MODEL KAJIAN

Kanak-kanak belajar dan menimba pengalaman yang sesuai dalam budaya

persekitarannya. Untuk menghadapi cabaran masa hadapan, kanak-kanak ini perlu
diperkayakan dengan pengalaman dan kecerdasan pelbagai yang membezakan
mengikut budaya (Kamaruddin Yaakob, 2006) Pengalaman persekolahan dan
pembelajaran yang berkesan, bermakna dan menggembirakan dapat membekalkan
mereka dengan kemahiran, keyakinan diri dan sikap yang positif sebagai persediaan
untuk memasuki alam persekolahan formal dan pendidikan sepanjang hayat (Gardner,
1983 dalam Kamaruddin Yaakub 2006).

Walker & Laery (2009) menyatakan bahawa pembelajaran berpusatkan murid

dapat memberikan galakan kepada murid mengenal pasti apa yang mereka perlu
faham dan tahu dengan mengeluarkan dan mengesan kata kunci daripada masalah
yang mereka hadapi. Bukan itu sahaja, mereka juga akan mendalami dan memperoleh
maklumat tambahan.

Teori pelbagai kecerdasan telah dikemukakan oleh Howard Gardner. Beliau

mengemukakan lapan kecerdasan manusia yang dapat diperkembangkan sepanjang

26
hayat. Menurut Gardner, manusia mempunyai kesemua lapan kecerdasan. Beliau telah
membuat kajian terhadap pelbagai lapisan masyarakat termasuklah kanak-kanak biasa
dan istimewa, juga kelompok penduduk yang mempunyai kriteria yang istimewa.

Menurut Noraini Ahmad (2003), ingatan manusia berlaku apabila rangsangan

diterima, kemudian akan diproses melalui ingatan kederiaan. Pemindahan informasi
dari ingatan kederiaan menuju ke ingatan jangka pendek akan dikendalikan oleh
perhatian. Ingatan kederiaan merupakan satu teknik bagi menyumbangkan kepada
ingatan jangka panjang. Ia berlaku kerana ramai manusia mempunyai ingatan
penglihatan yang kuat. Selain itu melalui deria dengar, manusia berupaya mengingat
bunyi-bunyi yang merupakan lagu atau muzik kegemarannya. Melalui deria bau pula,
manusia dapat mengingat bau-bau yang tertentu contohnya makanan yang tertentu.
Untuk pembelajaran di sekolah, guru menggunakan bahan konkrit seperti gambar bagi
mengukuhkan ingatan murid bagi sesuatu yang baru. Bagi deria pendengaran pula guru
akan menggunakan bahan audio dan muzik. Contohnya dalam aktiviti nyanyian, ia
dapat membantu murid untuk menggunakan deria pendengaran untuk menghafal lagu
seterusnya dalam membuat pengulangan informasi yang terkandung dalam lirik lagu.
Bagi murid pendidikan khas yang mempunyai sisa pendengaran atau murid yang
memakai Alat Bantu Dengar (ABD), guru mestilah melatih murid untuk mendengar
pelbagai bunyi bagi memaksimumkan penggunaan pelbagai deria semasa
pembelajaran.

Menurut Choong (2009), teori pembeajaran tokoh humanis iaitu Carl Roger,
menyatakan bahawa setiap individu mempunyai keinginan untuk belajar secara semula
jadi, oleh itu guru perlu menyediakan suasana yang kondusif dengan mengimbangkan
komponen intelektual dan emosi berkaitan dengan pembelajaran. Tambah Rogers lagi,
pembelajaran yang bersifat signifikan hanya akan berlaku apabila kandungan
matapelajaran adalah relevan dengan minat murid. Oleh itu, berdasarkan pernyataan
tokoh humanis tersebut, emosi murid perlulah stabil agar pembelajaran berlaku dengan

27
lancar. Dalam proses mengingat, emosi memainkan peranan penting. Ia mempengaruhi
keupayaan seseorang itu mengingat dan menghafal sesuatu fakta dengan jelas. Jika
berlakunya gangguan emosi, maka proses menghafal dan mengingat akan terjejas.

2.3 DAPATAN KAJIAN LALU

Menurut kajian Abdul Rasid Jamian dan Hasmah Ismail (2013), impak amalan
pembelajaran menyeronokkan dalam Bahasa Melayu yang lebih ketara adalah kepada
aspek perspektif dan aplikasi pengetahuan responden tentang kaedah mahupun teknik
yang efektif sehingga mampu meningkatkan prestasi pengajaran mereka. Guru-guru
sedar jika mereka dapat mengamalkan pembelajaran menyeronokkan maka murid-
murid akan lebih bermotivasi mengikuti pengajaran mereka.

Menurut Shaffe Mohd Daud, Ramli Basri, Roselan Baki, Sahandri Ghani Hamzah
dan Mokhtar Narawi (2011), salah satu daripada keceriaan aspek emosi dapat
diwujudkan melalui amalan pembelajaran menyeronokkan terhadap murid sama ada
ketika sesi pembelajaran atau ketika berinteraksi dengan murid secara tidak formal.
Amalan ini akan dapat mengurangkan batasan hubungan atau formaliti antara guru
dengan murid. Natijahnya, murid akan lebih selesa, yakin diri dan berani berjumpa guru
untuk berbincang dan berinteraksi.

Amalan ini membolehkan isi pembelajaran mudah diingati kerana penerimaan

ilmu adalah secara semula jadi dan bukannya secara paksaan. Amalan pembelajaran
menyeronokkan berupaya membantu kelancaran interaksi guru-murid. Justeru, pengkaji
berpendapat bahawa kajian perlu dijalankan untuk mengetahui sama ada amalan
pembelajaran menyeronokkan ini sesuai dijadikan budaya di sekolah-sekolah.

28
 Selain itu, Yahya dan Dayang Raini (2011) pula berpendapat bahawa
pembelajaran menyeronokkan juga berkait dengan penggunaan bahan bantu mengajar.
Penggunaan bahan bantu mengajar yang menarik akan mewujudkan suasana
pembelajaran yang menggembirakan. Hasil dapatan kajian mereka menunjukkan
terdapat perbezaan yang signifikan bagi min prestasi pemahaman bacaan antara
murid-murid berpencapaian sederhana yang mengikuti pengajaran pemahaman bacaan
menggunakan aplikasi komputer secara interaktif dengan murid-murid berpencapaian
sederhana yang mengikuti pengajaran menggunakan kaedah tradisional dalam ujian
pasca. Kesimpulannya, pembelajaran yang menyeronokkan perlu melibatkan kreativiti
guru yang mampu memberi kesan terhadap pembelajaran di dalam bilik darjah.

Sufian & Osman (2008), juga pernah menjalankan kajian yang bertajuk
Penggunaan Muzik dalam Pengajaran dan Pembelajaran dalam bilik darjah. Hasil
kajian mereka mendapati penggunaan muzik dalam proses PdPc dapat menimbulkan
rasa seronok belajar dalam kalangan murid serta dapat mengembangkan kemahiran
berfikir murid. Dapatan mereka juga menunjukkan penggunaan muzik berkesan
sebagai alat pengurusan bilik darjah di samping sebagai saluran murid untuk
meluahkan perasaan. Hakikatnya, penggunaan muzik dalam mata pelajaran
merupakan salah satu strategibagi memastikan PdPc di bilik darjah menjadi satu
pengalaman yang sukar dilupakan dan secara tidak langsungjuga dapat meningkatkan
kualiti pengajaran guru.

2.4 KERANGKA KONSEPTUAL

29
Kerangka konseptual menerangkan secara asas bagaimana kajian ini dilaksanakan.
Kerangka ini juga menerangkan perkaitan antara pembolehubah yang digunakan dalam
menjalankan kajian ini.

INPUT PROSES OUTPUT

Tahap kesediaan
Tahap pelaksanaan Pembelajaran
Elemen pembelajaran menyeronokkan dalam
menyeronokkan dalam pengajaran dan
Pembelajaran
pengajaran dan pemudahcaraan murid
menyeronokkan dalam
pemudahcaraan Pendidikan Khas
kalangan siswa guru
Pendengaran
Program Pendidikan
Khas Pendengaran

Rajah 2.4 kerangka konseptual kajian

2.5 RUMUSAN

Berdasarkan hasil kajian-kajian literatur yang terdahulu, dapat dirumuskan bahawa

pembelajaran menyeronokkan dapat memberi impak yang postif terhadap murid-murid.
Menurut Roselan (2006), pengajaran bukan sekadar melihat pelaksanaan yang
sistematik dan berkesan namun aspek keselesaan dan keseronokan pelajar, soal
psikologis dan emosional sepatutnya turut diambil kira. Beliau mencadangkan
perspektif pengajaran yang konservatif perlu digantikan dengan dengan perspektif yang
lebih progresif, santai dan menyeronokkan serta releven dengan dunia pendidikan
semasa.

30
 BAB 3.0 METODOLOGI KAJIAN
3.1 PENGENALAN
Bab ini akan membincangkan tentang kaedah kajian yang merangkumi aspek
pelaksanaan kajian. Perbincangan ini berfokus kepada reka bentuk kajian, populasi dan
sampel kajian, instrumen kajian, kajian rintis, kesahan dan kebolehpercayaan kajian.
Prosedur pengumpulan data dan penganalisisan data untuk menjawab tiga persoalan
kajian. Kajian ini juga bertujuan untuk menghasilkan satu cadangan panduan
pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan kepada murid bermasalah pendengaran.

3.2 REKA BENTUK KAJIAN

Setiap kajian empirikal mempunyai reka bentuk kajian. Reka bentuk kajian ini
juga merupakan aspek perancangan yang penting dalam melaksanakan sesuatu kajian.
Penggunaan reka bentuk kajian mestilah memenuhi tujuan kajian serta memenuhi
kriteria kesahan dan kebolehpercayaan (Mohd Najib 2003: Oppenheim 1997).

Menurut Mohd Najib (2003) terdapat lima jenis kajian yang boleh dilaksanakan
iaitu deskriptif yang memfokuskan kepada mengenal pasti komponen dan keterangan
kaitan antara komponen, analitikal atau tafsiran yang menganalisis faktor penyebab,
penilaian yang menilai trend, penjelajahan atau prediktif yang melibatkan trend dan
paradigma baru, serta model atau teori yang memfokuskan elemen sesuatu operasi
dan rancangannya. Lazimnya, faktor masa, kewangan, tenaga dan kesanggupan pihak
yang dipilih menjadi responden memberi kerjasama adalah merupakan faktor-faktor
penentu kepada pemilihan sesuatu kaedah kajian. Oleh yang demikian, jenis kajian
yang dianggap sesuai untuk kajian ini adalah kajian penilaian yang meneliti
pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam pendidikan khas pendengaran.

31
3.3 PERSAMPELAN
Dalam kajian ini, pengkaji melibatkan seluruh populasi iaitu seramai 38 orang
siswa guru Program Pendidikan Khas pendengaran semester 7 yang telah
menjalani praktikum fasa satu dan dua selama 6 bulan di Sekolah Kebangsaan
Pendidikan Khas (SKPK) dan intergrasi. Subjek pengkhususan yang diambil oleh
siswa guru tersebut termasuklah Bahasa Melayu, Bahasa Inggeris, Dunia Sains dan
Teknologi dan Matematik.

INSTRUMEN KAJIAN

Instrumen kajian terdiri daripada soal selidik untuk siswa guru. Soal selidik
merupakan alat ukur yang digunakan dalam kajian pendidikan. Soal selidik
digunakan untuk mendapatkan maklumat berkenaan fakta-fakta, kepercayaan,
perasaan, kehendak dan sebagainya. Soal selidik lebih praktikal dan berkesan
digunakan untuk populasi yang besar. Keupayaan soal selidik menggunakan sampel
yang banyak akan meningkatkan ketepatan anggaran statistik sampel untuk
menganggar parameter populasi (Mohd Majid 2009). Instrumen soal selidik yang
digunakan diadaptasi daripada kajian Abdul Rasid Jamian dari Universiti Putra
Malaysia. Soal selidik yang digunakan dalam kajian ini terbahagi kepada empat
bahagian.

Bahagian A : Kesediaan siswa guru Program Pendidikan Khas pendengaran

mengaplikasikan pembelajaraan menyeronokkan.
Bahagian B : Pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan
siswa guru pendengaran.

Respoden diminta memilih satu jawapan sahaja dengan menggunakan lima skala
likert berikut:
STS : Sangat tidak setuju
TS : Tidak setuju

32
 SD : Sederhana setuju
S : Setuju
SS : Sangat setuju

3.4.1 KESAHAN

Beberapa ujian boleh dilakukan bagi menguji kesahan alat kajian iaitu kesahan
kandungan, kesahan konstruk dan kesahan prediktif (Blanchard et al. 1997; Sulaiman
2002). Safani (2012) dan William (2006) berpendapat bagi meningkatkan tahap
kesahan instrumen kajian beberapa prosedur pelaksanaan kajian perlu dijalankan iaitu
kesahan dalaman, kesahan luaran, kesahan kandungan, kesahan kriteria dan kesahan
variabel.

3.4.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Kebolehpercayaan merupakan darjah yang menunjukkan pengukuruan yang dijalankan

adalah bebas daripada sebarang kesilapan dan seterusnya menghasilkan keputusan
yang konsisten (Zikmund 2003). Terdapat dua cara untuk menguji kekonsistenan iaitu
pertama dengan menggunakan alat yang berbeza dan kedua, dengan menggunakan
alat yang sama tetapi pada waktu yang berbeza. Manakala bagi menguji
kebolehpercayaan Zikmun (2003) mengatakan terdapat tiga kaedah yang berbeza iaitu
melakukan kaedah uji kaji sekali lagi (test-retest), ketekalan dalaman (internal
consistency) dan kebolehpercayaan belah tengah (split half). Walau bagaimanapun,
menurut Sekaran (2000), nilai kebolehpercayaan Alpha Cronback merupakan indeks
yang mencukupi untuk menguji kebolehpercayaan antara item. Oleh yang demikian,
pelaksanaan kajian rintis merupakan pemangkin dalam mendapatkan nilai
kebolehpercayaan instrumen kajian.

33
3.5 KAJIAN RINTIS
Untuk memantapkan dan meningkatkan kesahan dan kebolehpercayaan instrumen
kajian, kajian rintis dijalankan terhadap item-item soal selidik kepada siswa guru yang
menyerupai responden dalam kajian sebenar. Kajian rintis merupakan satu mekanisme
untuk mengenal pasti masalah yang berkemungkinan timbul ketika melaksanakan
kajian sebenar. Kajian rintis dilaksanakan untuk menilai ciri-ciri psikometrik instrumen
dan juga bertujuan memurnikan alat kajian untuk kegunaan dalam kajian sebenar.
Kajian rintis dijalankan untuk mendapatkan nilai kebolehpercayaan. Dapatan kajian
rintis bagi soal selidik Pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan ini dianalisis
menggunakan Statistikal Packages for the Sosial Science (SPSS) untuk mendapatkan
nilai kebolehpercayaan instrumen dari segi ketekalan dalaman instrumen yang
digunakan. Analisis kebolehpercayaan dan kesahan keseluruhan juga dinilai untuk
mendapatkan nilai Alpha Cronbach. Soal selidik ini diedarkan kepada siswa guru
Program Pendidikan Khas pendengaran semester 5 IPG Kampus Ilmu Khas.

3.6 PROSEDUR PENGUMPULAN DATA

Menurut Abdul Rashid Moten, walau apa sekali pun metode yang digunakan,
seseorang penyelidik perlu mematuhi dan mengikuti prosedur-prosedur tertentu supaya
data yang diperoleh dengan cara tersebut dapat membantu menghasilkan kajian yang
valid, relevan dan bernilai sesuai dengan sifat bidang kajiannya. Perancangan yang rapi
dalam proses mengumpulkan data juga dapat membantu penyelidik menguruskan
masa dan kos penyelidikan dengan baik.

Dalam kajian ini, pengkaji menggunakan kaedah soal selidik untuk

mengumpulkan data. Responden bagi soal selidik tersebut terdiri daripada siswa guru
Program Pendidikan Khas pendengaran yang berkaitan dengan tajuk kajian ini. soal
selidik dijadikan instrumen kajian yang utama kerana ia merupakan cara persampelan
yang praktikal untuk mendapatkan sampel yang ramai jika dibandingkan dengan

34
pemerhatian dan temu bual, malah soal selidik juga selalu dijadikan sebagai instrumen
penting dalam kajian-kajian lepas.

3.7 PROSEDUR PENGANALISISAN DATA

Penganalisisan data merupakan aktiviti untuk memperolehi maklumat yang

berguna daripada data mentah. Ia melibatkan aktiviti manipulasi seperti mengatur,
memilih, menggabung dan menjadual. Penganalisisan data juga melibatkan pengiraan
terhadap data mentah dan seterusnya berasaskan maklumat yang terhasil daripada
penganalisisan tersebut, penyelidik akan menggunakan maklumat tersebut sebagai
bukti untuk membuat sesuatu keputusan (Majid, 1998). Data kuantitatif yang diperolehi
melalui soal selidik boleh memaparkan tahap pelaksanaan pembelajaran
menyeronokkan responden dalam pembelajaran dan pemudahcaraan (PdPc) bagi
murid pendidikan khas pendengaran. Data-data ini diproses dengan menggunakan
perisian statistik SPSS (Statistical Package For Social Sciences) dan keputusan
dijadualkan berdasarkan frekuensi dan peratusan dan min.

Dalam konteks kajian ini, data mengenai tahap kesediaan siswa guru Program
Pendidikan Khas pendengaran akan dinilai menggunakan jadual berikut :

Jadual 1

Prosedur analisis data

ITEM PERKARA FREKUENSI & PERATUSAN MIN

SS S SD TS STS

35
Kesediaan responden terhadap setiap item akan dianalisis dan dibincangkan. Akhirnya,
tahap kesediaan siswa guru serta tahap pelaksanaan elemen pembelajaran
menyeronokkan diinterpretasi menggunakan jadual berikut :

Jadual 2

Interpretasi tahap kesediaan siswa guru

Tahap Skor min

Sangat rendah 1.00-1.80
Rendah 1.81-2.60
Sederhana 2.61-3.40
Tinggi 3.41-4.20
Sangat tinggi 4.21-5.00
Sumber daripada Sit Ai Chin (2019) yang diadaptasi daripada kajian Noornajihan Jaafar
& Ab. Halim Tamuri (2013).

3.8 RUMUSAN
Bab 3 ini membincangkan metodologi kajian yang telah digunakan oleh pengkaji
semasa menjalankan kajian. Pengkaji menumpukan aspek reka bentuk kajian, reka
bentuk kajian, populasi dan sampel kajian serta instrumen kajian yang digunakan.
Sehubungan itu, pengkaji akan melaksanakan proses pengumpulan data kajian
menggunakan instrumen soal selidik. Di peringkat akhir, pengkaji melaksanakan proses
penganalisisan data menggunakan SPSS.

36
 BAB 4.0 : DAPATAN DAN PERBINCANGAN

4.1 PENGENALAN
Dalam kajian ini, instrumen yang digunakan untuk proses pengumpulan data ialah soal
selidik. Terdapat 2 bahagian dalam soal selidik tersebut iaitu bahagian A, B dan C.
Bahagian A berkaitan tentang demografi responden, bahagian B pula tentang
kesediaan mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan manakala bahagian C ialah
pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan. Pengkaji akan membincangkan dan
menghuraikan hasil penganalisisan data serta keputusan yang diperoleh berdasarkan
maklum balas daripada soal selidik yang diedarkan kepada responden yang terlibat.
Maklum balas yang dikumpulkan telah dikaji dari pelbagai aspek untuk menjawab
persoalan kajian seperti mana yang telah dinyatakan dalam bab satu yang lalu. Data
yang telah dikumpul, akan dianalisis menggunakan perisian SPSS versi 22.0. Analisis
dapatan dalam tajuk ini diolah bagi menjawab persoalan kajian yang berikut :

1. Sejauh manakah tahap kesediaan siswa guru Program Pendidikan Khas

Pendengaran terhadap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc?

2. Sejauh manakah pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc murid

pendidikan khas pendengaran?

4.2 PROFIL RESPONDEN

Dalam bahagian A, pengkaji mendapati daripada 38 orang responden yang terpilih
seramai 13 orang daripadanya adalah lelaki, manakala baki selebihnya adalah
perempuan seramai 25 orang.

4.2.1. PENGENALAN
Sampel kajian seramai 38 orang responden merupakan siswa guru Program
Pendidikan Khas Pendengaran ambilan Jun 2016 IPG Kampus Ilmu Khas yang telah
menjalani praktikum selama 6 bulan.

37
4.2.2 DEMOGRAFI SUBJEK KAJIAN
Jadual 3

Taburan responden mengikut jantina

Maklumat sampel Bilangan Peratus (%)

Jantina
Lelaki 13 34.2
25 65.8
Perempuan

34%

Lelaki
Perempuan

66%

Rajah 4.2 Peratusan mengikut jantina

38
Jadual 3 dan Rajah 4.2 menunjukkan demografi responden iaitu siswa guru Program
Pendidikan Khas Pendengaran ambilan Jun 2016 IPG Kampus Ilmu Khas dengan
jumlah yang disoal selidik seramai 38 orang. Daripada analisis tersebut, kesimpulan
yang dapat dibuat ialah bilangan siswa guru perempuan adalah lebih ramai berbanding
bilangan siswa guru lelaki.

4.3 DAPATAN KAJIAN DAN PERBINCANGAN

Dapatan kajian dan perbincangan dalam bab ini akan menjawab persoalan kajian
mengenai tahap kesediaan siswa guru Program Pendidikan Khas Pendengaran
terhadap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc dan pelaksanaan
pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc murid pendidikan khas pendengaran.

4.3.1 : Kesediaan mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan

Responden telah menyatakan tahap kesediaan mereka melalui skala likert lima mata
iaitu 1. Sangat Setuju (SS) 2. Setuju (S) 3. Sederhana Setuju (SD) 4. Tidak Setuju
(TS) 5. Sangat Tidak Setuju (STS).

39
Jadual 4

Kesediaan mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan

ITEM PERKARA FREKUENSI & PERATUSAN MIN

SS S SD TS STS
1. Mengikuti kursus- 12 16 2 4 4 3.58
kursus peningkatan (31.6%) (42.1 %) (5.3 %) (10.5%) (10.5%)
profesionalisme
2. meneroka ilmu secara 15 14 1 6 2 3.82
mendalam (39.5%) (38.6%) (2.6%) (15.8%) (5.3%)
3. Mempelajari teknik- 11 16 3 6 2 3.53
teknik menghasilkan (28.9%) (42.1%) (7.9%) (15.8%) (5.3%)
bahan bantu mengajar
4. Mementingkan 13 16 1 4 4 3.61
interaksi antara murid, (34.2%) (42.1%) (2.6%) (10.5%) (10.5%)
guru dengan rakan
sekelas.

5. Menguasai 10 17 3 4 4 3.45
penggunaan media (26.3%) (44.7%) (7.9%) (10.5%) (10.5%)
elektronik.
6. Membuat jenaka. 8 15 7 6 2 3.37
(21.1%) (39.5%) (18.4%) (15.8%) (5.3%)
7. Boleh menyanyi dan 9 17 4 7 1 3.42
melakukan gerakan. (23.7%) (44.7%) (10.5%) (18.4%) (2.6%)
8. Tidak memerlukan 4 5 7 14 8 2.34
kursus tertentu (10.5%) (13.2%) (18.4%) (36.8%) (21.1%)

Berdasarkan jadual 5, item 1 memperoleh skor min 3.58 iaitu tahap kesediaan
yang tinggi. Majoriti siswa guru iaitu seramai 16 orang (42.1%) bersetuju dan 12 orang
(31.6%) sangat bersetuju bahawa mengikuti kursus-kursus peningkatan
profesionalisme berkaitan pembelajaran menyeronokkan bagi meningkatkan kemahiran

40
pedagogi merupakan kesediaan mereka untuk mengaplikasikan pembelajaran
menyeronokkan dalam bilik darjah. Sementara itu seramai 8 orang (21%) responden
pula menyatakan mereka tidak bersetuju dan sangat tidak bersetuju bahawa
menghadiri kursus untuk meningkatkan profesionalisme merupakan kesediaan untuk
mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan.

Bagi item kedua pula, skor min juga berada pada tahap kesediaan yang tinggi
iaitu sebanyak 3.82. Seramai 15 orang respondan (39.5%) sangat bersetuju dan 14
orang responden lagi (38.6%) bersetuju bahawa mereka memberi peluang kepada
murid untuk meneroka ilmu secara mendalam melalui pembelajaran yang lebih
menyeronokkan dan tidak hanya berorientasikan peperiksaan semata-mata. Hanya
seorang responden berada pada tahap sederhana setuju manakala bilangan responden
yang tidak bersetuju seramai 6 orang dan 2 orang lagi responden (5.3%) pula sangat
tidak bersetuju mereka memberi peluang kepada murid untuk meneroka.

Seterusnya, item ketiga juga menunjukkan skor min yang agak tinggi iaitu 3.53.
Kebanyakan siswa guru bersetuju bahawa mereka berminat untuk mempelajari teknik-
teknik menghasilkan bahan bantu mengajar yang menarik dengan seramai 11 orang
siswa guru (28.9%) sangat bersetuju manakala 16 orang (42.1%) siswa guru bersetuju
dengan item tersebut. Hanya 2 orang siswa guru (5.3%) sangat tidak bersetuju
manakala 6 orang lagi (15.8%) tidak bersetuju.

Berdasarkan item 4 pula, skor min juga menunjukkan tahap yang tinggi iaitu
3.61. Majoriti responden bersetuju bahawa mereka tidak akan mendominasi proses
pembelajaran dalam bilik darjah sebaliknya mementingkan interaksi antara murid, guru
dengan rakan sekelas. Kebanyakan responden bersetuju iaitu seramai 16 orang
(42.1%) manakala 13 orang lagi (34.2%) sangat bersetuju. Golongan yang tidak

41
bersetuju dan sangat tidak bersetuju pula mempunyai bilangan yang sama iaitu masing-
masing 4 orang (10.5%).

Berdasarkan analisis yang dibuat pada item penggunaan media elektronik

seperti komputer, kebanyakan responden menunjukkan tahap penguasaan yang tinggi
dengan nilai skor min 3.45. Seramai 10 orang (26.3%) sangat bersetuju manakala 17
orang lagi (44.7%) bersetuju dengan item tersebut. Walaubagaimanapun, ada
sebilangan siswa guru yang tidak bersetuju dan sangat tidak bersetuju dengan bilangan
8 orang (21%). 3 orang siswa guru (7.9%) pula menyatakan mereka sederhana setuju.

Seperti item yang keempat, item kelima ini juga mempunyai golongan yang tidak
bersetuju dan tidak bersetuju yang sama iaitu 4 orang (10.5%). Kepandaian siswa guru
untuk berjenaka dalam kelas pula menunjukkan skor min yang sedehana iaitu 3.37.
Kebanyakan responden hanya bersetuju dengan bilangan 15 orang (39.5%) manakala
8 orang lagi (21.1%) sangat bersetuju. 7 orang responden (18.4%) menyatakan mereka
sederhana setuju dengan item tersebut manakala selebihnya tidak bersetuju.

Bagi item ketujuh pula, skor min yang diperolehi 3.42 iaitu tahap kesediaan tinggi
menghampiri tahap sederhana . 9 orang responden (23.7%) sangat bersetuju dan 17
orang (44.7%) hanya bersetuju mereka boleh menyanyi dan melakukan gerakan yang
menarik. 7 orang lagi responden (18.4%) tidak bersetuju dan cuma 1 orang (2.6%)
yang sangat tidak bersetuju.

Bagi item yang terakhir dalam konstruk ini, skor min yang diperoleh agak rendah
iaitu 2.34. Majoriti seramai 14 orang (36.8%) tidak bersetuju dan 8 orang lagi (21.1%)
sangat tidak bersetuju dengan item tersebut bahawa mereka tidak memerlukan kursus
tertentu untuk mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan dalam pengajaran. Ini

42
bermakna seramai 22 orang (57.9%) memerlukan kursus-kursus tertentu sebagai
kesediaan mereka mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan. Manakala 4 orang
lagi (10.5%) responden yang mewakili sangat bersetuju mereka tidak memerlukan
kursus tersebut. Di samping itu 5 orang responden (13.2 %) daripada bilangan
responden menyatakan mereka bersetuju dan 7 orang lagi (18.4%) lagi sederhana
setuju.

Secara keseluruhannya, item 2 telah memperoleh tahap kesediaan yang tinggi

dalam kalangan siswa guru Program Pendidikan Khas Pendengaran. Mereka bersetuju
bahawa mereka selalu memberi peluang kepada murid untuk meneroka ilmu secara
mendalam melalui pembelajaran yang lebih menyeronokkan dan tidak hanya
berorientasikan peperiksaan semata-mata. Hal ini juga berkait rapat dengan item
keempat yang juga mendapat skor min yang tinggi iaitu siswa guru tidak mendominasi
proses pembelajaran dia dalam bilik darjah sebaliknya mementingkan interaksi antara
murid, guru dengan rakan sekelas. Kebanyakan siswa guru sangat bersetuju kerana
penglibatan murid secara aktif dapat meningkatkan lagi perkembangan kognitif mereka.
Pengendalian proses PdPc memerlukan pendidik yang mempunyai daya kreatif dan
inovatif supaya memupuk minat belajar dalam kalangan murid.

Seterusnya, siswa guru Program Pendidikan Khas Pendengaran juga bersetuju

mereka meningkatkan kemahiran pedagogi dengan mengikuti kursus-kursus
peningkatan profesionalisme berkaitan pembelajaran menyeronokkan. Pembangunan
profesionalisme guru-guru melibatkan konsep pembelajaran sepanjang hayat (Trotter.Y,
2006). Pelbagai teori membincangkan pembangunan profesionalisme guru yang
melibatkan pembelajaran orang dewasa. Antaranya ialah teori umur, teori peringkat,
teori pembangunan kognitif dan teori fungsional. Latihan diperlukan apabila terdapat
jurang di antara kompetensi, kemahiran, pengetahuan dan sikap yang dimiliki oleh guru
dengan apa yang dijangkakan daripada mereka. Jurang tersebut dapat dirapatkan
melalui latihan dalam perkhidmatan (Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 6, 2005).

43
 Kebanyakan siswa guru mampu menggunakan bahasa yang lucu dan jenaka
untuk menimbulkan suasana ceria dalam pengajaran. Namun begitu mereka bersetuju
bahawa mereka memerlukan kursus-kursus untuk menambah ilmu pengetahuan dan
kemahiran dalam kaedah dan teknik yang mampu mewujudkan suasana pembelajaran
yang menyeronokkan dalam kalangan murid. Mereka juga memerlukan kemahiran
untuk menghasilkan bahan bantu mengajar berbantukan komputer supaya pelaksanaan
pembelajaran menyeronokkan dapat diamalkan dengan lebih berkesan lagi. Pendidikan
pada era teknologi maklumat dan moden perlu diselaraskan dengan keperluan dan
kehendak semasa (Rohani et al., 2015). Penggunaan media teknologi turut mendorong
minat para pelajar untuk menguasai ilmu pengetahuan dan mereka akan lebih terdedah
dengan pembelajaran kendiri. Para pelajar dapat mengakses bahan-bahan sedia ada,
maklumat terkini dan berkongsi info bersama rakan juga pendidik dengan mudah dan
pantas.

Dapatan kajian juga menunjukkan bahawa siswa guru berminat terhadap

penggunaan media elektronik seperti kemudahan komputer untuk bahan pembelajaran
yang menyeronokkan. Contohnya, CD interaktif, video pada tahap tinggi. Penggunaan
media teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) akan mendorong minat pelajar untuk
terlibat dalam aktiviti PdPc, keadaan ini akan menjadikan proses pembelajaran lebih
menyeronokkan. Azwan et. al (2005) menyatakan dalam konteks pendidikan masa kini,
teknologi maklumat ICT merupakan satu rangkaian elektronik untuk mencari,
mengumpul, menyimpan, memproses, menyalur dan menyampai maklumat secara
efektif, efisien, pantas dan meluas bagi membantu proses PdPc.

Bagi item kebolehan untuk menyanyi dan melakukan gerakan yang menarik,
kebanyakan siswa guru bersetuju mereka mampu melakukan perkara tersebut bersama
murid-murid. Hanya sebilangan siswa guru yang tidak bersetuju mungkin disebabkan
mereka tidak mempunyai keyakinan untuk berbuat demikian. Sebagai seorang guru,

44
kita tidak boleh berasa malu dan berani mencuba pelbagai kaedah dalam
menyampaikan ilmu kepada murid-murid.

Seterusnya, bagi tahap kesediaan siswa guru dalam membuat jenaka dalam
kelas, ia hanya mencapai tahap sederhana. Siswa guru mengakui bahawa mereka
mampu menggunakan jenaka semasa mengajar di dalam bilik darjah. Namun demikian,
tidak dapat dinafikan bahawa agak sukar untuk membuat jenaka kepada murid
pendidikan khas pendengaran. Hal ini kerana mereka sukar untuk memahami ayat
kiasan. Walaubagaimanapun, hampir setiap hari seorang guru itu bercakap dan
berinteraksi dengan muridnya. Oleh itu bercakap atau berinteraksi adalah sebahagian
daripada tugas guru. Bagi mewujudkan hubungan baik antara guru–murid, seharusnya
seseorang guru itu berkebolehan dan mempunyai ciri-ciri kecindan. Paterson (2006)
menyarankan supaya jenaka digunakan dengan sebaik mungkin kerana dalam kajian,
beliau mendapati ianya dapat membantu mengatasi beberapa masalah peribadi yang
timbul di sekolah.

Bagi item yang memperoleh skor terendah pula, kebanyakan siswa guru tidak
bersetuju bahawa mereka tidak memerlukan kursus tertentu untuk mengaplikasikan
pembelajaran menyeronokkan dalam pengajaran. mereka amat memerlukan kursus
tertentu untuk menambah ilmu pengetahuan dan kemahiran dalam kaedah dan teknik
pengajaran yang mampu mewujudkan suasana pembelajaran yang menyeronokkan
dalam kalangan murid. Sehubungan itu, kesedaran yang tinggi dalam meningkatkan
kemahiran pedagogi dengan mengikuti kursus-kursus peningkatan profesionalisme
berkaitan pembelajaran menyeronokkan membantu siswa guru mengaplikasikan
pengajaran berpusatkan murid. Interaksi antara murid, guru dengan rakan sekelas
membantu percambahan idea yang kreatif dan inovatif. Mereka dapat sama-sama
bertukar pendapat dan menentukan pandangan yang paling bernas.

45
4.3.2 : Pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan
Responden telah menyatakan tahap kesediaan mereka melalui skala likert lima mata
iaitu 1. Sangat jarang (SJ) 2. Jarang (J) 3. Sederhana Kerap (SD) 4. Kerap (K) 5.
Sangat Kerap (SK).

Jadual 5

Pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan

BIL. PERKARA MIN

SJ J SD K SK

46
1. bahasa yang kreatif dan lucu 0 2 7 22 7 3.92
untuk menerangkan isi (0%) (5.3%) (18.4% (57.9%) (18.4%)
)
kandungan.
2. teknik pembelajaran 0 4 4 20 10 4.08
berpusatkan murid seperti (0%) (10.5%) (10.5% (52.6%) (26.3%)
)
lakonan, main peranan dan
nyanyian
3. unsur jenaka semasa 1 2 8 20 7 3.89
mengajar di dalam bilik darjah. (2.6%) (5.3%) (21.1% (52.6%) (18.4%)
)
4. teknik pembelajaran 0 2 6 19 11 4.16
berpusatkan murid seperti (0%) (5.3%) (15.8% (50%) (28.9%)
)
belajar sambil bermain
5. perisian multimedia atau CD 0 2 4 22 10 4.18
interaktif yang mengandungi (0%) (5.3%) (10.5% (57.9%) (26.3%)
)
tutorial, latihtubi, atau
permainan bahasa
6. bahan media yang lucu 0 2 9 20 7 3.89
semasa mengajar. (0%) (5.3%) (23.7% (52.6%) (18.4%)
)
7. alat pandang dengar seperti 0 4 3 23 8 3.95
tayangan filem komedi yang (0%) (10.5%) (7.9%) (60.5%) (21.1%)

sesuai dengan isi pelajaran.

8. Bahan Bantu Belajar (BBB) 0 2 1 19 16 4.39
yang menarik. (0%) (5.3%) (2.6%) (50%) (42.1%)
9. teknik belajar dalam kumpulan. 1 3 1 22 11 3.89
(2.6%) (7.9%) (2.6%) (57.9%) (28.9%)

47
 Berdasarkan jadual analisis, item 1 memperoleh skor min yang agak tinggi iaitu
3.92. Dapatan menunjukkan bahawa kebanyakan responden kerap menggunakan
bahasa yang kreatif dan lucu untuk menerangkan isi kandungan manakala 7 orang
responden (18.4%) lagi responden pula menyatakan mereka sangat kerap dan
sederhana kerap menggunakannya. 2 orang lagi responden (5.3%) pula jarang
menggunakan bahasa yang kreatif dan lucu. Bagi item kedua dalam konstruk ini,
kebanyakan responden menyatakan bahawa mereka kerap menggunakan teknik
pembelajaran berpusatkan murid seperti lakonan, main peranan dan nyanyian dengan
skor min yang agak tinggi iaitu 4.08. 4 orang responden (10.5%) menyatakan mereka
sederhana kerap menggunakannya manakala kebanyakan siswa guru seramai 20
orang ( 52.6%) pula kerap menggunakannya.

Seterusnya, item yang ketiga juga memperoleh skor min yang tinggi sebanyak
3.89. Seramai 20 orang (52.6%) menyatakan mereka kerap menggunakan unsur jenaka
semasa mengajar dalam bilik darjah manakala 7 orang lagi responden (18.4%) sangat
kerap. 8 orang lagi responden (21.1%) menyatakan mereka sederhana kerap
menggunakan jenaka, 2 orang lagi (5.3%) jarang dan hanya seorang responden yang
menjawab sangat jarang. Di samping itu, analisis pada item 4, iaitu saya menggunakan
teknik pembelajaran berpusatkan murid seperti belajar sambil bermain menunjukkan
nilai min tahap yang agak tinggi iaitu 4.16. Dapatan kajian menunjukkan seramai 19
orang (50%) menyatakan kerap, 11 orang lagi (28.9%) pula sangat kerap, 2 orang lagi
(5.3%) kerap dan 6 orang (15.8%) lagi sederhana kerap.

Seterusnya, tahap penggunaan perisian multimedia atau CD interaktif yang

mengandungi tutorial, latih tubi, atau permainan bahasa mencapai nilai min yang agak
tinggi iaitu sebanyak 4.18. Kebanyakan responden bersetuju bahawa mereka kerap
menggunakan perisian multimedia tersebut sebanyak 20 orang (57.9%) diikuti dengan
10 orang lagi (26.3%) yang sangat kerap. 4 orang lagi responden (10.5%) pula
menjawab sederhana kerap dan 2 orang lagi (5.3%) jarang. Di samping itu,
penggunaan bahan media yang lucu semasa mengajar juga memperoleh skor min yang

48
tinggi sebanyak 3.89. 20 orang lagi (52.6%) responden menjawab kerap, 7 orang lagi
(18.4%) lagi menjawab sangat kerap, 9 orang lagi (23.7%) sederhana kerap dan 2
orang lagi (5.3%) jarang.

Bagi item yang seterusnya, penggunaan alat pandang dengar seperti tayangan
filem komedi yang sesuai dengan isi pelajaran juga mendapat skor min yang tinggi
sebanyak 3.95. Seramai 23 orang (60.5%) bersetuju menyatakan mereka kerap
menggunakan alat pandang dengar dalam pengajaran. Seramai 8 orang responden
(21.1 %) lagi responden pula menyatakan sangat kerap, 3 orang lagi (7.9%) lagi
sederhana kerap manakala 4 orang lagi (10.5%) jarang. Bagi item saya menggunakan
Bahan Bantu Mengajar (BBB) yang menarik pula, skor min yang diperolehi juga agak
tinggi sebanyak 4.39. Seramai 19 orang responden (50%) kerap menggunakan BBB
yang menarik, 16 orang (42.1 %) lagi sangat kerap, 1 orang lagi (2.6%) lagi sederhana
kerap manakala 2 orang lagi (5.3%) jarang.

Bagi item yang terakhir pula, skor min yang diperoleh juga agak tinggi sebanyak
3.89. Kebanyakan siswa guru seramai 22 orang (57.9%) kerap menggunakan teknik
belajar dalam kumpulan manakala 11 orang lagi (28.9%) sangat kerap. Hanya
sebilangan siswa guru yang jarang melakukan teknik tersebut dalam kelas dengan
bilangan 4 orang (11.5%)

Secara keseluruhannya, item 8 memperoleh skor min yang tertinggi yang

bermaksud kebanyakan siswa guru menggunakan BBB yang menarik semasa PdPc.
Bagi meningkatkan minat murid untuk mengikuti pembelajaran, guru perlulah
menyediakan Bahan Bantu Belajar (BBB) yang menarik. Pembelajaran dalam kelas
bukan sahaja melibatkan komunikasi lisan sahaja tetapi ianya lebih berkesan jika
digabungkan dengan penggunaan alat dan bahan. Ini terbukti kerana ianya memberi
kesan dan menarik minat murid kearah pembelajaran yang lebih aktif. Menurut

49
Jamaludin Badusah et. Al (2000), pengajaran guru sepatutnya boleh menimbulkan
rangsangan positif serta keinginan murid untuk mengetahui. Pengajaran guru
seharusnya lebih menarik dan berkesan. Di samping itu, bahan yang dihasilkan oleh
guru sepatutnya boleh dijadikan sebagai daya penarik yang mampu mengekalkan daya
tumpuan murid terhadap PdPc.

Bagi item kelima iaitu saya menggunakan perisian multimedia atau CD interaktif
yang mengandungi tutorial, latih tubi, atau permainan bahasa juga memperoleh skor
min yang tinggi. Perkembangan teknologi masa kini mempengaruhi setiap bidang
kehidupan. Aspek teknologi telah digabungkan dengan kurikulum sekolah sebagai satu
daya usaha kearah menyemai dan memupuk minat serta sikap yang positif terhadap
perkembangan teknologi. Budaya sekolah perlu diubah daripada sesuatu yang
berdasrkan memori kepada yang berpengetahuan, berfikiran kreatif dan penyayang
dengan menggunakan teknologi terkini. (Kementerian Pendidikan Malaysia, 1997).
Penyelidik seperti Heinich et al. (2002) telah menyediakan satu model panduan
merancang dan mengendalikan pengajaran yang memerlukan penggunaanmedia.
Model ini dipanggil Model ASSURE. Ia mengandungi enam langkah iaitu; Analisis
Pelajar, Pernyataan Objektif, Pilihan kaedah dan media, penggunaan media dan bahan,
dorongan penglibatan pelajar serta nilai dan semak. Ramai pengajar berpendapat
bahawa Model ASSURE merupakan satu model rekabentuk pengajaran yang sesuai
digunakan dalam situasi pengajaran bilik darjah yang memerlukan penggunaan media.

Selain itu, item 2 dan 4 juga memperoleh skor min yang tinggi di mana siswa
guru banyak menggunakan teknik pembelajaran berpusatkan murid. Perkara ini jelas
terbukti apabila Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025 yang
memberikan penekanan kepada kemahiran berfikir murid. Setiap murid perlu
mempunyai semangat ingin tahu dan belajar tentang cara untuk terus mendapatkan
pengetahuan sepanjang hayat, mampu menghubung kait pelbagai pengetahuan bagi
mewujudkan pengetahuan baharu.

50
 Seterusnya, item 7 juga menunjukkan tahap pelaksanaan yang tinggi dalam
kalangan siswa guru iaitu saya menggunakan alat pandang dengar seperti tayangan
filem komedi yang sesuai dengan isi pelajaran. Hal ini boleh menjadikan pembelajaran
lebih bermakna kerana murid lebih mudah memahami isi pelajaran dengan lebih baik.
Secara amnya, murid pendidikan khas pendengaran banyak menggunakan visual untuk
belajar. Selain itu, kebanyakan media dalam bahan tersebut menggunakan bahasa
yang kreatif dan lucu untuk menerangkan isi kandungan yang berkaitrapat dengan item
1. Item ini juga memperoleh skor min pada tahap tinggi. Melalui kaedah ini, murid akan
berasa lebih seronok untuk mengikuti pelajaran.

Di samping itu, item 3 juga memperoleh skor min yang tinggi. Menurut kajian
yang dilakukan oleh Frymier et al. (2008), jenaka dalam bilik darjah membantu
berlakunya interaksi guru dan murid dengan lebih lancar untuk meningkatkan
keberkesanan pengajaran. Unsur jenaka yang disampaikan dalam sesi pengajaran dan
pembelajaran akan dapat mengurangkan situasi tegang dalam bilik darjah. Amalan
kecindan dalam kalangan guru juga akan membolehkan murid merasa lebih seronok
dan membantu murid menumpukan perhatian kepada pelajaran.

4.4 RUMUSAN
Kesimpulannya, bab empat ini menerangkan tentang analisis hasil dapatan serta
perbincangan yang telah diperolehi pengkaji. Bab ini juga akan menjawab dua
persoalan kajian yang dinyatakan di peringkat awal kajian. Bagi konstruk yang pertama
iaitu kesediaan mengaplikasikan pembelajaran menyeronokkan, sebahagian besar
siswa guru didapati mempunyai tahap kesediaan yang tinggi. Walaubagaimanapun,
mereka akui memerlukan kursus-kursus peningkatan profesionalisme bagi
menambahbaik kualiti PdPc. Bagi konstruk yang kedua pula iaitu pelaksanaan

51
pembelajaran menyeronokkan, hasil kajian menunjukkan siswa guru Program
Pendidikan Khas Pendengaran banyak mengaplikasikan elemen pembelajaran
menyeronokkan secara kerap. Kebanyakan siswa guru mempunyai tahap kesedaran
yang tinggi tentang kepentingan pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam
PdPc.

Secara amnya dapatan kajian menunjukkan bahawa siswa guru dapat

melaksanakan pembelajaran menyeronokkan dengan baik dalam PdPc. Kebanyakan
item yang dikaji mendapat skor min menghampiri 4 dan ke atas. Dapatan kajian
berkaitan penggunaan bahasa yang kreatif dan lucu, teknik pembelajaran berpusatkan
murid dan penggunaan unsur jenaka semasa mengajar dalam bilik darjah bagi
menimbulkan suasana gembira untuk mengurangan tekanan menunjukkan siswa guru
mempunyai personaliti yang menyenangkan dan dapat menarik minat murid untuk
belajar. Penemuan kajian ini menunjukkan bahawa siswa guru mempunyai sikap dan
persepsi yang positif terhadap pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc. Mereka juga
mempunyai kesedaran yang tinggi bahawa pembelajaran menyeronokkan boleh
meningkatkan prestasi pengajaran guru dalam bilik darjah. Respons yang positif ini
merupakan satu petanda yang amat menggalakkan kerana ternyata siswa guru sudah
sedia menerima transformasi pendidikan kaedah konvensional ke arah yang lebih
berpusatkan murid.

Secara keseluruhannya, hasil dapatan kajian dapat dirumuskan bahawa

sebahagian besar siswa guru Pendidikan Khas Pendengaran mempunyai tahap
keyakinan yang tinggi bagi kedua-dua konstruk yang dikaji.

52
 BAB 5.0 : KESIMPULAN, IMPLIKASI DAN CADANGAN

5.1 PENGENALAN
Dalam bab akhir ini, pengkaji akan membincangkan mengenai dapatan yang diperoleh
daripada bab 4. Pengkaji akan mengaitkan perbincangan dapatan kajian ini dengan
sorotan literatur. Di samping itu, pengkaji juga akan memberikan beberapa cadangan
terhadap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan siswa guru
PISMP Pendidikan Khas Pendengaran supaya sesi PdPc menjadi lebih seronok.
Pengkaji juga berharap supaya para pendidik mengambil berat akan pelaksanaan
pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc bagi meningkatkan lagi hubungan antara
guru dengan murid.

5.2 KESIMPULAN

Daripada hasil kajian dan analisis data yang telah dijalankan, maka dapat
dirumuskan bahawa tahap pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan
siswa guru Program Pendidikan Khas pendengaran di IPG Kampus Ilmu Khas adalah
agak tinggi. Kebanyakan item-item dalam konstruk soal selidik mendapat nilai skor min
yang tinggi. Dalam aspek kesediaan guru mengaplikasikan pembelajaran
menyeronokkan dalam PdPc didapati juga adalah berada pada tahap tinggi.
Walaubagaimanapun, siswa guru bersetuju bahawa mereka masih memerlukan
penambahbaikan dalam pengajaran dan pemudahcaraan berminat untuk menghadiri
kursus-kursus latihan pengajaran bagi pelaksanaan elemen pembelajaran
menyeronokkan.

Secara keseluruhannya, pelaksanaan elemen pembelajaran menyeronokkan

boleh dilaksanakan dengan baik. Tidak dapat dinafikan bahawa tidak semua siwa guru
mempunyai kebolehan dalam menyampaikan pembelajaran dalam suasana yang
menyeronokkan. Walaubagaimanapun, mereka boleh menggunakan pelbagai jenis

53
media lain seperti video klip atau gambar kartun yang melucukan bagi menarik minat
murid. Oleh kerana murid pendidikan khas pendengaran lebih berfokus kepada
pembelajaran visual, guru perlulah menyediakan pelbagai bahan visual yang mudah
difahami untuk mereka.

Di samping itu, kebanyakan guru mempunyai kebolehan semula jadi dan mampu
untuk mewujudkan kawalan bilik darjah yang baik dalam melaksanakan pembelajaran
berpusatkan murid seperti lakonan, main peranan, nyanyian dan belajar sambil
bermain. Ada kalanya keadaan menjadi tidak terkawal dalam kelas apabila murid
melakukan aktiviti. Oleh itu, guru perlu memainkan peranan dan menerangkan
peraturan dengan jelas. Siswa guru juga bersetuju bahawa pelaksanaan pembelajaran
menyeronokkan pada sepanjang sesi pembelajaran dan pengajaran merangkumi set
induksi, pelaksanaan aktiviti dan sesi penutup untuk mengukuhkan konsep atau
kemahiran yang ingin diajar dan mengawal tingkah laku murid. Sehubungan itu, aspek
kebolehan guru melaksanakan pembelajaran menyeronokkan, jelas menunjukkan
bahawa guru berkeyakinan tinggi untuk melaksanakan pembelajaran menyeronokkan.

Di samping itu, siswa guru juga banyak mengaplikasikan teknik pembelajaran

berpusatkan murid seperti belajar sambil bermain. Melalui bermain, murid-murid dapat
belajar sesuatu secara tidak formal dan tidak terancang. Ini dapat memenuhi naluri
ingin tahu yang tinggi dalam kalangan murid-murid sekaligus memberi keseronokan dan
kepuasan kepada murid-murid. Bermain dapat memberi pengalaman yang sesaui untuk
hidup bermasyarakat dan berkumpulan. Di sebalik keriuhan dan gerak laku yang aktif,
aktiviti bermain dapat mengembangkan pemikiran, menstabilkan emosi dan mental
mereka.

Pengaplikasian pendekatan, kaedah, teknik dan strategi pengajaran dan

pembelajaran mestilah melihat kepada kepelbagaian pelajar di dalam sesebuah bilik

54
darjah. Dalam konteks pendidikan, kaedah dan teknik merupakan satu perancangan
atau siri tindakan guru semasa melaksanakan langkah-langkah pengajaran yang
tersusun rapi dan berkesinambungan yang perlu dituruti dengan saksama bagi
mencapai objektif pengajaran. Menurut Zamri Mahamod (2012), dalam melaksanakan
kepelbagaian kaedah pengajaran dan pembelajaran, guru perlu memilih kaedah yang
sesuai digunakan. Selepas kaedah yang hendak digunakan dipilih, barulah guru
merancang teknik yang boleh melengkapkan kaedah tersebut seperti teknik bercerita,
latih tubi, menghafal dan seumpamanya. Usaha mengenal pasti dan memilih kaedah
dan teknik yang sesuai dapat memenuhi pendekatan yang digunakan yang disebut
sebagai strategi. Kaedah pengajaran membolehkan guru-guru mengajarkan bahasa
mengikut cara yang betul lagi terancang. Kajian-kajian yang telah dilakukan sebelum ini
menjelaskan bahawa pengajaran akan lebih berkesan apabila guru mampu
menggunakan kaedah-kaedah dan teknik yang telah disarankan.

Hasil dapatan kajian ini juga selari dengan hasil dapatan kajian yang dilksanakan
oleh Abdul Rasid Jamian(2009), menunjukkan siswa guru Program Pendidikan Khas
Pendengaran IPG Kampus Ilmu Khas mempunyai tahap kesediaan yang tinggi dalam
pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan.

5.3 IMPLIKASI

Implikasi daripada kajian ini membolehkan pengkaji mengenalpasti tahap

pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan dalam kalangan siswa guru Program
Pendidikan Khas Pendengaran semasa praktikum adalah agak memberangsangkan.
Kebanyakan siswa guru mempunyai kesedaran tentang kepentingan pembelajaran
menyeronokkan dalam kalangan murid terutamanya murid pendidikan khas
pendengaran. Hal ini kerana mereka tidak dapat mendengar dengan baik dan hanya
bergantung pada deria penglihatan semata-mata. Jika pengajaran guru hanya sekadar
“chalk and talk” sahaja, murid akan cepat berasa bosan dan objektif pembelajaran tidak

55
akan tercapai. Di samping itu, kajian ini juga memberi impak kepada murid masalah
pendengaran melalui pendekatan pembelajaran berpusatkan murid.

5.3.1 Guru

Pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan perlu diamalkan dalam PdPc di

sekolah untuk memastikan murid dapat menerima ilmu yang disampaikan oleh guru
dengan berkesan. Guru-guru di sekolah perlu diberi pendedahan dan pengetahuan
tentang pelaksanaan pembelajaran menyeronokkan di dalam bilik darjah. Antara usaha
yang boleh dilakukan ialah menganjurkan bengkel atau kursus untuk guru-guru
terutamanya guru pendidikan khas pendengaran. . Guru-guru sedar jika mereka dapat
mengamalkan pembelajaran menyeronokkan maka murid-murid akan lebih bermotivasi
mengikuti pengajaran mereka. Namun begitu, kelemahan yang nyata adalah dari segi
penyediaan bahan bantu mengajar berasaskan teknologi dan kemahiran menggunakan
teknologi maklumat dan komunikasi yang masih pada tahap sederhana. Oleh itu,
program latihan dalam perkhidmatan untuk menjemput guru-guru pakar sama ada
pakar dalam teknologi maklumat ataupun pakar dalam pengajaran dan pembelajaran
juga boleh dilaksanakan agar mereka dapat sama-sama berkongsi pengalaman dan
meningkatkan lagi kualiti pengajaran guru.

Guru-guru perlu diberikan latihan dan kursus pengajaran yang sama untuk
semua sekolah mengikut bidang masing-masing. Hal ini bagi memastikan keselarasan
dalam pelaksanaan aktiviti. Guru-guru juga boleh saling bertukar pendapat tentang
perancangan aktiviti yang menarik bagi sesuatu topik. Dalam konteks Malaysia,
Kementerian Pelajaran Malaysia menggariskan maksud latihan dalam perkhidmatan
sebagai proses pemindahan ilmu pengetahuan secara kemas, berdisiplin, bertujuan
menambah pengetahuan dan kemahiran untuk memenuhi keperluan dan tuntutan
semasa dalam organisasi. Ini dicapai melalui sebarang bentuk pembelajaran seperti
kursus, latihan semasa bekerja dan program mentoring atau yang seumpama

56
dengannya yang menyumbang kepada pembangunan individu dan kecemerlangan
organisasi.

Dasar Pendidikan Kebangsaan 2012 pula menerangkan bahawa latihan dalam

perkhidmatan merupakan sebahagian daripada usaha kerajaan untuk melaksanakan
pembangunan profesional secara berterusan di sekolah. Ia dianggap sebagai alat
penambahbaikan kualiti guru sepanjang masa. Guru-guru diberi latihan ataupun kursus
mengenai pengetahuan, kemahiran baru agar dapat meningkatkan keupayaan guru
tersebut untuk mengajar dengan lebih berkesan. Ini kerana guru yang berkompetensi
dapat meningkatkan kualiti pembelajaran murid (KPM,2012 ).

5.3.2 Institut Pendidikan Guru Malaysia

Selain itu, pihak Kementerian Pendidikan Malaysia sewajarnya menggalakkan

guru-guru mengubah cara mengajar konvensional kepada pendekatan yang lebih
berpusatkan murid selaras dengan pembelajaran abad ke-21 (PAK 21)

5.4 CADANGAN

Memandangkan kajian berkaitan kesediaan siswa guru dalam pelaksanaan elemen

pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc bagi murid Pendidikan Khas masih belum
meluas di Malaysia, maka lebih banyak kajian-kajian seumpamanya perlu dijalankan
bagi meningkatkan lagi kualiti pembelajaran. Berdasarkan hasil daripada kajian ini,
beberapa cadangan kajian lanjutan boleh dipertimbangkan. Antaranya ialah dari segi
aspek metodologi kajian, Kajian ini adalah kajian kuantitatif dengan menggunakan reka
bentuk tinjauan bagi mendapatkan data. Justeru, untuk memastikan kajian yang lebih
menyeluruh dan meluas pada masa hadapan, dicadangkan agar satu kajian kualitatif
atau gabungan antara kualitatif dan kuantitatif yang menggunakan instrumen kajian
berbentuk ujian bagi mengukur tahap pengetahuan dan kemahiran guru bagi
mendapatkan hasil dapatan yang lebih mendalam. Bagi cadangan kajian selanjutnya

57
juga, pengkaji berharap agar kajian ini dapat diteruskan dengan melihat kepada
keberkesanan pengaplikasian elemen pembelajaran menyeronokkan dalam PdPc bagi
murid pendidikan khas pendengaran. Selain itu, kajian lanjutan yang akan datang
adalah lebih baik sekiranya melibatkan lokasi yang lebih meluas bagi mendapatkan
hasil kajian yang lebih tepat.

5.5 RUMUSAN

Sebagai kesimpulannya, guru perlulah kreatif dan inovatif dalam proses

pengajaran untuk menjadikan pengajaran lebih menarik dan berkesan. Tanpa bahan
yang boleh merangsang minda, fikiran murid-murid akan lemah dan tidak berminat
terhadap pelajaran. Dari semasa ke semasa, guru mesti mengemas kini pengetahuan
mereka dengan perkembangan terkini. Dalam abad 21 ini, banyak kemahiran yang
perlu dikuasai oleh guru. Menurut Zamri Mahamod (2011), sering kali terdapat
kegagalan guru untuk menerapkan pelbagai kemahiran yang diajar, terutamanya
kemahiran-kemahiran alaf 21. Di samping itu, para guru juga perlu beralih kepada
beberapa aspek memandangkan proses pengajaran dan pembelajaran untuk abad 21
amat mencabar. Guru-guru dalam perkembangan profesionalismenya harus menguasai
kemahiran pedagogi yang seiring dengan trend perkembangan teknologi maklumat dan
komunikasi yang terus berkembang. Pembangunan profesionalisme perlu ke arah
pembinaan pengetahuan dan kemahiran Pedagogi Abad 21. Bagi merealisasikan
aspirasi Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025 untuk kemenjadian
murid maka para guru mempunyai peranan yang besar. Proses pengajaran dan
pembelajaran yang berkualiti hanya akan terhasil berdasarkan komitmen padu amalan
guru yang berkualiti.

58
RUJUKAN

Abdul Rasid Jamian & Hasmah Ismail. (2013). Pelaksanaan pembelajaran

menyeronokkan dalam pengajaran dan pembelajaran bahasa Melayu. Jurnal
Pendidikan Bahasa Melayu, 3 (2), 49-63.

Abdul Rashid Moten (1998), A Guide To Research Proposal And Report Writing.
Selangor: Research Centre International Islamic University, Malaysia, h. 16.

Bahagian Jemaah Nazir Sekolah. (2004). Standard Kualiti Pendidikan Malaysia.

Pernyataan Standard SKPM I – Edisi Disember 2004. Putrajaya: Kementerian
Pelajaran Malaysia.

Choong Lean Kow. (2009). Murid dan Alam Belajar. Selangor : Kumpulan Budiman Sdn
Bhd.

Gardner, H. (2010). Multiple intelligences: The theory in practice. Boston: Basic Books.

Kementerian Pelajaran Malaysia (2011). Kurikulum standard sekolah rendah. Kuala

Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Modul Didik Hibur (2010). Program Memartabatkan Bahasa Malaysia dan

Memperkukuhkan Bahasa Inggeris. Bahagian Pendidikan Guru: Kementerian
Pelajaran Malaysia.

Noraini Ahmad. (2003). Menguatkan ingatan. Kuala Lumpur : Utusan Publicators and
Distributors Sdn Bhd.

Roselan Baki. (2006, September). Kualiti Pengajaran: Menggantikan Pendekatan

Serius dengan Pendekatan Santai. Seminar dan Bengkel Pendidikan Bahasa
dan Kemanusiaan. Hotel Marriott Putrajaya.

Salhah Abdullah. (2009). Kecerdasan pelbagai: Aplikasi dalam pengajaran dan

pembelajaran. Kuala Lumpur: PTS Profesional Sdn. Bhd.

59
Shaffe Mohd Daud, Ramli Basri, Roselan Baki, Sahandri Ghani Hamzah dan Mokhtar
Narawi (2011). Pengaruh amalan jenaka terhadap pengajaran dan pembelajaran
murid. Asia Pacific Journal of Educators and Education, 26 (1), 125-44.

Yahya Othman & Dayang Raini Pakar. (2011). Kesan perisisan cerita interaktif semasa
mengajarkan kemahiran bacaan dan kefahaman dalam kalangan pelajar tahun 4
di Brunei Darussalam. Jurnal Pendidikan bahasa Melayu, 1(1), 27-49.

Hakimi Ismail (2017). Pembelajaran menyeronokkan pikat murid. Utusan online.

Retrieved from : http://www.utusan.com.my/pendidikan/pembelajaran-
menyeronokkan-pikat-murid-1.435657#ixzz5jwnCqIM2

LAMPIRAN

60
61