Anda di halaman 1dari 297

TANYA JAWAB FIQIH KELUARGA

PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

© 2017 www.piss-ktb.com Dilarang menggandakan buku ini


untuk tujuan komersial
TANYA JAWAB FIQIH KELUARGA
Pustaka Ilmu Sunni Salafiyah - KTB

Oleh www.piss-ktb.com

Buku ini berisi kumpulan hasil diskusi tanya -jawab


keagamaan dari grup facebook Pustaka Ilmu Sunni
Salafiyah, dengan alamat di :
www.facebook.com/groups/piss.ktb/

Buku ini tidak boleh dicetak, diperbanyak dan


diperjual-belikan tanpa seizin dari Admin dan Aktifis grup
PISS-KTB. Namun diperbolehkan mencetak untuk
digunakan sebagai dokumen pribadi.
PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

© 2017 www.piss-ktb.com

Alhamdulillah, dengan rahmat Allah yang maha Pengasih lagi maha Penyayang, akhirnya kumpulan dokumen hasil
diskusi tanya jawab masalah keagamaan di grup facebook Pustaka Ilmu Sunni Salafiyah - KTB (PISS-KTB), bisa
dirapikan hingga tampak sebagai buku. Buku tanya jawab PISS-KTB ini dibuat berseri, menimbang banyaknya
dokumen yang ada (terakhir sudah mencapai 5050 dokumen). Untuk seri ini baru mencakup dokumen yang
berkaitan dengan fiqih keluarga..

Perlu diketahui bahwa PISS-KTB berasaskan Islam dengan rincian sebagai berikut :
(a). Bidang Aqidah Ahlus Sunnah wal Jama’ah berdasarkan Madzhab Asy’ariyah dan Maturidiyah.
(b). Bidang Fiqh berdasarkan 4 Madzhab.
(c). Bidang Tashawuf berdasakan Imam Junaid Al-Baghdadi dan Imam al-Ghazali.

PISS-KTB berstatus sebagai group yang ada di facebook yang bergerak dalam bidang dakwah keislaman dan dapat
bekerja sama dengan group atau lembaga-lembaga dakwah lainnya yg memiliki faham ASWAJA. PISS-KTB
mempunyai visi mewujudkan masyarakat Islam yang damai sebagai implementasi dari “Rahmatan Lil-‘Alamiin”.
Semoga kumpulan hasil diskusi ini bermanfaat di dunia dan di akhirat, amin.

Dicetak: Nopember 2017 di Yogyakarta

Publisher
Kyai Abdullah Afif (Alm)
Kyai Masaji Antoro (Gus Tohir)
Managing Editor Ucapan Terima Kasih Kepada:
Mbah Jenggot (Gus Baiquni)
Gus Umam Zein Semua orang yang memberikan kontribusi ke dokumen
Mas Hamzah ini, terutama para Aktivis dan Admin PISS-KTB di Team
Dokumentasi, para Penjaga Keamanan Group, divisi
Technical Editors Ekonomi, para Guru yang menjadi Mujawwib, juga
Nur Hasyim S Anam untuk para donatur PISS-KTB, untuk saudara dan
Raden Mas LeyehLeyeh saudari semua di grup tercinta PISS-KTB, untuk para
Sunde Pati (Gus Ilham) pembungkus dokumen, kepada teman yang
menciptakan logo group PISS-KTB ini pada halaman
Cover Designer sampul, penjaga angkringan di pinggir jalan (Anda
Ifaq Abdillahnatagama menyelamatkan nyawa kami), juga ke toko fotokopi
Alif Jum'an Azend dimana dokumen ini akan diduplikasi, dan lainnya yang
maaf tidak bisa kami sebut satu per satu, karena kami
Team Coordinator yakin kebaikan Anda telah dicatat malaikat.
Ian Saputra
Toni Imam Tanthowi Kami juga ingin berterima kasih pada Perangkat Lunak
Production EC Software GmbH yang telah membuat aplikasi yang
Titik Jogja Banget sangat membantu dalam pembuatan dokumen ini, yang
Alkanas Saja disebut Help & Manual.
Muhammad Mujtahid Mutlak
Chabib Musthofa El Qudsy Akhir kata, jika ada kekeliruan dalam artikel, jawaban
Ayda Az-Zahra dan hal-hal yang terkait dengan dokumen PISS-KTB ini,
Andri Atma mohon segera hubungi kami di Group FB tercinta.

Contributors Semoga Allah SWT meridhoi semua amal baik kita,


Habib Mumu BSA, Kang As'ad, Rizalullah sekecil apapun itu. Alfatihah....
Santri Alit, Umi Af'idah, Anifah, Gufron Bkl (Ust
Abdul Jabar), Zazanti Andeslo, Dien Saefudin,
Putri Aje, Timur Lenk, Ahmed Machfud, Brojol
Gemblung, Rampak Naung, Nabilah Az-Zahra,
Opick Syahreza, Neil eL-Muna, Zaine Elarifine
Yahya, Hasanul Zain, Mlaku Ndungkluk,
Dewan Masjid Assalam, Ulinnuha Asnawi, Ibnu
Thoha, Dewi Rosita, Abdurrofiq, Abdurrahman
Asysyafi'i, Mbah Cemeng, Agus Aja, Sasan Al
G, Imron Rosyadi, Linda Umi F'two, Ulilalbab
Hafas, Ganjar Aja Setiawan, Ghofarona
Subhan, Aeni Belajar Ikhlas, Ayi Yuniar dan
lainnya, maaf tidak bisa kami tulis semua.
DAFTAR ISI 5

Daftar Isi Buku


Kata Mutiara 9

SERI FIQIH KELUARGA 12


1 KHITAN ................................................................................................................................... 12
0763. Kesunahan Dalam
..........................................................................................................................................................
Walimah Khitan 12
1616. HUKUM KHITAN BAGI KHUNTSA
.......................................................................................................................................................... 12
2040. HUKUM DAN..........................................................................................................................................................
HIKMAH WANITA DIKHITAN 14
2066. HUKUM KHITAN DENGAN LASER
.......................................................................................................................................................... 15
..........................................................................................................................................................
2306. TENTANG KHITAN DAN KHITANNYA BAGINDA NABI SAW 16
2413. MAYIT ANAK..........................................................................................................................................................
KECIL YANG BELUM DIKHITAN 16
3406. JIKA TERLAHIR
..........................................................................................................................................................
DALAM KEADAAN SUDAH TERKHITAN 17
3948. KADO DALAM
..........................................................................................................................................................
WALIMATUL KHITAN 18
4085. UMUR UNTUK
..........................................................................................................................................................
MELAKSANAKAN KHITAN BAGI ANAK LAKI-LAKI 19
4821. JIKA QULFAH
..........................................................................................................................................................
MENUTUP KEMBALI HASYAFAH SETELAH DIKHITAN 21
2 SEKSOLOGI
...................................................................................................................................
ISLAM 21
F0062. ETIKA BERSENGGAMA
..........................................................................................................................................................
DALAM ISLAM 22
..........................................................................................................................................................
0016. Hukum Menonton Film Porno 23
0061. Memperbesar..........................................................................................................................................................
Alat Vital 24
0102. HUKUM MENELAN
..........................................................................................................................................................
SPERMA / MANI 25
0108. HUKUM BERPELUKAN
..........................................................................................................................................................
SESAMA JENIS 26
0100. Dosakah Suami
..........................................................................................................................................................
Yang Menolak "Ajakan" Istri 28
0032. Onani dan ‘Azl
..........................................................................................................................................................
(Mengeluarakan air mani di luar vagina) 29
0209. ONANI DAN MASTURBASI
..........................................................................................................................................................
DALAM TINJAUAN HUKUM ISLAM 31
..........................................................................................................................................................
3902. SAMAKAH HUKUM ONANI PAKAI TANGAN DENGAN SELAIN TANGAN ? 36
0126. AMROD DAN..........................................................................................................................................................
PRILAKU HOMOSEKSUAL 37
0197. BERSENGGAMA
..........................................................................................................................................................
SAAT HAMIL 1 40
0198. BERSENGGAMA
..........................................................................................................................................................
SAAT HAMIL 2 42
0249. WAKTU TERBAIK
..........................................................................................................................................................
BERCINTA 44
0455. ETIKA BERSENGGAMA
..........................................................................................................................................................
DALAM ISLAM FULL 46
0719. MELIHAT AURAT
..........................................................................................................................................................
WANITA LAIN 55
1004. PENDIDIKAN..........................................................................................................................................................
SEX BAGI ANAK 55
1078. MENCIUM TERMASUK
..........................................................................................................................................................
DOSA KECIL ATAU DOSA BESAR 56
1316. TIDUR DENGAN
..........................................................................................................................................................
TELANJANG BULAT 58
1344. FREKUENSI SENGGAMA
..........................................................................................................................................................
YANG IDEAL 59
1361. SENGGAMA ..........................................................................................................................................................
DENGAN MEMBAYANGKAN WAJAH ORANG LAIN 60
1548. CARA BERDZIKIR
..........................................................................................................................................................
KETIKA JIMA' 60
..........................................................................................................................................................
1614. MENGULANGI SENGGAMA TANPA MANDI DULU SEBELUMNYA 61
1907. HUKUM MENCURI-CURI
..........................................................................................................................................................
PANDANG 62
1970. KEMAKRUHAN
..........................................................................................................................................................
BERSENGGAMA DI MALAM HARI RAYA ( TAKBIRAN ) 63
2046. MENGGAULI..........................................................................................................................................................
ISTERI DI KAMAR MANDI 64
2052. ORAL SEKS DAN
..........................................................................................................................................................
DINAMIKANYA 64
2130. BOLEHKAH ISTRI
..........................................................................................................................................................
MENOLAK ORAL TANPA JIMA' 77
2145. BERSETUBUH
..........................................................................................................................................................
SAAT ISTIHADZHOH 80
..........................................................................................................................................................
2150. HUKUM MENYETUBUHI MAYAT ISTRI 81
2162. MENJIMAK ISTRI
..........................................................................................................................................................
SAAT PINGSAN BOLEHKAH ? 81
2241. Asal Air Mani..........................................................................................................................................................
/ Sperma 82
2304. MENGKONSUMSI
..........................................................................................................................................................
MAKANAN PERANGSANG 83
F0008. TIPS DIKARUNIAI
..........................................................................................................................................................
ANAK CANTIK 83
2558. IKHTILAM (MIMPI
..........................................................................................................................................................
BASAH) ADALAH GANGGUAN SYAITHAN ? 85
..........................................................................................................................................................
3208. HUKUM MENJIMA ISTRI DALAM KAMAR YANG BANYAK KALIGRAFI AL-QURAN 85
3383. SALAH SATU..........................................................................................................................................................
ADAB SYAR'IYYAH SEBELUM SENGGAMA 86
3800. HUKUM JIMA'
..........................................................................................................................................................
HINGGA KELUAR WAKTU SHOLAT 87
3885. KENAPA JIMA'
..........................................................................................................................................................
MALAM JUM'AT ? 88
3934. POSISI JIMA'..........................................................................................................................................................
YANG BENAR 94
4226. HUKUM MERINDUKAN
..........................................................................................................................................................
SESEORANG BUKAN MAHRAM 94
4264. HUKUM PEREMPUAN
..........................................................................................................................................................
JIMA' DENGAN HEWAN 95
..........................................................................................................................................................
4612. HIKMAH MENCUKUR BULU KEMALUAN 95
4777. HUKUM MENDESAH
..........................................................................................................................................................
DAN MERINTIH SAAT JIMA' 98

© 2017 www.piss-ktb.com
6 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

..........................................................................................................................................................
4846. LIWATH ATAU ANAL SEX KETIKA ISTERI HAIDH, BOLEHKAH ? 99
4912. QOSHIDAH IMAM
..........................................................................................................................................................
SYAFI'IY : ZINA ADALAH HUTANG 101
4924. HUKUM PENGGUNAAN
..........................................................................................................................................................
ALAT BANTU SEX 102
5058. KIASAN KALIMAT
..........................................................................................................................................................
“MADU” UNTUK JIMA’ 102
..........................................................................................................................................................
5249. JIKA BERSENGGAMA DIJADIKAN IBADAH WIRID 103
5261. HUKUM BERSENGGAMA DI ALAM TERBUKA
.......................................................................................................................................................... 105
3 GAYA HIDUP
................................................................................................................................... 107
0033. HUKUM MENYEMIR
..........................................................................................................................................................
RAMBUT 107
0064. ISBAL .......................................................................................................................................................... 111
0081. Lelaki Memakai
..........................................................................................................................................................
Cincin Perak 111
0091. Hukum Mencabut
..........................................................................................................................................................
Uban 113
0125. Hukum Mengadakan
..........................................................................................................................................................
Acara Ulang Tahun 113
4942. HUKUM MENGUCAPKAN
..........................................................................................................................................................
“SELAMAT ULANG TAHUN” 114
0301. Rambut palsu
..........................................................................................................................................................
( WIG ) 115
4613. SALON WARIA
.......................................................................................................................................................... 117
..........................................................................................................................................................
0386. BERPOLA PRILAKU DAN GAYA HIDUP MIRIP ORANG KAFIR 124
0531. Mengidolakan
..........................................................................................................................................................
Artis Non Muslim 125
0535. Membuat Tato
.......................................................................................................................................................... 125
0540. Memanjangkan
..........................................................................................................................................................
Kuku 129
..........................................................................................................................................................
3681. HARI TERBAIK UNTUK MEMOTONG KUKU 130
0545. Laki-laki Memakai Sarung Sutra
.......................................................................................................................................................... 131
..........................................................................................................................................................
0599. HUKUM MEMAKAI KAOS KAKI BAGI PEREMPUAN 132
0601. HUKUM MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
PECI 133
0651. Pria Memakai
..........................................................................................................................................................
Kalung 134
0931. HUKUM GADIS
..........................................................................................................................................................
MEMAKAI PACAR KUKU 136
1000. HUKUM MENCUKUR
..........................................................................................................................................................
ALIS 136
1001. HUKUM PENJUALAN
..........................................................................................................................................................
PAKAIAN SEKSI, MINI, TOPLESS DLL 138
1034. WANITA DAN
..........................................................................................................................................................
PRIA MEMAKAI PACAR KUKU 139
..........................................................................................................................................................
1087. HUKUM MENINDIK TELINGA PADA BAYI 142
1250. WANITA MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
GELANG KAKI 144
3332. HUKUM WANITA
..........................................................................................................................................................
MEMAKAI GELANG KAKI 145
1369. TABARRUJAL
..........................................................................................................................................................
JAHILIYAH 146
1405. PEMAKAIAN..........................................................................................................................................................
GIGI PALSU DARI EMAS 148
1477. PEMAKAIAN..........................................................................................................................................................
AKSESORIS YANG ADA LAMBANG / GAMBAR SALIBNYA 149
1514. PENGGUNAAN
..........................................................................................................................................................
BOLPOIN EMAS OLEH LAKI-LAKI 150
..........................................................................................................................................................
1574. MENGAPA ALAT MUSIK ADA YANG DI HARAMKAN 151
1575. BENARKAH..........................................................................................................................................................
NABI MUHAMMAD MENYUKAI BAU WEWANGIAN 151
1648. HUKUM BERDANDAN
..........................................................................................................................................................
SEPERTI ULAMA' 152
1654. HUKUM PELURUSAN
..........................................................................................................................................................
RAMBUT (REBONDING) 153
1686. HUKUM MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
CINCIN ( BATU AKIK ) 156
1896. HUKUM BERDANDAN
..........................................................................................................................................................
MENYERUPAI WANITA / SEBALIKNYA 156
..........................................................................................................................................................
2082. HUKUM TINDIK HIDUNG BAGI WANITA 157
4792. HUKUM MENINDIK
..........................................................................................................................................................
TELINGA DAN HIDUNG 158
2172. HUKUM LAKI
..........................................................................................................................................................
LAKI BERAMBUT PANJANG 159
2326. HUKUM BERCUKUR
..........................................................................................................................................................
GUNDUL BAGI WANITA 161
2305. MEMAKAI CELAK
..........................................................................................................................................................
BAGI LAKI-LAKI 162
2615. USTADZ YANG
..........................................................................................................................................................
CUKUR HABIS JENGGOTNYA DAN LEBAT KUMISNYA ? 164
2823. HUKUM MEMOTONG
..........................................................................................................................................................
KUKU DAN RAMBUT DI HARI SABTU DAN SENIN 164
..........................................................................................................................................................
2902. HUKUM LELAKI MEMAKAI CADAR 166
2968. HUKUM MENCABUT
..........................................................................................................................................................
BULU HIDUNG 167
3026. HUKUM MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
CELAK SELAIN WARNA HITAM 168
3027. KHASIAT BERCELAK
..........................................................................................................................................................
DENGAN BATU ITSMID 169
3873. MANFA'AT MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
CELAK MATA 170
3073. SUNNAH MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
CINCIN DI JARI KELINGKING TANGAN KANAN 173
..........................................................................................................................................................
3102. HIKMAH MEMAKAI SORBAN BAGI LAKI-LAKI 174
3185. HUKUM MEMAKAI
..........................................................................................................................................................
CELANA DALAM 175
3248. HUKUM LAKI-LAKI
..........................................................................................................................................................
MEMAKAI CINCIN SUASA 178
3271. HUKUM LELAKI
..........................................................................................................................................................
MEMAKAI MAKE UP BEDAK 180
3326. HUKUM WANITA
..........................................................................................................................................................
MEMAKAI SURBAN 185
3549. HUKUM LAKI-LAKI
..........................................................................................................................................................
MEMAKAI ANTING 187
3717. JIDAT HITAM
..........................................................................................................................................................
ITU SUNAH ? 187
..........................................................................................................................................................
4000. HUKUM MEMAKAI CINCIN BATU AKIK JUGA SUNNAH ? 194
4089. MENYIMPAN
..........................................................................................................................................................
DAN MENGGUNAKAN PERMATA 194

© 2017 www.piss-ktb.com
DAFTAR ISI 7

..........................................................................................................................................................
4495. HUKUM MEMAKAI HANDPHONE BERBAHAN EMAS 195
4536. DALIL TIDUR
..........................................................................................................................................................
8 JAM SEHARI 196
4638. MEMAKAI CINCIN
..........................................................................................................................................................
DI JARI MANIS DAN IBU JARI ? 197
4799. HUKUM MENGENAKAN
..........................................................................................................................................................
PECI PUTIH 198
..........................................................................................................................................................
5028. BATAS UKURAN ISROF PERHIASAN WANITA 199
5134. HUKUM MEMANJANGKAN RAMBUT BAGI LAKI-LAKI
.......................................................................................................................................................... 200
..........................................................................................................................................................
5219. HUKUM MENCUKUR BULU RAMBUT TANGAN DAN KAKI 201
4 0132. Mengucapkan
...................................................................................................................................
Salam Kepada Lawan Jenis 202
5 0157. HUKUM
...................................................................................................................................
JABAT TANGAN NON MAHROM 203
6 3830. DISKUSI
...................................................................................................................................
SEPUTAR MUSHOFAHAH DAN CIUM TANGAN 205
7 0172. Hukum
...................................................................................................................................
Telepon dan Sms dengan Non Mahram 211
8 0258. PENDIDIKAN
...................................................................................................................................
AKHLAK UNTUK ANAK-ANAK 213
9 0330. MENAMBAHKAN NAMA SUAMI PADA NAMA ISTRI
................................................................................................................................... 215
10 0373. HUKUM
...................................................................................................................................
BONCENGAN MOTOR NON MAHROM 217
11 0560. LARANGAN
...................................................................................................................................
TIDUR SETELAH ASHAR 219
12 0573. BERKHALWAT
...................................................................................................................................
KARENA ADA HAJAT 219
13 0600. MEMANGGIL
...................................................................................................................................
ORANG TUA DENGAN SEBUTAN ABI DAN UMI 221
...................................................................................................................................
14 0612. MENCIPTAKAN KELUARGA SAKINAH MAWADDAH WAROHMAH 223
15 0643. MENCUKUR RAMBUT KETIAK DAN KEMALUAN
................................................................................................................................... 225
16 1855. HUKUM
...................................................................................................................................
QAZA' ( MENCUKUR SEBAGIAN RAMBUT KEPALA ) 226
17 1518. HUKUM
...................................................................................................................................
MEMELIHARA DAN MEMOTONG JENGGOT 227
18 0655. GOYANG
...................................................................................................................................
NGEBOR : ANTARA PORNOGRAFI DAN PORNOAKSI 228
19 0809. HUKUM CEMBURU
................................................................................................................................... 230
20 1013. TUNTUNAN CARA MEMOTONG KUKU
................................................................................................................................... 231
21 1044. AURAT
...................................................................................................................................
ANAK KECIL YANG BELUM BALIGH 232
22 1160. ANTARA CINTA, PERASAAN DAN KEMATIAN
................................................................................................................................... 234
...................................................................................................................................
23 1185. AURAT : PRIA BERTELANJANG DADA DI DEPAN WANITA 237
24 1253. PENGERTIAN
...................................................................................................................................
MADHINNATIS SYAHWAT 238
...................................................................................................................................
25 1279. PEMASANGAN ALAT KONTRASEPSI (IUD) OLEH DOKTER 239
26 1442. ALASAN BAYI MENANGIS KETIKA LAHIR
................................................................................................................................... 240
27 1501. MU'ASYAROH
...................................................................................................................................
: KRITERIA TASYABUH 241
28 1602. SYUKURAN
...................................................................................................................................
40 HARI SETELAH MELAHIRKAN 244
29 3072. KEWAJIBAN ORANG TUA TERHADAP ANAK
................................................................................................................................... 245
30 1411. KEWAJIBAN MEMBERI NAMA PADA ANAK
................................................................................................................................... 246
...................................................................................................................................
31 1615. MEMBERI NAMA JIBRIL PADA ANAK 247
32 3207. HUKUM
...................................................................................................................................
MENGGANTI NAMA YANG JELEK 248
33 3760. HUKUM
...................................................................................................................................
MENAMAI ANAK DENGAN ASMAUL HUSNA 249
34 4036. HUKUM
...................................................................................................................................
MENAMAI ANAK DENGAN NAMA SURAT AL-QUR'AN 250
35 1618. TIDUR
...................................................................................................................................
BARENG SESAMA LELAKI / SESAMA PEREMPUAN HARAM ? 251
36 1668. BATASAN
...................................................................................................................................
AURAT BAGI KHUNTSA 251
37 1710. MENGAJARKAN
...................................................................................................................................
TARI-TARIAN KEPADA ANAK 252
38 1738. TIDUR
...................................................................................................................................
DENGAN POSISI KAKI MENJULUR KEARAH KIBLAT 254
39 1753. GUGURKAH KEWAJIBAN ANAK KE ORANG TUA SAAT SUDAH DIGANTIKAN
CUCU ................................................................................................................................... 254
40 2212. HUKUM
...................................................................................................................................
NAIK ANGKUTAN UMUM 255
41 2242. Ikhtilat
...................................................................................................................................
Dalam Facebook ( FB ) Dan Media Sosial Lain 257
42 2342. NAFAQOH ANAK ZINA
................................................................................................................................... 258
...................................................................................................................................
43 3796. ANAK HASIL ZINA TIDAK TERMASUK YATIM 259

© 2017 www.piss-ktb.com
8 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

44 2504. NAFKAH
...................................................................................................................................
SEORANG ANAK 259
45 3238. NAFAQOH ORANG TUA KETIKA ANAKNYA TIDAK HANYA SATU
................................................................................................................................... 260
46 3327. STATUS
...................................................................................................................................
HUKUM ANAK HASIL PERSELINGKUHAN 262
47 2606. KETENTUAN
...................................................................................................................................
MENGADOPSI ANAK YANG DIPERBOLEHKAN 265
48 2839. DEFINISI
...................................................................................................................................
DAN RUKUN RADHA' 266
49 3003. HUKUM
...................................................................................................................................
MEMEGANG HIDUNG BUKAN MAHROM 266
50 3063. FADILAH
...................................................................................................................................
PEMBACAAN QS. AL-QODAR PADA ANAK YANG BARU LAHIR 268
51 3231. KESUNAHAN
...................................................................................................................................
MEN'TAHNIK' BAYI YANG BARU LAHIR 269
52 3246. PERIHAL
...................................................................................................................................
ZINA MATA DAN ZINA HATI 272
53 3560. HUKUM
...................................................................................................................................
CIPIKA-CIPIKI (CIUM PIPI KANAN CIUM PIPI KIRI) 274
54 3634. YATIM
...................................................................................................................................
DAN PIATU DALAM SANTUNAN ANAK YATIM 276
55 3672. HUKUM
...................................................................................................................................
SESUATU YANG TUMBUH MEMANJANG MELEBIHI BATAS AURAT 278
56 3949. SAUDARA IPAR LEBIH BERBAHAYA DARI PADA AJNABI ?
................................................................................................................................... 279
57 3951. NASAB
...................................................................................................................................
ANAK HASIL ZINA DENGAN IBU KANDUNG 280
58 4014. SIAPAKAH
...................................................................................................................................
SEBENARNYA KHUNTSA ITU ? 281
59 4116. BATAS
...................................................................................................................................
DAN TINGKATAN USIA (UMUR) MANUSIA 281
60 4169. PERBEDAAN
...................................................................................................................................
USIA BALIGH 282
61 4132. APA UBAN NON MUSLIM JUGA CAHAYA ISLAM ?
................................................................................................................................... 283
62 4137. KESEHATAN
...................................................................................................................................
: MANFAAT BEKAM (HIJAMAH) 284
...................................................................................................................................
63 4307. MEMBUKA AURAT SEKITAR PUSAR DAN LUTUT DEPAN MAHROM 285
64 4333. BATASAN
...................................................................................................................................
AURAT LELAKI 286
65 4620. HAL-HAL YANG BISA MEMUTUS NASAB SYARIF ATAU HABIB
................................................................................................................................... 287
...................................................................................................................................
66 4673. STATUS ANAK MAJIKAN DARI BUDAK WANITANYA 288
67 4704. USIA ANAK HARUS PISAH RANJANG DARI ORANG TUA
................................................................................................................................... 288
68 4722. HUKUM
...................................................................................................................................
MELIHAT AURAT SENDIRI 289
69 4810. JUMLAH
...................................................................................................................................
TULANG RUSUK LAKI-LAKI DAN PEREMPUAN 290
70 4824. HUKUM
...................................................................................................................................
BERBAKTI PADA KEDUA ORANG TUA YANG NON MUSLIM 290
71 4899. MENASABKAN
...................................................................................................................................
ANAK PADA SELAIN BAPAK KANDUNG 291
72 4918. BOLEHKAH ORANG TUA MEMUKUL ANAK ?
................................................................................................................................... 293
73 5119. FADHILAH
...................................................................................................................................
MENCARI NAFKAH UNTUK KELUARGA 295
74 5252. KEWAJIBAN SIAPA NAFKAH ANAK YANG ORANG TUANYA BERCERAI
(ANAK TIRI) ?
................................................................................................................................... 296

© 2017 www.piss-ktb.com
KATA MUTIARA 9

Motto

“Barangsiapa yang Allah menginginkan


kebaikan baginya, niscaya Allah akan
menjadikannya faham tentang agama."

© 2017 www.piss-ktb.com
SERI

9
KELUARGA
12 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

1 KELUARGA
Bab ini berisi dokumen tanya jawab dan diskusi tentang hal-hal yang berkaitan dengan kehidupan
berumah tangga.
KHITAN
Bab ini berisi dokumen tanya jawab dan diskusi tentang hal-hal yang berkaitan dengan Khitan.
0763. Kesunahan Dalam Walimah Khitan
PERTANYAAN :
Adakah kesunahan dalam : Membuat acara Resepsi Undangan. WALIMATUL KHITAN, ataukah
sekedar tradisi budaya di masyarakat ? [Muhamad Nasir].
JAWABAN :
Memang terdapat ketentuan yang menyatakan kesunahan mengadakan WALIMAH AL-KHITAN bila
yang dikhitani anak cowok.
ِ ِ ِ ‫ب وﻟِﻴﻤ ِﺔ اﻟ‬ ‫ِ ِ ﱠ‬
َ‫ﺎث ؛ ِﻷَﻧﱠﻪُ ﻳَ ْﺨ َﻔﻰ َوﻳَ ْﺴﺘَ ْﺤ ِﻲ ﻣ ْﻦ إﻇ َْﻬﺎ ِرﻩ ﻟَﻜِ ﱠﻦ ْاﻷ َْو َﺟﻪ‬ ِْ ‫ﺎن ﻓِﻲ َﺣ ﱢﻖ اﻟ ﱡﺬ ُﻛﻮِر ُدو َن‬
ِ َ‫اﻹﻧ‬ ِ َ‫ْﺨﺘ‬
َ َ ِ ‫ﺎل ْاﻷَ ْذ َرﻋ ﱡﻲ َرﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ إ ﱠن َﻣ َﺤ ﱠﻞ ﻧَ ْﺪ‬
َ َ‫ﻗ‬
ً‫ﺻﺔ‬
‫ﻴﻤﺎ ﺑَـﻴْـﻨَـ ُﻬ ﱠﻦ َﺧﺎ ﱠ‬ ِ ِ
َ ‫اﺳﺘ ْﺤﺒَﺎﺑُﻪُ ﻓ‬ْ

Berkata al-Adzru'y kesunahan mengadakan WALIMAH AL-KHITAN untuk khitan laki-laki bukan
wanita, karena khitan untuk wanita cenderung tertutup dan terdapat rasa malu bila terang-terangan,
hanya saja menurut pendapat yang memiliki wajah juga disunahkan bila penampakannya hanya
sebatas dikalangan kaum wanita. [Tuhfah al-Muhtaaj XXXI/384, Asnaa al-Mathaalib III/224].

‫وﻳﺴﻦ إﻇﻬﺎر ﺧﺘﺎن اﻟﺬﻛﻮر وإﺧﻔﺎء اﻹﻧﺎث ﻋﻦ اﻟﺮﺟﺎل دون اﻟﻨﺴﺎء وﻻ ﻳﻠﺰم ﻣﻦ ﻧﺪب وﻟﻴﻤﺔ اﻟﺨﺘﺎن إﻇﻬﺎرﻩ ﻓﻴﻬﻦ‬

Disunahkan menampakkan khitan laki-laki dan menyembunyikan khitan wanita dari para kaum pria
bukan kaum wanita, bukan berarti kesunahan mengadakan walimah khitan pria berarti juga
disunahkan ditampakkan dikalangan wanita. [Nihaayah az-Zain I/358].

‫ وﻗﻴﻞ إﻧﻬﺎ ﺳﻨﺔ‬، (15) ‫ وذﻟﻚ ﻳﺤﺼﻞ ﺑﺤﻀﻮر اﻟﺒﻌﺾ‬، ‫ ﻫﻰ ﻓﺮض ﻋﻠﻰ اﻟﻜﻔﺎﻳﺔ ﻷن اﻟﻘﺼﺪ اﻇﻬﺎرﻫﺎ‬:‫وﻣﻦ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﻣﻦ ﻗﺎل‬.
16) ‫ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻼف‬:‫ )وأﻣﺎ وﻟﻴﻤﺔ اﻟﺨﺘﺎن واﻟﻮﻻدة ﻓﺎﻻﺟﺎﺑﺔ إﻟﻴﻬﺎ ﻣﺴﺘﺤﺒﺔ ﻗﻮﻻ واﺣﺪا وﻗﻴﻞ‬.
(15) 64‫ ص‬2‫اﻟﻤﻬﺬب ج‬.
(16) ‫ ﻃﺒﻌﺔاﻟﺤﻠﺒﻰ‬3‫ﺷﺮح اﻟﻤﺤﻠﻰ ﻋﻠﻰ ﻣﻨﻬﺎج اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ج‬.

Sedang pada pelaksanaan walimah khitan menurut satu pendapat di kalangan madzhab Syafi'iyyah
mendatanginya juga disunahkan meski terdapat pendapat lain yang menyatakan tidak demikian.
[ Al-Mausuu’ah al-Fiqhiyyah I/46 ]. Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Masaji Antoro].
1616. HUKUM KHITAN BAGI KHUNTSA
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum, Ada teman yang nanya : Bagaimana hukumnya mengkhitan khuntsa
(transeksual, orang yang berkelamin ganda) ? [Abdurrahman As-Syafi'i].

www.islamuna.info
KELUARGA 13

JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. Hukum khitan bagi KHUNTSA diperselisihkan di antara ulama, Imam an-
Nawawy menshahihkan pendapat yang mengharamkannya namun bila ia mampu mengkhitani
dirinya sendiri lakukanlah khitan sendiri.
ُ‫ﺿ ِﺔ َوﻧَـ َﻘﻠَﻪ‬َ ‫ﺻ ﱠﺤ َﺤﻪُ ﻓﻲ اﻟ ﱠﺮْو‬ َ ‫ﻚ َو َﻫ َﺬا ﻣﺎ‬‫ﺸﱢ‬ ‫ﻮز ﺑِﺎﻟ ﱠ‬
ُ ‫ﺠ‬ُ َ‫ح َﻻ ﻳ‬
َ ‫ْﺠ ْﺮ‬
ِ
ُ ‫ﻮغ أ َْم ﺑَـ ْﻌ َﺪﻩُ ﻷَ ﱠن اﻟ‬
ِ ُ‫َي َﺳ َﻮاءٌ أَ َﻛﺎ َن ﻗﺒﻞ اﻟْﺒُـﻠ‬ ِ ُ ْ‫َوﻳَ ْﺤ ُﺮُم ِﺧﺘَﺎ ُن اﻟ‬
ْ ‫ﺨ ْﻨﺜَﻰ اﻟ ُْﻤ ْﺸﻜ ِﻞ ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ أ‬
‫ﱠﻮ ِو ﱡ‬ ِ ‫ﻮر ُو ُﺟﻮﺑُﻪُ ﻓﻲ ﻓَـ ْﺮ َﺟ ْﻴ ِﻪ ﺟﻤﻴﻌﺎ ﻟَﻴُﺘَـ َﻮ ﱠ‬ ِ
ُ‫ﺴﻪ‬ َ ‫ﺴ َﻦ اﻟْ َﺨﺘْ َﻦ َﺧﺘَ َﻦ ﻧَـ ْﻔ‬
َ ‫َﺣ‬
ْ ‫ي إ ْن أ‬ َ ‫ﺻ َﻞ إﻟَﻰ اﻟ ُْﻤ ْﺴﺘَ َﺤ ﱢﻖ َوﻋَﻠَْﻴﻪ ﻗﺎل اﻟﻨـ‬ ُ ‫ي وﻗﺎل اﺑﻦ اﻟ ﱢﺮﻓْـ َﻌﺔ اﻟ َْﻤ ْﺸ ُﻬ‬ ّ ‫ﻋﻦ اﻟْﺒَـﻐَ ِﻮ‬
ِ ِ‫ورةِ َﻛﺎﻟﺘﱠﻄْﺒ‬
‫ﻴﺐ‬ َ ‫ﱠﺮ‬
ِ ‫ﺎل واﻟﻨ‬
ُ ‫ﱢﺴﺎءُ ﻟﻠﻀ‬
ِ ِ
َ َ ُ ‫ﺎع أ ََﻣﺔً ﺗَ ْﺨﺘﻨُﻪُ ﻓَﺈ ْن َﻋ َﺠ َﺰ ﻋﻨﻬﺎ ﺗَـ َﻮﱠﻻﻩُ اﻟ ﱢﺮ َﺟ‬ َ َ‫َوإِﱠﻻ اﺑْـﺘ‬
Dan haram mengkhitani KHUNTSA (orang dengan dua alat kelamin, jantan dan wanita) secara
mutlak artinya baik sebelum ia baligh atau setelahnya karena mencederai tidak dibenarkan didasari
keraguan, ini adalah pendapat yang dishahihkan oleh Imam Nawawi dalam kitab ar-Raudhah yang
dinukil oleh al-Baghowy. Ibn Rif’ah menyatakan “Yang mashur juga diwajibkan khitan baginya pada
dua kelaminnya secara keseluruhan agar dapat meraih hak-haknya.
Imam Nawawy menambahkan “Bila ia dapat mengkhitani dirinya sendiri dengan baik dan
sempurna, jalanilah,, bila tidak maka belilah wanita sahaya agar mengkhitaninya, bila tidak mampu
membelinya maka perintahlah laki-laki dan wanita mengkhitaninya karena unsur darurat
sebagaimana bolehnya berobat (pada lain jenis). [ Asnaa Al-Mathaalib IV/164 ].
ِ ُ‫ ﻳ ْﺨﺘﻦ ﻓَـﺮﺟﺎﻩ ﺑـﻌ َﺪ ﺑـﻠ‬: ‫ وِﻗﻴﻞ‬، ‫ﺎل‬
‫ ﻓَـ َﻌﻠَْﻴ ِﻪ‬، ‫ﻮﻏ ِﻪ َوَر ﱠﺟ َﺤﻪُ اﺑْ ُﻦ اﻟ ﱢﺮﻓْـ َﻌ ِﺔ‬ ِ َ‫ﻮز ِﻻ ْﻣﺘِﻨ‬ ِ ُ ْ‫ﺐ ِﺧﺘَﺎ ُن اﻟ‬ ِ
ُ ْ َ ُ َ ْ ُ َ ُ َ َ ِ ‫اﻹ ْﺷ َﻜ‬ ِْ ‫ْﺠ ْﺮ ِح َﻣ َﻊ‬
ُ ‫ﺎع اﻟ‬ ُ ‫ﺠ‬ُ َ‫ ﺑَ ْﻞ َﻻ ﻳ‬، ‫ﺨ ْﻨﺜَﻰ اﻟ ُْﻤ ْﺸﻜ ِﻞ‬ ُ ‫َﻻ ﻳَﺠ‬
ِ‫ ﻓَِﺈ ْن َﻋﺠﺰ ﺗَـﻮﱠﻻﻩُ رﺟﻞ أَو اﻣﺮأَةٌ ﻟِﻠﻀﱠﺮورة‬، ُ‫ أَو ﻳ ْﺸﺘ ِﺮي أَﻣﺔً ﺗُﺤ ِﺴﻨُﻪ‬، ُ‫ﻳـﺘـﻮﱠﻻﻩُ ﻫﻮ إ ْن أَﺣﺴﻨَﻪ‬
َُ َْ ْ ٌ ُ َ َ ََ ْ َ َ َ ْ َْ َ ُ َ ََ
Tidak wajib khitannya KHUNTSA MUSYKIL bahkan tidak diperbolehkan karena mencederai tidak
dibenarkan didasari keraguan. Menurut sebuah pendapat ia dikhitan setelah mencapai usia dewasa
pada kedua alat kelaminnya, ini pendapat yang dikuatkan oleh Ibn ar-Rif’ah, maka khitanilah dirinya
sendiri atau belilah wanita sahaya bila tidak mampu maka perintahlah laki-laki dan wanita
mengkhitaninya karena unsur darurat sebagaimana bolehnya berobat (pada lain jenis). [ Tuhfah al-
Muhtaaj 39/301 ].
‫ ) ﻗﻠﺖ ( ﺧﺘﺎن‬: ‫ وﺣﻜﻤﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮﻩ ﺑﻘﻮﻟﻪ‬، ‫ ﻓﺈن ﺷﻚ ﻓﺎﻟﻘﻴﺎس أﻧﻪ ﻛﺎﻟﺨﻨﺜﻰ‬، ‫ وإﻻ ﻓﺎﻷﺻﻠﻲ‬، ‫وﻟﻮ ﻛﺎن ﻟﻪ ﻗﺒﻼن ﺧﺘﻨﺎ إن ﻛﺎﻧﺎ أﺻﻠﻴﻴﻦ‬
( ‫ وﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﺮﻓﻌﺔ اﻟﻤﺸﻬﻮر وﺟﻮﺑﻪ ﻓﻲ ﻓﺮﺟﻴﻪ ﺟﻤﻴﻌﺎ‬، ‫اﻟﺨﻨﺜﻰ ﻓﻴﻪ ﺧﻼف ( ﺻﺤﺢ اﻟﻨﻮوي ﻣﻨﻪ ﺣﺮﻣﺘﻪ ؛ ﻷن اﻟﺠﺮح ﻻ ﻳﺠﻮز ﺑﺎﻟﺸﻚ‬
‫ واﻟﻨﺴﺎء‬، ‫ ﻓﺈن ﻋﺠﺰ ﻋﻨﻬﺎ ﺗﻮﻻﻩ اﻟﺮﺟﺎل‬، ‫ وإﻻ اﺑﺘﺎع أﻣﺔ ﺗﺨﺘﻨﻪ‬، ‫ وﻋﻠﻴﻪ ﻗﺎل اﻟﻨﻮوي إن أﺣﺴﻦ اﻟﺨﺘﻦ ﺧﺘﻦ ﻧﻔﺴﻪ‬، ‫ﻟﻴﺘﻮﺻﻞ إﻟﻰ اﻟﻤﺴﺘﺤﻖ‬
‫ﻟﻠﻀﺮورة ﻛﺎﻟﺘﻄﺒﻴﺐ‬
Bila ia memiliki dua kelamin khitanilah keduanya bila memang kedua kelaminnya asli, bila tidak,
khitanilah yang asli saja, bila diragukan keasliannya maka disamakan dengan hukumnya khitan
bagi KHUNTSA yang hukumnya sebagai berikut : Hukum khitan bagi KHUNTSA diperselisihkan
diantara ulama, Imam an-Nawawy menshahihkan pendapat yang mengharamkannya karena
mencederai tidak dibenarkan didasari keraguan.
Ibn Rif’ah menyatakan “Yang mashur juga diwajibkan khitan baginya pada dua kelaminnya secara
keseluruhan agar dapat meraih hak-haknya. Imam Nawawy menambahkan “Bila ia dapat
mengkhitani dirinya sendiri dengan baik dan sempurna, jalanilah,, bila tidak maka belilah wanita
sahaya agar mengkhitaninya, bila tidak mampu membelinya maka perintahlah laki-laki dan wanita
mengkhitaninya karena unsur darurat sebagaimana bolehnya berobat (pada lain jenis). [ Syarh al-
Bahjah al-Wardiyyah 18/315 ]. -Masaji Antoro-
Link Asal :

© 2017 www.piss-ktb.com
14 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

www.fb.com/groups/piss.ktb/433782639977883/
2040. HUKUM DAN HIKMAH WANITA DIKHITAN
PERTANYAAN :
Perlu banget tidak ya,. melakukan khitan bagi kaum hawa, apabila perlu tujuannya apa dan apabila
tidak melakukannya bisa mengakibatkan apa? Dan sebenarnya apa hukumnya khitan bagi kaum
hawa..? [Agga' Assalam].
JAWABAN :
Menurut ulama safi'iyah Khitan itu hukumnya wajib bagi laki-laki dan perempuan, dan ketika
perempuan yang belum di khitan pada masa kecilnya maka wajib pula ktika dewasa dikhitan.
Dalam Kitab Tuhfatul Habib fikih syafi'i, QOLA ASHAB: wajib khitan setelah balig, dan disunahkan
khitan ketika berumur 7 hari dari kelahiran kalau itu tidak membahayakan kalau tidak
memungkinkan maka bisa diakhirkan. MENURUT QOUL ROJIH/BISA Di buat pegangan: "KHITAN
ITU SUNAH BAGI WANITA DAN TIDAK WAJIB".
- kitab murokaz fatawi :
4487 :‫ ﻓﻴﻣﮐﻧك أن ﺗﺮاﺟﻊ اﻟﻔﺘوى رﻗم‬،‫ﻓﻘد ﺳﺑق أن ذﻛﺮﻧﺎ أن ﺣﮐم اﻟﺧﺘﺎن ﻋﻧد اﻟﺷﺎﻓﻌﻴﺔ واﺟب ﻓﻲ ﺣق اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻧﺳﺎء‬.
‫ وإﻧﻣﺎ‬:‫ ﻗﺎل اﻷﺻﺣﺎب‬-:‫وھو ﻓﻲ اﻟﻔﻘﻪ اﻟﺷﺎﻓﻌﻲ‬- ‫ ﻓﻔﻲ ﺗﺣﻔﺔ اﻟﺣﺑﻴب‬،‫وإذا ﻟم ﺗﺧﺘن اﻟﻣﺮأة ﻓﻲ ﺻﻐﺮھﺎ وﺟب ﻋﻠﻴﮫﺎ ﻋﻧدھم اﻻﺧﺘﺘﺎن ﻓﻲ اﻟﮐﺑﺮ‬
‫ واﻟﺮاﺟﺢ أن‬.‫ اﻧﺘﮫﻰ‬.‫ وﻳﺳﺘﺣب أن ﻳﺧﺘن ﻓﻲ اﻟﺳﺑﻊ ﻣن وﻻدﺗﻪ إﻻ أن ﻳﮐون ﺿﻌﻴﻔﺎً ﻻ ﻳﺣﺘﻣﻠﻪ ﻓﻴؤﺧﺮ ﺣﺘﻰ ﻳﺣﺘﻣﻠﻪ‬،‫ﻳﺟب اﻟﺧﺘﺎن ﺑﻌد اﻟﺑﻠوغ‬
68002 :‫ ﻛﻣﺎ ﺑﻴﻧﺎ اﻟﻔﺘوى رﻗم‬،‫اﻟﺧﺘﺎن ﺳﻧﺔ ﻓﻲ ﺣق اﻟﻧﺳﺎء وﻟﻴس ﺑواﺟب‬

- kitab I'anatut tholibin juz 4 hal 173 :


‫ووﺟﺐ ﺧﺘﺎن ﻟﻠﻤﺮأة واﻟﺮﺟﻞ ﺣﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﻮﻟﺪا ﻣﺨﺘﻮﻧﻴﻦ‬
Dan wajib berkhitan bagi perempuan dan laki-laki jika waktu dilahirkan belum keadaan terkhitan.
- kitab Nihayatuzzain hal 358 :
‫وﻓﻲ اﻷﻧﺜﻰ ﺑﻘﻄﻊ ﺟﺰء ﻳﻄﻠﻖ ﻋﻠﻴﻪ اﺳﻢ اﻟﺨﺘﺎن ﻣﻦ اﻟﻠﺤﻤﺔ اﻟﻤﻮﺟﻮدة ﺑﺄﻋﻠﻰ اﻟﻔﺮج ﻓﻮق ﺛﻘﺒﺔ اﻟﺒﻮل ﺗﺸﺒﻪ ﻋﺮف اﻟﺪﻳﻚ وﺗﺴﻤﻰ اﻟﺒﻈﺮ‬
Dan khitan bagi wanita yaitu memotong sebagian dari daging yang berada paling atas farji,tepatnya
diatas lobang keluarnya air kencing yang mana daging tadi mirip cengger ayam, dan daging
tersebut dinamakan bidzir.
- kitab Khasyiyah I'anatut tholibin juz 4 hal 198 :
198 ‫ ص‬/ 4 ‫ )ج‬- ‫)ﺣﺎﺷﻴﺔ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬
‫ واﻟﻤﺮأة اﻟﺦ( أي واﻟﻮاﺟﺐ ﻓﻲ ﺧﺘﺎن اﻟﻤﺮأة ﻗﻄﻊ ﺟﺰء ﻳﻘﻊ ﻋﻠﻴﻪ اﺳﻢ اﻟﺨﺘﺎن وﺗﻘﻠﻴﻠﻪ أﻓﻀﻞ ﻟﺨﺒﺮ أﺑﻲ داود وﻏﻴﺮﻩ أﻧﻪ )ص( ﻗﺎل‬:‫ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ أﺳﺮى ﻟﻠﻮﺟﻪ أي أﻛﺜﺮ ﻟﻤﺎﺋﻪ ودﻣﻪ‬:‫ وﻓﻲ رواﻳﺔ‬،‫ أﺷﻤﻲ وﻻ ﺗﻨﻬﻜﻲ ﻓﺈﻧﻪ أﺣﻈﻰ ﻟﻠﻤﺮأة وأﺣﺐ ﻟﻠﺒﻌﻞ أي ﻟﺰﻳﺎدﺗﻪ ﻓﻲ ﻟﺬة اﻟﺠﻤﺎع‬:‫ﻟﻠﺨﺎﺗﻨﺔ‬
Diantara salah satunya hikmah khitan bagi perempuan ialah : menambah kecantikan pada
wajahnya, akan memperbaiki budi pekertinya perempuan, menstabilkan syahwat, memberikan rasa
tambah lezat pada suami ketika bersenggama, dan masih banyak lagi. Makanya wanita-wanita
kafiroh mereka kebanyakan tidak bisa menahan syahwatnya hal itu disebabkan tempat khitannya
tidak dipotong. [Taufiq Alaika Salam, Dewi Rosita, Sunde Pati].
LINK TERKAIT :
www.fb.com/groups/piss.ktb/495561133800033/

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪2066. HUKUM KHITAN DENGAN LASER‬‬


‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamualikum... tanya : bolehkah KHITAN dengan menggunakan LASER ? apa ada syarat‬‬
‫‪khusus bagi yang mau dikhitan ? maturnuwun. [Jang Bagus ].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Pada hakikatnya praktek tersebut bukan khitan, namun sudah menggugurkan kewajiban khitan‬‬
‫‪apabila tidak ada sisa qulfah yang mungkin dipotong, kecuali kalau qulfah kembali lagi atau ada‬‬
‫‪qulfah yang menutupi bagian hasyafah. Jadi, meskipun menggunakan laser, asalkan kulit qulfahnya‬‬
‫‪sudah tidak ada (bersih ) maka itu sudah cukup. [Sunde Pati, Dewi Rosita].‬‬
‫ﻓﺘﺎوي اﺑﻦ اﻟﺼﻼح ص ‪274‬‬
‫ﻣﺴﺌﻠﺔ ﺻﺒﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺘﻮن ﺷﻤﺮ ﻏﺮﻟﺘﻪ ﺛﻢ رﺑﻄﻬﺎ ﺑﺨﻴﻂ ﻓﺘﺮﻛﻬﺎ ﻣﺪة ﻓﺸﻤﺮت اﻟﻐﺮﻟﺔ وﺗﻘﻠﺼﺖ واﻧﻘﻄﻊ اﻟﺨﻴﻂ ﻓﺼﺎر ﻛﻬﻴﺌﺔ اﻟﻤﺨﺘﻮن وﺻﺎر‬
‫ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻓﻬﻞ ﻳﺠﺰئ ذﻟﻚ وﻣﺎ اﻟﺤﻜﻢ اﺟﺎب رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ اﻟﻘﺪر اﻟﻮاﺟﺐ ﻓﻲ اﻟﺨﺘﺎن اﻟﻘﻄﻊ اﻟﺬي ﻳﻜﺸﻒ ﻓﻴﻨﻈﺮ ﻓﻲ ﻫﺬا‬
‫اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﺎن ﻛﺎن ﻗﺼﺮ ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﻗﻄﻊ ﻏﺮﻟﺘﻪ وﻻ ﺷﻴﺊ ﻣﻨﻬﺎ اﻻ ﺑﻘﻄﻊ ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻓﻘﺪ ﺳﻘﻂ ﻋﻨﻪ وﺟﻮب ذﻟﻚ وان ﻛﺎن اﻟﻘﻄﻊ ﺑﻌﺪ ﻣﻤﻜﻨﺎ‬
‫ﻓﺎن ﻛﺎﻧﺖ ﺑﺪون ذﻟﻚ اﻣﺎ ﻓﻲ ﺑﻌﻀﻬﺎ وﻫﻲ ﺣﺸﻔﺔ ﻗﺪ اﻧﻜﺸﻔﺖ ﺑﺄﺳﺮﻫﺎ ﻓﻘﺪ ﺳﻘﻂ وﺟﻮب ﺧﺘﺎﻧﻪ اﻻ ان ﻳﻜﻮن ﺗﻘﻠﺺ اﻟﻐﺮﻟﺔ واﺟﺘﻤﺎﻋﻬﺎ‬
‫ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻘﺼﺮ ﻋﻦ اﻟﻤﻘﻄﻮع ﻓﻲ ﻃﻬﺎرﺗﻪ و ﺟﻤﺎﻋﻪ واﻟﺬي ﻳﻈﻬﺮ ﺣﻴﻨﺌﺬ وﺟﻮب ﻗﻄﻊ ﻣﺎ اﻣﻜﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻨﻬﺎ ﺣﺘﻰ ﻳﻠﺘﺤﻖ ﺑﺎﻟﻤﺨﺘﻮن وان ﻟﻢ ﺗﻜﻦ‬
‫اﻟﺤﺸﻔﺔ ﻗﺪ اﻧﻜﺸﻔﺖ ﺑﺄﺳﺮﻫﺎ ﻓﻴﺠﺐ‬
‫اﻣﻦ اﻟﺨﺘﺎن ﻛﻠﻪ او ﺑﻌﺾ ﻣﺎ ﻳﻜﺴﻒ ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔ اﻻﻣﻜﺎن اﻟﻤﺬﻛﻮر واﷲ اﻋﻠﻢ‬
‫أﺳﻨﻰ اﻟﻤﻄﺎﻟﺐ ج ‪ 4 :‬ص‪164 :‬‬
‫ﻓﺼﻞ ( ) ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ ﻛﺸﻒ ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺤﺸﻔﺔ ﻓﻲ اﻟﺨﺘﺎن ( ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺑﻘﻄﻊ اﻟﺠﻠﺪة اﻟﺘﻲ ﺗﻐﻄﻴﻬﺎ ﻓﻼ ﻳﻜﻔﻲ ﻗﻄﻊ ﺑﻌﻀﻬﺎ وﻳﻘﺎل ﻟﺘﻠﻚ اﻟﺠﻠﺪة (‬
‫‪ ,‬اﻟﻘﻠﻔﺔ ) و ( ﻣﻦ ) ﻗﻄﻊ ﺷﻲء ﻣﻦ ﺑﻈﺮ اﻟﻤﺮأة ( ) اﻟﺨﻔﺎض ( أي اﻟﻠﺤﻤﺔ اﻟﺘﻲ ﻓﻲ أﻋﻠﻰ اﻟﻔﺮج ﻓﻮق ﻣﺨﺮج اﻟﺒﻮل ﺗﺸﺒﻪ ﻋﺮف اﻟﺪﻳﻚ‬
‫وﺗﻘﻠﻴﻠﻪ أﻓﻀﻞ‬
‫ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ ﻛﺸﻒ ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺤﺸﻔﺔ ﻓﻲ اﻟﺨﺘﺎن ( ﻳﺆﺧﺬ ﻣﻨﻪ أن ﻣﻦ وﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ﺑﻼ ﻗﻠﻔﺔ ﻻ ﺧﺘﺎن ﻋﻠﻴﻪ إﻳﺠﺎﺑﺎ وﻻ ﻧﺪﺑﺎ ﻛﻤﺎ رأﻳﺘﻪ ﻓﻲ (‬
‫اﻟﺘﺒﺼﺮة ﻟﻠﺸﻴﺦ أﺑﻲ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺠﻮﻳﻨﻲ وﺣﻜﺎﻩ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻋﻦ ﺑﻌﺾ ﻛﺘﺐ اﻟﺒﻐﻮي وﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻌﻢ ﻟﻮ ﻛﺎن ﺛﻢ ﺷﻲء ﻳﻐﻄﻲ ﺑﻌﺾ اﻟﺤﺸﻔﺔ وﺟﺐ‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ﻛﻤﺎ ﻟﻮ ﺧﺘﻦ ﺧﺘﺎﻧﺎ ﻏﻴﺮ ﻛﺎﻣﻞ ‪ ,‬ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﺐ ﺗﻜﻤﻴﻠﻪ ﺛﺎﻧﻴﺎ ﺣﺘﻰ ﺗﺬﻫﺐ ﺟﻤﻴﻊ اﻟﻘﻠﻔﺔ اﻟﺘﻲ ﺟﺮت اﻟﻌﺎدة ﺑﺈزاﻟﺘﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﺨﺘﺎن ﻗﺎﻟﻪ اﻟﺸﻴﺦ‬
‫أﺑﻮ ﻣﺤﻤﺪ غ وﻛﺘﺐ أﻳﻀﺎ ﺳﺌﻞ اﺑﻦ اﻟﺼﻼح ﻋﻦ ﺻﺒﻲ ﺷﻤﺮ ﻏﺮﻟﺘﻪ ورﺑﻄﻬﺎ ﺑﺨﻴﻂ وﺗﺮﻛﻬﺎ ﻣﺪة ﻓﺘﺸﻤﺮت واﻧﻘﻄﻊ اﻟﺨﻴﻂ وﺻﺎر ﻛﺎﻟﻤﺨﺘﻮن‬
‫ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻓﺄﺟﺎب ﺑﺄﻧﻪ إن ﺻﺎر ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﻗﻄﻊ ﻏﺮﻟﺘﻪ وﻻ ﺷﻲء ﻣﻨﻬﺎ إﻻ ﺑﻘﻄﻊ ﻏﻴﺮﻫﺎ ﺳﻘﻂ وﺟﻮﺑﻪ وإن أﻣﻜﻦ ‪ ,‬ﻓﺈن‬
‫ﻛﺎﻧﺖ اﻟﺤﺸﻔﺔ ﻗﺪ اﻧﻜﺸﻔﺖ ﻛﻠﻬﺎ ﺳﻘﻂ أﻳﻀﺎ إﻻ أن ﻳﻜﻮن ﺗﻘﻠﺺ اﻟﻐﺮﻟﺔ واﺟﺘﻤﺎﻋﻬﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻘﺼﺮ ﻋﻦ اﻟﻤﻘﻄﻮع ﻓﻲ ﻃﻬﺎرﺗﻪ وﺟﻤﺎﻋﻪ ﻓﺎﻟﺬي‬
‫ﻳﻈﻬﺮ وﺟﻮب ﻗﻄﻊ ﻣﺎ ﻳﻤﻜﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻨﻬﺎ ﺣﺘﻰ ﻳﻠﺘﺤﻖ ﺑﺎﻟﻤﺨﺘﻮن ﻓﻲ ذﻟﻚ وإن ﻟﻢ ﺗﻨﻜﺸﻒ ﻛﻠﻬﺎ ﻓﻴﺠﺐ ﻣﻦ اﻟﺨﺘﺎن ﻣﺎ ﻳﻜﺸﻒ ﺟﻤﻴﻌﻬﺎ‬
‫( ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج ج‪ 9 :‬ص‪199-198 :‬‬
‫و ( ﻓﻲ ) اﻟﺮﺟﻞ ﺑﻘﻄﻊ ( ﺟﻤﻴﻊ ) ﻣﺎ ﻳﻐﻄﻲ ﺣﺸﻔﺘﻪ ( ; ﺣﺘﻰ ﺗﻨﻜﺸﻒ ﻛﻠﻬﺎ وﺑﻪ ﻳﻌﻠﻢ أن ﻏﺮﻟﺘﻪ ﻟﻮ ﺗﻘﻠﺼﺖ ﺣﺘﻰ اﻧﻜﺸﻒ ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺤﺸﻔﺔ‬
‫ﻓﺈن أﻣﻜﻦ ﻗﻄﻊ ﺷﻲء ﻣﻤﺎ ﻳﺠﺐ ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﺘﺎن ﻣﻨﻬﺎ دون ﻏﻴﺮﻫﺎ وﺟﺐ وﻻ ﻧﻈﺮ ﻟﺬﻟﻚ اﻟﺘﻘﻠﺺ ; ﻷﻧﻪ ﻗﺪ ﻳﺰول ﻓﺘﺴﺘﺮ اﻟﺤﺸﻔﺔ وإﻻ‬
‫ﺳﻘﻂ اﻟﻮﺟﻮب ﻛﻤﺎ ﻟﻮ وﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ‪ .‬وﻗﺪ ﻛﺜﺮ اﺧﺘﻼف اﻟﺮواة واﻟﺤﻔﺎظ وأﻫﻞ اﻟﺴﻴﺮ ﻓﻲ وﻻدﺗﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ; ﻷﻧﻪ ﺟﺎء أﻧﻪ‬
‫وﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ﻛﺜﻼﺛﺔ ﻋﺸﺮ ﻧﺒﻴﺎ ‪ ,‬وأن ﺟﺒﺮﻳﻞ ﺧﺘﻨﻪ ﺣﻴﻦ ﻃﻬﺮ ﻗﻠﺒﻪ ‪ ,‬وأن ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻄﻠﺐ ﺧﺘﻨﻪ ﻳﻮم ﺳﺎﺑﻌﻪ ‪ ,‬ﻟﻜﻦ ﻟﻢ ﻳﺼﺢ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﺷﻲء ﻋﻠﻰ‬
‫ﻣﺎ ﻗﺎﻟﻪ ﻏﻴﺮ واﺣﺪ ﻣﻦ اﻟﺤﻔﺎظ ‪ ,‬وﻟﻢ ﻳﻨﻈﺮوا ﻟﻘﻮل اﻟﺤﺎﻛﻢ أن اﻟﺬي ﺗﻮاﺗﺮت ﺑﻪ اﻟﺮواﻳﺔ } أﻧﻪ وﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ { ‪ ,‬وﻣﻤﻦ أﻃﺎل ﻓﻲ ردﻩ اﻟﺬﻫﺒﻲ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


16 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ واﻷوﺟﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﺠﻤﻊ ﺑﺄﻧﻪ ﻳﺤﺘﻤﻞ أﻧﻪ ﻛﺎن ﻫﻨﺎك ﻧﻮع ﺗﻘﻠﺺ ﻓﻲ‬, ‫وﻻ ﻟﺘﺼﺤﻴﺢ اﻟﻀﻴﺎء ﺣﺪﻳﺚ وﻻدﺗﻪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ; ﻷﻧﻪ ﺛﺒﺖ ﻋﻨﺪﻫﻢ ﺿﻌﻔﻪ‬
‫ اﻷﺷﺒﻪ‬: ‫ وﻗﺪ ﻗﺎل ﺑﻌﺾ اﻟﻤﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺤﻔﺎظ‬, ‫اﻟﺤﺸﻔﺔ ﻓﻨﻈﺮ ﺑﻌﺾ اﻟﺮواة ﻟﻠﺼﻮرة ﻓﺴﻤﺎﻩ ﺧﺘﺎﻧﺎ وﺑﻌﻀﻬﻢ ﻟﻠﺤﻘﻴﻘﺔ ﻓﺴﻤﺎﻩ ﻏﻴﺮ ﺧﺘﺎن‬
‫ ﺑﺎﻟﺼﻮاب أﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﻮﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ‬.

Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/496473913708755/
2306. TENTANG KHITAN DAN KHITANNYA BAGINDA NABI
SAW
PERTANYAAN :
Asalamualaikum.. Maring semua ulama piss-ktb Apakah benar khitan itu syari'at nabi ibrahim
katanya nabi muhamad lahir udah dikhitan. Mohon penjelasannya, wasalamualaikum. [Opick
Syahreza].
JAWABAN :
Wa 'alaykum salam. Khitan memang termasuk sebagian dari syari'atnya nabi Ibrohim Alayhis
Salam, begitu juga nabi Muhammad SAW dan 13 nabi yang lain dilahirkan dalam keadaan dikhitan :
.‫ )ﻓﺎﺋﺪة‬.‫)ووﺟﺐ ﺧﺘﺎن ﻟﻠﻤﺮأة واﻟﺮﺟﻞ ﺣﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﻮﻟﺪا ﻣﺨﺘﻮﻧﻴﻦ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ أن اﺗﺒﻊ ﻣﻠﺔ إﺑﺮاﻫﻴﻢ وﻣﻨﻬﺎ اﻟﺨﺘﺎن اﺧﺘﺘﻦ وﻫﻮ اﺑﻦ ﺛﻤﺎﻧﻴﻦ ﺳﻨﺔ‬
١٧٤-٤/١٧٣ ‫إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬.‫روي أن ﻧﺒﻴﻨﺎ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ﻛﺜﻼﺛﺔ ﻋﺸﺮ ﻧﺒﻴﺎ‬

Para Nabi yang dilahirkan dalam keadaan terkhitan ada 15 yaitu Adam, Syis, Nuh, Hud, Sholih,
Luth, Syuaib, Yusuf, Musa, Sulaiman,Zakariya, Yahya, Isa, Handzolah bin Shofwan yang jadi
nabinya ashabur rossi dan Nabi Muhammad saw. Tapi ibnu akasir bercerita dari abi bakroh bahwa
malaikat jibril mengkhitan Nabi ketika hati Nabi disucikan, dan abu umar bercerita dalam kitab isti'ab
dari ikrimah dari ibnu abbas bahwa kakek Nabi yang bernama Abdul mutollib yang mengkhitan Nabi
di hari yang ke 7 dari kelahiran lalu menyuguhkan hidangan-hidangan karena khitannya Nabi lalu
memberi nama Muhammad. [Ghufron Bkl, Sunde Pati].
262 /5) ‫)ﺗﺤﻔﺔ اﻟﺤﺒﻴﺐ ﻋﻠﻰ ﺷﺮح اﻟﺨﻄﻴﺐ‬
‫ وﺷﻌﻴﺐ وﻳﻮﺳﻒ وﻣﻮﺳﻰ وﺳﻠﻴﻤﺎن وزﻛﺮﻳﺎ‬، ‫ وﺻﺎﻟﺢ وﻟﻮط‬، ‫ وﻫﻮد‬، ‫ وﻧﻮح‬، ‫ وﺷﻴﺚ‬، ‫ آدم‬: ً‫ ووﻟﺪ ﻣﻦ اﻷﻧﺒﻴﺎء ﻣﺨﺘﻮﻧﺎً ﺧﻤﺴﺔ ﻋﺸﺮ ﻧﺒﻴﺎ‬،
‫ وﻓﻲ اﻟﺮﺳﻞ ﻣﺨﺘﻮن ﻟﻌﻤﺮك ﺧﻠﻘﺔ ﺛﻤﺎن وﺗﺴﻊ‬: ‫وﻳﺤﻴﻰ وﻋﻴﺴﻰ وﺣﻨﻈﻠﺔ ﺑﻦ ﺻﻔﻮان ﻧﺒﻲ أﺻﺤﺎب اﻟﺮس وﻧﺒﻴﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ وﻧﻈﻤﻬﺎ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻓﻘﺎل‬
‫ﻃﻴﺒﻮن أﻛﺎرم وﻫﻢ زﻛﺮﻳﺎ وﺷﻴﺚ إدرﻳﺲ ﻳﻮﺳﻒ وﺣﻨﻈﻠﺔ ﻣﻮﺳﻰ وﻋﻴﺴﻰ وآدم وﻧﻮح ﺷﻌﻴﺐ ﺳﺎم ﻟﻮط وﺻﺎﻟﺢ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻳﺤﻴﻰ ﻫﻮد ﻳﺲ ﺧﺎﺗﻢ‬
‫ﻟﻜﻦ روى اﺑﻦ ﻋﺴﺎﻛﺮ ﻋﻦ أﺑﻲ ﺑﻜﺮة ﻣﺮﻓﻮﻋﺎً أن ﺟﺒﺮﻳﻞ ﺧﺘﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺣﻴﻦ ﻃﻬﺮ ﻗﻠﺒﻪ وروى أﺑﻮ ﻋﻤﺮ ﻓﻲ اﻻﺳﺘﻴﻌﺎب ﻋﻦ ﻋﻜﺮﻣﺔ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس‬
ً‫أن ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻄﻠﺐ ﺧﺘﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﻳﻮم ﺳﺎﺑﻌﻪ وﺟﻌﻞ ﻟﻪ ﻣﺎﺋﺪة وﺳﻤﺎﻩ ﻣﺤﻤﺪا‬
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/569771296379016/
2413. MAYIT ANAK KECIL YANG BELUM DIKHITAN
PERTANYAAN :
Assalaam, mau nanya : apabila seorang anak laki-laki meninggal dunia, tapi ia belum sempat
disunat (dikhitan), apakah orang tua wajib menyunat anaknya tersebut dengan cara sunat ghoib /
isyarat? [Rifkie CLalueemnantiie Diia ].

www.islamuna.info
KELUARGA 17

JAWABAN :
Wa'alaikum salaam. Diterangkan dalam kitab Nailul Authar, kitab Majmu' dan syarah Shaheh
Muslim, apabila seorang muslim meninggal sebelum berkhitan, maka terdapat 3 pendapat dari ahli
Syafi'iyah, yaitu :
1. Tidak wajib dikhitan baik masih kecil atau sudah besar, sebab khitan adalah satu kewajiban
yang hilang dengan sebab meninggal. Pendapat ini adalah pendapat yang paling shaheh.
2. Wajib dikhitan baik sebelum atau sesudah baligh.
3. Wajib dikhitan apabila sudah baligh, tidak wajib bagi yang belum baligh. "TAMBAHAN"
Syaikh Abu Muhammad Al-Juaini mengatakan, "Apabila seorang anak lahir dalam keadaan
sudah dikhitan, maka tidak ada hukum wajib dan sunnah untuk dikhitam.
Menurut pendapat yang paling kuat, tidak boleh dikhitan bila seorang meninggal sebelum berkhitan
semasa hidupnya
.132 ‫وﻣﻦ ﻣﺎت ﺑﻐﻴﺮ ﺧﺘﺎن ﻟﻢ ﻳﺨﺘﻦ ﻓﻲ اﻻﺻﺤﻘﻮﻟﻪ ﻟﻢ ﻳﺨﺘﻦ( اي ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺗﻪ ﻓﻲ اﻻﺻﺤﻔﺘﺢ اﻟﻤﻌﻴﻦ‬

Wallohu a'lam. [Maman Fathur Rohman, Rampak Naung].


LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/602320219790790
3406. JIKA TERLAHIR DALAM KEADAAN SUDAH
TERKHITAN
PERTANYAAN :
Aslmkm.wr.wb. Bagaimana hukumnya anak kecil yang sudah di-sunat jin. Apakah harus disunat
kembali? Karena saya pernah dengar katanya seorang lelaki harus pernah meneteskan darah dari
kelaminnya sebagai kewajiban baginya di sunat. Pelurusan kebenaran yang benar bagaimana ya?
Wassalamualaikum. [Saifuddin].
JAWABAN :
Adalah wajib melakukan khitan bagi perempuan dan lelaki, sekiranya terlahir belum di khitan, (tidak
wajib khitan jika terlahir sudah di khitan) kewajiban khitan ini berdasarkan firman Allah “Ikutilah
ajaran Nabi Ibrahim” (QS. An-Nahl 123) Yang salah satunya khitan, Nabi Ibrahim melakukan khitan
di usia 80 tahun. Menurut pendapat lemah hukum khitan bagi lelaki ialah wajib sedang bagi wanita
ialah sunnah. Pendapat yang kuat ialah keduanya wajib.

‫ وﻗﻴﻞ‬،‫ إﺧﺘﺘﻦ وﻫﻮ إﺑﻦ ﺛﻤﺎﻧﻴﻦ ﺳﻨﺔ‬،‫ووﺟﺐ ﺧﺘﺎن ﻟﻠﻤﺮأة واﻟﺮﺟﻞ ﺣﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﻮﻟﺪا ﻣﺨﺘﻮﻧﻴﻦ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ )أن اﺗﺒﻊ ﻣﻠﺔ إﺑﺮاﻫﻴﻢ( وﻣﻨﻬﺎ اﻟﺨﺘﺎن‬
‫ وﺳﻨﺔ ﻟﻠﻨﺴﺎء‬،‫واﺟﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﺎل‬

Jika qulfahnya sudah bersih seperti layaknya yang sudah di khitan maka tidak perlu di khitan
kembali sama halnya misalkan seperti seorang anak yang terlahir sudah dikhitan tidak perlu
dikhitan lagi. [Santriwati Dumay, Jojo Finger-looser ItmyLife].
- Kitab i'anatuth tholobin :

(‫ وﻫﻠﻚ اﻟﻤﺨﺘﻮن ﺿﻤﻨﻪ‬،‫ ووﺟﺐ ﺧﺘﺎن اﻟﺦ( ﻣﻨﺎﺳﺒﺔ ذﻛﺮﻩ ﻫﻨﺎ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ أن ﻣﻦ ﺗﻌﺪى ﺑﺨﺘﺎن اﻟﺼﺒﻲ أو اﻟﻤﺠﻨﻮن ﻣﻦ ﻏﻴﺮ إذن اﻟﻮﻟﻲ‬:‫ﻗﻮﻟﻪ‬،

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪18‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﻛﻤﺎ أن ﻣﻦ ﺗﻌﺪى ﻓﻲ دﻓﻊ اﻟﺼﺎﺋﻞ ﺑﻌﺪم اﻟﺘﺮﺗﻴﺐ ﻓﻲ اﻟﻤﺮاﺗﺐ اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ ﻳﻀﻤﻦ أﻳﻀﺎ‪) .‬وﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻟﻠﻤﺮأة واﻟﺮﺟﻞ( ﺧﺮج اﻟﺨﻨﺜﻰ ﻓﻼ ﻳﺠﺐ ﺧﺘﻨﻪ‬
‫‪.‬ﺑﻞ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺮوﺿﺔ واﻟﻤﺠﻤﻮع ﻻن اﻟﺠﺮح ﻣﻊ اﻻﺷﻜﺎل ﻣﻤﻨﻮع‬
‫‪.‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﺣﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﻮﻟﺪا ﻣﺨﺘﻮﻧﻴﻦ( أي ﻓﺈن وﻟﺪا ﻛﺬﻟﻚ ﻓﻼ ﻳﺠﺐ اﻟﺨﺘﺎن(‬

‫‪http://islamport.com/w/shf/Web/714/1352.htm‬‬
‫‪LINK ASAL :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/814249805264496/‬‬
‫‪3948. KADO DALAM WALIMATUL KHITAN‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Asalamualaikum. Mau tanya apabila seorang anak dikhitan biasanya ia diberi uang oleh orang yang‬‬
‫]‪hadir atau kondangan, yang jadi pertanyaan uang tersebut milik ayahnya atau anaknya ? [Jar Koni‬‬
‫‪.‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikum salam. Menurut pendapat yang kuat jika pemberi tidak menentukan siapa yang diberi,‬‬
‫‪maka uang atau kado tersebut menjadi milik sang ayah. Namun bila telah ditentukan atau ada‬‬
‫‪indikasi kuat hadiah untuk sang anak, maka hadiah tersebut milik anak. Wallohu a'lam (Rz).‬‬

‫روﺿﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ‪٢/٢٧١‬‬


‫اﻟﺴﺎدﺳﺔ ‪ :‬ﻟﻮ ﺧﺘﻦ اﺑﻨﻪ واﺗﺨﺬ دﻋﻮة ‪ ،‬ﻓﺤﻤﻠﺖ إﻟﻴﻪ ﻫﺪاﻳﺎ ‪ ،‬وﻟﻢ ﻳﺴﻢ أﺻﺤﺎﺑﻬﺎ اﻷب وﻻ اﻻﺑﻦ ‪ ،‬ﻓﻬﻞ ﺗﻜﻮن اﻟﻬﺪﻳﺔ ﻣﻠﻜﺎ ﻟﻸب ‪ ،‬أم‬
‫‪ ،‬ﻟﻼﺑﻦ ؟ ﻓﻴﻪ وﺟﻬﺎن ‪ ] .‬ص‪ [ 368 :‬ﻗﻠﺖ ‪ :‬ﻗﻄﻊ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﻲ " اﻟﻔﺘﺎوى " ﺑﺄﻧﻪ ﻟﻼﺑﻦ ‪ ،‬وأﻧﻪ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻷب أن ﻳﻘﺒﻠﻬﺎ ﻟﻮﻟﺪﻩ‬
‫ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻘﺒﻞ أﺛﻢ ‪ ،‬ﻗﺎل ‪ :‬وﻛﺬا وﺻﻲ وﻗﻴﻢ ‪ ،‬ﻳﻘﺒﻞ اﻟﻬﺪﻳﺔ ‪ ،‬واﻟﻮﺻﻴﺔ ﻟﻠﺼﻐﻴﺮ ‪ .‬ﻗﺎل ‪ :‬ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻘﺒﻞ اﻟﻮﺻﻲ اﻟﻮﺻﻴﺔ واﻟﻬﺪﻳﺔ ‪ ،‬أﺛﻢ ‪ ،‬واﻧﻌﺰل‬
‫ﻟﺘﺮﻛﻪ اﻟﻨﻈﺮ ‪ ،‬وﻓﻲ ﻓﺘﺎوى اﻟﻘﺎﺿﻲ ‪ :‬أن اﻟﺸﻴﺦ أﺑﺎ إﺳﺤﺎق اﻟﺸﻴﺮازي ﻗﺎل ‪ :‬ﺗﻜﻮن ﻣﻠﻜﺎ ﻟﻸب ‪ ،‬ﻷن اﻟﻨﺎس ﻳﻘﺼﺪون اﻟﺘﻘﺮب إﻟﻴﻪ ‪ ،‬وﻫﺬا‬
‫‪ -‬أﻗﻮى ‪ ،‬وأﺻﺢ ‪ - .‬واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪ :‬وﻓﻲ إﻋﺎﻧﺔ اﻟطﺎﻟﺑﻴن ﺟﺰء ‪ 3‬ﺻﺣﻴﻔﺔ‪ 183‬ﻣﺎ ﻧﺻﻪ‬


‫ﻓﺮوع ( اﻟﮫداﻳﺎ اﻟﻣﺣﻣوﻟﺔ ﻋﻧد اﻟﺧﺘﺎنﻣﻠك ﻟﻸب ‪ ،‬وﻗﺎل ﺟﻣﻊ "‪ :‬ﻟﻺﺑن ﻓﻌﻠﻴﻪﻳﻠﺰم ﻟﻸب ﻗﺑوﻟﮫﺎ وﻣﺣﻞ اﻟﺧﻼف إذاأطﻠق اﻟﻣﮫدي ﻓﻠم (‬
‫ﻳﻘﺻد واﺣدا ﻣﻧﮫﻣﺎوإﻻ ﻓﮫﻲ ﻟﻣن ﻗﺻده اﺗﻔﺎﻗﺎ ‪ .‬وﻳﺟﺮيذﻟك ﻓﻴﻣﺎ ﻳﻌطﺎه ﺧﺎدم اﻟﺻوﻓﻴﺔ ﻓﮫو ﻟﻪﻓﻘط ﻋﻧد اﻹطﻼق أو ﻗﺻده وﻟﮫم‬
‫ﻋﻧدﻗﺻدھم وﻟﻪ وﻟﮫم ﻋﻧد ﻗﺻدھﻣﺎ أيﻳﮐون ﻟﻪ اﻟﻧﺻف ﻓﻴﻣﺎ ﻳظﮫﺮ ‪ ،‬وﻗﺿﻴﺔذﻟك أن ﻣﺎ اﻋﺘﻴد ﻓﻲ ﺑﻌض اﻟﻧواﺣﻲﻣن وﺿﻊ طﺎﺳﺔ‬
‫ﺑﻴن ﻳدي ﺻﺎﺣباﻟﻔﺮح ﻟﻴﺿﻊ اﻟﻧﺎس ﻓﻴﮫﺎ دراھم ﺛمﻳﻘﺳم ﻋﻠﻰ اﻟﺣﺎﻟق أو اﻟﺧﺎﺗن أوﻧﺣوھﻣﺎ ﻳﺟﺮي ﻓﻴﻪ ذﻟك اﻟﺘﻔﺻﻴﻞ ﻓﺈنﻗﺻد ذﻟك‬
‫وﺣده أو ﻣﻊ ﻧظﺮاﺋﻪاﻟﻣﻌﺎوﻧﻴن ﻟﻪ ﻋﻣﻞ ﺑﺎﻟﻘﺻد ‪ ،‬وإن أطﻠقﻛﺎن ﻣﻠﮐﺎ ﻟﺻﺎﺣب اﻟﻔﺮح ‪ ،‬ﻳﻌطﻴﻪ ﻟﻣنﻳﺷﺎء ‪ .‬وﺑﮫذا ﻳﻌﻠم أﻧﻪ ﻻ ﻧظﺮ‬
‫ھﻧﺎﻟﻠﻌﺮف ‪ ،‬أﻣﺎ ﻣﻊ ﻗﺻد ﺧﻼﻓﻪ ﻓواﺿﺢ ‪،‬وأﻣﺎ ﻣﻊ اﻹطﻼق ﻓﻸن ﺣﻣﻠﻪ ﻋﻠﻰ ﻣنذﻛﺮ ﻣن اﻷب واﻟﺧﺎدم وﺻﺎﺣب اﻟﻔﺮحﻧظﺮا‬
‫ﻟﻠﻐﺎﻟب أن ﻛﻼ ﻣن ھؤﻻء ھواﻟﻣﻘﺻود ھو ﻋﺮف اﻟﺷﺮع ﻓﻴﻘدم ﻋﻠﻰاﻟﻌﺮف اﻟﻣﺧﺎﻟف ﻟﻪ ‪ ،‬ﺑﺧﻼف ﻣﺎ ﻟﻴسﻟﻠﺷﺮع ﻋﺮف ﻓﺈﻧﻪ ﺗﺣﮐم‬
‫ﻓﻴﻪ اﻟﻌﺎدة ‪ ).‬ﻗوﻟﻪ وﻳﺟﺮي ذﻟك ( أي اﻟﺘﻔﺻﻴﻞ ﺑﻴنﺣﺎﻟﺔ اﻹطﻼق وﺣﺎﻟﺔ اﻟﻘﺻد ‪ ،‬واﻟﻣﺮادﻳﺟﺮي ﺑﻌض ذﻟك ﻷﻧﻪ ﻓﻲ ﺣﺎﻟﺔاﻹطﻼق‬
‫‪ .‬ھﻧﺎ ﻻ ﺧﻼف ﻓﻲ أﻧﻪ ﻟﻠﺧﺎدمﺑﺧﻼﻓﻪ ھﻧﺎك ﻓﺈن ﻓﻴﻪ ﺧﻼﻓﺎ ﺑﻴن ﻛوﻧﻪﻟﻸب ﺑدﻟﻴﻞ اﻟﺘﻔﺮﻳﻊ ﺑﻌده‬

‫‪ :‬وﻓﻲ ﻛﻔﺎﻳﺔ اﻷﺧﻴﺎر ﺟﺰء ‪ 1‬ﺻﺣﻴﻔﺔ‪ 324‬ﻣﺎ ﻧﺻﻪ‬


‫ﻓﺮع ( ﻟو ﺧﺘن ﺷﺧص وﻟده وﻋﻣﻞوﻟﻴﻣﺔ ﻓﺣﻣﻠت إﻟﻴﻪ اﻟﮫداﻳﺎ وﻟم ﻳﺳمأﺻﺣﺎﺑﮫﺎ اﻷب وﻻ اﻹﺑن ﻓﮫﻞ ھﻲ ﻟﻸبأو ﻟﻺﺑن ؟ وﺟﮫﺎن (‬
‫ﺻﺣﺢ اﻟﻧووي أﻧﮫﺎﻟﻸب وأﺟﺎب اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺳﻴن أﻧﮫﺎ ﻟﻺﺑنوﻳﻘﺑﻞ اﻷب ‪ ،‬ﻗﻠت "‪ :‬ﻳﻧﺑﻐﻲ أﻣﺮ ﺛﺎﻟثوھو أﻧﻪ إن ﻛﺎن اﻟﻣﮫدي ﻣﻣﺎ‬
‫ﻳﺻﻠﺢﻟﻠﺻﺑﻲ دون أﺑﻴﻪ ﻛﺷﻲء ﻣن ﻣﻠﺑوساﻟﺻﻐﺎر ﻓﮫو ﻟﻠﺻﺑﻲ وإن ﻛﺎن ﻻ ﻳﺻﻠﺢﻟﻠﺻﻐﻴﺮ ﻓﮫو ﻟﻸب وإن اﺣﺘﻣﻠﮫﻣﺎ ﻓﮫوﻣوﺿﻊ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 19

‫اﻟﺘﺮدد ﻟﻌدم اﻟﻘﺮﻳﻧﺔ اﻟﻣﺮﺟﺣﺔواﻟﻠﻪ أﻋﻠم‬

117 :‫ ص‬3 :‫اﻟﻘﻠﻴﻮﺑﻲ ﺟـ‬


‫ﻓﺮع ﺟﺮت اﻟﻌﺎدة ﻟﺬوي اﻷﻓﺮاح ﺑﺤﻤﻞ اﻟﻬﺪاﻳﺎ إﻟﻴﻬﻢ ووﺿﻊ ﻧﺤﻮ ﻃﺎﺳﺔ ﻟﻮﺿﻊ اﻟﺪراﻫﻢ ﻓﻴﻬﺎ وإﻋﻄﺎء ﺧﺎدم اﻟﺼﻮﻓﻴﺔ اﻟﺪراﻫﻢ وﻧﺤﻮﻫﺎ‬
‫وﺣﻜﻢ ذﻟﻚ أن اﻟﻤﻠﻚ ﻟﻤﻦ ﻗﺼﺪﻩ اﻟﺪاﻓﻊ ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ اﻟﻔﺮح أو اﺑﻨﻪ أو اﻟﻤﺰﻳﻦ ﻣﺜﻼ أو اﻟﺨﺎدم أو اﻟﺼﻮﻓﻴﺔ اﻧﻔﺮادا وﺷﺮﻛﺔ وإﻻ ﻓﻶﺧﺬﻩ‬
‫ﻷﻧﻪ اﻟﻤﻘﺼﻮد ﻋﺮﻓﺎ أو ﻋﺎدة وﻣﺜﻞ ذﻟﻚ ﻣﺎ ﻟﻮ ﻧﺬر ﺷﻴﺌﺎ ﻟﻮﻟﻲ ﻣﻴﺖ ﻓﺈن ﻗﺼﺪ ﺗﻤﻠﻴﻜﻪ ﻟﻐﺎ أو ﺗﻤﻠﻴﻚ ﺧﺪﻣﺘﻪ ﻣﺜﻼ ﻓﻠﻬﻢ وإﻻ ﺻﺮف ﻓﻲ‬
‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻗﺒﺮﻩ وإن ﻛﺎن وإﻻ ﻓﻠﻤﻦ ﺟﺮت اﻟﻌﺎدة ﺑﻘﺼﺪﻫﻢ ﻋﻨﺪﻩ‬

Mujaawib : Ghufron Bkl , Rampak Naung , Aji Baskara


LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/778640362158774/
www.fb.com/notes/933263103363165
4085. UMUR UNTUK MELAKSANAKAN KHITAN BAGI
ANAK LAKI-LAKI
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Adakah waktu yang utama, Ketika umur berapa sebaiknya anak laki-laki dikhitan
? Mohon pencerahannya. [P-mie Lusiana].
JAWABAN :
Wa'alaikum Salam Wr Wb. Pendapat yang Sahih dari madzhab kami (As syafi'iyah). Khitan
diperbolehkan di waktu kecil dan tidak ada kewajiban, namun bagi Wali ( orang tuanya) Wajib
mengkhitan anaknya sebelum Baligh. Juga pendapat sahih SUNNAH mengkhitan anaknya di hari
Ke 7 dari kelahirannya, sebagaimana Hadits riwayat Ar-Rafi'i dalam At-Takwin, As-syaukani dalam
Al-Fawaid Al-Majmu'ah, Al-Bahiri dalam As-Sabi' :
‫اﺧﺘﻧوا أوﻻدﻛم ﻳوم اﻟﺳﺎﺑﻊ ﻓﺈﻧﻪ أطﮫﺮ وأﺳﺮع ﻟﻧﺑﺎت اﻟﻠﺣم‬.

Apabila tidak mengerjakannya pada hari ke-7, disunatkan mengerjakan khitan pada hari ke-40, dan
apabila tidak mengerjakannya pada hari ke-40 disunatkan mengerjakannya pada saat anak tersebut
berumur 7 tahun, sebab pada umur itulah seorang anak sudah mulai diperintah bersuci dan
mengerjakan sholat. Wallohu a'lam. (Wong Gendeng, Kangdi).
- Asnal Matholib, Juz : 4 Hal. 164 :
‫ واﻟﺣﺳﻴن ﻳوم اﻟﺳﺎﺑﻊ‬،‫ ﺧﺘن اﻟﺣﺳن‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠم‬- ‫وﻳﺳﺘﺣب ( أن ﻳﺧﺘن ) ﻟﺳﺑﻊ ( ﻣن اﻷﻳﺎم )ﻏﻴﺮ ﻳوم اﻟوﻻدة( »؛ ﻷﻧﻪ‬
‫ واﻟﺣﺎﻛم وﻗﺎل ﺻﺣﻴﺢ اﻹﺳﻧﺎد وإﻧﻣﺎ ﺣﺳب ﻳوم اﻟوﻻدة ﻣن اﻟﺳﺑﻌﺔ ﻓﻲ اﻟﻌﻘﻴﻘﺔ وﺣﻠق اﻟﺮأس وﺗﺳﻣﻴﺔ‬،‫ﻣن وﻻدﺗﮫﻣﺎ « رواه اﻟﺑﻴﮫﻘﻲ‬
‫اﻟوﻟد ﻟﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺧﺘن ﻣن اﻷﻟم اﻟﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ اﻟﻣﻧﺎﺳب ﻟﻪ اﻟﺘﺄﺧﻴﺮ اﻟﻣﻔﻴد ﻟﻠﻘوة ﻋﻠﻰ ﺗﺣﻣﻠﻪ ﻗﺎل اﻟﻣﺎوردي وﻳﮐﺮه ﺗﻘدﻳﻣﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﺳﺎﺑﻊ‬
‫ ﻓﺈن أﺧﺮه ﻋﻧﮫﺎ ﻓﻔﻲ اﻟﺳﻧﺔ اﻟﺳﺎﺑﻌﺔ؛ ﻷﻧﻪ اﻟوﻗت اﻟذي ﻳؤﻣﺮ ﻓﻴﻪ ﺑﺎﻟطﮫﺎرة أو‬،‫ﻗﺎل وﻟو أﺧﺮه ﻋﻧﻪ ﻓﺎﻟﻣﺳﺘﺣب أن ﻳﺧﺘن ﻓﻲ اﻷرﺑﻌﻴن‬
‫اﻟﺻﻼة‬

- Syarh Annawawi 'alal Muslim :

‫ﺷﺮح اﻟﻨﻮوي ﻋﻠﻰ ﻣﺴﻠﻢ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪20‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪ :‬واﻟﺼﺤﻴﺢ ﻣﻦ ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ اﻟﺬي ﻋﻠﻴﻪ ﺟﻤﻬﻮر أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ أن اﻟﺨﺘﺎن ﺟﺎﺋﺰ ﻓﻲ ﺣﺎل اﻟﺼﻐﺮ ﻟﻴﺲ ﺑﻮاﺟﺐ‬
‫وﻟﻨﺎ وﺟﻪ أﻧﻪ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻮﻟﻲ أن ﻳﺨﺘﻦ اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻗﺒﻞ ﺑﻠﻮﻏﻪ ‪ ،‬ووﺟﻪ أﻧﻪ ﻳﺤﺮم ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻗﺒﻞ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ ‪ ،‬وإذا ﻗﻠﻨﺎ ﺑﺎﻟﺼﺤﻴﺢ اﺳﺘﺤﺐ أن‬
‫ﻳﺨﺘﻦ ﻓﻲ اﻟﻴﻮم اﻟﺴﺎﺑﻊ ﻣﻦ وﻻدﺗﻪ ‪ ،‬وﻫﻞ ﻳﺤﺴﺐ ﻳﻮم اﻟﻮﻻدة ﻣﻦ اﻟﺴﺒﻊ ؟ أم ﺗﻜﻮن ﺳﺒﻌﺔ ﺳﻮاﻩ ؟ ﻓﻴﻪ وﺟﻬﺎن أﻇﻬﺮﻫﻤﺎ ﻳﺤﺴﺐ ‪ ،‬واﺧﺘﻠﻒ‬
‫أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻓﻲ اﻟﺨﻨﺜﻰ اﻟﻤﺸﻜﻞ ﻓﻘﻴﻞ ‪ :‬ﻳﺠﺐ ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻓﻲ ﻓﺮﺟﻴﻪ ﺑﻌﺪ اﻟﺒﻠﻮغ ‪ ،‬وﻗﻴﻞ ‪ :‬ﻻ ﻳﺠﻮز ﺣﺘﻰ ﻳﺘﺒﻴﻦ ‪ ،‬وﻫﻮ اﻷﻇﻬﺮ ‪ .‬وأﻣﺎ ﻣﻦ ﻟﻪ ذﻛﺮان‬
‫‪ ،‬ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺎ ﻋﺎﻣﻠﻴﻦ وﺟﺐ ﺧﺘﺎﻧﻬﻤﺎ ‪ ،‬وإن ﻛﺎن أﺣﺪﻫﻤﺎ ﻋﺎﻣﻼ دون اﻵﺧﺮ ﺧﺘﻦ اﻟﻌﺎﻣﻞ ‪ ،‬وﻓﻴﻤﺎ ﻳﻌﺘﺒﺮ اﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪ وﺟﻬﺎن أﺣﺪﻫﻤﺎ ‪ :‬ﺑﺎﻟﺒﻮل‬
‫‪ ،‬واﻵﺧﺮ ‪ :‬ﺑﺎﻟﺠﻤﺎع ‪ .‬وﻟﻮ ﻣﺎت إﻧﺴﺎن ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺘﻮن ﻓﻔﻴﻪ ﺛﻼﺛﺔ أوﺟﻪ ﻷﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ‪ :‬اﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﻤﺸﻬﻮر ‪ :‬أﻧﻪ ﻻ ﻳﺨﺘﻦ ﺻﻐﻴﺮا ﻛﺎن أو ﻛﺒﻴﺮا‬
‫واﻟﺜﺎﻧﻲ ﻳﺨﺘﻦ اﻟﻜﺒﻴﺮ دون اﻟﺼﻐﻴﺮ ‪ ،‬واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪- Almajmu' Syarh Al-Muhadzdzab :‬‬

‫اﻟﻤﺠﻤﻮع ﺷﺮح اﻟﻤﻬﺬب ﺟﺰء ‪ 1‬ص ‪350‬‬


‫ﻓﺮع ( ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ‪ :‬وﻗﺖ وﺟﻮب اﻟﺨﺘﺎن ﺑﻌﺪ اﻟﺒﻠﻮغ ‪ ،‬ﻟﻜﻦ ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻟﻠﻮﻟﻲ أن ﻳﺨﺘﻦ اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻓﻲ ﺻﻐﺮﻩ ﻷﻧﻪ أرﻓﻖ ﺑﻪ ‪ ،‬وﻗﺎل ﺻﺎﺣﺐ‬
‫اﻟﺤﺎوي وﺻﺎﺣﺒﺎ اﻟﻤﺴﺘﻈﻬﺮي واﻟﺒﻴﺎن وﻏﻴﺮﻫﻢ ‪ :‬ﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻳﺨﺘﻦ ﻓﻲ اﻟﻴﻮم اﻟﺴﺎﺑﻊ ﻟﺨﺒﺮ ورد ﻓﻴﻪ إﻻ أن ﻳﻜﻮن ﺿﻌﻴﻔﺎ ﻻ ﻳﺤﺘﻤﻠﻪ ﻓﻴﺆﺧﺮﻩ‬
‫‪ :‬ﺣﺘﻰ ﻳﺤﺘﻤﻠﻪ ‪ ،‬ﻗﺎل ﺻﺎﺣﺒﺎ اﻟﺤﺎوي واﻟﻤﺴﺘﻈﻬﺮي ‪ ،‬وﻫﻞ ﻳﺤﺴﺐ ﻳﻮم اﻟﻮﻻدة ﻣﻦ اﻟﺴﺒﻌﺔ ؟ ﻓﻴﻪ وﺟﻬﺎن ‪ ،‬ﻗﺎل أﺑﻮ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة‬
‫ﻳﺤﺴﺐ ‪ ،‬وﻗﺎل اﻷﻛﺜﺮون ‪ :‬ﻻ ﻳﺤﺴﺐ ‪ ،‬ﻓﻴﺨﺘﻦ ﻓﻲ اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺑﻌﺪ ﻳﻮم اﻟﻮﻻدة ذﻛﺮﻩ ﺻﺎﺣﺐ اﻟﻤﺴﺘﻈﻬﺮي ﻓﻲ ﺑﺎب اﻟﺘﻌﺰﻳﺮ ‪ .‬ﻗﺎل ﺻﺎﺣﺐ‬
‫اﻟﺤﺎوي ‪ :‬ﻓﺈن ﺧﺘﻨﻪ ﻗﺒﻞ اﻟﻴﻮم اﻟﺴﺎﺑﻊ ﻛﺮﻩ ‪ .‬ﻗﺎل ‪ :‬وﺳﻮاء ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﻐﻼم واﻟﺠﺎرﻳﺔ ﻗﺎل ‪ :‬ﻓﺈن أﺧﺮ ﻋﻦ اﻟﺴﺎﺑﻊ اﺳﺘﺤﺐ ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻓﻲ اﻷرﺑﻌﻴﻦ‬
‫ﻓﺈن أﺧﺮ اﺳﺘﺤﺐ ﻓﻲ اﻟﺴﻨﺔ اﻟﺴﺎﺑﻌﺔ ‪ .‬واﻋﻠﻢ أن ﻫﺬا اﻟﺬي ذﻛﺮﻧﺎﻩ ﻣﻦ أﻧﻪ ﻳﺠﻮز ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻓﻲ اﻟﺼﻐﺮ وﻻ ﻳﺠﺐ ﻟﻜﻦ ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻫﻮ اﻟﻤﺬﻫﺐ ‪،‬‬
‫اﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﻤﺸﻬﻮر اﻟﺬي ﻗﻄﻊ ﺑﻪ اﻟﺠﻤﻬﻮر ‪ ،‬وﻓﻲ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ وﺟﻪ أﻧﻪ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻮﻟﻲ ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻓﻲ اﻟﺼﻐﺮ ﻷﻧﻪ ﻣﻦ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﻓﻮﺟﺐ ‪ .‬ﺣﻜﺎﻩ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ اﻟﺒﻴﺎن ﻋﻦ ﺣﻜﺎﻳﺔ اﻟﻘﺎﺿﻲ أﺑﻲ اﻟﻔﺘﻮح ﻋﻦ اﻟﺼﻴﺪﻻﻧﻲ وأﺑﻲ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻗﺎل ‪ :‬وﻗﺎل ﺳﺎﺋﺮ أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ‪ :‬ﻻ ﻳﺠﺐ ‪ .‬ووﺟﻪ ﺛﺎﻟﺚ أﻧﻪ ﻳﺤﺮم‬
‫ﺧﺘﺎﻧﻪ ﻗﺒﻞ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ ‪ ،‬ﻷن أﻟﻤﻪ ﻓﻮق أﻟﻢ اﻟﻀﺮب وﻻ ﻳﻀﺮب ﻋﻠﻰ اﻟﺼﻼة إﻻ ﺑﻌﺪ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ ‪ ،‬ﺣﻜﺎﻩ ﺟﻤﺎﻋﺔ ﻣﻨﻬﻢ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﻲ‬
‫ﺗﻌﻠﻴﻘﻪ ‪ ،‬وأﺷﺎر إﻟﻴﻪ اﻟﺒﻐﻮي ﻓﻲ أول ﻛﺘﺎب اﻟﺼﻼة وﻟﻴﺲ ﺑﺸﻲء ‪ ،‬وﻫﻮ ﻛﺎﻟﻤﺨﺎﻟﻒ ﻟﻺﺟﻤﺎع واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري ﺷﺮح ﺻﺤﻴﺢ اﻟﺒﺨﺎري ﺟﺰء ‪ 10‬ص ‪355‬‬


‫ﻗﺎل اﻟﻤﺎوردي ‪ :‬ﻟﻪ وﻗﺘﺎن وﻗﺖ وﺟﻮب ووﻗﺖ اﺳﺘﺤﺒﺎب ‪ ،‬ﻓﻮﻗﺖ اﻟﻮﺟﻮب اﻟﺒﻠﻮغ ووﻗﺖ اﻻﺳﺘﺤﺒﺎب ﻗﺒﻠﻪ ‪ ،‬واﻻﺧﺘﻴﺎر ﻓﻲ اﻟﻴﻮم اﻟﺴﺎﺑﻊ‬
‫ﻣﻦ ﺑﻌﺪ اﻟﻮﻻدة ‪ ،‬وﻗﻴﻞ ﻣﻦ ﻳﻮم اﻟﻮﻻدة ‪ ،‬ﻓﺈن أﺧﺮ ﻓﻔﻲ اﻷرﺑﻌﻴﻦ ﻳﻮﻣﺎ ‪ ،‬ﻓﺈن أﺧﺮ ﻓﻔﻲ اﻟﺴﻨﺔ اﻟﺴﺎﺑﻌﺔ ‪ ،‬ﻓﺈن ﺑﻠﻎ وﻛﺎن ﻧﻀﻮا ﻧﺤﻴﻔﺎ ﻳﻌﻠﻢ ﻣﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﻪ أﻧﻪ إذا اﺧﺘﺘﻦ ﺗﻠﻒ ﺳﻘﻂ اﻟﻮﺟﻮب ‪ .‬وﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻻ ﻳﺆﺧﺮ ﻋﻦ وﻗﺖ اﻻﺳﺘﺤﺒﺎب إﻻ ﻟﻌﺬر ‪ ،‬وذﻛﺮ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز أن‬
‫‪ ،‬ﻳﺨﺘﺘﻦ اﻟﺼﺒﻲ ﺣﺘﻰ ﻳﺼﻴﺮ اﺑﻦ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﻷﻧﻪ ﺣﻴﻨﺌﺬ ﻳﻮم ﺿﺮﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﺗﺮك اﻟﺼﻼة ‪ ،‬وأﻟﻢ اﻟﺨﺘﺎن ﻓﻮق أﻟﻢ اﻟﻀﺮب ﻓﻴﻜﻮن أوﻟﻰ ﺑﺎﻟﺘﺄﺧﻴﺮ‬
‫وزﻳﻔﻪ اﻟﻨﻮوي ﻓﻲ " ﺷﺮح اﻟﻤﻬﺬب " وﻗﺎل إﻣﺎم اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ‪ :‬ﻻ ﻳﺠﺐ ﻗﺒﻞ اﻟﺒﻠﻮغ ﻷن اﻟﺼﺒﻲ ﻟﻴﺲ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﻌﺒﺎدة اﻟﻤﺘﻌﻠﻘﺔ ﺑﺎﻟﺒﺪن ﻓﻜﻴﻒ‬
‫ﻣﻊ اﻷﻟﻢ ‪ ،‬ﻗﺎل ‪ :‬وﻻ ﻳﺮد وﺟﻮب اﻟﻌﺪة ﻋﻠﻰ اﻟﺼﺒﻴﺔ ﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺗﻌﺐ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻣﻀﻲ زﻣﺎن ﻣﺤﺾ ‪ .‬وﻗﺎل أﺑﻮ اﻟﻔﺮج اﻟﺴﺮﺧﺴﻲ ‪ :‬ﻓﻲ‬
‫ﺧﺘﺎن اﻟﺼﺒﻲ وﻫﻮ ﺻﻐﻴﺮ ﻣﺼﻠﺤﺔ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ أن اﻟﺠﻠﺪ ﺑﻌﺪ اﻟﺘﻤﻴﻴﺰ ﻳﻐﻠﻆ وﻳﺨﺸﻦ ﻓﻤﻦ ﺛﻢ ﺟﻮز اﻷﺋﻤﺔ اﻟﺨﺘﺎن ﻗﺒﻞ ذﻟﻚ ‪ ،‬وﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر‬
‫ﻋﻦ اﻟﺤﺴﻦ وﻣﺎﻟﻚ ﻛﺮاﻫﺔ اﻟﺨﺘﺎن ﻳﻮم اﻟﺴﺎﺑﻊ ﻷﻧﻪ ﻓﻌﻞ اﻟﻴﻬﻮد ‪ ،‬وﻗﺎل ﻣﺎﻟﻚ ‪ :‬ﻳﺤﺴﻦ إذا أﺛﻐﺮ أي أﻟﻘﻰ ﺛﻐﺮﻩ وﻫﻮ ﻣﻘﺪم أﺳﻨﺎﻧﻪ ‪ ،‬وذﻟﻚ‬
‫ﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﺴﺒﻊ ﺳﻨﻴﻦ وﻣﺎ ﺣﻮﻟﻬﺎ ‪ ،‬وﻋﻦ اﻟﻠﻴﺚ ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺒﻊ ﺳﻨﻴﻦ إﻟﻰ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ ‪ ،‬وﻋﻦ أﺣﻤﺪ ﻟﻢ أﺳﻤﻊ ﻓﻴﻪ ﺷﻴﺌﺎ ‪ .‬وأﺧﺮج‬
‫اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ﻓﻲ " اﻷوﺳﻂ " ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎل " ﺳﺒﻊ ﻣﻦ اﻟﺴﻨﺔ ﻓﻲ اﻟﺼﺒﻲ ﻳﺴﻤﻰ ﻓﻲ اﻟﺴﺎﺑﻊ وﻳﺨﺘﻦ " اﻟﺤﺪﻳﺚ وﻗﺪ ﻗﺪﻣﺖ ذﻛﺮﻩ ﻓﻲ‬
‫ﻛﺘﺎب اﻟﻌﻘﻴﻘﺔ وأﻧﻪ ﺿﻌﻴﻒ ‪ ،‬وأﺧﺮج أﺑﻮ اﻟﺸﻴﺦ ﻣﻦ ﻃﺮﻳﻖ اﻟﻮﻟﻴﺪ ﺑﻦ ﻣﺴﻠﻢ ﻋﻦ زﻫﻴﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻦ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﻜﺪر أو ﻏﻴﺮﻩ ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ " أن‬
‫اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﺧﺘﻦ ﺣﺴﻨﺎ وﺣﺴﻴﻨﺎ ﻟﺴﺒﻌﺔ أﻳﺎم " ﻗﺎل اﻟﻮﻟﻴﺪ ﻓﺴﺄﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﺎ ﻋﻨﻪ ﻓﻘﺎل ‪ :‬ﻻ أدري ‪ ،‬وﻟﻜﻦ اﻟﺨﺘﺎن ﻃﻬﺮة‬
‫ﻓﻜﻠﻤﺎ ﻗﺪﻣﻬﺎ ﻛﺎن أﺣﺐ إﻟﻲ ‪ .‬وأﺧﺮج اﻟﺒﻴﻬﻘﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﺎﺑﺮ ‪ ،‬وأﺧﺮج أﻳﻀﺎ ﻣﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻮﺳﻰ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ‪ :‬أن إﺑﺮاﻫﻴﻢ ‪ -‬ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 21

- ‫ وﻣﺎ أﺧﺮﺟﻪ أﺣﻤﺪ ﻣﻦ‬، ‫ وﻗﺪ ذﻛﺮت ﻓﻲ أﺑﻮاب اﻟﻮﻟﻴﻤﺔ ﻣﻦ ﻛﺘﺎب اﻟﻨﻜﺎح ﻣﺸﺮوﻋﻴﺔ اﻟﺪﻋﻮة ﻓﻲ اﻟﺨﺘﺎن‬. ‫ﺧﺘﻦ إﺳﺤﺎق وﻫﻮ اﺑﻦ ﺳﺒﻌﺔ أﻳﺎم‬
‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ ﻃﺮﻳﻖ اﻟﺤﺴﻦ ﻋﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ أﺑﻲ اﻟﻌﺎص أﻧﻪ دﻋﻲ إﻟﻰ ﺧﺘﺎن ﻓﻘﺎل " ﻣﺎ ﻛﻨﺎ ﻧﺄﺗﻲ اﻟﺨﺘﺎن ﻋﻠﻰ ﻋﻬﺪ رﺳﻮل اﷲ‬-
‫ وﻗﺪ ﻧﻘﻞ اﻟﺸﻴﺦ أﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ اﻟﺤﺎج ﻓﻲ " اﻟﻤﺪﺧﻞ " أن اﻟﺴﻨﺔ‬. ‫وﻻ ﻧﺪﻋﻰ ﻟﻪ " وأﺧﺮﺟﻪ أﺑﻮ اﻟﺸﻴﺦ ﻣﻦ رواﻳﺔ ﻓﺒﻴﻦ أﻧﻪ ﻛﺎن ﺧﺘﺎن ﺟﺎرﻳﺔ‬
‫ واﷲ أﻋﻠﻢ‬. ‫ إﻇﻬﺎر ﺧﺘﺎن اﻟﺬﻛﺮ وإﺧﻔﺎء ﺧﺘﺎن اﻷﻧﺜﻰ‬.

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/941386435884165/
www.fb.com/notes/941698105852998
4821. JIKA QULFAH MENUTUP KEMBALI HASYAFAH
SETELAH DIKHITAN
PERTANYAAN :
Assalamu 'alaikum. 1. Hukum khitan itu bagaimana ? 2. Terus kalau sesudah dikhitan tapi kembali
pulih seperti belum dikhitan, apakah harus dikhitan lagi ? Terimakasih. [Andika Menanti
Kejujuran].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Jawaban No.1, silahkan baca dalam dokumen berikut : 2040. HUKUM DAN
HIKMAH WANITA DIKHITAN
Jawaban No.2, kalau sesudah dikhitan tapi kembali pulih seperti belum dikhitan, maka tidak wajib
dikhitan lagi. Ta'bir dari kitab Hasyiyah Asysyibramalisi 'ala nihayatil muhtaj 8/39.
- Ta'bir Nihayatl Muhtaj :

َ ‫ﺸ َﻔﺘَﻪُ ( َﺣﺘﱠﻰ ﺗَـﻨْ َﻜ ِﺸ‬


‫ﻒ ُﻛﻠﱡ َﻬﺎ‬ َ ‫َو ﻓِﻲ ) اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ ﺑَِﻘﻄْ ِﻊ ( َﺟ ِﻤﻴ ِﻊ ) َﻣﺎ ﻳُـﻐَﻄﱢﻲ َﺣ‬

Khitan untuk laki-laki dengan memotong semua kulit yang menutupi hasyafah (kepala / pucuk
zakar), sehingga terbuka semua.

‫ض ﺑِ َﻤﺎ ﻓَـ َﻌ َﻞ أ ﱠَوًﻻ‬ ِ ‫ﺼ‬


ِ ‫ﻮل اﻟْﻐََﺮ‬ ِ ِ َ ِ‫ﺖ ﺑَـ ْﻌ َﺪ ذَﻟ‬
ْ َ‫ﺸ َﻔﺘَﻪُ ( َوﻳَـﻨْﺒَﻐِﻲ أَﻧﱠـ َﻬﺎ إذَا ﻧَـﺒَﺘ‬
َ ‫ َﻣﺎ ﻳُـﻐَﻄﱢﻲ َﺣ‬: ُ‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪ‬
ُ ‫ﺤ‬
ُ ‫ﺐ َإزاﻟَﺘُـ َﻬﺎ ﻟ‬
ُ ‫ﻚ َﻻ ﺗَﺠ‬
Ucapan mushonnif ' kulit yang menutupi hasyafah ' : seyogyanya jika kulit tersebut tumbuh kembali
setelah dipotong maka tidak wajib menghilangkan kulit tersebut, karena sudah terpenuhi maksud
dari khitan dengan apa yang dilakukan sebelumnya. Wallaahu A'lam. [Mujaawib : Kyai Abdullah
Afif].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1165037496852390/
www.fb.com/notes/1205779889444817
SEKSOLOGI ISLAM
Bab ini berisi dokumen tanya jawab dan diskusi tentang hal-hal yang berkaitan dengan seksologi
menurut islam.

© 2017 www.piss-ktb.com
22 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

F0062. ETIKA BERSENGGAMA DALAM ISLAM


Oleh Masaji Antoro
Dalam menjalani hubungan ‘intim’ antara suami istri, islam mengajarkan berbagai macam etika
yang telah diatur berdasarkan hadits Nabi, di antaranya :
§ Disunahkan membaca BASMALAH sebelum menjalani senggama kemudian membaca “QUL
HUWA ALLAAHU AHAD” dilanjutkan dengan membaca takbir (ALLAAHU AKBAR), tahlil (LAA
ILAAHA ILLALLAAH) dan disunahkan meskipun tidak sedang mengharapkan keturunan dari
persenggamaannya untuk berdoa :
‫ وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬،‫ إن ﻛﻨﺖ ﻗﺪرت أن ﺗﺨﺮج ذﻟﻚ ﻣﻦ ﺻﻠﺒﻲ « » اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﱢﺒﻨﻲ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬،‫ اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻠﻬﺎ ذرﻳﺔ ﻃﻴﺒﺔ‬،‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ‬
‫ﻣﺎرزﻗﺘﻨﻲ‬
BISMILLAAHIL ’ALIYYIL ‘AZHIIM, ALLAAHUMA IJ’ALHAA DZURRIYYATAN THOYYIBATAN IN
KUNTA QADDARTA AN TAKHRUJA DZAALIKA MIN SHULBII, ALLAAHUMMA JANNIBNII AS-
SYAITHAANA WA JANNIBIS SYAITHAANA MAA ROZAQTANII
“Dengan menyebut nama Allah yang agung, Ya Allah, jadikanlah ia anak yang baik bila Engkau
takdirkan ia lahir dari keturunanku, jauhkanlah aku dari syaitan dan jauhkanlah syaitan dari anak
yang akan Engkau karuniakan kepadaku.” (HR. Abu Daud).
§ Berpaling dari arah kiblat, jangan menghadap kiblat saat menjalani senggama sebagai bentuk
penghormatan pada kiblat.
§ Memakai penutup, jangan melakukan persenggamaan dengan telanjang bulat karena ini
hukumnya makruh sepert sabda Rasulullah shallallaahu ‘alaihi wa salam “Bila salah seorang
diantara kalian hendak mendatangi istrinya, pakailah penutup dan janganlah kalian berdua
telanjang seperti telanjangnya keledai” (HR. Ibn Maajah Nail al-Authaar VI/194).
§ Diawali dengan cumbuan, sentuhan dan ciuman.
§ Saat seorang suami telah mencapai orgasme, jangan berlalu begitu saja, hantarkan secara
perlahan-lahan istrinya dalam mencapai orgasme karena tak jarang pencapaian klimaks seorang
wanita datangnya cenderung belakangan.
§ Dimakruhkan terlalu banyak pembicaraan saat melakukan senggama.
§ Bila tanpa adanya ‘udzur (halangan), jangan biarkan empat malam sekali berlalu tanpa hubungan
badan.
§ Saat istri tengah datang bulan, sementara keinginan berhubungan tak dapat tertahankan, untuk
menghindari keharaman sebaiknya istri memakai kain penutup pada anggota tubuh antara pusar
dan lutut saat mencumbuinya.
§ Bagi yang menginginkan mengulangi senggama untuk yang kesekian kalinya sebaiknya terlebih
dahulu dicuci kelaminnya, karena hal ini dapat menambah gairah dan dapat menjaga kebersihan.
§ Tidak ada anjuran khusus menjalani senggama dimalam-malam tertentu seperti malam senin
atau jumah namun sebagian ulama ada yang mensunahkan menjalaninya dimalam jumah.
§ Disunahkan bagi seorang suami di malam pengantin saat berkeinginan menjalani
persenggamaan terlebih dahulu memegang rambut depan (ubun-ubun) istrinya sambil berdoa :
‫ وأﻋﻮذ ﺑﻚ ﻣﻦ ﺷﺮﻫﺎ وﺷﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬،‫اﻟﻠﻬﻢ إﻧﻲ أﺳﺄﻟﻚ ﻣﻦ ﺧﻴﺮﻫﺎ وﺧﻴﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬
Allahumma inni as-aluka min khairihaa wa khairi ma jabaltuhaa 'alaiih, wa a'uudzubika min
syarrihaa wa syarri maa jabaltuhaa 'alaiih.
“Ya Allah sesungguhnya aku memohon kepada mu kebaikannya (isteri) dan kebaikan apa yang

www.islamuna.info
KELUARGA 23

saya ambil dari padanya, serta aku berlindung kepadaMu dari kejahatannya dan kejahatan apa
yang aku ambil daripadanya" (HR. Ibn Majah dan Abu Dawud dari Umar Bin Syu’aib dari ayahnya
dari kakeknya, Nail al-Authaar VI/189).
Referensi : Al-Mughni VII/25, Ihyaa’ ‘Uluumiddiin II/46, Kisyaf alQana’ V/216, Mukhtashar Minhaj
alQaashidiin hal. 73, Fath al-Mu’iin hal. 107, al-Adzkaar li an-Nawaawi hal. 159 dan Nail al-Authaar
VI/194. [ Al-Fiqh al-Islaam IV/194-195 ]. Wallaahu A’lamu Bis Showaab.
‫ آداب اﻟﺠﻤﺎع‬:
1/112:‫ وﻳﻘﺮأ } ﻗﻞ ﻫﻮ اﷲ أﺣﺪ { ]اﻹﺧﻼص‬،‫ ﺗﺴﺘﺤﺐ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﻗﺒﻠﻪ‬: (1) ‫[ﻟﻠﺠﻤﺎع آداب ﻛﺜﻴﺮة ﺛﺎﺑﺘﺔ ﻓﻲ اﻟﺴﻨﺔ اﻟﻨﺒﻮﻳﺔ ﻣﻨﻬﺎ ﻣﺎﻳﺄﺗﻲ‬،
‫ إن ﻛﻨﺖ ﻗﺪرت أن ﺗﺨﺮج ذﻟﻚ ﻣﻦ‬،‫ اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻠﻬﺎ ذرﻳﺔ ﻃﻴﺒﺔ‬،‫ » ﺑﺎﺳﻢ اﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ‬:‫ وﻳﻘﻮل وﻟﻮ ﻣﻊ اﻟﻴﺄس ﻋﻦ اﻟﻮﻟﺪ‬،‫ وﻳﻬﻠﻞ‬، ‫وﻳﻜﺒﺮ‬
ً‫ إﻛﺮاﻣﺎ‬،‫ وﻻﻳﺴﺘﻘﺒﻞ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﺑﺎﻟﻮﻗﺎع‬،‫ وﻳﻨﺤﺮف ﻋﻦ اﻟﻘﺒﻠﺔ‬.‫ وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻣﺎرزﻗﺘﻨﻲ « رواﻩ أﺑﻮ داود‬،‫ﺻﻠﺒﻲ « » اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﱢﺒﻨﻲ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬
‫ وإذا‬.‫وأن ﻳﺒﺪأ ﺑﺎﻟﻤﻼﻋﺒﺔ واﻟﻀﻢ واﻟﺘﻘﺒﻴﻞ‬.‫( ﻓﺬﻟﻚ ﻣﻜﺮوﻩ ﻛﻤﺎ ﺳﻴﺄﺗﻲ‬2) ‫ وأﻻ ﻳﻜﻮﻧﺎ ﻣﺘﺠﺮدﻳﻦ‬،‫ وأن ﻳﺘﻐﻄﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻫﻮ وأﻫﻠﻪ ﺑﻐﻄﺎء‬.‫ﻟﻠﻘﺒﻠﺔ‬
‫ وﻻﻳﺨﻠﻴﻬﺎ ﻋﻦ اﻟﺠﻤﺎع ﻛﻞ أرﺑﻊ ﻟﻴﺎل‬،‫ وﻳﻜﺮﻩ اﻹﻛﺜﺎر ﻣﻦ اﻟﻜﻼم ﺣﺎل اﻟﺠﻤﺎع‬.‫ ﻓﺈن إﻧﺰاﻟﻬﺎ رﺑﻤﺎ ﺗﺄﺧﺮ‬، ‫ ﻓﻠﻴﺘﻤﻬﻞ ﻟﺘﻘﻀﻲ وﻃﺮﻫﺎ‬،‫ﻗﻀﻰ وﻃﺮﻩ‬
‫ وﺗﺄﺗﺰر اﻟﺤﺎﺋﺾ ﺑﺈزار ﻣﺎﺑﻴﻦ اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ إذا أراد اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع ﺑﻬﺎ‬.‫ﻣﺮة ﺑﻼ ﻋﺬر‬.
(1) ‫ ﻓﺘﺢ‬،73‫ ص‬:‫ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻣﻨﻬﺎج اﻟﻘﺎﺻﺪﻳﻦ‬،‫ وﻣﺎﺑﻌﺪﻫﺎ‬216/5 :‫ ﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع‬،‫ وﻣﺎﺑﻌﺪﻫﺎ‬46/2 :‫ إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ‬،25/7 :‫اﻟﻤﻐﻨﻲ‬
194/6 :‫ ﻧﻴﻞ اﻷوﻃﺎر‬،159 ‫ ص‬:‫اﻷذﻛﺎر ﻟﻠﻨﻮوي‬،107 ‫ ص‬:‫اﻟﻤﻌﻴﻦ‬.
(2) ‫اﻟﻌ ْﻴﺮﻳﻦ « أي اﻟﺤﻤﺎرﻳﻦ ) ﻧﻴﻞ‬
َ ‫ وﻻﻳﺘﺠﺮدا ﺗﺠﺮد‬،‫ ﻓﻠﻴﺴﺘﺘﺮ‬،‫ » إذا أﺗﻰ أﺣﺪﻛﻢ أﻫﻠﻪ‬:‫ﺴﻠﻤﻲ‬
‫روى اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ ﺣﺪﻳﺜﺎً ﻋﻦ ﻋﺘﺒﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟ ﱡ‬
194/6 :‫)اﻷوﻃﺎر‬.
‫ وﻟﻴﺲ ﻓﻲ اﻟﺴﻨﺔ اﺳﺘﺤﺒﺎب اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ ﻟﻴﺎل ﻣﻌﻴﻨﺔ‬.‫ وﻳﺘﻮﺿﺄ؛ ﻷن اﻟﻮﺿﻮء ﻳﺰﻳﺪ ﻧﺸﺎﻃﺎً وﻧﻈﺎﻓﺔ‬،‫ ﻓﻠﻴﻐﺴﻞ ﻓﺮﺟﻪ‬،‫وﻣﻦ أراد أن ﻳﺠﺎﻣﻊ ﻣﺮة ﺛﺎﻧﻴﺔ‬
‫وﻳﺴﺘﺤﺐ ﻓﻲ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺰﻓﺎف ﻗﺒﻞ اﻟﺠﻤﺎع أن ﻳﺄﺧﺬ اﻟﺮﺟﻞ ﺑﻨﺎﺻﻴﺔ‬.…‫ وﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻣﻦ اﺳﺘﺤﺐ اﻟﺠﻤﺎع ﻳﻮم اﻟﺠﻤﻌﺔ‬،‫ﻛﺎﻻﺛﻨﻴﻦ أو اﻟﺠﻤﻌﺔ‬
1) «‫ وأﻋﻮذ ﺑﻚ ﻣﻦ ﺷﺮﻫﺎ وﺷﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬،‫ »اﻟﻠﻬﻢ إﻧﻲ أﺳﺄﻟﻚ ﻣﻦ ﺧﻴﺮﻫﺎ وﺧﻴﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬:‫ )اﻟﻤﺮأة وﻳﻘﻮل‬.
(1) 189/6 :‫)ﺛﺒﺖ ذﻟﻚ ﺑﺤﺪﻳﺚ رواﻩ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ وأﺑﻮ داود ﻋﻦ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﺷﻌﻴﺐ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻋﻦ ﺟﺪﻩ )ﻧﻴﻞ اﻷوﻃﺎر‬.

0016. Hukum Menonton Film Porno


PERTANYAAN :
Assalaamu'alaikUm......mbah.. sekaranG bagaimaNa huKumnYa menOntOn Film pOrnO bagi
oranG yang sedanG mempUnyai suami atau Istri...... [Zackiah Iengin Setya].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalam. Astaghfirullah. Hindari nonton film porno baik yang sudah berkeluarga apalagi
yang masih single, ini termasuk dalam maksiat mata yang mengakibatkan gelap / tertutupnya hati
dari menerima ilmu-ilmu ulama atau mengakibatkan putusnya ratusan sel-sel di otak yang
berdampak pikun dan sulit untuk berfikir. Meskipun jika ditelusuri di beberapa kitab ada 'ibaroh yang
secara dzohir tidak mengharamkan memandang bayangan yang ada pada cermin sekira tidak
timbul syahwat dan fitnah. Di sisi lain imam Sibramalisi menggeneralisir memandang disertai
syahwat hukumnya haram, meskipun pada obyek benda mati. Pernyataan ini secara tidak langsung
memperkuat pendapat Ibnu Hajar.
- Tuhfatul Muhtaj juz 7 halaman 192 :

© 2017 www.piss-ktb.com
24 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ وﻛﺬا ﻋﻨﺪ اﻟﻨﻈﺮ ﺑﺸﻬﻮة ﺑﺄن ﻳﻠﺘﺬ ﺑﻪ‬-‫إﻟﻰ أن ﻗﺎل‬- ‫وﻣﺤﻞ ذﻟﻚ أى ﻋﺪم ﺣﺮﻣﺔ ﻧﻈﺮ اﻟﻤﺜﺎل ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺣﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﺨﺶ ﻓﺘﻨﺔ وﻻ ﺷﻬﻮة‬
‫وإن أﻣﻦ اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻗﻄﻌﺎ‬
- Is’adur Rofiq juz 2 halaman 68 :
‫ﺧﺮج ﻣﺜﺎﻟﻬﺎ أى اﻟﻌﻮرة ﻓﻼ ﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﻓﻰ ﻧﺤﻮ ﻣﺮآة ﻛﻤﺎ أﻓﺘﻰ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ واﺣﺪ وﻳﺆﻳﺪ ﻗﻮﻟﻬﻢ ﻟﻮ ﻋﻠﻖ اﻟﻄﻼق ﺑﺮؤﻳﺘﻬﺎ ﻟﻢ ﻳﺤﻨﺚ ﺑﺮؤﻳﺔ ﺧﻴﺎﻟﻬﺎ‬
‫ وﻛﺬا ﻋﻨﺪ‬-‫إﻟﻰ أن ﻗﺎل‬- ‫ﻓﻰ ﻧﺤﻮ ﻣﺮآة ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺮﻫﺎ وﻣﺤﻞ ذﻟﻚ أى ﻋﺪم ﺣﺮﻣﺔ ﻧﻈﺮ اﻟﻤﺜﺎل ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺣﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﺨﺶ ﻓﺘﻨﺔ وﻻ ﺷﻬﻮة‬
‫اﻟﻨﻈﺮ ﺑﺸﻬﻮة ﺑﺄن ﻳﻠﺘﺬ ﺑﻪ وإن أﻣﻦ اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻗﻄﻌﺎ‬
- Hasyiyah Qolyubiy wa 'Umairah juz 3 halaman 209 :
8. 209 ‫ﺣﺎﺷﻴﺘﺎ ﻗﻠﻴﻮﺑﻲ وﻋﻤﻴﺮة اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻﺤـ‬
‫واﻟﺤﺎﺻﻞ أﻧﻪ ﻳﺤﺮم رؤﻳﺔ ﺷﻲء ﻣﻦ ﺑﺪﻧﻬﺎ وإن أﺑﻴﻦ ﻛﻈﻔﺮ وﺷﻌﺮ ﻋﺎﻧﺔ وإﺑﻂ ودم ﺣﺠﻢ وﻓﺼﺪ ﻻ ﻧﺤﻮ ﺑﻮل ﻛﻠﺒﻦ واﻟﻌﺒﺮة ﻓﻲ اﻟﻤﺒﺎن ﺑﻮﻗﺖ‬
‫اﻹﺑﺎﻧﺔ ﻓﻴﺤﺮم ﻣﺎ أﺑﻴﻦ ﻣﻦ أﺟﻨﺒﻴﺔ وإن ﻧﻜﺤﻬﺎ وﻻ ﻳﺤﺮم ﻣﺎ أﺑﻴﻦ ﻣﻦ زوﺟﺔ وإن أﺑﺎﻧﻬﺎ وﺷﻤﻞ اﻟﻨﻈﺮ ﻣﺎ ﻟﻮ ﻛﺎن ﻣﻦ وراء زﺟﺎج أو ﻣﻬﻠﻬﻞ‬
‫اﻟﻨﺴﺞ أو ﻓﻲ ﻣﺎء ﺻﺎف وﺧﺮج ﺑﻪ رؤﻳﺔ اﻟﺼﻮرة ﻓﻲ اﻟﻤﺎء أو ﻓﻲ اﻟﻤﺮآة ﻓﻼ ﻳﺤﺮم وﻟﻮ ﻣﻊ ﺷﻬﻮة وﻳﺤﺮم ﺳﻤﺎع ﺻﻮﺗﻬﺎ وﻟﻮ ﻧﺤﻮ اﻟﻘﺮآن إن‬
‫ﺧﺎف ﻣﻨﻪ ﻓﺘﻨﺔ أو اﻟﺘﺬ ﺑﻪ وإﻻ ﻓﻼ واﻷﻣﺮد ﻓﻴﻤﺎ ذﻛﺮ ﻛﺎﻟﻤﺮأة‬
Fokus :
‫وﺧﺮج ﺑﻪ رؤﻳﺔ اﻟﺼﻮرة ﻓﻲ اﻟﻤﺎء أو ﻓﻲ اﻟﻤﺮآة ﻓﻼ ﻳﺤﺮم وﻟﻮ ﻣﻊ ﺷﻬﻮة‬
TERKECUALIKAN DARI KEHARAMAN MELIHAT AURAT WANITA TERSEBUT BILAMANA
MELIHAT SUATU PANTULAN SOSOK YANG ADA DI AIR [YANG JERNIH] ATAU DI KACA MAKA
MELIHATNYA TIDAK DIHARAMKAN KENDATI DISERTAI DENGAN BERSYAHWAT. INI POIN
DARI TA'BIIR (di Qolyubiy). Namun keterangannya terlalu ringkas, tidak didapati penjabarannya di
kitab lain. Ali Sibramalisi ketika mengomentari imam az-Zarkasyi memilah mendengarkan suara
wanita diperbolehkan meskipun merasa betah (iltadza) asal tanpa khawatir timbul fitnah (birahi).
Istilah iltadza cenderung dikonotasikan sebagai syahwat. dengan demikian bila kita menyimpulkan
sementara, al-Qulyubi memperbolehkan melihat bayangan cermin wanita meskipun betah
memandangnya asalkan tidak sampai membuat nafsu birahi bergejolak. Sehingga dalam konteks
pertanyaan di atas (foto syur) pendapat al-Qulyubi tidak terpakai. Namun di sisi lain Sibramalisi
menggeneralisir memandang disertai syahwat hukumnya haram, meskipun pada obyek benda mati.
Pernyataan ini secara tidak langsung memperkuat pendapat Ibnu Hajar.
72‫ ص‬8‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺠﻤﻞ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
‫وﻟﻴﺲ اﻟﺼﻮت ﻣﻨﻬﺎ ﻓﻼ ﻳﺤﺮم ﺳﻤﺎﻋﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺨﻒ ﻣﻨﻪ ﻓﺘﻨﺔ وﻛﺬا ﻟﻮ اﻟﺘﺬ ﺑﻪ ﻛﻤﺎ ﺑﺤﺜﻪ اﻟﺰرﻛﺸﻲ وﻣﺜﻠﻬﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻷﻣﺮد ا ه ﺑﺤﺮوﻓﻪ وﻗﺎل‬
‫ع ش ﻗﻮﻟﻪ وﻛﺬا ﻟﻮ اﻟﺘﺬ ﺑﻪ أي ﻓﻴﺠﻮز ﻷن اﻟﻠﺬة ﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎﺧﺘﻴﺎر ﻣﻨﻪ ا ه‬
75‫ ص‬8‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺠﻤﻞ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
‫ﻗﺎل ع ش ﻋﻠﻴﻪ وﻋﻤﻮﻣﻪ ﻳﺸﻤﻞ اﻟﺠﻤﺎدات ﻓﻴﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻬﺎ ﺑﺸﻬﻮة ا ه‬
Wallohu a'lam. [Masaji Antoro, Mbah Jenggot, Umam Zein, Neil Elmuna].
0061. Memperbesar Alat Vital
Deskripsi
Ada mitos bahwa lintah yang jumlahnya empat puluh satu dan dimasukkan ke dalam botol
kemudian dikubur dalam tanah selama empat puluh satu hari, akan berubah menjadi minyak yang
khasiatnya untuk memperbesar Mr. P (dzakar).

www.islamuna.info
KELUARGA 25

Pertanyaan
Bagaimanakah hukum penggunaan minyak tersebut untuk membesarkan Mr. P?
Abstraksi
Lintah termasuk spesies binatang melata (hasyarôt) yang tidak berbisa. Kendati ada sebagian
hasyarôt yang halal dimakan, namun mayoritas ulama mengharamkan hampir semua macam dari
spesies ini dengan berdasarkan ayat aL-Qur'ân yang secara implisit memberikan ketentuan halal-
haram makanan.
"Dan menghalalkan bagi mereka segala yang baik dan mengharamkan bagi mereka segala yang
buruk." (QS. aL-A'râf : 157)
Keharaman jenis binatang ini, memberikan konsekuensi mayyitah (bangkai) pada hasyarôt yang
telah mati, sehingga dihukumi najis. Dalam satu hadits, Nabi secara tersirat melarang kita berlumur
(tadhommukh) najis tanpa ada hajat tertentu. Di sisi lain, program pembesaran Mr. P tersebut
termasuk taghyîr kholqillâh (merubah ciptaan Allah) di mana hukum asalnya adalah haram. Namun
hukum asal ini akan berubah ketika ada pertimbangan yang bisa ditolerir secara syara'. Di antara
pertimbangan syar'i yang memperbolehkan taghyîr kholqillâh berkaitan dengan kasus ini adalah;
-Mu'âsyaroh bi al-ma'rûf, dengan wujud memuaskan isteri di ranjang yang merupakan anjuran
syara;
-Taghyîr kholqillâh yang dilarang —menurut satu versi— adalah yang bersifat permanen;
-Berlumuran dengan najis diperbolehkan jika ada hajat.
Memandang program pembesaran Mr. P pada dasarnya tidak merubah bentuk dasar Mr. P,
melainkan hanya merubah sifatnya, dan ini secara urf bukan dikatakan taghyîr kholqillâh, maka
hukumnya diperbolehkan, lebih-lebih jika ada tujuan untuk menghilangkan aib. Dan bahkan menjadi
sunah jika bisa menjadikan hubungan pasutri semakin harmonis. Namun yang perlu diperhatikan,
unsur kenajisan minyak lintah tersebut mewajibkan untuk dibasuh.
Referensi
1.Nail Al-Authar vol. VII hlm. 343
2.Qurroh Al-Ain hlm. 72
3.I'anah Ath-Thalibin vol. I hlm. 89-90 & 81
4.Aun Al-Ma'bud vol XI hlm. 171
5.Jami' Al-Ahkam Al-Qur'an vol. II hlm. 124 & vol. V hlm. 393
0102. HUKUM MENELAN SPERMA / MANI
PERTANYAAN :
‫ﻋﻠﻴﻜﻢ اﻟﺴﻼم‬.. sebelumnya mohon maaf mungkin karena agak pornografi, tapi hukum itu jelas jadi
harus dijelaskan juga. Pertanyaan inbox dari salah seorang cewek : bagaimana hukum menelan air
mani ??? Saya tidak bisa menajawab jadi dilempar kesini, lanjut....pencerahan. [Cikong Mesigit].
JAWABAN :
Waalaikumsalam wr wb. Hukumnya Khilaf, pendapat yang mashur TIDAK HALAL menelan
sperma / mani.
(‫)ﻓﺮع(ﻫﻞ ﻳﺤﻞ اﻛﻞ اﻟﻤﻨﻰ اﻟﻄﺎﻫﺮ ﻓﻴﻪ وﺟﻬﺎن اﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﻤﺸﻬﻮر أﻧﻪ ﻻ ﻳﺤﻞ ﻻﻧﻪ ﻣﺴﺘﺨﺒﺚ ﻗﺎل اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ )وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﻢ اﻟﺨﺒﺎﺋﺚ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
26 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫واﻟﺜﺎﻧﻰ ﻳﺠﻮز وﻫﻮ ﻗﻮل اﻟﺸﻴﺦ أﺑﻲ زﻳﺪ اﻟﻤﺮوزى ﻻﻧﻪ ﻃﺎﻫﺮ ﻻ ﺿﺮر ﻓﻴﻪ‬
(CABANG) : "Bolehkah menelan mani yang suci? Ada 2 pendapat, dan yang benar dan masyhur
bahwasanya itu tidak halal karena mustakhbats (menjijikkan) seperti Firman Allah SWT : [ Dan
mengharamkan bagi mereka segala yang buruk. QS. 7:157 ]. Sedang menurut AsSyaikh Abi Zaid
alMarwazy menghukumi boleh karena mani adalah barang suci dan tidak ada DHOROR (bahaya) di
dalamnya". (Al-Majmu' alaa Syarh Almuhadzzab II/556).
Pada kitab At-TaQriirootus Sadiidah karya Sayyid hasan alkaaf hal 128 dijelaskan ada 3 pendapat
hukum mani (hukmul maniyyi fiihi tsalaatsatu aQwaal) :
1. maniyyu jamii'il hayawaanaati Thoohirun illamaniyyal kalbi walkhinziiri wa far'i ahadihimaa..
wahuwa Qoulul imami an-Nawawiy.. wahuwal mu'tamadu..
2. maniyyul aadamiyyi Thoohirun wa maniyyu ghoirihi najisun .... wahuwa Qoulul imaami
arRoofi'iy.
3. maniyyul aadamiyyi wa maniyyu kulli hayawaanin ma-kuulin Thoohirun ... wa maniyyu ghoiril
ma-kuuli najisun.
Ta'riifu annajaasati lughotan : " kullu mustaQdzarin", sedangkan wa syar'an bil haddi : "
kullumustaQdzarin yamna'u shihhatash Sholaati haitsu laa murokhkhisho". Ta'riifuhuu bil 'addi
[ adat, menurut watak normal manusia ] :" kullun min jamii'i maa yu'addu mustaQdzaron 'indal
'aadati.. wahiya 1. albaulu 2. alghooithu 3. addamu 4. alQoi-u 5. alwadiyu 6. almadziyyu 7. alkhomru
8.annabiidzu 9.kullu muskirin maa-i'in 10.alkalbu 11. alkhinziiru 12. far'u ahadi kalbi awil khinziiri 13.
almaitatu 14. sya'ru almaitati 15. 'azhmu almaitati 16. labanu maa la yu-kalu lahmuhu 16. sya'ru
ghoiril ma-kuuli idza infashola fii chaali chayatihi 17. almaa-u as-saa-ilu idzaa khoroja minal
ma'iddati..
Dari semua uraian di atas dipastikan bahwa air mani manusia itu suci dan tidak termasuk dalam
kategori najis baik menurut definisi syara' ataupun menurut perhitungan benda-benda yang dinilai
najis oleh ketentuan fiqih, namun air mani itu dinilai dari dzatnya memang suci. [Masaji Antoro,
Neil Elmuna].
0108. HUKUM BERPELUKAN SESAMA JENIS
PERTANYAAN :
Assalamualaikum....bagaimana hukumnya ketika seorang laki-laki bertemu teman atau saudara
laki-lakinya lalu keduanya berpelukan...mohon pencerahan para ustadz di sini...syukron. ( Tanpa
ada Syahwat ). [Syifa Muhammad].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. HUKUMNYA SUNAT JIKA UNTUK MENYAMBUT KEDATANGAN
SESEORANG DARI BEPERGIAN DAN MAKRUH UNTUK SELAIN ITU. Diriwayatkan dari aisyah
ra.. Ia berkata : Zaid bin haritsah datang kemadinah dan rasululloh saw. Datang ke rumahku,
kemudian ia datang dan mengetuk pintu, lantas nabi saw. bangkit dan menarik kainya, serta
memeluk dan menciumnya [HR TURMUDZI].
- Ta`bir di kitab I`anah Juz 4 Hal 191-192 :
192-191 : ‫اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ص‬
( ‫ﻓﻮاﺋﺪ ( وﺣﺘﻰ اﻟﻈﻬﺮ ﻣﻜﺮوﻩ وﻗﺎل ﻛﺜﻴﺮون ﺣﺮام واﻓﺘﻰ اﻟﻨﻮوى ﺑﻜﺮاﻫﺔ اﻻﻧﺤﻨﺎء ﺑﺎﻟﺮأس وﺗﻘﺒﻴﻞ ﻧﺤﻮ رأس او ﻳﺪ او رﺟﻞ ﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﻟﻨﺤﻮ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪27‬‬

‫ﻏﻨﻲ ﻟﺤﺪﻳﺚ ﻣﻦ ﺗﻮاﺿﻊ ﻟﻐﻨﻲ ذﻫﺐ ﺛﻠﺜﺎ دﻳﻨﻪ وﻳﻨﺪب ذﻟﻚ ﻟﻨﺤﻮ ﺻﻼح او ﻋﻠﻢ او ﺷﺮف ﻻن أﺑﺎﻋﺒﻴﺪة ﻗﺒﻞ ﻳﺪ ﻋﻤﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ‬
‫وﻳﺴﻦ اﻟﻘﻴﺎم ﻟﻤﻦ ﻓﻴﻪ ﻓﻀﻴﻠﺔ ﻇﺎﻫﺮة ﻣﻦ ﻧﺤﻮ ﺻﻼح او ﻋﻠﻢ او وﻻدة او وﻻدة او وﻻﻳﺔ ﻣﺼﺤﻮﺑﺔ ﺑﺼﻴﺎﻧﺔ ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم او ﻟﻤﻦ‬
‫ﻳﺮﺟﻰ ﺧﻴﺮﻩ او ﻳﺨﺸﻰ ﺷﺮﻩ وﻟﻮ ﻛﺎﻓﺮا ﺧﺸﻲ ﻣﻨﻪ ﺿﺮرا ﻋﻈﻴﻤﺎ وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ان ﻳﺤﺐ ﻗﻴﺎﻣﻪ ﻟﻪ وﻳﺴﻦ ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻗﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ وﻣﻌﺎﻧﻘﺘﻪ‬
‫‪ .‬ﻟﻼﺗﺒﺎع‬
‫‪Membungkuk Hukumnya makruh sebagian besar ulama mengatakan Haram. Imam Nawawi‬‬
‫‪berfatwa makruh membungkukkan kepala juga mencium kepala atau tangan atau kaki apalagi‬‬
‫‪terhadap orng kaya,karena ada hadist yang menjelaskan barang siap yang tawadhu` karena‬‬
‫‪kekayaan seseorang (maksudnya terhadap orang kaya) maka hilang dua pertiga agamanya.‬‬
‫‪Namun hal tersebut disunahkan dilakukan pada orang orang Sholih atau orang `Alim atau orang‬‬
‫‪yang mulya,karena Abu `Ubaidah juga mencium tangan Shohabat Umar.……dst.‬‬
‫وﻳﺴﻦ ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻗﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ وﻣﻌﺎﻧﻘﺘﻪ ﻟﻼﺗﺒﺎع‬
‫‪Disunahkan merangkul orang yang baru datang dari bepergian. Ta`bir yang mirip bisa dilihat di‬‬
‫‪bawah ini.‬‬
‫ﺳﺒﻌﺔ اﻟﻜﺘﺐ ص ‪134 :‬‬
‫ﻗﻮﻟﻪ وﻳﻨﺪب ذﻟﻚ ( اى اﻟﺘﻘﺒﻴﻞ ﻗﺎل اﻻﻣﺎم اﻟﻨﻮوى ﻓﻰ اﻻذﻛﺎر اذا اراد ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻏﻴﺮﻩ ان ﻛﺎن ذﻟﻚ ﻟﺰﻫﺪﻩ وﺻﻼﺣﻪ او ﻋﻠﻤﻪ او ﺷﺮﻓﻪ (‬
‫وﺻﻴﺎﻧﺘﻪ او ﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻻﻣﻮر اﻟﺪﻳﻨﻴﺔ ﻟﻢ ﻳﻜﺮﻩ ﺑﻞ ﻳﺴﺘﺤﺐ وا ﻛﺎن ﻟﻐﻨﺎﻩ ودﻧﻴﺎﻩ وﺛﺮوﺗﻪ وﺷﻮﻛﺘﻪ ووﺟﺎﻫﺘﻪ ﻋﻨﺪ ااﻫﻞ اﻟﺪﻧﻴﺎ وﻧﺤﻮ ذﻟﻚ‬
‫ﻓﻬﻮ ﻣﻜﺮوﻩ ﺷﺪﻳﺪ اﻟﻜﺮاﻫﺔ وﻗﺎل اﻟﻤﺘﻮﻟﻰ ﻣﻦ اﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻓﺎﺷﺎر اﻟﻰ اﻧﻪ ﺣﺮام روﻳﻨﺎ ﻓﻰ ﺳﻨﻦ اﺑﻰ داود ﻋﻦ زارع رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ وﻛﺎن‬
‫ﻓﻰ وﻓﺪ ﻋﺒﺪ اﻟﻘﻴﺲ ﻗﺎل ﻓﺠﻌﻠﻨﺎ ﻧﺘﺒﺎدر ﻣﻦ رواﺣﻠﺘﻨﺎ ﻓﻨﻘﺒﻞ ﻳﺪ اﻟﻨﺒﻰ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ورﺟﻠﻪ ﺛﻢ ﻗﺎل واﻣﺎ ﺗﻘﺒﻴﻞ اﻟﺮﺟﻞ ﺧﺪ وﻟﺪﻩ‬
‫اﻟﺼﻐﻴﺮ واﺧﻴﻪ وﻗﺒﻠﺔ ﻏﻴﺮ ﺧﺪﻩ ﻣﻦ اﻃﺮاﻓﻪ وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻋﻠﻰ وﺟﻪ اﻟﺸﻔﻘﺔ واﻟﺮﺣﻤﺔ واﻟﻠﻄﻒ وﻣﺤﺒﺔ اﻟﻘﺮاﺑﺔ ﻓﺴﻨﺔ وﻛﺬﻟﻚ ﻗﺒﻠﺘﻪ وﻟﺪ ﺻﺪﻳﻘﻪ وﻏﻴﺮﻩ‬
‫ﻣﻦ ﺻﻐﺎر اﻻﻃﻔﺎل ﻋﻠﻰ ﻫﺬا اﻟﻮﺟﻪ واﻣﺎ اﻟﺘﻘﺒﻴﻞ ﺑﺎﻟﺸﻬﻮة ﻓﺤﺮام ﺑﺒﺎﻻﺗﻔﺎق وﺳﻮاء ﻓﻰ ذﻟﻚ اﻟﻮاﻟﺪ وﻏﻴﺮﻩ ﺑﻞ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻴﻪ ﺑﺎﻟﺸﻬﻮة ﺣﺮام اﺗﻔﺎﻗﺎ‬
‫ﻋﻠﻰ اﻟﻘﺮﻳﺐ واﻻﺟﻨﺒﻰ ‪.‬اﻫـ‬
‫اﻟﺸﺮواﻧﻰ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻰ ﻋﺸﺮ ص ‪37-36 :‬‬
‫ورأﻳﺖ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻧﻘﻞ ﻋﻦ ﺧﻂ اﻟﺴﻴﺪ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣﻘﺒﻮل ﻣﻌﺰوا اﻟﻰ ﺧﻂ اﻟﺠﻮﻫﺮى اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻗﺎل اذ ﻫﻰ ﻣﻦ ﺑﺎب اﻟﺘﻜﺮﻳﻢ اﻫـ وﺣﺘﻰ اﻟﻈﻬﺮ ﻣﻜﺮوﻩ‬
‫وﻗﻴﻞ ﺣﺮام وﻛﺬا ﺑﺎﻟﺮأس وﺗﻘﺒﻴﻞ ﻧﺤﻮ رأس او ﻳﺪ او رﺟﻞ ﻛﺬب وﻳﻨﺪب ﺗﻘﻴﻞ ذﻟﻚ وﻣﺜﻠﻪ اﻟﻘﻴﺎم ﻟﻨﻮ ﻋﻠﻢ او ﺻﻼح او ﺷﺮف او وﻻدة او‬
‫ﻧﺴﺐ او وﻻﻳﺔ ﻣﺼﺤﻮﺑﺔ ﺑﺼﻴﺎﻧﺔ ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم او ﻟﻤﻦ ﻳﺮﺟﻰ ﺧﻴﺮﻩ او ﻳﺨﺎف ﻣﻦ ﺷﺮﻩ وﻟﻮ ﻛﺎﻓﺮا ﺧﺸﻲ ﻣﻨﻪ ﺿﺮرا ﻻ ﻳﺤﺘﻤﻞ ﻋﺎدة‬
‫وﻳﻜﻮن ﻋﻠﻰ ﺟﻬﺔ اﻟﺒﺮ واﻻﻛﺮام ﻻ اﻟﺮﻳﺎء واﻻﻋﻈﺎم اﺗﺒﺎﻋﺎ ﻟﻠﺴﻠﻒ واﻟﺨﻠﻒ ﻗﺎل اﻻذرﻋﻰ وﻳﻈﻬﺮ وﺟﻮﺑﻪ ﻓﻰ ﻫﺬا اﻟﺰﻣﺎن دﻓﻌﺎ ﻟﻠﻌﺪاوة‬
‫واﻟﺘﻘﺎﻃﻊ ﻓﻴﻜﻮن ﻣﻦ ﺑﺎب دﻓﻊ اﻟﻤﻔﺎﺳﺪ وﻳﺴﻦ ﺗﺨﻔﻴﻒ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻈﻬﺮ ﻟﻬﺎ ﺻﻮت ﻓﻰ ﻛﻞ ﻣﺎ ﻃﻠﺐ ﺗﻘﺒﻴﻠﻪ ﻣﻦ اﻟﺤﺠﺮ وﻳﺪ ﻋﺎﻟﻢ‬
‫وﺷﺮﻳﻒ وواﻟﺪ ووﻟﻰ ﻻن اﻇﻬﺎرﻫﺎ ﻣﻜﺮوﻩ ﻗﺎل اﻟﻌﻼﻣﺔ اﻟﺸﺮﻗﺎوى ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻓﻰ اﻟﺤﺠﺮ ﻗﺎل اﻟﺬﻫﺒﻲ وﻣﻨﻪ وﺿﻊ اﻟﺠﺒﻬﺔ ﺑﻌﺪ اﻟﺘﻘﺒﻴﻞ اﻫـ‬
‫ﻳﻔﻌﻞ ﻣﻊ اﻟﻌﻠﻤﺎء واﻟﺼﻠﺤﺎء اﻻ اﻻﺷﺎرة ﺑﺎﻟﻴﺪ ﻓﻼ ﻳﺴﻦ ﻓﻌﻠﻬﺎ ﻣﻌﻬﻢ وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺪاﺧﻞ ان ﻳﺤﺐ ﻗﻴﺎﻣﻪ ﻟﻪ ﻟﻠﺤﺪﻳﺚ اﻟﺤﺴﻦ ﻣﻦ أﺣﺐ ان‬
‫ﻳﺘﻤﺜﻞ اﻟﻨﺎس ﻟﻪ ﻗﻴﺎﻣﺎ ﻓﻠﻴﺘﺒﻮأ ﻣﻘﻌﺪﻩ ﻣﻦ اﻟﻨﺎر ذﻛﺮﻩ ﻓﻰ اﻟﺮوﺿﺔ وﺣﻤﻠﻪ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ اذا اﺣﺐ ﻗﻴﺎﻣﻬﻢ واﺳﺘﻤﺮارﻩ وﻫﻮ ﺟﺎﻟﺲ او ﻃﻠﺒﺎ‬
‫ﻟﻠﺘﻜﺒﺮ ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻩ وﻫﺬا اﺧﻒ ﺗﺤﺮﻳﻤﺎ ﻣﻦ اﻻول اذ ﻫﻮ اﻟﺘﻤﺜﻞ ﻓﻰ اﻟﺨﺒﺮ ﻛﻤﺎ اﺷﺎر اﻟﻴﻪ اﻟﺒﻴﻬﻘﻰ اﻣﺎ ﻣﻦ اﺣﺒﻪ ﺟﻮدا ﻣﻨﻬﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻤﺎ اﻧﻪ ﺻﺎر‬
‫‪ .‬ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻤﻮدة ﻓﻼ ﺣﺮﻣﺔ ﻓﻴﻪ‬
‫‪.‬وﻳﺴﻦ ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻗﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ وﻣﻌﺎﻧﻘﺘﻪ ﻟﻼﺗﺒﺎع اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻓﻰ ﺟﻌﻔﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻟﻤﺎ ﻗﺪم ﻣﻦ اﻟﺤﺒﺸﺔ‬
‫ﻗﻮﻟﻪ ) ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻗﺎدم ( اي وﺟﻬﻪ ﺻﺎﻟﺤﺎ ام ﻻ ) ﻣﻦ ﺳﻔﺮ ( او ﻧﺤﻮﻩ ) وﻣﻌﺎﻧﻘﺘﻪ ( وﻳﻜﺮﻩ ذﻟﻚ اى اﻟﺘﻘﺒﻴﻞ واﻟﻤﻌﺎﻧﻘﺔ ﻟﻐﻴﺮ اﻟﻘﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ او‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


28 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫اﻫـ‬.‫ﻧﺤﻮﻩ وﻻ ﻓﺮق ﻓﻰ ﻫﺬا ﺑﻴﻦ ان ﻳﻜﻮن اﻟﻤﻘﺒﻞ واﻟﻤﻘﺒﻞ ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ ام ﻓﺎﺳﻘﻴﻦ ام اﺣﺪﻫﻤﺎ ﺻﺎﻟﺤﺎ واﻵﺧﺮ ﻓﺎﺳﻘﺎ ذﻛﺮ ذﻟﻚ ﻓﻰ اﻻذﻛﺎر‬
Wallohu a'lam. [Mbah Jenggot, Adam Sriyono].

0100. Dosakah Suami Yang Menolak "Ajakan" Istri


PERTANYAAN :
Salah satu kewajiban seorang istri adalah melayani suami di atas tempat tidur. Tak ada istilah
"malas" buat istri, kalau menolak, dosa yah ? Nah yang mau saya tau, bagaimana hukumnya kalau
istri yang kepingin tapi suaminya ogah, dosa nggak ? Sebelum dan sesudahnya terima kasih
banyak. Mohon maaf jikalau p'tanyaan saya ada unsur pornografinya. Jangan dilaporin ma Pak
Tifatul yah ? :D.[Ri Ly].
JAWABAN :
Ukuran kebahagiaan sebuah keluarga juga bisa dilihat dari hubungan di atas kasur (bkn kuantitas
tapi kualitasnya). Jika salah satunya malas diajak "perang" ada sebab-sebab yang menjadi
penyebabnya, bisa jadi karena jengkel, atau uang blnja krg atau sebab lain, misal kecapekan
(biasanya kalau cuman capek ajja pasti mau), dan ada masalah yang membuat kita "senang"
hingga enggan melakukannya. Kewajiban seorang suami adalah memberikan nafkah lahir-bathin,
jika memang sudah diberikan tapi masih saja kurang ya sudah gugur kewajiban suami, kalau bicara
dosa dan tidak, mari kita lihat batasan kewajiban suami mengenai nafkah batin yang memang
terjadi khilaf :
· Menurut satu pendapat Syafi’iyyah seumur hidup satu sekali. Selebihnya disunnahkan empat
hari sekali
· Menurut Hanafiyyah wajib tiap empat bulan sekali.
· Menurut Hanabilah wajib empat bulan sekali bila tidak ada udzur
· Menurut pendapat rajih dari Malikiyyah wajib tiap empat hari sekali bila ada permintaan dari
istri. [Imamuddin Al Porongi, Mbah Jenggot].
REFERENSI
1. Hawasyi As-Syarwany vol. VII hal. 183
2. Mughnil Muhtaj vol. IV hal. 414
3. Raddul Mukhtar vol. III hal. 202 4. Al-Fawakihud Dawany vol. V hal. 131
5. Mathalibu Ulin Nuha vol. V hal. 265
6. Fathul Bari vol. IX hal. 373
4. 131 ‫اﻟﻔﻮاﻛﻪ اﻟﺪواﻧﻲ اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ ﺻﺤـ‬
‫ ﻳﺠﺐ‬: ‫ وﻗﺎل اﺑﻦ ﺣﻨﺒﻞ واﻷﺟﻬﻮري‬, ‫ اﻟﻮطء واﺟﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﺰوج ﻟﻠﻤﺮأة ﻋﻨﺪ ﻣﺎﻟﻚ إذا اﻧﺘﻔﻰ اﻟﻌﺬر‬: ‫وأﻣﺎ اﻟﻮطء ﻓﻘﺪ ﻗﺎل ﺻﺎﺣﺐ اﻟﻘﺒﺲ‬
‫ واﻟﺮاﺟﺢ أﻧﻬﺎ‬, ‫ ﻷن اﻹﻧﺴﺎن ﻻ ﻳﻜﻠﻒ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻄﻴﻘﻪ‬, ‫ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ وطء زوﺟﺘﻪ وﻳﻘﻀﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻪ ﺣﻴﺚ ﺗﻀﺮرت اﻟﻤﺮأة ﺑﺘﺮﻛﻪ وﻗﺪر ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺰوج‬
‫ ﻛﻤﺎ أن اﻟﺼﺤﻴﺢ إذا ﺷﻜﺎ اﻟﺰوج ﻣﻦ ﻗﻠﺔ اﻟﺠﻤﺎع أن ﻳﻘﻀﻰ ﻟﻪ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺑﻤﺎ ﺗﻄﻴﻘﻪ‬, ‫إذا ﺷﻜﺖ ﻗﻠﺔ اﻟﻮطء ﻳﻘﻀﻰ ﻟﻬﺎ ﻓﻲ ﻛﻞ أرﺑﻊ ﻟﻴﺎل ﺑﻠﻴﻠﺔ‬
‫ ﻳﻘﻀﻰ ﺑﺄرﺑﻊ ﻣﺮات ﻓﻲ اﻟﻴﻮم واﻟﻠﻴﻠﺔ ﻻﺧﺘﻼف أﺣﻮال اﻟﻨﺎس ﻓﻘﺪ ﻻ ﺗﻄﻴﻖ اﻟﻤﺮأة ذﻟﻚ‬: ‫ ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻤﻦ ﻗﺎل‬, ‫ﻛﺎﻷﺟﻴﺮ‬
5. 265 ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ أوﻟﻲ اﻟﻨﻬﻰ اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ ﺻﺤـ‬
‫ ﺣﺮة أو أﻣﺔ ﺑﻄﻠﺒﻬﺎ ) ﻓﻲ ﻛﻞ ﺛﻠﺚ ﺳﻨﺔ ﻣﺮة إن ﻗﺪر ( ﻋﻠﻰ اﻟﻮطء‬, ‫ اﻟﺰوج ) وطء ( زوﺟﺘﻪ ﻣﺴﻠﻤﺔ ﻛﺎﻧﺖ أو ﻛﺎﻓﺮة‬: ‫ﻓﺼﻞ ) وﻳﻠﺰﻣﻪ ( أي‬
‫ وﻛﺬا ﻓﻲ ﺣﻖ ﻏﻴﺮﻩ ; ﻷن اﻟﻴﻤﻴﻦ ﻻ ﺗﻮﺟﺐ ﻣﺎ ﺣﻠﻒ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﺪل أن اﻟﻮطء واﺟﺐ‬, ‫ﻧﺼﺎ ; ﻷﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻗﺪرﻩ ﻓﻲ أرﺑﻌﺔ أﺷﻬﺮ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﻤﻮﻟﻰ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 29

‫ﺑﺪوﻧﻬﺎ ) و ( ﻳﻠﺰﻣﻪ ) ﻣﺒﻴﺖ ( ﻓﻲ اﻟﻤﻀﺠﻊ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ذﻛﺮﻩ ﻓﻲ " ﻧﻈﻢ اﻟﻤﻔﺮدات " و " اﻹﻗﻨﺎع " واﺳﺘﺪل ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺸﻴﺦ ﺗﻘﻲ اﻟﺪﻳﻦ ﺑﻤﻮاﺿﻊ‬
‫ وذﻛﺮ ﻓﻲ اﻟﻔﺮوع ﻧﺼﻮﺻﺎ ﺗﻘﺘﻀﻴﻪ ) ﺑﻄﻠﺐ ﻋﻨﺪ ( زوﺟﺔ ) ﺣﺮة ﻟﻴﻠﺔ ﻣﻦ أرﺑﻊ ( ﻟﻴﺎل إن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻋﺬر ) ﻛﺄﻧﻬﺎ واﺣﺪة‬, ‫) ﻣﻦ ﻛﻼﻣﻬﻢ‬
6. 373 ‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎرئ اﻟﺠﺰء اﻟﺘﺎﺳﻊ ﺻﺤـ‬
‫واﺧﺘﻠﻒ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻓﻴﻤﻦ ﻛﻒ ﻋﻦ ﺟﻤﺎع زوﺟﺘﻪ ﻓﻘﺎل ﻣﺎﻟﻚ إن ﻛﺎن ﺑﻐﻴﺮ ﺿﺮورة أﻟﺰم ﺑﻪ أو ﻳﻔﺮق ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ وﻧﺤﻮﻩ ﻋﻦ أﺣﻤﺪ واﻟﻤﺸﻬﻮر ﻋﻨﺪ‬
‫اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ وﻗﻴﻞ ﻳﺠﺐ ﻣﺮة وﻋﻦ ﺑﻌﺾ اﻟﺴﻠﻒ ﻓﻲ أرﺑﻊ ﻟﻴﻠﺔ وﻋﻦ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻃﻬﺮ ﻣﺮة‬

0032. Onani dan ‘Azl (Mengeluarakan air mani di luar


vagina)
PERTANYAAN :
AssalamUalaiKum.......... mbaH.....Gimana HukumnYa ONaNi dan AZL......... [Zackiah Iengin
Setya].
JAWABAN :
Waalaikumsalam wr wb. [ Hukum ONANI dan MASTURBASI ] Dalam istilah fiqh onani / masturbasi
disebut ISTIMNAA’ yang berarti merangsang keluarnya sperma di luar senggama baik dengan
media haram seperti memakai tangan sendiri, bantal, dildo, bolpoint, spidol, botol dan lain-lain atau
bahkan hanya dengan fantasi-fantasi yang sengaja di ciptakan sendiri seperti lagi mbayangin Nikita
willy, Willy Dozan dan willy-willy yang lain … Hehe, atau dengan memakai rangsangan alat yang
dihalalkan seperti memakai tangan istri sendiri (al-Muhalla bi attsar IX/223)
Onani yang dilakukan dengan motif ISTID’A’IS SYAHWAH (melampiaskan gejolak birahi) jelas
diharamkan sebab tindakan ini telah melampaui batas-batas seks yang dilegalkan (QS. Al-
Mu’minuun 5-7)
Sedang Onani yang dilakukan dengan motif TASKIINIS SYAHWAH (meredam gejolak nafsu) ulama
berbeda pendapat, menurut satu versi diperbolehkan bila dilakukan sebagai alternatif menghidari
dosa yang lebih besar yakni khawatir zina.
Menurut Imam Ahmad bagaimanapun onani hukumnya haram karena kekhawatiran zina masih bisa
diredam dengan berpuasa atau lewat mimpi indah (bila sudah full tang akan mbludhak sendiri),
sedang menurut Ibnu ‘Abidin dari madzhab Hanafiyyah Istimna’ wajib dilakukan bila memang
menjadi satu-satunya solusi membebaskan diri dari perzinahan
Versi yang melegalkan istimna’ dalam kondisi kepepet di atas masing-masing mensyaratkan :
• Tidak memiliki lahan syah untuk melampiaskan birahi
• Kondisi birahinya bergejolak
• Dilakukan semata-mata demi meredam bukan meluapkan gejolak birahi, dan khusus point yang
ketiga ini di butuhkan kejujuran hati seseorang sebagai bukti kesalehan tindakannya (Muhammad
Bin Muhammad al-Khodimy-Bariqoh Mahmudiyyah fii Syarh Thoriqoh Muhammadiyyah wa
syar’iyyah nabawiyyah)
Efek Negatif Onani
• Efek Fisik
Tubuhnya kurus, betisnya lemah dan kendor, kedua matanya cekung dan biru, aura wajahnya
pucat, tangannya lemah, badannya gemetar bila di ajukan pertanyaan, dan menyebabkan organ

© 2017 www.piss-ktb.com
30 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

seksnya lemah
• Efek Psikis
Onani yang menjadi kebiasaan akan mengakibatkan seseorang cenderung berpemikiran rendah,
berwatak dan bernaluri keras, dunguceroboh, emosional dan suka marah-marah hanya karena
masalah sepele, tidak memiliki prinsip teguh dan suka menyendiri (Syekh Ali Ahmad Al-Jurjawy,
Hikmah at-Tasyri’ wal falsafatuhu II/290-291)
Sedangkan hukum 'Azl dapat anda lihat di catatan saya, berikut ana copasin, semoga bermanfaat,,,
'Azl atau Senggama Terputus (Coitus Interuptus)
Dalam literatur Fiqh istilah 'Azl diartikan sebagai tindakan suami mencabut penis dalam
bersenggama ketika mendekati ejakulasi dan mengeluarkan sperma diluar rahim agar tidak terjadi
pembuahan, secara hukum setidaknya ada empat pandangan berbeda mensikapi masalah Azl ini :
1. Boleh Secara Mutlak
Pendapat ini dilansir oleh kalangan Syafi'iyyah dengan berdasarkan hadits Shahih yang
diriwayatkan dari Jabir Ra
‫ َوﻟ َْﻮ َﻛﺎ َن َﺷ ْﻴﺌًﺎ ﻳُـﻨْـ َﻬﻰ‬, ‫ﻮل اَﻟﻠﱠ ِﻪ – ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ – َواﻟْ ُﻘ ْﺮآ ُن ﻳَـ ْﻨ ِﺰ ُل‬ ِ ‫ – ُﻛﻨﱠﺎ ﻧَـ ْﻌ ِﺰ ُل َﻋﻠَﻰ َﻋ ْﻬ ِﺪ ر ُﺳ‬: ‫ﺎل‬
َ َ َ‫َو َﻋ ْﻦ َﺟﺎﺑِ ٍﺮ – رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ – ﻗ‬
1) ‫ ) َﻋﻨْﻪُ ﻟَﻨَـ َﻬﺎﻧَﺎ َﻋﻨْﻪُ اَﻟْ ُﻘ ْﺮآ ُن – ُﻣﺘﱠـ َﻔ ٌﻖ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬.
2) – ‫ﻚ ﻧَﺒِ ﱠﻲ اَﻟﻠﱠ ِﻪ – ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ – ﻓَـﻠَ ْﻢ ﻳَـﻨْـ َﻬﻨَﺎ‬ َ ِ‫ – ﻓَـﺒَـﻠَ َﻎ َذﻟ‬: ‫ ) َوﻟِ ُﻤ ْﺴﻠِ ٍﻢ‬.
1. "Kami melakukan Azl dimasa Rasululloh SAW sementara Alquran turun, jika saja hal itu larangan
niscaya alQuran akan melarang kami melakukannya" (Mutafaq 'Alaih/Sunan Ibnu Maajah Vol 1 Hal
620)
2. “Kami melakukan `azl pada masa Nabi SAW. Kabar tersebut sampai kepada beliau, tetapi beliau
tidak melarangnya”. (HR Muslim)
Akan tetapi menurut An-Nawawy (Ulama' Syafiiyyah) dalam Syarh Muslim menegaskan apabila Azl
dilakukan demi menghindari kehamilan hukumnya makruh secara mutlak baik ada kerelaan pihak
istri atau tidak karena tindakan Azl dianggap memutus keturunan.
2. Makruh apabila ada HAJAT
Statement ini dipegang oleh kalangan Hanabilah dengan dasar beberapa hadits yang diriwayatkan
oleh Abu Bakar, Umar, Ali, Ibnu Umair dan Ibnu Umair yang membenci Azl karena dapat
mengurangi jumlah keturunan yang dianjurkan syara' Sabda Nabi saw "Menikahlah kalian dan
memperbanyak keturunan"
3. Boleh apabila ada kerelaan Istri
Pendapat ini Statemen dari Imam ahmad berdasarkan sebuah Hadits dari Umair yang diriwayatkan
Ibnu Majah
‫ْﺤ ﱠﺮةِ إِﱠﻻ ﺑِِﺈ ْذﻧِ َﻬﺎ‬ ِ
ُ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ أَ ْن ﻳُـ ْﻌ َﺰ َل ﻋَ ْﻦ اﻟ‬
ِ ُ ‫ﻫﻰ رﺳ‬.
َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ َُ َ
Dari ‘Umar ibn al-Khattab berkata: "Nabi melarang perbuatan `azl terhadap wanita merdeka kecuali
seizinnya”. (HR Ibnu Maajah Vol 1 Hal 620)
Perlunya kerelaan dari pihak istri ini dikarenakan istri memiliki Hak atas anak sehingga dengan
tindakan Azl akan menghilangkan haknya namun apabila istri memberikan memberikan izin

www.islamuna.info
KELUARGA 31

hukumnya tidak makruh.


4. Haram
Pendapat ini dilansir oleh kalangan Dhohiriyyah dengan tendensi hadits yang diriwayatkan dari
Judzamah Ra
‫ ذﻟﻚ اﻟﻮأد اﻟﺨﻔﻲ‬: ‫أن اﻟﺼﺤﺎﺑﺔ ﺳﺄﻟﻮا رﺳﻮل اﷲ ﻋﻦ اﻟﻌﺰل ﻓﻘﺎل‬
"Sesungguhnya para shahabat bertanya tentang Azl, Nabi menjawab hal itu adalah pembunuhan
anak dengan samar" (HR. Muslim)
Dibuat berdasarkan Request (permintaan) dari salah satu teman di Facebook
Referensi : Nihaayah Almuhtaaj Vol 7 Hal 137, Almughny Ibnu Qudaamah Vol 5 Hal 41.
[Mujaawib : Masaji Antoro ].
Link Asal :
www.fb.com/notes/130046347036971
0209. ONANI DAN MASTURBASI DALAM TINJAUAN
HUKUM ISLAM
Oleh Ghufron ÉlCauman
Apakah Onani Sama Dengan Zina ??
Sayyid Sabiq menyebutkan bahwa telah terjadi perbedaan pendapat dikalangan para ulama dalam
permasalahan onani :
1. Para ulama madzhab Maliki, Syafi’i dan Zaidiyah berpendapat bahwa onani adalah haram.
Argumentasi mereka akan pengharaman onani ini adalah bahwa Allah swt telah memerintahkan
untuk menjaga kemaluan dalam segala kondisi kecuali terhadap istri dan budak perempuannya.
Apabila seseorang tidak melakukannya terhadap kedua orang itu kemudian melakukan onani maka
ia termasuk kedalam golongan orang-orang yang melampaui batas-batas dari apa yang telah
dihalalkan Allah bagi mereka dan beralih kepada apa-apa yang diharamkan-Nya atas mereka.
Firman Allah swt :
َ ِ‫﴾ ﻓَ َﻤ ِﻦ اﺑْـﺘَـﻐَﻰ َوَراء ذَﻟ‬٦﴿ ‫ﻴﻦ‬
َ ِ‫ﻚ ﻓَﺄ ُْوﻟَﺌ‬ ِ ِ ِ
ِ ‫﴾ إِﱠﻻ ﻋَﻠَﻰ أَ ْزو‬٥﴿ ‫وﺟ ِﻬﻢ ﺣﺎﻓِﻈُﻮ َن‬ ِ‫ﱠ‬
‫ﻚ ُﻫ ُﻢ‬ َ ‫ﺖ أَﻳْ َﻤﺎﻧـُ ُﻬ ْﻢ ﻓَِﺈﻧﱠـ ُﻬ ْﻢ ﻏَﻴْـ ُﺮ َﻣﻠُﻮﻣ‬
ْ ‫اﺟ ِﻬ ْﻢ ْأو َﻣﺎ َﻣﻠَ َﻜ‬ َ َ ْ ‫ﻳﻦ ُﻫ ْﻢ ﻟ ُﻔ ُﺮ‬
َ ‫َواﻟﺬ‬
٧﴿ ‫ﺎدو َن‬ ُ ‫﴾اﻟ َْﻌ‬
Artinya : “dan orang-orang yang menjaga kemaluannya, kecuali terhadap isteri-isteri mereka atau
budak yang mereka miliki. Maka Sesungguhnya mereka dalam hal ini tiada terceIa. Barangsiapa
mencari yang di balik itu. Maka mereka Itulah orang-orang yang melampaui batas.” (QS. Al
Mukminun : 5 – 7)
2. Para ulama madzhab Hanafi berpendapat bahwa onani hanya diharamkan dalam keadaan-
keadaan tertentu dan wajib pada keadaan yang lainnya. Mereka mengatakan bahwa onani menjadi
wajib apabila ia takut jatuh kepada perzinahan jika tidak melakukannya. Hal ini juga didasarkan
pada kaidah mengambil kemudharatan yang lebih ringan. Namun mereka mengharamkan apabila
hanya sebatas untuk bersenang-senang dan membangkitkan syahwatnya. Mereka juga
mengatakan bahwa onani tidak masalah jika orang itu sudah dikuasai oleh syahwatnya sementara
ia tidak memiliki istri atau budak perempuan demi menenangkan syahwatnya.

© 2017 www.piss-ktb.com
32 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

3. Para ulama madzhab Hambali berpendapat bahwa onani itu diharamkan kecuali apabila
dilakukan karena takut dirinya jatuh kedalam perzinahan atau mengancam kesehatannya
sementara ia tidak memiliki istri atau budak serta tidak memiliki kemampuan untuk menikah, jadi
onani tidaklah masalah.
4. Ibnu Hazm berpendapat bahwa onani itu makruh dan tidak ada dosa didalamnya karena
seseorang yang menyentuh kemaluannya dengan tangan kirinya adalah boleh menurut ijma seluruh
ulamA, sehingga onani itu bukanlah suatu perbuatan yang diharamkan. Firman Allah swt :
‫ﺼ َﻞ ﻟَ ُﻜﻢ ﱠﻣﺎ َﺣ ﱠﺮَم َﻋﻠَْﻴ ُﻜ ْﻢ‬
‫َوﻗَ ْﺪ ﻓَ ﱠ‬
Artinya : “Padahal Sesungguhnya Allah telah menjelaskan kepada kamu apa yang diharamkan-Nya
atasmu.” (QS. Al An’am : 119)
Dan onani tidaklah diterangkan kepada kita tentang keharamannya maka ia adalah halal
sebagaimana firman-Nya : Artinya : “Dia-lah Allah, yang menjadikan segala yang ada di bumi untuk
kamu.” (QS. Al Baqoroh : 29)
5. Diantara ulama yang berpendapat bahwa onani itu makruh adalah Ibnu Umar dan Atho’. Hal itu
dikarenakan bahwa onani bukanlah termasuk dari perbuatan yang terpuji dan bukanlah prilaku yang
mulia. Ada cerita bahwa manusia pada saat itu pernah berbincang-bincang tentang onani maka ada
sebagian mereka yang memakruhkannya dan sebagian lainnya membolehkannya.
6. Diantara yang membolehkannya adalah Ibnu Abbas, al Hasan dan sebagian ulama tabi’in yang
masyhur. Al Hasan mengatakan bahwa dahulu mereka melakukannya saat dalam peperangan.
Mujahid mengatakan bahwa orang-orang terdahulu memerintahkan para pemudanya untuk
melakukan onani untuk menjaga kesuciannya. Begitu pula hukum onani seorang wanita sama
dengan hukum onani seorang laki-laki. (Fiqhus Sunnah juz III hal 424 – 426).
Dari pendapat-pendapat para ulama diatas tidak ada dari mereka yang secara tegas menyatakan
bahwa onani sama dengan zina yang sesungguhnya. Namun para ulama mengatakan bahwa
perbuatan tersebut termasuk kedalam muqoddimah zina (pendahuluan zina), firman Allah swt : “dan
janganlah kamu mendekati zina. Sesungguhnya zina itu adalah perbuatan yang keji. Dan suatu
jalan yang buruk.” (QS. Al Israa : 32).
Adapun apakah perbuatan tersebut termasuk kedalam dosa besar ?
Imam Nawawi menyebutkan beberapa pendapat ulama tentang batasan dosa besar jika dibedakan
dengan dosa kecil : Dari Ibnu Abbas menyebutkan bahwa dosa besar adalah segala dosa yang
Allah akhiri dengan neraka, kemurkaan, laknat atau adzab, demikian pula pendapat Imam al Hasan
Bashri.
Para ulama yang lainnya mengatakan bahwa dosa besar adalah dosa yang diancam Allah swt
dengan neraka atau hadd di dunia. Abu Hamid al Ghozali didalam “al Basiith” mengatakan bahwa
batasan menyeluruh dalam hal dosa besar adalah segala kemaksiatan yang dilakukan seseorang
tanpa ada perasaan takut dan penyesalan, seperti orang yang menyepelekan suatu dosa sehingga
menjadi kebiasaan. Setiap penyepelean dan peremehan suatu dosa maka ia termasuk kedalam
dosa besar.
Asy Syeikhul Imam Abu ‘Amr bin Sholah didalam “al Fatawa al Kabiroh” menyebutkan bahwa setiap
dosa yang besar atau berat maka bisa dikatakan bahwa itu adalah dosa besar. Adapun diantara
tanda-tanda dosa besar adalah wajib atasnya hadd, diancam dengan siksa neraka dan sejensnya
sebagaimana disebutkan didalam Al Qur’an maupun Sunnah. Para pelakunya pun disifatkan

www.islamuna.info
KELUARGA 33

dengan fasiq berdasarkan nash, dilaknat sebagaimana Allah swt melaknat orang yang merubah
batas-batas tanah. (Shohih Muslim bi Syarhin Nawawi juz II hal 113)
Dari beberapa definisi dan tanda-tanda dosa besar maka perbuatan onani tidaklah termasuk
kedalam dosa besar selama tidak dilakukan secara terus menerus atau menjadi suatu kebiasaan.
Hendaknya seorang muslim tidak berfikir kecilnya dosa suatu kemasiatan yang dilakukannya akan
tetapi terhadap siapa dia bermaksiat, tentunya terhadap Allah swt yang Maha Besar lagi Maha
Mulia.
Apakah Onani Mesti Dengan Menggunakan Tangan ??
Pada asalnya istimna’ (masturbasi) adalah mengeluarkan mani bukan melalui persetubuhan, baik
dengan telapak tangan atau dengan cara yang lainnya. (Mu’jam Lughotil Fuqoha juz I hal 65).
Masturbasi adalah menyentuh, menggosok dan meraba bagian tubuh sendiri yang peka sehingga
menimbulkan rasa menyenangkan untuk mendapat kepuasan seksual (orgasme) baik tanpa
menggunakan alat maupun menggunakan alat.
Sedangkan onani mempunyai arti sama dengan masturbasi. Namun ada yang berpendapat bahwa
onani hanya diperuntukkan bagi laki-laki, sedangkan istilah masturbasi dapat berlaku pada
perempuan maupun laki-laki. (sumber : situs.kesrepro.info). Namun didalam buku-buku fiqih kata
istimna’ (onani) ini adalah mengeluarkan mani dengan menggunakan tangan baik tangannya,
tangan istri atau tangan budak perempuannya.
Adapun mengeluarkan air mani dengan alat (sarana) tertentu selain tangan pada asalnya tidaklah
berbeda dengan istmina’ dikarenakan subsatansi perbuatan itu adalah sama, yaitu sama-sama
mengeluarkan mani untuk mendapatkan satu kenikmatan apakah dikarenakan kondisi terpaksa
atau tidak, sehingga hukumnya bisa disamakan dengan hukum onani yang menggunakan tangan.
Ibnu ‘Abidin menyebutkan bahwa “Perkataan onani itu makruh” adalah secara zhahir ia adalah
makruh yang tidak sampai haram. Hal itu dikarenakan bahwa kedudukan onani seperti orang yang
mengeluarkan mani baik dengan merapatkan kedua paha atau menekan perutnya. (Roddul Mukhtar
juz XV hal 75).
Adapun mengeluarkan mani dengan menonton film-film porno maka ini lebih berat dari sekedar
onani dikarenakan ia telah menyaksikan aurat orang lain yang tidak halal baginya. Pada hakekatnya
melihat aurat orang lain melalui menonton film porno sama dengan melihat auratnya secara
langsung dan ini adalah haram.
Solusi Bagi Orang Yang Sudah Terbiasa Onani
Beberapa solusi bagi orang-orang yang terbiasa melakukan perbuatan ini, yaitu :
1. Hendaklah faktor yang mendorongnya untuk melepaskan diri dari kebiasaan onani adalah untuk
menjalankan perintah Allah swt dan menghindari murka-Nya.
2. Mendorong dirinya untuk mengambil solusi mendasar dengan menikah sebagai pelaksanaan dari
wasiat Rasulullah saw kepada para pemuda dalam permasalahan ini.
3. Mengarahkan fikiran, bisikan dan menyibukan dirinya dengan perkara-perkara yang didalamnya
terdapat kemaslahatan bagi dunia maupun akheratnya. Karena terus menerus menghayal akan
mendorongnya untuk melakukan perbuatan itu dan pada akhirnya menjadikannya kebiasaan
sehingga sulit untuk dilepaskan.
4. Menjaga pandangan dari melihat orang-orang atau foto-foto yang membawa fitnah apakah itu foto
dari orang yang hidup atau sekedar gambar dengan matanya secara langsung. Karena hal itu akan

© 2017 www.piss-ktb.com
34 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

mendorongnya kepada perbuatan yang diharamkan, sebagaimana firman Allah swt


‫ﺼﺎ ِرِﻫ ْﻢ‬ ِ ‫ﻗُﻞ ﻟﱢﻠْﻤ ْﺆِﻣﻨِﻴﻦ ﻳـﻐُ ﱡ‬
َ ْ‫ﻀﻮا ﻣ ْﻦ أَﺑ‬ ََ ُ
Artinya : “Katakanlah kepada orang laki-laki yang beriman: "Hendaklah mereka menahan
pandanganya…” (QS. An Nuur : 30)
Juga sabda Rasulullah saw,”Janganlah engkau ikuti pandanganmu dengan pandangan yang
selanjutnya.” (HR. Tirmidzi, dan dihasankan didalam shahihul jami’). Pandangan pertama adalah
pandangan spontanitas yang tidak ada dosa didalamnya sedangkan pandangan kedua adalah
haram. Untuk itu sudah seharusnya dia menjauhkan diri dari tempat-tempat yang didalamnya
terdapat perkara-perkara yang bisa menggelorakan dan menggerakkan syahwat..
5. Menyibukkan dirinya dengan berbagai ibadah dan menghindari untuk mengisi waktu-waktu
kosongnya dengan maksiat.
6. Mengambil palajaran dari beberapa penyakit pada tubuh yang disebabkan kebiasaan melakukan
onani seperti : melemahkan penglihatan dan syahwat, melemahkan alat reproduksi, sakit punggung
dan penyakit-penyakit lainnya yang telah disebutkan oleh para dokter. Demikian pula dengan
penyakit kejiwaan seperti : stress, kegalauan hati dan yang lebih besar dari itu semua adalah
meremehkan waktu-waktu sholat dikarenakan berulang kalinya mandi… dan juga merusak
puasanya (apabila dalam keadaan puasa).
7. Menghilangkan berbagai cara untuk mencari kepuasan yang salah, dikarenakan sebagian
pemuda menganggap bahwa perbuatan ini dibolehkan dengan alasan menjaga diri dari zina atau
homoseksual padahal kondisinya tidaklah sama sekali mendekati perbuatan yang keji (zina/
homoseksual) tersebut.
8. Mempersenjatai diri dengan kekuatan kehendak dan tekad serta tidak mudah meyerah terhadap
setan. Hindari berada dalam kesendirian seperti bermalam sendirian. Didalam sebuah hadits
disebutkan bahwa Nabi saw melarang seseorang bermalam sendirian.” (HR. Ahmad didalam
shahihul jami’ 6919)
9. Mengambil cara-cara penyembuhan Nabi saw berupa puasa, karena ia dapat menekan gejolak
syahwat dan seksualnya. Dia juga perlu menghindari beberapa solusi yang aneh, seperti
bersumpah untuk tidak melakukannya lagi atau bernazar dikarenakan jika ia kembali melakukan hal
itu maka ia termasuk kedalam golongan orang-orang yang memutuskan sumpah yang telah
dikokohkan. Jangan pula menggunakan obat-obat penekan syahwat karena didalamnya terkandung
berbagai bahaya bagi tubuh. Didalam sunnah disebutkan bahwa segala sesuatu yang dipakai untuk
menghentikan syahwat secara keseluruhan adalah haram.
10. Berkomitmen dengan adab-adab syari’ah saat tidur, seperti; berdzikir, tidur diatas sisi kanan
tubuhnya, menghindarkan tidur telungkup yang dilarang Nabi saw.
11. Berhias dengan kesabaran dan iffah. Hal yang demikian dikarenakan diantara kewajiban kita
adalah bersabar terhadap hal-hal yang diharamkan walaupun hal itu disukai oleh jiwa. Telah
diketahui bahwa sifat iffah dalam diri pada akhirnya akan menghentikannya dari kebiasaan tersebut,
sebagaimana sabda Rasulullah saw,”Barangsiapa yang menjaga diri (iffah) maka Allah akan
menjaganya, barangsiapa yang meminta pertolongan kepada Allah maka Allah akan menolongnya,
barangsiapa yang bersabar maka Allah akan memberikan kesabaran kepadanya dan tidaklah
seseorang diberikan suatu pemberian yang lebih baik atau lebih luas daripada kesabaran.” (HR.
Bukhori, didalam Fath no 1469)

www.islamuna.info
KELUARGA 35

12. Apabila seseorang telah jatuh kedalam perbuatan maksiat ini maka segeralah bertaubat dan
beristighfar serta melakukan perbuatan-perbuatan taat dengan tidak berputus asa karena putus asa
adalah termasuk kedalam dosa besar.
13. Akhirnya, diantara kewajiban yang tidak diragukan adalah kembali kepada Allah dan
merendahkan dirinya dengan berdoa, meminta pertolongan dari-Nya untuk melepaskan diri dari
kebiasaan ini. Ini adalah solusi terbesar karena Allah swt senantiasa mengabulkan doa orang yang
berdoa apabila dia berdoa. (sumber: islam-qa.com)
Hukum Zina Tangan atau Mata
Abu Hurairoh berkata dari Nabi saw,”Sesungguhnya Allah telah menetapkan terhadap anak-anak
Adam bagian dari zina yang bisa jadi ia mengalaminya dan hal itu tidaklah mustahil. Zina mata
adalah pandangan, zina lisan adalah perkataan dimana diri ini menginginkan dan menyukai serta
kemaluan membenarkan itu semua atau mendustainya.” (HR. Bukhori)
Imam Bukhori memasukan hadits ini kedalam Bab Zina Anggota Tubuh Selain Kemaluan, artinya
bahwa zina tidak hanya terbatas pada apa yang dilakukan oleh kemaluan seseorang saja. Namun
zina bisa dilakukan dengan mata melalui pandangan dan penglihatannya kepada sesuatu yang
tidak dihalalkan, zina bisa dilakukan dengan lisannya dengan membicarakan hal-hal yang tidak
benar dan zina juga bisa dilakukan dengan tangannya berupa menyentuh, memegang sesuatu yang
diharamkan.
Ibnu Hajar menyebutkan pendapat Ibnu Bathol yaitu,”Pandangan dan pembicaraan dinamakan
dengan zina dikarenakan kedua hal tersebut menuntun seseorang untuk melakukan perzinahan
yang sebenarnya. Karena itu kata selanjutnya adalah “serta kemaluan membenarkan itu semua
atau mendustainya.” (Fathul Bari juz XI hal 28). Meskipun demikian hukum zina tangan, lisan dan
mata tidaklah sama dengan zina sebenarnya yang wajib atasnya hadd. Si pelakunya hanya
dikenakan teguran dan peringatan keras.
DR Wahbah menyebutkan bahwa pelaku onani haruslah diberi teguran keras dan tidak dikenakan
atasnya hadd. (al Fiqhul Islami wa Adillatuhu juz VII hal 5348). Begitu pula penjelasan Syeikhul
Islam Ibnu Taimiyah dengan bersandar pada pendapat yang paling benar dari Imam Ahmad bahwa
pelaku onani haruslah diberikan teguran keras. (Majmu’ al Fatawa juz XXIV hal 145). Ibnul Qoyyim
mengatakan,”Adapun teguran adalah pada setiap kemaksiatan yang tidak ada hadd (hukuman) dan
juga tidak ada kafaratnya. Sesungguhnya kemaksiatan itu mencakup tiga macam :
1. Kemaksiatan yang didalamnya ada hadd dan kafarat.
2. Kemaksiatan yang didalamnya hanya ada kafarat tidak ada hadd.
3. Kemaksiatan yang didalamnya tidak ada hadd dan tidak ada kafarat.
Adapun contoh dari macam yang pertama adalah mencuri, minum khomr, zina dan menuduh orang
berzina. Adapun contoh dari macam kedua adalah berjima’ pada siang hari di bulan Ramadhan,
bersetubuh saat ihram. Adapun contoh dari macam yang ketiga adalah menyetubuhi seorang budak
yang dimiliki bersama antara dia dan orang lain, mencium orang asing dan berdua-duaan
dengannya, masuk ke kamar mandi tanpa mengenakan sarung, memakan daging bangkai, darah,
babi dan yang sejenisnya. (I’lamul Muwaqqi’in juz II hal 183).
Adapun terkait dengan permasalahan orang-orang yang melampiaskan kepuasannya dengan
menghayalkan orang lain maka ini termasuk zina maknawi. Wallahu A’lam

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪36‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪3902. SAMAKAH HUKUM ONANI PAKAI TANGAN DENGAN‬‬


‫? ‪SELAIN TANGAN‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Istimna' (mengeluakan mani dengan tangan sendiri ) apa sama hukumnya kalau tidak pakai‬‬
‫‪tangan.? [ Rampak Naung ].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Hukumnya tetap sama yaitu HARAM, maksud dari istimna' adalah usaha mengeluarkan mani‬‬
‫‪walaupun dengan anggota badan yang lain, benda atau perantara yang lain jika tujuanya untuk‬‬
‫‪mengeluarkan mani kecuali tangan atau anggota badan istrinya.‬‬

‫اﻷم ج ‪ 5‬ص ‪138-137‬‬


‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫وﺟ ِﻬﻢ ﺣـِٰﻔﻈُﻮ َن * إِﻻ َﻋﻠَ ٰۤﻰ أَ ْزو ِ‬
‫ٰﺟ ِﻬ ْﻢ أ َْو َﻣﺎ َﻣﻠَ َﻜ ْ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ﻗﺎل اﷲ ـ ﻋ ﱠﺰ وﺟ ﱠﻞ ـ‪ :‬ﱠ ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻴﻦ{ ﻗﺮأ إﻟﻰ‬ ‫ﺖ أَﻳْ َﻤـٰﻨُـ ُﻬ ْﻢ ﻓَﺈﻧﱠـ ُﻬ ْﻢ ﻏَﻴْـ ُﺮ َﻣﻠُﻮﻣ َ‬ ‫َ‬ ‫ﻳﻦ ُﻫ ْﻢ ﻟ ُﻔ ُﺮ ْ َ‬ ‫}وٱﻟﺬ َ‬
‫َ‬ ‫اﻻﺳﺘﻤﻨﺎء َ‬ ‫‪:‬ﺑﺎب‬
‫ُ‬
‫ﺖ{‬‫أزواﺟﻬﻢ ْأو ﻣﺎ ﻣﻠ َﻜ ْ‬
‫ْ‬ ‫ﻟﻔﺮوﺟﻬﻢ إﻻﱠ ﻋﻠﻰ‬ ‫ْ‬ ‫ﺣﻔﻈﻬﻢ‬
‫ْ‬ ‫رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪُ ـ‪ :‬ﻓﻜﺎ َن ﺑﻴﱢﻨﺎً ﻓﻲ ذﻛ ِﺮ‬ ‫[‪.‬ﻗﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ ـ َ‬ ‫ﺎدو َن{ ]اﻟﻤﺆﻣﻨﻮن‪ 4 :‬ـ ‪َ 7‬‬ ‫ٱﻟ َْﻌ ُ‬
‫ﺛﻢ أ ﱠﻛ َﺪﻫﺎ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﻠﻜﺖ اﻷﻳﻤﺎ ُن‪ ،‬وﺑﻴﱢ ٌﻦ أ ﱠن‬ ‫ِ‬
‫ﻓﻘﺎل ـ ﻋ ﱠﺰ‬ ‫اﻟﺒﻬﺎﺋﻢ‪ّ ،‬‬ ‫اﻵدﻣﻴﺎت دو َن‬ ‫وﻣﻠﻚ اﻟﻴﻤﻴ ِﻦ َ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫اﻷزواج َ‬
‫َ‬ ‫اﻷزواج وﻣﺎ‬
‫ِ‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻣﺎ ﺳﻮى‬ ‫ُ‬ ‫أﻳﻤﺎﻧﻬﻢ‪،‬‬
‫ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫اﻟﻌﻤﻞ ﺑﺎﻟﺬﻛ ِﺮ إﻻﱠ ﻓﻲ اﻟﺰوﺟﺔ أو ﻓﻲ ﻣﻠﻚ اﻟﻴﻤﻴ ِﻦ‪ ،‬وﻻ‬ ‫ۤ‬ ‫ِ‬ ‫ٰ‬
‫ُ‬ ‫ﺎدو َن{ ]اﻟﻤﺆﻣﻨﻮن‪ [7 :‬ﻓﻼ ﻳﺤ ﱡﻞ‬ ‫ﻚ ُﻫ ُﻢ ٱﻟ َْﻌ ُ‬‫ﻚ ﻓَﺄُو‪۵‬ﻟَـٰﯩـ َ‬ ‫وﺟ ﱠﻞ ـ‪} :‬ﻓَ َﻤ ِﻦ ٱﺑْـﺘَـﻐَ ٰﻰ َوَر َ‬
‫آء ذَﻟ َ‬
‫أﻋﻠﻢ‬
‫‪.‬ﻳﺤ ﱡﻞ اﻻﺳﺘﻤﻨﺎءُ‪ ،‬واﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ُ‬
‫إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ج ‪ 2‬ص ‪317‬‬
‫ﻗﻮﻟـﻪ‪ :‬واﺳﺘـﻤﻨﺎء( أي وﻳﺤﺮم اﺳﺘـﻤﻨﺎء ‪ ،‬أي اﺳﺘﺪﻋﺎء ﺧﺮوج اﻟـﻤﻨ ّـﻲ ‪) .‬ﻗﻮﻟـﻪ‪ :‬ﺑـﻴﺪ( أي ﻟـﻪ‪ ،‬أو ﻟﻐﻴﺮﻩ ﻛﺤﻠـﻴـﻠﺘﻪ ﻟﻜﻦ إﻧـﻤﺎ ﻳـﻠﺰم ﺑﻪ اﻟﺪم إن(‬
‫‪:‬أﻧﺰل‪ .‬ﻗﺎل ش ق‪ :‬ﻓـﻲ ﻋ ّﺪ اﻻﺳﺘـﻤﻨﺎء ﺑـﻴﺪﻩ ﻣﻦ اﻟـﻤـﺤﺮﻣﺎت ﺑﺴﺒﺐ اﻹﺣﺮام ﺗﺴﺎﻣـﺢ‪ ،‬ﻷﻧﻪ ﺣﺮام ﻣﻄﻠﻘﺎً ﻣﻦ اﻟﺼﻐﺎﺋﺮ‪ ،‬ﻓﻜﺎن اﻷوﻟـﻰ أن ﻳﻘﻮل‬
‫‪.‬ﺑـﻴﺪ ﺣﻠـﻴـﻠﺘﻪ‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺔ اﻟﺰﻳﻦ ص ‪170‬‬


‫اﻟﻤﻨﻲ‪ ،‬وﻫﻮ ﻣﺒﻄﻞ ﻟﻠﺼﻮم ﻣﻄﻠﻘﺎً ﺳﻮاء ﻛﺎن ﺑـﻴﺪﻩ أو ﺑـﻴﺪ ﺣﻠﻴﻠﺘﻪ أو ﻏﻴﺮﻫﻤﺎ ﺑﺤﺎﺋﻞ أو ﻻ ﺑﺸﻬﻮة أو ﻻ‪ ،‬أﻣﺎ إذا(‬
‫واﺳﺘﻤﻨﺎء( أي ﻃﻠﺐ ﺧﺮوج ّ‬
‫اﻟﻤﻨﻲ ﻓﺘﺎرة ﻳﻜﻮن ﺑﻤﺒﺎﺷﺮة ﻣﺎ ﺗﺸﺘﻬﻴﻪ اﻟﻄﺒﺎع اﻟﺴﻠﻴﻤﺔ أو ﻻ‪ ،‬ﻓﺈن ﻛﺎن ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻴﻪ اﻟﻄﺒﺎع اﻟﺴﻠﻴﻤﺔ ﻛﺎﻷﻣﺮد‬
‫ﻛﺎن اﻹﻧﺰال ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻃﻠﺐ ﺧﺮوج ّ‬
‫اﻟﺠﻤﻴﻞ واﻟﻌﻀﻮ اﻟﻤﺒﺎن‪ ،‬ﻓﻼ ﻓﻄﺮ ﺑﺎﻹﻧﺰال ﻣﻄﻠﻘﺎً ﺳﻮاء ﻛﺎن ﺑﺸﻬﻮة أو ﻻ ﺑﺤﺎﺋﻞ أو ﻻ‪ ،‬وإن ﻛﺎن ﺗﺸﺘﻬﻴﻪ اﻟﻄﺒﺎع اﻟﺴﻠﻴﻤﺔ ﻓﺘﺎرة ﻳﻜﻮن ﻣﻦ‬
‫ﻣﺤﺎرﻣﻪ وﺗﺎرة ﻻ‪ ،‬ﻓﺈن ﻛﺎن ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺎرم وﻛﺎن ﺑﺸﻬﻮة وﺑﺪون ﺣﺎﺋﻞ أﻓﻄﺮ وإﻻ ﻓﻼ‪ ،‬وإن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺎرم ﻓﺈن ﻛﺎن ﺑﺪون ﺣﺎﺋﻞ أﻓﻄﺮ‬
‫ﺳﻮاء ﻛﺎن ﺑﺸﻬﻮة أو ﻻ أﻣﺎ وإن ﻛﺎن ﺑﺤﺎﺋﻞ وﻟﻮ رﻗﻴﻘﺎً ﺟ ّﺪاً ﻓﻼ إﻓﻄﺎر وﻟﻮ ﺑﺸﻬﻮة ﻛﻤﺎ ﻗﺎل‪) .‬ﻻ ﺑﻀﻢ ﺑﺤﺎﺋﻞ( واﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﺸﻬﻮة أن ﻳﻘﺼﺪ‬
‫اﻟﻤﻨﻲ وإﻻ ﻛﺎن اﺳﺘﻤﻨﺎء وﻫﻮ ﻣﻔﻄﺮ ﻣﻄﻠﻘﺎً ﻛﻤﺎ ﻣﺮ‪ ،‬وﺧﺮج ﺑﺎﻟﻤﺒﺎﺷﺮة اﻟﻨﻈﺮ واﻟﻔﻜﺮ‪ ،‬ﻓﻠﻮ ﻧﻈﺮ أو ﺗﻔﻜﺮ‬
‫ﻣﺠﺮد اﻟﻠﺬة ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أن ﻳﻘﺼﺪ ﺧﺮوج ّ‬
‫اﻟﻤﻨﻲ وﺗﻬﻴﺌﻪ ﻟﻠﺨﺮوج ﺑﺴﺒﺐ اﻟﻨﻈﺮ ﻓﺎﺳﺘﺪاﻣﻪ ﺣﺘﻰ أﻧﺰل‬
‫أﺣﺲ ﺑﺎﻧﺘﻘﺎل ّ‬
‫ﻓﺄﻣﻨﻰ ﻓﻼ ﻓﻄﺮ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻣﻦ ﻋﺎدﺗﻪ اﻹﻧﺰال ﺑﺬﻟﻚ وإﻻ أﻓﻄﺮ‪ ،‬وﻟﻮ ّ‬
‫‪.‬أﻓﻄﺮ ﻗﻄﻌﺎً‪ ،‬وﻻ ﻳﻀﺮ ﻧﺰوﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻨﻮم‪ ،‬وﻳﺤﺮم ﻧﺤﻮ اﻟﻠﻤﺲ ﻛﺎﻟﻘﺒﻠﺔ إن ﺣﺮك ﺷﻬﻮﺗﻪ ﺧﻮف اﻹﻧﺰال وإﻻ ﻓﺘﺮﻛﻪ أوﻟﻰ‬

‫‪Bebas dengan istrinya mau diapakan juga yang penting tidak melalui duburnya.‬‬
‫إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ج ‪ 3‬ص ‪341‬‬
‫ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﺗﺘﻤﺔ( أي ﻓﻲ ﺑﻴﺎن ﺑﻌﺾ آداب اﻟﻨﻜﺎح‪ .‬وﻗﺪ ذﻛﺮت ﻣﻌﻈﻤﻬﺎ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺒﺤﺚ اﻷرﻛﺎن )ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺰوج( وﻣﺜﻠﻪ اﻟﻤﺘﺴﺮي )وﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻛﻞ(‬
‫ﺗﻤﺘﻊ ﻣﻨﻬﺎ( أي ﻣﻦ زوﺟﺘﻪ‪ :‬أي أو ﻣﻦ أﻣﺘﻪ )ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﺑﻤﺎ ﺳﻮى ﺣﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ( أﻣﺎ اﻟﺘﻤﺘﻊ ﺑﻬﺎ ﺑﺎﻟﻮطء ﻓﺤﺮام‪ :‬ﻟﻤﺎ ورد أﻧﻪ اﻟﻠﻮﻃﻴﺔ اﻟﺼﻐﺮى وأﻧﻪ ﻻ‬
‫ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ ﻓِﺈﻧﻪ ﺟﺎﺋﺰ‪ .‬ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻘﺎﻣﻮس‪ :‬اﻟﺒﻈﺮ ـ ﺑﺎﻟﻀﻢ ـ‬
‫ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ( أي وﻟﻮ ﻛﺎن اﻟﺘﻤﺘﻊ ّ‬ ‫ﻳﻨﻈﺮ اﷲ إﻟﻰ ﻓﺎﻋﻠﻪ وأﻧﻪ ﻣﻠﻌﻮن )ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬وﻟﻮ ّ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 37

‫ أو اﺳﺘﻤﻨﺎء ﺑﻴﺪﻫﺎ( أي وﻟﻮ ﺑﺎﺳﺘﻤﻨﺎء‬:‫ واﻟﻬﻨﺔ ﻫﻲ اﻟﺘﻲ ﺗﻘﻄﻌﻬﺎ اﻟﺨﺎﺗﻨﺔ ﻣﻦ ﻓﺮج اﻟﻤﺮأة ﻋﻨﺪ اﻟﺨﺘﺎن )ﻗﻮﻟﻪ‬.‫ اﻫـ‬.‫ وﺳﻂ اﻟﺸﻔﺮة اﻟﻌﻠﻴﺎ‬،‫اﻟﻬﻨﺔ‬
‫ ﻓﻔﻲ ﺑﻌﺾ اﻷﺣﺎدﻳﺚ »ﻟﻌﻦ اﷲ ﻣﻦ ﻧﻜﺢ ﻳﺪﻩ‬،‫ أي وﻻ ﺑﻴﺪ ﻏﻴﺮﻩ ﻏﻴﺮ ﺣﻠﻴﻠﺘﻪ‬،‫ أي ﻻ ﻳﺠﻮز اﻻﺳﺘﻤﻨﺎء ﺑﻴﺪﻩ‬:‫ وﻗﻮﻟﻪ ﻻ ﺑﻴﺪﻩ‬.‫ﺑﻴﺪﻫﺎ ﻓِﺈﻧﻪ ﺟﺎﺋﺰ‬.
‫»وإن اﷲ أﻫﻠﻚ أﻣﺔ ﻛﺎﻧﻮا ﻳﻌﺒﺜﻮن ﺑﻔﺮوﺟﻬﻢ‬

Ta'bir dari kitab Tuhfah 13/350 :

‫اﺟ ِﻪ ﺑِﻴَ ِﺪ َﺣﻠِﻴﻠَﺘِ ِﻪ‬


ِ ‫اﺟ ِﻪ ﺑِﻴ ِﺪﻩِ أَو ﻣﺒﺎﺣﺎ َﻛِﺈ ْﺧﺮ‬
ِ ٍ ‫اج اﻟ َْﻤﻨِ ﱢﻲ ﺑِﻐَْﻴ ِﺮ ِﺟ َﻤ‬ ِ ‫ﺎك ) َﻋﻦ ِاﻻﺳﺘِﻤﻨَ ِﺎء ( و ُﻫﻮ‬
َ ً َُ ْ َ ‫ﺎع َﺣ َﺮ ًاﻣﺎ َﻛﺎ َن َﻛِﺈ ْﺧ َﺮ‬ ُ ‫اﺳﺘ ْﺨ َﺮ‬
ْ َ َ ْ ْ ْ ُ‫ﺴ‬ ِْ ‫ﻀﺎ‬
َ ‫اﻹ ْﻣ‬ ً ْ‫َو ( َﺷ ْﺮﻃُﻪُ أَﻳ‬

Dan lebih shorih dari Mausu'ah kuwaitiyyah 4/97-98 :

‫ ﻛﺈﺧﺮاﺟﻪ ﺑﻴﺪﻩ‬، ‫ ﻣﺤﺮﻣﺎ ﻛﺎن‬، ‫ إﺧﺮاج اﻟﻤﻨﻲ ﺑﻐﻴﺮ ﺟﻤﺎع‬: ‫ أي ﻃﻠﺐ ﺧﺮوج اﻟﻤﻨﻴﻮاﺻﻄﻼﺣﺎ‬، ‫ ﻣﺼﺪر اﺳﺘﻤﻨﻰ‬: ‫اﻻﺳﺘﻤﻨﺎء‬: ‫اﺳﺘﻤﻨﺎءاﻟﺘﻌﺮﻳﻒ‬
‫ أو ﻏﻴﺮ ﻣﺤﺮم ﻛﺈﺧﺮاﺟﻪ ﺑﻴﺪ زوﺟﺘﻪ‬، ‫اﺳﺘﺪﻋﺎء ﻟﻠﺸﻬﻮة‬
‫ أﻣﺎ اﻻﺳﺘﻤﻨﺎء ﻓﻼ ﺑﺪ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ اﺳﺘﺪﻋﺎء اﻟﻤﻨﻲ ﻓﻲ ﻳﻘﻈﺔ‬، ‫ ﻓﻘﺪ ﻳﺤﺼﻼن ﻓﻲ ﻏﻴﺮ اﻟﻴﻘﻈﺔ ودون ﻃﻠﺐ‬، ‫وﻫﻮ أﺧﺺ ﻣﻦ اﻹﻣﻨﺎء واﻹﻧﺰال‬
‫ وﻳﻜﻮن اﻻﺳﺘﻤﻨﺎء ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ وﻣﻦ اﻟﻤﺮأة‬. ‫اﻟﻤﺴﺘﻤﻨﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﺔ ﻣﺎ‬

Fokus :
‫ﺑوﺳﻴﻠﺔ ﻣﺎ‬
Kalimat maa ibhamiyah , membuat umum suatu kalimat nakiroh yang asalnya sudah umum menjadi
sangat umum, dalam arti segala lantaran yang bisa digunakan untuk istimna' baik dengan tangan
maupun barang apa saja. Wallaahu A'lam. (ALF)
MUJAWWIB : Nabilah Az-Zahrah, Abdullah Afif, Mumu BSA, Aslim Tas'ad Sie Percintaan
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/675038502518961/
www.fb.com/notes/930395483649927
0126. AMROD DAN PRILAKU HOMOSEKSUAL
PERTANYAAN :
Assalamu`alaikum... Ustadz, tolong dibahas BAB AMROT...!!!! Jazakumulloh.. [Abdurrahim Al
Fatih].
JAWABAN :
Waalaikum salam. Dalam HADITS : Nabi Muhammad shallaahu alaihi wa sallama bersabda :
‫أﻫﻞ اﻟﺠﻨﺔ ﺟﺮد ﻣﺮد ﻻ ﻳﻔﻨﻰ ﺷﺒﺎﺑﻬﻢ‬
“Penduduk surga itu jurd (orang yang tidak memiliki rambut di tubuhnya), murd (yang tidak memiliki
jenggot di janggutnya) dan yang kemudaannya tidak akan sirna”. [ Faidh Alqoodir III/85 ].
Dalam FIQH :
‫اﻷﻣﺮد وﻫﻮ اﻟﺸﺎب اﻟﺬي ﻟﻢ ﺗﻨﺒﺖ ﻟﺤﻴﺘﻪ وﻻ ﻳﻘﺎل ﻟﻤﻦ أﺳﻦ وﻻ ﺷﻌﺮ ﺑﻮﺟﻬﻪ أﻣﺮد ﺑﻞ ﻳﻘﺎل ﻟﻪ ﺛﻂ ﺑﺎﻟﺜﺎء اﻟﻤﺜﻠﺜﺔ‬
"Amrod adalah pemuda yang tidak tumbuh jenggotnya hanya saja bagi orang yang telah berusia
yang tidak memiliki jenggot tidak bisa disebut amrod melainkan disebut dengan Tsath". [ Al-Iqnaa Li
Assyarbiiny II/407 ].
AMROOD (Meeril, Thuyuur) dan BAHAYANYA

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪38‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫اﺗﻔﻖ اﻷﺋﻤﺔ ﻋﻠﻴﻬﻢ رﺿﻮان اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻠﻰ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﻠﻮاط ﻓﻲ ﻧﻈﺮ اﻟﺸﺮع وﻋﻠﻰ أﻧﻪ م‪...‬ن اﻟﻔﻮاﺣﺶ اﻟﻌﻈﺎم ﺑﻞ إﻧﻪ ﻷﻓﺤﺶ ﻣﻦ ( ) ‪( 1‬‬
‫‪ :‬ﺟﺮﻳﻤﺔ اﻟﺰﻧﺎ وإﻧﻪ ﻛﺒﻴﺮة ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ وذﻟﻚ ﻟﻸﺣﺎدﻳﺚ اﻟﻤﺘﻮاﺗﺮة ﻓﻲ ﺗﺤﺮﻳﻤﻪ وﻟﻌﻦ ﻓﺎﻋﻠﻪ……… آﻳﺔ ‪ 34‬ﻣﻦ اﻟﻌﻨﻜﺒﻮت وﻗﺎل ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫وﻟﻮﻃﺎ اذ ﻗﺎل ﻟﻘﻮﻣﻪ أﺗﺄﺗﻮن اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ ﻣﺎ ﺳﺒﻘﻜﻢ ﺑﻬﺎ ﻣﻦ أﺣﺪ ﻣﻦ اﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ إﻧﻜﻢ ﻟﺘﺄﺗﻮن اﻟﺮﺟﺎل ﺷﻬﻮة ﻣﻦ دون اﻟﻨﺴﺎء ﺑﻞ أﻧﺘﻢ ﻗﻮم {‬
‫‪…….‬ﻣﺴﺮﻓﻮن‬
‫وروى اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻋﻦ أﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ أﻧﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ‪ ) :‬ﻻ ﻳﻨﻈﺮ اﷲ ﻋﺰ و ﺟﻞ إﻟﻰ رﺟﻞ أﺗﻰ‬
‫………رﺟﻼ أو اﻣﺮأة ﻓﻲ دﺑﺮﻫﺎ ( رواﻩ اﻟﻨﺴﺎﺋﻲ‬
‫اﻟﻠﻮاط ﻳﺴﺘﻮﺟﺐ ﻟﻌﻨﺔ اﷲ ﺣﻘﺎ إن اﻟﻠﻮاط ﻳﺴﺘﻮﺟﺐ ﻟﻌﻨﺔ اﷲ وﻏﻀﺒﻪ وﻟﻌﻨﺔ اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ واﻟﻨﺎس أﺟﻤﻌﻴﻦ ﻵﻧﻪ ﻓﻌﻞ ﺷﺎذ ﻳﻨﺘﺎﻓﻰ ﻣﻊ اﻟﻌﻘﻞ‬
‫اﻟﺴﻠﻴﻢ واﻟﺬوق اﻟﻤﺴﺘﻘﻴﻢ وﻳﺪل ﻋﻠﻰ أن ﺻﺎﺣﺒﻪ ﻗﺪ ﺧﻠﻊ ﺟﻠﺒﺎب اﻟﺤﻴﺎء واﻟﻤﺮوءة وﺗﺨﻠﻰ ﻋﻦ ﺳﺎﺋﺮ ﺻﻔﺎت أﻫﻞ اﻟﺸﻬﺎﻣﺔ وﺗﺠﺮد ﺣﺘﻰ ﻣﻦ‬
‫‪ …..‬ﻋﺎدات‬
‫‪ .‬وﻟﻬﺬا ﺷﺪد ﻋﻠﻤﺎء اﻹﺳﻼم ﻓﻲ اﻟﺒﻌﺪ ﻋﻦ ﻫﺬﻩ اﻟﺠﺮﻳﻤﺔن ﻣﻦ إﻃﺎﻟﺔ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ اﻟﻐﻼم اﻷﻣﺮد وﻻ ﺳﻴﻤﺎ إن ﻛﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﺻﻮرة ﺟﻤﻴﻠﺔ‬
‫‪ :‬وﺑﻌﻀﻬﻢ اﺷﺘﺮط ﻓﻲ ﺗﺤﺮﻳﻤﻬﺎ أن ﺗﻜﻮن ﺑﺸﻬﻮة ﻷﻧﻬﺎ ذرﻳﻌﺔ ﻟﻠﻔﺎﺣﺸﺔ وﻣﻬﻴﺠﺔ ﻟﻠﺸﻬﻮة اﻟﻜﺎﻣﻨﺔ ‪ .‬ﻋﻦ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ذﻛﻮان رﺣﻤﻪ اﷲ أﻧﻪ ﻗﺎل‬
‫‪ :‬ﻻ ﺗﺠﺎﻟﺴﻮا أوﻻد اﻷﻏﻨﻴﺎء ﻓﺈن ﻟﻬﻢ ﺻﻮرا ﺟﻤﻴﻠﺔ ﻛﺼﻮرة اﻟﻨﺴﺎء وﻫﻢ أﺷﺪ ﻓﺘﻨﺔ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ‪ .‬وﻋﻦ اﻟﻨﺠﻴﺐ ﺑﻦ اﻟﺴﺪي رﺣﻤﻪ اﷲ أﻩ ﻗﺎل‬
‫ﻛﺎن ﻳﻘﺎل ‪ ) :‬ﻻﻳﺒﻴﺖ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ ﺑﻴﺖ ﻣﻊ اﻷﻣﺮد ( وﻋﻦ أﺑﻦ ﺳﻬﻞ أﻧﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﺳﻴﻜﻮن ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻷﻣﺔ ﻗﻮم ﻳﻘﺎل ﻟﻬﻢ اﻟﻠﻮﻃﻴﻮن وﻫﻢ ﻋﻠﻰ‬
‫ﺛﻼﺛﺔ أﺻﻨﺎف ‪ :‬ﺻﻨﻒ ﻳﻨﻈﺮون وﺻﻨﻒ ﻳﺼﺎﻓﺤﻮن وﺻﻨﻒ ﻳﻌﻤﻠﻮن ذﻟﻚ اﻟﻌﻤﻞ‬
‫وﻋﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪ أﻧﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﻟﻮ أن اﻟﺬي ﻳﻌﻤﻞ ذﻟﻚ اﻟﻌﻤﻞ ) ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻤﻞ ﻗﻮم ﻟﻮط ( اﻏﺘﺴﻞ ﺑﻜﻞ ﻗﻄﺮة ﻧﺰﻟﺖ ﻣﻦ اﻟﺴﻤﺎء وﻛﻞ ﻗﻄﺮة ﻓﻲ ﺑﺎﻃﻦ‬
‫اﻷرض ﻟﻢ ﻳﺰل ﻧﺠﺴﺎ ﺣﺘﻰ ﻳﺘﻮب ﻣﻦ ذﻧﺒﻪ ‪ .‬وﺟﺎء رﺟﻞ إﻟﻰ ﻣﺠﻠﺲ اﻹﻣﺎم أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﺒﻞ رﺣﻤﻪ اﷲ وﻣﻌﻪ ﺻﺒﻲ ﺣﺴﻦ اﻟﻮﺟﻬﻦ ﺟﻤﻴﻞ‬
‫اﻟﺼﻮرة ﻓﻘﺎل ﻟﻪ اﻹﻣﺎم ﻣﻦ ﻫﺬا ﻣﻨﻚ ؟ ﻗﺎل ‪ :‬أﺑﻦ أﺧﺘﻲ ﻗﺎل ﻟﻪ ﻻ ﺗﺠﻰء ﺑﻪ ﻫﻨﺎ ﻣﺮة ﺛﺎﻧﻴﺔ وﻻ ﺗﻤﺸﻲ ﻣﻌﻪ ﻓﻲ اﻟﻄﺮﻳﻖ ﻟﺌﻼ ﻳﻈﻦ ﺑﻚ ﻣﻦ ﻻ‬
‫‪ :‬ﻳﻌﺮﻓﻚ وﻳﻌﺮﻓﻪ ‪ .‬وﺟﺨﻞ ﺳﻔﻴﺎن اﻟﺜﻮري رﺣﻤﻪ اﷲ اﻟﺤﻤﺎم اﻟﻌﺎم ﻓﺪﺧﻞ ﻋﻠﻴﻪ ﺻﺒﻲ ﺣﺴﻦ اﻟﻮﺟﻪ ﻋﺎري اﻟﺠﺴﺪ ﻓﺼﺮخ أﻏﻤﺾ ﻋﻴﻨﻴﻪ وﻗﺎل‬
‫أﺧﺮﺟﻮﻩ ﻓﺈﻧﻲ أرى ﻣﻊ ﻛﻞ اﻣﺮأة ﺷﻴﻄﺎﻧﺎ وأرى ﻣﻊ ﻛﻞ ﺻﺒﻲ أرد ﺑﻀﻌﺔ ﻋﺸﺮ ﺷﻴﻄﺎﻧﺎ ‪ .‬وذﻟﻚ ﻛﻠﻪ ﻷن ﺿﺮر ﻫﺬﻩ اﻟﻔﻌﻠﺔ اﻟﺸﻨﻴﻌﺔ ﻣﻦ أﺧﻄﺮ‬
‫اﻷﺿﺎرار ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻨﺴﺎء ﺑﻞ ﻋﻠﻰ اﻟﻔﺮد واﻟﻤﺠﺘﻤﺘﻊ واﻹﻧﺴﺎﻧﻴﺔ ﻛﻠﻬﺎ ﻓﻨﺴﺄل اﷲ اﻟﺤﻔﻆ واﻟﻌﺼﻤﺔ أﻧﻪ ﺳﻤﻴﻊ اﻟﺪﻋﺎء‬
‫‪Ulama Madzhab Arba’ah (Hanafi, maliki, Syafi’I dan Hanbali) sepakat tentang keharamam sodomi‬‬
‫‪bahkan keharamannya melebihi ketimbang perbuatan zina sekalipun dan termasuk dosa besar‬‬
‫‪karena berdasarkan hadits-hadits yang mutawatir. Allah Subhaanahu wa ta'aala mengutuk‬‬
‫‪perbuatan ini dengan firmanNya :‬‬
‫‪“Dan (kami juga telah mengutus) Luth (kepada kaumnya). (ingatlah) tatkala Dia berkata kepada‬‬
‫‪mereka: "Mengapa kamu mengerjakan perbuatan faahisyah (menjijikan) itu, yang belum pernah‬‬
‫‪dikerjakan oleh seorangpun (di dunia ini) sebelummu? Sesungguhnya kamu mendatangi lelaki‬‬
‫‪untuk melepaskan nafsumu (kepada mereka), bukan kepada wanita, malah kamu ini adalah kaum‬‬
‫)‪yang melampaui batas.” (QS. Al A’raf : 80 - 81‬‬
‫‪Imam Turmudzi meriwayatkan dari Ibnu Abbas ra, Rasulullah Shallallaahu ‘alaihi wa sallam‬‬
‫‪bersabda :‬‬
‫‪“Allah ‘Azza wa Jalla tidak akan melihat lelaki yang ‘mendatangi’ lelaki dan perempuan yang‬‬
‫)‪'mendatangi’ perempuan dalam duburnya” (HR. an-Nasaa’i‬‬
‫‪Sodomi merupakan perbuatan yang dilaknat dan dimurkai oleh Allah Ta'aala, para malaikat dan‬‬
‫‪semua manusia karena menjalaninya berarti melakukan perbuatan menyimpang yang tidak dapat di‬‬
‫‪terima oleh akal sehat dan naluri yang lurus, menunjukkan pelakunya adalah mereka yang telah‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 39

hilang rasa malunya, harga dirinya, bersedia melepas jiwa kesatriaannya dan menggantinya
dengan perilaku binatang……
Karenanya demi menghindari perbuatan dosa ini para Ulama Islam sangat berhati-hati dalam
menjaga diri dari memandang PEMUDA AMROD terlebih bila ia sangatlah tampan, meski hanya
sekedar memandang mereka menghukuminya haram namun sebagian ulama lain mensyaratkan
keharaman memandang AMROOD tersebut bila di sertai unsur syahwat karena memandang
AMROD memang bisa menjadi perantara perbuatan keji dan bisa membangkitkan syahwat yang
terpendam. Hasan Bin Zakwaan berkata :
"Janganlah kalian duduk bersanding pemuda-pemuda pelantun lagu karena mereka memiliki wajah
rupawan layaknya wajah perempuan dan fitnah (cobaan) yang ditimbulkan mereka lebih kuat
ketimbang fitnah terhjadap wanita".
Najib Bin Sayyidi berkata : "Jangnlah seseorang bermalam serumah bersama amrod".
Ibnu Sahal berkata : "Akan datang di umat Muhammad shollallaahu 'Alaihi wa sallam ini segolongan
kaum yang di sebut “ALLUUTHIYYUUN (pengikut kaum Luth)", mereka terbagi atas tiga kelompok :
sekelompok hanya suka memandang, sekelompok saling berjabat tangan dan sekelompok yang
lain melakukan penyimpangan seperti halnya kaum Luth (sodomi).
Imam Mujahid berkata : "Andai yang melakukan perbuatan tersebut (sodomi seperti kaum Nabi Luth
As.) mandi dengan setiap tetes air yang turun dari langit dan setiap tetes air yang keluar dari bumi,
kenajisan mereka tetap tak akan hilang selama ia belum bertaubat".
Tersebutlah seorang lelaki yang sudah biasa mendengarkan pengajian di Majlis Ta’lim Imam
Ahmad Bin Hanbalsuatu saat datang dengan membawa seorang pemuda tampan,
Imam Hanbal bertanya pada lelaki tersebut,
“Siapa pemuda tampan ini ?”
“Anak saudara perempuanku” Jawab lelaki tersebut
“Jangan kau bawa dia untuk kedua kalinya kesini” Larang Ahmad Bin Hanbal
“Dan jangan engkau membawanya berjalan bersamamu agar tidak menimbulkan sakwa sangka
bagi orang yang tidak mengenalmu atau mengenalnya” Tambah Imam Ahmad Bin Hanbal .
Sufyan Atssauri memiliki kamar mandi umum yang biasa di buat buat mandi oleh orang-orang
sekitarnya, suatu saat datang seorang anak tampan yang mandi dengan telanjang, Sufyan Atssauri
berteriak sambil memejamkan mata,
“Keluarkan dia dari kamar mandi .....!!,
bersama wanita aku hanya melihat satu syetan tapi bersama setiap anak tampan aku dapat melihat
lebih sepuluh syetan”
Semua keterangan di atas untuk menjaga diri dari bahayanya perbuatan menjijikkan yang bisa
mengarah pada perbuatan sodomi, semoga Allah Ta’aala selalu menjaga kita dari semua perbuatan
nista, Aamiin Yaa Robb. [ Al-fiqh ‘Alaa Madzaahib al-Arba’ah V/63-64 ].

‫وﺣﻜﻢ اﻟﻠﻮاط وإﺗﻴﺎن اﻟﺒﻬﺎﺋﻢ ﻛﺤﻜﻢ اﻟﺰﻧﺎ‬


‫وﻣﻦ وﻃﺊ ﻓﻴﻤﺎ دون اﻟﻔﺮج ﻋﺰر وﻻ ﻳﺒﻠﻎ ﺑﺎﻟﺘﻌﺰﻳﺮ أدﻧﻰ اﻟﺤﺪود‬

© 2017 www.piss-ktb.com
40 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Hukum Liwath/sodomi dan men’datangi’ binatang seperti hukumnya zina/haram. Dan barangsiapa
siapa men’datangi’ pada anggauta selain farji (alat kelamin wanita) berhak di ta’zir. [ Matan Abi
Sujaa’ I/206 ].

Dalam sebuah hadits Nabi disebutkan :

‫أﺧﺒﺮﻧﺎ ﻗﺘﻴﺒﺔ ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻗﺎل ﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳﺰ وﻫﻮ اﻟﺪراوردي ﻋﻦ ﻋﻤﺮو ﻫﻮ ﺑﻦ أﺑﻲ ﻋﻤﺮو ﻋﻦ ﻋﻜﺮﻣﺔ ﻋﻦ ﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎل ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ‬
‫اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل ﻟﻌﻦ اﷲ ﻣﻦ ﻋﻤﻞ ﻋﻤﻞ ﻗﻮم ﻟﻮط ﻟﻌﻦ اﷲ ﻣﻦ ﻋﻤﻞ ﻋﻤﻞ ﻗﻮم ﻟﻮط ﻟﻌﻦ اﷲ ﻣﻦ ﻋﻤﻞ ﻋﻤﻞ ﻗﻮم ﻟﻮط ﻗﺎل أﺑﻮ ﻋﺒﺪ‬
‫اﻟﺮﺣﻤﻦ ﻋﻤﺮو ﻟﻴﺲ ﺑﺎﻟﻘﻮي ﺗﺎﺑﻌﻪ ﺧﺎﻟﺪ ﺑﻦ ﻣﺨﻠﺪ ﻋﻦ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺑﻦ ﺑﻼل ﻋﻦ ﻋﻤﺮو‬

Rosululloh Sallallaahu ‘Alaihi wa sallam melaknat orang yang berbuat seperti kaum Luth dengan
bersumpah sebanyak 3 kali. Rosululloh Sallallaahu ‘Alaihi wa sallam bersabda, “La’anallohu man
‘amila amalan qoumi luth wa la’anallohu man ‘amila ‘amalan qoumi luth wa la’anallohu man ‘amila
‘amalan qoumi luth.” ( Alloh melaknat orang yang berbuat seperti yang diperbuat kaum luth dan
Alloh melaknat orang yang berbuat seperti yang diperbuat kaum luth dan Alloh melaknat orang yang
berbuat seperti yang diperbuat kaum luth). [ Sunan Kubro li An-Nasaai IV/322 ].
Coba perhatikan (kurang lebihnya) cacian Imam Nawawy terhadap pelaku sodomi berikut ini :

‫ﺑﻞ أﻗﺒﺢ وأﻓﻈﻊ ﻣﻦ اﻟﻌﺠﻤﺎوات ﻓﻨﺎﻫﻴﻚ ﺑﺮذﻳﻠﺔ ﺗﺘﻌﻔﻒ ﻋﻨﻬﺎ اﻟﻜﻼب واﻟﺤﻤﺮ واﻟﺨﻨﺎزوﻳﺮ ﻓﻜﻴﻒ ﻳﻠﻴﻖ ﻓﻌﻠﻬﺎ ﻣﻤﻦ ﻫﻮ ﻓﻲ ﺻﻮرة ﻛﺒﻴﺮة أو‬
‫ﻏﻨﻲ أو ﻋﻈﻴﻤﻦ ﻛﻼن ﺑﻞ ﻫﻮ اﺳﻒ ﻣﻦ ﻗﺪرﻩ وأﺷﺄم ﻣﻦ ﺧﺒﺔﻩ‬
‫اﻧﺖ ﻣﻦ اﻟﺠﻴﻔﺔ اﻟﻘﺬرة وأﺣﻖ ﺑﺎﻟﺸﺮور وأوﻟﻰ ﺑﺎﻟﻔﻀﻴﺤﺔ ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ وأﻫﻞ ﻟﻠﺨﺰي واﻟﻌﺎر ﻓﺈن اﻟﻘﺎﺗﻞ واﻟﺴﺎرق واﻟﺰاﻧﻲ ﻻ ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻧﻈﺮ‬
‫اﻟﻤﺠﺘﻤﻊ ﻣﺜﻞ اﻻﺋﻂ ﺑﻞ ﻳﻜﻮﻧﻮن أﺣﺴﻦ ﻣﻨﻪ ﺣﺎﻻ واﺷﺮف ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻪ ﻷﻧﻪ ﺧﺎﺋﻦ ﻟﻌﻬﺪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ وﻣﺎ ﻟﻪ ﻣﻦ اﻟﻤﺎﻧﺔ ﻓﺒﻌﺪا وﺳﺤﻘﺎ وﻫﻼﻛﺎ ﻓﻲ‬
‫ﺟﻬﻨﻢ ورﺋﺲ اﻟﻤﺼﻴﺮ‬

“Perbuatan sodomi itu lebih hina dan nista dari apapun, engkau memandang hina kelakuan anjing,
keledai dan babi (maaf) maka bagaimana mungkin perbuatan itu layak dilakukan dari makhluk
semulya manusia, engkau bangkai yang menjijikkan, lebih berhak mendapatkan aneka kejelekan
dan celaan dari lainnya, berhak caian dan umpatan, sesungguhnya pencuri dan pezina sekalipun
lebih baik keadaannya ketimbang tukang sodomi karena mereka adalah para pelaku yang
menghianati janji Allah, sedang pelaku sodomi ? Apa yang dihasilkan dari sekitar pinggang ? Jauh
amat, terjerumus sekali, rugi sekali (bila harus di tanggung) dalam neraka jahannam dan
merasakan kepedihan dalam tempat kembali kelak”. [ Alfiqh ‘Alaa Madzaahib al-Arba’ah V/63 ].
Wallaahu A'lamu Bis showaabi. [Masaji Antoro].
0197. BERSENGGAMA SAAT HAMIL 1
Oleh Masaji Antoro
Dalam kitab Al-Mausuu’ah AlFiQhiyyah 31/344 dijelaskan :
‫ْﺤ ِﺎﻣﻞ‬
َ ‫ َوطْءُ اﻟ‬- ‫ ي‬:
56 - ‫ْﺤ ِﺎﻣﻞ‬ ِ ِ ‫ﻒ اﻟْ ُﻔ َﻘﻬﺎء ﻓِﻲ ﺣﻜ‬
َ ‫ْﻢ َوطْء اﻟ‬ ُ ُ َ َ َ‫ ا ْﺧﺘَـﻠ‬:

www.islamuna.info
KELUARGA 41

‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ‬ ِ ‫ ذَﻫﺐ ﻗَـﻮم إِﻟَﻰ َﻛﺮاﻫ ِﺔ وط‬: ‫ي‬
َ ‫ي ﻋَ ِﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ‬ ِ
َ ‫اﺣﺘَ ﱡﺠﻮا ﺑ َﻤﺎ ُر ِو‬ ْ َ‫ْء اﻟ ﱠﺮ ُﺟﻞ ْاﻣ َﺮأَﺗَﻪُ إِذَا َﻛﺎﻧ‬
ْ ‫ َو‬، ‫ﺖ ُﺣﺒْـﻠَﻰ‬ َ ََ ٌ ْ َ َ ‫ﻓَـ َﻘﺎل أَﺑُﻮ َﺟ ْﻌ َﻔ ٍﺮ اﻟﻄﱠ َﺤﺎ ِو ﱡ‬
3) ‫س ﻓَـﻴُ َﺪ ْﻋﺜِ ُﺮﻩُ َﻋ ْﻦ ﻓَـ َﺮ ِﺳ ِﻪ‬ ِ ِ ‫ﱠ‬
َ ‫ ﻓَﺈ ﱠن اﻟْﻐَْﻴﻞ ﻳُ ْﺪ ِر ُك اﻟْ َﻔﺎ ِر‬،‫ ﻻَ ﺗَـ ْﻘﺘُـﻠُﻮا أ َْوﻻَ َد ُﻛ ْﻢ ﺳﺮا‬: ‫ ) َو َﺳﻠ َﻢ‬.
__________
(3) ‫ ( ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ أﺳﻤﺎء ﺑﻨﺖ ﻳﺰﻳﺪ ﺑﻦ اﻟﺴﻜﻦ‬211 / 4 ) ‫ " أﺧﺮﺟﻪ أﺑﻮ داود‬. . ‫ " ﻻ ﺗﻘﺘﻠﻮا أوﻻدﻛﻢ ﺳﺮا‬: ‫ ﺣﺪﻳﺚ‬.
ِ ‫اﺳﺘَ َﺪﻟﱡﻮا ﺑِﻤﺎ ور َد َﻋ ِﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ َ ﱠ ﱠ ِ ﱠ‬ ِ ‫ْء اﻟ‬ ِ ِ ِ
ُ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪ‬ َ ‫ﺎء إِﻟَﻰ َر ُﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ َ ‫ أَ ﱠن َر ُﺟﻼً َﺟ‬: ‫ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ََ َ ْ ‫ َو‬،‫ْﺤﺎﻣ ِﻞ‬ َ ‫ﻮر اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬﺎء إِﻟَﻰ ﺣﻞ َوط‬ ُ ‫ﺐ ُﺟ ْﻤ ُﻬ‬ َ ‫َوذَ َﻫ‬
ِ ‫ أُ ْﺷ ِﻔ ُﻖ َﻋﻠَﻰ وﻟ‬: ‫ﻚ ؟ ﻓَـ َﻘﺎل اﻟ ﱠﺮﺟﻞ‬
‫َﺪ َﻫﺎ‬ َ ُ َ ِ‫ ﻟِ َﻢ ﺗَـ ْﻔ َﻌﻞ َذﻟ‬: ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬ ِ ِ
َ ‫ ﻓَـ َﻘﺎل ﻟَﻪُ َر ُﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬،‫ إِﻧﱢﻲ أَ ْﻋ ِﺰل َﻋ ِﻦ ْاﻣ َﺮأَﺗﻲ‬: ‫ﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻓَـ َﻘﺎل‬،
ِ َ
1) ‫وم‬ َ ‫س َوﻻَ اﻟ ﱡﺮ‬ َ ‫ﻚ ﻓَﺎ ِر‬ َ ِ‫ﺿﺎ ﱠر ذَﻟ‬َ ‫ َﻣﺎ‬، َ‫ﻚ ﻓَﻼ‬ َ ِ‫ إِ ْن َﻛﺎ َن ﻟِ َﺬﻟ‬: ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَﻴْ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬ ِ
َ ‫ )ﻓَـ َﻘﺎل َر ُﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬.
َ ِ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ أَ ﱠن َذﻟ‬ ِ ِ ِ ‫ ﻓِﻲ َﻫ َﺬا اﻟ‬: ‫ي‬
َ‫وم ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ﻻ‬َ ‫س َواﻟ ﱡﺮ‬ ُ َ‫ﻚ إِ َذا َﻛﺎ َن ﻻَ ﻳ‬
َ ‫ﻀ ﱡﺮ ﻓَﺎ ِر‬ َ ‫ﺎر اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ‬ ِ
ُ َ‫ َوإ ْﺧﺒ‬،‫ْﺤﺒَﺎﻟَﻰ‬ َ ‫ﺎﺣﺔُ َوطْء اﻟ‬ َ َ‫ْﺤﺪﻳﺚ إِﺑ‬ َ ‫ﻗَﺎل اﻟﻄﱠ َﺤﺎ ِو ﱡ‬
‫ﻀ ﱡﺮ ﻏَﻴْـ َﺮُﻫ ْﻢ‬
ُ َ‫ ﻳ‬.
‫ﻀ ﱡﺮ‬
ُ َ‫ﻚ ﻓَﻼَ ﻳ‬ َ ِ‫ﺼﻨَـﻌُﻮ َن َذﻟ‬ْ َ‫س ﻳ‬ َ ‫وم َوﻓَﺎ ِر‬
َ ‫ت أَ ﱠن اﻟ ﱡﺮ‬ ُ ‫ﺖ أَ ْن أَﻧْـ َﻬﻰ َﻋ ِﻦ اﻟْﻐِﻴﻠَ ِﺔ َﺣﺘﱠﻰ ذَ َﻛ ْﺮ‬ ُ ‫ ﻟََﻘ ْﺪ َﻫ َﻤ ْﻤ‬: ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬ َ ‫ﻀﺎ ﺑَِﻘ ْﻮل اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ‬ ً ْ‫اﺳﺘَ َﺪﻟﱡﻮا أَﻳ‬ْ ‫َو‬
2) ‫ )أ َْوﻻَ َد ُﻫ ْﻢ‬.
‫ﻀ ﱡﺮ‬
ُ َ‫وم ﻳَـ ْﻔ َﻌﻠُﻮﻧَﻪُ ﻓَﻼَ ﻳ‬
َ ‫س َواﻟ ﱡﺮ‬ َ ‫ أ َْو َﺣﺘﱠﻰ ذَ َﻛ َﺮ أَ ﱠن ﻓَﺎ ِر‬،ُ‫ﻚ َﺣﺘﱠﻰ ﺑَـﻠَﻐَﻪ‬ َ ِ‫ﱠﻬ ِﻲ َﻋ ْﻦ َذﻟ‬ْ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ َﻫ ﱠﻢ ﺑِﺎﻟﻨـ‬ ِ ‫ﻓَِﻔﻲ َﻫ َﺬا اﻟْﺤ ِﺪ‬
َ ‫ﻳﺚ أَ ﱠن اﻟﻨﱠﺒِ ﱠﻲ‬ َ
‫ أ َْوﻻَ َد ُﻫ ْﻢ‬.
3) ‫ْﺤ ِﺎﻣﻞ‬ ِ ِ ‫ﻳﺚ اﻟﱠ ِﺬي اﺳﺘ َﺪل ﺑِ ِﻪ اﻟْ َﻘﺎﺋِﻠُﻮ َن ﺑِ َﻜﺮ‬
َ ‫اﻫﺔ َوطْء اﻟ‬ ََ َْ ُ ‫ْﺤ ِﺪ‬ َ ‫ﺎﺣﺔُ َﻣﺎ ﻗَ ْﺪ َﺣﻈََﺮﻩُ اﻟ‬َ َ‫ﻚ إِﺑ‬ َ ِ‫ ) َوﻓِﻲ َذﻟ‬.
__________
(1) 1067 / 2 ) ‫ " أﺧﺮﺟﻪ ﻣﺴﻠﻢ‬. . ‫ " إن ﻛﺎن ﻟﺬﻟﻚ ﻓﻼ‬: ‫ ) ﺣﺪﻳﺚ‬.
(2) 52‫ ﺳﺒﻖ ﺗﺨﺮﻳﺠﻪ ف‬.
(3) 280 / 5 ‫ وﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ‬،48 - 46 / 3 ‫ ﺷﺮح ﻣﻌﺎﻧﻲ اﻵﺛﺎر‬.
Menurut sebagian ulama seperti yang dikemukakan oleh Abu ja’far at-Thohaawy menghukumi
makruhnya persetubuhan dengan istri saat sedang hamil berdasarkan hadits Nabi : ”Janganlah
kalian membunuh anak kalian secara pelan-pelan, karena sesungguhnya air yang mengalir akan
menyusul sang penunggang kemudian merobohkan kudanya”. (HR.Abu Daud IV/211 riwayat dari
Asma Binti Yaziid Bin Assakn).
Namun menurut kalangan mayoritas Ulama Ahli Fiqh menyatakan halal dan bolehnya mensetubuhi
istri di saat hamil, mereka berpijak pada hadits Nabi :
1. Sesungguhnya datang seorang lelaki pada Rosulullaah shallaahu ‘alaihi wa sallam dan berkata :
”Aku menjalani ‘azl (senggama terputus) pada istriku”. ”Kenapa kau menjalaninya ?” Tanya
Rosulullah. “Aku kasihan pada anaknya” Jawab lelaki itu. Kemudian Rosulullah bersabda “Bila
karena hal tersebut (kehamilannya) sebenarnya tidak masalah, karena orang Persia dan Rum juga
tidak menyatakan bahaya”. (HR Muslim II/1067). Mengenai hadits ini At-Thohaawy berpendapat :
Hadits ini menunjukkan bolehnya menjalankan persetubuhan disaat hamil, Nabi memberitahu
orang-orang bangsa Persia dan Romawi menjalaninya dan tidak terjadi bahaya tentunya bagi
orang-orang dari bangsa lain juga tidak.
2. Pijakan yang digunakan oleh para ulama tentang bolehnya mensetubuhi istri disaat hamil juga
berupa hadits : “Sesungguhnya Aku hendak melarang ghilah, tetapi aku teringat bahwa bangsa

© 2017 www.piss-ktb.com
42 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Romawi dan Persia melakukan hal itu dan itu tidak membahayakan anak-anak mereka" (HR.
Muslim)
*Ghilah = bersetubuh dengan istri ketika hamil.
Dalam hadits ini dinyatakan bahwa Nabi hendak melarang persetubuhan saat hamil namun
kemudian beliau mendengar berita atau ingat bahwa bangsa Romawi dan Persia melakukannya
dan itu tidak membahayakan anak-anak mereka, maka kemudian persetubuhan dalam keadaan
seperti inipun tidak dilarang (selagi tidak menyakiti pasangan suami istri).
Dua hadits di atas menunjukkan diperbolehkannya persetubuhan ini sekaligus melemahkan dasar
hadits yang dipakai pijakan orang-orang yang memakruhkannya. (Syarh Ma’aani al-Aatsaar IV/46-
48, Faidh alQadiir V/280). [ AlMausuu’ah AlFiQhiyyah 31/344 ]. Wallaahu A'lamu Bis Showaab..
(Ket : Sama dengan dokumen F0053)
0198. BERSENGGAMA SAAT HAMIL 2
Tentang jima' masa hamil, penelitian para dokter pun mengatakan aman-aman saja sesuai dengan
pendapat sebagian besar ulama, tapi kalau istri sudah hamil besar 8/9 bulan, anak mau lahir suami
minta dilayani, tentu suami harus mempertimbangkan kemaslahatan istri dan bayi di perutnya.
Sama halnya diperbolehkannya persetubuhan di saat hamil adalah persetubuhan di saat istri
sedang menyusui, Nabi tidak melarangnya meski bangsa arab membencinya sebagaimana
keterangan dalam Al-Mausuu’ah Al-FiQhiyyah.
RAHASIA DI BALIK RAHASIA
‫ ﻗﺎل اﻹﻣﺎم أﺣﻤﺪ وطء اﻟﺤﺎﻣﻞ ﻳﺰﻳﺪ رﻓﻊ ﺳﻤﻊ اﻟﺠﻨﻴﻦ وﺑﺼﺮﻩ ﺛﻢ رﻓﻊ اﻷﻧﻒ ﻣﻦ وﺳﻂ اﻟﻮﺟﻪ وأﺣﺴﻦ ﺷﻜﻠﻪ وأودﻋﻪ ﺣﺎﺳﺔ اﻟﺸﻢ‬:‫ﻟﻄﻴﻔﺔ‬
‫ﻟﻴﺪرك ﺑﻪ ﻏﻨﺎء اﻟﻘﻠﺐ وﻫﻮ اﻟﻬﻮاء وﻏﺬاء اﻟﺒﺪن وﻫﻮ رواﺋﺢ اﻷﻃﻌﻤﺔ‬.
Imam Ahmad berkata : Bersetubuh saat hamil bisa menambah menguatkan pendengaran dan
penglihatan bayi, semakin menumbuhkan hidung di tengah wajahnya, membentuk indah
posturnya, menguatkan panca inderanya untuk dapat menerima sentuhan jiwa, juga dapat menjadi
penyuplay makanan bagi tubuhnya. [ Nazhah alMajaalis I/229 ].

‫ﺴ ُﺪ ﺑِ ِﻪ ِﺟ ْﺴ ُﻢ اﻟ ﱠ‬
ْ َ‫ﺼﺒِ ﱢﻲ َوﻳ‬ ِ ‫ﻚ ﻳـ َﺆدﱢي إِﻟَﻰ ﻓَﺴ‬ ِ ِ ِ
ُ‫ َوﻟ َْﻮ َﻛﺎ َن َﻫ َﺬا َﺣﻘﺎ ﻟَﻨَـ َﻬﻰ َﻋ ْﻨﻪ‬، ‫ﻒ‬
ُ ُ‫ﻀﻌ‬ ُ ‫ ﻓَـﻴَـ ْﻔ‬، ‫اء‬ ُ ِ‫ﺼﺒ‬
ً ‫ﺢ َد‬ ْ ُ‫ ﻓَـﻴ‬، ‫ﺎد اﻟﻠﱠﺒَ ِﻦ‬ َ ُ َ ‫ﻷ َ◌ﻧﱠـ ُﻬ ْﻢ َﻛﺎﻧُﻮا ﻳَـ ْﻌﺘَﻘ ُﺪو َن أَ ﱠن ذَﻟ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬
َ ‫ اﻟ ﱠﺮ ُﺳﻮل‬.
Mereka beranggapan mensetubuhi istri saat menyusui dapat mengakibatkan rusaknya air susu,
kemudian menjadi penyakit yang berakibat lemah dan rusaknya tubuh bayi, kalau ini benar niscya
Nabi melarangnya, tetapi nyatanya beliau tidak melaranganya. [ Al-Mausuu’ah AlFiQhiyyah 31/344
].

‫ﺧﺎﺻﺔ وأن اﻟﺠﻨﻴﻦ ﻳﻘﺒﻊ ﻓﻲ ﻣﻜﺎن ﺑﻌﻴﺪ ﻋﻦ ﻣﻜﺎن‬,‫ﻳﺠﻮز اﻟﺠﻤﺎع أﺛﻨﺎء اﻟﺤﻤﻞ ﻓﻠﻴﺲ ﻓﻲ ذﻟﻚ أي ﺣﺮج ﻷﻧﻪ ﻳﻮﺟﺪ ﻓﺮاغ ﻛﺎف ﻟﻠﺠﻨﻴﻦ‬
‫ اﻻﺗﺼﺎل اﻟﺠﻨﺴﻲ‬,
‫وﻣﻦ ﺟﻬﺔ أﺧﺮى ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺰوج أن ﻳﺠﺎﻣﻊ زوﺟﺘﻪ وﻟﻮ ﻗﺒﻞ وﺿﻌﻬﺎ‬.‫واﻷﻓﻀﻞ ﻟﻠﻤﺮأة اﻟﺤﺎﻣﻞ أن ﺗﻜﻮن ﺧﻼل اﻟﺠﻤﺎع راﻗﺪة ﻋﻠﻰ ﻇﻬﺮﻫﺎ‬
‫ﻟﺤﻤﻠﻬﺎ ﻣﺒﺎﺷﺮة أو ﻗﺒﻞ اﻟﻮﺿﻊ ﺑﻴﻮم أو ﻳﻮﻣﻴﻦ‬.
‫وﻟﻜﻦ ﻻ ﻳﻨﺼﺢ اﺑﺪآ ﺑﺎﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ اﻟﺸﻬﺮﻳﻦ اﻷﺧﻴﺮﻳﻦ ﺑﺴﺒﺐ‬:
1-‫إﻣﻜﺎﻧﻴﺔ اﻟﺘﺴﺒﺐ ﺑﺎﻻﻟﺘﻬﺎﺑﺎت وأﻣﺮاض اﻟﻤﻬﺒﻞ‬.

www.islamuna.info
KELUARGA 43

2-‫اﻟﻮﻻدة اﻟﻤﺒﻜﺮة‬.
3-‫ﺣﺪوث ﺗﻘﻠﺼﺎت رﺣﻤﻴﺔ ﺗﺆﺛﺮ ﻋﻠﻰ اﻟﺠﻨﻴﻦ وﻋﻠﻰ اﻟﺤﻤﻞ ﺑﺸﻜﻞ ﻋﺎم‬
4-‫ﻫﻨﺎﻟﻚ إﺣﺘﻤﺎﻟﻴﺔ ﺑﺄن ﻳﻘﻮم اﻟﺰوج ﺑﺎﻟﻀﻐﻂ ﻋﻠﻰ اﻟﺒﻄﻦ وﻫﺬا ﻣﻀﺮ ﺟﺪآ‬.
5-‫ﻫﻨﺎﻟﻚ إﺣﺘﻤﺎﻟﻴﺔ ﺑﺄن ﻳﻘﻮم اﻟﺰوج ﺑﺎﻹﻳﻼج اﻟﻌﻤﻴﻖ وﻫﺬا أﻳﻀﺂ ﺧﻄﻴﺮ‬.
6-‫) إﺣﺘﻤﺎﻟﻴﺔ ﺗﻤﺰق اﻟﻐﺸﺎء اﻷﻣﻴﻨﻮﺳﻲ ) ﻣﺎء اﻟﺮأس‬.
7-‫ إﺣﺘﻤﺎﻟﻴﺔ اﻟﻨﺰﻳﻒ اﻟﻤﻬﺒﻠﻲ‬.
8-‫ وﺑﺬﻟﻚ ﺗﺰﻳﺪ ﺿﺮﺑﺎت اﻟﻘﻠﺐ ﻋﻨﺪ اﻟﻄﻔﻞ‬، ‫ ﻣﻦ اﻟﻤﻤﻜﻦ ﺑﺄن ﺗﺴﺒﺐ ﻫﺰة اﻟﺠﻤﺎع أﺛﺮآ ﻓﻲ ﺿﻐﻂ اﻟﺮﺣﻢ‬.
Boleh melakukan persetubuhan di saat hamil, tidak ada bahaya sama sekali karena masih tersisa
ruang kosong buat janin, keberadaan janin masih berada di tempat yang jauh dari pertemuan jinsi
(ngga khawatir kesonggrak.. Hehe). Yang lebih utama ditengah persetubuhannya, wanita hamil
tidur berbaring pada punggungnya. Sebenarnya tidak ada pelarangan khusus mensetubuhi istrinya
meskipun saat menghadapi masa kelahirannya selang sehari atau dua hari. Tetapi saat 2 bulan
terakhir masa kelahirannya tidak di anjurkan mensetubuhinya, mangkanya mesti berhati-hati
karena di khawatirkan terjadinya beberapa kemungkinan :
1. Terjadinya rasa sakit di liang peranakan (rahim/vagina)
2. Kelahiran premature
3. Terjadinya penyusutan liang rahim yang berdampak pada janin dan ibu hamil
4. Di khatirkan sekali saat persetubuhan suami menghimpit perut istrinya, ini bahaya sekali.
5. Dikhatirkan sekali saat persetubuhan suami memaksakan memasukkan Mr. P. terlalu dalam,
ini juga mengkhawatirkan sekali.
6. Dan beberapa kemungkinan-kemungkinan lain (selak jumatan,, hehehehe..)
http://www.6abib.com/a-310.htm
Bersenggama di saat hamil memang dapat berfaedah langsung pada diri janin seperti yang
dinyatakan oleh Rosulullah shallallaahu alaihi wa sallam :
"‫"ان ﻗﻮة ﺳﻤﻊ اﻟﺠﻨﻴﻦ وﺑﺼﺮﻩ وﺷﻌﺮﻩ ﺑﻤﺎء اﻟﻮاﻃﻰء‬
“Sesungguhnya kuatnya pendengaran, penglihatan dan rambut seorang janin dengan air
senggama”. [al-Mabsuuth li As-sarakhsy X/36].
JENIS KELAMIN JANIN

‫ﻗﺎل اﻟﻘﺎﺿﻲ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ اﻟﻌﺮﺑﻲ إذا ﺧﺮج ﻣﺎء اﻟﺮﺟﻞ أوﻻ وﻛﺎن أﻛﺜﺮ ﻛﺎن اﻟﻮﻟﺪ ذﻛﺮا ﺑﺤﻜﻢ اﻟﺴﺒﻖ وﻳﺸﺒﻪ أﻋﻤﺎﻣﻪ ﺑﺤﻜﻢ اﻟﻜﺜﺮة وإن‬
‫ﺧﺮج ﻣﺎء اﻟﻤﺮأة أوﻻ وﻛﺎن أﻛﺜﺮ ﻛﺎن اﻟﻮﻟﺪ أﻧﺜﻰ ﺑﺤﻜﻢ اﻟﺴﺒﻖ وﻳﺸﺒﻪ أﺧﻮاﻟﻪ ﺑﺤﻜﻢ اﻟﻜﺜﺮة وإن ﺧﺮج ﻣﺎء اﻟﺮﺟﻞ أوﻻ وﻟﻜﻦ ﻛﺎن ﻣﺎء‬
‫اﻟﻤﺮأة أﻛﺜﺮ ﻛﺎن اﻟﻮﻟﺪ ذﻛﺮا ﻟﻠﺴﺒﻖ وﻳﺸﺒﻪ أﺧﻮاﻟﻪ ﻟﻜﺜﺮة ﻣﺎء اﻟﻤﺮأة وإن ﺧﺮج ﻣﺎء اﻟﻤﺮأة أوﻻ وﻟﻜﻦ ﻣﺎء اﻟﺮﺟﻞ أﻛﺜﺮ ﻛﺎن أﻧﺜﻰ ﻟﺴﺒﻖ ﻣﺎء‬
‫اﻟﻤﺮأة وﺗﺸﺒﻪ أﻋﻤﺎﻣﻬﺎ ﻟﻜﺜﺮة ﻣﺎء اﻟﺮﺟﻞ‬...
Berkata alQaadhi Abu Bakar bin ‘Araby : Bila sperma suami keluar terlebih dahulu dan lebih
banyak, anaknya (insya Allah) laki-laki dan menyerupai terhadap sifat-sifat ibunya karena
banyaknya spermanya yang keluar,
Bila sperma istri keluar terlebih dahulu dan lebih banyak, anaknya (insya Allah) perempuan dan
menyerupai sifat-sifat ayahnya karena banyaknya spermanya yang keluar,
Bila sperma suami keluar terlebih dahulu namun sperma istri lebih banyak keluar, anaknya (insya

© 2017 www.piss-ktb.com
44 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Allah) laki-laki dan menyerupai sifat-sifatnya karena banyaknya sperma istri yang keluar,
Bila sperma istri keluar terlebih dahulu namun sperma suami lebih banyak keluar, anaknya (insya
Allah) laki-laki dan menyerupai sifat-sifat keibuannya karena banyaknya sperma suami yang
keluar. [ Nazhah alMajaalis I/229 ].
Untuk menentukan jenis kelamin yang kita kehendaki tentu melalui permohonan/doa kepada Allah
swt, sebagai ikhtiar kita bisa mencoba tips berikut : konon sebagian orang mempercayai jika yang
kita meinginkan anak laki-laki :
1. Ketika mau melakukan jimak hendaknya suami naik dari sisi kanan dan turun kesebelah kiri
sang istri.
2. usahakan sebisa mungkin sperma jatuh/masuk di sisi kanan perut sang istri.
Jika menginginkan anak perempuan :
1. si suami naik dari sisi kiri dan turun kesebelah kanan tubuh istrinya.
2. usahakan sebisa mungkin seperma jatuh/masuk ke sisi kiri perut sang istri.
Bagi yang sudah berkeluarga silahkan untuk mencoba meski belum ada penelitian secara medis
namun secara praktek (temasuk pen) sudah banyak yang berhasil.
Musyawirin : Masaji Antoro, Kang Asnan Nano, Muhyiddin Aziz, Asnan Nano, Uus Hasanah,
Ning Khuryati Cømè ßãçk, Aisyah InsyAllah SYAHIDAH, Nur Hafizah
0249. WAKTU TERBAIK BERCINTA
PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Waktu yang paling baik (maaf) bersenggama itu kapan yaa ? [Ita Lutfia].
JAWABAN :
Wa`alaikum Salam.Syekh Muallif menjelaskan, bahwa senggama dapat dilakukan setiap saat, baik
siang maupun malam, kecuali pada waktu yang nanti akan dijelaskan, sebagaimana petunjuk yang
terdapat dalam Al-Quran yaitu firman Allah Swt.: "Istri-istri kalian adalah (seperti) tempat tanah
kalian bercocok tanam, maka datangilah tanah tempat bercocok tanam kalian itu bagaimana saja
kalian kehendaki" (Qs. Al-Baqarah: 223)
Maksudnya, kapan saja kalian mau, baik siang maupun malam menurut beberapa tafsir atas ayat
diatas. Ayat ini jugalah yang dimaksudkan oleh kata-kata Muallif, seperti penjelasan pada surat An-
Nisa', akan tetapi, bersenggama pada permulaan malam lebih utama. Oleh karena itu Syekh
penazham mengingatkan dalam bait berikut ini : "Namun senggama diawal malam lebih utama,
ambillah pelajaran ini, Pendapat lain mengatakan sebaliknya, maka yang awal itulah yang
dipilih".
Al-Imam Abu Abdullah bin Al-Hajji didalam kitab Al-Madkhal mengatakan, bahwa dipersilahkan
memilih dalam melakukan senggama, baik diawal atau akhir malam. Akan tetapi, diawal malam
lebih utama, sebab, waktu untuk mandi jinabat masih panjang dan cukup. Lain halnya kalau
senggama dilakukan diakhir malam, terkadang waktu untuk mandi sangat sempit dan berjamaah
shalat subuh terpaksa harus tertinggal, atau bahkan mengerjakan shalat subuh sudah keluar dari
waktu yang utama, yaitu shalat diawal waktu.
Disamping itu, senggama diakhir malam sudah barang tentu dilakukan sesudah tidur, dan bau
mulut pun sudah berubah tidak enak, sehingga dikhawatirkan akan mendatangkan rasa jijik dan
berkurangnya gairah untuk memadu cinta kasih. Akibatnya, senggama dilakukan hanya bertujuan

www.islamuna.info
KELUARGA 45

senggama, lain tidak. Padahal maksud dan tujuan senggama tidaklah demikian, yaitu untuk
menanamkan rasa ulfah dan mahabbah, rasa damai dan cinta, serta saling mengasihi sebagai buah
asmara yang tertanam didalam lubuk hati suami istri.
Pendapat tersebut ditentang oleh Imam Al-Ghazali. Beliau berpendapat, bahwa senggama yang
dilakukan pada awal malam adalah makruh, karena orang (sesudah bersenggama) akan tidur
dalam keadaan tidak suci.
Selanjutnya Syekh Muallif menjelaskan beberapa malam, dimana disunahkan didalamnya
melakukan senggama, sebagaimana diuraikan pada bait nazham berikut ini: "Senggama dimalam
Jumat dan Senin benar-benar di sunahkan, karena keutamaan malam itu tidak diragukan."
Syekh Muallif menjelaskan, bahwa disunahkan bersenggama pada malam Jumat. Karena malam
Jumat adalah malam yang paling utama diantara malam-malam lainya. Ini juga yang dimaksudkan
Syekh penazham: bi lailatil ghuruubi dengan menetapkan salah satu takwil hadits berikut ini : "Allah
Swt. memberi rahmat kepada orang yang karena dirinya orang lain melakukan mandi dan ia sendiri
melakukannya"
Syekh Suyuti mengatakan, bahwa hadits tersebut dikuatkan oleh hadits dari Abu Hurairah berikut ini
: "Apakah seseorang diantara kalian tidak mampu bersenggama bersama istrinya pada setiap hari
Jumat? Sebab, baginya mendapat dua macam pahala, pahala dia melakukan mandi dan pahala
istrinya juga melakukan mandi." (HR. Baihaqi).
Bersenggama itu disunahkan lebih banyak dilakukan dari pada hari-hari dan waktu yang telah
disebutkan diatas. Hal itu dijelaskan oleh Syekh Muallif melalui nazhamnya berikut ini : "Senggama
dilakukan setelah tubuh terangsang, hai pemuda, tubuh terasa ringan dan tidak sedang
dilanda kesusahan."
Syekh penazham menjelaskan, bahwa termasuk kedalam tata krama bersenggama adalah
senggama dilakukan setelah melakukan pendahuluan, misalnya bermain cinta, mencium pipi, tetek,
perut, leher, dada, atau anggota tubuh lainnya, sehingga pendahuluan ini mampu membangkitkan
nafsu dan membuatnya siap untuk memasuki pintu senggama yang sudah terbuka lebar dan siap
menerima kenikmatan apapun yang bakal timbul. Hal ini dilakukan karena ada sabda Nabi Saw.:
"Janganlah salah seorang diantara kalian (bersenggama) dengan istrinya, seperti halnya hewan
ternak. Sebaiknya antara keduanya menggunakan perantara. Ditanyakan, 'Apakah yang dimaksud
dengan perantara itu?' Nabi Saw. menjawab,'Yakni ciuman dan rayuan."
Diantara tata krama senggama lainya adalah bersenggama dilakukan setelah perut terasa ringan
dan tubuh benar-benar segar. Karena senggama dalam keadaan perut kenyang akan dapat
menimbulkan rasa sakit, mengundang penyakit tulang, dan lain-lain. Oleh karena itu, bagi orang
yang selalu menjaga kesehatan hal-hal seperti itu sebaiknya dihindari.
Dikatakan, bahwa ada tiga perkara yang terkadang dapat mematikan seseorang, yaitu:
1. Bersetubuh dalam keadaan lapar.
2. Bersetubuh dalam keadaan sangat kenyang.
3. Bersetubuh setelah makan ikan dendeng kering.
Kata-kata Syekh penazham diatas diathafkan pada lafazh al-a'dhaa-u, yang berarti ringannya rasa
susah, maksudnya, kesusahan tidak sedang melanda dirinya. Oleh karena itu sebenarnya susunan
kata tersebut (ringannya rasa susah) tidak diperlukan lagi, karena ada kata-kata penazham:
"Setelah tubuh terasa ringan". Jadi seolah-olah susunan kata tersebut hanya untuk

© 2017 www.piss-ktb.com
46 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

menyempurnakan bait nazham. [ Qurratul Uyun, Syarah Nazham Ibnu Yamun ]. -Mbah Jenggot-
0455. ETIKA BERSENGGAMA DALAM ISLAM FULL
Oleh Masaji Antoro
Dalam menjalani hubungan ‘intim’ antara suami istri, islam mengajarkan berbagai macam etika
yang telah diatur berdasarkan hadits Nabi, di antaranya :
§ Disunahkan membaca BASMALAH sebelum menjalani senggama kemudian membaca “QUL
HUWA ALLAAHU AHAD” dilanjutkan dengan membaca takbir (ALLAAHU AKBAR), tahlil (LAA
ILAAHA ILLALLAAH) dan disunahkan meskipun tidak sedang mengharapkan keturunan dari
persenggamaannya untuk berdoa :
‫ وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬،‫ إن ﻛﻨﺖ ﻗﺪرت أن ﺗﺨﺮج ذﻟﻚ ﻣﻦ ﺻﻠﺒﻲ « » اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﱢﺒﻨﻲ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬،‫ اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻠﻬﺎ ذرﻳﺔ ﻃﻴﺒﺔ‬،‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ‬
‫ﻣﺎرزﻗﺘﻨﻲ‬
BISMILLAAHIL ’ALIYYIL ‘AZHIIM, ALLAAHUMA IJ’ALHAA DZURRIYYATAN THOYYIBATAN IN KUNTA
QADDARTA AN TAKHRUJA DZAALIKA MIN SHULBII, ALLAAHUMMA JANNIBNII AS-SYAITHAANA WA
JANNIBIS SYAITHAANA MAA ROZAQTANII
“Dengan menyebut nama Allah yang agung, Ya Allah, jadikanlah ia anak yang baik bila Engkau
takdirkan ia lahir dari keturunanku, jauhkanlah aku dari syaitan dan jauhkanlah syaitan dari anak
yang akan Engkau karuniakan kepadaku.” (HR. Abu Daud).
§ Berpaling dari arah kiblat, jangan menghadap kiblat saat menjalani senggama sebagai bentuk
penghormatan pada kiblat.
§ Memakai penutup, jangan melakukan persenggamaan dengan telanjang bulat karena ini
hukumnya makruh sepert sabda Rasulullah shallallaahu ‘alaihi wa salam “Bila salah seorang
diantara kalian hendak mendatangi istrinya, pakailah penutup dan janganlah kalian berdua
telanjang seperti telanjangnya keledai” (HR. Ibn Maajah Nail al-Authaar VI/194).
§ Diawali dengan cumbuan, sentuhan dan ciuman.
§ Saat seorang suami telah mencapai orgasme, jangan berlalu begitu saja, hantarkan secara
perlahan-lahan istrinya dalam mencapai orgasme karena tak jarang pencapaian klimaks seorang
wanita datangnya cenderung belakangan.
§ Dimakruhkan terlalu banyak pembicaraan saat melakukan senggama.
§ Bila tanpa adanya ‘udzur (halangan), jangan biarkan empat malam sekali berlalu tanpa hubungan
badan.
§ Saat istri tengah datang bulan, sementara keinginan berhubungan tak dapat tertahankan, untuk
menghindari keharaman sebaiknya istri memakai kain penutup pada anggota tubuh antara pusar
dan lutut saat mencumbuinya.
§ Bagi yang menginginkan mengulangi senggama untuk yang kesekian kalinya sebaiknya terlebih
dahulu dicuci kelaminnya, karena hal ini dapat menambah gairah dan dapat menjaga kebersihan.
§ Tidak ada anjuran khusus menjalani senggama dimalam-malam tertentu seperti malam senin
atau jumah namun sebagian ulama ada yang mensunahkan menjalaninya dimalam jumah.
§ Disunahkan bagi seorang suami di malam pengantin saat berkeinginan menjalani
persenggamaan terlebih dahulu memegang rambut depan (ubun-ubun) istrinya sambil berdoa :
‫ وأﻋﻮذ ﺑﻚ ﻣﻦ ﺷﺮﻫﺎ وﺷﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬،‫اﻟﻠﻬﻢ إﻧﻲ أﺳﺄﻟﻚ ﻣﻦ ﺧﻴﺮﻫﺎ وﺧﻴﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬
Allahumma inni as-aluka min khairihaa wa khairi ma jabaltuhaa 'alaiih, wa a'uudzubika min
syarrihaa wa syarri maa jabaltuhaa 'alaiih.

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪47‬‬

‫‪“Ya Allah sesungguhnya aku memohon kepada mu kebaikannya (isteri) dan kebaikan apa yang‬‬
‫‪saya ambil dari padanya, serta aku berlindung kepadaMu dari kejahatannya dan kejahatan apa‬‬
‫‪yang aku ambil daripadanya" (HR. Ibn Majah dan Abu Dawud dari Umar Bin Syu’aib dari ayahnya‬‬
‫‪dari kakeknya, Nail al-Authaar VI/189).‬‬
‫‪Referensi : Al-Mughni VII/25, Ihyaa’ ‘Uluumiddiin II/46, Kisyaf alQana’ V/216, Mukhtashar Minhaj‬‬
‫‪alQaashidiin hal. 73, Fath al-Mu’iin hal. 107, al-Adzkaar li an-Nawaawi hal. 159 dan Nail al-Authaar‬‬
‫‪VI/194. [ Al-Fiqh al-Islaam IV/194-195 ]. Wallaahu A’lamu Bis Showaab.‬‬
‫‪ :‬آداب اﻟﺠﻤﺎع‬
‫‪[،‬ﻟﻠﺠﻤﺎع آداب ﻛﺜﻴﺮة ﺛﺎﺑﺘﺔ ﻓﻲ اﻟﺴﻨﺔ اﻟﻨﺒﻮﻳﺔ ﻣﻨﻬﺎ ﻣﺎﻳﺄﺗﻲ )‪ : (1‬ﺗﺴﺘﺤﺐ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﻗﺒﻠﻪ‪ ،‬وﻳﻘﺮأ } ﻗﻞ ﻫﻮ اﷲ أﺣﺪ { ]اﻹﺧﻼص‪1/112:‬‬
‫وﻳﻜﺒﺮ ‪ ،‬وﻳﻬﻠﻞ‪ ،‬وﻳﻘﻮل وﻟﻮ ﻣﻊ اﻟﻴﺄس ﻋﻦ اﻟﻮﻟﺪ‪ » :‬ﺑﺎﺳﻢ اﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ‪ ،‬اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻠﻬﺎ ذرﻳﺔ ﻃﻴﺒﺔ‪ ،‬إن ﻛﻨﺖ ﻗﺪرت أن ﺗﺨﺮج ذﻟﻚ ﻣﻦ‬
‫ﺻﻠﺒﻲ « » اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﱢﺒﻨﻲ اﻟﺸﻴﻄﺎن‪ ،‬وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻣﺎرزﻗﺘﻨﻲ « رواﻩ أﺑﻮ داود‪ .‬وﻳﻨﺤﺮف ﻋﻦ اﻟﻘﺒﻠﺔ‪ ،‬وﻻﻳﺴﺘﻘﺒﻞ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﺑﺎﻟﻮﻗﺎع‪ ،‬إﻛﺮاﻣﺎً‬
‫ﻟﻠﻘﺒﻠﺔ‪ .‬وأن ﻳﺘﻐﻄﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻫﻮ وأﻫﻠﻪ ﺑﻐﻄﺎء‪ ،‬وأﻻ ﻳﻜﻮﻧﺎ ﻣﺘﺠﺮدﻳﻦ )‪ (2‬ﻓﺬﻟﻚ ﻣﻜﺮوﻩ ﻛﻤﺎ ﺳﻴﺄﺗﻲ‪.‬وأن ﻳﺒﺪأ ﺑﺎﻟﻤﻼﻋﺒﺔ واﻟﻀﻢ واﻟﺘﻘﺒﻴﻞ‪ .‬وإذا‬
‫ﻗﻀﻰ وﻃﺮﻩ‪ ،‬ﻓﻠﻴﺘﻤﻬﻞ ﻟﺘﻘﻀﻲ وﻃﺮﻫﺎ ‪ ،‬ﻓﺈن إﻧﺰاﻟﻬﺎ رﺑﻤﺎ ﺗﺄﺧﺮ‪ .‬وﻳﻜﺮﻩ اﻹﻛﺜﺎر ﻣﻦ اﻟﻜﻼم ﺣﺎل اﻟﺠﻤﺎع‪ ،‬وﻻﻳﺨﻠﻴﻬﺎ ﻋﻦ اﻟﺠﻤﺎع ﻛﻞ أرﺑﻊ ﻟﻴﺎل‬
‫‪.‬ﻣﺮة ﺑﻼ ﻋﺬر‪ .‬وﺗﺄﺗﺰر اﻟﺤﺎﺋﺾ ﺑﺈزار ﻣﺎﺑﻴﻦ اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ إذا أراد اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع ﺑﻬﺎ‬
‫اﻟﻤﻐﻨﻲ‪ ،25/7 :‬إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ‪ 46/2 :‬وﻣﺎﺑﻌﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع‪ 216/5 :‬وﻣﺎﺑﻌﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻣﻨﻬﺎج اﻟﻘﺎﺻﺪﻳﻦ‪ :‬ص‪ ،73‬ﻓﺘﺢ )‪(1‬‬
‫‪.‬اﻟﻤﻌﻴﻦ‪ :‬ص ‪،107‬اﻷذﻛﺎر ﻟﻠﻨﻮوي‪ :‬ص ‪ ،159‬ﻧﻴﻞ اﻷوﻃﺎر‪194/6 :‬‬
‫اﻟﻌ ْﻴﺮﻳﻦ « أي اﻟﺤﻤﺎرﻳﻦ ) ﻧﻴﻞ )‪(2‬‬
‫ﺴﻠﻤﻲ‪ » :‬إذا أﺗﻰ أﺣﺪﻛﻢ أﻫﻠﻪ‪ ،‬ﻓﻠﻴﺴﺘﺘﺮ‪ ،‬وﻻﻳﺘﺠﺮدا ﺗﺠﺮد َ‬
‫روى اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ ﺣﺪﻳﺜﺎً ﻋﻦ ﻋﺘﺒﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟ ﱡ‬
‫‪).‬اﻷوﻃﺎر‪194/6 :‬‬
‫وﻣﻦ أراد أن ﻳﺠﺎﻣﻊ ﻣﺮة ﺛﺎﻧﻴﺔ‪ ،‬ﻓﻠﻴﻐﺴﻞ ﻓﺮﺟﻪ‪ ،‬وﻳﺘﻮﺿﺄ؛ ﻷن اﻟﻮﺿﻮء ﻳﺰﻳﺪ ﻧﺸﺎﻃﺎً وﻧﻈﺎﻓﺔ‪ .‬وﻟﻴﺲ ﻓﻲ اﻟﺴﻨﺔ اﺳﺘﺤﺒﺎب اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ ﻟﻴﺎل ﻣﻌﻴﻨﺔ‬
‫ﻛﺎﻻﺛﻨﻴﻦ أو اﻟﺠﻤﻌﺔ‪ ،‬وﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻣﻦ اﺳﺘﺤﺐ اﻟﺠﻤﺎع ﻳﻮم اﻟﺠﻤﻌﺔ…‪.‬وﻳﺴﺘﺤﺐ ﻓﻲ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺰﻓﺎف ﻗﺒﻞ اﻟﺠﻤﺎع أن ﻳﺄﺧﺬ اﻟﺮﺟﻞ ﺑﻨﺎﺻﻴﺔ‬
‫‪) .‬اﻟﻤﺮأة وﻳﻘﻮل‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ إﻧﻲ أﺳﺄﻟﻚ ﻣﻦ ﺧﻴﺮﻫﺎ وﺧﻴﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ‪ ،‬وأﻋﻮذ ﺑﻚ ﻣﻦ ﺷﺮﻫﺎ وﺷﺮ ﻣﺎ ﺟﺒﻠﺘﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ« )‪1‬‬
‫‪).‬ﺛﺒﺖ ذﻟﻚ ﺑﺤﺪﻳﺚ رواﻩ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ وأﺑﻮ داود ﻋﻦ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﺷﻌﻴﺐ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻋﻦ ﺟﺪﻩ )ﻧﻴﻞ اﻷوﻃﺎر‪(1) 189/6 :‬‬

‫‪Dalam Islam Semua Ada Etikanya‬‬


‫‪Dari bangun hingga tidur, ajarannya oleh islam telah diatur...Coba ini masalah ajaran nabi tentang‬‬
‫‪menghindari bahaya saat kita tidur‬‬
‫)اﻟﺮواﻳﺎت اﻟﺘﻲ ذﻛﺮت ﻋﻠﺔ إﻃﻔﺎء اﻟﻤﺼﺎﺑﻴﺢ ﻋﻨﺪ اﻟﻨﻮم )اﻟﺨﻮف ﻣﻦ اﻟﻨﺎر(‬
‫‪:‬اﻟﺮواﻳﺔ اﻷوﻟﻲ‬
‫ِ ِ‬ ‫ﺎل )ﻻ ﺗَـﺘْﺮﻛﻮا اﻟﻨ ِ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَﻴْ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻗَ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻴﻦ‬
‫ﱠﺎر ﻓﻲ ﺑُـﻴُﻮﺗ ُﻜ ْﻢ ﺣ َ‬
‫َ‬ ‫ي ﻋَ ْﻦ َﺳﺎﻟ ٍﻢ ﻋَ ْﻦ أَﺑِﻴﻪ ﻋَ ْﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ َ‬
‫َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ أَﺑُﻮ ﻧـُﻌَﻴْ ٍﻢ َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ اﺑْ ُﻦ ﻋُﻴَـﻴْـﻨَﺔَ ﻋَ ْﻦ اﻟ ﱡﺰْﻫ ِﺮ ﱢ‬
‫ﺎﻣﻮن( ﻣﺘﻔﻖ ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫‪.‬ﺗَـﻨَ ُ‬
‫)‪”Janganlah kalian meninggalkan api di rumah kalian saat kalian tidur” (HR. Mutafaq ‘alaih‬‬
‫‪:‬اﻟﺮواﻳﺔ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ‬
‫ﺖ ﺑِﺎﻟ َْﻤ ِﺪﻳﻨَ ِﺔ‬
‫)اﺣﺘَـ َﺮ َق ﺑَـﻴْ ٌ‬ ‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻨْﻪُ ﻗَ َ‬ ‫ﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ ﻣﺤ ﱠﻤ ُﺪ ﺑْﻦ اﻟْﻌ َﻼ ِء ﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ أَﺑﻮ أُﺳﺎﻣﺔَ ﻋَﻦ ﺑـﺮﻳْ ِﺪ ﺑْ ِﻦ ﻋَﺒْ ِﺪ اﻟﻠﱠ ِﻪ ﻋَﻦ أَﺑِﻲ ﺑـﺮ َدةَ ﻋَﻦ أَﺑِﻲ ﻣﻮﺳﻰ ر ِ‬
‫ﺎل ْ‬ ‫ُ َ َ‬ ‫ْ ُْ ْ‬ ‫ُ َ َ ْ َُ‬ ‫َ َُ ُ َ َ‬
‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِِ ِ‬
‫ﻮﻫﺎ َﻋ ْﻨ ُﻜﻢ( رواﻩ‬ ‫ﱠﺎر إِﻧﱠ َﻤﺎ ﻫ َﻲ َﻋ ُﺪ ﱞو ﻟَ ُﻜ ْﻢ ﻓَِﺈذَا ﻧِ ْﻤﺘُ ْﻢ ﻓَﺄَﻃ ِْﻔﺌُ َ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻗَ َ‬
‫ﺎل إِ ﱠن َﻫﺬﻩ اﻟﻨ َ‬
‫ﱢث ﺑِ َ ِ‬
‫ﺸﺄْﻧ ِﻬ ْﻢ اﻟﻨﱠﺒِ ﱡﻲ َ‬ ‫َﻋﻠَﻰ أ َْﻫﻠﻪ ﻣ ْﻦ اﻟﻠﱠْﻴ ِﻞ ﻓَ ُ‬
‫ﺤﺪ َ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


48 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫اﻟﺒﺨﺎري‬.
Sebuah rumah dimadinah terbakar kemudian beritanya diceritakan pada Rasulullah shallallaahu
‘alaihi wa sallam, beliau bersabda “Sungguh api bias menjadi musuh kalian, saat kalian tidur
padamkan ia terlebih dulu dari kalian” (HR. Bukhari)
‫اﻟﺮواﻳﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ‬:
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬ ِ ُ ‫ﺎل رﺳ‬ ِ ‫ﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ ﻗُـﺘَـﻴﺒﺔُ ﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ ﺣ ﱠﻤﺎ ٌد َﻋﻦ َﻛﺜِﻴ ٍﺮ ُﻫﻮ اﺑﻦ ِﺷ ْﻨ ِﻈﻴ ٍﺮ َﻋﻦ َﻋﻄَ ٍﺎء َﻋﻦ ﺟﺎﺑِ ِﺮ ﺑ ِﻦ َﻋﺒ ِﺪ اﻟﻠﱠ ِﻪ ر‬
َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ ُ َ َ َ‫ﺎل ﻗ‬َ َ‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻨْـ ُﻬ َﻤﺎ ﻗ‬ َ ْ ْ َ ْ ْ ُْ َ ْ َ َ َْ َ
‫ﺖ أ َْﻫ َﻞ اﻟْﺒَـ ْﻴﺖ( رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري‬
ْ َ‫َﺣ َﺮﻗ‬ ِ ْ ‫َﺟﻴ ُﻔﻮا ْاﻷَﺑـﻮاب وأَﻃ ِْﻔﺌُﻮا اﻟْﻤﺼﺎﺑِﻴﺢ ﻓَِﺈ ﱠن اﻟْ ُﻔﻮﻳ ِﺴ َﻘﺔَ رﺑﱠﻤﺎ ﺟ ﱠﺮ‬ ِ ‫)ﺧ ﱢﻤﺮوا ْاﻵﻧِﻴﺔَ وأ‬ ‫ﱠ‬
ْ ‫ت اﻟْ َﻔﺘﻴﻠَﺔَ ﻓَﺄ‬ َ َ ُ َْ َ َ َ َ َ َْ َ َ ُ َ ‫و َﺳﻠ َﻢ‬. َ
“Tutuplah bejana-bejana, tutuplah pintu-pintu, padamkan lampu-lampu karena seekor tikus dapat
melewati sumbu lampu dan membakar seluruh penghuni rumah” (HR. Bukhori)
Dan masih banyak riwayat lagi tentang ANJURAN MEMATIKAN LAMPU SEBELUM TIDUR

Obat Kuat Bersenggama


Untuk lebih membahagiakan suami istri adakah obat / makanan / minuman / doa biar greeng /
nambah HOT gitu loh..hehehe?
‫ﺗﺪﻟﻴﻚ اﻟﻌﻀﻮ اﻟﺬﻛﺮى ﺑﺰﻳﺖ اﻟﺰﻳﺘﺰن وﻋﺴﻞ اﻟﻨﺤﻞ اﻟﻄﺒﻴﻌﻰ ﻳﻌﻤﻞ ﻋﻠﻰ زﻳﺎدﻩ ﻗﻮة اﻻﻧﺘﺼﺎب‬
"Mengurut Mr. P, memakai minyak zait zaitun dan madu lebah konon dapat menambah ketahanan
ereksi". Tapi yang terpenting dari kesemua itu tentunya menjaga vitalitas, kebugaran dan dapat
mengontrol kestabilan pikiran..... Koyok Dr. Boyke,, Hehe
Telanjang Saat Bersetubuh
Saat bersetubuh sunnah keduanya memakai kain penutup, boleh apa saja yang penting jangan
kelihatan telanjang, bisa pakai selimut, bila ngga punya selimut ya terpaksa pakai pakaian yang
dikenakan, berikut sedikit uraian hadits diatas menurut Syekh Abd Ro'uf alMunaawi
(‫إذا أﺗﻰ أﺣﺪﻛﻢ أﻫﻠﻪ( أي أراد ﺟﻤﺎع ﺣﻠﻴﻠﺘﻪ )ﻓﻠﻴﺴﺘﺘﺮ( أي ﻓﻠﻴﺘﻐﻂ ﻫﻮ وإﻳﺎﻫﺎ ﺑﺜﻮب ﻳﺴﺘﺮﻫﻤﺎ ﻧﺪﺑﺎ وﺧﺎﻃﺒﻪ ﺑﺎﻟﺴﺘﺮ دوﻧﻬﺎ ﻷﻧﻪ ﻳﻌﻠﻮﻫﺎ وإذا‬
‫اﺳﺘﺘﺮ اﻷﻋﻠﻰ اﺳﺘﺘﺮ اﻷﺳﻔﻞ )وﻻ ﻳﺘﺠﺮدان( ﺧﺒﺮ ﺑﻤﻌﻨﻰ اﻟﻨﻬﻲ أي ﻳﻨﺰﻋﺎن اﻟﺜﻴﺎب ﻋﻦ ﻋﻮرﺗﻴﻬﻤﺎ ﻓﻴﺼﻴﺮان ﻣﺘﺠﺮدﻳﻦ ﻋﻤﺎ ﻳﺴﺘﺮﻫﻤﺎ )ﺗﺠﺮد‬
‫اﻟﻌﻴﺮﻳﻦ( ﺗﺸﺒﻴﻪ ﺣﺬﻓﺖ أداﺗﻪ وﻫﻮ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻌﻴﻦ ﺗﺜﻨﻴﺔ ﻋﻴﺮ وﻫﻮ اﻟﺤﻤﺎر اﻷﻫﻠﻲ وﻏﻠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻮﺣﺸﻲ وذﻟﻚ ﺣﻴﺎء ﻣﻦ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ وأدﺑﺎ ﻣﻊ‬
‫اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ وﺣﺬرا ﻣﻦ ﺣﻀﻮر اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻓﺈن ﻓﻌﻞ أﺣﺪﻫﻤﺎ ذﻟﻚ ﻛﺮﻩ ﺗﻨﺰﻳﻬﺎ ﻻ ﺗﺤﺮﻳﻤﺎ إﻻ إن ﻛﺎن ﺛﻢ ﻣﻦ ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﺊ ﻣﻦ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻴﺤﺮم وﺟﺰم‬
‫اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﺑﺤﻞ ﻧﻈﺮ اﻟﺰوج إﻟﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﻮرة زوﺟﺘﻪ ﺣﺘﻰ اﻟﻔﺮج ﺑﻞ ﺣﺘﻰ ﻣﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ اﻟﺘﻤﺘﻊ ﺑﻪ ﻛﺤﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ‬
(Apabila salah seorang diantara kalian hendak mendatangi istrinya) artinya berkeinginan menggauli
istri halalnya (maka pakailah penutup) artinya disunahkan baginya dan istrinya memakai kain yang
dapat menutupi keduanya, yang terkena khithab (perintah menutup) dirinya (suami) bukan istri
karena biasanya saat menjalani senggama suami diatas, saat yang diatas sudah memakai penutup
dengan sendirinya yang dibawah juga tertutup.
(Dan jangan kalian telanjang) artinya keduanya tanpa penutup kain pakaian. Unsur pelarangan ini
disebabkan karena malu dengan Allah, beretika dengan malaikat serta mencegah datangnya
syaithan pada keduanya, bila salah seorang dari keduanya melakukan telanjang saat berhubungan
hukumnya makruh tanzih kecuali saat disekitar mereka berdua terdapat orang yang dapat melihat
aurat keduanya maka hukumnya menjadi haram.
Kalangan syafi’iyyah menilai bolehnya seorang suami melihat aurat istrinya secara keseluruhan

www.islamuna.info
KELUARGA 49

hingga alat kelaminnya bahkan hingga hal yang tidak halal baginya untuk mendatanginya seperti
lubang anus istrinya. [ Faidh alQadiir I/308 ].
Menunda Mandi Junub Karena Dingin
Boleh menunda mandi, asalkan tidak sampai keluar waktu sholat.. Dan bagi wanita yang telah
berhenti masa haidnya disunahkan menjalani wudhu karena wudhunya dapat mengecilkan hadats
yang dia tanggung disamping dapat merangsang dirinya untuk mensegerakan menjalani mandi
wajib, seperti bahasan yang telah lewat kemarin : www.fb.com/groups/piss.ktb/234602293229253
Saat Bersenggama Lampu Dimatikan ?
Belum pernah dengar keterangan bersetubuh sebaiknya di bawah lampu terang biar anaknya putih,
tapi bila menilik kesunahan memakai kain saat senggama maka indikasinya mestinya
kesunahannya juga dalam kondisi gelap sebab alasan anjuran senggama dengan menggunakan
kain adalah "malu dengan Allah, beretika dengan malaikat serta mencegah datangnya syaithan
pada keduanya". Yakin dach, ngga akan nyasar... Hehe
Gaya Bersenggama
Bersetubuh dengan gaya apapun diperbolehkan, sambil duduk, berdiri, jongkok, tengkurap, gaya
dada, kupu-kupu, katak meloncat.... BEBAS asalkan tepat sasaran....
{ ‫ﻧﺴﺎؤﻛﻢ ﺣﺮث ﻟﻜﻢ ﻓﺄﺗﻮا ﺣﺮﺛﻜﻢ أﻧﻰ ﺷﺌﺘﻢ { ﻗﺎل ﻳﻘﻮل ﻳﺄﺗﻴﻬﺎ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ ﺷﺎء ﻣﻘﺒﻠﺔ أو ﻣﺪﺑﺮة إذا ﻛﺎن ذﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﻔﺮج‬
Istri-istrimu adalah (seperti) tanah tempat kamu bercocok-tanam, maka datangilah tanah tempat
bercocok-tanammu itu bagaimana saja kamu kehendaki. (QS. 2:223). Artinya gaulilah ia sesukamu
baik dari depan atau belakang asalkan semuanya mengarah pada kelaminnya. [ alMuhaddzab
II/62 ].
‫ وﺗﺒﺎح ﻛﻞ وﺟﻮﻩ اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع إﻻ اﻹﺗﻴﺎن ﻓﻲ‬،‫ ﺑﻤﺎ ﻳﺤﻘﻖ اﻹﻋﻔﺎف واﻟﺼﻮن ﻋﻦ اﻟﺤﺮام‬،‫اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع واﺟﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻠﻤﺮأة إذا اﻧﺘﻔﻰ اﻟﻌﺬر‬
‫ ﻓﺄﺗﻮا ﺣﺮﺛﻜﻢ أﻧﻰ ﺷﺌﺘﻢ‬،‫ }ﻧﺴﺎؤﻛﻢ ﺣﺮث ﻟﻜﻢ‬:‫ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬، (1) ‫ ﻻ اﻟﺪﺑﺮ‬،‫ ﻫﻮ اﻟﻘﺒﻞ‬:‫ وﻣﻜﺎن اﻟﻮطء ﺑﺎﺗﻔﺎق اﻟﻤﺬاﻫﺐ‬.‫}اﻟﺪﺑﺮ ﻓﻬﻮ ﺣﺮام‬
[‫ }ﻓﺄﺗﻮا‬:‫ إﻧﻤﺎ ﻗﻮﻟﻪ‬:‫ ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺎس‬. (3) ‫ ﻓﻲ أﻗﺒﺎﻟﻬﻦ‬،‫ أو ﻣﺪﺑﺮة‬،‫ ﻣﻘﺒﻠﺔ‬،‫ أو ﻗﺎﻋﺪة‬،‫ ﻗﺎﺋﻤﺔ‬:‫( أي ﻋﻠﻰ أﻳﺔ ﻛﻴﻔﻴﺔ‬2) [223/2:‫اﻟﺒﻘﺮة‬
‫ وﻟﻪ ﻋﺒﺎرة أﺧﺮى ﻓﻲ اﻵﻳﺔ‬.‫ ﻻ ﺗﻌﺪو ذﻟﻚ إﻟﻰ ﻏﻴﺮﻩ‬،‫ ﻓﻲ أﻗﺒﺎﻟﻬﻦ‬،‫ وﻣﺪﺑﺮة‬،‫ وﻣﻘﺒﻠﺔ‬،‫ وﻗﺎﻋﺪة‬،‫ ﻗﺎﺋﻤﺔ‬.[223/2:‫ﺣﺮﺛﻜﻢ أﻧﻰ ﺷﺌﺘﻢ{ ]اﻟﺒﻘﺮة‬:
‫ اﺋﺖ اﻟﺤﺮث ﺣﻴﺚ ﺷﺌﺖ‬:‫ ﻳﻘﻮل‬،‫ وإﻧﻤﺎ ﻳﻌﻨﻲ ذﻟﻚ ﻣﻮﺿﻊ اﻟﻮﻟﺪ ﻟﻠﺤﺮث‬،‫ وإن ﺷﺌﺖ ﻓﺒﺎرﻛﺔ‬،‫ وإن ﺷﺌﺖ ﻓﻤﺪﺑﺮة‬،‫إن ﺷﺌﺖ ﻓﻤﻘﺒﻠﺔ‬.
Menggauli hukumnya wajib bagi seorang suami pada istrinya bila tanpa adanya udzur untuk
menjauhkan dan menjaga dari dari keharaman, dan diperbolehkan senggama dalam berbagai cara
asalkan bukan pada lubang anusnya karena ini haram. Tempat yang digunakan ‘bercinta’ menurut
kesepakan ulama adalah kelaminnya bukan duburnya, berdasarkan firman Allah ta’aalaa : Istri-
istrimu adalah (seperti) tanah tempat kamu bercocok-tanam, maka datangilah tanah tempat
bercocok-tanammu itu bagaimana saja kamu kehendaki. (QS. 2:223). Artinya dengan berbagai
macam cara dan gaya : Berdiri, duduk, dari depan, belakang asal dikelaminnya.
Berkata Ibn Abbas ra. “maka datangilah tanah tempat bercocok-tanammu itu bagaimana saja kamu
kehendaki. (QS. 2:223). Artinya dengan berbagai macam cara dan gaya : Berdiri, duduk, dari
depan, belakang asal dikelaminnya jangan melampaui batas pada yang selain kelamin.
Ibn Abbas juga punya pernyataan lain sehubungan ayat ini “Bila kamu ingin gaya dari depan
silahkan, Bila kamu ingin gaya dari belakang silahkan, Bila kamu ingin gaya setengah
menderumpun silahkan, aku mengartikannya khusus pada tempat lahirnya anak (kelamin),
datangilah dengan gaya sesukamu”. [ alFiqh al-Islaam IV/191 ].

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪50‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪BERSENGGAMA Bernilai SHODAQAH‬‬


‫وع‬
‫ْء اﻟ َْﻤ ْﺸ ُﺮ ِ‬ ‫‪ :‬ﺛَـﻮاب اﻟْﻮط ِ‬
‫َ ُ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َوَر َد َﻋ ْﻦ أَﺑِﻲ ذَ ﱟر اﻟْﻐ َﻔﺎ ِر ﱢ‬
‫ﺻ َﺪﻗَﺔٌ ‪ (1) .‬ﻗَﺎﻟُﻮا ‪ :‬ﻳَﺎ ‪8 -‬‬ ‫َﺣﺪ ُﻛ ْﻢ َ‬ ‫ﻀ ِﻊ أ َ‬ ‫ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠ َﻢ ﻗَﺎل ‪َ :‬وﻓﻲ ﺑُ ْ‬ ‫ي ‪َ -‬رﺿ َﻲ اﻟﻠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ -‬أَ ﱠن َر ُﺳﻮل اﻟﻠﻪ َ‬
‫ﺿ َﻌ َﻬﺎ ﻓِﻲ‬ ‫ﻚ إِ َذا َو َ‬ ‫ﻴﻬﺎ ِوْزٌر ؟ ﻓَ َﻜ َﺬﻟِ َ‬ ‫ِِ‬
‫ﺿ َﻌ َﻬﺎ ﻓﻲ َﺣ َﺮ ٍام‪ ،‬أَ َﻛﺎ َن َﻋﻠَْﻴﻪ ﻓ َ‬
‫رﺳﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ‪ ،‬أَﻳﺄْﺗِﻲ أَﺣ ُﺪﻧَﺎ َﺷ ْﻬﻮﺗَﻪُ‪ ،‬وﻳ ُﻜﻮ ُن ﻟَﻪُ ﻓِﻴﻬﺎ أَﺟﺮ ؟ ﻗَﺎل ‪ :‬أَرأَﻳـﺘﻢ ﻟَﻮ و َ ِ‬
‫َ ُْ ْ ْ َ‬ ‫َ ٌْ‬ ‫َ ََ‬ ‫َ َ‬ ‫َُ‬
‫َﺟ ٌﺮ )‪2‬‬ ‫ْﺤﻼَل َﻛﺎ َن ﻟَﻪُ أ ْ‬ ‫‪) .‬اﻟ َ‬
‫ﺎف ﻧَـ ْﻔ ِﺴ ِﻪ أَو ﺣﻠِﻴﻠَﺘِ ِﻪ َﻋﻦ إِﺗْـﻴ ِ‬ ‫ﺎﻋ ِﻪ ﻟِﺤﻠِﻴﻠَﺘِ ِﻪ إِذَا ﻗَﺎرﻧَـ ْﺘﻪ ﻧِﻴﱠﺔٌ ﺻﺎﻟِﺤﺔٌ َﻛِﺈ ْﻋ َﻔ ِ‬ ‫اب اﻟ ﱠﺮﺟﻞ ﻋﻠَﻰ ِﺟﻤ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺎء َﻋﻠَﻰ ذَﻟِ َ‬
‫ﺎن‬ ‫ْ َ‬ ‫ْ َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ﺐ َﺟ َﻤﺎﻫ ُﻴﺮ أ َْﻫﻞ اﻟْﻌِﻠ ِْﻢ إِﻟَﻰ ﺛَـ َﻮ ِ ُ َ‬ ‫ﻚ ذَ َﻫ َ‬ ‫َوﺑﻨَ ً‬
‫ِ‬
‫ﻮم ﺑِﻨَ ْﺸ ِﺮ اﻟْﻌِﻠ ِْﻢ َواﻟﺪﱢﻳ ِﻦ‪َ ،‬وﻳَ ْﺤ ِﻤﻲ‬ ‫َﺪ ِ‬ ‫وف اﻟْﻤﺄْﻣﻮِر ﺑِ ِﻪ‪ ،‬أَو ﻃَﻠَ ِ ٍ‬ ‫ﻀ ِﺎء ﺣ ﱢﻘﻬﺎ ِﻣﻦ ﻣﻌﺎ َﺷﺮﺗِﻬﺎ ﺑِﺎﻟْﻤﻌﺮ ِ‬ ‫ٍ‬
‫ﺻﺎﻟ ٍﺢ ﻳُـ َﻮ ﱢﺣ ُﺪ اﻟﻠﱠﻪَ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‪َ ،‬وﻳَـ ُﻘ ُ‬ ‫ﺐ َوﻟ َ‬ ‫ْ‬ ‫َُ‬ ‫ُﻣ َﺤ ﱠﺮم‪ ،‬أ َْو ﻗَ َ َ َ ْ ُ َ َ َ َ ْ ُ‬
‫ورةِ )‪3‬‬ ‫ﻚ ِﻣ َﻦ اﻷْ َ◌ﻏْ َﺮ ِ‬
‫اض اﻟ َْﻤﺒْـ ُﺮ َ‬ ‫ﻀﺔَ اﻹْ ِ◌ ْﺳﻼَِم‪ ،‬أ َْو ﻧَ ْﺤ ِﻮ ذَﻟِ َ‬ ‫‪) .‬ﺑَـ ْﻴ َ‬
‫ﻀ ِﺎء َﺷ ْﻬ َﻮﺗِِﻪ ‪9 -‬‬ ‫َﻢ ﻳَـ ْﻨ ِﻮ اﻟ ُْﻤ َﺠ ِﺎﻣ ُﻊ ﻏَﻴْـ َﺮ ﻗَ َ‬‫أَ ﱠﻣﺎ إِذَا ﻟ ْ‬
‫ﺎﻋ ِﻪ َﻋﻠَﻰ ﻗَـ ْﻮﻟ َْﻴ ِﻦ‬ ‫اب ِﺟﻤ ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪َ :‬وﻧَـ ْﻴﻞ ﻟَ ﱠﺬﺗِِﻪ‪ ،‬ﻓَـ َﻘ ِﺪ ا ْﺧﺘَـﻠَ َ‬
‫ﻒ اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬﺎءُ ﻓﻲ ﺛَـ َﻮ ِ َ‬
‫اﺳﺘَ َﺪﻟﱡﻮا ﻋَﻠَﻰ‬ ‫ﺾ أ َْﻫﻞ اﻟْﻌِﻠ ِْﻢ‪ ،‬وإِﻟَﻴ ِﻪ ﻣﺎل اﺑﻦ ﻗُـﺘـﻴﺒﺔَ‪ ،‬وﻫﻮ أَﻧﱠﻪُ ﻳـﺜَﺎب وﻳـ ْﺆﺟﺮ ﻓِﻲ ِﺟﻤ ِ ِ ِ ِ‬ ‫َﺣ ُﺪ ُﻫ َﻤﺎ ‪ :‬ﻟِﺒَـ ْﻌ ِ‬
‫ي َﺷ ْﻴﺌًﺎ )‪َ ، (1‬و ْ‬ ‫ﺎع َﺣﻠﻴﻠَﺘﻪ ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ دُو َن أَ ْن ﻳَـﻨْ ِﻮ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ ْ ُ َ َْ َ ُ َ ُ ُ َ ُ َ ُ‬ ‫أَ‬
‫ﺚ دل ﻇَ ِ‬ ‫ﻀ ِﻊ أ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ذَﻟِ َ‬
‫ﺎﻫ ُﺮ‬ ‫ﺻ َﺪﻗَﺔٌ )‪َ (2‬ﺣ ْﻴ ُ َ‬ ‫َﺣﺪ ُﻛ ْﻢ َ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ أَﻧﱠﻪُ ﻗَﺎل ‪َ :‬وﻓﻲ ﺑُ ْ َ‬ ‫ﻚ ‪ :‬ﺑِ َﻤﺎ َرَوى أَﺑُﻮ ذَ ﱟر ‪َ -‬رﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪َ -‬ﻋ ِﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ﺎع ﺣﻠِﻴﻠَﺘِ ِﻪ ﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ‪ ،‬إِ ْذ إِﻧﱠﻪ َﻛﻤﺎ ﻳﺄْﺛَﻢ ﻓِﻲ اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ اﻟْﻤ َ ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِِ‬
‫ْﺤﻼَل‬ ‫ْﺤﻼَ ِل‪ ،‬ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ﻳُـ ْﺆ َﺟ ُﺮ ﻓﻲ ﻓ ْﻌﻞ اﻟ َ‬ ‫ﻀﺎ ﱢد ﻟﻠ َْﻮطْء اﻟ َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ َ َ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ﺴﺎ َن ﻳُـ ْﺆ َﺟ ُﺮ ﻓﻲ ﺟ َﻤ ِ َ‬ ‫إﻃْﻼَﻗﻪ َﻋﻠَﻰ أَ ﱠن اﻹْ ِ◌ﻧْ َ‬
‫‪(3) .‬‬
‫ﺎف ﻧَـ ْﻔ ِﺴ ِﻪ أَو َزو ِﺟ ِﻪ أَو ﻃَﻠَﺐ وﻟ ٍ‬ ‫ﺎع َﺣﻠِﻴﻠَﺘِ ِﻪ إِ ْﻋ َﻔ َ‬ ‫َﻢ ﻳَـ ْﻨ ِﻮ ﺑِ ِﺠ َﻤ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫واﻟﺜﱠﺎﻧِﻲ ‪ :‬ﻟِﺠﻤ ٍ ِ‬
‫َﺪ ﻓَﻼَ‬ ‫ْ ْ ْ َ َ‬ ‫ﺎﻋﺔ ﻣ َﻦ اﻟْﻌُﻠَ َﻤﺎء ‪َ -‬ﻣﺎل إِﻟ َْﻴﻪ اﺑْ ُﻦ َﺣ َﺠ ٍﺮ اﻟ َْﻬ ْﻴﺘَﻤ ﱡﻲ ‪َ -‬و ُﻫ َﻮ أَﻧﱠﻪُ إِ ْن ﻟ ْ‬ ‫ََ َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ﺎﻻ ْﺣﺘِﺴ ِ‬ ‫ﻳﺢ ﺑِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻳﺚ أَﺑِﻲ َذ ﱟر ‪ -‬ر ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬
‫ﻚ ﺑِﻤﺎ ﺟﺎء ﻓﻲ ِرواﻳﺔ ﻟﺤﺪ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺎب ﻟﻨَـ ْﻴﻞ‬ ‫َ‬ ‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ -‬ﻣ َﻦ اﻟﺘ ْ‬
‫ﱠﺼ ِﺮ ِ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ‬ ‫اﺣﺘَ ﱡﺠﻮا َﻋﻠَﻰ َذﻟ َ َ َ َ‬ ‫ﻚ اﻟ َْﻮطْء‪َ ،‬و ْ‬ ‫َﺟ َﺮ ﻟَﻪُ َﻋﻠَﻰ َذﻟ َ‬ ‫أْ‬
‫ْﺖ ‪ :‬ﻧَـ َﻌ ْﻢ ‪ .‬ﻗَﺎل ‪ :‬ﻓَـﺘَ ْﺤﺘَ ِﺴﺒُﻮ َن‬ ‫ﺖ ﺗَﺄْﺛَ ُﻢ ؟ ﻗَﺎل ‪ :‬ﻗُـﻠ ُ‬ ‫ﺖ ﻟ َْﻮ َﺟ َﻌﻠْﺘَﻪُ ﻓِﻲ َﺣ َﺮ ٍام أَ ُﻛﻨْ َ‬ ‫ْﺖ ‪ :‬ﻧَﺄْﺗِﻲ َﺷ ْﻬ َﻮﺗَـﻨَﺎ َوﻧـُ ْﺆ َﺟ ُﺮ ؟ ﻗَﺎل ‪ :‬أ ََرأَﻳْ َ‬ ‫ﺼ َﻬﺎ ‪ :‬ﻗُـﻠ ُ‬ ‫اب‪َ ،‬وﻧَ ﱡ‬ ‫ﱠﻮ ِ‬ ‫اﻟﺜـ َ‬
‫ﺸ ﱢﺮ َوﻻَ ﺗَ ْﺤﺘَ ِﺴﺒُﻮ َن ﺑِﺎﻟْ َﺨ ْﻴ ِﺮ ؟ )‪4‬‬ ‫‪) .‬ﺑِﺎﻟ ﱠ‬
‫ﺖ ﺗُـ ْﻨ ِﻔ ُﻖ ﻧَـ َﻔ َﻘﺔً ﺗَـ ْﺒﺘَﻐِﻲ ﺑِ َﻬﺎ َو ْﺟﻪَ اﻟﻠﱠ ِﻪ إِﻻﱠ أ ُِﺟ ْﺮ َ‬ ‫‪،‬وور َد َﻋ ِﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَﻴ ِﻪ وﺳﻠﱠﻢ أَﻧﱠﻪُ ﻗَﺎل ﻟِﺴ ْﻌ ِﺪ ﺑ ِﻦ أَﺑِﻲ وﻗﱠ ٍ ِ‬
‫ت َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ‬ ‫ﺎص َرﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ :‬ﻟ ْ‬
‫َﺴ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬ ‫ْ ََ َ‬ ‫َ‬ ‫َََ‬
‫ﻚ )‪1‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱡ‬
‫‪َ ) .‬ﺣﺘﱠﻰ اﻟﻠ ْﻘ َﻤﺔَ ﺗَ ْﺠ َﻌﻠُ َﻬﺎ ﻓﻲ ﻓﻲ ْاﻣ َﺮأَﺗ َ‬
‫ﻚ‬‫ﺻ َﺪﻗَﺔً " )‪ . (2‬ﻓَ َﺪل ذَﻟِ َ‬ ‫ﺖ ﻟَﻪُ َ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ أَﻧﱠﻪُ ﻗَﺎل ‪ :‬إِذَا أَﻧْـ َﻔ َﻖ اﻟ ُْﻤ ْﺴﻠِ ُﻢ ﻧَـ َﻔ َﻘﺔً َﻋﻠَﻰ أ َْﻫﻠِ ِﻪ َو ُﻫ َﻮ ﻳَ ْﺤﺘَ ِﺴﺒُـ َﻬﺎ‪َ ،‬ﻛﺎﻧَ ْ‬ ‫ﻀﺎ َﻋ ِﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ َ‬ ‫َوَوَر َد أَﻳْ ً‬
‫ﺐ ﻣ ْﺸﺘَـﺮﻃًﺎ‪ ،‬ﻓَﺄَوﻟَﻰ ﻓِﻲ اﻟ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺎح )‪4‬‬‫ﺎع اﻟ ُْﻤﺒَ ِ‬
‫ْﺠ َﻤ ِ‬ ‫ْ‬ ‫ﺴﺒَـ َﻬﺎ )‪َ . (3‬وإ َذا َﻛﺎ َن َﻫ َﺬا ﻓﻲ اﻹْ ِ◌ﻧْـ َﻔﺎق اﻟ َْﻮاﺟ ِ ُ َ‬ ‫ﻴﻬﺎ إِ َذا ْ‬
‫اﺣﺘَ َ‬ ‫) َﻋﻠَﻰ أَ ﱠن اﻟ َْﻌ ْﺒ َﺪ إِﻧﱠ َﻤﺎ ﻳُـ ْﺆ َﺟ ُﺮ ﻓ َ‬
‫‪PAHALA BERSENGGAMA‬‬
‫‪Dari Abu Dzar al-Ghiffaary ra bahwa Rasulullaah bersabda : Persetubuhan salah seorang di antara‬‬
‫‪kamu (dengan istrinya) adalah SHODAQOH”. Para sahabat bertanya, “ Wahai Rasulullah, apakah‬‬
‫‪(jika) salah seorang di antara kami memenuhi syahwatnya, ia mendapat pahala?”. Rasulullah‬‬
‫‪menjawab, “Tahukah engkau jika seseorang memenuhi syahwatnya pada yang haram, dia berdosa.‬‬
‫‪Demikian pula jika ia memenuhi syahwatnya itu pada yang halal, ia mendapat pahala”. (HR. Muslim‬‬
‫‪II/697-698 No. 2376).‬‬
‫‪Berdasarkan hadits ini Mayoritas Ulama menyatakan berpahalanya seorang suami saat menggauli‬‬
‫‪istrinya bila disertai niat yang benar dan baik seperti agar menghindarkan dirinya atau istrinya dari‬‬
‫‪perbuatan hina (zina) yang diharamkan, untuk memenuhi kebutuhun istrinya dalam rangka‬‬
‫‪menjalankan perintah wajibnya bergaul dengannya dengan baik, mendapatkan keturunan shalih‬‬
‫‪yang dikemudian hari diharapkan menjadi sosok yang bertauhid kepada Allah Ta’aalaa,‬‬
‫‪menyebarkan ilmu dan agama, menjadi pemuka dalam islam serta tujuan-tujuan baik lainnya‬‬
‫‪Sedang bila dalam senggamanya seseorang tidak didahului dengan niat-niat diatas kecuali sekedar‬‬
‫‪melampiaskan syahwatnya, mencari kepuasan seksnya para Ulama Fuqaha berbeda pendapat‬‬
‫‪dalam meraih pahala senggama tidaknya :‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 51

1. Ibn Qutaibah menyatakan seseorang berhak mendapatkan pahala secara mutlak saat
menyenggamai istrinya meskipun tanpa disertai niat seperti keterangan diatas berdasarkan
hadits riwayat Abu Dzar diatas dimana dari zhahirnya hadits jelas menyatakan bahwa asalkan
seseorang menyetubuhi istrinya maka pahala dia dapatkan sebagaimana bila ia zina maka
seketika dosa juga ia dapatkan.
2. Ibn Hajar al-Haytami menilai berhaknya seseorang atas pahala senggama disyaratkan
dengan disertaai niat berdalih hadits riwayat Abu Dzar yang menjelaskan dapatnya seseorang
atas pahala senggama :
“Aku bertanya, Wahai Rasulullah, apakah (jika) aku memenuhi syahwatnya, aku mendapat
pahala?”. Rasulullah menjawab, “Tahukah engkau jika seseorang memenuhi syahwatnya pada
yang haram, dia berdosa ?”. Aku menjawab “Ya”. Rasulullah berkata “maka perhitungkanlah dalam
kejelekan dan jangan memperhitungkannya dalam kebaikan” (HR. Ahmad V/154).
Juga berdasarkan hadits nabi lain saat bersabda pada Sa’d Bin Abi Waqash ra “Tidaklah engkau
menafkahkan satu nafkah yang dengannya engkau mengharap keridhaan Allah kecuali engkau
akan diberi pahala dengannya sampaipun satu suapan yang engkau berikan ke mulut istrimu. (HR.
Bukhari-Fath alBaari VIII/109 dan Muslim IV/1251).
Dan juga hadits nabi lain, Beliau bersabda “Apabila seorang muslim memberi nafkah kepada
keluarganya dan dia mengharapkan pahala dengannya maka nafkah tadi teranggap sebagai
sedekahnya. (HR. Bukhari -Fath alBaari IX/97 dan Muslim II/795 dari hadits riwayat Abi Mas’ud al-
Anshaary).
Dari hadits-hadits diatas diterangkan bahwa seorang diganjar atas yang ia lakukan saat ia berharap
pahala, dan bila dalam masalah nafkah lahir yang notabene merupakan kewajiban bagi suami
disyaratkan dalam mendapatkan pahala bila ia berniat mengaharapkannya maka dalam hal
senggama yang hukumnya mubah tentu lebih dibutuhkan pensyaratannya. [ Al-Mausuu’ah al-
Fiqhiyyah 44/15-16 ].
ORAL SEX
‫ﺲ ﻓَـ ْﺮ ِج اﻟ ﱠﺰْو َﺟ ِﺔ‬ُ ‫ ﻟ َْﻤ‬:
11 - ‫ج ْاﻣ َﺮأَﺗِِﻪ‬ ‫ﻒ أَﺑَﺎ َﺣﻨِﻴ َﻔﺔَ َﻋ ِﻦ اﻟ ﱠﺮ ُﺟﻞ ﻳَ َﻤ ﱡ‬
َ ‫ﺲ ﻓَـ ْﺮ‬ َ ‫ﻮﺳ‬ُ ُ‫ َﺳﺄَل أَﺑُﻮ ﻳ‬: ‫ﻳﻦ‬
ِِ ِِ
َ ‫ ﻗَﺎل اﺑْ ُﻦ َﻋﺎﺑﺪ‬. ‫ﺲ ﻓَـ ْﺮ ِج َزْو َﺟﺘﻪ‬ ‫ﻮز ﻟِﻠ ﱠﺰْو ِج َﻣ ﱡ‬ُ ‫ﺠ‬ ُ َ‫اﺗﱠـ َﻔ َﻖ اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬﺎءُ َﻋﻠَﻰ أَﻧﱠﻪُ ﻳ‬
2) ‫ َوأ َْر ُﺟﻮ أَ ْن ﻳَـ ْﻌﻈُ َﻢ اﻷْ َ◌ ْﺟ ُﺮ‬، َ‫ ﻻ‬: ‫ْﺳﺎ ؟ ﻗَﺎل‬ ً ‫ﻚ ﺑَﺄ‬َ ِ‫ﺲ ﻓَـ ْﺮ َﺟﻪُ ﻟِﻴَﺘَ َﺤ ﱠﺮ َك ﻋَﻠَﻴْـ َﻬﺎ َﻫﻞ ﺗَـ َﺮى ﺑِ َﺬﻟ‬‫ ) َو ِﻫ َﻲ ﺗَ َﻤ ﱡ‬.
‫ َو ُﻫ َﻮ‬، ‫ﺴﺎﻧِِﻪ‬ ِِ ‫ وﻳـﻠْﺤ‬: ‫اد ﻓِﻲ ِرواﻳ ٍﺔ‬ ِ ‫ ﻻَ ﺑﺄْس أَ ْن ﻳـ ْﻨﻈُﺮ إِﻟَﻰ اﻟْ َﻔﺮ ِج ﻓِﻲ ﺣﺎل اﻟ‬: ‫ﻚ أَﻧﱠﻪُ ﻗَﺎل‬ ٍ ِ‫ ﻗَ ْﺪ ر ِوي َﻋﻦ ﻣﺎﻟ‬: ‫ﺎب‬
َ ‫ﺴﻪُ ﺑﻠ‬َ َ ََ َ َ َ ‫ َوَز‬، ‫ﺎع‬ ِ ‫ْﺠ َﻤ‬ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ ُ ُ ‫ْﺤﻄﱠ‬ َ ‫َوﻗَﺎل اﻟ‬
3) ِ‫ﺎﻫ ِﺮﻩ‬ِ َ‫ﻚ َﻋﻠَﻰ ﻇ‬ َ ِ‫ﺲ َﻛ َﺬﻟ‬ ِ ‫ )ﻣﺒﺎﻟَﻐَﺔٌ ﻓِﻲ اﻹْ ِ◌ﺑ‬.
َ ‫ َوﻟ َْﻴ‬، ‫ﺎﺣﺔ‬ ََ َُ
4) ‫ﺺ ﺑَﻈْ ِﺮَﻫﺎ‬ ‫ َوﻟ َْﻮ ﺑِ َﻤ ﱢ‬، ‫ﻮز ﻟِﻠ ﱠﺰْو ِج ُﻛﻞ ﺗَ َﻤﺘﱡ ٍﻊ ِﻣﻨْـ َﻬﺎ ﺑِ َﻤﺎ ِﺳ َﻮى َﺣﻠْ َﻘ ِﺔ دُﺑُ ِﺮَﻫﺎ‬
ُ ‫ﺠ‬ ِ ِ ِ ‫)وﻗَﺎل اﻟْ َﻔﻨَﺎﻧِ ﱡﻲ ِﻣﻦ اﻟ ﱠ‬
ُ َ‫ ﻳ‬: ‫ﺸﺎﻓﻌﻴﱠﺔ‬ َ َ
ِ ِ
1) ُ‫اﻫﺘﻪ ﺑَـ ْﻌ َﺪﻩ‬ ِ ِ ِ ِ
ِ ‫ْﺤﻨَﺎﺑﻠَﺔُ ﺑ َﺠ َﻮا ِز ﺗَـ ْﻘﺒﻴﻞ اﻟْ َﻔ ْﺮ ِج ﻗَـ ْﺒﻞ اﻟْﺠ َﻤ‬
َ ‫ َوَﻛ َﺮ‬، ‫ﺎع‬ َ ‫ح اﻟ‬ َ ‫ﺻ ﱠﺮ‬َ ‫ ) َو‬.
__________
(2) 234 / 5 ‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﺑﻦ ﻋﺎﺑﺪﻳﻦ‬.
(3) 166 / 3 ‫ واﻟﺨﺮﺷﻲ ﻋﻠﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺧﻠﻴﻞ‬،406 / 3 ‫ ﻣﻮاﻫﺐ اﻟﺠﻠﻴﻞ‬.
(4) ‫م‬1938 ‫ ط ﻣﺼﻄﻔﻰ اﻟﺤﻠﺒﻲ‬340 / 3 ‫ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬.
(1) 17 ،16 / 5 ‫ ﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع‬.
MEMEGANG KELAMIN ISTRI

© 2017 www.piss-ktb.com
52 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Ulama Fiqh sepakat bolehnya seorang suami menyentuh kemaluan istrinya. Berkata Ibn ‘Abidin
“Abu Yusuf yakni Abu Hanifah ditanya tentang seorang laki-laki yang menyentuh kemaluan istrinya
dan istrinya juga menyentuh kelaminnya untuk saling membangkitkan gairah, adakah yang
demikian berdosa ?”. Abu Hanifah menjawab “Tidak, bahkan aku berharap yang demikian dilipat
gandakan pahalanya” (Hasyiyah Ibn ‘Aabidiin V/234). Berkata al-Hatthaab “Diriwayatkan dari Imam
malik beliau berkata “Tidak berdosa bila seseorang melihat kemaluan saat senggama” Dan dalam
riwayat lain terdapat penambahan “Dan menjilati kemaluan istrinya dengan lidahnya” hal demikian
sangat diperbolehkan menurut Imam Malik padahal tidak demikian (dalam I’anah Imam malik
melarangnya namun kalangan madzhab lain memperbolehkannya). Berkata al-Fannaany dari
kalangan Syafi’iyyah “Diperbolehkan bagi suami bersenang-senang dengan segala cara bersama
istrinya bahkan hingga menghisap kelentitnya asal bukan menyetubuhi anusnya. Kalangan
Hanabilah menilai mencium kelamin istri sebelum senggama diperbolehkan namun setelah
senggama di makruhkan. [ Al-Mausuu’ah al-Fiqhiyyah 32/90 ].
( ‫ﺗﺘﻤﺔ ( ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺰوج ﻛﻞ ﺗﻤﺘﻊ ﻣﻨﻬﺎ ﺑﻤﺎ ﺳﻮى ﺣﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ وﻟﻮ ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ أو اﺳﺘﻤﻨﺎء ﺑﻴﺪﻫﺎ ﻻ ﺑﻴﺪﻩ وإن ﺧﺎف اﻟﺰﻧﺎ ﺧﻼﻓﺎ ﻷﺣﻤﺪ وﻻ‬
‫اﻓﺘﻀﺎض ﺑﺄﺻﺒﻊ‬
‫وﻳﺴﻦ ﻣﻼﻋﺒﺔ اﻟﺰوﺟﺔ إﻳﻨﺎﺳﺎ وأن ﻻ ﻳﺨﻠﻴﻬﺎ ﻋﻦ اﻟﺠﻤﺎع ﻛﻞ أرﺑﻊ ﻟﻴﺎل ﻣﺮة ﺑﻼ ﻋﺬر وأن ﻳﺘﺤﺮى ﺑﺎﻟﺠﻤﺎع وﻗﺖ اﻟﺴﺤﺮ وأن ﻳﻤﻬﻞ ﻟﺘﻨﺰل إذا‬
‫ﺗﻘﺪم إﻧﺰاﻟﻪ وأن ﻳﺠﺎﻣﻌﻬﺎ ﻋﻨﺪ اﻟﻘﺪوم ﻣﻦ ﺳﻔﺮﻩ وأن ﻳﺘﻄﻴﺒﺎ ﻟﻠﻐﺸﻴﺎن وأن ﻳﻘﻮل ﻛﻞ وﻟﻮ ﻣﻊ اﻟﻴﺄس ﻣﻦ اﻟﻮﻟﺪ ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﺒﻨﺎ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬
‫وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻣﺎ رزﻗﺘﻨﺎ وأن ﻳﻨﺎﻣﺎ ﻓﻲ ﻓﺮاش واﺣﺪ واﻟﺘﻘﻮي ﻟﻪ ﺑﺄدوﻳﺔ ﻣﺒﺎﺣﺔ ﺑﻘﺼﺪ ﺻﺎﻟﺢ ﻛﻌﻔﺔ وﻧﺴﻞ وﺳﻴﻠﺔ ﻟﻤﺤﺒﻮب ﻓﻠﻴﻜﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ‬
‫ﻓﻴﻤﺎ ﻳﻈﻬﺮ ﻗﺎﻟﻪ ﺷﻴﺨﻨﺎ وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻨﻌﻪ ﻣﻦ اﺳﺘﻤﺘﺎع ﺟﺎﺋﺰ وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻬﺎ أن ﺗﺼﻒ ﻟﺰوﺟﻬﺎ أو ﻏﻴﺮﻩ اﻣﺮأة أﺧﺮى ﻟﻐﻴﺮ ﺣﺎﺟﺔ‬
( ‫ﻗﻮﻟﻪ ﺑﻤﺎ ﺳﻮى ﺣﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ ( أﻣﺎ اﻟﺘﻤﺘﻊ ﺑﻬﺎ ﺑﺎﻟﻮطء ﻓﺤﺮام ﻟﻤﺎ ورد أﻧﻪ اﻟﻠﻮﻃﻴﺔ اﻟﺼﻐﺮى وأﻧﻪ ﻻ ﻳﻨﻈﺮ اﷲ إﻟﻰ ﻓﺎﻋﻠﻪ وأﻧﻪ ﻣﻠﻌﻮن ) ﻗﻮﻟﻪ وﻟﻮ‬
‫ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ ( أي وﻟﻮ ﻛﺎن اﻟﺘﻤﺘﻊ ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ ﻓﺈﻧﻪ ﺟﺎﺋﺰ‬
‫ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻘﺎﻣﻮس اﻟﺒﻈﺮ ﺑﺎﻟﻀﻢ اﻟﻬﻨﺔ وﺳﻂ اﻟﺸﻔﺮة اﻟﻌﻠﻴﺎ‬
[ PELENGKAP ] Diperbolehkan bagi suami bersenang-senang dengan segala cara bersama
istrinya asal bukan menyetubuhi anusnya bahkan dibolehkan menghisap kelentitnya, berusaha
mengeluarkan sperma dengan tangan istrinya dan bukan tangannya sendiri meskipun ia khawatir
akan melakukan zina berbeda menurut Imam Ahmad dan dilarang memecahkan keperawanan
memakai jari.
Etika senggama :
• Disunahkan menyenangkan istri dengan berbagai cumbuan
• Bila tanpa adanya ‘udzur (halangan) jangan biarkan empat malam sekali berlalu tanpa
hubungan badan
• Memilih menjalani senggama disepertiga malam akhir
• Mehantarkan istrinya mencapai orgasme kala dirinya telah mencapai klimaks
• Menggaulinya setelah pulang dari bepergian
• Memakai wewangian
• Masing-masing dari suami istri disunahkan meskipun tidak sedang mengharapkan
keturunan dari persenggamaannya untuk berdoa :
‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﺒﻨﺎ اﻟﺸﻴﻄﺎن وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻣﺎ رزﻗﺘﻨﺎ‬
BISMILLAAHI ALLAAHUMMA JANNIBNAA AS-SYAITHAANA WA JANNIBIS SYAITHAANA
MAA ROZAQTANAA
“Dengan menyebut nama Allah, Ya Allah jauhkanlah kami dari syaitan dan jauhkanlah

www.islamuna.info
KELUARGA 53

syaitan dari anak yang akan Engkau karuniakan kepada kami.” (HR. Abu Daud).
• Tidur dalam satu selimut
• Memakai oramuan-ramuan kuat yang dilegalkan
• Memiliki tujuan baik seperti menghindari perbuatan hina (zina), mendapatkan keturunan
“Perantara hal yang disukai berarti juga disukai”
• Diharamkan bagi istri melarang suaminya melakukan kesenangan-kesenangan yang
diperbolehkan bersamanya
• Dimakruhkan bagi istri menggambarkan perempuan lain pada suaminya atau pada pria
lainnya tanpa ada kepentingan
[ Hasyiyah I’aanah at-Thoolibiin III/340 ]. Wallaahu A'lamu Bis Showaab
Mengapa Memilih Waktu Sepertiga Malam Terakhir ?
‫وﻳﺴﻦ أن ﻳﺘﺤﺮى ﺑﺎﻟﺠﻤﺎع وﻗﺖ اﻟﺴﺤﺮ ﻻﻧﺘﻔﺎء اﻟﺸﺒﻊ واﻟﺠﻮع اﻟﻤﻔﺮﻃﻴﻦ ﺣﻴﻨﺌﺬ إذ ﻫﻮ ﻣﻊ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﻣﻀﺮ ﻏﺎﻟﺒﺎ‬
Disunahkan memilih senggama di waktu menjelang subuh karena tidak adanya rasa terlalu
kenyang atau lapar di waktu ini, karena saat senggama dalam keadaan kenyang atau lapar pada
umumnya menyakitkan. [ I’aanah at-Thoolibiin III/273 ].
Macam-Macam Lafadz Niat Mandi :
‫ﺖ َرﻓْ َﻊ اﻟْﺠﻨﺎﺑﺔ‬
ُ ْ‫( ﻧَـ َﻮﻳ‬saya niat menghilangkan janabat)
‫ث اْﻻ ْﻛﺒَﺮ‬
ْ ‫ﻟﺤ َﺪ‬
َ ْ‫ﺖ َرﻓْ َﻊ ا‬
ُ ْ‫( ﻧَـ َﻮﻳ‬saya niat menghilangkan hadats besar)
‫ض اﻟْﻐُ ْﺴ ِﻞ‬
َ ‫ﺖ ﻓَـ ْﺮ‬
ُ ْ‫( ﻧَـ َﻮﻳ‬saya niat mandi wajib)
Adapun untuk lebih lengkapnya, bisa menggunakan niat-niat dibawah ini :
• Niat Mandi Jinabah
ِ ِ‫ﺿﺎ ﻟ‬
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ِ ‫ث ْاﻷَ ْﻛﺒ ِﺮ ِﻣﻦ اﻟ‬
ً ‫ْﺠﻨَﺎﺑَِﺔ ﻓَـ ْﺮ‬ ِ ‫ﺖ اﻟْﻐُﺴﻞ ﻟِﺮﻓْ ِﻊ اﻟْﺤ َﺪ‬
َ َ َ َ َ ْ ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk menghilangkan hadats besar dari jinabah, fardlu karena Allah ta’ala
• Niat Mandi Haidl
ِ ِ‫ﺿﺎ ﻟ‬ ِ ِ ِ
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ً ‫ﺾ ﻓَـ ْﺮ‬ َ ‫ﺖ اﻟْﻐُ ْﺴ َﻞ ﻟ َﺮﻓْ ِﻊ َﺣ َﺪث ْاﻷَ ْﻛﺒَ ِﺮ ﻣ َﻦ اﻟ‬
ِ ‫ْﺤ ْﻴ‬ ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk menghilangkan hadats besar dari haidl, fardlu karena Allah ta’ala
• Niat Mandi Nifas
ِ ِ‫ﺿﺎ ﻟ‬
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ِ ‫ث ْاﻷَ ْﻛﺒَ ِﺮ ِﻣ َﻦ اﻟﻨﱢـ َﻔ‬
ً ‫ﺎس ﻓَـ ْﺮ‬ ِ ‫ﺖ اﻟْﻐُﺴﻞ ﻟِﺮﻓْ ِﻊ ﺣ َﺪ‬
َ َ َ ْ ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk menghilangkan hadats besar dari nifas, fardlu karena Allah SWT
• Niat Mandi Wiladah (melahirkan)
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ً ‫ث ْاﻷَ ْﻛﺒَ ِﺮ ِﻣ َﻦ اﻟْ ِﻮَﻻ َدةِ ﻓَـ ْﺮ‬
ِ ِ‫ﺿﺎ ﻟ‬ ِ ‫ﺖ اﻟْﻐُﺴﻞ ﻟِﺮﻓْ ِﻊ ﺣ َﺪ‬
َ َ َ ْ ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk menghilangkan hadast wiladah, fardlu karena Allah ta’ala
• Niat Mandi Shalat Jum’at
ِ ِ‫ﺖ اﻟْﻐُﺴﻞ ﻟِﺼ َﻼةِ اﻟْﺠﻤﻌ ِﺔ ﺳﻨﱠﺔً ﻟ‬
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ُ َُْ َ َ ْ ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk shalat Jum’at, sunnah karena Allah ta’ala

© 2017 www.piss-ktb.com
54 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

• Niat Mandi Shalat ‘Iedul Fitri


ِ ِ‫ﺖ اﻟْﻐُﺴﻞ ﻟِﻌِﻴ ِﺪ اﻟ ِْﻔﻄْ ِﺮ ﺳﻨﱠﺔً ﻟ‬
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ُ ْ َ ْ ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk shalat ‘iedul fithri, sunnah karena Allah ta’ala
• Niat Mandi Shalat ‘Iedul Adha
ِ ِ‫ﺿﺤﻰ ﺳﻨﱠﺔً ﻟ‬
‫ﻠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ِ ِِ
ُ َ ْ ‫ﺖ اﻟْﻐُ ْﺴ َﻞ ﻟﻌ ْﻴﺪ َاﻻ‬
ُ ْ‫ﻧَـ َﻮﻳ‬
Aku niat mandi untuk shalat ‘iedul adha, sunnah karena Allah ta’ala

MAKAN BAGI ORANG JUNUB HUKUMNYA MAKRUH


‫ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺠﻨﺐ أن ﻳﻨﺎم ﺣﺘﻲ ﻳﺘﻮﺿﺄ وﻳﺴﺘﺤﺐ إذا اراد أن ﻳﺄﻛﻞ أو ﻳﺸﺮب أو ﻳﻄﺄ ﻣﻦ وﻃﺌﻬﺎ أوﻻ أو ﻏﻴﺮﻫﺎ أن ﻳﺘﻮﺿﺄ وﺿﻮءﻩ‬
‫ﻟﻠﺼﻼة وﻳﻐﺴﻞ ﻓﺮﺟﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻫﺬﻩ اﻻﺣﻮال‬
Berkata Para pengikut as-Syafi'i "Dimakruhkan bagi orang junub tidak hingga ia wudhu dan
disunahkan bila hendak makan atau minum atau menggauli istri yang ia gauli pertama atau lainnya
menjalankan wudhu sebagaimana wudhu saat ia hendak shalat dan juga disunahkan membasuh
kemaluannya". [ Al-Majmuu’ ala Syarh al-Muhaddzab II/156 ].
‫وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺠﻨﺐ اﻷﻛﻞ واﻟﺸﺮب واﻟﻨﻮم واﻟﺠﻤﺎع ﻗﺒﻞ ﻏﺴﻞ اﻟﻔﺮج واﻟﻮﺿﻮء وﻛﺬا ﻣﻨﻘﻄﻌﺔ اﻟﺤﻴﺾ واﻟﻨﻔﺎس‬
Dimakruhkan bagi orang junub makan, minum, tidur dan senggama sebelum ia membasuh
kemaluannya dan melakukan wudhu begitu juga bagi wanita yang telah putus haid dan nifasnya.
[ Al-Muqaddimah al-Hadramiyyah I/43 ].
( ‫وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺠﻨﺐ اﻷﻛﻞ واﻟﺸﺮب واﻟﻨﻮم واﻟﺠﻤﺎع ﻗﺒﻞ ﻏﺴﻞ اﻟﻔﺮج واﻟﻮﺿﻮء ( ﻟﻤﺎ ﺻﺢ ﻣﻦ اﻷﻣﺮ ﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﺠﻤﺎع وﻟﻼﺗﺒﺎع ﻓﻲ اﻟﺒﻘﻴﺔ إﻻ‬
‫اﻟﺸﺮب ﻓﻤﻘﻴﺲ ﻋﻠﻰ اﻷﻛﻞ‬
( ‫وﻛﺬا ﻣﻨﻘﻄﻌﺔ اﻟﺤﻴﺾ واﻟﻨﻔﺎس ( ﻓﻴﻜﺮﻩ ﻟﻬﺎ ذﻟﻚ ﻛﺎﻟﺠﻨﺐ ﺑﻞ أوﻟﻰ‬
Dimakruhkan bagi orang junub makan, minum, tidur dan senggama sebelum ia membasuh
kemaluannya dan melakukan wudhu karena berdasarkan perintah agama yang shahih dalam
masalah senggama dan mengikuti nabi dalam masalah lainnya kecuali dalam masalah minum yang
hukumnya diqiyaskan pada masalah makan, begitu juga bagi wanita yang telah putus haid dan
nifasnya maka makruh baginya sebagaimana orang junub bahkan baginya lebih utama. [ Minhaj
alQawim I/95 ].
DAN BAGI ORANG JUNUB YANG MAU MAKAN (SEBELUM BERKESEMPATAN MANDI)
DISUNAHKAN MENGAMBIL AIR WUDHU
Orang junub yang hendak makan disunahkan wudhu, ibarohnya :
‫ﺼ َﻼةِ وﻛﺎن ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫ﻮءﻩُ ﻟِﻠ ﱠ‬
َ ‫ﺿ‬ ‫ﺴ َﻞ ﻓَـ ْﺮ َﺟﻪُ َوﺗَـ َﻮ ﱠ‬
ُ ‫ﺿﺄَ ُو‬ َ َ‫ﺐ ﻏ‬
ٌ ُ‫ﺎم وﻫﻮ ُﺟﻨ‬ َ ‫ﻴﺤ ْﻴ ِﻦ ﻛﺎن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ إذَا أ ََر‬
َ َ‫اد أَ ْن ﻳَـﻨ‬
ِ ‫وﻓﻲ اﻟ ﱠ‬
َ ‫ﺼﺤ‬
ِ‫ﺼ َﻼة‬ ‫ﻮءﻩُ ﻟِﻠ ﱠ‬ ‫ﺎم ﺗَـ َﻮ ﱠ‬
َ ‫ﺿ‬ ُ ‫ﺿﺄَ ُو‬ َ َ‫اد أَ ْن ﻳَﺄْ ُﻛ َﻞ أو ﻳَـﻨ‬
َ ‫وﺳﻠﻢ إ َذا ﻛﺎن ُﺟﻨُﺒًﺎ ﻓَﺄ ََر‬
‫وﻗﻴﺲ ﺑﺎﻟﺠﻨﺐ اﻟﺤﺎﺋﺾ واﻟﻨﻔﺴﺎء إذا اﻧﻘﻄﻊ دﻣﻬﻤﺎ وﺑﺎﻷﻛﻞ واﻟﺸﺮب واﻟﺤﻜﻤﺔ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﺗﺨﻔﻴﻒ اﻟﺤﺪث ﻏﺎﻟﺒﺎ واﻟﺘﻨﻈﻴﻒ وﻗﻴﻞ ﻟﻌﻠﻪ‬
‫ﻳﻨﺸﻂ ﻟﻠﻐﺴﻞ‬
Dalam Riwayat Bukhari dan Muslim : ”adalah Rasulullah shallallaahu ‘alaihi wa sallam bila hendak
tidur sementara beliau junub membasuh kelaminnya dan mengambil wudhu sebagaimana

www.islamuna.info
KELUARGA 55

wudhunya untuk mengerjakan shalat”. ”adalah Rasulullah shallallaahu ‘alaihi wa sallam saat beliau
junub dan berkehendak makan mengambil wudhu sebagaimana wudhunya untuk mengerjakan
shalat”.
Hikmah wudhu bagi orang junub menjalankan wudhu:
1. Meringankan hadats yang sedang ia tanggung
2. Kebersihan
3. Memberi kesemangatan dalam bersegera mandi
[ Referensi : Asnaa al-Mathaalib I/68 dan Mughni al-Muhtaaj I/63 ]
0719. MELIHAT AURAT WANITA LAIN
PERTANYAAN :
Numpang tanya... Apakah kalau lihat perempuan yang cantik, seksi dan pakai yang bikin ger-ger itu
dosa...??? Mohon pencerahannya. [MuAhffud WAe].
JAWABAN :
Melihat aurat wanita lain haram hukumnya :
‫ﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮ اﻟﺮﺟﻞ إﻟﻰ ﻋﻮرة اﻟﻤﺮأة اﻻﺟﻨﺒﻴﺔ ﻣﻄﻠﻘﺎ وﻛﺬا ﻳﺤﺮم إﻟﻰ وﺟﻬﻬﺎ وﻛﻔﻴﻬﺎ إن ﺧﺎف ﻓﺘﻨﺔ ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﺨﻒ ﻓﻔﻴﻪ ﺧﻼف اﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ‬
‫ﻗﺎﻟﻪ اﻻﺻﻄﺨﺮي وأﺑﻮ ﻋﻠﻲ اﻟﻄﺒﺮي واﺧﺘﺎرﻩ اﻟﺸﻴﺦ أﺑﻮ ﻣﺤﻤﺪ وﺑﻪ ﻗﻄﻊ اﻟﺸﻴﺦ أﺑﻮ إﺳﺤﺎق اﻟﺸﻴﺮازي واﻟﺮوﻳﺎﻧﻲ‬
Haram bagi laki-laki melihat aurat wanita ajnabi (bukan mahram) secara muthlak (baik khawatir ada
fitnah atau tidak) begitu juga haram melihat wajah dan telapak tangannya bila khawatir terjadi fitnah,
bila tidak dikhawatirkan ada fitnah terjadi perbedaan pendapat ulama, menurut pendapat yang
shahih haram, pendapat ini dikemukakan oleh al-Ashthahary, Abu Ali at-Thabry. [ Kifaayah al-
Akhyaar I/350 ]. - Masaji Antoro -
1004. PENDIDIKAN SEX BAGI ANAK
PERTANYAAN :
Tadi siang metro tv ada berita seks edukasi, kalau menurut kalian bagamana seks edukasi yang
sesuai dengan islam ? [Ierul El Baredey].
JAWABAN :
Bila dapat menimbulkan madhorot pada kejiwaan anak seperti dikhawatirkan justru menimbulkan
fitnah padanya maka dilarang namun bila ada manfaatnya boleh.
‫ وﻧﺤ ِﻮ‬،‫ﻤﺎع‬ ِ ‫ أو ﻫﻲ ﺗَﺪ‬،‫اﺿﻬﺎ ﻋﻨﻪ‬
ِ ‫ﱠﻋﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻌ ْﺠﺰ ﻋﻦ‬
ِ ‫اﻟﺠ‬ ِ ‫ وﻳﺒﺎح ﻟﻠﺤﺎﺟ ِﺔ‬،‫ﻤﺎع ﻳﻜْﺮﻩُ ﻟﻐﻴ ِﺮ ﺣﺎﺟ ٍﺔ‬
َ ‫ﻛﺬ ْﻛ ِﺮﻩ إﻋﺮ‬ ِ ِ ِ
َ َ َ ُ ُ َ َ َ ُ ِ ‫ ذ ْﻛ ُﺮ ُﻣ َﺠ ﱠﺮد اﻟﺠ‬:ُ‫ﻗﺎل اﻟﻌﻠﻤﺎء‬
َ
‫ذﻟﻚ‬.
Para Alim Ulama berkata “Semata-mata membicarakan seks makruh bila tanpa ada kepentingan,
dan boleh bila ada kepentingan seperti memberi kiat-kiat bagi yang berpaling dari seks, atau
memberi tips-tips bagi yang lemah melakukannya atau yang lain sebagainya”. [ Taudhiih al-Ahkaam
Hal 441 ].
‫ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻳﺠﺐ اﻟﻜﺘﻢ وﻗﺪ ﻳﺠﺐ اﻻﻇﻬﺎر ﻓﻔﻴﻤﺎ ﻻ ﻳﺤﺘﻤﻠﻪ ﻋﻘﻞ اﻟﻄﺎﻟﺐ وﻳﺨﺸﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻨﻪ ﻓﺘﻨﺔ ﻳﺠﺐ اﻟﻜﺘﻢ وﻓﻲ ﻏﻴﺮﻩ وﻫﻮ ﻓﺮض ﻋﻴﻦ اوﻓﻲ‬
‫ﺣﻜﻤﻪ وﺟﺐ اﻻﻇﻬﺎر واﻻ ﻧﺪب ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ وﺳﻴﻠﺔ ﻟﻤﺤﻈﻮر‬
[ PERINGATAN ] Wajib disembunyikan dan terkadang wajib dijelaskan, maka dalam bahasan yang
tidak dapat dipikul oleh akal pelajar dan dikhawatirkan terjadi fitnah padanya wajib disembunyikan

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪56‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪dan pada masalah lainnya yang merupakan bahasan fardhu ain atau yang menempati‬‬
‫‪kedudukannya wajib dijelaskan, bila bukan masalah fardhu ain hanya sunah kecuali dijadikan‬‬
‫‪perantara pada hal yang dilarang maka haram. [ Is’aadur Rafiiq hal 94-95 ].‬‬
‫‪- Subul as-salaam III/340-341:‬‬
‫وﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻌﻴﺪ اﻟﺨﺪري رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻗﺎل ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪" :‬إن ﺷﺮ اﻟﻨﺎس ﻋﻨﺪ اﷲ ﻣﻨﺰﻟﺔ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻔﻀﻲ ‪-‬‬
‫إﻟﻰ اﻣﺮأﺗﻪ" ﻣﻦ أﻓﻀﻰ اﻟﺮﺟﻞ إﻟﻰ اﻟﻤﺮأة ﺟﺎﻣﻌﻬﺎ أو ﺧﻼ ﺑﻬﺎ ﺟﺎﻣﻊ أو ﻻ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﻘﺎﻣﻮس "وﺗﻔﻀﻲ إﻟﻴﻪ ﺛﻢ ﻳﻨﺸﺮ ﺳﺮﻫﺎ" أي وﺗﻨﺸﺮ ﺳﺮﻩ‬
‫أﺧﺮﺟﻪ ﻣﺴﻠﻢ إﻻ أﻧﻪ ﺑﻠﻔﻆ "إن ﻣﻦ أﺷﺮ اﻟﻨﺎس" ﻗﺎل اﻟﻘﺎﺿﻲ ﻋﻴﺎض‪ :‬وأﻫﻞ اﻟﻨﺤﻮ ﻳﻘﻮﻟﻮن ﻻ ﻳﺠﻮز أﺷﺮ وأﺧﻴﺮ وإﻧﻤﺎ ﻳﻘﺎل ﻫﻮ ﺧﻴﺮ ﻣﻨﻪ وﺷﺮ‬
‫ﻣﻨﻪ ﻗﺎل وﻗﺪ ﺟﺎءت اﻷﺣﺎدﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺤﺔ ﺑﺎﻟﻠﻐﺘﻴﻦ ﺟﻤﻴﻌﺎ وﻫﻲ ﺣﺠﺔ ﻓﻲ ﺟﻮازﻫﻤﺎ ﺟﻤﻴﻌﺎ وأﻧﻬﻤﺎ ﻟﻐﺘﺎن واﻟﺤﺪﻳﺚ دﻟﻴﻞ ﻋﻠﻰ ﺗﺤﺮﻳﻢ إﻓﺸﺎء‬
‫اﻟﺮﺟﻞ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﺑﻴﻨﻪ وﺑﻴﻦ اﻣﺮأﺗﻪ ﻣﻦ أﻣﻮر اﻟﻮﻗﺎع‬
‫ووﺻﻒ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ ذﻟﻚ وﻣﺎ ﻳﺠﺮي ﻣﻦ اﻟﻤﺮأة ﻓﻴﻪ ﻣﻦ ﻗﻮل أو ﻓﻌﻞ وﻧﺤﻮﻩ وأﻣﺎ ﻣﺠﺮد ذﻛﺮ اﻟﻮﻗﺎع ﻓﺈذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﺤﺎﺟﺔ ﻓﺬﻛﺮﻩ ﻣﻜﺮوﻩ ﻷﻧﻪ‬
‫ﺧﻼف اﻟﻤﺮوءة وﻗﺪ ﻗﺎل ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪" :‬ﻣﻦ ﻛﺎن ﻳﺆﻣﻦ ﺑﺎﷲ واﻟﻴﻮم اﻵﺧﺮ ﻓﻠﻴﻘﻞ ﺧﻴﺮا أو ﻟﻴﺼﻤﺖ" ﻓﺈن دﻋﺖ إﻟﻴﻪ ﺣﺎﺟﺔ أو ﺗﺮﺗﺒﺖ‬
‫ﻋﻠﻴﻪ‬
‫ﻓﺎﺋﺪة ﺑﺄن ﻛﺎن ﻳﻨﻜﺮ إﻋﺮاﺿﻪ ﻋﻨﻬﺎ أو ﺗﺪﻋﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻌﺠﺰ ﻋﻦ اﻟﺠﻤﺎع أو ﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻓﻼ ﻛﺮاﻫﺔ ﻓﻲ ذﻛﺮﻩ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪" :‬إﻧﻲ‬
‫ﻷﻓﻌﻠﻪ أﻧﺎ" وﻫﺬﻩ وﻗﺎل ﻷﺑﻲ ﻃﻠﺤﺔ "أﻋﺮﺳﺘﻢ اﻟﻠﻴﻠﺔ" وﻗﺎل ﻟﺠﺎﺑﺮ‪" :‬اﻟﻜﻴﺲ اﻟﻜﻴﺲ" ﻛﺬﻟﻚ اﻟﻤﺮأة ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻬﺎ إﻓﺸﺎء ﺳﺮﻩ وﻗﺪ ورد ﺑﻪ‬
‫اﻟﻨﺺ أﻳﻀﺎ‬

‫‪Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Masaji Antoro ].‬‬


‫‪1078. MENCIUM TERMASUK DOSA KECIL ATAU DOSA‬‬
‫‪BESAR‬‬
‫‪PERTANYAAN‬‬
‫‪Tanya, mencium (lawan jenis yang tidak halal) itu termasuk dosa kecil apa dosa besar??? [Harum‬‬
‫‪Merekah].‬‬
‫‪JAWABAN‬‬
‫‪Tindakan berpegang-pegangan, ciuman adalah dosa kecil, tapi walau gitu harus dihindari. Lihat‬‬
‫‪surat annajm ayat 32 :‬‬
‫َﺟﻨﱠﺔٌ ﻓِﻲ ﺑﻄُ ِ‬
‫ض وإِ ْذ أَﻧﺘُﻢ أ ِ‬ ‫اﺳ ُﻊ اﻟ َْﻤﻐْ ِﻔ َﺮةِ ُﻫ َﻮ أَ ْﻋﻠَ ُﻢ ﺑِ ُﻜ ْﻢ إِ ْذ أَﻧ َ‬
‫ﻚوِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠِ‬
‫ﻮن‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ﺸﺄَ ُﻛ ْﻢ ﱢﻣ َﻦ اﻷ َْر ِ َ‬ ‫ﺶ إِﻻﱠ اﻟﻠﱠ َﻤ َﻢ إِ ﱠن َرﺑﱠ َ َ‬ ‫ﻳﻦ ﻳَ ْﺠﺘَﻨﺒُﻮ َن َﻛﺒَﺎﺋ َﺮ ا ِﻹﺛْ ِﻢ َواﻟْ َﻔ َﻮاﺣ َ‬ ‫اﻟﺬ َ‬
‫ﺴ ُﻜ ْﻢ ُﻫ َﻮ أَ ْﻋﻠَ ُﻢ ﺑِ َﻤ ِﻦ اﺗﱠـ َﻘﻰ‬ ‫ِ‬
‫أُﱠﻣ َﻬﺎﺗ ُﻜ ْﻢ ﻓَﻼَ ﺗُـ َﺰﱡﻛﻮاْ أَﻧ ُﻔ َ‬
‫‪(Yaitu) orang-orang yang menjauhi dosa-dosa besar dan perbuatan keji yang selain dari kesalahan-‬‬
‫‪kesalahan kecil. Sesungguhnya Tuhanmu maha luas ampunanNya. Dan Dia lebih mengetahui‬‬
‫‪(tentang keadaan)mu ketika Dia menjadikan kamu dari tanah dan ketika kamu masih janin dalam‬‬
‫‪perut ibumu; maka janganlah kamu mengatakan dirimu suci. Dialah yang paling mengetahui‬‬
‫‪tentang orang yang bertakwa.‬‬
‫‪Lihat juga di tafsir showi hal.182 juz 4 :‬‬
‫اﻟﺬﻳﻦ ﻳﺠﺘﻨﺒﻮن ﻛﺒﺎﺋﺮ اﻹﺛﻢ واﻟﻔﻮاﺣﺶ إﻻ اﻟﻠﻤﻢ { ﻫﻮ ﺻﻐﺎر اﻟﺬﻧﻮب ﻛﺎﻟﻨﻈﺮة واﻟﻘﺒﻠﺔ واﻟﻠﻤﺴﺔ ﻓﻬﻮ اﺳﺘﺜﻨﺎء ﻣﻨﻘﻄﻊ واﻟﻤﻌﻨﻰ ﻟﻜﻦ اﻟﻠﻤﻢ‬
‫ﻳﻐﻔﺮ ﺑﺎﺟﺘﻨﺎب اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ } إن رﺑﻚ واﺳﻊ اﻟﻤﻐﻔﺮة { ﺑﺬﻟﻚ وﺑﻘﺒﻮل اﻟﺘﻮﺑﺔ وﻧﺰل ﻓﻴﻤﻦ ﻛﺎن ﻳﻘﻮل ‪ :‬ﺻﻼﺗﻨﺎ ﺻﻴﺎﻣﻨﺎ ﺣﺠﻨﺎ ‪ } :‬ﻫﻮ أﻋﻠﻢ { أي‬
‫ﻋﺎﻟﻢ } ﺑﻜﻢ إذ أﻧﺸﺄﻛﻢ ﻣﻦ اﻷرض { أي ﺧﻠﻖ آﺑﺎﻛﻢ آدم ﻣﻦ اﻟﺘﺮاب } وإذ أﻧﺘﻢ أﺟﻨﺔ { ﺟﻤﻊ ﺟﻨﻴﻦ } ﻓﻲ ﺑﻄﻮن أﻣﻬﺎﺗﻜﻢ ﻓﻼ ﺗﺰﻛﻮا‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪57‬‬

‫أﻧﻔﺴﻜﻢ { ﻻ ﺗﻤﺪﺣﻮﻫﺎ ﻋﻠﻰ ﺳﺒﻴﻞ اﻹﻋﺠﺎب أﻣﺎ ﻋﻠﻰ ﺳﺒﻴﻞ اﻹﻋﺘﺮاف‬


‫‪fokus :‬‬
‫اﻟﺬﻳﻦ ﻳﺠﺘﻨﺒﻮن ﻛﺒﺎﺋﺮ اﻹﺛﻢ واﻟﻔﻮاﺣﺶ إﻻ اﻟﻠﻤﻢ { ﻫﻮ ﺻﻐﺎر اﻟﺬﻧﻮب ﻛﺎﻟﻨﻈﺮة واﻟﻘﺒﻠﺔ واﻟﻠﻤﺴﺔ‬
‫‪(Yaitu) orang-orang yang menjauhi dosa-dosa besar dan perbuatan keji yang selain dari kesalahan-‬‬
‫‪kesalahan kecil yaitu dosa-dosa kecil seperti melihat,mencium dan pegang-pegangan. [Sunde Pati,‬‬
‫‪Mbah Jenggot II].‬‬
‫)إن ﺗﺠﺘﻨﺒﻮا ﻛﺒﺎﺋﺮ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﻮن ﻋﻨﻪ ﻧﻜﻔﺮ ﻋﻨﻜﻢ ﺳﻴﺌﺎﺗﻜﻢ وﻧﺪﺧﻠﻜﻢ ﻣﺪﺧﻼ ﻛﺮﻳﻤﺎ )‪31‬‬
‫‪ :‬اﻋﻠﻢ أﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻟﻤﺎ ﻗﺪم ذﻛﺮ اﻟﻮﻋﻴﺪ أﺗﺒﻌﻪ ﺑﺘﻔﺼﻴﻞ ﻣﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻓﺬﻛﺮ ﻫﺬﻩ اﻵﻳﺔ ‪ ،‬وﻓﻴﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ‪:‬اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ اﻷوﻟﻰ ‪ :‬ﻣﻦ اﻟﻨﺎس ﻣﻦ ﻗﺎل‬
‫ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺬﻧﻮب واﻟﻤﻌﺎﺻﻲ ﻛﺒﺎﺋﺮ ‪ .‬روى ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس أﻧﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﻛﻞ ﺷﻲء ﻋﺼﻰ اﷲ ﻓﻴﻪ ﻓﻬﻮ ﻛﺒﻴﺮة ‪ ،‬ﻓﻤﻦ ﻋﻤﻞ ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻨﻬﺎ‬
‫ﻓﻠﻴﺴﺘﻐﻔﺮ اﷲ ‪ ،‬ﻓﺎن اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻻ ﻳﺨﻠﺪ ﻓﻲ اﻟﻨﺎر ﻣﻦ ﻫﺬﻩ اﻷﻣﺔ إﻻ راﺟﻌﺎ ﻋﻦ اﻻﺳﻼم ‪ ،‬أو ﺟﺎﺣﺪا ﻓﺮﻳﻀﺔ ‪ ،‬أو ﻣﻜﺬﺑﺎ ﺑﻘﺪر ‪ .‬واﻋﻠﻢ أن‬
‫ﻫﺬا اﻟﻘﻮل ﺿﻌﻴﻒ ﻟﻮﺟﻮﻩ ‪:‬اﻟﺤﺠﺔ اﻷوﻟﻰ ‪ :‬ﻫﺬﻩ اﻵﻳﺔ ‪ ،‬ﻓﺎن اﻟﺬﻧﻮب ﻟﻮ ﻛﺎﻧﺖ ﺑﺄﺳﺮﻫﺎ ﻛﺒﺎﺋﺮ ﻟﻢ ﻳﺼﺢ اﻟﻔﺼﻞ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ ﻳﻜﻔﺮ ﺑﺎﺟﺘﻨﺎب‬
‫اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ وﺑﻴﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ‪.‬اﻟﺤﺠﺔ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ‪ :‬ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ } :‬وﻛﻞ ﺻﻐﻴﺮ وﻛﺒﻴﺮ ﻣﺴﺘﻄﺮ { ] اﻟﻘﻤﺮ ‪ [ 53 :‬وﻗﻮﻟﻪ ‪ } :‬ﻻ ﻳﻐﺎدر ﺻﻐﻴﺮة وﻻ ﻛﺒﻴﺮة‬
‫« ‪ :‬إﻻ أﺣﺼﺎﻫﺎ { ] اﻟﻜﻬﻒ ‪. [ 49 :‬اﻟﺤﺠﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ ‪ :‬ان اﻟﺮﺳﻮل ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻧﺺ ﻋﻠﻰ ذﻧﻮب ﺑﺄﻋﻴﺎﻧﻬﺎ أﻧﻬﺎ ﻛﺒﺎﺋﺮ ‪ ،‬ﻛﻘﻮﻟﻪ‬
‫‪ :‬اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ‪ :‬اﻹﺷﺮاك ﺑﺎﷲ واﻟﻴﻤﻴﻦ اﻟﻐﻤﻮس وﻋﻘﻮق اﻟﻮاﻟﺪﻳﻦ وﻗﺘﻞ اﻟﻨﻔﺲ « وذﻟﻚ ﻳﺪل ﻋﻠﻰ أن ﻣﻨﻬﺎ ﻣﺎ ﻟﻴﺲ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ‪.‬اﻟﺤﺠﺔ اﻟﺮاﺑﻌﺔ‬
‫‪ ،‬ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ } :‬وﻛﺮﻩ إﻟﻴﻜﻢ اﻟﻜﻔﺮ واﻟﻔﺴﻮق واﻟﻌﺼﻴﺎن { ] اﻟﺤﺠﺮات ‪ [ 7 :‬وﻫﺬا ﺻﺮﻳﺢ ﻓﻲ أن اﻟﻤﻨﻬﻴﺎت أﻗﺴﺎم ﺛﻼﺛﺔ ‪ :‬أوﻟﻬﺎ ‪ :‬اﻟﻜﻔﺮ‬
‫وﺛﺎﻧﻴﻬﺎ ‪ :‬اﻟﻔﺴﻮق ‪ .‬وﺛﺎﻟﺜﻬﺎ ‪ :‬اﻟﻌﺼﻴﺎن ‪ ،‬ﻓﻼ ﺑﺪ ﻣﻦ ﻓﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﻔﺴﻮق وﺑﻴﻦ اﻟﻌﺼﻴﺎن ﻟﻴﺼﺢ اﻟﻌﻄﻒ ‪ ،‬وﻣﺎ ذاك إﻻ ﻟﻤﺎ ذﻛﺮﻧﺎ ﻣﻦ اﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ‬
‫‪ .‬اﻟﺼﻐﺎﺋﺮ وﺑﻴﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ‪ ،‬ﻓﺎﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻫﻲ اﻟﻔﺴﻮق ‪ ،‬واﻟﺼﻐﺎﺋﺮ ﻫﻲ اﻟﻌﺼﻴﺎن ‪ .‬واﺣﺘﺞ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﺑﻮﺟﻬﻴﻦ ‪ :‬أﺣﺪﻫﻤﺎ ‪ :‬ﻛﺜﺮة ﻧﻌﻢ ﻣﻦ ﻋﺼﻰ‬
‫] واﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬إﺟﻼل ﻣﻦ ﻋﺼﻰ ‪ ،‬ﻓﺎن اﻋﺘﺒﺮﻧﺎ اﻷول ﻓﻨﻌﻢ اﷲ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻨﺎﻫﻴﺔ ‪ ،‬ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ‪ } :‬وإن ﺗﻌﺪوا ﻧﻌﻤﺔ اﷲ ﻻ ﺗﺤﺼﻮﻫﺎ { ] اﻟﻨﺤﻞ ‪18 :‬‬
‫وان اﻋﺘﺒﺮﻧﺎ اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻓﻬﻮ أﺟﻞ اﻟﻤﻮﺟﻮدات وأﻋﻈﻤﻬﺎ ‪ ،‬وﻋﻠﻰ اﻟﺘﻘﺪﻳﺮﻳﻦ وﺟﺐ أن ﻳﻜﻮن ﻋﺼﻴﺎﻧﻪ ﻓﻲ ﻏﺎﻳﺔ اﻟﻜﺒﺮ ‪ ،‬ﻓﺜﺒﺖ أن ﻛﻞ ذﻧﺐ ﻓﻬﻮ‬
‫ﻛﺒﻴﺮة ‪.‬واﻟﺠﻮاب ﻣﻦ وﺟﻬﻴﻦ ‪ :‬اﻷول ‪ :‬ﻛﻤﺎ أﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ أﺟﻞ اﻟﻤﻮﺟﻮدات وأﺷﺮﻓﻬﺎ ‪ ،‬ﻓﻜﺬﻟﻚ ﻫﻮ أرﺣﻢ اﻟﺮاﺣﻤﻴﻦ وأﻛﺮم اﻷﻛﺮﻣﻴﻦ ‪ ،‬وأﻏﻨﻰ‬
‫اﻷﻏﻨﻴﺎء ﻋﻦ ﻃﺎﻋﺎت اﻟﻤﻄﻴﻌﻴﻦ وﻋﻦ ذﻧﻮب اﻟﻤﺬﻧﺒﻴﻦ ‪ ،‬وﻛﻞ ذﻟﻚ ﻳﻮﺟﺐ ﺧﻔﺔ اﻟﺬﻧﺐ ‪ .‬اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬ﻫﺐ أن اﻟﺬﻧﻮب ﻛﻠﻬﺎ ﻛﺒﻴﺮة ﻣﻦ ﺣﻴﺚ أﻧﻬﺎ‬
‫‪ ،‬ذﻧﻮب ‪ ،‬وﻟﻜﻦ ﺑﻌﻀﻬﺎ أﻛﺒﺮ ﻣﻦ ﺑﻌﺾ ‪ ،‬وذﻟﻚ ﻳﻮﺟﺐ اﻟﺘﻔﺎوت ‪ .‬إذا ﺛﺒﺖ أن اﻟﺬﻧﻮب ﻋﻠﻰ ﻗﺴﻤﻴﻦ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﺻﻐﺎﺋﺮ وﺑﻌﻀﻬﺎ ﻛﺒﺎﺋﺮ‬
‫ﻓﺎﻟﻘﺎﺋﻠﻮن ﺑﺬﻟﻚ ﻓﺮﻳﻘﺎن ‪ :‬ﻣﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﻗﺎل ‪ :‬اﻟﻜﺒﻴﺮة ﺗﺘﻤﻴﺰ ﻋﻦ اﻟﺼﻐﻴﺮة ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻬﺎ وذاﺗﻬﺎ ‪ ،‬وﻣﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﻗﺎل ‪ :‬ﻫﺬا اﻻﻣﺘﻴﺎز إﻧﻤﺎ ﻳﺤﺼﻞ ﻻ ﻓﻲ‬
‫ذواﺗﻬﺎ ‪ ،‬ﺑﻞ ﺑﺤﺴﺐ ﺣﺎل ﻓﺎﻋﻠﻴﻬﺎ ‪ ،‬وﻧﺤﻦ ﻧﺸﺮح ﻛﻞ واﺣﺪ ﻣﻦ ﻫﺬﻳﻦ اﻟﻘﻮﻟﻴﻦ‬

‫أﻣﺎ اﻟﻘﻮل اﻷول ‪ :‬ﻓﺎﻟﺬاﻫﺒﻮن اﻟﻴﻪ واﻟﻘﺎﺋﻠﻮن ﺑﻪ اﺧﺘﻠﻔﻮا اﺧﺘﻼﻓﺎ ﺷﺪﻳﺪا ‪ ،‬وﻧﺤﻦ ﻧﺸﻴﺮ إﻟﻰ ﺑﻌﻀﻬﺎ ‪ ،‬ﻓﺎﻷول ‪ :‬ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ‪ :‬ﻛﻞ ﻣﺎ ﺟﺎء‬
‫‪ .‬ﻓﻲ اﻟﻘﺮآن ﻣﻘﺮوﻧﺎ ﺑﺬﻛﺮ اﻟﻮﻋﻴﺪ ﻓﻬﻮ ﻛﺒﻴﺮة ‪ ،‬ﻧﺤﻮ ﻗﺘﻞ اﻟﻨﻔﺲ اﻟﻤﺤﺮﻣﺔ وﻗﺬف اﻟﻤﺤﺼﻨﺔ واﻟﺰﻧﺎ واﻟﺮﺑﺎ وأﻛﻞ ﻣﺎل اﻟﻴﺘﻴﻢ واﻟﻔﺮار ﻣﻦ اﻟﺰﺣﻒ‬
‫‪ :‬اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬ﻗﺎل اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد ‪ :‬اﻓﺘﺘﺤﻮا ﺳﻮرة اﻟﻨﺴﺎء ‪ ،‬ﻓﻜﻞ ﺷﻲء ﻧﻬﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ﺣﺘﻰ ﺛﻼث وﺛﻼﺛﻴﻦ آﻳﺔ ﻓﻬﻮ ﻛﺒﻴﺮة ‪ ،‬ﺛﻢ ﻗﺎل ‪ :‬ﻣﺼﺪاق ذﻟﻚ‬
‫إن ﺗﺠﺘﻨﺒﻮا ﻛﺒﺎﺋﺮ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﻮن ﻋﻨﻪ { ] اﻟﻨﺴﺎء ‪ [ 31 :‬اﻟﺜﺎﻟﺚ ‪ :‬ﻗﺎل ﻗﻮم ‪ :‬ﻛﻞ ﻋﻤﺪ ﻓﻬﻮ ﻛﺒﻴﺮة ‪ .‬واﻋﻠﻢ أن ﻫﺬﻩ اﻷﻗﻮال ﺿﻌﻴﻔﺔ ‪.‬أﻣﺎ اﻷول {‬
‫ﻓﻸن ﻛﻞ ذﻧﺐ ﻻ ﺑﺪ وأن ﻳﻜﻮن ﻣﺘﻌﻠﻖ اﻟﺬم ﻓﻲ اﻟﻌﺎﺟﻞ واﻟﻌﻘﺎب ﻓﻲ اﻵﺟﻞ ‪ ،‬ﻓﺎﻟﻘﻮل ﺑﺄن ﻛﻞ ﻣﺎ ﺟﺎء ﻓﻲ اﻟﻘﺮآن ﻣﻘﺮوﻧﺎ ﺑﺎﻟﻮﻋﻴﺪ ﻓﻬﻮ ‪:‬‬
‫ﻛﺒﻴﺮة ﻳﻘﺘﻀﻲ أن ﻳﻜﻮن ﻛﻞ ذﻧﺐ ﻛﺒﻴﺮة وﻗﺪ أﺑﻄﻠﻨﺎﻩ ‪.‬وأﻣﺎ اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬ﻓﻬﻮ أﻳﻀﺎ ﺿﻌﻴﻒ ‪ ،‬ﻷن اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ذﻛﺮ ﻛﺜﻴﺮا ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻓﻲ ﺳﺎﺋﺮ اﻟﺴﻮر‬
‫وﻻ ﻣﻌﻨﻰ ﻟﺘﺨﺼﻴﺼﻬﺎ ﺑﻬﺬﻩ اﻟﺴﻮرة ‪.‬وأﻣﺎ اﻟﺜﺎﻟﺚ ‪ :‬ﻓﻀﻌﻴﻒ أﻳﻀﺎ ‪ ،‬ﻷﻧﻪ ان أراد ﺑﺎﻟﻌﻤﺪ أﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﺑﺴﺎﻩ ﻋﻦ ﻓﻌﻠﻪ ‪ ،‬ﻓﻤﺎ ﻫﺬا ﺣﺎﻟﻪ ﻫﻮ اﻟﺬي ‪،‬‬
‫ﻧﻬﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ‪ ،‬ﻓﻴﺠﺐ ﻋﻠﻰ ﻫﺬا أن ﻳﻜﻮن ﻛﻞ ذﻧﺐ ﻛﺒﻴﺮة وﻗﺪ أﺑﻄﻠﻨﺎﻩ ‪ ،‬وان أراد ﺑﺎﻟﻌﻤﺪ أن ﻳﻔﻌﻞ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻣﻊ اﻟﻌﻠﻢ ﺑﺄﻧﻬﺎ ﻣﻌﺼﻴﺔ ‪ ،‬ﻓﻤﻌﻠﻮم‬
‫أن اﻟﻴﻬﻮد واﻟﻨﺼﺎرى ﻳﻜﻔﺮون ﺑﻤﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻫﻢ ﻻ ﻳﻌﻠﻤﻮن أﻧﻪ ﻣﻌﺼﻴﺔ ‪ ،‬وﻫﻮ ﻣﻊ ذﻟﻚ ﻛﻔﺮ ﻛﺒﻴﺮ ‪ ،‬ﻓﺒﻄﻠﺖ ﻫﺬﻩ اﻟﻮﺟﻮﻩ‬
‫اﻟﺜﻼﺛﺔ ‪ .‬وذﻛﺮ اﻟﺸﻴﺦ اﻟﻐﺰاﻟﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻓﻲ ﻣﻨﺘﺨﺒﺎت ﻛﺘﺎب إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ ﻓﺼﻼ ﻃﻮﻳﻼ ﻓﻲ اﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ واﻟﺼﻐﺎﺋﺮ ﻓﻘﺎل ‪ :‬ﻓﻬﺬا‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪58‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﻛﻠﻪ ﻗﻮل ﻣﻦ ﻗﺎل ‪ :‬اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﺗﻤﺘﺎز ﻋﻦ اﻟﺼﻐﺎﺋﺮ ﺑﺤﺴﺐ ذواﺗﻬﺎ وأﻧﻔﺴﻬﺎ ‪.‬وأﻣﺎ اﻟﻘﻮل اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬وﻫﻮ ﻗﻮل ﻣﻦ ﻳﻘﻮل ‪ :‬اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﺗﻤﺘﺎز ﻋﻦ‬
‫اﻟﺼﻐﺎﺋﺮ ﺑﺤﺴﺐ اﻋﺘﺒﺎر أﺣﻮال ﻓﺎﻋﻠﻴﻬﺎ ‪ ،‬ﻓﻬﺆﻻء اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﻮﻟﻮن ‪ :‬إن ﻟﻜﻞ ﻃﺎﻋﺔ ﻗﺪرا ﻣﻦ اﻟﺜﻮاب ‪ ،‬وﻟﻜﻞ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻗﺪرا ﻣﻦ اﻟﻌﻘﺎب ‪ ،‬ﻓﺎذا‬
‫أﺗﻰ اﻻﻧﺴﺎن ﺑﻄﺎﻋﺔ واﺳﺘﺤﻖ ﺑﻬﺎ ﺛﻮاﺑﺎ ‪ ،‬ﺛﻢ أﺗﻰ ﺑﻤﻌﺼﻴﺔ واﺳﺘﺤﻖ ﺑﻬﺎ ﻋﻘﺎﺑﺎ ‪ ،‬ﻓﻬﻬﻨﺎ اﻟﺤﺎل ﺑﻴﻦ ﺛﻮاب اﻟﻄﺎﻋﺔ وﻋﻘﺎب اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﺑﺤﺴﺐ‬
‫اﻟﻘﺴﻤﺔ اﻟﻌﻘﻠﻴﺔ ﻳﻘﻊ ﻋﻠﻰ ﺛﻼﺛﺔ أوﺟﻪ ‪ :‬أﺣﺪﻫﺎ ‪ :‬أن ﻳﺘﻌﺎدﻻ وﻳﺘﺴﺎوﻳﺎ ‪ ،‬وﻫﺬا وإن ﻛﺎن ﻣﺤﺘﻤﻼ ﺑﺤﺴﺐ اﻟﺘﻘﺴﻴﻢ اﻟﻌﻘﻠﻲ إﻻ أﻧﻪ دل اﻟﺪﻟﻴﻞ‬
‫اﻟﺴﻤﻌﻲ ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻻ ﻳﻮﺟﺪ ‪ ،‬ﻷﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻗﺎل ‪ } :‬ﻓﺮﻳﻖ ﻓﻰ اﻟﺠﻨﺔ وﻓﺮﻳﻖ ﻓﻰ اﻟﺴﻌﻴﺮ { ] اﻟﺸﻮرى ‪ [ 7 :‬وﻟﻮ وﺟﺪ ﻣﺜﻞ ﻫﺬا اﻟﻤﻜﻠﻒ وﺟﺐ‬
‫أن ﻻ ﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﺠﻨﺔ وﻻ ﻓﻲ اﻟﺴﻌﻴﺮ ‪.‬واﻟﻘﺴﻢ اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬أن ﻳﻜﻮن ﺛﻮاب ﻃﺎﻋﺘﻪ أزﻳﺪ ﻣﻦ ﻋﻘﺎب ﻣﻌﺼﻴﺘﻪ ‪ ،‬وﺣﻴﻨﺌﺬ ﻳﻨﺤﺒﻂ ذﻟﻚ اﻟﻌﻘﺎب ﺑﻤﺎ‬
‫ﻳﺴﺎوﻳﻪ ﻣﻦ اﻟﺜﻮاب ‪ ،‬وﻳﻔﻀﻞ ﻣﻦ اﻟﺜﻮاب ﺷﻲء ‪ ،‬وﻣﺜﻞ ﻫﺬﻩ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻫﻲ اﻟﺼﻐﻴﺮة ‪ ،‬وﻫﺬا اﻻﻧﺤﺒﺎط ﻫﻮ اﻟﻤﺴﻤﻰ ﺑﺎﻟﺘﻜﻔﻴﺮ ‪.‬واﻟﻘﺴﻢ اﻟﺜﺎﻟﺚ‬
‫أن ﻳﻜﻮن ﻋﻘﺎب ﻣﻌﺼﻴﺘﻪ أزﻳﺪ ﻣﻦ ﺛﻮاب ﻃﺎﻋﺘﻪ ‪ ،‬وﺣﻴﻨﺌﺬ ﻳﻨﺤﺒﻂ ذﻟﻚ اﻟﺜﻮاب ﺑﻤﺎ ﻳﺴﺎوﻳﻪ ﻣﻦ اﻟﻌﻘﺎب ‪ ،‬وﻳﻔﻀﻞ ﻣﻦ اﻟﻌﻘﺎب ﺷﻲء ‪ ،‬وﻣﺜﻞ ‪:‬‬
‫ﻫﺬﻩ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻫﻲ اﻟﻜﺒﻴﺮة ‪ ،‬وﻫﺬا اﻻﻧﺤﺒﺎط ﻫﻮ اﻟﻤﺴﻤﻰ ﺑﺎﻻﺣﺒﺎط ‪ ،‬وﺑﻬﺬا اﻟﻜﻼم ﻇﻬﺮ اﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﻜﺒﻴﺮة وﺑﻴﻦ اﻟﺼﻐﻴﺮة ‪ .‬وﻫﺬا ﻗﻮل‬
‫ﺟﻤﻬﻮر اﻟﻤﻌﺘﺰﻟﺔ ‪.‬واﻋﻠﻢ أن ﻫﺬا اﻟﻜﻼم ﻣﺒﻨﻲ ﻋﻠﯩﺄﺻﻮل ﻛﻠﻬﺎ ﺑﺎﻃﻠﺔ ﻋﻨﺪﻧﺎ ‪ .‬أوﻟﻬﺎ ‪ :‬أن ﻫﺬا ﻣﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ أن اﻟﻄﺎﻋﺔ ﺗﻮﺟﺐ ﺛﻮاﺑﺎ واﻟﻤﻌﺼﻴﺔ‬
‫ﺗﻮﺟﺐ ﻋﻘﺎﺑﺎ ‪ ،‬وذﻟﻚ ﺑﺎﻃﻞ ﻷﻧﺎ ﺑﻴﻨﺎ ﻓﻲ ﻛﺜﻴﺮ ﻣﻦ ﻣﻮاﺿﻊ ﻫﺬا اﻟﻜﺘﺎب أن ﺻﺪور اﻟﻔﻌﻞ ﻋﻦ اﻟﻌﺒﺪ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ إﻻ اذا ﺧﻠﻖ اﷲ ﻓﻴﻪ داﻋﻴﺔ‬
‫ﺗﻮﺟﺐ ذﻟﻚ اﻟﻔﻌﻞ ‪ ،‬وﻣﺘﻰ ﻛﺎن ﻛﺬﻟﻚ اﻣﺘﻨﻊ ﻛﻮن اﻟﻄﺎﻋﺔ ﻣﻮﺟﺒﺔ ﻟﻠﺜﻮاب ‪ ،‬وﻛﻮن اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻣﻮﺟﺒﺔ ﻟﻠﻌﻘﺎب ‪ ،‬وﺛﺎﻧﻴﻬﺎ ‪ :‬أن ﺑﺘﻘﺪﻳﺮ أن ﻳﻜﻮن‬
‫اﻷﻣﺮ ﻛﺬﻟﻚ ‪ ،‬إﻻ أﻧﺎ ﻧﻌﻠﻢ ﺑﺒﺪﻳﻬﺔ اﻟﻌﻘﻞ أن ﻣﻦ اﺷﺘﻐﻞ ﺑﺘﻮﺣﻴﺪ اﷲ وﺗﻘﺪﻳﺴﻪ وﺧﺪﻣﺘﻪ وﻃﺎﻋﺘﻪ ﺳﺒﻌﻴﻦ ﺳﻨﺔ ‪ ،‬ﻓﺎن ﺛﻮاب ﻣﺠﻤﻮع ﻫﺬﻩ‬
‫اﻟﻄﺎﻋﺎت اﻟﻜﺜﻴﺮة ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻟﻤﺪة اﻟﻄﻮﻳﻠﺔ أﻛﺜﺮ ﺑﻜﺜﻴﺮ ﻣﻦ ﻋﻘﺎب ﺷﺮب ﻗﻄﺮة واﺣﺪة ﻣﻦ اﻟﺨﻤﺮ ‪ ،‬ﻣﻊ أن اﻷﻣﺔ ﻣﺠﻤﻌﺔ ﻋﻠﻰ أن ﺷﺮب ﻫﺬﻩ‬
‫اﻟﻘﻄﺮة ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ‪ ،‬ﻓﺎن أﺻﺮوا وﻗﺎﻟﻮا ‪ :‬ﺑﻞ ﻋﻘﺎب ﺷﺮب ﻫﺬﻩ اﻟﻘﻄﺮة أزﻳﺪ ﻣﻦ ﺛﻮاب اﻟﺘﻮﺣﻴﺪ وﺟﻤﻴﻊ اﻟﻄﺎﻋﺎت ﺳﺒﻌﻴﻦ ﺳﻨﺔ ﻓﻘﺪ أﺑﻄﻠﻮا‬
‫ﻋﻠﻰ أﻧﻔﺴﻬﻢ أﺻﻠﻬﻢ ‪ ،‬ﻓﺎﻧﻬﻢ ﻳﺒﻨﻮن ﻫﺬﻩ اﻟﻤﺴﺎﺋﻞ ﻋﻠﻰ ﻗﺎﻋﺪة اﻟﺤﺴﻦ واﻟﻘﺒﺢ اﻟﻌﻘﻠﻴﻴﻦ ‪ ،‬وﻣﻦ اﻷﻣﻮر اﻟﻤﺘﻘﺮرة ﻓﻲ اﻟﻌﻘﻮل أن ﻣﻦ ﺟﻌﻞ‬
‫ﻋﻘﺎب ﻫﺬا اﻟﻘﺪر ﻣﻦ اﻟﺠﻨﺎﻳﺔ أزﻳﺪ ﻣﻦ ﺛﻮاب ﺗﻠﻚ اﻟﻄﺎﻋﺎت اﻟﻌﻈﻴﻤﺔ ﻓﻬﻮ ﻇﺎﻟﻢ ‪ ،‬ﻓﺎن دﻓﻌﻮا ﺣﻜﻢ اﻟﻌﻘﻞ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﻤﻮﺿﻊ ﻓﻘﺪ أﺑﻄﻠﻮا ﻋﻠﻰ‬
‫أﻧﻔﺴﻬﻢ اﻟﻘﻮل ﺑﺘﺤﺴﻴﻦ اﻟﻌﻘﻞ وﺗﻘﺒﻴﺤﻪ ‪ ،‬وﺣﻴﻨﺌﺬ ﻳﺒﻄﻞ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﻛﻞ ﻫﺬﻩ اﻟﻘﻮاﻋﺪ ‪ ،‬وﺛﺎﻟﺜﻬﺎ ‪ :‬أن ﻧﻌﻢ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻛﺜﻴﺮة وﺳﺎﺑﻘﺔ ﻋﻠﻰ ﻃﺎﻋﺎت‬
‫اﻟﻌﺒﻴﺪ ‪ ،‬وﺗﻠﻚ اﻟﻨﻌﻢ اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ ﻣﻮﺟﺒﺔ ﻟﻬﺬﻩ اﻟﻄﺎﻋﺎت ‪ ،‬ﻓﻜﺎن أداء اﻟﻄﺎﻋﺎت أداء ﻟﻤﺎ وﺟﺐ ﺑﺴﺒﺐ اﻟﻨﻌﻢ اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ ‪ ،‬وﻣﺜﻞ ﻫﺬا ﻻ ﻳﻮﺟﺐ ﻓﻲ‬
‫اﻟﻤﺴﺘﻘﺒﻞ ﺷﻴﺌﺎ آﺧﺮ ‪ ،‬وإذا ﻛﺎن ﻛﺬﻟﻚ وﺟﺐ أن ﻻ ﻳﻜﻮن ﺷﻲء ﻣﻦ اﻟﻄﺎﻋﺎت ﻣﻮﺟﺒﺎ ﻟﻠﺜﻮاب أﺻﻼ ‪ ،‬وإذا ﻛﺎن ﻛﺬﻟﻚ ﻓﻜﻞ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻳﺆﺗﻰ‬
‫ﺑﻬﺎ ﻓﺎن ﻋﻘﺎﺑﻬﺎ ﻳﻜﻮن أزﻳﺪ ﻣﻦ ﺛﻮاب ﻓﺎﻋﻠﻬﺎ ‪ ،‬ﻓﻮﺟﺐ أن ﻳﻜﻮن ﺟﻤﻴﻊ اﻟﻤﻌﺎﺻﻲ ﻛﺒﺎﺋﺮ ‪ ،‬وذﻟﻚ أﻳﻀﺎ ﺑﺎﻃﻞ ‪ .‬وراﺑﻌﻬﺎ ‪ :‬أن ﻫﺬا اﻟﻜﻼم ﻣﺒﻨﻲ‬
‫ﻋﻠﻰ اﻟﻘﻮل ﺑﺎﻻﺣﺒﺎط ‪ ،‬وﻗﺪ ذﻛﺮﻧﺎ اﻟﻮﺟﻮﻩ اﻟﻜﺜﻴﺮة ﻓﻲ إﺑﻄﺎل اﻟﻘﻮل ﺑﺎﻻﺣﺒﺎط ﻓﻲ ﺳﻮرة اﻟﺒﻘﺮة ‪ ،‬ﻓﺜﺒﺖ أن ﻫﺬا اﻟﺬي ذﻫﺒﺖ اﻟﻤﻌﺘﺰﻟﺔ اﻟﻴﻪ‬
‫ﻓﻲ اﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﺼﻐﻴﺮة واﻟﻜﺒﻴﺮة ﻗﻮل ﺑﺎﻃﻞ وﺑﺎﷲ اﻟﺘﻮﻓﻴﻖ‬

‫‪1316. TIDUR DENGAN TELANJANG BULAT‬‬


‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Bagaimana Hukumnya Tidur Telanjang bulat ? [Man Epunk].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Hukum tidur telanjang/bugil Makruh asalkan sendirian dikamar tertutup, bila kemungkinan ada‬‬
‫‪orang lain yang sekiranya ada di kamar/ bisa melihat di dalam kamar maka hukumnya haram‬‬
‫‪karena aurat. Tidur telanjang/bugil juga tergolong perkara yang dapat menyebabkan kefakiran.‬‬
‫وأﺧﺮج اﻟﺒﺰار ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ :‬إن اﷲ ﻳﻨﻬﺎﻛﻢ ﻋﻦ اﻟﺘﻌﺮي ﻓﺎﺳﺘﺤﻴﻮا ﻣﻦ ﻣﻼﺋﻜﺔ اﷲ اﻟﺬﻳﻦ‬
‫ﻣﻌﻜﻢ اﻟﻜﺮام اﻟﻜﺎﺗﺒﻴﻦ اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﻔﺎرﻗﻮﻧﻜﻢ إﻻ ﻋﻨﺪ إﺣﺪى ﺛﻼث ﺣﺎﺟﺎت ‪ :‬اﻟﻐﺎﺋﻂ واﻟﺠﻨﺎﺑﺔ واﻟﻐﺴﻞ‬
‫‪Dari Ibn Abbas ra, ia berkata : Rosulullah SAW bersabda “Sesungguhnya Allah melarang kalian‬‬
‫‪untuk telanjang maka meras malulah pada para malaikat Allah yang senantiasa bersama kalian,‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 59

pada malaikat al-kiraam al-kaatibiin yang tiada berpisah dari kalian kecuali saat tiga kondisi, buang
hajat, janabat dan mandi”. (HR. Al-Bazzaar). [ Abdurrahman Bin Kamal jalaluddin as-suyuthi ‘AD-
DURR AL-MANTSUUR VIII/448 ].
Dalam Kitab Ta’lim al-Muta’allim disebutkan :
‫ ﻛﻞ ذﻟﻚ ﻳﻮرث اﻟﻔﻘﺮ‬....‫واﻟﻨﻮم ﻋﺮﻳﺎﻧﺎ‬
Tidur telanjang... kesemuanya dapat mendatangkan kefakiran. Wallahu A'lamu Bis showaab.
[Masaji Antoro, Ichank Sufi].
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/373258816030266/
1344. FREKUENSI SENGGAMA YANG IDEAL
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikumssalam wr wb.. Maaf mbah tanya dikit.. Efektifnya berhubungan badan sama
suami berapa kali dalam seminggu mbah ? [Anisa Abida Musawwa].
JAWABAN :
Wassalamu'alaikumssalam wr wb. Terdapat keterangan, yang penting 4 hari istri tidak di-anggurin :
‫ وﻳﺴﻦ ان ﻻﻳﻌﻈﻠﻬﻦ ﺑﺎن ﻳﺒﻴﺖ ﻋﻨﺪﻫﻦ وﻳﺤﺼﻨﻬﻦ ﻛﻮاﺣﺪة ﻟﻴﺲ‬.‫وﻟﻠﺰوج اﻋﺮض ﻋﻦ زوﺟﺎﺗﻪ ﺑﺎن ﻻﻳﺒﻴﺖ ﻋﻨﺪﻫﻦ ﻻن اﻟﻤﺒﻴﺖ ﺣﻘﻪ ﻓﻼﺗﺮﻛﻪ‬
‫ وادﻧﻰ درﺟﺎﺗﻬﺎان ﻻﻳﺨﻠﻴﻬﺎ ﻛﻞ ارﺑﻊ ﻟﻴﺎل ﻋﻦ ﻟﻴﻠﺔ اﻋﺘﺒﺎراﺑﻤﻦ ﻟﻪ ارﺑﻊ زوﺟﺎت‬.‫ وﻳﺴﻦ ان ﻳﻌﻈﻠﻬﺎ‬.‫ﺗﺤﺘﻪ ﻏﻴﺮﻫﺎﻓﻠﻪ اﻻﻋﺮاض ﻋﻨﻬﺎ‬
TERLALU SERING DAN TERLALU JARANG SAMA-SAMA Ga BAIK. EFEK TERLALU SERING
atau Terlalu banyak melakukan hubungan intim dapat menyebabkan:
1. hilangnya gairah atau semangat.
2. akan melemahkan anggota pembawaan sejak lahir---.
3. semangatnya badan akan berkurang.
4. berat untuk menggerakan badan.
5. lemahnya jantung dan perut.
6. kurang baik dalam pencernaan, karena itu (pencernaan yang tidak baik) maka darah juga
rusak dan lemasnya otot-otot.
7. mempercepat pikun.
8. menyebabkan layunya badan.
9. sedikitnya daging dan darah.
10. menghilangkan cerahnya wajah.
11. warna kulit juga akan pucat.
12. melemahkan penglihatan.
13. merontokan rambut yang akhirnya akan terjadi kebotakan pada kepala.
14. mengeringkan darah.
15. membahayakan urat yang berakibat gemetar.
EFEK TERLALU JARANG :
Sesungguhnya seorang pemuda yang banyak spermanya, ketika tidak melakukan intim, maka akan
berat kepalanya, sedikit syahwatnya. Ketahuilah, ada sebagaian golongan yang mencegah diri
mereka sendiri untuk melakukan intim, karena mengikuti pendapat orang falsafah dan yang lainya,
maka dinginlah gairahnya, berat untuk bekerja, dan akan mengalami sumpek tanpa ada sebab---,

© 2017 www.piss-ktb.com
60 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

sedikit syahwatnya, dan rusak pencernaan makanannya. Dan saya (Mushonif) melihat seorang laki-
laki yang meningggalkan intim, dan sebelum itu ia melakukanya dengan rutin, maka nafsu
makannya berkurang, ketika ia makan tidak pernah sampai pada perut (muntah), dan akhirnya
menyebabkan lemahnya anggota tubuh. Namun setelah ia kembali melakukan intim, maka semua
anggota tubuh menjadi tenang, tidak lagi lemah, dengan waktu yang relatif singkat.
Imam Ar-Rozi berkata: Barang siapa sering melakukan intim lalu meninggalkanya, maka ia akan
terserang penyakit ghomri ya saimus yaitu, bengkaknya alat kelamin di sertai penyakit panas pada
alat kelaminya, dan ketika penyakit itu datang maka alat kelamin akan telihat memanjang. [ ket :
Fatwa Kitab Ruju’i As-Syaikh Ila Shobahin Fil Quwwati ‘Alal Bahi , Hal, 6-7. ]. -Mbah Jenggot II,
Danar Khalafi-
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/379701458719335/
1361. SENGGAMA DENGAN MEMBAYANGKAN WAJAH
ORANG LAIN
PERTANYAAN :
Assalamualaikum...titipan maaf kalau vulgar...berdosakah seorang istri bila setiap berhubungan
suami istri dia tidak merasakan kepuasan sebelum membayangkan wajah kekasihnya yang dulu,
hingga sekarang ??? Karena ini begitu menyiksa... [Bunda Nina].
JAWABAN :
Dalam hal ini ulama beda pendapat ada yang mengharamkan ada pula yang tidak sampe haram
(tapi tidak baik). Ibnu Hajar di tanya tentang seorang laki-laki yang melakukan intim dengan
membayangkan kecantikan wanita lain, apakah haram? Di jawab: sesuai dengan fatwa Abul Qosim,
bahwasanya hal itu tidak boleh, dan penjelasanya yang lebih gamblang telah di kupas dalam buku
biografi Ibnu Subki.
Sedangkan pendapat yang menyatakan tidak dosa adalah pendapat yang kuat, sebab adanya
hadits “Sesungguhnya Alloh SWT mengampuni sesuatu yang terbesit dalam hati ummatku, selama
tidak diucapkan atau dilakukan”. Dalam hal ini jelas laki-laki tidak melakukan dengan apa yang
dibayangkannya.
Sedangkan Al Qodli menguatkan keharaman masalah ini dalam bab puasa, alasan beliau
“Sebagaimana dilarangnya melihat sesuatu yang tidak dihalalkan begitu juga diharamkan
memikirkanya”, karena berdasarkan firman Alloh SWT “Dan janganlah kalian menyengaja sesuatu
yang buruk”. Pada ayat di atas melarang menyengaja perkara yang tidak halal, sebagaimana
melarang melihat perkara yang haram. [ Lihat Kitab Fatawi Ibnu Hajar Juz, 4. hal, 87. ]. -Mbah
Jenggot II-
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/368765489812932/
1548. CARA BERDZIKIR KETIKA JIMA'
PERTANYAAN :
Assalamu'allaikum..... Maaf Anggota baru, Penghuni baru mo tanya....Saya bingung ditanya orang
(karena tidak punya dasar buat jawab). Bolehkah Setiap gerakan Jima' / setiap rabaan, atau

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪61‬‬

‫‪cumbuan bahkan tusukan (dzakar ke farji di-iringi dengan sholawat...??? Terima kasih. [Wajah‬‬
‫‪Baru].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumussalaam, berdzikir saat berhubungan badan itu makruh jika diucapkan dengan lisan,‬‬
‫‪tapi kalau dalam hati tetap sunnah. Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Sunde Pati].‬‬
‫)ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ ‪) -‬ج ‪ / 1‬ص ‪) - 198(215‬أﺣﺐ اﻷﻋﻤﺎل إﻟﻰ اﷲ أن ﺗﻤﻮت وﻟﺴﺎﻧﻚ( أي واﻟﺤﺎل أن ﻟﺴﺎﻧﻚ )رﻃﺐ ﻣﻦ ذﻛﺮ اﷲ‬
‫ﻳﻌﻨﻲ أن ﺗﻼزم اﻟﺬﻛﺮ ﺣﺘﻰ ﻳﺤﻀﺮك اﻟﻤﻮت وأﻧﺖ ذاﻛﺮ ﻓﺈن ﻟﻠﺬﻛﺮ ﻓﻮاﺋﺪ ﺟﻠﻴﻠﺔ وﻋﻮاﺋﺪ ﺟﺰﻳﻠﺔ وﺗﺄﺛﻴﺮا ﻋﺠﻴﺒﺎ ﻓﻲ اﻧﺸﺮاح اﻟﺼﺪر وﻧﻌﻴﻢ‬
‫اﻟﻘﻠﺐ وﻟﻠﻐﻔﻠﺔ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﺠﻴﺐ ﻓﻲ ﺿﺪ ذﻟﻚ‪.‬ﻗﺎل اﻟﻄﻴﺒﻲ ‪ :‬ورﻃﻮﺑﺔ اﻟﻠﺴﺎن ﻋﺒﺎرة ﻋﻦ ﺳﻬﻮﻟﺔ ﺟﺮﻳﺎﻧﻪ ﻛﻤﺎ أن ﻳﺒﺴﻪ ﻋﺒﺎرة ﻋﻦ ﺿﺪﻩ ‪ ،‬ﺛﻢ إن‬
‫ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻠﺴﺎن ﺣﻴﻨﺌﺬ ﻋﺒﺎرة ﻋﻦ إداﻣﺔ اﻟﺬﻛﺮ ﻗﺒﻞ ذﻟﻚ ﻓﻜﺄﻧﻪ ﻗﻴﻞ أﺣﺐ اﻷﻋﻤﺎل إﻟﻰ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﺪاوﻣﺔ اﻟﺬﻛﺮ ﻓﻬﻮ ﻣﻦ أﺳﻠﻮب ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫وﻻ ﺗﻤﻮﺗﻦ إﻻ وأﻧﺘﻢ ﻣﺴﻠﻤﻮن( * اﻧﺘﻬﻰ وﻗﺎل ﺑﻌﺾ اﻟﺼﻮﻓﻴﺔ أراد ﺑﺎﻟﺮﻃﺐ ﻋﺪم اﻟﻐﻔﻠﺔ ﻓﺈن اﻟﻘﻠﺐ إذا ﻏﻔﻞ ﻳﺒﺲ اﻟﻠﺴﺎن‪.‬ﻗﺎل اﻟﺰﻣﺨﺸﺮي( *‬
‫وﻣﻦ اﻟﻤﺠﺎز رﻃﺐ ﻟﺴﺎﻧﻲ ﺑﺬﻛﺮك وأﺻﻞ اﻟﺮﻃﻮﺑﺔ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﻛﻴﻔﻴﺔ ﺗﻘﺘﻀﻲ ﺳﻬﻮﻟﺔ اﻟﺘﻔﺮق واﻹﺗﺼﺎل واﻟﺘﺸﻜﻞ وﺿﺪﻫﺎ اﻟﻴﺒﻮﺳﺔ ‪:‬‬
‫واﻟﺒﻠﺔ اﻟﺮﻃﻮﺑﺔ اﻟﻐﺮﻳﺒﺔ اﻟﺠﺎرﻳﺔ ﻋﻠﻰ ﻇﺎﻫﺮ اﻟﺠﺴﻢ واﻟﺠﻔﺎف ﻋﺪم اﻟﺒﻠﺔ ﻋﻤﺎ ﻣﻦ ﺷﺄﻧﻪ أن ﻳﺒﺘﻞ اﻧﺘﻬﻰ وﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﺣﺚ ﻋﻠﻰ اﻟﺬﻛﺮ ﺣﻴﺚ‬
‫ﻋﻠﻖ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ اﻷﺣﺒﻴﺔ وﻛﻞ ﻣﺆﻣﻦ ﻳﺮﻏﺐ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻛﻤﺎل اﻟﺮﻏﺒﺔ ﻟﻴﻔﻮز ﺑﻬﺬﻩ اﻟﻤﺤﺒﺔ ﻓﺘﺘﺄﻛﺪ ﻣﺪاوﻣﺔ ذﻛﺮ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻓﻲ ﺟﻤﻴﻊ اﻻﺣﻮال ﻟﻜﻦ‬
‫ﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﺬﻛﺮ اﻟﻘﺮآن ﺣﺎل اﻟﺠﻨﺎﺑﺔ ﺑﻘﺼﺪﻩ ﻓﺈﻧﻪ ﺣﺮام وﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ ﻋﻤﻮﻣﻪ أﻳﻀﺎ اﻟﻤﺠﺎﻣﻊ وﻗﺎﺿﻲ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻓﻴﻜﺮﻩ ﻟﻬﻤﺎ اﻟﺬﻛﺮ اﻟﻠﺴﺎﻧﻲ‬
‫أﻣﺎ اﻟﻘﻠﺒﻲ ﻓﻤﺴﺘﺤﺐ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﺣﺎل‬
‫‪Intinya di sini :‬‬
‫ﻟﻜﻦ ﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﺬﻛﺮ اﻟﻘﺮآن ﺣﺎل اﻟﺠﻨﺎﺑﺔ ﺑﻘﺼﺪﻩ ﻓﺈﻧﻪ ﺣﺮام وﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ ﻋﻤﻮﻣﻪ أﻳﻀﺎ اﻟﻤﺠﺎﻣﻊ وﻗﺎﺿﻲ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻓﻴﻜﺮﻩ ﻟﻬﻤﺎ اﻟﺬﻛﺮ‬
‫اﻟﻠﺴﺎﻧﻲ أﻣﺎ اﻟﻘﻠﺒﻲ ﻓﻤﺴﺘﺤﺐ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﺣﺎل‬
‫‪Link Asal :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/400559203300227/‬‬
‫‪1614. MENGULANGI SENGGAMA TANPA MANDI DULU‬‬
‫‪SEBELUMNYA‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaykum.. mau tanya, bolehkah suami istri (nambah) berhubungan lagi, tapi nambahnya‬‬
‫‪ada jeda 2 sampe 3 jam setelah permainan 1, tapi mereka belum mandi junub.. ibarohnya sekalian‬‬
‫‪ya..hehe..makasih. [Aba Zerra].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumsalam. Boleh tanpa mandi dulu, tapi Disunnahkan saat hendak mengulangi adegan‬‬
‫‪senggama (tandhuk maning-java-pent) untuk terlebih dahulu menjalankan wudhu dan membasuh‬‬
‫‪kemaluan.‬‬
‫ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺠﻨﺐ أن ﻳﻨﺎم ﺣﺘﻲ ﻳﺘﻮﺿﺄ وﻳﺴﺘﺤﺐ إذا اراد أن ﻳﺄﻛﻞ أو ﻳﺸﺮب أو ﻳﻄﺄ ﻣﻦ وﻃﺌﻬﺎ أوﻻ أو ﻏﻴﺮﻫﺎ أن ﻳﺘﻮﺿﺄ وﺿﻮءﻩ‬
‫ﻟﻠﺼﻼة وﻳﻐﺴﻞ ﻓﺮﺟﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻫﺬﻩ اﻻﺣﻮال‬
‫‪Berkata Para pengikut as-Syafi'i : "Dimakruhkan bagi orang junub tidur hingga ia wudhu dan‬‬
‫‪disunahkan bila hendak makan atau minum atau menggauli istri yang ia gauli pertama atau lainnya‬‬
‫‪menjalankan wudhu sebagaimana wudhu saat ia hendak shalat dan juga disunahkan membasuh‬‬
‫‪kemaluannya dalam semua keadaan tersebut". [ Al-Majmuu’ ala Syarh al-Muhaddzab II/156 ].‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


62 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Yang dimaksud dengan "wudhu sebagaimana wudhu saat ia hendak shalat" adalah wudhu yang ia
jalankan seperti halnya ia hendak menjalankan shalat dari segi tatacaranya dimulai dari membasuh
muka diakhiri membasuh kedua kaki.
Sedangkan niatnya dapat menggunakan niat yang tidak bertentangan dengan keadaan hadats
besarnya misalkan boleh baginya niat :
NAWAITUL WUDHUU-A
‫ ﺛﻢ أراد‬،‫ »إذا أﺗﻰ أﺣﺪﻛﻢ أﻫﻠﻪ‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬:‫ ﻗﺎل‬،‫ ﻓﻠﺤﺪﻳﺚ أﺑﻲ ﺳﻌﻴﺪ‬،‫وأﻣﺎ ﻛﻮن اﻟﻮﺿﻮء ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻟﻤﻌﺎودة اﻟﻮطء‬
‫ »ﻓﺈﻧﻪ أﻧﺸﻂ ﻟﻠﻌﻮد« ﻟﻜﻦ اﻟﻐﺴﻞ ﻟﻤﻌﺎودة اﻟﻮطء أﻓﻀﻞ ﻣﻦ اﻟﻮﺿﻮء؛ ﻷﻧﻪ أﻧﺸﻂ‬:‫( وزاد اﻟﺤﺎﻛﻢ‬4) «ً‫ ﻓﻠﻴﺘﻮﺿﺄ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ وﺿﻮءا‬،‫أن ﻳﻌﺎود‬.
(4) 89/1:‫)رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ واﺑﻦ ﺧﺰﻳﻤﺔ واﻟﺤﺎﻛﻢ )ﺳﺒﻞ اﻟﺴﻼم‬.
Sedang keberadaan wudhu disunahkan saat hendak mengulang persenggamaan sebab
berdasarkan hadits riwayat Abi Sa'id ra, berkata : Nabi Muhammad shallallaahu alaihi wasallam
bersabda "Saat salah seorang diantara kalian mendatangi istrinya dan berkehendak mengulanginya
maka berwudhulah diantara keduanya dengan wudhu yang sempurna". al-Hakim menambahkan
"Karena yang demikian lebih membuat gairah saat kembali mengulangi adegan intim". Hanya saja
menggunakan sarana mandi saat hendak mengulangi senggama lebih utama ketimbang wudhu
karena mandi semakin dapat membuat gairah bertambah. [ Al-Fiqh al-Islaam I/472 ].
( ‫رﺧﺺ ﻟﻠﺠﻨﺐ إذا أراد أن ﻳﺄﻛﻞ أو ﻳﺸﺮب أو ﻳﻨﺎم أن ﻳﺘﻮﺿﺄ وﺿﻮءﻩ ﻟﻠﺼﻼة ( أي اﻟﻮﺿﻮء اﻟﺸﺮﻋﻲ‬
Diberikan dispensasi (kemurahan) bagi orang Junub saat hendak makan, minum ataupun tidur
melakukakan wudhu sebagaimana wudhu saat ia hendak shalat. Artinya wudhu yang sesuai syariat
baik dalam pelaksanaan ataupun saranya. [Tuhfah al-Ahwaadzy III/190]. Wallaahu A'lamu Bis
Showaab. [Masaji Antoro].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/433705993318881/
1907. HUKUM MENCURI-CURI PANDANG
PERTANYAAN :
Assalaamu alaikum wr wb. Terimakasih sudah masuk grup ini sungguh sangat bermanfaat buat kita
semua, mau tanya bagaimana hukumnya mencuri-curi pandang ?. [Tarkam Sriatun].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Mencuri-curi pandang berarti ia berulang-ulang memandang objek tanpa
sepengetahuannya.. Biasanya ini dilakukan karena rasa penasaran dan ingin tahu.. padahal
hakikatnya perbuatan ini adalah termasuk perbuatan tercela..
‫و ﻗﻴﻞ ﻟﻴﺤﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم وﻫﻮ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ ﻣﻴﻞ اﻟﻰ اﻣﺮ اﻟﻨﺴﺎء ﻣﺎ ﺑﺪء اﻟﺰﻧﺎ ﻗﺎل اﻟﻨﻈﺮ ﻟﻠﻤﺮاة واﻟﺘﻤﻨﻰ ﻟﻠﺰﻧﺎ ﺑﺎﻟﻘﻠﺐ و زﻧﺎ اﻟﻌﻴﻦ ﻣﻦ ﻛﺒﺎر‬
‫اﻟﺼﻐﺎﺋﺮ و ﻫﻮ ﻳﺆدى اﻟﻰ اﻟﻘﺮب اﻟﻰ اﻟﻜﺒﻴﺮة اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ و ﻫﻮ زﻧﺎ اﻟﻔﺮج وﻣﻦ ﻟﻢ ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻰ ﻏﺾ ﺑﺼﺮﻩ ﻟﻢ ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻰ ﺣﻔﻆ ﻓﺮﺟﻪ ﻋﻘﻮد‬
١٦ ‫اﻟﻠﺠﻴﻦ‬
Nabi Yahya As telah ditanya apakah permulaan dari zina ? Beliau menjawab : memandang
perempuan dan ber-angan-angan melakukan zina. Zina mata adalah besar-besarnya dosa kecil, ia
akan mendekatkan kepada dosa yang besar yaitu zina farji. Barang siapa yang tidak mampu
meredam penglihatannya, maka dia tidak akan mampu menjaga farjinya. [Abdurrahman As-

www.islamuna.info
KELUARGA 63

syafi'i ].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/381991775156970/
1970. KEMAKRUHAN BERSENGGAMA DI MALAM HARI
RAYA ( TAKBIRAN )
PERTANYAAN:
Ngapunten badhe tanglet mbah, apa hukumnya ML ( Making Love = Jima' = Hubungan suami-istri =
Bersenggama = Bersetubuh = Hubungan Intim / Badan ) pada malam hari raya ? kebetulan ini pas
malam jum'at .. suwun. [Kang Fatkhul Q].
JAWABAN:
Dalam kitab Qurrotul 'Uyun, Syekh penadhom menjelaskan dalam bait-bait Nadhom kitab tersebut,
bahwa terdapat empat malam dimana persetubuhan bersama istrinya tidak diperbolehkan yaitu:
1. Malam hari raya kurban
2. Malam pertama disetiap bulan
3. Malam pertengahan disetiap bulan 4. Malam terahir disetiap bulan
Beberapa alasannya adalah :
· Anak akan bertabiat jelek yang senang menumpahkan darah (menjadi pembunuh)
· Syetan akan hadir pada persetubuhan yang dilakukan pada malam-malam itu
· Anak yang terlahir akan mudah stress atau berakibat gila
· Anak yang lahir akan mengidap penyakit kusta
Larangan tersebut hanya sebatas makruh tidaklah sampai mengakibatkan keharaman seperti
bersetubuh di kala haid, atau nifas. Dan mengenai dampaknya hanya Allah lah yang maha tahu.
Berikut teks utuh dari kitab Qurrotul 'Uyun :
‫وﻟﻴﻠﺔ اﻷﺿﺤﻰ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺸﻬﻮر ﻛﺎﻟﻠﻴﻠﺔ اﻷوﻟﻰ ﻣﻦ اﻟﺸﻬﻮر وﺿﻒ اﻟﻴﻬﺎ ﻧﺼﻒ ﻛﻞ ﺷﻬﺮ وآﺧﺮ اﻟﻠﻴﺎﻟﻰ ﻣﻨﻪ ﻓﺂدر‬
‫أﺧﺒﺮ رﺣﻤﻪ اﷲ أن اﻟﺠﻤﺎع ﻳﻤﻨﻊ ﻓﻰ ﻫﺬﻩ اﻟﻠﻴﺎﻟﻰ اﻷرﺑﻌﺔ ؛ ﻟﻴﻠﺔ ﻋﻴﺪ اﻷﺿﺤﻰ ﻟﻤﺎ ﻗﻴﻞ ﻣﻦ أن اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻴﻬﺎ ﻳﻮﺟﺐ ﻛﻮن اﻟﻮﻟﺪ ﺳﻔﺎﻛﺎ‬
‫ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻻﺗﺠﺎﻣﻊ‬.‫ واﻟﻠﻴﻠﺔ اﻷﺧﻴﺮة ﻣﻦ ﻛﻞ ﺷﻬﺮ‬,‫ وﻟﻴﻠﺔ اﻟﻨﺼﻒ ﻣﻦ ﻛﻞ ﺷﻬﺮ‬,‫ واﻟﻠﻴﻠﺔ اﻷوﻟﻰ ﻣﻦ أول ﻛﻞ ﺷﻬﺮ‬.‫ﻟﻠﺪﻣﺎء‬
‫ ﻳﻘﺎل إن‬.‫ واﻟﻨﺼﻒ‬,‫ واﻷﺧﻴﺮ‬,‫ اﻷول‬:‫ وﻗﺎل اﻟﻐﺰاﻟﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻳﻜﺮﻩ اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ ﺛﻼث ﻟﻴﺎل ﻣﻦ اﻟﺸﻬﺮ‬.‫رأس ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺸﻬﺮ وﻓﻲ اﻟﻨﺼﻒ‬
‫ وروي ﻛﺮاﻫﺔ ذﻟﻚ ﻋﻦ ﻋﻠﻲ وﻣﻌﺎوﻳﺔ وأﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة رﺿﻲ اﷲ‬.‫ وﻳﻘﺎل إن اﻟﺸﻴﺎﻃﻴﻦ ﻳﺠﺎﻣﻌﻮن ﻓﻴﻬﺎ‬,‫اﻟﺸﻴﺎﻃﻴﻦ ﻳﺤﻀﺮون اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻟﻠﻴﺎﻟﻲ‬
‫ ﻟﻜﻦ اﻟﻤﻨﻊ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻷرﺑﻌﺔ ﺑﻤﻌﻨﻰ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻻ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ‬.‫ واﷲ أﻋﻠﻢ‬,‫ وﻳﻘﺎل إن اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻟﻠﻴﺎﻟﻲ ﻳﻮرث اﻟﺠﻨﻮن ﻓﻲ اﻟﻮﻟﺪ‬.‫ﻋﻨﻬﻢ‬
‫ﻛﺎﻟﺤﻴﺾ واﻟﻨﻔﺎس وﺿﻴﻖ اﻟﻮﻗﺖ‬.

Kebetulan sekali ada nukilan dari sebuah kitab, bahwa melakukan hubungan badan (jima) pada
malam-malam tersebut hukumya makruh/karena akan menghasilkan anak cacat.
1. Pertama: Wahai Ali, jangan menggauli isterimu pada permulaan bulan, pertengahan dan
akhir bulan. karena hal itu dapat menyebabkan penyakit gila, kusta, dan kerusakan syaraf
padanya dan keturunannya.
2. Kedua: Wahai Ali, jangan kamu menggauli isterimu sesudah waktu Zhuhur. Karena hal itu
(jika membuahkan janin) dapat menyebabkan anaknya kelak punya ganguan psikologis,

© 2017 www.piss-ktb.com
64 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

jiwanya mudah goncang.


3. Ketiga: Wahai Ali, jangan menggauli isterimu sambil berbicara. Karena hal itu (jika
membuahkan janin) dapat menyebabkan kebisuan bagi anak. Dan jangan melihat kemaluan
isterinya, karena dapat menyebabkan kebutaan bagi anak
4. Keempat: Wahai Ali, jangan menggauli isterimu dengan dorongan syahwat pada wanita lain
(membayangkan perempuan lain), karena (jika membuahkan janin) dikhawatirkan memiliki
sikap seperti wanita itu dan memiliki gangguan psikologis.
5. Kelima: Wahai Ali, barangsiapa yang bercumbu dengan isterinya di tempat tidur janganlah
sambil membaca Al-Qur'an, karena aku khawatir turun api dari langit lalu membakar
keduanya.
6. Keenam: Wahai Ali, jangan menggauli isterimu pada malam ‘Idul Fitri, karena hal itu (jika
membuahkan janin) dapat menyebabkan anak memiliki banyak keburukan
Dari kitab fathul izar sepertinya ada keterangan mubah tapi konon jika hasil hubungan intim di
malam ied, baik fitri maupun ied qurban, anaknya akan memiliki jari lebih dari sepuluh, ada jari yang
kembar.
Namun menurut keterangan yang ada di dalam kitab Tuhfah dan Nihayah pernyataan makruh
tersebut tidak tsabit / dalilnya lemah. Jadi yang meriwayatkan masalah kemakruhan itu Imam
Ghozali, dibantah oleh Ibnu Hajar dalam kitab Tuhfah bahwa hadisnya tidak tsabit, kalaupun tsabit,
maka doa sebelum jimak bisa menjaga dia dari syetan.
‫ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج‬
‫ﺿ ِﻪ اﻟ ﱢﺬ ْﻛ ُﺮ‬
ِ ‫ﺖ ﻓِ ِﻴﻪ َﺷﻲء *وﺑَِﻔﺮ‬ َ ِ‫ﻀ ُﺮﻩُ ﻓِﻴ ِﻬ ﱠﻦ َوﻳُـ َﺮ ﱡد ﺑِﺄَ ﱠن َذﻟ‬ ‫ﻴﻞ إ ﱠن اﻟ ﱠ‬ ِ ِ ِ ِ ِِ ‫ﺴ ُﻦ ﺗَـ ْﺮُﻛﻪُ ﻟَﻴْـﻠَﺔَ أ ﱠَوِﻻﻟ ﱠ‬ ِ
ْ َ ٌْ ْ ُ‫َﻢ ﻳَـﺜْﺒ‬
ْ‫ﻚﻟ‬ ُ ‫ﺸ ْﻴﻄَﺎ َن ﻳَ ْﺤ‬ َ ‫ﺸ ْﻬ ِﺮ َوَو َﺳﻄﻪ َوآﺧ ِﺮﻩ ﻟ َﻤﺎ ﻗ‬ ُ ‫ﻴﻞ ﻳَ ْﺤ‬َ ‫ﻗ‬
ُ‫*اﻟ َْﻮا ِردُ ﻳَ ْﻤﻨَـﻌُﻪ‬
[Mujaawib : Abdur Rahman As-syafi'i II, Umam Zein, Ahmad Haidar Muhammad Fadly, Ahmad
Rifa'i].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/489029334453213/
2046. MENGGAULI ISTERI DI KAMAR MANDI
PERTANYAAN :
Titipan : bagaimana hukum melakukan jima' dengan istri di kamar mandi? [Rampak Naung].
JAWABAN :
Adapun bersenggama di kamar mandi maka hal itu tiada larangan dan tidak dikenakan kafaroh/
denda tapi hal ini kurang sopan/khilaful adab. [Mbah Godek].
- FATAWI ASSYABKAH AL-ISLAMIYYAH JUZ 5 HAL 4528 :
‫ وﻟﻜﻨﻪ ﺧﻼف اﻷدب‬،‫ وﻻ ﻛﻔﺎرة ﻓﻲ ﻓﻌﻠﻪ‬،‫( وأﻣﺎ اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ اﻟﺤﻤﺎم ﻓﻼ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻨﻪ‬4528 ‫ ص‬/ 5 ‫ )ج‬- ‫ﻓﺘﺎوى اﻟﺸﺒﻜﺔ اﻹﺳﻼﻣﻴﺔ‬
LINK TERKAIT :
www.fb.com/groups/piss.ktb/496020723754074/
2052. ORAL SEKS DAN DINAMIKANYA
PENGANTAR
Oral seks adalah aktivitas seksual yang menjadikan alat kelamin lelaki dan wanita sebagai obyek.

www.islamuna.info
KELUARGA 65

Baik itu dengan cara mencium, mengecup, menjilat, mengulum, atau mempermainkan alat kelamin
pasangannya. Baik dilakukan sebagai aktivitas pemanasan (foreplay) sebelum bersetubuh maupun
sebagai sarana seks tersendiri untuk mencapai orgasme.
Dalam istilah kontemporer, oral seks dibahasakan dengan
‫اﻟﺠﻤﺎع اﻟﻔﻤﻮي‬/‫اﻟﺠﻨﺲ اﻟﺸﻔﻮي‬/‫اﻟﺠﻨﺲ اﻟﻔﻤﻮي‬
Seksual / ‫اﻟﺠﻨﺲ‬
Oral seks berupa dua macam, yakni aktivitas menjilat kelamin wanita oleh lelaki (Cunnilingus) dan
aktivitas menghisap kelamin lelaki oleh wanita (Fellatio).
Mengenai Cunnilingus (oral seks pada kelamin wanita) disebutkan secara sharih keterangan
kebolehannya oleh sejumlah ulama:
- Zainuddin al-Malaibari:
( ‫ﺗﺘﻤﺔ ( ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺰوج ﻛﻞ ﺗﻤﺘﻊ ﻣﻨﻬﺎ ﺑﻤﺎ ﺳﻮى ﺣﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ وﻟﻮ ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ‬
"Boleh bagi suami menikmati semua jenis aktivitas seks dari istrinya selain pada lingkaran
duburnya, meskipun dilakukan dengan menghisap klitorisnya" (Fathul Mu'in, 3/340).
- Al-Bahuthi:
‫ﻗﺎل اﻟﻘﺎﺿﻲ ﻳﺠﻮز ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻓﺮج اﻟﻤﺮأة ﻗﺒﻞ اﻟﺠﻤﺎع‬
"Qadhi Ibnu Muflih berkata: Boleh mencium kelamin isterinya sebelum bersetubuh" (Kasysyaful
Qana', 5/17).
- Al-Haththab:
‫وﻗﺪ روي ﻋﻦ ﻣﺎﻟﻚ أﻧﻪ ﻗﺎل ﻻ ﺑﺄس أن ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻰ اﻟﻔﺮج ﻓﻲ ﺣﺎل اﻟﺠﻤﺎع وزاد ﻓﻲ رواﻳﺔ وﻳﻠﺤﺴﻪ ﺑﻠﺴﺎﻧﻪ‬
"Disebutkan riwayat dari Imam Malik bahwasanya beliau berkata: Tidak apa-apa melihat kemaluan
saat bersetubuh. Ditambahkan dalam riwayat lain: Serta menjilat kemaluan tersebut dengan
lidahnya." (Mawahib al-Jalil, 5/23).
- Al-Qurthubi:
‫ ﻳﺠﻮز ﻟﻪ أن ﻳﻠﺤﺴﻪ ﺑﻠﺴﺎﻧﻪ‬: ‫وﻗﺪ ﻗﺎل أﺻﺒﻎ ﻣﻦ ﻋﻠﻤﺎﺋﻨﺎ‬
"Ashbagh salah satu ulama [malikiyah] kami berkata: Boleh baginya [suami] menjilatnya [kemaluan
istrinya] dengan lidahnya." (Tafsir Al-Qurthubi, 12/232).
Sedangkan mengenai Fellatio (oral seks pada kelamin lelaki) disebutkan secara mafhum dari
dhabith umum kebolehan semua aktivitas seksual serta pendekatan-pendekatan tekstual dalam
beragam literatur klasik:
- Dalam Fathul Mu'in tentang dhabith umum tamaththu':
( ‫ﺗﺘﻤﺔ ( ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺰوج ﻛﻞ ﺗﻤﺘﻊ ﻣﻨﻬﺎ ﺑﻤﺎ ﺳﻮى ﺣﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ وﻟﻮ ﺑﻤﺺ ﺑﻈﺮﻫﺎ‬
"Boleh bagi suami menikmati semua jenis aktivitas seks dari istrinya selain pada lingkaran
duburnya, meskipun dilakukan dengan menghisap klitorisnya" (Fathul Mu'in, 3/340)
Mahallu syahid: 'menikmati semua jenis aktivitas seks dari istrinya.'
- Dalam Tafsir ath-Thabari tentang obyek umum tamaththtu' dzakar:

© 2017 www.piss-ktb.com
66 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ اﻃﻌﻦ ﺑﺬﻛﺮك‬:‫ ﻗﺎل‬،‫ ﺗﺬاﻛﺮﻧﺎ ﻋﻨﺪ ﻣﺠﺎﻫﺪ اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻼﻋﺐ اﻣﺮأﺗﻪ وﻫﻲ ﺣﺎﺋﺾ‬:‫ ﻋﻦ ﻟﻴﺚ ﻗﺎل‬،‫ ﻋﻦ ﺷﺮﻳﻚ‬،‫ أﺧﺒﺮﻧﺎ إﺳﺤﺎق‬،‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺗﻤﻴﻢ ﻗﺎل‬
‫ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻓﻲ اﻟﺪﺑﺮ أو اﻟﺤﻴﺾ‬،‫ﺣﻴﺚ ﺷﺌﺖ ﻓﻴﻤﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﻔﺨﺬﻳﻦ واﻷﻟﻴﺘﻴﻦ واﻟﺴﺮة‬.
"Telah menceritakan kepada kami Tamim, telah mengkhabarkan kepada kami Ishaq, dari Syarik,
dari Laits berkata: Kami di sisi Mujahid membicarakan tentang seorang lelaki yang mencumbu
istrinya saat Haid. Mujahid berkata; "Tusukkan alat kelaminmu di manapun yang engkau kehendaki;
di antara dua paha, dua pantat, dan pusar. Selama tidak di anus atau saat datang haidh." (Tasfir
ath-Thabari, 4/380)
Mahallu syahid: 'Tusukkan alat kelaminmu di manapun yang engkau kehendaki.'
- Dalam Hasyiyah ad-Dasuqi tentang hukum asal mubahnya tubuh istri selama tidak ada ketentuan
khusus nash:
ِ َ‫ﺸﺎرِح ﻣﻦ ﺟﻮا ِز اﻟﺘﱠﻤﺘﱡ ِﻊ ﺑِﻈ‬ ٍ ‫ﺎﻫ ِﺮﻩِ ﻓَ ُﻤﻪُ ﻣﻦ َﺧﺎر‬
ِ َ‫ﺿ ِﻊ اﻟ ﱠﺬ َﻛ ِﺮ ﻋﻠﻴﻪ واﻟْﻤﺮاد ﺑِﻈ‬ ْ ‫َي َوﻟ َْﻮ ﺑَِﻮ‬ ِِ
‫ﺎﻫ ِﺮ اﻟﺪﱡﺑُ ِﺮ‬ َ ََ ُ ‫ِج وﻣﺎ ذَ َﻛ َﺮﻩُ اﻟ ﱠ‬ ُ َُ َ ْ ‫ﱡﻊ ﺑِﻈَﺎﻫ ِﺮﻩ ( أ‬
ُ ‫ﱠﻤﺘ‬
َ ‫ﻮز اﻟﺘ‬
ُ ‫ﺠ‬ ُ َ‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ ) ﻓَـﻴ‬
ِ ‫فﺑ‬
‫ﺎﻃﻨِ ِﻪ اﻩ‬ ِ ِ ٍ ‫ﻀﻪ ﻋﻦ ﺑـﻌ‬ ِ ِ ِ ‫ﻫﻮ اﻟﺬي ذَ َﻛﺮﻩُ اﻟْﺒـﺮُزﻟِ ﱡﻲ ﻗَﺎﺋًِﻼ ووﺟﻬﻪُ ِﻋ ْﻨ ِﺪي أَﻧﱠﻪُ َﻛﺴﺎﺋِ ِﺮ ﺟ‬
َ ‫ﺾ ﺑِﺨ َﻼ‬ ْ َ ُ ُ ‫ﺺ ﺑَـ ْﻌ‬ ُ َ‫ﺎح إ ْذ ﻟﻢ ﻳَ ِﺮ ْد ﻣﺎ ﻳ‬
‫ﺨ ﱡ‬ ٌ َ‫ﺴﺪ اﻟ َْﻤ ْﺮأَة َو َﺟﻤﻴﻌُﻪُ ُﻣﺒ‬
ََ َ ُ ْ ََ ُْ َ
"[Diperbolehkan mencumbui pada luar dubur] yakni walau dengan menaruh kemaluan di atasnya.
Yang dimaksud dengan luar dubur yaitu mulut dubur dari arah luar tubuh. Pendapat Pensyarah
tentang kebolehan mencumbui luar dubur adalah sebagaimana yang dikatakan oleh al-Burzuli, dia
berkata: 'Konsepnya, menurutku, bagian luar dubur adalah sebagaimana keseluruhan bagian tubuh
wanita, kesemua tubuh wanita diperbolehkan mengingat tidak dijumpai ketentuan khusus nash
pada bagian tubuh wanita tertentu, berbeda dengan bagian dalam dubur.' Demikian perkataan al-
Burzuli. " (Hasyiyah ad-Dasuqi, 2/216)
Mahallu syahid: 'Kesemua tubuh wanita diperbolehkan mengingat tidak dijumpai ketentuan khusus
nash pada bagian tubuh wanita tertentu'.
- Dalam al-Inshaf tentang mencium dzakar:
‫ ﻟﻴﺲ ﻟﻬﺎ اﺳﺘﺪﺧﺎل ذﻛﺮ زوﺟﻬﺎ وﻫﻮ ﻧﺎﺋﻢ ﺑﻼ إذﻧﻪ وﻟﻬﺎ ﻟﻤﺴﻪ وﺗﻘﺒﻴﻠﻪ ﺑﺸﻬﻮة‬:‫اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ‬
"Tidak berhak bagi istri memasukkan alat kelamin suaminya tanpa seijinnya sementara suami
dalam keadaan tidur, namun istri boleh merabanya dan menciumnya dengan syahwat" (al-Inshaf,
8/27)
- Dalam al-Mughni li Ibni Qudamah tentang kesunahan foreplay:
‫ﻻ ﺗﻮاﻗﻌﻬﺎ إﻻ وﻗﺪ أﺗﺎﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﺸﻬﻮة ﻣﺜﻞ ﻣﺎ أﺗﺎك ﻟﻜﻴﻼ ﺗﺴﺒﻘﻬﺎ‬: ‫وﻗﺪ روي ﻋﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳﺰ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ أﻧﻪ ﻗﺎل‬
‫ﺑﺎﻟﻔﺮاغ‬
"Diriwayatkan dari Umar bin Abdul Aziz, dari Nabi SAW bahwasanya beliau berkata: Janganlah
engkau menyetubuhinya kecuali dia telah bangkit syahwatnya sebagaimana dirimu, agar engkau
tidak mendahuluinya dalam klimaks." (al-Mughni li Ibnu Qudamah, 8/136)
PERBANDINGAN
Berangkat dari kaidah umum para ulama klasik, selanjutnya oral seks dibahas juga oleh sejumlah
ulama kontemporer:
- Ali Jum'ah, Mufti Mesir:
‫ ﻫﻞ ﻫﻮ ﺣﺮام؟‬- ‫ أﺟﻠﻜﻢ اﷲ‬- ‫ أو اﻟﻌﻜﺲ‬،‫ أو ﻟﻌﻖ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻔﺮج اﻟﻤﺮأة‬،‫اﻟﺴﺆال ﺳﺄﻟﻨﻲ أﺣﺪﻫﻢ ﻋﻦ اﻟﺤﻜﻢ اﻟﺸﺮﻋﻲ ﻋﻦ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﺺ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 67

‫ اﻧﻈﺮ ﻣﺎ رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري‬،‫اﻟﺠﻮاب ﻳﺠﻮز ﻟﻜﻞ ﻣﻦ اﻟﺰوﺟﻴﻦ اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع ﻣﻦ اﻵﺧﺮ ﺑﻜﻞ ﺷﺊ ﻣﺎ ﺧﻼ اﻟﺪﺑﺮ واﻟﺤﻴﻀﺔ ﻟﻸﺣﺎدﻳﺚ اﻟﻮاردة‬
(302(، 222) ‫( وﻓﻲ اﻟﺤﻴﺾ ﻧﺺ ﻗﺮآﻧﻲ اﻧﻈﺮ ﺳﻮرة اﻟﺒﻘﺮة اﻵﻳﺔ‬293) ‫)وﻣﺴﻠﻢ‬.
"Pertanyaan: Seseorang bertanya kepadaku tentang masalah menghisap, atau menelannya lelaki
terhadap alat kelamin wanita atau sebaliknya -semoga Allah mengagungkanmu- apakah hal itu
diharamkan?
Jawaban: Diperbolehkan bagi suami-istri untuk mencumbui satu sama lain dengan apapun selain
pada dubur serta dalam keadaan haidh, berlandaskan sejumlah hadits, lihatlah riwayat Bukhari no.
302, riwayat Muslim no. 293, dan al-Baqarah ayat 222."
- Said Ramadhan al-Buthi, Mufti Suriah:
‫ﻣﺎ اﻟﻤﺤ ﱠﺮﻣﺎت ﻓﻲ اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع اﻟﺠﻨﺴﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﺰوﺟﻴﻦ؟‬
‫ وﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻟﻨﻈﺮة اﻟﺘﻮﺳﻌﻴﺔ دﻋﻮة ﻟﻜﻞ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة ﻟﻼﻛﺘﻔﺎء ﺑﺎﻟﻤﻌﺎﺷﺮة‬، ‫أﻣﻮرا ﺿﻴﻘﺔ‬
ً ‫ وﻟﻢ ﻳﺤﺮم إﻻ‬، ‫اﻟﻌﻼﻗﺎت اﻟﺠﻨﺴﻴﺔ واﺳﻌﺔ اﻟﻨﻄﺎق‬
‫ وﺗﺮك ﻛﻞ ﻋﻼﻗﺔ ﻣﺤﺮﻣﺔ‬، ‫ اﻟﻤﺒﺎﺣﺔ‬،
‫ﻷﻧﻪ ﻻ ﺿﺮر وﻻ‬، ‫ وﻛﻞ اﺳﺘﻤﺘﺎع ﺛﺒﺖ ﺿﺮرﻩ‬، ‫ واﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ اﻟﺪﺑﺮ‬، ‫واﻟﻤﺤﺮم ﻓﻲ اﻟﻌﻼﻗﺔ اﻟﺠﻨﺴﻴﺔ ﺑﻴﻦ اﻟﺰوﺟﻴﻦ ﻫﻮ اﻟﺠﻤﺎع وﻗﺖ اﻟﺤﻴﺾ‬
‫ وﻣﺎﺳﻮى ذﻟﻚ ﻓﻴﺮﺟﻊ ﻟﻠﻌﺮف وﻟﻠﺰوﺟﻴﻦ ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﺐ إﻛﺮاﻩ أﺣﺪ اﻟﺰوﺟﻴﻦ ﻟﻶﺧﺮ ﻓﻲ ﻓﻌﻞ ﺷﻲء‬،‫ﺿﺮار‬
ّ ‫إن اﻟﺤ ﱠﻖ اﻟﻤﺘﺒﺎدل ﺑﻴﻦ اﻟﺰوﺟﻴﻦ ﻟﻴﺲ ﺧﺼﻮص )اﻟﺠﻤﺎع( ﺑﻞ ﻋﻤﻮم ﻣﺎ‬
‫ وﻫﺬا ﻳﻌﻨﻲ أن ﻟﻜ ﱟﻞ ﻣﻦ اﻟﺰوﺟﻴﻦ أن‬،(‫ﺳﻤﺎﻩ اﻟﻘﺮآن )اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع‬
‫وﻻ ﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ ذﻟﻚ إﻻ ﺛﻼﺛﺔ أﻣﻮر‬.‫ ﻣﻦ ﺟﻤﺎع وﻏﻴﺮﻩ‬،‫ﻳﺬﻫﺐ ﻓﻲ اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع ﺑﺰوﺟﻪ اﻟﻤﺬﻫﺐ اﻟﺬي ﻳﺮﻳﺪ‬:
‫ـ اﻟﺠﻤﺎع أﻳﺎم اﻟﻄﱠﻤﺚ‬1..
‫ أي اﻹﻳﻼج ﻓﻲ اﻟﺸﺮج‬،‫ـ اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻲ اﻟﺪﺑﺮ‬2..
‫ ﺑﺸﻬﺎدة أﺻﺤﺎب اﻻﺧﺘﺼﺎص أي اﻷﻃﺒﺎء‬،‫ـ اﻟﻤﺪاﻋﺒﺎت اﻟﺘﻲ ﺛﺒﺖ أﻧﻬﺎ ﺗﻀ ﱡﺮ أﺣﺪ اﻟﺰوﺟﻴﻦ أو ﻛﻠﻴﻬﻤﺎ‬3.
ٍ ،‫أﻣﺎ ﻣﺎ وراء ﻫﺬﻩ اﻷﻣﻮر اﻟﺜﻼﺛﺔ اﻟﻤﺤ ﱠﺮﻣﺔ‬...
‫ﻓﺒﺎق ﻋﻠﻰ أﺻﻞ اﻹﺑﺎﺣﺔ اﻟﺸﺮﻋﻴﺔ‬
"Apakah yang diharamkan dari percumbuan seksual di antara suami-istri ?
Hubungan seksual luas untuk dibicarakan. Tidak diharamkan kecuali pada beberapa hal saja. Dan
dalam bahasan yang luas ini terkandung ajakan bagi suami-istri untuk mencukupkan diri pada
pergaulan yang mubah serta meninggalkan hubungan yang diharamkan. Yang diharamkan dari
hubungan seksual antara suami-istri yaitu bersetubuh di saat haidh, bersetubuh pada dubur, serta
setiap percumbuan yang menimbulkan dampak buruk, sebab ada kaidah 'la dharara wa la dhirar'.
Selain yang telah disebutkan maka dikembalikan hukumnya pada 'urf dan suami-istri,
mempertimbangkan bahwa tidak diwajibkan untuk memaksa pasangannya melakukan hal itu."
"Sesungguhnyalah, hak bersama antara suami-istri tidak sebatas pada konteks bersetubuh
melainkan terlaku umum pada apa yang dibahasakan al-Qur'an dengan itimta' (percumbuan).
Begitulah, yakni tiap suami-istri berhak memilih percumbuan dengan pasangannya dengan pilihan
apapun yang ia kehendaki. Dalam konteks persetubuhan ataupun lainnya. Tidak ada pengecualian
dalam hal ini selain pada tiga perkara:
1. Bersetubuh saat haidh.
2. Bersetubuh pada dubur, yakni penetrasi pada anus.
3. Aktivitas percumbuan yang menimbulkan dampak buruk bagi salah satu atau keduanya, lewat
persaksian pakar di bidangnya (dokter).
Sedangkan selain tiga hal yang diharamkan tersebut maka statusnya tetap pada hukum asal
kebolehan syariat."

© 2017 www.piss-ktb.com
68 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

JAWABAN-JAWABAN
Menengok pada dinamika opini ilmiah masa kini tentang oral seks, maka terdapat sejumlah
pendapat berseberangan yang masih perlu ditinjau ulang. Berikut akan disajikan sejumlah wacana
tersebut beserta jawabannya:
Wacana pertama, oral seks adalah tradisi Romawi Kuno dan India kuno. Dengan demikian terjadi
tasyabbuh bil kuffar yang diharamkan.
Jawaban : Tidak semua tasyabbuh itu haram. Ibnu Hajar al-'Asqalani menggarisbawahi bahwa
tasyabbuh yang diharamkan adalah selain tasyabbuh dalam urusan kebaikan. Sementara oral seks
adalah bagian dari pemanasan seksual yang dianjurkan.
- Dalam Fathul Bari:
‫وﻗﺎل اﻟﺸﻴﺦ أﺑﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ أﺑﻲ ﺟﻤﺮة ﻧﻔﻊ اﷲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻠﺨﺼﻪ ﻇﺎﻫﺮ اﻟﻠﻔﻆ اﻟﺰﺟﺮ ﻋﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﺷﻲء ﻟﻜﻦ ﻋﺮف ﻣﻦ اﻷدﻟﺔ اﻷﺧﺮى أن‬
‫اﻟﻤﺮاد اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ اﻟﺰي وﺑﻌﺾ اﻟﺼﻔﺎت واﻟﺤﺮﻛﺎت وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻻ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ أﻣﻮر اﻟﺨﻴﺮ‬
"Syekh Abu Muhammad bin Abi Hamzah -semoga Allah memberi kemanfaatan padanya- berkata:
Kesimpulan dari dzahir teks nash adalah larangan menyerupai pada setiap sesuatu (dari orang
kafir). Akan tetapi dalil-dalil lainnya menunjukkan yang dimaksud menyerupai adalah menyerupai
dalam atribut, sebagian sifat-sifat, perilaku, dan semacamnya. Bukan menyerupai dalam urusan
kebaikan." (Fathul Bari, 13/333)
- Dalam al-Mughni li Ibni Qudamah:
‫ﻻ ﺗﻮاﻗﻌﻬﺎ إﻻ وﻗﺪ أﺗﺎﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﺸﻬﻮة ﻣﺜﻞ ﻣﺎ أﺗﺎك ﻟﻜﻴﻼ ﺗﺴﺒﻘﻬﺎ‬: ‫وﻗﺪ روي ﻋﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳﺰ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ أﻧﻪ ﻗﺎل‬
‫ﺑﺎﻟﻔﺮاغ‬
"Diriwayatkan dari Umar bin Abdul Aziz, dari Nabi SAW bahwasanya beliau berkata: Janganlah
engkau menyetubuhinya kecuali dia telah bangkit syahwatnya sebagaimana dirimu, agar engkau
tidak mendahuluinya dalam klimaks." (al-Mughni li Ibnu Qudamah, 8/136
Selain itu pengambilan contoh tradisi era Romawi dan India Kuno juga tidak tepat dikategorikan
tasyabbuh. Sebab oral seks umum dijumpai saat ini sehingga menjadi tidak identik dengan
peradaban tertentu. Tasyabbuh yang hilang ciri khasnya tidak lagi dinamakan tasyabbuh.
- Dalam Hasyiyah asy-Syarqawi:
(‫ﻗﻮﻟﻪ واﻟﻤﺘﺮﺟﻼت( اى اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻰ أﻗﻮاﻟﻬﻦ وأﺣﻮاﻟﻬﻦ ﻛﻠﺒﺲ اﻟﻄﺮاﺑﻴﺲ إﻻ إن ﻏﻠﺐ ﻋﺮف ﺑﻠﺒﺲ ذﻟﻚ ﻟﻠﺮﺟﺎل واﻟﻨﺴﺎء ﻛﻤﺎ‬
‫ﻫﻮ ﺣﺎﺻﻞ اﻵن ﺑﻤﺼﺮى ﻓﻬﻮ ﺟﺎﺋﺰ ﻟﻬﻦ‬
"[Bertingkah kelelakian] yakni sikap menyerupai dengan lelaki dalam ucapan dan keadaan, seperti
memakai topi tarbus, kecuali bila penggunaannya sudah merata oleh lelaki dan perempuan
sebagaimana yang terjadi di Mesir sekarang maka boleh bagi wanita memakainya." (Hasyiyah asy-
Syarqawi, 2/430)
Wacana kedua, mulut istri bukanlah tempat yang diperintahkan Allah kepada suami untuk
memasukkan kemaluannya.
Jawaban: Klarifikasi atas wacana tersebut bisa diketahui dari telaah dalil yang dijadikan acuan.
Dalil yang dimaksud berasal dari QS. Al-Baqarah ayat 222:
ُ ‫ﻮﻫ ﱠﻦ ِﻣ ْﻦ َﺣ ْﻴ‬
ُ‫ﺚ أ ََﻣ َﺮُﻛ ُﻢ اﻟﻠﱠﻪ‬ ْ ‫ﻓَِﺈذَا ﺗَﻄَﻬ‬
ُ ُ‫ﱠﺮ َن ﻓَﺄْﺗ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 69

"Apabila mereka telah suci, maka datangilah (setubuhilah) mereka itu pada sisi/dari sisi yang
diperintahkan Allah kepadamu"
1. Telaah pertama: lafazh fa-tuhunna.
Disebutkan dalam Tafsir al-Jalalain (1/47), Tafsir Munir (1/76), Audhah at-Tafsir (69/44), Aysar at-
Tafsir (1/205) dan beragam kitab tafsir lainnya bahwa yang dikehendaki dengan ityan pada fa-
tuhunna adalah jima' (bersetubuh). Jima', baik sebagai denotatif ataupun konotatif dari nikah,
didefinisikan dengan:
‫اﻟﻨﻜﺎح إﻳﻼج ذﻛﺮ ﻓﻲ ﻓﺮج ﻟﻴﺼﻴﺮ ﺑﺬﻟﻚ ﻛﺎﻟﺸﻲء اﻟﻮاﺣﺪ وﻗﺎل اﻟﺮاﻏﺐ أﺻﻞ اﻟﻨﻜﺎح اﻟﻌﻘﺪ ﺛﻢ اﺳﺘﻌﻴﺮ ﻟﻠﺠﻤﺎع وﻣﺤﺎل أن ﻳﻜﻮن ﻓﻲ‬
‫اﻷﺻﻞ ﻟﻠﺠﻤﺎع ﺛﻢ اﺳﺘﻌﻴﺮ ﻟﻠﻌﻘﺪ ﻷن أﺳﻤﺎء اﻟﺠﻤﺎع ﻛﻠﻬﺎ ﻛﻨﺎﻳﺎت‬
"Nikah adalah membenamkan dzakar ke dalam farji sehingga seolah-olah menjadi satu kesatuan.
Ar-Raghib berkata: Asal pemakaian kata nikah adalah untuk akadnya, lalu dipakai sebagai kiasan
dari jima'. Mustahil dikatakan nikah adalah asal dari jima' yang seterusnya dikiaskan pada akadnya,
sebab semua nama-nama jima' adalah kiasan." (At-Tauqif 'ala Muhimmat at-Ta'arif, 1/710)
Dengan demikian diketahui bahwa maksud kelamin wanita sebagai tempat yang diperintahkan Allah
pada suami untuk memasukkan kemaluannya adalah dalam konteks jima' (bersetubuh) bukan
bercumbu (istimta').
2. Telaah kedua: lafazh min haitsu
Wacana kedua itu mengartikan 'min haitsu amarakumullah' sebagai 'fi haitsu amarakumullah'
sehingga maknanya: Maka datangilah (setubuhilah) mereka itu pada sisi (dari tempat) yang
diperintahkan Allah kepadamu. Tafsiran semacam itu boleh saja, dengan catatan dalam konteks
jima' sebagaimana telah dijelaskan sebelumnya, meski sebenarnya ada empat pendapat berbeda
tentang tafsir lafazh 'min haitsu':
ُ ‫ ِﻣ ْﻦ َﺣ ْﻴ‬:‫ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬.
‫ﺚ أ ََﻣ َﺮُﻛ ُﻢ اﷲ ﻓﻴﻪ ارﺑﻌﺔ أﻗﻮال‬
ِ ‫ْﺤ ْﻴ‬ ِ ِ
‫ واﻟﺴﺪي ﻓﻲ آﺧﺮﻳﻦ‬،‫ وﻗﺘﺎدة‬،‫ وأﺑﻮ رزﻳﻦ‬،‫ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس‬،‫ﺾ‬ َ ‫ أن ﻣﻌﻨﺎﻩ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻟﻄﻬﺮ ﻻ ﻣ ْﻦ ﻗﺒَ ِﻞ اﻟ‬:‫أﺣﺪﻫﺎ‬.
‫ إﻧﻤﺎ‬:‫ وﻗﺎل ﻣﻦ ﻧﺼﺮ ﻫﺬا اﻟﻘﻮل‬،‫ ﻗﺎﻟﻪ ﻣﺠﺎﻫﺪ‬،‫ وﻫﻮ ﻣﺤﻞ اﻟﺤﻴﺾ‬،‫ ﻻ ﺗﻘﺮﺑﻮﻫﻦ ﻓﻴﻪ‬:‫ ﻓﺄﺗﻮﻫﻦ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ أﻣﺮﻛﻢ اﷲ أن‬:‫ أن ﻣﻌﻨﺎﻩ‬:‫واﻟﺜﺎﻧﻲ‬
ِ‫ﺼﻠَ ٰﻮة‬
‫ى ﻟِﻠ ﱠ‬ ِ ِ‫ﱠ‬
َ ‫ﻳﻦ َء َاﻣﻨُـۤﻮا إِذَا ﻧُﻮد‬
َ ‫ و ﻣﻦ ﺑﻤﻌﻨﻰ ﻓﻲ ﻛﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻳَـٰۤﺄَﻳـﱡَﻬﺎ ٱﻟﺬ‬،‫ واﻟﻤﻌﻨﻰ ﻧﻬﺎﻛﻢ ﻷن اﻟﻨﻬﻲ أﻣﺮ ﺑﺘﺮك اﻟﻤﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ‬,‫ أ ََﻣ َﺮُﻛ ُﻢ اﷲ‬:‫ﻗﺎل‬,
9 :‫اﻟﺠﻤﻌﺔ‬.
‫ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ‬،‫ ﻓﺄﺗﻮﻫﻦ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻟﺘﺰوﻳﺞ اﻟﺤﻼل ﻻ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻟﻔﺠﻮر‬:‫واﻟﺜﺎﻟﺚ‬.
‫ أو‬،‫ وﻻ ﺗﻘﺮﺑﻮﻫﻦ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ ﻻ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻣﺜﻞ أن ﻛﻦ ﺻﺎﺋﻤﺎت‬،‫ أن ﻣﻌﻨﺎﻩ ﻓﺎﺗﻮﻫﻦ ﻣﻦ اﻟﺠﻬﺎت اﻟﺘﻲ ﻳﺤﻞ أن ﺗﻘﺮب ﻓﻴﻬﺎ اﻟﻤﺮأة‬:‫واﻟﺮاﺑﻊ‬
‫ واﺑﻦ ﻛﻴﺴﺎن‬،‫ وﻫﺬا ﻗﻮل اﻟﺰﺟﺎج‬،‫ أو ﻣﺤﺮﻣﺎت‬،‫ﻣﻌﺘﻜﻔﺎت‬
"Firman Allah: Min haitsu amarakumullah, terdapat empat pendapat mengenai ayat ini :
1. Pertama, maknanya adalah dari sisi ketika suci bukan dari sisi ketika haidh, ini pendapat
Ibnu 'Abbas, Abu Razin, Qatadah, dan as-Sudi dari generasi terakhir salaf.
2. Kedua, bahwasanya maknanya adalah: datangilah di sisi (tempat) yang diperintahkan Allah,
bahwasanya janganlah mendekatinya pada tempat itu, yakni tempat darah haidh. Ini
pendapat Mujahid. Dikuatkan oleh pernyataan: teks ayat 'amarakumullah' adalah satu
konsep dengan larangan kebalikannya, sebab larangan sama juga dengan perintah untuk
meninggalkan yang dilarang. Sedangkan 'min' bermakna 'fi' sebagaimana dalam ayat 'Hai
orang-orang beriman, apabila diseru untuk menunaikan shalat di hari Jum'at' (min yaumil
jumu'at, pen).

© 2017 www.piss-ktb.com
70 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

3. Ketiga, datangilah dari sisi pernikahan yang halal bukan dari sisi yang tercela. Ini pendapat
Abu Hanifah.
4. Keempat, bahwasanya maknanya adalah datangilah dari sisi yang dihalalkan untuk
mendekati wanita, dan jangan dekati dari sisi yang tidak seharusnya, seperti ketika
pereempuan itu berpuasa, i'tikaf, ataupu beribadah ihram. Ini pendapat az-Zujaj dan Ibnu
Kaisan." (Zad al-Masir, 1/223)
Wacana ketiga, oral seks tidak menghasilkan anak dan tidak sesuai dengan maksud penciptaan
syahwat.
Jawaban : Oral seks adalah bagian dari percumbuan (istimta') bukan persetubuhan (jima'). Bahkan
pada persetubuhan sekalipun menghasilkan anak tidak disepakati menjadi syarat wajib hubungan
suami istri. Antara lain mengambil i'tibar dari kebolehan 'azl (mengeluarkan sperma di luar organ
kelamin wanita) yang mana berkonsekuensi persetubuhan yang tidak menghasilkan anak.
Disebutkan dalam hadits:
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻓَـﻠَ ْﻢ ﻳَـﻨْـ َﻬﻨَﺎ‬ َ ِ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻓَـﺒَـﻠَ َﻎ َذﻟ‬
َ ‫ﻚ اﻟﻨﱠﺒِ ﱠﻲ‬
ِ ِ
َ ‫ُﻛﻨﱠﺎ ﻧَـ ْﻌ ِﺰل َﻋﻠَﻰ َﻋ ْﻬﺪ َر ُﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬
"Kami melakukan 'azl di masa Rasulullah shallallahu 'alaihi wa sallam, lalu hal itu sampai pada Nabi
shallallahu 'alaihi wa sallam dan beliau tidak melarang kami." (HR. Muslim)
ِ‫ﺎﻹ ْذ ِن وﻏَﻴ ِﺮﻩ‬
ْ َ ِْ ِ‫ْﺤ ﱠﺮةُ َو ْاﻷ ََﻣﺔُ ﺑ‬ َ ‫َوَﻻ ﻳَ ْﺤ ُﺮمُ ﻓِﻲ اﻟ ﱠﺰْو َﺟ ِﺔ ﻋَﻠَﻰ اﻟ َْﻤﺬ‬
ِ ‫ْﻫ‬
ُ ‫ﺐ َﺳ َﻮاءٌ اﻟ‬
"Azl tidak diharamkan menurut qaul madzhab, baik pada perempuan merdeka ataupun hamba
sahaya, baik dengan seijinnya maupun tidak." (Hasyiyah al-Bujairimi 'ala al-Khatib, 14/278)
Wacana keempat : Oral seks menyerupai perilaku hewan, dimana tasyabbuh dengan tingkah
hewan diharamkan sesuai keterangan beberapa hadits.
Jawaban : Koreksi atas wacana tersebut datang dari dua sisi.
Koreksi pertama, dalil-dalil tasyabbuh dengan hewan tersebut dijumpai dalam konteks shalat, tidak
dijumpai qiyas ulama dalam kondisi lainnya.
Dalil-dalil yang dimaksud antara lain:
ِ ‫ط اﻟْ َﻜﻠ‬ ِ ِ َ ‫َﺣ ُﺪ ُﻛ ْﻢ ِذر‬ ِ ‫ﺴ‬ ٍ ِ‫ﺲ ﺑْ ِﻦ ﻣﺎﻟ‬
ِ ِ َ َ‫ﻚ َﻋﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَﻴ ِﻪ وﺳﻠﱠﻢ ﻗ‬
‫ْﺐ‬ َ ‫ﺴﺎ‬
َ ‫اﻋ ْﻴﻪ اﻧْﺒ‬َ َ‫ﻂأ‬ْ‫ﺴ‬
ُ ‫ﺠﻮد َوَﻻ ﻳَـ ْﺒ‬
ُ ‫ﺎل ا ْﻋﺘَﺪﻟُﻮا ﻓﻲ اﻟ ﱡ‬ َ ََ ْ َ ْ َ ِ َ‫َﻋ ْﻦ أَﻧ‬
"Dari Anas bin Malik dari Nabi shallallahu 'alaihi wasallam bersabda: "Seimbangkanlah kalian
dalam sujud, dan janganlah salah seorang dari kalian membentangkan kedua sikunya sebagaimana
anjing membentangkan tangannya." (H.R.Bukhari-Muslim)
ٍ ‫ﺎب َﺧ ْﻴ ٍﻞ ُﺷ ْﻤ‬ ِ ِِ ِ َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَﻴ ِﻪ وﺳﻠﱠﻢ ﻓَـ َﻘ‬ َ َ‫َﻋ ْﻦ َﺟﺎﺑِ ِﺮ ﺑْ ِﻦ َﺳ ُﻤ َﺮةَ ﻗ‬
‫اﺳ ُﻜﻨُﻮا‬
ْ ‫ﺲ‬ ُ َ‫ﺎل َﻣﺎ ﻟﻲ أ ََرا ُﻛ ْﻢ َراﻓﻌﻲ أَﻳْﺪﻳ ُﻜ ْﻢ َﻛﺄَﻧﱠـ َﻬﺎ أَ ْذﻧ‬ َ ََ ْ َ ُ ‫ج َﻋﻠَﻴْـﻨَﺎ َر ُﺳ‬
َ ‫ﺎل َﺧ َﺮ‬
ِ‫ﺼ َﻼة‬ ‫ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬
"Dari Jabir bin Samurah berkata, Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam keluar menemui kami dan
bersabda: Mengapa aku melihat kalian mengangkat tangan kalian, seakan-akan ia adalah ekor
kuda yang gelisah. Tenanglah kalian di dalam shalat." (HR. Muslim)
ِ ِ َ َ‫َﻋ ْﻦ َﻋﻠِ ﱟﻲ ﻗ‬
ِ ‫ﺎء اﻟْ َﻜﻠ‬
‫ْﺐ‬ َ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻳَﺎ َﻋﻠ ﱡﻲ َﻻ ﺗُـ ْﻘ ِﻊ إِﻗـ‬
َ ‫ْﻌ‬ َ ‫ﺎل اﻟﻨﱠﺒِ ﱡﻲ‬ َ َ‫ﺎل ﻗ‬
"Dari Ali berkata, Nabi shallallahu 'alaihi wasallam bersabda: Hai Ali, janganlah duduk seperti
duduknya anjing (dalam shalat)." (HR. Ibnu Majah)
‫ﺴﺒُ ِﻊ َوأَ ْن ﻳُـ َﻮﻃﱢ َﻦ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ُﻞ اﻟ َْﻤ َﻜﺎ َن ﻓِﻰ‬ ِ ‫ َﻋ ْﻦ ﻧَـ ْﻘ َﺮةِ اﻟْﻐَُﺮ‬-‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ‬
ِ ‫اب َواﻓْﺘِ َﺮ‬
‫اش اﻟ ﱠ‬ َ َ‫َﻋ ْﻦ َﻋ ْﺒ ِﺪ اﻟ ﱠﺮ ْﺣ َﻤ ِﻦ ﺑْ ِﻦ ِﺷ ْﺒ ٍﻞ ﻗ‬
ُ ‫ﺎل ﻧَـ َﻬﻰ َر ُﺳ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 71

‫اﻟ َْﻤ ْﺴ ِﺠ ِﺪ َﻛ َﻤﺎ ﻳُـ َﻮﻃﱢ ُﻦ اﻟْﺒَﻌِ ُﻴﺮ‬.


Dari Abdurrahman bin Syibli berkata; Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam melarang (sujud
dengan cepat) seperti burung gagak mematuk dan (menghamparkan lengan ketika sujud) seperti
binatang buas yang sedang membentangkan kakinya dan melarang seseorang mengambil lokasi
khusus di masjid (untuk ibadahnya) sebagaimana unta menempati tempat berderumnya (berlutut
turun dengan kedua kaki depan atau keempat kakinya, pen)." (HR. Ahmad, Abu Dawud, Ibnu
Majah, Nasai, Baihaqi, dan Ibnu Abi Syaibah)
Komentar Ibnu Daqiq al-'Ied dan Ibnu Hajar al-'Asqalani tentang hadits tersebut:
‫وﻗﺎل اﺑﻦ دﻗﻴﻖ اﻟﻌﻴﺪ ﻫﻮ ذﻛﺮ اﻟﺤﻜﻢ ﻣﻘﺮوﻧﺎ ﺑﻌﻠﺘﻪ ﻷن اﻟﺘﺸﺒﻴﻪ ﺑﺎﻷﺷﻴﺎء اﻟﺨﺴﻴﺴﺔ ﻳﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻛﻪ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة ذﻛﺮﻩ اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ ﻗﺎل اﺑﻦ ﺣﺠﺮ‬
‫ﻓﻴﻜﺮﻩ ذﻟﻚ ﻟﻘﺒﺢ اﻟﻬﻴﺌﺔ اﻟﻤﻨﺎﻓﻴﺔ ﻟﻠﺨﺸﻮع واﻷدب إﻻ ﻟﻤﻦ أﻃﺎل اﻟﺴﺠﻮد ﺣﺘﻰ ﺷﻖ ﻋﻠﻴﻪ اﻋﺘﻤﺎد ﻛﻔﻴﻪ ﻓﻠﻪ وﺿﻊ ﺳﺎﻋﺪﻳﻪ ﻋﻠﻰ رﻛﺒﺘﻴﻪ‬
"Ibnu Daqiq al-'Ied berkata: hadits itu berisi tentang penuturan hukum beserta alasannya. Sebab
penyerupaan dengan sesuatu yang rendah bersesuaian untuk ditinggalkan dalam shalat,
diungkapkan juga oleh as-Suyuthi. Ibnu Hajar berkomentar bahwa hal itu dimakruhkan sebab
merupakan tingkah yang buruk yang meniadakan sifat khusu' dan adab, kecuali pada orang yang
panjang sujudnya sehingga kepayahan menyangga dengan kedua telapak tangannya, maka dia
boleh meletakkan kedua lengannya pada kedua lututnya". (Mirqat al-Mafatih syarh Misykat al-
Mashabih, 3/425).
Koreksi kedua, bersetubuh dengan gaya belakang (doggy style) diperbolehkan oleh syariat meski
nyata tasyabbuh dengan banyak hewan.
- Dalam tradisi kaum Anshar
‫ﻮد َو ُﻫ ْﻢ أ َْﻫ ُﻞ‬ ِ ‫ﺎس ﻗَﺎل إِ ﱠن اﺑﻦ ﻋﻤﺮ واﻟﻠﱠﻪ ﻳـﻐْ ِﻔﺮ ﻟَﻪ أَوﻫﻢ إِﻧﱠﻤﺎ َﻛﺎ َن ﻫ َﺬا اﻟْﺤ ﱡﻲ ِﻣﻦ ْاﻷَﻧْﺼﺎ ِر وﻫﻢ أ َْﻫﻞ وﺛَ ٍﻦ ﻣﻊ ﻫ َﺬا اﻟ‬ ٍ ‫َﻋ ْﻦ اﺑْ ِﻦ َﻋﺒﱠ‬
َ ‫ْﺤ ﱢﻲ ﻣ ْﻦ ﻳَـ ُﻬ‬ َ َ ََ َ ُ ْ َُ َ ْ َ َ َ َ َ ْ ُ ُ َ ُ َ ََُ َ ْ
‫ﺎء إِﱠﻻ ﻋَﻠَﻰ‬ ِ ِ ِ ِِ ِ ِ ِ ِ ِ ٍ َ‫ﻛِﺘ‬
َ ‫ﻀ ًﻼ ﻋَﻠَﻴْ ِﻬ ْﻢ ﻓﻲ اﻟْﻌﻠ ِْﻢ ﻓَ َﻜﺎﻧُﻮا ﻳَـ ْﻘﺘَ ُﺪو َن ﺑ َﻜﺜﻴ ٍﺮ ﻣ ْﻦ ﻓ ْﻌﻠ ِﻬ ْﻢ َوَﻛﺎ َن ﻣ ْﻦ أ َْﻣ ِﺮ أ َْﻫ ِﻞ اﻟْﻜﺘَﺎب أَ ْن َﻻ ﻳَﺄْﺗُﻮا اﻟﻨ‬
َ ‫ﱢﺴ‬ ْ َ‫ﺎب َوَﻛﺎﻧُﻮا ﻳَـ َﺮْو َن ﻟ َُﻬ ْﻢ ﻓ‬
‫ﺎء‬
َ ‫ﱢﺴ‬
َ ‫ﺶ ﻳَ ْﺸ َﺮ ُﺣﻮ َن اﻟﻨ‬ ٍ ْ‫ْﺤ ﱡﻲ ِﻣ ْﻦ ﻗُـ َﺮﻳ‬ ِ ِ ِ َ ِ‫َﺧ ُﺬوا ﺑِ َﺬﻟ‬
َ ‫ﻚ ﻣ ْﻦ ﻓ ْﻌﻠ ِﻬ ْﻢ َوَﻛﺎ َن َﻫ َﺬا اﻟ‬ َ ‫ﺼﺎ ِر ﻗَ ْﺪ أ‬ ِ ‫ﻚ أَﺳﺘـﺮ ﻣﺎ ﺗَ ُﻜﻮ ُن اﻟْﻤﺮأَةُ ﻓَ َﻜﺎ َن ﻫ َﺬا اﻟ‬
َ ْ‫ْﺤ ﱡﻲ ﻣ ْﻦ ْاﻷَﻧ‬
َ َ َْ
ِ ٍ
َ ُ َ ْ َ ‫َﺣ ْﺮف َوذَﻟ‬
ِ ِ ِ ِ ِ ٍ ِ ٍ ٍ ِ
َ ‫ﺼﺎ ِر ﻓَ َﺬ َﻫ‬
‫ﺐ‬ َ ْ‫ج َر ُﺟ ٌﻞ ﻣﻨْـ ُﻬ ْﻢ ْاﻣ َﺮأَ ًة ﻣ ْﻦ ْاﻷَﻧ‬ َ ‫َﺷ ْﺮ ًﺣﺎ ُﻣ ْﻨ َﻜ ًﺮا َوﻳَـﺘَـﻠَ ﱠﺬذُو َن ﻣﻨْـ ُﻬ ﱠﻦ ُﻣ ْﻘﺒِ َﻼت َوُﻣ ْﺪﺑَِﺮات َوُﻣ ْﺴﺘَـﻠْﻘﻴَﺎت ﻓَـﻠَ ﱠﻤﺎ ﻗَﺪ َم اﻟ ُْﻤ َﻬﺎﺟ ُﺮو َن اﻟ َْﻤﺪﻳﻨَﺔَ ﺗَـ َﺰﱠو‬
‫ﺻﻠﱠﻰ‬ ِ َ ‫ﻚ رﺳ‬ ِ ِ ِ ْ َ‫ﻚ وإِﱠﻻ ﻓ‬ ِ ٍ َ ِ‫ﺼﻨَ ُﻊ ﺑِ َﻬﺎ ذَﻟ‬
ْ ‫ﻚ ﻓَﺄَﻧْ َﻜ َﺮﺗْﻪُ ﻋَﻠَﻴْ ِﻪ َوﻗَﺎﻟ‬
َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ ُ َ َ ‫ي أ َْﻣ ُﺮُﻫ َﻤﺎ ﻓَـﺒَـﻠَ َﻎ ذَﻟ‬َ ‫ﺎﺟﺘَﻨﺒْﻨﻲ َﺣﺘﱠﻰ َﺷ ِﺮ‬ َ َ ‫ﺎﺻﻨَ ْﻊ ذَﻟ‬ ْ َ‫َﺖ إِﻧﱠ َﻤﺎ ُﻛﻨﱠﺎ ﻧـُ ْﺆﺗَﻰ ﻋَﻠَﻰ َﺣ ْﺮف ﻓ‬ ْ َ‫ﻳ‬
‫ﻚ‬ َ ِ‫ﺎت ﻳَـ ْﻌﻨِﻲ ﺑِ َﺬﻟ‬
ٍ ‫ات وﻣﺴﺘَـﻠ ِْﻘﻴ‬ ٍ
َ ْ ُ َ ‫َي ُﻣ ْﻘﺒِ َﻼت َوُﻣ ْﺪﺑَِﺮ‬
ٍ ِ
ْ ‫ث ﻟَ ُﻜ ْﻢ ﻓَﺄْﺗُﻮا َﺣ ْﺮﺛَ ُﻜ ْﻢ أَﻧﱠﻰ ﺷﺌْﺘُ ْﻢ { أ‬ ٌ ‫ﺴﺎ ُؤُﻛ ْﻢ َﺣ ْﺮ‬ ِ ‫ﱠ‬ ‫ﱠ ِ ﱠ‬
َ ‫اﻟﻠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠ َﻢ ﻓَﺄَﻧْـ َﺰ َل اﻟﻠﻪُ َﻋ ﱠﺰ َو َﺟ ﱠﻞ } ﻧ‬
ِ ‫ﺿﻊ اﻟْﻮﻟ‬
‫َﺪ‬ ِ
َ َ ‫َﻣ ْﻮ‬
"Dari Ibnu Abbas berkata, sesungguhnya Ibnu Umar -semoga Allah mengampuninya- dia telah
khilaf, sesungguhnya terdapat sebuah pemukiman Anshar yang merupakan para penyembah
berhala, hidup bersama pemukiman Yahudi yang merupakan ahli kitab. Mereka memandang orang-
orang yahudi memiliki keutamaan atas mereka dalam hal ilmu. Maka mereka mengikuti
kebanyakan perbuatan orang-orang Yahudi. Di antaranya adalah para ahli kitab tidak menggauli
isterinya kecuali dengan cara miring berhadapan di mana hal tersebut dipandang lebih menjaga
rasa malu seorang wanita.
Kaum Anshar mengambil tradisi tersebut sementara kaum Quraisy menggauli isteri mereka dengan
cara yang ditentang (oleh kaum Anshar). Kaum Quraisy bersenang-senang dengan isterinya baik
dengan model menghadap, membelakangi, serta terlentang. Kemudian tatkala orang-orang
muhajirin datang ke Madinah, salah seorang di antara mereka menikahi wanita anshar. Kemudian
dia menggaulinya dengan cara Quraisy itu. Wanita anshar tersebut mengingkarinya dan berkata:
Sesungguhnya kami hanya didatangi dengan cara miring berhadapan, lakukan hal itu jika tidak

© 2017 www.piss-ktb.com
72 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

jauhilah aku! Akhirnya tersebarlah permasalahan mereka berdua dan sampai kepada Rasulullah
shallallahu 'alaihi wasallam. Lantas Allah 'azza wajalla menurunkan ayat: Isteri-isterimu adalah
(seperti) tanah tempat kamu bercocok tanam, maka datangilah tanah tempat bercocok-tanammu itu
bagaimana saja kamu kehendaki.
Yakni dalam keadaan menghadap, membelakangi, serta terlentang, pada tempat lahirnya anak
(farji)." (HR. Abu Dawud)
- Dalam perilaku Umar
‫ﺎل‬
َ َ‫ﻚ ﻗ‬ َ ‫ﺎل َوَﻣﺎ اﻟﱠ ِﺬي أ َْﻫﻠَ َﻜ‬ َ َ‫ْﺖ ﻗ‬ ُ ‫ﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ َﻫﻠَﻜ‬ َ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻓَـ َﻘ‬
َ ‫ﺎل ﻳَﺎ َر ُﺳ‬ ِ ِ ‫ﺎب إِﻟَﻰ رﺳ‬
َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ َُ ِ ‫ﺎء ﻋُ َﻤ ُﺮ ﺑْ ُﻦ اﻟْ َﺨﻄﱠ‬ َ ‫ﺎل َﺟ‬ َ َ‫ﺎس ﻗ‬ ٍ ‫ﻋَ ِﻦ اﺑْ ِﻦ ﻋَﺒﱠ‬
‫ث ﻟَ ُﻜ ْﻢ ﻓَﺄْﺗُﻮا َﺣ ْﺮﺛَ ُﻜ ْﻢ أَﻧﱠﻰ ِﺷ ْﺌﺘُ ْﻢ { أَﻗْﺒِ ْﻞ‬
ٌ ‫ﺴﺎ ُؤُﻛ ْﻢ َﺣ ْﺮ‬ ِ ِ ِ ِِ ِ ‫ﱠ‬ َ َ‫ْﺖ َر ْﺣﻠِ َﻲ اﻟْﺒَﺎ ِر َﺣﺔَ ﻗ‬
َ َ‫ﺎل ﻓَـﻠَ ْﻢ ﻳَـ ُﺮ ﱠد َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َﺷ ْﻴﺌًﺎ ﻗ‬
َ ‫ﺎل ﻓَﺄ َْو َﺣﻰ اﻟﻠﻪُ إﻟَﻰ َر ُﺳﻮﻟﻪ َﻫﺬﻩ ْاﻵﻳَﺔَ } ﻧ‬ ُ ‫َﺣ ﱠﻮﻟ‬
َ‫ﻀﺔ‬ َ ‫َوأَ ْدﺑِ ْﺮ َواﺗﱠ ِﻖ اﻟ ﱡﺪﺑُـ َﺮ َواﻟ‬
َ ‫ْﺤ ْﻴ‬
"Dari Ibnu Abbas berkata, Umar bin Khaththab datang kepada Rasulullah shallallahu 'alaihi
wasallam lalu berkata: Wahai Rasulullah aku telah binasa. Beliau bertanya: Apa yang
membinasakanmu? Umar menjawab: Aku membalik tungganganku (istriku) tadi malam. Ibnu Abbas
berkata: Beliau tidak mengatakan apa-apa mengenai hal itu. Ibnu Abbas melanjutkan: Lalu Allah
mewahyukan kepada Rasul-Nya ayat ini: Istri-istrimu adalah (seperti) tanah tempat kamu bercocok
tanam, maka datangilah tanah tempat bercocok tanammu itu bagaimana saja kamu kehendaki.
(Lalu beliau mengatakan): "Bagaimana saja kamu kehendaki, baik dari depan atau belakang tapi
hindarilah dubur dan wanita haidh." (HR. Ahmad, Tirmidzi, Thabarani, dan Abu Ya'la)
Wacana kelima, oral seks adalah hal menjijikkan, menyalahi fitrah, tidak beradab, serta mulut yang
dipakai untuk berdzikir dan membaca al-Qur'an tidak layak berinteraksi dengan kemaluan sehingga
patut diharamkan.
Jawaban : Argumen tersebut adalah perasaan subyektif manusia yang tidak bisa semata-mata
dijadikan dalil. Sifatnya relatif dan bisa berbeda-beda tiap manusia. Rasulullah shallallahu 'alaihi
wasallam enggan menyantap dhab (sejenis reptil arab) sementara Khalid bin Walid memakannya.
Gaya persetubuhan dari belakang tadinya dipandang hina oleh kaum wanita Anshar dan Umar
namun syariat memperbolehkannya.
Alasan mulut sebagai tempat berdzikir sehingga tidak layak berinteraksi dengan farji juga tidak
cukup dijadikan illat. Mata berguna untuk membaca al-Qur'an namun boleh untuk melihat farji.
Tangan yang dipakai untuk bersedekah juga tidak dilarang untuk menyentuh farji.
Wacana keenam, oral seks menimbulkan resiko bermacam penyakit seperti kanker mulut, penyakit
kulit, jamur pada kelamin wanita, kanker tenggorokan,hepatitis A/B/C, syphilis, AIDS, dll. Dengan
demikian oral seks berimbas pada madharat. Madharat berimbas pada hukum haram.
Jawaban : Resiko penyakit pada oral seks adalah informasi medis, bukan bukti medis.
Penjelasannya, informasi medis dan bukti medis diistilahkan oleh KH. Arwani Faishal ketika
mengomentari madharat rokok. Diungkapkan olehnya bahwa hasil penelitian medis sekarang
sangat detail dalam menemukan sekecil apa pun tentang kemudharatan yang kemudian terkesan
menjadi lebih besar. Banyak pula makanan dan minuman yang dinyatakan halal, ternyata secara
medis dipandang tidak steril untuk dikonsumsi.
Tangan yang tidak dicuci menurut informasi medis rentan resiko penyakit Flu Singapura, Hepatitis
A, Shigellosis (bakteri diare), dan Giardiasis (parasit usus). Sementara dari bukti medis belum
diketahui berita masyarakat yang jatuh sakit karena makan tidak cuci tangan.

www.islamuna.info
KELUARGA 73

Dalam bahasa fiqih, dharar yang belum tahaqquq (belum sampai pada taraf bukti medis) tidak akan
berimbas pada hukum haram.
Ditegaskan oleh Ibnu Hajar al-Haitami:
َ ‫ﻓَـ ُﻬ ْﻢ ُﻣﺘ ِﱠﻔ ُﻘﻮ َن ﻋﻠﻰ أَﻧﱠﻪُ إ ْن ﺗَ َﺤ ﱠﻘ َﻖ ﻓﻴﻪ‬
‫ﺿ َﺮٌر َﺣ ُﺮَم َوإِﱠﻻ ﻟﻢ ﻳَ ْﺤ ُﺮ ْم‬
"Para ulama sepakat bahwa bila madharat telah terbukti nyata keberadaannya maka diharamkan,
bila tidak demikian maka tidak haram." (Fatawa al-Kubra, 4/225).
Perlu diketahui bahwa analisa istinbath hukum dari bahan konsumsi yang madharat setidaknya
diproses lewat lima tahapan. Metodologi ini disarikan dari fatwa Ibnu Hajar ketika menjelaskan
golongan tumbuhan yang madharat.
1. Tahapan pertama, tahaqquq dharar. Yakni hukum dharar mulai digali ketika sifat dhararnya
tahaqquq. Bila tidak tahaqquq maka tidak haram, dan bila terbukti tahaqquq maka boleh
melangkah ke tahap kedua.
2. Tahapan kedua, qath'i dharurat dharar. Yakni menelusuri apakah dharar itu bersifat qath'i
darurat lewat pembuktian riset dari orang dengan reputasi adil yang dijamin stabil dihukumi
dharar dari masa ke masa. Hal ini mustahil mengingat hasil riset pernyataan madharat tidak
ada jaminan untuk tidak berubah di kemudian hari, sehingga melangkah ke tahap ketiga.
3. Tahapan ketiga, khabar mutawatir tentang dharar. Yakni menelusuri apakah ada khabar
mutawatir tentang madharat tersebut dari golongan yang reputasi adil. Bila ada maka
dijadikan pegangan, namun bila timbul dua khabar mutawatir saling bertentangan maka
melangkah ke tahap keempat.
4. Tahapan keempat, memadukan khabar mutawatir dharar yang bertentangan. Yakni bila dua
khabar itu bisa dipadukan maka wajib dipadukan sesuai kaidah ushul, dilakukan dengan
mengarahkan khabar adanya dharar pada sebagian kondisi serta khabar tidak adanya dharar
pada sebagian kondisi yang lain.
5. Tahapan kelima, tarjih khabar dharar. Yakni bila khabar mutawatir itu tidak bisa dipadukan
maka kedua khabar berubah statusnya menjadi hukum zhanni. Dalam perspektif dalil zhanni
maka boleh mentarjih satu dari dua khabar bertentangan yang dianggap lebih dipercaya,
memilih suatu pendapat tersendiri dari orang yang dipercaya (ketika tidak ada pertentangan
khabar), atau lewat pembuktian pada diri sendiri atas madharat tersebut.
Berikut sejumlah kutipan ta'bir terpisah dari fatwa Ibnu Hajar untuk dijadikan acuan:
Ta'bir tahapan pertama:
‫ﻀ ﱠﺮﻩُ أو إﻟَﻰ َذاﺗِِﻪ‬ َ ‫اﻟﻼ ِﺣ َﻘ ِﺔ ﻟﻪ ﻓَـﻴَ ْﺤ ُﺮُم ﻋﻠﻰ ﻣﻦ‬
ُ َ‫ﺿ ﱠﺮﻩُ ُدو َن ﻣﻦ ﻟﻢ ﻳ‬ ‫ﺿ ِﻪ ﱠ‬
ِ ‫ﻚ ﻫﻞ اﻟﻨﱠﻈَﺮ ﻓﻴﻪ إﻟَﻰ َﻋﻮا ِر‬
َ ُ َ ِ‫ﻒ َﻛ َﺬﻟ‬ ُ ِ‫آﺧ ُﺮ وﻫﻮ أَ ﱠن ﻣﺎ ﻳَ ْﺨﺘَﻠ‬ َ ‫اء ذﻟﻚ ﻧَﻈٌَﺮ‬ َ ‫ﻓَـ َﻮَر‬
‫ﻀﺮا ﻟِ َﺬاﺗِِﻪ َﺣ ُﺮَم ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ َوإِﱠﻻ ﻟﻢ ﻳَ ْﺤ ُﺮ ْم ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ‬
ِ ‫ﻓَِﺈ ْن ﻛﺎن ﻣ‬
ُ
"Di balik semua pentafshilan itu ada sebuah pertimbangan, yakni pada dampak yang berlainan
seperti itu, yang dijadikan pertimbangan nanti apakah karena faktor luar yang dijumpai pada benda
itu sehingga diharamkan bagi yang terkena madharat saja dan bukan bagi lainnya, atau bisa karena
faktor esensi benda itu, bila secara alamiah berbahaya maka diharamkan sedang bila tidak
berbahaya maka tidak diharamkan." (Fatawa al-Kubra, 4/224)
َ ‫ﻓَـ ُﻬ ْﻢ ُﻣﺘ ِﱠﻔ ُﻘﻮ َن ﻋﻠﻰ أَﻧﱠﻪُ إ ْن ﺗَ َﺤ ﱠﻘ َﻖ ﻓﻴﻪ‬
‫ﺿ َﺮٌر َﺣ ُﺮَم َوإِﱠﻻ ﻟﻢ ﻳَ ْﺤ ُﺮ ْم‬
"Para ulama sepakat bahwa bila madharat telah terbukti nyata keberadaannya maka diharamkan,

© 2017 www.piss-ktb.com
74 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

bila tidak demikian maka tidak haram." (Fatawa al-Kubra, 4/225)


Ta'bir tahapan kedua:
ِ ِ ِ ‫ﻳﻖ إﻟَﻰ اﻟْﻌِﻠ ِْﻢ ﺑﻬﺎ ﱠإﻻ َﺧﺒـﺮ اﻟ ﱠ‬ ِ ‫وﺑِﺎﻟﻀﱠﺮورةِ اﻟْ َﻘﻄْﻌِﻴﱠ ِﺔ اﻟْﻌِﻠْﻢ ﺑِﺤ ِﻘﻴ َﻘ ِﺔ ﻫﺬا اﻟﻨﱠﺒ‬
َ ‫ﺲ ﻣﻨﻪ إﻟَﻰ أَ ْن ﻳَـ ْﻨ ِﺰ َل ﻋ‬
‫ﻴﺴﻰ‬ ِ
َ ‫ﺼﺎدق وﻫﻮ ﻣﺎ ﻳَﺌ‬ َُ َ ‫ﺴ ٌﺮ ِﻷَﻧﱠﻪُ َﻻ ﻃَ ِﺮ‬
‫ﺎت ُﻣﺘَـ َﻌ ﱢ‬ َ َ ُ َُ َ
‫إﻟﻰ أن ﻗﺎل‬- ٌ‫ﱠﺠ ِﺮﺑَﺔُ َو ِﻫ َﻲ ُﻣ ْﻌﺘَ ِﺬ َرة‬ ‫ﺼ َﻼةِ َوأَ ْزَﻛﻰ اﻟ ﱠ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ْ ‫ﺴ َﻼِم أو اﻟﺘ‬ ‫ﻀ ُﻞ اﻟ ﱠ‬ َ ‫ﻋﻠﻰ ﻧَﺒﻴﱢـﻨَﺎ َوﻋَﻠَْﻴﻪ َوﻋَﻠَﻰ َﺳﺎﺋ ِﺮ ْاﻷَﻧْﺒﻴَﺎء َواﻟ ُْﻤ ْﺮ َﺳﻠ‬-
َ ْ‫ﻴﻦ أَﻓ‬
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ٍ
‫اﺟﺎ َوَزَﻣﺎﻧًﺎ‬ ْ ‫ﱠﺠ ِﺮﺑَﺔُ ﻓﻘﺎل َﻻ ﻳُ ْﻤﻜﻨُﻨِﻲ ﻷَ ﱠن اﻟﺘ‬
ً ‫ﱠﺠ ِﺮﺑَﺔَ ﺗَ ْﺴﺘَ ْﺪﻋﻲ ﻣ َﺰ‬ ْ ‫ض َوَﻻ ﻧ َﺰاعٌ َوﻫ َﻲ اﻟﺘ‬ٌ ‫ﺎر‬ ِ
ُ ‫ﺛُ ﱠﻢ ﻗُـﻠْﺖ ﻟﻪ َﻻ ﺑُ ﱠﺪ أَ ْن ﺗَ ْﺴﺘَﻨ َﺪ إﻟَﻰ ُﺣ ﱠﺠﺔ ﻟﻢ ﻳَـ َﻘ ْﻊ ﻓﻴﻬﺎ ﺗَـ َﻌ‬
‫ﻚ ُﻛﻠﱡﻪُ ُﻣﺘَـ َﻌ ﱢﺬ ٌر ﻓﻲ ﻫﺬﻩ‬َ ِ‫ﺎرﻩُ َوذَﻟ‬ ِِ ِ ِ ِ
ُ َ‫ب ﻷَﻧﱠﻪُ ﻳُ ْﺨﺒ ُﺮ ﻋَ ﱠﻤﺎ ﻳَﺠ َﺪﻩُ ﻣﻦ ذﻟﻚ اﻟﻨﱠﺒَﺎت ﻓَ َﻼ ﺑُ ﱠﺪ ﻣﻦ ﻋَ َﺪاﻟَﺘﻪ ﺣﺘﻰ ﻳُـ ْﻘﺒَ َﻞ إ ْﺧﺒ‬
ِ ِ ‫ت وﻋَ َﺪاﻟَﺔَ اﻟْﻤﺠ ﱢﺮ‬
َُ
ٍ ِ
َ ‫َوَﻣ َﻜﺎﻧًﺎ ُﻣ ْﻌﺘَﺪ َﻻ‬
ِ ِ‫ْاﻷَﻗَﺎﻟ‬
‫ﻴﻢ ِﻷَﻧﱠـ َﻬﺎ ﻏَﻴْـ ُﺮ ُﻣ ْﻌﺘَ ِﺪﻟ ٍَﺔ‬
"Sulit mengetahui hakekat dari tumbuhan ini secara hukum dharurat qath'i. Sebab tidak ada jalan
untuk sampai pada taraf tahu kecuali dengan khabar dari seorang yang shadiq, yaitu seseorang
yang mampu hidup dari masa ia hidup sampai masa turunnya Nabi Isa kelak -'ala nabiyyina wa
'alaihi wa 'ala sairil anbiyai wal mursalin afdhalush shalat wa azkas salam- ataupun dengan
percobaan (riset).
Aku katakan padanya: Hal itu wajib disandarkan pada hujjah yang tidak mengenal pertentangan dan
perselisihan. Dia berkata: Itu mustahil bagiku, sebab riset percobaan selalu bergejolak seiring waktu
dan tempat yang bersesuaian, juga dikarenakan syarat adilnya pelaku riset mengingat dia yang
mengkhabarkan penemuan dari tumbuhan itu, sehingga wajib diketahui sifat adilnya agar
khabarnya bisa diterima. Semua hal itu mustahil di masa sekarang sebab hasil riset tidaklah
stabil" (Fatawa al-Kubra, 4/224).
Ta'bir tahapan ketiga:
ِ ‫ﻳﻖ ﻟﻨﺎ إﻟَﻰ اﻟْﻌِﻠ ِْﻢ ﺑِﺤ ِﻘﻴ َﻘﺘِ ِﻪ ﱠإﻻ ﻣﺠ ﱠﺮد اﻟْ َﺨﺒ ِﺮ اﻟْﻤﺘـﻮاﺗِ ِﺮ ﻣﻦ ﻣﺘـﻌ‬
‫ﺎﻃ ِﻴﻪ ﺑِ َﻤﺎ ﻳَ ِﺠ ُﺪوﻧَﻪُ ﻣﻨﻪ‬ َ ‫ﻓَـﻨَﺘَ َﺞ ﻣﻦ ﻫﺬا ُﻛﻠﱢ ِﻪ أَﻧﱠﻪُ َﻻ ﻃَ ِﺮ‬
َ َُ َ َُ َ ُ َ ُ َ
"Bisa disimpulkan dari semua hal tadi (kemustahilan khabar shadiq dan riset) bahwa tidak ada jalan
lain mencapai taraf benar-benar tahu selain dengan khabar mutawatir semata dari penemuan
orang-orang yang terlibat dengannya." (Fatawa al-Kubra, 4/224).
Ta'bir tahapan keempat:
‫ﺿ َﺮَر ﻓﻴﻪ ﺑَِﻮ ْﺟ ٍﻪ َواﻟْ َﻘﺎﺋِﻠُﻮ َن‬
َ ‫ْﺤ ﱢﻞ ﻧَﺎﻗِﻠُﻮ َن ﻋﻦ َﻋ َﺪ ٍد ُﻣﺘَـ َﻮاﺗِ ٍﺮ أَﻧﱠﻪُ َﻻ‬ ِ ‫ف ﻓﻴﻪ و ِاﻻ ْﺧﺘِ َﻼ‬
ِ ‫ف إ ْذ اﻟْ َﻘﺎﺋِﻠُﻮ َن ﺑِﺎﻟ‬ ِ ‫وﻟﻢ ﻳﺘِ ﱠﻢ ﻟِﻤﺎ َﻋﻠِﻤﺖ ِﻣ ﱠﻤﺎ أَ َﺷﺮت إﻟَﻴ ِﻪ ﻣﻦ اﻟ‬
ِ ‫ْﺨ َﻼ‬
َ ْ ْ ْ َ َ
ِ ‫ﺎت وﻣ َﻔ‬ٍ ِ ِ ِ ‫ﺑِﺎﻟ‬
‫ﺎﺳ َﺪ‬ َ َ َ‫ﱠﻮاﺗُ ِﺮ أَ ﱠن ﻓﻴﻪ آﻓ‬
َ ‫ْﺤ ْﺮَﻣﺔ ﻧَﺎﻗﻠُﻮ َن ﻋﻦ ﻋَ َﺪد اﻟﺘـ‬
ُ
ُ‫َﺣ ِﺪ ْاﻷَ ْﺧ َﻼ ِط َواﻟﻄﱠﺒَﺎﺋِ ِﻊ ْاﻷ َْرﺑَ ِﻊ ﻋﻠﻴﻬﺎ َوأَﻧﱠﻪ‬ ِ ِ ‫ف اﻟﻄﱢﺒ‬ ِ ‫ﻒ ﺗَﺄْﺛِﻴﺮﻩُ و َﻋ َﺪم ﺗَﺄْﺛِﻴ ِﺮﻩِ ﺑِﺎ ْﺧﺘِ َﻼ‬ ِ ِ ِ ِ
َ ‫ﺎع ﺑِﻐَﻠَﺒَﺔ أ‬ َ ُ َ ُ ُ ‫ﺐ ذﻟﻚ اﻻ ْﺧﺘ َﻼف أَﻧﱠﻪُ ﻳَ ْﺨﺘَﻠ‬ َ َ‫ﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻈﱠ ﱢﻦ أَ ﱠن َﺳﺒ‬ َ َ‫َوﻏَﻠ‬
ِ ‫ﺾ ْاﻷَﺑ َﺪ‬ ِ ِ ِ ِ َ ِ‫ﻴﻖ ﺑﻴﻦ ﻫﺬﻩ ْاﻷَ ْﺧﺒﺎ ِر اﻟْﻤﺘَـﻨَﺎﻗ‬ ُ ِ‫ﱠﻮﻓ‬ ِ
‫ان دُو َن ﺑَـ ْﻌﺾ‬ َ ِ ‫ض أَﻧﱠﻪُ ﻳُـ َﺆﺛﱢـ ُﺮ ﻓﻲ ﺑَـ ْﻌ‬ َ ‫ﻀﺔ ﻣﻊ ﻋَ َﺪاﻟَﺔ ﻗَﺎﺋِﻠ َﻬﺎ َوﺑَـ ْﻌ َﺪ َﻛﺬﺑِ ِﻬ ْﻢ ﱠإﻻ ﺑِﺄَ ْن ﻳُـ ْﻔ َﺮ‬ ُ َ ْ ‫َﻻ ﻳُ ْﻤﻜ ُﻦ اﻟﺘـ‬
ِ ‫ﺎﻋ َﺪةُ ْاﻷ‬ ِ ‫ﺎع إ ْذ اﻟْ َﻘ‬
ِ َ‫ف اﻟﻄﱢﺒ‬ ِ ‫ﻒ ﺑِﺎ ْﺧﺘِ َﻼ‬ ُ ِ‫ﺼ ُﻴﺮ إﻟ َْﻴ ِﻪ َوأَﻧﱠﻪُ ﻳَ ْﺨﺘَﻠ‬
ِ ‫ﱠﻣﺘُﻪُ ﻓَـﺘَـﻌﻴﱠﻦ اﻟْﻤ‬ ِ
َ ‫ُﺻﻮﻟﻴﱠﺔُ أَﻧﱠﻪُ َﻣﺘَﻰ أ َْﻣ َﻜ َﻦ اﻟ‬
‫ْﺠ ْﻤ ُﻊ َﻻ ﻳُـ ْﻌ َﺪ ُل‬ ُ َ َ َ ْ ‫ْﺠ ْﻤ ُﻊ ﺑَـﻴْـﻨَـ ُﻬ َﻤﺎ ﺑ َﻤﺎ ﻗَﺪ‬ َ ‫وﻗﺪ أ َْﻣ َﻜ َﻦ اﻟ‬
‫ض‬ِ ‫ﺎر‬ ُ َ‫إﻟَﻰ اﻟﺘـﱠﻌ‬
"Hujjah dengan khabar mutawatir tidak sempurna diterima sebab dijumpainya khilaf yang telah aku
isyaratkan. Kaum yang berkata halal mengutip khabar dari golongan mutawatir bahwa tumbuhan itu
tidak madharat, sementara kaum lainnya berkata haram sembari mengutip juga khabar dari
golongan mutawatir tentang bahaya dan dampak buruknya.
Timbul dugaan kuat bahwa perbedaan pendapat itu bermuara dari bahwasanya berdampak atau
tidaknya tergantung dari perbedaan watak seseorang yang dipengaruhi oleh dominasi salah satu
dari empat elemen tubuh. Tidak dimungkinkan perpaduan pendapat di antara khabar yang

www.islamuna.info
KELUARGA 75

bertentangan ini di mana pembawa kabar telah dianggap adil kemudian dianggap berdusta, kecuali
dengan membuat ketentuan bahwa efek tumbuhan tersebut berdampak buruk bagi sebagian orang
dan tidak bagi lainnya.
Telah dimungkinkan memadukan dua khabar tadi dengan metode yang kujelaskan, maka
kembalilah berpegang pada metode tadi. Dampak buruk itu bisa berbeda tergantung tabiat
orangnya, sebab memandang juga kaidah ushul ketika mungkin untuk dipadukan maka tidak boleh
beralih pada pertentangan." (Fatawa al-Kubra, 4/224)
Ta'bir tahapan kelima:
ِ‫ض ﺑِﺘـﻮاﺗُ ِﺮﻩ‬
َ َ ٍ ‫ﺐ ُﻣ َﻌﺎ ِر‬ ٍ ِ‫ﻀ َﺮٍر أو ﻋَ َﺪ ِﻣ ِﻪ َوﺗَـ َﻮاﺗُ ِﺮ اﻟْ َﺨﺒَ ِﺮ ﻓﻲ َﺟﺎﻧ‬ َ ِ‫ﻳﻦ ﻋﻨﻪ ﺑ‬ ِ
َ ‫ﺾ اﻟ ُْﻤ ْﺨﺒ ِﺮ‬ِ ‫ب إﻟَﻰ ﺑَـ ْﻌ‬ ِ ‫ﱡﻬ ِﻢ َواﻟْ َﻜ ِﺬ‬ ِ ِ ِ
َ ‫ﺲ ﻫﺬا أ َْﻣ ًﺮا ﻗَﻄْﻌﻴﺎ ﻛﻤﺎ ﻋَﻠ ْﻤﺖ ﻟﺘَﻄَﱡﺮ ِق اﻟﺘـ‬ َ ‫َوﻟ َْﻴ‬
ِ ‫ﺼ ْﺪ ِق َواﻟْ َﻜ ِﺬ‬
‫ب‬ ‫ﺎر ﻇَﻨﱢـﻴﱠﺔُ اﻟ ﱢ‬ ٌ َ‫ض ﻓﻴﻪ أَ ْﺧﺒ‬ َ ‫ﺎر‬ َ ‫ﺐ اﻟﻨﱠﻈَُﺮ ﻓﻴﻪ إﻟَﻰ أَﻧﱠﻪُ ﺗَـ َﻌ‬
ِ
َ ‫ﻂ اﻟﻨﱠﻈَُﺮ ﻓﻴﻪ إﻟَﻰ اﻟْ َﺨﺒَ ِﺮ اﻟ ُْﻤﺘَـ َﻮاﺗ ِﺮ َوَو َﺟ‬ َ ‫ﺴ َﻘ‬ ِِ ِ ِ َ ‫ﺐ‬ ٍ ِ‫ﻓﻲ َﺟﺎﻧ‬
َ َ‫آﺧ َﺮ ﺑﺨ َﻼﻓﻪ ﻓ‬
‫ﻀ ُﻬ ْﻢ أَﺛْـﺒَﺘَﻪُ ﻟﻪ إﺛْـﺒَﺎﺗًﺎ ُﻛﻠﱢﻴﺎ‬ ِ ‫ﺾ اﻟْﻤ ْﺨﺒِ ِﺮﻳﻦ ﺳﻠَﺐ اﻟﻀﱠﺮر ﻋﻦ ﻫﺬا اﻟﻨﱠﺒ‬
ُ ‫ﺎت َﺳﻠْﺒًﺎ ُﻛﻠﱢﻴﺎ َوﺑَـ ْﻌ‬ ِ َ ِ‫ض أَﻧﱠﻪ َﻻ ﻳﻤﻜِﻦ اﻟْﺠﻤﻊ ﺑِ َﺬﻟ‬
َ َ َ َ َ َ ُ َ ‫ﻚ ﻟ َﻤﺎ َﻣ ﱠﺮ أَ ﱠن ﺑَـ ْﻌ‬ ُ ْ َ ُ ْ ُ ُ ِ ‫َوﻋَﻠَﻰ ﻓَـ ْﺮ‬
‫ﺸ ْﺮِﻋﻴﱠ ِﺔ‬
‫ﺴ ْﻤﻌِﻴﱠ ِﺔ َواﻟﻨﱠﻈَ ِﺮﻳﱠِﺔ اﻟ ﱠ‬ ِ
‫ﻀﻠﱡﻌِ ِﻪ ﻣﻦ اﻟْﻌُﻠُﻮم اﻟ ﱠ‬ َ َ‫اﺳﺘِ ْﻌ َﺪ ِاد اﻟ ُْﻤ ْﺴﺘَ ِﺪ ﱢل َوﺗ‬
ْ ‫ﺐ‬ ِ‫ﺴ‬ ِ ٍ ‫َﺣ ِﺪ اﻟْﻤ ْﺨﺒِ ِﺮﻳﻦ ﺑِ َﺪ َﻻﺋِﻞ وأ ََﻣ‬
َ ‫ﺎرات ﺑ َﺤ‬ َ ََ َ ُ َ ‫ﻴﺢ أ‬ ِ ‫اﻹ ْﻣ َﻌﺎ ُن ﻓﻲ ﺗَـ ْﺮِﺟ‬
ِْ ‫ﺐ‬ ِ
ُ ‫ﻓَـﻴَﺠ‬
ِ ِ ٍِ ِ ِْ ‫و‬
َ ‫اﻹﻟَ ِﻬﻴﱠﺔ َو َﻫ َﺬا َﺷﺄْ ُن ﻛﻞ َﺣﺎدﺛَﺔ ﻟﻢ ﻳَ ْﺴﺒ ْﻖ ﻓﻴﻬﺎ َﻛ َﻼ ُم اﻟ ُْﻤﺘَـ َﻘﺪﱢﻣ‬
‫ﻴﻦ‬ َ
"Hal ini bukan lagi hukum qath'i sebab ada dugaan sifat tercela dan dusta pada sebagian pembawa
khabar dharar atau tidaknya tanaman itu, juga sebab munculnya khabar mutawatir di sisi yang
berseberangan dengan khabar mutawatir lainnya. Maka tidak berlaku lagi pertimbangan akan
khabar mutawatir, yang menjadi ketentuan sekarang adalah pertimbangan akan adanya
pertentangan beberapa khabar zhanni yang mungkin benar dan salah.
Dengan berpijak pada ketentuan tidak dimungkinkannya memadukan khabar tersebut, sebab
sebagian kalangan menolak dharar pada tanaman itu sepenuhnya dan sebagian lagi
menetapkannya, maka wajib teliti dalam mentarjih salah satu khabar dengan mengacu pada
sejumlah dalil dan pertanda tertentu, di mana hal itu tergantung pada kualitas gagasan pendapat
orang dijadikan dalil serta kematangan dan analisis ilmu syariatnya. Ini adalah konteks yang berlaku
pada setiap perkara kontemporer yang tidak dijumpai pendapat ulama mutaqaddimin
mengenainya." (Fatawa al-Kubra, 4/225).
‫ ﻛﻤﺎ ﻳﺤﺮم اﻟﻌﺴﻞ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺤﺮور واﻟﻄﻴﻦ ﻟﻤﻦ ﻳﻀﺮﻩ‬، ‫ واﻟﺬي ﻳﻈﻬﺮ أﻧﻪ إن ﻋﺮض ﻟﻪ ﻣﺎ ﻳﺤﺮﻣﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻤﻦ ﻳﻀﺮﻩ ﻓﻲ ﻋﻘﻠﻪ أو ﺑﺪﻧﻪ ﻓﺤﺮام‬،
‫ ﻛﻤﺎ إذا اﺳﺘﻌﻤﻞ ﻟﻠﺘﺪاوي ﺑﻘﻮل ﺛﻘﺔ أو ﺗﺠﺮﺑﺔ ﻧﻔﺴﻪ ﺑﺄﻧﻪ دواء ﻟﻠﻌﻠﺔ اﻟﺘﻲ ﺷﺮب ﻟﻬﺎ‬، ً‫وﻗﺪ ﻳﻌﺮض ﻟﻪ ﻣﺎ ﻳﺒﻴﺤﻪ ﺑﻞ ﻳﺼﻴﺮﻩ ﻣﺴﻨﻮﻧﺎ‬
"Pendapat yang jelas, bahwasanya jika didapati padanya dampak yang diharamkan bagi orang
yang terkena dampak buruk tersebut pada pikiran atau tubuhnya maka dihukumi haram.
Sebagaimana haramnya madu bagi orang yang sakit demam dan haramnya lumpur bagi yang
terkena dampak madharatnya. Kadang dijumpai hal yang membuatnya mubah bahkan sunah,
sebagaimana ketika dipergunakan untuk berobat berdasarkan keterangan terpercaya atau
pengalaman dirinya bahwa itu bisa diminum untuk dijadikan obat." (Bughyatul Mustarsyidin: 552).
Lihat keterangan selengkapnya di Fatawa Kubra al-Fiqhiyyah bab al-asyribat wa al-mukhaddirat
(minuman dan bahan konsumsi memabukkan) untuk mendapatkan gambaran lebih utuh.
Wacana ketujuh, oral seks bisa membuat madzi tertelan sementara madzi najis dan haram
dimakan.
Jawaban : Analogi yang paling dekat dengan masalah ini adalah pada oral seks Cunnilingus.
Sebagaimana dijelaskan di atas, telah disebutkan dalam Fathul Mu'in, Kasysyaful Qana',
Mawahibul Jalil, dan beragam kitab lainnya bahwa oral seks kelamin wanita diperbolehkan

© 2017 www.piss-ktb.com
76 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

meskipun sama-sama beresiko menelan madzi. Boleh jadi hal itu karena sifat keluarnya madzi tidak
pasti, di samping bisa dimuntahkan. Antara lain mengambil i'tibar dari kesucian dzakar dari
rembasan farji (ruthubah farji) dikarenakan sifat keluarnya ruthubah yang tidak bisa dipastikan
kapan keluar dari kelamin wanita.
ِ ‫ﺨﺮ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ‫أَ ﱠﻣﺎ اﻟ ﱡﺮﻃُﻮﺑﺔُ اﻟْ َﺨﺎ ِرﺟﺔُ ِﻣﻦ اﻟْﺒ‬
ِ ‫ﺎﻃ ِﻦ ﻓَـﻨ ِﺠﺴﺔٌ ﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ وإِﻧﱠﻤﺎ ﻗُـﻠْﻨﺎ ﺑِﻄَﻬ‬
‫وﺟ َﻬﺎ‬ُ ُ ‫ﺎرة ذَ َﻛ ِﺮ اﻟ ُْﻤ َﺠﺎﻣ ِﻊ َوﻧَ ْﺤ ِﻮﻩ ؛ ﻷَﻧﱠﺎ َﻻ ﻧَـ ْﻘﻄَ ُﻊ ﺑ‬
ََ َ َ َ ُ َ َ َ ْ َ َ
"Sedangkan rembasan yang keluar dari dalam farji maka mutlak najis, sedangkan mengenai
pendapat kami tentang sucinya dzakar orang yang bersetubuh dan sebagainya maka hal itu
dikarenakan kami tidak bisa memastikan keluarnya rembasan farji itu." (Syarhul Bahjah al-
Wardiyyah, 1/149)
Wacana kedelapan, oral seks makruh ketika terjadi inzal (keluar mani) disamping faktor
menjijikkannya.
Jawaban : Wacana ini cukup bagus. Posibilitas makruh dari sisi inzal, yakni dari tinjauan hukum
'azl, bisa dipahami. Namun tambahan 'illat jijik yang dikombinasi dengan tiadanya nash sharih
bukan merupakan illat yang kuat sebagaimana dijelaskan sebelumnya.
Pernyataan ini dilontarkan oleh salah seorang tokoh Mesir dengan kutipan ucapannya:
‫ وﻻ أﺳﺘﻄﻴﻊ أن أﻗﻮل اﻟﺤﺮﻣﺔ ﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﻮﺟﺪ دﻟﻴﻞ ﻋﻠﻰ‬،‫أﻣﺎ إذا ﻛﺎن اﻟﻘﺼﺪ ﻣﻨﻪ اﻹﻧﺰال ﻓﻬﺬا اﻟﺬي ﻳﻤﻜﻦ أن ﻳﻜﻮن ﻓﻴﻪ ﺷﻲء ﻣﻦ اﻟﻜﺮاﻫﺔ‬
‫ وﻟﻢ ﻳﺠﺊ ﻓﻴﻪ ﻧﺺ ﻣﻌﻴﻦ إﻧﻤﺎ ﻫﺬا ﺷﻲء ﻳﺴﺘﻘﺬرﻩ اﻹﻧﺴﺎن‬،‫ ﻓﻬﺬا ﻟﻴﺲ ﻣﻮﺿﻊ ﻗﺬر ﻣﺜﻞ اﻟﺪﺑﺮ‬،‫اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ اﻟﻘﺎﻃﻊ‬
"Adapun ketika oral seks ditujukan sebagai inzal maka dimungkinkan hukum makruhnya. Aku tidak
mampu mengatakan haram sebab tidak ada dalil yang menegaskan keharamannya, oral seks juga
bukan pada tempat yang kotor seperti dubur, tidak ditemukan nash spesifik tentang oral seks hanya
saja ini termasuk perkara yang dianggap jijik oleh manusia."
PENUTUP
Oral seks secara dzatiahnya dihukumi mubah, mengingat tidak ada ketentuan khusus nash tentang
hal itu sehingga dikembalikan pada hukum mubahnya.
Namun oral seks dilihat dari amrun 'aridh (faktor eksternal) bisa menjadi makruh ketika :
- Dilakukan dengan mata terbuka, sebab ada pendapat yang masyhur tentang makruhnya melihat
farji (kelamin lelaki dan wanita).
ِ ِ‫ِ ﱠ‬ ِ ِ ِ ‫ﺎل اﻟ‬ ِ ِ ‫ وﻟِﻠ ﱠﺰو ِج ( واﻟ ﱠ‬،
َ َ‫ َوإِ ْن َﻣﻨَـ َﻌ َﻬﺎ َﻛ َﻤﺎ اﻗـْﺘ‬، ُ‫ْﺴﻪ‬
( ‫ﻀﺎﻩُ إﻃ َْﻼﻗُـ ُﻬ ْﻢ‬ ُ ‫َي اﻟ ﱠﺰْو َﺟﺔ َواﻟ َْﻤ ْﻤﻠُﻮَﻛﺔ اﻟﺘﻲ ﺗَﺤ ﱡﻞ َو َﻋﻜ‬
ْ ‫ْﺤﻴَﺎة ) اﻟﻨﱠﻈَُﺮ إﻟَﻰ ُﻛ ﱢﻞ ﺑَ َﺪﻧ َﻬﺎ ( أ‬ َ ِ ‫ﺴﻴﱢﺪ ﻓﻲ َﺣ‬ َ ْ َ
‫ﺎع‬ ِ
ِ ‫اﻫﺔ َوﻟ َْﻮ َﺣﺎﻟَﺔَ اﻟْﺠ َﻤ‬ ِ ِ
َ ‫ج ﻟَﻜ ْﻦ َﻣ َﻊ اﻟْ َﻜ َﺮ‬ ِ َ ‫َوإِ ْن ﺑَ َﺤ‬
َ ‫ﺚ اﻟ ﱠﺰْرَﻛﺸ ﱡﻲ َﻣﻨْـ َﻌ َﻬﺎ إ َذا َﻣﻨَـ َﻌ َﻬﺎ َوﻟ َْﻮ اﻟْ َﻔ ْﺮ‬
"[Boleh bagi suami] juga bagi majikan hamba sahaya di masa hidupnya [melihat setiap badan
wanita] istrinya dan sahayanya yang mana dihalalkan serta diperbolehkan juga sebaliknya,
meskipun suami/majikan itu tidak berkenan [auratnya dilihat oleh wanita, pen] sebagaimana
penjelasan general para ulama, meskipun imam az-Zarkasyi membahas tentang larangannya ketika
pihak lelaki tidak memperkenankan, meskipun melihat pada farji namun disertai hukum makruh
meskpun saat bersetubuh." (Tuhfatul Muhtaj, 29/281).
- Dilakukan sampai inzal (keluar mani), sebab akan terhukumi sebagaimana 'azl yang juga masyhur
hukum makruhnya.
‫وﻳﻜﺮﻩ ﺑﻨﺤﻮ ﻳﺪﻫﺎ ﻛﺘﻤﻜﻴﻨﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﻌﺒﺚ ﺑﺬﻛﺮﻩ ﺣﺘﻰ ﻳﻨﺰل ﻷﻧﻪ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﻰ اﻟﻌﺰل‬
"Dimakruhkan istimna dengan tangan istrinya, sebagaimana dimakruhkan memperkenankan

www.islamuna.info
KELUARGA 77

istrinya bermain-main dengan dzakarnya sampai keluar mani, sebab hal disamakan konteksnya
dengan 'azl." (Fathul Mu'in, 4/143).
Seyogyanyalah setiap aktivitas yang berkaitan dengan alat kelamin untuk dibasuh setelahnya ketika
hal itu dilakukan sampai terjadinya orgasme (inzal), baik pada mulut ataupun alat kelamin itu
sendiri, sebagai sikap kehati-hatian atas peluang keluarnya madzi yang mengiringi mani.
ِ ِ ‫ﱠﺠ‬ ِ ِ‫اﺣﺘِﻴَﺎﻃًﺎ ِر َﻋﺎﻳَﺔً ﻟِﻠْﻐَﺎﻟ‬ ِ ِ ‫ﻓَـﻠْﻴـﻐْ ِﺴﻞ ﻣﺎ أَﺻﺎﺑﻪُ ﻣﻨﻪ وإِ ْن ﻟﻢ ﻧَﺤ ُﻜﻢ ﺑِﻨَﺠ‬
ُ‫ﺲ ﻟﻠ َْﻤﻨِ ﱢﻲ اﻟﺬي ﻳَـ ْﻌ ُﻘﺒُﻪ‬ ِ ‫ْي اﻟﻨ‬
ِ ‫ﺐ اﻟﺬي ذَ َﻛ َﺮﻩُ ﻣﻦ َﺳ ْﺒ ِﻖ اﻟ َْﻤﺬ‬ ْ ‫ﺎﺳﺘﻪ‬َ َ ْ ْ َ ََ ْ َ
"Maka basuhlah apa yang bersentuhan dengan dzakar meskipun ketika kita tidak menghukuminya
najis, sebagai sikap hati-hati dan bentuk antisipasi atas umumnya peristiwa yang telah dituturkan
mengenai madzi yang keluar mendahului mani." (Fatawa Kubra, 1/42). Wallahu subhanahu wata'ala
a'lam. [Oleh : Umam Zein].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/488262947863185/
2130. BOLEHKAH ISTRI MENOLAK ORAL TANPA JIMA'
PERTANYAAN :
As'salamu alaikum wr wb. Jangan bosan-bosan menjawab pertanya dari saya. sebelum bertanya
ijinkan saya cerita dulu karena ini kaitannya dengan agama. Aku juga belum bisa menjelaskannya.
Ada seorang perempuan bertanya sama saya, perempuan : mas saya malas dengan tingkah laku
suami saya tiap malam maunya oral mulu mulutku sudah sakit tapi selalu dipaksa, aku suruh
masukin selalu tak mau sedangkan saya kan pingin di-jimak. tapi suami maunya oral mungkin
dalam kurung suami punya penyakit kelainan maunya oral mulu tak mau jimak aku. Pertanyaannya
adalah :
1. kalau istri nolak dosa tidak...?
2. Istri Ingin menceraikan karena setiap malam hanya diperlakukan seperti itu..? Aku butuh jawaban
tapi bila status ini tak layak/tak sopan silahkan dihapus tapi jangan lupa inbok dulu ya, makasih.
[Tarkam Sriatun].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam warahmatullah wabarakatuh.
1. Tidak berdosa, sebab yang diwajibkan hanya pelayanan agar bisa disetubuhi bukan dicumbui.
2. Khilaf. Bagi syafi'iyah perilaku kasar dari suami, bila sampai taraf menyakiti (dharbun
mubarrihun) hanya berakibat pisah rumah, tidak mengakibatkan thalaq / fasakh. Bagi malikiyah
perilaku kasar suami bisa berimbas pada thalaq.
Catatan versi malikiyah:
- Thalaq akibat dharar cukup dijatuhkan satu kali dan tergolong thalaq bain.
- Dharar untuk memperbolehkan thalaq disyaratkan terjadi berulang kali pada dharar khafif (tidak
menyakiti) dan cukup terjadi satu kali pada dharar fahisy (menyakiti).
ِ َ‫ﻳﻚ ﻫﻞ ﻳ ِﺠﺐ ﻋﻠﻴﻬﺎ ذﻟﻚ ﻓَـﺘَ ُﻜﻮ ُن ﻧ‬ َ ‫ﱠﺤ ِﺮ‬ ِ ِ ‫وﺳﺌِﻞ َﻋ ﱠﻤﺎ إ َذا ﻃَﻠَﺐ اﻟ ﱠﺰوج ﻣﻦ َزوﺟﺘِ ِﻪ ِﻋ ْﻨ َﺪ اﻟ‬
‫ﺎب‬
َ ‫َﺟ‬ َ ‫ﺖ ﻓَﺄ‬ ْ ‫ﺎﺷ َﺰةٌ إ َذا ْاﻣﺘَـﻨَـ َﻌ‬ ُ َ ْ ‫ﺎع َرﻓْ َﻊ اﻟْ َﻔﺨ َﺬﻳْ ِﻦ َواﻟﺘ‬
ِ ‫ْﺠ َﻤ‬ َْ ُْ َ َ َُ
ٌ ‫اء ذﻟﻚ ِﻣ ﱠﻤﺎ ﻫﻮ َﻣ ْﻌ ُﺮ‬
‫وف َوإِ ْن‬ َ ‫ﺐ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﺎ َوَر‬
ِ
ُ ‫ﺚ ﻳَ ْﺴ ُﻬ ُﻞ ﻋﻠﻰ اﻟ ﱠﺰْو ِج َوَﻻ ﻳَﺠ‬
ِ ‫اﺟﺐ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻫﻮ اﻟﺘﱠﻤﻜِﻴﻦ ﻣﻦ اﻟْﻮط‬
ُ ْ‫ْء ﺑِ َﺤﻴ‬ َ ُ ْ
ِ ِِ ِ
ُ ‫َرﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ ﺑ َﻘ ْﻮﻟﻪ اﻟ َْﻮ‬
ِ
ِْ ‫ﻒ ﻋﻠﻴﻪ‬ ُ ‫ﺐ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﺎ ﻳَـﺘَـ َﻮﻗﱠ‬ ِ ِ ‫ﻂ ﻟِﻠ‬
ٌ ‫ﺐ ﻋﻠﻴﻪ َﻣ ِﺰﻳ ُﺪ ﻗُـ ﱠﻮةٍ ﻟِ ِﻬ ﱠﻤ ِﺔ اﻟ ﱠﺮ ُﺟﻞ َوﺗَـ ْﻨ ِﺸﻴ‬
ُ ‫ال أو ﻣﺎ ﻳَـﺘَـ َﺮﺗﱠ‬
‫ﺐ‬ ُ ‫اﻹﻧْـ َﺰ‬ َ ‫ﱠﺠﻪُ َوﻳُ ْﺤﺘَ َﻤ ُﻞ أَ ْن ﻳَﺠ‬
َ ‫ﺎع ﻫﺬا ﻫﻮ اﻟﺬي ﻳُـﺘ‬ ِ ‫ْﺠ َﻤ‬ َ ‫ﺗَـ َﺮﺗﱠ‬
ِ ‫ﺎع ﱠإﻻ ﻣﺴﺘـﻠ ِْﻘﻴﺎ ﻓَﺴﺄَﻟَﻬﺎ أَ ْن ﺗَـﺮَﻛﺒﻪ وﺗَ ُﻜﻮ ُن ِﻫﻲ اﻟْ َﻔ‬ ِ ‫ﻀ ُﻬﻢ ﺑِﺄَﻧﱠﻪُ ﻟﻮ ﻛﺎن ﺑِ ِﻪ ِﻋﻠﱠﺔٌ َﻻ ﻳـ ْﻘ ِﺪر ﻣﻌ َﻬﺎ ﻋﻠﻰ اﻟ‬ ِ َ ‫ﻋﻠﻰ ﺗَـﺮﻛِ ِﻪ‬
‫ﺎﻋﻠَﺔُ ﻟﻢ‬ َ َ َُ ْ َ َ ً َ ْ ُ ِ ‫ْﺠ َﻤ‬ ََ ُ َ ْ ُ ‫ﺿ َﺮٌر ﻟﻠ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ َوأَﻓْـﺘَﻰ ﺑَـ ْﻌ‬ ْ
‫ﺿ َﺮَر ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ‬ َ ‫ﺚ َﻻ‬ ُ ْ‫ﺖ َوﻓِ ِﻴﻪ ﻧَﻈٌَﺮ َو ْاﻷ َْو َﺟﻪُ ِﺧ َﻼﻓُﻪُ َﺣﻴ‬ ْ ‫ﻂ ﻧَـ َﻔ َﻘﺘُـ َﻬﺎ إذَا ْاﻣﺘَـﻨَـ َﻌ‬
ُ ‫ﻳَـﻠ َْﺰْﻣ َﻬﺎ ذﻟﻚ َوَﻻ ﺗَ ْﺴ ُﻘ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
78 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

"Ditanyakan : Hukum dari suami yang meminta istrinya ketika bersetubuh untuk mengangkat paha
dan menggoyang-goyangkannya, apakah itu diwajibkan bagi istri sehingga bisa dianggap nusyuz
bila menolak ?
Dijawab olehnya -rahimahullah ta'ala- : Yang diwajibkan atas istri yaitu memungkinkan dirinya untuk
disetubuhi dengan sekira mudah bagi suami (melakukan hal itu). Tidak diwajibkan selain hal
tersebut pada perkara yang sudah diketahui bersama, meskipun itu sifatnya menambah semangat
lelaki serta membuat persetubuhan lebih bergairah. Ini pendapat yang lebih layak dikedepankan.
Namun ada peluang wajib atas perkara yang menentukan keberhasilan orgasme atau perkara yang
berimbas negatif pada suami bila tidak dipenuhi. Sebagian ulama memfatwakan bila suami
menderita suatu penyakit tertentu serta tidak mampu bersetubuh selain pada posisi terlentang, lalu
dia meminta istri naik ke atasnya dan menjadi pihak yang aktif dalam bersetubuh maka hal itu tidak
wajib dituruti, serta tidak menggugurkan hak nafkah bila istrinya itu menolak. Fatwa ini perlu ditinjau
ulang, menurut qaul awjah adalah kebalikannya selama tidak berdampak negatif bagi istri ketika
mengiyakannya." (Fatawa al-Kubra, 4/208).
ِ َ ِ‫ﺐ اﻟﻄﱠﻼَ ِق ِﻣﻨْﻪُ ﻟِ َﺬﻟ‬ ِ َ ‫ﺺ اﻟْﻤﺎﻟِﻜِﻴﱠﺔُ ﻋَﻠَﻰ أَ ﱠن اﻟ ﱠﺰْو َﺟﺔَ إِذَا أ‬ ِ ِ ِ‫ﻳﻖ ﻟ‬
‫ﱠﺮُر أ َْم‬
َ ‫ َﺳ َﻮاءٌ ﺗَ َﻜ ﱠﺮَر ﻣﻨْﻪُ اﻟﻀ‬، ‫ﻚ‬ ُ َ‫َﺿ ﱠﺮ ﺑ َﻬﺎ َزْو ُﺟ َﻬﺎ َﻛﺎ َن ﻟ ََﻬﺎ ﻃَﻠ‬ َ ‫ ﻧَ ﱠ‬: ‫ﺴﻮء اﻟ ُْﻤﻌَﺎ َﺷ َﺮة‬ ُ ُ ‫اﻟﺘﱠـ ْﻔ ِﺮ‬
‫َﻢ أ ََر ِﻣ َﻦ اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬ ِﺎء‬ ِِِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ْ ‫ َوﻟ‬,‫ َو َﻫﻞ ﺗَﻄْﻠُ ُﻖ ﺑﻨَـ ْﻔﺴ َﻬﺎ ُﻫﻨَﺎ ﺑﺄ َْﻣ ِﺮ اﻟْ َﻘﺎﺿﻲ أ َْو ﻳُﻄَﻠﱢ ُﻖ اﻟْ َﻘﺎﺿﻲ َﻋﻨْـ َﻬﺎ ؟ ﻗَـ ْﻮﻻَن ﻟﻠ َْﻤﺎﻟﻜﻴﱠﺔ‬. ‫ﺿ ْﺮﺑًﺎ ُﻣﺒَـ ﱢﺮ ًﺣﺎ‬
َ ‫ﺿ ْﺮﺑِ َﻬﺎ‬َ ‫ﺸ ْﺘ ِﻤ َﻬﺎ َو‬
َ ‫ َﻛ‬، َ‫ﻻ‬
‫ْﻢ َﻛ َﻤﺎ‬ ُ ‫ْﺤﻜ‬ ُ ‫ َﻛﺎ َن اﻟ‬، ‫ﻚ‬ َ ِ‫ﺻﻞ إِﻟَﻰ ذَﻟ‬ ِ ‫ﺼﻞ اﻟﻀﱠﺮر إِﻟَﻰ ﺣ ﱢﺪ إِﺛَﺎرةِ اﻟ ﱢ‬
َ ‫ ﻓَِﺈ ْن َو‬، ‫ﺸ َﻘﺎق‬ َ َ َُ
ِ ‫ وَﻛﺄَﻧﱠـ ُﻬﻢ ﻻَ ﻳـ ُﻘﻮﻟُﻮ َن ﺑِ ِﻪ ﻣﺎ ﻟَﻢ ﻳ‬، ‫ﻮح‬
َْ َ َ ْ َ ٍ ‫ﺿ‬ ُ ‫ﺺ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ ﺑِ ُﻮ‬‫ﻳﻦ َﻣ ْﻦ ﻧَ ﱠ‬ َ ‫اﻵْ َﺧ ِﺮ‬
‫ﱠم‬
َ ‫ﺗَـ َﻘﺪ‬
"Perpisahan suami-istri karena tingkah pergaulan yang buruk. Kalangan malikiyah menegaskan
bahwa seorang istri ketika suaminya menimbulkan madharat baginya maka dia boleh menuntut
thalaq atas hal tersebut, baik dharar itu terjadi berulang kali ataupun tidak. Misalnya pada suami
yang mengumpati istrinya serta suami yang melakukan pemukulan yang menyakitkan. Kemudian
apakah istri memiliki hak thalaq sendiri atas perintah qadhi ataukah qadhi yang melakukan thalaq
atasnya? Ada dua pendapat dari malikiyah. Aku tidak mengetahui fuqaha lainnya mengungkit
masalah ini secara jelas. Seakan-akan mereka tidak berkomentar selama kasusnya tidak sampai
pada taraf dharar yang mendorong pada perpisahan. Ketika sampai pada taraf itu maka hukumnya
sebagaimana yang telah disebutkan." (al-Mausu'ah al-Fiqhiyyah al-Kuwaitiyah, 29/57).
‫ ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ ﺗﻜﺮار اﻟﻀﺮر ﺣﻴﺚ ﻛﺎن أﻣﺮاً ﺧﻔﻴﻔﺎً ﻓﺈن ﻛﺎن ﺿﺮﺑﺎً ﻓﺎﺣﺸﺎً ﻛﺎن ﻟﻬﺎ اﻟﺘﻄﻠﻴﻖ ﺑﻪ وﻟﻮ ﻟﻢ ﻳﺘﻜﺮر ﻛﻤﺎ ﻣﺮ أول اﻟﻔﺼﻞ ﻋﻦ‬: ‫اﻟﺜﺎﻟﺚ‬
‫ ﺑﻞ ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ اﻟﺘﻜﺮار ﺣﻴﺚ ﻛﺎن ﺧﻔﻴﻔﺎً ﻛﻤﺎ ﻣﺮ‬، ‫ اﻟﻤﺘﻴﻄﻴﺔ وﻗﻮل ) خ ( وﻟﻬﺎ اﻟﺘﻄﻠﻴﻖ ﺑﺎﻟﻀﺮر وﻟﻮ ﻟﻢ ﺗﺸﻬﺪ اﻟﺒﻴﻨﺔ ﺑﺘﻜﺮرﻩ ﻻ ﻳﻌﻮل ﻋﻠﻴﻪ‬.
‫ واﻟﻘﻮل اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻓﻲ اﻟﻨﻈﻢ ﺻﺮﻳﺢ ﻓﻲ اﺷﺘﺮاط‬، ‫ وﻟﻬﺎ اﻟﺘﻄﻠﻴﻖ ﺑﺎﻟﻀﺮر اﻟﺒﻴﻦ أي اﻟﻔﺎﺣﺶ‬: ‫ ﻫﻮ ﻋﻠﻰ ﺣﺬف اﻟﺼﻔﺔ أي‬: ‫وﻟﺬا ﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ‬
‫ ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺼﺎدق اﻟﻤﺬﻛﻮر‬. ‫اﻟﺘﻜﺮﻳﺮ إﻻ أن ﻇﺎﻫﺮﻩ أﻧﻪ ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ اﻟﺰﺟﺮ واﻟﺘﻜﺮار وﻟﻮ ﻛﺎن ﺑﻴﻨﺎً ﻓﺎﺣﺸﺎً وﻟﻴﺲ ﻛﺬﻟﻚ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﻨﻘﻞ‬
‫ واﻟﻌﺠﺐ ﻛﻴﻒ ﺗﻄﻠﻖ اﻟﻤﺮأة ﻧﻔﺴﻬﺎ ﺑﺎﻟﻤﺮة اﻟﻮاﺣﺪة ﻣﻦ ﺗﺤﻮﻳﻞ وﺟﻬﻪ ﻋﻨﻬﺎ وﻗﻄﻊ ﻛﻼﻣﻪ وﻣﺸﺎﺗﻤﺘﻪ‬: ‫ﻣﻌﺘﺮﺿﺎً ﻋﻠﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﻟﻔﻆ ) خ ( ﻣﺎ ﻧﺼﻪ‬
‫إﻟﻰ ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻣﻤﺎ ﻋﺪوﻩ ﻣﻦ اﻟﻀﺮر ﺑﺎﻟﻤﺮة اﻟﻮاﺣﺪة إذ ﻻ ﻳﺨﻠﻮ ﻋﻨﻪ اﻷزواج ﻣﻊ أن ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺒﻨﻴﺔ ﻋﻠﻰ ﺛﺒﻮت اﻟﺘﻜﺮار ﻛﺎﻟﺴﻜﻨﻰ ﺑﻴﻦ ﻗﻮم‬
‫ وﻗﺪ ﻧﺰﻟﺖ ﻓﺎﺣﺘﺞ ﺑﻌﺾ اﻟﻤﻔﺘﻴﻦ ﺑﻈﺎﻫﺮ ) خ ( وﺧﺎﻟﻔﻪ ﻏﻴﺮﻩ‬: ‫ﺻﺎﻟﺤﻴﻦ وﺑﻌﺚ اﻟﺤﻜﻤﻴﻦ واﺧﺘﺒﺎرﻫﻤﺎ أﻣﻮر اﻟﺰوﺟﻴﻦ اﻟﻤﺮة ﺑﻌﺪ اﻟﻤﺮة ﻗﺎل‬
‫ ﻓﻌﻈﻢ اﻷﻣﺮ ﺣﺘﻰ وﺻﻞ إﻟﻰ أﻣﻴﺮ اﻟﻮﻗﺖ ﻓﺤﻜﻢ ﺑﺄﻧﻪ ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ اﻟﺘﻜﺮار‬.
"Catatan ketiga : Wajib berulang kalinya dharar pada dharar yang ringan, jika dhararnya berat maka
boleh baginya hak thalaq meskipun belum terjadi berulang kali sebagaimana di awal perincian yang
diambil dari kitab al-mutaithiyyah. Pendapat al-Khalil 'baginya terdapat hak thalaq sebab terkena
dharar meskipun tidak menghadirkan persaksian atas berulang kalinya dharar' merupakan
pendapat tidak bisa dijadikan pegangan. Bahkan wajib atas berulang kalinya dharar bila berupa

www.islamuna.info
KELUARGA 79

dharar ringan sebagaimana yang telah dijelaskan. Atas hal ini sebagian ulama membela: pada
redaksi ucapan al-Khalil terjadi pembuangan sifat, yakni 'baginya terdapat hak thalaq sebab terkena
dharar yang nyata, yaitu dharar yang berat. Namun fakta kutipannya sudah jelas berbeda. Ibnu
Abdish Shadiq berkomentar bahwa pembelaan ulama tersebut bertentangan dengan zhahirnya
fatwa al-Khalil. Adapun isi komentar Ibnu Abdish Shadiq: Mengherankan bagaimana mungkin
seorang wanita berhak atas thalaq terhadap dirinya sendiri hanya dengan kejadian satu kali dari
memalingkannya wajah suami atas istri, tidak mengajaknya bicara, mengumpat padanya, dan
kejadian dharar semacamnya sementara hanya terjadi satu kali? Memandang karena kejadian
seperti ini selalu ada di antara rumah-tangga suami istri, memandang juga pada kasus ini telah
dijelaskan atas syarat terjadi berulang kalinya, sebagaimana pada seorang warga yang tinggal di
antara orang shalih lalu hakim bisa menyelidiki ihwal rumah tangga mereka secara bertahap. Ibnu
Abdish Shadiq meneruskan: Masalah ini pernah terjadi dan sebagian mufti mengambil hujjah atas
zhahir ucapan al-Khalil. Namun sebagian mufti lainnya menentangnya maka hebohlah kasus
tersebut dan sampai ke hadapan penguasa waktu itu, akhirnya sang penguasa menghukumi
wajibnya dharar yang berulang kali." (al-Bahjah fi syarh at-Tuhfah, 1/487).
‫وﻗﻮﻟﻪ أﻋﺴﺮ اﻟﺦ اﻟﺤﺎﺻﻞ ﺷﺮوط ﻫﺬﻩ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ ﺧﻤﺴﺔ ﺗﻌﻠﻢ ﻣﻦ ﻛﻼﻣﻪ اﻷول اﻹﻋﺴﺎر ﻓﺨﺮج ﻣﺎ إذا اﻣﺘﻨﻊ ﻣﻊ ﻋﺪم اﻹﻋﺴﺎر اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻛﻮﻧﻪ‬
‫ﺑﺎﻟﻨﻔﻘﺔ أو اﻟﻜﺴﻮة أو اﻟﻤﺴﻜﻦ أو اﻟﻤﻬﺮ ﺑﺸﺮﻃﻪ اﻵﺗﻲ ﻓﺨﺮج ﻣﺎ إذا أﻋﺴﺮ ﺑﻨﺤﻮ اﻷدم اﻟﺜﺎﻟﺚ ﻛﻮن اﻟﻨﻔﻘﺔ ﻟﻬﺎ ﻓﺨﺮج ﻣﺎ إذا أﻋﺴﺮ ﺑﻨﻔﻘﺔ‬
‫اﻟﺨﺎدم اﻟﺮاﺑﻊ ﻛﻮن اﻹﻋﺴﺎر ﺑﻨﻔﻘﺔ اﻟﻤﻌﺴﺮ ﻓﺨﺮج ﻣﺎ إذا أﻋﺴﺮ ﺑﻨﻔﻘﺔ اﻟﻤﻮﺳﺮ أو اﻟﻤﺘﻮﺳﻂ ﻣﻊ اﻟﻘﺪرة ﻋﻠﻰ ﻧﻔﻘﺔ اﻟﻤﻌﺴﺮ اﻟﺨﺎﻣﺲ ﻛﻮن‬
‫اﻟﻨﻔﻘﺔ ﻣﺴﺘﻘﺒﻠﺔ ﻓﺨﺮج ﻣﺎ ﻟﻮ أﻋﺴﺮ ﺑﺎﻟﻨﻔﻘﺔ اﻟﻤﺎﺿﻴﺔ‬
"Perkataan mushannif: Kesusahan dst, kesimpulan yang diambil dari perkataannya yaitu ada lima
syarat fasakh. Pertama, kesusahan. Maka mengecualikan pengabaian yang tidak sampai
mengakibatkan taraf kesusahan. Kedua, kesusahannya dalam hal nafkah, sandang , papan,
ataupun mahar dengan syarat yang akan dijelaskan. Maka mengecualikan kesusahan dalam lauk
pauk. Ketiga, kesusahan nafkah pada istri. Maka mengecualikan suami yang susah menafkahi
pembantu. Keempat, kesusahan diukur dari nafkah mendasar. Maka mengecualikan suami yang
susah memberi nafkah mewah atau menengah ketika dia masih mampu memberi nafkah
mendasar. Kelima, nafkah prioritas ke depan. Maka mengecualikan suami yang kesusahan atas
nafkahnya yang lampau." (I'anatuth Thalibin, 4/98).
َ ‫ ) ﱠإﻻ أَ ْن ﻳُ ْﺸ ِﺮ‬، ‫ﻮب اﻟﻨﱠـ َﻔ َﻘ ِﺔ‬ ِ ‫ﺲ ﻓِﻲ ُﻣ َﻘﺎﺑِﻠَ ِﺔ ُو ُﺟ‬ ِ ُ ُ‫ﺨﺮوج ِﻣﻦ ﺑـﻴﺘِ ِﻪ ﺑِ َﻼ إ ْذ ٍن ( ِﻣ ْﻨﻪُ ) ﻧ‬
(‫ج‬ ُ ‫ف َﻋﻠَﻰ اﻧْ ِﻬ َﺪ ٍام ( ﻓَـﺘَ ْﺨ ُﺮ‬ ِ ‫ْﺤ ْﺒ‬َ ‫ﺸﻮٌز ( ﻷَ ﱠن ﻟَﻪُ َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ َﺣ ﱠﻖ اﻟ‬ ْ َ ْ ُ ُ ُ ْ‫َواﻟ‬
‫ﻂ ﻓِﻲ ْاﻷَﻇ َْﻬ ِﺮ‬ ُ ‫ﺎﺟﺘِ َﻬﺎ ﻳُ ْﺴ ِﻘ‬ ِ ُ ‫ﺎﺟﺘِ ِﻪ َﻻ ﻳُ ْﺴ ِﻘ‬ ِ ِ ‫) َﺧﻮﻓًﺎ ِﻣﻦ اﻟﻀﱠﺮِر ) وﺳ َﻔﺮَﻫﺎ ﺑِِﺈ ْذﻧِِﻪ ﻣﻌﻪُ ( ﻟِﺤﺎﺟﺘِ ِﻪ أَو ﻟِﺤ‬
َ ‫ﻂ ( اﻟﻨﱠـ َﻔ َﻘﺔَ ) َوﻟ َﺤ‬ َ ‫ ) أ َْو ( َو ْﺣ َﺪ َﻫﺎ ) ﻟ َﺤ‬، ‫ﺎﺟﺘ َﻬﺎ‬ َ َ ْ َ َ ََ ُ ََ َ ْ ْ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
‫ﻂ ِﻹ ْذﻧﻪ ﻓﻲ اﻟ ﱠ‬ُ ‫ﱠﻤﻜِﻴ ِﻦ َواﻟﺜﱠﺎﻧِﻲ َﻻ ﺗَ ْﺴ ُﻘ‬ ِ ِ ِ
َ ‫َﺟ َﺮى اﻟْ َﻘ ْﻮﻟ َْﻴ ِﻦ ﻓﻲ َﺳ َﻔ ِﺮَﻫﺎ ﻟ َﺤ‬
ُ‫ﺎﺟﺘ َﻬﺎ َﻣ َﻌﻪ‬ ْ ‫ﺴ َﻔ ِﺮ َوﻣﻨْـ ُﻬ ْﻢ َﻣ ْﻦ أ‬ ْ ‫ ﻻﻧْﺘ َﻔﺎء اﻟﺘ‬.
َ ‫ﺎﺳ ٍﻖ أ َْو ِﻣ ْﻦ‬
‫ﺿ ْﺮﺑِ ِﻪ اﻟ ُْﻤﺒَـ ﱢﺮ ِح‬ ِ َ‫ ) َﺧﻮﻓًﺎ ِﻣﻦ اﻟﻀﱠﺮِر ( وﻳـﻠْﺤ ُﻖ ﺑِ ِﻪ َﺧﻮﻓُـﻬﺎ ِﻣﻦ ﺳﺎ ِر ٍق أَو ﻓ‬: ُ‫ﻗَـﻮﻟُﻪ‬
ْ َ ْ َ ْ َ َُ َ َ ْ ْ
"[Keluarnya istri dari rumah suami tanpa izin] darinya [termasuk nusyuz] sebab pada suami terdapat
hak menahan istri menetap di rumah sebagai timbal balik dari kewajiban nafkah. [Kecuali bila dia
hampir kejatuhan tertimpa reruntuhan bangunan] maka boleh baginya keluar karena khawatir
tertimpa dharar, [serta pada kepergiannya bersama suami dengan seijinnya] untuk kepentingan
suaminya atau kepentingannya sendiri, [atau] pergi sendirian [untuk kepentingan suaminya semata
maka tidak akan membuat gugur] hak nafkah, [sedang bila untuk kepentingannya sendiri maka
gugur hak nafkahnya menurut qaul azhar] sebab menjadi tiadanya peluang digauli oleh suaminya
(ketika pergi, pen). Menurut qaul kedua tidak gugur nafkahnya sebab kepergiannya atas seijin
suami. Di antara para ulama ada yang memberlakukan khilafiyah dua qaul ini dalam kepergiannya
bersama suami untuk memenuhi kepentingan dirinya sendiri.

© 2017 www.piss-ktb.com
80 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Ucapan mushannif [karena khawatir tertimpa dharar], disamakan dengan itu kekhawatirannya dari
pencuri, orang fasiq, atau dari pukulan suaminya yang menyakiti." (Hasyiyah Qulyubi ma'a syarhihi,
4/79).
‫ أﺣﺪﻫﺎ أن ﻳﺼﺪر اﻟﻌﺪوان ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ إﻳﺬاﺋﻬﺎ واﻹﺿﺮار ﺑﻬﺎ ﻓﺈذا‬:‫اﻻﺣﻮال اﻟﺪاﺋﺮة ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻟﻔﻨﻮن ﺑﻴﻦ اﻟﺰوﺟﻴﻦ ﺗﻨﻘﺴﻢ ﺛﻼﺛﺔ أﻗﺴﺎم‬
‫ﺗﺤﻘﻖ ذﻟﻚ ﻣﻨﻪ ﻣﻨﻌﻨﺎﻩ ﻣﻦ اﻹﺿﺮار واﺳﺘﻮﻓﻴﻨﺎ ﻣﻨﻪ ﻣﺎ ﻳﻤﺘﻨﻊ ﻋﻨﻪ اﻟﺤﻘﻮق وإن ﻛﺎن ﺟﺴﻮرا ﻟﻢ ﻧﺄﻣﻦ أن ﻳﻀﺮﺑﻬﺎ ﺿﺮﺑﺎ ﻣﺒﺮﺣﺎ وﻗﺪ ﻳﻔﻀﻲ ذﻟﻚ‬
‫إﻟﻰ ﻫﻼﻛﻬﺎ ﻓﻨﺤﻮل ﺑﻴﻨﻬﺎ‬
‫وإذا ﻟﻢ ﻳﺘﺤﻘﻖ إﻳﺬاؤﻩ إﻳﺎﻫﺎ ﺑﻞ ﺷﺸﻈﻨﻨﺎ ذﻟﻚ ﻇﻨﺎ ﻓﺎﻟﻮﺟﻪ أن ﻳﺄﻣﺮ اﻟﺤﺎﻛﻢ ﻣﻦ ﻳﺮاﻗﺒﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﺴﺮ واﻟﻌﻠﻦ وﻻ ﻳﺸﺘﺮط أن ﻳﺘﺤﻘﻖ ذﻟﻚ وﻻ‬
‫ﻳﻀﺮب اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﻴﻠﻮﻟﺔ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ ﺑﻤﺠﺮد اﻟﻈﻦ إذا ﻟﻢ ﺗﺒﺪر ﻣﻨﻪ ﺑﺎدرة ﻓﺈذا ﺑﺪرت ﻓﻘﺪ ﻳﺪﻳﻢ اﻟﺤﻴﻠﻮﻟﺔ إﻟﻰ ﻇﻬﻮر اﻟﻈﻦ ﺑﺎﻷﻣﺮ وإذا ﺗﺤﻘﻘﻨﺎ‬
‫اﻹﺿﺮار ﺑﻬﺎ ﻓﻠﻴﺲ إﻻ اﻟﺤﻴﻠﻮﻟﺔ ﻓﺄﻣﺎ إﻟﺰام اﻟﻄﻼق ﻓﻼ‬
"Keadaan seputar hubungan suami-istri di bab ini terbagi menjadi tiga : Salah satunya, terlihatnya
sikap permusuhan dari suami ketika menyakitinya. Ketika hal itu terbukti maka kita akan
mencegahnya berbuat dharar dan meminta agar hak-hak yang diabaikannya agar dipenuhi. Jika
suami itu tergolong lelaki tak bermoral dan kita khawatir dia akan menganiaya istrinya dengan kasar
yang terkadang bisa berakibat fatal pada istrinya maka akan kita pisahkan (pertemuan) keduanya.
Bila perbuatan menyakiti istrinya belum terbukti dan sebatas persangkaan maka hakim bisa
mengutus seseorang untuk menyelidiki ihwal pihak wanita secara sembunyi-sembunyi maupun
terang-terangan, tidak disyaratkan penyelidikan ini harus sampai terbukti nyata. Namun hakim tidak
boleh memisahkan antara suami dan istri hanya berlandaskan persangkaan semata ketika situasi
tidak mendesak. Sedangkan bila situasi mendesak maka boleh bagi hakim memisahkan keduanya
sampai jelas kebenaran dari persangkaannya. Ketika sudah terbukti maka hakim hanya berhak
memisahkan bukan menthalaq." (Nihayat al-Mathlab, 13/280). Wallahu a'lam. [Khodim Piss-ktb II].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/482747028414777/
2145. BERSETUBUH SAAT ISTIHADZHOH
PERTANYAAN :
Assalamualaikum, maaf sebelumnya saya mau tanya karena saya tidak bisa menjawab
pertanyaannya teman saya "bolehkah seorang suami menjimak istrinya yang lagi istihadhah",
syukran. Mohon bantuannya. [Muhammad Bin Ahmad].
JAWABAN :
Wa'alikumussalaam, bismillah, para Ulama ikhtilaf dalam permasalahan ini, mereka berbeda
pendapat dalam kebolehannya pada kondisi bila ditinggalkan tidak dikhawatirkan menyebabkan
Zina, maka yang Shahih adalah boleh secara mutlaq, karenaa ada banyak wanita, mencapai
sepuluh atau bahkan lebih, mengalami Istihadhah pada zaman nabi shalallohu Alayhi wassallam,
sementara Alloh dan Rasul-NYA tidak melarang Jima' dengan mereka. Lihat Dalil alqur'an pada
surah al-baqarah : 222, ayat ini menunjukkan di luar keadaan haid, suami tidaklah wajib
menjauhkan diri dari istri, kalau sholat saja boleh dilakukan wanita mustahadhah maka maka
Jima'pun tentu lebih boleh lagi, dan tidak benar bila jima' wanita mustahadhah diqiyaskan dengan
jima' wanita Haid, karena keduanya tidaklah sama, bahkan menurut pendapat Ulama yang
menyatakan haram, sebab mengqiyiaskan sesuatu dengan hal yang berbeda adalah tidak sah,
wallahu a'laam.

www.islamuna.info
KELUARGA 81

Dalam kitab Al-Fataawa al-Fiqhiyyah al-Kubra I/20 disebutkan :


‫ف ﻓﻴﻪ ِﻋ ْﻨ َﺪﻧَﺎ َوﻧَـ َﻘﻠَﻪُ َﺟ ْﻤ ٌﻊ‬
َ ‫ﱠم َﺟﺎ ِرﻳًﺎ َو َﻫ َﺬا َﻻ ِﺧ َﻼ‬ ِ ِ َ ‫ﻮز ِﻋ ْﻨ َﺪﻧَﺎ وطْء اﻟْﻤﺴﺘَﺤ‬ ِ
ُ ‫ﺎﺿﺔ ﻓﻲ اﻟ ﱠﺰَﻣ ِﻦ اﻟ َْﻤ ْﺤ ُﻜﻮم ﺑِﺄَﻧﱠﻪُ ﻃُ ْﻬ ٌﺮ َوإِ ْن ﻛﺎن اﻟﺪ‬ َ ُْ ُ َ ُ ‫ﺠ‬ ُ َ‫ﻮع ﻳ‬
ِ ‫ﺎرةُ اﻟ َْﻤ ْﺠ ُﻤ‬ َ َ‫ﻋﺒ‬
‫ﺖ‬ ْ ‫ﻋﻦ أَ ْﻛﺜَ ِﺮ اﻟْﻌُﻠَ َﻤ ِﺎء اﻧْـﺘَـ َﻬ‬
Redaksi dalam kitab al-Majmuu’ “Boleh menurut kami (syafi’iyyah) menggauli istri dalam kondisi
sedang istihadhah dalam masa yang ia dihukumi keadaan suci meskipun darahnya sedang
mengalir, yang demikian tidak ada perbedaan pendapat diantara kami (syafi’iyyah) dan bhkan
segolongan ulama menyatakan keterangan tersebut sesuai mayoritas ulama”.
‫وﻳﺠﻮز وطء اﻟﻤﺴﺘﺤﺎﺿﺔ ﻓﻲ اﻟﺰﻣﻦ اﻟﻤﺤﻜﻮم ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺄﻧﻪ ﻃﻬﺮ وﻻ ﻛﺮاﻫﺔ ﻓﻲ ذﻟﻚ وإن ﻛﺎن اﻟﺪم ﺟﺎرﻳﺎ‬
Boleh menggauli istri dalam kondisi sedang istihadhah dalam masa yang ia dihukumi keadaan suci
dan yang demikian tidaklah makruh meskipun darahnya sedang mengalir. [ Mughni al-Muhtaaj I/112
]. Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Oet Toomo, Masaji Antoro].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/472173489472131/
2150. HUKUM MENYETUBUHI MAYAT ISTRI
PERTANYAAN :
Pertanyaan Titipan :
1. Bagaimana Hukum menjimak istrinya yang meninggal
2. Apakah dinamakan zina. Mohon Dijelaskan. [Kakek Jhosy].
JAWABAN :
Bagaimana Hukum menjimak istrinya yang meninggal ? HARAM. Demikian juga haram suami
melihat mayat istri dengan syahwat sebagaimana melihat orang lain dengan syahwat. Sedangkan
kalau melihatnya tidak dengan syahwat maka hukumnya sebagaimana ketika masih hidup. [Ibnu
Toha].
- kitab Al-Majmu' juz 5 hal 139 :
‫ﻗﺎل اﻟﺸﻴﺦ أﺑﻮ ﺣﺎﻣﺪ ﻓﻲ ﺗﻌﻠﻴﻘﻪ ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ أن اﻟﻤﺮأة إذا ﻣﺎﺗﺖ ﻛﺎن ﺣﻜﻢ ﻧﻈﺮ اﻟﺰوج إﻟﻴﻬﺎ ﺑﻐﻴﺮ ﺷﻬﻮة ﺑﺎﻗﻴﺎ وزال ﺣﻜﻢ ﻧﻈﺮﻩ ﺑﺸﻬﻮة‬
fokus :
‫وزال ﺣﻜﻢ ﻧﻈﺮﻩ ﺑﺸﻬﻮة‬
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/461832737172873
2162. MENJIMAK ISTRI SAAT PINGSAN BOLEHKAH ?
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum, bolehkan menjimak istri yang lagi pingsan ??? [Sunde Pati].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalam. Pada dasarnya tidak mengapa menjimak istri pada saat pingsan, tidur atau
tidak sadarkan diri, namun sebisa mungkin dihindari, karena hal itu bisa menyebabkan / membuat
sakit dan marah sang istri, sehingga akan mengganggu keharmonisan keluarga yang menjadi
tujuan dari pernikahan.

© 2017 www.piss-ktb.com
82 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

- kitab alfatawi al mu'ashiroh filhayatiz zaujiyyah karya syeh ali bin nayif :
‫اﻟﺴﺆال ﻣﺎﻫﻮ ﺣﻜﻢ اﻟﻤﻤﺎرﺳﺎت اﻟﺠﻨﺴﻴﺔ ﻣﻊ اﻟﺰوﺟﺔ وﻫﻲ ﻧﺎﺋﻤﺔ؟‬
‫ ﻓﻼ ﺣﺮج ﻋﻠﻰ اﻟﺰوج ﻓﻲ اﻻﺳﺘﻤﺘﺎع ﺑﺰوﺟﺘﻪ ﻧﺎﺋﻤﺔ ﻛﺎﻧﺖ أو‬:‫اﻟﻔﺘﻮى اﻟﺤﻤﺪ ﷲ واﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻋﻠﻰ رﺳﻮل اﷲ وﻋﻠﻰ آﻟﻪ وﺻﺤﺒﻪ أﻣﺎ ﺑﻌﺪ‬
‫ واﷲ أﻋﻠﻢ‬.‫ ﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﺤﻖ ﻟﻬﺎ اﻻﻣﺘﻨﺎع ﻋﻨﻪ وﻻ ﻳﻄﻠﺐ إذﻧﻬﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ‬،‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻈﺔ‬.

- kitab Al-’Asal al-Maimun fi Tarjamah Nadzmi Ibnu Yamun, hlm. 28 :


‫و اﺣﺬر ﻣﻦ اﻟﺠﻤﺎع ﻛﺮﻫﺎ و اﺟﺘﻨﺐ * إﻓﺮاد ﺧﺮﻗﺔ ﻟﻔﺮﺟﻴﻦ اﺟﺘﻨﺐ‬
‫ﻟﻦ ودﻳﺎ ﺟﻤﺎع ﻛﻠﻮان ﻓﺎﻛﺴﺄن * رﻳﻎ وادون ﻟﻦ ﻏﻠﻴﻤﻔﻲ ﺑﻴﺼﺎ ﻛﺮوﺳﺄن‬
‫إغ أﻛﺎﻣﺎﻧﻲ ﻋﻘﻠﻲ ﻟﻦ ﺗﺮﻛﺎداغ * ووغ وادون ﺟﻴﻨﺘﺎ ﻣﺎراغ ووغ ﻟﻴﺎ ﻟﻨﺎغ‬
‫ﻧﺎﻏﻴﻎ ﺑﻌﺾ اﻟﺤﻜﻤﺎء داووﻩ ﻣﻐﻜﻴﻨﻲ * ﺳﻔﺎ ووﻏﻲ ﻛﺎوي ﻧﺴﻮﻧﻲ ﺑﻮﺟﻮﻧﻲ‬
‫ﻧﺠﻮر ﻣﻮﻩ دي ﺟﻤﺎع ﻧﺠﻮر دي ﻓﻜﺼﺎ ﻛﺠﻜﻞ * ﻛﻮ ﻧﻴﺊ دادي أﻧﺎك ﺟﺮداس ﻣﻠﻴﺎ ﻛﻨﺪل‬
28 ‫اﻟﻌﺴﻞ اﻟﻤﻴﻤﻮن ﻓﻲ ﺗﺮﺟﻤﺔ ﻧﻈﻢ اﺑﻦ ﻳﺎﻣﻮن ص‬
‫و اﺣﺬر ﻣﻦ اﻟﺠﻤﺎع ﻛﺮﻫﺎ و اﺟﺘﻨﺐ * إﻓﺮاد ﺧﺮﻗﺔ ﻟﻔﺮﺟﻴﻦ اﺟﺘﻨﺐ‬
Dan takutlah, menggauli isteri dengan cara dipaksa dan dengan diam-diam tanpa sepengetahuan
isteri, karena bisa menimbulkan kehancuran pada agama, akal dan terkadang sang isteri akan
mencintai lelaki lain. Akan tetapi, sebagian ulama' ahli hikmah berkata, “Sesiapa membuat marah
isterinya kemudian sang isteri tidak mau digauli lalu dipaksa dan dapat digauli, maka jika dari hasil
senggama itu dapat membuahkan anak, nanti anak yang dihasilkan akan cerdas, mulia dan
pemberani”. [Mbah Njawi, Hakam Ahmed ElChudrie].
LINK ASAL :
https://www.facebook.com/notes/511284115561068/

2241. Asal Air Mani / Sperma


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Tanya' lagi OM + Mbah - Yai + Nyai - Gus+ Nenk Dari apakah Mani
DiCiptakan...? [Konfirmasi-Donk'Skrg].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. Dalam Kitab Quut al-Quluub disebutkan sperma berasal dari darah yang naik
pada rusuk kiri di sanalah kemudian ia menetap, akibat suhu yang panas menjadikannya berubah
berwarna putih, saat sperma yang berada di rusuk tersebut telah penuh maka ia menuntut untuk
bisa keluar dari salurannya yaitu dua otot yang bersambung dengan alat kemaluan, dari sanalah
akhirnya sperma keluar. Wallaahu A’lam. [Masaji Antoro].
- Ruuh al-Bayaan X17/168 :
‫وﻓﻰ ﻗﻮت اﻟﻘﻠﻮب اﺻﻞ اﻟﻤﻨﻰ ﻫﻮ اﻟﺪم ﻳﺘﺼﺎﻋﺪ ﻓﻰ ﺧﺮزات اﻟﺼﻠﺐ وﻫﻨﺎك ﻣﺴﻜﻨﻪ ﻓﺘﻨﻀﺠﻪ اﻟﺤﺮارة ﻓﻴﺴﺘﺤﻴﻞ أﺑﻴﺾ ﻓﺎذا اﻣﺘﻸت ﻣﻨﻪ‬
‫ﺧﺮزات اﻟﺼﻠﺐ وﻫﻮ اﻟﻔﻘﺎر ﻃﻠﺐ اﻟﺨﺮوج ﻣﻦ ﻣﺴﻠﻜﻪ وﻫﻮ ﻋﺮﻗﺎن ﻣﺘﺼﻼن اﻟﻰ اﻟﻔﺮج ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻳﻨﺰل اﻟﻤﻨﻰ‬
LINK DISKUSI :

www.islamuna.info
KELUARGA 83

www.fb.com/groups/piss.ktb/555394704483342/
2304. MENGKONSUMSI MAKANAN PERANGSANG
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Numpang tanya semua. Ini masalah tentang permen CINTA ato permen
perangsang wanita yang marak diberitakan itu. Sudah ada yang membuktikan seorang wanita ingin
mencoba dia ragu dengan pada efek permen karet itu, tapi ternyata memang benar permen itu
membuatnya rasa ingin berhubungan intim. Dan tidak dipungkiri permen ini bisa menambah
ketahanan di ranjang. Seperti ganja narkoba dll. yang bisa membuat seorang menjadi lebih kuat.
Pertanyaan :
1. Bagaimana hukum menkonsumsi permen tersebut. Dengan berbagai motif kebutuhan atau
sekedar coba-coba. ??
2. Sebatas mana mabuk atau dloror yang menyebabkan haramnya makanan ?? Mohon beserta
dalilnya. Syukron. [ChasbulLoh EL Achyak].
JAWABAN :
Disunnahkan bagi suami mencari perangsang kekuatan dengan memakai obat yang tak terlarang
serta menjaga komitmen dan bertujuan baik sperti menjaga kehormatan dan keturunan karena hal
itu jadi wasilah untuk kesenangan (kepuasan) maka hal itu juga membuat pasangan jadi puas /
suka dan kebanyakan manusia meninggalkan kekuatan perangsang yang menjadikan kerepotan
sekali dalam bersenggama. Mencari kekuatan dengan obat tersebut diperbolehkan asal dengan
memakai aturan dokter, juga disertai tujuan yang baik seperti 'iffah dan keturunan. [Mujaawib :
Aslim Tas'ad Sie Pengajian, Sunde Pati].
- I'anatuth Tholibin (3/274) :

‫( وﻳﻨﺪب اﻟﺘﻘﻮي ﻟﻪ ﺑﺄدوﻳﺔ ﻣﺒﺎﺣﺔ ﻣﻊ رﻋﺎﻳﺔ اﻟﻘﻮاﻧﻴﻦ اﻟﻄﺒﻴﺔ وﻣﻊ ﻗﺼﺪ ﺻﺎﻟﺢ ﻛﻌﻔﺔ وﻧﺴﻞ ﻷﻧﻪ وﺳﻴﻠﺔ ﻟﻤﺤﺒﻮب‬274 /3) ‫إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬
‫ﻓﻠﻴﻜﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ وﻛﺜﻴﺮ ﻣﻦ اﻟﻨﺎس ﻳﺘﺮك اﻟﺘﻘﻮي اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻴﺘﻮﻟﺪ ﻣﻦ اﻟﻮطء ﻣﻀﺎر ﺟﺪا‬
- Qurrotul ‘Ain Bi Fatawi Isma’il Az-Zain, Hal : 72
‫ ﻷﻧﻪ وﺳﻴﻠﺔ ﻟﻣﺣﺑوب ﻓﻴﮐون ﻣﺣﺑوﺑﺎ ﻓﻴﻣﺎ ﻳظﮫﺮ‬,‫واﻟﺘﻘوي ﻟﻪ ﺑﺄدوﻳﺔ ﻣﺑﺎﺣﺔ ﻣﻊ رﻋﺎﻳﺔ اﻟﻘواﻧﻴن اﻟطﺑﻴﺔ ﻣﻊ ﻗﺻد ﺻﺎﻟﺢ ﻛﻌﻔﺔ وﻧﺳﻞ‬

LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/571662899523189/
F0008. TIPS DIKARUNIAI ANAK CANTIK
Oleh Mbah Jenggot
Anda ingin punya anak berparas cantik (fisik dan hatinya), tentu tips dari Rasulullah solusinya.Apa
sajakah itu ? Hubungan (biologis) suami istri berpengaruh pada jasmani dan rohani anak. Seorang
perempuan mendatangi Rasulullah SAW, seraya berkata : “Wahai Rasulullah, bagaimana Allah
SWT dapat dikatakan adil, padahal Dia telah memberikan anak yang buta kepadaku?”. Dalam
menjawab protesnya beliau menjawab: “Apakah ketika kalian berhubungan, suamimu meminum
minuman keras (khamar)?”. “Ya, wahai Rasulullah.” Jawabnya. Lantas beliau kembali bersabda:
“Jika demikian maka cercalah diri kalian sendiri.”
Untuk itu, inilah beberapa tips islami hubungan suami istri agar dikaruniai anak yang berparas
cantik sekaligus berakhlak baik :

© 2017 www.piss-ktb.com
84 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

• MEMILIH WAKTU
Dalam sebuah riwayat Rasulullah SAW bersabda: “Wahai Ali, janganlah melakukan hubungan
biologis dengan istrimu pada awal bulan (bulan hijriyah), pertengahan dan akhir bulan. Karena ada
kemungkinan besar akan menyebabkan gila, terkena penyakit kusta, cacat anggota tubuh dan akal
istri dan anak.” (Makarimal Akhlak)
• BERWUDHU
Diantara hal-hal yang hendaknya dilakukan sebelum melakukan hubungan suami istri ialah
berwudhu atau dalam keadaan suci, menyebut nama Allah SWT dan berdoa akan mencegah dari
campur tangan setan
• BACA BASMALAH
Setan memang selalu mengganggu manusia. Pertanyaannya, apa yang dimaksud campur tangan
setan dalam anak-anak kita ? Dalam tafsir Shafi karya Faiz Kasyani, telah dinukil dari Imam Shadiq
bahwa beliau berkata: “Sewaktu kalian memulai hubungan suami istri dengan nama Allah SWT
maka setan akan menjauh dari kalian. Namun jika tidak memulai dengan menyebut nama Allah
SWT maka setan akan ikut campur dalam perbuatan kalian.”
• TENANG
Iman Ali Zainal Abidin berkata: ”Jika seorang suami melakukan hubungan biologis dengan istrinya
dalam keadaan tenang, tidak dalam keadaan rasa khawatir dan tidak grogi maka sperma akan
masuk ke dalam rahim istrinya dalam keadaan tenang pula. Dan paras anak akan mirip dengan
ayah dan ibunya. Namun jika seorang suami melakukan hubungan biologis dengan istrinya dalam
keadaan tidak tenang, ada rasa khawatir dan grogi maka sperma akan masuk ke dalam rahim
dalam keadaan tidak tenang pula. Serta paras anak mirip dengan paman, bibi, dari kedua belah
pihak dan anggota keluarga lainnya.” (Sayyid Ali Husaini Zadeh).
• RAHASIA
Agar kita dikaruniai anak cantik lahir batin (saleha), hendaknya merahasiakan hubungan itu dari
anak-anak. Jangan sampai anak-anak mengetahuinya. Dalam sebuah riwayat Imam Shadiq as
yang telah dinukil dari kakeknya Rasulullah SAW berkata: “Sumpah demi Tuhan yang jiwaku
berada di bawah kekuasaannya, jika seorang suami hubungan biologis dengan istrinya, sementara
anaknya ada di kamarnya melihatnya, mendengar omongan dan desah nafasnya, ketahuilah anak
tersebut tidak akan bahagia, baik anak laki-laki maupun perempuan maka akan menjadi
pezina.” (Wasa’il Asy-Syi’ah). Mudah-mudahan doa dan ikhtiar kita diijabah (dikabulkan) oleh Allah
SWT. Amin.
Doa agar Anak Salehah: QS. Al Ahqaaf (46): 15
‫ﻚ َوإِﻧﱢﻲ ِﻣ َﻦ‬ ُ ‫َﺻﻠِ ْﺢ ﻟِﻲ ﻓِﻲ ذُ ﱢرﻳﱠﺘِﻲ إِﻧﱢﻲ ﺗُـ ْﺒ‬
َ ‫ﺖ إِﻟ َْﻴ‬ َ ‫ﺻﺎﻟِ ًﺤﺎ ﺗَـ ْﺮ‬
ْ ‫ﺿﺎﻩُ َوأ‬ ‫ﺖ َﻋﻠَ ﱠﻲ َو َﻋﻠَﻰ َواﻟِ َﺪ ﱠ‬
َ ‫ي َوأَ ْن أَ ْﻋ َﻤ َﻞ‬ َ ‫ﻚ اﻟﱠﺘِﻲ أَﻧْـ َﻌ ْﻤ‬
َ َ‫ب أ َْوِز ْﻋﻨِﻲ أَ ْن أَ ْﺷ ُﻜ َﺮ ﻧِ ْﻌ َﻤﺘ‬
‫َر ﱢ‬
‫ﻴﻦ‬ ِِ
َ ‫اﻟ ُْﻤ ْﺴﻠﻤ‬
“Rabbi auzi’nii an-asykura ni’matakallatii an-amta ‘alayya wa ‘alla waalidayya wa an ‘a’mala
shaalihan tardhaahu washlih lii fii dzurriyyatii, innii tubtu ilaika wa innii minal muslimiin.”
"Ya Tuhanku, tunjukilah aku untuk mensyukuri nikmat Engkau yang telah Engkau berikan kepadaku
dan kepada ibu bapakku dan supaya aku dapat berbuat amal yang saleh yang Engkau ridhai;
berilah kebaikan kepadaku dengan (memberi kebaikan) kepada anak cucuku. Sesungguhnya aku
bertaubat kepada Engkau dan sesungguhnya aku termasuk orang-orang yang berserah diri".

www.islamuna.info
KELUARGA 85

2558. IKHTILAM (MIMPI BASAH) ADALAH GANGGUAN


SYAITHAN ?
PERTANYAAN :
Assalaamu'alaykum. Tadz 'mohon dijelaskan kronologinya ikhtilam / mimpi enak keluar mani ...
Apakah ikhtilam itu dari setan atau anugrah ? suwun. [Muhsin Rock Ahmad].
JAWABAN :

Wa'alaikumussalaam, diterangkan dalam kitab Qurotul uyun shohifah 83 bahwa ada tiga macam
ihtilam :
1). ihtilam nikmah, ialah mimpi yang tidak memiliki gambaran jima tapi mengeluarkan mani, tegesna
tidur tanpa mimpi tapi mengeluarkan mani....
2). ihtilam ukubah, seorang yang bermimpi jima' dengan rupa yang diharamkan .maaf seperti kita
bermimpi jima' dengan gambaran yang diharamkan oleh agama dan tidak menimbulkan kenikmatan
dalam mimpi tersebut..dsb ihtilam ukubah yang biasanya timbul akibat kita melihat sesuatu yang
diharamkan atau berhayal yang diharamkan ataupun mimpi ini datang dari guguyon syetan yang
diakibatkan oleh ketoledaran kita yang tidak membaca doa sebelum tidur...
3). ihtilam karomah, tatkala kita bermimpi jima dengan gambaran atau tatacara yang disyariatkan
agama dan timbul kenikmatan di dalamnya .
Dalam Qurotul uyun juga diterangkan pula bahwa Ihtilam / mimpi basah salah satunya adalah
akibat dari permainan / gangguan syaithon. :

.‫وﻛﺬا ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺰوج أن ﻳﺄﺗﻲ زوﺟﺘﻪ ﺑﻌﺪ اﻹﺣﺘﻼم____وذﻟﻚ ﻳﻮرث اﻟﺠﻨﻮن ﻓﻲ اﻟﻮﻟﺪ إﻩ أى ﻟﺒﻘﺎء ﻣﻨﻲ اﻹﺣﺘﻼم اﻟﺬي ﻫﻮ أﺛﺮ ﺗﻼﻋﺐ‬
٥٥ : ‫ ﻗﺮة اﻟﻌﻴﻮن ص‬.‫اﻟﺸﻴﻄﺎن ﺑﻪ ﻓﺈذا ﻧﺸﺄ ﻋﻨﻪ وﻟﺪ ﺗﺴﻠﻂ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬
[Mujaawib : Syauqo Nadrillah At-tijaniy, Ghufron Bkl].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/593122167377262
3208. HUKUM MENJIMA ISTRI DALAM KAMAR YANG
BANYAK KALIGRAFI AL-QURAN
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Jika dinding kamar penuh dengan kaligrafi ayat al quran, bolehkah kita
menjimak istri di dalamnya ? Terimakasih. [Tgk Aswaja].
JAWABAN :
Wa 'alaikumus salaam warohmatulloh. Boleh menjima' istri dalam kamar yang banyak kaligrafi
qur'an. Memang diterangkan dalam kitab Iqna' juz 1 hal 90, makruh hukumnya menulis alqur'an
pada tembok walaupun untuk masjid, baju, makanan dan yang semisalnya, dan boleh merusak
temboknya, memakai bajunya dan memakan makanannya itu. Dalam kitab Al bajuri juz 1 hal 117
ditegaskan : Dan halal memakai baju yang bertuliskan alqur'an dan tidur memakai baju tersebut
walaupun bagi orang yang junub. Dari keterangan di atas bisa disimpulkan/dianalogikan, boleh
menjima' istri dalam kamar yang banyak kaligrafi qur'an, karena hal itu lebih ringan dari sekedar

© 2017 www.piss-ktb.com
86 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

memakai baju bertuliskan kaligrafi qur'an. Wallohu a'lam bis showab. [Ghufron Bkl].

١/٩٠‫اﻹﻗﻨﺎع‬
‫وﻳﻜﺮﻩ ﻛﺘﺐ اﻟﻘﺮأن ﻋﻠﻰ ﺣﺎﺋﻂ وﻟﻮ ﻟﻤﺴﺠﺪ و ﺛﻴﺎب و ﻃﻌﺎم و ﻧﺤﻮ ذﻟﻚ و ﻳﺠﻮز ﻫﺪم اﻟﺤﺎﺋﻂ و ﻟﺒﺲ اﻟﺜﻮب وأﻛﻞ اﻟﻄﻌﺎم‬.

١/١١٧ ‫اﻟﺒﺎﺟﻮري‬
‫وﻳﺤﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﺜﻴﺎب اﻟﺘﻲ ﻧﻘﺶ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺷﻴﺊ ﻣﻦ اﻟﻘﺮأن واﻟﻨﻮم ﻓﻴﻬﺎ وﻟﻮ ﻟﻠﺠﻨﺐ‬.

LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/778686452154165/
3383. SALAH SATU ADAB SYAR'IYYAH SEBELUM
SENGGAMA
PERTANYAAN :
Assalamualaikum... "Apabila mempelai perempuan telah masuk ke rumahmu, lepaskanlah kedua
sandalnya dan bersihkanlah kakinya dengan air. Dan kemudian siramkanlah air itu ke sudut sudut
rumahmu. Niscaya 70 keberkahan dan rahmat akan memasuki rumahmu"
(Koreksi jika salah). Pertanyaannya :
1. apa kedudukan haditsnya?
2. mohon tuliskan matannya sanadnya rowinya
3. yang harus mencuci itu suaminya a tau mempelai perempuan itu sendiri?
4. bagaimana kalau pulang ke rumah istrinya? Maksud hadits itu berlaku juga kah? Terima kasih.
[Nona Arya].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam. Dalam kitab QURROTUL 'UYUUN hal : 46 karangan IBNU YAMUN, dua bait
nadzom nya menjelaskan :

‫ ﻓﺎﺣﻔﻆ وﻗﻴﺖ اﻟﺒﺄس واﻟﻀﺮآء‬- ‫ آﻧﻴﺔ ﻣﻨﻬﺎ ﻓﻬﺎك واﻗﺘﻒ ورﺷﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ رﻛﻦ ﺟﺂء‬- ‫وﻏﺴﻠﻚ اﻟﻴﺪﻳﻦ واﻟﺮﺟﻠﻴﻦ‬
‫ﻗﺎل ﻟﻪ إذا دﺧﻠﺖ اﻟﻌﺮوﺳﺔ ﺑﻴﺘﻚ ﻓﺎﺧﻠﻊ‬.‫م‬.‫ﻓﻘﺪ ورد ان ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ ﻳﻨﻔﻰ اﻟﺸﺮواﻟﺸﻴﻄﺎن ﻓﻀﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ورد ﻋﻦ ﺳﻴﺪﻧﺎ ﻋﻠﻰ ان اﻟﻨﺒﻲ ص‬
‫ﻧﻌﻠﻴﻬﺎ واﻏﺴﻞ رﺟﻠﻴﻬﺎ ﺑﺎﻟﻤﺎء ورش ﺑﻪ ارﻛﺎن اﻟﺒﻴﺖ ﻳﺪﺧﻞ ﺑﻴﺘﻚ ﺳﺒﻌﻮن ﻧﻮﻋﺎ ﻣﻦ اﻟﺒﺮﻛﺔ واﻟﺮﺣﻤﺔ‬

Maka telah warid bahwa aktifitas tersebut mampu menolak keburukan dan syetan,semata-mata
karena fadhol Allah ta'ala. Kabar ini (atsar) datang dari sayyidina 'Ali ,Bahwasanya Rosulullah SAW
berkata kepada Ali : ketika masuk mempelai/isterimu ke rumah (kamarmu) maka lepaskanlah
kedua alas kakinya dan basuhlah kedua kakinya dengan air dan cipratkanlah ke seluruh pemjuru
rumahmu,maka akan masuk kerumahmu tujuh puluh macam keberkahan dan rohmat.
Atsar ini juga dimuat dalam kitab FAWAIDUL MAJMU'AH karangan Imam Syaukani :

" ‫ َﻋ ْﻦ‬، ‫ َرَواﻩُ اﺑْ ُﻦ ِﺣﺒﱠﺎ َن‬، " ‫ﺎب َدا ِر َك‬
ِ َ‫ﺎء ِﻣ ْﻦ ﺑ‬َ ‫ﺐ اﻟ َْﻤ‬ ‫ﺻﱠ‬ ِ
ُ ‫ َواﻏْﺴ ْﻞ ِر ْﺟﻠَﻴْـ َﻬﺎ َو‬, ‫ﺲ‬
ِ
ْ ‫ﻴﻦ ﺗَ ْﺠﻠ‬
ِ
َ ‫ﻚ ﻓَﺎ ْﺧﻠَ ْﻊ ﻧَـ ْﻌﻠَﻴْـ َﻬﺎ ﺣ‬
َ َ‫وس ﺑَـ ْﻴﺘ‬ ِ ِ ِ
ُ ‫ إذَا َد َﺧﻠَﺖ اﻟ َْﻌ ُﺮ‬، ‫ﻳَﺎ َﻋﻠ ﱡﻲ‬
‫ﱠﺴ ِﻮ ﱢ‬
‫ي‬ َ ‫ﺐ اﻟﻨ‬ ٍ ‫ َوآﻓَـﺘُﻪُ ِﻣ ْﻦ َﻋ ْﺒ ِﺪ اﻟﻠﱠ ِﻪ ﺑْ ِﻦ َو ْﻫ‬، ٌ‫ﺿﻮع‬ ُ ‫ َوذَ َﻛ َﺮ َﺣ ِﺪﻳﺜًﺎ ﻃَ ِﻮﻳﻼ ﻓِﻲ ﻧَ ْﺤ ِﻮ َوَرﻗَـﺘَـ ْﻴ ِﻦ َو ُﻫ َﻮ َﻣ ْﻮ‬، ‫ﻮﻋﺎ‬ ٍ ِ‫أَﺑِﻲ ﺳﻌ‬
ً ُ‫ َﻣ ْﺮﻓ‬، ‫ﻴﺪ‬ َ
Diriwayatkan oleh Imam Ibnu Hibban dari abi sa'id (hadits marfu'). Dan ada yang menganggapnya
lemah dari segi sanadnya, yaitu pada rowi yang bernama Abdillah bin wahab an-nasawiyyi.

www.islamuna.info
KELUARGA 87

Pengarang kitab asal dari qurrotul 'uyuun adalah syeikh Idris Al-hasany r.a ,beliau adalah seorang
waliyulloh yang disebutkan maqomnya adalah Al-'Alim Al-Robbaani wal 'Arif Al-Shomadaany.
Begitu dahsyatnya kekuatan cinta dan kasih sayang antara suami isteri dalam praktek yang
disebutkan di atas,dengan fadhol Allah SWT hingga kekuatan dan keberkahan itu (melaksanakan
pernikahan dan adab syar'iyah sebelum melakukan aktifitas jima') mampu mengusir keburukan dan
syetan. Wallahu A'lam, semoga pertanyaan dari no 1-4 bisa terjawab. [ Ical Rizaldysantrialit].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/803833829639427/
3800. HUKUM JIMA' HINGGA KELUAR WAKTU SHOLAT
PERTANYAAN :
Assalamualaikum warahmatullahi wabararakatuh, saya ingin bertanya :
1. jika seorang istri sedang haid ,kemudian sudah suci namun belum mandi besar (janabah) dan
pada saat itu juga digauli oleh suaminya . Apakah itu pelanggaran? Bolehkan hal semacam itu
dilakukan ?
2. jika suami istri berjimak ketika menjelang subuh, dan di sampingnya dinyalakan musik yang
lumayan keras, alasan agar tidak didengar orang, sehingga adzanpun tidak didengar, dan
karena kenikmatan mereka lupa waktu subuh telah habis. Apakah perbuatan jimaknya
termasuk dosa ? Sedang yang membuatnya lupa adalah kenikmatan jimak itu sendiri. Atas
jawabannya terimakasih. Wassalam. [Iyaan Pangeran Blega].
JAWABAN :
Wa alaikum Salam Warohmatullohi wabarokatuh!
1. Apa bila darah haid sudah tuntas (mampet) maka dia (perempuan yang tuntas dari haid) sebelum
mandi jinabah boleh melakukan puasa dan tidak boleh malakukan jima', beda hal nya dengan
pendapat imam assuyuti beliau menyatakan boleh dijima' meskipun belum mandi jinabat.

27 ‫)ﻓﺘﺢ اﻟﻤﻌﻴﻦ‬
‫وإذا اﻧﻘﻄﻊ دﻣﻬﺎ ﺣﻞ ﻟﻬﺎ ﻗﺒﻞ اﻟﻐﺴﻞ ﺻﻮم ﻻ وطء ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻤﺎ ﺑﺤﺜﻪ اﻟﻌﻼﻣﺔ اﻟﺠﻼل اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ‬

89 /1) ‫)ﺣﺎﺷﻴﺔ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬


(‫ ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻤﺎ ﺑﺤﺜﻪ اﻟﻌﻼﻣﺔ اﻟﺠﻼل اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ( أي ﻣﻦ ﺣﻞ اﻟﻮﻃﺊ أﻳﻀﺎ ﺑﺎﻻﻧﻘﻄﺎع‬:‫ﻗﻮﻟﻪ‬.

2. Tidak berdosa

453 /1) ‫)ﺗﺤﻔﺔ اﻟﺤﺒﻴﺐ ﻋﻠﻰ ﺷﺮح اﻟﺨﻄﻴﺐ‬


‫ وﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺣﻴﺚ ﻛﺎﻧﺎ ﻣﺴﺘﻨﺠﻴﻴﻦ‬: ‫ أﻗﻮل‬. ‫وﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺟﻤﺎع أﻫﻠﻪ وإن ﻋﻠﻢ ﻋﺪم اﻟﻤﺎء وﻗﺖ اﻟﺼﻼة ﻓﻴﺘﻴﻤﻢ وﻳﺼﻠﻲ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ إﻋﺎدة اﻩ‬
‫ وﻟﻤﺎ ﻳﺘﺮﺗﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﻄﻼن ﺗﻴﻤﻤﻪ إذا ﻋﻠﻢ أﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺠﺪ ﻣﺎء ﻓﻲ وﻗﺖ‬، ‫ وإﻻ ﻟﻢ ﻳﺠﺰ ﻟﻪ ﺟﻤﺎﻋﻬﺎ ﻟﻤﺎ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ اﻟﺘﻀﻤﺦ ﺑﺎﻟﻨﺠﺎﺳﺔ‬، ‫ﺑﺎﻟﻤﺎء‬
‫ وﺗﻘﺪم أﻧﻪ ﻳﻌﻔﻰ‬، ‫ ﻷﻧﻪ رﺑﻤﺎ ﻓﺘﺮت ﺷﻬﻮﺗﻪ ﻋﻦ ﺟﻤﺎع ﻳﺮﻳﺪﻩ‬، ‫اﻟﺼﻼة إﻻ أﻧﻪ ﻗﺪ ﻣﺮ ﻓﻲ ﺑﺎب اﻟﻐﺴﻞ أﻧﻪ ﻻ ﻳﻜﻠﻒ ﻏﺴﻞ اﻟﺬﻛﺮ ﻣﻦ اﻟﻤﺬي‬
‫ ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ ﺣﺮﻣﺘﻪ‬، ‫ وﻋﻠﻴﻪ ﻓﻠﻮ ﻋﻠﻢ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﺪ ﻣﺎء ﻳﻐﺴﻞ ﺑﻪ ﻣﺎ أﺻﺎﺑﻪ ﻣﻨﻪ ﺑﻌﺪ اﻟﺠﻤﺎع‬، ‫ﻋﻨﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻠﺠﻤﺎع ﻻ ﻟﻤﺎ أﺻﺎب ﺑﺪﻧﻪ ﻣﻨﻪ أو ﺛﻮﺑﻪ‬
‫ ﻓﻼ ﻳﺤﺮم ﻟﻌﺪم ﻣﺨﺎﻃﺒﺘﻪ ﺑﺎﻟﺼﻼة اﻵن وﻫﻮ ﻻ ﻳﻜﻠﻒ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺷﺮوﻃﻪ اﻟﺼﻼة ﻗﺒﻞ دﺧﻮل‬، ‫إذا ﻛﺎن اﻟﺠﻤﺎع ﺑﻌﺪ دﺧﻮل اﻟﻮﻗﺖ ﻻ ﻗﺒﻠﻪ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪88‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫وﻗﺘﻬﺎ اﻩ ا ط ف‬

‫‪Ini ibaroh pendukung dari Majmu' Syarah Al-Muhadzdzab VI / 245 cet. Beirut :‬‬

‫ﻗﺎل اﻟﻤﺼﻨﻒ رﺣﻤﻪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ‪ :‬وإن ﻃﻠﻊ اﻟﻔﺠﺮ وﻫﻮ ﻣﺠﺎﻣﻊ‪ ،‬ﻓﺎﺳﺘﺪام ﻣﻊ اﻟﻌﻠﻢ ﺑﺎﻟﻔﺠﺮ‪ ،‬وﺟﺒﺖ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻜﻔﺎرة ﻷﻧﻪ ﻣﻨﻊ ﺻﻮم ﻳﻮم ﻣﻦ‬
‫‪،‬رﻣﻀﺎن ﺑﺠﻤﺎع ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻋﺬر‪ ،‬ﻓﻮﺟﺒﺖ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻛﻤﺎ ﻟﻮ وﻃﻰء ﻓﻲ أﺛﻨﺎء اﻟﻨﻬﺎر‪ ،‬وإن ﺟﺎﻣﻊ وﻋﻨﺪﻩ إن اﻟﻔﺠﺮ ﻟﻢ ﻳﻄﻠﻊ وﻛﺎن ﻗﺪ ﻃﻠﻊ‬
‫أو أن اﻟﺸﻤﺲ ﻗﺪ ﻏﺮﺑﺖ وﻟﻢ ﺗﻜﻦ ﻏﺮﺑﺖ‪ ،‬ﻟﻢ ﺗﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻜﻔﺎرة ﻷﻧﻪ ﺟﺎﻣﻊ وﻫﻮ ﻳﻌﺘﻘﺪ أﻧﻪ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ ذﻟﻚ وﻛﻔﺎرة اﻟﺼﻮم ﻋﻘﻮﺑﺔ ﺗﺠﺐ ﻣﻊ‬
‫اﻟﻤﺄﺛﻢ ﻓﻼ ﺗﺠﺐ ﻣﻊ اﻋﺘﻘﺎد اﻹﺑﺎﺣﺔ ﻛﺎﻟﺤﺪ وإن أﻛﻞ ﻧﺎﺳﻴﺎً ﻓﻈﻦ أﻧﻪ أﻓﻄﺮ ﺑﺬﻟﻚ ﺛﻢ ﺟﺎﻣﻊ ﻋﺎﻣﺪاً ﻓﺎﻟﻤﻨﺼﻮص ﻓﻲ اﻟﺼﻴﺎم أﻧﻪ ﻻ ﺗﺠﺐ‬
‫اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻷن وﻃﻰء وﻫﻮ ﻳﻌﺘﻘﺪ أﻧﻪ ﻏﻴﺮ ﺻﺎﺋﻢ ﻓﺄﺷﺒﻪ إذا وﻃﻰء وﻋﻨﺪﻩ أﻧﻪ ﻟﻴﻞ ﺛﻢ ﺑﺎن أﻧﻪ ﻧﻬﺎر‪ ،‬وﻗﺎل ﺷﻴﺨﻨﺎ اﻟﻘﺎﺿﻲ أﺑﻮ اﻟﻄﻴﺐ اﻟﻄﺒﺮي‬
‫رﺣﻤﻪ اﷲ‪ :‬ﻳﺤﺘﻤﻞ ﻋﻨﺪي أﻧﻪ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻜﻔﺎرة ﻷن اﻟﺬي ﻇﻨﻪ ﻻ ﻳﺒﻴﺢ اﻟﻮطء ﺑﺨﻼف ﻣﺎ ﻟﻮ ﺟﺎﻣﻊ وﻇﻦ أن اﻟﺸﻤﺲ ﻏﺮﺑﺖ‪ ،‬ﻷن اﻟﺬي‬
‫ﻇﻦ ﻫﻨﺎك ﻳﺒﻴﺢ ﻟﻪ اﻟﻮطء‪ ،‬ﻓﺈن أﻓﻄﺮ ﺑﺎﻟﺠﻤﺎع وﻫﻮ ﻣﺮﻳﺾ أو ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻟﻢ ﺗﺠﺐ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻷﻧﻪ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ اﻟﻔﻄﺮ ﻓﻼ ﺗﺠﺐ اﻟﻜﻔﺎرة ﻣﻊ إﺑﺎﺣﺔ‬
‫‪،‬اﻟﻔﻄﺮ‪ ،‬وإن أﺻﺒﺢ اﻟﻤﻘﻴﻢ ﺻﺎﺋﻤﺎً ﺛﻢ ﺳﺎﻓﺮ وﺟﺎﻣﻊ وﺟﺒﺖ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻷن اﻟﺴﻔﺮ ﻻ ﻳﺒﻴﺢ ﻟﻪ اﻟﻔﻄﺮ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﻴﻮم‪ ،‬ﻓﻜﺎن وﺟﻮدﻩ ﻛﻌﺪﻣﻪ‬
‫وإن أﺻﺒﺢ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﺻﺎﺋﻤﺎً ﺛﻢ ﻣﺮض وﺟﺎﻣﻊ ﻟﻢ ﺗﺠﺐ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻷن اﻟﻤﺮﻳﺾ ﻳﺒﺎح ﻟﻪ اﻟﻔﻄﺮ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﻴﻮم‪ ،‬وإن ﺟﺎﻣﻊ ﺛﻢ ﺳﺎﻓﺮ ﻟﻢ ﺗﺴﻘﻂ‬
‫ﻋﻨﻪ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻷن اﻟﺴﻔﺮ ﻻ ﻳﺒﻴﺢ ﻟﻪ اﻟﻔﻄﺮ ﻓﻲ ﻳﻮﻣﻪ ﻓﻼ ﻳﺴﻘﻂ ﻋﻨﻪ ﻣﺎ وﺟﺐ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬وإن ﺟﺎﻣﻊ ﺛﻢ ﻣﺮض أو ﺟﻦ ﻓﻔﻴﻪ ﻗﻮﻻن‬
‫أﺣﺪﻫﻤﺎ‪ :‬ﻻ ﺗﺴﻘﻂ ﻋﻨﻪ اﻟﻜﻔﺎرة‪ ،‬ﻷﻧﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻃﺮأ ﺑﻌﺪ وﺟﻮب اﻟﻜﻔﺎرة ﻓﻼ ﻳﺴﻘﻂ اﻟﻜﻔﺎرة ﻛﺎﻟﺴﻔﺮ واﻟﺜﺎﻧﻲ‪ :‬أﻧﻪ ﺗﺴﻘﻂ ﻷن اﻟﻴﻮم ﻳﺮﺗﺒﻂ ﺑﻌﻀﻪ‬
‫ﺑﺒﻌﺾ‪ ،‬ﻓﺈذا ﺧﺮج آﺧﺮﻩ ﻋﻦ أن ﻳﻜﻮن اﻟﺼﻮم ﻓﻴﻪ ﻣﺴﺘﺤﻘﺎً ﺧﺮج أوﻟﻪ ﻋﻦ أن ﻳﻜﻮن ﺻﻮﻣﺎً أو ﻳﻜﻮن اﻟﺼﻮم ﻓﻴﻪ ﻣﺴﺘﺤﻘﺎً‪ ،‬ﻓﻴﻜﻮن ﺟﻤﺎﻋﻪ ﻓﻲ‬
‫‪.‬ﻳﻮم ﻓﻄﺮ‪ ،‬أو ﻓﻲ ﻳﻮم ﺻﻮم ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻓﻼ ﺗﺠﺐ ﺑﻪ اﻟﻜﻔﺎرة‬

‫‪Fokus :‬‬

‫وإن ﺟﺎﻣﻊ وﻋﻨﺪﻩ إن اﻟﻔﺠﺮ ﻟﻢ ﻳﻄﻠﻊ وﻛﺎن ﻗﺪ ﻃﻠﻊ‪ ،‬أو أن اﻟﺸﻤﺲ ﻗﺪ ﻏﺮﺑﺖ وﻟﻢ ﺗﻜﻦ ﻏﺮﺑﺖ‪ ،‬ﻟﻢ ﺗﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻜﻔﺎرة ﻷﻧﻪ ﺟﺎﻣﻊ وﻫﻮ‬
‫ﻳﻌﺘﻘﺪ أﻧﻪ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ ذﻟﻚ وﻛﻔﺎرة اﻟﺼﻮم ﻋﻘﻮﺑﺔ ﺗﺠﺐ ﻣﻊ اﻟﻤﺄﺛﻢ ﻓﻼ ﺗﺠﺐ ﻣﻊ اﻋﺘﻘﺎد اﻹﺑﺎﺣﺔ ﻛﺎﻟﺤﺪ‬

‫‪Wallahu a'lam. [Mujawib : Ust Ro Fie, Imam Tontowi].‬‬


‫‪LINK ASAL :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/862644760425000/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/914368075252668‬‬
‫? ‪3885. KENAPA JIMA' MALAM JUM'AT‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum. Katanya jima' malam jum'at pahalanya seperti membunuh kafir. Ada dasarnya‬‬
‫‪tidak ? [Najih Ibn Abdil Hameed].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa`alaikum Salam.Syekh Muallif menjelaskan, bahwa senggama dapat dilakukan setiap saat, baik‬‬
‫‪siang maupun malam, kecuali pada waktu yang nanti akan dijelaskan, sebagaimana petunjuk yang‬‬
‫‪terdapat dalam Al-Quran yaitu firman Allah Swt.: "Istri-istri kalian adalah (seperti) tempat tanah‬‬
‫‪kalian bercocok tanam, maka datangilah tanah tempat bercocok tanam kalian itu bagaimana saja‬‬
‫‪kalian kehendaki" (Qs. Al-Baqarah: 223).‬‬
‫‪Maksudnya, kapan saja kalian mau, baik siang maupun malam menurut beberapa tafsir atas ayat‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 89

diatas. Ayat ini jugalah yang dimaksudkan oleh kata-kata Muallif, seperti penjelasan pada surat An-
Nisa', akan tetapi, bersenggama pada permulaan malam lebih utama. Oleh karena itu Syekh
penazham mengingatkan dalam bait berikut ini : "Namun senggama diawal malam lebih utama,
ambillah pelajaran ini, Pendapat lain mengatakan sebaliknya, maka yang awal itulah yang dipilih".
Al-Imam Abu Abdullah bin Al-Hajji didalam kitab Al-Madkhal mengatakan, bahwa dipersilahkan
memilih dalam melakukan senggama, baik diawal atau akhir malam. Akan tetapi, diawal malam
lebih utama, sebab, waktu untuk mandi jinabat masih panjang dan cukup. Lain halnya kalau
senggama dilakukan diakhir malam, terkadang waktu untuk mandi sangat sempit dan berjamaah
shalat subuh terpaksa harus tertinggal, atau bahkan mengerjakan shalat subuh sudah keluar dari
waktu yang utama, yaitu shalat diawal waktu. Disamping itu, senggama diakhir malam sudah
barang tentu dilakukan sesudah tidur, dan bau mulut pun sudah berubah tidak enak, sehingga
dikhawatirkan akan mendatangkan rasa jijik dan berkurangnya gairah untuk memadu cinta kasih.
Akibatnya, senggama dilakukan hanya bertujuan senggama, lain tidak. Padahal maksud dan tujuan
senggama tidaklah demikian, yaitu untuk menanamkan rasa ulfah dan mahabbah, rasa damai dan
cinta, serta saling mengasihi sebagai buah asmara yang tertanam didalam lubuk hati suami istri.
Pendapat tersebut ditentang oleh Imam Al-Ghazali. Beliau berpendapat, bahwa senggama yang
dilakukan pada awal malam adalah makruh, karena orang (sesudah bersenggama) akan tidur
dalam keadaan tidak suci. Selanjutnya Syekh Muallif menjelaskan beberapa malam, dimana
disunahkan didalamnya melakukan senggama, sebagaimana diuraikan pada bait nazham berikut
ini: "Senggama dimalam Jumat dan Senin benar-benar di sunahkan, karena keutamaan malam itu
tidak diragukan."
Syekh Muallif menjelaskan, bahwa disunahkan bersenggama pada malam Jumat. Karena malam
Jumat adalah malam yang paling utama diantara malam-malam lainya. Ini juga yang dimaksudkan
Syekh penazham: bi lailatil ghuruubi dengan menetapkan salah satu takwil hadits berikut ini : "Allah
Swt. memberi rahmat kepada orang yang karena dirinya orang lain melakukan mandi dan ia sendiri
melakukannya".
Syekh Suyuti mengatakan, bahwa hadits tersebut dikuatkan oleh hadits dari Abu Hurairah berikut ini
: "Apakah seseorang diantara kalian tidak mampu bersenggama bersama istrinya pada setiap hari
Jumat? Sebab, baginya mendapat dua macam pahala, pahala dia melakukan mandi dan pahala
istrinya juga melakukan mandi." (HR. Baihaqi).
Bersenggama itu disunahkan lebih banyak dilakukan dari pada hari-hari dan waktu yang telah
disebutkan diatas. Hal itu dijelaskan oleh Syekh Muallif melalui nazhamnya berikut ini : "Senggama
dilakukan setelah tubuh terangsang, hai pemuda, tubuh terasa ringan dan tidak sedang dilanda
kesusahan". Syekh penazham menjelaskan, bahwa termasuk kedalam tata krama bersenggama
adalah senggama dilakukan setelah melakukan pendahuluan, misalnya bermain cinta, mencium
pipi, tetek, perut, leher, dada, atau anggota tubuh lainnya, sehingga pendahuluan ini mampu
membangkitkan nafsu dan membuatnya siap untuk memasuki pintu senggama yang sudah terbuka
lebar dan siap menerima kenikmatan apapun yang bakal timbul. Hal ini dilakukan karena ada sabda
Nabi Saw.: "Janganlah salah seorang diantara kalian (bersenggama) dengan istrinya, seperti halnya
hewan ternak. Sebaiknya antara keduanya menggunakan perantara. Ditanyakan, 'Apakah yang
dimaksud dengan perantara itu?' Nabi Saw. menjawab,'Yakni ciuman dan rayuan."
Diantara tata krama senggama lainya adalah bersenggama dilakukan setelah perut terasa ringan
dan tubuh benar-benar segar. Karena senggama dalam keadaan perut kenyang akan dapat

© 2017 www.piss-ktb.com
90 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

menimbulkan rasa sakit, mengundang penyakit tulang, dan lain-lain. Oleh karena itu, bagi orang
yang selalu menjaga kesehatan hal-hal seperti itu sebaiknya dihindari.
Dikatakan, bahwa ada tiga perkara yang terkadang dapat mematikan seseorang, yaitu:
1. Bersetubuh dalam keadaan lapar.
2. Bersetubuh dalam keadaan sangat kenyang.
3. Bersetubuh setelah makan ikan dendeng kering.
Kata-kata Syekh penazham diatas diathafkan pada lafazh al-a'dhaa-u, yang berarti ringannya rasa
susah, maksudnya, kesusahan tidak sedang melanda dirinya. Oleh karena itu sebenarnya susunan
kata tersebut (ringannya rasa susah) tidak diperlukan lagi, karena ada kata-kata penazham:
"Setelah tubuh terasa ringan". Jadi seolah-olah susunan kata tersebut hanya untuk
menyempurnakan bait nazham. [ Qurratul Uyun, Syarah Nazham Ibnu Yamun ].
Sumber : www.fb.com/PISS.KTB/posts/665001750219908
JIMA' DI MALAM JUMAT PAHALANYA SEPERTI MEMBUNUH ORANG KAFIR (JIHAD)
Ada yang tanya di inbox : Assalamu'alaikum mbak, Saya sering mendengar kalo berhubungan intim
pada malam Jumat pahalanya seperti membunuh kaum kafir, itu ada dasarnya gak sih mbak? saya
bingung juga mbak, saya coba searching di google tapi nihil. makasih sebelumnya.
Jawab :
Wa'alaikumsalam wr wb. Sependek sepengetahuan saya, mungkin riwayat ini dapat menjawab rasa
penasaran mbak akan pemahaman masyarakat tsb. Dalam kitab Ihya' Ulumiddin disebutkan
sebuah riwayat:

‫روي ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ إن اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻴﺠﺎﻣﻊ أﻫﻠﻪ ﻓﻴﻜﺘﺐ ﻟﻪ ﺑﺠﻤﺎﻋﻪ أﺟﺮ وﻟﺪ ذﻛﺮ ﻗﺎﺗﻞ ﻓﻲ ﺳﺒﻴﻞ اﷲ ﻓﻘﺘﻞ‬.

Diriwayatkan dari Nabi Muhammad SAW bahwa “Sesungguhnya seorang suami yang menggauli
(Jima') istrinya, maka jima'nya itu dicatat memperoleh pahala seperti pahalanya anak lelaki yang
berperang (dengan Kaum Kuffar) di jalan Allah lalu terbunuh"[1]
Meskipun riwayat tsb dinilai 'tidak ada asalnya' (‫ )أﺻﻼ ﻟﻪ أﺟد ﻟم‬oleh Al-Iraqi, tapi paling tidak riwayat
dalam kitab ini yang menjadi pijakan masyarakat demi menggalakkan Jima' yang juga salahsatu
sunnah Rasul dimalam Jum'at, demikian seperti yang dijelaskan oleh Imam Ghazali di halaman lain
kitab ini:

‫ " رﺣﻢ اﷲ ﻣﻦ ﻏﺴﻞ واﻏﺘﺴﻞ‬:‫وﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻣﻦ اﺳﺘﺤﺐ اﻟﺠﻤﺎع ﻳﻮم اﻟﺠﻤﻌﺔ وﻟﻴﻠﺘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎً ﻷﺣﺪ اﻟﺘﺄوﻳﻠﻴﻦ ﻣﻦ ﻗﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫اﻟﺤﺪﻳﺚ‬

Dan ada sebagian ulama yang menyukai jima' pd hari dan malam jumat, sbg aplikasi dari salah satu
takwil hadits; "Allah merahmati orang yang membersihkan dan mandi (pada hari jumat)".[2]
Demikian juga dalam syarah Sunan At-Tirmidzy, disebutkan :
‫ ﺟﺎﻣﻊ زوﺟﺘﻪ‬: ‫ وﻗﻴﻞ‬، ‫ وﺑﻘﻮﻟﻪ اﻏﺘﺴﻞ ﻏﺴﻞ ﺳﺎﺋﺮ ﺑﺪﻧﻪ‬.

Dan dgn sabdanya “mandi” (pada hari jumat), yaitu memandikan seluruh badannya, dan dikatakan
pula maknanya adalah menjima’ istrinya".[3]. Wallahu a'lam
[1] Kitab Ihya' Ulumiddin Lil Ghozali, Juz 2 Hlm. 326

www.islamuna.info
KELUARGA 91

[2] Ibid, Ihya', juz 2 hlm 324


[3] Tuhfatul Ahwadziy Lil Mubarakfuri, Juz 3 hlm 3
Keutamaan Menggauli Istri di Hari Jum'at
Jima' atau hubungan seks dalam pandangan Islam bukanlah hal aib dan hina yang harus dijauhi
oleh seorang muslim yang ingin menjadi hamba yang mulia di sisi Allah. Hal ini berbeda dengan
pandangan agama lain yang menilai persetubuhan sebagai sesuatu yang hina. Bahkan, sebagian
ajaran agama tertentu mewajibkan untuk menjauhi pernikahan dan hubungan seks guna mencapai
derajat tinggi dalam beragama.
Diriwayatkan dalam shahihain, dari Anas bin Malik pernah menceritakan, ada tiga orang yang
datang ke rumah istri-istri Nabi shallallahu 'alaihi wasallam untuk menanyakan tentang ibadah
beliau. Ketika diberitahukan, seolah-olah mereka saling bertukar pikiran dan saling bercakap bahwa
mereka tidak bisa menyamai Nabi shallallahu 'alaihi wasallam karena dosa beliau yang lalu dan
akan datang sudah diampuni. Lalu salah seorang mereka bertekad akan terus-menerus shalat
malam tanpa tidur, yang satunya bertekad akan terus berpuasa setahun penuh tanpa bolong, dan
satunya lagi bertekad akan menjauhi wanita dengan tidak akan menikah untuk selama-lamanya.
Kabar inipun sampai ke telinga baginda Nabi shallallahu 'alaihi wasallam, lantas beliu bersabda
kepada mereka, "Apakah kalian yang mengatakan begini dan begitu? Adapun saya, Demi Allah,
adalah orang yang paling takut dan paling takwa kepada Allah di bandingkan kalian, tapi saya
berpuasa dan juga berbuka, saya shalat (malam) dan juga tidur, serta menikahi beberapa wanita.
Siapa yang membenci sunnahku bukan bagian dari umatku." (Muttafaq 'alaih).
Bahkan dalam hadits lain disebutkan bahwa seks atau hubungan badan di jalan yang benar akan
mendatangkan pahala besar. Diriwayatkan dari Abu Dzar, Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam
bersabda:
ِِ ِ َ ‫ﺎل أَرأَﻳـﺘُﻢ ﻟَﻮ و‬ ِ ِ ِ َ ‫ﻀ ِﻊ أَﺣ ِﺪ ُﻛﻢ ﺻ َﺪﻗَﺔٌ ﻗَﺎﻟُﻮا ﻳﺎ رﺳ‬ ِ
َ ‫ﺿ َﻌ َﻬﺎ ﻓﻲ َﺣ َﺮ ٍام أَ َﻛﺎ َن َﻋﻠَْﻴﻪ ﻓ‬
‫ﻴﻬﺎ ِوْزٌر‬ َ ْ ْ ْ َ َ َ‫َﺟ ٌﺮ ﻗ‬
ْ ‫ﻴﻬﺎ أ‬ َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ أَﻳَﺄﺗﻲ أ‬
َ ‫َﺣ ُﺪﻧَﺎ َﺷ ْﻬ َﻮﺗَﻪُ َوﻳَ ُﻜﻮ ُن ﻟَﻪُ ﻓ‬ َُ َ َ ْ َ ْ ُ‫َوﻓﻲ ﺑ‬
ِ َ ‫ﻚ إِذَا و‬ ِ
ْ ‫ْﺤ َﻼ ِل َﻛﺎ َن ﻟَﻪُ أ‬
‫َﺟ ًﺮا‬ َ ‫ﺿ َﻌ َﻬﺎ ﻓﻲ اﻟ‬ َ َ ‫ﻓَ َﻜ َﺬﻟ‬
"Dan pada kemaluan (persetubuhan) kalian terdapat sedekah. Mereka (para sahabat) bertanya, 'Ya
Rasulullah, apakah salah seorang dari kami yang menyalurkan syahwatnya lalu dia mendapatkan
pahala?' Beliau bersabda, 'Bagaimana pendapat kalian seandainya hal tersebut disalurkan pada
tempat yang haram, bukankah baginya dosa? Demikianlah halnya jika hal tersebut diletakkan pada
tempat yang halal, maka dia mendapatkan pahala." (HR. Muslim).
Di dalam perkawinan terdapat kesempurnaan hidup, kenikmatan dan kebaikan kepada sesama....
Ibnul Qayyim, sebagaimana yang dinukil oleh Al-Istambuli dalam Tuhfatul 'Arus, mengatakan, "Nabi
shallallahu 'alaihi wasallam mengajak kepada umatnya agar melaksanakan pernikahan, senang
dengannya dan mengharapkan (padanya) suatu pahala serta sedekah bagi yang telah
melaksanakannya. Di dalam perkawinan terdapat kesempurnaan hidup, kenikmatan dan kebaikan
kepada sesama. Di samping itu, juga mendapatkan pahala sedekah, mampu menenangkan jiwa,
menghilangkan pikiran kotor, menyehatkan menolak keinginan-keinginan yang buruk."
Kesempurnaan nikmat dalam perkawinan dan jima' akan diraih oleh orang yang mencintai dan
dengan keridlaan Rabbnya dan hanya mencari kenikmatan di sisinya serta mengharapkan

© 2017 www.piss-ktb.com
92 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

tambahan pahala untuk memperberat timbangan kebaikannya. Oleh karena itu yang sangat
disenangi syetan adalah memisahkan suami dari kekasihnya dan menjerumuskan keduanya ke
dalam tindakan yang diharamkan Allah.
Disebutkan dalam Shahih Muslim, bahwa Iblis membangun istana di atas air (tipu muslihat),
kemudian menyebarkan istananya itu kepada manusia. Lalu iblis mendekatkan rumah mereka dan
membesar-besarkan keinginan (hayalan) mereka. Iblis berkata, 'Tidak ada perubahan kenikmatan
sampai terjadi perzinaan'. Yang lainnya berkata, 'Aku tidak akan berpaling sampai mereka berpisah
dari keluarganya.' Maka iblis menenangkannya dan menjadikan dirinya berseru, 'Benarlah apa yang
telah engkau lakukan'.
Kenapa Iblis begitu bersemangat untuk menjerumuskan orang ke dalam perzinaan dan perceraian?
Karena pernikahan dan berjima dalam balutan perkawinan adalah sangat dicintai Allah dan Rasul-
Nya. Makanya hal ini sangat dibenci oleh musuh manusia. Ia selalu berusaha memisahkan
pasangan yang berada berada dalam naungan ridla ilahi dan berusaha menghiasi mereka dengan
segala sifat kemungkaran dan perbuatan keji serta menciptakan kejahatan di tengah-tengah
mereka.
Untuk itu hendaknya bagi suami-istri agar mewaspai keinginan syetan dan usahanya dalam
memisahkan mereka berdua. Ibnul Qayim berkata dalam menta'liq hadits anjuran menikah bagi
pemuda yang sudah ba'ah, "Setiap kenikmatan membantu terhadap kenikmatan akhirat, yaitu
kenikmatan yang disenangi dan diridlai oleh Allah."
Seorang suami dalam aktifitasnya bersama istrinya akan mendapatkan kenikmatan melalui dua
arah. Pertama, dari sisi kebahagiaan suami yang merasa senang dengan hadirnya seorang istri
sehingga perasaan dan juga penglihatannya merasakan kenikmatan tersebut. Kedua, dari segi
sampainya kepada ridla Allah dan memberikan kenikmatan yang sempurna di akhirat. Oleh karena
itu, sudah selayaknya bagi orang berakal untuk menggapai keduanya. Bukan sebaliknya,
menggapai kenikmatan semu yang beresiko mendatangkan penyakit dan kesengsaraan serta
menghilangkan kenikmatan besar baginya di akhirat. (Lihat: Ibnul Qayyim dalam Raudhatul
Muhibbin, hal. 60).
Jima' di hari Jum'at
Uraian keutamaan hubungan suami istri di atas sebenarnya sudah cukup menunjukkan pahala
besar dalam aktifitas ranjang. Lalu adakah dalil khusus yang menunjukkan keutamaan melakukan
jima' di hari Jum'at dengan pahala yang lebih berlipat?
Memang banyak pembicaran dan perbincangan yang mengarah ke sana bahwa seolah-olah malam
Jum'at dan hari Jum'at adalah waktu yang cocok untuk melakukan hubungan suami-istri. Keduanya
akan mendapatkan pahala berlipat dan memperoleh keutamaan khusus yang tidak didapatkan pada
hari selainnya. Kesimpulan tersebut tidak bisa disalahkan karena ada beberapa dalil pendukung
yang menunjukkan keutamaan mandi janabat pada hari Jum'at. Sedangkan mandi janabat ada dan
dilakukan setelah ada aktifitas percintaan suami-istri.
Dari Abu Hurairah radliyallhu 'anhu, dari Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam bersabda :

‫ﺎﻋ ِﺔ اﻟﺜﱠﺎﻟِﺜَ ِﺔ‬


َ‫ﺴ‬ ‫اح ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬
َ ‫ب ﺑَـ َﻘ َﺮًة َوَﻣ ْﻦ َر‬
ِ ِ َِ ‫ﺴ‬
َ ‫ﺎﻋﺔ اﻟﺜﱠﺎﻧﻴَﺔ ﻓَ َﻜﺄَﻧﱠ َﻤﺎ ﻗَـ ﱠﺮ‬ ‫اح ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬ َ ‫اح ﻓَ َﻜﺄَﻧﱠ َﻤﺎ ﻗَـ ﱠﺮ‬
َ ‫ب ﺑَ َﺪﻧَﺔً َوَﻣ ْﻦ َر‬
ِ ‫ﻣﻦ ا ْﻏﺘَﺴﻞ ﻳـﻮم اﻟْﺠﻤﻌ ِﺔ ﻏُﺴﻞ اﻟ‬
َ ‫ْﺠﻨَﺎﺑَﺔ ﺛُ ﱠﻢ َر‬
َ َ ْ َ ُ ُ َ َْ َ َ ْ َ

www.islamuna.info
KELUARGA 93

ِ ‫ﺎﻋ ِﺔ اﻟْ َﺨ ِﺎﻣ‬ ‫اح ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬ ِ َِ ‫ﺴ‬‫اح ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬


َ ‫ﻀﺔً ﻓَِﺈ َذا َﺧ َﺮ‬
‫ج‬ َ ‫ﺴﺔ ﻓَ َﻜﺄَﻧﱠ َﻤﺎ ﻗَـ ﱠﺮ‬
َ ‫ب ﺑَـ ْﻴ‬ َ َ‫ﺴ‬ َ ‫ﺎﺟﺔً َوَﻣ ْﻦ َر‬ َ ‫ﺎﻋﺔ اﻟ ﱠﺮاﺑِ َﻌﺔ ﻓَ َﻜﺄَﻧﱠ َﻤﺎ ﻗَـ ﱠﺮ‬
َ ‫ب َد َﺟ‬ َ ‫ﺸﺎ أَﻗـ َْﺮ َن َوَﻣ ْﻦ َر‬ ً ‫ب َﻛ ْﺒ‬َ ‫ﻓَ َﻜﺄَﻧﱠ َﻤﺎ ﻗَـ ﱠﺮ‬
‫ت اﻟ َْﻤ َﻼﺋِ َﻜﺔُ ﻳَ ْﺴﺘَ ِﻤﻌُﻮ َن اﻟ ﱢﺬ ْﻛ َﺮ‬ ْ ‫ﻀ َﺮ‬
َ ‫ﺎم َﺣ‬ ُ ‫اﻹ َﻣ‬ ِْ

"Barangsiapa mandi di hari Jum’at seperti mandi janabah, kemudian datang di waktu yang pertama,
ia seperti berkurban seekor unta. Barangsiapa yang datang di waktu yang kedua, maka ia seperti
berkurban seekor sapi. Barangsiapa yang datang di waktu yang ketiga, ia seperti berkurban seekor
kambing gibas. Barangsiapa yang datang di waktu yang keempat, ia seperti berkurban seekor
ayam. Dan barangsiapa yang datang di waktu yang kelima, maka ia seperti berkurban sebutir telur.
Apabila imam telah keluar (dan memulai khutbah), malaikat hadir dan ikut mendengarkan dzikir
(khutbah).” (HR. Bukhari no. 881 Muslim no. 850).
Para ulama memiliki ragam pendapat dalam memaknai "ghuslal janabah" (mandi janabat).
Sebagaian mereka berpendapat bahwa mandi tersebut adalah mendi janabat sehingga
disunnahkan bagi seorang suami untuk menggauli istrinya pada hari Jum'at. karena hal itu lebih
bisa membantunya untuk menundukkan pandangannya ketika berangkat ke masjid dan lebih
membuat jiwanya tenang serta bisa melaksanakan mandi besar pada hari tersebut. Pemahaman ini
pernah disebutkan oleh Ibnu Qudamah dari Imam Ahmad bin Hambal rahimahullah dan juga
disebutkan oleh sekelompok ulama Tabi'in. Imam al-Qurthubi berkata, "sesungguhnya dia adalah
pendapat yang peling tepat." (Lihat: Aunul Ma'bud: 1/396 dari Maktabah Syamilah).
Pendapat di atas juga mendapat penguat dari riwayat Aus bin Aus radliyallah 'anhu yang berkata,
"Aku mendengar Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam bersabda:

‫َﺟ ُﺮ‬ ٍ ٍ
ْ ‫َﻢ ﻳَـﻠْ ُﻎ َﻛﺎ َن ﻟَﻪُ ﺑِ ُﻜ ﱢﻞ ُﺧﻄ َْﻮة ﻋَ َﻤ ُﻞ َﺳﻨَﺔ أ‬
ْ ‫ﺎﺳﺘَ َﻤ َﻊ َوﻟ‬ ِْ ‫ﺐ َو َدﻧَﺎ ِﻣ ْﻦ‬
ْ َ‫اﻹ َﻣ ِﺎم ﻓ‬ ْ ‫َﻢ ﻳَـ ْﺮَﻛ‬ َ ‫ﺴ َﻞ ﺛُ ﱠﻢ ﺑَ ﱠﻜ َﺮ َواﺑْـﺘَ َﻜ َﺮ َوَﻣ‬
ْ ‫ﺸﻰ َوﻟ‬
ِ ‫ﺴﻞ ﻳـﻮم اﻟ‬
َ َ‫ْﺠ ُﻤ َﻌﺔ َواﻏْﺘ‬
ُ َ ْ َ َ ‫َﻣ ْﻦ ﻏَ ﱠ‬
‫ﺻﻴَ ِﺎﻣ َﻬﺎ َوﻗِﻴَ ِﺎﻣ َﻬﺎ‬
ِ

"Barangsiapa mandi pada hari Jum'at, berangkat lebih awal (ke masjid), berjalan kaki dan tidak
berkendaraan, mendekat kepada imam dan mendengarkan khutbahnya, dan tidak berbuat lagha
(sia-sia), maka dari setiap langkah yang ditempuhnya dia akan mendapatkan pahala puasa dan
qiyamulail setahun." (HR. Abu Dawud no. 1077, Al-Nasai no. 1364, Ibnu Majah no. 1077, dan
Ahmad no. 15585 dan sanad hadits ini dinyatakan shahih).
Menurut penjelasan dari Syaikh Mahmud Mahdi Al-Istambuli dalam Tuhfatul 'Arus, bahwa yang
dimaksud dengan mandi jinabat pada hadits di atas adalah melaksanakan mandi bersama istri. Ini
mengandung makna bahwa sebelumnya mereka melaksanakan hubungan badan sehingga
mengharuskan keduanya melaksanakan mandi. Hikmahnya, hal itu disinyalir dapat menjaga
pandangan pada saat keluar rumah untuk menunaikan shalat Jum'at. Adapun yang dimaksud
dengan bergegas pergi menuju ke tempat pelaksanaan shalat Jum'at pada awal waktu, adalah
untuk memperoleh kehutbah pertama. (Lihat: Tuhfatul Arus dalam Edisi Indonesia Kado
Perkawinan, hal. 175-176). Wallahu a'lam. [Mbah Jenggot].
Jawaban dikutip dari artikel WAKTU TERBAIK BERCINTA
Baca juga DALIL KESUNAHAN JIMA' MALAM JUM'AT
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/886655481357261/
www.fb.com/notes/929287647094044

© 2017 www.piss-ktb.com
94 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

3934. POSISI JIMA' YANG BENAR


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum... Maaf sebelumnya kalo pertanyaan ini terlalu fulgar. Pertanyaannya begini,
ketika suami istri melakukan jimak, bolehkah posisi sang istri berada di atas dan suami di bawah ?
Syukron. [Kebo Mercoet].
JAWABAN :
Wa alaikumus salaam, boleh, yang penting masuknya ke dalam farji istri. Wallahu a'lam. (Mas
Hamzah).
- kitab tafsir al qurtuby (3/88) :

‫ أي ﻛﻴﻒ ﺷﺌﺘﻢ ﻣﻦ ﺧﻠﻒ وﻣﻦ ﻗﺪام‬، ‫ ﻫﺬﻩ اﻷﺣﺎدﻳﺚ ﻧﺺ ﻓﻲ إﺑﺎﺣﺔ اﻟﺤﺎل واﻟﻬﻴﺌﺎت ﻛﻠﻬﺎ إذا ﻛﺎن اﻟﻮطء ﻓﻲ ﻣﻮﺿﻊ اﻟﺤﺮث‬: ‫اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ‬
‫ وﻻ ﻳﺒﺎح‬، ‫ ﻓﺄﻣﺎ اﻹﺗﻴﺎن ﻓﻲ ﻏﻴﺮ اﻟﻤﺄﺗﻰ ﻓﻤﺎ ﻛﺎن ﻣﺒﺎﺣﺎ‬، ‫!وﺑﺎرﻛﺔ وﻣﺴﺘﻠﻘﻴﺔ وﻣﻀﻄﺠﻌﺔ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/929798023709673/
www.fb.com/notes/932409523448523
4226. HUKUM MERINDUKAN SESEORANG BUKAN
MAHRAM
PERTANYAAN :
Assalammualaikum...?! Apakah rasa rindu pada orang yang bukan muhrim itu termasuk dosa?
Kalau memang dosa apa ada solusinya? Karena rasa rindu itu datang di luar kuasa manusia,
kalaupun bisa memilih, mungkin tidak ingin merindukannya... belajar_move_on. [Vinny Priyani].
JAWABAN :
Wa'alaykumussalaam... ibnu hazam berkata dalam thuqul hamamah : Tidaklah cinta itu dilarang
dan dosa di mata manusia dan dan hukum, karena hati dalam kekuasaan Alloh azza wajalla.
َّ‫ﺏ ﺑﻴ ِﺪ ﺍﻟﻠ ِﻪ ﻋ َﺰّ ﻭﺟﻞ‬
ُ ‫ ﺇﺫِ ﺍﻟﻘُﻠﻮ‬، ‫ﺲ ـ ﺍﻟﺤُﺐ ـ ﺑﻤُﻨ َﻜﺮٍ ﻓﻲ ﺍﻟﺪِّﻳﺎﻧ ِﺔ ﻭﻻَ ﺑِﻤﺤﻈُﻮﺭٍ ﻓِﻲ ﺍﻟﺸَّﺮﻳﻌ ِﺔ‬
َ ‫ ﻗَﺎ َﻝ ﺍﺑ ُﻦ ﺣَﺰ ٍﻡ ﻓﻲ ﻃَﻮﻕِ ﺍﻟﺤَﻤﺎﻣ ِﺔ ﻭﻟﻴ‬.

Adapun syahid akhirat saja... dan pembagian syahid akhirat itu banyak di antaranya adalah wanita
yang mati saat melahirkan meski dia hamil sebab zina... dan orang yang mati karena rindu, meski
terhadap orang yang tidak boleh diwath'i seperti (lelaki) rindu kepada amrod (mairil/cowo remaja
guanteng), dengan syarat 'iffah (menjaga diri dari maksiat) bahkan sampai menjaga diri pandangan
sekiranya dia berduaan dengan orang yang dicintainya maka ia tidak melewati batasan syariat &
dengan syarat menyembunyikan kerinduannya bahkan terhadap yang dirindukan sekalipun. Adapun
khobar : "Jika salah satu dari kalian mencintai saudaranya maka kabarkanlah kepadanya", maka
diarahkan kepada selain malarindu. Betapa eloknya perkataan sebagian penyair :
KAFA ALMUHIBBIINA ADZAABUHUM*TALLOHI LAA ADZDZABATHUM BA'DAHAA SAQOR
(cukuplah bagi para pecinta adzab mereka di dunia * demi Allah neraka saqor takkan menyiksa
setelah adzab dunia),
BAL JANNATUL KHULDI MA'WAHUM MUZAKHROFAH*YUN'AMUNA BIHA HAQQON BIMAA SHOBARU
(akan tetap surga khuldi yang dihias tempat mereka * mereka benar-benar mendapat nikmat di
dalamnya sebab kesabaran mereka).

www.islamuna.info
KELUARGA 95

‫واﻟﻤﻴﺖ ﻋﺸﻘﺎ وﻟﻮ ﻟﻤﻦ ﻟﻢ ﻳﺒﺢ وﻃﺆﻩ ﻛﺄﻣﺮد ﺑﺸﺮط اﻟﻌﻔﺔ ﺣﺘﻰ ﻋﻦ اﻟﻨﻈﺮ ﺑﺤﻴﺚ ﻟﻮ اﺧﺘﻠﻰ ﺑﻤﺤﺒﻮﺑﻪ ﻟﻢ ﻳﺘﺠﺎوز اﻟﺸﺮع وﺑﺸﺮط اﻟﻜﺘﻤﺎن‬
244 ‫ ص‬1 ‫ﺣﺘﻰ ﻋﻦ ﻣﻌﺸﻮﻗﻬﺤﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺎﺟﻮري ﻋﻠﻰ اﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ اﻟﻐﺰي ﺟﺰء‬

Aplikasi rindu kayak gimana seng haram niku ? yang haram bukan rindunya, tapi pelampiasan
rindunya yang bisa ada yang haram misalnya berciuman bibir dengan pacarnya, dan ada yang halal
seperti berciuman bibir dengan istrinya. Wallahu a'lam. (Rampak Naung, Anake Garwane Pake,
Abu Cenghood).
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/944282458927896
www.fb.com/notes/4226/958293260860149
4264. HUKUM PEREMPUAN JIMA' DENGAN HEWAN
PERTANYAAN :
Assalaamu'alaikum, mohon pencerahannya tentang contoh kasus di bawah ini : jika seorang wanita
bersetubuh dengan hewan seperti Kambing / anjeng / kuda dsb, apakah harem tersebut wajib
mandi junub ? mohon disertakan ibarohnya.. suwun, wassalaamu'aalaikum. [Kaka Risna].
JAWABAN :
Wa alaikum salaam. Bersetubuh dengan hewan hukumnya haram. Namun jika dilanggar wanita
tersebut tetap wajib mandi. Lihat kitab ArRoudhoh bab yang mewajibkan mandi :

.‫ ﺳﻮاء ﻏﻴﺐ ﻓﻲ ﻓﺮج اﻣﺮأة‬، ‫ ﻓﺘﻐﻴﻴﺐ ﻗﺪر اﻟﺤﺸﻔﺔ ﻓﻲ أي ﻓﺮج ﻛﺎن‬، ‫ أﻣﺎ اﻟﺠﻤﺎع‬. ‫ واﻹﻧﺰال‬، ‫ اﻟﺠﻤﺎع‬: ‫ وﻫﻲ ﺑﺄﻣﺮﻳﻦ‬، ‫ اﻟﺠﻨﺎﺑﺔ‬: ‫واﻟﺮاﺑﻊ‬
، ‫ ﺣﺘﻰ ذﻛﺮ‬، ‫ وﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة ﺑﺄي ذﻛﺮ دﺧﻞ ﻓﺮﺟﻬﺎ‬. ‫ ﺣﻲ أو ﻣﻴﺖ‬، ‫ ﺻﻐﻴﺮ أو ﻛﺒﻴﺮ‬، ‫ أو ﺧﻨﺜﻰ‬، ‫ أو دﺑﺮ رﺟﻞ‬، ‫ أو دﺑﺮﻫﻤﺎ‬، ‫أو ﺑﻬﻴﻤﺔ‬
‫ وﻻ ﻳﺠﺐ إﻋﺎدة ﻏﺴﻞ اﻟﻤﻴﺖ اﻟﻤﻮﻟﺞ ﻓﻴﻪ ﻋﻠﻰ اﻷﺻﺢ‬. ‫ وﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻤﻮﻟﺞ ﻓﻲ دﺑﺮﻩ‬. ‫ واﻟﺼﺒﻲ‬، ‫ واﻟﻤﻴﺖ‬، ‫ اﻟﺒﻬﻴﻤﺔ‬.

Sedikit tarjim dari ta'bir di atas :

‫ واﻟﺼﺒﻲ‬، ‫ واﻟﻤﻴﺖ‬، ‫ ﺣﺘﻰ ذﻛﺮ اﻟﺒﻬﻴﻤﺔ‬، ‫ وﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة ﺑﺄي ذﻛﺮ دﺧﻞ ﻓﺮﺟﻬﺎ‬.

Dan wajib mandi atas perempuan sebab masuknya dzakar mana saja kedalam farjinya hingga
dzakarnya HEWAN, mayyit dan anak kecil. Keterangan serupa dari kitab kifayatul akhyar (1/40) :

‫ﺼﺒِ ّﻲ‬ ِ
َ ‫ﻓﺮﺟﻬﺎ َﺣﺘﱠﻰ ذﻛﺮ اﻟْﺒَ ِﻬ‬
‫ﻴﻤﺔ َواﻟ َْﻤﻴﱢﺖ َواﻟ ﱠ‬ ّ ‫َوﻳﺠﺐ أَﻳْﻀﺎ ﻋﻠﻰ اﻟ َْﻤ ْﺮأَة ﺑِﺄ‬
َ ‫َي ذﻛﺮ دﺧﻞ ﻓﻲ‬

Wallohu a'lam bis showab (Ulilalbab Hafas, Mas hamzah).


LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/954668364555972/
www.fb.com/notes/www.piss-ktb.com/965813373441471
4612. HIKMAH MENCUKUR BULU KEMALUAN
PERTANYAAN :

Assalaamu'alaikum. Apa hikmah wanita sunnat mencabut dan lelaki mencukur ? Syarah Minhaj...

© 2017 www.piss-ktb.com
96 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

: ‫ ﻭﺍﻟﻌﺎﻧﺔ ﺍﻟﺸﻌﺮ ﺍﻟﻨﺎﺑﺖ ﺣﻮﻝ ﺍﻟﻔﺮﺝ ﻭﺍﻟﺪﺑﺮ‬. ‫ ﻭﻓﻲ ﺍﻟﻤﺮﺃﺓ ﻧﺘﻔﻬﺎ ﻭﺍﻟﺨﻨﺜﻰ ﻣﺜﻠـﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﺑﺤﺜﻪ ﺷﻴﺨﻨﺎ‬،‫ﻭﺍﻟﺴﻨﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺮﺟﻞ ﺣﻠﻖ ﺍﻟﻌﺎﻧﺔ‬

Adapun yang sunnah bagi lelaki adalah mencukur bulu kemaluan ( a'nah ) dan bagi wanita
mencabutnya, begitu juga dicabut bagi khunsa seperti yang telah dibahas oleh guru kami ( ibnu
hajar ). Anah adalah bulu yang tumbuh disekitar vagiana dan dubur. [Fakhrur Rozy Akhid].

JAWABAN :

Wa'alaikumussalaam. Hikmah mencabut bulu kemaluan untuk melemahkan syahwat sedangkan


mencukur untuk menguatkan syahwat. Tujuan dari itu semua adalah membersihkan. Kenapa kalau
bulu ketek sunnahnya dicabut ? Karena ketek adalah tempat yang berbau dan mencabut itu lebih
bisa mengurangi bau, sehingga sunnahnya dicabut. Ini berbeda dengan tempat lain yang cukup
dicukur, kenapa ? karena nadhifah sudah dicukupkan dengan mencukur, sedangkan mencabut itu
ada unsur menyakiti. Kalau bulu kemaluan wanita, kenapa sunahnya dicabut ? mungkin karna biar
mengurangi bau dan biar bersih. berbeda dengan laki laki yang sudah hasil bersihnya hanya
dengan dicukur. Wallahu A'lam.

- Kitab Ghoyah Al-Bayan Syarh Zaid Ibn Ruslan I / 39 :

39 ‫ ص‬/ 1 ‫ )ج‬- ‫)ﻏﺎﻳﺔ اﻟﺒﻴﺎن ﺷﺮح زﺑﺪ اﺑﻦ رﺳﻼن‬


( ‫اﺣﻠﻖ ( ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ أﻣﺎ اﻷﻧﺜﻰ ﻓﺎﻟﻤﺴﺘﺤﺐ ﻟﻬﺎ ﻧﺘﻔﻬﺎ ﻛﻤﺎ ذﻛﺮﻩ اﻟﻨﻮوى وﻏﻴﺮ ﻟﺨﺒﺮ اﻟﺼﺤﻴﺤﻴﻦ ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة ﻗﺎل ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ‬
‫ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺧﻤﺲ ﻣﻦ اﻟﻔﻄﺮة اﻟﺨﺘﺎن واﻻﺳﺘﺤﺪاد وﻗﺺ اﻟﺸﺎرب وﺗﻘﻠﻴﻢ اﻷﻇﻔﺎر وﻧﺘﻒ اﻹﺑﻂ واﻻﺳﺘﺤﺪاد ﻫﻮ ﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ﻗﺎل اﻟﻐﺰاﻟﻰ‬
‫وﻳﺴﺘﺤﺐ ﻧﺘﻒ اﻹﺑﻂ ﻓﻲ ﻛﻞ أرﺑﻌﻴﻦ ﻳﻮﻣﺎ ﻣﺮة ﻗﺎل وذﻟﻚ ﺳﻬﻞ ﻋﻠﻰ ﻣﻦ ﺗﻌﻮد ﻓﻲ اﻻﺑﺘﺪاء ﻧﺘﻔﻪ ﻓﺄﻣﺎ ﻣﻦ ﺗﻌﻮد اﻟﺤﻠﻖ ﻓﻴﻜﻔﻴﻪ إذ ﻓﻲ اﻟﻨﺘﻒ‬
‫ﺗﻌﺬﻳﺐ وإﻳﻼم واﻟﻤﻘﺼﻮد اﻟﻨﻈﺎﻓﺔ وﻫﻰ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﺎﻟﺤﻠﻖ واﺧﺘﺺ اﻟﻨﺘﻒ ﺑﺎﻹﺑﻂ واﻟﺤﻠﻖ ﺑﺎﻟﻌﺎﻧﺔ ﻷن اﻹﺑﻂ ﻣﺤﻞ اﻟﺮاﺋﺤﺔ اﻟﻜﺮﻳﻬﺔ واﻟﻨﺘﻒ‬
‫ﻳﻀﻌﻒ اﻟﺸﻌﺮ ﻓﺘﺨﻒ اﻟﺮاﺋﺤﺔ اﻟﻜﺮﻳﻬﺔ واﻟﺤﻠﻖ ﻳﻜﺜﺮ اﻟﺸﻌﺮ ﻓﺘﻜﺜﺮ ﻓﻴﻪ اﻟﺮاﺋﺤﺔ ﻗﺎل اﻟﺠﻴﻠﻰ وﺷﻌﺮ اﻟﻌﺎﻧﺔ إذا ﻃﺎل ﻳﻌﺸﺶ ﻓﻴﻪ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬
‫وﻳﺬﻫﺐ ﻗﻮة اﻟﺠﻤﺎع‬

- Kitab Hasyiyah Al-Bujairomi 'Alal Khotib I / 256 :

‫ ِﻷَ ﱠن ﻧَـﺘْـ َﻔ َﻬﺎ ﻳُـ ْﺮِﺧﻲ‬:‫ َوﻗَﺎﻟُﻮا‬.ُ‫ﺲ اﻟ َْﻤﺎﻟِﻜِﻴﱠﺔ‬


َ ‫ْﻖ ﻳُـ َﻘ ﱢﻮ َﻳﻬﺎ َوﻋَ َﻜ‬
ُ ‫ْﺤﻠ‬ ُ ِ‫ﻀﻌ‬
‫ﻒ اﻟ ﱠ‬
َ ‫ َواﻟ‬،َ‫ﺸ ْﻬ َﻮة‬ ْ ُ‫ إﻧﱠﻪُ ﻳ‬،‫ْﻤﺘِ ِﻪ‬ ِ ِ ُ ْ‫ْﻖ َوﻟِﻐَْﻴ ِﺮﻩِ اﻟﻨﱠﺘ‬
َ ‫ َوﻗَﺎﻟُﻮا ﻓﻲ ﺣﻜ‬،‫ﻒ‬ ُ ‫ْﺤﻠ‬ ِ َ ْ‫و ْاﻷَﻓ‬
َ ‫ﻀ ُﻞ ﻟﻠ ﱠﺬ َﻛ ِﺮ اﻟ‬ َ
‫ج‬
َ ‫اﻟْ َﻔ ْﺮ‬.

Hikmah mencabut bulu kemaluan adalah untuk melemahkan syahwat sedangkan mencukur untuk
menguatkan syahwat. Wallahu A'lam.

‫ وﻛﺬﻟﻚ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﺬي ﺣﻮل ﻓﺮج اﻟﻤﺮأة‬،‫ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﺬي ﻓﻮق ذﻛﺮ اﻟﺮﺟﻞ وﺣﻮاﻟﻴﻪ‬:‫ واﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﻌﺎﻧﺔ‬:‫ﻗﺎل اﻟﻨﻮوي رﺣﻤﻪ اﷲ ﻓﻲ ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ‬،
‫ اﺳﺘﺤﺒﺎب ﺣﻠﻖ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺎ ﻋﻠﻰ اﻟﻘﺒﻞ‬:‫ ﻓﻴﺤﺼﻞ ﻣﻦ ﻣﺠﻤﻮع ﻫﺬا‬،‫وﻧﻘﻞ ﻋﻦ أﺑﻲ اﻟﻌﺒﺎس ﺑﻦ ﺳﺮﻳﺞ أﻧﻪ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﻨﺎﺑﺖ ﺣﻮل ﺣﻠﻘﺔ اﻟﺪﺑﺮ‬
‫واﻟﺪﺑﺮ وﻣﺎ ﺣﻮﻟﻬﻤﺎ‬

Yang dimaksud dengan 'anah adalah rambut yang tumbuh di sekitar kelamin orang laki laki, begitu
juga rambut yang tumbuh disekitar kelamin wanita, nukil dari Ibnu 'Abbas Bin Suraij :
"sesungguhnya rambut yang tumbuh di sekitar lobang anus, maka di-sunnahkan mencukur /

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪97‬‬

‫‪memotong semua rambut yang berada di sekitar qubul (penis/v) dan dubur (anus). Wallaahu A'lam.‬‬

‫‪- Tuhfatul Habib 'Ala Syarhil Khotib I / 1924 :‬‬

‫ﻳﻘﻮي اﻟﺸﻬﻮة‪ ،‬ﻓﺎﻟﺮﺟﻞ أوﻟﻰ ﺑﻪ‬


‫ﻗﻮﻟﻪ‪) :‬وﻳﺤﻠﻖ ﻋﺎﻧﺘﻪ( أي أو ﻳﻨﺘﻔﻬﺎ؛ ﻟﻜﻦ اﻟﺤﻠﻖ أوﻟﻰ ﻟﻠﺮﺟﻞ واﻟﻨﺘﻒ أوﻟﻰ ﻟﻠﻤﺮأة ﻟﻤﺎ ﻗﻴﻞ إن اﻟﺤﻠﻖ ّ‬
‫واﻟﻨﺘﻒ ﻳﻀﻌﻔﻬﺎ ﻓﺎﻟﻤﺮأة أوﻟﻰ ﺑﻪ اﻫ ـ ـ ﺑﺮﻣﺎوي‬

‫‪) .‬ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ ﻟﻠﻨﻮوي " )‪" 3/149‬‬


‫واﻟﺤﻜﻤﺔ – واﷲ أﻋﻠﻢ – ﻣﻦ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺔ إزاﻟﺔ ذﻟﻚ اﻟﺸﻌﺮ ﻣﻦ اﻟﻤﻮﺿﻌﻴﻦ ‪ ،‬أن ﻓﻲ إزاﻟﺘﻬﻤﺎ ﺗﺤﺼﻴﻼ ﻟﻜﻤﺎل اﻟﻨﻈﺎﻓﺔ ‪ ،‬وﻗﻄﻌﺎ ﻟﻤﺎ ﻗﺪ ﻳﺼﺪر‬
‫‪ .‬ﻣﻦ راﺋﺤﺔ ﻛﺮﻳﻬﺔ ﻟﻮ ﺗﺮك اﻟﺸﻌﺮ ﺑﺪون إزاﻟﺔ ‪ ،‬وﻫﻨﺎك ﻣﺼﺎﻟﺢ أﺧﺮى ِ‬
‫وﺣﻜﻢ ﺟﻠﻴﻠﺔ‬
‫ﺼﺎﻟِﺢ ِدﻳﻨِﻴﱠﺔ َو ُدﻧْـﻴَ ِﻮﻳﱠﺔ ‪ ،‬ﺗُ ْﺪ َرك ﺑِﺎﻟﺘﱠﺘَﺒﱡ ِﻊ ‪ِ ,‬ﻣﻨْـ َﻬﺎ‬‫ﺼﺎل ) ﻳﻌﻨﻲ ‪ :‬ﺧﺼﺎل اﻟﻔﻄﺮة ( َﻣ َ‬
‫ِِ ِ‬
‫‪ :‬ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ رﺣﻤﻪ اﷲ ‪َ " :‬وﻳَـﺘَـ َﻌﻠﱠﻖ ﺑِ َﻬﺬﻩ اﻟْﺨ َ‬
‫ﻒ َﻣﺎ ﻳَـﺘَﺄَذﱠى ﺑِ ِﻪ ِﻣ ْﻦ َراﺋِ َﺤﺔ‬ ‫ﺎرن ﺑِ َﻜ ﱟ‬ ‫اﻹ ْﺣ ِ‬
‫ﺴﺎن إﻟَﻰ اﻟ ُْﻤ َﺨﺎﻟَﻂ َواﻟ ُْﻤ َﻘ َ‬ ‫ﺎرﺗَـ ْﻴ ِﻦ ‪َ ,‬و ِْ َ‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺗَ ْﺤﺴﻴﻦ اﻟ َْﻬ ْﻴﺌَﺔ ‪َ ,‬وﺗَـﻨْﻈﻴﻒ اﻟْﺒَ َﺪن ُﺟ ْﻤﻠَﺔ َوﺗَـ ْﻔﺼ ًﻴﻼ ‪َ ,‬واﻻ ْﺣﺘﻴَﺎط ﻟﻠﻄﱠ َﻬ َ‬
‫ِ‬
‫ﺎر إِﻟ َْﻴ ِﻪ ﻗَـ ْﻮﻟﻪ‬ ‫ﺎرى َوﻋُﺒﱠﺎد ْاﻷ َْوﺛَﺎن ‪َ ,‬و ْاﻣﺘِﺜَﺎل أ َْﻣﺮ اﻟ ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺸﺎرِع ‪َ ,‬واﻟ ُْﻤ َﺤﺎﻓَﻈَﺔ َﻋﻠَﻰ َﻣﺎ أَ َﺷ َ‬ ‫ﱠﺼ َ‬‫ﺠﻮس َواﻟْﻴَـ ُﻬﻮد َواﻟﻨ َ‬ ‫َﻛ ِﺮ َﻳﻬﺔ ‪َ ,‬وُﻣ َﺨﺎﻟََﻔﺔ ﺷ َﻌﺎر اﻟْ ُﻜ ﱠﻔﺎر ﻣ ْﻦ اﻟ َْﻤ ُ‬
‫ِ‬ ‫ﺎﺳﺒَﺔ َذﻟِ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِِ ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫ﻮﻫﺎ‬
‫ﺸ ﱢﻮ ُﻫ َ‬‫ﺻ َﻮرُﻛ ْﻢ ﻓَ َﻼ ﺗُ َ‬ ‫ﺖ ُ‬ ‫ﺴﻨَ ْ‬ ‫ﻴﻞ ﻗَ ْﺪ َﺣ ُ‬ ‫ﻚ ‪َ ,‬وَﻛﺄَﻧﱠﻪُ ﻗ َ‬ ‫ﺼﺎل ﻣ ْﻦ ُﻣﻨَ َ‬ ‫ﺻ َﻮرُﻛ ْﻢ ( ﻟ َﻤﺎ ﻓﻲ اﻟ ُْﻤ َﺤﺎﻓَﻈَﺔ َﻋﻠَﻰ َﻫﺬﻩ اﻟْﺨ َ‬ ‫ﺴ َﻦ ُ‬ ‫َﺣ َ‬
‫ﺻ ﱠﻮرُﻛ ْﻢ ﻓَﺄ ْ‬
‫ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ ‪َ ) :‬و ُ‬
‫ﺴﺎن‬ ‫اﻹﻧْ َ‬‫وءة َو َﻋﻠَﻰ اﻟﺘﱠﺂﻟُﻒ اﻟ َْﻤﻄْﻠُﻮب ‪ِ ,‬ﻷَ ﱠن ِْ‬ ‫ِ‬
‫ﻨﻬﺎ ‪َ ,‬وﻓﻲ اﻟ ُْﻤ َﺤﺎﻓَﻈَﺔ َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ ُﻣ َﺤﺎﻓَﻈَﺔ َﻋﻠَﻰ اﻟ ُْﻤ ُﺮ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺤﻬﺎ ‪ ,‬أ َْو َﺣﺎﻓﻈُﻮا َﻋﻠَﻰ َﻣﺎ ﻳَ ْﺴﺘَ ِﻤ ّﺮ ﺑِﻪ ُﺣ ْﺴ َ‬ ‫ﺑِ َﻤﺎ ﻳُـ َﻘﺒﱢ َ‬
‫ْﺲ " اﻧﺘﻬﻰ ﻣﻦ " ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري‬ ‫ﺎط اﻟﻨﱠـ ْﻔﺲ إِﻟ َْﻴ ِﻪ ‪ ,‬ﻓَـﻴُـ ْﻘﺒَﻞ ﻗَـ ْﻮﻟﻪ ‪َ ,‬وﻳُ ْﺤ َﻤﺪ َرأْﻳﻪ ‪َ ,‬واﻟ َْﻌﻜْﺲ ﺑِﺎﻟ َْﻌﻜ ِ‬‫‪ " .‬إِذَا ﺑ َﺪا ﻓِﻲ اﻟْﻬﻴﺌَﺔ اﻟْﺠ ِﻤﻴﻠَﺔ َﻛﺎ َن أَ ْدﻋﻰ ِﻻﻧْﺒِﺴ ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ َ‬ ‫َ‬
‫‪ :‬ﺛﺎﻧﻴﺎً‬
‫‪ .‬اﻟﻤﺸﻬﻮر ﻓﻲ زﻣﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ ،‬أﻧﻬﻢ ﻛﺎﻧﻮا ﻳﺴﺘﻌﻤﻠﻮن ) اﻟﻤﻮﺳﻰ ( ﻓﻲ اﻟﺤﻼﻗﺔ‬
‫ﻓﻘﺪ روى اﻟﺒﺨﺎري )‪ (5079‬وﻣﺴﻠﻢ )‪ (715‬ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل ‪ " :‬ﻛﻨﺎ ﻣﻊ رﺳﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻲ‬
‫ﺸ ِﻌﺜَﺔُ ‪َ ،‬وﺗَ ْﺴﺘَ ِﺤ ﱠﺪ اﻟ ُْﻤ ِﻐﻴﺒَﺔُ‬
‫ﻂ اﻟ ﱠ‬ ‫ﺎء ‪َ -‬ﻛ ْﻲ ﺗَ ْﻤﺘَ ِﺸ َ‬ ‫ﺸً‬ ‫َي ِﻋ َ‬
‫‪ ) .‬ﻏﺰاة ‪ ،‬ﻓﻠﻤﺎ ﻗﺪﻣﻨﺎ اﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ذﻫﺒﻨﺎ ﻟﻨﺪﺧﻞ ‪ ،‬ﻓﻘﺎل ‪ ) :‬أ َْﻣ ِﻬﻠُﻮا ﺣﺘﻰ ﻧَ ْﺪ ُﺧ َﻞ ﻟ َْﻴ ًﻼ ‪ -‬أ ْ‬
‫ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻓﻲ " ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري " ‪ " :‬أي اﻟﺘﻲ ﻏﺎب ﻋﻨﻬﺎ زوﺟﻬﺎ ‪ ،‬واﻟﻤﺮاد إزاﻟﺔ اﻟﺸﻌﺮ ﻋﻨﻬﺎ ‪ ،‬وﻋﺒﺮ ﺑﺎﻻﺳﺘﺤﺪاد ؛ ﻷﻧﻪ‬
‫‪ .‬اﻟﻐﺎﻟﺐ اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻪ ﻓﻲ إزاﻟﺔ اﻟﺸﻌﺮ ‪ ،‬وﻟﻴﺲ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻣﻨﻊ إزاﻟﺘﻪ ﺑﻐﻴﺮ اﻟﻤﻮﺳﻰ " اﻧﺘﻬﻰ‬
‫ﺎر ِﻣ ْﻦ ﺑَـ ْﻌ ِ‬
‫ﺾ‬ ‫ﺎﺳﺘَـ َﻌ َ‬
‫َﺟ َﻤﻌُﻮا ﻗَـﺘْـﻠَﻪُ – أي ‪ :‬ﺧﺒﻴﺐ ‪ ، -‬ﻓَ ْ‬
‫وروى اﻟﺒﺨﺎري )‪ – (3989‬ﻗﺼﺔ ﺧﺒﻴﺐ ﺑﻦ ﻋﺪي رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ‪ ، -‬وﻓﻴﻬﺎ ‪َ " :‬ﺣﺘﱠﻰ أ ْ‬
‫ﺎرﺗْﻪُ ‪ "..‬اﻟﺤﺪﻳﺚ‬‫ﻮﺳﻰ ﻳَ ْﺴﺘَ ِﺤ ﱡﺪ ﺑِ َﻬﺎ ‪ ،‬ﻓَﺄ َ‬
‫َﻋ َ‬
‫ﺎت اﻟ ِ‬
‫ْﺤﺎ ِرث ‪ُ ،‬ﻣ ً‬
‫َ‬
‫‪ .‬ﺑـﻨَ ِ‬
‫َ‬
‫وﺟﺎء ﻓﻲ " ﻣﺴﻨﺪ اﻹﻣﺎم أﺣﻤﺪ " )‪ (26705‬ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﻣﻌﻤﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ – وﻓﻴﻪ ‪ " : -‬ﻓﻠﻤﺎ ﻧﺤﺮ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ‬
‫ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻫﺪﻳﻪ ﺑﻤﻨﻰ أﻣﺮﻧﻲ أن أﺣﻠﻘﻪ ‪ ،‬ﻗﺎل ‪ :‬ﻓﺄﺧﺬت اﻟﻤﻮﺳﻰ ‪ ،‬ﻓﻘﻤﺖ ﻋﻠﻰ رأﺳﻪ ‪ ،‬ﻗﺎل ‪ :‬ﻓﻨﻈﺮ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻲ‬
‫ِ ِِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻚ رﺳ ُ ِ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻣ ْﻦ َﺷ ْﺤ َﻤﺔ أُذُﻧﻪ ‪َ ،‬وﻓﻲ ﻳَﺪ َك اﻟ ُْﻤ َ‬
‫ﻮﺳﻰ ( اﻟﺤﺪﻳﺚ‬ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ َ‬ ‫‪ .‬وﺟﻬﻲ ‪ ،‬وﻗﺎل ﻟﻲ ﻳﺎ ﻣﻌﻤﺮ ‪ ) :‬أ َْﻣ َﻜﻨَ َ َ ُ‬
‫‪ :‬ﺛﺎﻟﺜﺎً‬
‫اﻟﺴﻨﺔ ﻓﻲ ﺷﻌﺮ اﻟﻌﺎﻧﺔ اﻟﺤﻠﻖ ‪ ،‬وأﻣﺎ ﺷﻌﺮ اﻹﺑﻂ ‪ ،‬ﻓﺎﻟﺴﻨﺔ ﻓﻴﻪ اﻟﻨﺘﻒ ‪ ،‬ﻓﺈن اﻗﺘﺼﺮ اﻟﺸﺨﺺ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﻘﺼﻴﺮ ‪ ،‬ﻓﻼ ﺑﺄس ‪ ،‬ﻟﻜﻨﻪ ﺧﻼف اﻷوﻟﻰ‬
‫‪.‬‬
‫ﻗﺎل اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﻪ رﺣﻤﻪ اﷲ ‪ " :‬واﻻﺳﺘﺤﺪاد ‪ :‬ﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ‪ .‬وﻫﻮ ﻣﺴﺘﺤﺐ ; ﻷﻧﻪ ﻣﻦ اﻟﻔﻄﺮة ‪ ,‬وﻳﻔﺤﺶ ﺑﺘﺮﻛﻪ ‪ ,‬ﻓﺎﺳﺘﺤﺒﺖ إزاﻟﺘﻪ ‪ ,‬وﺑﺄي‬
‫ﺷﻲء أزاﻟﻪ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﻓﻼ ﺑﺄس ; ﻷن اﻟﻤﻘﺼﻮد إزاﻟﺘﻪ ‪ ,‬ﻗﻴﻞ ﻷﺑﻲ ﻋﺒﺪ اﷲ ) ﻳﻌﻨﻲ ‪ :‬اﻹﻣﺎم أﺣﻤﺪ ( ‪ :‬ﺗﺮى أن ﻳﺄﺧﺬ اﻟﺮﺟﻞ ﺳﻔﻠﺘﻪ ﺑﺎﻟﻤﻘﺮاض‬
‫ﺺ ؟ ﻗﺎل ‪ :‬أرﺟﻮ أن ﻳﺠﺰئ ‪ ,‬إن ﺷﺎء اﷲ " اﻧﺘﻬﻰ ﻣﻦ " اﻟﻤﻐﻨﻲ " )‪( 1/65‬‬ ‫‪) .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ :‬اﻟﻤﻘﺺ ( ‪ ,‬وإن ﻟﻢ ﻳَ ْﺴﺘَـ ْﻘ ِ‬
‫‪ ,‬وﻗﺎل اﻟﻨﻮوي رﺣﻤﻪ اﷲ ‪ " :‬وأﻣﺎ ) اﻻﺳﺘﺤﺪاد ( ﻓﻬﻮ ﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ‪ ,‬ﺳﻤﻲ اﺳﺘﺤﺪادا ﻻﺳﺘﻌﻤﺎل اﻟﺤﺪﻳﺪة ‪ ،‬وﻫﻲ اﻟﻤﻮﺳﻰ ‪ ,‬وﻫﻮ ﺳﻨﺔ‬
‫‪ ,‬واﻟﻤﺮاد ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻓﺔ ذﻟﻚ اﻟﻤﻮﺿﻊ ‪ ,‬واﻷﻓﻀﻞ ﻓﻴﻪ اﻟﺤﻠﻖ ‪ ,‬وﻳﺠﻮز ﺑﺎﻟﻘﺺ واﻟﻨﺘﻒ واﻟﻨﻮرة ‪ ، ....‬أﻣﺎ ) ﻧﺘﻒ اﻹﺑﻂ ( ﻓﺴﻨﺔ ﺑﺎﻻﺗﻔﺎق‬
‫‪ -‬واﻷﻓﻀﻞ ﻓﻴﻪ اﻟﻨﺘﻒ ﻟﻤﻦ ﻗﻮي ﻋﻠﻴﻪ ‪ ,‬وﻳﺤﺼﻞ أﻳﻀﺎ ﺑﺎﻟﺤﻠﻖ وﺑﺎﻟﻨﻮرة ‪ ,‬وﺣﻜﻲ ﻋﻦ ﻳﻮﻧﺲ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻷﻋﻠﻰ ﻗﺎل ‪ :‬دﺧﻠﺖ ﻋﻠﻰ اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


98 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ وﻟﻜﻦ ﻻ أﻗﻮى ﻋﻠﻰ اﻟﻮﺟﻊ " اﻧﺘﻬﻰ ﻣﻦ " ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ‬, ‫ ﻋﻠﻤﺖ أن اﻟﺴﻨﺔ اﻟﻨﺘﻒ‬: ‫ ﻓﻘﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ‬، ‫ وﻋﻨﺪﻩ اﻟﻤﺰﻳﻦ ﻳﺤﻠﻖ إﺑﻄﻪ‬- ‫رﺣﻤﻪ اﷲ‬
‫ واﷲ أﻋﻠﻢ‬. (3/149) " ‫ ﻟﻠﻨﻮوي‬.
Sumber https://islamqa.info/ar/202827
MUJAWIB : Ca'sun, Mas Hamzah, Akhbib Maulana, Ghufron Bkl, Mohammad Dzakail Fayyasy
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1107873279235479/
4777. HUKUM MENDESAH DAN MERINTIH SAAT JIMA'
PERTANYAAN :
Assalamu 'alaikum. Bagaimana hukumnya wanita (seorang istri) saat di jimak merintih-rintih, mohon
para ustadz mau menjawab. Terimakasih. [Ali Kholiq Idris].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Ada Ikhtilaf ulama seputar hukum merintih saat melakukan senggama,
Sebagian ulama memBOLEHkan dan sebagian lainnya me'MAKRUH'kan. Berikut adalah pendapat
para ulama tentang hal tersebut :
1. Dikatakan oleh Alqodi dalam Kitab Aljami : Berkata Abulhasan Bin Atthor Dalam Kitab
Ahkamunnisa, "Dimakruhkan bagi perempuan mendesah pada saat dan ketika jimak. Dan
tidak dimakruhkan bagi laki laki, mendesah bagi pria boleh hal ini dikeluarkan dari
kemakruhan.
2. Di dalam pendapat lain : Berkata Malik, Tidak mengapa mendesah pada saat jimak, Beliau
berpendapat, Mendesah adalah suatu kebodohan jika dilakukan di luar jimak, karena hal
tersebut termasuk aib bagi pelakunya/yang dicirikan buruk atas pelakunya.
3. Dan berkata Ma'n Bin Eisa: Bahwa Ibn Sirin Dan Atho Dan Mujahid, Semuanya
memakruhkan mendesah pada saat jimak.
4. Berkata Atho : Barang siapa yang keluar darinya desahan , maka bertakbirlah empat kali
takbir.
5. Dan berkata Mujahid : Pada saat Allah menjatuhkan iblis ke bumi, Iblis mendesah dan
mendengus, Maka dilaknatlah orang yang mendesah dan mendengus, terkecuali sesuatu
yang dapat keringanan dalam desahan ialah pada saat jimak.
6. Imam Nafi' Bin Jabir Bin Muth'im R.A ditanya Mengenai hal ini tentang mendesah pada saat
jimak. Maka Beliau berkata : Adapun desahan adalah boleh, Akan tetapi aku mengambil
kesimpulan dari hal tersebut adalah dengusan seperti halnya dengusan kuda.
7. Adapun Abdulloh Bin Umar R.A Meringankan desahan pada saat jimak.
8. Dan pernah seorang perempuan bertanya kepada Atho Bin Abi Rabah : Ia berkata,
Sesungguhnya suamiku memerintahkanku mendesah pada saat jimak, Beliau menjawab "
Taatilah suamimu !.
9. Dan diceritakan dari Makhul bahwa Rosul Melaknat Pendengus pria maupun wanita
terkecuali Endalwiqo' / pada saat jimak. Hal ini disebutkan oleh abu bakar Dalam
Ahkamulwath. Wallohu a'lam. [Mujaawib : Kyai Abdullah Afif]
- Al Inshof 264-265 :

‫وﻗﺎل اﻟﻘﺎﺿﻲ ﻓﻲ اﻟﺠﺎﻣﻊ ﻗﺎل أﺑﻮ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ اﻟﻌﻄﺎر ﻓﻲ ﻛﺘﺎب أﺣﻜﺎم اﻟﻨﺴﺎء وﻳﻜﺮﻩ ﻧﺨﺮﻫﺎ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع وﺣﺎل اﻟﺠﻤﺎع وﻻ ﻧﺨﺮﻩ وﻫﻮ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪99‬‬

‫‪.‬ﻣﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻓﻲ ﻏﻴﺮﻩ‬


‫‪.‬وﻗﺎل ﻣﺎﻟﻚ ﻻ ﺑﺄس ﺑﺎﻟﻨﺨﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع وأراﻩ ﺳﻔﻬﺎ ﻓﻲ ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻳﻌﺎب ﻋﻠﻰ ﻓﺎﻋﻠﻪ‬
‫‪.‬وﻗﺎل ﻣﻌﻦ ﺑﻦ ﻋﻴﺴﻰ ﻛﺎن ﺑﻦ ﺳﻴﺮﻳﻦ وﻋﻄﺎء وﻣﺠﺎﻫﺪ ﻳﻜﺮﻫﻮن اﻟﻨﺨﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع‬
‫‪.‬وﻗﺎل ﻋﻄﺎء ﻣﻦ اﻧﻔﻠﺘﺖ ﻣﻨﻪ ﻧﺨﺮة ﻓﻠﻴﻜﺒﺮ أرﺑﻊ ﺗﻜﺒﻴﺮات‬
‫‪.‬وﻗﺎل ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻟﻤﺎ أﻫﺒﻂ اﷲ إﺑﻠﻴﺲ إﻟﻰ اﻷرض أن وﻧﺨﺮ ﻓﻠﻌﻦ ﻣﻦ أن وﻧﺨﺮ إﻻ ﻣﺎ أرﺧﺺ ﻓﻴﻪ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع‬
‫وﺳﺌﻞ ﻧﺎﻓﻊ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ ﺑﻦ ﻣﻄﻌﻢ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻋﻦ اﻟﻨﺨﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻘﺎل أﻣﺎ اﻟﻨﺨﺮ ﻓﻼ وﻟﻜﻦ ﻳﺄﺧﺬﻧﻲ ﻋﻨﺪ ذﻟﻚ ﺣﻤﺤﻤﺔ ﻛﺤﻤﺤﻤﺔ‬
‫‪.‬اﻟﻔﺮس‬
‫‪.‬وﻛﺎن ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻳﺮﺧﺺ ﻓﻲ اﻟﻨﺨﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع‬
‫‪.‬وﺳﺄﻟﺖ اﻣﺮأة ﻋﻄﺎء ﺑﻦ أﺑﻲ رﺑﺎح ﻓﻘﺎﻟﺖ إن زوﺟﻲ ﻳﺄﻣﺮﻧﻲ أن أﻧﺨﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﺠﻤﺎع ﻓﻘﺎل ﻟﻬﺎ أﻃﻴﻌﻲ زوﺟﻚ‬
‫‪.‬وﻋﻦ ﻣﻜﺤﻮل ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﻋﻠﻴﻪ أﻓﻀﻞ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم اﻟﻨﺎﺧﺮ واﻟﻨﺎﺧﺮة إﻻ ﻋﻨﺪ اﻟﻮﻗﺎع ذﻛﺮ ذﻟﻚ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻓﻲ أﺣﻜﺎم اﻟﻮطء‬

‫‪- Kasysyaaful Qina' 7/409 :‬‬

‫ْس‬ ‫ﻚ ( ﺑْ ُﻦ أَﻧَ ٍ‬ ‫ﺎم ) َﻣﺎﻟِ ُ‬ ‫ﺎل ( ِْ‬ ‫َﺣ َﻜ ِﺎم اﻟﻨﱢﺴ ِﺎء ‪َ :‬ﻻ ﻳﻜْﺮﻩُ ﻧَ ْﺨﺮَﻫﺎ ﻟِﻠ ِ‬ ‫ﺎل أَﺑﻮ اﻟْﺤﺴ ِﻦ ﺑﻦ اﻟْ َﻘﻄﱠ ِ ِ ِ‬
‫ﺲ ) َﻻ ﺑَﺄ َ‬ ‫اﻹ َﻣ ُ‬ ‫ﺎع َوَﻻ ﻧَ ْﺨ ُﺮﻩُ َوﻗَ َ‬
‫ْﺠ َﻤ ِ‬ ‫ُ َ ُ‬ ‫َ‬ ‫ﺎن ﻓﻲ ﻛﺘَﺎب أ ْ‬ ‫َوﻗَ َ ُ َ َ ْ ُ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ‪َ } -‬ﻻ‬ ‫ِ ِ ِِ‬ ‫ﻚ ﻳـﻌﺎب ﻋﻠَﻰ ﻓَ ِ‬
‫ﺎﻋﻠِ ِﻪ َوﺗُﻜ َْﺮﻩ َﻛﺜْـ َﺮةُ اﻟْ َﻜ َﻼِم َﺣ َ‬ ‫ِ‬
‫اد َﺳ َﻔ ًﻬﺎ ﻓِﻲ ﻏَْﻴ ِﺮ ذَﻟ َ ُ َ ُ َ‬ ‫ﺑِﺎﻟﻨﱠ ْﺨ ِﺮ ِﻋﻨْ َﺪ اﻟ ِ‬
‫ﺎل اﻟ َْﻮطْء ( ﻟ َﻘ ْﻮﻟﻪ ‪َ -‬‬ ‫ﺎع َوأ ََر َ‬
‫ْﺠ َﻤ ِ‬
‫ﺎع ﻓِﻲ‬ ‫ﺎل اﻟ ِ‬
‫ﺎل اﻟْﺒَـ ْﻮ ِل َو َﺣ ُ‬
‫ﺺ ‪َ ،‬وِﻷَﻧﱠﻪُ ﻳُﻜ َْﺮﻩ اﻟْ َﻜ َﻼ ُم َﺣ َ‬ ‫ﺗُﻜْﺜِﺮوا اﻟْ َﻜ َﻼم ِﻋ ْﻨ َﺪ ﻣﺠﺎﻣﻌ ِﺔ اﻟﻨ ِ ِ ِ‬
‫ْﺠ َﻤ ِ‬ ‫س َواﻟْ َﻔﺄْﻓَﺄَةُ { َرَواﻩُ أَﺑُﻮ َﺣ ْﻔ ٍ‬ ‫ﱢﺴﺎء ﻓَﺈ ﱠن ﻣ ْﻨﻪُ ﻳَ ُﻜﻮ ُن اﻟْ َﺨ َﺮ ُ‬
‫ُ َ ََ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫‪َ .‬ﻣ ْﻌﻨَﺎﻩُ‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1151743008181839/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/1200142903341849‬‬
‫‪4846. LIWATH ATAU ANAL SEX KETIKA ISTERI HAIDH,‬‬
‫? ‪BOLEHKAH‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamualaikum Wr.Wb. Izin bertanya : bolehkah seorang istri mengizinkan suami Me-LIWATH-‬‬
‫‪nya (Anal Sex) dikarenakan sang istri sedang datang bulan ?. Atas perhatiannya dan jawabannya‬‬
‫‪saya ucapkan Syukron katsiron. [Husnul Cholis].‬‬

‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikum salam Wr.Wb. Haram mendatangi atau menjimak isteri dari jalan belakang (anus/anal‬‬
‫‪sex). Namun demikian sang isteri bisa membantu mencarikan/menawarkan solusi agar hasrat dan‬‬
‫‪syahwat sang suami tersalurkan dengan cara yang legal menurut syara'. Berikut keterangan fuqoha‬‬
‫‪dalam beberapa kitab :‬‬

‫‪- kitab Nihayatu Al-zain, halaman 34-35 :‬‬

‫واﻟﺘﺎﺳﻊ اﻟوطء وﻟو ﺑﺣﺎﺋﻞ ﺛﺧﻴن وﻟو ﺑﻌد اﻧﻘطﺎع اﻟدم وﻗﺑﻞ اﻟﻐﺳﻞ ‪ -‬إﻟﻰ أن ﻗﺎل ‪ -‬وﻣﺣﻞ ﺣﺮﻣﺘﻪ إذا ﻟم ﻳﺧف اﻟﺰﻧﺎ ﻓﺈن ﺧﺎﻓﻪ‬
‫وﺗﻌﻴن اﻟوطء ﻓﻲ اﻟﺣﻴض طﺮﻳﻘﺎ ﻟدﻓﻌﻪ ﺟﺎز ﻷﻧﻪ إذا ﺗﻌﺎرض ﻋﻠﻰ اﻟﺷﺧص ﻣﻔﺳدﺗﺎن ﻗدم أﺧﻔﮫﻣﺎ‬

‫‪Dan yang kesembilan (haram) menjima' (istri yang haid) meskipun (dzakarnya) dibungkus dengan‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


100 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

penghalang yang tebal [kondom, misalnya], dan meskipun setelah terputusnya darah dan sebelum
mandi - sampai pada perkataan pengarang- dan letak keharamannya apabila dia (suami) tidak
khawatir zina, jika dia khawatir berzina dan berjima' pada waktu haid menjadi jalan satu-satunya
untuk menolaknya, maka boleh menjima'nya, karena ketika dua mafsadah saling bertentangan
terhadap seseorang maka yang lebih ringan dari keduanya yang didahulukan.
‫وﻟو ﺗﻌﺎرض ﻋﻠﻴﻪ اﻟوطء ﻓﻲ اﻟﺣﻴض واﻻﺳﺘﻧﻣﺎء ﺑﻴده ﻓﺎﻟذي ﻳظﮫﺮ أﻧﻪ ﻳﻘدم اﻻﺳﺘﻧﻣﺎء ﻓﺈن اﻟوطء ﻓﻲ اﻟﺣﻴض ﻣﺘﻔق ﻋﻠﻰ أﻧﻪ‬
‫ﻛﺑﻴﺮة ﺑﺧﻼف اﻻﺳﺘﻧﻣﺎء ﻓﺈن ﺑﻌض اﻟﻣذاھب ﻳﻘول ﺑﺟوازه ﻋﻧد ھﻴﺟﺎن اﻟﺷﮫوة وھو ﻋﻧد اﻟﺷﺎﻓﻌﻲ ﺻﻐﻴﺮة‬

Dan andai berjima' pada waktu haid dan melakukan onani dengan tangannya (suami) bertentangan
terhadapnya, maka yang jelas onani-lah yang didahulukan, karena berjima' pada waktu haid
merupakan hal yang disepakati bahwa yang demikian termasuk dosa besar. Berbeda halnya
dengan onani dimana sebagian ulama madzhab memperbolehkannya ketika syahwat sedang
menggebu-gebu, dan onani menurut kalangan Syafi'iyyah adalah termasuk dosa kecil.
‫وﻳؤﺧذ ﻣن ذﻟك أﻧﻪ ﻟو ﺗﻌﺎرض ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺰﻧﺎ واﻻﺳﺘﻧﻣﺎء ﺑﻴده ﻗدم اﻻﺳﺘﻧﻣﺎء ﻟﻣﺎ ذﻛﺮ وﻛﻣﺎ ﻳﺣﺮم اﻟوطء ﻓﻲ اﻟﺣﻴض ﻳﺣﺮم وطء‬
‫ﺣﻠﻴﻠﺘﻪ ﻓﻲ دﺑﺮھﺎ ﻓﻲ اﻟﺣﻴض وﻏﻴﺮه‬

Dan dari keterangan tersebut dapat diambil pengertian bahwa andai berzina dan onani
bertentangan terhadapnya, maka onani-lah yang didahulukan. Dan sebagaimana keharaman
berjima' pada waktu haid ialah menjima' perempuan halalnya pada lubang anusnya pada waktu
haid dan selainnya.
‫وﻟو ﺗﻌﺎرض ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺰﻧﺎ ووطء اﻟﺣﻠﻴﻠﺔ ﻓﻲ دﺑﺮھﺎ ﻗدم اﻟوطء ﻓﻲ اﻟدﺑﺮ وﻟو ﺗﻌﺎرض ﻋﻠﻴﻪ اﻟوطء ﻓﻲ اﻟدﺑﺮ واﻻﺳﺘﻧﻣﺎء ﺑﻴده ﻗدم‬
‫اﻻﺳﺘﻧﻣﺎء‬

Dan andai berzina dan menjima' istri di lubang anusnya bertentangan terhadapnya, maka menjima'
lubang anus yang didahulukan, dan andai berjima' (di lubang anus) dan onani bertentangan maka
onani yang di dahulukan.

- Fathul mu'in hal. 104 :

‫وﻳﺤﺮم ﺑﻪ ﻣﺎ ﻳﺤﺮم ﺑﺎﻟﺠﻨﺎﺑﺔ وﻣﺒﺎﺷﺮة ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺮﺗﻬﺎ ورﻛﺒﺘﻬﺎ وﻗﻴﻞ ﻻﻳﺤﺮم ﻏﻴﺮاﻟﻮطء واﺧﺘﺎرﻩ اﻟﻨﻮوي ﻓﻲ اﻟﺘﺨﻘﻴﻖ ﻟﺨﺒﺮ ﻣﺴﻠﻢ اﺻﻨﻌﻮا ﻛﻞ ﺷﺊ‬
‫اﻻ اﻟﻨﻜﺎح‬

Dan yang haram bagi orang berhaid melakukan segala sesuatu yang diharamkam bagi orang yang
junub, dan haram pula baginya mempertemukan kulit anggota tubuh yang ada diantara pusar dan
lutut, dan ada juga yang mengatakan tidak haram, kecuali jima'. Imam Nawawy telah memilih qoul
yang kedua ini dalam kitab tahqiq, kerena berdasarkan hadits yang diriwayatkan imam muslim
"perbuatlah segala sesuatu kecuali jima". Wallohu a'lam bish-showab. [MUJAAWIB : Ustadz
Ghufron Bkl, Idu Geni, Siti Hidayah].

LINK ASAL :
www.fb.com/notes/1215984451757694
www.fb.com/groups/piss.ktb/1214432645246208/

www.islamuna.info
KELUARGA 101

4912. QOSHIDAH IMAM SYAFI'IY : ZINA ADALAH HUTANG


PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Izin bertanya : Apa benar ada perkataan imam Syafi'i Rahimahullah, "zina itu
adalah hutang" dan seterusnya...? Konon katanya ini dalam kitab Ruhul Bayaan, jika ada yang tahu
mohon share. Terima kasih. [Ehan D'Some]
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam warohmatullohi wabarokaatuh. Qoshidah yang dimaksud adalah :

‫إن اﻟﺰﻧﺎ دﻳﻦ إذا اﺳﺘﻘﺮﺿﺘﻪ *** ﻛﺎن اﻟﻮﻓﺎ ﻣﻦ أﻫﻞ ﺑﻴﺘﻚ ﻓﺎﻋﻠﻢ‬

Artinya : Sesungguhnya zina, jika engkau menghutangkannya (engkau melakukannya), maka akan
dibayar oleh ahlimu (keluargamu), maka ketahuilah !!!
Ada juga dengan redaksi :

‫إن اﻟﺰﻧﺎ دﻳﻦ ﻓﺈن أدﻳﺘﻪ ﻛﺎن *** اﻟﻮﻓﺎ ﻣﻦ أﻫﻞ ﺑﻴﺘﻚ ﻓﺎﻋﻠﻢ‬

Artinya : Sesungguhnya zina, jika engkau melakukannya, maka akan dibayar oleh ahlimu
(keluargamu), maka ketahuilah !!!
Ada yang menisbatkan kepada Imam Syafi'i rohimahullohu. Namun dalam kitab "Ghizdaul albab"
tidak disebutkan nama ulamanya, hanya ditulis "Qoola akhoru" (berkata ulama lain) :

‫ﻃﺮق اﻟﻔﺴﺎد ﻓﺄﻧﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﻜﺮم‬ ‫ﻳﺎ ﻫﺎﺗﻜﺎ ﺣﺮم اﻟﺮﺟﺎل وﺗﺎﺑﻌﺎ‬
‫ﻓﻲ أﻫﻠﻪ ﻳﺰﻧﻰ ﺑﺮﺑﻊ اﻟﺪرﻫﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﻳﺰن ﻓﻲ ﻗﻮم ﺑﺄﻟﻔﻲ درﻫﻢ‬
‫ﻛﺎن اﻟﻮﻓﺎ ﻣﻦ أﻫﻞ ﺑﻴﺘﻚ ﻓﺎﻋﻠﻢ‬ ‫إن اﻟﺰﻧﺎ دﻳﻦ إذا اﺳﺘﻘﺮﺿﺘﻪ‬

http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php
Didalam kitab Kasyful Khofa`, diterangkan bahwa rangkaian qoshidah tersebut bukan dari imam
syafi'i, namun dari al-alamah Al-muqri :

‫ وﻟﻔﻈﻪ‬،79 /2 ‫ ذﻛﺮﻩ ﻓﻲ ﻛﺸﻒ اﻟﺨﻔﺎ‬،‫واﻟﺸﻌﺮ اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻫﻮ ﻟﻠﻌﻼﻣﺔ اﻟﻤﻘﺮي‬:


‫ﻋﻔﻮا ﺗﻌﻒ ﻧﺴﺎؤﻛﻢ ﻓﻲ اﻟﻤﺤﺮﻣﻮﺗﺠﻨﺒﻮا ﻣﺎ ﻻ ﻳﻠﻴﻖ ﺑﻤﺴﻠﻢ‬
‫ﻣﻦ ﻳﺰن ﻓﻲ اﻟﻨﺎس ﺑﺄﻟﻔﻲ درﻫﻤﻔﻲ ﺑﻴﺘﻪ ﻳﺰﻧﻰ ﺑﻐﻴﺮ اﻟﺪرﻫﻢ‬
‫ﻣﻦ ﻳَﺰن ﻳُـ ْﺰن ﺑﻪ وﻟﻮ ﺑﺠﺪارﻫﺈن ﻛﻨﺖ ﻳﺎ ﻫﺬا ﻟﺒﻴﺒﺎ ﻓﺎﻓﻬﻢ‬
‫إن اﻟﺰﻧﺎ دﻳﻦ ﻓﺈن أدﻳﺘﻪ ﻛﺎن*اﻟﻮﻓﺎ ﻣﻦ أﻫﻞ ﺑﻴﺘﻚ ﻓﺎﻋﻠﻢ‬
‫ﻳﺎﻫﺎﺗﻜﺎ ﺳﺘﺮ اﻟﻨﺴﺎء وﻗﺎﻃﻌﺎﺳﺒﻞ اﻟﻤﻮدة ﻋﺸﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﻜﺮم‬
‫ﻟﻮ ﻛﻨﺖ ﺣﺮا ﻣﻦ ﺳﻼﻟﺔ ﻣﺎﺟﺪﻣﺎ ﻛﻨﺖ ﻫﺘﺎﻛﺎ ﻟﺤﺮﻣﺔ ﻣﺴﻠﻢ‬

Wallahu a’lam. [Santrialit].

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1201326526556820/

© 2017 www.piss-ktb.com
102 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

www.fb.com/notes/1254165067939632
4924. HUKUM PENGGUNAAN ALAT BANTU SEX
PERTANYAAN :
Assalaamu'alaikum. Ada pertanyaan : Demi memuaskan istri, bolehkah memakai "alat bantu" ?
[Ilham AL Ghazaly Banten].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalaam. Banyak yang bertanya tentang penggunaan ALAT BANTU SEKSUAL DALAM
KACAMATA FIQH ISLAM. Memang akhir – akhir ini banyak sekali dijumpai di toko-toko alat
kelamin buatan sebagai pelampiasan nafsu seksual seperti : Penis elektrik, boneka elektrik dan
alat bantu lainnya.
1. Bagaimana hukum menggunakan alat-alat tersebut? Hukum menggunakan alat-alat tersebut
HARAM
2. Apakah termasuk zina kalau alat digunakan ? Jika alat-alat tersebut digunakan tidak termasuk
zina, (pelakunya tidak wajib Di-HAD tapi wajib di-TA’ZIR yang ditentukan Hakim ). Karena yang
disebut Zina ialah memasukkan hasyafah yang asli dan masih melekat, atau kira-kiranya bagi yang
tidak mempunyai hasyafah, ke dalam farji orang yang masih hidup yang diharamkan dan tidak ada
syubhat.
Dasar Pengambilan :
- Kitab Syarah Sullam Taufiq Halaman 76-77 :

۷۷ -۷۶ ‫واﻻﺳﺘﻤﻨﺎع ﺑﻴﺪ ﻏﻴﺮاﻟﺤﻠﻴﻠﺔ ) ﺷﺮح ﺳﻠﻢ اﻟﺘﻮﻓﻴﻖ ص‬.……‫) وﻣﻦ ﻣﻌﺎﺻﻰ اﻟﻔﺮج اﻟﺰﻧﺎواﻟﻠﻮاط اﻟﻰ ان ﻗﺎل‬

- Kitab I’anatu Tholbin Juz 4 hal. 142 :

(‫ﻗﻮﻟﻪ زﻧﻰ ﺑﺎﻳﻼج ﺣﺸﻔﺔ ( اي ادﺧﺎل ﺣﺸﻔﺔ وﻻﺑﺪ ان ﺗﻜﻮن ﻓﻴﻬﺎ اﺻﻠﻴﺔ وﻣﺘﺼﻠﺔ ﻓﺨﺮج اﻳﻼج ﻏﻴﺮاﻟﺤﺸﻔﺔ ﻛﺎﺻﺒﻌﻪ اواﻟﺤﺸﻔﺔ اﻟﺰاﺋﺪة‬
‫وﻟﻮ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻛﻤﺎ ﻟﻮ اﺷﺘﺒﻪ اﻻﺻﻠﻲ ﺑﺎﻟﺰاﺋﺪ او اﻟﻤﻨﻔﺼﻠﺔ ﻓﻼ ﺣﺪ ﻓﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺎ دﻛﺮ ﻻﻧﻪ ﻻ ﻳﺴﻤﻰ زﻧﺎ ) اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ص‬
۴۲ ۱)

Wallahu a’lam. [Mujaawib : Ustadz Imam Tontowi]


Sumber :
www.jejakislam.com/2014/12/alat-bantu-seksual-dalam-kacamata-fiqh-islam.html
www.fb.com/notes/1266028176753321
5058. KIASAN KALIMAT “MADU” UNTUK JIMA’
PERTANYAAN :
Assalamu ‘alaikum. Apa yang di maksud “rasakan dulu madunya” dalam fiqih bab nikah ?
[Muhamad Andy].
JAWABAN :
Wa’alaikum salam. Nabi bersabda : kau jangan kembali lagi ke Rifa'ah (dalam satu riwayat)
Sehingga engkau menyicipi madu kecilnya Abdurrahman, dan dia (Abdurrahman) juga menyicipi
madu kecilmu.
Ucapan mushannif, kata-kata madu itu sebagai kinayah terhadap MANISNYA JIMAK. Wallahu

www.islamuna.info
KELUARGA 103

a’lam. [Mujaawib : Ustadz Abdul Qodir Shodiqi]


- Maraqoh al Mafatih :

(‫ ﺑﻀﻢ اﻟﻘﺎﻑ ﻭﻓﺘﺢ اﻟﺮاء ﺑﻌﺪﻩ ﻇﺎء ﻣﻌﺠﻤﺔ‬: (‫ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﺮاء )اﻟﻘﺮﻇﻲ‬: (‫ ﺟﺎءﺕ اﻣﺮﺃﺓ ﺭﻓﺎﻋﺔ‬:‫ ﻗﺎﻟﺖ‬- ‫ ﺭﺿﻲ اﻟﻠﻪ ﻋﻨﻬﺎ‬- ‫ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ‬
‫ ﺗﺤﺘﻪ )ﻓﻄﻠﻘﻨﻲ‬:‫ ﺃﻱ‬: ( «‫ ﺇﻧﻲ ﻛﻨﺖ ﻋﻨﺪ ﺭﻓﺎﻋﺔ‬:‫ ﻓﻘﺎﻟﺖ‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‬- ‫ﻧﺴﺒﺔ ﺇﻟﻰ ﻗﺮﻳﻈﺔ ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻣﻦ اﻟﻴﻬﻮﺩ ) »ﺇﻟﻰ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ‬
‫ ﻭﻗﻴﻞ ﻃﻠﻘﻨﻲ ﺛﻼﺛﺎ ﻭﻫﻮ ﻳﺤﺘﻤﻞ اﻟﺠﻤﻊ ﻭاﻟﺘﻔﺮﻳﻖ )ﺗﺰﻭﺟﺖ ﺑﻌﺪﻩ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﻦ‬،‫ ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻠﻢ ﻳﺒﻖ ﻣﻦ اﻟﺜﻼﺙ ﺷﻴﺌﺎ‬:‫ ﺃﻱ‬: (‫ﻓﺒﺖ ﻃﻼﻗﻲ‬
‫ ﺃﻱ‬: (‫ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﺰاﻱ ﻻ ﻏﻴﺮ ﻭﻟﻢ ﻳﺬﻛﺮﻩ اﻟﻤﺆﻟﻒ ﻓﻲ ﺃﺳﻤﺎﺋﻪ )ﻭﻣﺎ ﻣﻌﻪ‬:- ‫ ﺭﺣﻤﻪ اﻟﻠﻪ‬- ‫ اﻟﺮﻭاﻳﺔ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﺒﺎء ﻭﻗﺎﻝ اﺑﻦ اﻟﻬﻤﺎﻡ‬: (‫اﻟﺰﺑﻴﺮ‬:
‫ ﺑﻀﻢ اﻟﻬﺎء ﻭﺳﻜﻮﻥ اﻟﺪاﻝ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﻮﺣﺪﺓ ﺃﻱ ﻃﺮﻓﻪ ﻭﻫﻮ ﻃﺮﻑ اﻟﺜﻮﺏ‬: (‫ﻟﻴﺲ ﻣﻊ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﻣﻦ ﺁﻟﺔ اﻟﺬﻛﻮﺭﺓ )ﺇﻻ ﻣﺜﻞ ﻫﺪﺑﺔ اﻟﺜﻮﺏ‬
‫ ﺃﺭاﺩﺕ ﻣﺘﺎﻋﻪ‬:‫ ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ‬،‫اﻟﻐﻴﺮ اﻟﻤﻨﺴﻮﺝ ﻛﻨﺎﻳﺔ ﻋﻦ ﻋﻨﺘﻪ ﻭﺿﻌﻒ ﺁﻟﺘﻪ ﺷﺒﻬﺖ ﺑﻪ ﺫﻛﺮﻩ ﻓﻲ اﻹﺭﺧﺎء ﻭاﻻﻧﻜﺴﺎﺭ ﻭﻋﺪﻡ اﻟﻘﻴﺎﻡ ﻭاﻻﻧﺘﺸﺎﺭ‬
‫ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ‬- ‫ ﻭﻓﻲ ﺭﻭاﻳﺔ " »ﻭﺇﻥ ﻣﺎ ﻣﻌﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﺪﺑﺔ اﻟﺜﻮﺏ ﻓﺘﺒﺴﻢ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ‬،‫ﻭﺃﻧﻪ ﺭﺧﻮ ﻣﺜﻞ ﻃﺮﻑ اﻟﺜﻮﺏ ﻻ ﻳﻐﻨﻲ ﻋﻨﻬﺎ ﺷﻴﺌﺎ‬
‫ ﻧﻌﻢ‬:‫ ﻭﻓﻲ ﻧﺴﺨﺔ " »ﻗﺎﻟﺖ‬: ( «‫ ) »ﺃﺗﺮﻳﺪﻳﻦ ﺃﻥ ﺗﺮﺟﻌﻲ ﺇﻟﻰ ﺭﻓﺎﻋﺔ ﻻ‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‬- ‫ اﻟﻨﺒﻲ‬:‫ ﺃﻱ‬: (‫ " )ﻓﻘﺎﻝ‬- «‫ﻭﺳﻠﻢ‬،
‫ﻝﺎﻗ‬: ‫" ﻪﻴﻟﺇ ﻲﻌﺟﺮﺗ ﻻ‬
Fokus kalimat :
(‫ ﻛﻨﺎﻳﺔ ﻋﻦ ﺣﻼﻭﺓ اﻟﺠﻤﻊ ﻭاﻟﻌﺴﻴﻞ ﺗﺼﻐﻴﺮ‬: (‫ ﺑﻀﻢ ﻭﻓﺘﺢ ﺃﻱ ﻟﺬﺓ ﺟﻤﺎﻉ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ )ﻭﻳﺬﻭﻕ ﻋﺴﻴﻠﺘﻚ‬: « (‫ﺣﺘﻰ ﺗﺬﻭﻗﻲ ﻋﺴﻴﻠﺘﻪ‬
‫اﻟﻌﺴﻞ ﻭاﻟﺘﺎء ﻓﻴﻬﺎ ﻋﻠﻰ ﻧﻴﺔ اﻟﻠﺬﺓ ﺃﻭ اﻟﻨﻴﺔ ﺃﻱ ﺣﺘﻰ ﺗﺠﺪﻱ ﻣﻨﻪ ﻟﺬﺓ ﻭﻳﺠﺪ ﻣﻨﻚ ﻟﺬﺓ ﺑﺘﻐﻴﺐ اﻟﺤﺸﻔﺔ‬،
‫ﻭﻻ ﻳﺸﺘﺮﻁ ﺇﻧﺰاﻝ اﻟﻤﻨﻲ ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻠﺤﺴﻦ اﻟﺒﺼﺮﻱ ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳﺤﻞ ﻋﻨﺪﻩ ﺣﺘﻰ ﻳﻨﺰﻝ اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺣﻤﻼ ﻟﻠﻌﺴﻴﻠﺔ ﻋﻠﻴﻪ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1328869527135852/
5249. JIKA BERSENGGAMA DIJADIKAN IBADAH WIRID
PERTANYAAN :
Diskripsi : Ahmada adalah seorang santri yang beristrikan Nazyla. Mereka berdua menikah
disamping dijodohkan oleh kedua orang tua mereka, juga karena keduanya saling mencintai. Untuk
tetap menjaga cinta suci itu dan membahagiakan istrinya, apapun dilakukan oleh Ahmada sesuai
dgn ilmu yg telah ia pelajari di pesantren. Tak terkecuali pada masalah jima'. Ahmada punya
komitmen untuk me-wirid-kan jima' yang bernilai ibadah di setiap empat malam sekali. Nazyla pun
meng-amini tekad sang suami. Dan akhirnya mereka berdua melaksanakan wirid jima' itu.
Pertanyaan :
Sesuai deskripsi di atas, andai suatu saat Ahmada tidak bisa melaksanakan wirid jima' nya karena
ada udzur, apakah ia disunnahkan mengqodlo'nya di waktu / malam yang lain ? [Umronuddin].
JAWAB :
A. Jima' jika tidak menjadi wirid tidak sunnah diqodho.
B. Jima' yang bernilai ibadah dan sudah menjadi wirid, sunnah diqodho'.
Refrensi :
- Sarah an-nawawi ‘ala muslim 7/92
- I’anatu-tholibin
- Al mausu’ah fiqhyah al kuwaitiyah 44/71
- Al futuhaturrobaniyah ‘ala al adzkar nawawi 1/149
- Al mausu’ah al-fiqhyah al-kuwaitiyah 43/101
- Al mausu’ah fiqhyah al kuwaitiyah 43/104

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪104‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪Ibaroh :‬‬
‫‪- Sarah an-nawawi ‘ala muslim 7/92‬‬
‫‪JIMA' BERNILAI IBADAH‬‬
‫ﺷﺮح اﻟﻨﻮوى ﻋﻠﻰ ﻣﺴﻠﻢ ‪ ،‬ج ‪ ، ٧‬ص ‪�� ٩٢‬‬
‫ﻓﺎﻟﺠﻤﺎﻉ ﻳﻜﻮﻥ ﻋﺒﺎﺩﺓ ﺇﺫا ﻧﻮﻯ ﺑﻪ ﻗﻀﺎء ﺣﻖ اﻟﺰﻭﺟﺔ ﻭﻣﻌﺎﺷﺮﺗﻬﺎ ﺑﺎﻟﻤﻌﺮﻭﻑ اﻟﺬﻱ ﺃﻣﺮ اﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺃﻭ ﻃﻠﺐ ﻭﻟﺪ ﺻﺎﻟﺢ ﺃﻭ ﺇﻋﻔﺎﻑ‬
‫ﻧﻔﺴﻪ ﺃﻭ ﺇﻋﻔﺎﻑ ﺯﻭﺟﺘﻪ ﻭﻣﻨﻌﻬﻤﺎ ﺟﻤﻴﻌﺎ ﻣﻦ اﻟﻨﻈﺮ ﺇﻟﻰ ﺣﺮاﻡ ﺃﻭ اﻟﻔﻜﺮ ﻓﻴﻪ ﺃﻭ اﻟﻬﻢ ﺑﻪ ﺃﻭ ﻏﻴﺮ ﺫﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﻤﻘﺎﺻﺪ اﻟﺼﺎﻟﺤﺔ‬

‫‪, itu artinya boleh‬أو ‪Jima' bernilai sebagai ibadah, apabila diniati : (harap perhatikan, athofnya pakai‬‬
‫)‪memilih / mengambil salah satu saja‬‬
‫‪1. Memenuhi hak istri dan menggaulinya dgn baik sesuai yang diperintahkan oleh Allâh Ta'âlâ,‬‬
‫‪atau‬‬
‫‪2. Mendapatkan anak sholih, atau‬‬
‫‪3. Menjaga diri (dari zina), atau menjaga istri (dari zina) dan agar keduanya tercegah dari‬‬
‫‪pandangan, fikiran, dan maksud yang diharamkan (ghodhdhul bashor), atau‬‬
‫‪4. Tujuan baik lainnya.‬‬
‫‪- I’anatu-tholibin :‬‬
‫'‪WIRID YANG FÂIT, SUNAH DIQODLO‬‬
‫] إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ [ ��‬
‫‪.‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬وﻛﺬا ﻏﻴﺮ اﻟﺼﻼة( أي وﻛﺬﻟﻚ ﻳﻨﺪب ﻗﻀﺎء اﻟﻮرد اﻟﻔﺎﺋﺖ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ اﻟﺼﻼة ﻟﻤﺎ ﻗﺪﻣﻨﺎ(‬
‫‪Demikian juga, sunnah mengqodlo' wirid selain shalat yang fa-it.‬‬
‫‪- Al mausu’ah fiqhyah al kuwaitiyah 44/71 :‬‬
‫‪JIMA' YANG MUWÂDHOBAH/BIASA DILAKUKAN DALAM SATU WAKTU TERTENTU‬‬
‫‪TERMASUK WIRID‬‬
‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ‪ ،‬ج ‪ ، ٤٤‬ص ‪�� ٧١‬‬
‫ِ‬ ‫ٍِ‬ ‫ٍ‬
‫آراءُ اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬﺎء ﻓِﻲ اﻷْ َ◌ ْﺣ َﻜ ِﺎم اﻟ ُْﻤﺘَـ َﻌﻠﱢ َﻘ ِﺔ ﺑِ َﻬﺎ ﻓِﻲ ُﻣ ْ‬
‫ﺼﻄَﻠَ ِﺢ ) ِوْرد‬ ‫ِِ‬
‫)اﻟْ ِﻮْر ُد ُﻫ َﻮ َﻣﺎ ﻳُـ َﺮﺗـﱢﺒُﻪُ اﻹْ ِ◌ﻧْ َ‬
‫ﺴﺎ ُن َﻋﻠَﻰ ﻧَـ ْﻔﺴﻪ ُﻛﻞ ﻳَـ ْﻮم أ َْو ﻟَﻴْـﻠَﺔ ﻣ ْﻦ َﻋ َﻤ ٍﻞ‪َ ،‬وﻳُـ ْﻨﻈَُﺮ َ‬
‫‪.‬‬
‫‪- Al futuhaturrobaniyah ‘ala al adzkar nawawi 1/149 :‬‬
‫اﻟﻔﺘﻮﺣﺎت اﻟﺮﺑﺎﻧﻴﺔ ﻋﻠﻰ اﻷذﻛﺎر اﻟﻨﻮوﻳﺔ‪ ،‬ج ‪ ، ١‬ص ‪�� ١٤٩‬‬
‫ﻓﺼﻞ‪ :‬ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻟﻤﻦ ﻛﺎن ﻟﻪ وﻇﻴﻔﺔ ﻣﻦ اﻟﺬﻛﺮ ﻓﻲ وﻗﺖ ﻣﻦ ﻟﻴﻞ أو ﻧﻬﺎر‪ ،‬أو ﻋﻘﻴﺐ ﺻﻼة أو ﺣﺎﻟﺔ ﻣﻦ اﻷﺣﻮال ﻓﻔﺎﺗﺘﻪ‪ ،‬أن ﻳﺘﺪارﻛﻬﺎ وﻳﺄﺗﻲ‬
‫ﺑﻬﺎ إذا ﺗﻤﻜﻦ ﻣﻨﻬﺎ وﻻ ﻳﻬﻤﻠﻬﺎ‪ ،‬ﻓﺈﻧﻪ إذا اﻋﺘﺎد اﻟﻤﻼزﻣﺔ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻟﻢ ﻳﻌﺮﺿﻬﺎ ﻟﻠﺘﻔﻮﻳﺖ‪ ،‬وإذا ﺗﺴﺎﻫﻞ ﻓﻲ ﻗﻀﺎﺋﻬﺎ ﺳﻬﻞ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﻀﻴﻴﻌﻬﺎ ﻓﻲ‬
‫‪.‬وﻗﺘﻬﺎ‬
‫وﻗﺪ ﺛﺒﺖ ﻓﻲ "ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺴﻠﻢ" ﻋﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻗﺎل‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪" -‬ﻣﻦ ﻧﺎم ﻋﻦ ﺣﺰﺑﻪ‬
‫‪".‬أو ﻋﻦ ﺷﻲء ﻣﻨﻪ ﻓﻘﺮأﻩ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺻﻼة اﻟﻔﺠﺮ وﺻﻼة اﻟﻈﻬﺮ ﻛﺘﺐ ﻟﻪ ﻛﺄﻧﻤﺎ ﻗﺮأﻩ ﻣﻦ اﻟﻠﻴﻞ‬
‫_____‬
‫ﻗﻮﻟﻪ‪) :‬ﺣﺰﺑﻪ إﻟﺦ( ﻓﻲ ﻛﺸﻒ اﻟﻤﺸﻜﻞ ﻻﺑﻦ اﻟﺠﻮزي اﻟﺤﺰب ﺑﻜﺴﺮ اﻟﺤﺎء اﻟﻤﻬﻤﻠﺔ واﻟﺰاي اﻟﺴﺎﻛﻨﺔ ﻗﺎل اﺑﻦ‬
‫ﻗﺘﻴﺒﺔ اﻟﺤﺰب ﻣﻦ اﻟﻘﺮآن اﻟﻮرد وﻫﻮ ﺷﻲء ﻳﻔﺮﺿﻪ اﻹﻧﺴﺎن ﻋﻠﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻳﻘﺮؤﻩ ﻛﻞ ﻳﻮم وﻗﺎل اﺑﻦ ﺟﺮﻳﺮ اﻟﻄﺒﺮي ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺤﺰﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺔ اﻟﺴﻮر‬
‫اﻟﺘﻲ ﻛﺎن ﻳﻘﺮؤﻫﺎ ﻓﻲ ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ اﻫـ‪ ،‬واﻟﻤﺮاد ﻫﻨﺎ ﻣﺎ ﻳﺮﺗﺒﻪ اﻹﻧﺴﺎن ﻋﻠﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻣﻦ ذﻛﺮ أو ﻗﺮاءة أو ﺻﻼة‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻘﺎﺿﻲ ﻋﻴﺎض وأﺻﻞ‬
‫اﻟﺤﺰب اﻟﻨﻮﺑﺔ ﻣﻦ ورد اﻟﻤﺎء ﺛﻢ ﻧﻘﻞ إﻟﻰ ﻣﺎ ﻳﺠﻌﻠﻪ اﻹﻧﺴﺎن ﻋﻠﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻣﻦ ﺻﻼة وﻗﺮاءة وﻏﻴﺮﻫﻤﺎ وﻗﺎل اﻟﺒﻴﻀﺎوي ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﻤﺼﺎﺑﻴﺢ‬
‫وأﺻﻞ اﻟﺤﺰب اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﺛﻢ ﻫﻮ ﻫﻜﺬا ﻓﻲ رواﻳﺔ اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻗﺎل اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ ﻫﻮ ﻋﻨﺪ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﺔ ﺑﺠﻴﻢ ﻣﻀﻤﻮﻣﺔ وﻫﻤﺰة ﻣﻜﺎن اﻟﻤﻮﺣﺪة وﻋﻨﺪ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪105‬‬

‫اﻟﻨﺴﺎﺋﻲ ﺟﺰﺋﻪ أو ﺣﺰﺑﻪ ﺑﺎﻟﺸﻚ ﻣﻦ ﺑﻌﺾ رواﺗﻪ ﻗﺎل اﻟﻌﺮاﻗﻲ وﻫﻞ اﻟﻤﺮاد ﺑﻪ ﺻﻼة اﻟﻠﻴﻞ أو ﻗﺮاءة اﻟﻘﺮآن ﻓﻲ ﺻﻼة أو ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻛﻞ ﻣﺤﺘﻤﻞ‬
‫اﻫـ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﺒﻴﻀﺎوي ﻗﻮﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﺒﺮ "ﻓﻘﺮأﻩ إﻟﺦ" ﻳﺤﺘﻤﻞ أن ﻳﻜﻮن أي اﻻﻗﺘﺼﺎر ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻟﻜﻮن اﻟﻘﺮاءة أﻓﻀﻞ اﻟﺬﻛﺮ ﻓﻤﺜﻠﻬﺎ ﺳﺎﺋﺮ اﻹذﻛﺎر وأن‬
‫ﻳﻜﻮن ﻻﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﺎﻟﺜﻮاب اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻲ‪ .‬ﻗﻮﻟﻪ‪) :‬ﻛﺘﺐ ﻟﻪ ﻛﺄﻧﻤﺎ ﻗﺮأﻩ ﻣﻦ اﻟﻠﻴﻞ( وأن ﻳﻜﻮن ﻋﻠﻰ ﺳﺒﻴﻞ اﻟﻤﺜﺎل‬
‫‪Fokus :‬‬
‫ﻓﻤﺜﻠﻪ ﻛﻞ ورد ﻣﻦ ﻗﻮل أو ﻓﻌﻞ‬
‫وﻋﻠﻴﻪ ﺟﺮى اﻟﻌﺎﻗﻮﻟﻲ ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﻤﺼﺎﺑﻴﺢ ﻓﻘﺎل أي ﻣﻦ ﻓﺎﺗﻪ وردﻩ ﻣﻦ اﻟﻠﻴﻞ ﻓﺘﺪارﻛﻪ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﻮﻗﺖ اﻟﺬي ﻣﻦ ﺷﺄن اﻟﻨﺎس ﻓﻴﻪ اﻟﻐﻔﻠﺔ ﻋﻦ‬
‫اﻟﻌﺒﺎدة أﺛﺒﺖ أﺟﺮﻩ إﺛﺒﺎﺗﺎ ﻣﺜﻞ إﺛﺒﺎﺗﻪ ﻋﻨﺪ ﻗﺮاءﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﻦ اﻟﻠﻴﻞ اﻫـ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﻤﺼﻨﻒ ﻓﻲ اﻟﺨﺒﺮ دﻻﻟﺔ ﻋﻠﻰ اﺳﺘﺤﺒﺎب اﻟﻤﺤﺎﻓﻈﺔ ﻋﻠﻰ اﻹوراد إذا‬
‫‪.‬ﻓﺎﺗﺖ‬

‫‪- Al mausu’ah al-fiqhyah al-kuwaitiyah 43/101 :‬‬


‫‪Ketika tidur saja bisa menjadi wirid dan tergolong ibadah dengan adab dan niat baiknya, begitu‬‬
‫‪juga menjima' istri bisa jadi wirid dan bernilai ibadah.‬‬
‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ‪ ،‬ج ‪ ، ٤٣‬ص ‪�� ١٠١‬‬
‫د ـ اﻟﻮرد اﻟﺮاﺑﻊ‪ :‬اﻟﻨﻮم‪ ،‬وﻻ ﺑﺄس أن ﻳﻌﺪ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻷوراد؛ ﻓﺈﻧﻪ إذا روﻋﻴﺖ آداﺑﻪ وﺣﺴﻦ اﻟﻤﻘﺼﻮد ﺑﻪ اﺣﺘﺴﺐ ﻋﺒﺎدة )‪ " ، (٣‬ﻗﺎل ﻣﻌﺎذ ـ‬
‫‪) .‬رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ـ‪ :‬إﻧﻲ ﻷﺣﺘﺴﺐ ﻓﻲ ﻧﻮﻣﺘﻲ ﻛﻤﺎ أﺣﺘﺴﺐ ﻓﻲ ﻗﻮﻣﺘﻲ " )‪٤‬‬

‫‪- Al mausu’ah fiqhyah al kuwaitiyah 43/104 :‬‬


‫'‪WAKTU MENGQODLO‬‬
‫‪Waktu mengqodho' wirid jima' yang fa-it bisa kapanpun selagi ada kesempatan dan waktu luang.‬‬
‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ‪ ،‬ج ‪ ، ٤٣‬ص ‪�� ١٠٤‬‬
‫‪:‬ﻗﻀﺎء اﻟﻔﻮاﺋﺖ ﻣﻦ اﻷوراد‬
‫ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻟﻤﻦ ﻛﺎن ﻟﻪ ورد ﻓﻲ وﻗﺖ ﻣﻦ ﻟﻴﻞ أو ﻧﻬﺎر‪ ،‬أو ﻋﻘﺐ ﺻﻼة‪ ،‬أو ﺣﺎﻟﺔ ﻣﻦ اﻷﺣﻮال اﻟﻤﺘﻌﻠﻘﺔ ﺑﺎﻷوﻗﺎت‪ ،‬ﻓﻔﺎﺗﻪ أن ﻳﺴﺘﺪرك ‪٢١ -‬‬
‫اﻟﻮرد اﻟﻔﺎﺋﺖ‪ ،‬ﻓﻴﺄﺗﻲ ﺑﻪ إذا ﺗﻤﻜﻦ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻓﺈﻧﻪ إذا ﺗﺴﺎﻫﻞ ﻓﻲ ﻗﻀﺎﺋﻪ ﻫﺎن ﻋﻠﻴﻪ ﺗﻀﻴﻴﻌﻪ ﻓﻲ وﻗﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ أن ﻳﺘﺪارﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﻳﺼﺪق ﻋﻠﻴﻪ أﻧﻪ‬
‫‪،‬ﻣﺪﻳﻢ ﻟﻠﺬﻛﺮ ﻣﻮاﻇﺐ ﻋﻠﻴﻪ‬

‫‪Wallohu a’lam [ Mujaawib: Ust.Umronuddin, Gus Ahmada Subhana, Yai Muh Jayus, Ust.Abdul‬‬
‫] ‪Qodir Shodiqi, Ust.Sae Shippuden‬‬
‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1693428500679951/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/1716810945008373/‬‬
‫‪5261. HUKUM BERSENGGAMA DI ALAM TERBUKA‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamualaikum. Mau tanya ustadz. Apa hukum jima' dengan istri di tempat terbuka (tidak ada‬‬
‫‪yang lihat lhoo). Terimakasih. [Udhon].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumussalam. Hukum jima' dengan istri di tempat terbuka adalah boleh, selama betul-betul‬‬
‫‪aman tidak ada orang lain yang melihatnya.‬‬
‫‪- Faidulqodir :‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪106‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫إذا أﺗﻰ أﺣﺪﻛﻢ أﻫﻠﻪ( أي أراد ﺟﻤﺎع ﺣﻠﻴﻠﺘﻪ )ﻓﻠﻴﺴﺘﺘﺮ( أي ﻓﻠﻴﺘﻐﻂ ﻫﻮ وإﻳﺎﻫﺎ ﺑﺜﻮب ﻳﺴﺘﺮﻫﻤﺎ ﻧﺪﺑﺎ وﺧﺎﻃﺒﻪ ﺑﺎﻟﺴﺘﺮ دوﻧﻬﺎ ﻷﻧﻪ( ‪٣٤٠ -‬‬
‫ﻳﻌﻠﻮﻫﺎ وإذا اﺳﺘﺘﺮ اﻷﻋﻠﻰ اﺳﺘﺘﺮ اﻷﺳﻔﻞ )وﻻ ﻳﺘﺠﺮدان( ﺧﺒﺮ ﺑﻤﻌﻨﻰ اﻟﻨﻬﻲ أي ﻳﻨﺰﻋﺎن اﻟﺜﻴﺎب ﻋﻦ ﻋﻮرﺗﻴﻬﻤﺎ ﻓﻴﺼﻴﺮان ﻣﺘﺠﺮدﻳﻦ ﻋﻤﺎ‬
‫ﻳﺴﺘﺮﻫﻤﺎ )ﺗﺠﺮد اﻟﻌﻴﺮﻳﻦ( ﺗﺸﺒﻴﻪ ﺣﺬﻓﺖ أداﺗﻪ وﻫﻮ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻌﻴﻦ ﺗﺜﻨﻴﺔ ﻋﻴﺮ وﻫﻮ اﻟﺤﻤﺎر اﻷﻫﻠﻲ وﻏﻠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻮﺣﺸﻲ وذﻟﻚ ﺣﻴﺎء ﻣﻦ اﷲ‬
‫ﺗﻌﺎﻟﻰ وأدﺑﺎ ﻣﻊ اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ وﺣﺬرا ﻣﻦ ﺣﻀﻮر اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻓﺈن ﻓﻌﻞ أﺣﺪﻫﻤﺎ ذﻟﻚ ﻛﺮﻩ ﺗﻨﺰﻳﻬﺎ ﻻ ﺗﺤﺮﻳﻤﺎ إﻻ إن ﻛﺎن ﺛﻢ ﻣﻦ ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ‬
‫ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻴﺤﺮم وﺟﺰم اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﺑﺤﻞ ﻧﻈﺮ اﻟﺰوج إﻟﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﻮرة زوﺟﺘﻪ ﺣﺘﻰ اﻟﻔﺮج ﺑﻞ ﺣﺘﻰ ﻣﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ اﻟﺘﻤﺘﻊ ﺑﻪ ﻛﺤﻠﻘﺔ دﺑﺮﻫﺎ وﺧﺺ‬
‫ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﺑﺎﻟﺤﻤﺎر زﻳﺎدة ﻓﻲ اﻟﺘﻨﻔﻴﺮ واﻟﺘﻘﺮﻳﻊ واﺳﺘﻬﺠﺎﻧﺎ ﻟﺬﻟﻚ اﻷﻣﺮ اﻟﺸﻨﻴﻊ وﻷﻧﻪ أﺑﻠﺪ اﻟﺤﻴﻮان وأﻋﺪﻣﻪ ﻓﻬﻤﺎ وأﻗﺒﺤﻪ ﻓﻌﻼ وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ‬
‫اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ واﻟﺒﺰار ﺗﻌﻠﻴﻞ اﻷﻣﺮ ﺑﺎﻟﺴﺘﺮ ﺑﺄﻧﻪ إذا ﻟﻢ ﻳﺴﺘﺘﺮ اﺳﺘﺤﻴﺖ اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﻓﺨﺮﺟﺖ ﻓﺈذا ﻛﺎن ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ وﻟﺪ ﻛﺎن ﻟﻠﺸﻴﻄﺎن ﻓﻴﻪ ﻧﺼﻴﺐ ﻫﺬا‬
‫ﻟﻔﻈﻪ ﻗﺎل اﻟﻬﻴﺘﻤﻲ‪ :‬وﻓﻲ إﺳﻨﺎد اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ﻣﺠﻬﻮل وﺑﻘﻴﺔ رﺟﺎﻟﻪ ﺛﻘﺎت وﻛﻤﺎ ﻳﻨﺪب اﻟﺴﺘﺮ ﻳﻨﺪب ﺗﻐﻄﻴﺔ رأﺳﻪ وﺧﻔﺾ ﺻﻮﺗﻪ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ﺧﺒﺮ ﻳﺄﺗﻲ‬
‫أن اﻟﻤﺼﻄﻔﻰ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻛﺎن ﻳﻔﻌﻠﻪ‬

‫‪Fokus : haram jika ada yang lihat‬‬


‫إن ﻛﺎن ﺛﻢ ﻣﻦ ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻴﺤﺮم‬
‫‪- Syarh Nawawi 'ala Shohih Muslim :‬‬

‫اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ ‪ :‬ﻳﺠﻮز اﻟﺠﻤﺎع ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﺮاء واﻟﺒﻨﻴﺎن ‪ ،‬ﻫﺬا ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ وﻣﺬﻫﺐ أﺑﻲ ﺣﻨﻴﻔﺔ وأﺣﻤﺪ وداود اﻟﻈﺎﻫﺮي ‪ ،‬واﺧﺘﻠﻒ‬
‫ﻓﻴﻪ أﺻﺤﺎب ﻣﺎﻟﻚ ﻓﺠﻮزﻩ اﺑﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ ‪ ،‬وﻛﺮﻫﻪ اﺑﻦ ﺣﺒﻴﺐ ‪ ،‬واﻟﺼﻮاب اﻟﺠﻮاز ‪ ،‬ﻓﺈن اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ إﻧﻤﺎ ﻳﺜﺒﺖ ﺑﺎﻟﺸﺮع ‪ ،‬وﻟﻢ ﻳﺮد ﻓﻴﻪ ﻧﻬﻲ ‪ .‬واﷲ‬
‫‪ .‬أﻋﻠﻢ‬

‫‪- kitab Almajmu' :‬‬


‫اﻟﻤﺠﻤﻮع ‪ ،‬ج ‪ ، ٢‬ص ‪٨٠‬‬
‫ﺎل أَﺑُﻮ( *‬ ‫ﺼ ْﺤ َﺮ ِاء ﻗَ َ‬
‫ﺎل َوﺑِ ِﻪ ﻗَ َ‬ ‫ْﺠ َﻤﺎعُ ُﻣ ْﺴﺘَـ ْﻘﺒِ َﻞ اﻟ ِْﻘﺒْـﻠَ ِﺔ َوُﻣ ْﺴﺘَ ْﺪﺑَِﺮَﻫﺎ ﻓِﻲ اﻟْﺒِﻨَ ِﺎء َواﻟ ﱠ‬
‫ﻮز ِﻋﻨْ َﺪﻧَﺎ اﻟ ِ‬
‫ﺠ ُ‬ ‫ِ ِ ِ ِ ِ‬
‫َﺻ َﺤﺎﺑﻨَﺎ ﻓﻲ ﻛﺘَﺎﺑِﻪ اﻟْﻜ َﻔﺎﻳَﺔ ﻳَ ُ‬ ‫ي ﻣ ْﻦ أ ْ‬
‫ﺎل اﻟْﻌﺒ َﺪ ِر ﱡ ِ‬
‫ﻓَـ ْﺮعٌ( ﻗَ َ َ ْ‬
‫ﻴﺐ َوﻧَـ َﻘ َﻞ ﻏَﻴْـ ُﺮ اﻟﻌﺒﺪرى ﻣﻦ اﺻﺤﺎﺑﻨﺎ اﻳﻀﺎ اﻧﻪ ﻻﻛﺮاﻫﺔ‬ ‫ﺎﺳ ِﻢ َوَﻛ ِﺮَﻫﻪُ اﺑْ ُﻦ َﺣﺒِ ٍ‬ ‫ﻚ ﻓَﺠ ﱠﻮَزﻩُ اﺑﻦ اﻟْ َﻘ ِ‬ ‫ﺎب ﻣﺎﻟِ ٍ‬ ‫ﻒ ﻓِ ِﻴﻪ أ ْ‬ ‫ِ‬
‫َ ُْ‬ ‫َﺻ َﺤ ُ َ‬ ‫َﺣ َﻤ ُﺪ َو َد ُاود َوا ْﺧﺘَـﻠَ َ‬
‫َﺣﻨﻴ َﻔﺔَ َوأ ْ‬
‫ع َوَر َد ﻓِﻲ اﻟْﺒَـ ْﻮ ِل َواﻟْﻐَﺎﺋِ ِﻂ َواَﻟﻠﱠﻪُ أَ ْﻋﻠَ ُﻢ‬ ‫ﻓِ ِﻴﻪ ِﻋ ْﻨ َﺪﻧَﺎ ِﻷَ ﱠن اﻟ ﱠ‬
‫ﺸ ْﺮ َ‬

‫‪Berkata imam al 'Abdariy, dari kalangan Ashaabis Syafi'iy di dalam kitab beliau Al Kifayah : " Boleh‬‬
‫‪menurut madzhab kami madzhab Syafi'iy menJIMAK ( istri ) dengan menghadap kiblat dan atau‬‬
‫‪membelakangi kiblat, di dalam bangunan ( rumah ) dan atau di tempat terbuka ( di pantai atau di‬‬
‫‪tengah hutan misalnya...) ". Hukum boleh ini juga dikatakan oleh imam Abu Hanifah ( imam‬‬
‫‪Hanafiy ), Ahmad dan Dawud. Di kalangan Ashaabu Malik ( madzhab Malikiy ) ada perbedaan‬‬
‫‪pendapat ; imam Ibnul Qosim memperbolehkan, sementara imam Ibnu Habib memakruhkan.‬‬
‫'‪Ulama' selain imam Al 'Abdariy, dari kalangan Syafi'iyyah juga menukil pendapat bahwa jima‬‬
‫‪dengan menghadap kiblat dan atau membelakangi kiblat, di dalam bangunan ( rumah ) dan atau di‬‬
‫‪tempat terbuka, tidak ada kemakruhan karena kemakruhan yang datang dari syara' ( hanya ) pada‬‬
‫‪masalah kencing dan buang air besar.‬‬
‫‪- kitab fatwa an nawawi hal 190 :‬‬

‫‪.‬ﻣﺴﺄﻟﺔ‪ :‬ﻫﻞ ﻳﻜﺮﻩ اﻟﺠﻤﺎع ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﺮاء‪ ،‬أو ﻓﻲ اﻟﺒﻨﻴﺎن‪ ،‬وﻫﻞ ﻓﻴﻪ ﺧﻼف ﻷﺣﺪ ﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء؟‬
‫اﻟﺠﻮاب‪ :‬ﻻ ﻳﻜﺮﻩ ذﻟﻚ؛ ﻻ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﺮاء‪ ،‬وﻻ اﻟﺒﻨﻴﺎن؛ ﻫﺬا ﻣﺬﻫﺐ اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ واﻟﻌﻠﻤﺎء ﻛﺎﻓﺔً‪ ،‬إِﻻ َ‬
‫ﺑﻌﺾ أﺻﺤﺎب ﻣﺎﻟﻚ‬

‫)‪Masalah : Apakah dimakruhkan jimak menghadap qiblat di padang pasir (bukan dalam bangunan‬‬
‫‪atau dalam bangunan ? Dan apakah dalam masalah ini ada khilaf ulama ? Jawab : TIDAK‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 107

MAKRUH demikian itu; baik jimak menghadap qiblat di padang pasir dan tidak pula makruh dalam
bangunan. Inilah madzhab Syafi'i dan Ulama keseluruhan, kecuali sebagian ashhab (santri-santri)
imam Malik. Wa-Llâhuhu a'lam. [Muh Jayus, Umronuddin, Nur Hamzah, Bindere Copas].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1712967065392761
GAYA HIDUP
Bab ini berisi dokumen tanya jawab dan diskusi tentang hal-hal yang berkaitan dengan adat
kebiasaan gaya hidup sehari-hari, termasuk berpakaian dan berhias.
0033. HUKUM MENYEMIR RAMBUT
PERTANYAAN :
Bagaimana hukumnya menyemir rambut ya ??? [Ierma Khoirun Ni'mah].
JAWABAN :
Waalaikum salam wr. wb. Memakai cat rambut warna HITAM tidak diperkenankan dalam ajaran
islam berdasarkan Sabda Nabi SAW "Dari Jabir ra, dia berkata, ”Pada hari penaklukan Makkah,
Abu Quhafah (ayah Abu Bakar) datang dalam keadaan kepala dan jenggotnya telah memutih
(seperti kapas, artinya beliau telah beruban). Lalu Rasulullah saw bersabda,
‫اد‬ ‫اﺟﺘَﻨِﺒُﻮا اﻟ ﱠ‬ ٍ َ ِ‫ﻏَﻴﱢـﺮوا ﻫ َﺬا ﺑ‬
َ ‫ﺴ َﻮ‬ ْ ‫ﺸ ْﻲء َو‬ َ ُ
(GHAYYIRUU HAADZAA BI SYAIIN WA IJTANIBUU ASSAWAADA)
“Ubahlah uban ini dengan sesuatu, tetapi hindarilah warna hitam.” (HR. Muslim).
Menurut kalangan Syafiiyyah unsur pelarangan ini karena dikatagorikan TAGHYIIRUL KHILQOH
(merubah penciptaan Allah) terkecuali bagi WANITA yang telah MENIKAH yang bertujuan khusus
untuk menyenangkan hati suaminya dan atas izin suaminya maka yang seperti ini diperbolehkan.
seperti halnya malah disunnahkan bagi wanita untuk mewarnai kuku tangan dan kakinya bila
suaminya memang suka dengan hal yang demikian. (Itsmid al'Aini 78)
Pelarangan mengecat rambut dengan warna HITAM seperti yang tertera dihadits diatas sebenarnya
dasarnya cukup banyak diantaranya sabda Nabi Muhammad SAW "Pada akhir zaman nanti akan
muncul suatu kaum yang bersemir dengan warna hitam seperti tembolok merpati. Mereka itu tidak
akan mencium bau surga.” (HR. Abu Daud, An Nasa’i, Ibnu Hibban dalam shahihnya, dan Al Hakim.
Al Hakim)
Seputar warna hitam yang dimaksud dalam hadits ini memang ada pendapat bahwa yang
mengatakan bahwa yang dimaksud Nabi adalah warna hitam murni, jika bukan murni
diperkenankan (Lihat Hasyiyah assanady ala annasaai 8/138 dan Hasyiyah as-suyuuthi ala
annasaai 6/646), namun untuk lebih berhati-hati alangkah baiknya juga kita hindari. Terkecuali
bagi :
1. WANITA yang telah MENIKAH yang bertujuan khusus untuk menyenangkan hati suaminya dan
atas izin suaminya maka yang seperti ini diperbolehkan
2. Lelaki yang bertujuan untuk IRHAAB AL'ADUWW (memberikan rasa gentar pada musuh islam
dimedan perang) seperti yang pernah dilakukan oleh sahabat Utsman, Abi dujanaah, 'Uqbah bin
'Aamir, Hasan Husen dll hanya karena peperangan dizaman ini sudah tidak ada berarti alasan
diperkenankannya dengan sendirinya juga tidak ada (Syarh Annawaawy ala Muslim 14/80)

© 2017 www.piss-ktb.com
108 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

“Sesungguhnya orang-orang Yahudi dan Nashrani tidak menyemir uban mereka, maka selisilah
mereka.” (Muttafaqun ‘alaihi, HR. Bukhari dan Muslim)
Dalam hadits ini diterangkan alasan disunnahkannya menyemir rambut dengan selain warna hitam
demi menampakkan perbedaan dengan orang kafir (yang memang sangat dianjurkan), sebab
meniru gaya dan kebiasaan orang kafir berarti sama halnya dengan mereka MAN TASYABBAHA
BI QOUMIN FA WUHA MINHUM barang siapa menyerupai suatu kaum berati menjadi bagiannya.
Namun Imam Al Ghozali menyatakan bila suatu kesunahan sudah menjadi sebuah TREND ahli
bid'ah maka berarti tidak boleh dikerjakan lagi karena khawatir akan menyerupai mereka. Meskipun
pendapat ini ditentang oleh sebagian ulama lain seperti Izzudin Ibn Abdis Salam.
Dengan demikian ketika semir warna-warni selain hitam telah menjadi trend para preman atau anak
punk seperti sekarang maka terjadi khilaf, ada yang membolehkan dan ada yang melarang.
Hukum selengkapnya mengenai semir selain warna hitam ini telah dibahas dalam Forum
Musyawarah Pondok Pesantren Putri se-Jawa Timur (FMP3) Di PP. Tahfidzil Qur'an Lirboyo Kediri
tahun 2010.
Pertanyaan :
Bagaimana hukum semir merah, kuning, baik pada keseluruhan rambut kepala atau hanya
sebagian saja?
Jawaban :
Hukum bersemir merah, kuning, baik pada keseluruhan rambut kepala atau hanya sebagian
diperinci sebagai berikut :
1. Dalam kondisi rambut beruban dan pada saat model semir tersebut menyerupai (tasyabbuh)
pada kebiasaan (adat) orang-orang fasik, maka hukum bersemir merah dan kuning bagi laki-
laki atau wanita yang belum bersuami terjadi khilaf (perbedaan ulama). Menurut Imam Al-
Ghazali hukumnya haram Dan menurut Imam ‘Izzuddin Ibnu ‘Abdissalam tetap
diperbolehkan.
2. Dalam kondisi rambut tidak beruban, maka diperbolehkan bagi wanita yang sudah bersuami
atas seijin suaminya. Namun bagi wanita yang belum bersuami terjadi khilaf (perbedaan
ulama). Menurut sebagian ulama haram karena tasyabbuh bil fussaq (menyerupai kebiasaan
orang-orang fasik). Dan menurut pendapat yang lain diperbolehkan apabila ada tujuan yang
dibenarkan syariat (gharad shahih). [Masaji Antoro].
REFERENSI:
1. Madzahibu Al-Arbaah vol II hal 46-47
2. Fihusni As-Sair hal 11-12
3. Ittihaf As-Sadah vol VII hal 591-592
4. Al-Bahru Al-Muhith vol I hal 356
5. Fath Al-Bari vol X hal 354
6. Syarhu An-Nawawi vol VII hal 204
http://solusinahdliyin.net/fmpp/kesehatan/188-rebonding-dan-cat-rambut.html
78‫ إﺛﻤﺪ اﻟﻌﻴﻨﻴﻦ ص‬:‫اﻟﻜﺘﺎب‬
‫ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻮﻟﻲ ﺧﻀﺐ ﺷﻌﺮ اﻟﺼﻐﻴﺮ وﻟﻮ أﺗﺜﻰ إذا ﻛﺎن أﺻﻬﺐ ﺑﺎﻟﺴﻮاد ﻟﻤﺎ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻟﺨﻠﻘﺔ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪109‬‬

‫ﻣﺬاﻫﺐ اﻷرﺑﻌﺔ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻﺤـ ‪47 – 46‬‬


‫ﺣﻜﻢ ﺻﺒﺎﻏﺔ اﻟﺸﻌﺮ ﺗﻔﺼﻴﻞ اﻟﻤﺬاﻫﺐ‬
‫اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ‪ -‬ﻗﺎﻟﻮا ‪ :‬ﻳﻜﺮة ﺻﺒﺎﻏﺔ اﻟﻠﺤﻴﺔ واﻟﺸﻌﺮ ﺑﺎﻟﺴﻮاد إﻻ اﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺼﻔﺮة واﻟﺤﻤﺮة ﻓﺈﻧﻪ ﺟﺎﺋﺰ إذا ﻛﺎن ﻟﻐﺮض ﺷﺮﻋﻲ ﻛﺎﻟﻈﻬﻮر اﻟﺸﺠﺎع‬
‫أﻣﺎم اﻷﻋﺪاء ﻓﻲ اﻟﻐﺰو وﻧﺤﻮﻩ‪ .‬ﻓﺈذا ﻛﺎن ﻟﻐﺮض ﻓﺎﺳﺪ ﻛﺎﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺄﻫﻞ اﻟﺪﻳﻦ ﻓﻬﻮ ﻣﺬﻣﻮم‪ ,‬وﻛﺬﻟﻚ ﻳﻜﺮﻩ ﺻﺒﻐﻬﺎ ﺑﺎﻟﺒﻴﺎض ﻛﻲ ﻳﻈﻬﺮ ﺑﻤﻈﻬﺮ‬
‫اﻟﺸﻴﺐ ﻟﻴﺘﻮﺻﻞ ﺑﺬﻟﻚ إﻟﻰ اﻷﻏﺮاض اﻟﻤﺬﻣﻮﻣﺔ ﻛﺘﻮﻗﻴﺮﻩ واﻹﺣﺘﻔﺎء ﺑﻪ وﻗﺒﻮل ﺷﻬﺎدﺗﻪ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ وﻛﻤﺎ ﻳﻜﺮﻩ ﺗﺒﻴﻴﺾ اﻟﻠﺤﻴﺔ ﺑﺎﻟﺼﺒﻎ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻜﺮﻩ‬
‫‪.‬ﻧﺘﻒ ﺷﻴﺒﻬﺎ‬
‫ﺣﺴﻦ اﻟﺴﻴﺮ ﻓﻰ ﺑﻴﺎن أﺣﻜﺎم أﻧﻮع اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺻﺤـ ‪12-11‬‬
‫ﻣﺎ ﻧﺼﻪ ﻓﺈن ﻗﻠﺖ ﻓﻘﺪ ﺻﺮح ﻫﺬا اﻟﺨﻀﺎب ﺷﻌﺎرا اﻷﻋﺎﺟﻢ وﻗﺪ ﻧﻬﻴﻨﺎ ﻋﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﻷن ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻘﻮم ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻤﺎ ﺗﺼﻨﻊ ﻓﻰ ﻫﺬا‬
‫اﻟﺘﻌﺎرض ﻗﻠﺖ أﻣﺎ ﺣﺠﺔ اﻹﺳﻼم اﻟﻐﺰاﻟﻰ رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻓﺈﻧﻪ ﻗﺎل ﻓﻰ ﻛﺘﺎب اﻟﺴﻤﺎع ﻣﻦ إﺣﻴﺎﺋﻪ ﻣﻬﻤﺎ ﺻﺎرت اﻟﺴﻨﺔ ﺷﻌﺎرا ﻷﻫﻞ اﻟﺒﺪﻋﺔ ﻗﻠﻨﺎ‬
‫ﻟﺘﺮﻛﻬﺎ ﺧﻮﻓﺎ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ وأﻣﺎ ﺳﻠﻄﺎن اﻟﻌﻠﻤﺎء اﻟﻌﺰاﻟﺪﻳﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم ﻓﺈﻧﻪ أﺷﺎر إﻟﻰ ردﻩ ﻓﻰ ﻓﺘﺎوﻩ إذا ﻗﺎل اﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻷﻋﺎﺟﻢ اﻟﺬﻳﻦ ﻧﻬﻴﻨﺎ‬
‫ﻋﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ أﺗﺒﺎع اﻷﻛﺜﺮة ﻓﻰ ذاﻟﻚ اﻟﺰﻣﺎن وﻳﺨﺘﺺ اﻟﻨﻬﻰ ﺑﻤﺎ ﻳﻔﻌﻠﻮن ﻋﻠﻰ ﺧﻼف ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺷﺮﻋﻨﺎ ﻓﺄﻣﺎ ﻣﺎ ﻓﻌﻠﻮﻩ ﻋﻠﻰ وﻓﻖ اﻹﻳﺠﺎب أو‬
‫‪.‬اﻟﻨﺪب أو اﻹﺑﺎﺣﺔ ﻓﻲ ﺷﺮﻋﻨﺎ ﻓﻼ ﻳﺘﺮك ﻷﺟﻞ ﺗﻌﺎﻃﻴﻬﻢ إﻳﺎﻩ ﻓﺈن اﻟﺸﺮع ﻻ ﻳﻨﻬﻰ ﻋﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻤﺎ أذن اﷲ ﻓﻴﻪ‬
‫)إﺗﺤﺎف اﻟﺴﺎدة اﻟﻤﺘﻘﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤـ ‪ ) 592 – 591‬دار اﻟﻜﺘﺐ اﻟﻌﻠﻤﻴﺔ‬
‫اﻟﻌﻠﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ اﻻﺟﺘﻤﺎع ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻟﻤﺎ أن ﺻﺎر ﻣﻦ ﻋﺎدة أﻫﻞ اﻟﻔﺴﻖ ( واﻟﻔﺠﻮر ) ﻓﻴﻤﻨﻊ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﻻن ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻘﻮم ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ( اﻟﻰ أن‬
‫ﻗﺎل )وﺑﻬﺬﻩ اﻟﻌﻠﺔ ﻧﻘﻮل ﺑﺘﺮك اﻟﺴﻨﺔ ﻣﻬﻤﺎ ﺻﺎرت ﺷﻌﺎرا ﻷﻫﻞ اﻟﺒﺪﻋﺔ ﺧﻮﻓﺎ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ( وﻗﺪ ﻧﻘﻞ اﻟﺮاﻓﻌﻲ ﻋﻦ ﺑﻌﺾ أﺋﻤﺔ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ أﻧﻪ‬
‫ﻛﺎن ﻳﻘﻮل اﻷوﻟﻰ ﺗﺮك رﻓﻊ اﻟﻴﺪﻳﻦ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة ﻓﻲ دﻳﺎرﻧﺎ ﻳﻌﻨﻲ دﻳﺎر اﻟﻌﺠﻢ ﻗﺎل ﻷﻧﻪ ﺻﺎر ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﺮاﻓﻀﺔ وﻟﻪ أﻣﺜﻠﺔ ﻛﺜﻴﺮة ﻟﻜﻦ ﻗﺪ ﻳﻘﺎل ﻟﻴﺲ‬
‫ﻛﻞ ﺷﻲء ﻳﻔﻌﻠﻪ اﻟﻔﺴﺎق ﻳﺤﺮم ﻓﻌﻠﻪ ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻫﻢ وﻟﻮ ﻛﺎن ﻫﺬا ﻣﻌﺘﺒﺮا ﻟﻜﺎن اﻟﻀﺮب ﺑﺎﻟﺪﻓﻮف واﻟﺸﺒﺎﺑﺔ ﺣﺮاﻣﺎ اﻟﻰ أن ﻗﺎل‪.‬ﻓﻠﻤﺎ ﻟﻢ ﻳﺤﺮم‬
‫‪ .‬ﺷﻲء ﻣﻦ ذﻟﻚ ﻋﻠﻤﻨﺎ أن ﻫﺬﻩ اﻟﻌﻠﺔ ﻏﻴﺮ ﻣﻌﺘﺒﺮة ﻓﺘﺄﻣﻞ‬
‫اﻟﺒﺤﺮ اﻟﻤﺤﻴﻂ اﻟﺠﺰء اﻷول ﺻﺤـ ‪356‬‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ )ﻻ ﻳﺘﺮك اﻟﻤﻨﺪوب إذا ﺻﺎر ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻤﺒﺘﺪﻋﺔ( وﻻ ﻳﺘﺮك ﻟﻜﻮﻧﻪ ﺻﺎر ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻤﺒﺘﺪﻋﺔ ﺧﻼﻓﺎ ﻻﺑﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة وﻟﻬﺬا ﺗﺮك اﻟﺘﺮﺟﻴﻊ ﻓﻲ‬
‫اﻷذان واﻟﺠﻬﺮ ﺑﺎﻟﺒﺴﻤﻠﺔ واﻟﻘﻨﻮت ﻓﻲ اﻟﺼﺒﺢ واﻟﺘﺨﺘﻢ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ وﺗﺴﻄﻴﺢ اﻟﻘﺒﻮر ﻣﺤﺘﺠﺎ )ﺑﺄﻧﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺗﺮك اﻟﻘﻴﺎم ﻟﻠﺠﻨﺎزة‬
‫ﻟﻤﺎ أﺧﺒﺮ أن اﻟﻴﻬﻮد ﺗﻔﻌﻠﻪ( وأﺟﻴﺐ ﺑﺄن ﻟﻪ ذﻟﻚ ﻷﻧﻪ ﻣﺸﺮع ﺑﺨﻼف ﻏﻴﺮﻩ ﻻ ﻳﺘﺮك ﺳﻨﺔ ﺻﺤﺖ ﻋﻨﻪ وﻓﺼﻞ اﻟﻐﺰاﻟﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﺴﻨﻦ اﻟﻤﺴﺘﻘﻠﺔ‬
‫وﺑﻴﻦ اﻟﻬﻴﺌﺎت اﻟﺘﺎﺑﻌﺔ ﻓﻘﺎل ﻻ ﻳﺘﺮك اﻟﻘﻨﻮت إذا ﺻﺎر ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻤﺒﺘﺪﻋﺔ ﺑﺨﻼف اﻟﺘﺴﻄﻴﺢ واﻟﺘﺨﺘﻢ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ وﻧﺤﻮﻫﻤﺎ ﻓﺈﻧﻬﺎ ﻫﻴﺌﺎت ﺗﺎﺑﻌﺔ‬
‫‪ .‬ﻓﺤﺼﻞ ﺛﻼﺛﺔ أوﺟﻪ واﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﻤﻨﻊ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬
‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري ﺷﺮح ﺻﺤﻴﺢ اﻟﺒﺨﺎري اﻟﺠﺰء اﻟﻌﺎﺷﺮ ﺻﺤـ ‪354‬‬
‫واﻟﺜﻐﺎﻣﻪ ﺑﻀﻢ اﻟﻤﺜﻠﺜﺔ وﺗﺨﻔﻴﻒ اﻟﻤﻌﺠﻤﺔ ﻧﺒﺎت ﺷﺪﻳﺪ اﻟﺒﻴﺎض زﻫﺮﻩ وﺛﻤﺮﻩ ﻗﺎل‪ :‬ﻓﻤﻦ ﻛﺎن ﻓﻲ ﻣﺜﻞ ﺣﺎل أﺑﻲ ﻗﺤﺎﻓﺔ اﺳﺘﺤﺐ ﻟﻪ اﻟﺨﻀﺎب‬
‫ﻻﻧﻪ ﻻ ﻳﺤﺼﻞ ﺑﻪ اﻟﻐﺮور ﻻﺣﺪ وﻣﻦ ﻛﺎن ﺑﺨﻼﻓﻪ ﻓﻼ ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻓﻲ ﺣ ّﻘﻪ‪,‬وﻟﻜﻦ اﻟﺨﻀﺎب ﻣﻄﻠﻘﺎ اوﻟﻲ ﻻﻧﻪ ﻓﻴﻬﺎ اﻣﺘﺜﺎل اﻻﻣﺮ ﻓﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺔ اﻫﻞ‬
‫اﻟﻜﺘﺎب‬
‫ﺷﺮح اﻟﻨﻮوي ﻋﻠﻰ ﻣﺴﻠﻢ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤـ ‪204‬‬
‫وﻣﺬﻫﺒﻨﺎ اﺳﺘﺤﺒﺎب ﺧﻀﺎب اﻟﺸﻴﺐ ﻟﻠﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة ﺑﺼﻔﺮة أو ﺣﻤﺮة وﻳﺤﺮم ﺧﻀﺎﺑﻪ ﺑﺎﻟﺴﻮاد ﻋﻠﻰ اﻷﺻﺢ وﻗﻴﻞ ‪ :‬ﻳﻜﺮﻩ ﻛﺮاﻫﺔ ﺗﻨﺰﻳﻪ واﻟﻤﺨﺘﺎر‬
‫‪ .‬اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ ) :‬واﺟﺘﻨﺒﻮا اﻟﺴﻮاد ( ﻫﺬا ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪110‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﺣﺎﺷﻴﺘﺎ ﻗﻠﻴﻮﺑﻲ وﻋﻤﻴﺮة اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻﺤـ ‪480‬‬


‫وأﻣﺎ اﻟﺨﻀﺎب وﺻﺒﻎ ﻧﺤﻮ اﻟﺸﻌﺮ واﻟﻨﻘﺶ وﺗﻄﺮﻳﻒ ﻧﺤﻮ اﻷﺻﺎﺑﻊ وﺗﺤﻤﻴﺮ اﻟﻮﺟﻪ وﺗﺠﻌﻴﺪ اﻟﺸﻌﺮ ﻓﺤﺮام ﺑﺎﻟﻨﺠﺲ ﻣﻄﻠﻘﺎ وﻛﺬا ﺑﺎﻟﺴﻮاد إﻻ‬
‫‪ ،‬ﻟﺤﻴﺔ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻤﺤﺎرب ﻹرﻫﺎب اﻟﻌﺪو وﻛﺬا ﺑﻐﻴﺮ اﻟﺴﻮاد إن ﻣﻨﻊ ﻣﻨﻪ ﺣﻠﻴﻞ ‪ ،‬وإﻻ ﻓﻴﺠﻮز ﻟﻜﻦ ﻣﻊ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻴﺔ‬
‫ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺠﻤﻞ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻﺤـ ‪102‬‬
‫وﻓﻲ ﻓﺘﺎوى اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ ﻓﻲ ﺑﺎب اﻟﻠﺒﺎس ﺧﻀﺎب اﻟﺸﻌﺮ ﻣﻦ اﻟﺮأس واﻟﻠﺤﻴﺔ ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء ﺟﺎﺋﺰ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺑﻞ ﺳﻨﺔ ﺻﺮح ﺑﻪ اﻟﻨﻮوي ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﻤﻬﺬب‬
‫ﻧﻘﻼ ﻋﻦ اﺗﻔﺎق أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻗﺎل اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ وأﻣﺎ ﺧﻀﺎب اﻟﻴﺪﻳﻦ واﻟﺮﺟﻠﻴﻦ ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء ﻓﻤﺴﺘﺤﺐ ﻟﻠﻤﺮأة اﻟﻤﺘﺰوﺟﺔ وﺣﺮام ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ا ﻫـ‬
‫إﺗﺤﺎف اﻟﺴﺎدة اﻟﻤﺘﻘﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻﺤـ ‪672‬‬
‫اﻟﺜﺎﻧﻰ اﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺼﻔﺮة واﻟﺤﻤﺮة وﻫﻮ ﺟﺎﺋﺰ ( إذا ﻗﺮﻧﺘﻪ ﻧﻴﺔ ﺻﺎﻟﺤﺔ وﻫﻮ أن ﻳﻜﻮن ﺗﻠﺒﻴﺴﺎ ﻟﻠﺸﻴﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻜﻔﺎر ﻓﻰ اﻟﻐﺰو ﻋﻠﻴﻬﻢ واﻟﺠﻬﺎد‬
‫ﻓﻴﻬﻢ ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﻩ اﻟﻨﻴﺔ ﺑﻞ ﻟﻠﺘﺸﺒﻪ ﺑﺄﻫﻞ اﻟﺪﻳﻦ واﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ وﻟﻴﺲ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻬﻮ ﻣﺬﻣﻮم وﻻ ﻳﺨﻔﻰ أن ﻣﺬﻫﺐ اﻟﻤﺼﻨﻒ أن اﻟﺨﻀﺎب‬
‫ﺑﻐﻴﺮ اﻟﺴﻮاد ﺳﻨﺔ ﺳﻮاء ﻛﺎن ﺑﺤﻤﺮة أو ﺻﻔﺮة وﻫﺬا ﻻﻳﺤﺘﺎج ﻓﻴﻪ إﻟﻰ ﻧﻴﺔ اﻟﺠﻬﺎد ﺑﻞ ﺣﺎﺟﺔ اﻟﺠﻬﺎد ﺗﺒﻴﺢ اﻟﺴﻮاد ﻓﻀﻼ ﻋﻦ ﻏﻴﺮﻩ ﻛﻤﺎ ﺗﻘﺪم‬
‫ﻓﺘﺄﻣﻞ وﻗﺪ ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ "اﻟﺼﻔﺮة ﺧﻀﺎب اﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ واﻟﺨﻤﺮة ﺧﻀﺎب اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ " – إﻟﻰ أن ﻗﺎل – وﻓﻰ اﻟﺼﺤﻴﺤﻴﻦ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ‬
‫أﻧﻪ وﻳﺪل ﻟﻪ ﻣﺎ رواﻩ أﺑﻮ داود ﻓﻲ ﺳﻨﻨﻪ ﻣﺮ رﺟﻞ ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺪ ﺧﻀﺐ ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء واﻟﻜﺘﻢ ﻓﻘﺎل ﻫﺬا ﺣﺴﻦ ﻓﻤﺮ أﺧﺮ‬
‫ﺧﻀﺐ ﺑﺎﻟﺼﻔﺮة ﻓﻘﺎل ﻫﺬا أﺣﺴﻦ ﻣﻦ ﻫﺬا ﻛﻠﻪ وﻣﺎ ﻗﺎل ﻋﻴﺎض ﻣﻦ ﻣﻨﻊ اﻟﺨﻀﺎب ﻣﻄﻠﻘﺎ وﻋﺰاﻩ ﻟﻤﺎﻟﻚ واﻷﻛﺜﺮﻳﻦ ﻟﻤﺎ روى ﻣﻦ اﻟﻨﻬﻰ ﻋﻦ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻟﺸﻴﺐ وﻷﻧﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﻢ ﻳﻐﻴﺮ ﺷﻴﺒﻪ وﻗﺪ أﺟﺎب ﻋﻨﻪ اﻟﻨﻮاوى ﺑﺄﻧﻪ ﻣﺎ ﻣﺮ ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ وﻏﻴﺮﻩ ﻻﻳﻤﻜﻦ وﻻ ﺗﻌﻠﻴﻠﻪ‬
‫ﻗﺎل واﻟﻤﺨﺘﺎر أﻧﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺻﺒﻎ ﻓﻰ وﻗﺖ وﺗﺮك ﻓﻰ ﻣﻌﻈﻢ اﻷوﻗﺎت ﻓﺄﺧﺒﺮ ﻛﻞ ﺑﻤﺎ رأى وﻫﻮ ﺻﺎدق وﻫﺬا اﻟﺘﺄوﻳﻞ ﻛﺎﻟﻤﺘﻌﻴﻦ ﺑﻪ‬
‫‪.‬ﺑﻴﻦ اﻷﺣﺎدﻳﺚ‬
‫ﻋﻮن اﻟﻤﻌﺒﻮد اﻟﺠﺰء اﻟﺤﺎدى ﻋﺸﺮة ﺻﺤـ ‪249‬‬
‫ﺑﺎب ﻓﻲ اﻟﺨﻀﺎب أي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻴﺐ اﻟﺮأس واﻟﻠﺤﻴﺔ ﻳﺒﻠﻎ ﺑﻪ أي ﻳﺮﻓﻊ اﻟﺤﺪﻳﺚ إﻟﻰ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ إن اﻟﻴﻬﻮد واﻟﻨﺼﺎرى ﻻ‬
‫ﻳﺼﺒﻐﻮن أي ﻻ ﻳﺨﻀﺒﻮن ﻟﺤﺎﻫﻢ وﺟﺎء ﺻﺒﻎ ﻣﻦ ﺑﺎب ﻣﻨﻊ وﺿﺮب وﻧﺼﺮ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﻘﺎﻣﻮس ﻓﺨﺎﻟﻔﻮﻫﻢ أي ﻓﺄﺧﻀﺒﻮا ﻟﺤﺎﻛﻢ واﻟﺤﺪﻳﺚ ﻳﺪل‬
‫ﻋﻠﻰ أن اﻟﻌﻠﺔ ﻓﻲ ﺷﺮﻋﻴﺔ اﻟﺨﻀﺎب ﻫﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺔ أﻫﻞ اﻟﻜﺘﺎب وﺑﻬﺬا ﻳﺘﺄﻛﺪ اﺳﺘﺤﺒﺎب اﻟﺨﻀﺎب وﻗﺪ ﻛﺎن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ﻳﺒﺎﻟﻎ ﻓﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻬﻢ وﻳﺄﻣﺮ ﺑﻬﺎ وﻫﺬﻩ اﻟﺴﻨﺔ ﻗﺪ ﻛﺜﺮ إﺷﻐﺎل اﻟﺴﻠﻒ ﺑﻬﺎ وﻟﻬﺬا ﺗﺮى اﻟﻤﺆرﺧﻴﻦ ﻓﻲ اﻟﺘﺮاﺟﻢ ﻟﻬﻢ ﻳﻘﻮﻟﻮن وﻛﺎن ﻳﺨﻀﺐ وﻻ‬
‫ﺗﺨﻀﺐ ﻗﺎل اﻟﻨﻮوي ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ اﺳﺘﺤﺒﺎب ﺧﻀﺎب اﻟﺸﻴﺐ ﻟﻠﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة ﺑﺼﻔﺮة أو ﺣﻤﺮة وﻳﺤﺮم ﺑﺎﻟﺴﻮاد ﻋﻠﻰ اﻷﺻﺢ اﻧﺘﻬﻰ‬
‫)إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻﺤـ ‪339‬‬
‫وﻗﻮﻟﻪ ﺑﺤﻤﺮة أو ﺻﻔﺮة ( أي ﻻ ﺑﺴﻮاد أﻣﺎ ﺑﻪ ﻓﻴﺤﺮم إن ﻛﺎن ﻟﻐﻴﺮ إرﻫﺎب اﻟﻌﺪو ﻓﻲ اﻟﺠﻬﺎد وذﻟﻚ ﻟﺨﺒﺮ أﺑﻲ دواد واﻟﻨﺴﺎﺋﻲ واﺑﻦ ﺣﺒﺎن ﻓﻲ‬
‫ﺻﺤﻴﺤﻪ واﻟﺤﺎﻛﻢ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻳﻜﻮن ﻗﻮم ﻳﺨﻀﺒﻮن ﻓﻲ آﺧﺮ اﻟﺰﻣﺎن ﺑﺎﻟﺴﻮاد‬
‫‪ :‬ﻛﺤﻮاﺻﻞ اﻟﺤﻤﺎم ﻻ ﻳﺮﻳﺤﻮن راﺋﺤﺔ اﻟﺠﻨﺔ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺰﺑﺪ‬
‫** وﺣﺮﻣﻮا ﺧﻀﺎب ﺷﻌﺮ ﺑﺴﻮاد ** ﻟﺮﺟﻞ واﻣﺮأة ﻻ ﻟﻠﺠﻬﺎد‬
‫ﻗﺎل اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻓﻲ ﺷﺮﺣﻪ ﻧﻌﻢ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻤﺮأة ذﻟﻚ ﺑﺈذن زوﺟﻬﺎ أو ﺳﻴﺪﻫﺎ ﻷن ﻟﻪ ﻏﺮﺿﺎ ﻓﻲ ﺗﺰﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ اﻫـ‬
‫اﻟﻜﺘﺎب‪ :‬ﻓﺘﺎوى ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم ص‪37‬‬
‫‪ :‬ﻣﺴﺌﻠﺔ‬
‫اذا ﺛﺒﺖ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺳﻨﺔ ﻫﻞ ﻳﺠﻮز ﺗﺮﻛﻬﺎ ﻟﻜﻮن اﻟﻤﺒﺘﺪع ﻳﻔﻌﻠﻬﺎ ام ﻻ ؟‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 111

‫ ﻻ ﻳﺠﻮز ﺗﺮك اﻟﺴﻨﺔ ﻟﻤﺸﺎرﻛﺔ اﻟﻤﺒﺘﺪﻋﻴﻦ ﻓﻴﻬﺎ اذ ﻻ ﻳﺘﺮك اﻟﺤﻖ ﻷﺟﻞ اﻟﺒﺎﻃﻞ وﻣﺎ زال اﻟﻌﻠﻤﺎء واﻟﺼﺎﻟﺤﻮن ﻳﻘﻴﻤﻮن اﻟﺴﻨﻦ ﻣﻊ‬: ‫اﻟﺠﻮاب‬
‫ وﻟﻮ ﺳﺎغ ذﻟﻚ ﻟﺘﺮك اﻷذان‬, ‫ ﻓﻜﻴﻒ ﻳﺘﺮك اﻟﺤﻖ ﻷﺟﻞ اﻟﻤﺸﺎرﻛﺔ‬, ‫ واذا ﻟﻢ ﻳﺘﺮك اﻟﺤﻖ ﻷﺟﻞ اﻟﺒﺎﻃﻞ‬, ‫ اﻟﻌﻠﻢ ﺑﻤﺸﺎرﻛﺔ اﻟﻤﺒﺘﺪﻋﻴﻦ‬,
‫واﻻﻗﺎﻣﺔ واﻟﺴﻨﻦ اﻟﺮاﺗﺒﺔ وﺻﻼة اﻻﻋﻴﺎد وﻋﻴﺎدة اﻟﻤﺮﺿﻰ واﻟﺘﺴﻠﻴﻢ وﺗﺸﻤﻴﺖ اﻟﻌﺎﻃﺲ واﻟﺼﺪﻗﺎت واﻟﻀﻴﺎﻓﺎت وﺟﻤﻴﻊ اﻟﻤﺒﺮات اﻟﻤﻨﺪوﺑﺎت‬
‫واﷲ اﻋﻠﻢ‬

0064. ISBAL
Salah satu maksiat badan adalah memanjangkan pakaian (sarung ataupun yang lainnya) yakni
menurunkannya hingga ke bawah mata kaki dengan tujuan berbangga dan menyombongkan diri (al
Fakhr). Hukum dari perbuatan ini adalah dosa besar kalau memang tujuannya adalah untuk
menyombongkan diri, jika tidak dengan tujuan tersebut maka hukumnya adalah makruh. Jadi cara
yang dianjurkan oleh syara' adalah memendekkan sarung atau semacamnya sampai di bagian
tengah betis.
Keterangan tersebut bisa dilihat dalam kitab Al-Adzkar An-Nawawi. Yang dimaksud Sombong
adalah orang-orang kaya yang suka menyeretkan pakaiannya,, karena pada waktu itu orang kaya
dan miskin di bedakan, juga bisa kesombongan itu agar dianggap orang besar atau orang alim.
Sebab para pembesar yahudi dulu ketika memakai jubah kelombrohan, bahkan sampai menyentuh
tanah, dan ini sebagai ciri bahwa yang memakai jubah kelombroh itulah para pembesar yahudi
dengan kesombongannya (takabbur).
Hukum yang telah dijelaskan ini adalah hasil dari pemaduan (Taufiq) dan penyatuan (Jam') dari
beberapa hadits tentang masalah ini. Pemaduan ini diambil dari hadits riwayat al Bukhari dan
Muslim bahwa ketika Nabi r mengatakan :
"‫ﻣﻦ ﺟﺮ ﺛﻮﺑﻪ ﺧﻴﻼء ﻟﻢ ﻳﻨﻈﺮ اﷲ إﻟﻴﻪ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ " رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري وﻣﺴﻠﻢ‬

Maknanya : "Barang siapa menarik bajunya (ke bawah mata kaki) karena sombong, Allah tidak
akan merahmatinya kelak di hari kiamat" (H.R. al Bukhari dan Muslim)
Abu Bakr yang mendengar ini lalu bertanya kepada Nabi : "Wahai Rasulullah, sarungku selalu turun
kecuali kalau aku mengangkatnya dari waktu ke waktu ?" lalu Rasulullah SAW bersabda :
"‫إﻧﻚ ﻟﺴﺖ ﻣﻤﻦ ﻳﻔﻌﻠﻪ ﺧﻴﻼء " رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري وﻣﺴﻠﻢ‬

Maknanya : "Sesungguhnya engkau bukan orang yang melakukan itu karena sombong" (H.R. al
Bukhari dan Muslim)
Jadi oleh karena Abu Bakr melakukan hal itu bukan karena sombong maka Nabi tidak
mengingkarinya dan tidak menganggap perbuatannya sebagai perbuatan munkar; yang
diharamkan.
SUMBER : EBOOK MASA-IL DINIYYAH oleh Kholil Abou Fateh, Kompilasi ebook oleh: M. Luqman
Firmansyah, Facebook Pages AQIDAH AHLUSSUNNAH : ALLAH ADA TANPA TEMPAT, Blog:
allahadatanpatempat.wordpress.com

0081. Lelaki Memakai Cincin Perak


PERTANYAAN :

© 2017 www.piss-ktb.com
112 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Assalamu'alaikum. Mau tanya nih. Bagaimana hukumnya seorang laki-laki memakai cincin perak,
dan bagaimana jika cincin tersebutt dicampur dan kadar campurannya lebih banyak dari
peraknya ??? [Fahmi Syecher Attarmasie].
JAWABAN :
Disunnahkan bagi orang laki-laki memakai cincin yang terbuat dari perak dengan sarat tidak sampai
satu mitsqol dan tidak dicampur dengan emas yang kadarnya lebih banyak dari peraknya. Dan yang
paling baik cincinnya dipakai di jari kelingking kanan atau kiri. Lihat Busyrol karim juz 2 hal 14-15 :

‫ وإﻧﻤﺎ ﻳﺴﻦ ﻟﻪ ﺣﻴﺚ ﻛﺎن دون ﻣﺜﻘﺎل ﻟﺨﺒﺮ أﺑﻲ داود أﻧﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬،‫وﻳﺴﻦ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﻔﻀﺔ ﻟﻠﺮﺟﻞ وﻟﻮ ﻏﻴﺮ ذي ﻣﻨﺼﺐ ﻟﻼﺗﺒﺎع‬
‫"ﻗﺎل ﻟﻤﻦ وﺟﺪﻩ ﻻﺑﺲ ﺧﺎﺗﻢ ﺣﺪﻳﺪ"ﻣﺎﻟﻲ أرى ﻋﻠﻴﻚ ﺣﻠﻴﺔ أﻫﻞ اﻟﻨﺎر ﻓﻄﺮﺣﻪ وﻗﺎل ﻣﻦ أي ﺷﻲء أﺗﺨﺬﻩ ﻗﺎل ﻣﻦ ﻓﻀﺔ وﻻ ﺗﺒﻠﻐﻪ ﻣﺜﻘﺎﻻ‬
‫وﻟﺒﺴﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻨﺼﺮ اﻟﻴﻤﻨﻰ أو اﻟﻴﺴﺮى أﻓﻀﻞ ﻟﻼﺗﺒﺎع وﻛﻮﻧﻪ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻨﻰ أﻓﻀﻞ إذ ﺣﺪﻳﺚ ﻟﺒﺴﻪ ﻓﻴﻬﺎ أﺻﺢ‬.
14 ‫ ﺻﺤﻴﻔﺔ‬2 ‫ﺑﺸﺮى اﻟﻜﺮﻳﻢ ﺟﺰء‬
- Al Umm 1/254. Darul Fikr :
‫وﻻ اﻛﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﻠﺆﻟﺆ إﻻ ﻟﻼدب وأﻧﻪ ﻣﻦ زى اﻟﻨﺴﺎء ﻻ ﻟﻠﺘﺤﺮﻳﻢ وﻻ أﻛﺮﻩ ﻟﺒﺲ ﻳﺎﻗﻮت وﻻ زﺑﺮﺟﺪ إﻻ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ اﻟﺴﺮف أو اﻟﺨﻴﻼء‬
“Saya tidak memakruhkan bagi laki-laki yang memakai mutiara, kecuali karena adab saja sebab itu
merupakan hiasan wanita, tidak menunjukkan haram. Dan saya tidak memakruhkan memakai yaqut
dan permata, kecuali jika berlebihan dan sombong.”
Dari Abdullah bin Buraidah, dari ayahnya, dia berkata:

‫ﺎء َو َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َﺧﺎﺗَ ٌﻢ ِﻣ ْﻦ‬


َ ‫َﺻﻨَ ِﺎم ﻓَﻄََﺮ َﺣﻪُ ﺛُ ﱠﻢ َﺟ‬ َ ‫َﺟ ُﺪ ِﻣ ْﻨ‬
َ ‫ﻚ ِر‬
ْ ‫ﻳﺢ ْاﻷ‬ ِ ‫ﺎل ﻟَﻪُ ﻣﺎ ﻟِﻲ أ‬ ٍ ِ ِ ِ
َ َ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ َو َﻋﻠَْﻴﻪ َﺧﺎﺗَ ٌﻢ ﻣ ْﻦ َﺷﺒَﻪ ﻓَـ َﻘ‬َ ‫ﺎء إِﻟَﻰ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ‬
َ ‫أَ ﱠن َر ُﺟ ًﻼ َﺟ‬
ِ َ ‫ﺎل ﻣﺎ ﻟِﻲ أَرى ﻋﻠَﻴ‬ ٍ ِ
ُ‫ﻚ ﺣﻠْﻴَﺔَ أ َْﻫ ِﻞ اﻟﻨﱠﺎ ِر ﻓَﻄََﺮ َﺣﻪ‬ َْ َ َ َ ‫َﺣﺪﻳﺪ ﻓَـ َﻘ‬
“Sesungguhnya ada seorang laki-laki datang kepada Nabi Shallallahu ‘Alaihi wa Sallam dengan
cincin terbuat dari kuningan. Lalu Beliau bersabda kepadanya: “Kenapa saya mencium darimu
aroma berhala?” lalu dia membuangnya. Kemudian datang kepadanya yang memakai cincin dari
besi, lalu Beliau bersabda kepadanya: “Kenapa saya melihatmu memakai perhiasan penduduk
neraka?” lalu dia membuangnya. (HR. Abu Daud No. 4223. An Nasa’i No. 5159, lafaz ini milik Abu
Daud).
Sementara dalam lafaz Imam At Tirmidzi, ada redaksi tambahan :
‫ﺛﻢ أﺗﺎﻩ وﻋﻠﻴﻪ ﺧﺎﺗﻢ ﻣﻦ ذﻫﺐ ﻓﻘﺎل ﻣﺎﻟﻲ أرى ﻋﻠﻴﻚ ﺣﻠﻴﺔ أﻫﻞ اﻟﺠﻨﺔ‬
Kemudian datang kepadanya seseorang yang memakai cincin dari emas. Lalu Beliau bersabda:
“Kenapa saya melihat padamu perhiasan penduduk surga?” (HR. At Tirmidzi No. 1785, katanya:
gharib). Hadits ini sering dijadikan dalil keharaman memakai cincin buat laki-laki baik dari kuningan,
besi, perak, dan emas. Tetapi, semua riwayat ini dhaif. (Lihat Adabuz Zifaf Hal. 128. Al Misykah No.
4396. Shahih wa Dhaif Sunan Abi Daud No. 4223. Shahih wa Dhaif Sunan An Nasa’i No. 5159).
Kedhaifan ini lantaran dalam sanadnya terdapat Abdullah bin Muslim Abu Thayyibah As Sulami Al
Mawarzi. Abu Hatim Ar Razi mengatakan: haditsnya ditulis tetapi dia tidak bisa dijadikan hujjah. (Al
Jarh wa Ta’dil, 5/165/671. Darul Kutub Al Mishriyah). Imam Ibnu Hibban mengatakan: dia
melakukan kesalahan dan berselisih. (Imam Abu Thayyib Syamsul Haq Al Azhim Abadi, ‘Aunul
Ma’bud, 11/191. Darul Kutub Al ‘Ilmiyah)
Maka dalam masalah ini, ketiadaan dalil pengharaman, merupakan dalil bagi kebolehan. Kita mesti
kembali kepada bara’atul ashliyah (kembali kepada hukum asal) yakni bolehnya memakai cincin
selain emas, baik itu besi, kuningan, dan perak, atau logam lainnya walau berharga tinggi. [A Nafik
Halim, Zihad Hilmy].

www.islamuna.info
KELUARGA 113

0091. Hukum Mencabut Uban


PERTANYAAN :
Apa hukumnya buang (Mencabut) uban ??? Halal haram mubah sunnah makruh. . . . Ga tau
besyukur kah ? Merubah ciptaan kah ? [Nur Hafizah].
JAWABAN :
MAKRUH hukumnya mencabut uban dari tempat yang tidak dianjurkan oleh syar’i untuk
menghilangkan rambutnya berdasarkan hadits “Janganlah kalian mencabut uban karena uban itu
cahaya orang muslim di hari Qiyamat” (HR. Tirmidzi dan hadisnya di anggap hasan), meskipun Ibnu
Rifah berpendapat sesuai nash kitab Al-Umm haramnya mencabut uban. Imam Nawawy dalam
Kitab AlMajmu’ berkata “seandainya mau dikatakan haram karena adanya larangan tegas
mengenai hal ini, maka ini juga benar dan tidak mustahil". Mencabut jenggot dan kumis bagi wanita
hukumnya sunnat karena jenggot dan kumis bagi wanita adalah siksaan. (Mughni alMuhtaaj I/191,
Al-Majmu’ ‘ala syarh alMuhadzdzab I/292).
Namun seyogyanya dihindari karena ada ulama yang mengharamkannya ALKHURUUJ MINAL
KHILAF MUSTAHAB "keluar dari perselisihan ulama adalah sunat" semisal ulama A bilang makruh
sedang ulama B berpendapat haram, disunnatkan bagi kita untuk keluar dari perbedaan pendapat
tersebut dengan TIDAK MELAKUKAN MASALAH YANG DI PERSELISIHKAN. [Mbah Jenggot].
- Al-Majmu’ ‘ala syarh alMuhadzdzab I/292 :

‫ﻓﺮع( ﻳﻜﺮﻩ ﻧﺘﻒ اﻟﺸﻴﺐ ﻟﺤﺪﻳﺚ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﺷﻌﻴﺐ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻋﻦ ﺟﺪﻩ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل ﻻ ﺗﻨﺘﻔﻮا اﻟﺸﻴﺐ ﻓﺎﻧﻪ ﻧﻮر اﻟﻤﺴﻠﻢ‬
‫ ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻳﻜﺮﻩ‬:‫ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ رواﻩ أﺑﻮ داود واﻟﺘﺮﻣﺬي واﻟﻨﺴﺎﺋﻲ وﻏﻴﺮﻫﻢ ﺑﺄﺳﺎﻧﻴﺪ ﺣﺴﻨﺔ ﻗﺎل اﻟﺘﺮﻣﺬي ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ ﻫﻜﺬا‬
‫ وﻻ ﻓﺮق ﺑﻴﻦ ﻧﺘﻔﻪ ﻣﻦ اﻟﻠﺤﻴﺔ واﻟﺮأس‬:‫ وﻟﻮ ﻗﻴﻞ ﻳﺤﺮم ﻟﻠﻨﻬﻲ اﻟﺼﺮﻳﺢ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻟﻢ ﻳﺒﻌﺪ‬:‫ﺻﺮح ﺑﻪ اﻟﻐﺰاﻟﻲ ﻛﻤﺎ ﺳﺒﻖ واﻟﺒﻐﻮي وآﺧﺮون‬

- Mughni al-Muhtaaj I/191 :

‫ ﻻ ﺗﻨﺘﻔﻮا اﻟﺸﻴﺐ ﻓﺈﻧﻪ ﻧﻮر اﻟﻤﺴﻠﻢ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ رواﻩ اﻟﺘﺮﻣﺬي وﺣﺴﻨﻪ‬: ‫وﻳﻜﺮﻩ ﻧﺘﻒ اﻟﺸﻴﺐ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻻ ﻳﻄﻠﺐ ﻣﻨﻪ إزاﻟﺔ ﺷﻌﺮﻩ ﻟﺨﺒﺮ‬
‫ وﻟﻮ ﻗﻴﻞ ﺑﺘﺤﺮﻳﻤﻪ ﻟﻢ ﻳﺒﻌﺪ وﻧﺘﻒ ﻟﺤﻴﺔ اﻟﻤﺮأة وﺷﺎرﺑﻬﺎ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﻷن ذﻟﻚ‬: ‫وإن ﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﺮﻓﻌﺔ ﺗﺤﺮﻳﻤﻪ ﻋﻦ ﻧﺺ اﻷم وﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع‬
‫ﻣﺜﻠﺔ ﻓﻲ ﺣﻘﻬﺎ‬

0125. Hukum Mengadakan Acara Ulang Tahun


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. . . Saya member baru, mau tanya nih. Merayakan ulang tahun itu bagaimana
menurut pandangan Islam ? Dan menyambut ulang tahun yaag baik menurut Islam itu bagaimana ?
Makasih sebelumnya, wasalamu'alaikum. [Basron ElangLaut Matalino].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalam wr wb. Memang tidak ada kejelasan dalil yang pasti dalam ajaran islam
mengenai perayaan acara ulang tahun baik yang mengaharamkan atau memperbolehkan namun
dikalangan para sahabat Nabi Muhammad shallallaahu ‘alaihi wasallam sudah biasa terjadi saling
memberi ucapan selamat antara satu dengan yang lainnya terlebih bila salah satu dari mereka

© 2017 www.piss-ktb.com
114 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

menerima kenikmatan. Berarti menurut sebatas pemahaman kami (sementara ini) hukum acara
tersebut MUBAH (bahkan sebagian ulama ada yang mengatakan sunah) sepanjang di dalamnya
tidak ada hal-hal yang munkar, terlebih bila memang acara tersebut dilakukan sebagai manifestasi
rasa syukur atas kurniaNya dalam di berikannya usia atau kenikmatan yang lainnya.
‫ﺗﺘﻤﺔ ﻗﺎل اﻟﻘﻤﻮﻟﻲ ﻟﻢ أر ﻷﺣﺪ ﻣﻦ أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻛﻼﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺘﻬﻨﺌﺔ ﺑﺎﻟﻌﻴﺪ واﻷﻋﻮام واﻷﺷﻬﺮ ﻛﻤﺎ ﻳﻔﻌﻠﻪ اﻟﻨﺎس ﻟﻜﻦ ﻧﻘﻞ اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻤﻨﺬري ﻋﻦ‬
‫اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻤﻘﺪﺳﻲ أﻧﻪ أﺟﺎب ﻋﻦ ذﻟﻚ ﺑﺄن اﻟﻨﺎس ﻟﻢ ﻳﺰاﻟﻮا ﻣﺨﺘﻠﻔﻴﻦ ﻓﻴﻪ واﻟﺬي أراﻩ أﻧﻪ ﻣﺒﺎح ﻻ ﺳﻨﺔ ﻓﻴﻪ وﻻ ﺑﺪﻋﺔ‬
‫وأﺟﺎب اﻟﺸﻬﺎب اﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﺑﻌﺪ اﻃﻼﻋﻪ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﺑﺄﻧﻬﺎ ﻣﺸﺮوﻋﺔ واﺣﺘﺞ ﻟﻪ ﺑﺄن اﻟﺒﻴﻬﻘﻲ ﻋﻘﺪ ﻟﺬﻟﻚ ﺑﺎﺑﺎ ﻓﻘﺎل ﺑﺎب ﻣﺎ روي ﻓﻲ ﻗﻮل اﻟﻨﺎس‬
‫ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻟﺒﻌﺾ ﻓﻲ اﻟﻌﻴﺪ ﺗﻘﺒﻞ اﷲ ﻣﻨﺎ وﻣﻨﻚ‬
‫وﺳﺎق ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻣﻦ أﺧﺒﺎر وآﺛﺎر ﺿﻌﻴﻔﺔ ﻟﻜﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻬﺎ ﻳﺤﺘﺞ ﺑﻪ ﻓﻲ ﻣﺜﻞ ذﻟﻚ ﺛﻢ ﻗﺎل وﻳﺤﺘﺞ ﻟﻌﻤﻮم اﻟﺘﻬﻨﺌﺔ ﺑﻤﺎ ﻳﺤﺪث ﻣﻦ ﻧﻌﻤﺔ أو ﻳﻨﺪﻓﻊ‬
‫ﻣﻦ ﻧﻘﻤﺔ ﺑﻤﺸﺮوﻋﻴﺔ ﺳﺠﻮد اﻟﺸﻜﺮ واﻟﺘﻌﺰﻳﺔ وﺑﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﻴﺤﻴﻦ ﻋﻦ ﻛﻌﺐ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻓﻲ ﻗﺼﺔ ﺗﻮﺑﺘﻪ ﻟﻤﺎ ﺗﺨﻠﻒ ﻋﻦ ﻏﺰوة ﺗﺒﻮك أﻧﻪ ﻟﻤﺎ ﺑﺸﺮ‬
‫ﺑﻘﺒﻮل ﺗﻮﺑﺘﻪ وﻣﻀﻰ إﻟﻰ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻘﺎم إﻟﻴﻪ ﻃﻠﺤﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ اﷲ ﻓﻬﻨﺄﻩ‬
Keterangan diambil dari : Iqna Li assyarbiiny I/188, Asna Almathoolib I/283, Nihaayah alMuhtaaj
II/401, dan Mughni Almuhtaaj I/316. Wallaahu A'lamu bis Showaabi. [Masaji Antoro].

4942. HUKUM MENGUCAPKAN “SELAMAT ULANG


TAHUN”
Oleh : Kyai Ma'ruf Khozin - Anggota PW LBM NU Jatim
Bismillahir rohmaanir rohiim. Jika ada suatu masalah yang baru namun tidak merujuk kepada
ulama yang kompeten, maka pasti jawabannya bidah. Hanya dengan modal menghafal hadits
"bidah" dan hadits "Barang siapa menyerupai suatu kaum..." sudah cukup menjadi sosok selevel
Mufti. Termasuk diantaranya masalah ucapan selamat ulang tahun, HBD (happy birth day), baraka
Allahu fi umrik dan sebagainya. Benarkah dilarang ?
Dalil Mengucapkan Selamat
Para ulama ahli hadits menjadikan hadits sahih berikut sebagai dasar Tahniah atau ucapan selamat
:

‫ ﻭاﻧﻄﻠﻘﺖ ﺇﻟﻰ ﺭﺳﻮﻝ‬... ‫ ﻓﺬﻫﺐ اﻟﻨﺎﺱ ﻳﺒﺸﺮﻭﻧﻨﺎ‬،‫ﻭﺁﺫﻥ ﺭﺳﻮﻝ اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺑﺘﻮﺑﺔ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻨﺎ ﺣﻴﻦ ﺻﻠﻰ ﺻﻼﺓ اﻟﻔﺠﺮ‬
‫ ﻟﺘﻬﻨﻚ ﺗﻮﺑﺔ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻚ )رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري‬:‫ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ‬،‫ ﻳﻬﻨﻮﻧﻲ ﺑﺎﻟﺘﻮﺑﺔ‬،‫ ﻓﻴﺘﻠﻘﺎﻧﻲ اﻟﻨﺎﺱ ﻓﻮﺟﺎ ﻓﻮﺟﺎ‬،‫)اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‬

Rasulullah shalla Allahu alaihi wa sallama memberi tahu kepada kami tentang diterimanya taubat
saat Subuh... Saya (Ka'b bin Malik) berjalan menuju Rasulullah shalla Allahu alaihi wa sallama, lalu
para Sahabat menemui saya secara berkelompok seraya mengucapkan selamat. Mereka berkata:
"Selamat atas diterimanya taubatmu oleh Allah" (HR al-Bukhari).
Al-Hafidz Ibnu Hajar berkata:

‫ﻭﻓﻴﻬﺎ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺔ ﺳﺠﻮﺩ اﻟﺸﻜﺮ ﻭاﻻﺳﺘﺒﺎﻕ ﺇﻟﻰ اﻟﺒﺸﺎﺭﺓ ﺑﺎﻟﺨﻴﺮ ﻭﺇﻋﻄﺎء اﻟﺒﺸﻴﺮ ﺃﻧﻔﺲ ﻣﺎ ﻳﺤﻀﺮ اﻟﺬﻱ ﻳﺄﺗﻴﻪ ﺑﺎﻟﺒﺸﺎﺭﺓ ﻭﺗﻬﻨﺌﺔ ﻣﻦ‬
‫" ﺗﺠﺪﺩﺕ ﻟﻪ ﻧﻌﻤﺔ ﻭاﻟﻘﻴﺎﻡ ﺇﻟﻴﻪ ﺇﺫا ﺃﻗﺒﻞ‬

Di dalam hadis tersebut disyariatkan sujud Syukur, bergegas memberi kabar baik, mengabarkan
kepada orang tersebut dengan cara yang terbaik, dan ucapan selamat kepada orang yang baru
mendapatkan nikmat, serta berdiri jika ia menyambut" (Fathul Bari Syarah Sahih al-Bukhari 8/124)

www.islamuna.info
KELUARGA 115

.
Atsar Mengucapkan Selamat Atas Kelahiran Anak Al-Hafidz As-Suyuthi dalam kitabnya Wushul al-
Amani fi Ushul at-Tahani (1/94) menyebut ada banyak bentuk ucapan selamat, baik Ramadlan,
Hari Raya, setelah perang, pernikahan, termasuk juga kelahiran:

‫ ﻓﻘﺎﻝ اﻟﺤﺴﻦ‬،‫ ﻟﻴﻬﻨﻚ اﻟﻔﺎﺭﺱ‬:‫ ﻭﻟﺪ ﻟﺮﺟﻞ ﻭﻟﺪ ﻓﻬﻨﺄﻩ ﺭﺟﻞ ﻓﻘﺎﻝ‬:‫ﻭﺃﺧﺮﺝ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ﻓﻲ اﻟﺪﻋﺎء ﻣﻦ ﻃﺮﻳﻖ اﻟﺴﺮﻱ ﺑﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﻗﺎﻝ‬
‫ ﻛﺎﻥ ﺃﻳﻮﺏ ﺇﺫا ﻫﻨﺄ ﺭﺟﻼ ﺑﻤﻮﻟﻮﺩ‬:‫ ﻭﻣﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺣﻤﺎﺩ ﺑﻦ ﺯﻳﺪ ﻗﺎﻝ‬،‫ ﺟﻌﻠﻪ اﻟﻠﻪ ﻣﺒﺎﺭﻛﺎ ﻋﻠﻴﻚ ﻭﻋﻠﻰ ﺃﻣﺔ ﻣﺤﻤﺪ‬:‫ ﻭﻣﺎ ﻳﺪﺭﻳﻚ؟ ﻗﻞ‬:‫اﻟﺒﺼﺮﻱ‬
‫ ﺟﻌﻠﻪ اﻟﻠﻪ ﻣﺒﺎﺭﻛﺎ ﻋﻠﻴﻚ ﻭﻋﻠﻰ ﺃﻣﺔ ﻣﺤﻤﺪ‬:‫ﻗﺎﻝ‬.

Ath-Thabrani meriwayatkan dalam kitab ad-Dua' dari jalur as-Sari bin Yahya, ia berkata: "Seorang
memiliki anak, lalu yang lain mengucapkan: "Selamat atas kelahiran penunggang kuda". Hasan al-
Bashri berkata: "Dari mana kamu tahu? Katakanlah semoga Allah menjadikan anakmu sebagai
berkah bagimu dan umat Muhammad".
Dari jalur Hammad bin Zaid, ia berkata: "Jika Ayyub mengucapkan kelahiran anak, ia ucapkan
semoga Allah menjadikan anakmu sebagai berkah bagimu dan umat Muhammad".
Ijtihad Ulama Tentang Doa Panjang Umur Syaikh Abdul Hamid asy-Syarwani berkata:

‫ ﻭاﻷﻭﺟﻪ ﺃﻥ ﻳﻘﺎﻝ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻝ اﻷﺫﺭﻋﻲ ﺇﻧﻪ ﺇﻥ ﻛﺎﻥ ﻣﻦ ﺃﻫﻞ اﻟﺪﻳﻦ ﺃﻭ اﻟﻌﻠﻢ‬،‫ ﺑﻜﺮاﻫﺘﻬﺎ‬:‫ﻭﺃﻣﺎ اﻟﺘﺤﻴﺔ ﺑاﻟﻄﻠﺒﻘﺔ ﻭﻫﻲ ﺃﻃﺎﻝ اﻟﻠﻪ ﺑﻘﺎءﻙ ﻓﻘﻴﻞ‬،
‫ﺃﻭ ﻣﻦ ﻭﻻﺓ اﻟﻌﺪﻝ ﻓﺎﻟﺪﻋﺎء ﺑﺬﻟﻚ ﻗﺮﺑﺔ ﻭﺇﻻ ﻓﻤﻜﺮﻭﻩ اﻩـ ﻣﻐﻨﻲ ﺯاﺩ اﻷﺳﻨﻰ ﺑﻞ ﺣﺮاﻡ اﻩـ‬.

Adapun penghormatan dengan Thalbaqah, yaitu doa "Semoga Allah memanjangkan umurmu",
dikatakan makruh. Pendapat yang kuat adalah yang disampaikan al-Adzra'i, yaitu (ditafsil/
diperinci):
(1) Jika disampaikan kepada orang yang ahli ibadah, ahli ilmu, atau pemimpin yang adil maka
sunah.
(2) Jika tidak maka makruh. Syaikh Zakaria Al-Anshari menambahkan haram" (Hawasyai asy-
Syarwani 9/229).
Jika masih ditemukan pendapat para ulama yang ahli di bidang ijtihad, mengapa langsung
memvonis tasyabbuh dengan orang kafir?
Wallahu a’lam. [Santrialit].
Baca juga link sebelumnya terkait ucapan selamat ulang tahun :
(1). www.piss-ktb.com/2012/03/125-lain-lain-acara-ulang-tahun.html
(2). www.piss-ktb.com/2016/02/4652.html
LINK ASAL :
www.fb.com/muhammad.makruf.16/posts/1352135424814443
www.fb.com/notes/1273980109291461.
0301. Rambut palsu ( WIG )
PERTANYAAN :
Bagaimana hukum membuat, menjual dan memakai rambut palsu (wig) yang terbuat dari selain
rambut anak adam ? [Cecep Setya].
JAWABAN :
Hukum rambut palsu (wig) diperinci :
a. Kalau penyambungan itu memakai rambut najis maka hukumnya haram secara mutlak.
b. Apabila memakai rambut yang suci maka diperinci lagi :

© 2017 www.piss-ktb.com
116 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

1). Apabila memakai rambut manusia, maka hukum penyambungannya haram


2). Apabila memakai rambut buatan, maka hukumnya boleh atas izin suami.
Dasar Pengambilan Hukum
a. Fathul Jawwad Halaman 27 :
‫ﻛﻮﺻﻞ اﻟﻤﺮأة ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺑﺸﻌﺮ ﻧﺠﺲ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺴﺌﻠﺔ وﺻﻞ اﻟﺸﻌﺮ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﺷﻴﺦ ﻣﺸﺎﻳﺨﻨﺎ اﻟﺸﻴﺦ ﻋﻄﻴﺔ اﻻﺟﻬﻮري اﻧﻪ ان ﻛﺎن ﺑﻨﺠﺲ ﺣﺮم‬
‫ﻣﻄﻠﻘﺎ وإن ﻛﺎن ﺑﻄﺎﻫﺮ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻣﻦ أدﻣﻲ وﻟﻮ ﻣﻦ ﻧﻔﺴﻬﺎ ﺣﺮم ﻣﻄﻠﻘﺎ وإن ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أدﻣﻲ ﻓﻴﺤﺮم ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﻐﻴﺮ إذن اﻟﺰوج وﻳﺠﻮز ﺑﺈذﻧﻪ‬.
b. Bujairimi ala al Minhaj :
‫ﻗﻮﻟﻪ ) ﻛﻮﺻﻞ اﻟﻤﺮأة ( ﻣﺜﻠﻬﺎ اﻟﺮﺟﻞ ﺳﻢ وﺣﺎﺻﻠﻪ أن وﺻﻞ اﻟﻤﺮأة ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺑﺸﻌﺮ ﻧﺠﺲ أو ﺷﻌﺮ آدﻣﻲ ﺣﺮام ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺳﻮاء ﻛﺎن ﻃﺎﻫﺮا أم‬
‫ﻧﺠﺴﺎ ﻣﻦ ﺷﻌﺮﻫﺎ أو ﺷﻌﺮ ﻏﻴﺮﻫﺎ ﺑﺈذن اﻟﺰوج أو اﻟﺴﻴﺪ أم ﻻ وأﻣﺎ وﺻﻠﻬﺎ ﺑﺸﻌﺮ ﻃﺎﻫﺮ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ آدﻣﻲ ﻓﺈن أذن ﻓﻴﻪ اﻟﺰوج أو اﻟﺴﻴﺪ ﺟﺎز وإﻻ‬
‫ﻓﻼ ﻛﻤﺎ ﻳﺆﺧﺬ ﺟﻤﻴﻌﻪ ﻣﻦ م ر واﻟﺸﻮﺑﺮي وﻗﻮﻟﻪ ﻣﻦ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻷﻧﻪ ﺑﺎﻧﻔﺼﺎﻟﻪ ﻣﻨﻬﺎ ﺻﺎر ﻣﺤﺘﺮﻣﺎ ﺗﺠﺐ ﻣﻮاراﺗﻪ ع ش ﻋﻠﻰ م ر‬

MEMAKAI WIG :
1. haram jika najis
2. haram jika suci tapi tidak seizin suami
3. haram jika berasal dari rambut manusia
4. halal jika suci tapi dengan seizin suami
‫ووﺻﻞ اﻟﺸﻌﺮ ﺑﺸﻌﺮ ادﻣﻲ او ﻧﺠﺲ ﻣﻄﻠﻘﺎ و ﻛﺬا ﺑﻄﺎﻫﺮ ﻟﻢ ﻳﺄذن ﻓﻴﻪ ﺣﻠﻴﻞ‬
“Dan haram menyambung rambut dengan rambut manusia, atau dengan najis semata-mata, dan
demikian juga dengan yang suci yang tak diizinkan oleh suaminya” [Busyrol karim juz 2 :131].
MEMBUAT dan MENJUAL WIG :
1. haram jika dari bulu hewan yang najis
2. haram jika berasal dari rambut manusia
3. halal jika dari bulu hewan yang suci

Menyambung rambut pada dasarnya dilarang dalam hukum islam, karena mengkibatkan unsur
zuur (penipuan) dan taghyiir alkhilqoh (merubah ciptaan Allah) dan tidak menghormati atas bagian
tubuh rambut orang lain sedang Islam benci sekali terhadap perbuatan menipu dan tidak
menerimakan karya Allah, karenanya Nabi muhammad SAW melarang perbuatan ini
ِ ‫اﺻﻠَﺔَ واﻟْﻤﺴﺘَـﻮ‬
َ‫ﺻﻠَﺔ‬ ِ ‫ﻟَﻌﻦ اﻟﻠﱠﻪُ اﻟْﻮ‬
ْ ُْ َ َ ََ
“Rasulullah s.a.w. melaknat perempuan yang menyambung rambut atau minta disambungkan
rambutnya.” (HR.Bukhari Muslim).
Namun bila yang dipakai sebagai penyambung rambut tersebut bukan sesuatu yang menimbulkan
kesan penipuan karena bentuk sambungannya bukan rambut atau hal yang menyerupai rambut,
hukumnya boleh.
‫ووﺻﻞ ﺷﻌﺮ اﻵدﻣﻲ ﺑﺸﻌﺮ ﻧﺠﺲ أو ﺷﻌﺮ آدﻣﻲ ﺣﺮام ﻟﻠﺨﺒﺮ اﻟﺴﺎﺑﻖ وﻷﻧﻪ ﻓﻲ اﻷول ﻣﺴﺘﻌﻤﻞ ﻟﻠﻨﺠﺲ اﻟﻌﻴﻨﻲ ﻓﻲ ﺑﺪﻧﻪ وﻓﻲ اﻟﺜﺎﻧﻲ‬
‫ وأﻣﺎ رﺑﻂ‬: ‫ﻣﺴﺘﻌﻤﻞ ﻟﺸﻌﺮ آدﻣﻲ واﻵدﻣﻲ ﻳﺤﺮم اﻻﻧﺘﻔﺎع ﺑﻪ وﺑﺴﺎﺋﺮ أﺟﺰاﺋﻪ ﻟﻜﺮاﻣﺘﻪ وﻛﺎﻟﺸﻌﺮ اﻟﺨﺮق واﻟﺼﻮف ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع ﻗﺎل‬
‫اﻟﺸﻌﺮ ﺑﺨﻴﻮط اﻟﺤﺮﻳﺮ اﻟﻤﻠﻮﻧﺔ وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻣﻤﺎ ﻻ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﺸﻌﺮ ﻓﻠﻴﺲ ﺑﻤﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ‬
Menyambung rambut dengan menggunakan rambut najis atau rambut anak adam hukumnya
haram berdasarkan hadits diatas dan karena memakaikan barang najis dalam dirinya (dalam
masalah pertama) serta mengambil keuntungan dari bagian tubuh (rambut) orang lain yang

www.islamuna.info
KELUARGA 117

kemulyaannya haram dimanfaatkan. Seperti halnya rambut juga tidak boleh disambung dengan
memakai sobekan kain, bulu wool. Sedang mengikat rambut memakai benang-benang sutera yang
di warnai dan benang lain yang tidak menyerupai rambut hukumnya tidaklah di larang. [Mughni
AlMuhtaaj I/191]. (Mujawwib: AghitsNy Robby, Mbah jenggot, Masaji Antoro).

4613. SALON WARIA


PERTANYAAN :

Assalamu'alaikum. Boleh tidak cukur rambut di salon bencong ganas? [Membaca Menyimak].

JAWABAN :

WARIA DI SALON : Demi penampilan dan kesehatan, wanita modern saat ini wajib memanfaatkan
jasa salon. Salon merupakan usaha jasa yang bergerak di bidang perawatan tubuh, kecantikan, dan
model rambut. Jasa salon pada biasanya tidak hanya punya karyawan perempuan tapi juga banyak
karyawan laki-laki yang berlagak mirip cewek (waria). Waria tersebut tidak canggung memberi
pelayanan prima kepada klien wanita dengan memegang rambut dan kulitnya sebagai bentuk
profesionalitas. Hal ini mudah kita jumpai di kota-kota besar dan mulai merambah ke kecamatan-
kecamatan yang telah maju. Beberapa waktu ini, ada sebagian kalangan menfatwakan haram
kegiatan mengais rejeki dengan model seperti ini bagi kaum waria. Muncul pertanyaan dan gugatan
dari kalangan mereka, karena menganggap perlakuan masyarakat (red-agamawan) semakin
keterlaluan dalam menghakimi hidup mereka. Sehari-hari mereka sudah dimarginalkan dengan
stigma buruk, dan dengan fatwa itu mereka semakin terpojok. Padahal dunia salon merupakan
peluang bagi mereka untuk hidup lebih wajar, daripada harus berprofesi di dunia 'asusila'.
Pertanyaan :
a. Bagaimana hukumnya pelayanan para waria pada klien wanitanya seperti di atas?
Jawaban :
a. Pada dasarnya pelayanan waria kepada klien wanita tidak ada bedanya dengan pelayanan laki-
laki seutuhnya kepaa pelanggan wanita. Oleh karenanya hukum pelayanan waria terebut tidak
diperbolehkan sebab ada unsur kema’siatan sebagaimana melihat lawan jenis meneyentuh anggota
badan wanita dan percampuran dengan lawan jenis. Sedangkan tujuan diatas bukanlah bentuk
hajat yang setara dengan hajat yang memperbolehkan melihat dan menyentuh anggota badan
wanita.
Catatan :
Diperbolehkannya waria yang memang asli mempunyai perilaku seperti wanita (tidak dibuat-buat)
sebatas melihat kepada wanita dalam madzhab hambali dan maliki itu adalah ketika waria tersebut
sudah sama sekali tidak memiliki syahwat kepada wanita.

Referensi
1. Nihayah al Muhtaj, juz VII,
2. I’anah ath-Thalibiin, juz III, hal. 261
3. Hasyiyah Jamal, juz IV, hal.122
4. Al-Wasith, juz III, hal. 124
5. Al-Mughni Ibnu Quddamah, juz III, hal.80
6. Al-Fiqhu al-Islami juz IX, hal. 14
7. Al- Mufasshol, juz III, hal. 347

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪118‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪8. AL-Asybah Wannadzair, juz I, hal.81‬‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎدس ﺻـ ‪1. 187‬‬


‫وﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮ ﻓﺤﻞ وﻣﺠﺒﻮب وﺧﺼﻲ وﺧﻨﺜﻰ إذ ﻫﻮ ﻣﻊ اﻟﻨﺴﺎء ﻛﺮﺟﻞ وﻋﻜﺴﻪ ﻓﻴﺤﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﻟﻬﻤﺎ وﻧﻈﺮﻫﻤﺎ ﻟﻪ اﺣﺘﻴﺎﻃﺎ وإﻧﻤﺎ ﻏﺴﻼﻩ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺗﻪ‬
‫ﻻﻧﻘﻄﺎع اﻟﺸﻬﻮة ﺑﺎﻟﻤﻮت ﻓﻠﻢ ﻳﺒﻖ ﻟﻼﺣﺘﻴﺎط ﺣﻴﻨﺌﺬ ﻣﻌﻨﻰ ﻻ ﻣﻤﺴﻮح ﻛﻤﺎ ﻳﺄﺗﻲ ﺑﺎﻟﻎ وﻟﻮ ﺷﻴﺨﺎ ﻫﺮﻣﺎ وﻣﺨﻨﺜﺎ وﻫﻮ اﻟﻤﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻋﺎﻗﻞ‬
‫ﻣﺨﺘﺎر إﻟﻰ ﻋﻮرة ﺣﺮة ﺧﺮج ﻣﺜﺎﻟﻬﺎ ﻓﻼ ﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﻓﻲ ﻧﺤﻮ ﻣﺮآة ﻛﻤﺎ أﻓﺘﻰ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺮﻫﺎ وﻟﻴﺲ اﻟﺼﻮت ﻣﻨﻬﺎ ﻓﻼ ﻳﺤﺮم ﺳﻤﺎﻋﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ‬
‫ﻳﺨﻒ ﻣﻨﻪ ﻓﺘﻨﺔ وﻛﺬا ﻟﻮ اﻟﺘﺬ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﺑﺤﺜﻪ اﻟﺰرﻛﺸﻲ وﻣﺜﻠﻬﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻷﻣﺮد ﻛﺒﻴﺮة ﺑﺄن ﺑﻠﻐﺖ ﺣﺪا ﺗﺸﺘﻬﻰ ﻓﻴﻪ ﻟﺬوي اﻟﻄﺒﺎع اﻟﺴﻠﻴﻤﺔ‬
‫أﺟﻨﺒﻴﺔ وﻫﻲ ﻣﺎ ﻋﺪا وﺟﻬﻬﺎ وﻛﻔﻴﻬﺎ ﺑﻼ ﺧﻼف ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻗﻞ ﻟﻠﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻳﻐﻀﻮا ﻣﻦ أﺑﺼﺎرﻫﻢ وﻷﻧﻪ إذا ﺣﺮم ﻧﻈﺮ اﻟﻤﺮأة إﻟﻰ ﻋﻮرة ﻣﺜﻠﻬﺎ ﻓﺄوﻟﻰ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ وﻛﺬا وﺟﻬﻬﺎ أو ﺑﻌﻀﻪ وﻟﻮ ﺑﻌﺾ ﻋﻴﻨﻬﺎ وﻛﻔﻬﺎ أي ﻛﻞ ﻛﻒ ﻣﻨﻬﺎ وﻫﻮ ﻣﻦ رأس اﻷﺻﺎﺑﻊ إﻟﻰ اﻟﻤﻌﺼﻢ ﻋﻨﺪ ﺧﻮف ﻓﺘﻨﺔ إﺟﻤﺎﻋﺎ ﻣﻦ‬
‫داﻋﻴﺔ ﻧﺤﻮ ﻣﺲ ﻟﻬﺎ أو ﺧﻠﻮة ﺑﻬﺎ وﻛﺬا ﻋﻨﺪ اﻟﻨﻈﺮ ﺑﺸﻬﻮة ﺑﺄن ﻳﻠﺘﺬ ﺑﻪ وإن أﻣﻦ اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻗﻄﻌﺎ وﻛﺬا ﻋﻨﺪ اﻷﻣﻦ ﻣﻦ اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻓﻴﻤﺎ ﻳﻈﻨﻪ ﻣﻦ ﻧﻔﺴﻪ‬
‫‪.‬ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺷﻬﻮة ﻋﻠﻰ اﻟﺼﺤﻴﺢ‬

‫إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻـ ‪2. 261‬‬


‫وﺣﻴﺚ ﺣﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﺣﺮم ﻣﺴﻪ ﺑﻼ ﺣﺎﺋﻞ ﻷﻧﻪ أﺑﻠﻎ ﻓﻲ اﻟﻠﺬة ﻧﻌﻢ ﻳﺤﺮم ﻣﺲ وﺟﻪ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬
‫ﻗﻮﻟﻪ وﺣﻴﺚ ﺣﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﺣﺮم ﻣﺴﻪ ( أي ﻛﻞ ﻣﻮﺿﻊ ﺣﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﺣﺮم ﻣﺴﻪ ﻓﺤﺮم ﻣﺲ اﻷﻣﺮد ﻛﻤﺎ ﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮﻩ وﻣﺲ اﻟﻌﻮرة ﻛﻤﺎ ﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮﻫﺎ (‬
‫وﻗﺪ ﻳﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ دون اﻟﻤﺲ ﻛﺄن أﻣﻜﻦ اﻟﻄﺒﻴﺐ ﻣﻌﺮﻓﺔ اﻟﻌﻠﺔ ﺑﺎﻟﻤﺲ ﻓﻘﻂ وﻗﺪ ﻳﺤﺮم اﻟﻤﺲ دون اﻟﻨﻈﺮ ﻛﻤﺲ ﺑﻄﻦ اﻟﻤﺤﺮم أو ﻇﻬﺮﻫﺎ ﻛﻤﺎ‬
‫ﻋﻠﻤﺖ إذا ﻋﻠﻤﺖ ذﻟﻚ ﻓﺎﻟﻘﺎﻋﺪة اﻟﻤﺬﻛﻮرة ﻣﻨﻄﻮﻗﺎ وﻣﻔﻬﻮﻣﺎ أﻏﻠﺒﻴﺔ ) ﻗﻮﻟﻪ ﺑﻼ ﺣﺎﺋﻞ ( ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺘﺤﻔﺔ وﻛﺬا ﻣﻌﻪ إن ﺧﺎف ﻓﺘﻨﺔ ﺑﻞ وإن‬
‫أﻣﻨﻬﺎ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻣﺮ ﺑﻞ اﻟﻤﺲ أوﻟﻰ اﻩ ) ﻗﻮﻟﻪ ﻷﻧﻪ اﻟﺦ ( ﻋﻠﺔ ﻟﺘﺮﺗﺐ ﺣﺮﻣﺔ اﻟﻤﺲ ﻋﻠﻰ ﺣﺮﻣﺔ اﻟﻨﻈﺮ أو ﻟﻤﻘﺪر أي ﺣﺮم ﻣﺲ ﺑﺎﻷوﻟﻰ ﻷﻧﻪ اﻟﺦ‬

‫ﺣﺎ ﺷﻴﺔ ﺟﻤﻞ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ﺻـ ‪3. 122‬‬


‫ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬وﺣﺮم ﻧﻈﺮ ﻧﺤﻮ ﻓﺤﻞ إﻟﺦ ( ذﻛﺮ ﻟﻠﻤﺴﺄﻟﺔ ﺧﻤﺴﺔ ﻗﻴﻮد ‪ :‬ﻛﻮن اﻟﻨﺎﻇﺮ ﻓﺤﻼ أو ﻧﺤﻮﻩ وﻛﻮﻧﻪ ﻛﺒﻴﺮا واﺧﺘﻼف اﻟﺠﻨﺲ وﻛﻮن اﻟﻤﻨﻈﻮرة (‬
‫ﻛﺒﻴﺮة وﻛﻮﻧﻬﺎ أﺟﻨﺒﻴﺔ وذﻛﺮ ﻣﻔﻬﻮم اﻷول ﺑﻘﻮﻟﻪ ﻓﻴﻤﺎ ﺑﻌﺪ وﻧﻈﺮ ﻣﻤﺴﻮح إﻟﺦ وﺗﺮك ﻣﻔﻬﻮم اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻓﺬﻛﺮﻩ اﻟﺸﺎرح ﺑﻘﻮﻟﻪ ﺑﺨﻼف ﻃﻔﻞ إﻟﺦ وذﻛﺮ‬
‫ﻣﻔﻬﻮم اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺑﻘﻮﻟﻪ ورﺟﻞ ﻟﺮﺟﻞ واﻣﺮأة ﻻﻣﺮأة إﻟﺦ وذﻛﺮ ﻣﻔﻬﻮم اﻟﺮاﺑﻊ ﺑﻘﻮﻟﻪ وﺣﻞ ﺑﻼ ﺷﻬﻮة إﻟﺦ وذﻛﺮ ﻣﻔﻬﻮم اﻟﺨﺎﻣﺲ ﺑﻘﻮﻟﻪ وﻣﺤﺮﻣﻪ إﻟﺦ ا‬
‫ﻫـ ‪ .‬إﻟﻰ أن ﻗﺎل ) ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬ﻛﺸﻌﺮ ( أي ﻣﻦ ﺳﺎﺋﺮ اﻟﺒﺪن وﻇﻔﺮ ﻣﻦ ﻳﺪ أو رﺟﻞ ودم اﻟﻔﺼﺪ واﻟﺤﺠﺎﻣﺔ دون اﻟﺒﻮل وﺗﺠﺐ ﻣﻮاراة ذﻟﻚ اﻟﺸﻌﺮ‬
‫وﻧﺤﻮﻩ ﻛﻤﺎ ﺗﺠﺐ ﻣﻮاراة ﺷﻌﺮ ﻋﺎﻧﺔ اﻟﺮﺟﻞ ﻗﺎل ﺣﺞ واﻟﻤﻨﺎزﻋﺔ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﺑﺄن اﻹﺟﻤﺎع اﻟﻔﻌﻠﻲ ﺑﺈﻟﻘﺎﺋﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﺤﻤﺎﻣﺎت واﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻬﺎ ﻳﺮد ذﻟﻚ‬
‫ﻗﺪﻣﺖ ﻓﻲ ﻣﺒﺤﺚ اﻻﻧﺘﻔﺎع ﺑﺎﻟﺸﺎرع ﻓﻲ إﺣﻴﺎء اﻟﻤﻮات ﻣﺎ ﻳﺮدﻩ ﻓﺮاﺟﻌﻪ ا ﻫـ ‪ .‬وﻻ ﻳﺨﻔﻰ أن ﺷﻌﺮ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺪﻧﻪ ﻛﺬﻟﻚ ; ﻷن وﺟﻮب ﺳﺘﺮ ﺷﻌﺮ‬
‫اﻟﻤﺮأة وﺷﻌﺮ ﻋﺎﻧﺔ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﺌﻼ ﻳﺮاﻩ ﻣﻦ ﻳﺤﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﻓﻠﻴﺤﺮر ا ﻫـ ‪ .‬ح ل‬

‫اﻟﻮﺳﻴﻂ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻـ ‪4. 124‬‬


‫اﻟﻤﻮﺿﻊ اﻟﺜﺎﻟﺚ ﻧﻈﺮ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻰ اﻟﻤﺮأة ‪ :‬ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﻣﻨﻜﻮﺣﺔ ﺣﻞ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺪﻧﻬﺎ وﻓﻰ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ ﻓﺮﺟﻬﺎ ﻓﻴﻪ ﺗﺮدد‪ ,‬وﺣﻤﻞ‬
‫اﻻﺻﺤﺎب اﻟﻨﻬﻰ ﻋﻠﻰ اﻧﻪ اراد ﺑﻪ ﻛﺮاﻫﻴﺔ واﻟﻜﺮاﻫﻴﺔ ﻓﻰ ﺑﺎﻃﻦ اﻟﻔﺮج أﺷﺪ ‪-‬اﻟﻰ ان ﻗﺎل‪ -‬وإن ﻛﺎﻧﺖ أﺟﻨﺒﻴﺔ ﺣﺮم اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻴﻬﺎ ﻣﻄﻠﻘﺎ –اﻟﻰ‬
‫ان ﻗﺎل‪ -‬ﻫﺬا ﻛﻠﻪ ﻓﻰ اﻟﻨﻈﺮ ﺑﻐﻴﺮ ﺣﺎﺟﺔ‪ ,‬ﻓﺈن ﻣﺴﺖ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻟﺘﺤﻤﻞ ﺷﻬﺎدة‪ ,‬او رﻏﺒﺔ ﻧﻜﺎح ﺟﺎز اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ اﻟﻮﺟﻪ‪ ,‬وﻻ ﻳﺤﻞ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ‬
‫اﻟﻌﻮرة اﻻﻟﺤﺎﺟﺔ ﻣﺆﻛﺪة ﻛﻤﻌﺎﻟﺠﺔ ﻣﺮض ﺷﺪﻳﺪ‪ ,‬ﻳﺨﺎف ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻮت اﻟﻌﻀﻮ او ﻃﻮل اﻟﻀﻨﻰ وﻟﺘﻜﻦ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻓﻰ اﻟﺴﻮأﺗﻴﻦ اﻛﺪ وﻫﻮ أن ﺗﻜﻮن‬
‫‪.‬ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻌﺪ اﻟﺘﻜﺸﻒ ﻷﺟﻠﻪ ﻫﺘﻜﺎ ﻟﻠﻤﺮوءة‪ ,‬وﺗﻌﺬر ﻓﻴﻪ ﻓﻰ اﻟﻌﺎدة‪ ,‬ﻓﺎن ﺳﺘﺮ اﻟﻌﻮرة ﻣﻦ اﻟﻤﺮوءات اﻟﻮاﺟﺒﺔ‬

‫اﻟﻤﻐﻨﻲ ﻻﺑﻦ ﻗﺪاﻣﺔ ﺣﻨﺒﻠﻲ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻـ‪5. 80 :‬‬


‫ﻓﺼﻞ ‪ :‬وﻣﻦ ذﻫﺒﺖ ﺷﻬﻮﺗﻪ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ‪ ,‬ﻟﻜﺒﺮ ‪ ,‬أو ﻋﻨﺔ ‪ ,‬أو ﻣﺮض ﻻ ﻳﺮﺟﻰ ﺑﺮؤﻩ ‪ ,‬أو اﻟﺨﺼﻲ ‪ ,‬أو اﻟﺸﻴﺦ ‪ ,‬أو اﻟﻤﺨﻨﺚ ) ‪( 5340‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪119‬‬

‫اﻟﺬي ﻻ ﺷﻬﻮة ﻟﻪ ‪ ,‬ﻓﺤﻜﻤﻪ ﺣﻜﻢ ذي اﻟﻤﺤﺮم ﻓﻲ اﻟﻨﻈﺮ ﻟﻘﻮل اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ } :‬أو اﻟﺘﺎﺑﻌﻴﻦ ﻏﻴﺮ أوﻟﻲ اﻹرﺑﺔ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل { أي ‪ :‬ﻏﻴﺮ أوﻟﻲ‬
‫اﻟﺤﺎﺟﺔ إﻟﻰ اﻟﻨﺴﺎء ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ‪ :‬ﻫﻮ اﻟﺬي ﻻ ﺗﺴﺘﺤﻲ ﻣﻨﻪ اﻟﻨﺴﺎء وﻋﻨﻪ ‪ :‬ﻫﻮ اﻟﻤﺨﻨﺚ اﻟﺬي ﻻ ﻳﻘﻮم زﺑﻪ وﻋﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪ وﻗﺘﺎدة اﻟﺬي ﻻ‬
‫أرب ﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻨﺴﺎء ﻓﺈن ﻛﺎن اﻟﻤﺨﻨﺚ ذا ﺷﻬﻮة ‪ .‬وﻳﻌﺮف أﻣﺮ اﻟﻨﺴﺎء ‪ ,‬ﻓﺤﻜﻤﻪ ﺣﻜﻢ ﻏﻴﺮﻩ ; ﻷن ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻗﺎﻟﺖ ‪ } :‬دﺧﻞ ﻋﻠﻰ أزواج اﻟﻨﺒﻲ‬
‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﺨﻨﺚ ‪ ,‬ﻓﻜﺎﻧﻮا ﻳﻌﺪوﻧﻪ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أوﻟﻲ اﻹرﺑﺔ ﻓﺪﺧﻞ ﻋﻠﻴﻨﺎ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻫﻮ ﻳﻨﻌﺖ اﻣﺮأة ‪ ,‬أﻧﻬﺎ إذا‬
‫أﻗﺒﻠﺖ أﻗﺒﻠﺖ ﺑﺄرﺑﻊ ‪ ,‬وإذا أدﺑﺮت أدﺑﺮت ﺑﺜﻤﺎن ‪ ,‬ﻓﻘﺎل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أﻻ أرى ﻫﺬا ﻳﻌﻠﻢ ﻣﺎ ﻫﺎﻫﻨﺎ ؟ ﻻ ﻳﺪﺧﻠﻦ ﻋﻠﻴﻜﻢ ﻫﺬا‬
‫ﻓﺤﺠﺒﻮﻩ { رواﻩ أﺑﻮ داود وﻏﻴﺮﻩ ‪ .‬ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺒﺮ ﻟﻴﺲ اﻟﻤﺨﻨﺚ اﻟﺬي ﺗﻌﺮف ﻓﻴﻪ اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ ﺧﺎﺻﺔ ‪ ,‬وإﻧﻤﺎ اﻟﺘﺨﻨﻴﺚ ﺷﺪة اﻟﺘﺄﻧﻴﺚ ﻓﻲ‬
‫اﻟﺨﻠﻘﺔ ‪ ,‬ﺣﺘﻰ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﻤﺮأة ﻓﻲ اﻟﻠﻴﻦ ‪ ,‬واﻟﻜﻼم ‪ ,‬واﻟﻨﻈﺮ ‪ ,‬واﻟﻨﻐﻤﺔ ‪ ,‬واﻟﻌﻘﻞ ‪ ,‬ﻓﺈذا ﻛﺎن ﻛﺬﻟﻚ ‪ ,‬ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻨﺴﺎء إرب ‪ ,‬وﻛﺎن ﻻ‬
‫ﻳﻔﻄﻦ ﻷﻣﻮر اﻟﻨﺴﺎء ‪ ,‬وﻫﻮ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أوﻟﻲ اﻹرﺑﺔ اﻟﺬﻳﻦ أﺑﻴﺢ ﻟﻬﻢ اﻟﺪﺧﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺴﺎء ‪ ,‬أﻻ ﺗﺮى أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﻢ ﻳﻤﻨﻊ‬
‫‪ .‬ذﻟﻚ اﻟﻤﺨﻨﺚ ﻣﻦ اﻟﺪﺧﻮل ﻋﻠﻰ ﻧﺴﺎﺋﻪ ‪ ,‬ﻓﻠﻤﺎ ﺳﻤﻌﻪ ﻳﺼﻒ اﺑﻨﺔ ﻏﻴﻼن ‪ ,‬وﻓﻬﻢ أﻣﺮ اﻟﻨﺴﺎء ‪ ,‬أﻣﺮ ﺑﺤﺠﺒﻪ ؟‬

‫اﻟﻔﻘﻪ اﻹﺳﻼﻣﻲ وأدﻟﺘﻪ اﻟﺠﺰء اﻟﺘﺎﺳﻊ ﺻـ ‪6. 14‬‬


‫وﻣﺬﻫﺐ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ ﻛﺎﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﻓﻲ اﻟﻤﺨﻨﺚ‪ :‬ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻪ اﻟﻨﻈﺮ‪ ،‬ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻣﺎ روﺗﻪ ﻋﺎﺋﺸﺔ‪ ،‬ﻗﺎﻟﺖ‪ :‬ﻛﺎن ﻳﺪﺧﻞ ﻋﻠﻰ أزواج اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫وﺳﻠﻢ ﻣﺨﻨﺚ‪ ،‬ﻓﻜﺎﻧﻮا ﻳﻌﺪوﻧﻪ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أوﻟﻲ اﻹرﺑﺔ‪ ،‬ﻗﺎﻟﺖ‪ :‬ﻓﺪﺧﻞ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ذات ﻳﻮم‪ ،‬وﻫﻮ ﻳﻨﻌﺖ اﻣﺮأة‪ ،‬ﻗﺎل‪ :‬إذا‬
‫‪) .‬أﻗﺒﻠﺖ أﻗﺒﻠﺖ ﺑﺄرﺑﻊ‪ ،‬وإذا أدﺑﺮت أدﺑﺮت ﺑﺜﻤﺎن‪ ،‬ﻓﻘﺎل‪ :‬أرى ﻫﺬا ﻳﻌﺮف ﻣﺎ ﻫﻬﻨﺎ‪ ،‬ﻻ ﻳﺪﺧﻞ ﻋﻠﻴﻜﻦ‪ ،‬ﻓﺤﺠﺒﻮﻩ )‪1‬‬
‫ﻫﺬا ﻳﺪل ﻋﻠﻰ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺣﻈﺮ دﺧﻮل اﻟﻤﺨﻨﺚ ﻋﻠﻰ ﻧﺴﺎﺋﻪ؛ ﻷﻧﻪ وﺻﻒ اﻣﺮأة أﺟﻨﺒﻴﺔ ﺑﺤﻀﺮة اﻟﺮﺟﺎل اﻷﺟﺎﻧﺐ‪ ،‬وﻗﺪ ﻧﻬﻰ اﻟﺮﺟﻞ أن ﻳﺼﻒ‬
‫‪،‬اﻣﺮأﺗﻪ ﻟﻐﻴﺮﻩ )‪ ، (2‬ﻓﻜﻴﻒ إذا وﺻﻔﻬﺎ ﻏﻴﺮﻩُ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل؟!‪.‬وذﻫﺐ اﻟﻤﺎﻟﻜﻴﺔ واﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ إﻟﻰ أن اﻟﻤﺠﺒﻮب واﻟﻜﺒﻴﺮ واﻟﻌﻨﱢﻴﻦ ﻣﻦ أوﻟﻲ اﻹرﺑﺔ‬
‫وﻣﺜﻠﻬﻢ ﻣﻦ ذﻫﺒﺖ ﺷﻬﻮﺗﻪ ﻟﻤﺮض ﻻ ﻳﺮﺟﻰ ﺑﺮؤﻩ‪ ،‬ودﻟﻴﻠﻬﻢ ﻧﻔﺲ ﻗﺼﺔ اﻟﻤﺨﻨﺚ اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ اﻟﺘﻲ ﻳﻔﻬﻢ ﻣﻨﻬﺎ أن اﻟﺸﺮﻳﻌﺔ رﺧﺼﺖ ﻓﻲ ذﻟﻚ‬
‫ﻟﻠﺤﺎﺟﺔ اﻟﻤﺎﺳﺔ إﻟﻴﻪ‪ ،‬وﻟﻘﺼﺪ ﻧﻔﻲ اﻟﺤﺮج ﺑﻪ‪.‬واﻟﺮاﺟﺢ أن اﻟﻤﺮاد ﺑﻐﻴﺮ أوﻟﻲ اﻹرﺑﺔ‪ :‬ﻛﻞ ﻣﻦ ﻟﻴﺲ ﻟﻪ ﺣﺎﺟﺔ إﻟﻰ اﻟﻨﺴﺎء وأﻣﻨﺖ ﻣﻦ ﺟﻬﺘﻪ اﻟﻔﺘﻨﺔ‬
‫‪،‬وﻧﻘﻞ أوﺻﺎف اﻟﻨﺴﺎء ﻟﻸﺟﺎﻧﺐ‪ ،‬وﻳﺸﻤﻞ اﻟﺸﻴﺦ اﻟﺬي ﻓﻨﻴﺖ ﺷﻬﻮﺗﻪ‪ ،‬واﻷﺑﻠﻪ اﻟﺬي ﻻ ﻳﺪري ﻣﻦ أﻣﺮ اﻟﻨﺴﺎء ﺷﻴﺌﺎً‪ ،‬واﻟﻤﺠﺒﻮب‪ ،‬واﻟﺨﺼﻲ‬
‫واﻟﻤﻤﺴﻮح‪ ،‬واﻟﻌﻨﱠﻴﻦ‪ ،‬وﺧﺎدم اﻟﻘﻮم ﻟﻠﻌﻴﺶ‪ ،‬واﻟﻤﺨﻨﺚ اﻟﺬي ﻻ ﻳﺼﻒ اﻟﻤﺮأة ﻟﻐﻴﺮﻩ‪ ،‬وﻻﻳﺘﻌﻴﻦ ذﻟﻚ ﺑﻨﻮع ﻣﻦ ﻫﺬﻩ اﻷﻧﻮاع‪ .‬ﻓﺈذا ﻛﺎن أﺣﺪ‬
‫‪.‬ﻫﺆﻻء أﻋﺮف ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وأﻗﺪر ﻋﻠﻰ وﺻﻔﻬﻦ‪ ،‬ﻣﻨﻊ ﻣﻦ اﻟﻨﻈﺮ‬

‫ﻣﻔﺼﻞ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻـ ‪7. 347‬‬


‫ﻣﺸﺮوﻋﻴﺔ اﻟﺰﻳﻨﺔ ‪ :‬اﻟﺰﻳﻨﺔ ﻓﻲ اﻻﺻﻞ ﻣﺒﺎ ﺣﺔ ﺑﺠﻤﻊ اﻧﻮاﻋﻬﺎ اﻻ ﻣﺎ ﺧﺼﻪ اﻟﺪﻟﻴﻞ واﺧﺠﻪ ﻋﻦ درﺟﺔ اﻻﺑﺎﺣﺔ ﻓﻘﺪ ﺟﺎء ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﺮازي ان‬
‫ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺰﻳﻨﺔ ﻣﺒﺎح ﻣﺄ ذون ﻓﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻪ اﻻﻣﺎ ﺧﺼﻪ اﻟﺪﻟﻴﻞ اي ﻣﻨﻌﻪ وﻧﻬﻰ ﻋﻨﻪ‬

‫اﻷﺷﺒﺎﻩ واﻟﻨﻈﺎﺋﺮ ﺻـ ‪8. 81‬‬


‫‪ ,‬وأﻣﺎ اﻟﻤﺸﻘﺔ اﻟﺘﻲ ﻻ ﺗﻨﻔﻚ ﻋﻨﻬﺎ اﻟﻌﺒﺎدات ﻏﺎﻟﺒﺎ ‪ ,‬ﻓﻌﻠﻰ ﻣﺮاﺗﺐ ‪ :‬اﻷوﻟﻰ ‪ :‬ﻣﺸﻘﺔ ﻋﻈﻴﻤﺔ ﻓﺎدﺣﺔ ‪ :‬ﻛﻤﺸﻘﺔ اﻟﺨﻮف ﻋﻠﻰ اﻟﻨﻔﻮس‬
‫واﻷﻃﺮاف وﻣﻨﺎﻓﻊ اﻷﻋﻀﺎء ﻓﻬﻲ ﻣﻮﺟﺒﺔ ﻟﻠﺘﺨﻔﻴﻒ واﻟﺘﺮﺧﻴﺺ ﻗﻄﻌﺎ ﻷن ﺣﻔﻆ اﻟﻨﻔﻮس ‪ ,‬واﻷﻃﺮاف ﻹﻗﺎﻣﺔ ﻣﺼﺎﻟﺢ اﻟﺪﻳﻦ أوﻟﻰ ﻣﻦ ﺗﻌﺮﻳﻀﻬﺎ‬
‫ﻟﻠﻔﻮات ﻓﻲ ﻋﺒﺎدة ‪ ,‬أو ﻋﺒﺎدات ﻳﻔﻮت ﺑﻬﺎ أﻣﺜﺎﻟﻬﺎ ‪ .‬اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ‪ :‬ﻣﺸﻘﺔ ﺧﻔﻴﻔﺔ ﻻ وﻗﻊ ﻟﻬﺎ ﻛﺄدﻧﻰ وﺟﻊ ﻓﻲ إﺻﺒﻊ ‪ ,‬وأدﻧﻰ ﺻﺪاع ﻓﻲ اﻟﺮأس ‪ ,‬أو‬
‫ﺳﻮء ﻣﺰاج ﺧﻔﻴﻒ ‪ ,‬ﻓﻬﺬﻩ ﻻ أﺛﺮ ﻟﻬﺎ ‪ ,‬وﻻ اﻟﺘﻔﺎت إﻟﻴﻬﺎ ; ﻷن ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺼﺎﻟﺢ اﻟﻌﺒﺎدات أوﻟﻰ ﻣﻦ دﻓﻊ ﻣﺜﻞ ﻫﺬﻩ اﻟﻤﻔﺴﺪة اﻟﺘﻲ ﻻ أﺛﺮ ﻟﻬﺎ‬
‫اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ ‪ :‬ﻣﺘﻮﺳﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﻫﺎﺗﻴﻦ اﻟﻤﺮﺗﺒﺘﻴﻦ ‪ .‬ﻓﻤﺎ دﻧﺎ ﻣﻦ اﻟﻤﺮﺗﺒﺔ اﻟﻌﻠﻴﺎ ‪ ,‬أوﺟﺐ اﻟﺘﺨﻔﻴﻒ ‪ ,‬أو ﻣﻦ اﻟﺪﻧﻴﺎ ‪ ,‬ﻟﻢ ﻳﻮﺟﺒﻪ ﻛﺤﻤﻰ ﺧﻔﻴﻔﺔ ووﺟﻊ ‪.‬‬
‫اﻟﻀﺮس اﻟﻴﺴﻴﺮ ‪ ,‬وﻣﺎ ﺗﺮدد ﻓﻲ إﻟﺤﺎﻗﻪ ﺑﺄﻳﻬﻤﺎ اﺧﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ وﻻ ﺿﺒﻂ ﻟﻬﺬﻩ اﻟﻤﺮاﺗﺐ ‪ ,‬إﻻ ﺑﺎﻟﺘﻘﺮب ‪ .‬وﻗﺪ أﺷﺎر اﻟﺸﻴﺦ ﻋﺰ اﻟﺪﻳﻦ إﻟﻰ أن‬
‫اﻷوﻟﻰ ﻓﻲ ﺿﺒﻂ ﻣﺸﺎق اﻟﻌﺒﺎدات ‪ :‬أن ﺗﻀﺒﻂ ﻣﺸﻘﺔ ﻛﻞ ﻋﺒﺎدة ﺑﺄدﻧﻰ اﻟﻤﺸﺎق اﻟﻤﻌﺘﺒﺮة ﻓﻲ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺗﻠﻚ اﻟﻌﺒﺎدة ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﻣﺜﻠﻬﺎ ‪ ,‬أو أزﻳﺪ‬
‫ﺛﺒﺘﺖ اﻟﺮﺧﺼﺔ ‪ ,‬وﻟﺬﻟﻚ اﻋﺘﺒﺮ ﻓﻲ ﻣﺸﻘﺔ اﻟﻤﺮض اﻟﻤﺒﻴﺢ ﻟﻠﻔﻄﺮ ﻓﻲ اﻟﺼﻮم ‪ :‬أن ﻳﻜﻮن ﻛﺰﻳﺎدة ﻣﺸﻘﺔ اﻟﺼﻮم ﻓﻲ اﻟﺴﻔﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻲ اﻟﺤﻀﺮ ‪,‬‬
‫وﻓﻲ إﺑﺎﺣﺔ ﻣﺤﻈﻮرات اﻹﺣﺮام ‪ :‬أن ﻳﺤﺼﻞ ﺑﺘﺮﻛﻬﺎ ‪ ,‬ﻣﺜﻞ ﻣﺸﻘﺔ اﻟﻘﻤﻞ اﻟﻮارد ﻓﻴﻪ اﻟﺮﺧﺼﺔ ‪ .‬وأﻣﺎ أﺻﻞ اﻟﺤﺞ ‪,‬ﻓﻼ ﻳﻜﺘﻔﻰ ﻓﻲ ﺗﺮﻛﻪ ﺑﺬﻟﻚ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪120‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﺑﻞ ﻻ ﺑﺪ ﻣﻦ ﻣﺸﻘﺔ ﻻ ﻳﺤﺘﻤﻞ ﻣﺜﻠﻬﺎ ﻛﺎﻟﺨﻮف ﻋﻠﻰ اﻟﻨﻔﺲ واﻟﻤﺎل وﻋﺪم اﻟﺰاد واﻟﺮاﺣﻠﺔ وﻓﻲ إﺑﺎﺣﺔ ﺗﺮك اﻟﻘﻴﺎم إﻟﻰ اﻟﻘﻌﻮد ‪ :‬أن ﻳﺤﺼﻞ ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﻳﺸﻮش اﻟﺨﺸﻮع وإﻟﻰ اﻻﺿﻄﺠﺎع أﺷﻖ ﻷﻧﻪ ﻣﻨﺎف ﻟﺘﻌﻈﻴﻢ اﻟﻌﺒﺎدات ﺑﺨﻼف اﻟﻘﻌﻮد ﻓﺈﻧﻪ ﻣﺒﺎح ﺑﻼ ﻋﺬر ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺘﺸﻬﺪ ﻓﻠﻢ ﻳﺸﺘﺮط ﻓﻴﻪ‬
‫اﻟﻌﺠﺰ ﺑﺎﻟﻜﻠﻴﺔ ‪ .‬وﻛﺬﻟﻚ اﻛﺘﻔﻰ ﻓﻲ إﺑﺎﺣﺔ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻜﻔﻴﻦ ﺑﺄﺻﻞ اﻟﺤﺎﺟﺔ واﺷﺘﺮط ﻓﻲ ﺳﺎﺋﺮ اﻷﻋﻀﺎء ﺗﺄﻛﺪﻫﺎ ‪ .‬وﺿﺒﻄﻪ اﻹﻣﺎم‬
‫ﺑﺎﻟﻘﺪر اﻟﺬي ﻳﺠﻮز اﻻﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻪ إﻟﻰ اﻟﺘﻴﻤﻢ واﺷﺘﺮط ﻓﻲ اﻟﺴﻮأﺗﻴﻦ ﻣﺰﻳﺪ اﻟﺘﺄﻛﻴﺪ وﺿﺒﻄﻪ اﻟﻐﺰاﻟﻲ ﺑﻤﺎ ﻻ ﻳﻌﺪ اﻟﺘﻜﺸﻒ ﺑﺴﺒﺒﻪ ﻫﺘﻜﺎ ﻟﻠﻤﺮوءة‬
‫‪ .‬وﻳﻌﺬر ﻓﻴﻪ ﻓﻲ اﻟﻌﺎدة‬

‫‪Pertanyaan :‬‬
‫?‪b. Bolehkah pemilik salon mengangkat karyawan orang-orang waria‬‬
‫‪Jawaban :‬‬
‫‪b. Tidak boleh seorang pemilik salon mengangkat karyawan waria untuk melayani klien laki-laki‬‬
‫‪atau perempuan, karena terjadi wujud madzinnah al ma’siat.‬‬
‫‪Catatan:‬‬
‫‪Untuk mengangkat karyawan waria yang tidak menyentuh langsung dengan anggaota badan yang‬‬
‫‪diharamkan, seperti menyapu atau kasir maka diperbolehkan.‬‬

‫‪Referensi‬‬
‫‪1. Ihya’ Ulumuddin vol.2 hlm.324‬‬
‫‪2. Ta’liq Fathal al qarib, hlm. 98‬‬
‫‪3. Mughni al-Muhtaj vol. 3, hlm. 450‬‬
‫‪4. Ihya’ Ulumuddin vol.2 hlm.368‬‬
‫‪5. Bughya al-Murtasydin hlm. 283‬‬
‫‪6. Al-Majmu’ vol. 4, hlm 483‬‬
‫‪7. Hasyiyah Jamal vol. 4, hlm.125‬‬

‫إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻـ ‪9. 324‬‬


‫اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ أن ﻳﻜﻮن اﻟﻤﻨﻜﺮ ﻣﺘﻮﻗﻌﺎ ﻛﺎﻟﺬي ﻳﺴﺘﻌﺪ ﺑﻜﻨﺲ اﻟﻤﺠﻠﺲ وﺗﺰﻳﻴﻨﻪ وﺟﻤﻊ اﻟﺮﻳﺎﺣﻴﻦ ﻟﺸﺮب اﻟﺨﻤﺮ وﺑﻌﺪﻩ ﻟﻢ ﻳﺤﻀﺮ اﻟﺨﻤﺮ ﻓﻬﺬا‬
‫ﻣﺸﻜﻮك ﻓﻴﻪ إذ رﺑﻤﺎ ﻳﻌﻮق ﻋﻨﻪ ﻋﺎﺋﻖ ﻓﻼ ﻳﺜﺒﺖ ﻟﻶﺣﺎد ﺳﻠﻄﻨﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﻌﺎزم ﻋﻠﻰ اﻟﺸﺮب إﻻ ﺑﻄﺮﻳﻖ اﻟﻮﻋﻆ واﻟﻨﺼﺢ ﻓﺄﻣﺎ ﺑﺎﻟﺘﻌﻨﻴﻒ واﻟﻀﺮب‬
‫ﻓﻼ ﻳﺠﻮز ﻟﻸﺣﺎد وﻻ ﻟﻠﺴﻠﻄﺎن إﻻ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﺗﻠﻚ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻋﻠﻤﺖ ﻣﻨﻪ ﺑﺎﻟﻌﺎدة اﻟﻤﺴﺘﻤﺮة وﻗﺪ أﻗﺪم ﻋﻠﻰ اﻟﺴﺒﺐ اﻟﻤﺆدي إﻟﻴﻬﺎ وﻟﻢ ﻳﺒﻖ‬
‫ﻟﺤﺼﻮل اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ إﻻ ﻣﺎ ﻟﻴﺲ ﻟﻪ ﻓﻴﻪ إﻻ اﻻﻧﺘﻈﺎر وذﻟﻚ ﻛﻮﻗﻮف اﻷﺣﺪاث ﻋﻠﻰ أﺑﻮاب ﺣﻤﺎﻣﺎت اﻟﻨﺴﺎء ﻟﻠﻨﻈﺮ إﻟﻴﻬﻦ ﻋﻨﺪ اﻟﺪﺧﻮل‬
‫واﻟﺨﺮوج ﻓﺈﻧﻬﻢ وإن ﻟﻢ ﻳﻀﻴﻘﻮا اﻟﻄﺮﻳﻖ ﻟﺴﻌﺘﻪ ﻓﺘﺠﻮز اﻟﺤﺴﺒﺔ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺑﺈﻗﺎﻣﺘﻬﻢ ﻣﻦ اﻟﻤﻮﺿﻊ وﻣﻨﻌﻬﻢ ﻋﻦ اﻟﻮﻗﻮف ﺑﺎﻟﺘﻌﻨﻴﻒ واﻟﻀﺮب وﻛﺎن‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻫﺬا إذا ﺑﺤﺚ ﻋﻨﻪ ﻳﺮﺟﻊ إﻟﻰ أن ﻫﺬا اﻟﻮﻗﻮف ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻪ ﻣﻌﺼﻴﺔ وإن ﻛﺎن ﻣﻘﺼﺪ اﻟﻌﺎﺻﻲ وراءﻩ ﻛﻤﺎ أن اﻟﺨﻠﻮة ﺑﺎﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻬﺎ‬
‫ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻷﻧﻬﺎ ﻣﻈﻨﺔ وﻗﻮع اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ وﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻈﻨﺔ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻣﻌﺼﻴﺔ وﻧﻌﻨﻲ ﺑﺎﻟﻤﻈﻨﺔ ﻣﺎ ﻳﺘﻌﺮض اﻹﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻟﻮﻗﻮع اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻻ‬
‫‪.‬ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻰ اﻻﻧﻜﻔﺎف ﻋﻨﻬﺎ ﻓﺈذا ﻫﻮ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺤﻘﻴﻖ ﺣﺴﺒﺔ ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺼﻴﺔ راﻫﻨﺔ ﻻ ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻣﻨﺘﻈﺮة‬

‫ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻓﺘﺢ اﻟﻘﺮﻳﺐ اﻟﻤﺠﻴﺐ ﻓﻰ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﺻـ ‪10. 98‬‬


‫اﻟﻤﺨﻨﺜﻴﻦ( ﺟﻤﻊ ﻣﺨﻨﺚ وﻫﻮ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﺬى ﻳﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻓﻰ ﺣﺮﻛﺎﺗﻪ وﺳﻜﻨﺎﺗﻪ وﻛﻼﻣﻪ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ‪ ,‬ﻓﺎن ﻛﺎن ﻣﻦ اﺻﻞ اﻟﺨﻠﻘﺔ ﻓﻌﻠﻴﻪ أن(‬
‫‪.‬ﻳﺘﻜﻠﻒ ﺑﺈزاﻟﺔ ذﻟﻚ‪ ,‬وإن ﻛﺎن ﺑﻘﺼﺪ ﻣﻨﻪ ﻛﺎن أﻗﺒﺢ واﺷﻨﻊ واﻟﻮاﺟﺐ أن ﻳﻘﻠﻊ وﻳﺴﺘﻐﻔﺮ‬

‫ﻣﻐﻨﻲ اﻟﻤﺤﺘﺎج اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻـ ‪11. 450‬‬


‫و ( ﻻ اﺳﺘﺌﺠﺎر ﻣﺴﻠﻤﺔ ) ﺣﺎﺋﺾ ( أو ﻧﻔﺴﺎء أو ﻣﺴﺘﺤﺎﺿﺔ إﺟﺎرة ﻋﻴﻦ ) ﻟﺨﺪﻣﺔ ﻣﺴﺠﺪ ( ‪ ,‬وإن أﻣﻨﺖ اﻟﺘﻠﻮﻳﺚ ‪ ,‬وﺟﻮزﻧﺎ اﻟﻌﺒﻮر (‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪121‬‬

‫ﻻﻗﺘﻀﺎء اﻟﺨﺪﻣﺔ اﻟﻤﻜﺚ أو اﻟﺘﺮدد ‪ ,‬وﻫﻲ ﻣﻤﻨﻮﻋﺔ ﻣﻨﻪ ‪ .‬أﻣﺎ اﻟﻜﺎﻓﺮة إذا أﻣﻨﺖ اﻟﺘﻠﻮﻳﺚ ﻓﺎﻷﺷﺒﻪ اﻟﺼﺤﺔ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﻷذرﻋﻲ ﺑﻨﺎء ﻋﻠﻰ‬
‫اﻷﺻﺢ ﻣﻦ ﺗﻤﻜﻴﻦ اﻟﻜﺎﻓﺮ اﻟﺠﻨﺐ ﻣﻦ اﻟﻤﻜﺚ ﺑﺎﻟﻤﺴﺠﺪ ; ﻷﻧﻬﺎ ﻻ ﺗﻌﺘﻘﺪ ﺣﺮﻣﺘﻪ ‪ ,‬وﻟﻮ اﺳﺘﺄﺟﺮ ﻋﻴﻦ اﻣﺮأة ﻣﺴﻠﻤﺔ ﻟﻜﻨﺲ ﻣﺴﺠﺪ ﻓﺤﺎﺿﺖ‬
‫أو ﻧﻔﺴﺖ اﻧﻔﺴﺨﺖ اﻹﺟﺎرة ‪ ,‬ﻓﻠﻮ دﺧﻠﺖ وﻛﻨﺴﺖ ﻋﺼﺖ وﻟﻢ ﺗﺴﺘﺤﻖ أﺟﺮة ‪ ,‬وﻓﻲ ﻣﻌﻨﻰ ﺧﺪﻣﺔ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﺗﻌﻠﻴﻢ اﻟﻘﺮآن ‪ ,‬وﻓﻲ ﻣﻌﻨﻰ‬
‫اﻟﺤﺎﺋﺾ اﻟﻤﺴﺘﺤﺎﺿﺔ وﻣﻦ ﺑﻪ ﺟﺮاﺣﺔ ﻧﻀﺎﺣﺔ إذا ﻟﻢ ﻳﺄﻣﻦ اﻟﺘﻠﻮﻳﺚ ‪ .‬وأﻣﺎ إﺟﺎرة ﻣﻦ ذﻛﺮ ﻓﻲ اﻟﺬﻣﺔ ﻓﺘﺼﺢ ‪ ,‬وﻻ اﺳﺘﺌﺠﺎر ﻟﺘﻌﻠﻴﻢ اﻟﺘﻮراة‬
‫واﻹﻧﺠﻴﻞ واﻟﺴﺤﺮ واﻟﻔﺤﺶ واﻟﻨﺠﻮم واﻟﺮﻣﻞ ‪ ,‬وﻻ ﻟﺨﺘﺎن اﻟﺼﻐﻴﺮ اﻟﺬي ﻻ ﻳﺤﺘﻤﻞ ‪ ,‬وﻻ ﻟﺨﺘﺎن اﻟﻜﺒﻴﺮ ﻓﻲ ﺷﺪة اﻟﺤﺮ واﻟﺒﺮد ‪ ,‬وﻻ ﻟﺘﺜﻘﻴﺐ‬
‫اﻷذن وﻟﻮ ﻷﻧﺜﻰ وﻻ ﻟﻠﺰﻣﺮ واﻟﻨﻴﺎﺣﺔ وﺣﻤﻞ اﻟﺨﻤﺮ ﻏﻴﺮ اﻟﻤﺤﺘﺮﻣﺔ ﻻ ﻟﻺراﻗﺔ ‪ ,‬وﻻ ﻟﺘﺼﻮﻳﺮ اﻟﺤﻴﻮاﻧﺎت وﺳﺎﺋﺮ اﻟﻤﺤﺮﻣﺎت ‪ ,‬وﺟﻌﻞ ﻓﻲ اﻟﺘﻨﺒﻴﻪ‬
‫ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺮﻣﺎت اﻟﻐﻨﺎء ‪ ,‬وﻓﻴﻪ ﻛﻼم ذﻛﺮﺗﻪ ﻓﻲ ﺷﺮﺣﻪ ‪ ,‬وﻻ ﻳﺠﻮز أﺧﺬ اﻟﻌﻮض ﻋﻠﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ ذﻟﻚ ﻛﺒﻴﻊ اﻟﻤﻴﺘﺔ ‪ .‬أﻣﺎ اﻻﺳﺘﺌﺠﺎر ﻋﻠﻰ ﺣﻤﻞ‬
‫اﻟﺨﻤﺮ ﻟﻺراﻗﺔ أو ﺣﻤﻞ اﻟﻤﺤﺘﺮﻣﺔ ﻓﺠﺎﺋﺰ ﻛﻨﻘﻞ اﻟﻤﻴﺘﺔ إﻟﻰ اﻟﻤﺰﺑﻠﺔ ‪ ,‬وﻛﻤﺎ ﻳﺤﺮم أﺧﺬ اﻷﺟﺮة ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺤﺮم ﻳﺤﺮم إﻋﻄﺎؤﻫﺎ إﻻ ﻟﻀﺮورة ﻛﻔﻚ‬
‫‪ ,‬اﻷﺳﻴﺮ ‪ ,‬وإﻋﻄﺎء اﻟﺸﺎﻋﺮ ﻟﺌﻼ ﻳﻬﺠﻮﻩ ‪ ,‬واﻟﻈﺎﻟﻢ ﻟﻴﺪﻓﻊ ﻇﻠﻤﻪ ‪ ,‬واﻟﺤﺎﻛﻢ ﻟﻴﺤﻜﻢ ﺑﺎﻟﺤﻖ ‪ ,‬ﻓﻼ ﻳﺤﺮم اﻹﻋﻄﺎء ﻋﻠﻴﻬﺎ‬

‫إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ وﻣﻌﻪ ﺗﺨﺮﻳﺞ اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻌﺮاﻗﻲ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻـ ‪12. 367‬‬
‫اﻟﺜﺎﻧﻲ أن ﻻ ﺗﺘﻀﻤﻦ اﻹﺟﺎرة اﺳﺘﻴﻔﺎء ﻋﻴﻦ ﻣﻘﺼﻮدة ﻓﻼ ﻳﺠﻮز إﺟﺎرة اﻟﻜﺮم ﻻرﺗﻔﺎﻗﻪ وﻻ إﺟﺎرة اﻟﻤﻮاﺷﻲ ﻟﻠﺒﻨﻬﺎ وﻻ إﺟﺎرة اﻟﺒﺴﺎﺗﻴﻦ ﻟﺜﻤﺎرﻫﺎ‬
‫وﻳﺠﻮز اﺳﺘﺌﺠﺎر اﻟﻤﺮﺿﻌﺔ وﻳﻜﻮن اﻟﻠﺒﻦ ﺗﺎﺑﻌﺎ ﻷن إﻓﺮادﻩ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ وﻛﺬا ﻳﺘﺴﺎﻣﺢ ﺑﺤﺒﺮ اﻟﻮرق وﺧﻴﻂ اﻟﺨﻴﺎط ﻷﻧﻬﻤﺎ ﻻ ﻳﻘﺼﺪان ﻋﻠﻰ‬
‫ﺣﻴﺎﻟﻬﻤﺎ اﻟﺜﺎﻟﺚ أن ﻳﻜﻮن اﻟﻌﻤﻞ ﻣﻘﺪورا ﻋﻠﻰ ﺗﺴﻠﻴﻤﻪ ﺣﺴﺎ وﺷﺮﻋﺎ ﻓﻼ ﻳﺼﺢ اﺳﺘﺌﺠﺎر اﻟﻀﻌﻴﻒ ﻋﻠﻰ ﻋﻤﻞ ﻻ ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻴﻪ وﻻ اﺳﺘﺌﺠﺎر‬
‫اﻷﺧﺮس ﻋﻠﻰ اﻟﺘﻌﻠﻴﻢ وﻧﺤﻮﻩ وﻣﺎ ﻳﺤﺮم ﻓﻌﻠﻪ ﻓﺎﻟﺸﺮع ﻳﻤﻨﻊ ﻣﻦ ﺗﺴﻠﻴﻤﻪ ﻛﺎﻻﺳﺘﺌﺠﺎر ﻋﻠﻰ ﻗﻠﻊ ﺳﻦ ﺳﻠﻴﻤﺔ أو ﻗﻄﻊ ﻋﻀﻮ ﻻ ﻳﺮﺧﺺ اﻟﺸﺮع‬
‫ﻓﻲ ﻗﻄﻌﻪ أو اﺳﺘﺌﺠﺎر اﻟﺤﺎﺋﺾ ﻋﻠﻰ ﻛﻨﺲ اﻟﻤﺴﺠﺪ أو اﻟﻤﻌﻠﻢ ﻋﻠﻰ ﺗﻌﻠﻴﻢ اﻟﺴﺤﺮ أو اﻟﻔﺤﺶ أو اﺳﺘﺌﺠﺎر زوﺟﺔ اﻟﻐﻴﺮ ﻋﻠﻰ اﻹرﺿﺎع دون‬
‫إذن زوﺟﻬﺎ أو اﺳﺘﺌﺠﺎر اﻟﻤﺼﻮر ﻋﻠﻰ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻟﺤﻴﻮاﻧﺎت أو اﺳﺘﺌﺠﺎر اﻟﺼﺎﺋﻎ ﻋﻠﻰ ﺻﻴﻐﺔ اﻷواﻧﻲ ﻣﻦ اﻟﺬﻫﺐ واﻟﻔﻀﺔ ﻓﻜﻞ ذﻟﻚ ﺑﺎﻃﻞ‬

‫ﺑﻐﻴﺔ اﻟﻤﺴﺘﺮﺷﺪﻳﻦ ﺻـ ‪13. 283‬‬


‫ﻣﺴﺌﻠﺔ ى( ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻻﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻓﻲ(‬
‫اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ ان ﻳﺘﺰﻳﺎ اﺣﺪﻫﻤﺎ ﻣﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻻﺧﺮ او ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬

‫اﻟﻤﺠﻤﻮع اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ﺻـ ‪14. 483‬‬


‫ﻗﺎل اﻟﻤﺼﻨﻒ ‪ -‬رﺣﻤﻪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ ) : -‬وﻻ ﺗﺠﺐ اﻟﺠﻤﻌﺔ ﻋﻠﻰ ﺻﺒﻲ وﻻ ﻣﺠﻨﻮن ‪ ; ,‬ﻷﻧﻪ ﻻ ﺗﺠﺐ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ ﺳﺎﺋﺮ اﻟﺼﻠﻮات ﻓﺎﻟﺠﻤﻌﺔ‬
‫أوﻟﻰ ‪ ,‬وﻻ ﺗﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة ﻟﻤﺎ روى ﺟﺎﺑﺮ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ } ﻣﻦ ﻛﺎن ﻳﺆﻣﻦ ﺑﺎﷲ واﻟﻴﻮم اﻵﺧﺮ ﻓﻌﻠﻴﻪ اﻟﺠﻤﻌﺔ‬
‫) إﻻ ﻋﻠﻰ اﻣﺮأة أو ﻣﺴﺎﻓﺮ أو ﻋﺒﺪ أو ﻣﺮﻳﺾ { وﻷﻧﻬﺎ ﺗﺨﺘﻠﻂ ﺑﺎﻟﺮﺟﻞ ‪ ,‬وذﻟﻚ ﻻ ﻳﺠﻮز‬
‫اﻟﺸﺮح ( ‪ :‬ﺣﺪﻳﺚ ﺟﺎﺑﺮ رواﻩ أﺑﻮ داود واﻟﺒﻴﻬﻘﻲ وﻓﻲ إﺳﻨﺎدﻩ ﺿﻌﻒ ‪ ,‬وﻟﻜﻦ ﻟﻪ ﺷﻮاﻫﺪ ذﻛﺮﻫﺎ اﻟﺒﻴﻬﻘﻲ وﻏﻴﺮﻩ ‪ ,‬وﻳﻐﻨﻲ ﻋﻨﻪ ﺣﺪﻳﺚ ﻃﺎرق (‬
‫ﺑﻦ ﺷﻬﺎب اﻟﺴﺎﺑﻖ واﻹﺟﻤﺎع ‪ ,‬ﻓﻘﺪ ﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر وﻏﻴﺮﻩ اﻹﺟﻤﺎع أن اﻟﻤﺮأة ﻻ ﺟﻤﻌﺔ ﻋﻠﻴﻬﺎ ‪ ,‬وﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬وﻷﻧﻬﺎ ﺗﺨﺘﻠﻂ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وذﻟﻚ ﻻ‬
‫ﻳﺠﻮز ‪ ,‬ﻟﻴﺲ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﻓﺈﻧﻬﺎ ﻻ ﻳﻠﺰم ﻣﻦ ﺣﻀﻮرﻫﺎ اﻟﺠﻤﻌﺔ اﻻﺧﺘﻼط ‪ ,‬ﺑﻞ ﺗﻜﻮن وراءﻫﻢ ‪ .‬وﻗﺪ ﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر وﻏﻴﺮﻩ اﻹﺟﻤﺎع ﻋﻠﻰ أﻧﻬﺎ ﻟﻮ‬
‫ﺣﻀﺮت وﺻﻠﺖ اﻟﺠﻤﻌﺔ ﺟﺎز ‪ ,‬وﻗﺪ ﺛﺒﺘﺖ اﻷﺣﺎدﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺤﺔ اﻟﻤﺴﺘﻔﻴﻀﺔ أن اﻟﻨﺴﺎء ﻛﻦ ﻳﺼﻠﻴﻦ ﺧﻠﻒ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ﻓﻲ ﻣﺴﺠﺪﻩ ﺧﻠﻒ اﻟﺮﺟﺎل وﻷن اﺧﺘﻼط اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل إذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺧﻠﻮة ﻟﻴﺲ ﺑﺤﺮام‬

‫ﺣﺎ ﺷﻴﺔ ﺟﻤﻞ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ﺻـ ‪15. 125‬‬


‫ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬ﻫﺬا ﻛﻠﻪ ( أي اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻣﻦ اﻟﻤﻌﺎﻣﻠﺔ واﻟﺸﻬﺎدة واﻟﺘﻌﻠﻴﻢ وﺷﺮاء اﻟﺮﻗﻴﻖ وﻳﺤﺘﺎج إﻟﻰ اﻟﻔﺮق ﺑﻴﻨﻪ وﺑﻴﻦ ﻣﻦ ﻳﺮﻳﺪ ﺧﻄﺒﺘﻬﺎ ا ﻫـ ‪ .‬ح ل (‬
‫وﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬إن ﻟﻢ ﻳﺘﻌﻴﻦ ذﻟﻚ أي اﻟﺸﺨﺺ اﻟﺨﺎﺋﻒ ) ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬وإﻻ ﻧﻈﺮ وﺿﺒﻂ ﻧﻔﺴﻪ ( ﻗﺎل اﻟﺴﺒﻜﻲ وﻣﻊ ذﻟﻚ ﻳﺄﺛﻢ ﺑﺎﻟﺸﻬﻮة ‪ ,‬وإن أﺛﻴﺐ ﻋﻠﻰ‬
‫اﻟﺘﺤﻤﻞ ; ﻷﻧﻪ ﻓﻌﻞ ذي وﺟﻬﻴﻦ ﻟﻜﻦ ﺧﺎﻟﻔﻪ ﻏﻴﺮﻩ ﻓﺒﺤﺚ اﻟﺤﻞ ﻣﻄﻠﻘﺎ ; ﻷن اﻟﺸﻬﻮة أﻣﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻻ ﻳﻨﻔﻚ ﻋﻦ اﻟﻨﻈﺮ ﻓﻼ ﻳﻜﻠﻒ اﻟﺸﺎﻫﺪ‬
‫ﺑﺈزاﻟﺘﻬﺎ وﻻ ﻳﺆاﺧﺬ ﺑﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﻻ ﻳﺆاﺧﺬ اﻟﺰوج ﺑﻤﻴﻞ ﻗﻠﺒﻪ ﻟﺒﻌﺾ ﻧﺴﻮﺗﻪ واﻟﺤﺎﻛﻢ ﺑﻤﻴﻞ ﻗﻠﺒﻪ ﻟﺒﻌﺾ اﻟﺨﺼﻮم واﻷوﺟﻪ ﺣﻤﻞ اﻷول ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻫﻮ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


122 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ واﻟﺨﻠﻮة ﻓﻲ ﺟﻤﻴﻊ ذﻟﻚ ﻛﺎﻟﻨﻈﺮ ( أي ﻓﻴﻤﺎ ﻗﺒﻞ اﻻﺳﺘﺜﻨﺎء ﻣﻦ ﻋﻨﺪ ﻗﻮﻟﻪ وﺣﺮم ﻧﻈﺮ‬: ‫ ﺷﺮح م ر ) ﻗﻮﻟﻪ‬. ‫اﺧﺘﻴﺎرﻩ واﻟﺜﺎﻧﻲ ﻋﻠﻰ ﺧﻼﻓﻪ ا ﻫـ‬
‫ﻧﺤﻮ ﻓﺤﻞ ﻛﺒﻴﺮ إﻟﺦ أي ﻣﺘﻰ ﺣﺮم اﻟﻨﻈﺮ ﺣﺮﻣﺖ اﻟﺨﻠﻮة وﻣﺘﻰ ﺟﺎز ﺟﺎزت وأﻣﺎ اﻻﺳﺘﺜﻨﺎء وﻫﻮ ﻗﻮﻟﻪ ﻻ ﻧﻈﺮ إﻟﺦ ﻓﻼ ﺗﺠﻮز ﻓﻴﻪ اﻟﺨﻠﻮة إﻻ ﻓﻲ‬
‫ ﻋﺸﻤﺎوي وﺿﺎﺑﻂ‬. ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ اﻷﻣﺮد ﻻ اﻟﻤﺮأة ﻓﻼ ﺗﺠﻮز اﻟﺨﻠﻮة ﺑﻬﺎ ﻟﻠﺤﺎﺟﺔ وﻟﻬﺬا ﻟﻢ ﻳﺮﺟﻊ إﻟﻴﻪ وإﻻ ﻻﻗﺘﻀﻰ ﺧﻼف ﻫﺬا اﻟﺘﻔﺼﻴﻞ ا ﻫـ‬
‫ ع ش ﻋﻠﻰ م ر ﻣﻦ ﻛﺘﺎب اﻟﻌﺪد‬. ‫ اﻟﺨﻠﻮة اﺟﺘﻤﺎع ﻻ ﺗﺆﻣﻦ ﻣﻌﻪ اﻟﺮﻳﺒﺔ ﻋﺎدة ﺑﺨﻼف ﻣﺎ ﻟﻮ ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻧﺘﻔﺎﺋﻬﺎ ﻋﺎدة ﻓﻼ ﻳﻌﺪ ﺧﻠﻮة ا ﻫـ‬.

Pertanyaan :
b. Jika tidak diperbolehkan, bagaimana solusi terbaik bagi mereka mempertimbangkan dilema di
atas?
Jawaban :
b. Mengingat waria adalah laki-laki dan tidak dapat dipandang sebagai kelompok (jenis kelamin)
tersendiri, maka segala perilaku waria yang cenderung feminism sebagaimana layaknya wanita
harus berusaha dihilangkan dan kembali kekodrat semula. Dan beralih profesi dalam sidang
pekerjaan yang dapat menghilangkan karakteristik kewarianya, seperti halnya profesi sebagai
desainer dll. Dan semua anggota forum sefaham fatwa MUI, sebagaimana berikut :

Bismillahirohmanirohim
Komisi Fatwa MUI dalam sidangnya pada tanggal 9 Jumadil Akhir 1418 H, bertepatan dengan
tanggal 11 Okt ober 1997 t entang masalah waria, setelah Memperlihatkan :
Surat dari Ditjen Bina Rehabilitasi Sosial Departemen Sosial RI, Nomor : 1942/ BRS- 3/ IX/ 97, t
anggal 15 Sept ember 1997, yang berisi, antara lain :
Penjelasan bahwa secara fisik waria, yang populasinya cukup banyak (9.693 orang), adalah laki-
laki, namun secara kejiwaan mereka adalah wanita.

MEMUTUSKAN
Memfatwakan:
Waria adalah laki-laki dan tidak dapat dipandang sebagai kelompok (jenis kelamin) tersendiri. maka
segala perilaku waria yang cenderung feminism sebagaimana layaknya wanita harus berusaha
dihilangkan dan kembali kekodrat semula.
Menghimbau Kepada:
Kementrian Kesehatan dan Departemen Sosial RI untuk membimbing para waria agar menjadi
orang yang normal, dengan menyertakan para psikolog.
Departemen Dalam negeri RI dan instansi terkait lainnya untuk membubarkan organisasi waria.
Surat keputusan ini berlaku sejak tanggal ditetapkan dengan ketentuan bila di kemudian hari
terdapat kekeliruan dalam keputusan ini akan diadakan pembetulan sebagaimana mestinya.

Ditetapkan di : Jakarta
Pada t anggal : 1 Nopember 1997
DEWAN PIMPINAN MAJELIS ULAMA INDONESIA

Referensi
1. Fathul Bari vol.9 hlm.334
2. Sarh Sohih Muslim Ibnu Bathol vol. 7 hlm.326
3. Ta’liq Fathal al qarib, hlm. 98
4. Is’adur Rofiq vol.2 hlm.120
5. Qowa’id al-Ahkam vol.1 hlm.77

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪123‬‬

‫‪6. Is’adur Rofiq vol 2 hlm.50‬‬

‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري ‪ -‬اﺑﻦ ﺣﺠﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺘﺎﺳﻊ ﺻـ ‪1. 334‬‬


‫ووﻗﻊ ﻓﻲ أول رواﻳﺔ اﻟﺰﻫﺮي ﻋﻦ ﻋﺮوة ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻋﻨﺪ ﻣﺴﻠﻢ ﻛﺎن ﻳﺪﺧﻞ ﻋﻠﻰ أزواج اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻣﺨﻨﺚ وﻛﺎﻧﻮا ﻳﻌﺪوﻧﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻏﻴﺮ أوﻟﻲ اﻻرﺑﺔ ﻓﺪﺧﻞ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻳﻮﻣﺎ وﻫﻮ ﻋﻨﺪ ﺑﻌﺾ ﻧﺴﺎﺋﻪ وﻫﻮ ﻳﻨﻌﺖ اﻣﺮأة اﻟﺤﺪﻳﺚ وﻋﺮف ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ اﻟﺒﺎب ﺗﺴﻤﻴﺔ‬
‫اﻟﻤﺮأة وإﻧﻬﺎ أم ﺳﻠﻤﺔ واﻟﻤﺨﻨﺚ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻨﻮن وﺑﻔﺘﺤﻬﺎ ﻣﻦ ﻳﺸﺒﻪ ﺧﻠﻘﻪ اﻟﻨﺴﺎء ﻓﻲ ﺣﺮﻛﺎﺗﻪ وﻛﻼﻣﻪ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻣﻦ أﺻﻞ اﻟﺨﻠﻘﺔ ﻟﻢ‬
‫ﻳﻜﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻮم وﻋﻠﻴﻪ أن ﻳﺘﻜﻠﻒ إزاﻟﺔ ذﻟﻚ وأن ﻛﺎن ﺑﻘﺼﺪ ﻣﻨﻪ وﺗﻜﻠﻒ ﻟﻪ ﻓﻬﻮ اﻟﻤﺬﻣﻮم وﻳﻄﻠﻖ ﻋﻠﻴﻪ اﺳﻢ ﻣﺨﻨﺚ ﺳﻮاء ﻓﻌﻞ اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ أو‬
‫ﻟﻢ ﻳﻔﻌﻞ ﻗﺎل ﺑﻦ ﺣﺒﻴﺐ اﻟﻤﺨﻨﺚ ﻫﻮ اﻟﻤﺆﻧﺚ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل وأن ﻟﻢ ﺗﻌﺮف ﻣﻨﻪ اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ ﻣﺄﺧﻮذ ﻣﻦ اﻟﺘﻜﺴﺮ ﻓﻲ اﻟﻤﺸﻲ وﻏﻴﺮﻩ وﺳﻴﺄﺗﻲ ﻓﻲ‬
‫ﻛﺘﺎب اﻷدب ﻟﻌﻦ ﻣﻦ ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ‬

‫ﺷﺮح ﺻﺤﻴﺢ اﻟﺒﺨﺎرى ـ ﻻﺑﻦ ﺑﻄﺎل اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻـ ‪16. 362‬‬


‫ﻗﺎل اﻟﻤﻬﻠﺐ ‪ :‬ﻗﺎل اﺑﻦ ﺣﺒﻴﺐ ‪ :‬واﻟﻤﺨﻨﺚ ﻫﻮ اﻟﻤﺆﻧﺚ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل وإن ﻟﻢ ﺗﻌﺮف ﻓﻴﻪ اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ ‪ ،‬وﻫﻮ ﻣﺄﺧﻮذ ﻣﻦ ﺗﻜﺴﺮ اﻟﺸﻰء ‪ ،‬وﻣﻨﻪ‬
‫ﺣﺪﻳﺜﻪ اﻵﺧﺮ أﻧﻪ ﻧﻬﻰ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻋﻦ اﺧﺘﻨﺎث اﻷﺳﻘﻴﺔ ‪ ،‬وﻫﻮ أن ﺗﻜﺴﺮ أﻓﻮاﻩ اﻷﺳﻘﻴﺔ ﻟﻴﺸﺮب ﻣﻨﻬﺎ ‪ .‬وﻛﺎن ﻳﺪﺧﻞ ﻋﻠﻰ أزواج اﻟﻨﺒﻰ‬
‫‪ ( ،‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ( ؛ ﻷﻧﻪ ﻛﺎن ﻋﻨﺪﻫﻦ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ذوى اﻹرﺑﺔ ‪ .‬ﺣﺪﺛﻨﻰ اﺑﻦ ﺣﺒﻴﺐ ‪ ،‬ﻋﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻓﻰ ﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬ﺗﻘﺒﻞ ﺑﺄرﺑﻊ وﺗﺪﺑﺮ ﺑﺜﻤﺎن (‬
‫أرﺑﻌﺎ ﻣﻦ ﻫﺎﻫﻨﺎ‬
‫‪ ،‬أﻧﻪ أراد أﻋﻜﺎﻧﻬﺎ ؛ ﻷن اﻟﻌﻜﻦ ﻫﻰ أرﺑﻊ ﻃﻮاﺑﻖ ﻓﻰ ﺑﻄﻨﻬﺎ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﻓﻮق ﺑﻌﺾ ‪ ،‬ﻓﺈذا ﺑﻠﻐﺖ ﺧﺼﺮﻳﻬﺎ ﺻﺎرت أﺣﻮاﻗﻬﺎ ﺛﻤﺎﻧﻴًﺎ ً‬
‫أرﺑﻌﺎ ﻣﻦ ﻫﺎﻫﻨﺎ ‪ ،‬وﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬ﺗﺪﺑﺮ ﺑﺜﻤﺎن ( ‪ ،‬وﻟﻢ ﻳﻘﻞ ‪ :‬ﺑﺜﻤﺎﻧﻴﺔ ‪ ،‬وإن ﻛﺎن ﻳﻘﻊ ذﻟﻚ ﻋﻠﻰ اﻷﻃﺮاف ‪ ،‬واﻷﻃﺮاف ﻣﺬﻛﺮة ‪ ،‬ﻓﺈﻧﻤﺎ أراد اﻟﻌﻄﻦ‬
‫و ً‬
‫‪ .‬اﻟﺘﻰ ﻫﻰ ﻣﺆﻧﺜﺔ ‪ ،‬واﺣﺪﻫﺎ ﻋﻜﻨﺔ ؛ ﻷن ﻛﻞ ﺟﺰء ﻣﻦ اﻟﻌﻄﻦ ﻳﻠﺰﻣﻪ ﻣﻦ اﻟﺘﺄﻧﻴﺚ ﻣﺎ ﻳﻠﺰم ﺟﻤﻌﻪ ‪ ،‬وﻫﺬا ﻣﻦ اﻟﺘﺄﻧﻴﺚ اﻟﻤﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﻨﻰ‬
‫وﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﻜﻠﺒﻰ ‪ :‬ﻫﺬا اﻟﻤﺆﻧﺚ ﻳﺴﻤﻰ ‪ :‬ﻫﻴﺖ ‪ ،‬وﻫﻮ ﻣﻮﻟﻰ ﻟﻌﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ أﺑﻰ أﻣﻴﺔ أﺧﻰ أم ﺳﻠﻤﺔ ﻷﻣﻬﺎ ‪ ،‬وﻛﺎن ﻃﻮس ﻣﻮﻟﻰ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ أﺑﻰ‬
‫أﻣﻴﺔ وﻣﻦ ﻗﺒﻠﻪ ﺳﺮى إﻟﻰ ﻃﻮس اﻟﺨﻨﺚ ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﻤﻬﻠﺐ ‪ :‬وﻓﻰ وﺻﻒ اﻟﻤﺨﻨﺚ ﻟﻤﺤﺎﺳﻦ اﻟﻤﺮأة ﺣﺠﺔ ﻟﻤﻦ أﺟﺎز ﺑﻴﻊ‬

‫ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻓﺘﺢ اﻟﻘﺮﻳﺐ اﻟﻤﺠﻴﺐ ﻓﻰ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﺻـ ‪17. 98‬‬


‫اﻟﻤﺨﻨﺜﻴﻦ( ﺟﻤﻊ ﻣﺨﻨﺚ وﻫﻮ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﺬى ﻳﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻓﻰ ﺣﺮﻛﺎﺗﻪ وﺳﻜﻨﺎﺗﻪ وﻛﻼﻣﻪ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻓﺎن ﻛﺎن ﻣﻦ اﺻﻞ اﻟﺨﻠﻘﺔ ﻓﻌﻠﻴﻪ أن(‬
‫‪.‬ﻳﺘﻜﻠﻒ ﺑﺈزاﻟﺔ ذﻟﻚ‪ ,‬وإن ﻛﺎن ﺑﻘﺼﺪ ﻣﻨﻪ ﻛﺎن أﻗﺒﺢ واﺷﻨﻊ واﻟﻮاﺟﺐ أن ﻳﻘﻠﻊ وﻳﺴﺘﻐﻔﺮ‬

‫إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻـ ‪ 120‬اﻟﻬﺪاﻳﺔ ‪18.‬‬


‫و( ﻣﻨﻬﺎ )ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء( ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﻬﻦ ﻓﻲ اﻟﻌﺮف ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻣﻦ ﻟﺒﺎس وﻛﻼم وﺣﺮﻛﺔ وﻧﺤﻮﻫﺎ )و( ﻛﺬا )ﻋﻜﺴﻪ( وﻫﻮ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﻨﺴﺎء(‬
‫ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل‪ .‬ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺰواﺟﺮ ‪ :‬وﻫﻮ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ اﻷﺣﺎدﻳﺚ ‪:‬ﻛﺤﺪﻳﺚ } ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ‬
‫اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ‪ ،‬واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل { وﺣﺪﻳﺚ } ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻤﺨﻨﺜﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ‪ ،‬واﻟﻤﺘﺮﺟﻼت‬
‫‪ .‬ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء { واﻟﻤﺨﻨﺚ ﻣﻦ ﻓﻴﻪ ﺗﺨﻨﺚ ‪:‬أي ﺗﻜﺴﺮ وﺗﺜﻦ ﻛﻤﺎ ﻳﻔﻌﻞ اﻟﻨﺴﺎء‬

‫ﻗﻮاﻋﺪ اﻷﺣﻜﺎم اﻟﺠﺰء اﻷول ﺻـ ‪ 77‬دار اﻟﻜﺘﺐ اﻟﻌﻠﻤﻴﺔ ‪19.‬‬


‫اﻟﻤﺜﺎل اﻟﺴﺎدس واﻟﺜﻼﺛﻮن اﻟﺘﻘﺮﻳﺮ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺎﺻﻲ ﻛﻠﻬﺎ ﻣﻔﺴﺪة ﻟﻜﻦ ﻳﺠﻮز اﻟﺘﻘﺮﻳﺮ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻋﻨﺪ اﻟﻌﺠﺰ ﻋﻦ إﻧﻜﺎرﻫﺎ ﺑﺎﻟﻴﺪ واﻟﻠﺴﺎن وﻣﻦ ﻗﺪر‬
‫ﻋﻠﻰ إﻧﻜﺎرﻫﺎ ﻣﻊ اﻟﺨﻮف ﻋﻠﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻛﺎن إﻧﻜﺎرﻩ ﻣﻨﺪوﺑﺎ إﻟﻴﻪ وﻣﺤﺜﻮﺛﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﻷن اﻟﻤﺨﺎﻃﺮة ﺑﺎﻟﻨﻔﻮس ﻓﻲ إﻋﺰاز اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮر ﺑﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﻳﻌﺬر ﺑﻬﺎ‬
‫ﻓﻲ ﻗﺘﺎل اﻟﻤﺸﺮﻛﻴﻦ وﻗﺘﺎل اﻟﺒﻐﺎة اﻟﻤﺘﺄوﻟﻴﻦ وﻗﺘﺎل ﻣﺎﻧﻌﻲ اﻟﺤﻘﻮق ﺑﺤﻴﺚ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﺗﺨﻠﻴﺼﻬﺎ ﻣﻨﻬﻢ إﻻ ﺑﺎﻟﻘﺘﺎل وﻗﺪ ﻗﺎل )أﻓﻀﻞ اﻟﺠﻬﺎد ﻛﻠﻤﺔ‬
‫ﺣﻖ ﻋﻨﺪ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﺎﺋﺮ( ﺟﻌﻠﻬﺎ أﻓﻀﻞ اﻟﺠﻬﺎد ﻷن ﻗﺎﺋﻠﻬﺎ ﻗﺪ ﺟﺎد ﺑﻨﻔﺴﻪ ﻛﻞ اﻟﺠﻮد ﺑﺨﻼف ﻣﻦ ﻳﻼﻗﻲ ﻗﺮﻧﻪ ﻣﻦ اﻟﻘﺘﺎل ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز أن ﻳﻘﻬﺮﻩ‬
‫وﻳﻘﺘﻠﻪ ﻓﻼ ﻳﻜﻮن ﺑﺬﻟﻪ ﻧﻔﺴﻪ ﻣﻊ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺳﻼﻣﺘﻬﺎ ﻛﺒﺬل اﻟﻤﻨﻜﺮ ﻧﻔﺴﻪ ﻣﻊ ﻳﺄﺳﻪ ﻣﻦ اﻟﺴﻼﻣﺔ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


124 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

20. 50 ‫إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻـ‬


‫وﻣﻨﻬﺎ اﻟﻔﺮح ﺑﺎﻟﻤﻌﺼﻴﺔ واﻟﺮﺿﺎ ﺑﻬﺎ ﺳﻮاء ﺻﺪرت ﻣﻨﻪ أو ﺻﺪرت ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻦ ﺧﻠﻖ اﷲ ﻷن اﻟﺮﺿﺎ ﺑﺎﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻣﻦ‬
‫اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺰواﺟﺮ‬

MUJAWIB : Ghufron BKL

Link asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1050812871608187/
0386. BERPOLA PRILAKU DAN GAYA HIDUP MIRIP
ORANG KAFIR
PERTANYAAN :
Sebatas mana meniru pola prilaku dengan orang kafir (tasyabbuh bil kuffar) yang diharamkan
syari'at ? [Hafa Zubair].
JAWABAN :
Batasan sederhana, bahwa sepanjang kita tidak memakai atau melakukan sesuatu yang
merupakan "ciri khusus" sebagai identitas suatu agama (non islam) atau "golongan" ( NON
MUSLIM ) tertentu, maka itu bukan lagi disebut "tasyabbuh", kecuali kita memakai atau melakukan
yang merupakan ciri khusus dari "kelompok" (NON MUSLIM) itu. Berdasarkan referensi yang ada,
dulu di zaman penjajahan, seorang muslim yang berpakaian lengkap, jas dan dasi, termasuk
perbuatan "tasyabbuh", sehingga diharamkan oleh sebagian ulama', tetapi karena sekarang
pakaian jas dan dasi bukan ciri khusus milik golongan tertentu, maka berpakaian yang oleh
sebagan ulama dulu dianggap "tasyabbuh", sekarang tentu bukan dianggap "tasyabbuh" lagi.
BERIKUT SEDIKIT RINCIAN TASYABBUH dengan ORANG KAFIR :
§ Bila penyerupaan (TASYABBUH) nya dengan tujuan meniru orang kafir untuk turut
menyemarakkan kekafirannya maka hukumnya menjadi kafir.
§ Bila penyerupaan (TASYABBUH) nya dengan tujuan hanya meniru tanpa disertai untuk turut
menyemarakkan kekafirannya hukumnya tidak kafir namun berdosa.
§ Bila TASYABBUH nya tidak sengaja meniru sama sekali tetapi sekedar menjalani sesuatu
yang kebetulan sama dengan mereka maka tidak haram tetapi makruh.
(‫ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺎ ذﻛﺮﻩ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻓﻲ اﻟﺘﺰﻳﻲ ﺑﺰي اﻟﻜﻔﺎر أﻧﻪ إﻣﺎ أن ﻳﺘﺰﻳﺎ ﺑﺰﻳﻬﻢ ﻣﻴﻼً إﻟﻰ دﻳﻨﻬﻢ وﻗﺎﺻﺪاً اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﻓﻲ ﺷﻌﺎﺋﺮ اﻟﻜﻔﺮ‬: (‫ ي‬: ‫ﻣﺴﺄﻟﺔ‬
، ‫ وإﻣﺎ أن ﻻ ﻳﻘﺼﺪ ﻛﺬﻟﻚ ﺑﻞ ﻳﻘﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﻓﻲ ﺷﻌﺎﺋﺮ اﻟﻌﻴﺪ أو اﻟﺘﻮﺻﻞ إﻟﻰ‬، ‫أو ﻳﻤﺸﻲ ﻣﻌﻬﻢ إﻟﻰ ﻣﺘﻌﺒﺪاﺗﻬﻢ ﻓﻴﻜﻔﺮ ﺑﺬﻟﻚ ﻓﻴﻬﻤﺎ‬
‫ وإﻣﺎ أن ﻳﺘﻔﻖ ﻟﻪ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻗﺼﺪ ﻓﻴﻜﺮﻩ ﻛﺸﺪ اﻟﺮداء ﻓﻲ اﻟﺼﻼة‬، ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﺔ ﺟﺎﺋﺰة ﻣﻌﻬﻢ ﻓﻴﺄﺛﻢ‬.
Kesimpulan dari pernyataan ulama tentang berbusana dengan menyerupai orang-orang kafir adalah
jika dalam berbusana dengan mereka itu karena adanya rasa suka kepada agama mereka dan
bertujuan untuk bisa serupa dengan mereka dalam syiar-syiar kafir atau agar bisa bepergian
bersama mereka ketempat-tempat peribadatan mereka maka dalam dua hal diatas dia menjadi
kafir, namun jika tidak bertujuan semacam itu yakni hanya bisa sekedar menyerupai mereka dalam
syiar-syiar hari raya atau sebagai media agar bisa bermuamalah berhubungan dengan mereka
dalam hal-hal yang diperkenankan maka ia berdosa (tidak sampai kafir, red), atau ia setuju dengan
busana orang kafir tanpa suatu tujuan apapun maka hukumnya makruh seperti mengikat selendang
dalam shalat. [ Bughyah al-Mustarsyidiin I/529 ].

www.islamuna.info
KELUARGA 125

ُ‫ َوﻟَﻜِﻨﱠﻪ‬،‫َﻢ ﻳَ ْﻜ ُﻔ ْﺮ‬ ِِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ َ ‫ﺼ ِﺪ اﻟﺘﱠ‬


ْ ‫ﺸﺒﱡﻪ ﺑ ِﻬ ْﻢ ﻓﻲ ﺷ َﻌﺎ ِر اﻟْ ُﻜ ْﻔ ِﺮ َﻛ َﻔ َﺮ ﻗَﻄْﻌﺎً أ َْو ﻓﻲ ﺷ َﻌﺎ ِر اﻟْﻌ ْﻴﺪ َﻣ َﻊ ﻗَﻄْ ِﻊ اﻟﻨﱠﻈَ ِﺮ َﻋ ِﻦ اﻟْ ُﻜ ْﻔ ِﺮ ﻟ‬ ْ ‫ﻚ ﺑَِﻘ‬ َ ِ‫ﺎﺻ ُﻞ أَﻧﱠﻪُ إِ ْن ﻓَـ َﻌ َﻞ َذﻟ‬
ِ ‫ﻓَﺎﻟْﺤ‬
َ
‫َﺻﻼً َوَرأْﺳﺎً ﻓَﻼَ َﺷ ْﻲ َء ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ‬ َ ‫ﺼ ِﺪ اﻟﺘﱠ‬
ْ ‫ﺸﺒﱡﻪَ ﺑِ ِﻬ ْﻢ أ‬ ِ ‫ﻳﺄْﺛَﻢ وإِ ْن ﻟَﻢ ﻳـ ْﻘ‬
َْ َُ َ
"Ketika berpakaian (tingkah laku) menyerupai orang kafir, untuk syi’ar kekafirannya maka ia kafir
dengan pasti ….s/d … seandainya tidak bertujuan menyerupai mereka sama sekali tidak apa-apa
baginya tetapi itu makruh".
‫ف ِﻣ َﻦ اْﻷ َِدﻟﱠ ِﺔ اْﻷُ ْﺧ َﺮى أَ ﱠن‬ َ ‫ﺎﻫ ًﺮا ﻟِﻠَ ْﻔ ِﻆ اﻟ ﱠﺰ ْﺟ ِﺮ ﻋَ ِﻦ اﻟﺘﱠ‬
َ ‫ َﻛ َﺬا ﻋُ ِﺮ‬،ٍ‫ﺸﺒﱡ ِﻪ ﻓِﻲ ُﻛ ﱢﻞ َﺷ ْﻴﺊ‬ ِ َ‫ﺦ أَﺑـﻮ ﻣﺤ ﱠﻤ ٍﺪ ﺑﻦ أَﺑِﻲ ﺣﻤﺰةَ ﻧَـ َﻔﻊ اﷲ ﻣﺎ ﻣﻠَﺨﱠﺼﻪ ﻇ‬
ُُ ُ َ ُ َ َْ َ ُ ْ َ ُ ْ ُ ُ ‫ﺸ ْﻴ‬ ‫ﺎل اﻟ ﱠ‬ َ َ‫ﻗ‬
‫ﺸﺒﱡﻪُ ﻓِﻲ أ ُُﻣ ْﻮِر اﻟْ َﺨ ْﻴ ِﺮ‬ ِ ‫ﺼ َﻔ‬
َ ‫ﺎت َوﻧَ ْﺤ ِﻮ َﻫﺎ ﻻَ اﻟﺘﱠ‬ ِ ‫ي َوﺑَـ ْﻌ‬
‫ﺾ اﻟ ﱢ‬ ‫ﺸﺒﱡﻪُ ﻓِﻲ اﻟ ﱢﺰ ﱢ‬
َ ‫اد اﻟﺘﱠ‬
َ ‫اﻟ ُْﻤ َﺮ‬.
"Syekh Abu Muhammad bin Abi Hamzah berkata menurut dhoirnya lafadz adalah melarang
menyerupai pada setiap sesuatu (dari kafir) begitu juga dalil-dalil lain mengatakan. Maksudnya
menyerupai (orang-orang kafir yang dihukumi haram) adalah menyerupai dalam pakaian, hiasan,
sifat-sifatnya dan sesamanya bukan menyerupai dalam urusan kebaikan". [ Fathul Barri X/ 273 ].
Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Dhimas Zaki, Masaji Antoro].

0531. Mengidolakan Artis Non Muslim


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum wr wb. Bagaimana hukumnya ngefans sama artis non muslim ? matur nuwun.
[Nur Hasyim Juragan EsKrim].
JAWABAN :

Wa'alaikumussalam wr wb. Kalau pengidolaannya berhubungan dengan keyakinan, aqidah dan


kemaksiatannya maka tidak boleh tapi bila tidak berhubungan dengan itu semua maka tidak apa-
apa.
50 ‫إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ﺻـ‬
‫وﻣﻨﻬﺎ اﻟﻔﺮح ﺑﺎﻟﻤﻌﺼﻴﺔ واﻟﺮﺿﺎ ﺑﻬﺎ ﺳﻮاء ﺻﺪرت ﻣﻨﻪ أو ﺻﺪرت ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻦ ﺧﻠﻖ اﷲ ﻷن اﻟﺮﺿﺎ ﺑﺎﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻛﻤﺎ‬
‫ﻓﻲ اﻟﺰواﺟﺮ‬
‫واﺣﺬر ﻣﺼﺎﺣﺒﺔ اﻷﺷﺮار واﻟﺤﻤﻘـﻰ واﻟﺤﺎﺳﺪﻳﻦ وﻣﻦ ﻳﻠﻮي ﻋﻠﻰ اﻟﺸﻐـﺐ‬
‫ﻟﻤﺎ اﻣﺮ اﻟﻨﺎﻇﻢ ﻓﻴﻤﺎ اﻣﺮ ﺑﻤﺼﺎﺣﺒﺔ اﻻﺧﻴﺎر واﻧﺘﺨﺎﺑﻬﻢ ﺣﺬرا اﻳﻀﺎ ﻣﻨﻤﺼﺎﺣﺒﺔ اﻻﺧﻴﺎر ﻟﻤﺎ ﻓﻴﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﻀﺮر اﻟﺪﻧﻴﻮي واﻻﺧﺮوي ﻻن ﻣﺸﺎ‬
‫ﻫﺪﺗﻬﻢ ﺗﻬﻮن اﻟﺸﺮ ﻋﻠﻲ اﻟﻘﻠﺐ وﺗﺒﻄﻞ ﻧﻔﻮرﻩ ﻋﻨﻪ واﻟﻄﺒﻊ ﻣﺠﺒﻮل ﻋﻠﻲ اﻟﺘﺸﺒﻪ واﻻﻗﺘﺪاء ﺑﺎﻟﻤﺠﺎﻟﺲ واﻟﻤﺼﺎﺣﺐ‬
Hindarilah pergaulan dengan orang-orang yang berakhlak buruk, orang dungu, ahli hasut dan
orang-orang yang gemar membikin kericuhan.
Setelah Kyai nadzim menganjurkan bergaul dan memilih bersahabat dengan orang-orang yang
berbudi pekeri baik, beliau melarang untuk bergaul dengan orang-orang yang berbudi jelek karena
pergaulan akan mendatangkan efek negative baik dari segi duniawi maupun ukhrawi sebab melihat
salut mereka (saja) memudahkan kejelekan ada dalam hati dan membuat hati sulit menghindar
darinya, “tabiat manusia selalu cenderung ingin menyerupai dan mengikuti terhadap teman
bergaul”. [ ‘Ilaaj Al-Amroodh ar-Rodiyyah Bi Syar’I al-wasyiyyah al-Hadaadiyyah 214 ]. (Masaji
Antoro).
0535. Membuat Tato
PERTANYAAN :

© 2017 www.piss-ktb.com
126 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Assalamu 'alaikum wrwrkth. TATO sekarang jadi trend di kalangan anak-anak muda, tidak cuma
laki-laki yang perempuan pun tidak kalah banyak. Katanya seni. Gimana nih hukumnya menurut
islam itu sendiri ?? Skarena kang akeh. [Alech Najwa].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam, sebenarnya Tato itu ada 2 macam :
1. permanen sulit hilang, model ini tinta ada dibawah kulit cara masukkan tinta dengan jarum, yang
jenis ini wudhu/junub sah karena tidak menghalangi sampainya air ke kulit.
2. non permanen tinta di luar kulit, jenis ini wudhunya tidak sah.
Dua-duanya Hukum membuatnya haram.
- Bujaiirimi alal manhaj 1/71 :
‫ﻓﺮع ﻟﻮ دﺧﻠﺖ ﺷﻮﻛﺔ ﻓﻲ اﺳﺒﻌﻪ ﻣﺜﻼ وﺻﺎر رأﺳﻬﺎ ﻇﺎﻫﺮا ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻮر ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﺑﺤﻴﺚ ﻟﻮ ﻗﻠﻌﺖ ﺑﻘﻰ ﻣﻮﺿﻌﻬﺎ ﻣﺠﻮﻓﺎ وﺟﺐ ﻗﻠﻌﻬﺎ وﻻ‬
‫ﻳﺼﺢ ﻏﺴﻞ اﻟﻴﺪﻳﻦ او اﻟﺮﺟﻠﻴﻦ ﻣﻊ ﺑﻘﺎﺋﻬﺎ وإن ﻛﺎﻧﺖ ﻟﻮ ﻗﻠﻌﺖ ﻻ ﻳﺒﻘﻰ ﻣﻮﺿﻌﻬﺎ ﻣﺠﻮﻓﺎ ﺑﻞ ﻳﻠﺘﺤﻢ وﻳﻨﻄﺒﻖ ﻟﻢ ﻳﺠﺐ ﻗﻠﻌﻬﺎ وﺻﺢ ﻏﺴﻞ‬
‫اﻟﻴﺪﻳﻦ‬

Hukum membikin TATTO satu paket dengan hukum memakai BEHEL atau PANGUR, HARAM

‫ْﻖ‬ ِ ‫ﺎت ﻟِﻠْﺤﺴ ِﻦ اﻟﻤﺘَـﻐَﻴﱢـﺮ‬


َ ‫ات َﺧﻠ‬ ِ ‫ﺎت واﻟﻤﺘَـ َﻔﻠﱢﺠ‬
ِ ‫ﺎت واﻟﻤﺘَـﻨَ ﱢﻤ‬ ِ ِ ‫اﺷﻤ‬
ِ ‫ﺎت َواﻟ ُْﻤ ْﺴﺘَـ ْﻮ‬ ِ َ َ‫ﺿ َﻲ اﻟﻠّﻪُ َﻋﻨْﻪُ اَﻧﱠﻪُ ﻗ‬ ِ ‫و َﻋﻦ اَﺑِﻲ ﻣﺴﻌﻮٍد ر‬
َ ُ ُْ َ ُ َ ‫ﺼ‬ َ ُ َ ‫ش ِ◌ ِ◌ َﻣ‬ َ ‫َﻌﻦ اﻟﻠّﻪُ اﻟ َْﻮ‬ َ ‫ ﻟ‬:‫ﺎل‬ َ ُْ ْ َ ْ ْ َ
ِ ِ ِ ِ
ِ َ‫ﺻﻠﱠﻰ اﷲُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠﻢ َو ُﻫ َﻮ ﻓﻰ ﻛﺘ‬ ِ ِ ِ ِ ِ
‫ َوَﻣﺎ‬:‫ ﻗَﺎل اﷲٌ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬،‫ﺎب اﷲ‬ َ َ ‫ﻮل اﷲ‬ ُ ‫ َوَﻣﺎ ﻟﻰ ﻷَﻟ َْﻌ ُﻦ َﻣ ْﻦ ﻟ ََﻌﻨَﻪُ َر ُﺳ‬:‫ﺎل‬ َ ‫ ﻓَـ َﻘ‬،‫ﻚ‬ َ ‫اءةٌ ﻓﻰ ذَﻟ‬ َ ‫َﺖ ﻟَﻪُ إِ ْﻣ َﺮ‬
ْ ‫ ﻓَـ َﻘﺎﻟ‬,‫اﷲ‬
‫ ُﻣﺘﱠـ َﻔ ْﻖ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬.‫ﺨ ُﺬوﻩ َوَﻣﺎ ﻧَـ َﻬﺎ ُﻛ ْﻢ َﻋ ْﻨﻪُ ﻓﺎﻧْـﺘَـ ُﻬﻮا‬
ُ َ‫ﻮل ﻓ‬ ُ ‫اﻟﺮ ُﺳ‬
َ ‫آﺗَﺎ ُﻛ ْﻢ‬
Diriwayatkan dari Ibn Mas'ud ra bahwasanya beliau telah berkata: Allah melaknat para wanita yang
bertato dan para wanita yang minta ditato, para wanita yang menyuruh wanita lain untuk mencabuti
bulu alisnya agar menjadi tipis dan tampak indah dan para wanita yang merenggangkan gigi
mereka sedikit untuk kecantikan dan para wanita yang mengubah ciptaan Allah. Ada seorang
wanita yang berkata kepada beliau dalam hal tersebut, kemudian beliau berkata: "Bagaimana aku
tidak melaknat orang yang dilaknat oleh Rasulullah saw, sedangkan hal itu disebutkan dalam al
Quran", Allah ta’ala berfirman: Apa saja yang rasul datangkan kepadamu, maka ambillah dan apa
saja yang Rasul melarang kepada kamu sekalian, maka hentikanlah. Telah disepakati
kesahihannya oleh Imam Bukhori dan Muslim. [ Kitab Dalilul Falikhin juz 4 hal 494 ].
- Al-Fiqh al-Islaam I/410 :
‫ وو ْﺷﻢ )وﻫﻮ ﻏﺮز اﻟﺠﻠﺪ ﺑﺈﺑﺮة ﺣﺘﻰ ﻳﺨﺮج‬،(‫وو ْﺷﺮ )أي ﺑﺮد اﻷﺳﻨﺎن ﻟﺘﺤﺪد وﺗﻔﻠﺞ وﺗﺤﺴﻦ‬
َ ،(‫وﻳﺤﺮم ﻧﻤﺺ )وﻫﻮ ﻧﺘﻒ اﻟﺸﻌﺮ ﻣﻦ اﻟﻮﺟﻪ‬
‫ »ﻟﻌﻦ‬: ‫ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬،‫ ووﺻﻞ ﺷﻌﺮ ﺑﺸﻌﺮ‬،(‫اﻟﺪم ﺛﻢ ﺣﺸﻮﻩ ﻛﺤﻼً أو ﻧﻴﻠﺔ ﻟﻴﺨﻀﺮ أو ﻳﺰرق ﺑﺴﺒﺐ اﻟﺪم اﻟﺤﺎﺻﻞ ﺑﻐﺮز اﻹﺑﺮة‬
‫ واﻟﻤﻔﻌﻮل ﺑﻬﺎ‬،‫( أي اﻟﻔﺎﻋﻠﺔ‬3) «‫ اﻟﻤﻐﻴﺮات ﺧﻠﻖ اﷲ‬،‫ واﻟﻤﺘﻔﻠﺠﺎت ﻟﻠﺤﺴﻦ‬،‫ واﻟﻨﺎﻣﺼﺎت واﻟﻤﺘﻨﻤﺼﺎت‬،‫اﷲ اﻟﻮاﺷﻤﺎت واﻟﻤﺴﺘﻮﺷﻤﺎت‬
‫ واﻟﻠﻌﻨﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﺸﻲء ﺗﺪل ﻋﻠﻰ ﺗﺤﺮﻳﻤﻪ؛ ﻷن ﻓﺎﻋﻞ اﻟﻤﺒﺎح ﻻ ﺗﺠﻮز ﻟﻌﻨﺘﻪ‬،‫ذﻟﻚ ﺑﺄﻣﺮﻫﺎ‬.
__________
(3) ‫واﻟﻮاﺷﻤﺔ واﻟﻤﺴﺘﻮﺷﻤﺔ« وﻫﻢ‬،‫ »ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﻮاﺻﻠﺔ واﻟﻤﺴﺘﻮﺻﻠﺔ‬:‫ ورواﻩ اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ أﻳﻀﺎً ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ‬،‫رواﻩ اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد‬
‫ ﻫﻲ اﻟﺘﻲ‬:‫ واﻟﻤﺴﺘﻮﺻﻠﺔ‬.‫ ﻟﺘﻜﺜﺮ ﺑﻪ ﺷﻌﺮ اﻟﻤﺮأة‬،‫ ﻫﻲ اﻟﺘﻲ ﺗﺼﻞ ﺷﻌﺮ اﻣﺮأة ﺑﺸﻌﺮ اﻣﺮأة أﺧﺮى‬:‫( واﻟﻮاﺻﻠﺔ‬190/6 :‫ﺻﺤﻴﺤﺎن )ﻧﻴﻞ اﻷوﻃﺎر‬
‫ وﻫﻲ اﻟﺘﻲ ﺗﻄﻠﺐ‬:‫ ﺟﻤﻊ ﻣﺘﻨﻤﺼﺔ‬:‫ واﻟﻤﺘﻨﻤﺼﺎت‬.‫ واﻟﻮﺷﻢ ﺣﺮام ﻋﻠﻰ اﻟﻔﺎﻋﻞ واﻟﻤﻔﻌﻮل ﺑﻪ‬.‫ ﻣﻮﺻﻮﻟﺔ‬:‫ وﻳﻘﺎل ﻟﻬﺎ‬،‫ﺗﻄﻠﺐ أن ﻳﻔﻌﻞ ﺑﻬﺎ ذﻟﻚ‬
‫ واﻟﻤﺘﻔﻠﺠﺎت ﺟﻤﻊ ﻣﺘﻔﻠﺠﺔ وﻫﻲ اﻟﺘﻲ ﺗﺒﺮد ﻣﺎ ﺑﻴﻦ أﺳﻨﺎﻧﻬﺎ‬،‫ اﻟﻤﺰﻳﻠﺔ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻣﻦ ﻧﻔﺴﻬﺎ أو ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻫﺎ‬:‫ واﻟﻨﺎﻣﺼﺔ‬،‫ﻧﺘﻒ اﻟﺸﻌﺮ ﻣﻦ وﺟﻬﻬﺎ‬
‫ ﻻ ﻟﻠﺰوج‬،‫ اﻟﺘﻤﺎس ﺣﺴﻦ‬،‫ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻤﺮأة ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻲء ﻣﻦ ﺧﻠﻘﺘﻬﺎ اﻟﺘﻲ ﺧﻠﻘﻬﺎ اﷲ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺑﺰﻳﺎدة أو ﻧﻘﺺ‬:‫ ﻗﺎل اﻟﻄﺒﺮي‬.‫واﻟﺜﻨﺎﻳﺎ واﻟﺮﺑﺎﻋﻴﺎت‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪127‬‬

‫‪).‬وﻻ ﻟﻐﻴﺮﻩ‪. ،‬ﻛﻤﻦ ﺗﻜﻮن ﻣﻘﺮوﻧﺔ اﻟﺤﺎﺟﺒﻴﻦ‪ ،‬ﻓﺘﺰﻳﻞ ﻣﺎ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ ﺗﻮﻫﻢ اﻟﺒﻠﺞ وﻋﻜﺴﻪ )ﺗﺤﻔﺔ اﻷﺣﻮذي ﺑﺸﺮح اﻟﺘﺮﻣﺬي‪67/1 :‬‬
‫‪- Al-Mausuu’ah al-Fiqhiyyah XI/273 :‬‬

‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪-‬‬ ‫ٍ‬


‫ﻮد ر ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ﻀﺎ ِﻣﻦ أَﺟﻞ اﻟﺘـﱠﺰﻳﱡ ِﻦ ‪ :‬ﻣﺎ ا ْﻋﺘﺎدﻩ ﺑـﻌﺾ اﻟﻨ ِ ِ‬ ‫ْﺠﺮ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﱠﺎس ﻣ َﻦ اﻟ َْﻮ ْﺷ ِﻢ َواﻟ َْﻮ ْﺷ ِﺮ اﻟ َْﻮا ِر َدﻳْ ِﻦ ﻓﻲ َﺣﺪﻳﺚ اﺑْ ِﻦ َﻣ ْﺴﻌُ َ‬ ‫اﺣﺔ أَﻳْ ً ْ ْ َ َ َ َ ُ َ ْ ُ‬ ‫َوﻣ ْﻦ أَﻧْـ َﻮ ِاع اﻟ َ َ‬
‫ﺎت ‪ ،‬واﻟْﻤﺘَـ َﻔﻠﱢﺠ ِ‬ ‫ﺎت واﻟْﻤﺘَـﻨَ ﱢﻤﺼ ِ‬
‫ﱠﺎﻣ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺎت‬ ‫َ ُ َ‬ ‫ﺼ َ ُ َ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ‪ :‬ﻟ ََﻌ َﻦ اﻟﻠﱠﻪُ اﻟ َْﻮاﺷ َﻤﺎت َواﻟ ُْﻤ ْﺴﺘَـ ْﻮﺷ َﻤﺎت ‪َ (2) ،‬واﻟﻨ َ‬ ‫ﻗَﺎل ‪ :‬ﻗَﺎل َر ُﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ َ‬
‫اﺷ َﺮةِ )‪2‬‬
‫ْﻖ اﻟﻠﱠ ِﻪ ‪ (1) ،‬وﻓِﻲ ِرواﻳ ٍﺔ ‪ :‬ﻧَـﻬﻰ َﻋ ِﻦ اﻟْﻮ ِ‬
‫َ‬ ‫َ ََ َ‬ ‫ات َﺧﻠ َ‬ ‫‪) .‬ﻟِﻠْﺤﺴ ِﻦ اﻟْﻤﻐَﻴﱢـﺮ ِ‬
‫ُْ ُ َ‬
‫ﺎب ﺗَـﻐْﻴِﻴ ِﺮ َﺧﻠ ِْﻖ اﻟﻠﱠ ِﻪ‬ ‫ِ‬
‫ﻴﺲ ‪َ ،‬وﻗِﻴﻞ ‪ :‬ﻣ ْﻦ ﺑَ ِ‬ ‫ﺎب اﻟﺘﱠ ْﺪﻟِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻳﺚ َﻋﻠَﻰ ﻟ َْﻌ ِﻦ ﻓَﺎﻋﻠِ َﻬﺎ ؛ َو ِﻷ َ◌ﻧﱠـ َﻬﺎ ﻣ ْﻦ ﺑَ ِ‬ ‫ﺖ اﻷْ َ◌ﺣ ِ‬ ‫ﺼِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬
‫ﺎد ُ‬ ‫َ‬ ‫ﻗَﺎل اﻟْ ُﻘ ْﺮﻃُﺒ ﱡﻲ ‪َ :‬ﻫﺬﻩ اﻷْ ُ◌ ُﻣ ُ‬
‫ﻮر ُﻣ َﺤ ﱠﺮَﻣﺔٌ ‪ ،‬ﻧَ ﱠ‬
‫)ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ ‪3) .‬‬
‫__________‬
‫اﻟﻮﺷﻢ ‪ :‬أن ﻳﻐﺮز ﻓﻲ اﻟﻌﻀﻮ إﺑﺮة أو ﻧﺤﻮﻫﺎ ﺣﺘﻰ ﻳﺴﻴﻞ اﻟﺪم ﺛﻢ ﻳﺤﺸﻲ ﺑﻨﻮرة أو ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻓﻴﺨﻀﺮ ‪ .‬واﻟﻮاﺷﻤﺎت ﺟﻤﻊ واﺷﻤﺔ وﻫﻲ ‪ :‬اﻟﺘﻲ )‪(2‬‬
‫‪ .‬ﺗﺸﻢ ‪ ،‬واﻟﻤﺴﺘﻮﺷﻤﺎت ﺟﻤﻊ ﻣﺴﺘﻮﺷﻤﺔ وﻫﻲ اﻟﺘﻲ ﺗﻄﻠﺐ اﻟﻮﺷﻢ‬
‫ﺣﺪﻳﺚ ‪ " :‬ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﻮاﺷﻤﺎت واﻟﻤﺴﺘﻮﺷﻤﺎت ‪ " . . .‬أﺧﺮﺟﻪ ﻣﺴﻠﻢ ) ‪ - 1678 / 3‬ط اﻟﺤﻠﺒﻲ ( ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد )‪(1‬‬
‫‪ ) .‬رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ‪ ،‬وﻓﻲ رواﻳﺔ ‪ :‬ﻧﻬﻰ ﻋﻦ اﻟﻮاﺷﺮة ‪ .‬أﺧﺮﺟﻪ أﺣﻤﺪ ﻓﻲ ﻣﺴﻨﺪﻩ وﺻﺤﺤﻪ أﺣﻤﺪ ﺷﺎﻛﺮ ‪ ) .‬اﻟﻤﺴﻨﺪ ‪ - 22 / 6‬ط اﻟﻤﻌﺎرف‬
‫‪ .‬واﻟﻮﺷﺮ ‪ :‬أن ﺗﺤﺪ اﻷﺳﻨﺎن ﺑﻤﺒﺮد ﻟﻴﺘﺒﺎﻋﺪ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﻋﻦ ﺑﻌﺾ ﻗﻠﻴﻼ ﺗﺤﺴﻴﻨﺎ ﻟﻬﺎ )‪(2‬‬
‫‪ .‬ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻘﺮﻃﺒﻲ ‪ ، 393 ، 392 / 5‬وﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري ‪(3) 372 / 10‬‬
‫‪- I’aanah at-Thoolibiin I/107 :‬‬
‫ﺗﺘﻤﺔ ( ﺗﺠﺐ إزاﻟﺔ اﻟﻮﺷﻢ وﻫﻮ ﻏﺮز اﻟﺠﻠﺪ ﺑﺎﻹﺑﺮة إﻟﻰ أن ﻳﺪﻣﻰ ﺛﻢ ﻳﺬر ﻋﻠﻴﻪ ﻧﺤﻮ ﻧﻴﻠﺔ ﻓﻴﺨﻀﺮ ﻟﺤﻤﻠﻪ ﻧﺠﺎﺳﺔ ﻫﺬا إن ﻟﻢ ﻳﺨﻒ ﻣﺤﺬورا (‬
‫ﻣﻦ ﻣﺤﺬورات اﻟﺘﻴﻤﻢ اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ ﻓﻲ ﺑﺎﺑﻪ أﻣﺎ إذا ﺧﺎف ﻓﻼ ﺗﻠﺰﻣﻪ اﻹزاﻟﺔ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬
‫وﻗﺎل اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ إن ﻓﻌﻠﻪ ﺣﺎل ﻋﺪم اﻟﺘﻜﻠﻴﻒ ﻛﺤﺎﻟﺔ اﻟﺼﻐﺮ واﻟﺠﻨﻮن ﻻ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ إزاﻟﺘﻪ ﻣﻄﻠﻘﺎ وإن ﻓﻌﻠﻪ ﺣﺎل اﻟﺘﻜﻠﻴﻒ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻟﺤﺎﺟﺔ‬
‫ﻟﻢ ﺗﺠﺐ اﻹزاﻟﺔ ﻣﻄﻠﻘﺎ وإﻻ ﻓﺈن ﺧﺎف ﻣﻦ إزاﻟﺘﻪ ﻣﺤﺬور ﺗﻴﻤﻢ ﻟﻢ ﺗﺠﺐ وإﻻ وﺟﺒﺖ وﻣﺘﻰ وﺟﺒﺖ ﻋﻠﻴﻪ إزاﻟﺘﻪ ﻻ ﻳﻌﻔﻰ ﻋﻨﻪ وﻻ ﺗﺼﺢ ﺻﻼﺗﻪ‬
‫ﻣﻌﻪ‬
‫ﺛﻢ ﻗﺎل وأﻣﺎ ﺣﻜﻢ ﻛﻲ اﻟﺤﻤﺼﺔ ﻓﺤﺎﺻﻠﻪ أﻧﻪ إن ﻗﺎم ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻣﻘﺎﻣﻬﺎ ﻓﻲ ﻣﺪاواة اﻟﺠﺮح ﻟﻢ ﻳﻌﻒ ﻋﻨﻬﺎ وﻻ ﺗﺼﺢ اﻟﺼﻼة ﻣﻊ ﺣﻤﻠﻬﺎ وإن ﻟﻢ‬
‫ﻳﻘﻢ ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻣﻘﺎﻣﻬﺎ ﺻﺤﺖ اﻟﺼﻼة وﻻ ﻳﻀﺮ اﻧﺘﻔﺎﺧﻬﺎ وﻋﻈﻤﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻤﺤﻞ ﻣﺎ داﻣﺖ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻗﺎﺋﻤﺔ وﺑﻌﺪ اﻧﺘﻬﺎء اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻳﺠﺐ ﻧﺰﻋﻬﺎ‬
‫ﻓﺈن ﺗﺮك ذﻟﻚ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻋﺬر ﺿﺮ وﻻ ﺗﺼﺢ ﺻﻼﺗﻪ اﻩ‬

‫‪Hukum bertatto HARAM. Menghilangkan tatto bila dilakukan saat seseorang sudah mukallaf‬‬
‫‪(dewasa dan berakal), tidak dipaksa, tahu keharamannya, tanpa kepentingan, bisa dihilangkan‬‬
‫‪maka wajib menghilangkannya, bila tidak maka tidak wajib. Wudhu, shalat dan menjadikan imam‬‬
‫‪orang yang bertatto sah‬‬
‫اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬اﻹﻗﻨﺎع ﻓﻲ ﺣﻞ أﻟﻔﺎظ أﺑﻰ ﺷﺠﺎع ‪139 /1‬اﻟﻘﻮل ﻓﻲ ﺣﻜﻢ اﻟﻮﺷﻢ ﻓﺮوع‪ :‬اﻟﻮﺷﻢ وﻫﻮ ﻏﺮز اﻟﺠﻠﺪ ﺑﺎﻻﺑﺮة ﺣﺘﻰ ﻳﺨﺮج اﻟﺪم ﺛﻢ‬
‫ﻳﺬر ﻋﻠﻴﻪ ﻧﺤﻮ ﻧﻴﻠﺔ ﻟﻴﺰرق أو ﻳﺨﻀﺮ ﺑﺴﺒﺐ اﻟﺪم اﻟﺤﺎﺻﻞ ﺑﻐﺮز اﻟﺠﻠﺪ ﺑﺎﻻﺑﺮة ﺣﺮام ﻟﻠﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ‪ ،‬ﻓﺘﺠﺐ إزاﻟﺘﻪ إن ﻟﻢ ﻳﺨﻒ ﺿﺮرا ﻳﺒﻴﺢ‬
‫اﻟﺘﻴﻤﻢ‪ ،‬ﻓﺈن ﺧﺎف ﻟﻢ ﺗﺠﺐ إزاﻟﺘﻪ وﻻ إﺛﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻌﺪ اﻟﺘﻮﺑﺔ‪ ،‬وﻫﺬا إذا ﻓﻌﻠﻪ ﺑﺮﺿﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺑﻠﻮﻏﻪ وإﻻ ﻓﻼ ﺗﻠﺰﻣﻪ إزاﻟﺘﻪ‪ ،‬وﺗﺼﺢ ﺻﻼﺗﻪ وإﻣﺎﻣﺘﻪ‬
‫‪.‬وﻻ ﻳﻨﺠﺲ ﻣﺎ وﺿﻊ ﻓﻴﻪ ﻳﺪﻩ ﻣﺜﻼ إذا ﻛﺎن ﻋﻠﻴﻬﺎ وﺷﻢ‬

‫‪Tatto ialah tanda pada tubuh yang dihasilkan dengan cara menusukkan jarum pada tubuh hingga‬‬
‫‪mengeluarkan darah kemudian meninggalkan warna membiru atau menghijau dari bekas tusukan‬‬
‫‪jarum tersebut, perbuatan semacam ini dilarang berdasarkan hadits Nabi‬‬

‫ْﻖ‬ ‫ﺎت ﻟِﻠْﺤﺴ ِﻦ اﻟﻤﺘَـﻐَﻴﱢـﺮ ِ‬


‫ات َﺧﻠ َ‬ ‫ﺎت واﻟﻤﺘَـ َﻔﻠﱢﺠ ِ‬
‫ﺎت واﻟﻤﺘَـﻨَ ﱢﻤ ِ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫اﺷﻤ ِ‬
‫ﺎت َواﻟ ُْﻤ ْﺴﺘَـ ْﻮ ِ‬ ‫و َﻋﻦ اَﺑِﻲ ﻣﺴﻌﻮٍد ر ِ‬
‫ﺿ َﻲ اﻟﻠّﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ اَﻧﱠﻪُ ﻗَ َ‬
‫ُْ ُ َ‬ ‫ﺼ َ ُ َ‬ ‫ش ِ◌ ِ◌ َﻣ َ ُ َ‬ ‫َﻌﻦ اﻟﻠّﻪُ اﻟ َْﻮ َ‬
‫ﺎل‪ :‬ﻟ َ‬ ‫َ ْ ْ َ ْ ُْ َ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


128 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

ِ َ‫ﺻﻠﱠﻰ اﷲُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ َو ُﻫ َﻮ ﻓِﻰ ﻛِﺘ‬


ِ ‫ﺎب‬
‫ َوَﻣﺎ‬:‫ ﻗَﺎل اﷲٌ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬،‫اﷲ‬ ِ ُ ‫ وﻣﺎ ﻟِﻰ ﻷَﻟْﻌﻦ ﻣﻦ ﻟَﻌﻨَﻪُ رﺳ‬:‫ﺎل‬ َ ِ‫اءةٌ ﻓِﻰ َذﻟ‬ ِ ْ ‫ ﻓَـ َﻘﺎﻟ‬,‫اﷲ‬ ِ
َ ‫ﻮل اﷲ‬ َُ َ َْ َُ َ َ َ ‫ ﻓَـ َﻘ‬،‫ﻚ‬ َ ‫َﺖ ﻟَﻪُ إ ْﻣ َﺮ‬
‫ ُﻣﺘﱠـ َﻔ ْﻖ ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ‬.‫ﺨ ُﺬوﻩ َوَﻣﺎ ﻧَـ َﻬﺎ ُﻛ ْﻢ ﻋَﻨْﻪُ ﻓﺎﻧْـﺘَـ ُﻬﻮا‬
ُ َ‫ﻮل ﻓ‬ ُ ‫اﻟﺮ ُﺳ‬
َ ‫آﺗَﺎ ُﻛ ْﻢ‬
Diriwayatkan dari Ibn Mas'ud ra bahwasanya beliau telah berkata: Allah melaknat para wanita yang
bertato dan para wanita yang minta ditato, para wanita yang menyuruh wanita lain untuk mencabuti
bulu alisnya agar menjadi tipis dan tampak indah dan para wanita yang merenggangkan gigi
mereka sedikit untuk kecantikan dan para wanita yang mengubah ciptaan Allah. Ada seorang
wanita yang berkata kepada beliau dalam hal tersebut, kemudian beliau berkata: "Bagaimana aku
tidak melaknat orang yang dilaknat oleh Rasulullah saw, sedangkan hal itu disebutkan dalam al
Quran", Allah ta’ala berfirman: Apa saja yang rasul datangkan kepadamu, maka ambillah dan apa
saja yang Rasul melarang kepada kamu sekalian, maka hentikanlah. Telah disepakati
kesahihannya oleh Imam Bukhori dan Muslim. [ Kitab Dalilul Falikhin juz 4 hal 494 ].
Dan bagi yang sudah terlanjur memakainya wajib menghilangkannya sedapat mungkin bila
memang tidak menimbulkan bahaya pada dirinya dengan bahaya yang dapat diperkenankan
seseorang menjalani tayammum, bila khawatir menimbulkan bahaya maka tidak wajib
menghilangkannya dan ia juga tidak berdosa karenanya bila memang ia telah bertaubat.Ketentuan
ini (wajib menghilangkannya) saat tattoo tersebut dilakoni dengan kerelaannya (tidak dipaksa)
waktu ia sudah baligh/dewasa, bila terdapat sebelum dewasa atau dipaksa saat membuatnya maka
tidak wajib dihilangkan.Shalat dan menjadikan imam orang bertatto dihukumi sah, dan tinak menjadi
najis akibat semacam tangan disentuhkan pada anggauta tubuh yang terdapat tattonya. (IQNAA'
I/139).

‫وﻟﻴﺲ ﻣﻨﻪ ﻃﺒﻮع ﻋﺴﺮ زواﻟﻪ ﻛﻮﺷﻢ ﻓﻴﻌﻔﻲ ﻋﻨﻪ‬.…‫واﻟﻨﻘﺎء ﻋﻤﺎ ﻣﻨﻊ وﺻﻮل ﻣﺎء ﺟﺴﻤﺎ‬
Di antara syarat-syarat wudhu adalah bersih dari segala hal yang dapat mencegah sampainya air
pada tubuh, dan tidak tergolong mencegah sampainya air tera yang sulit dihilangkan seperti tattoo
maka hukumnya dima’fu (dimaafkan). [ Inaarah ad-Dujaa hal. 60 ].

َ ‫ﱠم ﺛُ ﱠﻢ ﻳَ ُﺬ ﱠر َﻋﻠَْﻴ ِﻪ ﻧَ ْﺤ َﻮ ﻧِﻴﻠَ ٍﺔ ﻟِﻴَ ْﺨ‬


‫ﻀ ﱠﺮ‬ ُ ‫ج اﻟﺪ‬
ِ ِ ِ ِ ِْ ‫) اﻟْﻮ ْﺷﻢ ( و ُﻫﻮ ﻏَﺮُز‬55 / 4 ‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
َ ‫اﻹﺑْـ َﺮة ﻓﻲ اﻟْﺠﻠْﺪ َﺣﺘﱠﻰ ﻳَ ْﺨ ُﺮ‬ ْ َ َ ُ َ
ِ ِ ٍ ِ ِ ِِ
ُ‫ﺎﺟﺔ َوﻗَ ْﺪ َر َﻋﻠَﻰ َإزاﻟَﺘﻪ ﻟَ ِﺰَﻣ ْﺘﻪ‬ َ ‫ﱠﺤ ِﺮ ِﻳﻢ ﺑِ َﻼ َﺣ‬ ْ ‫ﺎر َﻋﺎﻟ ٌﻢ ﺑِﺎﻟﺘ‬ٌ َ‫ﻒ ُﻣ ْﺨﺘ‬ ٌ ‫ﻮر ( َو ُﻫ َﻮ أَﻧﱠﻪُ إ َذا ﻓَـ َﻌﻠَﻪُ ُﻣ َﻜﻠﱠ‬ُ ‫ﻴﻞ اﻟ َْﻤ ْﺬ ُﻛ‬ ‫ﱠ‬
ُ ‫ ) ﻓَﻔﻴﻪ اﻟﺘﱠـ ْﻔﺼ‬: ُ‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪ‬. ‫ أ َْو ﻳَـ ْﺰَرق ا ﻫـ ا ج‬،
ِِ ِ َ ‫ﺎﻫ ًﻼ ﺑِﺎﻟﺘﱠﺤ ِﺮ ِﻳﻢ أَو ﻟِﺤﺎﺟ ٍﺔ و َﺧ‬ ِ ‫ﺻﻐَ ِﺮﻩِ أَو ﻓَـﻌﻠَﻪُ ﻣﻜْﺮﻫﺎ أَو ﺟ‬ ِ ‫ﻓَِﺈذَا ﻓُﻌِﻞ ﺑِ ِﻪ ﻓِﻲ‬. ‫وإِﱠﻻ ﻓَ َﻼ‬
‫ﺖ‬ ْ ‫ﺻ ﱠﺤ‬ َ ‫ور ﺗَـﻴَ ﱡﻤ ٍﻢ ﻓَ َﻼ ﺗَـﻠ َْﺰُﻣﻪُ َإزاﻟَﺘُﻪُ َو‬
َ ‫ﺎف ﻣ ْﻦ َإزاﻟَﺘﻪ َﻣ ْﺤ ُﺬ‬ َ َ َ ْ ْ َ ْ ًَ ُ َ ْ َ َ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
‫ْﺤ َﺪث َﻋ ْﻦ‬ َ ‫ور ﺗَـﻴَ ﱡﻤ ٍﻢ َﻣﻨَ َﻊ ْارﺗ َﻔ‬
َ ‫ﺎع اﻟ‬ َ ‫ﻒ ﻣ ْﻦ َإزاﻟَﺘﻪ َﻣ ْﺤ ُﺬ‬ ْ ‫َﻢ ﻳَ َﺨ‬ ْ ‫ َوﻟ‬، ‫ﺿﺎﻩُ ﻓﻲ َﺣﺎل ﺗَﻜْﻠﻴﻔﻪ‬ َ ‫ﻚ أَ ﱠن َﻣ ْﻦ ﻓَـ َﻌ َﻞ اﻟ َْﻮ ْﺷ َﻢ ﺑ ِﺮ‬َ ‫ َوﻋُﻠ َﻢ ﻣ ْﻦ ذَﻟ‬، ُ‫ﺻ َﻼﺗُﻪُ َوإ َﻣ َﺎﻣﺘُﻪ‬
َ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ُ ‫ َﻣ َﺤﻠﱢﻪ ﻟﺘَـﻨَ ﱡﺠﺴﻪ َوإِﱠﻻ ﻋُﺬ َر ﻓﻲ ﺑَـ َﻘﺎﺋِﻪ ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ َو َﺣ ْﻴ‬.
‫حمر‬ ُ ‫ َﻛ َﺬا أَﻓْـﺘَﻰ ﺑِﻪ اﻟ َْﻮاﻟ ُﺪ َﺷ ْﺮ‬، ُ‫ﺴﻪ‬ َ ‫ﺎء ﻗَﻠ ًﻴﻼ أ َْو َﻣﺎﺋ ًﻌﺎ أ َْو َرﻃْﺒَﺎ ﻧَ ﱠﺠ‬
ً ‫َﻢ ﻳُـ ْﻌ َﺬ ْر ﻓﻴﻪ َوَﻻﻗَﻰ َﻣ‬ ْ‫ﺚﻟ‬
Tatto ialah tanda pada tubuh yang dihasilkan dengan cara menusukkan jarum pada tubuh hingga
mengeluarkan darah kemudian meninggalkan warna membiru atau menghijau dari bekas tusukan
jarum tersebut.Hukum menghilangkan tatto bila dilakukan saat seseorang sudah mukallaf (dewasa
dan berakal), tidak dipaksa, tahu keharamannya, tanpa kepentingan, bisa dihilangkan maka wajib
menghilangkannya, bila tidak maka tidak wajib.Maka bila dilakukan saat ia masih kecil, dipaksa,
tidak tahu keharamannya, karena ada keperluan, khawatir timbul bahaya yang hingga
diperbolehkan baginya tayaammum maka tidak wajib menghilangkannya dan sahlah shalat serta
menjadikan imam dia.Dengan demikian dapat disimpulkan, bahwa orang yang menjalaninya setelah
ia mukallaf atas dasar kerelaan, tidak menimbulkan bahaya saat menghilangkannya dengan bahaya
yang memperkenankan menjalani tayammum maka terhalanglah hilangnya hadats dari tempat dari
anggauta tubuh yang ditatto karena kenajisannya, bila tidak dalam ketentuan diatas (mukallaf atas

www.islamuna.info
KELUARGA 129

dasar kerelaan, tidak menimbulkan bahaya saat menghilangkannya dengan bahaya yang
memperkenankan menjalani tayammum) maka dianggap udzur keberadaannya.Keberadaan tattoo
yang tidak dianggap udzur bila bertemu dengan air sedikit atau barang cair lainnya atau sesuatu
yang basah dapat menjadikan kenajisannya. [ Bujairomi alaa al-Khothiib IV/55 ].
Adapun wudhu dan mandinya tetap sah, sebagaimana dalam kitab Qurratul 'Ain bifatawaa Ismail
Zain halaman 49 berikut :

‫ ﻣﺎﻗﻮﻟﻜﻢ ﻓﻴﻤﻦ ﻏﺮز ﻓﻰ أﻋﻀﺎء وﺿﻮءﻩ او ﻓﻰ ﺳﺎﺋﺮ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎﻹﺑﺮة ﻣﺜﻼ ووﺿﻊ ﻣﺤﻠﻪ ﻧﺤﻮ ﺣﺒﺮ ﻟﻠﺘﻠﻮﻳﻦ واﻟﺘﺼﻮﻳﺮ ﻓﺈذا اﻟﺘﺤﻢ ﺑﻌﺪ‬. ‫ﺳﺆال‬
‫ ﻧﻌﻢ ﻳﺼﺢ وﺿﻮؤﻩ وﻏﺴﻠﻪ ﻣﻊ ﻛﻮﻧﻪ إﺛﻤﺎ ﺑﺬﻟﻚ اﻟﻔﻌﻞ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺘﻮﺑﺔ وإزاﻟﺘﻪ ان‬: ‫ذﻟﻚ ﻓﻬﻞ ﻳﺼﺢ وﺿﻮؤﻩ وﻛﺬﻟﻚ ﻏﺴﻠﻪ اوﻻ ؟ اﻟﺠﻮاب‬
‫ﻟﻢ ﻳﺆد اﻟﻰ ﺿﺮر ﻷﻧﻪ ﻧﻮع ﻣﻦ اﻟﻮﺷﻢ ﻓﻔﻌﻠﻪ ﻏﻴﺮ ﺟﺎﺋﺰ وﻟﻜﻦ اﻟﻮﺿﻮء واﻟﻐﺴﻞ ﻣﻌﻪ ﺻﺤﻴﺤﺎن ﻟﻠﻀﺮورة ﻷﻧﻪ داﺧﻞ اﻟﺠﻠﺪ ﻣﻠﺘﺤﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻼ‬
‫ﻳﻤﻨﻊ ﺻﺤﺔ اﻟﻮﺿﻮء واﻟﻐﺴﻞ ﻟﻜﻮﻧﻪ داﺧﻞ اﻟﺒﺸﺮة واﻟﺼﻼة ﻣﻌﻪ ﺻﺤﻴﺤﺔ ﻟﻠﻀﺮورة‬.

Terjemah fatwa Syeikh Isma'il Zain : Bagiamana pendapat anda tentang orang yang mencocok
pada anggota wudhunya atau disemua badannya dengan jarum misalnya, kemudian dia
meletakkan tinta ditempat yang dicocok tersebut dengan tujuan mewarnai atau melukis. Ketika
merapat (tumbuh daging diatasnya) setelah itu, apakah sah wudhunya, begitu juga mandinya atau
tidak ?
Benar, sah wudhu dan mandinya, namun dia berdosa dengan perbuatan itu, dia wajib bertaubat,
dan wajib menghilangkannya jika memang tidak mendatangkan bahaya, karena itu termasuk
WASYM, yang membuatnya tidak boleh, akan tetapi wudhu dan mandi dengan keduanya sah
karena darurat, karena itu didalam kulit yang telah merapat (tumbuh daging di atasnya), maka tidak
menghalng-halangi sahnya wudhu dan mandi karena itu didalam kulit. Shalat dengannya sah
karena darurat. Wallaahu a'lamu Bis Showaab. [Raden Mas LeyehLeyeh, Masaji Antoro, Mbah
Jenggot, Mbah Jenggot Putih ].
Link Asal : www.fb.com/groups/piss.ktb/429131817109632/
0540. Memanjangkan Kuku
PERTANYAAN :
Permisi... assalamu'alaikum, mau nanya, hukum manjangin kuku apa yaaa.....?!terimakasih.
[Efy Iysha].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam. Hukum memanjangkan kuku itu khilaful aulaa ( menyalahi kesunahan ). Lihat
Al-Majmu’ Alaa Syarh Almuhadzzab I/287 :

‫ وﻳﺴﺘﺤﺐ ان ﻳﺒﺪأ ﺑﺎﻟﻴﺪ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻴﺴﺮى ﺛﻢ‬:‫ وﺳﻮاء ﻓﻴﻪ اﻟﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة واﻟﻴﺪان واﻟﺮﺟﻼن‬:‫أﻣﺎ ﺗﻘﻠﻴﻢ اﻻﻇﻔﺎر ﻓﻤﺠﻤﻊ ﻋﻠﻲ اﻧﻪ ﺳﻨﺔ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻴﺴﺮى ﻗﺎل اﻟﻐﺰاﻟﻲ ﻓﻲ اﻻﺣﻴﺎء ﻳﺒﺪأ ﺑﻤﺴﺒﺤﺔ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻮﺳﻄﻲ ﺛﻢ اﻟﺒﺼﺮ ﺛﻢ ﺧﻨﺼﺮ اﻟﻴﺴﺮى إﻟﻰ اﺑﻬﺎﻣﻬﺎ ﺛﻢ اﺑﻬﺎم‬
‫…………اﻟﻴﻤﻨﻰ وذﻛﺮ ﻓﻴﻪ ﺣﺪﻳﺜﺎ وﻛﻼﻣﺎ ﻓﻲ ﺣﻜﻤﺘﻪ‬.
‫ﺛﻢ ﻣﻌﻨﻰ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ اﺗﻬﻢ ﻻ ﻳﺆﺧﺮون ﻓﻌﻞ ﻫﺬﻩ اﻻﺷﻴﺎء ﻋﻦ وﻗﺘﻬﺎ ﻓﺎن اﺧﺮوﻫﺎ ﻓﻼ ﻳﺆﺧﺮوﻧﻬﺎ اﻛﺜﺮ ﻣﻦ ارﺑﻌﻴﻦ ﻳﻮﻣﺎ وﻟﻴﺲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻻذن ﻓﻲ‬
‫اﻟﺘﺄﺧﻴﺮ ارﺑﻌﻴﻦ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬

Sedangkan masalah memotong kuku disepakati oleh Ulama hukumnya sunnat bagi pria, wanita,
kuku kedua tangan atau pun kaki, disunnatkan cara memotongnya di awali dari tangan kanan

© 2017 www.piss-ktb.com
130 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

kemudian tangan kiri kemudian kaki kanan dan di akhiri kaki kiri. Namun menurut Imam AlGhozali
dalam kitab IHYA berkata “sebaiknya di awali dari jari telunjuk kemudian jari tengah, jari manis, jari
kelingking dan di akhiri dengan ibu jari” dalam kitab tersebut beliau menuturkan hadits dan hikmah
memotong kuku dengan praktek yang beliau tuturkan…dst.

‫ﻋﻦ أﻧﺲ رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻗﺎل وﻗﺖ ﻟﻨﺎ ﻓﻲ ﻗﺺ اﻟﺸﺎرب وﺗﻘﻠﻴﻢ اﻻﻇﻔﺎر وﻧﺘﻒ اﻻﺑﻂ وﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ان ﻻ ﻧﺘﺮك اﻛﺜﺮ ﻣﻦ ارﺑﻌﻴﻦ ﻟﻴﻠﺔ رواﻩ‬
‫ﻣﺴﻠﻢ‬

Kemudian pengertian hadits dari sahabat Anas Ra, “kami memberi batas waktu dalam mencukur
kumis, memotong, membersihkan bulu ketiak dan mencukur bulu kemaluan agar tidak ditinggalkan
lebih dari batas waktu 40 malam” (HR. Muslim).
Artinya para sahabat dalam praktik membersihkan diri tadi tidak sampai mengakhirkan hingga batas
akhir 40 hari, andaikan mereka mengakhirkan tidak pernah lewat hingga sampai masa 40 hari,
bukan maksudnya membersihkannya di izinkan 40 hari sekali (tetapi setiap saat terlihat panjang
meskipun belum sampai 40 hari sunah untuk di potong/dicukur). [Masaji Antoro ].
3681. HARI TERBAIK UNTUK MEMOTONG KUKU
Oleh : Yai Abdullah Afif
Hari yang Bagus & Tidak Bagus untuk Memotong Kuku. Disebutkan dalam Kitab Hasyiyah Bajuri
‘ala Ibn Qasim Al Ghuzzi juz 1 halaman 221 :
ِ ِِ ِ ِ ِ ‫ﺺ ْاﻷَﻇَﺎﻓِ ِﺮ ﻳـﻮم اﻟ ﱠ‬
ُ ‫ﺴ ْﺒﺖ ٰاﻛﻠَﺔٌ )( ﺗَـ ْﺒ ُﺪ ْو َوﻓ ْﻴ َﻤﺎ ﻳَﻠ ْﻴﻪ ﻳُﺬْﻫ‬
‫ﺐ اﻟْﺒَـ َﺮَﻛ ْﻪ‬ َ َْ ‫ﻗَ ﱡ‬
ِ ِ ِ ِ ِ
‫ﺎﺣ َﺬ ِر اﻟ َْﻬﻠَ َﻜ ْﻪ‬ ْ َ‫َو َﻋﺎﻟ ٌﻢ ﻓَﺎﺿ ٌﻞ ﻳَـ ْﺒ ُﺪ ْو ﺑِﺘَـﻠْ ِﻮﻫ َﻤﺎ )( َوا ْن ﻳَ ُﻜ ْﻦ ﻓﻲ اﻟﺜ َﱡﻼﺛَﺎ ﻓ‬
ْ‫ﺲ اﻟْﻐِﻨٰﻰ ﻳَﺄْﺗِ ْﻰ ﻟِ َﻤ ْﻦ َﺳﻠَ َﻜﻪ‬ ِ ‫ﺴ ْﻮ َء ﻓِﻲ ْاﻷَ ْﺧ َﻼ ِق َراﺑِﻌُ َﻬﺎ )( َوﻓِﻲ اﻟْ َﺨ ِﻤ ْﻴ‬ ‫ث اﻟ ﱡ‬ُ ‫َوﻳُـ ْﻮِر‬
ِ ِ ِ ِ ِ
‫ﺴ َﻜ ْﻪ‬ ُ ُ‫ْﻢ ِزﻳْ َﺪا ﻓ ْﻰ ﻋُ ُﺮْوﺑَﺘ َﻬﺎ )( َﻋ ِﻦ اﻟﻨﱠﺒ ﱢﻲ ُرَوﻳْـﻨَﺎ ﻓَﺎﻗْـﺘَـ ُﻔ ْﻮا ﻧ‬
ُ ‫ْﻢ َواﻟْﺤﻠ‬
ُ ‫َواﻟْﻌﻠ‬
Terjemahannya:
Memotong kuku hari Sabtu menimbulkan penyakit yang menggrogoti tubuh
Hari Ahad menyebabkan hilang berkah
Hari Senin menjadi orang alim lagi fadhil (pintar dan utama)
Hari Selasa menyebabkan kebinasaan
Hari Rabu menyebabkan buruk akhlak
Hari Kamis mendatangkan kekayaan
Hari Jumat menambah ilmu dan sifat santun
Demikianlah kami riwayatkan dari Nabi shallallahu ‘alaihi wasallam, maka ikutilah ibadah beliau

‫ﻚ َوأَﻳﱠ ِﺎﻣ ِﻪ َوُﻛﻠﱡ َﻬﺎ‬


َ ِ‫ﺾ ْاﻷَﺋِ ﱠﻤ ِﺔ ﻓِ ْﻲ ﻓِ ْﻌ ِﻞ ذَﻟ‬
ِ ‫ﺴ ْﻮﺑَﺔٌ ﻟِﺒَـ ْﻌ‬
ُ ‫ﺎر َﻣ ْﻨ‬ ِ ‫ْﺴﻨَ ِﺔ اﻟﻨ‬
ٌ ‫ﱠﺎس أَ ْﺷ َﻌ‬
ِ ‫ وﻗَ ِﺪ ا ْﺷﺘَـﻬﺮ َﻋﻠَﻰ أَﻟ‬:‫ﺎل اﺑﻦ ﺣﺠ ٍﺮ‬
ََ
ِ ُ ‫ت َﻫ ِﺬﻩِ ْاﻷَﺑـﻴ‬
َ َ َ ُ ْ َ َ‫ ﻟَﻜ ْﻦ ﻗ‬،‫ﺎت‬َْ ْ ‫َﻫ َﻜ َﺬا ا ْﺷﺘَـ َﻬ َﺮ‬
ٌ ‫ُزْوٌر َوﻛِﺬ‬
‫ْب‬

Demikianlah bait-bait diatas telah masyhur, akan tetapi Imam Ibn Hajar menyatakan: telah masyhur
syair-syair dikalangan orang-orang yang disnisbatkan kepada sebagian imam didalam perihal
melakukan hal tsb (memotong kuku) beserta hari-harinya. Kesemuanya itu palsu dan bohong.
Namun ada riwayat lain yang menerangkan bahwa memotong itu bagus semua di semua hari.
Diriwatakan dalam sebuah hadits, namun hadits ini dnilai maudhu' oleh Imam Ibnul Jauzi dalam

www.islamuna.info
KELUARGA 131

kitab Al Maudhu’aat juz 3 halaman 53, dan Syeikh Syaukani dalam Kitab Al Fawa`idul Majmu’ah Fil
Ahaditsil Maudhu’ah halaman 197:
Berikut sanad dan matan selengkapnya dalam kitab Al Maudhu’aat:

‫أﻧﺒﺄﻧﺎ اﻟﻤﺒﺎرك ﺑﻦ ﻋﻠﻰ اﻟﺼﺪﻓﻰ أﻧﺒﺄﻧﺎ ﺳﻌﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ أﻳﻮب أﻧﺒﺄﻧﺎ ﻫﻨﺎد اﺑﻦ إﺑﺮاﻫﻴﻢ أﻧﺒﺄﻧﺎ إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﻰ اﻟﺒﺨﺎري ﺣﺪﺛﻨﺎ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻧﺼﺮ ﺑﻦ ﺧﻠﻒ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺳﻴﻒ ﺑﻦ ﺣﻔﺺ اﻟﺴﻤﺮﻗﻨﺪى ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ ﺣﺪﺛﻨﺎ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ﺷﺒﻞ أﻧﺒﺄﻧﺎ اﻟﻔﻀﻞ ﺑﻦ ﺧﺎﻟﺪ‬
‫ﺖ‬ِ ‫ﺴ ْﺒ‬‫ﺎرﻩُ ﻳَـ ْﻮَم اﻟ ﱠ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ ﱠ‬ ‫اﷲ َ ﱠ‬ ِ ‫ﺎل رﺳﻮ ُل‬ َ َ‫اﻟﻨﺤﻮي ﻋﻦ أﺑﻰ ﻋﺼﻤﺔ ﻧﻮح ﺑﻦ أﺑﻰ ﻣﺮﻳﻢ ﻋﻦ ﻋﻄﺎء ﻋَ ْﻦ أَﺑِ ْﻲ ُﻫ َﺮﻳْـ َﺮةَ ﻗ‬
َ ‫ﺻﻠﻰ اﷲُ ﻋَﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠ َﻢ َﻣ ْﻦ ﻗَـﻠ َﻢ أَﻇَْﻔ‬ ْ ُ َ َ َ‫ﺎل ﻗ‬
ِ ِِ ِ ْ ‫ﺸ َﻔﺎء وﻣﻦ ﻗَـﻠﱠﻢ أَﻇَْﻔﺎرﻩ ﻳـﻮم ْاﻷَﺣ ِﺪ ﺧﺮﺟ‬ ِِ ِ ‫ﺧﺮ‬
‫ﺖ‬ َ ‫ﺖ ﻣ ْﻨﻪُ اﻟْ َﻔﺎﻗَﺔُ َو َد َﺧ َﻞ ﻓ ْﻴﻪ اﻟْﻐﻨَﺎءُ َوَﻣ ْﻦ ﻗَـﻠﱠ َﻢ أَﻇَْﻔ‬
ْ ‫ﺎرﻩُ ﻳَـ ْﻮَم اﻻﺛْـﻨَـ ْﻴ ِﻦ َﺧ َﺮ َﺟ‬ َ َ َ َ َ ْ َ َُ َ ْ َ َ ُ ‫ج ﻣ ْﻨﻪُ اﻟﺪﱠاءُ َو َد َﺧ َﻞ ﻓ ْﻴﻪ اﻟ ﱢ‬ َ ََ
ِ ِ ‫ﱠ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ‫ﱠ‬ ِ ِ ْ َ‫ِﻣ ْﻨﻪُ اﻟْﻌﻠﱠﺔُ َو َد َﺧﻠ‬
ِ
ُ‫ج ﻣ ْﻨﻪ‬ َ ‫ﺎرﻩُ ﻳَـ ْﻮَم اﻷ َْرﺑَـ َﻌﺎء َﺧ َﺮ‬
َ ‫ﺖ ﻓ ْﻴﻪ اﻟ َْﻌﺎﻓﻴَﺔُ َوَﻣ ْﻦ ﻗَـﻠ َﻢ أَﻇَْﻔ‬ ْ َ‫ص َو َد َﺧﻠ‬ ُ ‫ج ﻣ ْﻨﻪُ اﻟْﺒَـ َﺮ‬َ ‫ﺎرﻩُ ﻳَـ ْﻮَم اﻟﺜ َﱡﻼﺛَﺎء َﺧ َﺮ‬ َ ‫ﺼ ﱠﺤﺔُ َوَﻣ ْﻦ ﻗَـﻠ َﻢ أَﻇَْﻔ‬ ‫ﺖ ﻓ ْﻴﻪ اﻟ ﱢ‬
‫ْﺠ ُﻤ َﻌ ِﺔ‬ ِ ِِ ِ ‫ﺲ ﺧﺮ‬ ِ ‫ف َو َد َﺧ َﻞ ﻓِ ْﻴ ِﻪ ْاﻷ َْﻣ ُﻦ َواﻟ ﱢ‬
َ ‫ْﺠ َﺬ ُام َو َد َﺧ َﻞ ﻓ ْﻴﻪ اﻟ َْﻌﺎﻓﻴَﺔُ َوَﻣ ْﻦ ﻗَـﻠﱠ َﻢ أَﻇَْﻔ‬
ُ ‫ﺎرﻩُ ﻳَـ ْﻮَم اﻟ‬ ُ ‫ج ﻣﻨْﻪُ اﻟ‬ َ َ َ ِ ‫ﺎرﻩُ اﻟْ َﺨﻤ ْﻴ‬ َ ‫ﺼ ﱠﺤﺔُ َوَﻣ ْﻦ ﻗَـﻠﱠ َﻢ أَﻇَْﻔ‬ ُ ‫اﻟْ ِﻮ ْﺳ َﻮ‬
ُ ‫اس َواﻟْ َﺨ ْﻮ‬
ِ ‫ﺖ ﻓِﻴ ِﻪ اﻟ ﱠﺮﺣﻤﺔُ و َﺧﺮ‬
‫ب‬ُ ‫ج ﻣ ْﻨﻪُ اﻟ ﱡﺬﻧُـ ْﻮ‬َ َ َ َ ْ ْ ْ َ‫َد َﺧﻠ‬
Terjemahannya :
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Sabtu maka akan keluar darinya penyakit dan
masuk ke dalamnya obat
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Ahad maka akan keluar darinya kemiskinan dan
masuk ke dalamnya kekayaan
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Senin maka akan keluar darinya kecacatan dan
masuk ke dalamnya kesehatan
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Selasa maka akan keluar darinya penyakit barosh
(corob. Jw) dan akan masuk ke dalamnya kesembuhan
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Rabu akan keluar darinya penyakit waswas dan
ketakutan dan akan masuk ke dalamnya keamanan dan kesehatan
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Kamis akan keluar darinya penyakit kusta dan akan
masuk ke dalamnya kesembuhan
-Barang siapa memotong kukunya pada hari Jumat maka akan masuk ke dalamnya rahmat dan
keluar darinya dosa-dosa
Wallaahu A’lamu Bishshowaab
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/890333107656165/
www.fb.com/notes/895788390443970
0545. Laki-laki Memakai Sarung Sutra
PERTANYAAN :
Apa hukumnya laki-laki yang memakai sarung yang ada tulisan "100% sutra asli" contohnya sarung
BHS ?? silahkan para santri, monggo_!! [Ibnu Zainulmutaqin].
JAWABAN :
Jika kadar suteranya lebih sedikit/sama dengan bahan kain dari kapas/benang yang diperbolehkan
dalam sebuah pakaian lelaki, hukumnya masih boleh.
316 / 1) – ‫(اﻻﻗﻨﺎع ﻓﻲ ﺣﻞ أﻟﻔﺎظ أﺑﻲ ﺷﺠﺎع‬
‫ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﺎل وﻣﺜﻠﻬﻢ اﻟﺨﻨﺎﺛﻰ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ ﻟﺨﺒﺮ أﺑﻲ داود ﺑﺈﺳﻨﺎد ﺻﺤﻴﺢ أﻧﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أﺧﺬ ﻓﻲ ﻳﻤﻴﻨﻪ ﻗﻄﻌﺔ ﺣﺮﻳﺮ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
132 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫وﻓﻲ ﺷﻤﺎﻟﻪ ﻗﻄﻌﺔ ذﻫﺐ وﻗﺎل ﻫﺬان أي اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻬﻤﺎ ﺣﺮام ﻋﻠﻰ ذﻛﻮر أﻣﺘﻲ ﺣﻞ ﻹﻧﺎﺛﻬﻢ وأﻟﺤﻖ ﺑﺎﻟﺬﻛﻮر اﻟﺨﻨﺎﺛﻰ اﺣﺘﻴﺎﻃﺎ واﺣﺘﺮز ﺑﺎﻟﺘﺨﺘﻢ‬
‫ﻋﻦ اﺗﺨﺎذ أﻧﻒ أو أﻧﻤﻠﺔ أو ﺳﻦ ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳﺤﺮم اﺗﺨﺎذﻫﺎ ﻣﻦ ذﻫﺐ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﻄﻮﻋﻬﺎ وإن أﻣﻜﻦ اﺗﺨﺎذﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﻔﻀﺔ وﻳﺤﻞ ﻟﻠﻨﺴﺎء ﻟﺒﺲ اﻟﺤﺮﻳﺮ‬
‫واﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻪ ﺑﻔﺮش أو ﻏﻴﺮﻩ واﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ واﻟﺘﺤﻠﻲ ﺑﻪ ﻟﻠﺤﺪﻳﺚ اﻟﻤﺎر وﻳﺴﻴﺮ اﻟﺬﻫﺐ وﻛﺜﻴﺮﻩ ﻓﻲ ﺣﻜﻢ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﻋﻠﻰ ﻣﻦ ﺣﺮم ﻋﻠﻴﻪ ﺳﻮاء‬
‫ﺑﻼ ﻓﺮق وإذا ﻛﺎن ﺑﻌﺾ اﻟﺜﻮب إﺑﺮﻳﺴﻴﻤﺎ وﻫﻮ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻬﻤﺰة وﺑﻔﺘﺢ اﻟﺮاء وﻓﺘﺤﻬﻤﺎ وﻛﺴﺮ اﻟﺮاء ﺛﻼث ﻟﻐﺎت اﻟﺤﺮﻳﺮ وﺑﻌﻀﻪ ﻗﻄﻨﺎ أو ﻛﺘﺎﻧﺎ‬
‫ﺟﺎز ﻟﺒﺴﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ اﻹﺑﺮﻳﺴﻢ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺤﺮم ﺗﻐﻠﻴﺒﺎ ﻟﻸﻛﺜﺮ ﺑﺨﻼف ﻣﺎ أﻛﺜﺮﻩ ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ واﻟﻤﺴﺘﻮى ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻷن ﻛﻼ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻻ ﻳﺴﻤﻰ ﺛﻮب‬
‫ﺣﺮﻳﺮ واﻷﺻﻞ اﻟﺤﻞ وﺗﻐﻠﻴﺒﺎ ﻟﻸﻛﺜﺮ ﻓﻲ اﻷوﻟﻰ وﻟﻠﻮﻟﻲ إﻟﺒﺎس ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻣﻦ اﻟﺤﺮﻳﺮ‬
Lihat juga keterangannya di kitab tarsyih almustafidiin bab Libas dan Kitab Minhaj alQawiim I/221.
(Masaji Antoro ).
0599. HUKUM MEMAKAI KAOS KAKI BAGI PEREMPUAN
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum semuanya, bagaimana pendapat temen-temen semua tentang hukum memakai
kaos kaki bagi perempuan, baik ditinjau dari nash maupun qoul ulama muktabar ? [Qomari
Arisandi Assirri].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. Seandainya hanya dengan cewek memakai kaos kaki auratnya bisa tertutup,
maka hukum memakai kaos kaki bisa jadi WAJIB sesuai kaedah MAA LAA YATIMMUL WAJIBU
ILLA BIHI FA HUWA WAJIBUN. Lihat kitab Asybaah wa An-Nadhooir I/410 :

‫ و ﻋﻮرﺗﻬﺎ ﻛﻞ اﻟﺒﺪن‬: ‫ و ﻻ ﻋﻮرة ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ و ﻓﻲ اﻟﻔﺮج وﺟﻪ و ﺣﺎﻟﺔ ﻣﻊ اﻷﺟﺎﻧﺐ‬: ‫ ﺣﺎﻟﺔ ﻣﻊ اﻟﺰوج‬: ‫ اﻟﻤﺮأة ﻓﻲ اﻟﻌﻮرة ﻟﻬﺎ أﺣﻮال‬: ‫و ﻣﻨﻬﺎ‬
‫ و ﻋﻮرﺗﻬﺎ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﺴﺮة و اﻟﺮﻛﺒﺔ و ﺣﺎﻟﺔ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة‬: ‫ ﺣﺘﻰ اﻟﻮﺟﻪ و اﻟﻜﻔﻴﻦ ﻓﻲ اﻷﺻﺢ و ﺣﺎﻟﺔ ﻣﻊ اﻟﻤﺤﺎرم و اﻟﻨﺴﺎء‬:
‫ ﺑﺄن اﻟﺬي ﻳﺠﺐ ﺳﺘﺮﻩ ﻣﻨﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻮة ﻫﻲ اﻟﻌﻮرة اﻟﺼﻐﺮى و ﻫﻮ‬: ‫و ﻋﻮرﺗﻬﺎ ﻛﻞ اﻟﺒﺪن إﻻ اﻟﻮﺟﻪ و اﻟﻜﻔﻴﻦ و ﺻﺮح اﻹﻣﺎم ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ‬
‫اﻟﻤﺴﺘﻮر ﻣﻦ ﻋﻮرة اﻟﺮﺟﻞ‬

AURAT WANITA :
1. Bersama suami :
Tiada batasan aurat baginya saat bersama suami, semua bebas terbuka kecuali bagian FARJI
(alat kelamin wanita) yang terjadi perbedaan pendapat di antara Ulama
2. Bersama lelaki lain :
Menurut pendapat yang paling shahih seluruh tubuhnya hingga wajah dan kedua telapak
tangannya, menurut pendapat yang lain wajah dan telapaknya boleh terbuka
3. Bersama lelaki mahramnya dan sesama wanita :
Auratnya diantara pusar dan lutut
4. Di dalam sholat :
Seluruh tubuh menjadi auratnya kecuali wajah dan kedua telapak tangannya
5. Saat sendiri :
Menurut Imam Romli dalam Kitab Nihaayah al-Muhtaaj aurat wanita saat sendiri adalah 'aurat
kecil' yaitu aurat yang wajib ditutup oleh seorang lelaki (antara pusar dan lutut).
Dengan demikian bila kaos kaki merupakan salah satu sarana untuk menutupi aurat kakainya saat
di luar rumah atau bersama laki-laki lain berarti dia telah menjalankan ajaran sesuai tuntunannya.
Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Hakam Ahmed ElChudrie, Masaji Antoro].

www.islamuna.info
KELUARGA 133

0601. HUKUM MEMAKAI PECI


PERTANYAAN :
1) kopiah, peci, dan segala macam penutup kepala untuk pria itu sunnah Rasul atau sekadar
budaya yang sehingga tidak berdampak pada hukum syar'i wajib, sunnah, haram?
2) saya pernah dengar bahwa lelaki yang gundulan (tidak menutup kepala) maka dia fasik dan
setiap kesaksiannya dalam hukum tidak diterima. Mengapa bisa demikian ? [Tarom Markus
Horison].
JAWABAN :
1. Hukumnya sunnah bagi laki-laki saat sholat, memasuki kamar kecil dan di daerah yang
kebiasaan tempatnya memakai tutup kepala. Memakai PECI sudah dapat mencukupi kesunahan
memakai sorban sebagian para Masyayikh menyatakan kebagusannya terutama dikalangan
pengikut Syekh Abdul Qadir al-Jailany
Referensi :
- Durr al-Ghamaamah hal. 2 :
‫أن ﻟﺒﺲ اﻟﻘﻠﻨﺴﻮة اﻟﺒﻴﻀﺎء ﻳﻐﻨﻲ ﻋﻦ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻓﻴﺤﺼﻞ ﺑﻪ اﺻﻞ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ‬
- Bughyah al-Mustarsyidiin I/182 :
‫ وﺑﻪ ﻳﺘﺄﻳﺪ ﻣﺎ اﻋﺘﺎدﻩ ﺑﻌﺾ ﻣﺪن اﻟﻴﻤﻦ ﻣﻦ ﺗﺮك اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻣﻦ أﺻﻠﻬﺎ‬، ‫ﻟﺒﺲ اﻟﻘﻠﻨﺴﻮة اﻟﺒﻴﻀﺎء ﻳﻐﻨﻲ ﻋﻦ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ‬
- Al-Fataawaa al-Fiqhiyyah al-Kubraa I/266 :
ِ ُ‫ﺸﺎﻳِ ِﺦ ﻣﻦ اﺳﺘﺤﺴﻨَﻪُ ﺑِﻤﻨْ ِﺰﻟ َِﺔ ِﺧﻠَ ِﻊ اﻟْﻤﻠ‬
‫ﻮك‬ َ ‫ب ﻓَ ِﻤ ْﻦ اﻟ َْﻤ‬ ِ ‫وﺳﺌِﻞ ﺑـﻌﺾ اﻟْﻌﻠَﻤ ِﺎء ﻋﻦ ﺳﻨَ ِﺪﻩِ ﻓﻲ اﻟ‬
ِ ‫ْﺨ ْﺮﻗَ ِﺔ ﻓﻘﺎل أَ ﱠﻣﺎ ﻟُﺒْﺲ اﻟْ َﻘﻠَﻨْﺴ َﻮةِ أو اﻟْﻌِ َﻤ َﺎﻣ ِﺔ أو اﻟﺜـ ْﱠﻮ‬
ُ َ َ ْ َْ ُ ُ َ َ ُ ُ َْ َ ُ َ
ُ ‫ﺎﻋ ٍﺔ أَﺑْـﻴَـﻨُـ َﻬﺎ ﻃَ ِﺮ‬ ِ ‫آﺧﺮو َن إ ْذ ﻟﻢ ﻳ ِﺮ ْد أَﻧﱠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ُﻛ ِﺴﻲ ﺛَـﻮﺑﺎ ﻗﺎل وﻗﺪ ُﻛ ْﻨﺖ ﻟَﺒِﺴﺖ ِﺧﺮﻗَﺔَ اﻟﺘ‬
‫ﻳﻖ َﺷ ْﻴ ِﺦ‬ َ ‫ﱠﺼ ﱡﻮف ﻣﻦ ﻃُُﺮ ِق َﺟ َﻤ‬َ ْ ْ ًْ َ ُ ُ َ ُ َ ُ‫وﻟﻢ ﻳَـ َﺮﻩ‬
ِ ‫اﻹﺳ َﻼِم أﺑﻲ ﻣﺤ ﱠﻤ ٍﺪ ﻋﺒﺪ اﻟْ َﻘ‬
‫ﺎد ِر‬ َُ ْ ِْ
2. Ya, betul bila di daerah yang masyarakatnya membiasakan diri bertutup kepala
Referensi :
( ‫ واﷲ أﻋﻠﻢ‬، 516 ‫ وﻣﺴﻠﻢ رﻗﻢ‬1/498 ‫ ﻻ ﻳﺼﻠﻲ أﺣﺪﻛﻢ ﻓﻲ اﻟﺜﻮب اﻟﻮاﺣﺪ ﻟﻴﺲ ﻋﻠﻰ ﻋﺎﺗﻘﻪ ﻣﻨﻪ ﺷﻲء ( رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري‬.
Janganlah salah seorang kalian shalat dalam satu pakaian yang diatas bahunya tidak terdapat
sesuatupun (HR Bukhari I/498, Muslim hadits No 516
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬ ِ ِ ‫ْس ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬
َ َ‫ﺼﻼَة ﻟﻠ ﱠﺮ ُﺟﻞ ﺑِﻌِ َﻤ َﺎﻣ ٍﺔ َوَﻣﺎ ﻓِﻲ َﻣ ْﻌﻨ‬ ِ َ‫اﺳﺘِ ْﺤﺒ‬ ِ ِ
َ ُ‫ﺎﻫﺎ ؛ ﻷ َِ◌ﻧﱠﻪ‬ ِ ‫ﺎب َﺳ ْﺘ ِﺮ اﻟ ﱠﺮأ‬ ْ ‫ اﺗﱠـ َﻔ َﻖ اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬﺎءُ َﻋﻠَﻰ‬- 11 : ‫ﺼﻼَةُ ﺑِﺎﻟْﻌ َﻤ َﺎﻣﺔ‬ ‫اﻟ ﱠ‬
‫ﺼﻠﱢﻲ ﺑِﺎﻟْﻌِ َﻤ َﺎﻣ ِﺔ‬
َ ُ‫ َﻛﺎ َن ﻳ‬.
‫ﺐ َﺳﺘْـ ُﺮ َرأ ِْﺳ َﻬﺎ‬ ِ
ٌ ‫ أَ ﱠﻣﺎ اﻟ َْﻤ ْﺮأَةُ ﻓَـ َﻮاﺟ‬.
َ ‫ ﻻَ ﻟِﻠﺘﱠ َﺬﻟﱡﻞ َواﻟﺘﱠ‬، ‫ﺎﺳﻼً ﻟِﺘَـ ْﺮ ِك اﻟ َْﻮﻗَﺎ ِر‬
‫ﻀ ﱡﺮ ِع‬ ُ ‫ْس إِ َذا َﻛﺎ َن ﺗَ َﻜ‬
ِ ‫ﻮف اﻟ ﱠﺮأ‬
َ ‫ﺸ‬ُ ‫ﺻﻼَةِ اﻟ ﱠﺮ ُﺟﻞ َﻣ ْﻜ‬ َ ‫اﻫﺔ‬
ِ َ ‫ﺺ اﻟْﺤﻨَ ِﻔﻴﱠﺔُ َﻋﻠَﻰ َﻛﺮ‬
َ َ ‫َوﻧَ ﱠ‬
(1) 5 ‫ ) َرأْس ف‬: ‫ﺼﻄَﻠَ َﺢ‬ ْ ‫) اﻧْﻈُْﺮ ُﻣ‬
(1) ‫ﻫـ‬1318 ‫ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ﺑﺒﻮﻻق ﻣﺼﺮ‬. ‫ ( ط‬197 ) ‫ اﻧﻈﺮ ﻣﺮاﻗﻲ اﻟﻔﻼح وﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﻄﺤﻄﺎوي ﻋﻠﻴﻪ‬.
[ SHALAT memakai SORBAN ] Ulama Fiqh sepakat akan kesunahan menutup kepala bagi laki-laki
dalam shalat dengan memakai sorban dan sejenisnya karena nabi Muhammad Shallallaahu ‘alaihi
wa sallam shalat dengan memakai sorban, sedang bagi wanita wajib menutup kepalanya.
Kalangan Hanafiyyah menilai makruh bagi laki-laki shalat dengan terbuka kepalanya karena malas

© 2017 www.piss-ktb.com
134 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

sebab dapat mengurangi kewibawaan bukan karena unsure merendahkan diri dihadapan Allah.
[ Al-Mausuu’ah al-Fiqhiyyah XXX/304 ].
‫ﻗﺎل اﻣﺎم اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ واﻟﻐﺰاﻟﻲ واﻟﺒﻐﻮى وآﺧﺮون ﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻻﻳﺪﺧﻞ اﻟﺨﻼء ﻣﻜﺸﻮف اﻟﺮأس ﻗﺎل ﺑﻌﺾ أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻓﺎن ﻟﻢ ﻳﺠﺪ ﺷﻴﺌﺎ وﺿﻊ‬
‫ﻛﻤﻪ ﻋﻠﻲ رأﺳﻪ وﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻻﻳﺪﺧﻞ اﻟﺨﻼء ﺣﺎﻓﻴﺎ ذﻛﺮﻩ ﺟﻤﺎﻋﺔ ﻣﻨﻬﻢ أﺑﻮ اﻟﻌﺒﺎس ﺑﻦ ﺳﺮﻳﺞ ﻓﻲ ﻛﺘﺎب اﻻﻗﺴﺎم وروى اﻟﺒﻴﻬﻘﻰ ﺑﺎﺳﻨﺎدﻩ‬
‫)ﺣﺪﻳﺜﺎ ﻣﺮﺳﻼ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ )ﻛﺎن إذا دﺧﻞ اﻟﺨﻼء ﻟﺒﺲ ﺣﺬاءﻩ وﻏﻄﻰ رأﺳﻪ‬
Berkata Imam Haramain, al-Ghozali, al-Baghowy dan ulama-ulama lainnya “Disunahkan bagi
seseorang untuk tidak memasuki kamar kecil (WC) tanpa penutup kepala, berkata pengikut as-
Syafi’i bila tidak menjumpai sesuatu maka letakkan lengan bajunya diatas kepalanya, juga
disunahkan untuk tidak memasuki kamar kecil dengan tidak memakai alas kaki (seperti yang
dituturkan oleh segolongan ulama diantaranya Abu al-Abbas Bin Suraij dalam kitab al-Aqsaam.
“Adalah Rasulullah shallallaahu alaihi wa sallam saat memasuki kamar kecil memakai sepatunya
dan menutup kepalanya” (HR Baehaqy). [ Al-majmuu’ alaa Syarh al-Muhaddzab II/92 ].
(‫ﻓﺼﻞ( وﻻ ﺗﻘﺒﻞ ﺷﻬﺎدة ﻣﻦ ﻻ ﻣﺮوءة ﻟﻪ ﻛﺎﻟﻘﻮال واﻟﺮﻗﺎص وﻣﻦ ﻳﺄﻛﻞ ﻓﻲ اﻻﺳﻮاق وﻳﻤﺸﻰ ﻣﻜﺸﻮف اﻟﺮأس ﻓﻲ ﻣﻮﺿﻊ ﻻ ﻋﺎدة ﻟﻪ ﻓﻲ‬
‫ وﻻن ﻣﻦ ﻻ ﻳﺴﺘﺤﻴﻰ‬،‫ وﻣﻦ ﺗﺮك اﻻﻧﺴﺎﻧﻴﺔ ﻟﻢ ﻳﺆﻣﻦ أن ﻳﺸﻬﺪ ﺑﺎﻟﺰور‬،‫ وﻫﻰ ﻣﺸﺘﻘﺔ ﻣﻦ اﻟﻤﺮء‬،‫ﻛﺸﻒ اﻟﺮأس ﻓﻴﻪ ﻻن اﻟﻤﺮوءة ﻫﻲ اﻻﻧﺴﺎﻧﻴﺔ‬
‫ واﻟﺪﻟﻴﻞ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ روى أﺑﻮ ﻣﺴﻌﻮد اﻟﺒﺪرى رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل‬،‫ﻣﻦ اﻟﻨﺎس ﻓﻲ ﺗﺮك اﻟﻤﺮوءة ﻟﻢ ﻳﺒﺎل ﺑﻤﺎ ﻳﺼﻨﻊ‬
(‫)ان ﻣﻤﺎ أدرك اﻟﻨﺎس ﻣﻦ ﻛﻼم اﻟﻨﺒﻮة اﻻوﻟﻰ إذا ﻟﻢ ﺗﺴﺘﺤﻰ ﻓﺎﺻﻨﻊ ﻣﺎ ﺷﺌﺖ‬
[FASAL] Dan tidak diterima persaksian seseorang yang tidak memiliki keperwiraan (wibawa) seperti
orang yang banyak bicara, para penari, orang yang suka makan dipasar, jalan ditempat yang
kebiasaan masyarakatnya tertutup kepalanya sebab keperwiraan bersifat manusiawy dan
barangsiapa meninggalkan sesuatu yang bersifat manusiawy pemberian saksi palsunya tidak
dirasa aman (sangat mungkin bersaksi palsu) dan karena seseorang yang sudah hilang rasa
malunya pada orang lain tidak lagi memerdulikan apa yang telah ia perbuat.
Dalil yang dibuat sandaran dalam masalah ini adalah riwayat dari Abu Mas’ud al-Badry bahwa Nabi
Muhammad bersabda “Sesungguhnya sebagian yang ditemukan dari kalam nubuwwat yang paling
utama oleh orang adalah : Bila tidak ada rasa malu, maka berbuatlah semaumu..!!”. [ Al-majmuu’
alaa Syarh al-Muhaddzab XX/227 ].
‫ﺎر‬ ِ ‫ﻀ َﺮةِ اﻟﻨ‬
ُ َ‫ َوإِ ْﻛﺜ‬،‫ﱠﺎس‬ ْ ‫ َوﻗُـﺒْـﻠَﺔُ َزْو َﺟ ٍﺔ َوأ ََﻣ ٍﺔ ﺑِ َﺤ‬،‫ْس‬
ِ ‫ﻮف اﻟ ﱠﺮأ‬
َ ‫ﺸ‬ ٍ ‫ ﻓَ ْﺎﻷَ ْﻛﻞ ﻓِﻲ ﺳ‬،‫ﺨﻠُ ِﻖ أ َْﻣﺜَﺎﻟِ ِﻪ ﻓِﻲ َزﻣﺎﻧِِﻪ وﻣ َﻜﺎﻧِِﻪ‬
ُ ‫ َواﻟ َْﻤ ْﺸ ُﻲ َﻣ ْﻜ‬،‫ﻮق‬ ُ ُ ََ َ ُ ِ‫وءةُ ﺗَ َﺨﻠﱡ ٌﻖ ﺑ‬
َ ‫َواﻟ ُْﻤ ُﺮ‬
‫ْﺺ ﻳُ ْﺴ ِﻘﻄَُﻬﺎ‬ ِ ‫ﺸﻄْﺮﻧْ ِﺞ أَو ِﻏﻨ ٍﺎء أَو ﺳﻤ‬
ٍ ‫ َوإِ َد َاﻣﺔُ َرﻗ‬،‫ﺎﻋ ِﻪ‬ ِ ِ‫ﺎب ﻋَﻠَﻰ ﻟَﻌ‬ ُ ْ‫ﺴ َﻮةٍ َﺣﻴ‬ ٍ ِ ‫ وﻟُﺒ‬،‫ﻀ ِﺤ َﻜ ٍﺔ‬ ٍ ‫ﺣ َﻜﺎﻳ‬، ِ
َ َ ْ َ ْ َ ‫ﺐ اﻟ ﱢ‬ ٌ َ‫ َوإِ ْﻛﺒ‬،ُ‫ﺚ َﻻ ﻳُـ ْﻌﺘَﺎد‬ ُ ْ‫ﺎء َوﻗَـﻠَﻨ‬
َ َ‫ﺲ ﻓَﻘﻴﻪ ﻗُـﺒ‬
ُ َْ ْ ‫ﺎت ُﻣ‬ َ
‫َﺣ َﻮ ِال َو ْاﻷ ََﻣﺎﻛِ ِﻦ‬ ُ ِ‫و ْاﻷ َْﻣ ُﺮ ﻓِ ِﻴﻪ ﻳَ ْﺨﺘَﻠ‬،
ِ ‫ﻒ ﺑِ ْﺎﻷَ ْﺷ َﺨ‬
ْ ‫ﺎص َو ْاﻷ‬ َ
Keperwiraan (wibawa) adalah beretika sesuai dengan kalangan, waktu dan tempatnya. Karenanya
seperti makan dipasar, berjalan dengan kepala terbuka, mencium istri atau amat (sahaya wanita)
dihadapan orang, banyak bercerita yang membuat tertawa, memakai pakaian laksana orang ahli
fiqh Qubba, memakai peci yang tidak menjadi kebiasaan (setempat), hobby bermain catur,
bernyanyi atau mendengarkannya, dan hobi berjoget dapat meruntuhkan keperwiraan. Dan
segalanya memang berbeda-beda sesuai karakter, situasi dan kondisinya. [ Al-Manhaj li an-
Nawaawy I/497 ]. Wallaahu A'lamu Bis Shawaab. [Masaji Antoro].
0651. Pria Memakai Kalung
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, Maaf, mau tanya, kalau laki'' memakai kalung hukumnya apa ?? Kalung emas /

www.islamuna.info
KELUARGA 135

kalung perak / kalung mainan / bahkan kalung dari stainlees steel, menurut pandangan islam
bagaimana ?? [Adhe Maniez].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. Diperbolehkan dengan catatan :
1. Bukan terbuat dari bahan emas atau perak menurut mayoritas ulama sedangkan al-Mutawally
dan al-Ghozaly memperbolehkan kalung dari bahan perak bagi laki-laki
2. Bukan tergolong perhiasan yang khusus dipakai oleh wanita
‫ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻔﻀﺔ ﺑﺎﻻﺟﻤﺎع وأﻣﺎ ﻣﺎ ﺳﻮاﻩ ﻣﻦ ﺣﻠﻲ اﻟﻔﻀﺔ ﻛﺎﻟﺴﻮار واﻟﻤﺪﻣﻠﺞ واﻟﻄﻮق وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻓﻘﻄﻊ اﻟﺠﻤﻬﻮر‬
‫ﺑﺘﺤﺮﻳﻤﻬﺎ وﻗﺎل اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ واﻟﻐﺰاﻟﻲ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺎوى ﻳﺠﻮز ﻻﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ اﻟﻔﻀﺔ اﻻ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻻواﻧﻲ وﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء واﻟﺼﺤﻴﺢ اﻻول‬
‫ﻻن ﻓﻲ ﻫﺬا ﺗﺸﺒﻬﺎ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻫﻮ ﺣﺮام‬
Berkata Para Pengikut Madzhab Suafi’i “Boleh bagi laki-laki memakai cincin perak dengan
kesepakatan ulama sedang untuk perhiasan lainnya semacam gelang tangan, gelang lengan,
kalung dsb menurut mayoritas ulama mengharamkannya.
Berkata al-Mutawally dan al-Ghozali “Boleh memakai perhiasan-perhiasan diatas yang terbuat dari
perak karena yang diharamkan dalam barang yang terbuat dari perak sebatas barang-barang
perkakas dan adanya unsure penyerupaan dengan wanita”. Namun yang shahih adalah pendapat
pertama karena dalam masalah ini terjadi penyerupaan dengan wanita yang diharamkan. [ Al-
Majmu’ alaa Syarh al-Muhadzdzab IV/444 ].
‫ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﻔﻀﺔ ﻟﻤﺎ روى أﻧﻪ )اﺗﺨﺬ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻣﻦ ﻓﻀﺔ( وﻫﻞ ﻟﻪ ﻟﺒﺲ ﻣﺎ ﺳﻮى اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻣﻦ ﺣﻠﻲ اﻟﻔﻀﺔ ﻛﺎﻟﺴﻮار واﻟﺪﻣﻠﺞ واﻟﻄﻮق‬
‫ﻟﻔﻆ اﻟﻜﺘﺎب ﻳﻘﺘﻀﻲ اﻟﻤﻨﻊ ﺣﻴﺚ ﻗﺎل وﻻ ﻳﺤﻞ ﻟﻠﺮﺟﺎل إﻻ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﻪ وﺑﻪ ﻗﺎل اﻟﺠﻤﻬﻮر وﻗﺎل اﺑﻮ ﺳﻌﻴﺪ اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ إذا ﺟﺎز اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﻔﻀﺔ‬
‫ﻓﻼ ﻓﺮق ﺑﻴﻦ اﻻﺻﺎﺑﻊ وﺳﺎﺋﺮ اﻻﻋﻀﺎء ﻛﺤﻠﻲ اﻟﺬﻫﺐ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﻨﺴﺎء ﻓﻴﺠﻮز ﻟﻪ ﻟﺒﺲ اﻟﺪﻣﻠﺞ ﻓﻲ اﻟﻌﻀﺪ واﻟﻄﻮق ﻓﻲ اﻟﻌﻨﻖ واﻟﺴﻮار ﻓﻲ‬
‫اﻟﻴﺪ وﻏﻴﺮﻫﺎ وﺑﻬﺬا أﺟﺎب اﻟﻤﺼﻨﻒ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺎوى وﻗﺎل ﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ اﻟﻔﻀﺔ إﻻ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻻواﻧﻲ وﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﺘﺤﻠﻲ ﻋﻠﻲ وﺟﻪ ﻳﺘﻀﻤﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ‬
‫ وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻲ اﻟﻨﺴﺎء ﺗﺤﻠﻴﺔ آﻻت اﻟﺤﺮب ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ واﻟﻔﻀﺔ ﺟﻤﻴﻌﺎ ﻻن ﻓﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻬﻦ ﻟﻬﺎ ﺗﺸﺒﻬﺎ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وﻟﻴﺲ‬-‫ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء –إﻟﻰ أن ﻗﺎل‬
‫ﻟﻬﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻫﻜﺬا ذﻛﺮﻩ اﻟﺠﻤﻬﻮر واﻋﺘﺮض ﻋﻠﻴﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﺑﺄن آﻻت اﻟﺤﺮب ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ان ﺗﻜﻮن ﻣﺤﻼة إﻣﺎ ان ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻨﺴﺎء‬
‫ﻟﺒﺴﻬﺎ واﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻬﺎ أو ﻻ ﻳﺠﻮز )واﻟﺜﺎﻧﻰ( ﺑﺎﻃﻞ ﻻن ﻛﻮﻧﻪ ﻣﻦ ﻣﻼﺑﺲ اﻟﺮﺟﺎل ﻻ ﻳﻘﺘﻀﻰ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ إﻧﻤﺎ ﻳﻘﺘﻀﻲ اﻟﻜﺮاﻫﺔ أﻻ ﺗﺮى اﻧﻪ ﻗﺎل ﻓﻲ‬
‫اﻻم وﻻ اﻛﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﻠﺆﻟﺆ إﻻ ﻟﻼدب واﻧﻪ ﻣﻦ زى اﻟﻨﺴﺎء ﻻ ﻟﻠﺘﺤﺮﻳﻢ ﻓﻠﻢ ﻳﺤﺮم زى اﻟﻨﺴﺎء ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺟﺎل وإﻧﻤﺎ ﻛﺮﻫﻪ ﻓﻜﺬﻟﻚ ﺣﻜﻢ‬
‫اﻟﻌﻜﺲ‬
Boleh bagi laki-laki memakai cincin perak karena diriwayatkan bahwa baginda nabi memakai cincin
dari perak, bolehkah baginya memakai perhiasan selain cincin semacam gelang tangan, gelang
lengan, kalung dsb yang terbuat dari perak ? Redaksi Kitab mengarah pada tidak bolehnya seperti
ungkapan Pengarang “Dan tidak boleh bagi laki-laki kecuali perhiasan cincin dari perak” Dan yang
demikian juga pendapat mayoritas Ulama namun Abu Sa’id al-Mutawally menyatakan “Bila
memakai cincin perak dihalalkan maka tidak dibedakan kehalalan memakainya baik terpakai
dijemari atau anggauta tubuh lainnya sebagaimana kelegalan perhiasan emas bagi wanita, maka
boleh bagi laki-laki memakai gelang lengan, kalung dileher, gelang ditangan dsb” dst…….. [ Syarh
al-Wajiiz VI/28 ].
(‫ وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻓﻲ‬،‫ ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻹﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة‬:(‫ ي‬:‫ﻣﺴﺄﻟﺔ‬
‫ أو ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬،‫اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ أن ﻳﺘﺰﻳﺎ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﺑﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻵﺧﺮ‬.

© 2017 www.piss-ktb.com
136 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Batasan penyerupaan yang di haramkan pada kasus penyerupaan orang laki-laki pada perempuan
dan sebaliknya adalah apa yang diterangkan oleh Ulama Fiqh dalam kitab Fath aljawaad, Tuhfah,
Imdaad dan kitab syun alghooroh. Imam Romli juga mengikutinya dalam kitab Annihaayah,
Batasannya adalah : "Bila salah satu dari lelaki atau wanita tersebut berhias memakai barang yang
dikhususkan untuk lainnya atau pakaian yang jamak di gunakan pada tempat tinggal lelaki dan
wanita tersebut". [ Bughyah Almustarsyidiin 604 ]. Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Masaji Antoro].
0931. HUKUM GADIS MEMAKAI PACAR KUKU
PERTANYAAN :
Assalaamu'alaykum, gimana hukum bagi seorang gadis memakai pacar kuku (kembang) atau pitek/
cat kuku, karena ustad daerah saya menghukumi haram bagi gadis perawan, mohon ibarohnya !
[Epang Omar Bin Ali].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam. Hukumnya Sunnah bagi perempuan memakai pacar kuku agar berbeda
dengan lelaki dan sebaliknya haram bagi lelaki. Lihat al fiqh al islami 4/2683 :
‫و ﻳﺤﺮم اﻟﺘﺨﻨﺚ أﻳﻀﺎ وﻫﻮ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻓﻲ اﻟﻤﺸﻲ و اﻟﺘﻜﺴﻴﺮ و ﻟﻴﻦ اﻟﻜﻼم و رﻗﺔ اﻟﺼﻮت و اﻟﺘﺰﻳﻦ ﺑﺎﻟﺤﻨﻞء و ﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻣﻦ‬
٤/٢٦٨٣ ‫أﻧﻮاع اﻟﻤﻜﻴﺎج و اﻟﺘﺤﻤﻴﺮ و اﻟﺘﺒﻴﺾ و ﺗﻄﺮﻳﻒ اﻷﺻﺎﺑﻊ ﻟﻜﻦ ﻳﺴﺘﺤﺐ اﻟﺨﻀﺎب ﻟﻠﻨﺴﺎء و ﻧﺤﻮﻩ ~اﻟﻔﻘﻪ اﻹﺳﻼﻣﻲ‬
Berdasarkan sebuah hadits :
‫ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻗﺎﻟﺖ ﻣﺪت ﻣﻦ وراء اﻟﺴﺘﺮ ﺑﻴﺪﻫﺎ ﻛﺘﺎﺑﺎ إﻟﻰ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻓﻘﺒﺾ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻳﺪﻩ و ﻗﺎل ﻣﺎ‬
٥٠٨٩ ‫أدري أﻳﺪ رﺟﻞ أو اﻣﺮأة ﻓﻘﺎﻟﺖ ﺑﻞ إﻣﺮأة ﻓﻘﺎﻟﺖ ﻟﻮ ﻛﻨﺖ إﻣﺮأة ﻏﻴﺮت أﻇﻔﺎرك ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء ~ﺳﻨﻦ اﻟﻨﺴﺎﺋﻲ‬
Seorang perempuan memberikan surat pada rasulullah saw dari balik satir,beliau kemudian
memegan tangannya dan berkata : aku tidak tahu ini tgn lelaki atau perempuan , perempuan itu
berkata : "tangan perempuan " , nabi kemudian bersabda :"jika engkau perempuan,tentunya kau
akan mewarnai kukumu dengan pewarna kuku/pacar. [ SUNAN ANNASA'I/ 5089 ]. (Ismael
Kholilie).
1000. HUKUM MENCUKUR ALIS
PERTANYAAN :
Pertanyaan titipan. Assalamu'alaikum?mau tanya nih. Apa hukumnya mencukur/mencabuti bulu
alis (bagi yang sudah menikah/belum menikah*). *Katanya orang tua jaman dahulu kan bagi yang
belum menikah katanya tidak boleh Ukh. Terimakasih.
JAWABAN :
Menurut HASIL KEPUTUSAN BAHTSUL MASA'IL DINIYAH FMPP KE XXI DI PP. LIRBOYO
KEDIRI, Hukumnya Khilaf :
1. Menurut jumhurul ulama' : wanita yang bersuami diperbolehkan mengerik alisnya apabila
ada izin dari suami atau qorinah yang menunjukan adanya izin dari suami. Sedangkan
wanita yang tidak bersuami hukum mengerik alis tidak diperbolehkan, namun sebagian
ulama' memperbolehkannya apabila diperlukan untuk pengobatan atau hal tersebut
merupakan aib, dengan syarat tidak tadlis pada orang lain.
2. Hukumnya makruh apabila alisnya panjang. Namun menurut sebagian ashab imam Ahmad
hukumnya boleh secara mutlak bahkan imam Ahmad pernah melakukannya.

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪137‬‬

‫‪Referensi.‬‬
‫‪1. Mausu’ah Fiqhiyah quwaitiyah juz 15 hal. 69 2. Al Majmu’ ala Syarhil muhadzab juz 1 hal. 290‬‬
‫)اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ ‪) -‬ج ‪ / 15‬ص ‪• 69‬‬
‫اﻟﻤﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ ﺑﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ » :‬ﻟﻌﻦ اﻟﻠّﻪ اﻟﻨّﺎﻣﺼﺎت‬
‫ّ‬ ‫‪ ،‬اﺗّﻔﻖ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻋﻠﻰ أ ّن ﻧﺘﻒ ﺷﻌﺮ اﻟﺤﺎﺟﺒﻴﻦ داﺧﻞ ﻓﻲ ﻧﻤﺺ اﻟﻮﺟﻪ‬
‫اﻟﺤﻒ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﻰ اﻟﻨّﺘﻒ ‪ .‬وذﻫﺐ اﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ إﻟﻰ ﺟﻮاز‬
‫ّ‬ ‫ﺸﺎﻓﻌﻴّﺔ إﻟﻰ أ ّن‬
‫اﻟﺤﻒ واﻟﺤﻠﻖ ‪ ،‬ﻓﺬﻫﺐ اﻟﻤﺎﻟﻜﻴّﺔ واﻟ ّ‬
‫ّ‬ ‫واﻟﻤﺘﻨﻤﺼﺎت « ‪ .‬واﺧﺘﻠﻔﻮا ﻓﻲ‬
‫ّ‬
‫اﻟﻤﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ ﻫﻮ اﻟﻨّﺘﻒ ﻓﻘﻂ ‪ .‬وذﻫﺐ ﺟﻤﻬﻮر اﻟﻔﻘﻬﺎء إﻟﻰ أ ّن ﻧﺘﻒ ﻣﺎ ﻋﺪا اﻟﺤﺎﺟﺒﻴﻦ ﻣﻦ ﺷﻌﺮ اﻟﻮﺟﻪ داﺧﻞ أﻳﻀﺎً ﻓﻲ‬
‫ّ‬ ‫اﻟﺤﻒ واﻟﺤﻠﻖ ‪ ،‬وأ ّن‬
‫ّ‬
‫ﺠﺴﺘﺎﻧﻲ ‪ ،‬وﺑﻌﺾ ﻋﻠﻤﺎء اﻟﻤﺬاﻫﺐ اﻟﺜّﻼﺛﺔ اﻷﺧﺮى إﻟﻰ أﻧّﻪ ﻏﻴﺮ داﺧﻞ ‪ .‬واﺗّﻔﻖ‬
‫ّ‬ ‫اﻟﺴ‬
‫اﻟﻨّﻤﺺ ‪ ،‬وذﻫﺐ اﻟﻤﺎﻟﻜﻴّﺔ ﻓﻲ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ وأﺑﻮ داود ّ‬
‫ﻨﻤﺺ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻣﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﺤﺮﻣﺔ ‪ ،‬وﻧﻘﻞ ﻋﻦ أﺣﻤﺪ وﻏﻴﺮﻩ أ ّن اﻟﻨّﻬﻲ ﻣﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ‪ .‬وﺟﻤﻬﻮر‬ ‫اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻋﻠﻰ أ ّن اﻟﻨّﻬﻲ ﻋﻦ اﻟﺘّ ّ‬
‫ﻛﻞ‬
‫ﻨﻤﺺ ﺣﺮام ﻋﻠﻰ ّ‬ ‫ّﺒﺮي إﻟﻰ ﻋﻤﻮم اﻟﻨّﻬﻲ ‪ ،‬وأ ّن اﻟﺘّ ّ‬
‫ﻋﺎﻣﺎ ‪ ،‬وذﻫﺐ اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد واﺑﻦ ﺟﺮﻳﺮ اﻟﻄ ّ‬‫اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ أ ّن اﻟﻨّﻬﻲ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻟﻴﺲ ّ‬
‫اﻟﻤﺘﺰوﺟﺔ ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ إذا اﺣﺘﻴﺞ إﻟﻴﻪ ﻟﻌﻼج أو ﻋﻴﺐ‬ ‫ّ‬ ‫اﻟﻤﺘﺰوﺟﺔ ‪ ،‬وأﺟﺎز ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻟﻐﻴﺮ‬
‫ّ‬ ‫ﻨﻤﺺ ﻟﻐﻴﺮ‬
‫ﺣﺎل ‪ .‬وذﻫﺐ اﻟﺠﻤﻬﻮر إﻟﻰ أﻧّﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز اﻟﺘّ ّ‬
‫اﻟﻌﺪوي ‪ :‬واﻟﻨّﻬﻲ ﻣﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة اﻟﻤﻨﻬﻴّﺔ ﻋﻦ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﺎ ﻫﻮ زﻳﻨﺔ ﻟﻬﺎ ‪،‬‬
‫ّ‬ ‫‪ ،‬ﺑﺸﺮط أن ﻻ ﻳﻜﻮن ﻓﻴﻪ ﺗﺪﻟﻴﺲ ﻋﻠﻰ اﻵﺧﺮﻳﻦ ‪ .‬ﻗﺎل‬
‫اﻟﺰوج ‪ ،‬أو دﻟّﺖ ﻗﺮﻳﻨﺔ‬
‫ﻨﻤﺺ ‪ ،‬إذا ﻛﺎن ﺑﺈذن ّ‬
‫اﻟﻤﺘﺰوﺟﺔ ﻓﻴﺮى ﺟﻤﻬﻮر اﻟﻔﻘﻬﺎء أﻧّﻪ ﻳﺠﻮز ﻟﻬﺎ اﻟﺘّ ّ‬
‫ّ‬ ‫ﻛﺎﻟﻤﺘﻮﻓّﻰ ﻋﻨﻬﺎ واﻟﻤﻔﻘﻮد زوﺟﻬﺎ ‪ّ .‬أﻣﺎ اﻟﻤﺮأة‬
‫واﻟﺰﻳﻨﺔ ﻣﻄﻠﻮﺑﺔ ﻟﻠﺘّﺤﺼﻴﻦ ‪ ،‬واﻟﻤﺮأة ﻣﺄﻣﻮرة ﺑﻬﺎ ﺷﺮﻋﺎ ﻟﺰوﺟﻬﺎ ‪ .‬ودﻟﻴﻠﻬﻢ ﻣﺎ روﺗﻪ ﺑﻜﺮة ﺑﻨﺖ ﻋﻘﺒﺔ أﻧّﻬﺎ ﺳﺄﻟﺖ‬
‫اﻟﺰﻳﻨﺔ ‪ّ ،‬‬
‫ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ‪ ،‬ﻷﻧّﻪ ﻣﻦ ّ‬
‫ﻣﻤﺎ ﻫﻤﺎ ﻓﺎﻓﻌﻠﻲ‬
‫‪ .‬ﻋﺎﺋﺸﺔ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﺎ ﻋﻦ اﻟﺤﻔﺎف ‪ ،‬ﻓﻘﺎﻟﺖ ‪ :‬إن ﻛﺎن ﻟﻚ زوج ﻓﺎﺳﺘﻄﻌﺖ أن ﺗﻨﺘﺰﻋﻲ ﻣﻘﻠﺘﻴﻚ ﻓﺘﺼﻨﻌﻴﻬﻤﺎ أﺣﺴﻦ ّ‬
‫اﻟﺠﻮزي ﻓﺄﺑﺎﺣﻪ‬
‫ّ‬ ‫اﻟﺤﻒ واﻟﺤﻠﻖ ‪ .‬وﺧﺎﻟﻔﻬﻢ اﺑﻦ‬
‫ّ‬ ‫اﻟﺰوج ‪ ،‬وإﻟﻰ ﺟﻮاز‬
‫ﻨﻤﺺ ‪ -‬وﻫﻮ اﻟﻨّﺘﻒ ‪ -‬وﻟﻮ ﻛﺎن ﺑﺈذن ّ‬
‫وذﻫﺐ اﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ إﻟﻰ ﻋﺪم ﺟﻮاز اﻟﺘّ ّ‬
‫‪.‬وﺣﻤﻞ اﻟﻨّﻬﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺘّﺪﻟﻴﺲ ‪،‬أو ﻋﻠﻰ أﻧّﻪ ﻛﺎن ﺷﻌﺎر اﻟﻔﺎﺟﺮات ‪،‬‬
‫)اﻟﻤﺠﻤﻮع ﺷﺮح اﻟﻤﻬﺬب ‪) -‬ج ‪ / 1‬ص ‪• 290‬‬
‫وأﻣﺎ اﻻﺧﺬ ﻣﻦ اﻟﺤﺎﺟﺒﻴﻦ إذا ﻃﺎﻻ ﻓﻠﻢ أر ﻓﻴﻪ ﺷﻴﺌﺎ ﻻﺻﺤﺎﺑﻨﺎ وﻳﻨﺒﻐﻰ أن ﻳﻜﺮﻩ ﻻﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻟﺨﻠﻖ اﷲ ﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻴﻪ ﺷﺊ ﻓﻜﺮﻩ‪ :‬وذﻛﺮ ﺑﻌﺾ‬
‫أﺻﺤﺎب اﺣﻤﺪ اﻧﻪ ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ‪ :‬ﻗﺎل وﻛﺎن اﺣﻤﺪ ﻳﻔﻌﻠﻪ‬

‫‪Diperbolehkan mencabut alis (tanmish) bagi wanita yang sudah menikah dan diberi izin oleh‬‬
‫‪suaminya‬‬
‫‪-‬و ﻳﺤﺮم ﺑﻐﻴﺮ إذن زوج و ﺳﻴﺪ وﺻﻞ ﺷﻌﺮ ﺑﻐﻴﺮﻫﻤﺎ و ﻛﺎﻟﺸﻌﺮ اﻟﺨﺮق و اﻟﺼﻮف ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع و ﺗﺠﻌﻴﺪ اﻟﺸﻌﺮ و وﺷﺮ اﻷﺳﻨﺎن‬
‫إﻟﻰ أن ﻗﺎل‪ -‬و اﻟﺘﻨﻤﻴﺺ وﻫﻮ اﻷﺧﺪ ﻣﻦ ﺷﻌﺮ اﻟﻮﺟﻪ و اﻟﺤﺎﺟﺐ ﻟﻠﺤﺴﻦ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﺘﻐﺮﻳﺮ أﻣﺎ إذا أذن ﻟﻬﺎ اﻟﺰوج أو اﻟﺴﻴﺪ ﻓﻲ‬
‫ذﻟﻚ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز ﻷن ﻟﻪ ﻏﺮﺿﺎ ﻓﻲ ﺗﺰﻳﻴﻨﻬﺎ ﻟﻪ و ﻗﺪ أذن ﻟﻬﺎ ﻓﻴﻪ ~ﻣﻐﻨﻲ اﻟﻤﺤﺘﺎج ‪١/١٩١‬‬
‫‪Dan haram tanpa izin suami (bagi istri) dan tanpa izin sayyid (bagi budak) hal-hal berikut ini :‬‬
‫‪1. menyambung rambut‬‬
‫‪2. mengkeritingkan rambut‬‬
‫‪3. meruncingkan gigi‬‬
‫‪4. memakai semir hitam‬‬
‫‪5. mencabut alis dan rambut di wajah‬‬
‫‪Dan jika si wanita sudah mendapat izin dari sang suami maka hal-hal di atas hukumnya boleh‬‬
‫‪karena ia mempunyai tujuan yang jelas (berhias untuk suami). [ ~mughnil muhtaj 1/191 ]. (Kakang‬‬
‫‪Kawah Adi Ari-ari, Ismael Kholilie).‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


138 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

1001. HUKUM PENJUALAN PAKAIAN SEKSI, MINI,


TOPLESS DLL
PERTANYAAN :
Ustadz assalamualaikum wr wb. mau nanya : apa hukumnya memproduksi dan menjual celana
leging, terima kasih, wassalamualaiku wr wb. [Akhmad Syakur].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. PENJUALAN PAKAIAN SEKSI, MINI, TOPLESS DLL adalah Haram, jika
diyakini atau diduga kuat akan digunakan untuk maksiat, karena termasuk menolong kemaksiatan.
Dalam kitab Sullam at-Taufiiq dijelaskan, haram menjual sesuatu yang halal dan suci pada orang
yang diketahui akan mempergunakannya untuk maksiat seperti menjual buah anggur pada orang
yang hendak menjadikannya minuman keras meskipun pada orang kafir, menjual pisau pada orang
yang hendak menjadikannya sebagai alat membunuh dirinya atau orang lain dengan pembunuhan
yang diharamkan, menjual buluh pada yang hendak menjadikannya alat musik, pukat pada orang
yang hendak menggunakannya berburu hewan yang diharamkan, budak laki-laki cakap pada orang
yang terkenal melakukan kecabulan dengannya, budak wanita pada orang yang hendak
menjadikannya biduanita yang diharamkan, menjual pakaian sutera untuk pria tanpa adanya
darurat.
Keharaman di atas bila memang diyakini atau diduga kuat barang yang ia jual pada seseorang
hendak dijadikan sarana untuk maksiat sedang bila ia ragu-ragu atau hanya sekedar mengira-ngira
hokum menjualnya makruh, namun demikian meskipun penjualannya haram bukan berarti
menjadikan akad jualnya tidak sah kecuali saat ia menjual pedang pada kafir harby (kafir yang
memusuhi dan memerangi muslim).
Dalih keharaman penjualan diatas karena sama halnya dirinya ikut andil dalam menfasilitasi
terjadinya hal yang haram sementara segala jenis tindakan yang dapat mengakibatkan terjadinya
maksiat hukumnya haram, hal ini diungkapkan oleh As-Syarqawy. Wallaahu A'lamu Bis Showaab.
[Masaji Antoro].
- Sullam at-Taufiiq Hal. 59 :
‫ﻼح ﻟِ َﻤ ْﻦ ﻳَـ ْﻘﺘُ ُﻞ ﺑِ ِﻪ‬
ٍ ‫ﺧﻤ ْﺮاً َوﻟ َْﻮ ﻟِ َﻜﺎﻓِ ٍﺮ َو ِﺳ‬ ِ ِ ٍ َ‫ﺼﻲ ﺑِ ِﻪ َﻛﺒـﻴ ِﻊَ ﻧْ ِﺤﻮ ِﻋﻨ‬ ِ
َ ُ‫ﺐ ﻟ َﻤ ْﻦ ﻳَـﺘﱠﺨ ُﺬﻩ‬ ْ َ َ ِ ‫ﻼل اﻟﻄﱠﺎﻫ ِﺮ َﻋﻠَﻰ َﻣ ْﻦ ﺗُـﻌُﻠﱢ َﻢ أَﻧﱠﻪُ ﻳُ ِﺮﻳْ ُﺪ أَ ْن ﻳَـ ْﻌ‬ ِ ‫ْﺤ‬ َ ‫ﺸ ْﺊِ اﻟ‬‫َوﻳَ ْﺤ ُﺮُم ﺑَـ ْﻴ ُﻊ اﻟ ﱠ‬
‫ﺠ ْﻮِر ﻓِ ْﻴ ِﻪ َوأُﱢﻣ ِﻪ ﻟِ َﻤ ْﻦ‬ ِ َ ‫ﱠﺨ ُﺬﻩ ﻣﺰ ِاﻣﻴـﺮ و َﺷﺒ َﻜﺔً ﻟِﻤﻦ ﻳﺼﻄَﺎد ﺑِﻬﺎ ﻓِﻰ اﻟْﻤﺤ ﱠﺮ ِام وﻣﻤﻠُﻮ ِك اَﻣﺮٍد ﻟِﻤﻦ ﻋ ِﺮ‬ ِ ‫ﻧَـ ْﻔﺴﻪَ أَو ﻏَﻴـﺮﻩُ ﻗَـﺘْﻼ ﻣﺤ ﱠﺮﻣﺎ وﺑِﻮ ﱟ‬
ُ ‫ف ﺑﺎﻟْ ُﻔ‬ ُ ْ َ َْ ْ ْ ََ َ ُ َ ُ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ َ َ ُ ‫ص ﻳَـﺘ‬ ََ ً َُ َْ ْ َ
ِ‫ﻚ ﻓِﻴﻪ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ٍ ِ ِ ٍ ٍ
ِ ‫ﱠﺨ ُﺬ َﻫﺎ ﻟِﻐِﻨَﺎء ُﻣ َﺤ ﱠﺮم َوﺛَـ ْﻮ‬ ِ ‫ﻳـﺘ‬
ْ ‫ﻚ ﻓَﺈ ْن ُﺷ ﱠ‬ َ ‫ﻚ ﻟ َﻤ ْﻦ ذُﻛ َﺮ إذَا ﺗّ َﺤ ﱠﻘ َﻖ أ َْو ﻇُ ﱠﻦ أَﻧﱠﻪُ ﻳَـ ْﻔ َﻌ ُﻞ ذَﻟ‬ َ ‫ﺿ ُﺮْوَرة َوَﻣ َﺤ ﱡﻞ ﺗَ ْﺤ ِﺮﻳْ ِﻢ ﺑَـ ْﻴ ِﻊ ذَﻟ‬
َ ‫ﺲ َر ُﺟ ٍﻞ ﺑﻼ‬ ِ ‫ْﺤ ِﺮﻳْ ِﺮ ﻟﻠُْﺒ‬
َ ‫ب اﻟ‬ َ
ِ ِ ِ َ‫أَو ﺗَـﻮﻫﱡﻤﻪُ ﻓَﺎﻟْﺒـ ْﻴﻊ ﻣﻜْﺮوﻩٌ و َﻫ َﺬا ﻻ ﻳـ ْﻘﺘ‬
‫ف ﻳُـ َﺆدﱢى‬ ٌ ‫ﺼ ﱡﺮ‬ َ َ‫ْﺤ َﺮ ِام ﻓَ َﻜﺎ َن ﺗ‬ َ ‫ﺐ ﻓﻰ اﻟ‬ ُ ‫ﺴﺒﱠ‬
ِ
َ َ‫ﺴﻼح ﻟ َﺤ ْﺮﺑِ ﱟﻲ َوإﻧﱠ َﻤﺎ ُﺣ ِﺮَم َﻫ َﺬا اﻟْﺒَـ ْﻴ ُﻊ ﻳَـﺘ‬ ‫ﺎع اﻟ ﱢ‬َ َ‫ﻀﻲ اﻟْﺒُﻄْﻼ َن إِﻻ إِ َذا ﺑ‬ َ َ ُْ َ ُ َ ُ َ ْ
‫ﺸ ْﺮﻗَﺎ ِوى اﻫـ‬ ‫ﻚ اﻟ ﱠ‬ َ ِ‫ﺎد ذَﻟ‬
َ َ‫ﺼﻴﱠ ٍﺔ َﺣ َﺮ ٍام َﻛ َﻤﺎ أَﻓ‬
ِ ‫إِﻟَﻰ ﻣ ْﻌ‬
َ

- Hasyiyah ar-Romly II/41 :


‫ﻗﻮﻟﻪ ﻓﻠﻮ ﺑﺎع اﻟﺨﻤﺮ إﻟﺦ ﻗﺎل اﻟﺴﺒﻜﻲ روى اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻲ اﻟﺨﻤﺮ ﻋﺸﺮة ﻋﺎﺻﺮﻫﺎ وﻣﻌﺘﺼﺮﻫﺎ اﻟﺤﺪﻳﺚ‬
‫وﺟﻪ اﻻﺣﺘﺠﺎج أن اﻟﻌﺎﺻﺮ ﻛﺎﻟﺒﺎﺋﻊ ﻓﻲ أن ﻛﻼ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻳﻌﻴﻦ ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻣﻈﻨﻮﻧﺔ ﻗﻮﻟﻪ وﻛﺒﺶ اﻟﻨﻄﺎح ﻣﻤﻦ ﻳﻌﺎﻧﻰ ذﻟﻚ واﻟﺜﻮب اﻟﺠﺮ وﻟﻤﻦ‬
‫ﻳﻠﺒﺴﻪ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل واﻟﺤﺮﻳﺮ ﻟﻤﻦ ﻳﻌﻤﻞ ﻣﻨﻪ اﻟﻜﻠﻮﺛﺎت واﻷﻛﻴﺎس واﻟﺬﻫﺐ ﻣﻤﻦ ﻳﻌﻤﻠﻪ ﻣﻄﺮز ﻟﻠﺮﺟﺎل ر ﺗﻨﺒﻴﻪ أﻓﺘﻲ اﺑﻦ اﻟﺼﻼح ﺑﺒﻴﻊ أﻣﺔ ﻋﻠﻰ‬
‫اﻣﺮأة ﺗﺤﻤﻠﻬﺎ ﻋﻠﻰ اﻟﻔﺠﻮر أي أن ﺗﻌﻴﻦ ﻃﺮﻳﻘﺎ وﻗﻮﻟﻪ أﻓﺘﻰ اﺑﻦ اﻟﺼﻼح إﻟﺦ أﺷﺎر إﻟﻰ ﺗﺼﺤﻴﺤﻪ ﻗﻮﻟﻪ أو ﺑﺎع اﻟﺴﻼح ﻣﻦ اﻟﺒﻐﺎة ﻗﺎل‬
‫اﻟﺠﺮﺟﺎﻧﻲ وﻳﺤﺮم ﺑﻴﻊ اﻟﻌﻨﺐ ﻣﻤﻦ ﻳﻌﺼﺮﻩ ﺧﻤﺮا واﻟﺴﻼح ﻣﻤﻦ ﻳﺴﺘﻌﻤﻠﻪ ﻓﻲ اﻟﻤﻌﺎﺻﻲ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 139

1034. WANITA DAN PRIA MEMAKAI PACAR KUKU


PERTANYAAN :
Assalaamu'alaykum, gmn hkm bagi seorang gadis memakai pacar kuku (kembang) atau pitek/cat
kuku, karena ustad daerah saya mghukumi haram bagi gadis perawan, mohon ibarohnya ! [Epang
Omar Bin Ali].
JAWABAN :
Hukum mengenakan pacar kuku bagi wanita ada tiga pendapat :
- Boleh, selain dengan pacar kuku warna hitam.
- Boleh bagi wanita bersuami atau hamba sahaya memakai pacar kuku warna hitam, bila telah
mendapat izin.
- Mutlak sunah menurut al-Baghawi bagi wanita bersuami memakai pacar dengan cara apapun.
Sedangkan hukum mengenakan pacar kuku bagi laki-laki ada tiga pendapat :
- Haram menurut syafi’iyyah, memandang illat tasabbuyh dengan pewarna kuku yang termasuk
aksesoris wanita.
- Makruh menurut sebagian hanabilah dan hanafiah.
- Boleh menurut Ibnu Qudamah.
Poin pembahasannya terletak pada kajian ‘tathrif’, meskipun yang lebih dominan diulas dalam
referensi klasik adalah ‘khidhab’, di mana khidhab di situ dimaksudkan lebih general sebagai
pewarnaan tangan dan kaki, mulai dari ujung sampai pergelangan tangan/kaki, baik kuku maupun
kulitnya. Pembahasan khidhab cukup berbeda dengan tathrif dan hanya sedikit bersinggungan
terutama ketika dikaitkan dengan khidab pada laki-laki. Hemat saya, sekedar untuk memudahkan,
khidab adalah pewarna kulit, dan tathrif adalah pewarna kuku. Wallahu subhanahu wata’ala a’lam.
Referensi
‫ﺻ ِﻄﻼَ ِﺣ ﱡﻲ‬ ِ ‫ وﻻَ ﻳ ْﺨﺮج اﻟْﻤ ْﻌﻨَﻰ‬.‫ﺸﻲ ِء ِﻣﻦ ِﺣﻨﱠﺎء وَﻛﺘَ ٍﻢ وﻧَ ْﺤ ِﻮ ِﻫﻤﺎ‬
ْ ‫اﻻ‬ َ ُُ َ َ َ
ِِ
َ َ َ ْ ْ ‫ﺎب ُﻫ َﻮ َﻣﺎ ﻳُـﻐَﻴﱠـ ُﺮ ﺑﻪ ﻟ َْﻮ ُن اﻟ ﱠ‬ ُ ‫ﻀ‬
ِ ‫ واﻟ‬. ‫ﺎب‬
َ ‫ْﺨ‬ َ ِ ‫ﻀ‬
ِ ‫ اﺳﺘِ ْﻌﻤﺎل اﻟ‬: ً‫ﻀﺎب ﻟُﻐَﺔ‬
َ ‫ْﺨ‬ َ ْ ُ َ ‫اﻻ ْﺧﺘ‬
ِ ِ
‫ﻋَ ِﻦ اﻟ َْﻤ ْﻌﻨَﻰ اﻟﻠﱡﻐَ ِﻮ ﱢ‬
‫ي‬
ِ ‫ْﺤﻨ‬
ٌ‫ َو ِﻫ َﻲ ُﻣﻄَﱢﺮﻓَﺔ‬، ‫ﱠﺎء‬ ِ ‫اف أَﺻﺎﺑِﻌِﻬﺎ ﺑِﺎﻟ‬ ِ ِ
َ َ َ ‫ﺖ أَﻃ َْﺮ‬ َ ‫ ﻃََﺮﻓَﺖ اﻟ‬: ‫ ﻳُـ َﻘﺎل‬، ‫ﺻﺎﺑِ ِﻊ‬
ْ َ‫ْﺠﺎ ِرﻳَﺔُ ﺑَـﻨَﺎﻧَـ َﻬﺎ إِذَا َﺧﻀﱠﺒ‬ َ ْ‫ﺐ أَﻃ َْﺮاف اﻷ‬
ُ ‫ﻀ‬ ْ ‫ َﺧ‬: ً‫ﻳﻒ ﻟُﻐَﺔ‬ ُ ‫اﻟﺘﱠﻄْ ِﺮ‬
277-278‫ ص‬2‫ اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Ikhtidhab secara bahasa adalah: pemakaian khidhab, sedang khidhab yaitu sesuatu yang bisa
merubah warna suatu obyek entah dengan hina’, katam, atau sejenisnya. Makna istilahnya tidak
berbeda dengan makna bahasa.
Tathrif secara bahasa adalah: pewarnaan pacar pada ujung jari, diucapkan [gadis itu memacari
jemarinya, ketika memacari ujung jarinya dengan hina’].
‫ وﻳﺤﺮم اﻟﺤﻨﺎء ﻟﻠﺮﺟﻞ‬:‫ ﻗﻮﻟﻪ‬:‫وﻋﺒﺎرة اﻟﻜﺮدي‬.
‫ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻻﺣﺮام اﺳﺘﺤﺐ ﻟﻬﺎ ﺳﻮاء ﻛﺎﻧﺖ ﻣﺰوﺟﺔ‬،‫ ﻓﻔﻴﻬﺎ ﺗﻔﺼﻴﻞ‬،‫ﺧﺮج ﺑﻪ اﻟﻤﺮأة‬.
‫ ﺷﺎﺑﺔ أو ﻋﺠﻮزا وإذا اﺧﺘﻀﺒﺖ ﻋﻤﺖ اﻟﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻟﺨﻀﺎب‬،‫أو ﻏﻴﺮ ﻣﺰوﺟﺔ‬.
‫ واﻟﺨﻨﺜﻰ ﻛﺎﻟﺮﺟﻞ‬،‫ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ‬:‫وأﻣﺎ اﻟﻤﺤﺪة‬.
‫وﻳﺴﻦ ﻟﻐﻴﺮ اﻟﻤﺤﺮﻣﺔ إن ﻛﺎﻧﺖ ﺣﻠﻴﻠﺔ وإﻻ ﻛﺮﻩ‬.
‫ ﺑﻞ ﻳﺤﺮم واﺣﺪ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ ﻋﻠﻰ ﺧﻠﻴﺔ وﻣﻦ ﻟﻢ ﻳﺄذن ﻟﻬﺎ ﺣﻠﻴﻠﻬﺎ‬،‫وﻻ ﻳﺴﻦ ﻟﻬﺎ ﻧﻘﺶ وﺗﺴﻮﻳﺪ وﺗﻄﺮﻳﻒ وﺗﺤﻤﻴﺮ وﺟﻨﺔ‬.

© 2017 www.piss-ktb.com
140 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

387‫ ص‬2‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬


“Al-Kurdi berkata: pewarna pacar haram bagi laki-laki. Dikecualikan bagi wanita maka ada
pemilahan, jika hendak ihram maka disunahkan baginya baik sudah bersuami maupun belum,
muda maupun tua, di mana ketika memakai pacar diwarnai menyeluruh pada kedua tangannya.
Sedangkan wanita yang sedang iddah maka haram, serta pada banci maka sebagaimana
haramnya laki-laki.
Bagi selain wanita berihram, disunahkan memakai pacar bagi wanita bersuami, bila belum
bersuami maka makruh.
Tidak disunahkan bagi wanita mengecat kuku, mewarnai hitam, memacar kuku, serta memerahi
pipi, bahkan haram hal tersebut untuk wanita yang belum bersuami maupun wanita yang tidak
mendapat ijin suami atau tuannya.”
‫وﻳﺤﺮم أﻳﻀﺎ ﺗﺠﻌﻴﺪ ﺷﻌﺮﻫﺎ وﻧﺸﺮ أﺳﻨﺎﻧﻬﺎ وﻫﻮ ﺗﺤﺪﻳﺪﻫﺎ وﺗﺮﻗﻴﻘﻬﺎ واﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺴﻮاد وﺗﺤﻤﻴﺮ اﻟﻮﺟﻨﺔ ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء وﻧﺤﻮﻩ وﺗﻄﺮﻳﻒ اﻷﺻﺎﺑﻊ ﻣﻊ‬
‫اﻟﺴﻮاد‬
430‫ ص‬2‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺠﻤﻞ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Diharamkan juga mengeriting rambut wanita, merenggangkan giginya yakni dengan mempertajam
dan menipiskannya, mewarnai dengan pacar hitam, memerahi pipi dengan hina’ dan sejenisnya,
serta memacari jari-jari besertaan warna pacarnya hitam.”
( ِ‫ﻚ ﻓِﻲ َﺟ َﻮا ِزﻩ‬ ِ ‫ْﺤﻨ‬
ِ ‫ﺴﻮ ِاد أَ ﱠﻣﺎ ﺑِﺎﻟ‬ ِ ِ ِ ِ ‫ﻳﻒ ْاﻷ‬ ِ
‫ﱠﺎء َو ْﺣ َﺪﻩُ ﻓَ َﻼ َﺷ ﱠ‬ َ ‫َﺻﺎﺑ ِﻊ ﺑﺎﻟْﺤﻨﱠﺎء َﻣ َﻊ اﻟ ﱠ‬ ُ ‫ﺎل اﺑْ ُﻦ اﻟ ﱢﺮﻓْـ َﻌ ِﺔ َواﻟ ُْﻤ َﺮ‬
ِ ‫اد ﺑِﺎﻟﺘﱠﻄْ ِﺮ‬
َ ُ ‫ﻳﻒ اﻟ ُْﻤ َﺤ ﱠﺮم ﺗَﻄْ ِﺮ‬ َ َ‫ﻳﻒ ( ﻗ‬ ُ ‫ َوﺗَﻄْ ِﺮ‬: ُ‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪ‬
‫ﺶ ﺳﻢ‬ ِ ‫ﺎل ﻓِﻲ اﻟﻨﱠـ ْﻘ‬ َ ‫ﺎب َوَﻛ َﺬا ﻳَـ ْﻨﺒَﻐِﻲ أَ ْن ﻳُـ َﻘ‬
ِ َ‫ح اﻟْﻌُﺒ‬ُ ‫َﺷ ْﺮ‬
484‫ ص‬14‫ ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Wa tathrif: Ibnu Rif’ah dalam Syarh ‘Ubab berkata bahwa yang dimaksud tathrif yang diharamkan
adalah mewarnai kuku dengan pacar besertaan warnanya hitam, sedangkan hukum pacar semata
(tanpa tambahan hitam) maka tidak diragukan lagi kebolehannya. Ibnu Qasim al-’Ubadi
menambahkan, begitu juga ketentuan warna hitam ini berlaku dalam hukum pengecatan kuku.”
‫ﺎب‬
ُ ‫ﻀ‬ َ ‫ْﺨ‬ ِ ‫ﺴﺎﺑِ ِﻖ ﻓﻲ اﻟﺜﱠﺎﻧِﻲ واﻟ‬
َ ‫ﱡﻬ َﻤ ِﺔ ﻓِﻴ ِﻬ َﻤﺎ َوﻟِﻠْ َﺨﺒَ ِﺮ اﻟ ﱠ‬
ْ ‫ض ﻟِﻠﺘـ‬
ِ ِ ِ ِ
َ ‫َي ﺗَ ْﺤﺪﻳ ُﺪ َﻫﺎ َوﺗَـ ْﺮﻗﻴ ُﻘ َﻬﺎ ﻟﻠﺘﱠـﻐْ ِﺮﻳ ِﺮ َوﻟﻠﺘـ‬
ِ ‫ﱠﻌ ﱡﺮ‬ ِ ْ ‫ﺸ ْﻌ ِﺮ وو ْﺷﺮ ْاﻷ‬
ْ ‫َﺳﻨَﺎن أ‬ ُ َ َ ‫َي اﻟ ﱠ‬
ِ
ْ ‫وﻳﺤﺮم ﺗَ ْﺠﻌﻴ ُﺪﻩُ أ‬
‫ْﺠﻨ ِﱠﺔ َرَواﻩُ أﺑﻮ َد ُاود َوﻏَﻴْـ ُﺮﻩُ َوﺗَ ْﺤ ِﻤ ُﻴﺮ اﻟ َْﻮ ْﺟﻨَ ِﺔ‬ ِ ِ ِ ‫ﺎن ﺑِﺎﻟ ﱠ‬ ِ ‫آﺧ ِﺮ اﻟ ﱠﺰﻣ‬ ِ ِ ِ ‫ﺑِﺎﻟ ﱠ‬
َ ‫ﻳﺤﻮ َن َراﺋ َﺤﺔَ اﻟ‬ ُ ‫ْﺤ َﻤ ِﺎم َﻻ ﻳَ ِﺮ‬
َ ‫ﺴ َﻮاد َﻛ َﺤ َﻮاﺻ ِﻞ اﻟ‬ َ َ ‫ﺴ َﻮاد ﻟ َﺨﺒَ ِﺮ ﻳَ ُﻜﻮ ُن ﻗَـ ْﻮمٌ ﻳَ ْﺨﻀﺒُﻮ َن ﻓﻲ‬
ِِ ِ ِ ٍ ِ ِ ْ ‫ض ﻟِﻠﺘـ‬ ِ ِ ‫ﻳﻒ ْاﻷَﺻﺎﺑِ ِﻊ ﺑِ ِﻪ ﻣﻊ اﻟ ﱠ‬ ِ ِ ِ
‫ﻮز ﻟﻬﺎ‬ ُ ‫ﺠ‬ُ َ‫ﱡﻬ َﻤﺔ ﱠإﻻ ﺑِِﺈ ْذن َزْو ٍج أو َﺳﻴﱢﺪ ﻟﻬﺎ ﻓﻲ َﺟﻤﻴ ِﻊ ﻣﺎ ذُﻛ َﺮ ﺑَـ ْﻌ َﺪ ﻗَـ ْﻮﻟﻪ َﺣ َﺮ ٌام ﻓَـﻴ‬ ِ ‫ﱠﻌ ﱡﺮ‬َ ‫ﺴ َﻮاد ﻟﻠﺘـ‬ َ ُ ‫ﺑِﺎﻟْﺤﻨﱠﺎء أو ﻧَ ْﺤ ِﻮﻩ َوﺗَﻄْ ِﺮ‬
‫ْﺤ َﻘ ُﻬ َﻤﺎ ﺑِﺎﻟ َْﻮ ْﺷ ِﻢ ﻓﻲ اﻟ َْﻤ ْﻨ ِﻊ ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ‬
َ ‫ﺻ ِﻞ َواﻟ َْﻮ ْﺷ ِﺮ ﻓَﺄَﻟ‬
ْ ‫ﻴﻖ ﻓﻲ اﻟ َْﻮ‬ ِ ‫ﱠﺤ ِﻘ‬ ْ ‫َﻒ ﻓﻲ اﻟﺘ‬ َ ‫ﺿﺎ ﻓﻲ ﺗَـ َﺰﻳﱡﻨِ َﻬﺎ ﻟﻪ وﻗﺪ أ َِذ َن ﻟﻬﺎ ﻓﻴﻪ َو َﺧﺎﻟ‬
ً ‫ذﻟﻚ ِﻷَ ﱠن ﻟﻪ ﻏَ َﺮ‬
173‫ ص‬1‫ أﺳﻨﻰ اﻟﻤﻄﺎﻟﺐ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Diharamkan mengeriting rambut dan merenggangkan giginya yakni dengan mempertajam dan
menipiskannya karena rentan manipulasi dan berpraduga negatif pada dirinya dalam dua perkara
tadi, haramnya pacar warna hitam juga dikarenakan hadits [akan ada kaum di akhir jaman yang
mewarnai dengan pacar hitam sebagaimana hitamnya tembolok burung dara, mereka tidak bisa
mencium bau surga, HR. Abu Dawud dan lainnya].
[Diharamkan juga] memerahi pipi dengan hina’ atau sejenisnya serta memacari jari-jari besertaan
warna pacarnya hitam, sebab menimbulkan pandangan negatif masyarakat, kecuali atas ijin suami
atau tuannya maka boleh semua hal yang diharamkan tadi. Hal itu karena suami berhak atas
pelayanan bersolek dari istrinya sedangkan dia telah mengijinkan. Namun an-Nawawi dalam kitab
Tahqiq tidak sepakat mengenai hukum menyambung rambut dan merenggangkan gigi, ia

www.islamuna.info
KELUARGA 141

menyamakannya dengan hukum tato yakni mutlak haram.”


ِ ِ ِ ِ ِ ِ َ ِ‫ﻀﺐ َﻛ َﻔﻰ اﻟْﻤﺮأَةِ اﻟْﻤﺰﱠوﺟ ِﺔ واﻟْﻤﻤﻠُﻮَﻛ ِﺔ وﻗَ َﺪﻣﻴـﻬﺎ ﺑِ َﺬﻟ‬
ً ‫ﻚ ﻷَﻧﱠﻪُ ِزﻳﻨَﺔٌ َوﻫ َﻲ َﻣﻄْﻠُﻮﺑَﺔٌ ﻣﻨﻬﺎ ﻟ َﺰْوﺟ َﻬﺎ أو َﺳﻴﱢﺪ َﻫﺎ ﺗَـ ْﻌﻤ‬
‫ﻴﻤﺎ َﻻ ﺗَﻄْ ِﺮﻳ ًﻘﺎ َوَﻻ‬ َ َْ َ ْ َ َ َ َُ ْ َ ُ ْ ‫ﺐ َﺧ‬
‫وﻛﺬا ﻳُ ْﺴﺘَ َﺤ ﱡ‬
‫ﺸﺎ‬
ً ‫ﻧَـ ْﻘ‬
173‫ ص‬1‫ أﺳﻨﻰ اﻟﻤﻄﺎﻟﺐ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Begitu juga disunahkan memacari kedua telapak tangan dan kaki wanita bersuami atau hamba
sahaya karena itu adalah aksesoris baginya. Hal itu ditujukan untuk suami atau tuannya dengan
cara meratakan pemakaian pacar bukan dengan cara memacari atau mengecat ujung jarinya
semata.”
‫واﻣﺎ اﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء ﻓﻤﺴﺘﺤﺐ ﻟﻠﻤﺮأة اﻟﻤﺰوﺟﺔ ﻓﻲ ﻳﺪﻳﻬﺎ ورﺟﻠﻴﻬﺎ ﺗﻌﻤﻴﻤﺎ ﻻ ﺗﻄﺮﻳﻔﺎ وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻐﻴﺮﻫﺎ وﻗﺪ اﻃﻠﻖ اﻟﺒﻐﻮي وآﺧﺮون اﺳﺘﺤﺒﺎب‬
‫اﻟﺨﻀﺎب ﻟﻠﻤﺮأة وﻣﺮادﻫﻢ اﻟﻤﺰوﺟﺔ‬
140‫ ص‬3‫ اﻟﻤﺠﻤﻮع ﺷﺮح اﻟﻤﻬﺬب ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Mewarnai dengan pacar disunahkan bagi wanita bersuami pada kedua tangan dan kakinya,
dengan cara diratakan bukan sebatas ujung jari, serta makruh bagi selain wanita bersuami. Namun
al-Baghawi dan lainnya memutlakkan hukum sunah memakai pacar bagi wanita, yakni wanita yang
telah bersuami.”
‫ﺻﺎﺑِ ِﻊ َوﺗَ ْﺴ ِﻮﻳ ُﺪ َﻫﺎ ﻟِ َﻤﺎ ﻓِ ِﻴﻪ ِﻣ َﻦ اﻟ ﱢﺰﻳﻨَ ِﺔ َوإِ َزاﻟ َِﺔ اﻟ ﱠ‬
ِ ‫ﺸ َﻌ‬
‫ﺚ اﻟ َْﻤﺄ ُْﻣﻮِر‬ ِ ‫ْﺤﻨ‬
ُ ‫ َوَﻛ َﺬا ﺗَﻄْ ِﺮ‬، ‫ﱠﺎء‬
َ ْ‫ﻳﻒ اﻷ‬
ِ ‫ﺸﺎﻓِﻌِﻴﱠﺔُ َﻋﻠَﻰ أَﻧﱠﻪُ ﻳﺤﺮم ﻧَـ ْﻘﺶ ﻳ ِﺪ اﻟْﻤﺮأَةِ اﻟْﻤﺤ ِﺮﻣ ِﺔ ﺑِﺎﻟ‬
َ ْ ُ ْ َ َ ُ ُُ ْ َ ‫ﺺ اﻟ ﱠ‬
‫ﻧَ ﱠ‬
‫ﺑِ ِﻪ ﻓِﻲ اﻹْ ْﺣ َﺮ ِام‬
149‫ ص‬41‫ اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Asy-Syafi’i menegaskan haramnya mengecat tangan wanita yang berihram dengan hina’, begitu
juga memacari kuku dan menghitamkannya, sebab memandang hal itu merupakan aksesoris serta
menjadikan hilangnya penampilan kusut yang diperintahkan dalam ihram.”
‫ﻗﻮﻟﻪ ) ﺑﺸﻲء ﻣﻨﻪ ( أي ﻣﻦ اﻟﻤﺬﻛﻮر وﻫﻮ اﻟﺤﻨﺎء‬
‫وﻗﻮﻟﻪ ﻓﺘﺴﺘﺮ ﻟﻮن اﻟﺒﺸﺮة وإذا ﻓﻌﻠﺖ ذﻟﻚ ﻻ ﻳﺠﻮز اﻟﻨﻈﺮ ﻟﻴﺪﻳﻬﺎ ﻣﺨﻀﻮﺑﺘﻴﻦ واﻟﺤﺮﻣﺔ ﺑﺎﻗﻴﺔ وإﻧﻤﺎ أﻓﺎد اﻟﺨﻀﺐ ﻧﻮع ﺳﺘﺮ ﻓﻲ اﻟﺠﻤﻠﺔ ﺳﻢ‬
‫ﻗﻮﻟﻪ ) وﺧﺮج ﺑﺎﻟﻤﺮأة ﻟﺮﺟﻞ ( ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻸﻣﺮد اﻟﺠﻤﻴﻞ‬
‫ﻗﻮﻟﻪ ) ﺑﻞ ﻳﺤﺮم ( أي ﻟﻐﻴﺮ ﻋﺬرﻛﻤﺎ ﻧﺺ ﻋﻠﻴﻪ اﻹﻣﺎم اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ وﻣﺤﻞ اﻟﺤﺮﻣﺔ ﻓﻲ اﻟﺒﺪن ﻓﻼ ﻳﻨﺎﻓﻲ ﺳﻦ ﺧﻀﺐ ﻟﺤﻴﺘﻪ ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء وﻛﺬا ﺑﺎﻟﺴﻮاد‬
‫ﻓﻲ اﻟﺠﻬﺎد ﻟﻴﻈﻬﺮ ﻟﻠﻜﻔﺎر ﺷﺒﺎﺑﻪ وﻗﻮﺗﻪ‬
117‫ ص‬2‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ ﺷﺮح ﻣﻨﻬﺞ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“[Dengan sesuatu darinya] yakni dari hina’ yang telah disebutkan
[Menutupi warna kulit] ketika hal itu sudah dilakukan tetap tidak boleh melihat kedua tangan wanita
yang diberi pacar itu, hukum haramnya tetap, fungsi khidhab sebagai penutup kulit hanya
memandang secara global saja.
[Dikecualikan dari wanita yaitu pada lelaki] termasuk di dalamnya pemuda berwajah manis.
[Bahkan haram] yakni tanpa adanya udzur sebagaimana yang ditegaskan oleh asy-Syafi’i, letak
keharamannya di badan, sehingga tidak menegasikan sunahnya khidhab jenggot dengan pewarna
hina’, begitu juga dengan pewarna hitam dalam medan perang untuk mendemonstrasikan fisik belia
dan kekuatannya pada kaum kafir.”
َ ِ‫ﻳﺚ اﻟ َْﻮا ِر َدةِ ﻓِﻲ ذَﻟ‬ ِ ِ ِ ‫ﺸﻴ‬
ِ ‫ﱠﺎء وﻧَﺤ ِﻮﻩِ ﻟِﻸْﺣ‬ ِ ِ ِ ِِ ِ ‫ﻀ‬ ِ ‫اﺗﱠـ َﻔ َﻖ اﻟْ ُﻔ َﻘﻬﺎء َﻋﻠَﻰ أَﻧﱠﻪُ ﻳﺴﺘﺤ ﱡ‬
ْ ‫ﺐ ﻓﻲ َرأْﺳﻪ َوﻟ ْﺤﻴَﺘِﻪ ﻟﺘَـﻐْﻴِﻴ ِﺮ اﻟ ﱠ‬
ِ ‫ﺎد‬ ِ
‫ َو َﺟ ﱠﻮُزوا‬، ‫ﻚ‬ َ ْ َ ‫ﺐ ﺑِﺎﻟْﺤﻨ‬ َ َ‫ﺐ ﻟﻠ ﱠﺮ ُﺟﻞ أَ ْن ﻳَ ْﺨﺘ‬ َ َْ ُ ُ َ

© 2017 www.piss-ktb.com
142 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

َ ِ‫ﺐ ﻓِﻴ ِﻬ َﻤﺎ إِﻻﱠ ﻟِﻌُ ْﺬ ٍر ؛ ِﻷ ﱠن ﻓِﻲ ا ْﺧﺘ‬


‫ﻀﺎﺑِ ِﻪ ﻓِﻴ ِﻬ َﻤﺎ‬ ِ ِِ ِ ‫ﻀﺐ ﻓِﻲ ﺟ ِﻤﻴ ِﻊ أ‬ ِ
َ ‫ﻮز ﻟَﻪُ أَ ْن ﻳَ ْﺨﺘَﻀ‬
ُ ‫ﺠ‬ُ َ‫ ﻓَﻼَ ﻳ‬، ‫َﺟ َﺰاء ﺑَ َﺪﻧﻪ َﻣﺎ َﻋ َﺪا اﻟْ َﻜ ﱠﻔ ْﻴ ِﻦ َواﻟْ َﻘ َﺪ َﻣ ْﻴ ِﻦ‬
ْ َ َ َ‫ﻟَﻪُ أَ ْن ﻳَ ْﺨﺘ‬
‫ﻮر َﺷ ْﺮﻋًﺎ‬ ِ ‫ﺸﺒﱡﻪ ﺑِﺎﻟﻨ‬ ِ ‫ﺸﺒﱡـﻬﺎ ﺑِﺎﻟﻨ‬
ٌ ُ‫ﱢﺴﺎء َﻣ ْﺤﻈ‬ َ ُ َ ‫ َواﻟﺘﱠ‬،‫ﱢﺴﺎء‬ َ ً َ َ‫ﺗ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ‬ ِ ِ ِ َ ‫ﻴﻂ ِﻣﻦ اﻟْﺤﻨَ ِﻔﻴﱠ ِﺔ ﺑِ َﻜﺮ‬
ِ ‫ﺎﺣﺐ اﻟْﻤ ِﺤ‬ ِ ‫ وﻗَﺎل ﺑـﻌﺾ اﻟْﺤﻨﺎﺑِﻠَ ِﺔ و‬. ‫ﺸﺎﻓِﻌِﻴﱠ ِﺔ وﺑـﻌﺾ اﻟْﺤﻨﺎﺑِﻠَ ِﺔ ﺑِﺤﺮﻣﺘِ ِﻪ‬
َ - ‫اﻫﺘﻪ َوﻗَ ْﺪ ﻗَﺎل َر ُﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ َ َ َ ُ ُ ‫ﺻ‬ َ َ ََ ُ ْ َ َ َْ ُ ََ ُ ْ ََ ‫َوﻗَﺎل أَ ْﻛﺜَـ ُﺮ اﻟ ﱠ‬
‫ْﻢ اﻟ ﱠﺮ ُﺟﻞ ﻓِﻲ‬ ِ ِ ‫ﺸﺒﱢ ِﻬﻴﻦ ِﻣﻦ اﻟ ﱢﺮﺟﺎل ﺑِﺎﻟﻨ‬ ِ ‫ﺎت ِﻣﻦ اﻟﻨ‬ َ َ‫ ﻟ ََﻌ َﻦ اﻟﻠﱠﻪُ اﻟ ُْﻤﺘ‬- ‫اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬
ِ ‫ﺸﺒﱢـ َﻬ‬
ِ ‫ﺤﻜ‬ ُ ‫ﺨ ْﻨﺜَﻰ اﻟ ُْﻤ ْﺸﻜﻞ َﻛ‬
ُ ْ‫ْﻢ اﻟ‬ُ ‫ َو ُﺣﻜ‬. ‫ﱢﺴﺎء‬ َ َ َ َ َ َ‫ﱢﺴﺎء ﺑِﺎﻟ ﱢﺮ َﺟﺎل َواﻟ ُْﻤﺘ‬ َ َ
‫َﻫ َﺬا‬
284‫ ص‬2‫ اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Para fuqaha sepakat disunahkannya bagi lelaki untuk mewarnai pacar pada rambut kepala dan
jenggotnya untuk merubah warna uban sesuai dengan keterangan beberapa hadits, mereka juga
memperbolehkan mewarnai pacar pada seluruh bagian anggota tubuhnya selain kedua telapak
tangan dan kakinya, maka pada dua anggota tadi tidak diperbolehkan kecuali dengan adanya
udzur, sebab memandang pewarnaan pacar pada keduanya menyerupai keadaan wanita, di mana
hukum menyerupai wanita adalah haram.
Kebanyakan ulama syafi’iah dan sebagian hanabilah berpendapat tentang keharamannya.
Sebagian yang lain dari hanabilah serta pengarang kitab Muhith dari hanafiah berpendapat makruh.
Rasulullah bersabda: Allah melaknat golongan wanita yang menyerupai lelaki dan golongan lelaki
yang menyerupai wanita. Status hukum khuntsa musykil sebagaimana lelaki dalam masalah ini.”
ِ ‫ﻮﻣ ِﻪ ﺑَِﻘﻮﻟِ ِﻪ ﺣﻜْﻢ ِﺣﻨ‬
‫ﱠﺎء ﻳَ َﺪ ْي اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ‬ ِ ُ‫ﱠﺎء ﻳ َﺪي اﻟ ﱠﺮﺟ ِﻞ وِرﺟﻠَﻴ ِﻪ ﻓَﺄَﺟﺎب ﻧَـ َﻔﻌﻨﺎ اﻟﻠﱠﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧَﻪ وﺗَـﻌﺎﻟَﻰ ﺑِﻌﻠ‬ ِ ِ ‫وﺳﺌِﻞ رِﺣﻤﻪ اﻟﻠﱠﻪ ﺗَـﺒﺎر َك وﺗَـﻌﺎﻟَﻰ ﻣﺎ ﺣﻜ‬
ُ ُ ْ ُ َ َ ُ َ ْ ُ ُ ََ َ َ ْ ْ َ ُ ْ َ ‫ْﻢ ﺣﻨ‬ ُ ُ َ َ َ َ ُ َُ َ َ ُ َ
ِ‫ي وﻏَﻴ ِﺮﻩِ ِﻷَﻧﱠﻪ ﻣﻦ ِزﻳﻨ ِﺔ اﻟﻨﱢﺴﺎء‬ ِ ِ ٍ ‫ﺿﺮ‬ ِ ِ
َ َ ُ ْ َ ‫ﱠﻮ ِو ﱢ‬ َ ُ َ ‫َوِر ْﺟﻠَْﻴﻪ أَﻧﱠﻪُ ﻟﻐَْﻴ ِﺮ‬
َ ‫ورة َﺣ َﺮ ٌام ﻋﻠﻰ اﻟ ُْﻤ ْﻌﺘَ َﻤﺪ ﻋ ْﻨ َﺪ اﻟﻨـ‬
257‫ ص‬4‫ اﻟﻔﺘﺎوى اﻟﻜﺒﺮى اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Ditanyakan: apa hukum memakai pacar pada kedua tangan dan kaki lelaki ?. Dijawab: hukum
pemakaian pacar pada kedua tangan dan kaki lelaki, selain dalam kondisi darurat, haram menurut
pendapat yang mu’tamad dari an-Nawawi dan ulama lainnya, sebab termasuk aksesoris bagi
wanita.”
‫ وأﻃﻠﻖ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺘﻮﻋﺐ‬,‫ وﻻ دﻟﻴﻞ ﻟﻠﻤﻨﻊ‬,‫ﻓﺄﻣﺎ اﻟﺨﻀﺎب ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻓﺬﻛﺮ اﻟﺸﻴﺦ أﻧﻪ ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻓﻴﻤﺎ ﻻ ﺗﺸﺒﻪ ﻓﻴﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء; ﻷن اﻷﺻﻞ اﻹﺑﺎﺣﺔ‬:
‫ ﻷﻧﻪ ﻣﻦ اﻟﺰﻳﻨﺔ‬:"‫ ﻛﺮﻫﻪ أﺣﻤﺪ "ﻗﺎل أﺣﻤﺪ‬:‫ وﻗﺎل ﻓﻲ ﻣﻜﺎن آﺧﺮ‬,‫ﻟﻪ اﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء‬.
532‫ ص‬5‫ ﻛﺘﺎب اﻟﻔﺮوع ج‬: ‫اﻟﻜﺘﺎب‬
“Adapun mengenai memakai pacar pada lelaki, Ibnu Qudamah berpendapat hal itu tidak masalah
pada perkara yang tidak dianggap menyerupai wanita, sebab hukum asal adalah boleh, serta tidak
ada dalil yang melarangnya. Di dalam kitab al-Mustau’ab ia memutlakkannya bahwa boleh bagi
lelaki memakai pewarna pacar, di tempat lainnya ia berkomentar bila Ahmad Ibn Hanbal
memakruhkannya, Imam Ahmad berkata: sebab hal itu termasuk aksesoris wanita.” [Umam Zein].
1087. HUKUM MENINDIK TELINGA PADA BAYI
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, sebelumnya saya berterima kasih banyak sudah dimasukan ke grup PISS ya
yang faqir ilmu Mau idzin iktan ngaji dsini Salam kenal Za ya smuanya. Sekalian mau bertanya :
Bagaimana hukumnya menindik kuping bayi wanita untuk perhiasan. Syukron. [Fa Antum Bilkhiar].
JAWABAN :
Wa`alaikum salam. Lihat Mughni al-Muhtaj, Juz IV, Hlm. 296 :

www.islamuna.info
KELUARGA 143

(ُ‫ َوِﻣﺜْـﻠُﻪ‬،‫ح ُﻣ ْﺆﻟِ ٌﻢ‬ ٌ ‫ﻚ ُﺟ ْﺮ‬ َ ِ‫ ﻓَِﺈ ﱠن ذَﻟ‬،‫َي أ َْو ﻧَ ْﺤ ِﻮﻩِ ﻓِﻴْـ َﻬﺎ‬
ْ ‫ﺐأ‬ ِ ‫َﺟ ِﻞ ﺗَـ ْﻌﻠِ ْﻴ ِﻖ ُﺣﻠِ ﱢﻲ اﻟ ﱠﺬ َﻫ‬ ِ ‫ﺐ أُذُ ِن اﻟ ﱠ‬
ْ ‫ﺼﺒِﻴﱠﺔِ ﻷ‬ ِ ‫ﺼﺔً ﻓِﻲ ﺗَـﺜْ ِﻘ ْﻴ‬ ِ ِ َ َ‫ﻓَﺎﺋِ َﺪةٌ( ﻗ‬
َ ‫ﺎل ﻓﻲ اْ ِﻹ ْﺣﻴَﺎء ﻻَ أَ ْد ِر ْي ُر ْﺧ‬
ِ ‫ واﻟﺘـﱠﺰﻳﱡﻦ ﺑِﺎﻟ‬.‫ﺎن‬ ِ ِ ِ ِ ِ ْ ‫ ﻓَﻼَ ﻳﺠﻮُز إﻻﱠ ﻟِﺤﺎﺟ ٍﺔ ﻣ ِﻬ ﱠﻤ ٍﺔ َﻛﺎﻟْ َﻔ‬،‫ﺎص‬ ِ ِ ‫ﻣﻮ ِﺟ‬،
ً َ‫ ﻓَـ َﻬ َﺬا َوإِ ْن َﻛﺎ َن ُﻣ ْﻌﺘ‬،‫ْﺤﻠ ﱢﻲ ﻏَﻴْـ ُﺮ ُﻣ ِﻬ ﱟﻢ‬
‫ﺎدا ﻓَـ ُﻬ َﻮ َﺣ َﺮ ٌام‬ ُ ُ َ َ َ‫ﺼﺪ َواﻟْﺤ َﺠ َﺎﻣﺔ َواﻟْﺨﺘ‬ ُ َ َ ُْ َ ِ ‫ﺼ‬ َ ‫ﺐ ﻟﻠْﻘ‬ ٌ ُْ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ
‫ْﺧ ْﻮ َذةُ َﻋﻠَْﻴﻪ َﺣ َﺮ ٌام اﻫـ‬
ُ ‫ُﺟ َﺮةُ اﻟ َْﻤﺄ‬
ْ ‫ َواْﻷ‬،‫ﺻﺤ ْﻴ ٍﺢ‬ ُ ‫ َواْ ِﻹ ْﺳﺘ ْﺌ َﺠ‬،‫ﺐ‬
َ ‫ﺎر َﻋﻠَْﻴﻪ ﻏَﻴْـ ُﺮ‬ ٌ ‫َواﻟ َْﻤ ْﻨ ُﻊ ﻣ ْﻨﻪُ َواﺟ‬
"(Faidah); Berkata Imam Ghazali dalam kitab Ihya’ Ulumiddin, Aku belum tahu keterangan yang
memberikan kelonggaran hukum dalam melubangi kuping wanita kecil untuk dibuat
menggantungkan perhiasan emas (anting-anting).
Sesungguhnya hal itu adalah melukai yang sangat menyakitkan. Dan seperti itu bisa menetapkan
qishas. Hal itu tidak boleh dilakukan kecuali untuk kebutuhan yang sangta mendasar, seperti untuk
pengobatan bekam atau khitan. Sementara berhias dengan emas itu bukanlah hal penting.
Melubangi telinga karena untuk menggantungkan perhiasan walaupun ini telah umum itu hukumnya
haram dabn mencegahnya hukumnya wajib. Menyewa sesorang untuk hal itu atau bekerja untuk hal
itu hukumnya tidak sah dan ongkos yang diterimanya hukumnya haram".
Tentang menindik kuping bayi, dalam kitab Fathul Mu'in 4/199 disebutkan :
‫ وﻓﻲ ﻓﺘﺎوى ﻗﺎﺿﻲ ﺧﺎن ﻣﻦ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ أﻧﻪ ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻻﻧﻬﻢ ﻛﺎﻧﻮا ﻳﻔﻌﻠﻮﻧﻪ ﻓﻲ‬،‫وﺟﻮزﻩ اﻟﺰرﻛﺸﻲ واﺳﺘﺪل ﺑﻤﺎ ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ أم زرع ﻓﻲ اﻟﺼﺤﻴﺢ‬
‫وﻳﻜﺮﻩ ﻓﻲ اﻟﺼﺒﻲ‬.‫ وﻓﻲ اﻟﺮﻋﺎﻳﺔ ﻟﻠﺤﻨﺎﺑﻠﺔ ﻳﺠﻮز ﻓﻲ اﻟﺼﺒﻴﺔ ﻟﻐﺮض اﻟﺰﻳﻨﺔ‬،(‫اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ ﻓﻠﻢ ﻳﻨﻜﺮ ﻋﻠﻴﻬﻢ رﺳﻮل اﷲ )ص‬
Imam Azzarkasyi menghukumi boleh, berangkat dari hadits kisah Ummu Zaro'. Dalam fatwa-fatwa
Qodli Khoni (ulama hanafi) menghukumi tidak apa-apa karena, kata beliau, sohabat dulu
melakukannya ketika masih jahiliyyah dan Rosul tidak mengingkarinya. Dalam Arri'ayah (madzhab
Hanbali), boleh menindik telinga anak perempuan dengan tujuan sebagai perhiasan dan makruh
untuk anak laki-laki. Dalam Hasyiyah Aljamal 10/156 disebutkan juga :
‫ﻧﻌﻢ ﻓﻲ ﺧﺒﺮ ﻟﻠﻄﺒﺮاﻧﻲ ﺑﺴﻨﺪ رﺟﺎﻟﻪ ﺛﻘﺎت ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس أﻧﻪ ﻋﺪ ﻣﻦ اﻟﺴﻨﺔ ﻓﻲ اﻟﺼﺒﻲ ﻳﻮم اﻟﺴﺎﺑﻊ أن ﺗﺜﻘﺐ آذاﻧﻪ وﻫﻮ ﺻﺮﻳﺢ ﻓﻲ ﺟﻮازﻩ‬
‫ﻟﻠﺼﺒﻲ ﻓﺎﻟﺼﺒﻴﺔ أوﻟﻰ إذ ﻗﻮل اﻟﺼﺤﺎﺑﻲ ﻣﻦ اﻟﺴﻨﺔ ﻛﺬا ﻓﻲ ﺣﻜﻢ اﻟﻤﺮﻓﻮع وﺑﻬﺬا ﻳﺘﺄﻳﺪ ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻋﻦ ﻗﺎﺿﻲ ﺧﺎن ﻓﺎﻷوﺟﻪ اﻟﺠﻮاز‬
Ada riwayat dari Imam Thobroni bahwa Ibnu Abbas berkata: termasuk sunnah yaitu melubangi
telingan anak laki-laki pada hari ke tujuh. dan khobar ini menunjukkan kebolehan untuk anak alki-
laki APALAGI untuk anak perempuan.
Sebetulnya, menindik/membolongi (tastqib) telinga anak laki-laki yang masih kecil haram,
sedangkan bagi anak perempuan yang masih kecil hukumnya khilaf :
§ menurut imam ghozali HARAM, karena dianggap mnyakiti tanpa adaya hajat atau tujuan yang
jelas, menurut imam zarkasyi BOLEH, berdasarkan dalil dalam hadist ummu zar'in.
§ dalam kitab fatawi qodlikhon dari imam hanafi hukumya TIDAK MASALAH (la ba'sa), karena
hal itu (membolongi telinga anak kecil) pernah dilakukan oleh orang-orang pada zaman
jahiliyyah dan nabi SAW tidak megingkari (tidak melarang) hal itu.
§ dalam kitab Ar ro'iyyah madzhab hanabilah hukumya BOLEH bagi anak perempuan yang
masih kecil jika bertujuan hiasan (ghordliz ziinah) dan MAKRUH bagi anak laki-laki yang
masih kecil.
§ menurut syaikhuna dalam kitab syarah minhaj hukumya BOLEH bagi anak perempuan yang
masih kecil dan haram bagi anak laki-laki yang masih kecil karena hal itu merupakan hiasan
dalam haqnya wanita yang masih kecil. [ i'anatut tholibin 4/175-178 ]. wa allahu a'lamu. [Mbah
Jenggot II, Awan As-Safaritiyy Asy-syaikheriyy, Yupiter Jet].

© 2017 www.piss-ktb.com
144 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

1250. WANITA MEMAKAI GELANG KAKI


PERTANYAAN :
Assalamu alaikum ? saya mau nanya ? apa hukumnya perempuan pakai gelang kaki & pakai cincin
kaki ? ?? [Princess Selly Zoet].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam wr wb. BISMILLAH. Boleh dan tidak makruh karena hal itu termasuk jenis
perhiasan yang dilegalkan dalam islam ini menurut para ulama madzhab empat (Hanafi, Maliki,
Syafi’I dan Hanbali) hanyasaja terdapat sebuah pendapat dikalangan syafi’iiyyah kelegalan
perhiasan kaki diatas asal tidak melebihi batas kewajaran yang berlaku disekitar yang ukuran
standardnya tidak lebih berat dari satu mitsqal (4.4 gram).
Ketentuan kelegalan diatas masih dibatasi bila pemakaian perhiasan diatas murni dengan maksud
untuk hiasan diri bukan menarik simpati dari lawan jenis, karena bila ini yang terjadi maka menjadi
muthlak haram pemakaiannya berdasarkan firman Allah Ta’ala : Dan hendaklah kamu tetap di
rumahmu dan janganlah kamu berhias dan bertingkah laku seperti orang-orang Jahiliyah yang
dahulu (QS. 33:33).
Dan janganlah mereka memukulkan kakinya agar diketahui perhiasan yang mereka sembunyikan
(QS. 24:31).Menurut Ibn Katsir “Konon wanita Arab dizaman Jahiliyyah mengenakan gelang
dikakinya (binggel-java, pent), mereka berjalan tanpa suara namun untuk menarik perhatian lawan
jenisnya ayunan kakinya dibuat sedemikian rupa hingga menimbulkan suara gemerincing dikakinya
dan menarik perhatian dari lawan jenisnya”. [Masaji Antoro].
Referensi :
- Mughni al-Muhtaaj I/392 :
‫وﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﻤﺮأة ﻟﺒﺲ ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻔﻀﺔ ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻠﺨﻄﺎﺑﻲ ﻗﺎﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع وﻟﻢ ﻳﺘﻌﺮض اﻷﺻﺤﺎب ﻟﻤﻘﺪار اﻟﺨﺎﺗﻢ اﻟﻤﺒﺎح وﻟﻌﻠﻬﻢ اﻛﺘﻔﻮا ﻓﻴﻪ‬
‫ﺑﺎﻟﻌﺮف أي وﻫﻮ ﻋﺮف ﺗﻠﻚ اﻟﺒﻠﺪ وﻋﺎدة أﻣﺜﺎﻟﻪ ﻓﻴﻬﺎ ﻓﻤﺎ ﺧﺮج ﻋﻦ ذﻟﻚ ﻛﺎن إﺳﺮاﻓﺎ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻮﻩ ﻓﻲ ﺧﻠﺨﺎل اﻟﻤﺮأة ﻫﺬا ﻫﻮ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ وإن ﻗﺎل‬
‫اﻷذرﻋﻲ اﻟﺼﻮاب ﺿﺒﻄﻪ ﺑﺪون ﻣﺜﻘﺎل ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ﺻﺤﻴﺢ اﺑﻦ ﺣﺒﺎن وﺳﻨﻦ أﺑﻲ داود ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل ﻟﻼﺑﺲ‬
‫اﻟﺨﺎﺗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺪ ﻣﺎ ﻟﻲ أرى ﻋﻠﻴﻚ ﺣﻠﻴﺔ أﻫﻞ اﻟﻨﺎر ﻓﻄﺮﺣﻪ ﻓﻘﺎل ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ ﻣﻦ أي ﺷﻲء أﺗﺨﺬﻩ ﻗﺎل اﺗﺨﺬﻩ ﻣﻦ ورق وﻻ ﺗﺘﻤﻪ ﻣﺜﻘﺎﻻ ﻗﺎل‬
‫وﻟﻴﺲ ﻓﻲ ﻛﻼﻣﻬﻢ ﻣﺎ ﻳﺨﺎﻟﻔﻪ اﻩ‬
- Al-Mausuuah al-Fiqhiyyah VII/88 :
‫ﺐ‬ ُ ‫ﻮز ﻟ ََﻬﺎ أَ ْن ﺗَﺄْﺗِ َﻲ ِﻣ َﻦ اﻷْ َ◌ ْﻋ َﻤﺎل َﻣﺎ ﻳُـﻠ ِْﻔ‬
ُ ‫ﺖ اﻟﻨﱠﻈََﺮ إِﻟَﻴْـ َﻬﺎ َوﻳَـﺘَـ َﺮﺗﱠ‬ ُ ‫ﺠ‬ ُ َ‫ َوﻻَ ﻳ‬.… (2) { ‫ْﺠﺎﻫﻠﻴﱠﺔ اﻷْ ُ◌وﻟَﻰ‬
ِ ِ ِ ‫ } وﻻَ ﺗَـﺒـ ﱠﺮﺟﻦ ﺗَـﺒـ ﱡﺮج اﻟ‬: ‫ﻗَﺎل اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ‬
َ َ َ َْ َ َ َ
‫ﺎﻫﻠِﻴﱠ ِﺔ إِذَا‬
ِ ‫ﺖ اﻟْﻤﺮأَةُ ﻓِﻲ اﻟْﺠ‬ ِ ِ ِ ِ ‫ﻀ ِﺮﺑْﻦ ﺑِﺄَرﺟﻠِ ِﻬ ﱠﻦ ﻟِﻴـ ْﻌﻠَﻢ ﻣﺎ ﻳ ْﺨ ِﻔ‬ ِِ ِ
َ ْ َ َ‫ َﻛﺎﻧ‬: ‫( ﻗَﺎل اﺑْ ُﻦ َﻛﺜﻴ ٍﺮ‬7) { ‫ﻴﻦ ﻣ ْﻦ ِزﻳﻨَﺘ ِﻬ ﱠﻦ‬ َ ُ ََ ُ ُ ْ َ ْ َ‫ } َوﻻَ ﻳ‬: ‫ ﻗَﺎل ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬، ‫ﻋَﻠَْﻴﻪ اﻻﻓْﺘﺘَﺎ ُن ﺑِ َﻬﺎ‬
ُ‫ ﻓَـﻨَـ َﻬﻰ اﻟﻠﱠﻪ‬، ُ‫ض ﻓَـﻴَ ْﺴ َﻤ ُﻊ اﻟ ﱢﺮ َﺟﺎل ﻃَﻨِﻴﻨَﻪ‬
ِ ْ ‫ﺿﺮﺑ‬
َ ‫ﺖ ﺑِ ِﺮ ْﺟﻠ َﻬﺎ اﻷْ َ◌ ْر‬ َ َ َ ، ُ‫ﺻ ْﻮﺗُﻪ‬ ٌ ‫ﺻ ِﺎﻣ‬
َ ‫ﺖ ﻻَ ﻳُـ ْﻌﻠَ ُﻢ‬ َ ‫ﺎل‬ ٌ ‫ َوﻓِﻲ ِر ْﺟﻠِ َﻬﺎ َﺧﻠْ َﺨ‬، ‫ﺖ ﺗَ ْﻤ ِﺸﻲ ﻓِﻲ اﻟﻄﱠ ِﺮ ِﻳﻖ‬ ْ َ‫َﻛﺎﻧ‬
‫ﺖ ﺑِ َﺤ َﺮَﻛ ٍﺔ ﻟِﺘُﻈْ ِﻬ َﺮ َﻣﺎ ُﻫ َﻮ َﺧ ِﻔ ﱞﻲ َد َﺧﻞ ﻓِﻲ َﻫ َﺬا‬ ِ ِ َ ِ‫ َوَﻛ َﺬﻟ‬، ‫ﻚ‬ َ ِ‫ﺎت َﻋ ْﻦ ِﻣﺜْﻞ َذﻟ‬ِ َ‫ﺳ ْﺒﺤﺎﻧَﻪُ وﺗَـﻌﺎﻟَﻰ اﻟْﻤ ْﺆِﻣﻨ‬
ْ ‫ ﻓَـﺘَ َﺤ ﱠﺮَﻛ‬، ‫ﻮرا‬ً ُ‫ﻚ إِ َذا َﻛﺎ َن َﺷ ْﻲءٌ ﻣ ْﻦ ِزﻳﻨَﺘ َﻬﺎ َﻣ ْﺴﺘ‬ ُ ََ َ ُ
ْ َ‫ } َوﻻَ ﻳ‬: ‫ﱠﻬ ِﻲ ﻟَِﻘ ْﻮﻟِ ِﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬
‫ﻀ ِﺮﺑْ َﻦ ﺑِﺄ َْر ُﺟﻠِ ِﻬ ﱠﻦ‬ ْ ‫ } اﻟﻨـ‬.
(2) 31 / ‫( ﺳﻮرة اﻟﻨﻮر‬7) . 33 / ‫ ﺳﻮرة اﻷﺣﺰاب‬.
- Al-Mausuuah al-Fiqhiyyah VII/282 :
ِ ‫ْﻤﻐَﺎﻳَـ َﺮةِ ﻓِﻲ اﻟﻠﱡْﺒ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ‫ﺎل ِﻣ َﻦ اﻟ ﱠﺬ َﻫ‬
ٍ ‫ﺎذ اﻟْﻤ ْﺮأَةِ أَ ْﻛﺜَـﺮ ِﻣ ْﻦ َﺧﻠْ َﺨ‬ِ ِ ُ ‫اﻹْ ِ◌ﺳﺮ‬
‫ﺎز ؛‬
َ ‫ﺲ َﺟ‬ ُ ‫ إِ َذا اﺗﱠ َﺨ َﺬت ْاﻣ َﺮأَةٌ َﺧﻼَﺧﻞ َﻛﺜ َﻴﺮًة ﻟﻠ‬- 11 : ‫ﺐ‬ َ َ ‫ﱠﺤﻠﱢﻲ َﻛﺎﺗﱢ َﺨ‬ َ ‫اف ﻓﻲ اﻟﺘ‬ َْ
‫ أ ُِﺣﻞ‬: ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬ ِِ ِ ِ َ ِ‫ ﻗَﻞ ذَﻟ‬، ‫ﺐ‬
َ ‫ ِﻹ ِ◌ﻃْﻼَ ِق اﻷْ َ◌دﻟﱠﺔ َﻛ َﻘ ْﻮﻟﻪ‬، ‫ﻚ أ َْو َﻛﺜُـ َﺮ‬ ِ ‫ﺎدﺗُـ ُﻬ ﱠﻦ ﺑِﻠُْﺒ ِﺴ ِﻪ ِﻣ َﻦ اﻟ ﱠﺬ َﻫ‬ ْ ‫ﻮز ﻟ ََﻬﺎ اﺗﱢ َﺨﺎذُ َﻣﺎ َﺟ َﺮ‬
َ ‫ت َﻋ‬ ُ ‫ﺠ‬ ِ
ُ َ‫ﻷ َ◌ﻧﱠﻪُ ﻳ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 145

ِ ٌ ‫ﺸﺎﻓِﻌِ ﱢﻲ وﺟﻪٌ ﺑِﺎﻟْﻤﻨْ ِﻊ إِذَا َﻛﺎ َن ﻓِ ِﻴﻪ ﺳﺮ‬ ِ


‫ْﻊ‬
ُ ‫ﺐ اﻟْ َﻘﻄ‬
ُ ‫ْﻫ‬
َ ‫ َواﻟ َْﻤﺬ‬، ‫ف ﻇَﺎﻫ ٌﺮ‬ ََ َ َْ َ ‫( َوﻓﻲ اﻟ َْﻤﺬ‬2) . ‫ﺎث أُﱠﻣﺘِﻲ َو ُﺣ ﱢﺮَم ﻋَﻠَﻰ ذُ ُﻛﻮِرَﻫﺎ‬
ِ ‫ْﻫ‬
‫ﺐ اﻟ ﱠ‬ ِ َ‫اﻟ ﱠﺬ َﻫﺐ واﻟْﺤ ِﺮﻳﺮ ِﻹ ِ◌ﻧ‬
ُ َ َ ُ
َ ‫)ﺑِﺎﻟ‬
3) . ‫ْﺠ َﻮا ِز‬
(3) 224 / 5 ) ‫ واﺑﻦ ﻋﺎﺑﺪﻳﻦ‬، ( 430‫ واﻟﻘﻮاﻧﻴﻦ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ ) ص‬، ( 239 / 2 ) ‫ وﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع‬، ( 40 / 6 ) ‫ اﻟﻤﺠﻤﻮع‬،
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/340422675980547/
3332. HUKUM WANITA MEMAKAI GELANG KAKI
PERTANYAAN :
Assalamualaikum Wr Wb. Hukumnya bagaimana perempuan memakai gelang di kakinya ? terima
kasih. [Ishaq Nuruddin].
JAWABAN :
Wa'laikumussalaam, boleh asal tidak berlebihan (isyrof) dan tidak makruh karena hal itu termasuk
jenis perhiasan yang dilegalkan dalam islam ini menurut para ulama madzhab empat (Hanafi,
Maliki, Syafi’I dan Hanbali) hanya saja terdapat sebuah pendapat dikalangan syafi’iiyyah kelegalan
perhiasan kaki diatas asal tidak melebihi batas kewajaran yang berlaku disekitar yang ukuran
standardnya tidak lebih berat dari satu mitsqal (4.4 gram). Ketentuan kelegalan diatas masih
dibatasi bila pemakaian perhiasan diatas murni dengan maksud untuk hiasan diri bukan menarik
simpati dari lawan jenis, karena bila ini yang terjadi maka menjadi muthlak haram pemakaiannya
berdasarkan firman Allah Ta’ala :
"Dan hendaklah kamu tetap di rumahmu dan janganlah kamu berhias dan bertingkah laku seperti
orang-orang Jahiliyah yang dahulu" (QS. 33:33).
"Dan janganlah mereka memukulkan kakinya agar diketahui perhiasan yang mereka
sembunyikan" (QS. 24:31).
Menurut Ibn Katsir “Konon wanita Arab di zaman Jahiliyyah mengenakan gelang dikakinya (binggel-
java, pent), mereka berjalan tanpa suara namun untuk menarik perhatian lawan jenisnya ayunan
kakinya dibuat sedemikian rupa hingga menimbulkan suara gemerincing di kakinya dan menarik
perhatian dari lawan jenisnya”. [Rampak Naung, Masaji Antoro, Abdur Rahman Assyafi'i].
Referensi :
- I'anatut tholibin :
‫ واﻟﻧﻌﻞ‬، ‫ واﻟﺧﻠﺧﺎل‬، ‫ ﻓﻲ ﻧﺣو اﻟﺳوار‬- ‫ إﺟﻣﺎﻋﺎ‬- ‫ وﺻﺑﻲ‬، ‫ ﻻﻣﺮأة‬- ‫ ﺑﻼ ﺳﺮف‬- ‫ وﻳﺣﻞ اﻟذھب واﻟﻔﺿﺔ‬،
‫واﻟطوق‬

- Mughni al-Muhtaaj I/392 :

‫وﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﻤﺮأة ﻟﺒﺲ ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻔﻀﺔ ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻠﺨﻄﺎﺑﻲ ﻗﺎﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع وﻟﻢ ﻳﺘﻌﺮض اﻷﺻﺤﺎب ﻟﻤﻘﺪار اﻟﺨﺎﺗﻢ اﻟﻤﺒﺎح وﻟﻌﻠﻬﻢ اﻛﺘﻔﻮا ﻓﻴﻪ‬
‫ﺑﺎﻟﻌﺮف أي وﻫﻮ ﻋﺮف ﺗﻠﻚ اﻟﺒﻠﺪ وﻋﺎدة أﻣﺜﺎﻟﻪ ﻓﻴﻬﺎ ﻓﻤﺎ ﺧﺮج ﻋﻦ ذﻟﻚ ﻛﺎن إﺳﺮاﻓﺎ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻮﻩ ﻓﻲ ﺧﻠﺨﺎل اﻟﻤﺮأة ﻫﺬا ﻫﻮ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ وإن ﻗﺎل‬
‫اﻷذرﻋﻲ اﻟﺼﻮاب ﺿﺒﻄﻪ ﺑﺪون ﻣﺜﻘﺎل ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ﺻﺤﻴﺢ اﺑﻦ ﺣﺒﺎن وﺳﻨﻦ أﺑﻲ داود ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل ﻟﻼﺑﺲ‬
‫اﻟﺨﺎﺗﻢ اﻟﺤﺪﻳﺪ ﻣﺎ ﻟﻲ أرى ﻋﻠﻴﻚ ﺣﻠﻴﺔ أﻫﻞ اﻟﻨﺎر ﻓﻄﺮﺣﻪ ﻓﻘﺎل ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ ﻣﻦ أي ﺷﻲء أﺗﺨﺬﻩ ﻗﺎل اﺗﺨﺬﻩ ﻣﻦ ورق وﻻ ﺗﺘﻤﻪ ﻣﺜﻘﺎﻻ ﻗﺎل‬
‫وﻟﻴﺲ ﻓﻲ ﻛﻼﻣﻬﻢ ﻣﺎ ﻳﺨﺎﻟﻔﻪ اﻩ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
146 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb795020857187391
1369. TABARRUJAL JAHILIYAH
PERTANYAAN :
Lalu, bagaimana pula hukumnya wanita yang keluar dengan berdandan sekedarnya (cuma bedak
sama lipstik) Dan sebenarnya apa yang dimaksud dengan tabarrujal jahiliyah itu?
JAWABAN :
Dan diwajibkan bagi wanita saat keluar rumahnya untuk menetapi penutup yang syar’i yang tidak
menampakkan sesutu dari tubuhnya selain wajah dan telapak tangannya karena dalam membuka
sesuatu yang diwajibkan oleh Allah untuk menutupnya dapat mengundang fitnah dan menjadi pusat
perhatian,Allah berfirman “dan janganlah kalian bertabarruj seperti orang-orang Jahiliyah yang
dahulu”. (QS. Al-Ahzaab, 33). Di antara yang tergolong tabarruj :
• Berjalan dengan berlenggak-lenggok dan dengan gerakan yang dapat menimbulkan gairah
• Memakai pakaian tipis yang dapat menggambarkan anggota tubuh di dalamnya.
Rasulullah SAW bersabda “Dua kelompok termasuk ahli neraka, aku belum pernah melihatnya,
wanita yang kasiyat (berpakaian tapi telanjang, baik karena tipis atau pendek yang tidak menutup
auratnya), mailat mumilat (bergaya ketika berjalan, ingin diperhatikan orang), kepala mereka seperti
punuk onta. Mereka tidak masuk surga dan tidak mendapatkan baunya, padahal baunya didapati
dengan perjalanan demikian dan demikian dan kaum lelaki yang memiliki cambuk seperti ekor sapi,
mereka memukul manusia dengan cambuknya (yakni para penguasa yang dzalim) dan.” (HR.
Muslim dari Abu Hurairah)
Rasulullah juga bersabda “Perempuan yang memakai bau-bauan (wewangian) kemudian ia keluar
melintasi kaum lelaki agar mereka tercium bau harumnya maka dia adalah perempuan zina (HR.
Al-Hakim dari Abu Musa)
Menetapnya seorang wanita didalam rumah bukan dalam arti memasungnya atau membatasinya
lebih baik baginya.Rasulullah SAW bersabda "Perempuan itu adalah aurat, maka apabila ia keluar
dari rumahnya maka syetanpun berdiri tegak (dirangsang olehnya) dan paling dekatnya ia
mendapatkan rahmat Tuhannya saat ia menetapi dalam rumahnya" (HR. Turmudzi dari Ibn Mas’ud)
.
Dalil-dalil diatas menunjukkan kewajiban menutup aurat, tidak menampakkan sesuatu dari tubuhnya
dan saat ia keluar, sungguh ia telah terperdaya oleh bujukan syaitan dan juga memperdayai kaum
pria hingga terjadilah fitnah karenanya. Lihat Al-Fiqh al-Islaam IX/319 :

‫ ﻻ ﺗﻈﻬﺮ ﺷﻴﺌﺎًﻣﻦ ﺟﺴﺪﻫﺎ ﻏﻴﺮ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻜﻔﻴﻦ؛ ﻷن ﻓﻲ ﻛﺸﻒ ﺷﻲء ﻣﻤﺎ أوﺟﺐ‬،‫وﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة ﻓﻲ ﺣﺎل اﻟﺨﺮوج اﻟﺘﺰام اﻟﺴﺘﺮ اﻟﺸﺮﻋﻲ‬
‫ اﻟﻤﺸﻲ ﺑﺘﻜﺴﺮ‬:‫ وﻣﻦ اﻟﺘﺒﺮج‬.[33/33:‫ }وﻻ ﺗﺒﺮﺟﻦ ﺗﺒﺮج اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ اﻷوﻟﻰ{ ]اﻷﺣﺰاب‬:‫ ﻗﺎل ﺗﻌﺎﻟﻰ‬،‫اﷲ ﺳﺘﺮﻩ ﺗﻌﺮﻳﻀﺎً ﻟﻠﻔﺘﻨﺔ واﻟﺘﻄﻠﻊ إﻟﻴﻬﺎ‬
‫ »ﺻﻨﻔﺎن ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﻨﺎر ﻟﻢ أرﻫﻤﺎ‬: ‫ ﻗﺎل ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬،‫ وﻣﻦ اﻟﺘﺒﺮج أﻳﻀﺎً أن ﺗﻠﺒﺲ اﻟﻤﺮأة ﺛﻮﺑﺎً رﻗﻴﻘﺎً ﻳﺼﻒ ﻣﺎ ﺗﺤﺘﻪ‬،‫وﺣﺮﻛﺎت ﻣﺜﻴﺮة‬
‫ وﻻ ﻳﺠﺪن‬،‫ ﻻ ﻳﺪﺧﻠﻦ اﻟﺠﻨﺔ‬، (3) ‫ ﻋﻠﻰ رؤوﺳﻬﻦ أﻣﺜﺎل أﺳﻨﻤﺔ اﻟﺒﺨﺖ اﻟﻤﺎﺋﻠﺔ‬، (2) ‫ ﻣﺎﺋﻼت ﻣﻤﻴﻼت‬،‫ ﻧﺴﺎء ﻛﺎﺳﻴﺎت ﻋﺎرﻳﺎت‬:‫ﺑﻌﺪ‬
‫( وﻗﺎل ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم‬4) «‫ ورﺟﺎل ﻣﻌﻬﻢ ﺳﻴﺎط ﻛﺄذﻧﺎب اﻟﺒﻘﺮ ﻳﻀﺮﺑﻮن ﺑﻬﺎ اﻟﻨﺎس‬.‫ وإن رﻳﺤﻬﺎ ﻟﻴﻮﺟﺪ ﻣﻦ ﻣﺴﻴﺮة ﻛﺬا وﻛﺬا‬،‫رﻳﺤﻬﺎ‬
‫واﻟﺘﺰام اﻟﻤﺮأة اﻟﺒﻴﺖ ﻻ ﺑﻤﻌﻨﻰ ﺣﺒﺴﻬﺎ ﻓﻴﻪ أو‬. (5) «‫ ﻓﻬﻲ زاﻧﻴﺔ‬،‫ ﻓﺨﺮﺟﺖ ﻓﻤﺮت ﻋﻠﻰ ﻗﻮم ﻟﻴﺠﺪوا رﻳﺤﻬﺎ‬،‫ »أﻳﻤﺎ اﻣﺮأة اﺳﺘﻌﻄﺮت‬: ً‫أﻳﻀﺎ‬
‫ وأﻗﺮب ﻣﺎ ﺗﻜﻮن ﻣﻦ‬،‫ ﻓﺈذا ﺧﺮﺟﺖ اﺳﺘﺸﺮﻓﻬﺎ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬،‫ »إن اﻟﻤﺮأة ﻋﻮرة‬:‫ ﻗﺎل ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم‬،‫اﻟﺘﻀﻴﻴﻖ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻫﻮ ﺧﻴﺮ ﺷﻲء ﻟﻠﻤﺮأة‬
‫ وأن ﻓﻲ اﻟﺨﺮوج اﻟﻌﻤﻞ ﻋﻠﻰ إﻏﻮاء‬،‫( وﻫﻮ ﻳﺪل ﻋﻠﻰ وﺟﻮب اﻟﺴﺘﺮ وﻋﺪم إﻇﻬﺎر اﻟﻤﺮأة ﺷﻴﺌﺎً ﻣﻦ ﺑﺪﻧﻬﺎ‬1) «‫ وﻫﻲ ﻓﻲ ﻗﻌﺮ ﺑﻴﺘﻬﺎ‬،‫رﺣﻤﺔ رﺑﻬﺎ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪147‬‬

‫‪.‬اﻟﺸﻴﺎﻃﻴﻦ ﻟﻬﺎ وإﻏﺮاء اﻟﺮﺟﺎل ﺑﻬﺎ ﺣﺘﻰ ﺗﻘﻊ اﻟﻔﺘﻨﺔ‬


‫__________‬
‫اﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﻜﺎﺳﻴﺎت اﻟﻌﺎرﻳﺎت‪ :‬اﻟﻼﺗﻲ ﻳﻠﺒﺴﻦ اﻟﺜﻴﺎب اﻟﺮﻗﻴﻘﺔ اﻟﺘﻲ ﻻ ﺗﺴﺘﺮ ﻣﺎ ﺗﺤﺘﻬﺎ‪ .‬واﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﻤﺎﺋﻼت اﻟﻤﻤﻴﻼت‪ :‬اﻟﻼﺗﻲ ﻳﺘﻤﺎﻳﻠﻦ )‪(2‬‬
‫‪.‬وﻳﺘﺒﺨﺘﺮن ﻓﻲ ﻣﺸﻴﻬﻦ ﻟﻼﻓﺘﺘﺎن ﺑﻬﻦ‬
‫وﺑﻌﻈﻤﻦ ذﻟﻚ‪ ،‬ﺑﻠﻒ ﻋﻤﺎﻣﺔ أو ﻋﺼﺎﺑﺔ أو ﻧﻔﺶ )‪(3‬‬
‫ّ‬ ‫اﻟﺒﺨﺖ‪ :‬ﻧﻮع ﻣﻦ اﻹﺑﻞ اﻟﻤﺸﻬﻮرة ﺑﻜﺒﺮ ﺳﻨﺎﻣﻬﺎ‪ ،‬واﻟﻤﺮاد أن اﻟﻨﺴﺎء ﻳﻌﺘﻨﻴﻦ ﺑﺸﻌﻮرﻫﻦ‬
‫‪.‬اﻟﺸﻌﺮ وﻧﺤﻮﻩ‬
‫‪.‬رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ ﻓﻲ ﺻﺤﻴﺤﻪ ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة )‪(4‬‬
‫‪.‬رواﻩ اﻟﺤﺎﻛﻢ ﻋﻦ أﺑﻲ ﻣﻮﺳﻰ )‪(5‬‬
‫‪.‬رواﻩ اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻋﻦ اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد )‪(1‬‬
‫‪TABARRUJ adalah pertunjukkan perhiasan dan berbagai keindahan wanita kepada kaum lelaki,‬‬
‫‪dam yang demikian dilarang sedang bila untuk suami maka tidak. Al-Qurthuby berkata “dengan‬‬
‫‪tidak (bermaksud) bertabarruj dengan perhiasan” (QS. An Nuur ayat 60) artinya tidak‬‬
‫‪menampakkan dan menonjolkan perhiasannya agar menjadi perhatian, yang demikian pernuatan‬‬
‫‪paling hina dan jauh dan kebenaran.‬‬
‫‪Beliau juga melanjutkan pernyataannya dalam mentafsiri ayat “dan janganlah kalian bertabarruj‬‬
‫‪seperti orang-orang Jahiliyah yang dahulu”. (QS. Al-Ahzaab, 33). Hakikat tabarruj adalah‬‬
‫‪menampakkan perkara yang menutupnya lebih baik.Konon wanita dizaman antara Nabi Nuh As.‬‬
‫‪dan Ibrahim As.‬‬
‫‪Memakai baju zirah dari mutiara dengan tanpa terjahit sisi kanan kirinya, mereka juga biasa‬‬
‫‪memakai pakaian-pakaian tipis yang tidak mampu menyembunyikan bentuk tubuhnya. Wallaahu‬‬
‫‪A'lamu Bis showaab. [Masaji Antoro].‬‬
‫‪- Al-Mausuu’ah al-Foqhiyyah X/61 :‬‬

‫ﺗﺒﺮج اﻟﺘﻌﺮﻳﻒ ‪ - 1:‬اﻟﺘﺒﺮج ﻟﻐﺔ ‪ :‬ﻣﺼﺪر ﺗﺒﺮج ‪ ،‬ﻳﻘﺎل ‪ :‬ﺗﺒﺮﺟﺖ اﻟﻤﺮأة ‪ :‬إذا أﺑﺮزت ﻣﺤﺎﺳﻨﻬﺎ ﻟﻠﺮﺟﺎل ‪.‬وﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻛﺎن ﻳﻜﺮﻩ ﻋﺸﺮ‬
‫‪ :‬ﺧﻼل ‪ ،‬ﻣﻨﻬﺎ ‪ :‬اﻟﺘﺒﺮج ﺑﺎﻟﺰﻳﻨﺔ ﻟﻐﻴﺮ ﻣﺤﻠﻬﺎ )‪ (1‬واﻟﺘﺒﺮج ‪ :‬إﻇﻬﺎر اﻟﺰﻳﻨﺔ ﻟﻠﺮﺟﺎل اﻷﺟﺎﻧﺐ وﻫﻮ اﻟﻤﺬﻣﻮم ‪ .‬أﻣﺎ ﻟﻠﺰوج ﻓﻼ ‪ ،‬وﻫﻮ ﻣﻌﻨﻰ ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ﻟﻐﻴﺮ ﻣﺤﻠﻬﺎ ‪ (2) .‬وﻫﻮ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻟﺸﺮﻋﻲ ﻻ ﻳﺨﺮج ﻋﻦ ﻫﺬا ‪.‬ﻗﺎل اﻟﻘﺮﻃﺒﻲ ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ } :‬ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺒﺮﺟﺎت ﺑﺰﻳﻨﺔ { )‪ (3‬أي ﻏﻴﺮ‬
‫‪ .‬ﻣﻈﻬﺮاﺗﻮﻻ ﻣﺘﻌﺮﺿﺎت ﺑﺎﻟﺰﻳﻨﺔ ﻟﻴﻨﻈﺮ إﻟﻴﻬﻦ ‪ ،‬ﻓﺈن ذﻟﻚ ﻣﻦ أﻗﺒﺢ اﻷﺷﻴﺎء وأﺑﻌﺪﻫﺎ ﻋﻦ اﻟﺤﻖ ‪ .‬وأﺻﻞ اﻟﺘﺒﺮج ‪ :‬اﻟﺘﻜﺸﻒ واﻟﻈﻬﻮر ﻟﻠﻌﻴﻮن‬
‫وﻗﺎل ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ } وﻻ ﺗﺒﺮﺟﻦ ﺗﺒﺮج اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ اﻷوﻟﻰ { )‪ (2‬ﺣﻘﻴﻘﺔ اﻟﺘﺒﺮج ‪ :‬إﻇﻬﺎر ﻣﺎ ﺳﺘﺮﻩ أﺣﺴﻦ ‪.‬ﻗﻴﻞ ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﻧﻮح)‪(1‬‬
‫)وإﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ اﻟﺴﻼم ‪ :‬ﻛﺎﻧﺖ اﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ اﻟﺪرع ﻣﻦ اﻟﻠﺆﻟﺆ ﻏﻴﺮ ﻣﺨﻴﻂ اﻟﺠﺎﻧﺒﻴﻦ ‪ ،‬وﺗﻠﺒﺲ اﻟﺜﻴﺎب اﻟﺮﻗﺎق ‪ ،‬وﻻ ﺗﻮاري ﺑﺪﻧﻬﺎ ‪3) .‬‬
‫__________‬
‫ﺣﺪﻳﺚ ) ﻛﺎن ﻳﻜﺮﻩ ﻋﺸﺮ ﺧﻼل ﻣﻨﻬﺎ اﻟﺘﺒﺮج ‪ " . . .‬أﺧﺮﺟﻪ أﺑﻮ داود ) ‪ - 427 / 4‬ط ﻋﺰت ﻋﺒﻴﺪ دﻋﺎس ( وأﻋﻠﻪ اﺑﻦ اﻟﻤﺪﻳﻨﻲ )‪(1‬‬
‫)ﺑﺠﻬﺎﻟﺔ أﺣﺪ رواﺗﻪ ) ﻣﺨﺘﺼﺮ اﻟﺴﻨﻦ ﻟﻠﻤﻨﺬري ‪ 114 / 6‬ﻧﺸﺮ دار اﻟﻤﻌﺮﻓﺔ ( ‪ (2) .‬ﻟﺴﺎن اﻟﻌﺮب واﻟﻤﺼﺒﺎح اﻟﻤﻨﻴﺮ ﻣﺎدة ‪ " :‬ﺑﺮج " ‪3) .‬‬
‫‪ ،‬ﺳﻮرة اﻟﻨﻮر ‪ (1). 60 /‬اﻟﺠﺎﻣﻊ ﻷﺣﻜﺎم اﻟﻘﺮآن ﻟﻠﻘﺮﻃﺒﻲ ‪ ، 309 / 12‬واﻧﻈﺮ اﺑﻦ ﻋﺎﺑﺪﻳﻦ ‪ ، 235 / 5‬وﺗﻜﻤﻠﺔ ﻓﺘﺢ اﻟﻘﺪﻳﺮ ‪460 / 8‬‬
‫وﻗﻠﻴﻮﺑﻲ ‪ ، 210 - 208 / 3‬وﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع ﻋﻦ ﻣﺘﻦ اﻹﻗﻨﺎع ‪ 17 - 15 / 5 ، 265 / 1‬ﻧﺸﺮ ﻣﻜﺘﺒﺔ اﻟﻨﺼﺮ ‪465 - 470 ،‬‬
‫اﻟﺤﺪﻳﺜﺔ ‪ ،‬واﻵداب اﻟﺸﺮﻋﻴﺔ واﻟﻤﻨﺢ اﻟﻤﺮﻋﻴﺔ ‪ ، 390 / 3‬واﻟﻤﻐﻨﻲ ﻻﺑﻦ ﻗﺪاﻣﺔ ‪ 560 . 558 - 554 / 6‬ط اﻟﺮﻳﺎض ‪ (2).‬ﺳﻮرة‬
‫‪ .‬اﻷﺣﺰاب ‪ (3). 33 /‬اﻟﺠﺎﻣﻊ ﻷﺣﻜﺎم اﻟﻘﺮآن ﻟﻠﻘﺮﻃﺒﻲ ‪180 - 179 / 14‬‬
‫‪- Al-Fataawa al-Fiqhiyyah al-Kubroo I/203 :‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪148‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﱠﺺ ﻗﺎل‬ ‫َي ُﻣﻈْ ِﻬ َﺮةً ﻟِ ِﺰﻳﻨَﺘِ َﻬﺎ َﻣﻨْ ِﻬ ﱞﻲ ﻋﻨﻪ ﺑِﺎﻟﻨ ﱢ‬ ‫ِ‬
‫ﺲ َوﻏَْﻴ ِﺮ ذﻟﻚ‪..‬ﻓَﻤﻨْـ َﻬﺎ أَ ﱠن ُﺧ ُﺮ َ‬
‫وﺟ َﻬﺎ ُﻣﺘَﺒَـ ﱢﺮ َﺟﺔ أ ْ‬ ‫ﱢﻣﺎﺗﻪ ﻣﻦ اﻟﻨﱠﻈَ ِﺮ َواﻟْ َﺨﻠ َْﻮة َواﻟﻠﱠ ْﻤ ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫َواﻟ ُْﻤ َﺮادُ ﺑِﺎﻟْﻔﺘْـﻨَﺔ اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ َوُﻣ َﻘﺪ َ‬
‫ﺎل ﻳَـ ْﺮَﻛﺒُﻮ َن‬ ‫ﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل ﻳَ ُﻜﻮ ُن ﻓﻲ أُﱠﻣﺘِﻲ ِر َﺟ ٌ‬ ‫ْﺤﺎﻛِ ُﻢ أَ ﱠن َر ُﺳ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ وَﻻ ﺗَـﺒـ ﱠﺮﺟﻦ ﺗَـﺒـ ﱡﺮج اﻟ ِ ِ ِ‬
‫ْﺠﺎﻫﻠﻴﱠﺔ ْاﻷُوﻟَﻰ َوَرَوى اﺑﻦ ﺣﺒﱠﺎ َن َواﻟ َ‬ ‫َ َ َ َْ َ َ َ‬
‫ﻮﻫ ﱠﻦ ﻓَِﺈﻧﱠـ ُﻬ ﱠﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َﺳﻨ َﻤﺔ اﻟْﺒُ ْﺨﺖ اﻟْﻌ َﺠﺎف اﻟ َْﻌﻨُ ُ‬ ‫ﺎت ﻋﻠﻰ ُرءُوﺳ ِﻬ ﱠﻦ َﻛﺄ ْ‬ ‫ﺎت َﻋﺎ ِرﻳﱠ ٌ‬ ‫ﺴﺎ ُؤ ُﻫ ْﻢ َﻛﺎﺳﻴَ ٌ‬‫ﺴﺎﺟﺪ ﻧ َ‬ ‫ﻋﻠﻰ ُﺳ ُﺮ ٍج َﻛﺄَ ْﺷﺒَﺎﻩ اﻟ ﱢﺮ َﺟﺎل ﻳَـ ْﻨ ِﺰﻟُﻮ َن ﻋﻠﻰ أَﺑْـ َﻮاب اﻟ َْﻤ َ‬
‫ﻮﺟ ُﺪ ﻣﻦ َﻣ ِﺴ َﻴﺮةِ َﻛ َﺬا َوَﻻ ﻳَ ْﺨ َﻔﻰ أَ ﱠن‬ ‫ﻳﺤ َﻬﺎ ﻟَﻴُ َ‬‫ﻳﺤ َﻬﺎ َوإِ ﱠن ِر َ‬
‫ِ‬
‫ْﺠﻨﱠﺔَ َوَﻻ ﻳَﺠ ْﺪ َن ِر َ‬ ‫ت ُﻣ ِﻤ َﻴﻼ ٌ ِ ِ ِ‬
‫ت َوﻓﻴﻪ ﻓَﺈﻧﱠـ ُﻬ ﱠﻦ َﻻ ﻳَ ْﺪ ُﺧﻠ َ‬
‫ْﻦ اﻟ َ‬ ‫آﺧ َﺮ َﻣﺎﺋَِﻼ ٌ‬ ‫ﻳﺚ َ‬ ‫ﺎت وﻓﻲ ﺣ ِﺪ ٍ‬
‫َ‬ ‫َﻣﻠْﻌُﻮﻧَ ٌ‬
‫ف ِاﻻﻓْﺘِﺘَﺎن‬ ‫ﻮل ﻫﺬﻩ اﻟْﻬﻴﺌَ ِﺔ ﻓﻴﻬﺎ و َﺧﻮ ِ‬ ‫ﺼ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺼ َﻔﺎت َﻻ ﺗَﺤ ِ ِ ِ‬
‫َ ْ‬ ‫َْ‬ ‫ﺼ ُﻞ ﻟﻠ َْﻤ ْﺮأَة َوﻫ َﻲ ﻓﻲ ﺑَـ ْﻴﺘ َﻬﺎ ﺑَ ْﻞ ﻳَ ُﻜﻮ ُن ذﻟﻚ ﻓﻲ ُﺧ ُﺮوﺟ َﻬﺎ ﻣﻦ ﺑَـ ْﻴﺘ َﻬﺎ ﻋ ْﻨ َﺪ ُﺣ ُ‬ ‫ْ ُ‬ ‫ﻮع ﻫﺬﻩ اﻟ ﱢ‬ ‫َﻣ ْﺠ ُﻤ َ‬
‫ﺐ اﻟﻠﱠ ْﻌ ِﻦ‬ ‫ﱢﺺ ﻓﻲ َﺳﺒَ ِ‬ ‫ﻮز ِﻷ ٍ‬ ‫ِ‬ ‫وﺟ َﻬﺎ أَ ْن َﻻ ﺗَ ُﻜﻮ َن ﺑِ ِﺰﻳﻨَ ٍﺔ َوَﻻ َذ َ‬ ‫ﺨﺮ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﻬﺎ َوﻟِ َﺬﻟِ َ‬
‫َﺣﺪ أَ ْن ﻳُـ َﺮﺧ َ‬ ‫ﺠ ُ َ‬ ‫ﻒ ﻳَ ُ‬ ‫ﺻ ْﻮﺗُـ َﻬﺎ ﻓَ َﻜ ْﻴ َ‬
‫ات َﺧ َﻼﺧﻞ ﻳُ ْﺴ َﻤ ُﻊ َ‬ ‫ط اﻟْﻌُﻠَ َﻤﺎء ﻟ ُ ُ‬ ‫ﻚ َﺷ َﺮ َ‬
‫ِ‬ ‫ﱡ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ْﻫﺐ اﻟْ َﻘﺎﺋِ ُﻞ ﺑِﺄَ ﱠن ُﻛ ﱠﻞ َﺣﺎﻟ ٍَﺔ ﻳُ َﺨ ُ‬ ‫آن واﻟ ﱡ ِ‬ ‫و ِﺣﺮﻣﺎ ُن اﻟ ِ ِ ِ‬
‫ﻳﻢ ﻧَﻈَ ِﺮ‬ ‫ﺎف ﻣﻨﻬﺎ اﻻﻓْﺘﺘَﺎن َﺣ َﺮامٌ ﻳَ ُﺪل ﻋﻠﻰ أَ ﱠن اﻟﺘﱠﺒَـ ﱡﺮج َﺣ َﺮامٌ َوﻣﻨْـ َﻬﺎ ﺗَ ْﺤ ِﺮ ُ‬ ‫ﺴﻨﱠﺔ َواﻟ َْﻤﺬ َ‬ ‫ْﺠﻨﱠﺔ ﺑﺎﻟْ ُﻘ ْﺮ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫اﺣ َﻤﺔُ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ ﻓﻲ اﻟ َْﻤ ْﺴﺠﺪ أو اﻟﻄ ِﺮ ِﻳﻖ ﻋ ْﻨ َﺪ َﺧ ْﻮف اﻟْﻔﺘْـﻨَﺔ ﻓﺈن ذﻟﻚ َﺣ َﺮ ٌام َوَرَوى‬ ‫ﱠﻮ ِو ﱡ‬
‫ي َوﻣﻨْـ َﻬﺎ ُﻣ َﺰ َ‬ ‫ﺻ ﱠﺤ َﺤﻪُ اﻟﻨـ َ‬‫َﺟﺎﻧﺐ إﻟَﻴْـ َﻬﺎ َوﻧَﻈَ ِﺮَﻫﺎ إﻟ َْﻴ ِﻬ ْﻢ ﻛﻤﺎ َ‬ ‫ْاﻷ َ‬
‫ﺎل ﻣﻊ‬ ‫ﻂ اﻟ ﱢﺮ َﺟ ُ‬ ‫ِج ﻣﻦ اﻟ َْﻤ ْﺴ ِﺠ ِﺪ ﻓَﺎ ْﺧﺘَـﻠَ َ‬ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻳﻘﻮل وﻫﻮ َﺧﺎر ٌ‬
‫ي أَﻧﱠﻪُ ﺳﻤﻊ رﺳ َ ِ‬
‫َُ‬ ‫ﺼﺎ ِر ﱢ‬ ‫أﺑﻮ َداود ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ أﺑﻲ أ ٍ‬
‫ُﺳ ْﻴﺪ ْاﻷَﻧْ َ‬‫َ‬ ‫ُ‬
‫ﺎت اﻟﻄﱠ ِﺮ ِﻳﻖ ﻗﺎل‬ ‫ﻳﻖ ﻋَﻠَْﻴ ُﻜ ﱠﻦ ﺑِﺤﺎﻓﱠ ِ‬ ‫ْﺧ ْﺮ َن ﻓﺈﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻟَ ُﻜ ﱠﻦ أَ ْن ﺗُ َﺤ ﱢﻔ ْﻔ َﻦ اﻟﻄﱠ ِﺮ َ‬ ‫اﺳﺘَﺄ َ‬ ‫اﻟﻨﱢﺴ ِﺎء ﻓﻲ اﻟﻄﱠ ِﺮ ِﻳﻖ ﻓﻘﺎل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟِﻠﻨ ِ‬
‫َ‬ ‫ﱢﺴﺎء ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َﺟﻨَﺒ ﱢﻲ‬ ‫اﺣ َﻤﺔ ﺑﻴﻦ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ ْاﻷ ْ‬ ‫َﺣﺎدﻳﺚ َداﻟﺔٌ ﻋﻠﻰ َﻣ ْﻨ ِﻊ اﻟ ُْﻤ َﺰ َ‬ ‫ُﺼﻮﻗ َﻬﺎ ﺑﻪ ﻓَـ َﻬﺬﻩ ْاﻷ َ‬ ‫ْﺼ ُﻖ ﺑﺎﻟْﺠ َﺪا ِر ﺣﺘﻰ أَ ﱠن ﺛَـ ْﻮﺑَـ َﻬﺎ ﻟَﻴَـ ْﻌﻠَ ُﻖ ﺑﺎﻟْﺠ َﺪا ِر ﻣﻦ ﻟ ُ‬ ‫ﺖ اﻟ َْﻤ ْﺮأَةُ ﺗُـﻠ َ‬ ‫ﻓَ َﻜﺎﻧَ ْ‬
‫واﻟْﻤﺮأَةِ‬
‫َ َْ‬
‫‪Link Diskusi :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/380616148627866/‬‬
‫‪1405. PEMAKAIAN GIGI PALSU DARI EMAS‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalaamu'alaikum. Nderek tanya kang, laki-laki pakai Emas apa hukum nya, dan bolehkah pake‬‬
‫‪gigi palsu dengan Emas .. Terimakasih sebelumnya. [Danar Khalafi].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa yubaahu syaddu sinnin wa unmulatin bid dzahabi wa ittikhaadzu anfin wa unmulatin‬‬
‫‪minhu.Umdatussalik wa uddatunnasik. "Dan mubah mengikat gigi dan ruas jari dengan emas, dan‬‬
‫‪memakai hidung dan ruas jari dari emas. Dalam syarahnya (fayd al-ilah al-malik), terkait bolehnya‬‬
‫‪memakai hidung emas dijelaskan kalau boleh memakai hidung emas maka "wa bil uulaa as-sinnu",‬‬
‫"‪terlebih (boleh) lagi memakai gigi emas.‬‬
‫وﻳﺒﺎح ﺷﺪ ﺳﻦ واﻧﻤﻠﺔ ﺑﺬﻫﺐ واﺗﺨﺎذ اﻧﻒ واﻧﻤﻠﺔ ﻣﻨﻪ )اي ﻣﻦ اﻟﺬﻫﺐ وان اﻣﻜﻦ اﺗﺨﺎذﻫﻤﺎ ﻣﻦ ﻓﻀﺔ ﻻن اﻟﺬﻫﺐ اﺻﻔﻲ ﻣﻦ اﻟﻔﻀﺔ ﻟﻤﺎ‬
‫روى اﺑﻮ داود ﺑﺎﺳﻨﺎد ﺣﺴﻦ ان ﻋﺮﻓﺠﺔ اﺻﻴﺐ ﻳﻮم اﻟﻜﻼب ﺑﻀﻢ اﻟﻜﺎف ﻓﺎﺗﺨﺎذ اﻧﻔﺎ ﻣﻦ ذﻫﺐ وﺑﺎﻻوﻟﻰ اﻟﺴﻨﻔﻴﺾ اﻹﻟﻪ اﻟﻤﺎﻟﻚ ﺷﺮح‬
‫ﻋﻤﺪة اﻟﺴﺎﻟﻚ وﻋﺪة اﻟﻨﺎﺳﻚ‬
‫‪Dan mubah mengikat gigi dan ruas jari dengan emas, dan memakai hidung dan ruas jari darinya.‬‬
‫‪Maksudnya dari emas meskipun mungkin menggunakan keduanya dari perak karena emas lebih‬‬
‫‪murni dari perak, dengan merujuk pada riwayat Imam Abu Dawud dengan sanad hasan,‬‬
‫‪bahwasanya shahabat 'Arfajah terluka (hidungnya) di hari peperangan kemudian memakai hidung‬‬
‫‪dari emas, dan terlebih lagi (bolehnya) untuk gigi. [ Faydl Al-Ilah Al-Malik Kitab Shalat, Bab Maa‬‬
‫‪Yahrumu Lubsuhu, hal 191 ].‬‬
‫‪Al-Iqna' 220/1 :‬‬
‫وﺣﺮم ﻋﻠﻰ ذﻛﻮرﻫﺎ إﻻ اﻷﻧﻒ إذا ﺟﺪع ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز أن ﻳﺘﺨﺬ ﻣﻦ اﻟﺬﻫﺐ ﻷن ﺑﻌﺾ اﻟﺼﺤﺎﺑﺔ ﻗﻄﻊ أﻧﻔﻪ ﻓﻲ ﻏﺰوة ﻓﺎﺗﺨﺬ أﻧﻔﺎ ﻣﻦ ﻓﻀﺔ ﻓﺄﻧﺘﻦ‬
‫ﻋﻠﻴﻪ ﻓﺄﻣﺮﻩ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أن ﻳﺘﺨﺬﻩ ﻣﻦ ذﻫﺐ وإﻻ اﻷﻧﻤﻠﺔ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز اﺗﺨﺎذﻫﺎ ﻟﻤﻦ ﻗﻄﻌﺖ ﻣﻨﻪ وﻟﻮ ﻟﻜﻞ أﺻﺒﻊ ﻣﻦ اﻟﺬﻫﺐ ﻗﻴﺎﺳﺎ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 149

‫ﻋﻠﻰ اﻷﻧﻒ وإﻻ اﻟﺴﻦ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز ﻟﻤﻦ ﻗﻠﻌﺖ ﺳﻨﻪ اﺗﺨﺎذ ﺳﻦ ﻣﻦ ذﻫﺐ وإن ﺗﻌﺪدت ﻗﻴﺎﺳﺎ أﻳﻀﺎ ﻋﻠﻰ اﻷﻧﻒ‬
Dan bahkan secara lugas dinyatakan :
‫ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز ﻟﻤﻦ ﻗﻠﻌﺖ ﺳﻨﻪ اﺗﺨﺎذ ﺳﻦ ﻣﻦ ذﻫﺐ وإن ﺗﻌﺪدت ﻗﻴﺎﺳﺎ أﻳﻀﺎ ﻋﻠﻰ اﻷﻧﻒ‬
Maka boleh bagi orang yang copot giginya untuk memakai gigi dari emas meskipun jumlahnya
banyak, diqiyaskan juga pada hidung emas.
Memasang gigi palsu meskipun memakai emas dalam keterangan dikitab Fawaaid al-Janiyyah hal
262 hukumnya boleh :
‫ وﻳﺪﺧﻞ ﻓﻲ اﻟﺸﺪ ﺷﺪ اﻟﺴﻦ ورﺑﻄﻪ ﺑﻤﺎ ﻓﺎﻧﻪ ﻳﺤﻞ وان ﻗﺪر ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻫﻤﺎ ﻛﻤﺎ ﻓﻌﻞ ﻋﺜﻤﺎن واﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ‬.... ‫ﻗﻮﻟﻪ )وﻛﺎﻟﺸﺪ( اﻟﻰ ان ﻗﺎل‬
‫رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻠﺬﻫﺐ ﻗﻴﺲ ﺑﻪ اﻟﻔﻀﺔ‬.
Ucapan pengarang kitab (dan menguatkan) sampai pada ucapan : Dan masuk dalam hal
menguatkan yaitu menguatkan gigi dan menyambungnya dengan menggunakan emas atau perak.
Sesungguhnya hal ini hukumnya adalah boleh, sekalipun mampu untuk menggunakan selain emas
dan perak. Sebagaimana yang telah dilakukan oleh Sayyidina Ustman dan Sahabat Anas bin Malik
semoga Allah meridhoi keduanya. Dan diqiyaskan dengan emas adalah perak. [ Fawaaid al-
Janiyyah hal 262 ].
Bahkan bila orang yang memasang gigi palsu tersebut dengan dipasangi memakai gigi emas atau
perak dan sampai ia meninggal belum dilepas maka apabila mencabut gigi emas tersebut menodai
kehormatan mayit, maka hukumnya haram dicabut. Dan apabila tidak, maka bila itu seorang laki –
laki yang dewasa maka wajib dicabut, bila seorang wanita atau anak kecil maka terserah kerelaan
ahli warisnya.
‫وﻟﻬﺬا ﻟﻮ ﻟﺒﺲ اﻟﺮﺟﻞ ﺣﺮﻳﺮ اﻟﺤﻜﺔ او اﻟﻘﻤﻞ ﻣﺜﻼ واﺳﺘﻤﺮ اﻟﺴﺒﺐ اﻟﻤﺒﻴﺢ ﻟﻪ ذﻟﻚ اﻟﺘﻲ ﻣﻮﺗﻪ ﺣﺮم ﺗﻜﻔﻴﻨﻪ ﻓﻴﻪ ﻋﻤﻼ ﺑﻌﻤﻮم اﻟﻨﻬﻲ واﻧﻘﻀﺎء‬
‫اﻟﺴﺒﺐ اﻟﺬي اﺑﻴﺢ ﻟﻪ ﻣﻦ أﺟﻠﻪ‬.
Oleh karenanya jika seseorang memakai kain sutera misalnya untuk menghindari gatal – gatal atau
kutu, dan sebab yang memperbolehkan pemakaian sutera tersebut sampai menjelang ajalnya,
maka haram mengkafani jenasahnya dengan kain sutera tersebut, berdasarkan larangan
pemakaian sutera secara umum dan hadisnya sebab yang memperbolehkan dirinya memakai
sutera. [ Nihaayah al-Muhtaaj VI/12 ]. Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Dewan Masjid Assalaam,
Masaji Antoro, Mbah Jenggot II].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/330413710314777/
1477. PEMAKAIAN AKSESORIS YANG ADA LAMBANG /
GAMBAR SALIBNYA
PERTANYAAN :
Assalamu'alaykum, mbah mo tanya : bagaimana hukumnya make kalung aksesoris brbandul salib
atau kostum sepakbola yang da gambar salibnya atau poster team favorit yang ada gambar
salibnya dan dipajang di kamar ? kalau dah dioven di dokumen mohon disundulkan, syukron.
[Black No Sweet].
JAWABAN :

© 2017 www.piss-ktb.com
150 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Dalam menghukumi seorang muslim yang memakai kalung salib (atau aksesoris lain yang khusus
bagi orang kafir dan merupakan tanda kekafiran) harus mempertimbangkan tujuan pemakaiannya :
Bila memang ridho dan condong pada agama mereka (orang kafir) maka dianggap murtad .Bila
dengan tujuan menghina dan menganggap indahnya kalung tersebut maka berdosa saja.Bila dalam
keadaan dorurot maka tidak masalah ,semisal dipaksa memakainya oleh orang orang kafir ,atau
memakainya karena tidak tahu bahwa kalung tersebut merupakan tandanya orang kafir. [Mbah
Jenggot II].
‫وأﻣﺎ ﻣﺎ ﻛﺎن ﺧﺎﺻﺎ ﺑﺎﻟﻜﻔﺎر وزﻳﺎ ﻣﻦ أزﻳﺎﺋﻬﻢ اﻟﺘﻰ ﺟﻌﻠﻮﻫﺎ ﻋﻼﻣﺔ ﻟﻬﻢ ﻛﻠﺒﺲ ﺑﺮﻧﻴﻄﺔ وﺷﺪ زﻧﺎر وﻃﺮﻃﻮر ﻳﻬﻮدي وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻓﻤﻦ ﻟﺒﺴﻪ ﻣﻦ‬
‫ااﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ رﺿﺎ ﺑﻬﻢ وﺗﻬﺎوﻧﺎ ﺑﺎاﻟﺪﻳﻦ وﻣﻴﻼ ﻟﻠﻜﺎﻓﺮﻳﻦ ﻓﻬﻮ ﻛﻔﺮ وردة واﻟﻌﻴﺎذ ﺑﺎﷲ وﻣﻦ ﻟﺒﺴﻪ اﺳﺘﺨﻔﺎﻓﺎ ﺑﻬﻢ واﺳﺘﺤﺴﺎﻧﺎ ﻟﻠﺰي دون دﻳﻦ اﻟﻜﻔﺮ‬
‫ﻓﻬﻮ اﺛﻢ ﻗﺮﻳﺐ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺮم واﻣﺎ ﻣﻦ ﻟﺒﺴﻪ ﺿﺮورة ﻛﺄﺳﻴﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﻜﻔﺎر وﻣﻀﻄﺮ ﻟﻠﺒﺲ ذﻟﻚ ﻓﻼ ﺑﺄس ﺑﻪ وﻛﻤﻦ ﻟﺒﺴﻪ وﻫﻮ ﻻ ﻳﻌﻠﻢ اﻧﻪ زي‬
‫ﺧﺎص ﺑﺎﻟﻜﻔﺎر وﻋﻼﻣﺔ ﻋﻠﻴﻬﻢ أﺻﻼ ﻟﻜﻦ اذا ﻋﻠﻢ ذﻟﻚ وﺟﺐ ﺧﻠﻌﻪ وﺗﺮﻛﻪ وأﻣﺎ ﻣﺎ ﻛﺎن ﻣﻦ اﻷﻟﺒﺴﺔ اﻟﺘﻰ ﻻ ﺗﺨﺘﺺ ﺑﺎﻟﻜﻔﺎر وﻟﻴﺲ ﻋﻼﻣﺔ‬
‫ﻋﻠﻴﻬﻢ اﺻﻼ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻣﻦ اﻷﻟﺒﺴﺔ اﻟﻌﺎﻣﺔ اﻟﻤﺸﺘﺮﻛﺔ ﺑﻴﻨﻨﺎ وﺑﻴﻨﻬﻢ ﻓﻼ ﺷﻲء ﻓﻰ ﻟﺒﺴﻪ ﺑﻞ ﻫﻮ ﺣﻼل ﺟﺎﺋﺰ وﻗﺎل اﻟﻌﺰ اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم واﻣﺎ ﻓﻌﻠﻮا‬
‫ﻋﻠﻰ وﻓﻖ اﻹﻳﺠﺎب واﻟﻨﺪب واﻹﺑﺎﺣﺔ ﻓﻰ ﺷﺮﻋﻨﺎ ﻓﻼﻳﺘﺮك ﻷﺟﻞ ﺗﻌﺎﻃﻴﻬﻢ إﻳﺎﻩ ﻓﺈن اﻟﺸﺮع ﻻﻳﻨﻬﻰ ﻋﻨﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻤﺎ أذن اﷲ اﻫـ)ﻣﺠﻤﻮع‬
183 : ‫)ﻓﺘﺎوى ورﺳﺎﺋﻞ ص‬
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/396832920339522/
1514. PENGGUNAAN BOLPOIN EMAS OLEH LAKI-LAKI
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum, bagaimana hukum laki-laki memakai pena / bolpoin dari emas ? ditunggu
referensine. [Faiz Al Dablegi].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Haram baik laki-laki atau perempuan, sebab ballpoint / pulpen itu bukan bersifat
perhiasan yang dibolehkan untuk perempuan. Hukum memakai pen emas haram, karena termasuk
larangan memakai bejana dari emas, seperti tempat celak (mirwad), demikian ini menurut madzhab
Syafi'i, tetapi dalam madzhab hanafi terdapat pendapat yang membolehkannya. [Abdurrahman As-
syafi'i, Ibnu Toha].
- kitab bajuri alal fathil qorib :
‫و ﻻ ﻳﺠﻮز ﻓﻲ ﻏﻴﺮ ﺿﺮورة ﻟﺮﺟﻞ و اﻣﺮاة اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺷﻰء ﻣﻦ اواﻧﻰ اﻟﺬﻫﺐ و اﻟﻔﺼﺔ و ﻋﻨﺪ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ ﻗﻮل ﺑﺠﻮاز ﻇﺮوف اﻟﻘﻬﻮة وان ﻛﺎن‬
‫اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻋﻨﺪﻫﻢ اﻟﺤﺮﻣﺔ‬.
- kitab alfiqhu 'ala madzahibil arba'ah :

‫ﻓﻴﺤﺮم اﺗﺨﺎذ اﻻﻧﻴﺔ ﻣﻦ اﻟﺬﻫﺐ و اﻟﻔﻀﺔ ﻓﻼ ﻳﺤﻞ ﻟﺮﺟﻞ او اﻣﺮاة ان ﻳﺎﻛﻞ ﻓﻴﻬﺎ او ﻳﺴﺘﻌﻤﻠﻬﺎ وﻛﻤﺎ ﻳﺤﺮم اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻬﺎ ﻳﺤﺮم اﻗﺘﻨﺎؤﻫﺎ ﺑﺪون‬
٤١٧ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل اﻟﺸﻌﺐ اﻟﻔﻘﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺬاﻫﺐ اﻻرﺑﻌﺔ‬
Link asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/413148255374655/

www.islamuna.info
KELUARGA 151

1574. MENGAPA ALAT MUSIK ADA YANG DI HARAMKAN


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum wr wb. Mau mintah penjelasan dateng para-para panjenengan semuwa ? setahu
saya alat-alat musik yang haram yaitu alat-alat musik yang mengeluarkan bunyi nyaring ( ting-
tingan ) atau sejenisnya, dengan cara dipetik atau lainnya, kayak gitar, seruling, orgend / piano, tapi
sekarang ini banyak sekali alat musik tadi, yang dipake' di albanjari or gambus javen ? seperti
tombok (ketepong), terus bagaimanah kah hukumnya ? Apakah ketopong / tombok, termasuk alat
yang diharomkan ? Monggo. [BhAnie ShOefyan].
JAWABAN :
Alat musik itu diharamkan karena di dalamnya bisa menghalangi dzikir pada ALLOH,lalai pada
sholat,dan bisa memisah taqwa dan cenderung pada hawa nafsu dan terlena atas kemaksiatan.
[Sunde Pati ].
‫ ﻣﺎ ﻧﺼﻪ‬501 ‫ إﺗﺤﺎف اﻟﺴﺎدة اﻟﻤﺘﻘﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎدس ﺻﺤﻴﻔﺔ‬:
‫ وإﻧﻤﺎ ﺣﺮﻣﺖ ﻫﺬﻩ اﻷﺷﻴﺎء ﻟﻤﺎ ﻓﻴﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﺼﺪ‬،‫وﻣﻨﻬﺎ أﻟﺔ اﻟﻠﻬﻮ اﻟﻤﺤﺮﻣﺔ ﻛﺎاﻟﻄﺒﻨﻮر واﻟﺮﺑﺎب واﻟﻤﺰﻣﺎر وﺟﻤﻴﻊ اﻟﻤﺰاﻣﻴﺮ واﻟﺸﺒﺎة ﻣﻦ ﺟﻤﻠﺘﻬﺎ‬
‫ﻋﻦ ذﻛﺮ اﷲ وﻋﻦ اﻟﺼﻼة وﻣﻔﺎرﻗﺔ اﻟﺘﻘﻮى واﻟﻤﻴﻞ إﻟﻰ اﻟﻬﻮى واﻻﻧﻐﻤﺎس ﻓﻲ اﻟﻤﻌﺎﺻﻲ‬.
‫ ﻣﺎ ﻧﺼﻪ‬103 ‫ إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ ﺻﺤﻴﻔﺔ‬:
‫وﻣﻨﻬﺎ اﻻﺳﺘﻤﺎع إﻟﻰ اﻟﺘﺰﻣﻴﺮ ﺑﻨﺤﻮ اﻟﻤﺰﻣﺎر ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻤﻴﻢ وإﻟﻰ اﻟﻀﺮب ﺑﻨﺤﻮ اﻟﻄﺒﻨﻮر ﺑﻀﻢ اﻟﻄﺎء ﻛﺼﻨﺞ ﺑﻔﺘﺢ أوﻟﻪ وﻫﻮ ﺻﻔﺮ ﻳﺠﻌﻞ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫أوﺗﺎر ﻳﻀﺮب ﺑﻬﺎ أو ﻗﻄﻌﺘﺎن ﻣﻦ ﺻﻔﺮ ﺗﻀﺮب إﺣﺪاﻫﻤﺎ ﺑﺎﻷﺧﺮ وﻛﺬا ﻓﻲ ﺷﻲء ﻣﻦ ﺳﺎﺋﺮ ﺑﺎﻗﻲ اﻷﺻﻮات اﻟﻤﺤﺮﻣﺔ اﻟﻤﻀﻄﺮﺑﺔ ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻣﻦ‬
‫ إﻫـ‬.‫اﻷوﺗﺎر ﻷن اﻟﻠﺬة اﻟﺤﺎﺻﻠﺔ ﻣﻨﻬﺎ ﺗﺪﻋﻮ إﻟﻰ ﻓﺴﺎد ﻛﺸﺮب ﺧﻤﺮ وﻷﻧﻬﺎ ﺷﻌﺎر أﻫﻞ اﻟﻔﺴﻖ ﻛﻤﺎ ﻣﺮ‬.
‫ ﻣﺎ ﻧﺼﻪ‬269 ‫ إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻﺤﻴﻔﺔ‬:
‫وﻗﺪ ذﻛﺮ اﻟﻤﺼﻨﻒ أن اﻟﻘﻴﺎس اﻟﺤﻞ ﻟﻮﻻ‬.‫ إﻫـ‬.‫وﻻ ﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ إﻻ اﻟﻤﻼﻫﻲ واﻷوﺗﺎر واﻟﻤﺰاﻣﻴﺮ اﻟﺘﻲ ورد اﻟﺸﺮع ﺑﺎﻟﻤﻨﻊ ﻣﻨﻬﺎ ﻻ ﻟﺬاﺗﻬﺎ‬
‫ إﻫـ‬.‫ورود اﻷﺧﺒﺎر وﻛﻮﻧﻬﺎ ﺻﺎرت ﺷﻌﺎر أﻫﻞ اﻟﺸﺮب‬.
- Ihya’ Ulumuddin juz II halaman 287 :
‫اﻟﻌﺎرض اﻟﺨﺎﻣﺲ ﻓﻲ اﻵﻟﺔ ﺑﺄن ﺗﻜﻮن ﻣﻦ ﺷﻌﺎر أﻫﻞ اﻟﺸﺮب أو اﻟﻤﺨﻨﺜﻴﻦ وﻫﻲ اﻟﻤﺰاﻣﺮ واﻷوﺗﺎر وﻃﺒﻞ اﻟﻜﻮﺑﺔ ﻓﻬﺬﻩ ﺛﻼﺛﺔ أﻧﻮاع ﻣﻤﻨﻮﻋﺔ وﻣﺎ‬
‫ﻋﺪا ذﻟﻚ ﻳﺒﻘﻰ ﻋﻠﻰ أﺻﻞ اﻹﺑﺎﺣﺔ‬
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/394327390590075/
1575. BENARKAH NABI MUHAMMAD MENYUKAI BAU
WEWANGIAN
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum wr wb : Benarkah Nabi menyukai bau kemenyan? Tolong jawabannya terima
kasih. [Em Muhson].
JAWABAN :
Membakar dupa wangi ketika dzikir dll, seperti membaca al qur'an,majlis ilmu yang wangi hukumya
sunnah berdasarkan senangnya nabi muhammad SAW pada sesuatu yang harum dan nabi senang
dengan wewangian, beliau sering memakainya dan mendorong untuk menggunakannya.
- BULGHOTUT THULLAB hal 53-54 :

© 2017 www.piss-ktb.com
152 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ﻣﺴﺌﻠﺔ ج اﺧﺮاق اﻟﺒﺨﻮر ﻋﻨﺪ ذﻛﺮ اﷲ و ﻧﺤﻮﻩ ﻛﻘﺮاءة اﻟﻘﺮأن و ﻣﺠﻠﺲ اﻟﻌﻠﻢ ﻟﻪ اﺻﻞ ﻓﻰ اﻟﺴﻨﺔ ﻣﻦ ﺣﻴﺚ ان اﻟﻨﺒﻰ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ‬
‫ﻳﺤﺐ اﻟﺮﻳﺢ اﻟﻄﻴﺐ اﻟﺤﺴﻦ و ﻳﺤﺐ اﻟﻄﻴﺐ و ﻳﺴﺘﻌﻤﻠﻬﺎ ﻛﺜﻴﺮا‬
53-54 ‫ﺑﻠﻐﺔ اﻟﻄﻼب ص‬
Ikhroqu al bukhuri 'inda dzikri allahi ta'alaa wa nahwihi ka qiroati al qur'ani wa majlisi al 'ilmi lahu
ashlun fi as sunnati min hatsu anna an nabiyya SAW yuhibbu ar riiha ath thiiba al hasana wa
yuhibbu at tgiiba wa yasta'maluhuma katsiiron wa yahaddhu 'alaihima wa yaquulu hubbiba ilayya
min dunyakum an nisaa'u wa ath thiibu wa ju'ilat qurrotu 'ainii fi ash sholaati.
Masalah jim. Membakar dupa atau kemenyan ketika berdzikir pada ALLOH dan sebagainya seperti
membaca alqur'an atau di majelis-majelis ilmu,mempunyai dasar dalil dari al-hadis yaitu dilihat dari
sudut pandang bahwa sesungguhnya nabi muhammad SAW,menyukai bau wangi dan menyukai
minyak wangi dan beliau pun sering memakainya.
- almajmu' syarah muhaddzab juz 5/160 :
‫ﻗﺎل ﺑﻌﺾ أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ وﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻳﺒﺨﺮ ﻋﻨﺪ اﻟﻤﻴﺖ ﻣﻦ ﺣﻴﻦ ﻳﻤﻮت ﻻﻧﻪ رﺑﻤﺎ ﻇﻬﺮ ﻣﻨﻪ ﺷﺊ ﻓﻴﻐﻠﺒﻪ راﺋﺤﺔ اﻟﺒﺨﻮر‬
QOLA BA'DLU ASHABINA,,WA YUSTAHABBU AN YUBAHKHIRO INDAL MAYYITI MIN HINA
YAMUTU LI ANNAHU RUBBAMA DZOHARO MINHU SYAI'UN FA YAGLIBUHU RO'IHATUL
BUKHUR
Sahabat-sahabat kita (dari imam syafii) berkata : sesungguhnya disunnahkan membakar dupa
didekat mayyit karena terkadang ada sesuatu yang muncul maka bau kemenyan tersebut bisa
mngalahkan/menghalanginya. Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Awan As-Safaritiyy Asy-
syaikheriyy, Sunde Pati].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/423354784354002/
1648. HUKUM BERDANDAN SEPERTI ULAMA'
PERTANYAAN :
Apa hukumnya orang tidak faham masalah agama, berdandan dengan dandanan ulama ? [Mumu
Bsa].
JAWABAN :
Orang awam yang tidak faham masalah agama, dilarang berdandan dengan dandanan khusus
ulama. Dan termasuk bid'ah adalah meluaskan pakaian dan kum tetapi hukumnya makruh (bid'ah
makruh) bukan haram (bid'ah haram) kecuali pakaian itu menjadi syiar bagi ulama maka hukumnya
sunnah bagi mereka (ulama) agar diketahui, dan haram bagi selain ulama menyerupai ulama dalam
hal itu agar tidak menipu dengannya, maka mereka dimintai fatwa lalu memberikan fatwa tanpa
ilmu.
Al-hafidz Jalaluddin al suyuthi ditanya tentang seorang pelajar yang berdandan dengan dandanan
ahlul ilmi -- dan murid tersebut berasal dari daerah perkampungan, kemudian ketika kembali ke
negara nya dan berkumpul dengan keluarganya, dia meninggalkan dandanan ahlul ilmi dan kembali
memkai dandanan adat nya, apakah bermasalah badi pelajar tersebut apa tidak ?? Jawabnya
dalam memaknai, ketika dia menggunakan sifat dengan dua sifat sekaligus maka tidak ditentang
keberadaan nya, apapun bentuk dandanan yang dia gunakan, karena bila dia berdandan dengan
dandanan ahlul ilmi, maka dia termasuk golongan mereka alhlul ilmi -- dan ketika berdandan

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪153‬‬

‫‪dengan tradisi golongan negerinya, dan keluarganya, maka tidak mengapa karena itu dianggap‬‬
‫‪kembali ke asal, dan karena dia menampakkan tradisi keluarga dan golongan di negerinya sang‬‬
‫‪pencari ilmu tadi. [Mumu Bsa, Abdullah Afif, Hayat Alkafi].‬‬
‫‪- kitab Tanwiirul Quluub halaman 99 :‬‬
‫وﻣﻦ اﻟﺒﺪع ﺗﻮﺳﻴﻊ اﻟﺜﻴﺎب واﻷﻛﻤﺎم ﻟﻜﻨﻪ ﻣﻜﺮوﻩ ﻻ ﺣﺮام إﻻ ﻣﺎ ﺻﺎرﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻌﻠﻤﺎء ﻓﻴﻨﺪب ﻟﻬﻢ ﻟﻴﻌﺮﻓﻮا وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻫﻢ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﻓﻲ‬
‫ذﻟﻚ ﻟﺌﻼ ﻳﻐﺘﺮ ﺑﻬﻢ ﻓﻴﺴﺘﻔﺘﻮا ﻓﻴﻔﺘﻮا ﺑﻐﻴﺮ ﻋﻠﻢ ﻛﻤﺎ أﻧﻪ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ ﻣﻦ ﻟﻴﺲ ﺑﺼﺎﻟﺢ اﻟﺘﺰﻳﻲ ﺑﺰي اﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ ﻟﻴﻐﺮ ﻏﻴﺮﻩ وﻣﺜﻠﻪ ﻟﺒﺲ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ‬
‫اﻟﺨﻀﺮاء ﻟﻐﻴﺮ ﺷﺮﻳﻒ وﻗﺪ ﺟﻌﻠﺖ ﻋﻠﻰ أوﻻد ﻓﺎﻃﻤﺔ اﻟﺰﻫﺮاء‬
‫‪- kitab Ghidzaa`ul al baab :‬‬
‫ﻓﺎﺋﺪة ( ‪ :‬ﺳﺌﻞ اﻟﺤﺎﻓﻆ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ ﻋﻦ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﻢ ﺗﺰﻳﺎ ﺑﺰي أﻫﻞ اﻟﻌﻠﻢ ‪ ،‬وﻫﻮ ﻓﻲ اﻷﺻﻞ ﻣﻦ ﻗﺮى اﻟﺒﺮ ‪ ،‬ﺛﻢ ﻟﻤﺎ رﺟﻊ إﻟﻰ‬
‫ﺑﻼدﻩ وﻋﺸﻴﺮﺗﻪ ﺗﺰﻳﺎ ﺑﺰﻳﻬﻢ وﺗﺮك زي أﻫﻞ اﻟﻌﻠﻢ ﻫﻞ ﻳﻌﺘﺮض ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ أم ﻻ ؟ أﺟﺎب ﺑﻤﺎ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﻟﻤﺎ اﺗﺼﻒ ﺑﺎﻟﺼﻔﺘﻴﻦ ﻻ اﻋﺘﺮاض ﻋﻠﻴﻪ‬
‫ﻓﻲ أي اﻟﺰﻳﻴﻦ ﺗﺰﻳﺎ ‪ ،‬ﻷﻧﻪ إن ﺗﺰﻳﺎ ﺑﺰي اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ ‪ ،‬وإن ﺗﺰﻳﺎ ﺑﺰي أﻫﻞ ﺑﻠﺪﻩ وﻋﺸﻴﺮﺗﻪ ﻓﻼ ﺣﺮج ﻋﻠﻴﻪ اﻋﺘﺒﺎرا ﺑﺎﻷﺻﻞ وﻷﻧﻪ ﺑﻴﻦ أﻇﻬﺮ‬
‫ﻋﺸﻴﺮﺗﻪ وﻗﻮﻣﻪ‬
‫‪Link Asal :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/417797204909760/‬‬
‫)‪1654. HUKUM PELURUSAN RAMBUT (REBONDING‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Mbah jenggot, mau nambah pertanyaan, tadi disebutkan juga para wanita yang mengubah ciptaan‬‬
‫?? ‪Allah, apa rebonding rambut (untuk wanita yang belum menikah) juga termasuk salah satunya‬‬
‫‪Mohon penjelasannya ya mbah. [Mutia Farida Qusyairi].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Hukum merebonding dan pengeritingan rambut hukumnya haram kecuali bagi wanita yang sudah‬‬
‫‪bersuami dengan syarat ada idzn az-zauj (seizin suami). Sedangkan memodifikasi rambut dengan‬‬
‫‪model punk atau rasta hukumnya haram karena terdapat unsur tasyabbuh bil fussaq (menyerupai‬‬
‫‪orang-orang fasik).‬‬
‫‪REFERENSI‬‬
‫‪1. Raudlah Al-Thalibin vol. I hal. 102‬‬
‫‪2. Tuhfah Al-Muhtâj vol. VI hal. 351‬‬
‫‪3. Bughyah Al-Mustarsyidîn hal. 283‬‬
‫‪4. Faidlu Al-Qadir vol VI hal 135‬‬
‫‪5. Fath Al-Bari vol V hal 182‬‬
‫‪6. Raudlat At-Thalibin vol. I hal. 364‬‬
‫‪7. Syarhu An-Nawawi vol VII hal 234‬‬
‫روﺿﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ وﻋﻤﺪة اﻟﻤﻔﺘﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻻول ﺻﺤـ ‪1. 102‬‬
‫ﻓﺮع وﺻﻞ اﻟﻤﺮأة ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺑﺸﻌﺮ ﻧﺠﺲ أو ﺑﺸﻌﺮ آدﻣﻲ ﺣﺮام ﻗﻄﻌﺎ ﻷﻧﻪ اﻻﻧﺘﻔﺎع ﺑﺸﻲء ﻣﻨﻪ ﻟﻜﺮاﻣﺘﻪ ﺑﻞ ﻳﺪﻓﻦ ﺷﻌﺮﻩ وﻏﻴﺮﻩ وﺳﻮاء ﻓﻲ ﻫﺬﻳﻦ‬
‫اﻟﻤﺰوﺟﺔ وﻏﻴﺮﻫﺎ وأﻣﺎ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﻄﺎﻫﺮ ﻟﻐﻴﺮ اﻵدﻣﻲ ﻓﺈن ﻟﻢ ﺗﻜﻦ ذات زوج وﻻ ﺳﻴﺪ ﺣﺮم اﻟﻮﺻﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﺼﺤﻴﺢ وﻋﻠﻰ اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻳﻜﺮﻩ وإن‬
‫ﻛﺎﻧﺖ ذات زوج أو ﺳﻴﺪ ﻓﺜﻼﺛﺔ أوﺟﻪ أﺻﺤﻬﺎ إن وﺻﻠﺖ ﺑﺈذﻧﻪ ﺟﺎز وإﻻ ﺣﺮم واﻟﺜﺎﻧﻲ ﻳﺤﺮم ﻣﻄﻠﻘﺎ واﻟﺜﺎﻟﺚ ﻻ ﻳﺤﺮم وﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﻣﻄﻠﻘﺎ وأﻣﺎ‬
‫ﺗﺤﻤﻴﺮ اﻟﻮﺟﻨﺔ ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﺧﻠﻴﺔ ﻣﻦ اﻟﺰوج أو اﻟﺴﻴﺪ أو ﻛﺎن أﺣﺪﻫﻤﺎ وﻓﻌﻠﺘﻪ ﺑﻐﻴﺮ إذﻧﻪ ﻓﻬﻮ ﺣﺮام وإن ﻛﺎن ﺑﺈذﻧﻪ ﻓﺠﺎﺋﺰ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺬﻫﺐ وﻗﻴﻞ‬
‫وﺟﻬﺎن ﻛﺎﻟﻮﺻﻞ وأﻣﺎ اﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺴﻮاد وﺗﻄﺮﻳﻒ اﻷﺻﺎﺑﻊ ﻓﺄﻟﺤﻘﻮﻩ ﺑﺎﻟﺘﺤﻤﻴﺮ ﻗﺎل إﻣﺎم اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ وﻳﻘﺮب ﻣﻨﻪ ﺗﺠﻌﻴﺪ اﻟﺸﻌﺮ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪154‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﻤﻨﻬﺎج اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎدس ﺻﺤـ ‪2. 315‬‬


‫ﻓﺮوع( وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة وﺻﻞ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﺑﺸﻌﺮ ﻃﺎﻫﺮ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ آدﻣﻲ وﻟﻢ ﻳﺄذﻧﻬﺎ ﻓﻴﻪ زوج أو ﺳﻴﺪ وﻳﺠﻮز رﺑﻂ اﻟﺸﻌﺮ ﺑﺨﻴﻮط اﻟﺤﺮﻳﺮ اﻟﻤﻠﻮﻧﺔ(‬
‫وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻣﻤﺎ ﻻ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﺸﻌﺮ وﻳﺤﺮم أﻳﻀﺎ ﺗﺠﻌﻴﺪ ﺷﻌﺮﻫﺎ ووﺷﺮ أﺳﻨﺎﻧﻬﺎ وﻫﻮ ﺗﺤﺪﻳﺪﻫﺎ وﺗﺮﻗﻴﻘﻬﺎ واﻟﺨﻀﺎب ﺑﺎﻟﺴﻮاد وﺗﺤﻤﻴﺮ اﻟﻮﺟﻨﺔ ﺑﺎﻟﺤﻨﺎء‬
‫وﻧﺤﻮﻩ وﺗﻄﺮﻳﻒ اﻷﺻﺎﺑﻊ ﻣﻊ اﻟﺴﻮاد واﻟﺘﻨﻤﻴﺺ وﻫﻮ اﻷﺧﺬ ﻣﻦ ﺷﻌﺮ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﺤﺎﺟﺐ اﻟﻤﺤﺴﻦ ﻓﺈن أذن ﻟﻬﺎ زوﺟﻬﺎ أو ﺳﻴﺪﻫﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ‬
‫ﺟﺎز ﻷن ﻟﻪ ﻏﺮﺿﺎ ﻓﻲ ﺗﺰﻳﻨﻬﺎ ﻟﻪ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺮوﺿﺔ وﻫﻮ اﻷوﺟﻪ وإن ﺟﺮى ﻓﻲ اﻟﺘﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠﻰ ﺧﻼف ذﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﻮﺻﻞ واﻟﻮﺷﺮ ﻓﺄﻟﺤﻘﻬﻤﺎ‬
‫ﺑﺎﻟﻮﺷﻢ ﻓﻲ اﻟﻤﻨﻊ ﻣﻄﻠﻘﺎ ‪-‬اﻟﻰ ان ﻗﺎل‪ -‬ﻫﻞ ﻳﻜﺮﻩ ﻓﻲ ﻏﻴﺮ اﻟﻤﺰوﺟﺔ أو ﻳﺤﺮم ﻓﻴﻪ ﻧﻈﺮ وﻗﻀﻴﺔ ﻗﻮل اﻟﺸﺎرح م ر ﻓﺈن أذن ﻟﻬﺎ زوﺟﻬﺎ أو‬
‫ﺳﻴﺪﻫﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﺟﺎز اﻟﺜﺎﻧﻲ وﻳﺆﻳﺪﻩ أﻧﻬﺎ ﺗﺠﺮ ﺑﻪ اﻟﺮﻳﺒﺔ ﻋﻠﻰ ﻧﻔﺴﻬﺎ‬
‫ﺑﻐﻴﺔ اﻟﻤﺴﺘﺮﺷﺪﻳﻦ ﺻﺤـ ‪3. 283‬‬
‫ﻣﺴﺌﻠﺔ ى( ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻻﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻓﻲ(‬
‫اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ ان ﻳﺘﺰﻳﺎ اﺣﺪﻫﻤﺎ ﻣﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻻﺧﺮ او ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬
‫ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎدس ﺻﺤـ ‪4. 135‬‬
‫ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻘﻮم( أي ﺗﺰﻳﺎ ﻓﻲ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﺑﺰﻳﻬﻢ وﻓﻲ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺑﻔﻌﻠﻬﻢ وﻓﻲ ﺗﺨﻠﻘﻪ ﺑﺨﻠﻘﻬﻢ وﺳﺎر ﺑﺴﻴﺮﺗﻬﻢ وﻫﺪﻳﻬﻢ ﻓﻲ ﻣﻠﺒﺴﻬﻢ وﺑﻌﺾ أﻓﻌﺎﻟﻬﻢ أي(‬
‫وﻛﺎن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺤﻖ ﻗﺪ ﻃﺎﺑﻖ ﻓﻴﻪ اﻟﻈﺎﻫﺮ اﻟﺒﺎﻃﻦ )ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ( وﻗﻴﻞ اﻟﻤﻌﻨﻰ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ وﻫﻮ ﻣﻦ أﺗﺒﺎﻋﻬﻢ ﻳﻜﺮم ﻛﻤﺎ ﻳﻜﺮﻣﻮن وﻣﻦ‬
‫ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻔﺴﺎق ﻳﻬﺎن وﻳﺨﺬل ﻛﻬﻢ ‪ ،‬وﻣﻦ وﺿﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﻋﻼﻣﺔ اﻟﺸﺮف أﻛﺮم وإن ﻟﻢ ﻳﺘﺤﻘﻖ ﺷﺮﻓﻪ وﻓﻴﻪ أن ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﻣﻦ اﻟﺠﻦ ﺑﺎﻟﺤﻴﺎت وﻇﻬﺮ‬
‫ﻳﺼﻮرﺗﻬﻢ ﻗﺘﻞ وأﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز اﻵن ﻟﺒﺲ ﻋﻤﺎﻣﺔ زرﻗﺎء أو ﺻﻔﺮاء ﻛﺬا ذﻛﺮﻩ اﺑﻦ رﺳﻼن ‪ ،‬وﺑﺄﺑﻠﻎ ﻣﻦ ذﻟﻚ ﺻﺮح اﻟﻘﺮﻃﺒﻲ ﻓﻘﺎل ‪ :‬ﻟﻮ ﺧﺺ أﻫﻞ‬
‫اﻟﻔﺴﻮق واﻟﻤﺠﻮن ﺑﻠﺒﺎس ﻣﻨﻊ ﻟﺒﺴﻪ ﻟﻐﻴﺮﻫﻢ ﻓﻘﺪ ﻳﻈﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻻ ﻳﻌﺮﻓﻪ أﻧﻪ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻴﻈﻦ ﺑﻪ ﻇﻦ اﻟﺴﻮء ﻓﻴﺄﺛﻢ اﻟﻈﺎن واﻟﻤﻈﻨﻮن ﻓﻴﻪ ﺑﺴﺒﺐ اﻟﻌﻮن‬
‫ﻋﻠﻴﻪ ‪ ،‬وﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ‪ :‬ﻗﺪ ﻳﻘﻊ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ أﻣﻮر ﻗﻠﺒﻴﺔ ﻣﻦ اﻻﻋﺘﻘﺎدات وإرادات وأﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻴﺔ ﻣﻦ أﻗﻮال وأﻓﻌﺎل ﻗﺪ ﺗﻜﻮن ﻋﺒﺎدات وﻗﺪ‬
‫‪.‬ﺗﻜﻮن ﻋﺎدات ﻓﻲ ﻧﺤﻮ ﻃﻌﺎم وﻟﺒﺎس وﻣﺴﻜﻦ وﻧﻜﺎح واﺟﺘﻤﺎع واﻓﺘﺮاق وﺳﻔﺮ وإﻗﺎﻣﺔ ورﻛﻮب وﻏﻴﺮﻫﺎ وﺑﻴﻦ اﻟﻈﺎﻫﺮ واﻟﺒﺎﻃﻦ ارﺗﺒﺎط وﻣﻨﺎﺳﺒﺔ‬
‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري ﻻﺑﻦ ﺣﺠﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ ﺻﺤـ ‪5. 182‬‬
‫ﻗﻮﻟﻪ ‪) :‬ﺑﺎب ﻣﻦ أﻫﻞ ﻣﻠﺒﺪا( أي أﺣﺮم وﻗﺪ ﻟﺒﺪ ﺷﻌﺮ رأﺳﻪ ‪ ،‬أي ﺟﻌﻞ ﻓﻴﻪ ﺷﻴﺌﺎ ﻧﺤﻮ اﻟﺼﻤﻎ ﻟﻴﺠﺘﻤﻊ ﺷﻌﺮﻩ ﻟﺌﻼ ﻳﺘﺸﻌﺚ ﻓﻲ اﻹﺣﺮام أو ﻳﻘﻊ‬
‫‪ .‬ﻓﻴﻪ اﻟﻘﻤﻞ‬
‫روﺿﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ وﻋﻤﺪة اﻟﻤﻔﺘﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻻول ﺻﺤـ ‪6. 364‬‬
‫واﻋﻠﻢ أن اﻹﻣﺎم اﻟﺮاﻓﻌﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﺗﺮك ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻤﺔ ﺗﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎﻟﺒﺎب إﺣﺪاﻫﺎ ﻳﻜﺮﻩ اﻟﻘﺰع وﻫﻮ ﺣﻠﻖ ﺑﻌﺾ اﻟﺮأس ﺳﻮاء ﻛﺎن ﻣﺘﻔﺮﻗﺎ أو ﻣﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻊ واﺣﺪ ﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺤﻴﻦ ﺑﺎﻟﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ وﻗﺪ اﺧﺘﻠﻒ ﻓﻲ ﺣﻘﻴﻘﺔ اﻟﻘﺰع واﻟﺼﺤﻴﺢ ﻣﺎ ذﻛﺮﺗﻪ وأﻣﺎ ﺣﻠﻖ ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺮأس ﻓﻼ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻟﻤﻦ ﻻ‬
‫‪.‬ﻳﺨﻒ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﻌﺎﻫﺪﻩ وﻻ ﺑﺄس ﺑﺘﺮﻛﻪ ﻟﻤﻦ ﺧﻒ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫ﺷﺮح اﻟﻨﻮوي ﻋﻠﻰ ﻣﺴﻠﻢ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤـ ‪7. 234‬‬
‫ﻗﻮﻟﻪ ) أﺧﺒﺮﻧﻲ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﻧﺎﻓﻊ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻧﻬﻰ ﻋﻦ اﻟﻘﺰع ﻗﻠﺖ ﻟﻨﺎﻓﻊ ‪ :‬وﻣﺎ اﻟﻘﺰع ﻗﺎل ﻳﺤﻠﻖ ﺑﻌﺾ‬
‫رأس اﻟﺼﺒﻲ وﻳﺘﺮك ﺑﻌﺾ وﻓﻲ رواﻳﺔ أن ﻫﺬا اﻟﺘﻔﺴﻴﺮ ﻣﻦ ﻛﻼم ﻋﺒﻴﺪ اﷲ اﻟﻘﺰع ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻘﺎف واﻟﺰاي وﻫﺬا اﻟﺬي ﻓﺴﺮﻩ ﺑﻪ ﻧﺎﻓﻊ أو ﻋﺒﻴﺪ اﷲ‬
‫ﻫﻮ اﻷﺻﺢ وﻫﻮ أن اﻟﻘﺰع ﺣﻠﻖ ﺑﻌﺾ اﻟﺮأس ﻣﻄﻠﻘﺎ وﻣﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﻗﺎل ﻫﻮ ﺣﻠﻖ ﻣﻮاﺿﻊ ﻣﺘﻔﺮﻗﺔ ﻣﻨﻪ واﻟﺼﺤﻴﺢ اﻷول ﻷﻧﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﺮاوي وﻫﻮ‬
‫ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻟﻠﻈﺎﻫﺮ ﻓﻮﺟﺐ اﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪ وأﺟﻤﻊ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ ﻛﺮاﻫﺔ اﻟﻘﺰع إذا ﻛﺎن ﻓﻲ ﻣﻮاﺿﻊ ﻣﺘﻔﺮﻗﺔ إﻻ أن ﻳﻜﻮن ﻟﻤﺪاواة وﻧﺤﻮﻫﺎ وﻫﻲ‬
‫ﻛﺮاﻫﺔ ﺗﻨﺰﻳﻪ ‪ ،‬وﻛﺮﻫﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﺠﺎرﻳﺔ واﻟﻐﻼم ﻣﻄﻠﻘﺎ ‪ ،‬وﻗﺎل ﺑﻌﺾ أﺻﺤﺎﺑﻪ ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﻘﺼﺔ واﻟﻘﻔﺎ ﻟﻠﻐﻼم وﻣﺬﻫﺒﻨﺎ ﻛﺮاﻫﺘﻪ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬
‫ﻟﻠﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة ﻟﻌﻤﻮم اﻟﺤﺪﻳﺚ ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﻌﻠﻤﺎء واﻟﺤﻜﻤﺔ ﻓﻲ ﻛﺮاﻫﺘﻪ أﻧﻪ ﺗﺸﻮﻳﻪ ﻟﻠﺨﻠﻖ وﻗﻴﻞ ﻷﻧﻪ أذى اﻟﺸﺮ واﻟﺸﻄﺎرة وﻗﻴﻞ ﻷﻧﻪ زي اﻟﻴﻬﻮد‬
‫وﻗﺪ ﺟﺎء ﻫﺬا ﻓﻲ رواﻳﺔ ﻷﺑﻲ داود ‪ .‬واﷲ أﻋﻞ‬
‫‪TREND GAYA RAMBUT REBONDING‬‬
‫‪Kerangka Analisis Masalah : Naluri alami dalam diri setiap manusia untuk selalu terlihat menarik di‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 155

hadapan orang lain. Mungkin inilah latar belakang berkembangnya berbagai macam bentuk
perawatan kecantikan kulit dan rambut. Salah satu yang sedang marak adalah trend gaya rambut.
Mulai rambut punk rasta (gimbal) semir merah kuning dan rebounding mulai disukai kaum remaja.
Ada yang sekedar ingin tampil gaul n funky ada yang bertujuan menjaga penampilan dan bahkan
ada yang merebonding dengan maksud agar rambut lurus dan mudah untuk menggunakan jilbab
dll.
Informasi ; Rebonding adalah salah satu cara meluruskan rambut melalui proses kimiawi agar
rambut jatuh lebih lurus dan lebih indah. Dalam sebagian praktek helai rambut yang terkena
perlakuan rebonding akan terlihat lurus secara permanen dan tidak bisa pulih seperti sedia kala.
Karena sebenarnya bagian rambut tersebut telah rusak. Rambut yang pulih seperti aslinya adalah
rambut baru yang muncul menggantikan yang telah rusak. Metode rebonding cenderung variatif.
Ada yang dengan mengubah struktur ikatan protein rambut melalui memutuskan ikatan asam amino
cystine yang menyebabkan rambut bergelombang atau mengurangi ikal dan volume saja. Daya
tahannyapun bervariasi mulai 2 minggu hingga 10 bulan.
Pertanyaan : Bagaimana hukum melakukan rebonding pengeritingan rambut punk dan rasta ?
( Panitia FMPP ).
Jawaban : Khilaf :
- Diperbolehkan sebab hal tersebut termasuk mengubah bentuk dengan tujuan mendapatkan
keindahan (lil jamal)
- Tidak diperbolehkan karena termasuk mengubah ciptaan Allah (taghyirul khalq)
1. 377 ‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري ﻻﺑﻦ ﺣﺠﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﻌﺎﺷﺮ ﺻﺤـ‬
‫ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻤﺮأة ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻲء ﻣﻦ ﺧﻠﻘﺘﻬﺎ اﻟﺘﻲ ﺧﻠﻘﻬﺎ اﷲ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺑﺰﻳﺎدة أو ﻧﻘﺺ اﻟﺘﻤﺎس اﻟﺤﺴﻦ ﻻ ﻟﻠﺰوج وﻻ ﻟﻐﻴﺮﻩ ﻛﻤﻦ ﺗﻜﻮن‬: ‫ﻗﺎل اﻟﻄﺒﺮي‬
‫ وﻣﻦ ﺗﻜﻮن ﻟﻬﺎ ﺳﻦ زاﺋﺪة ﻓﺘﻘﻠﻌﻬﺎ أو ﻃﻮﻳﻠﺔ ﻓﺘﻘﻄﻊ ﻣﻨﻬﺎ أو ﻟﺤﻴﺔ أو ﺷﺎرب أو‬، ‫ﻣﻘﺮوﻧﺔ اﻟﺤﺎﺟﺒﻴﻦ ﻓﺘﺰﻳﻞ ﻣﺎ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ ﺗﻮﻫﻢ اﻟﺒﻠﺞ أو ﻋﻜﺴﻪ‬
‫ وﻫﻮ ﻣﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬. ‫ ﻓﻜﻞ ذﻟﻚ داﺧﻞ ﻓﻲ اﻟﻨﻬﻲ‬، ‫ وﻣﻦ ﻳﻜﻮن ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻗﺼﻴﺮا أو ﺣﻘﻴﺮا ﻓﺘﻄﻮﻟﻪ أو ﺗﻐﺰرﻩ ﺑﺸﻌﺮ ﻏﻴﺮﻫﺎ‬، ‫ﻋﻨﻔﻘﺔ ﻓﺘﺰﻳﻠﻬﺎ ﺑﺎﻟﻨﺘﻒ‬
‫ وﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ ذﻟﻚ ﻣﺎ ﻳﺤﺼﻞ ﺑﻪ اﻟﻀﺮر واﻷذﻳﺔ ﻛﻤﻦ ﻳﻜﻮن ﻟﻬﺎ ﺳﻦ زاﺋﺪة أو ﻃﻮﻳﻠﺔ ﺗﻌﻴﻘﻬﺎ ﻓﻲ اﻷﻛﻞ أو إﺻﺒﻊ‬: ‫ ﻗﺎل‬. ‫ﺧﻠﻖ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫ ﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﻨﻤﺎص ﻣﺎ إذا ﻧﺒﺖ ﻟﻠﻤﺮأة ﻟﺤﻴﺔ أو‬: ‫ وﻗﺎل اﻟﻨﻮوي‬، ‫ واﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻷﺧﻴﺮ ﻛﺎﻟﻤﺮأة‬، ‫زاﺋﺪة ﺗﺆذﻳﻬﺎ أو ﺗﺆﻟﻤﻬﺎ ﻓﻴﺠﻮز ذﻟﻚ‬
‫ وإﻻ ﻓﻤﺘﻰ ﺧﻼ ﻋﻦ ذﻟﻚ ﻣﻨﻊ ﻟﻠﺘﺪﻟﻴﺲ‬، ‫ وإﻃﻼﻗﻪ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﺈذن اﻟﺰوج وﻋﻠﻤﻪ‬: ‫ ﻗﻠﺖ‬. ‫ ﺷﺎرب أو ﻋﻨﻔﻘﺔ ﻓﻼ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ إزاﻟﺘﻬﺎ ﺑﻞ ﻳﺴﺘﺤﺐ‬.
‫ وﻓﻲ رواﻳﺔ ﻳﺠﻮز ﺑﺈذن اﻟﺰوج إﻻ إن وﻗﻊ ﺑﻪ ﺗﺪﻟﻴﺲ‬، ‫ إن ﻛﺎن اﻟﻨﻤﺺ أﺷﻬﺮ ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻔﻮاﺟﺮ اﻣﺘﻨﻊ وإﻻ ﻓﻴﻜﻮن ﺗﻨﺰﻳﻬﺎ‬: ‫وﻗﺎل ﺑﻌﺾ اﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ‬
‫ ﻗﺎﻟﻮا وﻳﺠﻮز اﻟﺤﻒ واﻟﺘﺤﻤﻴﺮ واﻟﻨﻘﺶ واﻟﺘﻄﺮﻳﻒ إذا ﻛﺎن ﺑﺈذن اﻟﺰوج ﻷﻧﻪ ﻣﻦ اﻟﺰﻳﻨﺔ‬، ‫ﻓﻴﺤﺮم‬
32. 459 ‫ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﻌﺪوي اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻰ ﺻـ‬
(‫وﻳﻨﻬﻰ( ﺑﻤﻌﻨﻰ وﻧﻬﻲ )اﻟﻨﺴﺎء( ﻧﻬﻲ ﺗﺤﺮﻳﻢ )ﻋﻦ وﺻﻞ اﻟﺸﻌﺮ وﻋﻦ اﻟﻮﺷﻢ( ﻟﻘﻮﻟﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم "ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﻮاﺻﻠﺔ واﻟﻤﺴﺘﻮﺻﻠﺔ‬
‫"واﻟﻮاﺷﻤﺔ واﻟﻤﺴﺘﻮﺷﻤﺔ واﻟﻤﺘﻨﻤﺼﺎت واﻟﻤﺘﻔﻠﺠﺎت ﻟﻠﺤﺴﻦ اﻟﻤﻐﻴﺮات ﺧﻠﻖ اﷲ‬
(‫ﻗﻮﻟﻪ اﻟﻤﻐﻴﺮات( ﺑﻜﺴﺮ اﻟﺘﺤﺘﻴﺔ اﻟﻤﺸﺪدة واﻟﻐﻴﻦ اﻟﻤﻌﺠﻤﺔ ﺻﻔﺔ ﻻزﻣﺔ ﻟﻤﻦ ﻓﻌﻞ اﻷﺷﻴﺎء اﻟﻤﺬﻛﻮرة وﻫﻮ ﻛﺎﻟﺘﻌﻠﻴﻞ ﻟﻮﺟﻮب اﻟﻠﻌﻦ اﻟﻤﺴﺘﺪل‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﺤﺮﻣﺔ إﻻ أن اﻟﺸﻬﺎب اﻟﻘﺮاﻓﻲ ﻗﺎل ﻟﻢ أر ﻟﻠﻔﻘﻬﺎء اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ واﻟﻤﺎﻟﻜﻴﺔ وﻏﻴﺮﻫﻢ ﻓﻲ ﺗﻌﻠﻴﻞ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ إﻻ أﻧﻪ ﺗﺪﻟﻴﺲ ﻋﻠﻰ اﻟﺰوج‬
‫ﻟﺘﻜﺜﻴﺮ اﻟﺼﺪاق وﻳﺸﻜﻞ ذﻟﻚ إذا ﻛﺎﻧﻮا ﻋﺎﻟﻤﻴﻦ ﺑﻪ وﺑﺎﻟﻮﺷﻢ ﻓﺈﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻓﻴﻪ ﺗﺪﻟﻴﺲ وﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻣﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻠﻖ اﷲ ﻟﻢ أﻓﻬﻢ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﻓﺈن‬
‫ اﻟﺘﻐﻴﻴﺮ ﻟﻠﺠﻤﺎل ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻜﺮ ﻓﻲ اﻟﺸﺮع ﻛﺎﻟﺨﺘﺎن وﻗﺺ اﻟﻈﻔﺮ واﻟﺸﻌﺮ وﺻﺒﻎ اﻟﺤﻨﺎء وﺻﺒﻎ اﻟﺸﻌﺮ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ‬.
Wallaahu A'laamu Bis Showaab. [Mbah Jenggot].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/245137448842404/

© 2017 www.piss-ktb.com
156 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

www.fb.com/groups/piss.ktb/268690436487105/
1686. HUKUM MEMAKAI CINCIN ( BATU AKIK )
PERTANYAAN :
Assalamualaikum, mau tanya bagaimana hukumnya orang yang makai cincin (batu akik) ? tolong
penjelasannya.. Wassalam. [Yasin Muhamad].
JAWABAN :
Boleh-boleh saja memakai cincin (batu akik), bahkan bisa mendapat pahala jika niatnya untuk
mengikuti Rasulullah shallallaahu 'alaihi wasallam, karena beliau kadangkala juga memakai akik
sebagaimana dalam Syarah Muslim lil Imaam an Nawawi juz XIV halaman 71, cetakan ke III tahun
1398 H, Daar al Fikr :
‫وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ آﺧﺮ ﻓﺼﻪ ﻣﻦ ﻋﻘﻴﻖ‬
WA FII HADIITSIN AAKHARA FASHSHUHUU MIN 'AQIIQ. ( di dalam hadits yang lain adalah batu
mata cincinnya (permatane, Jawa) dari aqiq).
‫ وﻓﻲ اﻟﻴﻮاﻗﻴﺖ ﻟﻠﻤﻄﺮزي أن‬,‫ﺣﺪﻳﺚ ـ ﺗﺨﺘﻤﻮا ﺑﺎﻟﻌﻘﻴﻖ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻨﻔﻲ اﻟﻔﻘﺮ ـ اﻟﺪﻳﻠﻤﻲ ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ أﻧﺲ وﻋﻤﺮ وﻋﻠﻲ وﻋﺎﺋﺸﺔ ﺑﺄﺳﺎﻧﻴﺪ ﻣﺘﻌﺪدة‬
‫ ﻗﻠﺖ ﻋﻨﺪ اﺑﻦ ﻋﺪي ﺑﺴﻨﺪ ﺿﻌﻴﻒ‬,‫إﺑﺮاﻫﻴﻢ اﻟﺤﺮﺑﻲ ﺳﺌﻞ ﻋﻨﻪ ﻓﻘﺎل ﺻﺤﻴﺢ وﻗﺎل ﻳﺮوى أﻳﻀﺎ ﺑﺎﻟﻴﺎء اﻟﺘﺤﺘﻴﺔ أي اﺳﻜﻨﻮا ﺑﺎﻟﻌﻘﻴﻖ وأﻗﻴﻤﻮاﺑﻪ‬
‫ اﻩ اﻟﺪرر اﻟﻤﻨﺘﺜﺮة ـ ﻟﻺﻣﺎم اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ‬.‫ ﺗﺨﺘﻤﻮا ﺑﺎﻟﻌﻘﻴﻖ ﻓﺈﻧﻪ ﻣﺒﺎرك‬:‫ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻣﺮﻓﻮﻋﺎ‬

Ada hadits : Bercincinlah dengan batu akik, sesungguhnya itu menafikan kefakiran. Diriwayatkan
oleh Imam Dailamy dari hadits Anas Umar Ali dan A'isyah rodhiyallahu'anhum dengan banyak
sanad. Dalam kitab Yawaqit-nya Imam Muthrizi disebutkan: Ibrohim alharoby ditanya tentang hadits
tersebut maka ia berkata: itu hadits shohih. Dan ia berkata haist tersebut diriwayatkan juga dengan
ya' yakni : Tinggal-lah di rumah dengan memakai akik. Aku berkata (Imam Suyuthy) diriwayatkan
Ibnu Ady dengan sanad dho'if hadits dari hadits Aisyah RA marfu' (sampai pada Rosulullah) :
Bercincinlah dengan batu akik, maka sesungguhnya itu diberkahi. [ Hamisy al-fatawilhaditsiyah
122 ]. Wallaahu A'lam. (Abdullah Afif, Didy Humaidy).
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/439570586065755/
1896. HUKUM BERDANDAN MENYERUPAI WANITA /
SEBALIKNYA
PERTANYAAN :
Assalaamualaikum. Semoga para admin dan anggota PISS-KTB selalu dilimpahkan rahmat dan
hidayahnya oleh Allah Swt, aamiin. ''Allah melaknat laki-laki yang bergaya menyerupai perempuan,
dan perempuan yang bergaya menyerupai laki-laki"( HR Imam Al Bukhari ). Pertanyaannya :
Bagaimana kalau misalkan dalam suatu drama, ada laki-laki yang didandani sampai benar-benar
mirip dengan perempuan, mulai dari pakaian, wajah sampai ke (maaf) payudara segala. Apakah ini
termasuk golongan seperti hadist di atas ? Mengingat kejadian ini sering terjadi. [Calon Jenazah].
JAWABAN :
Hukumnya haram laki-laki yang didandani sampai benar-benar mirip dengan perempuan meski
untuk keperluan suatu drama. Lihat Bughyah Almustarsyidiin 604 :

www.islamuna.info
KELUARGA 157

(‫ وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻓﻲ‬،‫ ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻹﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة‬:(‫ ي‬:‫ﻣﺴﺄﻟﺔ‬
‫ أو ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬،‫اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ أن ﻳﺘﺰﻳﺎ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﺑﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻵﺧﺮ‬.
Batasan penyerupaan yang diharamkan pada kasus penyerupaan orang laki-laki pada perempuan
dan sebaliknya adalah apa yang diterangkan oleh Ulama Fiqh dalam kitab Fath aljawaad, Tuhfah,
Imdaad dan kitab syun alghooroh. Imam Romli juga mengikutinya dalam kitab Annihaayah,
Batasannya adalah : "Bila salah satu dari lelaki atau wanita tersebut berhias memakai barang yang
dikhususkan untuk lainnya atau pakaian yang jamak digunakan pada tempat tinggal lelaki dan
wanita tersebut". Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Mbah Jenggot II ].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/463947173628096/
2082. HUKUM TINDIK HIDUNG BAGI WANITA
PERTANYAAN :
Assalamualaikum warrohmatullohi wabarokatuh... Nyuwun sewu,ajeng nderek tangklet, Bagaimana
hukumnya tindik di hidung ?? Afwan,hatur nuhun sebelumnya. [Riiedda Sie Mujahiddah Senja].
JAWABAN :
Tindik hidung atau anggota tubuh yang lain untuk dikasih perhiasan, jika memang adatnya/
umumnya para wanita muslimah memakai seperti itu maka hukumnya boleh diqiyaskan pada tindik
di telinga dengan catatan tidak mengalami cidera serius karena ada hadis nabi janganlah
menciderai diri dan menciderai orang lain. Bahkan tindik di perut/pusar juga ada yang
membolehkan dengan syarat :
1. Hal tersebut tidak menjadi syi'arnya wanita-wanita kafir
2. Hanya dilihat oleh suami
3. Tidak menimbulkan bahaya
4. Jika tindik yang dipakai terbuat dari emas atau perak, maka disyaratkan hal tersebut sudah
menjadi kebiasaan para wanita. [Sunde Pati].

- Al-Mughni Li Ibnul Qudamah, Juz : 3 Hal : 45


5320 ‫ ص‬/ 4 ‫ )ج‬- ‫)ﻓﺘﺎوى اﻟﺸﺒﻜﺔ اﻹﺳﻼﻣﻴﺔ‬
‫ ﻗﻴﺎﺳﺎً ﻋﻠﻰ ﺛﻘﺐ اﻷذن ﺑﺠﺎﻣﻊ وﺟﻮد‬،‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز‬،‫ ﻓﺈذا ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺎدة اﻟﻨﺴﺎء اﻟﻤﺴﻠﻤﺎت اﻟﺘﺤﻠﻲ ﺑﺬﻟﻚ‬،‫أﻣﺎ ﺛﻘﺐ اﻷﻧﻒ أو ﻏﻴﺮﻩ ﻟﻮﺿﻊ ﺣﻠﻖ‬
‫ ﻻ ﺿﺮر وﻻ ﺿﺮار‬:‫ وﻟﻜﻦ ﺑﺸﺮط ﻋﺪم ﺗﺮﺗﺐ ﺿﺮر ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬،‫ وﻫﻲ اﻟﺘﺰﻳﻦ‬،‫اﻟﺤﺎﺟﺔ اﻟﺪاﻋﻴﺔ إﻟﻰ ذﻟﻚ‬.
‫ وﻣﺎ ﻳﻠﺒﺴﻨﻪ‬،‫ ﻣﺜﻞ اﻟﺴﻮار واﻟﺨﻠﺨﺎل واﻟﻘﺮط واﻟﺨﺎﺗﻢ‬،‫ وﻳﺒﺎح ﻟﻠﻨﺴﺎء ﻣﻦ ﺣﻠﻲ اﻟﺬﻫﺐ واﻟﻔﻀﺔ واﻟﺠﻮاﻫﺮ ﻛﻞ ﻣﺎ ﺟﺮت ﻋﺎدﺗﻬﻦ ﺑﻠﺒﺴﻪ‬:‫ﻓﺼﻞ‬
‫ ﻛﺎﻟﻤﻨﻄﻘﺔ وﺷﺒﻬﻬﺎ ﻣﻦ ﺣﻠﻲ اﻟﺮﺟﺎل‬،‫ ﻓﺄﻣﺎ ﻣﺎ ﻟﻢ ﺗﺠﺮ ﻋﺎدﺗﻬﻦ ﺑﻠﺒﺴﻪ‬،‫ وآذاﻧﻬﻦ وﻏﻴﺮﻩ‬،‫ وأرﺟﻠﻬﻦ‬،‫ وأﻳﺪﻳﻬﻦ‬،‫ وﻓﻲ أﻋﻨﺎﻗﻬﻦ‬،‫ﻋﻠﻰ وﺟﻮﻫﻬﻦ‬،
‫ ﻛﻤﺎ ﻟﻮ اﺗﺨﺬ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻨﻔﺴﻪ ﺣﻠﻲ اﻟﻤﺮأة‬،‫ وﻋﻠﻴﻬﺎ زﻛﺎﺗﻪ‬،‫ﻓﻬﻮ ﻣﺤﺮم‬
- Fatawi Al-Islam Su'alun Wa Jawabun, Fatwa no. 103996 :
‫ ووﺿﻊ اﻟﺤﻠﻲ ﻓﻲ ﺳﺮة اﻟﺒﻄﻦ ﻳﺠﻮز ﺑﺸﺮوط‬:
‫ أﻻ ﻳﻜﻮن ﺷﻌﺎرا ﻟﻔﺌﺔ ﻣﻦ ﻧﺴﺎء اﻟﻜﺎﻓﺮات‬: : ‫ اﻷول‬.
‫ أﻻ ﻳﻄﻠﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﻏﻴﺮ اﻟﺰوج‬: ‫ اﻟﺜﺎﻧﻲ‬.
‫ أﻻ ﻳﺘﺮﺗﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﺿﺮر‬: ‫ اﻟﺜﺎﻟﺚ‬.
‫ وﻟﻢ ﻳُﺒﺢ ﻟﻬﺎ اﺳﺘﻌﻤﺎل اﻟﺬﻫﺐ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬، ‫ أن ﺗﺠﺮي ﻋﺎدة اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺘﺤﻠﻲ ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﻩ اﻟﺼﻔﺔ ؛ ﻷﻧﻪ إﻧﻤﺎ أﺑﻴﺢ ﻟﻬﺎ اﻟﺤﻠﻲ‬: ‫ اﻟﺮاﺑﻊ‬.

© 2017 www.piss-ktb.com
158 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/501121529910660/
4792. HUKUM MENINDIK TELINGA DAN HIDUNG
PERTANYAAN :
Assalamu 'alaikum Wr Wb. Seumpama punya anak perempuan, tetapi dia tidak mau diberi anting
anting karena tidak tega kalau telinganya dilobangi, apakah yang seperti itu boleh atau tidak ?
[Iskandar Taqiyyuddin].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam Wr Wb. Dalam hal ini, Ulama’ memberikan pandangandan fatwa yang luas
sebagai pedoman dan pijakan untuk menentukan sikap danbertindak. Sebagaimana keterangan di
bawah ini :
a. Haram mutlak, bagi anak atau orang laki-laki menindik/ melubangi hidung atautelinganya,
menurut Ulama Syafi’iyah
b. Makruh, menurut sebagian Ulama Hanbaliyah.
Penjelasan : Menindik telinga atau hidung bagi perempuansemua ulama tidak melarang karena hal
itu ada hak baginya untuk memperindah danmenghiasi dirinya. Asalkan saat menindik tidak
menimbulkan dampak negatif.Keterangan kitab I’anah At-Thalibin, Juz 4 hal 175 – 178 :
ِ ِ ِ ‫ﻒ ﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ)وأُذُ ِن( ﺻﺒِ ﱟﻲ ﻗَﻄْﻌﺎ وﺻﺒِﻴﱠ ٍﺔ ﻋَﻠَﻰ اْﻻَوﺟ ِﻪ ﻟِﺘـﻌﻠِﻴ ِﻖ اﻟْﺤﻠ ِْﻘـ ـ َﻛﻤﺎ ﺻﺮ‬ ِ
َ ‫ح ﺑِﻪ اﻟْﻐََﺰاﻟﻰ َوﻏَﻴْـ ُﺮﻩُ ـ ـِ ﻷَﻧﱠﻪُ إِﻳْﻼَمٌ ﻟ َْﻤﺘَ ْﺪﻋُﻮ إِﻟ َْﻴﻪ َﺣ‬
ٌ‫ﺎﺟﺔ‬ َ ََ َ َ ْ ْ َ ُ ْ َ َ ً َ َ ُ ٍ ْ‫ﺐ أَﻧ‬ ُ ‫َو َﺣ َﺮمٌ ﺗَـﺜْﻘ ْﻴ‬
‫ْس ﺑِ ِﻪِ ﻷَﻧﱠـ ُﻬ ْﻢ َﻛﺎﻧـُ ْﻮا ﻳَـ ْﻔ َﻌﻠُ ْﻮﻧَﻪُ ﻓِﻲ‬ ِ ِ ‫ﺎﺿﻴ َﺨﺎن ِﻣﻦ اﻟ‬ ِ ِ ِ ‫ﺚ أُ ﱢم َزر ٍع ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬ ِ ْ‫اﺳﺘَ َﺪ ﱠل ﺑِﻤﺎ ﻓِﻲ ﺣ ِﺪﻳ‬ ِ
َ ‫ْﺤ ــﻨَﻔﻴﱠﺔ أَﻧﱠﻪُ ﻻَﺑَﺄ‬
َ َ ْ َ‫ َوﻓﻲ ﻓَـﺘَﺎ ِوى ﻗ‬، ‫ﺼﺤ ْﻴ ِﺢ‬ ْ َ َ ْ ‫َو َﺟ ﱠﻮُزﻩُ اﻟ ﱠﺰْرَﻛﺸﻰ َو‬
‫ إﻫـ ـ‬. ‫ﺼﺒِ ﱢﻲ‬ ‫ َوﻳَﻜ َْﺮﻩُ ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬. ‫ض اﻟ ﱢﺰﻳْـﻨَ ِﺔ‬ ِ ‫ﺼﺒِﻴﱠ ِﺔ ﻟِﻐَ ْﺮ‬
‫ﺠ ْﻮُز ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬ ِ ‫ وﻓِﻲ اﻟ ﱢﺮ َﻋﺎﻳ ِﺔ ﻟِﻠ‬، ‫اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
ُ َ‫ْﺤﻨَﺎﺑِﻠَﺔ ﻳ‬
َ َ َ
ِ ‫ﺎﻫﻠِﻴﱠ ِﺔ ﻓَـﻠَﻢ ﻳـ ْﻨﻜِﺮ َﻋﻠَﻴ ِﻬﻢ رﺳﻮ ُل‬
ُْ َ ْ ْ ُ َ ْ
ِ ‫اﻟْﺠ‬
َ
‫ﺼﺒِ ﱢﻲ ﻟِ َﻤﺎ ﻋُ ِﺮﻓَﺄَﻧﱠﻪُ ِزﻳْـﻨَﺔٌ َﻣﻄْﻠُ ْﻮﺑَﺔٌ ﻓِﻲ َﺣ ﱢﻘ ِﻬ ﱠﻦ ﻗَ ِﺪﻳْ ًﻤﺎ َو َﺣ ِﺪﻳْـﺜًﺎ ﻓِﻲ ُﻛ ﱢﻞ َﻣ َﺤ ٍﻞ َوﻗَ ْﺪ َﺟ ﱠﻮَز‬
‫ﺼﺒِﻴﱠ ِﺔ ﻻَاﻟ ﱠ‬
‫ازﻩُ ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬ ُ ‫ﺎج َﺟ َﻮ‬ ِ ‫ﻀﻰ َﻛﻼَ ُم َﺷ ْﻴ ِﺨﻨَﺎﻓِﻲ َﺷ ْﺮ ِح اﻟ ِْﻤﻨْـ َﻬ‬ َ َ‫َوُﻣ ْﻘﺘ‬
‫اج إِﻟ َْﻴ ِﻬ ﱠﻦ‬ ِ ‫ واﻟﺘـﱠﻌ ِﺬﻳﺐ ﻓِﻲ ِﻣﺜْ ِﻞ ﻫ ِﺬﻩِ اﻟ ﱢﺰﻳـﻨ ِﺔ اﻟﺪ‬. ‫ﻀﺎ‬
ِ ‫ﱠاﻋﻴَ ِﺔ ﻟَِﺮﻏْﺒَ ِﺔ اْﻷَ ْزَو‬ ِ ْ ‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻠﱠ ْﻌﺐ ﻟَﻬ ﱠﻦ ﺑِﻤﺎ ﻓِﻴ ِﻪ ﺻﻮرةٌ ﻟِﻠْﻤ‬
َْ َ ُ ْ ْ َ ً ْ‫ ﻓَ َﻜ َﺬا َﻫ َﺬا أَﻳ‬، ‫ﺼﻠَ َﺤﺔ‬ َ َ ُْ ْ َ ُ َ
۱۷٥ :‫ )ﻓﺘﺢ اﻟﻤﻌﻴﻦ ﺑﻬﺎ ﻣﺶ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ص‬. ‫ﻚ ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ُﻣ ِﻬ ﱞﻢ‬ ِ
َ ‫ ﻓَـﺘَﺄَ ﱠﻣ َﻞ َذﻟ‬. ‫ﺼﻠَ َﺤ ِﺔ‬ َ ‫– َﺳ ِﻬ َﻞ ُﻣ ْﺤﺘَ ِﻤ ٌﻞ َوُﻣﻐْﺘَ ِﻔ ٌﺮ ﻟِﺘِﻠ‬
ْ ‫ْﻚ اﻟ َْﻤ‬
‫داراﻟﻔﻜﻴﺮ‬۱۷۸)

”Haram mutlak menindik (melubangi) hidung, para ulama sepakat atas keharaman menindik telinga
anak laki-laki yang masih kecil guna memasang anting, sedangkan pada anak perempuan yang
masih kecil menurut qoul aujah juga haram sebab hal itu menyakiti sebelum ada keperluan. Imam
Zarkasyi memperlobehkannya berdasarkan hadits Ummi Zarin di dalam hadits Shahih.Fatwa-fatwa
Syech Qodikhon pengikut Madzhab Hanafi, menyatakan bahwa tidak mengapa melakukan hal itu
sebab pernah dilakukan pada zaman jahiliyah,sedangkan Nabi SAW tidak mengingkarinya. Dalam
kitab ri’ayah karangan pengikut madzhab Hanbali menyatakan boleh menindik anak perempuan
yang masih kecil,sebab bertujuan sebagai perhiasan, sedangkan pada anak laki-laki yang masih
kecil hukumnya makruh.
Perkataan Syaikhina dalam Syarah Minhaj menetapkan,diperbolehkannya itu pada anak
perempuan saja tidak pada anak laki-laki, karena perhiasan itu dianjurkan bagi wanita mulai dahulu
hingga sekarang dan di manasaja. Sesungguhnya Nabi Saw Memperbolehkan permainan yang
bergambar (boneka) bagi anak perempuan untuk kemaslahatannya, begitu juga menindik (boleh)
.Sedangkan menyakiti demi untuk perhiasan yang dapat menimbulkan rasa cinta suami pada
istrinya itu sangat ringan dan tidak masalah sebab ada unsur kemaslahatan”. Wallohu a'lam.

www.islamuna.info
KELUARGA 159

[Mujaawib : Ustadz Nur Hamzah].


LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1154221191267354/
www.fb.com/notes/1203302113025928
2172. HUKUM LAKI LAKI BERAMBUT PANJANG
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum. Mau tanya : Pria berambut panjang boleh nggak ? [Rampak Naung].
JAWABAN :
Hukum asal memelihara rambut panjang bagi laki-laki adalah boleh dan tiada larangan. Dalam
hasyiyah jamal juz 1 hal 475 disebutkan :
‫وﻛﺬا ﺑﺎﻃﻦ ﻋﻘﺪﻩ أي إن ﺗﻌﻘﺪ ﺑﻨﻔﺴﻪ وإن ﻛﺜﺮ ا ه ﺣﺞ وﻇﺎﻫﺮﻩ وإن ﻗﺼﺮ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﺑﺄن ﻟﻢ ﻳﺘﻌﻬﺪﻩ ﺑﺪﻫﻦ وﻧﺤﻮﻩ وﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﻟﻌﺪم‬
‫ﺗﻜﻠﻔﻪ ﺗﻌﻬﺪﻩ‬
Begitu juga tidak wajib dibasuh yaitu bagian dalam rambut yang terikat/gimbal, tapi dengan syarat
rambutnya menggimbal dengan sendirinya walaupun gimbalnya banyak / tebal, menurut ibnu hajar
dhohir keterangan tadi itu walaupun yang punya rambut sembrono contohnya rambutnya tidak
dirawat dengan tidak dikasih minyak, dan perkara ini sudah jelas karena tidak ada perintah untuk
merawat rambut.
‫ اﻟﺼﺤﻴﺢ‬،‫ ذﻫﺐ ﺟﻤﺎﻫﻴﺮ اﻟﻔﻘﻬﺎء إﻟﻰ أن أﻓﻌﺎل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﺘﻲ ﻟﻢ ﻳﻘﺘﺮن ﺑﻬﺎ ﻗﻮل ﺑﺎﻷﻣﺮ ﻣﻨﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬:‫ج‬
‫ وﻛﺎن ﻣﻦ اﻟﻔﻘﻬﺎء‬،‫ وﻟﻢ ﻳﺨﺎﻟﻒ ﻓﻲ ذﻟﻚ إﻻ اﻟﻈﺎﻫﺮﻳﺔ وﺑﻌﺾ أﻫﻞ اﻟﺤﺪﻳﺚ‬،‫ وﻫﺬا ﻗﻮل ﺟﻤﺎﻫﻴﺮ اﻟﻔﻘﻬﺎء‬،‫أﻧﻬﺎ ﺗﺪل ﻋﻠﻰ اﻹﺑﺎﺣﺔ ﻓﻘﻂ‬
‫~ اﻟﺬﻳﻦ ﻳﻘﻮﻟﻮن ﺑﺄﻧﻬﺎ ﺗﺪل ﻋﻠﻰ اﻹﺑﺎﺣﺔ ﻓﻘﻂ ﺷﻴﺦ اﻹﺳﻼم اﺑﻦ ﺗﻴﻤﻴﺔ‬،
Mayoritas ulama berpendapat bahwa perbuatan Nabi (yang tidak terkait dengan ibadah mahdhoh,
pent) yang tidak diiringi dengan perintah secara lisan itu hanya menghasilkan hukum mubah.
Demikian kaedah yang tepat dalam masalah ini. Inilah pendapat mayoritas pakar fikih yang hanya
diselisihi oleh mazhab zhahiri dan sebagian ulama pakar hadits. Diantara pakar fikih yang
menganut kaedah ini adalah Syaikhul Islam Ibnu Taimiyyah.
‫ وﻳﺠﻌﻞ ﻟﻪ ﺿﻔﺎﺋﺮ‬،‫ وﻳﻌﻘﺪ ﺷﻌﺮﻩ‬،‫ ﻓﺘﺠﺪ أن ﺑﻌﺾ اﻟﻨﺎس ﻳﻄﻴﻞ اﻟﺸﻌﺮ‬،‫وإذا ﻗﻠﻨﺎ إﻧﻬﺎ ﻟﻺﺑﺎﺣﺔ وﻛﺎن ُﺷ ْﻬ َﺮة ﻓﻲ زﻣﺎن أو ﻣﻜﺎن ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز‬،
‫ ﻫﺬﻩ ﺳﻨﺔ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬:‫ورﺑﻤﺎ ﺟﻌﻠﻪ ﻋﻠﻰ ﻛﺘﻔﻴﻪ ﺛﻢ ﻳﻘﻮل‬.
Jika katakan bahwa hukum rambut gondrong bagi laki-laki yang merupakan perbuatan Nabi itu
mubah dan perkara mubah itu menyebabkan seorang itu popular di masyarakat di sebagian tempat
atau di suatu masa maka hukum mubah ini berubah menjadi terlarang. Anda jumpai sebagian laki-
laki memanjangkan rambutnya dan mengucirnya lalu beralasan “Ini adalah sunnah Nabi”.
‫ ﻓﻬﻲ ﺳﻨﺔ أي ﻃﺮﻳﻘﺔ ﺻﺤﻴﺤﺔ‬،‫واﻟﺠﻮاب أن ﻫﺬﻩ ﻟﻴﺴﺖ ﺳﻨﺔ ﺑﺎﻟﻤﻌﻨﻰ اﻷﺻﻮﻟﻲ واﻟﻤﺼﻄﻠﺢ اﻟﻔﻘﻬﻲ ﻋﻨﺪ اﻟﻔﻘﻬﺎء‬،
Komentar kita untuk orang ini adalah lelaki berambut gondrong bukanlah sunnah Nabi dalam
pengertian sesuatu yang berpahala jika dilakukan namun dalam pengertian Nabi melakukannya.
‫ اﻟﻔﻌﻞ اﻟﻤﺤﺾ اﻟﺬي ﻟﻢ ﻳﻘﺘﺮن ﺑﻪ أﻣﺮ ﻣﻨﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳُﻌﺘﺒﺮ ﻟﻪ ﺣﻜﻢ اﻻﺳﺘﺤﺒﺎب ﻓﻀﻼً ﻋﻦ‬:‫وﻟﻜﻦ ﻗﺎل اﻟﻌﻠﻤﺎء‬
‫ إﻧﻪ ﻣﺒﺎح‬:‫ وﻟﻬﺬا ﻧﻘﻮل‬،‫اﻟﻮﺟﻮب‬.
Namun ingat, para ulama mengatakan bahwa semata-mata perbuatan Nabi yang non ibadah

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪160‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪mahdhoh yang tidak diiringi perintah dari Nabi maka perbuatan Nabi tersebut tidak menghasilkan‬‬
‫‪hukum anjuran, apalagi hukum wajib. Oleh karena itu kami katakan bahwa hukum gondrong untuk‬‬
‫‪laki-laki adalah mubah.‬‬
‫وإذا ﻗﻠﻨﺎ ﺑﺈﺑﺎﺣﺘﻪ ﻓﻘﺪ ﻳﻨﺘﻘﻞ إﻟﻰ ﺣﻜﻢ اﻟﻜﺮاﻫﺔ واﻟﺤﺮﻣﺔ إذا ﻛﺎن ﻓﻴﻪ ﺷﻬﺮة‪ ،‬ﻛﻤﺎ ﻳﻔﻌﻞ ﺑﻌﺾ اﻟﺸﺒﺎب ﺗﺪﻳﻨﺎً ﻳﻈﻦ أن ﻫﺬا ﺳﻨﺔ ﻣﻦ ﺳﻨﻦ اﻟﻨﺒﻲ‬
‫‪،‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫‪Jika kita katakan bahwa hukumnya adalah mubah maka perkara mubah ini bisa berubah menjadi‬‬
‫]‪makruh atau haram jika menyebabkan syuhror [terkenal karena nyentrik dan aneh-aneh‬‬
‫‪sebagaimana kelakukan sebagian anak muda yang beranggapan bahwa rambut gondrong adalah‬‬
‫‪bagian dari ajaran agama.‬‬
‫وﻳﻔﻌﻠﻪ ﺷﺒﺎب آﺧﺮون ﺗﻘﻠﻴﺪاً ﻟﻠﻜﻔﺎر واﻟﻐﺮب ﺛﻢ إذا ﻧُ ِ‬
‫ﻮﺻ َﺢ ﺑﺬﻟﻚ ﻗﺎل‪ :‬إن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺗﺮك ﺷﻌﺮﻩ‪ .‬وﻫﺬا ﻫﻮ اﻟﺤﻜﻢ اﻟﺬي‬
‫‪.‬ﻋﻠﻴﻪ أﻛﺜﺮ اﻟﻔﻘﻬﺎء‪ .‬واﷲ أﻋﻠﻢ‬
‫‪Sedangkan sebagian anak muda yang lain berambut gondrong karena ikut-ikutan orang kafir atau‬‬
‫‪orang barat kemudian ketika diingatkan dia beralasan bahwa Nabi juga gondrong. Inilah hukum‬‬
‫‪masalah ini berdasarkan kaedah yang dianut oleh mayoritas ahli fikih. Wallohu a'lam.‬‬

‫اﻟﺴﺎﺋﻞ‪:‬اﻟﻤﺴﺘﻤﻊ ﻳﺤﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻄﻴﺔ ﻣﻦ اﻟﺠﻤﻬﻮرﻳﺔ اﻟﻌﺮاﻗﻴﺔ ﻧﺎﺣﻴﺔ اﻟﻘﻴﺎرة ﻳﻘﻮل أﻛﺜﺮ اﻟﻨﺎس ﺑﺪأوا ﻳﻄﻴﻠﻮن ﺷﻌﻮرﻫﻢ ﺣﺘﻰ ﻻ ﻳﻌﺮف اﻟﺮﺟﻞ‬
‫ﻣﻦ اﻟﻤﺮأة واﻟﺒﻨﺖ ﻣﻦ اﻟﻮﻟﺪ وﺑﺪأت اﻟﻤﺮأة ﺗﻘﺺ رأﺳﻬﺎ وإذا ﻗﻴﻞ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﻄﻮﻳﻞ ﺣﺮام ﻟﻠﺮﺟﺎل ﻳﻘﻮﻟﻮن إن اﻟﺮﺳﻮل ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻛﺎن‬
‫ﻻ ﻳﻘﺺ ﺷﻌﺮﻩ ﺣﺘﻰ ﻳﻌﻤﻞ ﻣﻨﻪ ﺟﺪﻳﻠﺔ ﻓﻬﻞ ﻫﺬا ﺻﺤﻴﺢ وﻫﻞ ﺗﻄﻮﻳﻞ اﻟﺸﻌﺮ ﺣﺮام وﻫﻞ ﻗﺺ اﻟﺸﻌﺮ ﻟﻠﻤﺮأة ﺣﺮام أﻓﻴﺪوﻧﺎ وﻓﻘﻜﻢ اﷲ؟‬
‫ﻓﺄﺟﺎب رﺣﻤﻪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬ﻫﺬا اﻟﺴﺆال ﻳﺘﻀﻤﻦ ﻣﺴﺄﻟﺘﻴﻦ اﻷوﻟﻰ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﺘﻄﻮﻳﻞ اﻟﺮﺟﺎل ﻟﺸﻌﻮرﻫﻢ واﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﺘﻘﺼﻴﺮ اﻟﻤﺮأة ﻣﻦ‬
‫‪.‬رأﺳﻬﺎ‬
‫أﻣﺎ اﻷول ﻓﺈن إﻃﺎﻟﺔ ﺷﻌﺮ اﻟﺮأس ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻓﻘﺪ ﻛﺎن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﻪ ﺷﻌﺮ ﻳﻘﺮب أﺣﻴﺎﻧﺎ إﻟﻰ ﻣﻨﻜﺒﻴﻪ ﻓﻬﻮ ﻋﻠﻰ اﻷﺻﻞ ﻻ ﺑﺄس‬
‫ﺑﻪ وﻟﻜﻦ ﻣﻊ ذﻟﻚ ﻫﻮ ﺧﺎﺿﻊ ﻟﻠﻌﺎدات واﻟﻌﺮف ﻓﺈذا ﺟﺮى اﻟﻌﺮف واﺳﺘﻘﺮت اﻟﻌﺎدة ﺑﺄﻧﻪ ﻻ ﻳﺴﺘﻌﻤﻞ ﻫﺬا اﻟﺸﻲء إﻻ ﻃﺎﺋﻔﺔ ﻣﻌﻴﻨﺔ ﻧﺎزﻟﺔ ﻓﻲ‬
‫ﻋﺎدات اﻟﻨﺎس وأﻋﺮاﻓﻬﻢ ﻓﻼ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻟﺬوي اﻟﻤﺮوءة أن ﻳﺴﺘﻌﻤﻠﻮا إﻃﺎﻟﺔ اﻟﺸﻌﺮ ﺣﻴﺚ إﻧﻪ ﻟﺪى اﻟﻨﺎس وﻋﺎداﺗﻬﻢ وأﻋﺮاﻓﻬﻢ ﻻ ﻳﻜﻮن إﻻ ﻣﻦ‬
‫ذوي اﻟﻤﻨﺰﻟﺔ اﻟﺴﺎﻓﻠﺔ ﻓﺎﻟﻤﺴﺄﻟﺔ إذن ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﺘﻄﻮﻳﻞ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﺮأﺳﻪ ﻣﻦ ﺑﺎب اﻷﺷﻴﺎء اﻟﻤﺒﺎﺣﺔ اﻟﺘﻲ ﺗﺨﻀﻊ ﻷﻋﺮاف اﻟﻨﺎس وﻋﺎداﺗﻬﻢ ﻓﺈذا‬
‫ﺟﺮى ﺑﻬﺎ اﻟﻌﺮف وﺻﺎرت ﻟﻠﻨﺎس ﻛﻠﻬﻢ ﺷﺮﻳﻔﻬﻢ ووﺿﻴﻌﻬﻢ ﻓﻼ ﺑﺄس ﺑﻪ أﻣﺎ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﻻ ﺗﺴﺘﻌﻤﻞ إﻻ ﻋﻨﺪ أﻫﻞ اﻟﻀﻌﺔ ﻓﻼ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻟﺬوي‬
‫اﻟﺸﺮف واﻟﺠﺎﻩ أن ﻳﺴﺘﻌﻤﻠﻮﻫﺎ وﻻ ﻳﺮد ﻋﻠﻰ ﻫﺬا أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻫﻮ أﺷﺮف اﻟﻨﺎس وأﻋﻈﻤﻬﻢ ﺟﺎﻫﺎ ﻛﺎن ﻳﺘﺨﺬ اﻟﺸﻌﺮ ﻷﻧﻨﺎ‬
‫ﻧﺮي ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ أن اﺗﺨﺎذ اﻟﺸﻌﺮ ﻟﻴﺲ ﻣﻦ ﺑﺎب اﻟﺴﻨﺔ واﻟﺘﻌﺒﺪ وإﻧﻤﺎ ﻫﻮ ﻣﻦ ﺑﺎب اﺗﺒﺎع اﻟﻌﺮف واﻟﻌﺎدة ﻫﺬا ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻠﻤﺴﺄﻟﺔ اﻷوﻟﻰ‬
‫ﻣﻦ اﻟﺴﺆال‬
‫‪fokus :‬‬
‫ﻓﺄﺟﺎب رﺣﻤﻪ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬ﻫﺬا اﻟﺴﺆال ﻳﺘﻀﻤﻦ ﻣﺴﺄﻟﺘﻴﻦ اﻷوﻟﻰ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﺘﻄﻮﻳﻞ اﻟﺮﺟﺎل ﻟﺸﻌﻮرﻫﻢ واﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﺘﻘﺼﻴﺮ اﻟﻤﺮأة ﻣﻦ‬
‫رأﺳﻬﺎ‪ .‬أﻣﺎ اﻷول ﻓﺈن إﻃﺎﻟﺔ ﺷﻌﺮ اﻟﺮأس ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻓﻘﺪ ﻛﺎن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﻪ ﺷﻌﺮ ﻳﻘﺮب أﺣﻴﺎﻧﺎ إﻟﻰ ﻣﻨﻜﺒﻴﻪ ﻓﻬﻮ ﻋﻠﻰ اﻷﺻﻞ‬
‫ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻓﺘﺎوى ﻧﻮر ﻋﻠﻰ اﻟﺪرب ‪ -‬ﻻﺑﻦ ﻋﺜﻴﻤﻴﻦ ‪) -‬ج ‪ /‬ص ‪9‬‬
‫)ﻓﺘﺎوى اﻟﺸﺒﻜﺔ اﻹﺳﻼﻣﻴﺔ ‪) -‬ج ‪ / 8‬ص ‪4015‬‬
‫ﻫﻞ ﻳﺠﻮز رﺑﻂ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﻄﻮﻳﻞ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ إﻟﻰ اﻟﺮﺟﻞ‪ ،‬أﻓﻴﺪوﻧﻲ؟ ﺟﺰاﻛﻢ اﷲ ﺧﻴﺮاً‪.‬اﻟﻔﺘﻮﯨﺎﻟﺤﻤﺪ ﷲ واﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻋﻠﻰ رﺳﻮل اﷲ وﻋﻠﻰ آﻟﻪ‬
‫وﺻﺤﺒﻪ‪ ،‬أﻣﺎ ﺑﻌﺪ‪:‬ﻓﻼ ﺣﺮج ﻓﻲ أن ﻳﺮﺑﻂ اﻟﺮﺟﻞ ﺷﻌﺮﻩ إذا ﻟﻢ ﻳﺘﻢ ذﻟﻚ ﺑﻄﺮﻳﻘﺔ ﻳﺤﺼﻞ ﻓﻴﻬﺎ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‪ ،‬ﻓﻘﺪ ورد ﻓﻲ اﻷﺣﺎدﻳﺚ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪161‬‬

‫اﻟﺼﺤﻴﺤﺔ أن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻛﺎن إذا ﻃﺎل ﺷﻌﺮﻩ ﺟﻌﻠﻪ ﺿﻔﺎﺋﺮ‪.‬روى أﺑﻮ داود واﻟﺘﺮﻣﺬي واﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ وأﺣﻤﺪ ﻋﻦ أم ﻫﺎﻧﺊ‬
‫ﻗﺎﻟﺖ‪ :‬ﻗﺪم اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ إﻟﻰ ﻣﻜﺔ وﻟﻪ أرﺑﻊ ﻏﺪاﺋﺮ ﺗﻌﻨﻲ ﻋﻘﺎﺋﺺ ‪.‬وﻓﻲ زاد اﻟﻤﻌﺎد ﻻﺑﻦ اﻟﻘﻴﻢ رﺣﻤﻪ اﷲ ﻗﺎل‪ :‬ﻛﺎن ﺷﻌﺮﻩ ﻓﻮق‬
‫اﻟﺠﻤﺔ ودون اﻟﻮﻓﺮة وﻛﺎﻧﺖ ﺟﻤﺘﻪ ﺗﻀﺮب ﺷﺤﻤﺔ أذﻧﻪ‪ ،‬وإذا ﻃﺎل ﺟﻌﻠﻪ ﻏﺪاﺋﺮ أرﺑﻌﺎً‪ ،‬واﻟﻐﺪاﺋﺮ اﻟﻀﻔﺎﺋﺮ ‪.‬واﷲ أﻋﻠﻢ‬
‫)دﻟﻴﻞ اﻟﻤﺮأة اﻟﻤﺴﻠﻤﺔ ﻟﻌﻠﻲ اﻟﺤﺠﺎج اﻟﻐﺎﻣﺪي ‪) -‬ج ‪ / 6‬ص ‪105‬‬
‫ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ رﺣﻤﻪ اﷲ ‪ )) :‬اﻟﺬؤاﺑﺔ ﻣﺎ ﻳﺘﺪﻟﻰ ﻣﻦ ﺷﻌﺮ اﻟﺮأس ‪ ،‬ﺛﻢ ﻗﺎل ‪ :‬واﻟﻐﺮض ﻣﻨﻪ ﻫﻨﺎ ‪ :‬ﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬ﻓﺄﺧﺬ ﺑﺬؤاﺑﺘﻲ ( ﻓﺈن ﻓﻴﻪ‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺮﻩ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻋﻠﻰ اﺗﺨﺎذ اﻟﺬؤاﺑﺔ (( ‪.‬وﻛﺎﻧﺖ ﻷﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ‪ -‬رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ‪ -‬ذؤاﺑﺔ ‪ ،‬ﻓﻘﺎﻟﺖ أﻣﻪ ‪ :‬ﻻ أﺟﺰﻫﺎ ﻛﺎن‬
‫رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻳﻤﺪﻫﺎ وﻳﺄﺧﺬ ﺑﻬﺎ وﻓﻲ ﻫﺬا ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻻﺗﺨﺎذ اﻟﺬواﺋﺐ ‪ ،‬وإذا ﺻﺢ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﺮﺟﻞ ﺻﺢ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﻤﺮأة‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎب أوﻟﻰ‬
‫‪Dalam sebuah hadits disebutkan :‬‬
‫ﺎﺻ ِﻢ‬‫ي ﻋَﻦ ﻋَ ِ‬ ‫ﺴ َﻮاﺋِ ﱡﻲ ُﻫ َﻮ أ ُ‬
‫َﺧﻮ ﻗَﺒِ َ‬
‫ﻴﺼﺔَ َو ُﺣ َﻤ ْﻴ ُﺪ ﺑْ ُﻦ ُﺧ َﻮا ٍر ﻋَ ْﻦ ُﺳ ْﻔﻴَﺎ َن اﻟﺜـ ْﱠﻮِر ﱢ ْ‬ ‫ﺸ ٍﺎم َو ُﺳ ْﻔﻴَﺎ ُن ﺑْ ُﻦ ﻋُ ْﻘﺒَﺔَ اﻟ ﱡ‬‫َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ ُﻣ َﺤ ﱠﻤ ُﺪ ﺑْ ُﻦ اﻟ َْﻌ َﻼ ِء َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ ُﻣ َﻌﺎ ِوﻳَﺔُ ﺑْ ُﻦ ِﻫ َ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬ ‫ﺖ اﻟﻨﱠﺒِ ﱠﻲ ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَﻴ ِﻪ وﺳﻠﱠﻢ وﻟِﻲ َﺷ ْﻌﺮ ﻃَ ِﻮﻳﻞ ﻓَـﻠَ ﱠﻤﺎ رآﻧِﻲ رﺳ ُ ِ‬ ‫ﺐ َﻋ ْﻦ أَﺑِ ِﻴﻪ َﻋ ْﻦ َواﺋِ ِﻞ ﺑْ ِﻦ ُﺣ ْﺠ ٍﺮ ﻗَ َ‬
‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ َ‬ ‫َ َُ‬ ‫ٌ ٌ‬ ‫ْ ََ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺎل أَﺗَـ ْﻴ ُ‬ ‫ﺑْ ِﻦ ُﻛﻠَْﻴ ٍ‬
‫ﺴ ُﻦ‬
‫َﺣ َ‬
‫ﻚ َو َﻫ َﺬا أ ْ‬‫َﻢ أَ ْﻋﻨِ َ‬
‫ﺎل إِﻧﱢﻲ ﻟ ْ‬ ‫ﺖ ﻓَ َﺠ َﺰْزﺗُﻪُ ﺛُ ﱠﻢ أَﺗَـ ْﻴﺘُﻪُ ِﻣ ْﻦ اﻟْﻐَ ِﺪ ﻓَـ َﻘ َ‬
‫ﺎل ﻓَـ َﺮ َﺟ ْﻌ ُ‬
‫ﺎب ﻗَ َ‬
‫ﺎب ذُﺑَ ٌ‬ ‫ﺎل ذُﺑَ ٌ‬ ‫ﻗَ َ‬
‫‪Aku mendatangi Nabi, sementara aku mempunyai rambut yang panjang. Ketika Rasulullah‬‬
‫& ‪melihatku beliau bersabda : Lalat, lalat. Wail bin Hujr berkata, Maka aku kembali pulang‬‬
‫‪memangkasnya, setelah itu aku mendatangi beliau pada keesokan harinya. Beliau bersabda :‬‬
‫‪Sesungguhnya aku tak bermaksud untuk menjelekkanmu namun ini (sekarang) lebih baik. [Mbah‬‬
‫‪Godek, Rulan Hamdi, Sunde Pati].‬‬
‫‪Link Asal :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/512672025422277/‬‬
‫‪2326. HUKUM BERCUKUR GUNDUL BAGI WANITA‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamualakum, saya mau nanya ustadz, bagaimana hukumnya wanita yang rambutnya‬‬
‫‪DiGUNDUL / DIBOTAKI ? Wassalam, terima kasih. [Rizqi Mubarok Ibnu Abdirrohman].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬

‫‪Perempuan mencukur rambut kepala sampai gundul dengan tanpa dlorurot dan adanya hajat‬‬
‫‪ulama' khilaf :‬‬
‫‪1. Makruh menurut Hanafiyah, Syafi'iyah dan Hanabilah‬‬
‫‪2. Harom menurut Malikiyah sebagian Syafi'iyah dan Hanabilah. [Ghufron Bkl].‬‬
‫‪Lihat :‬‬
‫‪www.fatawah.com/Fatawah/246.aspx‬‬
‫? اﻟﻤﺠﻠﺲ اﻹﺳﻼﻣﻲ ﻟﻺﻓﺘﺎء‪-‬ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس‪/‬ﻣﺎ ﺣﻜﻢ ﺣﻠﻖ وﺗﻘﺼﻴﺮ ﺷﻌﺮ اﻟﻤﺮأة‬
‫‪www.fatawah.com‬‬
‫اﻟﺤﻤﺪ ﷲ رب اﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ واﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻋﻠﻰ ﺳﻴﺪﻧﺎ ﻣﺤﻤﺪ وﻋﻠﻰ آﻟﻪ وﺻﺤﺒﻪ أﺟﻤﻌﻴﻦ وﺑﻌﺪ ‪ :‬أوﻻً ‪ :‬ﺣﻜﻢ اﻟﺤﻠﻖ ‪ :‬اﺧﺘﻠﻒ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻓﻲ‬
‫‪ ,‬ﺣﻜﻢ ﺣﻠﻖ اﻟﻤﺮأة ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻟﻐﻴﺮ ﺿﺮورة أو ﺣﺎﺟﺔ ﻣﻦ ﻣﺮض وﻏﻴﺮﻩ ﻋﻠﻰ ﻗﻮﻟﻴﻦ ‪ :‬اﻟﻘﻮل اﻷول ‪ :‬وﻫﻮ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻤﻬﻮر اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻣﻦ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ‬
‫‪...‬واﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ‪ ,‬واﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ ‪ ,‬ﺣﻴﺚ ﻗﺎﻟﻮا ﺑﻜﺮاﻫﺔ ﺣﻠﻖ اﻟﻤﺮأة ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻟﻐﻴﺮ ﺿﺮو‬
‫‪LINK ASAL :‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪162‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/575244632498349‬‬

‫‪2305. MEMAKAI CELAK BAGI LAKI-LAKI‬‬


‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum mau tanya, bolehkah lelaki memakai celak ? Dan hadits tentang celak. [Zanzanti‬‬
‫‪Yanti Andeslo].‬‬
‫‪JAWABAN‬‬
‫‪Wa'alaikumussalam. Celakan hukumnya sunnah dan lelaki tetap disunnahkan memakai celak‬‬
‫‪mata. Diriwayatkan dalam sebuah hadits :‬‬
‫ا ْﻛﺘَ ِﺤﻠُﻮا ﺑِ ِْ ِ‬
‫ﺖ اﻟ ﱠ‬
‫ﺸ ْﻌ َﺮ‬ ‫ﺎﻹﺛْ ِﻤﺪ ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ﻳَ ْﺠﻠُﻮ اﻟْﺒَ َ‬
‫ﺼ َﺮ َوﻳُـ ْﻨﺒِ ُ‬
‫‪“Bercelaklah kalian dengan itsmid, karena dia bisa mencerahkan mata dan menumbuhkan rambut”.‬‬
‫‪(HR. At Tirmidzi no.1679 dalam Sunan-nya bab Maa jaa-a fil iktihaal, Ahmad no.15341 dalam‬‬
‫‪Musnad-nya).‬‬
‫‪Status hadits ini : At Tirmidzi berkata: “Hadits ini hasan gharib”. Al Mubarakfuri berkata dalam‬‬
‫‪Tuhfatul Ahwadzi: “Dikeluarkan juga oleh Ibnu Majah dan dishahihkan oleh Ibnu Hibban.‬‬
‫‪Dalam Fatwa Lajnah Daimah disebutkan :‬‬
‫اﻟﺴﺆال اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻣﻦ اﻟﻔﺘﻮى رﻗﻢ ‪3598‬‬
‫س ‪ : 2‬ﻫﻞ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﻜﺘﺤﻞ ﺑﺎﻟﻜﺤﻞ أم ﻻ؟ ﺟـ ‪ : 2‬اﻟﺤﻤﺪ ﷲ وﺣﺪﻩ واﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻋﻠﻰ رﺳﻮﻟﻪ وآﻟﻪ وﺻﺤﺒﻪ ‪ . .‬وﺑﻌﺪ ‪ :‬ﻧﻌﻢ‬
‫ﻳﺠﻮز ذﻟﻚ ‪ ،‬ﻷن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻛﺎن ﻳﻔﻌﻞ ذﻟﻚ ﻋﻨﺪ اﻟﻨﻮم ‪ .‬وﺑﺎﷲ اﻟﺘﻮﻓﻴﻖ ‪ ،‬وﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻰ ﻧﺒﻴﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ وآﻟﻪ وﺻﺤﺒﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫‪Diriwayatkan :‬‬
‫»ﻛﺎن ﻟﻠﻨﺒﻲ ﻣﻜﺤﻠﺔ ﻳﻜﺘﺤﻞ ﻣﻨﻬﺎ ﻛﻞ ﻟﻴﻠﺔ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ«‬
‫‪Nabi mempunyai sebuah botol celak, beliau celakan setiap malam dengan sebuah botol celak‬‬
‫‪tersebut pada setiap 3 sisi kedua mata beliau masing-masing, lihat Majmu' syarah muhadzdzab :‬‬
‫ﻓﺮع‪ :‬ذﻛﺮ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻻدﻫﺎن ﻏﺒﺎً وﻫﻮ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻐﻴﻦ وﻫﻮ أن ﻳﺪﻫﻦ ﺛﻢ ﻳﺘﺮك ﺣﺘﻰ ﻳﺠﻒ اﻟﺪﻫﻦ ﺛﻢ ﻳﺪﻫﻦ ﺛﺎﻧﻴﺎً‪ ،‬وأﻣﺎ اﻻﻛﺘﺤﺎل وﺗﺮاً‬
‫ﻓﺎﺧﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ ﻓﻘﻴﻞ ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻋﻴﻦ وﺗﺮاً وﻓﻲ ﻋﻴﻦ ﺷﻔﻌﺎً ﻟﻴﻜﻮن اﻟﻤﺠﻤﻮع وﺗﺮاً‪ ،‬واﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﺬي ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻤﺤﻘﻘﻮن أﻧﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ وﺗﺮ‪ ،‬وﻋﻠﻰ‬
‫ﻫﺬا ﻓﺎﻟﺴﻨﺔ أن ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ أﻃﺮاف ﻟﻤﺎ روى اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل‪» :‬ﻛﺎن ﻟﻠﻨﺒﻲ ﻣﻜﺤﻠﺔ ﻳﻜﺘﺤﻞ ﻣﻨﻬﺎ ﻛﻞ ﻟﻴﻠﺔ ﻓﻲ‬
‫‪.‬ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ« رواﻩ اﻟﺘﺮﻣﺬي وﻗﺎل‪ :‬ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ‪ ،‬واﻟﻮﺗﺮ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻮاو وﻛﺴﺮﻫﺎ ﻟﻐﺘﺎن ﻓﺼﻴﺤﺘﺎن ﻗﺮيء ﺑﻬﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺴﺒﻊ واﷲ أﻋﻠﻢ‬
‫‪fokus :‬‬
‫وﻋﻠﻰ ﻫﺬا ﻓﺎﻟﺴﻨﺔ أن ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ أﻃﺮاف ﻟﻤﺎ روى اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل‪» :‬ﻛﺎن ﻟﻠﻨﺒﻲ ﻣﻜﺤﻠﺔ ﻳﻜﺘﺤﻞ ﻣﻨﻬﺎ ﻛﻞ ﻟﻴﻠﺔ‬
‫‪.‬ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ« رواﻩ اﻟﺘﺮﻣﺬي وﻗﺎل‪ :‬ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ‪ ،‬واﻟﻮﺗﺮ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻮاو وﻛﺴﺮﻫﺎ ﻟﻐﺘﺎن ﻓﺼﻴﺤﺘﺎن ﻗﺮيء ﺑﻬﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺴﺒﻊ واﷲ أﻋﻠﻢ‬
‫اﻟﻤﺠﻤﻮع ﺷﺮح اﻟﻤﻬﺬب ج ‪ 1‬ص ‪332‬‬

‫‪- Maulid Diba :‬‬


‫ووﻟﺪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ﺑﻴﺪ اﻟﻌﻨﺎﻳﺔ ﻣﻜﺤﻮﻻ ﺑﻜﺤﻞ اﻟﻬﺪاﻳﺔ‬
‫‪- Maulid Simthud duror‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪163‬‬

‫وﻗﺪ ورد ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻟﺪ ﻣﺨﺘﻮﻧﺎ ﻣﻜﺤﻮﻻ ﻣﻘﻄﻮع اﻟﺴﺮة‬
‫‪- Matan Zubad Ibnu Ruslan :‬‬
‫‪:‬اﻟﻜﺘﺎب‪ :‬اﻟﺰﺑﺪ ﻓﻲ اﻟﻔﻘﻪ اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ اﻟﻤﺆﻟﻒ‪ :‬ﺷﻬﺎب اﻟﺪﻳﻦ أﺑﻮ اﻟﻌﺒﺎس أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﺣﺴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ رﺳﻼن اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ )اﻟﻤﺘﻮﻓﻰ‬
‫ﻳﺴﺘَﺤﺐ اﻻﻛﺘﺤﺎل وﺗﺮا ‪ ...‬وﻏﺒﺎ ادﻫﻦ وﻗﻠﻢ ﻇﻔﺮا‬
‫‪844‬ﻫـ( َو ْ‬
‫‪- Ghoyatul Bayan Syarah Zubad Imam Romli :‬‬
‫‪:‬اﻟﻜﺘﺎب‪ :‬ﻏﺎﻳﺔ اﻟﺒﻴﺎن ﺷﺮح زﺑﺪ اﺑﻦ رﺳﻼن اﻟﻤﺆﻟﻒ‪ :‬ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ أﺑﻲ اﻟﻌﺒﺎس أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻤﺰة ﺷﻬﺎب اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺮﻣﻠﻲ )اﻟﻤﺘﻮﻓﻰ‬
‫)‪1004‬ﻫـ‬
‫ي ﻋَ ن اﺑْن ﻋَ ﺑﺎس َأﻧﻪ ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم َﻗﺎ َل اﻛﺘﺣﻠوا ﺑﺎﻹﺛﻣد َﻓ ِﺈﻧﻪُ ﻳﺟﻠو(‬ ‫وَ ﻳﺳْ ﺘَﺣب اﻻﻛﺘﺣﺎل ﺑﺎﻹﺛﻣد ﻟﺧَ ﺑﺮ اﻟﺘِّﺮْ ِﻣ ِذ ّ‬
‫ﻲ أن رَ ﺳُول ﷲ ﺻﻠﻰ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ﺷﻌْ ﺮ( وَ رَ وَ اهُ اﻟﻧﺳﺎﺋﻰ وَ اﺑْن ﺣﺑَﺎن ِﺑﻠﻔْظ ِإن ﻣن ﺧﻴﺮ أﻛﺣﺎﻟﻛم اﻹﺛﻣد وَ ﻋَ ن ﻋَ ﻠ ّ‬ ‫ا ْﻟﺑَﺻَ ﺮ وﻳﻧﺑت اﻟ ّ‬
‫ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم َﻗﺎ َل )ﻋَ َﻠﻴْ ُﻛم ﺑﺎﻹﺛﻣد َﻓ ِﺈﻧﻪُ ﻣﻧﺑﺘﺔ ﻟﻠﺷﻌﺮ ﻣ ْذھﺑﻪ ﻟﻠﻘذى ﻣﺻﻔﺎة ِﻟ ْﻠﺑَﺻَ ِﺮ( وَ ِﻓﻲ َﺣ ِدﻳث )ﻋَ َﻠﻴْ ُﻛم ﺑﺎﻹﺛﻣد اﻟﻣﺮوح‬
‫ِﻋﻧْد اﻟﻧّوم( أى اﻟﻣطﻴب ﺑﺎﻟﻣﺳك وَ ﻳﺳْ ﺘَﺣب َﻛوﻧﻪ )وﺗﺮا( ﻟﺧَ ﺑﺮ َأﺑﻰ دَاوُ د وَ َﻏﻴﺮه ﺑﺎﺳﻧﺎد ﺟﻴد ﻣن اﻛﺘﺣل ﻓﻠﻴوﺗﺮ( وَ اﺧْ ﺘﻠﻔُوا‬
‫اﻷﺻَ ﺢ َأﻧﻪ ﻳﻛﺘﺣل ِﻓﻲ ﻛل‬ ‫ِﻓﻲ َﻗوْ ﻟﻪ ﻓﻠﻴوﺗﺮ َﻓﻘﻴل ﻳﻛﺘﺣل ِﻓﻲ ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ َﺛ َﻼ ًﺛﺎ وَ ِﻓﻲ ا ْﻟﻴُﺳْ ﺮَ ى ﻣﺮ َﺗﻴْن َﻓﻴﻛون ا ْﻟﻣ َْﺟﻣُوع وﺗﺮا وَ َ‬
‫ِ‬
‫ﻋﻴن َﺛ َﻼ ًﺛﺎ ﻟﺧَ ﺑﺮ اﻟﺘﺮﻣذى ﻋَ ن اﺑْن ﻋَ ﺑﺎس وﺣﺳﻧﺔ َﻗﺎ َل ) َﻛﺎنَ ﻟﺮَ ﺳُول ﷲ ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم ﻣﻛﺣﻠﺔ ﻳﻛﺘﺣل ِﻣ ْﻧ َﮫﺎ ِﻓﻲ‬
‫ﻲ ﻋَ ن اﺑْن ﻋﻣﺮ َﻗﺎ َل ِإن رَ ﺳُول ﷲ ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم ِإذا اﻛﺘﺣل ﺟﻌل‬ ‫ﻛل ﻋﻴن َﺛ َﻼ ًﺛﺎ( وَ اﺳْ ﺘدل ْﻟﻸو ِل ِﺑﺧَ ﺑَﺮ اﻟطﺑَﺮَ ا ِﻧ ّ‬
‫ا ْﻟﻌﻴن ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ َﺛ َﻼ ًﺛﺎ وَ ِﻓﻲ ا ْﻟﻌﻴن ا ْﻟﻴُﺳْ ﺮَ ى ﻣﺮودﻳن ﻓﺟﻌﻠﮫم وﺗﺮا( َﻟ ِﻛن ِﻓﻲ أﺳﻧﺎده ا ْﻟﻌُﻣْ ﺮَ ى وَ ﻣن َﻻ ﻳﻌﺮف وَ ﻗد ﻋﻠم َأﻧﻪ َﻟو‬
‫اﻛﺘﺣل ﺷﻔﻌﺎ ﺣﺻل َﻟﻪُ أﺻل اﻟﺳّﻧﺔ روى َأﺑُو دَاوُ د َأﻧﻪ ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم َﻗﺎ َل )ﻣن اﻛﺘﺣل ﻓﻠﻴوﺗﺮ ﻣن ﻓﻌل ﻓﻘد‬
‫أﺣﺳن وَ ﻣن َﻻ َﻓ َﻼ ﺣﺮج( )وﻏﺑﺎ ادھن( أى وﻗﺘﺎ ﺑﻌد وَ ﻗت ِﺑ َﺣﺳب ا ْﻟ َﺣﺎﺟﺔ ﻟﺧَ ﺑﺮ اﻟﺘﺮﻣذى وَ ﺻَ ﺣﺣﻪُ ﻋَ ن ﻋﺑد ﷲ ﺑن‬
‫ﻣُﻐﻔل َﻗﺎ َل )ﻧﮫﻰ رَ ﺳُول ﷲ ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم ﻋَ ن اﻻدھﺎن ِإﻻ ﻏﺑﺎ( وَ ِﻓﻲ اﻟﺷﻣَﺎ ِﺋل ِﻟﻠﺘِّﺮْ ِﻣ ِذي ﻋَ ن أﻧس ﺑن ﻣَﺎﻟك َﻗﺎ َل‬
‫َﻛﺎنَ رَ ﺳُول ﷲ ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳﻠم ﻳﻛﺜﺮ دھن رَ أﺳﻪ وﺗﺳﺮﻳﺢ ﻟﺣﻴﺘﻪ( وَ ﻣَﺎ ﻳﺮْ وى ِﻓﻲ ﻛﺘب ا ْﻟﻔُ َﻘ َﮫﺎء ﻣَﺮْ ﻓُوﻋﺎ )اﺳﺘﺎﻛوا‬
‫ﻋﺮﺿﺎ وادھﻧوا ﻏﺑﺎ واﻛﺘﺣﻠوا وﺗﺮا( َﻓﻐ َِﺮﻳب َﻗﺎ َل ِﻓﻲ ا ْﻟﻣ َْﺟﻣُوع اﻻدھﺎن ﻏﺑﺎ ِﺑ َﻛﺳْ ﺮ ا ْﻟ َﻐﻴْن ھُوَ َأن ﻳدھن ﺛم ﻳﺘْﺮك َﺣﺘﻰ‬
‫ﻳ ِﺟف اﻟدّھن وَ َﻗﺎ َل ِﻓﻲ ﻧﻛﺘﻪ َﻗول اﻟﺷﻴْﺦ وﻳدھن ﻏﺑﺎ َأي وﻗﺘﺎ ﺑﻌد وَ ﻗت ﻓﻴدھن ﺛم ﻳﺘْﺮﻛﻪُ َﺣﺘﻰ ﻳ ِﺟف رَ أﺳﻪ وَ ﻧﻘل اﺑْن‬
‫اﻹﻣَﺎم َأ ْﺣﻣد‬ ‫اﻟﺮّ ْﻓﻌَﺔ ﻋَ ن ﺑَﻌﺿﮫم وَ َﻗﺎ َل ﻗﺑﻠﻪ اﻟﻐب َﻛﻣَﺎ َﻗﺎ َل اﺑْن َﻓﺎرس ان ﺗﺮد ْ ِ‬
‫اﻹ ِﺑل اﻟﻣَﺎء ﻳَوْ ﻣًﺎ وﺗدﻋﻪ ﻳَوْ ﻣًﺎ وَ ِﺑ َﮫ َذا ﻓﺳﺮ ِ‬
‫اﻟﺷﺎرﺣﻴن )وﻗﻠم ظﻔﺮا( َأي ﻳﺳن ﺗﻘﻠﻴم اﻷظﺎﻓﺮ أى ﻗﺻﮫﺎ ﺑﻣﻘص َأو ﻧَﺣوه ﻟﻌده ﻣن ا ْﻟﻔطْﺮَ ة‬ ‫ِ‬ ‫اﻟﺣ ِدﻳث وَ ِﺑﻪ َﻗﺎ َل ﺑﻌض‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ﺎﺻل ﺗﺣﺘ َﮫﺎ ﻣن وُ ﺻُ ول ﻣَﺎء اﻟط َﮫﺎرَ ة ِإﻟﻰ ﻣَﺎ ﺗ َْﺣﺘَﻪُ وَ ﻣﺣل ﻧدب أزاﻟﺔ اﻟظﻔﺮ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫وَ ِﻷﻧ َﮫﺎ ﺗﺘﻔﺎﺣش ِﺑﺘَﺮْ ِﻛ َﮫﺎ وَ ﻗد ﻳﻣْ ﻧَﻊ اﻟوَ ﺳﺦ اﻟ َﺣ ِ‬ ‫َ‬
‫وَ اﻟﺷﻌﺮ اﻵﺗﻰ ِﻓﻲ ﻏﻴﺮ ﻋﺷﺮ ذى ا ْﻟﺣﺟﺔ ﻟﻣﺮﻳد اﻟﺘﺿْ ِﺣﻴَﺔ وَ وﻗت ﻗﺻﮫﺎ ِﻋﻧْد طوﻟ َﮫﺎ وَ ﻳَوْ م اﻟ ُﺟ ُﻣﻌَﺔ أوﻟﻰ وَ ﻻ ﻳُﻌَﺎرﺿﻪُ ﻣَﺎ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اﻹ ِﺑط وَ ﺣﻠق ا ْﻟﻌَﺎﻧَﺔ َأن َﻻ َﻧﺘْﺮُ ك َأﻛﺜﺮ ﻣن َأرْ َﺑﻌِﻴنَ‬ ‫َ‬
‫اﻟﺷﺎرب وﺗﻘﻠﻴم ْاﻷظْﻔَﺎر وﻧﺘف ْ ِ‬ ‫ِ‬ ‫روى ﻋَ ن أﻧس َﻗﺎ َل وَ ﻗت ﻟﻧﺎ ِﻓﻲ ﻗصّ‬
‫اﻹ ِﺑط ِﻓﻲ ﻛل َأرْ َﺑﻌِﻴنَ وَ ﺣﻠق ا ْﻟﻌَﺎﻧَﺔ ِﻓﻲ ﻛل ﻋﺷْ ﺮﻳن‬ ‫َ‬
‫ﺻﻴﺔ ﻋﻠﻰ أن اﻟﺘﻘﻠﻴم ِﻓﻲ ﻛل ﻋﺷﺮَ ة أﻳﺎم وﻧﺘف ْ ِ‬
‫َ‬ ‫ﻳَوْ ﻣًﺎ وروى ﻋَ ن وَ ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫وﻗص ْاﻷﻧف ِﻓﻲ ﻛل َﺛﻼﺛِﻴنَ وَ اﻟﺣق ِﻓﻲ اﻟ َﺟ ِﻣﻴﻊ ا ِﺗّﺑَﺎع اﻟ َﺣﺎﺟﺔ اﻷوﻟﻰ ِﻓﻲ ﻗﺻﮫﺎ أن ﻳﻛون ﻣُﺧَ ﺎﻟﻔﺎ ﻟﺧَ ﺑﺮ ﻣن ﻗصّ أظﻔَﺎره‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫ﻟم ﻳﺮ ِﻓﻲ ﻋَ ﻴْ َﻧﻴْ ِﻪ رﻣدا( وَ َﻓﺳﺮهُ ﺟ َﻣﺎﻋَ ﺔ ِﻣ ْﻧ ُﮫم َأﺑُو ﻋُ َﺑﻴْدَة ﷲ ﺑن ﺑطﺔ ِﺑ َﺄن ﻳ ْﺑدَأ ﺑﺧﻧﺻﺮ ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ ﺛم ا ْﻟوُ ﺳْ طَﻰ ﺛم اﻷﺑﮫﺎم ﺛم‬
‫َ‬
‫اﻹ ْﺣﻴَﺎء أﻧﻪ ﻳ ْﺑدَأ ِﻓﻲ ا ْﻟﻴَ َدﻳ ِ‬
‫ْن‬ ‫اﻟﺑﻧﺻﺮ ﺛم اﻟﻣﺳﺑﺣﺔ ﺛم ِإ ْﺑ َﮫﺎم ا ْﻟﻴُﺳْ ﺮَ ى ﺛم ا ْﻟوُ ﺳْ طَﻰ ﺛم ا ْﻟ ِﺧﻧْﺻﺮ ﺛم اﻟﺳﺑﺎﺑَﺔ ﺛم اﻟﺑﻧﺻﺮ وَ ِﻓﻲ ْ ِ‬
‫ْ‬
‫ﺑﻣﺳﺑﺣﺔ ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ وَ ﻳﺧْ ﺘم ﺑﺈﺑﮫﺎﻣﮫﺎ وَ ِﻓﻲ اﻟﺮﺟ َﻠﻴْن ﺑﺧﻧﺻﺮ ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ وَ ﻳﺧْ ﺘم ﺑﺧﻧﺻﺮ ا ْﻟﻴُﺳْ ﺮَ ى َﻗﺎ َل اﻟﻧووى َﻻ ﺑَﺄس ِﺑ ِﻪ ِإﻻ‬
‫اﻷﺻَ ِﺎﺑﻊ ﺑﻌد ﻗصّ أظﻔﺎرھﺎ ﻓﻘد ﻗﻴل ِإن اﻟﺣك‬ ‫ﺗ َْﺄ ِﺧﻴﺮه إ ْﺑ َﮫﺎم ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ َﻓﺈن اﻟﺳّﻧﺔ إ ْﻛﻣَﺎل ا ْﻟﻴُﻣْ ﻧَﻰ َأوﻻ وَ ﻳﺳن ﻏﺳل رُ ءُوس ْ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺑﺎﻷظﻔﺎر ﻗﺑل ﻏﺳﻠ َﮫﺎ ﻳﺿﺮ ﺑﺎﻟﺟﺳد وَ اﻟظﻔﺮ ِﺑﺿَ م اﻟظﺎء وَ ا ْﻟﻔَﺎء وإﺳﻛﺎﻧﮫﺎ وﺑﻛﺳﺮ اﻟظﺎء ﻣَﻊَ إﺳﻛﺎن ا ْﻟﻔَﺎء وَ ﻛﺳﺮ َھﺎ‬
‫وَ ﻳُﻘَﺎل ِﻓﻴ ِﻪ أظﻔور‬

‫‪- I'anatut Tholibin (2/339) :‬‬


‫إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ )‪ (339 /2‬وﻳﺴﻦ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ ﻟﺨﺒﺮ اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ أﻧﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل اﻛﺘﺤﻠﻮا‬
‫ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ‬
‫‪Disunnahkan bercelak dengan celak ismid karena ada hadis dari Atturmudzi dari Ibnu Abbas Ra‬‬
‫‪bahwa sesungguhnya Nabi SAW bersabda : bercelaklah kalian dengan ismid karena bisa‬‬
‫‪menyejukkan/mempertajam mata dan bisa menumbuhkan rambut. [Sunde Pati, Timur Lenk, Ibnu‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


164 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Al-Ihsany, Nabilah Az-Zahrah, Adolf Ferdinand Laan, Kang As'ad].


LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/571560579533421/

2615. USTADZ YANG CUKUR HABIS JENGGOTNYA DAN


LEBAT KUMISNYA ?
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum.. Bagaimana pendapat saudara-saudara tentang seorang ustadz yang mencukur
habis jenggotnya dan melebatkan kumisnya ? [Adipati Blambangan].
JAWABAN :

Wa'alaikumussalaam, mencukur jenggot hukumnya khilaf. Sebagian menyatakan haram dan


sebagian makruh.

‫وﻳﺤﺮم ﺣﻠﻖ اﻟﻠﺤﻴﺔ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻋﻨﺪ اﻟﻐﺰاﻟﻲ وﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼم واﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﻓﻲ اﻟﺘﺤﻔﺔ واﻟﺮﻣﻠﻲ واﻟﺨﻄﻴﺐ وﻏﻴﺮﻫﻢ اﻟﻜﺮاﻫﺔ‬
(‫ ص‬2 ‫ﻓﺎﺋﺪة(ﻗﺎل اﻟﺸﻴﺨﺎﻧﻴﻜﺮﻩ ﺣﻠﻖ اﻟﻠﺤﻴﺔ واﻋﺘﺮﺿﻪ اﺑﻦ اﻟﺮﻓﻌﺔ ﻓﻲ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﻜﺎﻓﻴﺔ ﺑﺄن اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ ﻧﺺ ﻓﻲ اﻻم اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﻴﻦ ج‬
384

Diharamkan mencukur jenggot. Mu'tamad al-ghozali dan syaikhul islam (imam Zakaria al anshosi)
dan imam Ibnu hajar seperti di kitab tuhfah, sedangkan Arromli dan Al-Khothib dan lain-lain
memakruhkan. (Faidah) berkata Assyaikhoni (Nawawi dan Rofi'i) dimakruhkan mencukur jenggot,
akan tetapi Ibnu rif'ah menentangnya di hasyiah Al-kafiyah bahwa al imam As Syafi'i mengenash
keharaman mencukur jenggot di dalam kitab Al-Umm.
Dari keterangan di atas tidak ada pertentangan masalah dianjurkannya memotong kumis untuk
menyelisihi orang musyrik / kafir. [Rampak Naung].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/576355405720605
www.piss-ktb.com/2012/05/1518-hukum-memelihara-dan-memotong.html
2823. HUKUM MEMOTONG KUKU DAN RAMBUT DI HARI
SABTU DAN SENIN
PERTANYAAN :
Assalamu’alaikum. Benarkah ada larangan memotong kuku dan rambut di hari sabtu dan senin ?
[Fenti Kartika Kayungyun].
JAWABAN :

Wa'alaikum salam, sebenarnya tidak ada larangan memotong kuku dan rambut di hari sabtu dan
senin, namun memotong kuku dan rambut di hari sabtu dan senin bertentangan dengan yang utama
/ sunnah (khilaful aula), karena Rasulullah SAW memotong kuku dan mencukur kumis pada hari
Jumat, Riwayat lain menyatakan di hari kamis. Berikut Ini praktek memotong kuku :

www.islamuna.info
KELUARGA 165

‫ وﻳﺴﺘﺤﺐ ان ﻳﺒﺪأ ﺑﺎﻟﻴﺪ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻴﺴﺮى ﺛﻢ‬:‫ وﺳﻮاء ﻓﻴﻪ اﻟﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة واﻟﻴﺪان واﻟﺮﺟﻼن‬:‫أﻣﺎ ﺗﻘﻠﻴﻢ اﻻﻇﻔﺎر ﻓﻤﺠﻤﻊ ﻋﻠﻲ اﻧﻪ ﺳﻨﺔ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻴﺴﺮى ﻗﺎل اﻟﻐﺰاﻟﻲ ﻓﻲ اﻻﺣﻴﺎء ﻳﺒﺪأ ﺑﻤﺴﺒﺤﺔ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻮﺳﻄﻲ ﺛﻢ اﻟﺒﺼﺮ ﺛﻢ ﺧﻨﺼﺮ اﻟﻴﺴﺮى إﻟﻰ اﺑﻬﺎﻣﻬﺎ ﺛﻢ اﺑﻬﺎم‬
‫ ﺛﻢ ﻣﻌﻨﻰ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ اﺗﻬﻢ ﻻ ﻳﺆﺧﺮون ﻓﻌﻞ ﻫﺬﻩ اﻻﺷﻴﺎء ﻋﻦ وﻗﺘﻬﺎ ﻓﺎن اﺧﺮوﻫﺎ ﻓﻼ ﻳﺆﺧﺮوﻧﻬﺎ‬. ‫اﻟﻴﻤﻨﻰ وذﻛﺮ ﻓﻴﻪ ﺣﺪﻳﺜﺎ وﻛﻼﻣﺎ ﻓﻲ ﺣﻜﻤﺘﻪ‬
‫اﻛﺜﺮ ﻣﻦ ارﺑﻌﻴﻦ ﻳﻮﻣﺎ وﻟﻴﺲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻻذن ﻓﻲ اﻟﺘﺄﺧﻴﺮ ارﺑﻌﻴﻦ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬

Sedangkan masalah memotong kuku disepakati oleh Ulama hukumnya sunnat bagi pria, wanita,
kuku kedua tangan atau pun kaki, disunnatkan cara memotongnya diawali dari tangan kanan
kemudian tangan kiri kemudian kaki kanan dan diakhiri kaki kiri. Namun menurut Imam AlGhozali
dalam kitab IHYA berkata “sebaiknya diawali dari jari telunjuk kemudian jari tengah, jari manis, jari
kelingking dan di akhiri dengan ibu jari” dalam kitab tersebut beliau menuturkan hadits dan hikmah
memotong kuku dengan praktek yang beliau tuturkan dst.

‫ﻋﻦ أﻧﺲ رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻗﺎل وﻗﺖ ﻟﻨﺎ ﻓﻲ ﻗﺺ اﻟﺸﺎرب وﺗﻘﻠﻴﻢ اﻻﻇﻔﺎر وﻧﺘﻒ اﻻﺑﻂ وﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ان ﻻ ﻧﺘﺮك اﻛﺜﺮ ﻣﻦ ارﺑﻌﻴﻦ ﻟﻴﻠﺔ رواﻩ‬
‫ﻣﺴﻠﻢ‬

Kemudian pengertian hadits dari sahabat Anas Ra : “Kami memberi batas waktu dalam mencukur
kumis, memotong, membersihkan bulu ketiak dan mencukur bulu kemaluan agar tidak ditinggalkan
lebih dari batas waktu 40 malam” (HR. Muslim). Artinya para sahabat dalam praktik membersihkan
diri tadi tidak sampai mengakhirkan hingga batas akhir 40 hari, andaikan mereka mengakhirkan
tidak pernah lewat hingga sampai masa 40 hari, bukan maksudnya membersihkannya di izinkan 40
hari sekali (tetapi setiap saat terlihat panjang meskipun belum sampai 40 hari sunah untuk di
potong/dicukur). [ AlMajmu’ Alaa Syarh Almuhadzzab I/287 ].
Khilaful aula maksudnya bertentangan dengan yang utama / sunnah, karena sunnahnya, khususnya
untuk yang menghadiri shalat jum'at adalah memotong kuku sebelum pergi shalat Jum'at. Seperti
dalam riwayat hadits : "Adalah Rasulullah SAW memotong kuku dan mencukur kumis pada hari
Jumat sebelum beliau pergi sholat Jumat". (HR. Al-Baihaqi dan At-Thabrani). Riwayat lain
menyatakan sunnah memotong kuku di hari kamis.
Kami (syafii) telah menyebutkan tentang kesunahan mandi jum'at dan berangkat pagi-pagi tapi
kesunahan itu setelah mencukur rambut, memotong kuku, membersihkan jasad dari kotoran dihari
jum'at, menghilangkan bau badan, siwak, memakai parfum dan memakai baju yang bagus.

1029 /2) ‫)اﻟﺤﺎوى اﻟﻜﺒﻴﺮ ـ اﻟﻤﺎوردى‬


‫ﺴ ِﺪ ِﻣ َﻦ اﻟ َْﻮ َﺳ ِﺦ ﻳﻮم‬َ ‫ْﺠ‬
َ ‫ﻴﻒ اﻟ‬
ِ ‫ﻴﻢ ْاﻷَﻇَﺎﻓِ ِﺮ وﺗَـﻨْ ِﻈ‬
َ ِ ِ‫ َوﺗَـ ْﻘﻠ‬، ‫ﺸ ْﻌ ِﺮ‬
‫ﻚ ﺑَـ ْﻌ َﺪ َﺣﻠ ِْﻖ اﻟ ﱠ‬ َ ِ‫ﺎر ذَﻟ‬ ِ ِ ‫ﻗَ ْﺪ ذَ َﻛﺮﻧَﺎ اﺳﺘِﺤﺒﺎب ﻏُﺴ ِﻞ اﻟ‬
ُ َ‫ْﺠ ْﻤ َﻌﺔ َواﻟْﺒُ ُﻜﻮِر إِﻟَﻴْـ َﻬﺎ ﻟَﻜ ْﻦ ﻳُ ْﺨﺘ‬
ُ ْ َ َْ ْ ْ
ِ
‫ﺎب ﻳﻮم اﻟﺠﻤﻌﺔ ﻟﻴَ ُﻜﻮ َن‬ ِ
ِ َ‫ﺲ أَﻧْﻈَﻒ اﻟﺜـﱢﻴ‬ ِ ‫ َوﻟ ُْﺒ‬، ‫ﻴﺐ ﻳﻮم اﻟﺠﻤﻌﺔ‬ ِ ‫ﺲ اﻟﻄﱢ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
‫ َوَﻣ ﱢ‬، ‫ﺴ َﻮاك‬ ‫ َواﻟ ﱢ‬، ‫ﺴﺪ‬ َ ‫ْﺠ‬َ ‫ َوﻋ َﻼ ِج َﻣﺎ ﻳَـ ْﻘﻄَ ُﻊ اﻟ ﱠﺮاﺋ َﺤﺔَ اﻟ ُْﻤ ْﺆذﻳَﺔَ ﻣ َﻦ اﻟ‬، ‫اﻟﺠﻤﻌﺔ‬
‫}ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬ ٍ ِ‫ وﻟِ ِﺮواﻳ ِﺔ أَﺑِﻲ ُﻫﺮﻳـﺮَة وأَﺑِﻲ ﺳﻌ‬، ‫ﻳﺚ اﻟْﻤﺘَـ َﻘﺪِﱢم‬ ِ ‫ﺸﺎﻓِﻌِ ﱡﻲ ِﻣﻦ اﻟْﺤ ِﺪ‬ ‫ ﻟِ َﻤﺎ َرَوى اﻟ ﱠ‬، ‫ي‬ ٍ
َ ‫ي أَ ﱠن اﻟﻨﱠﺒِ ﱠﻲ‬ ‫ﺨ ْﺪ ِر ﱢ‬
ُ ْ‫ﻴﺪ اﻟ‬ َ َ َ َْ ََ َ ُ َ َ ‫َﺟ َﻤ ِﻞ ِز ﱟ‬ْ ‫ﺴ ِﻦ َﻫ ْﻴﺌَﺔ َوأ‬
َ ‫َﺣ‬
ْ ‫َﻋﻠَﻰ أ‬
‫َﻢ ﻳَـﺘَ َﺨ ﱠ‬ ِ ‫ وﻣ ﱠ‬، ‫ وﻟَﺒِﺲ أَﺣﺴﻦ ﺛِﻴﺎﺑِ ِﻪ‬، ‫ﺎك‬ ِ ‫ ﻣ ِﻦ اﻏْﺘَﺴﻞ ﻳـﻮم اﻟ‬: ‫ﺎل‬
ِ ‫ﺎب اﻟﻨ‬
‫ﱠﺎس‬ َ َ‫ﻂ ِرﻗ‬ ُ ‫ َوأَﺗَﻰ اﻟ‬، ُ‫ﺲ ﻃﻴﺒًﺎ إِ ْن َو َﺟ َﺪﻩ‬
ْ ‫ َوﻟ‬، َ‫ْﺠ ُﻤ َﻌﺔ‬ ََ َ َ َ َ َ َ َ َ‫اﺳﺘ‬ ْ ‫ َو‬، ‫ْﺠ ُﻤ َﻌﺔ‬ ُ َ َْ َ َ َ َ َ‫ َو َﺳﻠﱠ َﻢ{ ﻗ‬،
ِ ِ ‫ﺖ َﻛ َﻔﺎرﺗُﻪُ ِﻣﻦ اﻟ‬
َ ‫ْﺠ ْﻤ َﻌﺔ إِﻟَﻰ اﻟﱠﺘِﻲ ﺗَﻠ‬
‫ﻴﻬﺎ‬ ُ َ َ ْ َ‫ َﻛﺎﻧ‬، ‫ﺎم‬ ِْ ‫ج‬
ُ ‫اﻹ َﻣ‬ َ ‫ﺖ َﺣﺘَﻰ ﻳَ ْﺨ ُﺮ‬َ‫ﺼ‬ َ ْ‫َوأَﻧ‬

Ada riwayat yang berbeda tentang waktu sunnah memotong kuku, ada yang hari kamis dan ada
yang hari jum'at.
ِ‫ﺎل اﻟ ِْﻔﻄْﺮة‬
ِ‫ﺼ‬ ِ ِ ‫اﻟﻜﺘﺐ « ﻃﺮح اﻟﺘﺜﺮﻳﺐ ﻟﻠﻌﺮاﻗﻲ « ﻛِﺘﺎب اﻟﻄﱠﻬﺎرةِ « ﺑﺎب اﻟ ﱢ‬
َ َ ‫ﺴ َﻮاك َوﺧ‬ ُ َ ََ ُ َ

© 2017 www.piss-ktb.com
166 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

ِ ‫ وﻓِﻲ ﺑـ ْﻌ‬, ‫ﻀﻬﺎ ﻳـﻮم اﻟْﺠﻤﻌ ِﺔ‬ ِ ِ ‫ﻮع ﺑَِﻘ ﱢ‬ ِ ِ ‫ﺖ اﻷَﺣ‬ ِ ‫ ا ْﺧﺘَـﻠَ َﻔ‬: ‫ﱠﺎﺳﻌﺔَ َﻋ ْﺸﺮ‬ ِ
‫ﻀ َﻬﺎ ﻳَـ ْﻮ ُم‬ َ َ َ ُ ُ ُ ْ َ َ ‫ ﻓَـ َﻮَر َد ﻓﻲ ﺑَـ ْﻌ‬, ‫ﺺ اﻷَﻇَْﻔﺎ ِر‬ ِ ُ‫ُﺳﺒ‬ ْ ‫ﻳﺚ اﻟ َْﻮا ِر َدةُ ﻓﻲ أ ﱠَو ِل أَﻳﱠ ِﺎم اﻷ‬
ُ ‫ﺎد‬ َ َ َ ‫اﻟﺘ‬
‫ْﺧ َﺬ ِﻣ ْﻦ‬
ُ ‫ﺐ أَ ْن ﻳَﺄ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ " ﻳَ ْﺴﺘَ ِﺤ ﱡ‬ َ َ‫ ﻗ‬, ‫ َرَوﻳْـﻨَﺎ ﻋَ ْﻦ أَﺑِﻲ َﺟ ْﻌ َﻔ ٍﺮ ُﻣ ْﺮ َﺳﻼ‬: ‫ﺎل اﻟْﺒَـﻴْـ َﻬ ِﻘ ﱡﻲ ﻓِﻲ ُﺳﻨَﻨِ ِﻪ اﻟْ ُﻜﺒْـ َﺮى‬
َ ‫ َﻛﺎ َن اﻟﻨﱠﺒِ ﱡﻲ‬: ‫ﺎل‬ َ َ‫ ﻗ‬, ‫ﻴﺲ‬ ِ ‫اﻟْ َﺨ ِﻤ‬
‫ْﺠ ُﻤ َﻌ ِﺔ " اﻧْـﺘَـ َﻬﻰ‬ ِِ ِ
ُ ‫ َﺷﺎ ِرﺑِﻪ َوأَﻇَﺎﻓ ِﺮﻩ ﻳَـ ْﻮَم اﻟ‬.
Memang ada keterangan (yang belum pasti sumbernya) tentang memotong kuku :
1-bila memotong kuku hari sabtu, dapat menyebabkan kerusakan
2-bika memotong kuku di hari ahad, dapat menghilangkan keberkahan
3-bila motong kuku di hari senin, dapat menyebabkan cepat pinter
4-bila motong kuku di hari selasa, dikhawatirkan kerusakan pada badan
5-bila motong kuku di hari rabu, dapat menyebabkan kerusakan pada akhlaq
6-bila motong kuku di hari kamis, bisa menyebabkan kaya
7-bila motong kuku di hari jumat, dapat menyebabkan jadi orang alim serta halim dan tidak
gampang marah. [Ulilalbab Hafas, Alif Jum'an Azend].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/634038003285678/
LINK TERKAIT :
www.piss-ktb.com/2012/02/1013-tuntunan-cara-memotong-kuku.html
www.huda-sarungan.blogspot.com/2013/04/669-kesunnahan-mencukur-pada-hari-jumat.html
2902. HUKUM LELAKI MEMAKAI CADAR
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, kalo wanita memakai cadar kan di dokumen sudah ada, yang saya mau
tanyakan bagaimana hukum lelaki memakai cadar ? [Zanzanti Yanti Andeslo].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam, orang laki-laki tidak dituntut untuk memakai cadar. Meski haram melihat
wajah laki-laki jika menimbulkan fitnah, jika tidak maka tidak haram. Namun jika melihat situasi dan
kondisi, hukumnya bisa diperinci : bisa jadi Mubah, Sunnah, Haram, Wajib. Contoh : Kalau diyakini
laki-laki memakai cadar, tapi mau buat nyuri, seperti ala Ninja, maka Haram, dan kalau tidak
memakai cadar dan yakin mau dibunuh, maka Wajib pakai cadar, dan kalau tidak ada masalah,
maka boleh. Pada kondisi normal, Wanita saja tidak diwajibkan memakai cadar.

Dalam Nihayatuzzain Fi Irsyadil Mubtadiin karya Abu Abdil Mu'thi Muhammad bin Umar bin Ali
Nawawi Al-Jawi Al-BanteniHal. 47 Dar Ihya' Al-Kutub Al-Arabiyah disebutkan :

‫ وﻋﻨﺪ‬، ‫ وﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة وﻟﻮ ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻮة‬، ‫وﺣﺎﺻﻞ اﻟﻘﻮل ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎﻟﻌﻮرة أن اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻪ ﺛﻼث ﻋﻮرات ؛ إﺣﺪاﻫﺎ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺮﺗﻪ‬
‫ وﻋﻨﺪ اﻟﻨﺴﺎء اﻟﻤﺤﺎرم‬، ‫اﻟﺬﻛﻮر‬

Kesimpulan dari pendapat ulama' dalam masalah yang berkaitan dengan aurat bahwa orang laki-
laki auratnya ada tiga (macam):Pertama: area antara pusar dan lutut, ini aurat laki-laki ketika dalam
keadaan shalat meskipun dalam keadaan sepi, dan ketika bersama orang laki-laki, dan perempuan-
perempuan mahram.

www.islamuna.info
KELUARGA 167

‫ وﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻮة‬، ‫ﺛﺎﻧﻴﺘﻬﺎ ؛ اﻟﺴﻮءﺗﺎن ؛ أي اﻟﻘﺒﻞ واﻟﺪﺑﺮ‬

Yang Kedua: Dua perkara yang buruk yaitu qubul dan dubur, ketika dalam keadaan sendirian
(bukan sedang shalat).

‫ وﻟﻮ‬، ‫ﺛﺎﻟﺜﻬﺎ ؛ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺪﻧﻪ وﺷﻌﺮﻩ ﺣﺘﻰ ﻗﻼﻣﺔ ﻇﻔﺮﻩ وﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻪ ﻋﻨﺪ اﻟﻨﺴﺎء اﻷﺟﺎﻧﺐ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ ذﻟﻚ‬
‫ﻋﻠﻢ اﻟﺸﺨﺺ أن اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﺗﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ ذﻟﻚ وﺟﺐ ﺣﺠﺒﻪ ﻋﻨﻬﺎ‬

Yang Ketiga: kesemua badan, rambut (bulu) hingga potongan kukunya laki-laki, adalah auratnya
ketika di sisi perempuan lain (bukan mahram/istri), maka haram atas perempuan lain melihat
sesuatu dari hal tersebut. Jika seorang laki-laki mengetahui bahwa perempuan lain melihat sesuatu
dari hal tersebut maka wajib menutupi dari perempuan itu.

‫ ﻓﻴﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ ﻋﻨﺪ ﺧﻮف‬، ‫وﻟﺴﻨﺎ ﻧﻘﻮل ؛ إن وﺟﻪ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ ﺣﻘﻬﺎ ﻋﻮرة ﻛﻮﺟﻪ اﻟﻤﺮأة ﻓﻲ ﺣﻘﻪ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻛﻮﺟﻪ اﻟﺼﺒﻲ اﻷﻣﺮد ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﺮﺟﻞ‬
‫ وﻟﻮ ﻛﺎن وﺟﻮﻩ‬، ‫ إذ ﻟﻢ ﻳﺰل اﻟﺮﺟﺎل ﻋﻠﻰ ﻣﻤﺮ اﻟﺰﻣﺎن ﻣﻜﺸﻮﻓﻲ اﻟﻮﺟﻮﻩ واﻟﻨﺴﺎء ﻳﺨﺮﺟﻦ ﻣﺘﻨﻘﺒﺎت‬، ‫ ﻓﺈن ﻟﻢ ﺗﻜﻦ ﻓﺘﻨﺔ ﻓﻼ‬، ‫اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻓﻘﻂ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ ﻋﻮرة ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﻨﺴﺎء ﻷﻣﺮوا ﺑﺎﻟﺘﻨﻘﺐ أو ﻣﻨﻌﻮا ﻣﻦ اﻟﺨﺮوج إﻻ ﻟﻀﺮورة‬

Dan kami bukanlah mengatakan bahwa wajah laki-laki merupakan aurat dalam haq perempuan
sebagaimana wajah perempuan dalam haq laki-laki. Tetapi wajah laki-laki dalam haknya
perempuan itu seperti wajah bocah laki-laki amrod dalam haknya laki-laki, maka diharamkan
melihat ketika takut fitnah saja, jika tidak ada fitnah maka tidak. Karena tidak henti-hentinya
sepanjang zaman laki-laki terbuka wajahnya sedangkan perempuan keluar dengan memakai kain
penutup muka/wajah (cadar) mereka, jika wajah orang laki-laki merupakan aurat dalam haq
perempuan, niscaya mereka diperintah memakai kain penutup muka (cadar) atau dilarang keluar
rumah kecuali karena darurat.
Jadi orang laki-laki tidak ada kewajiban memakai cadar. Dan haram melihat wajah laki-laki jika
menimbulkan fitnah. Jika tidak maka tidak haram. [Ibnu Al-Ihsany].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/693087514047393
2968. HUKUM MENCABUT BULU HIDUNG
PERTANYAAN :
Mohon penjelasan hukum ''MENCABUT BULU HIDUNG'' kadang saya merasa geli & ga enak
dengan bulu hidung.. Dan tadi saya baca ada artikel, menurut kesehatan begini ''Mencabut Bulu
Hidung Berujung Maut'' sedemikiankah efek mencabut bulu tersebut. Kalau menurut hukum Islam??
[Edo Doe Deo].
JAWABAN :

Dalam Al-Fiqh 'Ala Madzahibi Al-Arba'ah Juz 2 Hal 43-44 diterangkan tentang Hukum
Menghilangkan Bulu Dan Menggunting Kuku :
‫ﻓﻲ ﺣﮐم إزاﻟﺔ اﻟﺷﻌﺮ وﻗص اﻷظﺎﻓﺮ ﺗﻔﺻﻴﻞ اﻟﻣذاھ‬
‫ وﻳﮐﺮه ﻧﺘف ﺷﻌﺮ اﻷﻧف ﺑﻞ ﻳﺳن ﻗﺻﻪ إن طﺎل وأن ﻳﺘﺮﻛﻪ ﻟﻣﺎ ﻓﻴﻪ ﻣن اﻟﻣﻧﻔﻌﺔ اﻟﺻﺣﻴﺔ‬: ‫ ﻗﺎﻟوا‬- ‫اﻟﺷﺎﻓﻌﻴﺔ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
168 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Asy-syafi'iyyah : Dimakruhkan mencabut bulu hidung, akan tetapi disunahkan mengguntingnya jika
dirasa panjang, dan biarkan tetap ada karena keberadaannya mempunyai manfaat kesehatan
(sebagai filter udara).
‫ وأﻣﺎ ﺣﻠق ﺷﻌﺮ اﻟظﮫﺮ واﻟﺻدر ﻓﮫوﺧﻼف اﻷدب‬: ‫ ﻗﺎﻟوا‬- ‫اﻟﺣﻧﻔﻴﺔ‬

Hanafiyyah : Adapun mencukur bulu yang tumbuh di punggung dan di dada, hukumnya khilaful
adab/menyalahi adab.
‫وﻳﺑﺎح ﺣﻠق ﺟﻣﻴﻊ اﻟﺷﻌﺮ اﻟذي ﻋﻠﻰ اﻟﺑدن ﻛﺷﻌﺮ اﻟﺻدر واﻟﻴدﻳن واﻷﻟﻴﺔ واﻟﺷﻌﺮ اﻟذي ﻋﻠﻰ ﺣﻠﻘﺔ اﻟدﺑﺮ‬- : ‫ ﻗﺎﻟوا‬- ‫اﻟﻣﺎﻟﮐﻴﺔ‬

Malikiyyah : Diperbolehkan mencukur seluruh bulu yang tumbuh di badan seperti bulu dada dan
bulu di kedua tangan, bulu di bokong (maaf, di pantat) dan bulu di sekitar anus. Wallahu a'lam. [Ical
Rizaldysantrialit].
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/730312726991538/
3026. HUKUM MEMAKAI CELAK SELAIN WARNA HITAM
PERTANYAAN:
Assalamu'alaykum...afwan, mau tanya, emm... pada umumnya yang namanya Celak mata, itu
berwarna Hitam, tapi sekarang ini, banyak macam warna, Bolehkah pakai celak selain warna
Hitam? & tetap dapatkah kesunahannya? [Ummi Af-idah].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Bercelak ada beberapa hukum :
1. Bercelak hitam dengan tujuan berhias, dan ini haram bagi orang ihram dengan kesepakatan
ulama'. Dan wajib membayar kafarot kambing oleh pendapat yang paling berhati-hati.
2. Bercelak hitam tampa ada tujuan berhias.
3. Bercelak selain hitam dengan tujuan berhias.( lebih utama berhati hati menjahui contoh ke 2 dan
ke 3, dan membayar kafarat dalam keduanya )
4. Bercelak selain hitam tampa bertujuan berhias, dan ini boleh dan tidak ada kafarot.
Mafhumnya, Dalam keadaan tidak ihram, bebas, hitam , tidak hitam, bertujuan berhias atau tidak.

‫ أن ﻳﻜﻮن ﺑﻜﺤﻞ‬- 1:‫ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﻋﻠﻰ ﺻﻮر‬:246 ‫ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﻣﺴﺄﻟﺔ‬- ١٢٠10 ‫ اﻟﺼﻔﺤﺔ‬- ‫ اﻟﻤﻴﺮزا ﺟﻮاد اﻟﺘﺒﺮﻳﺰي‬- ‫ﻣﻨﺎﺳﻚ اﻟﺤﺞ‬
‫ ﻣﻊ ﻋﺪم ﻗﺼﺪ‬،‫ أن ﻳﻜﻮن ﺑﻜﺤﻞ أﺳﻮد‬- 2.‫ وﺗﻠﺰﻣﻪ ﻛﻔﺎرة ﺷﺎة ﻋﻠﻰ اﻷﺣﻮط اﻷوﻟﻰ‬،‫ وﻫﺬا ﺣﺮام ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺤﺮم ﻗﻄﻌﺎ‬.‫أﺳﻮد ﻣﻊ ﻗﺼﺪ اﻟﺰﻳﻨﺔ‬
‫ ﻛﻤﺎ أن اﻷﺣﻮط اﻷوﻟﻰ اﻟﺘﻜﻔﻴﺮ‬،‫ واﻷﺣﻮط اﻻﺟﺘﻨﺎب ﻓﻲ ﻫﺎﺗﻴﻦ اﻟﺼﻮرﺗﻴﻦ‬،‫ أن ﻳﻜﻮن ﺑﻜﺤﻞ ﻏﻴﺮ أﺳﻮد ﻣﻊ ﻗﺼﺪ اﻟﺰﻳﻨﺔ‬- 3.‫اﻟﺰﻳﻨﺔ‬
١٢٠).‫ وﻻ ﻛﻔﺎرة ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻼ اﺷﻜﺎل‬،‫ وﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ‬،‫ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﺑﻜﺤﻞ ﻏﻴﺮ أﺳﻮد وﻻ ﻳﻘﺼﺪ ﺑﻪ اﻟﺰﻳﻨﺔ‬- 4.‫)ﻓﻴﻬﻤﺎ‬

Apakah disunnahkan bercelak selain hitam? Jika celak yang dipakai dari batu istmid, maka tetap
sunnah, karena batu istmid berfaidah mengobati mata, dan menyuburkan bulu mata

2/230 ‫ﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع ﻋﻦ ﻣﺘﻦ اﻹﻗﻨﺎع‬


5511 - (‫ﻋﻠﻴﻜﻢ ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ ( اﻟﻜﺤﻞ اﻷﺳﻮد أي اﻟﺰﻣﻮا اﻟﺘﻜﺤﻞ ﺑﻪ )ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ( أي ﻳﺰﻳﺪ ﻧﻮر اﻟﻌﻴﻦ ﺑﺪﻓﻌﻪ اﻟﻤﻮاد اﻟﺮدﻳﺌﺔ اﻟﻤﻨﺤﺪرة‬
‫ﻣﻦ اﻟﺮأس )وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ( ﺑﺘﺤﺮﻳﻚ اﻟﻌﻴﻦ ﻫﻨﺎ أﻓﺼﺢ ﻟﻼزدواج واﻟﻤﺮاد ﺷﻌﺮ ﻫﺪب اﻟﻌﻴﻦ ﻷﻧﻪ ﻳﻘﻮي ﻃﺒﻘﺎﺗﻬﺎ وﻫﺬا ﻣﻦ أدﻟﺔ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﻋﻠﻰ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪169‬‬

‫ﻧﺪب اﻻﻛﺘﺤﺎل ﺑﺎﻷﺛﻤﺪ ﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﻌﺮﺑﻲ‪ :‬اﻟﺘﻜﺤﻞ ﻣﺸﺮوع ﻣﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﺘﺪاوي ﻗﺒﻞ ﻧﺰول اﻟﺪاء اﻟﺬي ﻫﻮ ﻣﻜﺮوﻩ ﻃﺒﺎً وﺷﺮﻋﺎً وذﻟﻚ ﻟﺤﺎﺟﺔ‬
‫اﻻﻧﺘﻔﺎع ﺑﺎﻟﺒﺼﺮ وﻛﺜﺮة ﺗﺼﺮﻓﻪ وﻋﻈﻴﻢ ﻧﻔﻌﻪ وﻗﻴﻞ إﻧﻪ ﻳﻄﺮأ ﻋﻠﻰ اﻟﺒﺼﺮ ﻣﻦ اﻟﻐﺒﺎر ﻣﺎ ﻳﻜﻮن ﻋﻨﻪ اﻟﻘﺬى وﻳﻨﺰل ﻣﻨﻪ ﺑﺎﻟﻌﻴﻦ ﻣﺎ ﻳﺆذﻳﻬﺎ ﻓﻴﺸﺮع‬
‫اﻟﺘﻜﺤﻞ ﻟﻴﺰول ذﻟﻚ اﻟﺪاء ﻓﻬﻮ ﺗﻄﺒﺐ ﺑﻌﺪﻧﺰول اﻟﺪاء ﻻ ﻗﺒﻠﻪ‬
‫‪443.‬وﻣﻨﺎﻓﻊ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﻛﺜﻴﺮة وأﺟﻮد اﻷﻛﺤﺎل وأﻳﺴﺮﻫﺎ وﺟﻮداً ـ ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎﻟﺤﺠﺎز ـ اﻹﺛﻤﺪ‬

‫‪Wallahu A'lam Bis Shawaab. [Rampak Naung].‬‬


‫‪LINK TERKAIT : MEMAKAI CELAK BAGI LAKI-LAKI‬‬
‫‪www.piss-ktb.com/2013/04/2305-memakai-celak-bagi-laki-laki.html‬‬
‫‪KHASIAT BERCELAK DENGAN BATU ITSMID‬‬
‫‪www.fb.com/notes/757804247575719‬‬
‫‪LINK DISKUSI:‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/751994614823349/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/757352794287531‬‬
‫‪3027. KHASIAT BERCELAK DENGAN BATU ITSMID‬‬
‫‪Oleh: Hariz Jaya‬‬
‫‪Itsmid merupakan batu hitam yang sudah dikenal, agak kemerahan, adanya di negeri Hijaz, namun‬‬
‫‪yang paling bagus adalah dari Asbahan. Terjadi perselisihan, apakah itsmid itu merupakan nama‬‬
‫‪batu yang diambil sebagai celak, atau dia adalah celak itu sendiri. At Turbasyti mengatakan, itsmid‬‬
‫‪adalah batu tambang dan disebutkan bahwa dia merupakan celak dari Ashfahan, yang mampu‬‬
‫‪mengeringkan air mata dan bisul, menyehatkan mata dan pandangan, apalagi buat orang jompo‬‬
‫‪dan anak-anak.‬‬
‫‪- Kitab Tuhfatul Ahwadzi Syarah Sunan Tirmidzi Juz 4 Halaman 455 :‬‬

‫ﻗﻮﻟﻪ‪) :‬وﺧﻴﺮ ﻣﺎ أﻛﺘﺤﻠﺘﻢ ﺑﻪ( ﺑﺎﻟﻨﺼﺐ وﺟﻮز رﻓﻌﻪ )اﻹﺛﻤﺪ( ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻬﻤﺰة واﻟﻤﻴﻢ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ ﺛﺎء ﻣﺜﻠﺜﺔ ﺳﺎﻛﻨﺔ‪ .‬وﺣﻜﻰ ﻓﻴﻪ ﺿﻢ اﻟﺤﻤﺮة ﺣﺠﺮ‬
‫‪،‬ﻣﻌﺮوف أﺳﻮد ﻳﻀﺮب إﻟﻰ اﻟﻬﻤﺰة ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﺑﻼد اﻟﺤﺠﺎز وأﺟﻮدﻩ ﻳﺆﺗﻰ ﻣﻦ أﺻﺒﻬﺎن ﻗﺎﻟﻪ اﻟﺤﺎﻓﻆ‪ .‬وﻗﺎل اﻟﺘﻮرﺑﺸﺘﻲ‪ :‬ﻫﻮ اﻟﺤﺠﺮ اﻟﻤﻌﺪﻧﻲ‬
‫وﻗﻴﻞ ﻫﻮ اﻟﻜﺤﻞ اﻷﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﻳﻨﺸﻒ اﻟﺪﻣﻌﺔ واﻟﻘﺮوح وﻳﺤﻔﻆ ﺻﺤﺔ اﻟﻌﻴﻦ وﻳﻘﻮي ﻏﺼﻨﻬﺎ ﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﻟﻠﺸﻴﻮخ واﻟﺼﺒﻴﺎن )ﻓﺈﻧﻪ( أي اﻹﺛﻤﺪ أو‬
‫اﻻﻛﺘﺤﺎل ﺑﻪ )ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ( ﻣﻦ اﻟﺠﻼء أي ﻳﺤﺴﻦ اﻟﻨﻈﺮ وﻳﺰﻳﺪ ﻧﻮر اﻟﻌﻴﻦ وﻳﻨﻈﻒ اﻟﺒﺎﺻﺮة ﻟﺪﻓﻊ اﻟﺮدﻳﺔ اﻟﻨﺎزﻟﺔ إﻟﻴﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﺮأس )ﻳﻨﺒﺖ( ﻣﻦ‬
‫اﻹﻧﺒﺎت )اﻟﺸﻌﺮ( ﺑﻔﺘﺢ اﻟﺸﻴﻦ واﻟﻌﻴﻦ اﻟﻤﻬﻤﻠﺔ وﻳﺠﻮز إﺳﻜﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬واﻟﻤﺮاد ﺑﻪ ﻫﻨﺎ اﻟﻬﺪب وﻫﻮ ﺑﺎﻟﻔﺎرﺳﻴﺔ ﺷﺮﻩ وﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﻨﺒﺖ ﻋﻠﻰ أﺷﻔﺎر‬
‫)اﻟﻌﻴﻦ )ﻣﻜﺤﻠﺔ( ﺑﻀﻤﺘﻴﻦ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ ﺳﺎﻛﻨﺔ اﺳﻢ آﻟﺔ اﻟﻜﺤﻞ‪ ،‬وﻫﻮ اﻟﻤﻴﻞ ﻋﻠﻰ ﺧﻼف اﻟﻘﻴﺎس‪ ،‬واﻟﻤﺮاد ﻣﻨﻬﺎ ﻫﻬﻨﺎ ﻣﺎ ﻓﻴﻪ اﻟﻜﺤﻞ )ﻳﻜﺘﺤﻞ ﺑﻬﺎ‬
‫‪}.‬ﻛﺬا ﻓﻲ اﻟﻨﺴﺦ اﻟﻤﻮﺟﻮدة ﺑﻬﺎ‪ ،‬وﻓﻲ ﺟﻤﻴﻊ رواﻳﺎت اﻟﺸﻤﺎﺋﻞ "ﻣﻨﻬﺎ" ﻓﺎﻟﺒﺎء ﺑﻤﻌﻨﻰ ﻣﻦ ﻛﻤﺎ ﻗﻴﻞ ﻓﻲ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‪} :‬ﻳﺸﺮب ﺑﻬﺎ ﻋﺒﺎد اﷲ‬
‫ﻗﻮﻟﻪ‪) :‬ﻫﺬا ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﺴﻦ ﻏﺮﻳﺐ( وأﺧﺮﺟﻪ اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻓﻲ ﺑﺎب اﻟﺤﺠﺎﻣﺔ‬

‫‪- Kitab Majmu’ Syarah Muhadzdab Juz 1 Halaman 281 :‬‬

‫ﻓﺮع(ذﻛﺮ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻻدﻫﺎن ﻏﺒﺎ وﻫﻮ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻐﻴﻦ وﻫﻮ أن ﻳﺪﻫﻦ ﺛﻢ ﻳﺘﺮك ﺣﺘﻰ ﻳﺠﻒ اﻟﺪﻫﻦ ﺛﻢ ﻳﺪﻫﻦ ﺛﺎﻧﻴﺎ‪ :‬وأﻣﺎ اﻻ ﻛﺘﺤﺎل وﺗﺮا(‬
‫ﻓﺎﺧﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ ﻓﻘﻴﻞ ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻋﻴﻦ وﺗﺮا وﻓﻲ ﻋﻴﻦ ﺷﻔﻌﺎ ﻟﻴﻜﻮن اﻟﻤﺠﻤﻮع وﺗﺮا واﻟﺼﺤﻴﺢ اﻟﺬى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻤﺤﻘﻘﻮن اﻧﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ وﺗﺮ وﻋﻠﻰ‬
‫ﻫﺬا ﻓﺎﻟﺴﻨﺔ أن ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ أﻃﺮاف ﻟﻤﺎ روى اﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل ﻛﺎن ﻟﻠﻨﺒﻰ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﻜﺤﻠﺔ ﻳﻜﺘﺤﻞ‬
‫ﻣﻨﻬﺎ ﻛﻞ ﻟﻴﻠﺔ ﻓﻲ ﻛﻞ ﻋﻴﻦ ﺛﻼﺛﺔ رواﻩ اﻟﺘﺮﻣﺬي وﻗﺎل ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ واﻟﻮﺗﺮ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻮاو وﻛﺴﺮﻫﺎ ﻟﻐﺘﺎن ﻓﺼﻴﺤﺘﺎن ﻗﺮئ ﺑﻬﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺴﺒﻊ واﷲ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


170 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫أﻋﻠﻢ‬

- Sunan Abu Daud No 3878 Juz 2 Halaman 401 :

‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﻳﻮﻧﺲ ﺣﺪﺛﻨﺎ زﻫﻴﺮ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺧﺜﻴﻢ ﻋﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎﻟﻘﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫و ﺳﻠﻢ " اﻟﺒﺴﻮا ﻣﻦ ﺛﻴﺎﺑﻜﻢ اﻟﺒﻴﺎض ﻓﺈﻧﻬﺎ ﻣﻦ ﺧﻴﺮ ﺛﻴﺎﺑﻜﻢ وﻛﻔﻨﻮا ﻓﻴﻬﺎ ﻣﻮﺗﺎﻛﻢ وإن ﺧﻴﺮا أﻛﺤﺎﻟﻜﻢ اﻹﺛﻤﺪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ‬

Artinya : Telah Menceritakan kepada kami ahmad bin yunus, telah menceritakan kepada kami
zuhair, telah menceritakan kepada kami abdullah bin utsman bin khotsim, dar sa’id bin jubair, dari
Ibnu Abbas, dia berkata: Rasulullah SAW bersabda, "Pakailah pakaian berwarna putih, karena itu
adalah pakaianmu yang terbaik, dan kafanilah orang yang telah meninggal dunia dengan kain putih.
Sesungguhnya celak yang paling baik adalah Al Itsmid (nama celak mata) yang dapat membuat
penglihatan lebih tajam dan menumbuhkan rambut. (HR. Abu Daud No 3878 Juz 2 Halaman 401)

‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻤﻴﺪ ﺣﺪﺛﻨﺎ اﺑﻮ داود ﻫﻮ اﻟﻄﻴﺎﻟﺴﻲ ﻋﻦ ﻋﺒﺎد ﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﻋﻦ ﻋﻜﺮﻣﺔ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻗﺎل‬
‫اﻛﺘﺤﻠﻮا ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ وزﻋﻢ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻛﺎﻧﺖ ﻟﻪ ﻣﻜﺤﻠﺔ ﻳﻜﺘﺤﻞ ﺑﻬﺎ ﻛﻞ ﻟﻴﻠﺔ ﺛﻼﺛﺔ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ‬
‫وﺛﻼﺛﺔ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ‬

Artinya : Muhammad bin Humaid menceritakan kepada kami, Abu Daud yaitu Ath-Thayalisi
menceritakan kepada kami, dari 'Abbad bin Manshur, dari Ikrimah, dari Ibnu Abbas bahwa Nabi
SAW bersabda, "Bercelaklah (kalian) dengan batu ismid, karena sesungguhnya ia dapat
mempertajam penglihatan mata dan menumbuhkan rambut". Ibnu Abbas menyangka bahwa Nabi
memiliki alat celak yang digunakan untuk mencelak mata pada setiap malam, tiga kali di mata yang
kanan dan tiga kali di mata yang kanan dan yang kiri. (HR. Tirmidzi No. 1757 Juz 4 Halaman 234).
Wallahu a'lam.
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/751994614823349/
www.fb.com/notes/757804247575719
3873. MANFA'AT MEMAKAI CELAK MATA
PERTANYAAN :
Assalaamu alaikum. Jika di dokumen sudah ada mohon disundulkan manfaat dari iktihal / cela'an.
Terimakasih. [Khodijah Muhadi].
JAWABAN :
Wa alaikumus salaam. Jika celak yang dipakai dari batu istmid, maka tetap sunnah, karena batu
istmid berfaidah mengobati mata, dan menyuburkan bulu mata.

2/230 ‫ﻛﺸﺎف اﻟﻘﻨﺎع ﻋﻦ ﻣﺘﻦ اﻹﻗﻨﺎع‬


(‫ﻋﻠﻴﻜﻢ ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ ( اﻟﻜﺤﻞ اﻷﺳﻮد أي اﻟﺰﻣﻮا اﻟﺘﻜﺤﻞ ﺑﻪ )ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ( أي ﻳﺰﻳﺪ ﻧﻮر اﻟﻌﻴﻦ ﺑﺪﻓﻌﻪ اﻟﻤﻮاد اﻟﺮدﻳﺌﺔ اﻟﻤﻨﺤﺪرة ﻣﻦ اﻟﺮأس‬
(‫وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ( ﺑﺘﺤﺮﻳﻚ اﻟﻌﻴﻦ ﻫﻨﺎ أﻓﺼﺢ ﻟﻼزدواج واﻟﻤﺮاد ﺷﻌﺮ ﻫﺪب اﻟﻌﻴﻦ ﻷﻧﻪ ﻳﻘﻮي ﻃﺒﻘﺎﺗﻬﺎ وﻫﺬا ﻣﻦ أدﻟﺔ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﻋﻠﻰ ﻧﺪب‬
‫ اﻟﺘﻜﺤﻞ ﻣﺸﺮوع ﻣﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﺘﺪاوي ﻗﺒﻞ ﻧﺰول اﻟﺪاء اﻟﺬي ﻫﻮ ﻣﻜﺮوﻩ ﻃﺒﺎً وﺷﺮﻋﺎً وذﻟﻚ ﻟﺤﺎﺟﺔ‬:‫اﻻﻛﺘﺤﺎل ﺑﺎﻷﺛﻤﺪ ﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﻌﺮﺑﻲ‬
‫اﻻﻧﺘﻔﺎع ﺑﺎﻟﺒﺼﺮ وﻛﺜﺮة ﺗﺼﺮﻓﻪ وﻋﻈﻴﻢ ﻧﻔﻌﻪ وﻗﻴﻞ إﻧﻪ ﻳﻄﺮأ ﻋﻠﻰ اﻟﺒﺼﺮ ﻣﻦ اﻟﻐﺒﺎر ﻣﺎ ﻳﻜﻮن ﻋﻨﻪ اﻟﻘﺬى وﻳﻨﺰل ﻣﻨﻪ ﺑﺎﻟﻌﻴﻦ ﻣﺎ ﻳﺆذﻳﻬﺎ ﻓﻴﺸﺮع‬

www.islamuna.info
KELUARGA 171

‫اﻟﺘﻜﺤﻞ ﻟﻴﺰول ذﻟﻚ اﻟﺪاء ﻓﻬﻮ ﺗﻄﺒﺐ ﺑﻌﺪﻧﺰول اﻟﺪاء ﻻ ﻗﺒﻠﻪ‬

‫وﻣﻨﺎﻓﻊ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﻛﺜﻴﺮة وأﺟﻮد اﻷﻛﺤﺎل وأﻳﺴﺮﻫﺎ وﺟﻮداً ـ ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎﻟﺤﺠﺎز ـ اﻹﺛﻤﺪ‬443.
- kitab syarah misykatul masobih :

‫ وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ‬، ‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ‬، ‫ " اﻛﺘﺤﻠﻮا ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ‬: ‫ ﻗﺎل‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ أن اﻟﻨﺒﻲ‬- ‫ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ‬- ‫" وﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس‬
‫ واﻷﻇﻬﺮ أﻧﻪ ﻧﻮع‬، ‫ ﻫﻮ اﻟﻜﺤﻞ اﻟﻤﻌﺮوف‬: ‫ ﻗﻴﻞ‬. ‫ وﻫﻮ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻬﻤﺰة واﻟﻤﻴﻢ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ ﻣﺜﻠﺜﺔ ﺳﺎﻛﻨﺔ ﺣﺠﺮ ﻳﻜﺘﺤﻞ ﺑﻪ‬، ‫أي دوﻣﻮا ﻋﻠﻰ اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻪ‬
‫ ﻫﻮ اﻟﻜﺤﻞ‬: ‫ وﻗﻴﻞ‬، ‫ ﻫﻮ اﻟﺤﺠﺮ اﻟﻤﻌﺪﻧﻲ‬: ‫ﻗﺎل اﻟﺘﻮرﺑﺸﺘﻲ‬. ‫ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس أن ﺧﻴﺮ أﻛﺤﺎﻟﻜﻢ اﻹﺛﻤﺪ‬، ‫ﺧﺎص ﻣﻨﻪ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ رواﻳﺔ ﻟﻠﺘﺮﻣﺬي‬
‫ ﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﻟﻠﺸﻴﻮخ واﻟﺼﺒﻴﺎن‬، ‫ اﻷﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﻳﻨﺸﻒ اﻟﺪﻣﻌﺔ واﻟﻘﺮوح وﻳﺤﻔﻆ ﺻﺤﺔ اﻟﻌﻴﻦ وﻳﻘﻮي ﻏﺼﻨﻬﺎ‬.
( ‫ وﻳﻨﻈﻒ اﻟﺒﺎﺻﺮة ﻟﺪﻓﻊ اﻟﻤﻮاد‬، ‫ وﻳﺰﻳﺪ ﻧﻮر اﻟﻌﻴﻦ‬، ‫ ﻣﻦ اﻟﺠﻼء أي ﻳﺤﺴﻦ اﻟﻨﻈﺮ‬: ( ‫ أي اﻹﺛﻤﺪ أو اﻻﻛﺘﺤﺎل ﺑﻪ ) ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ‬: ( ‫ﻓﺈﻧﻪ‬
‫ اﻟﺮدﻳﺔ اﻟﻨﺎزﻟﺔ إﻟﻴﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﺮأس‬.
‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻣﻨﺒﺘﺔ ﻟﻠﺸﻌﺮ ﻣﺬﻫﺒﺔ ﻟﻠﻘﺬى ﻣﺼﻔﺎة ﻟﻠﺒﺼﺮ‬، ‫ ﻋﻠﻴﻜﻢ ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ‬: ‫ وﻋﻨﺪ أﺑﻲ ﻋﺎﺻﻢ واﻟﻄﺒﺮي ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻠﻲ ﺑﺴﻨﺪ ﺣﺴﻦ‬.
‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ وﻳﺸﺪ اﻟﻌﻴﻦ‬، ‫ " ﻋﻠﻴﻜﻢ ﺑﺎﻟﻜﺤﻞ‬: ‫" ورواﻩ اﻟﺒﻐﻮي ﻓﻲ ﻣﺴﻨﺪ ﻋﺜﻤﺎن ﻋﻨﻪ ﺑﻠﻔﻆ‬

Diriwayatkan dari Abdullah bin Abbas - rodliyallohu anhuma - sesungguhnya Nabi - shollallohu
alaihi wasallam - bersabda :

: " ‫ وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ‬، ‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ‬، ‫" اﻛﺘﺤﻠﻮا ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ‬

"Bercelaklah dengan itsmid, karena dapat menjernihkan penglihatan, dan menumbuhkan bulu."
Artinya bercelaklah selalu dengan menggunakan itsmid. Menurut satu pendapat: itsmid adalah
celak yang sudah dimaklumi. Pendapat adhhar itsmid adalah satu jenis/macam tertentu dari celak
karena sebuah riwayat dari Imam at-Tirmidziy, dari Abdullah bin Abbas:
‫أن ﺧﻴﺮ أﻛﺤﺎﻟﻜﻢ اﻹﺛﻤﺪ‬
" Sesungguhnya paling bagusnya celak kalian adalah itsmid." At-turbasytiy berkata: itsmid adalah
batu ma'dan. Menurut pendapat lain : adalah batu asfihan yang dapat membersihkan belek/air mata
dan luka, memelihara kesehatan mata dan menguatkan rantingnya, apalagi untuk orang tua dan
anak-anak.
Celak itu menjernihkan mata artinya mengoptimalkan kejernihan penglihatan, menambah cahaya
mata (jadi bersinar), membersihkan mata dengan mencegah kotoran yang turun dari kepala.
Dari Abi 'Ashim dan at-Thobariy dari 'Ali dengan sanad yang hasan :

‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻣﻨﺒﺘﺔ ﻟﻠﺸﻌﺮ ﻣﺬﻫﺒﺔ ﻟﻠﻘﺬى ﻣﺼﻔﺎة ﻟﻠﺒﺼﺮ‬، ‫ﻋﻠﻴﻜﻢ ﺑﺎﻹﺛﻤﺪ‬

"Bercelaklah menggunakan itsmid, karena dapat menumbuhkan bulu, menghilangkan kotoran, dan
menjernihkan penglihatan."
Imam Al-Baghowiy meriwayatkan dari 'Utsman dengan lafadh: :

" ‫ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ وﻳﺸﺪ اﻟﻌﻴﻦ‬، ‫" ﻋﻠﻴﻜﻢ ﺑﺎﻟﻜﺤﻞ‬

"bercelaklah kalian, karena itu dapat menumbuhkan bulu dan menguatkan mata."

© 2017 www.piss-ktb.com
172 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Selain manfaat duniawi (mencerahkan mata dll ), ada juga manfaat ukhrowinya.
- kitab syarah as syamail, muallif ali al qori', muallif yang sama dengan kitab syarah misykah di
atas.

( ‫ وﻳﻨﺒﺖ اﻟﺸﻌﺮ‬، ‫ ) ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻠﻮ اﻟﺒﺼﺮ‬:


‫ وﺗﻠﻚ اﻟﻤﻨﺎﻓﻊ وﺳﻴﻠﺔ إﻟﻰ اﻷﻣﻮر‬، ‫وﺗﻌﻠﻴﻠﻪ ﺑﺎﻟﻤﻨﺎﻓﻊ اﻟﺪﻧﻴﻮﻳﺔ ﻻ ﻳﻨﺎﻓﻲ ﻛﻮن اﻷﻣﺮ ﻟﻠﺴﻨﻴﺔ ﻻﺳﻴﻤﺎ وﻗﺪ وﻗﻌﺖ ﻣﻮاﻇﺒﺘﻪ اﻟﻔﻌﻠﻴﺔ وﺗﺮﻏﻴﺒﺎﺗﻪ اﻟﻘﻮﻟﻴﺔ‬
‫ ﻣﺘﻌﻨﺎ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺑﻬﻤﺎ‬، ‫ اﻷﺧﺮوﻳﺔ ﻛﻤﻌﺮﻓﺔ اﻟﻄﻬﺎرة وﺗﻮﺟﻪ اﻟﻘﺒﻠﺔ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻣﻤﺎ ﻳﺘﺮﺗﺐ ﻋﻠﻰ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻟﺒﺼﺮ ﺣﺘﻰ ﻓﻀﻠﻪ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﺴﻤﻊ‬،
‫ ﻧﺒﻪ ﻋﻠﻰ أن ﻫﺬا اﻷﻣﺮ‬، ‫ﻓﻼ ﻳﻠﺘﻔﺖ إﻟﻰ ﻣﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﻟﻌﺼﺎم ﻣﻦ أﻧﻪ ﻟﻤﺎ ﻛﺎن ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺎ ﻳﺄﻣﺮ ﺑﻪ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﻦ اﻟﻤﺼﺎﻟﺢ اﻟﺪﻳﻨﻴﺔ‬
‫ وأن اﻟﻨﺎس ﻳﺘﻔﺎوﺗﻮن ﻓﻲ اﻻﺋﺘﻤﺎر ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﺗﻔﺎوت ﺣﺎﺟﺘﻬﻢ‬، ‫ ﻟﻴﺲ ﻣﻨﻬﺎ ﺑﻞ ﻟﻤﺼﻠﺤﺔ اﻟﺒﺪن ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أن ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺛﻮاب وﻋﻘﺎب‬.
‫ ﻓﻲ اﻟﺘﻌﻠﻴﻞ إﺷﺎرة ﻟﻄﻴﻔﺔ إﻟﻰ أن اﻟﻤﻜﺘﺤﻞ إذا أراد ﺗﺤﺼﻴﻞ اﻟﺴﻨﺔ ﻳﻨﺒﻐﻲ أن ﻳﻘﺼﺪ ﺑﺎﻻﻛﺘﺤﺎل اﻟﻤﻌﺎﻟﺠﺔ واﻟﺪواء ﻻ ﻣﺠﺮد اﻟﺰﻳﻨﺔ‬، ‫ﻧﻌﻢ‬
‫ واﷲ ﻫﻮ اﻟﻬﺎدي‬، ‫ وﻟﺬا ذﻫﺐ اﻹﻣﺎم ﻣﺎﻟﻚ إﻟﻰ ﻛﺮاﻫﺔ اﻻﻛﺘﺤﺎل ﻟﻠﺮﺟﺎل ﻣﻄﻠﻘﺎ إﻻ ﻟﻠﺘﺪاوي‬، ‫ﻛﺎﻟﻨﺴﺎء‬

Pemberian alasan dengan manfaat-manfaat yang bersifat duniawi terhadap masalah penggunaan
celak itu tidaklah menafikan terhadap kesunahan penggunaan celak. Apalagi sungguh banyak hal
terjadi yang mana rutinitas yang bersifat praktis (praktek/perbuatan) bersamaan dengan motivasi
(dorongan/anjuran) yang berupa ucapan.
Manfaat-manfaat di atas merupakan wasilah (perantara) untuk hal-hal yang bersifat ukhrowiy.
Seperti halnya: mengetahui thoharoh (bersuci), menghadap kiblat, dan lain-lain dari hal-hal yang
timbul dari penglihatan sehingga sebagian kaum lebih mengunggulkannya daripada pendengaran.
Semoga Allah menghiasi kita dengan keduanya. Maka tidak perlu menengok/menggubris terhadap
apa yang diutarakan oleh al-'Ishom yanv menyatakan bahwa "ketika umumnya hal yang
diperintahkan oleh Nabi shollallohu alaihi wasallam itu untuk kemashlahatan yanv bersifat diniyah,
maka demikian itu memperingatkan bahwa hal ini (mengenai celak) bukanlah termasuk bagian ini
(kemaslahatan diniyah) akan tetapi untuk kemaslahatan badan/tubuh yang tidak ada kaitannya
dengan pahala dan siksa. Dan manusia itu berbeda-beda antara satu sama lain dalam hal yang
diperintahkan sesuai dengan perbedaan hajat masing-masing."
Iya benar demikian, di dalam alasan penggunaan celak itu terdapat isyaroh bahwa orang yang
bercelak itu ingin menghasilkan kesunahan, seyogyanya dengan bercelak itu bertujuan untuk
penyembuhan dan pengobatan bukan hanya berhias sebagaimana para wanita. Dan karena bal
inilah Imam Malik berpendapat makruh bercelak bagi kaum lelaki secara mutlak kecuali karena
tujuan pengobatan. Dan Allah adalah Dzat yang Maha Pemberi Petunjuk. Wallohu a'lam bish-
showab. (Rizalullah Santrialit, Mas Hamzah, Ibnu Al-Ihsany).
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/916667965022679/
www.fb.com/notes/928651247157684
BACA JUGA :
www.piss-ktb.com/2014/04/3026-hukum-memakai-celak-selain-warna.html

www.islamuna.info
KELUARGA 173

3073. SUNNAH MEMAKAI CINCIN DI JARI KELINGKING


TANGAN KANAN
PERTANYAAN :
Assalamualaikum poro sedulur, mau nanya...
a. Hukum memakai cincin (bukan cincin emas) bagi laki-laki.
b. Dan hukum memakai cincinnya di jari telunjuk dan jari tengah pada tangan kanan, dan lebih baik
dipakai di tangan jari kanan / jari kiri. Dalam kasus ini biasanya cincin agak sedikit kebesaran untuk
dipakai di jari yang lain selain jari telunjuk & jari tengah. Mohon pencerahannya poro sedulur
semua. Terimakasih [Wong Demak, Elang]
JAWABAN :
Berdasar konsensus (ijma') kaum muslimin bahwa laki-laki boleh memakai cincin dari perak, kitab
syarah nawawi 'alal muslim :

‫ وﻛﺮﻩ‬، ‫ وﻗﺪ أﺟﻤﻊ اﻟﻤﺴﻠﻤﻮن ﻋﻠﻰ ﺟﻮاز ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻔﻀﺔ ﻟﻠﺮﺟﺎل‬، ‫ ) اﺗﺨﺬ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻣﻦ ورق ( اﻟﻮرق اﻟﻔﻀﺔ‬: ‫ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ وﻫﺬا ﺷﺎذ ﻣﺮدود‬، ‫ ورووا ﻓﻴﻪ أﺛﺮا‬، ‫ ﺑﻌﺾ ﻋﻠﻤﺎء اﻟﺸﺎم اﻟﻤﺘﻘﺪﻣﻴﻦ ﻟﺒﺴﻪ ﻟﻐﻴﺮ ذي ﺳﻠﻄﺎن‬.
Sedangkan laki-laki haram memakai cincin emas :

‫ إﻻ ﻣﺎ ﺣﻜﻲ ﻋﻦ أﺑﻲ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ‬، ‫ وأﺟﻤﻌﻮا ﻋﻠﻰ ﺗﺤﺮﻳﻤﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﺎل‬، ‫أﺟﻤﻊ اﻟﻤﺴﻠﻤﻮن ﻋﻠﻰ إﺑﺎﺣﺔ ﺧﺎﺗﻢ اﻟﺬﻫﺐ ﻟﻠﻨﺴﺎء‬
‫ وﻫﺬان اﻟﻨﻘﻼن ﺑﺎﻃﻼن‬، ‫ وﻋﻦ ﺑﻌﺾ أﻧﻪ ﻣﻜﺮوﻩ ﻻ ﺣﺮام‬، ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﺰم أﻧﻪ أﺑﺎﺣﻪ‬

Sunnah memakai cincin pada jari kelingking, sedangkan memakai cincin di jari tengah dan telunjuk
bagi laki-laki maka hukumnya makruh tanzih, sedangkan memakai cincin di tangan kanan ataupun
kiri maka dua-duanya ada hadis sohihnya. Syarah nawawi 'ala muslim :

‫ وروي ﻫﺬا‬، ( ‫ ﻓﺄوﻣﺄ إﻟﻰ اﻟﻮﺳﻄﻰ واﻟﺘﻲ ﺗﻠﻴﻬﺎ‬، ‫ ) ﻧﻬﺎﻧﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أن أﺗﺨﺘﻢ ﻓﻲ أﺻﺒﻌﻲ ﻫﺬﻩ أو ﻫﺬﻩ‬: ‫وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻠﻲ‬
‫ وأم اﻟﻤﺮأة ﻓﺈﻧﻬﺎ ﺗﺘﺨﺬ‬، ‫ ) اﻟﺴﺒﺎﺑﺔ واﻟﻮﺳﻄﻰ ( وأﺟﻤﻊ اﻟﻤﺴﻠﻤﻮن ﻋﻠﻰ أن اﻟﺴﻨﺔ ﺟﻌﻞ ﺧﺎﺗﻢ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ اﻟﺨﻨﺼﺮ‬: ‫اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻓﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ‬
‫ وﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﺸﻐﻞ اﻟﻴﺪ‬، ‫ ﻟﻜﻮﻧﻪ ﻃﺮﻓﺎ‬، ‫ واﻟﺤﻜﻤﺔ ﻓﻲ ﻛﻮﻧﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻨﺼﺮ أﻧﻪ أﺑﻌﺪ ﻣﻦ اﻻﻣﺘﻬﺎن ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺘﻌﺎﻃﻰ ﺑﺎﻟﻴﺪ‬: ‫ ﻗﺎﻟﻮا‬. ‫ﺧﻮاﺗﻴﻢ ﻓﻲ أﺻﺎﺑﻊ‬
‫ وأﻣﺎ‬. ‫ وﻫﻲ ﻛﺮاﻫﺔ ﺗﻨﺰﻳﻪ‬، ‫ وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺟﻌﻠﻪ ﻓﻲ اﻟﻮﺳﻄﻰ واﻟﺘﻲ ﺗﻠﻴﻬﺎ ﻟﻬﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ‬، ‫ﻋﻤﺎ ﺗﺘﻨﺎوﻟﻪ ﻣﻦ أﺷﻐﺎﻟﻬﺎ ﺑﺨﻼف ﻏﻴﺮ اﻟﺨﻨﺼﺮ‬
‫ وﻫﻤﺎ ﺻﺤﻴﺤﺎن‬، ‫ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﻓﻲ اﻟﻴﺪ اﻟﻴﻤﻨﻰ أو اﻟﻴﺴﺮى ﻓﻘﺪ ﺟﺎء ﻓﻴﻪ ﻫﺬان اﻟﺤﺪﻳﺜﺎن‬.

a. hukum memakai cincin perak bagi laki-laki hukumnya boleh bahkan sunah dipakai di jari
kelingking tangan kanan atau jari kelingking tangan kiri tapi lebih utama di jari kelingking tangan
kanan :

٢/١٥٦ ‫اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬


‫ وﻟﺒﺴﻪ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ أﻓﻀﻞ‬.‫ ﻟﻼﺗﺒﺎع‬،‫ ﺑﻞ ﻳﺴﻦ ﻓﻲ ﺧﻨﺼﺮ ﻳﻤﻴﻨﻪ أو ﻳﺴﺎرﻩ‬،‫ﻓﺮع( ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺗﺨﺘﻢ ﺑﺨﺎﺗﻢ ﻓﻀﺔ‬.

b. makruh dipakai di jari telunjuk dan di jari tengah bahkan ada pendapat yang mengharomkan

٢/١٥٦ ‫اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬


: (‫ ﺑﺨﺎﺗﻢ ﻓﻀﺔ( وﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﻠﺒﺲ ﻓﻲ‬:‫ )ﻗﻮﻟﻪ‬.‫ ﺑﻞ أوﻟﻰ‬،‫ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ( وﻣﺜﻠﻪ اﻟﺨﻨﺜﻰ‬:‫ )ﻗﻮﻟﻪ‬.‫ ﺑﺎﻟﺠﻤﻊ‬- ‫ ﻓﺮوع‬:‫ )ﻓﺮع( اﻷوﻟﻰ‬:‫ﻗﻮﻟﻪ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪174‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫اﻹﺻﺒﻊ‪ ،‬ﺳﻮاء ﺧﺘﻢ ﺑﻪ اﻟﻜﺘﺐ أو ﻻ‪ ،‬وأﻣﺎ ﻣﺎ ﻳﺘﺨﺬ ﻟﺨﺘﻢ اﻟﻜﺘﺐ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أن ﻳﺼﻠﺢ ﻷن ﻳﻠﺒﺲ ﻓﻼ ﻳﺠﻮز اﺗﺨﺎذﻩ ﻣﻦ ذﻫﺐ وﻻ ﻓﻀﺔ‪ .‬وﻣﺜﻞ‬
‫‪ -‬ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻔﻀﺔ‪ :‬ﺧﺎﺗﻢ ﺣﺪﻳﺪ‪ ،‬أو ﻧﺤﺎس‪ ،‬أو رﺻﺎص‪ ،‬ﻟﺨﺒﺮ اﻟﺼﺤﻴﺤﻴﻦ‪ :‬اﻟﺘﻤﺲ وﻟﻮ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺪ‪ .‬وﻓﻲ ﺳﻨﻦ أﺑﻲ داود‪ :‬ﻛﺎن ﺧﺎﺗﻤﻪ‬
‫‪.‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻀﺔ‪ .‬وأﻣﺎ ﺧﺒﺮ‪ :‬ﻣﺎﻟﻲ أرى ﻋﻠﻴﻚ ﺣﻠﻴﺔ أﻫﻞ اﻟﻨﺎر ﻟﺮﺟﻞ وﺟﺪﻩ ﻻﺑﺴﺎ ﺧﺎﺗﻢ ﺣﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻓﻬﻮ ﺿﻌﻴﻒ‬
‫‪،‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﺑﻞ ﻳﺴﻦ( إﺿﺮاب اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪ ،‬وﻟﻮ ﻗﺎل ﻣﻦ أول اﻷﻣﺮ‪ :‬ﺳﻦ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺗﺨﺘﻢ اﻟﺦ‪ .‬ﻟﻜﺎن أﺧﺼﺮ‪) .‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻓﻲ ﺧﻨﺼﺮ ﻳﻤﻴﻨﻪ( ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻴﺴﻦ(‬
‫وﻳﺼﺢ ﺗﻌﻠﻘﻪ ﺑﻴﺠﻮز‪ .‬وﺧﺮج ﺑﺎﻟﺨﻨﺼﺮ‪ :‬ﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬ﻓﻴﻜﺮﻩ وﺿﻊ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻓﻴﻪ‪ .‬وﻗﻴﻞ ﻳﺤﺮم‪ .‬وﻋﺒﺎرة ﺷﺮح اﻟﺮوض ﺑﻌﺪ ﻛﻼم‪ :‬ﻟﻮ ﺗﺨﺘﻢ ﻓﻲ ﻏﻴﺮ‬
‫اﻟﺨﻨﺼﺮ ‪ -‬ﻓﻔﻲ ﺣﻠﻪ وﺟﻬﺎن ﻗﺎل اﻷذرﻋﻲ ﻗﻠﺖ‪ :‬أﺻﺤﻬﻤﺎ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻟﻠﻨﻬﻲ ﻋﻨﻪ‪ ،‬وﻟﻤﺎ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻴﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‪ .‬اﻩ‪ .‬واﻟﺬي ﻓﻲ ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ‬
‫ﻋﺪم اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻓﻌﻨﻪ‪ :‬واﻟﺴﻨﺔ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺟﻌﻞ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻨﺼﺮ‪ ،‬ﻷﻧﻪ أﺑﻌﺪ ﻣﻦ اﻻﻣﺘﻬﺎن ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺘﻌﺎﻃﻰ ﺑﺎﻟﻴﺪ‪ ،‬ﻟﻜﻮﻧﻪ ﻃﺮف‪ ،‬وﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﺸﻐﻞ اﻟﻴﺪ‬
‫)ﻋﻤﺎ ﺗﺘﻨﺎوﻟﻪ ﻣﻦ أﺷﻐﺎﻟﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺨﻼف ﻏﻴﺮ اﻟﺨﻨﺼﺮ‪ .‬وﻳﻜﺮﻩ ﻟﻪ ﺟﻌﻠﻪ ﻓﻲ اﻟﻮﺳﻄﻰ واﻟﺴﺒﺎﺑﺔ‪ ،‬ﻟﻠﺤﺪﻳﺚ‪ ،‬وﻫﻲ ﻛﺮاﻫﺔ ﺗﻨﺰﻳﻪ‪ .‬اﻩ‪) .‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻟﻼﺗﺒﺎع‬
‫دﻟﻴﻞ ﻟﺴﻨﻴﺔ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺨﺎﺗﻢ اﻟﻔﻀﺔ‪ ،‬وﻫﻮ أﻧﻪ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬اﺗﺨﺬ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻣﻦ ﻓﻀﺔ‪) .‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬وﻟﺒﺴﻪ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ أﻓﻀﻞ( أي وﻟﺒﺲ‬
‫)اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻓﻲ ﺧﻨﺼﺮ اﻟﻴﻤﻴﻦ أﻓﻀﻞ ﻣﻦ ﻟﺒﺴﻪ ﻓﻲ ﺧﻨﺼﺮﻩ اﻟﻴﺴﺎر‪) .‬وﺳﺌﻞ( اﺑﻦ ﺣﺠﺮ‪ :‬ﻫﻞ اﻷﻓﻀﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﺑﺎﻟﻴﻤﻴﻦ أو اﻟﻴﺴﺎر؟ )ﻓﺄﺟﺎب‬
‫ﺑﻘﻮﻟﻪ‪ :‬ورد ﻓﻲ أﺣﺎدﻳﺚ إﻳﺜﺎر اﻟﻴﻤﻴﻦ‪ ،‬وﻓﻲ أﺧﺮى إﻳﺜﺎر اﻟﻴﺴﺎر‪ ،‬وﻗﺪ ﺑﻴﻨﺘﻬﺎ وﻣﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﻬﺎ ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﺸﻤﺎﻳﻞ ﻟﻠﺘﺮﻣﺬي‪).‬واﻟﺤﺎﺻﻞ( أن‬
‫اﻻﻓﻀﻞ ﻋﻨﺪﻧﺎ ﻟﺒﺴﻪ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ‪ ،‬ﻟﻠﺤﺪﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺢ‪ :‬ﻛﺎن ﻳﺤﺐ اﻟﺘﻴﺎﻣﻦ ﻓﻲ ﺷﺄﻧﻪ ﻛﻠﻪ أي ﻣﻤﺎ ﻫﻮ ﻣﻦ ﺑﺎب اﻟﺘﻜﺮﻳﻢ‪ .‬وﻻ ﺷﻚ أن ﻓﻲ‬
‫اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺗﻜﺮﻳﻤﺎ أي ﺗﻜﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻓﻴﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ‪ .‬واﻋﺘﺮض ﺑﻌﺾ اﻟﻨﺎس ﻗﻮل ﻣﺎﻟﻚ ‪ -‬رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ‪ -‬ﻳﻜﺮﻩ ﻓﻲ اﻟﻴﻤﻴﻦ وﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﻴﺴﺎر‬
‫‪..‬ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻠﺰم )‪ (1‬ﻋﻠﻴﻪ اﻻﺳﺘﻨﺠﺎء ﺑﺎﻟﺨﺎﺗﻢ‪ ،‬ﻣﻊ أن أﻛﺜﺮ اﻟﺨﻮاﺗﻴﻢ ﻓﻴﺎ ﻧﻘﺶ اﻟﻘﺮآن واﻻذﻛﺎر إﻟﺦ‪ .‬اﻩ‪ .‬ﻣﻦ اﻟﻔﺘﺎوي‬

‫‪WALLOHU A'LAM. [Mas Hamzah, Ghufron Bkl].‬‬


‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/764589733563837/‬‬
‫‪3102. HIKMAH MEMAKAI SORBAN BAGI LAKI-LAKI‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamualaikum warohmatulloh. Mohon pencerahannya, Laki laki disunnahkan pakai sorban apa‬‬
‫‪hikmahnya ? [Maulidia Dia].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬

‫‪Wa alaikumus salaam warohmatulloh. Benar Laki laki disunnahkan pakai sorban, terutama saat‬‬
‫‪shalat. Shalat dengan pakai surban lebih baik dari pada shalat 70 roka'at dengan tanpa surban.‬‬

‫‪ :‬وﻓﻲ ﺑﻐﻴﺔ اﻟﻤﺴﺘﺮﺷﺪﻳﻦ ﺻﺤﻴﻔﺔ ‪ 87‬ﻣﺎ ﻧﺼﻪ ‪:‬‬


‫وﺗﺤﺼﻞ ﺳﻨﺔ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﺑﻘﻠﻨﺴﻮة وﻏﻴﺮﻫﺎ وﻳﻨﺒﻐﻲ ﺿﺒﻂ ﻃﻮﻟﻬﺎ وﻋﺮﺿﻬﺎ ﺑﻌﺎدة أﻣﺜﺎﻟﻪ واﻷﻓﻀﻞ ﻛﻮﻧﻪ ﺑﻴﻀﺎء وﺑﻌﺬﺑﺔ وأﻗﻠﻬﺎ أرﺑﻌﺔ أﺻﺎﺑﻊ وأﻛﺜﺮﻫﺎ‬
‫ذراع وأوﺳﻄﻬﺎ ﺷﺒﺮ وﺳﻨﻴﺔ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻋﺎﻣﺔ وﻻ ﺗﻨﺨﺮم ﺑﻬﺎ اﻟﻤﺮوءة ﻣﻄﻠﻘﺎ ‪ ،‬وورد ﺻﻼة ﺑﻌﻤﺎﻣﺔ ﺧﻴﺮ ﻣﻦ ﺳﺒﻌﻴﻦ رﻛﻌﺔ ﺑﻐﻴﺮ ﻋﻤﺎﻣﺔ وإن ﷲ ﻣﻼﺋﻜﺔ‬
‫‪ .‬ﻳﻠﺒﺲ ﻗﻠﻨﺴﻮة ﺑﻴﻀﺎء وﻓﻲ رواﻳﺔ ﻛﺎن ﻳﻠﺒﺲ ﻛﻤﺔ ﺑﻴﻀﺎء وﻫﻲ اﻟﻘﻠﻨﺴﻮة ‪ e‬ﻳﺴﺘﻐﻔﺮون ﻟﻼﺑﺴﻲ اﻟﻌﻤﺎﺋﻢ وورد أﻧﻪ ﻛﺎن‬
‫وﺗﺴﻦ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻟﻠﺼﻼة وﻟﻘﺼﺪ اﻟﺘﺠﻤﻞ ﻟﻸﺣﺎدﻳﺚ اﻟﻜﺜﻴﺮة ﻓﻴﻬﺎ‬

‫‪Disunnatkan penggunaan sorban ketika sholat, dan bertujuan untuk memperindah diri karena‬‬
‫‪banyaknya hadits yang menyebutkan tentang ini.‬‬

‫واﺷﺘﺪاد ﺿﻌﻒ ﻛﺜﻴﺮ ﻣﻨﻬﺎ ﻳﺠﺒﺮﻩ ﻛﺜﺮة ﻃﺮﻗﻬﺎ وزﻋﻢ وﺿﻊ ﻛﺜﻴﺮ ﻣﻨﻬﺎ ﺗﺴﺎﻫﻞ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻋﺎدة اﺑﻦ اﻟﺠﻮزي ﻫﻨﺎ واﻟﺤﺎﻛﻢ ﻓﻲ اﻟﺘﺼﺤﻴﺢ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 175

Namun banyak juga yang melemahkan tentang hadist penggunaan sorban ini karena banyaknya
jalur hadits, dan dugaan lemahnya hadits karena banyaknya TASAHUL, seperti kebiasaan Ibnu
Jauzi, dan Imam Hakim dalam mentashih. Dalam Tuhfatul Muhtaj .3/36 disebutkan : Dan diantara
hadist hadis anjuran dalam memaki sorban ialah :
‫اﻋﺘﻤﻮا ﺗﺰدادوا ﺣﻠﻤﺎ‬

" Pakailah oleh kalian sorban, maka akan menambah kewibaan kepadamu ".
Dalam kitab Taysiir . 2/69 disebutkan :

‫رﻛﻌﺘﺎن ﺑﻌﻤﺎﻣﺔ ﺧﻴﺮ ﻣﻦ ﺳﺒﻌﻴﻦ رﻛﻌﺔ ﺑﻼ ﻋﻤﺎﻣﺔ ( ﻷن اﻟﺼﻼة ﺣﻀﺮة اﻟﻤﻠﻚ واﻟﺪﺧﻮل إﻟﻰ ﺣﻀﺮة اﻟﻤﻠﻚ ﺑﻐﻴﺮ ﺗﺠﻤﻞ ﺧﻼف اﻷدب‬
( ‫ﻓﺮ ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ( وﻫﻮ ﻏﺮﻳﺐ‬

" Dua Rakaat menggunakan sorban lebih baik dari 70 rokaat tanpa sorban". Bahkan Imam Munawi
menyatakan hadist ini ghorib ( asing ).
Sementara dalam kitab Fathul Qodir Imam Thoriq menyatakan hadist ini adalah dho'if. Lihat Fathul
Qodir. 4/49 :

‫ ﻟﻴﺲ ﺑﻘﻮي ﻋﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺠﻼن ذﻛﺮﻩ اﻟﺒﺨﺎري ﻓﻲ‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﻨﺴﺎﺋﻲ‬: ‫ﺛﻢ إن ﻓﻴﻪ ﻃﺎرق ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ أوردﻩ اﻟﺬﻫﺒﻲ ﻓﻲ اﻟﻀﻌﻔﺎء وﻗﺎل‬
‫ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻻ ﻳﺜﺒﺖ‬: ‫ ﺳﺊ اﻟﺤﻔﻆ وﻣﻦ ﺛﻢ ﻗﺎل اﻟﺴﺨﺎوي‬: ‫اﻟﻀﻌﻔﺎء وﻗﺎل اﻟﺤﺎﻛﻢ‬

Adapun jika memang ada dari sekian haidst tentang penggunaan sorban ini ialah dho'if namun
Imam Nawawi menjelaskan tentang kebolehan menggunakan hadist do'if, bahkan disunnatkan jika
itu untuk fadho'ilul 'amal, selama hadist itu tidak maudu' ( palsu ). Lihat Al-adzkar .36 :

‫ﻗﺎل اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺪﺛﻴﻦ واﻟﻔﻘﻬﺎء وﻏﻴﺮﻫﻢ ﻳﺠﻮز وﻳﺴﺘﺤﺐ اﻟﻌﻤﻞ ﻓﻲ اﻟﻔﻀﺎﺋﻞ واﻟﺘﺮﻏﻴﺐ واﻟﺘﺮﻫﻴﺐ ﺑﺎﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﻀﻌﻴﻒ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎ‬

Wallohu a'lam bis showab. [Ghufron Bkl].


LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/765156880173789/
3185. HUKUM MEMAKAI CELANA DALAM
PERTANYAAN :
Assalamualaikum, maaf karena lama dicari ga ketemu-ketemu. Ada yang tahu hadits tentang
perempuan yang jatuh dan terlihat memakai celana dalam waktu di luar rumah? mohon
referensinya.
a. disitu hukumnya termasuk kategori sunnah atau mubah?
b. kalau di kamar yang dianjurkan pakai atau tidak?
c. pakai celana dalam hukumnya apa untuk laki-laki bersarung, baik di luar atau di dalam rumah?
terima kasih. [Ibnu Al-Ihsany].
JAWABAN :
Wa'alaykumussalaam wr.wb, mungkin ini yang dimaksud :

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪176‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫اﻟﻤﻔﺼﻞ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻـ ‪. 343‬‬


‫ﻫﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﻤﺮأة اﻟﺴﺮاوﻳﻞ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺮﺟﻞ؟ ذﻛﺮﻧﺎ ﻓﻲ ﻣﺎ ﺳﺒﻖ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻤﺮأة ﻟﺒﺲ اﻟﺴﺮاوﻳﻞ ﺑﻞ وردت اﻟﺴﻨﺔ ﺑﺎﻟﺘﺮﻏﻴﺐ ﻓﻴﻪ واﺳﺘﺤﺒﺎﺑﻪ ﻟﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬
‫ﻣﻦ اﻟﺴﺘﺮ ﻟﻌﻮرة اﻟﻤﺮأة وﻟﻜﻦ ﻳﺠﺐ أن ﻳﻌﻠﻢ ﺑﺄن اﻟﻤﺮأة ﻛﺎﻧﺖ ﺗﻠﺒﺲ اﻟﺴﺮوال ﺗﺤﺖ ﺛﻴﺎﺑﻬﺎ ﻓﺈذا ﻟﺒﺴﺖ اﻟﻤﺮأة )اﻟﺴﺮوال( ﻛﻤﺎ ﻳﻠﺒﺴﻪ اﻟﺮﺟﻞ‬
‫ﻓﻲ وﻗﺘﻨﺎ اﻟﺤﺎﺿﺮ دون أن ﺗﻠﺒﺲ ﻓﻮﻗﻪ ﺛﻴﺎﺑﺎ أو ﺟﻠﺒﺎﺑﺎ ﻓﻬﺬا ﻻ ﻳﺠﻮز ﻷن اﻟﺴﺮاوﻳﻼت ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻋﺎدة‬
‫ﻗﺎل اﻟﺸﺒﺮاﻣﻠﺴﻲ ﻓﻲ ﺣﺎﺷﻴﺘﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻟﻠﺮﻣﻠﻲ‪ :‬وﻳﺴﻦ أن ﻳﻠﺒﺲ أﺣﺴﻦ ﺛﻴﺎﺑﻪ وﻳﺤﺎﻓﻆ ﻣﻊ ذﻟﻚ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻳﺘﺠﻤﻞ ﺑﻪ ﻋﺎدة وﻟﻮ أﻛﺜﺮ ﻣﻦ‬
‫اﺛﻨﻴﻦ وﻳﺘﺴﺮول‪ .‬روي ﻋﻦ ﻣﺎﻟﻜﺒﻦ ﻋﺘﺎﻫﻴﺔ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠّﻢ ﻗﺎل‪" :‬إن اﻷرض ﺗﺴﺘﻐﻔﺮ ﻟﻠﻤﺼﻠﻲ ﺑﺎﻟﺴﺮاوﻳﻞ وأوﻟﻰ اﻟﺴﺘﺮ‬
‫‪".‬اﻟﻘﻤﻴﺺ ﻣﻊ اﻟﺴﺮاوﻳﻞ ﺛﻢ اﻟﻘﻤﻴﺺ ﻣﻊ اﻹزار ﺛﻢ اﻟﺮداء‬

‫‪Dari ibaroh di atas disimpulkan mustahab memakai celana dalam, karena lebih menjamin menutup‬‬
‫‪aurat, terutama untuk wanita yang dalam perjalanan. Dalam hadits nya disebutkan, ada seorang‬‬
‫‪wanita yang pingsan ( terus dibopong ) dan diketahui pakai celana dalam, lalu nabi memujinya‬‬
‫‪dengan mendoakan kebaikan padanya.‬‬
‫‪Dalam Kitab al Jami' Ashshaghier, Imam Suyuthi, 1/23:‬‬
‫رﺣﻢ اﷲ اﻟﻤﺘﺴﺮوﻻت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء‬
‫‪RAHIMALLAAHU AL- MUTASARWILAATI MINANNISAA`I‬‬

‫‪Dalam Syarahnya, Faidhul Qadier, Imam Al Munawi, 4/30:‬‬

‫‪.‬رﺣﻢ اﷲ اﻟﻤﺘﺴﺮوﻻت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء( أي اﻟﻠﺬﻳﻦ ﻳﻠﺒﺴﻮن اﻟﺴﺮاوﻳﻞ ﺑﻘﺼﺪ اﻟﺴﺘﺮة ﻓﻬﻮ ﻟﻬﻦ ﺳﻨﺔ ﻣﺆﻛﺪة ﻣﺤﺎﻓﻈﺔ ﻋﻠﻰ ﺳﺘﺮ ﻋﻮراﺗﻬﻦ ﻣﺎ أﻣﻜﻦ(‬
‫ﻗﻂ ﻓﻲ اﻷﻓﺮاد ك ﻓﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻪ( ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻴﺴﺎﺑﻮر ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ اﻟﻌﺘﻜﻲ ﻋﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺷﺎذان ﻋﻦ ﺑﺸﺮ ﺑﻦ اﻟﺤﻜﻢ ﻋﻦ ﻋﺒﺪ(‬
‫‪ :‬اﻟﻤﺆﻣﻦ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ ﻋﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻤﺮو ﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻠﻤﺔ ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة )ﻫﺐ( ﻗﺎل ‪ :‬ﺣﺪﺛﻨﺎ اﻟﺤﺎﻛﻢ إﺳﻨﺎدﻩ ﻫﺬا )ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة( ﻗﺎل‬
‫‪ :‬ﺑﻴﻨﻤﺎ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﺎﻟﺲ ﺑﺎﻟﻤﺴﺠﺪ ﻣﺮت اﻣﺮأة ﻋﻠﻰ داﺑﺔ ﻓﻠﻤﺎ ﺣﺎذﺗﻪ ﻋﺜﺮت ﺑﻬﺎ ﻓﺄﻋﺮض اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻘﻴﻞ‬
‫‪........‬ﻣﺘﺴﺮوﻟﺔ‬

‫‪.......BAINAMAA ANNABIYYU SHALLALLAAHU 'ALAIHI WASALLAM JAALISUN BIL MASJIDI MARRAT IMRA`ATUN 'ALAA‬‬
‫‪DAABBATIN FALAMMAA HAADZATHU 'ATSARAT FA A'RADHANNABIYYU SHALLALLAAHU 'ALAIHI WASALLAM FA‬‬
‫‪QIILA MUTASARWILATUN.....‬‬

‫‪ = memakai celana‬ﺗﺳﺮول‬
‫= اﻟﺴﺮوال واﻟﺴﺮواﻟﺔ واﻟﺴﺮوﻳﻞ‬
‫‪celana panjang‬‬
‫ﻗﺎﻣﻮس اﻟﻤﻨﻮر ﻫﺎﻻﻣﺎن ‪629‬‬
‫‪Dalam qamus al munawwir indonesia arab hal 186‬‬
‫‪ dengan tasydid huruf ba'nya.‬اﻟﺘﺑﺎن = ‪celana dalam‬‬
‫ﺳﺮوال داﺧﻠﻲ‪ ,‬ﺑﻨﻄﻠﻮن ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ‬
‫‪celana pendek :‬‬
‫ﺳﺮوال ﻗﺼﻴﺮ‪ ,‬ﺑﻨﻄﻠﻮن ﻗﺼﻴﺮ‬

‫‪- lisanul arob ibnu mundzir :‬‬


‫‪At tubban dengan dhommah huruf ta' dan tasydidn ba'nya adalah celana kecil kira-kira sejengkal‬‬
‫‪yang menutupi aurat besar saja, dan ini biasa diapakai pelaut. Dalam hadisnya ammar bahwa‬‬
‫" ‪beliau sholat memakai tubban kemudian beliau berkata " sesunguhnya aku sakit kandung kemih‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪177‬‬

‫‪maksudnya mengeluhkan kandung kemihnya,‬‬


‫‪Dikatakan bahwa at tubban itu menyerupai celana yang kecil, dan dalam hadisnya umar :‬‬
‫‪seseorang sholat memakai tubban dan gamis‬‬

‫‪ :‬ﻟﺴﺎن اﻟﻌﺮب واﻟﺘﺒﺎن ‪ ،‬ﺑﺎﻟﻀﻢ واﻟﺘﺸﺪﻳﺪ ‪ :‬ﺳﺮاوﻳﻞ ﺻﻐﻴﺮ ﻣﻘﺪار ﺷﺒﺮ ﻳﺴﺘﺮ اﻟﻌﻮرة اﻟﻤﻐﻠﻈﺔ ﻓﻘﻂ ‪ ،‬ﻳﻜﻮن ﻟﻠﻤﻼﺣﻴﻦ ‪ .‬وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻤﺎر‬
‫أﻧﻪ ﺻﻠﻰ ﻓﻲ ﺗﺒﺎن ﻓﻘﺎل ‪ " :‬إﻧﻲ ﻣﻤﺜﻮن " أي ‪ :‬ﻳﺸﺘﻜﻲ ﻣﺜﺎﻧﺘﻪ ‪ ،‬وﻗﻴﻞ ‪ :‬اﻟﺘﺒﺎن ﺷﺒﻪ اﻟﺴﺮاوﻳﻞ اﻟﺼﻐﻴﺮ ‪ .‬وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻤﺮ ‪ :‬ﺻﻠﻰ رﺟﻞ ﻓﻲ‬
‫‪ .‬ﺗﺒﺎن وﻗﻤﻴﺺ ‪ ،‬ﺗﺬﻛﺮﻩ اﻟﻌﺮب ‪ ،‬واﻟﺠﻤﻊ اﻟﺘﺒﺎﺑﻴﻦ‬

‫" ‪Masih dalam kitab lisanul arob, Tubban juga disebut sebagai underwear dari abi nujaih berkata :‬‬
‫‪dulu ayahku biasa mengenakan underwear " maksudnya underwear adalah at tubban.begitu juga‬‬
‫‪dalam hadisnya sayyidina ali yang mengenakan underwear.‬‬

‫أﻧﺪرورد ‪ :‬اﻷزﻫﺮي ﻓﻲ اﻟﺮﺑﺎﻋﻲ روى ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻋﻦ أﺑﻲ ﻧﺠﻴﺢ ﻗﺎل ‪ :‬ﻛﺎن أﺑﻲ ﻳﻠﺒﺲ أﻧﺪراورد ‪ ،‬ﻗﺎل ‪ :‬ﻳﻌﻨﻲ اﻟﺘﺒﺎن ‪ .‬وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻠﻲ ‪ -‬ﻛﺮم‬
‫اﷲ وﺟﻬﻪ ‪ : -‬أﻧﻪ أﻗﺒﻞ وﻋﻠﻴﻪ أﻧﺪروردﻳﺔ ‪ ،‬ﻗﻴﻞ ‪ :‬ﻫﻲ ﻧﻮع ﻣﻦ اﻟﺴﺮاوﻳﻞ ] ص‪ [ 170 :‬ﻣﺸﻤﺮ ﻓﻮق اﻟﺘﺒﺎن ﻳﻐﻄﻲ اﻟﺮﻛﺒﺔ ‪ .‬وﻗﺎﻟﺖ أم‬
‫‪ .‬اﻟﺪرداء ‪ :‬زارﻧﺎ ﺳﻠﻤﺎن ﻣﻦ اﻟﻤﺪاﺋﻦ إﻟﻰ اﻟﺸﺎم ﻣﺎﺷﻴﺎ وﻋﻠﻴﻪ ﻛﺴﺎء وأﻧﺪراورد ; ﻳﻌﻨﻲ ‪ :‬ﺳﺮاوﻳﻞ ﻣﺸﻤﺮة ‪ .‬وﻓﻲ رواﻳﺔ ‪ :‬وﻋﻠﻴﻪ ﻛﺴﺎء أﻧﺪرورد‬
‫ﻗﺎل اﺑﻦ اﻷﺛﻴﺮ ‪ :‬ﻛﺄن اﻷول ﻣﻨﺴﻮب إﻟﻴﻪ ‪ .‬ﻗﺎل أﺑﻮ ﻣﻨﺼﻮر ‪ :‬وﻫﻲ ﻛﻠﻤﺔ ﻋﺠﻤﻴﺔ ﻟﻴﺴﺖ ﺑﻌﺮﺑﻴﺔ‬

‫‪- kitab fathul bari :‬‬


‫‪Aisyah berpendapat bahwa memakai celana dalam/ tubban itu tidak masalah bagi orang yang‬‬
‫‪bepergian, karena saat itu ketika onta yang di tunggangi berjalan cepat ada sesuatu yang terlihat‬‬
‫‪dari pelayannya beliau, kemudia beliau rodhiyallohu anha memerintahkan mereka memakai celana‬‬
‫‪dalam.‬‬

‫‪ . .‬ﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬وﻟﻢ ﺗﺮ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺑﺎﻟﺘﺒﺎن ﺑﺄﺳﺎ ﻟﻠﺬﻳﻦ ﻳﺮﺣﻠﻮن ﻫﻮدﺟﻬﺎ ( وﻗﻊ ﻓﻲ ﻧﺴﺨﺔ اﻟﺼﻐﺎﻧﻲ ﺑﻌﺪ ﻗﻮﻟﻪ ﺑﺄﺳﺎ ‪ :‬ﻗﺎل أﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﷲ ﻳﻌﻨﻲ اﻟﺬﻳﻦ‬
‫إﻟﺦ ‪ .‬اﻟﺘﺒﺎن ﺑﻀﻢ اﻟﻤﺜﻨﺎة وﺗﺸﺪﻳﺪ اﻟﻤﻮﺣﺪة ‪ :‬ﺳﺮاوﻳﻞ ﻗﺼﻴﺮ ﺑﻐﻴﺮ أﻛﻤﺎم‬
‫اﻟﻲ ان ﻗﺎل" ‪ . ،‬وﻗﺪ وﺻﻞ أﺛﺮ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﻣﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ ‪ ،‬ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ‪ ،‬ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ‪ :‬أﻧﻬﺎ ﺣﺠﺖ وﻣﻌﻬﺎ‬
‫ﻏﻠﻤﺎن ﻟﻬﺎ ‪ ،‬وﻛﺎﻧﻮا إذا ﺷﺪوا رﺣﻠﻬﺎ ﻳﺒﺪو ﻣﻨﻬﻢ اﻟﺸﻲء ‪ ،‬ﻓﺄﻣﺮﺗﻬﻢ أن ﻳﺘﺨﺬوا اﻟﺘﺒﺎﺑﻴﻦ ‪ ،‬ﻓﻴﻠﺒﺴﻮﻧﻬﺎ وﻫﻢ ﻣﺤﺮﻣﻮن ‪ .‬وأﺧﺮﺟﻪ ﻣﻦ وﺟﻪ آﺧﺮ‬
‫‪ ،‬ﻣﺨﺘﺼﺮا ﺑﻠﻔﻆ ‪ " :‬ﻳﺸﺪون ﻫﻮدﺟﻬﺎ " ‪ .‬وﻓﻲ ﻫﺬا رد ﻋﻠﻰ اﺑﻦ اﻟﺘﻴﻦ ﻓﻲ ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬أرادت اﻟﻨﺴﺎء ﻷﻧﻬﻦ ﻳﻠﺒﺴﻦ اﻟﻤﺨﻴﻂ ﺑﺨﻼف اﻟﺮﺟﺎل‬
‫‪ .‬وﻛﺄن ﻫﺬا رأي رأﺗﻪ ﻋﺎﺋﺸﺔ ‪ ،‬وإﻻ ﻓﺎﻷﻛﺜﺮ ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻻ ﻓﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﺘﺒﺎن واﻟﺴﺮاوﻳﻞ ﻓﻲ ﻣﻨﻌﻪ ﻟﻠﻤﺤﺮم‬

‫‪- kitab madzhab hambali al inshof :‬‬


‫‪Sunnah memakai sarowil, dlm ktb takhis "tdk masalah memakai sarowil ". An nadhim berkata " dan‬‬
‫‪yang semakna dengan sarowil adalah at tubban". Sebagian uama' berpendapat mubah.pengarang‬‬
‫‪kitab al furu' berkata " pendapat awal lebih jelas ".‬‬

‫اﻹﻧﺼﺎﻓﻌﻠﻲ ﺑﻦ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺑﻦ أﺣﻤﺪ اﻟﻤﺮداوي‬


‫اﻟﺴﺎدﺳﺔ ‪ :‬ﻳﺴﻦ ﻟﺒﺲ اﻟﺴﺮاوﻳﻞ وﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺘﻠﺨﻴﺺ ‪ :‬ﻻ ﺑﺄس ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﻨﺎﻇﻢ ‪ :‬وﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻟﺘﺒﺎن ‪ .‬وﺟﺰم ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺑﺈﺑﺎﺣﺘﻪ ‪ .‬ﻗﺎل ﻓﻲ‬
‫‪ .‬اﻟﻔﺮوع ‪ :‬واﻷول أﻇﻬﺮ ‪ ،‬ﻗﺎل اﻹﻣﺎم أﺣﻤﺪ ‪ :‬اﻟﺴﺮاوﻳﻞ أﺳﺘﺮ ﻓﻲ اﻹزار ‪ .‬وﻟﺒﺎس اﻟﻘﻮم ﻛﺎن اﻹزار‬

‫‪Dalam Kitab al mushonnaf ibnu abi syaibah, terdapat atsar tentang memakai tubban / celana dalam,‬‬
‫‪diantaranya Aisyah yang memerintahkan pelayannya untuk memakai celana dalam. Shahabat Ali,‬‬
‫‪ammar bin yasir, Salman dan Aba shodiq juga memakai tubban. Sedangkan Abu Musa ketika tidur‬‬
‫‪juga memakai tubban / CD karena khawatir terlihat auratnya.‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪178‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﻓﻲ ﻟﺒﺲ اﻟﺘﺒﺎن‬


‫‪ .‬ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪة ﻋﻦ ﻣﺴﻌﺮ ﻋﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ اﻟﻤﻐﻴﺮة ﻋﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ رﺑﻴﻌﺔ ﻗﺎل ‪ :‬رأﻳﺖ ﻋﻠﻴﺎ ﻳﺘﺰر ﻓﺮأﻳﺖ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﺒﺎﻧﺎ ) ‪( 1‬‬
‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪة ﻋﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻋﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ ﺑﻦ اﻟﻤﻐﻴﺮة ﻋﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ رﺑﻴﻌﺔ ﻗﺎل ‪ :‬رأﻳﺖ ﻋﻠﻴﺎ ﻳﺘﺰر ﻓﺮأﻳﺖ ﻋﻠﻴﻪ ) ‪( 2‬‬
‫] ﺗﺒﺎﻧﺎ ] ص‪34 :‬‬
‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪة ﻋﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻋﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ ﻗﺎل ‪ :‬ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺎﺋﺸﺔ إذا ﺧﺮﺟﺖ ﺣﺎﺟﺔ أو ﻣﻌﺘﻤﺮة أﺧﺮﺟﺖ ﻣﻌﻬﺎ ) ‪( 3‬‬
‫‪ .‬ﻋﺒﻴﺪﻫﺎ ﻳﺮﺣﻠﻮن ﻫﻮدﺟﻬﺎ ‪ ،‬ﻓﻜﺎﻧﻮا ﻳﺸﺪون ﺑﺄرﺟﻠﻬﻢ إﻟﻰ ﺑﻄﻦ اﻟﺒﻐﻠﺔ ‪ ،‬ﻓﺄﻣﺮﺗﻬﻢ أن ﻳﻠﺒﺴﻮا اﻟﺘﺒﺎﺑﻴﻦ‬
‫‪ ، .‬ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ وﻛﻴﻊ ﻋﻦ أﺑﻲ اﻟﻬﻴﺜﻢ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل ﺳﻠﻤﺎن ‪ :‬ﻧﻌﻢ اﻟﺜﻮب اﻟﺘﺒﺎن ) ‪( 4‬‬
‫‪ .‬ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺳﺒﺎط ﻋﻦ اﻟﻌﻼء ﺑﻦ ﺣﺒﻴﺐ ﻗﺎل ‪ :‬رأﻳﺖ ﻋﻠﻰ ﻋﻤﺎر ﺑﻦ ﻳﺎﺳﺮ ﺗﺒﺎﻧﺎ وﻫﻮ ﺑﻌﺮﻓﺎت ) ‪( 5‬‬
‫‪ .‬ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﻣﻌﺎوﻳﺔ ﻋﻦ اﻷﻋﻤﺶ ﻗﺎل ‪ :‬رأﻳﺖ أﺑﺎ ﺻﺎدق ﻳﺘﺒﺮز ﻓﺮأﻳﺖ ﺗﺤﺖ إزارﻩ ﺗﺒﺎﻧﺎ ) ‪( 6‬‬
‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ وﻛﻴﻊ ﻋﻦ ﻃﻠﺤﺔ ﺑﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﻗﺎل ‪ :‬رأﻳﺖ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ رﺑﻴﻌﺔ اﻟﻮاﻟﻲ ﺗﺒﺎﻧﺎ ‪ ،‬ﻗﺎل ‪ :‬ﻛﺎن اﻟﺸﻴﺦ ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻠﻴﺎ ) ‪( 7‬‬
‫‪ .‬ﻳﻠﺒﺴﻪ‬
‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ وﻛﻴﻊ ﻋﻦ ﺷﻌﺒﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ أﻧﻬﺎ ﻛﺎﻧﺖ ﺗﺄﻣﺮ ﻏﻠﻤﺎﻧﻬﺎ ﺑﻠﺒﺲ اﻟﺘﺒﺎﺑﻴﻦ ) ‪( 8‬‬
‫‪ .‬وﻫﻢ ﻣﺤﺮﻣﻮن‬
‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪ اﻟﺼﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻮارث ﻋﻦ ﺣﻤﺎد ﺑﻦ ﺳﻠﻤﺔ ﻋﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻦ أﻧﺲ ﻗﺎل ‪ :‬ﻛﺎن أﺑﻮ ﻣﻮﺳﻰ إذا ﻧﺎم ﻟﺒﺲ ) ‪( 9‬‬
‫ﺗﺒﺎﻧﺎ ﻣﺨﺎﻓﺔ أن ﺗﺒﺪو ﻋﻮرﺗﻪ‬

‫‪Wallohu a'lam bis showab. [Mas Hamzah, Abdullah Afif, Ummi Af-idah, Ghufron Bkl].‬‬
‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/763268577029286/‬‬
‫‪3248. HUKUM LAKI-LAKI MEMAKAI CINCIN SUASA‬‬
‫‪PERTANYAAN‬‬
‫? ‪Mau Tanya. Tolong diJelaskan Tentang hukum Laki-laki Memakai Cincin Suasa. Boleh atau Tidak‬‬
‫‪Sebelumnya Saya Ucapkan Terimakasih.‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Suasa adalah bahan yang terbuat dari campuran emas dan perak serta tembaga, dengan kadar‬‬
‫‪campuran Emas 20% Perak 10% dan Tembaga 70%. Hukum bagi penggunanya ditafshil :‬‬
‫)‪- Haram bagi laki-laki yang sudah tertaklif hukum syara' (baligh‬‬
‫)‪- Boleh (menurut qoul shohih) bagi anak laki-laki yang masih kecil (shobiy‬‬
‫‪Memakai cincin suasa hukumnya haram begitu juga segala bentuk cincin yang dilapisi emas‬‬
‫ﻋﻠﻰ اﻟﻧووي ﺷﺮح( ‪walaupun sedikit seperti penjelasan Imam Nawawi dalam kitab Syarah Muslim‬‬
‫‪) berikut:‬ﻣﺳﻠم‬

‫وﻛﺬا ﻟﻮ ﻛﺎن ﺑﻌﻀﻪ ذﻫﺒﺎ وﺑﻌﻀﻪ ﻓﻀﺔ ﺣﺘﻰ ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ‪ :‬ﻟﻮ ﻛﺎﻧﺖ ﺳﻦ اﻟﺨﺎﺗﻢ ذﻫﺒﺎ ‪ ،‬أو ﻛﺎن ﻣﻤﻮﻫﺎ ﺑﺬﻫﺐ ﻳﺴﻴﺮ ‪ ،‬ﻓﻬﻮ ﺣﺮام ﻟﻌﻤﻮم‬
‫اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻵﺧﺮ ﻓﻲ اﻟﺤﺮﻳﺮ واﻟﺬﻫﺐ ) إن ﻫﺬﻳﻦ ﺣﺮام ﻋﻠﻰ ذﻛﻮر أﻣﺘﻲ ﺣﻞ ﻹﻧﺎﺛﻬﺎ‬

‫‪Bagitu juga haram memakai cincin yang sebagian bahannya terbuat dari emas dan sebagiannya‬‬
‫‪lagi dari perak. Kalangan ulama Syafi'i mengatakan : Apabila pada cincin terbuat dari emas, atau‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 179

dilapisi dengan sedikit emas maka hukumnya haram karena keumuman hadits yang melarang
pemakaian sutra dan emas.
Jika emas dipakai oleh anak kecil laki-laki,menurut qoul rojih hukumnya boleh, Imam Nawawi
berkata dalam Al-Majmu'
‫ وﺗﺟﺮي‬..‫ أﺣدھﺎ ﻳﺣﺮم ﻋﻠﻰ اﻟوﻟﻲ إﻟﺑﺎﺳﻪ وﺗﻣﮐﻴﻧﻪ ﻣﻧﻪ‬:‫ﻓﺄﻣﺎ اﻟﺻﺑﻲ ﻓﮫﻞ ﻳﺟوز ﻟﻠوﻟﻲ إﻟﺑﺎﺳﻪ اﻟﺣﺮﻳﺮ ﻓﻴﻪ ﺛﻼﺛﺔ أوﺟﻪ ﻓﻲ اﻟﺑﻴﺎن وﻏﻴﺮه‬
‫ وﺻﺣﺣﻪ‬،‫ واﺧﺘﻠﻔوا ﻓﻲ اﻟﺮاﺟﺢ ﻣن اﻷوﺟﻪ ﻓﺎﻟﺻﺣﻴﺢ ﺟوازه ﻣطﻠﻘﺎ وﺑﻪ ﻗطﻊ ﺻﺎﺣب اﻹﺑﺎﻧﺔ‬.‫اﻷوﺟﻪ اﻟﺜﻼﺛﺔ ﻓﻲ إﻟﺑﺎﺳﮫم ﺣﻠﻲ اﻟذھب‬
‫اﻟﺮاﻓﻌﻲ ﻓﻲ اﻟﻣﺣﺮر‬

Artinya: Adapun anak kecil laki-laki apakah boleh bagi wali (orang tua)-nya untuk memakaikan baju
terbuat dari sutra ada tiga pandangan dalam hal ini. Salah satunya adalah haram bagi orang tua
anak untuk memakaikan baju sutra. Hukum yang sama berlaku juga dalam kasus wali memakaikan
emas pada anak keci laki-laki. Namun pendapat yang rajih (unggul) adalah boleh secara mutlak.
Pendapat ini ditashih oleh Imam Rafi'i dalam Al- Muharrar. Namun demikian,jika ada laki-laki
dewasa memakai perhiasan dari emas seperti cincin dan terbawa sholat maka Pemakainya
berdosa (haram), Namun shalatnya tetap sah dan tidak perlu diulangi.
Imam Syafi'i dalam kitab Al-Umm 1/111 mengatakan:

‫وﻛﺬﻟﻚ أﻧﻬﺎﻫﻢ ﻋﻦ ﻟﺒﺲ اﻟﺬﻫﺐ ﺧﻮاﺗﻴﻢ وﻏﻴﺮ ﺧﻮاﺗﻴﻢ وﻟﻮ ﻟﺒﺴﻮﻩ ﻓﺼﻠﻮا ﻓﻴﻪ ﻛﺎﻧﻮا ﻣﺴﻴﺌﻴﻦ ﺑﺎﻟﻠﺒﺲ ﻋﺎﺻﻴﻦ إن ﻛﺎﻧﻮا ﻋﻠﻤﻮا ﺑﺎﻟﻨﻬﻲ وﻟﻢ ﻳﻜﻦ‬
‫ ﻋﻠﻴﻬﻢ إﻋﺎدة ﺻﻼة ; ﻷﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻣﻦ اﻷﻧﺠﺎس أﻻ ﺗﺮى أن اﻷﻧﺠﺎس ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻨﺴﺎء ﺳﻮاء واﻟﻨﺴﺎء ﻳﺼﻠﻴﻦ ﻓﻲ اﻟﺬﻫﺐ‬.

Artinya: Begitu juga Nabi melarang umat Islam laki-laki memakai emas baik dalam bentuk cincin
atau lainnya. Apabila muslim memakai emas lalu shalat maka mereka berbuat buruk dan maksiat
apabila mereka tahu atas larangan itu tapi tidak perlu mengulangi shalatnya karena emas tidaklah
najis. Tidakkah anda tahu bahwa najis bagi laki-laki dan perempuan itu sama sedangkan wanita
shalat dengan memakai emas.
Penggunaan emas baik sedikit maupun banyak, sama dalam segi keharamannya bagi lelaki. Lihat
Al-Baijuri juz 1, hal. 241-242 :

‫ـ}وﻗﻠﻴﻞ اﻟﺬﻫﺐ وﻛﺜﻴﺮﻩ{ أي اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻬﻤﺎ }ﻓﻲ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﺳﻮاء‬


{‫ وﻫﺬا ﻋﺎم وﻗﻮﻟﻪ ؛ أي اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻬﻤﺎ‬، ‫ ﺧﺎص‬، ‫ ﻓﺈن ﻗﻮﻟﻪ ؛ واﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ‬، ‫ ﻗﻮﻟﻪ وﻗﻠﻴﻞ اﻟﺬﻫﺐ وﻛﺜﻴﺮﻩ{ ﻫﺬا ﺗﻌﻤﻴﻢ ﺑﻌﺪ ﺗﺨﺼﻴﺺ‬،
‫ أي ﻣﺴﺘﻮﻳﺎن ﻓﻲ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﻋﻠﻰ‬، ‫ وﻗﻮﻟﻪ ؛ ﻓﻲ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﺳﻮاء‬، ‫اﺣﺘﺎج ﻟﺘﻘﺪﻳﺮ ذﻟﻚ ﻷن اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﻻ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎﻟﺬوات وإﻧﻤﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎﻷﻓﻌﺎل‬
‫ وﺧﺮج ﺑﺎﻷﻧﻤﻠﺔ اﻷﻧﻤﻠﺘﺎن ﻣﻦ أﺻﺒﻊ واﺣﺪة ﺑﺨﻼف‬، ‫ وﻣﺤﻞ ﻓﻲ اﻷﻧﻤﻠﺔ ﻣﺎ ﻟﻢ ﺗﻜﻦ أﻧﻤﻠﺔ إﺑﻬﺎم‬، ‫اﻟﺮﺟﺎل إﻻ أﻧﻔﺎ وأﻧﻤﻠﺔ وﺳﻨﺎ ﻛﻤﺎ ﻣﺮ‬
‫ واﻟﻔﻀﺔ ﻛﺎﻟﺬﻫﺐ إﻻ ﺧﺎﺗﻤﺎ وﻟﻮ ﻟﺮﺟﻞ ﻋﻠﻰ اﻟﻌﺎدة‬، ‫اﻷﻧﻤﻠﺔ اﻟﻮاﺣﺪة وﻟﻮ ﻣﻦ اﻷﺻﺎﺑﻊ اﻷرﺑﻌﺔ ﻣﻦ ﻛﻞ ﻳﺪ وﻋﻠﻰ اﻟﻨﺴﺎء اﻹﺣﻠﻴﺎ ﻋﻠﻰ اﻟﻌﺎدة‬
‫ﺑﺨﻼف اﻟﺨﺘﻢ ﻛﻤﺎ ﻣﺮ‬
Yang ini tentang sutra :

‫وإذا ﻛﺎن ﺑﻌﺾ اﻟﺜﻮب إﺑﺮﻳﺴﻤﺎ{ أي ﺣﺮﻳﺮا }وﺑﻌﻀﻪ{ اﻵﺧﺮ }ﻗﻄﻨﺎ أو ﻛﺘﻨﺎ{ ﻣﺜﻼ }ﺟﺎز{ ﻟﻠﺮﺟﻞ }ﻟﺒﺴﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ اﻹﺑﺮﻳﺴﻢ ﻏﺎﻟﺒﺎ{ ﻋﻠﻰ‬
‫ وﻛﺬا إن اﺳﺘﻮﻳﺎ ﻓﻲ اﻷﺻﺢ‬، ‫ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻏﻴﺮ اﻹﺑﺮﻳﺴﻢ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺣﻞ‬، ‫ﻏﻴﺮﻩ‬

Wallohu a'lam. [Ical Rizaldysantrialit, Ibnu Al-Ihsany].


LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/711979462158198

© 2017 www.piss-ktb.com
180 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

3271. HUKUM LELAKI MEMAKAI MAKE UP BEDAK


PERTANYAAN :
Assalamu`alaikum lagiii Hehehe. Mau tanya : Bagaimana hukumnya seorang pria memakai make-
up / bedak ? Soalnya saya sering melihat seorang ustadz suka ada yang memakai bedak jika ia
mau tabligh ? Syukron. [Neng Kasyifah As-Saja].
JAWABAN :
Untuk pengantar saja, saya akan memakai istilah sendiri, yakni bedak make up kecantikan untuk
piranti berdandan bagi kaum hawa dan bedak make up pentas untuk tata rias sebelum syuting/
pentas. Kita harus membuat perbedaan istilah di sini, sebab make up meski kadang diartikan juga
sebagai berdandan namun juga identik dengan tata rias wajah sebelum pentas. Bedak make up
kecantikan fungsinya untuk berdandan semata sedang bedak make up pentas fungsinya untuk
kepentingan penampilan saat pentas. Perbedaan fungsi inilah yang menjadikan jenis atau
komposisi bedak yang digunakan bisa berbeda (dan bisa sama kalau yang dimake up adalah
perempuan).
Bedak make up kecantikan jelas digunakan untuk membuat wajah terlihat makin cantik. Secara
garis besar terbagi menjadi loose powder (bedak tabur), press/compact powder (bedak padat), dan
two way cake powder (bedak plus foundation).Sedangkan bedak make up pentas digunakan untuk
kepentingan pentas. Fungsi dasarnya adalah untuk mengurangi wajah berminyak, menghindari efek
wajah berkilap. Piranti wajib yang digunakan adalah alas bedak (foundation), lalu ditambahkan
bedak secukupnya sekira riasan tidak luntur. Yang biasa digunakan antara lain bedak setting face
powder, yakni bedak berbahan dasar talk yang bisa mengunci aplikasi foundation sehingga lebih
awet di kulit.Bila orang yang dimake up wanita dan ditujukan juga untuk berdandan (kecantikan)
maka perlu ditambahkan lagi polesan bedaknya agar kulit lebih putih, atau dengan sejak semula
menggunakan produk bedak kecantikan, lalu tambahkan juga efek eye linernya, eye shadow, blush,
dll yang semula sekedar untuk perawatan wajah menjadi untuk kecantikan wajah.Begitu juga bila
orang yang dimake up hendak mementaskan karakter ekstrim (kuntilanak, pocong) atau tokoh
teatrikal maka bahan make up yang digunakan juga akan lebih rumit dan lebih tebal.
Sederhananya, make up untuk pentas biasanya memiliki jenis atau komposisi bedaknya tersendiri
yang bisa sama dan bisa berbeda dengan jenis bedak kecantikan. Imbas dari hal itu, seorang pria
yang memakai bedak generik agar wajahnya tidak terlihat mengkilap saat maju ke panggung maka
tidak menjadi masalah hukumnya. Namun bila yang dipakainya adalah bedak kecantikan khas
wanita seperti merk Ward*h Kosmetik misalnya, maka implikasi hukumnya akan berbeda
sebagaimana tinjauan syariahnya nanti.
Make up untuk kecantikan niscya kaum perempuan lebih paham. Sedangkan perbandingan
literature make up untuk pentas silakan dibaca di sini :
http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fid.shvoong.com%2Fhumanities%2Ffilm-and-
theater-studies%2F2283412-pengertian-tata-rias%2F&h=CAQGnOAcE
http://maddartist.hubpages.com/hub/Straight-Makeup-for-Males
Kesimpulannya:
Jika yang dipakai bedak kecantikan khas wanita seperti merk Ward*h Kosmetik misalnya, maka

www.islamuna.info
KELUARGA 181

hukumnya diharamkan karena tasyabbuh. Hukumnya bisa berbeda jika yang dipakai adalah bedak
generik, bedak baby, bedak obat, dll yang tidak identik sebagai bedak para wanita serta
penggunaan bedaknya juga tidak berlebihan (sebatas agar wajah tidak mengkilap). Wallahu a'lam
Fenomena bedak make up untuk pentas barangkali masih bisa dilacak batas perbedaannya. Yang
lebih ambigu adalah trend pria metroseksual beberapa tahun silam dimana pria tipe ini suka/gemar
memperhatikan menariknya penampilan tubuh dengan pergi ke salon, tempat perawatan tubuh,
memakai sejumlah alat kosmetik, dll. Potret atas hal ini menjadi sorotan dalam bahtsu masail LBM
Lirboyo Mei 2012 dengan deskripsi masalah:
Trend Pria MetroseksualTampil menawan dan tebar pesona kini tidak lagi melulu menjadi idaman
kaum wanita. Bagi sebagian laki-laki masa kini terutama yang imut atau baby face, hal itu
sepertinya telah menjadi kebutuhan primer. Para pria yang dikenal dengan pria metroseksual
memiliki kecenderungan untuk merawat tubuh dan menambah daya tariknya dengan kosmetik serta
aneka paket perawatan tubuh lain. Akhirnya, Pria yang dulu identik dengan cuek, kini mulai
terjangkiti ”penyakit” bersolek yang kadang bahkan melebihi wanita. Bagi pria metro, tumbuhnya
satu jerawat dapat membuat mereka laksana kiamat.Menyadari perkembangan ini, mulai tumbuh
salon khusus pria, majalah khusus pria, tempat perawatan tubuh khusus pria di mana mereka tidak
malu-malu lagi untuk facial bahkan melakukan perawatan manicure pedicure. Tak ketinggalan,
pihak produsen juga meluncurkan berbagai produk khusus lelaki baik make up, kosmetik,
pembersih dan pelembab wajah, parfum, dan lain-lain. Untuk menarik minat konsumen, mereka
sering mengeluarkan produk dengan spesifikasi segmen tertentu. Berbagai produk sering disertai
dengan tulisan ”for man” ”for women”. Hal ini konon berdasarkan survey dan penelitian tentang
kosmetik yang sesuai untuk jenis kulit tertentu atau hanya berdasarkan perbedaan aroma yang
cenderung memilah antara kaum maskulin dan feminin (wanita cenderung diidentikkan dengan
aroma lembut namun awet, sementara pria dikesankan identik dengan aroma keras dan
menyengat) seperti dapat dilihat pada minyak wangi dan sabun. Meski belum bisa diuji kebenaran
klaimnya karena terkesan bernuansa menarik konsumen, segmentasi ini membentuk opini publik
dan menggiring mereka dalam memilih produk.Benar agama menganjurkan perawatan tubuh
seperti memotong kuku, memakai minyak wangi dan anjuran-anjuran lain. Namun perlu diingat
bahwa salah satu nilai dibalik keharaman sutera bagi lelaki adalah karena mengandung kelembutan
(khunutsah) yang identik dengan kaum hawa, tak layak untuk keperkasaan (syahamah) seorang
lelaki.
Pertanyaan :
a. Bagaimana hukum pria melakukan berbagai sarana perawatan tubuh dan peningkatan daya tarik
yang selama ini identik dengan gaya hidup kaum wanita ?
b. Bagaimana hukum memakai kosmetik, parfum, dan berbagai sarana peningkatan daya tarik yang
identik dengan jenis kelamin tertentu (baik karena segmentasi produsen atau unsur cenderung
mengarah pada karakter kelamin seperti aroma atau warna pakaian) digunakan oleh jenis kelamin
yang lain ?
Jawaban :
a. Diperbolehkan sebatas tidak ada unsur-unsur yang diharamkan seperti tasyabbuh (menyerupai
terhadap lawan jenis, orang-orang kafir dan orang fasiq), isrof (melebihi batas kewajaran), taghyir
kholqillah (merubah bentuk alami) dan lain-lain.

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪182‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪b. Hukumnya haram apabila terpenuhi unsur-unsur tasyabbuh yang diharamkan, seperti:- Barang-‬‬
‫‪barang tersebut sampai saat ini digunakan khusus atau mayoritas wanita di daerah dimana ia‬‬
‫‪tinggal.- Ada qoshdu (tujuan) untuk tasyabbuh dengan wanita pada barang-barang atau hal-hal‬‬
‫‪yang masih digunakan atau dilakukan oleh kaum laki-laki maupun wanita. Atau dalam hal ucapan‬‬
‫‪atau gerakan yang telah menjadi karakter yang menyerupai wanita. Sedangkan untuk hal-hal yang‬‬
‫‪khusus atau mayoritas digunakan wanita tidak disyaratkan ada qoshdu. [Umam Zein].‬‬

‫وﻋﺒﺎراﺗﻨﺎ‬

‫ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺎد وﺛﻼﺛﻮن ﻟﺰﻳﺪ ﺑﻦ أﺳﻠﻢ ﻣﺮﺳﻞ ﻣﺎﻟﻚ ﻋﻦ زﻳﺪ ﺑﻦ أﺳﻠﻢ ﻋﻦ ﻋﻄﺎء ﺑﻦ ﻳﺴﺎر أﻧﻪ أﺧﺒﺮﻩ ﻗﺎل ﻛﺎن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻓﺪﺧﻞ رﺟﻞ ﺛﺎﺋﺮ اﻟﺮأس واﻟﻠﺤﻴﺔ ﻓﺄﺷﺎر إﻟﻴﻪ رﺳﻮل اﷲ ﺑﻴﺪﻩ أن أﺧﺮج ﻛﺄﻧﻪ ﻳﻌﻨﻲ إﺻﻼح ﺷﻌﺮ رأﺳﻪ وﻟﺤﻴﺘﻪ ﻓﻔﻌﻞ اﻟﺮﺟﻞ ﺛﻢ‬
‫رﺟﻊ ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ "أﻟﻴﺲ ﻫﺬا ﺧﻴﺮا ﻣﻦ أن ﻳﺄﺗﻲ أﺣﺪﻛﻢ ﺛﺎﺋﺮ اﻟﺮأس ﻛﺄﻧﻪ ﺷﻴﻄﺎن" ﻗﻮﻟﻪ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ "ﺛﺎﺋﺮ‬
‫اﻟﺮأس" ﻳﻌﻨﻲ أن ﺷﻌﺮﻩ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺷﻌﺚ ﻏﻴﺮ ﻣﺮﺟﻞ وأﺻﻞ اﻟﻜﻠﻤﺔ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﻈﻬﻮر واﻟﺨﺒﺎل وﻣﻨﻪ أﺧﺬ اﻟﺜﺎﺋﺮ واﻟﺜﻮرة وﻻ ﺧﻼف ﻋﻦ ﻣﺎﻟﻚ أن‬
‫ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻣﺮﺳﻞ وﻗﺪ ﻳﺘﺼﻞ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﺎﺑﺮ وﻏﻴﺮﻩ‪ .‬وﻓﻴﻪ إﺑﺎﺣﺔ اﺗﺨﺎذ اﻟﺸﻌﺮ واﻟﻮﻓﺮات واﻟﺠﻤﻢ ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺄﻣﺮﻩ ﺑﺤﻠﻘﻪ وﻓﻴﻪ‬
‫اﻟﺤﺾ ﻋﻠﻰ ﺗﺮﺟﻴﻞ ﺷﻌﺮ اﻟﺮأس واﻟﻠﺤﻴﺔ وﻛﺮاﻫﻴﺔ إﻫﻤﺎل ذﻟﻚ واﻟﻐﻔﻠﺔ ﻋﻨﻪ ﺣﺘﻰ ﻳﺘﺸﻌﺚ وﻳﺴﻤﺞ وﻫﺬا ﻋﻨﺪي أﺻﻞ ﻓﻲ إﺑﺎﺣﺔ اﻟﺘﺰﻳﻦ‬
‫واﻟﺘﻨﻈﻒ ﻛﻠﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺘﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وإﻧﻤﺎ اﺳﺘﺜﻨﻴﺖ ذﻟﻚ ﻟﻘﻮل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ "ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ‬
‫اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل" وﻫﺬا ﻋﻠﻰ اﻟﻌﻤﻮم إﻻ أن ﻳﺨﺼﻪ ﻋﻨﻪ ﺷﻲء ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﺎﻟﺘﺰﻳﻦ واﻟﺘﻨﻈﻒ ﻣﺒﺎح‬
‫ﺑﻬﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ وﻏﻴﺮﻩ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ إﺳﺮاﻓﺎ وﺗﻨﻌﻤﺎ وﺗﺸﺒﻬﺎ ﺑﺎﻟﺠﺒﺎرﻳﻦ ﻳﺪﻟﻚ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻗﻮﻟﻪ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ "اﻟﺒﺬاذة ﻣﻦ اﻹﻳﻤﺎن" وﻗﺪ‬
‫ﺟﺎء ﻋﻨﻪ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أﻧﻪ ﻧﻬﻰ ﻋﻦ اﻟﺘﺮﺟﻞ إﻻ ﻏﺒﺎ ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ اﻟﺒﺼﺮﻳﻴﻦ وﻣﻌﻨﺎﻩ واﷲ أﻋﻠﻢ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ذﻛﺮت وأﻣﺎ ﻗﻮﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ‬
‫ﻛﺄﻧﻪ ﺷﻴﻄﺎن" ﻓﻬﻮ ﻣﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺮوف ﻣﻦ ﻛﻼم اﻟﻌﺮب ﻷﻧﻬﺎ ﻛﺎﻧﺖ ﺗﺸﺒﻪ ﻣﺎ اﺳﺘﻘﺒﺤﺖ ﺑﺎﻟﺸﻴﻄﺎن وإن ﻛﺎن ﻻ ﻳﺮى ﻟﻤﺎ أوﻗﻊ اﷲ ﻓﻲ"‬
‫ﻧﻔﻮﺳﻬﻢ ﻣﻦ ﻛﺮاﻫﻴﺔاﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬اﻟﺘﻤﻬﻴﺪ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﻤﻮﻃﺄ ﻣﻦ اﻟﻤﻌﺎﻧﻲ واﻷﺳﺎﻧﻴﺪ ج‪ 5‬ص‪50‬‬

‫اﻟﺰﻳﻨﺔ واﻟﻠﺒﺎس ‪ :‬اﻟﺘﻌﺮﻳﻒ واﻟﺘﺮﻏﻴﺐ ﻓﻴﻬﻤﺎ واﻷﻧﻮاع واﻷﺣﻜﺎم )اﻟﻤﺒﺎح واﻟﻤﺴﺘﺤﺐ واﻟﺤﺮام( اﻟﺘﻌﺮﻳﻒ واﻟﺘﺮﻏﻴﺐ ﻓﻴﻬﻤﺎ اﻟﺰﻳﻨﺔ ﻣﺎ ﻳﺘﺰﻳﻦ ﺑﻪ‬
‫وﻫﻲ ﻛﻞ ﻣﺎ ﻳﻀﻔﻰ ﻋﻠﻰ اﻹﻧﺴﺎن ﺣﺴﻨﺎ وﺑﻬﺠﺔ أو ﻫﻲ اﺳﻢ ﻳﻘﻊ ﻋﻠﻰ ﻣﺤﻠﺴﻦ اﻟﺨﻠﻖ اﻟﺘﻲ ﺧﻠﻖ اﷲ وﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻳﺘﺰﻳﻦ ﺑﻪ اﻹﻧﺴﺎن ﻣﻦ ﻓﻀﻞ‬
‫ﻟﺒﺎس أو ﺣﻠﻲ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ وﻗﺪ ﺗﻜﻮن ﻣﺸﺮوﻋﺔ وﻫﻲ اﻟﺨﺎﻟﻴﺔ ﻣﻦ اﻟﻔﺘﻨﺔ واﻹﻓﺴﺎد أو اﻟﻨﻴﺔ اﻟﻔﺎﺳﺪة وﻗﺪ ﺗﻜﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺮوﻋﺔ وﻫﻲ اﻟﺒﺎﻋﺜﺔ ﻋﻠﻰ‬
‫اﻟﻔﺘﻨﺔ واﻟﻔﺴﺎد أو اﻟﻨﻴﺔ اﻟﺨﺒﻴﺜﺔ أو ﻳﺸﻮﻳﻬﺎ ﺷﻲء ﻣﻦ ﻓﺴﺎد اﻟﻨﻴﺔ ﻗﺎل اﻟﺰﻣﺤﺸﺮي ﻓﻲ اﻟﻜﺸﺎف اﻟﺰﻳﻨﺔ ﻣﺎ ﺗﺘﺰﻳﻦ ﺑﻪ اﻟﻤﺮأة ﻣﻦ ﺣﻠﻲ أو ﻛﺤﻞ‬
‫واﻟﺨﻀﺎب ﻓﻼ ﺑﺄس ﺑﺈﺑﺪاﺋﻪ ﻟﻸﺟﺎﻧﺐ وﻣﺎ ﺧﻔﻲ ﻣﻨﻬﺎ ﻛﺎﻟﺴﻮار واﻟﺨﻠﺨﺎل واﻟﺪﻣﻠﺞ واﻟﻘﻼدة واﻹﻛﻴﻞ واﻟﻮﺷﺢ واﻟﻘﺮط ﻓﻼ ﺗﺒﺪﻳﻪ إﻻ ﻟﻬﺆﻻء‬
‫اﻟﻤﺬﻛﻮرﻳﻦ أي ﻓﻲ آﻳﺔ اﻟﻤﺤﺎرم ﻣﻦ اﻷزواج واﻷوﻻد وﺑﻘﻴﺔ اﻷﻗﺎرب اﻟﻤﺤﺮﻣﺎﺗﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬اﻷﺳﺮة اﻟﻤﺴﻠﻤﺔ ﻓﻲ اﻟﻌﺎﻟﻢ اﻟﻤﻌﺎﺻﺮ ص‪253‬‬

‫ﻳﺤﺮم اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻦ ﻓﻴﻪ ﺑﺄﻧﻪ ﻣﺎ ﻛﺎن ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﻬﻦ ﻓﻲ ﺟﻨﺴﻪ وﻫﻴﺌﺘﻪ أو ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻓﻲ زﻳﻬﻦ وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﻋﻜﺴﻪ‬
‫اﺑﻦ دﻗﻴﻖ اﻟﻌﻴﺪ ﻣﺎ ُ‬
‫وﻗﺪ ﺿﺒﻂ ُ‬
‫ﻧﻬﺎﻳﺔ ﻗﺎل ع ش وﻣﻦ اﻟﻌﻜﺲ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻟﻨﺴﺎء اﻟﻌﺮب ﻣﻦ ﻟُﺒﺲ اﻟﺒﺸﻮت وﺣﻤﻞ اﻟﺴﻜﻴﻦ ﻋﻠﻰ اﻟﻬﻴﺌﺔ اﻟﻤﺨﺘﺼﺔ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﻦ ذﻟﻚ‬
‫ي ﻛﻤﺎ ﻗﻴﻞ إن ﻧﺴﺎء‬
‫ﺗﺨﺼﻴﺺ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺬﻟﻚ اﻟﺰ ﱢ‬
‫ُ‬ ‫ي ﻣﺨﺼﻮص ﻓﻲ إﻗﻠﻴﻢ وﻏﻠﺐ ﻓﻲ ﻏﻴﺮﻩ‬
‫وﻋﻠﻰ ﻫﺬا ﻓﻠﻮ اﺧﺘﺼﺖ اﻟﻨﺴﺎء أو ﻏﻠﺐ ﻓﻴﻬﻦ ز ﱞ‬
‫ﻗﺮى اﻟﺸﺎم ﻳﺘﺰﻳﻴﻦ ﺑﺰي اﻟﺮﺟﺎل اﻟﺬﻳﻦ ﻳﺘﻌﺎﻃﻮن اﻟﺤﺼﺎد واﻟﺰراﻋﺔ وﻳﻔﻌﻠﻦ ذﻟﻚ ﻓﻬﻞ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ ﻛﻞ إﻗﻠﻴﻢ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ ﻋﺎدة أﻫﻠﻪ أو ﻳﻨﻈﺮ‬
‫ﻷﻛﺜﺮ اﻟﺒﻼد ﻓﻴﻪ ﻧﻈﺮ واﻷﻗﺮب اﻷول ﺛﻢ رأﻳﺖ ﻓﻲ أن اﺑﻦ ﺣﺞ ﻧﻘﻼ ﻋﻦ اﻹﺳﻨﻮي ﻣﺎ ﻳﺼﺮح ﺑﻪ وﻋﻠﻴﻪ ﻓﻠﻴﺲ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ ﻋﺎدة ﻛﺜﻴﺮ ﻣﻦ‬
‫اﻟﻨﺴﺎء ﺑﻤﺼﺮ اﻵن ﻣﻦ ﻟﺒﺲ ﻗﻄﻌﺔ ﺷﺎش ﻋﻠﻰ رؤوﺳﻬﻦ ﺣﺮاﻣﺎ ﻷﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﺑﺘﻠﻚ اﻟﻬﻴﺌﺔ ﻣﺨﺘﺼﺎ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وﻻ ﻏﺎﻟﺐ ﻓﻴﻬﻢ ﻓﻠﻴﺘﻨﺒﻪ ﻟﻪ ﻓﺈﻧﻪ دﻗﻴﻖ‬
‫وأﻣﺎ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻣﻦ إﻟﺒﺎﺳﻬﻦ ﻟﻴﻠﺔ ﺟﻼﺋﻬﻦ ﻋﻤﺎﻣﺔ رﺟﻞ ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ ﻓﻴﻪ اﻟﺤﺮﻣﺔ ﻷن ﻫﺬا اﻟﺰي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل اﻫـﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﻮاﺷﻲ اﻟﺸﺮواﻧﻲ‬
‫ج‪ 3‬ص‪26‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪183‬‬

‫ﻓﺎﻟﺤﺎﺻﻞ أﻧﻪ إن ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ ﺑﻘﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻴﻪ ﺑﻬﻢ ﻓﻲ ﺷﻌﺎر اﻟﻜﻔﺮ ﻛﻔﺮ ﻗﻄﻌﺎ أو ﻓﻲ ﺷﻌﺎر اﻟﻌﺒﺪ ﻣﻊ ﻗﻄﻊ اﻟﻨﻈﺮ ﻋﻦ اﻟﻜﻔﺮ ﻟﻢ ﻳﻜﻔﺮ وﻟﻜﻨﻪ‬
‫ﻳﺄﺛﻢ وإن ﻟﻢ ﻳﻘﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻴﻪ ﺑﻬﻢ أﺻﻼ ورأﺳﺎ ﻓﻼ ﺷﻲء ﻋﻠﻴﻬﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬اﻟﻔﺘﺎوي اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﺒﺮي ج‪ 4‬ص‪239‬‬

‫ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻘﻮم( أي ﺗﺰﻳﺎ ﻓﻲ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﺑﺰﻳﻬﻢ وﻓﻲ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺑﻔﻌﻠﻬﻢ وﻓﻲ ﺗﺨﻠﻘﻪ ﺑﺨﻠﻘﻬﻢ وﺳﺎر ﺑﺴﻴﺮﺗﻬﻢ وﻫﺪﻳﻬﻢ ﻓﻲ ﻣﻠﺒﺴﻬﻢ وﺑﻌﺾ أﻓﻌﺎﻟﻬﻢ أي(‬
‫وﻛﺎن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺤﻖ ﻗﺪ ﻃﺎﺑﻖ ﻓﻴﻪ اﻟﻈﺎﻫﺮ اﻟﺒﺎﻃﻦ )ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ( وﻗﻴﻞ اﻟﻤﻌﻨﻰ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ وﻫﻮ ﻣﻦ أﺗﺒﺎﻋﻬﻢ ﻳﻜﺮم ﻛﻤﺎ ﻳﻜﺮﻣﻮن وﻣﻦ‬
‫ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻔﺴﺎق ﻳﻬﺎن وﻳﺨﺬل ﻛﻬﻢ وﻣﻦ وﺿﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﻋﻼﻣﺔ اﻟﺸﺮف أﻛﺮم وإن ﻟﻢ ﻳﺘﺤﻘﻖ ﺷﺮﻓﻪ وﻓﻴﻪ أن ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﻣﻦ اﻟﺠﻦ ﺑﺎﻟﺤﻴﺎت وﻇﻬﺮ‬
‫ﻳﺼﻮرﺗﻬﻢ ﻗﺘﻞ وأﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز اﻵن ﻟﺒﺲ ﻋﻤﺎﻣﺔ زرﻗﺎء أو ﺻﻔﺮاء ﻛﺬا ذﻛﺮﻩ اﺑﻦ رﺳﻼن وﺑﺄﺑﻠﻎ ﻣﻦ ذﻟﻚ ﺻﺮح اﻟﻘﺮﻃﺒﻲ ﻓﻘﺎل ﻟﻮ ﺧﺺ أﻫﻞ‬
‫اﻟﻔﺴﻮق واﻟﻤﺠﻮن ﺑﻠﺒﺎس ﻣﻨﻊ ﻟﺒﺴﻪ ﻟﻐﻴﺮﻫﻢ ﻓﻘﺪ ﻳﻈﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻻ ﻳﻌﺮﻓﻪ أﻧﻪ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻴﻈﻦ ﺑﻪ ﻇﻦ اﻟﺴﻮء ﻓﻴﺄﺛﻢ اﻟﻈﺎن واﻟﻤﻈﻨﻮن ﻓﻴﻪ ﺑﺴﺒﺐ اﻟﻌﻮن‬
‫ﻋﻠﻴﻪ وﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻗﺪ ﻳﻘﻊ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ أﻣﻮر ﻗﻠﺒﻴﺔ ﻣﻦ اﻻﻋﺘﻘﺎدات وإرادات وأﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻴﺔ ﻣﻦ أﻗﻮال وأﻓﻌﺎل ﻗﺪ ﺗﻜﻮن ﻋﺒﺎدات وﻗﺪ ﺗﻜﻮن‬
‫ﻋﺎدات ﻓﻲ ﻧﺤﻮ ﻃﻌﺎم وﻟﺒﺎس وﻣﺴﻜﻨﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ ج‪ 6‬ص‪135‬‬

‫اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﺠﻨﺴﻴﻦ‪ :‬اﻟﺴﺆال ﻣﺎ ﺣﻜﻢ اﻟﺪﻳﻦ ﻓﻰ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﺗﺸﺒﻪ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ؟اﻟﺠﻮاب روى اﻟﺒﺨﺎرى وﻏﻴﺮﻩ ﻋﻦ اﺑﻦ‬
‫ﻋﺒﺎس رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل ‪ :‬ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﻟﻠّﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ‪ ،‬واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل‬
‫وروى أﺑﻮ داود واﻟﻨﺴﺎﺋﻰ واﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ واﺑﻦ ﺣﺒﺎن ﻓﻰ ﺻﺤﻴﺤﻪ ﻋﻦ أﺑﻰ ﻫﺮﻳﺮة رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪.‬‬
‫اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﻤﺮأة واﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﺮﺟﻞ ‪.‬وروى أﺣﻤﺪ واﻟﻄﺒﺮاﻧﻰ أن ﻋﺒﺪ اﻟﻠّﻪ ﺑﻦ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ اﻟﻌﺎص رﺿﻰ اﻟﻠّﻪ ﻋﻨﻪ رأى أم ﺳﻌﻴﺪ‬
‫ﺑﻨﺖ أﺑﻰ ﺟﻬﻞ ﻣﺘﻘﻠﺪة ﺳﻴﻔﺎ وﻫﻰ ﺗﻤﺸﻰ ﻣﺸﻴﺔ اﻟﺮﺟﺎل ﻓﻘﺎل ‪ :‬ﺳﻤﻌﺖ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻳﻘﻮل "ﻟﻴﺲ ﻣﻨﺎ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل‬
‫ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء‪ ،‬وﻻ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل " ‪.‬ﻳﺆﺧﺬ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ اﻷﺣﺎدﻳﺚ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺗﺸﺒﻪ أﺣﺪ ﻣﻦ اﻟﺠﻨﺴﻴﻦ ﺑﺎﻟﺠﻨﺲ اﻵﺧﺮ‪ ،‬وﻣﺤﻞ اﻟﺤﺮﻣﺔ‬
‫إذا ﺗﺤﻘﻖ أﻣﺮان ‪:‬أوﻟﻬﻤﺎ ‪ :‬أن ﻳﻜﻮن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻣﻘﺼﻮدا‪ ،‬ﺑﺄن ﻳﺘﻌﻤﺪ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻌﻞ ﻣﺎ ﻳﻜﻮن ﻣﻦ ﺷﺄن اﻟﻨﺴﺎء وأن ﺗﺘﻌﻤﺪ اﻟﻤﺮأة ﻓﻌﻞ ﻣﺎ ﻳﻜﻮن ﻣﻦ‬
‫ﺷﺄن اﻟﺮﺟﺎل ‪ ،‬ﻓﺈن ﻫﺬا اﻟﻘﺼﺪ ﻓﻴﻪ ﺗﻤﻴﻴﻊ ﻟﻠﺨﺼﺎﺋﺺ أو إﺿﻌﺎف ﻟﻬﺎ ‪ ،‬واﻟﻮاﺟﺐ أن ﺗﻜﻮن ﺧﺼﺎﺋﺺ ﻛﻞ ﺟﻨﺲ ﻓﻴﻪ ﻗﻮﻳﺔ‪ ،‬ﻓﺬﻟﻚ ﺗﻘﺴﻴﻢ‬
‫اﻟﻠّﻪ ﻟﺨﻠﻘﻪ وﺗﻨﺴﻴﻘﻪ ﻓﻴﻤﺎ أودع ﻓﻰ ﻛﻞ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻣﻦ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﻟﻤﺼﻠﺤﺔ اﻟﻤﺠﻤﻮﻋﺔ اﻟﺒﺸﺮﻳﺔ ‪ ،‬أﻣﺎ ﻣﺠﺮد اﻟﺘﻮاﻓﻖ ﺑﺪون ﻗﺼﺪ وﺗﻌﻤﺪ ﻓﻼ ﺣﺮج‬
‫ﻓﻴﻪ ‪ ،‬ﻓﺎﻟﻨﺎس ﺑﺄﺟﻨﺎﺳﻬﺎ ﺗﺘﻔﻖ ﻓﻰ أﻣﻮر ﻣﺸﺘﺮﻛﺔ ﻛﺎﺳﺘﻌﻤﺎل أدوات اﻷﻛﻞ ورﻛﻮب اﻟﻄﺎﺋﺮات وﻣﺎ إﻟﻰ ذﻟﻚ ‪.‬وﻫﺬا ﻣﺎ ﻳﻌﻨﻴﻪ ﻟﻔﻆ "ﺗﺸﺒﻪ " ﻓﻔﻴﻪ‬
‫ﻋﻤﻞ وﻗﺼﺪ‪ ،‬أﻣﺎ إذا اﻧﺘﻔﻰ اﻟﻘﺼﺪ ﻓﻴﻜﻮن ﺗﺸﺎﺑﻬﺎ ﻻ ﺗﺸﺒﱡﻬﺎ‪ ،‬وﻻ ﺣﺮج ﻓﻰ اﻟﺘﺸﺎﺑﻪ ﻓﻴﻤﺎ ﻟﻢ ﻳﻘﺼﺪ ‪.‬واﻷﻣﺮ اﻟﺜﺎﻧﻰ ‪:‬أن ﻳﻜﻮن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻰ‬
‫ﺷﻲء ﻫﻮ ﻣﻦ ﺧﺼﺎﺋﺺ اﻟﺠﻨﺲ اﻵﺧﺮ‪ ،‬واﻟﺬى ﻳﺤﺪد ذﻟﻚ إﻣﺎ أن ﻳﻜﻮن ﻫﻮ اﻟﺪﻳﻦ ‪ ،‬وإﻣﺎ أن ﻳﻜﻮن ﻫﻮ اﻟﻄﺒﻊ ﻧﻔﺴﻪ ‪ ،‬أى اﻟﺠﺒﻠﺔ اﻟﺘﻰ ﺧﻠﻖ‬
‫ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻹﻧﺴﺎن ‪ ،‬وإﻣﺎ أن ﻳﻜﻮن ﻫﻮ اﻟﻌﺮف واﻟﻌﺎدة‪ ،‬وﻛﺜﻴﺮ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻳﻜﻮن ﻓﻰ ذﻟﻚ ﻓﻰ أول اﻷﻣﺮ‪ ،‬ﺣﻴﺚ ﻳﻮﺟﺪ اﻟﻘﺼﺪ واﻟﺘﻌﻤﺪ‬
‫واﻹﻋﺠﺎب ‪ ،‬ﺛﻢ ﺑﻌﺪ ذﻟﻚ ﻳﺼﻴﺮ ﺷﻴﺌﺎ ﻣﺄﻟﻮﻓﺎ ﻻ ﺷﺬوذ ﻓﻴﻪ ‪ ،‬وﻻ ﻳﻌﺪ ﺗﺸﺒﻬﺎ ﻣﺬﻣﻮﻣﺎاﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﻓﺘﺎوي اﻷزﻫﺮ ج‪ 10‬ص‪180‬‬

‫ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻤﺮأة واﻟﻤﺮأة ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻲ اﻟﻠﺒﺎﺳﺴﺆال‪ :‬ﻣﺎ ﻗﻮﻟﻜﻢ ﻓﻲ اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻠﺒﺲ إزار اﻟﻤﺮأة أو اﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺎس اﻟﺮﺟﻞ أو ﺗﻠﺒﺲ‬
‫ﺑﻨﻄﻠﻮن أو ﺛﻮﺑﺎ ﻣﺜﻞ ﺛﻮب اﻟﺮﺟﻞ ﺷﻜﻼ وﺻﻮرة ﻓﻬﻞ ذﻟﻚ ﻛﻠﻪ داﺧﻞ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ‬
‫اﻟﻤﺮأة واﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﺮﺟﻞ أو ﻻ؟اﻟﺠﻮاب واﷲ اﻟﻬﺎدي إﻟﻰ اﻟﺼﻮاب أن اﻟﻠﺒﺎس اﻟﺮﺟﻞ اﻟﺨﺎص ﺑﻪ إذا ﻟﺒﺴﺘﻪ اﻟﻤﺮأة وﺻﺎرت ﺑﺤﻴﺚ‬
‫أﻧﻬﺎ ﺑﺴﺒﺒﻪ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﻞ وﻗﺼﺪت اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻪ ﺗﻜﻮن داﺧﻠﺔ ﻓﻴﻤﺎ ورد ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﻮﻋﻴﺪ اﻟﺸﺪﻳﺪ وﻛﺬﻟﻚ اﻟﺮﺟﻞ إذا ﻟﺒﺲ ﻟﺒﺎس اﻟﻤﺮأة‬
‫اﻟﺨﺎص ﺑﻬﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻈﻬﺮ أﻣﺎم اﻟﻨﺎس ﻛﺄﻧﻪ إﻣﺮأة وﻗﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺬﻟﻚ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺪﺧﻞ ﺑﺎﻟﻮﻋﻴﺪ اﻟﺸﺪﻳﺪ اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻔﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻟﻌﻦ‬
‫رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت م اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل واﷲ ﺳﺒﺤﺎن وﺗﻌﺎﻟﻰ أﻋﻠﻢ ﺣﻜﻤﻠﺒﺲ اﻟﻤﺮأة‬
‫ﻟﻠﺒﻨﻄﻠﻮﻧﺴﺆال‪ :‬ﻣﺎ ﻗﻮﻟﻜﻢ ﻓﻲ اﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﺑﻨﻄﻠﻮﻧﺎ وﺛﻮﺑﺎ ﻃﻮﻳﻼ ﻓﻮﻗﻪ ﻳﺒﻠﻎ إﻟﻰ رﻛﺒﺘﻬﺎ ﻓﺎﻟﺒﻨﻄﻠﻮن ﻳﺮى ﻧﺼﻔﻪ اﻷﺳﻔﻞ ﻓﻘﻂ ﻓﻬﻞ ذﻟﻚ داﺧﻞ‬
‫ﺗﺤﺖ ﻗﻮﻟﻬﻢ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة أ ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺎس اﻟﺮﺟﻞ وﻛﺬا ﻋﻜﺴﻪ أو ﻻ؟اﻟﺠﻮاب أ ذﻟﻚ ﻻ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة ﻟﺒﺴﻪ ﻷﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﺧﺎﺻﺎ ﻟﻠﺮﺟﻞ‬
‫وإﻧﻤﺎ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﺸﻒ ﻋﻮرﺗﻬﺎ أو ﺑﻌﺾ ﻋﻮرﺗﻬﺎ أﻣﺎم اﻟﺮﺟﺎل اﻷﺟﺎﻧﺐ واﷲ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ أﻋﻠﻢ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺷﻔﺎﻓﺎ أو ﺿﻴﻘﺎ ﻳﻈﻬﺮ ﻣﺤﺎﺳﻦ‬
‫ﺟﺴﻤﻬﺎ ﻷن ذﻟﻚ ﻳﺪﺧﻞ ﺗﺤﺖ ﻗﻮﻟﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم ﻛﺎﺳﻴﺎت ﻋﺎرﻳﺎت‪.‬اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﻗﺮة اﻟﻌﻴﻦ ﺑﻔﺘﺎوي إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ اﻟﺰﻳﻦ ص‪232-233‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪184‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫وﺳﺌﻞ رﺿﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋﻨﻪ وﻧﻔﻊ ﺑﻌﻠﻮﻣﻪ وﺑﺮﻛﺘﻪ ﻋﻦ ﻓﺘﺨﺔ اﻟﻔﻀﺔ اﻟﻤﺴﻤﺎة ﻋﻨﺪﻧﺎ ﺑﺎﻟﺤﻠﻘﺔ ﻫﻞ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻟﺒﺴﻬﺎ أم ﻻ ﻷﻧﻬﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﺣﻴﻨﺌﺬ داﺧﻠﺔ‬
‫ﻓﻲ ﻣﺴﻤﻰ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻟﻐﺔ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ اﻟﻤﻠﻘﻦ ﻓﻲ اﻟﻌﻤﺪة ﻗﺎل وﻟﻢ ﻳﺠﻮزوا ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ ﺷﻲء ﻣﻦ ﺣﻠﻲ اﻟﻔﻀﺔ إﻻ اﻟﺨﺎﺗﻢ وﻟﻴﺴﺖ ﻫﺬﻩ ﺧﺎﺗﻤﺎ‬
‫ﻛﻤﺎ ﺗﻘﺪم إﻫـ ﻛﻼﻣﻪ ﺑﻤﻌﻨﺎﻩ ﻟﻜﻦ ﻓﻲ ﻧﻬﺎﻳﺔ اﺑﻦ اﻷﺛﻴﺮ أن اﻟﺤﻠﻘﺔ ﺧﺎﺗﻢ ﺑﻼ ﻓﺺ ﻓﺴﻤﺎﻫﺎ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻓﻤﺎ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻓﻲ ذﻟﻚ أﻓﻴﺪوﻧﺎ ﻣﺘﻊ اﷲ ﺑﻜﻢ‬
‫اﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻨﻔﺄﺟﺎب ﻓﺴﺢ اﷲ ﻓﻲ ﻣﺪﺗﻪ ﺑﻘﻮﻟﻪ اﻟﺬي ﻳﺘﺠﻪ ﺟﻮاز اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة ﻓﻘﺪ ﺻﺮح أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﺑﺄﻧﻪ ﻻ ﻓﺮق ﻓﻲ ﺟﻮاز ﻟﺒﺲ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﺑﻞ‬
‫ﻧﺪﺑﻪ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ ﻟﻪ ﻓﺺ وﻣﺎ ﻻ ﻓﺺ ﻟﻪ ﻓﺄﻓﻬﻢ ذﻟﻚ أن ﻛﻼ ﻣﻤﺎ ﻟﻪ ﻓﺺ وﻣﺎ ﻻ ﻓﺺ ﻟﻪ ﻳﺴﻤﻰ ﻋﻨﺪﻫﻢ ﺧﺎﺗﻤﺎ وإن ﻛﺎن اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻟﻐﺔ ﻻ‬
‫ﻳﻄﻠﻖ إﻻ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻟﻪ ﻓﺺ ﻓﻘﺪ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺼﺤﺎح واﻟﻔﺘﺨﺔ ﺑﺎﻟﺘﺤﺮﻳﻚ ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻦ ﻓﻀﺔ ﻻ ﻓﺺ ﻓﻴﻬﺎ ﻓﺈذا ﻛﺎن ﻓﻴﻬﺎ ﻓﺺ ﻓﻬﻲ اﻟﺨﺎﺗﻢ إﻫـ ﻓﺄﻓﻬﻢ‬
‫أن اﻟﺤﻠﻘﺔ ﻏﻴﺮ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻟﻐﺔ ﻓﻌﻠﻢ ﺑﻤﺎ ﺗﻘﺮر ﻣﻦ ﻛﻼم اﻟﻔﻘﻬﺎء واﻟﻠﻐﻮﻳﻴﻦ أن اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻋﻨﺪ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻻ ﻳﺸﺘﺮط ﻓﻴﻪ اﻟﻔﺺ وﺣﻴﻨﺌﺬ ﻓﻴﻜﻮن ﻛﻼﻣﻬﻢ‬
‫ﺻﺮﻳﺤﺎ ﻓﻴﻤﺎ ذﻛﺮﺗﻪ ﻣﻦ ﺟﻮاز اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة وزﻋﻢ اﺑﻦ اﻟﻤﻠﻘﻦ ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻋﻨﻪ ﻓﻲ اﻟﺴﺆال ﻳﺮدﻩ ﻣﺎ ﺗﻘﺮر ﻣﻦ أن ﻋﺪم دﺧﻮﻟﻬﺎ ﻓﻲ ﻣﺴﻤﻰ‬
‫اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻟﻐﺔ ﻻ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﺗﺤﺮﻳﻤﻬﺎ ﻷن اﻷﺋﻤﺔ ﺻﺮﺣﻮا ﺑﺤﻞ ﻣﺎ ﻻ ﻓﺺ ﻟﻪ ﻣﻊ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺴﻤﻰ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻟﻐﺔ ﻓﻌﻠﻢ أﻧﻬﻢ ﻟﻢ ﻳﺮﻳﺪوا ﺑﺎﻟﺨﺎﺗﻢ ﻓﻲ ﻛﻼﻣﻬﻢ‬
‫اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻓﻲ اﻟﻠﻐﺔ ﺑﻞ ﻣﺎ ﻫﻮ أﻋﻢ ﻣﻨﻪ ﻓﺎﻧﺪﻓﻊ ﻧﻈﺮﻩ ﺑﻠﻢ ﻳﺴﻢ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻟﻐﺔ وﻛﺄﻧﻪ ﻏﻔﻞ ﻋﻤﺎ ذﻛﺮﺗﻪ ﻣﻦ أن اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻳﺴﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎﺗﻤﺎ وإن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ‬
‫ﻓﺺ واﻟﻠﻐﻮﻳﻴﻦ ﻳﺨﺼﻮن اﺳﻢ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﺑﻤﺎ ﻟﻪ ﻓﺺ ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻗﺪ ﻳﻄﻠﻖ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻻ ﻓﺺ ﻟﻪ اﺳﻢ اﻟﺨﺎﺗﻢ أﻳﻀﺎ ﻛﻤﺎ ﻳﺪل ﻟﻪ ﻛﻼم اﺑﻦ اﻷﺛﻴﺮ‬
‫اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻲ اﻟﺴﺆال ﻓﺈن ﻗﻠﺖ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﺗﺤﺮﻳﻤﻬﺎ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ أﺧﺮى وﻫﻲ ﻛﻮﻧﻬﺎ ﻣﻦ ﺷﺄن اﻟﻨﺴﺎء وﻗﺪ ﺻﺮح اﻷﺋﻤﺔ ﺑﺄن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﺣﺮام‬
‫وﻋﻜﺴﻪ ﻟﻠﺤﺪﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻗﻠﺖ إﻧﻤﺎ ﻳﺤﺮم اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻦ ﺑﻠﺒﺲ‬
‫زﻳﻬﻦ اﻟﻤﺨﺘﺺ ﺑﻬﻦ اﻟﻼزم ﻓﻲ ﺣﻘﻬﻦ ﻛﻠﺒﺲ اﻟﺴﻮار واﻟﺨﻠﺨﺎل وﻧﺤﻮﻫﻤﺎ ﺑﺨﻼف ﻟﺒﺲ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﺑﻼ ﻓﺺ وﻫﻮ اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة ﻓﺈﻧﻪ ﻟﻴﺲ‬
‫ﻣﻦ ﺷﻌﺎرﻫﻦ اﻟﻤﺨﺘﺺ ﺑﻬﻦ وﻳﺪل ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻗﻮل اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻓﻲ اﻷم وﻻ أﻛﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﻠﺆﻟﺆ إﻻ ﻟﻸدب ﻓﺈﻧﻪ ﻣﻦ زي‬
‫اﻟﻨﺴﺎء ﻻ ﻟﻠﺘﺤﺮﻳﻢ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع ردا ﻋﻠﻰ اﻟﺮاﻓﻌﻲ اﻟﻔﺎﻫﻢ ﻣﻦ ﻫﺬا اﻟﻨﺺ ﺗﺒﻌﺎ ﻟﻠﺸﺎﺷﻲ أن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻦ ﻣﻜﺮوﻩ ﻓﻘﻂ وﻟﻴﺲ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻻﻩ ﺑﻞ‬
‫اﻟﺼﻮاب اﻟﺤﺮﻣﺔ وأﻣﺎ ﻧﺼﻪ ﻓﻲ اﻷم ﻓﻠﻴﺲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎ ﻟﻬﺬا ﻷن ﻣﺮادﻩ أﻧﻪ ﻣﻦ ﺟﻨﺲ زي اﻟﻨﺴﺎء ﻻ أﻧﻪ زي ﻟﻬﻦ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻬﻦ ﻻزم ﻓﻲ ﺣﻘﻬﻦ إﻫـ‬
‫وﻛﺬﻟﻚ ﻧﻘﻮل اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة إن ﺳﻠﻢ أﻧﻬﺎ زي ﻟﻬﻦ أي ﻣﻦ ﺟﻨﺲ زﻳﻬﻦ ﻻ أﻧﻬﺎ ﺑﻬﻦ ﻻزﻣﺔ ﻓﻲ ﺣﻘﻬﻦ وﻗﺪ أﺧﺮج اﻟﺒﺨﺎري وﻏﻴﺮﻩ ﻋﻦ أﻧﺲ‬
‫أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﺗﺨﺬ ﺧﺎﺗﻤﺎ ﻣﻦ ﻓﻀﺔ ﻓﺼﻪ ﻣﻨﻪ وﻓﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺴﻠﻢ أن ﻓﺺ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻛﺎن ﺣﺒﺸﻴﺎ ﻗﺎل‬
‫اﻟﻨﻮوي ﻧﻘﻼ ﻋﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺎن ﺣﺠﺮا ﺣﺒﺸﻴﺎ أي ﻓﺼﺎ ﻣﻦ ﺟﺰع أو ﻋﻘﻴﻖ ﻓﺈن ﻣﻌﺪﻧﻬﻤﺎ ﺑﺎﻟﺤﺒﺸﺔ واﻟﻴﻤﻦ إﻫـ وﻻ ﻳﻨﺎﻓﻴﻪ ﻫﺬﻩ اﻟﺮواﻳﺔ اﻟﺘﻲ‬
‫ﻗﺒﻠﻬﺎ ﺑﺈﻣﻜﺎن اﻟﺠﻤﻊ ﺑﺄﻧﻪ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻛﺎن ﻟﻪ ﺧﺎﺗﻤﺎن ﻣﻦ ﻓﻀﺔ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﻓﺼﻪ ﻣﻨﻪ واﻵﺧﺮ ﻓﺼﻪ ﺣﺒﺸﻲ أي ﺟﺰع أو ﻋﻘﻴﻖ وورد ﻓﻲ‬
‫اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﻌﻘﻴﻖ أﺣﺎدﻳﺚ ﻣﻨﻬﺎ أﻧﻪ ﻳﻨﻔﻲ اﻟﻔﻘﺮ وأﻧﻪ ﻣﺒﺎرك وأن ﻣﻦ ﺗﺨﺘﻢ ﺑﻪ ﻟﻢ ﻳﺰل ﻳﺮ ﺧﻴﺮا وﻛﻠﻬﺎ ﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻣﻨﻬﺎ ﺷﻲء ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﻟﺤﻔﺎظ وورد‬
‫ﺑﺴﻨﺪ ﺿﻌﻴﻒ أن اﻟﺘﺨﺘﻢ ﺑﺎﻟﻴﺎﻗﻮت اﻷﺻﻔﺮ ﻳﻤﻨﻊ اﻟﻄﺎﻋﻮن وﺑﻤﺎ ﺗﻘﺮر ﻣﻦ أن اﻟﻔﺺ ﺗﺎرة ﻳﻜﻮن ﻣﻦ اﻟﺨﺎﺗﻢ وﺗﺎرة ﻳﻜﻮن ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻊ ﻗﻮﻟﻬﻢ‬
‫اﻟﺴﺎﺑﻖ ﻳﺠﻮز ﻟﺒﺲ اﻟﺨﺎﺗﻢ وإن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ ﻓﺺ ﻳﻈﻬﺮ ﻣﺎ ﻣﺮ ﻣﻦ ﺟﻮاز ﻟﺒﺲ اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة إذ ﻻ ﻳﺘﺼﻮر ﺷﻲء ﻳﻠﺒﺲ ﻓﻲ اﻹﺻﺒﻊ ﻣﻦ‬
‫اﻟﻔﻀﺔ وﻟﺒﺲ ﻓﺼﻪ ﻣﻨﻪ وﻻ ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ ﻳﺴﻤﻰ ﺧﺎﺗﻤﺎ وﻫﻮ ﻏﻴﺮ اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة ﻓﻠﻴﺘﺄﻣﻞ ذﻟﻚ ﻓﺈﻧﻪ ﺻﺮﻳﺢ واﺿﺢ ﻓﻲ اﻟﺪﻻﻟﺔ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ذﻛﺮﺗﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺣﻞ اﻟﺤﻠﻘﺔ اﻟﻤﺬﻛﻮرة ﻋﻠﻰ أن اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ واﻟﻐﺰاﻟﻲ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺎوى ﺷﺬا ﻓﻘﺎﻻ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ اﻟﺘﺤﻠﻲ ﺑﻐﻴﺮ اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻣﻦ ﺣﻠﻲ اﻟﻔﻀﺔ ﻛﺎﻟﺴﻮار‬
‫واﻟﺪﻣﻠﺞ واﻟﻄﻮق وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ اﻟﻔﻀﺔ إﻻ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻷواﻧﻲ وﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء إﻫـ وﻣﺎ ﻗﺎﻻﻩ ﺿﻌﻴﻒ ﺟﺪا ﻓﺈن ﻫﺬا ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ‬
‫ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻛﻤﺎ ﺻﺮح ﺑﻪ اﻷﺻﺤﺎب وﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ واﷲ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ أﻋﻠﻤﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬اﻟﻔﺘﺎوي اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﺒﺮي ج‪ 4‬ص‪239‬‬

‫ﺑﺎب ﻓﻲ ﻟﺒﺎس اﻟﻨﺴﺎء ( ) أﻧﻪ ﻟﻌﻦ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل اﻟﺦ ( ﻗﺎل اﻟﻄﺒﺮي اﻟﻤﻌﻨﻰ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﺎل اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻓﻲ اﻟﻠﺒﺎس (‬
‫واﻟﺰﻳﻨﺔ اﻟﺘﻲ ﺗﺨﺘﺺ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻻ اﻟﻌﻜﺲ ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ وﻛﺬا ﻓﻲ اﻟﻜﻼم واﻟﻤﺸﻲ ﻓﺄﻣﺎﻫﻴﺌﺔ اﻟﻠﺒﺎس ﻓﺘﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺧﺘﻼف ﻋﺎدة ﻛﻞ ﺑﻠﺪ ﻓﺮب ﻗﻮم‬
‫ﻻ ﻳﻔﺘﺮق زي ﻧﺴﺎﺋﻬﻢ ﻣﻦ رﺟﺎﻟﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻠﺒﺲ ﻟﻜﻦ ﻳﻤﺘﺎز اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻻﺣﺘﺠﺎب واﻻﺳﺘﺘﺎر وأﻣﺎ ذم اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻜﻼم واﻟﻤﺸﻲ ﻓﻤﺨﺘﺺ ﺑﻤﻦ ﺗﻌﻤﺪ‬
‫ذﻟﻚ وأﻣﺎ ﻣﻦ ﻛﺎن ذﻟﻚ ﻣﻦ أﺻﻞ ﺧﻠﻘﺘﻪ ﻓﺈﻧﻤﺎ ﻳﺆﻣﺮ ﺑﺘﻜﻠﻒ ﺗﺮﻛﻪ واﻹدﻣﺎن ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﺑﺎﻟﺘﺪرﻳﺞ ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻔﻌﻞ وﺗﻤﺎدى دﺧﻠﻪ اﻟﺬم وﻻ ﺳﻴﻤﺎ‬
‫إن ﺑﺪا ﻣﻨﻪ ﻣﺎ ﻳﺪل ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺿﻰ ﺑﻪ وأﺧﺬ ﻫﺬا واﺿﺢ ﻣﻦ ﻟﻔﻆ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ وأﻣﺎ إﻃﻼق ﻣﻦ أﻃﻠﻖ ﻛﺎﻟﻨﻮوي أن اﻟﻤﺨﻨﺚ اﻟﺨﻠﻘﻲ ﻻ ﻳﺘﺠﻪ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫اﻟﻠﻮم ﻓﻤﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ ﻣﺎ إذا ﻟﻢ ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻰ ﺗﺮك اﻟﺘﺜﻨﻲ واﻟﺘﻜﺴﺮ ﻓﻲ اﻟﻤﺸﻲ واﻟﻜﻼم ﺑﻌﺪ ﺗﻌﺎﻃﻴﻪ اﻟﻤﻌﺎﻟﺠﺔ ﻟﺘﺮك ذﻟﻚ وإﻻ ﻣﺘﻰ ﻛﺎن ﺗﺮك ذﻟﻚ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪185‬‬

‫‪ -‬ﻣﻤﻜﻨﺎ وﻟﻮ ﺑﺎﻟﺘﺪرﻳﺞ ﻓﺘﺮﻛﻪ ﺑﻐﻴﺮ ﻋﺬر ﻟﺤﻘﻪ اﻟﻠﻮم اﻧﺘﻬﻰ ﻗﺎل اﻟﻤﻨﺬري وأﺧﺮﺟﻪ اﻟﺒﺨﺎري واﻟﺘﺮﻣﺬي واﻟﻨﺴﺎﺋﻲ وﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ ‪ -‬إﻟﻰ أن ﻗﺎل‬
‫‪ g‬ﻟﻮﻳﻦ ( ﺑﺎﻟﺘﺼﻐﻴﺮ ﻫﻮ ﻟﻘﺐ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺳﻠﻴﻤﺎن ) أن اﻣﺮأة ﺗﻠﺒﺲ اﻟﻨﻌﻞ ( أي اﻟﺘﻲ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻤﺎ ﺣﻜﻤﻬﺎ ) ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ (‬
‫اﻟﺮﺟﻠﺔ ( ﺑﻔﺘﺢ اﻟﺮاء وﺿﻢ اﻟﺠﻴﻢ وﻓﺘﺢ اﻟﻼم ) ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ( ﺑﻴﺎن ﻟﻠﺮﺟﻠﺔ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ إﻧﻪ ﻟﻌﻦ اﻟﻤﺘﺮﺟﻼت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﻳﻌﻨﻲ اﻟﻼﺗﻲ‬
‫ﻳﺘﺸﺒﻬﻦ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻲ زﻳﻬﻢ وﻫﻴﺄﺗﻬﻢ ﻓﺄﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﻌﻠﻢ واﻟﺮأي ﻓﻤﺤﻤﻮد وﻓﻲ رواﻳﺔ ﻟﻌﻦ اﻟﺮﺟﻠﺔ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﻤﻌﻨﻰ اﻟﻤﺘﺮﺟﻠﺔ وﻳﻘﺎل اﻣﺮأة رﺟﻠﺔ إذا‬
‫ﺷﺒﻬﺖ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻲ اﻟﺮأي واﻟﻤﻌﺮﻓﺔ اﻧﺘﻬﯩﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﻋﻮن اﻟﻤﻌﺒﻮد ‪ :‬ج‪ 11‬ص‪105‬‬

‫وأﻓﺎد )‪ (1‬أﻳﻀﺎ أن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﺗﻌﺎﻃﻲ اﻟﺸﺤﺺ ﻣﺎ ﺻﻴﺮﻩ ﻣﺘﺸﺒﻬﺎ ﻗﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻪ أو ﻟﻢ ﻳﻘﺼﺪ ‪ .‬أﻻ ﺗﺮى أﻧﻚ إذا ﻗﻠﺖ ﻓﻼن ﻳﺘﻌﻠﻢ ﻛﺎن‬
‫ﻣﻌﻨﺎﻩ أﻧﻪ ﻓﻌﻞ ﻓﻌﻞ اﻟﻤﺘﻌﻠﻤﻴﻦ وإن ﻟﻢ ﻳﻘﺼﺪ واﺣﺪا ﻣﻦ ذﻳﻨﻚ‪ .‬واﻟﺤﺎﺻﻞ إن ﺻﻴﻐﺔ اﻟﺘﻔﻌﻞ ﻻ ﻳﺸﺘﺮط ﻓﻴﻬﺎ إﻻ ﻗﺼﺞ اﻟﻔﻌﻞ دون ﻣﺎ ﻳﺘﺮﺗﺐ‬
‫ﻋﻠﻴﻪ وﻫﻮ أﻣﺮ ﺑﺪﻳﻬﻲ ﻋﻨﺪ ﻣﻦ ﻟﻪ أدﻧﻰ ﺧﺒﺮة ﺑﻠﺴﺎن اﻟﻌﺮب ﻓﺎﺗﻀﺢ ﻗﻮل اﻷﺋﻤﺔ ﻻ ﻓﺮق ﻓﻲ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﺨﻀﺎب ﺑﻴﻦ أن ﻳﻘﺼﺪ ﺑﻪ اﻟﺘﺸﺒﻪ أو ﻻ‬
‫ووﺟﻪ ﻛﻮن اﻟﺨﻀﺎب ﻓﻴﻪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء أﻧﻬﻦ ﻳﻔﻌﻠﻨﻪ ﺗﺎرة ﺑﻘﺼﺪ اﻟﺰﻳﻨﺔ وﺗﺎرة ﻟﻜﻮﻧﻪ ﻣﻦ زﻳﻬﻦ اﻟﺨﺎص ﺑﻬﻦ ﻣﻊ ﻗﻄﻊ اﻟﻨﻈﺮ ﻋﻦ ﻛﻮﻧﻪ زﻳﻨﺔ‬
‫ﻓﺎﻟﺮﺟﻞ إذا اﺳﺘﻌﻤﻠﻪ ﺑﺄﺣﺪ ﻫﺬﻳﻦ اﻟﻘﺼﺪﻳﻦ ﻛﺎن ﻣﺘﺸﺒﻬﺎ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻛﺬا ﻟﻮ ﻟﻢ ﻳﻘﺼﺪ ﺷﻴﺌﺎ ﻷن ﻣﺎ ﻛﺎن زﻳﻴﻨﺔ ﺑﺬاﺗﻪ أو ﻣﻦ زي اﻟﻨﺴﺎء اﻟﺨﺎص‬
‫ﺑﻬﻦ ﻻ ﻳﺤﺘﺎج إﻟﻰ ﻗﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻴﻪ اﻫـ ﺑﺰﻳﺎدة)‪ (1‬أي اﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﻪ ﺷﻦ اﻟﻐﺎرةاﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺴﻦ اﻟﺴﻴﺮ ﻓﻲ ﺑﻴﺎن أﺣﻜﺎم أﻧﻮاع ﻣﻦ‬
‫اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻐﻴﺮ ﻟﻠﺴﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻮض اﻟﺸﺮﻳﻒ اﻟﺪﻣﻴﺎﻃﻲ ص‪3‬‬

‫ﺛﻢ إن ﻣﻦ أدﻟﺔ اﻟﺤﺮﻣﺔ ﺧﺒﺮ اﻟﺼﺤﻴﺤﻴﻦ وﻏﻴﺮﻫﻤﺎ ﻣﻦ ﻃﺮق ﻛﺜﻴﺮة ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ واﺑﻦ ﻋﺒﺎس وﻏﻴﺮﻫﻤﺎ رﺿﻲ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻨﻬﻢ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ‬
‫ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﻌﻦ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻗﺎل ﻓﻲ ﺷﻌﺐ اﻟﻐﺎرة ﻣﻌﻨﺎﻩ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﻟﻨﻮوي‬
‫واﻟﻤﺤﺐ اﻟﻄﺒﺮي وﻏﻴﺮﻫﻤﺎ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻷﺣﺪ اﻟﻔﺮﻳﻘﻴﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻵﺧﺮ ﻓﻴﻤﺎ ﻫﻮ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ أي داﺋﻤﺎ أو ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻣﻦ ﺳﻴﺌﺔ ﻟﺒﺎس أو زﻳﻨﺔ أو ﻣﺸﻲ‬
‫أو ﻛﻼم أو ﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻛﺎﻟﻠﺰي وﺑﻌﺾ اﻟﺼﻔﺎت واﻟﺤﺮﻛﺎت دون اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ أﻣﻮر اﻟﺨﻴﺮ ﻧﻌﻢ ﻫﻴﺌﺔ اﻟﻠﺒﺎس ﺗﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺧﺘﻼف اﻟﻤﺤﺎل ﻓﺮب‬
‫ﻗﻮم ﻳﺴﺘﻮي رﺟﺎﻟﻬﻢ وﻧﺴﺎؤﻫﻢ ﻓﻲ ﻟﺒﺎس واﺣﺪ وﺣﻴﻨﺌﺬ ﻓﻼ ﺣﺮﻣﺔ وﻣﺤﻞ اﻟﺤﺮﻣﺔ ﻓﻴﻤﻦ ﺗﻌﻤﺪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺄن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ذﻟﻚ ﻟﻪ ﺧﻠﻘﺔ ﺑﻞ ﺗﻜﻠﻒ‬
‫اﻟﺘﺨﻠﻖ ﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﻤﺸﻲ واﻟﺤﺮﻛﺎت واﻟﻜﻼم وﻧﺤﻮ ذﻟﻚ اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺴﻦ اﻟﺴﻴﺮ ﻓﻲ ﺑﻴﺎن أﺣﻜﺎم أﻧﻮاع ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻐﻴﺮ ﻟﻠﺴﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻮض‬
‫اﻟﺸﺮﻳﻒ اﻟﺪﻣﻴﺎﻃﻲ ص‪6‬‬

‫ﻓﺈن ﻗﻠﺖ ﻗﺪ ﻳﻨﺎﻓﻲ ﻣﺎ ﺗﻘﺮر ﻣﻦ ﺣﺮﻣﺔ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻗﻮل اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻓﻲ ﻣﺤﺎﺳﻦ اﻟﺸﺮﻳﻌﺔ وﺟﺮى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺨﻄﺎﺑﻲ وﺻﺎﺣﺐ اﻟﺒﺤﺮ وﻏﻴﺮﻫﻤﺎ اﻻﺧﺘﻴﺎر أن‬
‫ﻻ ﺗﻠﺒﺲ اﻟﻤﺮأة اﻟﺒﻴﺎض واﻟﻔﻀﺔ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وإن ﺗﻐﻴﺮﻩ ﺑﻤﺎ أﻣﻜﻦ ﻣﻦ زﻋﻔﺮان ﻗﻠﺖ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻗﺪ ﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﻤﺨﺘﺺ ﺑﺎﻟﺠﻨﺲ أو‬
‫اﻟﻐﺎﻟﺐ ﻓﻴﻪ وﻫﺬا ﻫﻮ اﻟﺤﺮام ﻛﻤﺎ ﻣﺮ وﻗﺪ ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻛﺄن ﻳﻜﻮن ﻓﻴﻤﺎ ﻳﻠﻴﻖ ﺑﺎﻟﺠﻨﺲ اﻵﺧﺮ وإن ﻟﻢ ﻳﻐﻠﺐ ﻓﻴﻪ وﻻ اﺧﺘﺺ ﺑﻪ وﻫﺬا و‬
‫اﻟﺬي ﻗﺪ ﻳﻜﺮﻫﺎﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺴﻦ اﻟﺴﻴﺮ ﻓﻲ ﺑﻴﺎن أﺣﻜﺎم أﻧﻮاع ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻐﻴﺮ ﻟﻠﺴﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻮض اﻟﺸﺮﻳﻒ اﻟﺪﻣﻴﺎﻃﻲ ص‪9‬‬

‫‪LINK DISKUSI :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/728633360492808/‬‬
‫‪3326. HUKUM WANITA MEMAKAI SURBAN‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum... Saya mau bertanya..!! Hukum seorang wanita memakai surban. Saya tunggu‬‬
‫‪Jawaban dari Ustad dan Ustadzah. Terimakasih. [Camelia MawardiHati Salbuutt].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪kalo di pake buat kerudung tidak apa-apa karena tak ada unsur tasyabbuh bir-rijal, tapi kalo dipakai‬‬
‫‪sebagai sorban (di-ikatkan di kepala ) haram, karena sorban bukan termasuk pakian yang khusus‬‬
‫‪bagi laki-laki beda halnya dengan peci, berikut uraian tasyabbuh bir-rijal (menyerupai laki-laki) atau‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪186‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪sebaliknya (laki-laki menyerupai perempuan).‬‬


‫‪- Bughyah Almustarsyidiin 604 :‬‬

‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ‪ :‬ي( ‪ :‬ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻹﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة ‪ ،‬وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻲ(‬
‫‪.‬ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ أن ﻳﺘﺰﻳﺎ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﺑﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻵﺧﺮ ‪ ،‬أو ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬

‫‪Batasan penyerupaan yang diharamkan pada kasus penyerupaan orang laki-laki pada perempuan‬‬
‫‪dan sebaliknya adalah apa yang diterangkan oleh Ulama Fiqh dalam kitab Fath aljawaad, Tuhfah,‬‬
‫‪Imdaad dan kitab syun alghooroh. Imam Romli juga mengikutinya dalam kitab Annihaayah,‬‬
‫‪Batasannya adalah "bila salah satu dari lelaki atau wanita tersebut berhias memakai barang yang‬‬
‫‪dikhususkan untuk lainnya atau pakaian yang jamak di gunakan pada tempat tinggal lelaki dan‬‬
‫‪wanita tersebut".‬‬
‫‪Batasan seorang perempuan menyerupai laki laki (atau sebaliknya) dalam hal berpakaian adalah‬‬
‫‪bila seorang perempuan memakai pakaian khusus atau yang biasa dipakai laki laki (atau‬‬
‫‪sebaliknya). Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Ulilalbab Hafas, Ical Rizaldysantrialit].‬‬

‫ﺣﻮاﺷﻲ اﻟﺸﺮواﻧﻲ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ص‪ 26 :‬دار اﻟﻔﻜﺮ‬


‫وﻗﺪ ﺿﺒﻂ اﺑﻦ دﻗﻴﻖ اﻟﻌﻴﺪ ﻣﺎ ﻳﺤﺮم اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻦ ﻓﻴﻪ ﺑﺄﻧﻪ ﻣﺎ ﻛﺎن ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﻬﻦ ﻓﻲ ﺟﻨﺴﻪ وﻫﻴﺌﺘﻪ أو ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻓﻲ زﻳﻬﻦ وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﻋﻜﺴﻪ‬
‫ﻧﻬﺎﻳﺔ ﻗﺎل ع ش وﻣﻦ اﻟﻌﻜﺲ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻟﻨﺴﺎء اﻟﻌﺮب ﻣﻦ ﻟﺒﺲ اﻟﺒﺸﻮت وﺣﻤﻞ اﻟﺴﻜﻴﻦ ﻋﻠﻰ اﻟﻬﻴﺌﺔ اﻟﻤﺨﺘﺼﺔ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﻦ ذﻟﻚ‬
‫وﻋﻠﻰ ﻫﺬا ﻓﻠﻮ اﺧﺘﺼﺖ اﻟﻨﺴﺎء أو ﻏﻠﺐ ﻓﻴﻬﻦ زي ﻣﺨﺼﻮص ﻓﻲ إﻗﻠﻴﻢ وﻏﻠﺐ ﻓﻲ ﻏﻴﺮﻩ ﺗﺨﺼﻴﺺ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺬﻟﻚ اﻟﺰي ﻛﻤﺎ ﻗﻴﻞ إن ﻧﺴﺎء‬
‫ﻗﺮى اﻟﺸﺎم ﻳﺘﺰﻳﻴﻦ ﺑﺰي اﻟﺮﺟﺎل اﻟﺬﻳﻦ ﻳﺘﻌﺎﻃﻮن اﻟﺤﺼﺎد واﻟﺰراﻋﺔ وﻳﻔﻌﻠﻦ ذﻟﻚ ﻓﻬﻞ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ ﻛﻞ إﻗﻠﻴﻢ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ ﻋﺎدة أﻫﻠﻪ أو ﻳﻨﻈﺮ‬
‫ﻷﻛﺜﺮ اﻟﺒﻼد ﻓﻴﻪ ﻧﻈﺮ واﻷﻗﺮب اﻷول ﺛﻢ رأﻳﺖ ﻓﻲ أن اﺑﻦ ﺣﺞ ﻧﻘﻼ ﻋﻦ اﻹﺳﻨﻮي ﻣﺎ ﻳﺼﺮح ﺑﻪ وﻋﻠﻴﻪ ﻓﻠﻴﺲ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ ﻋﺎدة ﻛﺜﻴﺮ ﻣﻦ‬
‫اﻟﻨﺴﺎء ﺑﻤﺼﺮ اﻵن ﻣﻦ ﻟﺒﺲ ﻗﻄﻌﺔ ﺷﺎش ﻋﻠﻰ رؤوﺳﻬﻦ ﺣﺮاﻣﺎ ﻷﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﺑﺘﻠﻚ اﻟﻬﻴﺌﺔ ﻣﺨﺘﺼﺎ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وﻻ ﻏﺎﻟﺐ ﻓﻴﻬﻢ ﻓﻠﻴﺘﻨﺒﻪ ﻟﻪ ﻓﺈﻧﻪ دﻗﻴﻖ‬
‫وأﻣﺎ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻣﻦ إﻟﺒﺎﺳﻬﻦ ﻟﻴﻠﺔ ﺟﻼﺋﻬﻦ ﻋﻤﺎﻣﺔ رﺟﻞ ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ ﻓﻴﻪ اﻟﺤﺮﻣﺔ ﻷن ﻫﺬا اﻟﺰي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل اﻫـ‬

‫ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ ص‪271 :‬‬


‫ﻟﻌﻦ اﷲ ﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺤﻮ ﻟﺒﺎس وزﻳﻨﺔ وﻛﻼم وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻛﺬﻟﻚ ﻗﺎل‬
‫اﺑﻦ ﺟﺮﻳﺮ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﻤﻘﺎﻧﻊ واﻟﺨﻼﺧﻞ واﻟﻘﻼﺋﺪ وﻧﺤﻮﻫﺎ واﻟﺘﺨﻨﺚ ﻓﻲ اﻟﻜﻼم واﻟﺘﺄﻧﺚ ﻓﻴﻪ وﻣﺎ أﺷﺒﻬﻪ ﻗﺎل وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ‬
‫اﻟﺮﺟﺎل ﻟﺒﺲ اﻟﻨﻌﺎل اﻟﺮﻗﺎق اﻟﺘﻲ ﻳﻘﺎل ﻟﻬﺎ اﻟﺤﺬو واﻟﻤﺸﻲ ﺑﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻤﺤﺎﻓﻞ واﻷﺳﻮاق اﻫـ وﻣﺎ ذﻛﺮﻩ ﻓﻲ اﻟﻨﻌﺎل اﻟﺮﻗﻴﻘﺔ ﻟﻌﻠﻪ ﻛﺎن ﻋﺮف زﻣﻨﻪ‬
‫ﻣﻦ اﺧﺘﺼﺎﺻﻬﺎ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء أﻣﺎ اﻟﻴﻮم ﻓﺎﻟﻌﺮف ﻛﻤﺎ ﺗﺮى أﻧﻪ ﻻ اﺧﺘﺼﺎص وﻗﺎل اﺑﻦ أﺑﻲ ﺟﻤﺮة ﻇﺎﻫﺮ اﻟﻠﻔﻆ اﻟﺰﺟﺮ ﻋﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﺷﻲء ﻟﻜﻦ‬
‫ﻋﺮف ﻣﻦ أدﻟﺔ أﺧﺮى أن اﻟﻤﺮاد اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ اﻟﺰي وﺑﻌﺾ اﻟﺼﻔﺎت واﻟﺤﺮﻛﺎت وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻻ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻴﺮ وﺣﻜﻤﺔ ﻟﻌﻦ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ إﺧﺮاﺟﻪ‬
‫اﻟﺸﻲء ﻋﻦ ﺻﻔﺘﻪ اﻟﺘﻲ وﺿﻌﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ أﺣﻜﺎم اﻟﺤﻜﻤﺎء‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/793624630660347‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 187

3549. HUKUM LAKI-LAKI MEMAKAI ANTING


PERTANYAAN :
Assallamu'alaikum wr wb, apa hukumnya laki-laki yang memakai anting mohon penjelasannya ?
[Mybendol Unnew New].
JAWABAN :

Wa'alaikum salam, memakai anting hukumnya haram karena mayoritas itu yang memakai anting
adalah perempuan & khas ciri seorang perempuan:

‫ وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻓﻲ‬،‫ ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻲ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻹﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة‬:(‫ ي‬:‫ﻣﺴﺄﻟﺔ‬
‫ أو ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ‬،‫اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ أن ﻳﺘﺰﻳﺎ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﺑﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻵﺧﺮ‬.

Batasan penyerupaan yang diharamkan pada kasus penyerupaan orang laki-laki pada perempuan
dan sebaliknya adalah apa yang diterangkan oleh Ulama Fiqh dalam kitab Fath aljawaad, Tuhfah,
Imdaad dan kitab syun alghooroh. Imam Romli juga mengikutinya dalam kitab Annihaayah,
Batasannya adalah : "Bila salah satu dari lelaki atau wanita tersebut berhias memakai barang yang
dikhususkan untuk lainnya atau pakaian yang jamak digunakan pada tempat tinggal lelaki dan
wanita tersebut". [Bughyah Almustarsyidiin 604]. .
Laki - laki memakai anting baik anting dari emas atau selainnya dan juga baik di kedua telinga atau
hanya sebelah saja maka hukumnya haram karena hal tersebut termasuk tasyabbuh dengan orang
perempuan :

‫ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‬،‫ﻓﻼ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﺘﺤﻠﻰ ﺑﺸﻲء ﻓﻲ أذن واﺣﺪة وﻻ ﻓﻲ ﻛﻠﺘﺎ أذﻧﻴﻪ ﺳﻮاء ﻛﺎن اﻟﻤﺘﺤﻠَﻰ ﺑﻪ ذﻫﺒﺎ أو ﻏﻴﺮﻩ‬
‫وﺑﺎﻟﻔﺴﻘﺔ واﻟﻤﺨﻨﺜﻴﻦ‬
‫ وﻗﺪ ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل‬،‫ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‬،‫أﻣﺎ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻼ ﻳﺠﻮز ﻟﻪ ﺧﺮم أذﻧﻪ ﺑﺤﺎل‬
1:‫ﻓﺈذا وﺿﻊ ﻓﻴﻬﺎ ُﺣﻠﻴﺎً ﻣﻦ ذﻫﺐ أو ﻏﻴﺮﻩ ﻓﻘﺪ أﺛﻢ ﻣﻦ ﻋﺪة أوﺟﻪ‬.‫ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﺬي رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري وﻏﻴﺮﻩ‬،‫ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‬
- ‫واﷲ أﻋﻠﻢ‬.ً‫ اﻟﺘﺤﻠﻲ ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ إذا ﻛﺎن اﻟﻤﻌﻠﻖ ذﻫﺒﺎ‬-3.‫ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺒﻌﺾ اﻟﺴﺎﻗﻄﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﻜﻔﺮة واﻟﻤﺠﺮﻣﻴﻦ‬-2.‫اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‬.
‫ ﻟﻤﺎ ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‬،‫ ﺳﻮاء ﻓﻲ أﻧﻔﻪ أو أذﻧﻪ‬،‫ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﺤﻠﻖ‬،
Imam Ibnu Abidin dalam Hasyiyahnya mengatakan :

‫ ﻓﻼ ﻳﺤﻞ ﻟﻠﺬﻛﻮر‬,‫ﺛﻘﺐ اﻷذن ﻟﺘﻌﻠﻴﻖ اﻟﻘﺮط ِﻣﻦ ِزﻳﻨَ ِﺔ اﻟﻨﺴﺎء‬

”Melubangi telinga untuk dipasangi anting termasuk perhiasan wanita, karena itu tidak halal bagi
lelaki”. (Raddul Muhtar, 27/81).
Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Langlang Buana, Ghufron Bkl, Mas Hamzah].
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/841435099212633/
3717. JIDAT HITAM ITU SUNAH ?
PERTANYAAN :
Assalaamu'alaikum. Mudzakaroh hukum Jidat Hitam Bekas sujud. [Yusuf Abi].

© 2017 www.piss-ktb.com
188 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

JAWABAN :
Wa'alaikumsalaam. Dalam berbagai kitab tafsir yang dibawakan para musyawirin maupun hadits
hadits Nabi SAW, tidak ada satupun yang menerangkan tanda hitam di jidat adalah suatu
kesunahan dari Rasulullah SAW yang patut diikuti oleh umatnya, justru jidat hitam adalah sesuatu
yang sangat dibenci oleh Rasulullah SAW. Berikut jawaban dari para musyawirin :
- Kitab Mu'jam Ibnul Muqrie, hadits nomor 414
(1)‫ﺴﻮاد‬
‫ ﺗﻐَﻴﱡﺮ إﻟﻰ اﻟ ﱠ‬: ‫ﺳﻔﻌﺔ‬
‫ ﻋﻦ‬، ‫ ﺛﻨﺎ اﻷوزاﻋﻲ‬، ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ اﻟﺪﺣﺪاح أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ اﻟﺘﻤﻴﻤﻴﺜﻨﺎ أﺑﻮ ﻋﺎﻣﺮ ﻣﻮﺳﻰ ﺑﻦ ﻋﺎﻣﺮ ﺑﻦ ﺧﺮﻳﻢ ﺛﻨﺎ اﻟﻮﻟﻴﺪ ﺑﻦ ﻣﺴﻠﻢ‬
‫ ذﻛﺮ رﺟﻞ ﻋﻨﺪ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﺬﻛﺮوا ﻣﻦ ﻗﻮﺗﻪ ﻓﻲ اﻟﺠﻬﺎدواﻻﺟﺘﻬﺎد وﻓﻲ اﻟﻌﺒﺎدة ﻓﺄﻗﺒﻞ اﻟﺮﺟﻞ‬: ‫ ﻋﻦ أﻧﺲ ﻗﺎل‬،‫ ﻗﺘﺎدة‬،
‫ ﺛﻢ أﻗﺒﻞ ﻓﺴﻠﻢ ﻋﻠﻴﻬﻢ‬.‫( ﻣﻦ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬1) ‫ أﺗﻰ اﻟﺬي ﻓﻲ وﺟﻬﻪ ﺳﻔﻌﺔ‬، ‫ واﻟﺬﻳﻨﻔﺴﻲ ﺑﻴﺪﻩ‬: ‫ ﻓﻘﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬،
‫ وذﻫﺐ‬، ‫ ﻧﻌﻢ‬: ‫ ﻗﺎل‬.‫ ﻫﻞ ﺣﺪﺛﺖ ﻧﻔﺴﻚ ﺣﻴﻦ أﺷﺮﻓﺖ ﻋﻠﻴﻨﺎ أﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻓﻲ اﻟﻘﻮﻣﺄﺣﺪ ﺧﻴﺮ ﻣﻨﻚ ؟‬: ‫ﻓﻘﺎﻟﺮﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ أﻳﻜﻢ ﻳﻘﻮم إﻟﻴﻪ ﻓﻴﻘﺘﻠﻪ ؟ ﻓﺬﻫﺐ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﻓﻮﺟﺪﻩ ﻳﺼﻠﻲ‬: ‫ ﺛﻢ ﺻﻠﻰ ﻓﻘﺎل رﺳﻮل اﻟﻠﻬﺼﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬، ‫ وﺻﻒ ﻗﺪﻣﻴﻪ‬، ‫ﻓﺎﺧﺘﻂ ﻣﺴﺠﺪا‬
‫ أﻧﺎ أذﻫﺐ إﻟﻴﻪ ﻓﻮﺟﺪﻩ ﻳﺼﻠﻲ‬: ‫ أﻳﻜﻢ ﻳﻘﻮم إﻟﻴﻪ ﻓﻴﻘﺘﻠﻪ ؟ ﻓﻘﺎم ﻋﻤﺮﻓﻘﺎل‬.: ‫ ﻓﻘﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬، ‫ ﻓﻬﺎﺑﺄن ﻗﺘﻠﻪ‬: ‫ ﻗﺎل‬،
‫ ﻓﻘﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ‬، ‫ إن أدرﻛﺘﻪ ﻓﺬﻫﺐ ﻓﻮﺟﺪﻩ ﻗﺪ اﻧﺼﺮف‬، ‫ اﺋﺘﻪ‬: ‫ ﻓﻘﺎل‬، ‫أﻧﺎ‬: ‫ ﻓﻘﺎل ﻋﻠﻲ‬، ‫ﻓﺼﻨﻊ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺻﻨﻊ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺛﻢ رﺟﻊ‬
‫ إن ﺑﻨﻲ إﺳﺮاﺋﻴﻞ اﻓﺘﺮﻗﺖ ﻋﻠﻰ إﺣﺪى‬.:‫ إن ﻫﺬا ﻷول ﻗﺮن ﻳﺨﺮج ﻣﻦ أﻣﺘﻲ ﻟﻮ ﻗﺘﻠﻪ ﻣﺎ اﺧﺘﻠﻒ اﺛﻨﺎن ﻣﻦ أﻣﺘﻲ ﺛﻢ ﻗﺎل‬.: ‫اﻟﻠﻬﻌﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ وإن أﻣﺘﻲ ﺳﺘﻔﺘﺮق ﻋﻠﻰ اﺛﻨﺘﻴﻨﻮﺳﺒﻌﻴﻦ ﻛﻠﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻨﺎر إﻻ واﺣﺪة وﻫﻲ اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ‬، ‫وﺳﺒﻌﻴﻦ ﻓﺮﻗﺔ‬

"Diriwayatkan dari Anas: Ada seorang laki-laki yang disebutkan dihadapan Rasulullah perihal
kuatnya dalam jihad, ijtihad dan ibadahnya. Kemudianlaki-laki itu datang. Rasulullah bersabda:
Demi Dzat yang Aku ada dalamkuasaNya, orang ini telah memiliki tanda hitam (suf'ah) dari syetan
diwajahnya. Lelaki itu menghadap lalu mengucap salam. Rasulullah Saw bertanya:Apaka hatimu
berkata saat kamu mendatangi kami bahwa tidak ada seorang pun yanglebih baikdari pada kamu?
Lelaki itu menjawab: YA. Kemudian iamelangkah ke masjid dan salat. Lalu Rasulullah Saw
bersabda: Adakah diantarakalian yang mendatanginya lalu membunuhnya? Berangkatlah Abu
Bakar, beliaumenemukan lelaki itu sedang salat maka beliau takut untuk membunuhnya.Rasulullah
Saw bersabda lagi: Adakah diantara kalian yang mendatanginya lalumembunuhnya? Berangkatlah
Umar, beliau menemukan lelaki itu sedang salat makabeliau takut untuk membunuhnya. Kemudian
Ali berkata: Saya. RAsulullahmenjawab: Datangilah orang itu, jika engkau menjumpainya! Ali
berangkat namunlelaki itu telah pergi. Rasulullah Saw bersabda:Sesungguhnya orang ini adalah
kurun pertama yang keluar dari umatku. Seandainyaia dibunuh maka tidak ada perbedaan di antara
2 orang dari umatku. SesungguhnyaBani Israil terpecah mencari 71 golongan. Dan umatku akan
terpecah menjadi 72 golongan, semuanya di neraka, kecuali 1, yaitu al-Jamaah".
(Hadis ini memiliki banyak jalur riwayat, yang diriwayatkan oleh Imam Ahmad, al-Bazzar, al-
Daruquthni. Al Hafidz al-Haitsami menilainya hasan melalui riwayat Abu Ya'laal-Mushili)
Jelaslah... Ketika seorang terlihat kuat dalam ibadah dan jihadnya hingga tampak tanda hitam di
jidatnya NAMUN ia merasa LEBIH BAIK dari muslim lainnya,yang dalam hadits disebutkan lelaki itu
merasa lebih baik dari yang lainnya BAHKAN dari Rosulullah dan para sahabatnya , yang demikian
tanda hitam dari syetan. Na'udzu Billahi Min Dzalik.
Kitab : ‫اﻟﻣﻘﺮئ اﺑن ﻣﻌﺟم‬
Sumber : JIDAT HITAM MUNGKIN SAJA TANDA DARI SYETAN

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪189‬‬

‫‪- Tafsir Ibnu Katsir :‬‬

‫وﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ( ‪ :‬ﻗﺎل ﻋﻠﻲ ﺑﻦ أﺑﻲ ﻃﻠﺤﺔ ‪ ،‬ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ‪ ) :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ( ﻳﻌﻨﻲ ‪ :‬اﻟﺴﻤﺖ‬
‫‪ .‬اﻟﺤﺴﻦ‬
‫‪ .‬وﻗﺎل ﻣﺠﺎﻫﺪ وﻏﻴﺮ واﺣﺪ ‪ :‬ﻳﻌﻨﻲ اﻟﺨﺸﻮع واﻟﺘﻮاﺿﻊ‬
‫‪ :‬وﻗﺎل اﺑﻦ أﺑﻲ ﺣﺎﺗﻢ ‪ :‬ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻲ ‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻄﻨﺎﻓﺴﻲ ‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺣﺴﻴﻦ اﻟﺠﻌﻔﻲ ‪ ،‬ﻋﻦ زاﺋﺪة ‪ ،‬ﻋﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﻋﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪ‬
‫ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ( ﻗﺎل ‪ :‬اﻟﺨﺸﻮع ‪ ،‬ﻗﻠﺖ ‪ :‬ﻣﺎ ﻛﻨﺖ أراﻩ إﻻ ﻫﺬا اﻷﺛﺮ ﻓﻲ اﻟﻮﺟﻪ ‪ ،‬ﻓﻘﺎل ‪ :‬رﺑﻤﺎ ﻛﺎن ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻲ ﻣﻦ (‬
‫‪ .‬ﻫﻮ أﻗﺴﻰ ﻗﻠﺒﺎ ﻣﻦ ﻓﺮﻋﻮن‬
‫‪ .‬وﻗﺎل اﻟﺴﺪي ‪ :‬اﻟﺼﻼة ﺗﺤﺴﻦ وﺟﻮﻫﻬﻢ‬
‫‪ .‬وﻗﺎل ﺑﻌﺾ اﻟﺴﻠﻒ ‪ :‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮت ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر‬
‫‪ ،‬وﻗﺪ أﺳﻨﺪﻩ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ ﻓﻲ ﺳﻨﻨﻪ ‪ ،‬ﻋﻦ إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻄﻠﺤﻲ ‪ ،‬ﻋﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﻰ ‪ ،‬ﻋﻦ ﺷﺮﻳﻚ ‪ ،‬ﻋﻦ اﻷﻋﻤﺶ ‪ ،‬ﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻔﻴﺎن‬
‫‪ .‬ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ " : -‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮت ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر " واﻟﺼﺤﻴﺢ أﻧﻪ ﻣﻮﻗﻮف‬
‫‪ .‬وﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ‪ :‬إن ﻟﻠﺤﺴﻨﺔ ﻧﻮرا ﻓﻲ اﻟﻘﻠﺐ ‪ ،‬وﺿﻴﺎء ﻓﻲ اﻟﻮﺟﻪ ‪ ،‬وﺳﻌﺔ ﻓﻲ اﻟﺮزق ‪ ،‬وﻣﺤﺒﺔ ﻓﻲ ﻗﻠﻮب اﻟﻨﺎس‬
‫‪ .‬وﻗﺎل أﻣﻴﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﺜﻤﺎن ‪ :‬ﻣﺎ أﺳﺮ أﺣﺪ ﺳﺮﻳﺮة إﻻ أﺑﺪاﻫﺎ اﷲ ﻋﻠﻰ ﺻﻔﺤﺎت وﺟﻬﻪ ‪ ،‬وﻓﻠﺘﺎت ﻟﺴﺎﻧﻪ‬
‫‪ ،‬واﻟﻐﺮض أن اﻟﺸﻲء اﻟﻜﺎﻣﻦ ﻓﻲ اﻟﻨﻔﺲ ﻳﻈﻬﺮ ﻋﻠﻰ ﺻﻔﺤﺎت اﻟﻮﺟﻪ ‪ ،‬ﻓﺎﻟﻤﺆﻣﻦ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﺳﺮﻳﺮﺗﻪ ﺻﺤﻴﺤﺔ ﻣﻊ اﷲ أﺻﻠﺢ اﷲ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻟﻠﻨﺎس‬
‫‪ .‬ﻛﻤﺎ روي ﻋﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب ‪ -‬رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ‪ -‬أﻧﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﻣﻦ أﺻﻠﺢ ﺳﺮﻳﺮﺗﻪ أﺻﻠﺢ اﷲ ﻋﻼﻧﻴﺘﻪ‬
‫وﻗﺎل أﺑﻮ اﻟﻘﺎﺳﻢ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ‪ :‬ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻣﺤﻤﻮد ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻤﺮوزي ‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺣﺎﻣﺪ ﺑﻦ آدم اﻟﻤﺮوزي ‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ اﻟﻔﻀﻞ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﻰ ‪ ،‬ﻋﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬
‫ﻋﺒﻴﺪ اﷲ اﻟﻌﺮزﻣﻲ ‪ ،‬ﻋﻦ ﺳﻠﻤﺔ ﺑﻦ ﻛﻬﻴﻞ ‪ ،‬ﻋﻦ ﺟﻨﺪب ﺑﻦ ﺳﻔﻴﺎن اﻟﺒﺠﻠﻲ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ " : -‬ﻣﺎ أﺳﺮ أﺣﺪ‬
‫ﺳﺮﻳﺮة إﻻ أﻟﺒﺴﻪ اﷲ رداءﻫﺎ ‪ ،‬إن ﺧﻴﺮا ﻓﺨﻴﺮ ‪ ،‬وإن ﺷﺮا ﻓﺸﺮ " ‪ ،‬اﻟﻌﺮزﻣﻲ ﻣﺘﺮوك‬

‫ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد‬

‫"‪"Tanda-tanda mereka tampak pada muka mereka dari bekas sujud‬‬

‫‪ .‬ﻗﺎل ﻋﻠﻲ ﺑﻦ أﺑﻲ ﻃﻠﺤﺔ ‪ ،‬ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ‪ ) :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ( ﻳﻌﻨﻲ ‪ :‬اﻟﺴﻤﺖ اﻟﺤﺴﻦ‬

‫‪Ali Bin Abi Tolhah berkata, dari Ibnu Abbas : Arti dari (tanda-tanda mereka tampak pada muka‬‬
‫‪mereka) adalah tanda kebaikan‬‬

‫‪ .‬وﻗﺎل ﻣﺠﺎﻫﺪ وﻏﻴﺮ واﺣﺪ ‪ :‬ﻳﻌﻨﻲ اﻟﺨﺸﻮع واﻟﺘﻮاﺿﻊ‬

‫‪Mujahid dan selain beliau bukan cuma satu orang berkata, " Artinya adalah ke khusyu'an dan‬‬
‫"‪ketawadhu'an‬‬

‫‪ .‬وﻗﺎل اﻟﺴﺪي ‪ :‬اﻟﺼﻼة ﺗﺤﺴﻦ وﺟﻮﻫﻬﻢ‬

‫" ‪As-Sadi berkata : " Sholat membuat bagus wajah mereka‬‬

‫وﻗﺎل ﺑﻌﺾ اﻟﺴﻠﻒ ‪ :‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮت ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر‬

‫‪Sebagian ulama' salaf berkata : " Barang siapa yang memperbanyak sholat malamnya maka‬‬
‫"‪wajahnya akan bagus siang harinya.‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪190‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫وﻗﺎل اﻟﺤﺴﻦ ‪ :‬ﻫﻮ ﺑﻴﺎض ﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﻮﺟﻪ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ‪ .‬وﻗﺎﻟﻪ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ أﻳﻀﺎ‬

‫‪Al-Hasan berkata, " Itu adalah warna putih yang ada diwajah kelak dihari kiyamah." Sa'id Bin Jubair‬‬
‫‪juga berkata seperti itu " .‬‬

‫وﻗﺎل ﺷﻬﺮ ﺑﻦ ﺣﻮﺷﺐ ‪ :‬ﻳﻜﻮن ﻣﻮﺿﻊ اﻟﺴﺠﻮد ﻣﻦ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻛﺎﻟﻘﻤﺮ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺒﺪر‬

‫‪Syahr Bin Khausab berkata, " Jadilah tempat sujud mereka yang di wajahnya bagaikan rembulan di‬‬
‫‪malam purnama ".‬‬
‫‪- Tafsir Al-Qurthuby :‬‬

‫اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ‪ :‬ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد اﻟﺴﻴﻤﺎ اﻟﻌﻼﻣﺔ ‪ ،‬وﻓﻴﻬﺎ ﻟﻐﺘﺎن ‪ :‬اﻟﻤﺪ واﻟﻘﺼﺮ ‪ ،‬أي ‪ :‬ﻻﺣﺖ ﻋﻼﻣﺎت اﻟﺘﻬﺠﺪ‬
‫ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ وأﻣﺎرات اﻟﺴﻬﺮ ‪ .‬وﻓﻲ ﺳﻨﻦ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ ﻗﺎل ‪ :‬ﺣﺪﺛﻨﺎ إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻄﻠﺤﻲ ﻗﺎل ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﻰ أﺑﻮ ﻳﺰﻳﺪ ﻋﻦ ﺷﺮﻳﻚ‬
‫‪ .‬ﻋﻦ اﻷﻋﻤﺶ ﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻔﻴﺎن ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ : -‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮت ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر‬
‫‪ -‬وﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﻌﺮﺑﻲ ‪ :‬ودﺳﻪ ﻗﻮم ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻋﻠﻰ وﺟﻪ اﻟﻐﻠﻂ ‪ ،‬وﻟﻴﺲ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ﻓﻴﻪ ذﻛﺮ ﺑﺤﺮف ‪ .‬وﻗﺪ روى اﺑﻦ وﻫﺐ ﻋﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ذﻟﻚ ﻣﻤﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﺠﺒﺎﻫﻬﻢ ﻣﻦ اﻷرض ﻋﻨﺪ اﻟﺴﺠﻮد‬
‫وﺑﻪ ﻗﺎل ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ ‪ .‬وﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ : -‬ﺻﻠﻰ ﺻﺒﻴﺤﺔ إﺣﺪى وﻋﺸﺮﻳﻦ ﻣﻦ رﻣﻀﺎن وﻗﺪ ‪،‬‬
‫وﻛﻒ اﻟﻤﺴﺠﺪ وﻛﺎن ﻋﻠﻰ ﻋﺮﻳﺶ ‪ ،‬ﻓﺎﻧﺼﺮف اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻣﻦ ﺻﻼﺗﻪ وﻋﻠﻰ ﺟﺒﻬﺘﻪ وأرﻧﺒﺘﻪ أﺛﺮ اﻟﻤﺎء واﻟﻄﻴﻦ ‪ .‬وﻗﺎل‬
‫اﻟﺤﺴﻦ ‪ :‬ﻫﻮ ﺑﻴﺎض ﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﻮﺟﻪ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ‪ .‬وﻗﺎﻟﻪ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ أﻳﻀﺎ ‪ ،‬ورواﻩ اﻟﻌﻮﻓﻲ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ‪ ،‬ﻗﺎﻟﻪ اﻟﺰﻫﺮي ‪ .‬وﻓﻲ اﻟﺼﺤﻴﺢ‬
‫ﻋﻦ رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة ‪ ،‬وﻓﻴﻪ ‪ ] :‬ﺣﺘﻰ إذا ﻓﺮغ اﷲ ﻣﻦ اﻟﻘﻀﺎء ﺑﻴﻦ اﻟﻌﺒﺎد وأراد أن ﻳﺨﺮج‬
‫ﺑﺮﺣﻤﺘﻪ ﻣﻦ أراد ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﻨﺎر أﻣﺮ ] ص‪ [ 267 :‬اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ أن ﻳﺨﺮﺟﻮا ﻣﻦ اﻟﻨﺎر ﻣﻦ ﻛﺎن ﻻ ﻳﺸﺮك ﺑﺎﷲ ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻤﻦ أراد اﷲ أن ﻳﺮﺣﻤﻪ ﻣﻤﻦ‬
‫‪ ] .‬ﻳﻘﻮل ﻻ إﻟﻪ إﻻ اﷲ ﻓﻴﻌﺮﻓﻮﻧﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻨﺎر ﺑﺄﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﺗﺄﻛﻞ اﻟﻨﺎر اﺑﻦ آدم إﻻ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﺣﺮم اﷲ ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺎر أن ﺗﺄﻛﻞ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد‬
‫وﻗﺎل ﺷﻬﺮ ﺑﻦ ﺣﻮﺷﺐ ‪ :‬ﻳﻜﻮن ﻣﻮﺿﻊ اﻟﺴﺠﻮد ﻣﻦ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻛﺎﻟﻘﻤﺮ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺒﺪر ‪ .‬وﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺎس وﻣﺠﺎﻫﺪ ‪ :‬اﻟﺴﻴﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺪﻧﻴﺎ وﻫﻮ‬
‫اﻟﺴﻤﺖ اﻟﺤﺴﻦ ‪ .‬وﻋﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪ أﻳﻀﺎ ‪ :‬ﻫﻮ اﻟﺨﺸﻮع واﻟﺘﻮاﺿﻊ ‪ .‬ﻗﺎل ﻣﻨﺼﻮر ‪ :‬ﺳﺄﻟﺖ ﻣﺠﺎﻫﺪا ﻋﻦ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ أﻫﻮ‬
‫أﺛﺮ ﻳﻜﻮن ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻲ اﻟﺮﺟﻞ ؟ ﻗﺎل ﻻ ‪ ،‬رﺑﻤﺎ ﻳﻜﻮن ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻲ اﻟﺮﺟﻞ ﻣﺜﻞ رﻛﺒﺔ اﻟﻌﻨﺰ وﻫﻮ أﻗﺴﻰ ﻗﻠﺒﺎ ﻣﻦ اﻟﺤﺠﺎرة وﻟﻜﻨﻪ ﻧﻮر ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ‬
‫اﻟﺨﺸﻮع ‪ .‬وﻗﺎل اﺑﻦ ﺟﺮﻳﺞ ‪ :‬ﻫﻮ اﻟﻮﻗﺎر واﻟﺒﻬﺎء ‪ .‬وﻗﺎل ﺷﻤﺮ ﺑﻦ ﻋﻄﻴﺔ ‪ :‬ﻫﻮ ﺻﻔﺮة اﻟﻮﺟﻪ ﻣﻦ ﻗﻴﺎم اﻟﻠﻴﻞ ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﺤﺴﻦ ‪ :‬إذا رأﻳﺘﻬﻢ‬
‫ﺣﺴﺒﺘﻬﻢ ﻣﺮﺿﻰ وﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻤﺮﺿﻰ ‪ .‬وﻗﺎل اﻟﻀﺤﺎك ‪ :‬أﻣﺎ إﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﺑﺎﻟﻨﺪب ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ وﻟﻜﻨﻪ اﻟﺼﻔﺮة ‪ .‬وﻗﺎل ﺳﻔﻴﺎن اﻟﺜﻮري ‪ :‬ﻳﺼﻠﻮن‬
‫ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﻓﺈذا أﺻﺒﺤﻮا رﺋﻲ ذﻟﻚ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ‪ ،‬ﺑﻴﺎﻧﻪ ﻗﻮﻟﻪ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ : -‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮت ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر ‪ .‬وﻗﺪ‬
‫‪ .‬ﻣﻀﻰ اﻟﻘﻮل ﻓﻴﻪ آﻧﻔﺎ ‪ .‬وﻗﺎل ﻋﻄﺎء اﻟﺨﺮاﺳﺎﻧﻲ ‪ :‬دﺧﻞ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻵﻳﺔ ﻛﻞ ﻣﻦ ﺣﺎﻓﻆ ﻋﻠﻰ اﻟﺼﻠﻮات اﻟﺨﻤﺲ‬

‫‪Hitam di jidat sangat dibenci oleh Rasululloh SAW, seperti para bodohnya orang orang khowarij‬‬
‫‪yang riyak.‬‬
‫وﻟﻴس اﻟﻣﺮاد ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺻﻧﻌﻪ ﺑﻌض اﻟﺟﮫﻠﺔ اﻟﻣﺮاﺋﻴن ﻣن اﻟﻌﻼﻣﺔ ﻓﻲ اﻟﺟﺑﮫﺔ ﻓﺎﻧﻪ ﻣن ﻓﻌﻞ اﻟﺧوارج وﻓﻲ اﻟﺣدﻳث اﻧﻲ ﻻﺑﻐض‬
‫اﻟﺮﺟﻞ واﻛﺮھﻪ اذا راﻳت ﺑﻴن ﻋﻴﻧﻴﻪ اﺛﺮ اﻟﺳﺟود‬
‫ﺗﻔﺳﻴﺮ اﻟﺳﺮاج اﻟﻣﻧﻴﺮ ﻟﻠﺧطﻴب ا‪ ‬ج ‪ ٤‬ص ‪٣١‬‬

‫‪"Yang dimaksud tanda di wajah sebagai bekas sujud bukanlah seperti apa yang dilakukan orang‬‬
‫‪orang yang kurang pengetahuan yang riya dengan apa yang terlihat di dahinya, karena yang‬‬
‫‪demikian adalah sebagian daripada pekerjaan kaum Khowarij. Dalam hadits Nabi SAW disebutkan‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪191‬‬

‫‪" Sesungguhnya aku marah dan benci terhadap seorang yang Aku lihat diantara kedua matanya‬‬
‫‪ada bekas sujud" (Tafsir As-Sirajul Munir karangan Al-Khothib Asy-Syarbini I / 31).‬‬
‫ﻮد ﻓِﻰ وﺟ ِﻪ ا ِﻹﻧْﺴ ِ‬
‫ﺴﺠ ِ‬ ‫ﺴ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫)ﺳﻴﻤ ُ ِ‬ ‫ﺎل ﻗُـﻠ ُ ِ ِ ٍ ِ‬
‫ﺎل ‪ :‬ﻻَ إِ ﱠن أ َ‬
‫َﺣ َﺪ ُﻫ ْﻢ ﻳَ ُﻜﻮ ُن‬ ‫ﺎن؟ ﻓَـ َﻘ َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬ ‫ﺠﻮد( أ َُﻫ َﻮ أَﺛَـ ُﺮ اﻟ ﱡ ُ‬ ‫ﺎﻫ ْﻢ ﻓﻰ ُو ُﺟﻮﻫ ِﻬ ْﻢ ﻣ ْﻦ أَﺛَ ِﺮ اﻟ ﱡ ُ‬ ‫ْﺖ ﻟ ُﻤ َﺠﺎﻫﺪ َ‬ ‫ﺼﻮٍر ﻗَ َ‬ ‫َﻋ ْﻦ َﻣ ْﻨ ُ‬
‫ﺸﻮعُ‬ ‫ﺨُ‬ ‫ﺎء اﻟﻠﱠﻪُ ﻳَـ ْﻌﻨِﻰ ِﻣ َﻦ اﻟ ﱠ‬
‫ﺸ ﱢﺮ َوﻟَﻜِﻨﱠﻪُ اﻟْ ُ‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬
‫‪.‬ﺑَـ ْﻴ َﻦ َﻋﻴْـﻨَـ ْﻴﻪ ﻣﺜْ ُﻞ ُرْﻛﺒَﺔ اﻟ َْﻌ ْﻨ ِﺰ َو ُﻫ َﻮ َﻛ َﻤﺎ َﺷ َ‬
‫‪Dari Manshur, Aku bertanya kepada Mujahid tentang maksud dari firman Allah, ‘tanda-tanda‬‬
‫‪mereka tampak pada muka mereka dari bekas sujud’ apakah yang dimaksudkan adalah bekas di‬‬
‫‪wajah? Beliau menjawab, “Bukan, bahkan ada orang yang ‘kapal’ yang ada di antara kedua‬‬
‫‪matanya itu bagaikan ‘kapal’ yang ada pada lutut onta namun dia adalah orang bejat. Tanda yang‬‬
‫‪dimaksudkan adalah kekhusyu’an” (Riwayat Baihaqi dalam Sunan Kubro no 3702).‬‬
‫‪Syeikh Ahmad ash Showi dalam kitab tafsirnya mengatakan, “Bukanlah yang dimaksudkan oleh‬‬
‫‪ayat adalah sebagaimana perbuatan orang-orang bodoh dan tukang riya’ yaitu tanda hitam yang‬‬
‫‪ada di dahi karena hal itu adalah ciri khas khawarij (baca: ahli bid’ah)” (Hasyiah ash Shawi 4/134,‬‬
‫‪Dar al Fikr).‬‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﺴﺮاج اﻟﻤﻨﻴﺮ ﻟﻠﺨﻄﻴﺐ اﻟﺸﺮﺑﻴﻨﻲ ج ‪ ٤‬ص ‪٣١‬‬


‫ﺛﻢ ﺑﻴﻦ ﻛﺜﺮة ﺻﻼﺗﻬﻢ‪ .‬ﺑﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪} :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ{ أي ‪ :‬ﻋﻼﻣﺘﻬﻢ اﻟﺘﻲ ﻻ ﺗﻔﺎرﻗﻬﻢ }ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ{ ﺛﻢ ﺑﻴﻦ ﺗﻌﺎﻟﻰ اﻟﻌﻼﻣﺔ ﺑﻘﻮﻟﻪ }ﻣﻦ أﺛﺮ‬
‫وﺗﺴﻮد وﺟﻮﻩ{ )آل ﻋﻤﺮان ‪ (106 :‬رواﻩ ﻋﻄﻴﺔ‬
‫ّ‬ ‫اﻟﺴﺠﻮد{ وﻫﻮ ﻧﻮر وﺑﻴﺎض ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﺗﻌﺎﻟﻰ }ﻳﻮم ﺗﺒﻴﺾ وﺟﻮﻩ‬
‫اﻟﻌﻮﻓﻲ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس‪ .‬وﻋﻦ أﻧﺲ ﻫﻮ اﺳﺘﻨﺎرة وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ ﻛﺜﺮة ﺻﻼﺗﻬﻢ‪ .‬وﻗﺎل ﺷﻬﺮ ﺑﻦ ﺣﻮﺷﺐ ‪ :‬ﺗﻜﻮن ﻣﻮاﺿﻊ اﻟﺴﺠﻮد ﻣﻦ وﺟﻮﻫﻬﻢ‬
‫ّ‬
‫ﻛﺎﻟﻘﻤﺮ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺒﺪر‪ .‬وﻗﺎل ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻫﻮ اﻟﺴﻤﺖ اﻟﺤﺴﻦ واﻟﺨﺸﻮع واﻟﺘﻮاﺿﻊ واﻟﻤﻌﻨﻰ أ ّن اﻟﺴﺠﻮد أورﺛﻬﻢ اﻟﺨﺸﻮع واﻟﺴﻤﺖ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﺬي‬
‫ﻳﻌﺮﻓﻮن ﺑﻪ‪ .‬وﻗﺎل اﻟﻀﺤﺎك ‪ :‬ﻫﻮ ﺻﻔﺮة اﻟﻮﺟﻪ‪ .‬وﻗﺎل اﻟﺤﺴﻦ ‪ :‬إذا رأﻳﺘﻬﻢ ﺣﺴﺒﺘﻬﻢ ﻣﺮﺿﻰ وﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻤﺮﺿﻰ‪ .‬وﻗﺎل ﻋﻜﺮﻣﺔ ‪ :‬ﻫﻮ أﺛﺮ اﻟﺘﺮاب‬
‫ﻋﻠﻰ اﻟﺠﺒﺎﻩ‪ .‬ﻗﺎل أﺑﻮ اﻟﻌﺎﻟﻴﺔ ‪ :‬ﻷﻧﻬﻢ ﻳﺴﺠﺪون ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺮاب ﻻ ﻋﻠﻰ اﻟﺜﻴﺎب‪ .‬وﻗﺎل ﻋﻄﺎء ‪ :‬اﺳﺘﻨﺎرت وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ ﻃﻮل ﻣﺎ ﺻﻠﻮا ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﻷ ّن‬
‫ﻣﻦ ﻛﺜﺮت ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر ﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ‪ :‬دﺧﻞ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻵﻳﺔ ﻛﻞ ﻣﻦ ﺣﺎﻓﻆ ﻋﻠﻰ اﻟﺼﻠﻮات اﻟﺨﻤﺲ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﺒﻘﺎﻋﻲ ‪ :‬وﻻ‬
‫ﻳﻈﻦ أ ّن ﻣﻦ اﻟﺴﻴﻤﺎ ﻣﺎ ﻳﺼﻨﻌﻪ ﺑﻌﺾ اﻟﻤﺮاﺋﻴﻦ ﻣﻦ أﺛﺮ ﻫﻴﺌﺔ اﻟﺴﺠﻮد ﻓﻲ ﺟﺒﻬﺘﻪ ﻓﺈ ّن ذﻟﻚ ﻣﻦ ﺳﻴﻤﺎ اﻟﺨﻮارج‪ .‬وﻓﻲ ﻧﻬﺎﻳﺔ اﺑﻦ اﻷﺛﻴﺮ ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ‬
‫اﻟﺜﻘﺎت وﻣﻨﻪ ﺣﺪﻳﺚ أﺑﻲ اﻟﺪرداء أﻧﻪ رأى رﺟﻼً ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ ﻣﺜﻞ ﺛﻐﻨﺔ اﻟﺒﻌﻴﺮ ﻓﻘﺎل ‪ :‬ﻟﻮ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻫﺬا ﻛﺎن ﺧﻴﺮاً ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺎن ﻋﻠﻰ ﺟﺒﻬﺘﻪ أﺛﺮ‬
‫اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أﻧﻪ ﻗﺎل ‪" :‬إﻧﻲ ﻷﺑﻐﺾ اﻟﺮﺟﻞ وأﻛﺮﻫﻪ إذا رأﻳﺖ ﺑﻴﻦ‬
‫اﻟﺴﺠﻮد وإﻧﻤﺎ ﻛﺮﻫﻬﺎ ﺧﻮﻓﺎً ﻣﻦ اﻟﺮﻳﺎء ﻋﻠﻴﻪ‪ .‬وﻋﻦ أﻧﺲ ﻋﻦ ّ‬
‫ﻋﻴﻨﻴﻪ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد" وﻋﻦ ﺑﻌﺾ اﻟﻤﺘﻘ ّﺪﻣﻴﻦ ‪ :‬ﻛﻨﺎ ﻧﺼﻠﻲ ﻓﻼ ﻳﺮى ﺑﻴﻦ أﻋﻴﻨﻨﺎ ﺷﻲء وﻧﺮى أﺣﺪﻧﺎ اﻵن ﻳﺼﻠﻲ ﻓﻴﺮى ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ رﻛﺒﺔ اﻟﺒﻌﻴﺮ ﻓﻼ‬
‫ﻧﺪري أﺛﻘﻠﺖ اﻟﺮؤوس أم ﺧﺸﻨﺖ اﻷرض‪ .‬وإﻧﻤﺎ أراد ﺑﺬﻟﻚ ﻣﻦ ﺗﻌﻤﺪ ذﻟﻚ ﻟﻠﻨﻔﺎق‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮ روح اﻟﺒﻴﺎن ﻹﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺣﻘﻲ ﺑﻦ ﻣﺼﻄﻔﻰ اﻹﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻟﻲ اﻟﺤﻨﻔﻲ اﻟﺨﻠﻮﺗﻲ ج ‪ ٩‬ص ‪٤٨‬‬
‫ﺎﻫ ْﻢ{ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﻦ ﺳﺎﻩ إذا أﻋﻠﻤﻪ أي ﺟﻌﻠﻪ ذا ﻋﻼﻣﺔ واﻟﻤﻌﻨﻰ ﻋﻼﻣﺘﻬﻢ وﺳﻤﺘﻬﻢ وﻗﺮىء‬ ‫ِ‬
‫ﻴﻤ ُ‬
‫ﻗﺎل اﻟﺮاﻏﺐ ‪ :‬اﻟﺮﺿﻮان اﻟﺮﺿﻰ اﻟﻜﺜﻴﺮ }ﺳ َ‬
‫ﺳﻴﻤﻴﺎؤﻫﻢ ﺑﺎﻟﻴﺎء ﺑﻌﺪ اﻟﻤﻴﻢ واﻟﻤﺪ وﻫﻤﺎ ﻟﻐﺘﺎن وﻓﻴﻬﺎ ﻟﻐﺔ ﺛﺎﻟﺜﺔ ﻫﻲ اﻟﺴﻴﻤﺎء ﺑﺎﻟﻤﺪ وﻫﻮ ﻣﺒﺘﺪأ ﺧﺒﺮ ﻗﻮﻟﻪ ‪} :‬ﻓِﻰ وﺟ ِ‬
‫ﻮﻫ ِﻬﻢ{ أي ﺛﺎﺑﺘﺔ ﻓﻲ‬ ‫ُُ‬
‫وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﺣﺎل ﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻜﻦ ﻓﻲ اﻟﺠﺎر وأﺛﺮ اﻟﺸﻲء ﺣﺼﻮل ﻣﺎ ﻳﺪل ﻋﻠﻰ وﺟﻮدﻩ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﻤﻔﺮدات أي ﻣﻦ اﻟﺘﺄﺛﻴﺮ اﻟﺬي‬
‫ﺗﺆﺛﺮﻩ ﻛﺜﺮة اﻟﺴﺠﻮد وﻣﺎ روى ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﻦ ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬ﻻ ﺗﻌﻠﻤﻮا ﺻﻮرﻛﻢ أي ﻻ ﺗﺴﻤﻮﻫﺎ إﻧﻤﺎ ﻫﻮ ﻓﻴﻤﺎ إذا اﻋﺘﻤﺪ ﺑﺠﺒﻬﺘﻪ ﻋﻠﻰ‬
‫اﻷرض ﻟﻴﺤﺪث ﻓﻴﻬﺎ ﺗﻠﻚ اﻟﺴﻤﺔ وذﻟﻚ ﻣﺤﺾ رﻳﺎء وﻧﻔﺎق واﻟﻜﻼم ﻓﻴﻤﺎ ﺣﺪث ﻓﻲ ﺟﺒﻬﺔ اﻟﺴﺠﺎد اﻟﺬﻳﻦ ﻻ ﻳﺴﺠﺪون إﻻ ﺧﺎﻟﺼﺎً ﻟﻮﺟﻪ اﷲ‬
‫وﻛﺎن اﻹﻣﺎم زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ وﻫﻮ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻢ وﻛﺬا ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ اﻟﻌﺒﺎس ﻳﻘﺎل ﻟﻬﻤﺎ ‪ :‬ذو‬
‫اﻟﺜﻔﻨﺎت ﻟﻤﺎ أﺣﺪﺛﺖ ﻛﺜﺮة ﺳﺠﻮدﻫﻤﺎ ﻓﻲ ﻣﻮاﺿﻌﺔ ﻣﻨﻬﻤﺎ أﺷﺒﺎﻩ ﺛﻔﻨﺎت اﻟﺒﻌﻴﺮ واﻟﺜﻔﻨﺔ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻔﺎء ﻣﻦ اﻟﺒﻌﻴﺮ اﻟﺮﻛﺒﺔ وﻣﺎ ﻣﺲ اﻷرض ﻣﻦ‬
‫أﻋﻀﺎﺋﻪ ﻋﻨﺪ اﻹﻧﺎﺧﻼة وﺛﻔﻨﺖ ﻳﺪﻩ ﺛﻔﻨﺎً إذا ﻏﻠﻈﺖ ﻋﻦ اﻟﻌﻤﻞ وﻛﺎﻧﺖ ﻟﻪ ﺧﻤﺴﻤﺎﺋﺔ أﺻﻞ زﻳﺘﻮن ﻳﺼﻠﻲ ﻋﻨﺪ ﻛﻞ أﺻﻞ رﻛﻌﺘﻴﻦ ﻛﻞ ﻳﻮم ﻗﺎل‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪192‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﻗﺎﺋﻠﻬﻢ‪ :‬دﻳﺎر ﻋﻠﻲ واﻟﺤﺴﻴﻦ وﺟﻌﻔﺮ وﺣﻤﺰة واﻟﺴﺠﺎد ذي اﻟﺜﻔﻨﺎت‪ .‬ﻗﺎل ﻋﻄﺎء ‪ :‬دﺧﻞ ﻓﻲ اﻵﻳﺔ ﺗﻦ ﺣﺎﻓﻆ ﻋﻠﻰ اﻟﺼﻠﻮات اﻟﺨﻤﺲ وﻗﺎل‬
‫ﺑﻌﺾ اﻟﻜﺒﺎر ﺳﻴﻤﺎ اﻟﻤﺤﺒﻴﻦ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﻓﺈﻧﻬﻢ ﻻ ﻳﺴﺠﺪون ﻟﺸﻲء ﻣﻦ اﻟﺪﻧﻴﺎ واﻟﻌﻘﺒﻰ إﻻﻣﺨﻠﺼﻴﻦ ﻟﻪ اﻟﺪﻳﻦ وﻗﻴﻞ ﺻﻔﺮة اﻟﻮﺟﻮﻩ ﻣﻦ‬
‫ﺧﺸﻴﺔ اﷲ وﻗﻴﻞ ﻧﺪى اﻟﻄﻬﻮر وﺗﺮاب اﻷرض ﻓﺈﻧﻬﻢ ﻛﺎﻧﻮا ﻳﺴﺠﺪون ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺮاب ﻻ ﻋﻠﻰ اﻷﺛﻮاب وﻗﻴﻞ اﺳﺘﻨﺎرة وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ ﻃﻮل ﻣﺎ ﺻﻠﻮا‬
‫ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﻗﺎل ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ‪ :‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮ ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر أﻻ ﺗﺮى أن ﻣﻦ ﺳﻬﺮ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ وﻫﻮ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﻟﺸﺮاب واﻟﻠﻌﺐ ﻻ ﻳﻜﻮن‬
‫وﺟﻬﻪ ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎر ﻛﻮﺟﻪ ﻣﻦ ﺳﻬﺮ وﻫﻮ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﻟﻄﺎﻋﺔ وﺟﺎء ﻓﻲ ﺑﺎب اﻹﻣﺎﻣﺔ أﻧﻪ ﻳﻘﺪم إﻻ ﻋﻠﻢ ﺛﻢ أﻻ ﻗﺮأﺗﻢ اﻷورع ﺛﻢ اﻷﺳﻦ ﺛﻢ اﻷﺻﺒﺢ‬
‫وﺟﻬﺎً أي أﻛﺜﺮﻫﻢ ﺻﻼة ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﻟﻤﺎ روي ﻣﻦ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻗﻴﻞ ﻟﺒﻌﻀﻬﻢ ﻣﺎ ﺑﺎل اﻟﻤﺘﻬﺠﺪﻳﻦ أﺣﺴﻦ اﻟﻨﺎس وﺟﻮﻫﺎً ﻗﺎل ‪ :‬ﻷﻧﻬﻢ ﺧﻠﻮا ﺑﺎﻟﺮﺣﻤﻦ‬
‫ﻓﺄﺻﺎﺑﻬﻢ ﻣﻦ ﻧﻮرﻩ ﻛﻤﺎ ﻳﺼﻴﺐ اﻟﻘﻤﺮ ﻧﻮر اﻟﺸﻤﺲ ﻓﻴﻨﻮر ﺑﻪ‪ .‬در ﻧﻔﺤﺎت ﻣﺬﻛﻮراﺳﺖ ﻛﻪ ون ارواح ﺑﺒﺮﻛﺖ ﻗﺮب اﻟﻬﻲ ﺻﺎﻓﻲ ﺷﺪ اﻧﻮار‬
‫‪ :‬ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﺮ اﺷﺒﺎخ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﺮدد‬

‫دروﻳﺶ را ﻛﻮاﻩ ه ﺣﺎﺟﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻘﺘﺮﻧﻚ رﺧﺶ زدورﺑﻪ ﺑﻴﻦ وﺑﺪان ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‬


‫وﻗﺎل ﺳﻬﻞ اﻟﻤﺆﻣﻦ ﻣﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻘﺒﻼً ﻋﻠﻴﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﻌﺮض ﻋﻨﻪ وذﻟﻚ ﺳﻴﻤﺎ اﻟﻤﺆﻣﻨﻮن وﻗﺎل ﻋﺎﻣﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻘﻴﺲ ﻛﺎدوﺟﻪ اﻟﻤﺆﻣﻦ ﻳﺨﺒﺮ ﻋﻦ‬
‫ﻣﻜﺘﻮن ﻋﻤﻠﻪ وﻛﺬﻟﻚ وﺟﻪ اﻟﻜﺎﻓﺮ وذﻟﻚ ﻗﻮﻟﻪ ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ وﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ‪ :‬ﺗﺮى ﻋﻠﻰ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻫﻴﺒﺔ اﻟﻘﺮب ﻋﻬﺪﻫﻢ ﺑﻤﻨﺎﺟﺎة‬
‫ﺳﻴﺪﻫﻢ وﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﻄﺎء ‪ :‬ﺗﺮى ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺧﻠﻊ اﻷﻧﻮار ﻻﺋﺤﺔ وﻗﺎل ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳﺰ اﻟﻤﻜﻲ ‪ :‬ﻟﻴﺴﺖ ﻫﻲ اﻟﻨﺤﻮﻟﺔ واﻟﺼﻔﺮة ﻟﻜﻨﻬﺎ ﻧﻮر ﻳﻈﻬﺮ ﻋﻠﻰ‬
‫وﺟﻮﻩ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﻳﺒﺪو ﻣﻦ ﺑﺎﻃﻨﻬﻢ ﻋﻠﻰ ﻇﺎﻫﺮﻫﻢ ﻳﺘﺒﻴﻦ ذﻟﻚ ﻟﻠﻤﺆﻣﻨﻴﻦ وﻟﻮ ﻛﺎن ذﻟﻚ ﻓﻲ زﻧﺠﻲ أو ﺣﺒﺸﻲ اﻧﺘﻬﻰ وﻻ ﺷﻚ أن ﻫﺬﻩ اﻷﻣﺔ‬
‫ﻳﻘﻮﻣﻮن ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﻏﺮاً ﻣﺨﺠﻠﻴﻦ ﻣﻦ آﺛﺎر اﻟﻤﻀﻮء وﺑﻌﻀﻬﻢ ﻳﻜﻮن وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﻛﺎﻟﻘﻤﺮ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺒﺪر وﻛﻞ ذﻟﻚ ﻣﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻮر‬
‫اﻟﻘﻠﺐ واﻧﻌﻜﺎﺳﻪ وﻟﺬا ﻗﺎل ‪ :‬آن ﺳﻴﺎﻫﻰ ﻛﺰى ﻧﺎﻣﻮس ﺣﻖ ﻧﺎﻗﻮس زد در ﻋﺮب ﺑﻮ اﻟﻠﻴﻞ ﺑﻮداﻧﺪر ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﻮاﻟﻨﻬﺎر‬

‫إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ ج ‪ ١‬ص ‪١٤٠‬‬


‫اﻷول ﺷﻌﺮ اﻟﺮأس وﻻ ﺑﺄس ﺑﺤﻠﻘﻪ ﻟﻤﻦ أراد اﻟﺘﻨﻈﻴﻒ وﻻ ﺑﺄس ﺑﺘﺮﻛﻪ ﻟﻤﻦ ﻳﺪﻫﻨﻪ وﻳﺮﺟﻠﻪ إﻻ إذا ﺗﺮﻛﻪ ﻗﺰﻋﺎ أي ﻗﻄﻌﺎ وﻫﻮ دأب أﻫﻞ اﻟﺸﻄﺎرة‬
‫أو أرﺳﻞ اﻟﺬواﺋﺐ ﻋﻠﻰ ﻫﻴﺌﺔ أﻫﻞ اﻟﺸﺮف ﺣﻴﺚ ﺻﺎر ذﻟﻚ ﺷﻌﺎرا ﻟﻬﻢ ﻓﺈﻧﻪ إذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺷﺮﻳﻔﺎ ﻛﺎن ذﻟﻚ ﺗﻠﺒﻴﺴﺎ‬

‫ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ ج ‪ ٦‬ص ‪٥١‬‬


‫ﻓﺎﺋﺪة ‪ :‬ﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﻘﻴﻢ ‪ :‬ﻣﺎ ﻳﻔﻌﻞ ﻓﻲ زﻣﺎﻧﻨﺎ ﻣﻦ ﻋﻤﺎﺋﻢ ﻛﺎﻷﺑﺮاج وأﻛﻤﺎم ﻛﺎﻷﺧﺮاج ﻓﺤﺮام ﺑﺎﺗﻔﺎق ا ﻫـ وﻳﺤﺘﻤﻞ أن ﻳﻜﻮن ﻣﺤﻠﻪ ﻓﻲ ﻏﻴﺮ‬
‫اﻟﻤﺘﺼﻔﻴﻦ ﺑﺎﻟﻌﻠﻢ وأرﺑﺎب اﻟﻤﻨﺎﺻﺐ ﻛﺎﻟﻘﻀﺎة وﻧﺤﻮﻫﻢ ‪ ،‬ﻓﺈن ﻣﺎ ﺻﺎر ﺷﻌﺎرا ﻟﻠﻌﻠﻤﺎء ﻳﻨﺪب ﻟﻬﻢ ﻟﺒﺴﻪ ﻟﻴﻌﺮﻓﻮا ﻓﻴﺴﺄﻟﻮا وﻟﻴﻄﺎﻋﻮا ﻓﻴﻤﺎ ﻋﻨﻪ‬
‫زﺟﺮوا ‪ ،‬وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻫﻢ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﻓﻴﻪ ﻟﻴﻠﺤﻘﻮا ﺑﻬﻢ ‪ ،‬وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮ اﻟﺼﺎﻟﺢ اﻟﺘﺰﻳﻲ ﺑﺰﻳﻬﻢ ﺣﺘﻰ ﻳﻈﻦ ﺻﻼﺣﻪ ‪ ،‬وﻣﺜﻠﻪ ﻣﻦ ﺗﺰﻳﺎ ﺑﺰي‬
‫اﻟﻌﺎﻟﻢ وﻗﺪ ﻛﺜﺮ ﻓﻲ زﻣﺎﻧﻨﺎ ﻫﺬا ؛ وﻣﻨﻪ ﻳﻌﻠﻢ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻟﺒﺲ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ اﻟﺨﻀﺮاء ﻟﻐﻴﺮ اﻟﺸﺮﻳﻒ ‪ ،‬ﻓﻘﺪ ﺟﻌﻠﺖ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ اﻟﺨﻀﺮاء ﻷوﻻد ﻓﺎﻃﻤﺔ‬
‫اﻟﺰﻫﺮاء ﻟﻴﻤﺘﺎزوا ﻓﻼ ﻳﻠﻴﻖ ﺑﻐﻴﺮﻫﻢ ﻣﻦ ﺑﻘﻴﺔ آﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﺒﺴﻬﺎ ﻷﻧﻪ ﺗﺰﻳﺎ ﺑﺰﻳﻬﻢ ﻓﻴﻮﻫﻢ اﻧﺘﺴﺎﺑﻪ ﻟﻠﺤﺴﻦ أو اﻟﺤﺴﻴﻦ ﻣﻊ اﻧﺘﻔﺎء‬
‫ﻧﺴﺒﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ وﻳﻤﻨﻊ ﻣﻦ ذﻟﻚ ‪ ،‬ﻓﺎﻋﻠﻤﻪ وﺗﻨﺒﻪ ﻟﻪ‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻷﻟﻮﺳﻲ ج ‪ ١٩‬ص ‪٢٣٦‬‬


‫ﺿﻮاﻧًﺎ ِﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓِﻲ وﺟ ِ‬ ‫اﻫﻢ رﱠﻛﻌﺎ ﺳ ﱠﺠ ًﺪا ﻳـﺒﺘَـﻐُﻮ َن ﻓَ ْ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﺤ ﱠﻤ ٌﺪ رﺳ ُ ِ ﱠ ِ‬
‫ﻮﻫ ِﻬ ْﻢ‬ ‫َ ُْ ُُ‬ ‫ﻀ ًﻼ ﻣ َﻦ اﻟﻠﱠﻪ َوِر ْ َ‬ ‫ﻳﻦ َﻣ َﻌﻪُ أَﺷﺪﱠاءُ َﻋﻠَﻰ اﻟْ ُﻜ ﱠﻔﺎ ِر ُر َﺣ َﻤﺎءُ ﺑَـﻴْـﻨَـ ُﻬ ْﻢ ﺗَـ َﺮ ُ ْ ُ ً ُ َ ْ‬ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ َواﻟﺬ َ‬ ‫ُ َ َُ‬
‫ﺐ اﻟ ﱡﺰﱠراعَ ﻟِﻴَﻐِﻴ َ‬ ‫ِِ ِ‬ ‫ﱠﻮَراةِ َوَﻣﺜَـﻠُ ُﻬ ْﻢ ﻓِﻲ ِْ‬
‫اﻹﻧْ ِﺠ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻮد ذَﻟِ َ‬
‫ﺴﺠ ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻆ‬ ‫ﺎﺳﺘَـ َﻮى ﻋَﻠَﻰ ُﺳﻮﻗﻪ ﻳُـ ْﻌﺠ ُ‬‫ﻆ ﻓَ ْ‬
‫ﺎﺳﺘَـﻐْﻠَ َ‬
‫َزَرﻩُ ﻓَ ْ‬
‫ج َﺷﻄْﺄَﻩُ ﻓَﺂ َ‬
‫ﻴﻞ َﻛ َﺰْر ٍع أَ ْﺧ َﺮ َ‬ ‫ﻚ َﻣﺜَـﻠُ ُﻬ ْﻢ ﻓﻲ اﻟﺘـ ْ‬ ‫ﻣ ْﻦ أَﺛَ ِﺮ اﻟ ﱡ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺼﺎﻟِﺤ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠِ‬ ‫ِ‬
‫ﺿ َﻮاﻧﺎً { ﺑﻀﻢ اﻟﺮاء } ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ‬ ‫ﻴﻤﺎ‪ .‬ﻗﺮأ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ } َوِر ْ‬ ‫َﺟ ًﺮا َﻋﻈ ً‬
‫ﺎت ﻣﻨْـ ُﻬ ْﻢ َﻣﻐْﻔ َﺮةً َوأ ْ‬ ‫ﻳﻦ آ ََﻣﻨُﻮا َو َﻋﻤﻠُﻮا اﻟ ﱠ َ‬ ‫ﺎر َو َﻋ َﺪ اﻟﻠﱠﻪُ اﻟﺬ َ‬
‫} ﺑ ِﻬ ُﻢ اﻟْ ُﻜ ﱠﻔ َ‬
‫أي ﻋﻼﻣﺘﻬﻢ وﻗﺮىء } ﺳﻴﻤﻴﺎؤﻫﻢ { ﺑﺰﻳﺎدة ﻳﺎء ﺑﻌﺪ اﻟﻤﻴﻢ واﻟﻤﺪ وﻫﻲ ﻟﻐﺔ ﻓﺼﻴﺤﺔ ﻛﺜﻴﺮة ﻓﻲ اﻟﺸﻌﺮ ﻗﺎل اﻟﺸﺎﻋﺮ‪ :‬ﻏﻼم رﻣﺎﻩ اﷲ ﺑﺎﻟﺤﺴﻦ‬
‫ﻳﺎﻓﻌﺎ ‪ ...‬ﻟﻪ ﺳﻴﻤﻴﺎء ﻻ ﺗﺸﻖ ﻋﻠﻰ اﻟﺒﺼﺮ ‪ /‬وﺟﺎء ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎﻟﻤﺪ واﺷﺘﻘﺎﻗﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﺴﻮﻣﺔ ﺑﺎﻟﻀﻢ اﻟﻌﻼﻣﺔ ﺗﺠﻌﻞ ﻋﻠﻰ اﻟﺸﺎة واﻟﻴﺎء ﻣﺒﺪﻟﺔ ﻣﻦ اﻟﻮاو‬
‫} وﻫﻲ ﻣﺒﺘﺪأ ﺧﺒﺮﻩ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ } :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓِﻰ وﺟ ِ‬
‫ﻮﻫ ِﻬ ْﻢ { أي ﻓﻲ ﺟﺒﺎﻫﻬﻢ أو ﻫﻲ ﻋﻠﻰ ﻇﺎﻫﺮﻫﺎ ‪ ،‬وﻗﻮﻟﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ‪ّ } :‬ﻣ ْﻦ أَﺛَ ِﺮ اﻟﺴﺠﻮد ‪،‬‬ ‫ُُ‬
‫ﺣﺎل ﻣﻦ اﻟﻤﺴﺘﻜﻦ ﻓﻲ اﻟﺠﺎر واﻟﻤﺠﺮور اﻟﻮاﻗﻊ ﺧﺒﺮاً ﻟﺴﻴﻤﺎﻫﻢ أو ﺑﻴﺎن ﻟﻬﺎ أي ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ اﻟﺘﻲ ﻫﻲ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ‪ ،‬ووﺟﻪ إﺿﺎﻓﺔ اﻷﺛﺮ إﻟﻰ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪193‬‬

‫اﻟﺴﺠﻮد أﻧﻪ ﺣﺎدث ﻣﻦ اﻟﺘﺄﺛﻴﺮ اﻟﺬي ﻳﺆﺛﺮﻩ اﻟﺴﺠﻮد ‪ ،‬وﺷﺎع ﺗﻔﺴﻴﺮ ذﻟﻚ ﺑﻤﺎ ﻳﺤﺪث ﻓﻲ ﺟﺒﻬﺔ اﻟﺴﺠﺎد ﻣﻤﺎ ﻳﺸﺒﻪ أﺛﺮ اﻟﻜﻲ وﺛﻔﺘﺔ اﻟﺒﻌﻴﺮ‬
‫وﻛﺎن ﻛﻞ ﻣﻦ اﻟﻌﻠﻴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ وﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻋﺒﺎس أﺑﻲ اﻷﻣﻼك رﺿﻲ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻳﻘﺎل ﻟﻪ ذو اﻟﺜﻔﻨﺎت‬
‫ﻷن ﻛﺜﺮة ﺳﺠﻮدﻫﻤﺎ أﺣﺪث ﻓﻲ ﻣﻮاﻗﻌﻪ ﻣﻨﻬﻤﺎ أﺷﺒﺎﻩ ﺛﻔﻨﺎت اﻟﺒﻌﻴﺮ وﻫﻲ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻋﻠﻰ اﻷرض ﻣﻦ أﻋﻀﺎﺋﻪ إذا ﻏﻠﻆ ‪ ،‬وﻣﺎ روى ﻣﻦ ﻗﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ‬
‫اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ " :‬ﻻ ﺗﻌﻠﺒﻮا ﺻﻮرﻛﻢ " أي ﻻ ﺗﻤﺴﻮﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﻌﻠﺐ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻌﻴﻦ اﻟﻤﻬﻤﻠﺔ وﺳﻜﻮن اﻟﻼم اﻷﺛﺮ ‪ ،‬وﻗﻮل اﺑﻦ ﻋﻤﺮ وﻗﺪ رأى رﺟﻼً‬
‫ﺑﺄﻧﻔﻪ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ‪ :‬أن ﺻﻮرة وﺟﻬﻚ أﻧﻔﻚ ﻓﻼ ﺗﻌﻠﺐ وﺟﻬﻚ وﻻ ﺗﺴﻦ ﺻﻮرﺗﻚ ﻓﺬﻟﻚ إﻧﻤﺎ ﻫﻮ إذا اﻋﺘﻤﺪ ﺑﺠﺒﻬﺘﻪ وأﻧﻔﻪ ﻋﻠﻰ اﻷرض‬
‫ﻟﺘﺤﺪث ﺗﻠﻚ اﻟﺴﻤﺔ وذاك ﻣﺤﺾ رﻳﺎء وﻧﻔﺎق ﻳﺴﺘﻌﺎذ ﺑﺎﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﻨﻪ ‪ ،‬واﻟﻜﻼم ﻓﻴﻤﺎ ﺣﺪث ﻓﻲ وﺟﻪ اﻟﺴﺠﺎد اﻟﺬي ﻻ ﻳﺴﺠﺪ إﻻ ﺧﺎﻟﺼﺎً‬
‫‪ :‬ﻟﻮﺟﻪ اﷲ ﻋﺰ وﺟﻞ ‪ ،‬وأﻧﻜﺮ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻛﻮن اﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﺴﻴﻤﺎ ذﻟﻚ ‪.‬أﺧﺮج اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ‪ .‬واﻟﺒﻴﻬﻘﻲ ﻓﻲ »ﺳﻨﻨﻪ« ﻋﻦ ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﻗﺎل‬
‫ﻛﻨﺖ ﻋﻨﺪ اﻟﺴﺎﺋﺐ ﺑﻦ ﻳﺰﻳﺪ إذ ﺟﺎء رﺟﻞ وﻓﻲ وﺟﻬﻪ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﻓﻘﺎل ‪ :‬ﻟﻘﺪ أﻓﺴﺪ ﻫﺬا وﺟﻬﻪ إﻣﺎ واﷲ ﻣﺎ ﻫﻲ اﻟﺴﻴﻤﺎ اﻟﺘﻲ ﺳﻤﻲ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫وﻟﻘﺪ ﺻﻠﻴﺖ ﻋﻠﻰ وﺟﻬﻲ ﻣﻨﺬ ﺛﻤﺎﻧﻴﻦ ﺳﻨﺔ ﻣﺎ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻲ ‪ ،‬ورﺑﻤﺎ ﻳﺤﻤﻞ ﻋﻠﻰ أﻧﻪ اﺳﺘﺸﻌﺮ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ ﺗﻌﻤﺪاً ﻟﺬﻟﻚ ﻓﻨﻔﻰ أن‬
‫ﻳﻜﻮن ﻣﺎ ﺣﺼﻞ ﺑﻪ ﻫﻮ اﻟﺴﻴﻤﺎ اﻟﺘﻲ ﺳﻤﻲ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ ،‬وﻧﻈﻴﺮﻩ ﻣﺎ ﺣﻜﻰ ﻋﻦ ﺑﻌﺾ اﻟﻤﺘﻘﺪﻣﻴﻦ ﻗﺎل ‪ :‬ﻛﻨﺎ ﻧﺼﻠﻲ ﻓﻼ ﻳﺮى ﺑﻴﻦ أﻋﻴﻨﻨﺎ ﺷﻲء‬
‫وﻧﺮى أﺣﺪﻧﺎ اﻵن ﻳﺼﻠﻲ ﻓﺘﺮى ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ رﻛﺒﺔ اﻟﺒﻌﻴﺮ ﻓﻤﺎ ﻧﺪري أﺛﻘﻠﺖ إﻻ رؤس أم ﺧﺸﻨﺖ اﻷرض‬

‫‪- kitab tafsir attahriir wattanwiir, karya syeikh ibn 'Aasyuur (wafat tahun 1393 H) juz 26/05-206:‬‬

‫واﺧﺘﻠﻒ ﻓﻲ اﻟﻤﺮاد ﻣﻦ اﻟﺴﻴﻤﺎ اﻟﺘﻲ وﺻﻔﺖ ﺑﺄﻧﻬﺎ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد ﻋﻠﻰ ﺛﻼﺛﺔ أﻧﺤﺎء‬
‫اﻷول ‪ :‬أﻧﻬﺎ أﺛﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻟﻠﺴﺠﻮد ‪ ،‬اﻟﺜﺎﻧﻲ أﻧﻬﺎ ﻣﻦ اﻷﺛﺮ اﻟﻨﻔﺴﻲ ﻟﻠﺴﺠﻮد ‪ ،‬اﻟﺜﺎﻟﺚ أﻧﻬﺎ أﺛﺮ ﻳﻈﻬﺮ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ‪ .‬ﻓﺒﺎﻷول‬
‫ﻓﺴﺮ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﻦ أﻧﺲ وﻋﻜﺮﻣﺔ وأﺑﻮ اﻟﻌﺎﻟﻴﺔ‬
‫ﻗﺎل ﻣﺎﻟﻚ ‪ :‬اﻟﺴﻴﻤﺎ ﻫﻲ ﻣﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﺠﺒﺎﻫﻬﻢ ﻣﻦ اﻷرض ﻋﻨﺪ اﻟﺴﺠﻮد ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺗﻌﻠﻖ ﺑﺠﺒﻬﺔ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﻄﻴﻦ واﻟﻤﺎء‬
‫‪ .‬ﻟﻤﺎ َوَﻛﻒ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﺻﺒﻴﺤﺔ إﺣﺪى وﻋﺸﺮﻳﻦ ﻣﻦ رﻣﻀﺎن‬
‫وﻗﺎل اﻟﺴﻌﻴﺪ وﻋﻜﺮﻣﺔ ‪ :‬اﻷﺛﺮ ﻛﺎﻟﻐﺪة ﻳﻜﻮن ﻓﻲ ﺟﺒﻬﺔ اﻟﺮﺟﻞ ‪.‬وﻟﻴﺲ اﻟﻤﺮاد أﻧﻬﻢ ﻳﺘﻜﻠﻔﻮن ﺣﺪوث ذﻟﻚ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ وﻟﻜﻨﻪ ﻳﺤﺼﻞ ﻣﻦ‬
‫ﻏﻴﺮ ﻗﺼﺪ ﺑﺴﺒﺐ ﺗﻜﺮر ﻣﺒﺎﺷﺮة اﻟﺠﺒﻬﺔ ﻟﻸرض وﺑﺸﺮات اﻟﻨﺎس ﻣﺨﺘﻠﻔﺔ ﻓﻲ اﻟﺘﺄﺛﺮ ﺑﺬﻟﻚ ﻓﻼ ﺣﺮج ﻋﻠﻰ ﻣﻦ ﺣﺼﻞ ﻟﻪ ذﻟﻚ إذا ﻟﻢ ﻳﺘﻜﻠﻔﻪ‬
‫‪ .‬وﻟﻢ ﻳﻘﺼﺪ ﺑﻪ رﻳﺎء‬
‫‪ .‬وﻗﺎل أﺑﻮ اﻟﻌﺎﻟﻴﺔ ‪ :‬ﻳﺴﺠﺪون ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺮاب ﻻ ﻋﻠﻰ اﻷﺛﻮاب‬
‫وإﻟﻰ اﻟﻨﺤﻮ اﻟﺜﺎﻧﻲ ﻓﺴﺮ اﻷﻋﻤﺶ واﻟﺤﺴﻦ وﻋﻄﺎء واﻟﺮﺑﻴﻊ وﻣﺠﺎﻫﺪ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس واﺑﻦ ﺟﺰء واﻟﻀﺤﺎك ‪ .‬ﻓﻘﺎل اﻷﻋﻤﺶ ‪َ :‬ﻣﻦ ﻛﺜﺮت‬
‫ﺻﻼﺗﻪ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ ﺣﺴﻦ وﺟﻬﻪ ﺑﺎﻟﻨﻬﺎر ‪ .‬وﻗﺮﻳﺐ ﻣﻨﻪ ﻋﻦ ﻋﻄﺎء واﻟﺮﺑﻴﻊ ﺑﻦ ﺳﻠﻴﻤﺎن ‪ .‬وﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ‪ :‬ﻫﻮ ﺣﺴﻦ اﻟﺴﻤﺖ ‪ .‬وﻗﺎل ﻣﺠﺎﻫﺪ ‪ :‬ﻫﻮ‬
‫‪ .‬ﻧﻮر ﻣﻦ اﻟﺨﺸﻮع واﻟﺘﻮاﺿﻊ ‪ .‬وﻗﺎل اﻟﺤﺴﻦ واﻟﻀﺤﺎك ‪ :‬ﺑﻴﺎض وﺻﻔﺮة وﺗﻬﻴﺞ ﻳﻌﺘﺮي اﻟﻮﺟﻮﻩ ﻣﻦ اﻟﺴﻬﺮ‬
‫وإﻟﻰ اﻟﻨﺤﻮ اﻟﺜﺎﻟﺚ ﻓﺴﺮ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ أﻳﻀﺎً واﻟﺰﻫﺮي واﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻓﻲ رواﻳﺔ اﻟﻌﻮﻓﻲ واﻟﺤﺴﻦ أﻳﻀﺎً وﺧﺎﻟﺪ اﻟﺤﻨﻔﻲ وﻋﻄﻴﺔ وﺷﻬﺮ ﺑﻦ‬
‫‪ .‬ﺣﻮﺷﺐ ‪ :‬أﻧﻬﺎ ِﺳﻴﻤﺎ ﺗﻜﻮن ﻟﻬﻢ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ‪ ،‬وﻗﺎﻟﻮا ‪ :‬ﻫﻲ ﺑﻴﺎض ﻳﻜﻮن ﻓﻲ اﻟﻮﺟﻪ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﻛﺎﻟﻘﻤﺮ ﻟﻴﻠﺔ اﻟﺒﺪر ﻳﺠﻌﻠﻪ اﷲ ﻛﺮاﻣﺔ ﻟﻬﻢ‬
‫ُﺑﻲ ﺑﻦ ﻛﻌﺐ ﻗﺎل ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﻓﻲ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬ﺳﻴﻤﺎﻫﻢ ﻓﻲ وﺟﻮﻫﻬﻢ ﻣﻦ أﺛﺮ اﻟﺴﺠﻮد اﻟﻨﻮر ﻳﻮم‬
‫وأﺧﺮج اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ واﺑﻦ ﻣﺮدوﻳﻪ ﻋﻦ أ ّ‬
‫وﻟﻜﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ‪ ،‬ﻗﻴﻞ وﺳﻨﺪﻩ ﺣﺴﻦ وﻫﻮ ﻻ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺑﻘﻴﺔ اﻻﺣﺘﻤﺎﻻت إذ ﻛﻞ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﺴﻴﻤﺎ اﻟﻤﺤﻤﻮدة ّ‬
‫‪ .‬ذَﻛﺮ أﻋﻼﻫﺎ‬

‫‪Wallaahu A'lamu Bish-showaab. [Ical Rizaldysantrialit, Abdullah Afif, Ghufron Bkl, Rampak‬‬
‫‪Naung, Mas Hamzah].‬‬
‫‪Baca juga artikel terkait :‬‬
‫‪1110. ORANG YANG HITAM JIDATNYA‬‬
‫‪Link Diskusi :‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


194 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

www.fb.com/groups/piss.ktb/881156451907164/
www.fb.com/notes/901808709841938
4000. HUKUM MEMAKAI CINCIN BATU AKIK JUGA
SUNNAH ?
PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Ustadz, ustadzah, mohon maaf aye mau tanya :Sekarangkan dimane-mane lagi
musimnye tuh ye laki-laki pade pake cincin batu ali atau pake batu akik, dan batu ape lagi aye tuh
kaga ngarti. Tua mude same aje. Nah pertanyaannye. Ape ye hukumnye laki-laki memakai cincin
batu ntuh..??, Mohon penjelasannya. Terimakasih. [Nenk Irna].
JAWABAN :
Wa'alaikum salaam. Memakai cincin batu akik termasuk sunnah Rasul juga. Lihat kitab syarah
nawawi ala muslim (14/71) :

‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ِﻣ ْﻦ َوِر ٍق َوَﻛﺎ َن ﻓَ ﱡ‬


‫رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ‬- ‫ﺼﻪُ َﺣﺒَ ِﺸﻴﺎ‬ ِ ِ ‫ﺎل َﻛﺎ َن َﺧﺎﺗَﻢ رﺳ‬
َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ َُ ُ
ٍ ِ‫ﺲ ﺑْ ِﻦ ﻣﺎﻟ‬
َ َ‫ﻚ ﻗ‬ َ ِ َ‫ﻋﻦ أَﻧ‬
“Dari Anas bin Malik ra ia berkata, bahwa cincin Rasulullah shollallohu alaihi wasallam itu terbuat
dari perak dan mata cincinya itu mata cincin Habasyi”. (H.R. Muslim)

‫َﺳ َﻮ ُد‬
ْ ‫َى أ‬
ِ ِ ِ َ ‫ﻴﻖ ﻓَِﺈ ﱠن ﻣﻌ ِﺪﻧَـﻬﻤﺎ ﺑِﺎﻟْﺤﺒ‬
َ ‫ﺸﺔ َواﻟْﻴَ َﻤ ِﻦ ِوﻗ‬
ْ ‫ﻴﻞ ﻟ َْﻮﻧُﻪُ َﺣﺒَﺸ ﱞﻰ أ‬ ََ َ ُ ْ َ ٍ ‫َى ﻓَﺼﺎ ِﻣ ْﻦ َﺟ ْﺰ ٍع أ َْو َﻋ ِﻘ‬ ِ ِ َ َ‫ﺼﻪُ َﺣﺒَ ِﺸﻴﺎ ( ﻗ‬
ْ ‫ﺎل اﻟْﻌُﻠَ َﻤﺎءُ ﻳَـ ْﻌﻨﻰ َﺣ َﺠ ًﺮا َﺣﺒَﺸﻴﺎ أ‬ ‫َوَﻛﺎ َن ﻓَ ﱡ‬
ِ ‫ﻴﺢ وَﻛﺎ َن ﻟِﺮ ُﺳ‬
‫ﻮل‬ َ َ ٌ ‫ﺻﺤ‬
ِ ‫ﺎل ﻏَﻴـﺮﻩُ ﻛِ َﻼﻫﻤﺎ‬
َ َ ُ ُ ْ َ َ‫َﺻ ﱡﺢ َوﻗ‬
ِ َ َ‫ﺼﻪُ ِﻣﻨْﻪُ ﻗ‬
َ ‫ﺎل ﺑْ ُﻦ َﻋ ْﺒﺪ اﻟْﺒَـ ﱢﺮ َﻫ َﺬا أ‬ ‫ﻀﺎ ﻓَ ﱡ‬ ٍ ‫ي ِﻣﻦ ِرواﻳ ِﺔ ﺣ ِﻤ‬
ٍ َ‫ﻴﺪ َﻋ ْﻦ أَﻧ‬
ً ْ‫ﺲ أَﻳ‬ َ َ َ ْ ‫ﻴﺢ اﻟْﺒُ َﺨﺎ ِر ﱢ‬ ِ ‫ﺻ ِﺤ‬ ِ ‫وﺟ‬
َ ‫ﺎء ﻓﻰ‬ َ ََ
ِ ِ
ٍ ‫ﺼﻪُ ﻣ ْﻦ َﻋﻘ‬
‫ﻴﻖ‬ ‫آﺧ َﺮ ﻓَ ﱡ‬ ٍ ِ ِ ِ ٍ ِ ِ ٍ ِ ِ
‫ﺻﻠﱠﻰ اﷲُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻓﻰ َوﻗْﺖ َﺧﺎﺗَ ٌﻢ ﻓَ ﱡ‬ ِ
َ ‫ﺼﻪُ َﺣﺒَﺸ ﱞﻰ َوﻓﻰ َﺣﺪﻳﺚ‬ ‫ﺼﻪُ ﻣ ْﻨﻪُ َوﻓﻰ َوﻗْﺖ َﺧﺎﺗَ ٌﻢ ﻓَ ﱡ‬ َ ‫اﷲ‬
“(Dan mata cincinnya itu mata cincin Habasyi). Para ulama berkata maksudnya adalah batu
Habasyi yaitu batu mata cincin dari jenis batu merjan atau akik. Karena keduanya dihasilkan dari
penambangan batu yang ada Habsyi dan Yaman. Dan dikatakan (dalam pendapat lain) warnanya
itu seperti kulit orang Habasyi yaitu hitam. Begitu juga terdapat dalam Shahih al-Bukhari riwayat
dari Hamid dan Anas bin Malik yang menyatakan bahwa mata cincinya itu dari perak.Menurut Ibnu
Abd al-Barr ini adalah yang paling sahih. Sedangkan ulama lainnya mengatakan bahwa keduanya
adalah sahih, dan Rasulullah shollallohu alaihi wasallam pada suatu kesempatan memakai cincin
yang matanya dari perak dan pada waktu lain memakain cincin yang matanya dari batu Habasyi.
Sedang dalam riwayat lain dari akik”. Wallohu a'lam. (Mas Hamzah).
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/935711406451668/
www.fb.com/notes/936138179742324
LINK TERKAIT :
www.piss-ktb.com/2014/06/3073-kesunnahan-memakai-cincin-pada.html
0081. Lelaki Memakai Cincin Perak www.fb.com/PISS.KTB/posts/680448902008526
www.fb.com/notes/786797261343084
4089. MENYIMPAN DAN MENGGUNAKAN PERMATA
PERTANYAAN :

www.islamuna.info
KELUARGA 195

Punten bade tanglet : nopo hukume seseorang lelaki / perempuan ngagem / memakai berlian /
permata kalau emas dan perak kan jelas untuk laki-laki tidak boleh sedangkan untuk perempuan
boleh, sekalian referensinya gus tapi tolong referensi ktab-kitab kecil aja biar bisa langsung di-intip.
[Muhammad Muhtadin].
JAWABAN :
Baik laki-laki maupun perempuan halal hukumnya menyimpan dan menggunakan batu permata /
berlian misalnya yakut, zamrud, mutiara dll. Wallaahu A'lam. ( Mas Hamzah ).
- kitab fathul qorib (1/29) :

(‫ ﻛﺈﻧﺎء ﻳﺎﻗﻮت‬،‫وﻳﺠﻮز اﺳﺘﻌﻤﺎل( إﻧﺎء )ﻏﻴﺮﻫﻤﺎ( أي ﻏﻴﺮ اﻟﺬﻫﺐ واﻟﻔﻀﺔ )ﻣﻦ اﻷواﻧﻲ( اﻟﻨﻔﻴﺴﺔ‬.

Dan boleh menggunakan wadah / bejana selain emas dan perak, yakni wadah-wadah yang indah
mewah seperti batu berlian Yakut.
- kitab iqna' (1/33) :
‫اﺳﺘِ ْﻌ َﻤﺎل واﺗﺨﺎذ اﻟﻨﻔﻴﺲ ﻛﻴﺎﻗﻮت َوَزﺑَـ ْﺮ َﺟﺪ وﺑﻠﻮر ﺑِ َﻜ ْﺴﺮ اﻟْﺒَﺎء َوﻓﺘﺢ ﱠ‬
‫اﻟﻼم وﻣﺮﺟﺎن وﻋﻘﻴﻖ واﻟﻤﺘﺨﺬ ﻣﻦ اﻟﻄّﻴﺐ اﻟ ُْﻤ ْﺮﺗَﻔﻊ ﻛﻤﺴﻚ َو َﻋﻨْﺒَﺮ‬ ْ ‫َوﻳﺤﻞ‬
‫ﺨﻴَ َﻼء‬
ُ ْ‫ﺴﺮف َواﻟ‬ ‫وﻋﻮد ِﻷَﻧﱠﻪُ ﻟﻢ ﻳﺮد ﻓِ ِﻴﻪ ﻧﻬﻲ َوَﻻ ﻳﻈْﻬﺮ ﻓِ ِﻴﻪ ﻣﻌﻨﻰ اﻟ ﱠ‬

- kitab kifayatul akhyar (1/20) :

‫ﻴﻬﺎ‬ِ ِِ ِ ‫وأﻣﺎ أواﻧﻲ ﻏﻴﺮ اﻟ ﱠﺬﻫﺐ واﻟ ِْﻔﻀﱠﺔ ﻓَِﺈن َﻛﺎﻧَﺖ ﻣﻦ اﻟ‬
َ ‫ﻮﻫﻤﺎ ﻓَـ َﻬﻞ ﺗﺤﺮم ﻓﻴﻪ ﺧﻼف ﻗﻴﻞ ﺗﺤﺮم ﻟﻤﺎ ﻓ‬
َ ‫ْﺠ َﻮاﻫﺮ اﻟﻨﻔﻴﺴﺔ ﻛﺎﻟﻴﺎﻗﻮت واﻟﻔﻴﺮوزج َوﻧَ ْﺤ‬
َ َ َ َ
ِ ِ ِْ ‫ﺼ ِﺤﻴﺢ أَﻧﱠـ َﻬﺎ َﻻ ﺗﺤﺮم َوَﻻ ﺧﻼف أَﻧﻪ َﻻ ﻳﺤﺮم‬
َ ‫اﻹﻧَﺎء اﻟﱠﺬي ﻧﻔﺎﺳﺘﻪ ﻓﻲ‬
‫ﺻﻨﻌﺘﻪ َوَﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﻛﻠﺒﺲ‬ ‫ﺨﻴَ َﻼء واﻟﺴﺮف َوﻛﺴﺮ ﻗُـﻠُﻮب اﻟْ ُﻔ َﻘ َﺮاء َواﻟ ﱠ‬
ُ ْ‫ﻣﻦ اﻟ‬
‫ﺼﻮف اﻟﻨﻔﻴﺴﻴﻦ‬
‫اﻟْ َﻜﺘﱠﺎن َواﻟ ﱡ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/941777385845070/
www.fb.com/notes/941850262504449
4495. HUKUM MEMAKAI HANDPHONE BERBAHAN EMAS
PERTANYAAN :
Assalamualaikum Wr Wb . hukumnya pria memakai / menggunakan handphone yang berbahan /
berlapis logam emas. Syukron. ( Fatin Sidqia Lubis ).
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam, dalam masalah ini harus dibedakan antara berbahan emas, berlapis emas
atau ditambal / dipatri dengan emas. Jika berbahan emas maka mutlak haram, namun jika berlapis
emas baru haram jika saat dipanaskan dengan api akan menghasilkan sesuatu (lapisan emas
terlihat meleleh dan memisah). Memakai handphone berbahan emas bagi laki-laki ini hukumnya
haram. Meski di dalam kutubus salaf, HP ini tidak pernah dicantumkan, tapi ini bisa di-ilhaqkan
(disamakan) dengan haramnya memakai perabot, wadah, Jarum, sisir, gantungan baju, dll yang
terbuat dari emas.
Referensi :

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪196‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪- Tuhfah al Muhtaj, juz.1 hal.499 :‬‬

‫وﻳﺤﻞ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻞ إﻧﺎء ﻃﺎﻫﺮ ‪ ....‬اﻻ ذﻫﺒﺎ وﻓﻀﺔ اي إﻧﺎء وﻟﻮ ﺑﺎﺑﺎ وﻣﺮودا وﺧﻼ ‪ ...‬ﻓﻴﺤﺮم اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻪ ‪ ...‬اﻟﺦ ‪ ) ...‬ﻗﻮﻟﻪ وﻣﺮودا( واﻹﺑﺮة‬
‫‪ ...‬واﻟﻤﻌﻠﻘﺔ واﻟﻤﺸﻂ وﻧﺤﻮﻫﺎ ‪ ..‬اﻟﺦ‬

‫‪- Alfiqhul Islamiy wa adillatuhu - Zuhaily :‬‬

‫وﻗﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ‪ :‬ﻳﺤﺮم اﻹﻧﺎء اﻟﻤﻄﻠﻲ ﺑﺬﻫﺐ أو ﻓﻀﺔ إن ﺣﺼﻞ ﻣﻦ اﻟﻄﻼء ﺷﻲء ﺑﻌﺮﺿﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺎر‪ ،‬وﻳﺤﻞ إن ﻟﻢ ﻳﺤﺼﻞ ﻣﻨﻪ ﺷﻲء ﺑﺎﻟﻌﺮض‬
‫ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺎر‪ .‬وﻳﺤﺮم اﻹﻧﺎء‬
‫ﻀﺒﺔ ﻓﻀﺔ ﻛﺒﻴﺮة ﻋﺮﻓﺎً ﻟﺰﻳﻨﺔ‪ ،‬ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﻛﺒﻴﺮة ﻟﻠﺤﺎﺟﺔ‪ ،‬ﺟﺎز ﻣﻊ اﻟﻜﺮاﻫﺔ‪ ،‬وإن ﻛﺎﻧﺖ ﺻﻐﻴﺮة ﻋﺮﻓﺎً ﻟﺰﻳﻨﺔ ﻛﺮﻫﺖ‪ ،‬أﻣﺎ ﻟﺤﺎﺟﺔ‬
‫اﻟﻤﻀﺒﺐ )‪ (1‬ﺑ َ‬
‫‪ .. ».‬ﻓﻼ ﺗﻜﺮﻩ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻣﺎ رواﻩ اﻟﺒﺨﺎري ﻋﻦ ﻋﺎﺻﻢ اﻷﺣﻮل ﻗﺎل‪» :‬رأﻳﺖ ﻗﺪح اﻟﻨﺒﻲ ﻋﻨﺪ أﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ‪ ،‬وﻛﺎن ﻗﺪ اﻧﺼﺪع‪ ،‬ﻓﺴﻠﺴﻠﻪ ﺑﻔﻀﺔ‬
‫‪.‬أﻣﺎ ﺿﺒﺔ اﻟﺬﻫﺐ ﻓﺘﺤﺮم ﻣﻄﻠﻘﺎً‪ ،‬ﻛﺒﻴﺮة أو ﺻﻐﻴﺮة ﻟﺤﺎﺟﺔ أو ﻟﺰﻳﻨﺔ‪ ،‬ﻛﻠﻬﺎ أو ﺑﻌﻀﻬﺎ‪ ،‬وﻟﻮ ﻛﻤﻜﺤﻠﺔ‬

‫‪http://shamela.ws/browse.php/book-384/page-2557#page-2557‬‬
‫‪- Almajmu' Syarh Muhadzdzab :‬‬

‫أﻣﺎ ﺣﻜﻢ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ ‪ :‬ﻓﺎﻋﻠﻢ أن اﻟﻤﻀﺒﺐ ﻫﻮ ﻣﺎ أﺻﺎﺑﻪ ﺷﻖ وﻧﺤﻮﻩ ﻓﻴﻮﺿﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﺻﻔﻴﺤﺔ ﺗﻀﻤﻪ وﺗﺤﻔﻈﻪ ‪ ،‬وﺗﻮﺳﻊ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻓﻲ إﻃﻼق اﻟﻀﺒﺔ‬
‫ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻛﺎن ﻟﻠﺰﻳﻨﺔ ﺑﻼ ﺷﻖ وﻧﺤﻮﻩ ‪ ،‬ﺛﻢ اﻟﻤﻀﺒﺐ ﺑﺎﻟﺬﻫﺐ ﻓﻴﻪ ﻃﺮﻳﻘﺎن ‪ :‬اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻣﻨﻬﻤﺎ اﻟﻘﻄﻊ ﺑﺘﺤﺮﻳﻤﻪ ﺳﻮاء ﻛﺜﺮت اﻟﻀﺒﺔ أو ﻗﻠﺖ‬
‫ﻟﺤﺎﺟﺔ أو ﻟﺰﻳﻨﺔ ‪ ،‬وﺑﻬﺬا ﻗﻄﻊ اﻟﻤﺼﻨﻒ ] ص‪ [ 312 :‬وﺻﺎﺣﺐ اﻟﺤﺎوي واﻟﺠﺮﺟﺎﻧﻲ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﻴﻪ ‪ .‬واﻟﺸﻴﺦ ﻧﺼﺮ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﻪ اﻟﻜﺎﻓﻲ‬
‫واﻟﻌﺒﺪري ﻓﻲ اﻟﻜﻔﺎﻳﺔ وﻏﻴﺮﻫﻢ ﻣﻦ اﻟﻌﺮاﻗﻴﻴﻦ ‪ ،‬وﻧﻘﻠﻪ اﻟﺒﻐﻮي ﻋﻦ اﻟﻌﺮاﻗﻴﻴﻦ ‪ .‬واﻟﻄﺮﻳﻖ اﻟﺜﺎﻧﻲ وﻗﺎﻟﻪ اﻟﺨﺮاﺳﺎﻧﻴﻮن ‪ :‬إﻧﻪ ﻛﺎﻟﻤﻀﺒﺐ ﺑﺎﻟﻔﻀﺔ ﻋﻠﻰ‬
‫اﻟﺨﻼف واﻟﺘﻔﺼﻴﻞ اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻴﻪ ‪ ،‬وﻧﻘﻠﻪ اﻟﺮاﻓﻌﻲ ﻋﻦ ﻣﻌﻈﻢ اﻷﺻﺤﺎب ; ﻷﻧﻪ ﻟﻤﺎ اﺳﺘﻮﻳﺎ ﻓﻲ اﻹﻧﺎء ﻓﻜﺬا ﻓﻲ اﻟﻀﺒﺔ ‪ ،‬واﻟﻤﺨﺘﺎر اﻟﻄﺮﻳﻖ‬
‫‪ ،‬اﻷول ﻟﻠﺤﺪﻳﺚ ‪ ،‬ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﺬﻫﺐ ﻣﻄﻠﻘﺎ ‪ ،‬وأﻣﺎ ﺿﺒﺔ اﻟﻔﻀﺔ ﻓﺈﻧﻤﺎ أﺑﻴﺤﺖ ﻟﺤﺪﻳﺚ ﻗﺒﻴﻌﺔ اﻟﺴﻴﻒ وﺿﺒﺔ اﻟﻘﺪح وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ‬
‫‪ ،‬وﻷن ﺑﺎب اﻟﻔﻀﺔ أوﺳﻊ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺒﺎح ﻣﻨﻪ اﻟﺨﺎﺗﻢ وﻏﻴﺮﻩ ‪ .‬واﷲ أﻋﻠﻢ ‪ .‬وأﻣﺎ ﻗﻮل اﻟﻤﺼﻨﻒ ‪ :‬إن اﺿﻄﺮ إﻟﻰ اﻟﺬﻫﺐ ﺟﺎز اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻪ ﻓﻤﺘﻔﻖ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫وﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ‪ :‬ﻓﻴﺒﺎح ﻟﻪ اﻷﻧﻒ واﻟﺴﻦ ﻣﻦ اﻟﺬﻫﺐ وﻣﻦ اﻟﻔﻀﺔ ‪ ،‬وﻛﺬا ﺷﺪ اﻟﺴﻦ اﻟﻌﻠﻴﻠﺔ ﺑﺬﻫﺐ وﻓﻀﺔ ﺟﺎﺋﺰ ‪ ،‬وﻳﺒﺎح أﻳﻀﺎ اﻷﻧﻤﻠﺔ ﻣﻨﻬﻤﺎ‬
‫وﻓﻲ ﺟﻮاز اﻷﺻﺒﻊ واﻟﻴﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ وﺟﻬﺎن ﺣﻜﺎﻫﻤﺎ اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ أﺣﺪﻫﻤﺎ ‪ :‬ﻳﺠﻮز ﻛﺎﻷﻧﻤﻠﺔ وﺑﻪ ﻗﻄﻊ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﻲ ﺗﻌﻠﻴﻘﻪ ‪ ،‬وأﺷﻬﺮﻫﻤﺎ ﻻ ‪،‬‬
‫‪ .‬ﻳﺠﻮز وﺑﻪ ﻗﻄﻊ اﻟﻔﻮراﻧﻲ واﻟﺮوﻳﺎﻧﻲ وﺻﺎﺣﺒﺎ اﻟﻌﺪة واﻟﺒﻴﺎن ; ﻷن اﻷﺻﺒﻊ واﻟﻴﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻻ ﺗﻌﻤﻞ ﻋﻤﻞ اﻷﺻﻠﻴﺔ ﺑﺨﻼف اﻷﻧﻤﻠﺔ ‪ .‬واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪MUJWWIB : Ghufron Bkl, Muhammad Harsandi Kudung Kanthil, Abdullah Afif‬‬


‫‪LINK ASAL :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1050430811646393‬‬
‫‪www.fb.com/notes/1056356224387185‬‬
‫‪4536. DALIL TIDUR 8 JAM SEHARI‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Di dalam kitab ta'lim mutaallim . orang yang mencari ilmu disuruh melek malam untuk belajar.. Toh‬‬
‫‪jika menurut medis tidur min 8 jam... Pendapate jenengan sedoyo pripun? Apakah ada ibarot dalam‬‬
‫‪kitab-kitab Thib bahwa tidur min 8 jam ? [Em Aril Al Kafi].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Ada, dalam kitab tib juga seperti itu, lihat kitab ar rohmah fit tib wal hikmah imam suyuti halaman 20‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 197

‫واﻟﻘﺪر اﻻﺻﻼح ﻣﻦ اﻟﻨﻮم ﺳﺖ ﺳﺎﻋﺎت ﻣﻦ اﻟﻠﻴﻞ اوﺛﻤﺎن وﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎر وﻟﻮ ﺳﺎﻋﺔ اﻟﻘﻴﻠﻮﻟﺔ وﻟﻮ ﻟﺤﻈﺔ ﻓﺎن ﻓﻴﻬﺎ اﻋﺎﻧﺔ ﻋﻠﻲ ﻗﻴﺎم اﻟﺜﻠﺚ اﻟﺒﺎﻗﻲ‬
‫ﻣﻦ اﻟﻠﻴﻞ ﻛﻤﺎ ان ﻓﻲ اﻟﺴﺤﻮر اﻋﺎﻧﺔ ﻋﻠﻲ اﻟﺼﻮم‬

Ukuran paling baik dari tidur adalah 6 atau 8 jam di malam hari, dan di siang hari walaupun
sebentar di waktu qoilulah, karena dengan tidur sebentar di siang hari bisa menolong bangun pada
sepertiga akhir di malam hari sebagaimana sahur bisa menolong orang untuk berpuasa.
- kitab bidayatul hidayah halaman 9 :

‫ ﻓﻴﻜﻔﻴﻚ إن ﻋﺸﺖ ﻣﺜﻼ ﺳﺘﻴﻦ ﺳﻨﺔ‬،‫ ﻓﻼ ﻳﻜﻦ ﻧﻮﻣﻚ ﺑﺎﻟﻠﻴﻞ واﻟﻨﻬﺎر أﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﺛﻤﺎﻧﻲ ﺳﺎﻋﺎت‬،‫واﻋﻠﻢ أن اﻟﻠﻴﻞ واﻟﻨﻬﺎر أرﺑﻊ وﻋﺸﺮون ﺳﺎﻋﺔ‬
‫أن ﺗﻀﻴﻊ ﻣﻨﻬﺎ ﻋﺸﺮﻳﻦ ﺳﻨﺔ وﻫﻮ ﺛﻠﺚ ﻋﻤﺮك‬.

Dan ketahuilah bahwa sehari semalam itu ada 24 jam maka tidurmu di malam dan siang hari jangan
lebih dari 8 jam, maka cukuplah bagimu jika seumpama kamu hidup 60 tahun, kamu menyia-
nyiakan umurmu sebanyak 20 tahun, yaitu sepertiga umurmu. Wallohu a'lam bis showab. [Mas
Hamzah].
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/992371514118990/
www.fb.com/notes/1079380272084780?h
4638. MEMAKAI CINCIN DI JARI MANIS DAN IBU JARI ?
PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Yth Poro ustadz poro yai... Di DOKUMEN INI menjelaskan hukum memakai
cincin / akik di jari kelingking (berhukum sunnah), di jari telunjuk dan jari tengah (berhukum makruh
tanzih, bahkan ada pendapat yang haram). Pertanyaan: kalau di jari manis dan jari jempol
bagaimana hukumnya?. [ Oesman Harir].
JAWABAN :
Wa'alaikum salaam. Tidak ada riwayat dari nabi, sohabat dan tabi'in tentang penggunaan cincin
pada jari manis dan ibu jari, zhohirnya qiyas menggunakan cincin pada kedua jari tersebut
termasuk larangan bagi laki-laki bukan larangan pada perempuan. Maksudnya larangan disini
adalah makruh tanzih. Wallohu a'lam. [Mas Hamzah[].
- Kitab Syarah Misykatul Mashobih :

( ‫ أي أﻟﺒﺲ اﻟﺨﺎﺗﻢ ) ﻓﻲ إﺻﺒﻌﻲ ﻫﺬﻩ أو‬: ( ‫ أن أﺗﺨﺘﻢ‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ ﻧﻬﺎﻧﻲ رﺳﻮل اﷲ‬: ‫ ﻗﺎل‬- ‫ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ‬- ‫وﻋﻦ ﻋﻠﻲ‬
‫ وﻻ ﺗﻄﻊ ﻣﻨﻬﻢ آﺛﻤﺎ أو ﻛﻔﻮرا‬: ‫ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬، ‫ أو ﻫﺬﻩ ﻟﻴﺴﺖ ﻟﺘﺮدﻳﺪ اﻟﺮاوي ﺑﻞ ﻟﻠﺘﻘﺴﻴﻢ‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﻄﻴﺒﻲ‬. ‫ أو ﻟﻠﺘﻨﻮﻳﻊ‬: ( ‫ ﻫﺬﻩ‬،
( ‫ وﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ اﻹﺑﻬﺎم‬، ‫ أي اﻟﻤﺴﺒﺤﺔ‬: ( ‫ وﻓﻲ ﻧﺴﺨﺔ " ﻓﺄوﻣﻰ " أي ﻓﺄﺷﺎر ) إﻟﻰ اﻟﻮﺳﻄﻰ واﻟﺘﻲ ﺗﻠﻴﻬﺎ‬، ‫ ﺑﻬﻤﺰة ﻓﻲ آﺧﺮﻩ‬: ( ‫ﻓﺄوﻣﺄ‬
‫ وإﻟﻴﻪ ﺟﻨﺢ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ واﻟﺤﻨﻔﻴﺔ‬، ‫ ﻓﻴﺜﺒﺖ ﻧﺪﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻨﺼﺮ‬، ‫ ﻋﻦ اﻟﺼﺤﺎﺑﺔ واﻟﺘﺎﺑﻌﻴﻦ‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫واﻟﺒﻨﺼﺮ رواﻳﺔ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ‬
‫ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ ﺟﻌﻞ‬: ‫ وﻗﺎل اﻟﻨﻮوي‬، ‫ وﻇﺎﻫﺮ اﻟﻘﻴﺎس أن ﻟﺒﺴﻪ ﻓﻲ اﻹﺑﻬﺎم واﻟﺒﻨﺼﺮ ﻣﻨﻬﻲ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ إﻟﻰ اﻟﺮﺟﺎل دون اﻟﻨﺴﺎء‬. ‫ذﻛﺮﻩ ﻣﻴﺮك‬
‫ ) رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ‬. ‫ وأﻣﺎ اﻟﻤﺮأة ﻓﻠﻬﺎ اﻟﺘﺨﺘﻢ ﻓﻲ اﻷﺻﺎﺑﻊ ﻛﻠﻬﺎ‬، ‫ واﻟﺘﻲ ﺗﻠﻴﻬﺎ ﻛﺮاﻫﺔ ﺗﻨﺰﻳﻪ‬، ‫ ) اﻟﺨﺎﺗﻢ ﻓﻲ اﻟﻮﺳﻄﻰ‬.

DOKUMEN TERKAIT : 3073. KESUNNAHAN MEMAKAI CINCIN PADA JARI KELINGKING

© 2017 www.piss-ktb.com
198 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

TANGAN KANAN
LINK ASAL
https://www.facebook.com/groups/piss.ktb/permalink/1045359605486847/

4799. HUKUM MENGENAKAN PECI PUTIH


PERTANYAAN :
Assalamu 'alaikum wr wb. Adakah hadits tentang sunah memakai peci putih? [Tazkiyatun Nafsi].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam wr wb. Kesimpulan dari beberapa ibaroh dan hadits dibawah ini, bahwa
mengenakan atau memakai peci putih adalah sunah. Adalah tidak benar, bahwa peci putih
dikhususkan bagi orang yang telah melaksanakan ibadah haji. Walaupun telah menjadi kebiasaan
atau adat di beberapa tempat (daerah). Imam Abdurrahman Ibnu Muhammad Ibnu Husain Ibnu
‘Amr Ba’alawi menyebutkan sebuah hadits yang menyatakan bahwa “Shalat dengan mengenakan
surban adalah lebih baik dari pada shalat tujuh puluh raka’at tanpa mengenakan surban” dan hadits
yang menyatakan bahwa “Sesungguhnya Malaikat memohonkan ampunan bagi orang yang
mengenakan surban”. Beliau juga menyebutkan sebuah riwayat yang menyatakan bahwa
Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam selalu mengenakan peci putih. Didalam sebuah hadits juga
disebutkan bahwa Rasulullah memiliki tiga peci :
- Sunan Abi Dawud :

‫ﺻﻠﻰ اﷲ‬- ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﻳﻮﻧﺲ ﺣﺪﺛﻨﺎ زﻫﻴﺮ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺧﺜﻴﻢ ﻋﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎل ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ‬
‫ » اﻟﺒﺴﻮا ﻣﻦ ﺛﻴﺎﺑﻜﻢ اﻟﺒﻴﺎض ﻓﺈﻧﻬﺎ ﻣﻦ ﺧﻴﺮ ﺛﻴﺎﺑﻜﻢ وﻛﻔﻨﻮا ﻓﻴﻬﺎ ﻣﻮﺗﺎﻛﻢ‬-‫ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬

- Bughiyatul Mustarsyidin I/182 :

‫ "ﺻﻼة ﺑﻌﻤﺎﻣﺔ ﺧﻴﺮ ﻣﻦ ﺳﺒﻌﻴﻦ رﻛﻌﺔ ﺑﻐﻴﺮ ﻋﻤﺎﻣﺔ" و "إن ﷲ ﻣﻼﺋﻜﺔ ﻳﺴﺘﻐﻔﺮون‬: ‫ وورد‬، ً‫ وﻻ ﺗﻨﺨﺮم ﺑﻬﺎ اﻟﻤﺮوءة ﻣﻄﻠﻘﺎ‬، ‫وﺳﻨﻴﺔ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻋﺎﻣﺔ‬
‫ وﻓﻲ ﺧﺒﺮ أﻧﻪ ﻛﺎن ﻟﻪ ﺛﻼث‬، ‫ ﻛﺎن ﻳﻠﺒﺲ ﻛﻤﺔ ﺑﻴﻀﺎء وﻫﻲ اﻟﻘﻠﻨﺴﻮة‬: ‫ وﻓﻲ رواﻳﺔ‬، ‫ﻟﻼﺑﺴﻲ اﻟﻌﻤﺎﺋﻢ" وورد أﻧﻪ ﻛﺎن ﻳﻠﺒﺲ ﻗﻠﻨﺴﻮة ﺑﻴﻀﺎء‬
‫ ورﺑﻤﺎ وﺿﻌﻬﺎ ﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ إذا ﺻﻠﻰ‬، ‫ وﻗﻠﻨﺴﻮة ذات آذان ﻳﻠﺒﺴﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﺴﻔﺮ‬، ‫ وﻗﻠﻨﺴﻮة ﺑﺮدة ﺣﺒﺮة‬، ‫ ﻣﻀﺮﻳﺔ‬، ‫ ﻗﻠﻨﺴﻮة ﺑﻴﻀﺎء‬: ‫ ﻗﻼﻧﺲ‬،
‫ وﺑﻪ ﻳﺘﺄﻳﺪ ﻣﺎ اﻋﺘﺎدﻩ ﺑﻌﺾ ﻣﺪن اﻟﻴﻤﻦ ﻣﻦ ﺗﺮك اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻣﻦ أﺻﻠﻬﺎ‬، ‫وﻳﺆﺧﺬ ﻣﻦ ذﻟﻚ أن ﻟﺒﺲ اﻟﻘﻠﻨﺴﻮة اﻟﺒﻴﻀﺎء ﻳﻐﻨﻲ ﻋﻦ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ‬

- Majma' Al-zawaid Al-haetsami :

‫ﺑﺎب ﻓﻲ اﻟﻘﻠﻨﺴﻮة‬
8505- ‫ رواﻩ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ وﻓﻴﻪ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﺧﺮاش وﺛﻘﻪ اﺑﻦ‬.‫ ﻛﺎن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻳﻠﺒﺲ ﻗﻠﻨﺴﻮة ﺑﻴﻀﺎء‬:‫ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻗﺎل‬
‫وﺑﻘﻴﺔ رﺟﺎﻟﻪ ﺛﻘﺎت‬،‫وﺿﻌﻔﻪ ﺟﻤﻬﻮر اﻷﺋﻤﺔ‬،‫ رﺑﻤﺎ أﺧﻄﺄ‬:‫ﺣﺒﺎن وﻗﺎل‬.
8506-‫ رواﻩ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ﻓﻲ اﻷوﺳﻂ ﻋﻦ ﺷﻴﺨﻪ‬.‫ ﻛﺎن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻳﻠﺒﺲ ﻛﻤﺔ )ﻗﻠﻨﺴﻮة( ﺑﻴﻀﺎء‬:‫وﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻗﺎل‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻴﻔﺔ اﻟﻮاﺳﻄﻲ وﻫﻮ ﺿﻌﻴﻒ ﻟﻴﺲ ﺑﺎﻟﻘﻮي‬

Bab Qolansuwah/Peci
Hadits no 8505. Dari Ibnu umar berkata : “Adalah Rasululloh shollallohu alaihi wasallam memakai
qolansuwah putih”. Hadits riwayat At Tabrani dan dalam sanadnya terdapat Abdulloh bin khorosy,

www.islamuna.info
KELUARGA 199

Ibnu ibban mentsiqqohkannya dan beliau berkata : "terkadang abdulloh salah". Jumhur aimmah
mendhoifkan abdulloh, dan rijal lainnya tsiqqoh.
Hadits no 8506. Dari Ibnu umar berkata : “Adalah Rasululloh shollallohu alaihi wasallam memakai
kammah (qolansuwah) putih”. Hadits riwyat At-Tabrani dalam al ausath dari gurunya muhamad bin
hanafiyah al wasithi dan dia dhoif, tidak kuat.
- Kitab Faidhul Qodir (5/314) :

(‫ﻛﺎن ﻳﻠﺒﺲ ﻗﻠﻨﺴﻮة( وﻓﻲ رواﻳﺔ ﻟﻠﻄﺒﺮاﻧﻲ ﻓﻲ اﻷوﺳﻂ ﻋﻤﺔ ﺑﺪل ﻗﻠﻨﺴﻮة ﺑﻴﻀﺎء واﻟﻘﻠﻨﺴﻮة ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻘﺎف واﻟﻼم وﺳﻜﻮن اﻟﻨﻮن وﺿﻢ‬
‫اﻟﻤﻬﻤﻠﺔ وﻓﺘﺢ اﻟﻮاو ﻣﻦ ﻣﻼﺑﺲ اﻟﺮأس ﻛﺎﻟﺒﺮﻧﺲ اﻟﺬي ﺗﻐﻄﻰ ﺑﻪ اﻟﻌﻤﺎﻣﺔ ﻣﻦ ﻧﺤﻮ ﺷﻤﺲ وﻣﻄﺮ‬.
- (‫ ﻓﻴﻪ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﺧﺮاش وﺛﻘﻪ اﺑﻦ ﺣﺒﺎن وﻗﺎل‬: ‫ ﻃﺐ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ( ﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب ﻗﺎل اﻟﺰﻳﻦ اﻟﻌﺮاﻗﻲ ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﺘﺮﻣﺬي وﺗﺒﻌﻪ اﻟﻬﻴﺜﻤﻲ‬:
‫ ﺗﻔﺮد ﺑﻪ ﻋﺒﺪ‬: ‫رﺑﻤﺎ أﺧﻄﺄ وﺿﻌﻔﻪ ﺟﻤﻬﻮر اﻷﺋﻤﺔ وﺑﻘﻴﺔ رﺟﺎﻟﻪ ﺛﻘﺎت ورواﻩ ﻋﻨﻪ أﻳﻀﺎ أﺑﻮ اﻟﺸﻴﺦ ] اﺑﻦ ﺣﺒﺎن [ واﻟﺒﻴﻬﻘﻲ ﻓﻲ اﻟﺸﻌﺐ وﻗﺎل‬
‫اﷲ ﺑﻦ ﺧﺮاش وﻫﻮ ﺿﻌﻴﻒ‬.
7167 - (‫ﻛﺎن ﻳﻠﺒﺲ ﻗﻠﻨﺴﻮة( ﻓﻌﻨﻠﻮة ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻌﻴﻦ وﺳﻜﻮن اﻟﻨﻮن وﺿﻢ اﻟﻼم )ﺑﻴﻀﺎء( زاد أﺑﻮ اﻟﺸﻴﺦ ] اﺑﻦ ﺣﺒﺎن [ ﻓﻲ رواﻳﺘﻪ ﺷﺎﻣﻴﺔ‬
(‫ وأﺟﻮد إﺳﻨﺎد ﻓﻲ اﻟﻘﻼﻧﺲ ﻣﺎ‬: ‫ﻻﻃﺌﺔ( أي ﻻﺻﻘﺔ ﺑﺮأﺳﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﻘﺒﻴﺔ أﺷﺎر ﺑﻪ إﻟﻰ ﻗﺼﺮﻫﺎ وﺧﻔﺘﻬﺎ ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻌﺮاﻗﻲ ﻓﻲ ﺷﺮح اﻟﺘﺮﻣﺬي‬
‫رواﻩ أﺑﻮ اﻟﺸﻴﺦ ] اﺑﻦ ﺣﺒﺎن [ ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻛﺎن ﻳﻠﺒﺲ اﻟﻘﻼﻧﺲ ﻓﻲ اﻟﺴﻔﺮ ذوات اﻵذان وﻓﻲ اﻟﺤﻀﺮ اﻟﻤﻀﻤﺮة ﻳﻌﻨﻲ اﻟﺸﺎﻣﻴﺔ وﻓﻴﻪ ﻧﺪب‬
‫ )اﺑﻦ ﻋﺴﺎﻛﺮ( ﻓﻲ اﻟﺘﺎرﻳﺦ )ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ‬- .‫)اﻟﻌﻤﺎﺋﻢ ﻓﻮق اﻟﻘﻼﻧﺲ‬.

Wallohu a'lam. [Mujaawib : Ust.Nur Hamzah, Ust.Ulilalbab Hafas].


LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1154608544561952/
www.fb.com/notes/1203817636307709
5028. BATAS UKURAN ISROF PERHIASAN WANITA
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum, mohon tanggapan sempai berapa gram perhiasan yang diperbolehkan dipakai
wanita dan berapa gram yang dikatakan israf ? mohon sertakan ibarotnya. [Ach Hosi Yanto Ilyas].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalaam, perempuan boleh memakai perhiasan emas dan perak tanpa berlebihan, jika
berlebihan maka tidak boleh, misal berlebihan adalah ukuran total perhiasan yang dipakai sebanyak
200 mitsqol. Dalam kitab Al-Fiqhul Islamy, dijelaskan 200 mitsqol itu kurang lebih setara dengan
850 gram. Namun menurut Al-adzro'i, ukurannya tidak terbatas 200 mitsqol namun yang menjadi
pertimbangan adalah adat kebiasaan jadi bisa lebih dari 200 ataupun kurang. Sedangkan menurut
yang lainnya bahwa ukuran berlebihan dalam perak mencapai 2.000 mitsqol. Wallohu a'lam. [Nur
Hamzah, Abdul Qodir Shodiqi].
- kitab i'anah (2/181) :

‫ وﻋﻠﻰ اﻷﺻﺢ ﻓﻲ اﻟﻤﻨﺴﻮج ﺑﻬﻤﺎ‬.‫وﻳﺤﻞ اﻟﺬﻫﺐ واﻟﻔﻀﺔ ﺑﻼ ﺳﺮف ﻻﻣﺮأة وﺻﺒﻲ إﺟﻤﺎﻋﺎ ﻓﻲ ﻧﺤﻮ اﻟﺴﻮار واﻟﺨﻠﺨﺎل واﻟﻨﻌﻞ واﻟﻄﻮق‬.
‫ ﻓﻼ ﻳﺤﻞ ﺷﻲء ﻣﻦ‬:‫ أﻣﺎ ﻣﻊ اﻟﺴﺮف‬.‫وﻳﺤﻞ ﻟﻬﻦ اﻟﺘﺎج وإن ﻟﻢ ﻳﻌﺘﺪﻧﻪ وﻗﻼدة ﻓﻴﻬﺎ دﻧﺎﻧﻴﺮ ﻣﻌﺮاة ﻗﻄﻌﺎ وﻛﺬا ﻣﺜﻘﻮﺑﺔ وﻻ ﺗﺠﺐ اﻟﺰﻛﺎة ﻓﻴﻬﺎ‬
‫ذﻟﻚ ﻛﺨﻠﺨﺎل وزن ﻣﺠﻤﻮع ﻓﺮدﺗﻴﻪ ﻣﺎﺋﺘﺎ ﻣﺜﻘﺎل ﻓﺘﺠﺐ اﻟﺰﻛﺎة ﻓﻴﻪ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
200 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

----
(‫ وﺑﺤﺚ ﻏﻴﺮﻩ أن اﻟﺴﺮف‬.‫ ﻓﻘﺪ ﺗﺰﻳﺪ وﻗﺪ ﺗﻨﻘﺺ‬،‫ ﺑﻞ اﻋﺘﺒﺮ اﻟﻌﺎدة‬،‫ ﻟﻢ ﻳﺮﺗﺾ اﻷذرﻋﻲ اﻟﺘﻘﻴﻴﺪ ﺑﺎﻟﻤﺎﺋﺘﻴﻦ‬:‫ ﻣﺎﺋﺘﺎ ﻣﺜﻘﺎل( ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺘﺤﻔﺔ‬:‫ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ اﻩ‬.‫ ﺑﻞ ﻳﻨﺒﻐﻲ اﻻﻛﺘﻔﺎء ﻓﻴﻪ ﺑﻤﺎﺋﺘﻲ ﻣﺜﻘﺎل ﻛﺎﻟﺬﻫﺐ‬،‫ وﻫﻮ ﺑﻌﻴﺪ‬،‫ﻓﻲ ﺧﻠﺨﺎل اﻟﻔﻀﺔ أن ﻳﺒﻠﻎ أﻟﻔﻲ ﻣﺜﻘﺎل‬.
- kitab Al-Fiqhul Islamy 3/1827 :

‫ ﻏﻢ‬٨٥٠ ‫)ﺑﺄن ﺑﻠﻎ ﻣﺌﺘﻲ ﻣﺜﻘﺎل )ﺣﻮاﻟﻲ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1354414407914697
5134. HUKUM MEMANJANGKAN RAMBUT BAGI
LAKI-LAKI
PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Bagaimana hukum laki laki berambut gondrong ? Gondrongnya terurai melebhi
bahu hampir sampai pinggang, apakah masuk kategori tasabbuh dengan wanita. ? [Iskandar
Arifin]
JAWABAN :
Wa’alaikum salam warohmatullohi wabarokatuh. Pada dasarnya, memanjangkan rambut bagi laki –
laki itu hukumnya diperbolehkan dan tidak dianggap tindakan menyerupai wanita (tasyabbuh bin-
nisa’) yang dilarang, sebab Rosululloh sendiri rambutnya juga panjang, Barro’ rodhiyallohu ‘anhu
meriwayatkan;

‫ْﺠ ﱠﻤ ِﺔ إِﻟَﻰ َﺷ ْﺤ َﻤ ِﺔ أُذُﻧَـﻴْ ِﻪ ﻋَﻠَﻴْ ِﻪ‬ ِ ِ ِ ‫ِ ﱠ‬ ِ ‫ﻮل‬


‫اﷲ َ ﱠ‬
َ ‫ﺻﻠﻰ اﷲُ ﻋَﻠَﻴْﻪ َو َﺳﻠ َﻢ َر ُﺟ ًﻼ َﻣ ْﺮﺑُﻮﻋًﺎ ﺑَﻌﻴ َﺪ َﻣﺎ ﺑَـﻴْ َﻦ اﻟ َْﻤﻨْﻜﺒَـ ْﻴ ِﻦ ﻋَﻈ‬
ُ ‫ﻴﻢ اﻟ‬ ُ ‫َﻛﺎ َن َر ُﺳ‬

"Rosulullah shollallohu 'alaihi wasallam itu berperawakan sedang, perpundak bidang, rambutnya
lebat terurai ke bahu hingga sampai kedua cuping telinganya” (Shohih Muslim, no.2338).
Sebagian ulama’ memahami hadits ini dengan menyatakan bahwa panjang rambut nabi
kebelakangnya sampai ke pundak, sedangkan kesampingnya sampai kuping. Sedangkan sebagian
lainnya memahami bahwa riwayat yang berbeda-beda mengenai panjang rambut Nabi, karena
keadaannya yang berbeda-beda, pada saat rambut beliau dipotong maka panjangnya hanya
sebatas kuping, dan ketika belum dipotong, maka panjangnya sampai bahu.
Hanya saja, karena hal – hal seperti ini termasuk dalam kategori “sunanun ‘adat” (segala sesuatu
yang dikerjakan nabi karena merupakan kebiasaan orang arab dimasa itu), maka hal ini boleh
dikerjakan dan juga ditinggalkan.
Dan diperbolehkannya memanjangkan rambut bagi laki – laki asal tidak dilakukan dengan cara
yang menyerupai wanita atau kebiasaan orang – orang fasiq, jadi apabila menyerupai wanita atau
orang – orang fasiq maka tidak diperbolehkan. Wallahu a’lam. [Mujawib : Ust. Ghufron Bkl]
- Syarah Muslim Lin-Nawawi, Juz 15 Hal 91 - 92 :
‫ ﺳﻤﻌﺖ اﻟﺒﺮاء‬:‫ ﻗﺎل‬،‫ ﺳﻤﻌﺖ أﺑﺎ إﺳﺤﺎق‬:‫ ﻗﺎل‬،‫ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺷﻌﺒﺔ‬،‫ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ‬:‫ ﻗﺎﻻ‬،‫ وﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺑﺸﺎر‬،‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﻤﺜﻨﻰ‬،
‫ »ﻛﺎن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ رﺟﻼ ﻣﺮﺑﻮﻋﺎ ﺑﻌﻴﺪ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻨﻜﺒﻴﻦ ﻋﻈﻴﻢ اﻟﺠﻤﺔ إﻟﻰ ﺷﺤﻤﺔ أذﻧﻴﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻠﺔ ﺣﻤﺮاء ﻣﺎ رأﻳﺖ‬:‫ﻳﻘﻮل‬
‫ﺷﻴﺌﺎ ﻗﻂ أﺣﺴﻦ ﻣﻨﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪201‬‬

‫ﻗﻮﻟﻪ )ﻋﻈﻴﻢ اﻟﺠﻤﺔ إﻟﻰ ﺷﺤﻤﺔ أذﻧﻴﻪ( وﻓﻲ رواﻳﺔ ﻣﺎ رأﻳﺖ ﻣﻦ ذي ﻟﻤﺔ أﺣﺴﻦ ﻣﻨﻪ وﻓﻲ رواﻳﺔ ﻛﺎن ﻳﻀﺮب ﺷﻌﺮﻩ ﻣﻨﻜﺒﻴﻪ وﻓﻲ رواﻳﺔ إﻟﻰ‬
‫أﻧﺼﺎف أذﻧﻴﻪ وﻓﻲ رواﻳﺔ ﺑﻴﻦ أذﻧﻴﻪ وﻋﺎﺗﻘﻪ ﻗﺎل أﻫﻞ اﻟﻠﻐﺔ اﻟﺠﻤﺔ أﻛﺜﺮ ﻣﻦ اﻟﻮﻓﺮة ﻓﺎﻟﺠﻤﺔ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﺬي ﻧﺰل إﻟﻰ اﻟﻤﻨﻜﺒﻴﻦ واﻟﻮﻓﺮة ﻣﺎﻧﺰل‬
‫إﻟﻰ ﺷﺤﻤﺔ اﻷذﻧﻴﻦ واﻟﻠﻤﺔ اﻟﺘﻲ أﻟﻤﺖ ﺑﺎﻟﻤﻨﻜﺒﻴﻦ ﻗﺎل اﻟﻘﺎﺿﻲ واﻟﺠﻤﻊ ﺑﻴﻦ ﻫﺬﻩ اﻟﺮواﻳﺎت أن ﻣﺎ ﻳﻠﻲ اﻷذن ﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﺒﻠﻎ ﺷﺤﻤﺔ أذﻧﻴﻪ‬
‫وﻫﻮ اﻟﺬي ﺑﻴﻦ أذﻧﻴﻪ وﻋﺎﺗﻘﻪ وﻣﺎ ﺧﻠﻔﻪ ﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﻀﺮب ﻣﻨﻜﺒﻴﻪ ﻗﺎل وﻗﻴﻞ ﺑﻞ ذﻟﻚ ﻻﺧﺘﻼف اﻷوﻗﺎت ﻓﺈذا ﻏﻔﻞ ﻋﻦ ﺗﻘﺼﻴﺮﻫﺎ ﺑﻠﻐﺖ‬
‫اﻟﻤﻨﻜﺐ وإذا ﻗﺼﺮﻫﺎ ﻛﺎﻧﺖ إﻟﻰ أﻧﺼﺎف اﻷذﻧﻴﻦ ﻓﻜﺎن ﻳﻘﺼﺮ وﻳﻄﻮل ﺑﺤﺴﺐ ذﻟﻚ واﻟﻌﺎﺗﻖ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻨﻜﺐ واﻟﻌﻨﻖ وأﻣﺎ ﺷﺤﻤﺔ اﻷذن‬
‫ﻓﻬﻮ اﻟﻠﻴﻦ ﻣﻨﻬﺎ ﻓﻲ أﺳﻔﻠﻬﺎ وﻫﻮ ﻣﻌﻠﻖ اﻟﻘﺮط ﻣﻨﻬﺎ وﺗﻮﺿﺢ ﻫﺬﻩ اﻟﺮواﻳﺎت رواﻳﺔ إﺑﺮاﻫﻴﻢ اﻟﺤﺮﺑﻲ ﻛﺎن ﺷﻌﺮ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫ﻓﻮق اﻟﻮﻓﺮة ودون اﻟﺠﻤﺔ‬

‫‪- Shohih Bukhori :‬‬


‫ﻓﺤﺎﺻﻞ اﻟﺨﺒﺮ أن ﺷﻌﺮﻩ ﻃﺎل ﺣﺘﻰ ﺻﺎر ذواﺋﺐ ﻓﻀﻔﺮﻩ أرﺑﻊ ﻋﻘﺎﺋﺺ ‪ ،‬وﻫﺬا ﻣﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﺤﺎل اﻟﺘﻲ ﻳﺒﻌﺪ ﻋﻬﺪﻩ ﺑﺘﻌﻬﺪﻩ ﺷﻌﺮﻩ ﻓﻴﻬﺎ وﻫﻲ‬
‫‪ .‬ﺣﺎﻟﺔ اﻟﺸﻐﻞ ﺑﺎﻟﺴﻔﺮ وﻧﺤﻮﻩ واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪Sumber Lain : http://www.fikihkontemporer.com‬‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1372654989423972/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/1567643179925151/‬‬
‫‪5219. HUKUM MENCUKUR BULU RAMBUT TANGAN DAN‬‬
‫‪KAKI‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu alaikum. Numpang tanya, bagai mana hukumnya mencukur bulu tangan dan kaki. Mohon‬‬
‫]‪jawabannya. [Maghfirillaha Amin‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa’alaikum salam. Bagi wanita wajib mencukur bulu tangan atau kaki jika menambah‬‬
‫‪kecantikannya. Jika ada bulu tangan atau kakinya malah menambah kecantikannya maka tidak‬‬
‫‪boleh dicukur. Bagi laki laki hukumnya mubah, menurut sebuah pendapat/qil hukumnya sunnah.‬‬
‫‪Wallahu a’lam. [Mujawib : Ustadz Nur Hamzah].‬‬
‫‪- Al Mausu'ah Fiqhiyyah Kuwaitiyah (18/100) :‬‬
‫ﺻﺮح اﻟﻤﺎﻟﻜﻴّﺔ ﺑﻮﺟﻮﺑﻪ ﻓﻲ ﺣ ّﻖ اﻟﻨّﺴﺎء وﻗﺎﻟﻮا‪ :‬ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻴﻬﺎ إزاﻟﺔ ﻣﺎ ﻓﻲ إزاﻟﺘﻪ‬
‫واﻟﺮﺟﻠﻴﻦ ﻓﻘﺪ ّ‬
‫وأﻣﺎ ﺣﻠﻖ ﺷﻌﺮ ﺳﺎﺋﺮ اﻟﺠﺴﺪ ﻛﺸﻌﺮ اﻟﻴﺪﻳﻦ ّ‬ ‫ّ‬
‫‪،‬ﺟﻤﺎل ﻟﻬﺎ وﻟﻮ ﺷﻌﺮ اﻟﻠّﺤﻴﺔ إن ﻧﺒﺘﺖ ﻟﻬﺎ ﻟﺤﻴﺔ‬
‫ﻋﻠﻴﻬﻦ إﺑﻘﺎء ﻣﺎ ﻓﻲ إﺑﻘﺎﺋﻪ ﺟﻤﺎل ﻟﻬﺎ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺣﻠﻖ ﺷﻌﺮﻫﺎ‪.‬‬
‫ّ‬ ‫وﻳﺠﺐ‬
‫اﻟﺮأس‪.‬‬
‫اﻟﺮﺟﺎل ﻓﻤﺒﺎح ﻋﻨﺪ اﻟﻤﺎﻟﻜﻴّﺔ‪ ،‬وﻗﻴﻞ‪ :‬ﺳﻨّﺔ‪ ،‬واﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﺠﺴﺪ ﻣﺎ ﻋﺪا ّ‬
‫وأﻣﺎ ﺣﻠﻖ ﺷﻌﺮ اﻟﺠﺴﺪ ﻓﻲ ﺣ ّﻖ ّ‬
‫ّ‬
‫اﻟﺼﺪر واﻟﻈّﻬﺮ ﺗﺮك اﻷدب‪.‬‬
‫اﻟﺮﺟﻞ ﺷﻌﺮ ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬وﻋﻦ أﺑﻲ ﻳﻮﺳﻒ ﻻ ﺑﺄس ﺑﺬﻟﻚ‪ .‬وﻓﻲ ﺣﻠﻖ ﺷﻌﺮ ّ‬
‫وذﻫﺐ اﻟﺤﻨﻔﻴّﺔ إﻟﻰ أﻧّﻪ ﻻ ﻳﺤﻠﻖ ّ‬
‫ﺸﺎﻓﻌﻴّﺔ واﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ‬
‫ﻧﺺ ﻟﻠ ّ‬
‫ﻳﺴﺘﺪل ﻋﻠﻰ ّ‬
‫ّ‬ ‫‪.‬وﻟﻢ‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/notes/1642990902390378/‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1447830481906422/‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


202 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

0132. Mengucapkan Salam Kepada Lawan Jenis


PERTANYAAN :
Bagaimana hukum pria uluk salam kepada wanita bukan mahrom dan bagaimana pula hukum
menjawabnya ? [Secercah Harapan].
JAWABAN :
1. Antar lawan jenis yang terdapat hubungan suami istri. Karena hubungan di antara keduanya
adalah legal, maka berucap salam di antara keduanya diperbolehkan. Bahkan, sunah untuk
memulai salam dan wajib dalam menjawabnya, karena ada anjuran untuk menjaga keharmonisan di
antara keduanya.
2. Antar lawan jenis yang terdapat hubungan mahram (keharaman menikah di antara keduanya
karena hubungan kekerabatan, sesusuan atau besanan). Dianjurkan ucapan salam di antara
keduanya, sunah memulai salam, dan wajib menjawabnya.
3. Antar lawan jenis ajnaby – ajnabiyyah, akan tetapi salah satu pihak berusia lanjut (‘ajuz).
Diriwayatkan dari Sahl bin Sa’d radliyallahu anhu, dia berkata, ”Ada seorang wanita tua yang
memunguti batang talas dan memasukkannya dalam tempayan, lalu membuat tepung dari gandum.
Seusai salat Jum’at, kami berucap salam kepadanya dan dia menyuguhkan makanan itu pada
kami,” (HR. Bukhari)
4. Antar lawan jenis ajnaby – ajnabiyyah, akan tetapi salah satu pihak adalah sekumpulan orang.
Yakni antara satu orang lelaki ajnabiy dan sekumpulan wanita ajnabiyyah. Atau sebaliknya, antara
satu orang wanita ajnabiyyah dan sekumpulan lelaki ajnabiy, dengan syarat aman dari potensi
fitnah. Diriwayatkan dari Asma’ binti Yazid radliyallahu anha, dia berkata, ”Rasulullah Saw lewat di
depan kami beserta para perempuan, lalu beliau mengucapkan salam kepada kami,” (HR. Abu
Dawud)
5. Ucapan salam lelaki ajnaby kepada wanita ajnabiyyah di hadapan mahram dari wanita tersebut.
Hal ini diperbolehkan, sebagaimana dituturkan Imam An-Nawawi dalam Syarh Shahih Muslim.
Perincian hukum di atas adalah ketika salam diucapkan secara langsung atau face to face.
Bagaimana jika ucapan salam antar lelaki ajnabiy dan wanita ajnabiyyah dilakukan melaui media
tulisan atau titipan melalui orang lain? Dalam referensi Syafi'iyyah dipaparkan, bahwasanya
disunahkan berucap salam lewat tulisan atau titipan kepada seseorang yang dianjurkan (masyru')
untuk diucapi salam secara langsung. Dan, sebagaimana paparan sebelumnya, ucapan salam antar
lawan jenis ajnabiy – ajnabiyyah adalah bukan sesuatu yang dianjurkan, akan tetapi makruh bagi
lelaki, dan haram bagi wanita.
Hanya saja, terdapat penjelasan secara sharih atau tekstual dari kalangan madzhab Hanbali,
seperti dalam Kasysyâf al-Qinâ', bahwa seorang lelaki yang menitipkan salam kepada wanita
ajnabiyyah tidaklah mengapa. Karena dalam salam tersebut terdapat kemaslahatan (yakni
kandungan doa) dengan pertimbangan ketiadaan sisi negatif yang berupa fitnah atau potensi zina
dan pendahuluannya. Demikian referensi fiqh klasik memaparkan. Namun, dalam penerapan
keseharian, hendaklah diperhatikan kemungkinan sisi negatif yang bakal ditimbulkan. Apalagi di
zaman teknologi komunikasi yang serba canggih ini, sisi negatif akan lebih banyak merongrong

www.islamuna.info
KELUARGA 203

interaksi antar lawan jenis. Sedangkan kaedah fiqh menyatakan bahwa dar'ul mafâsid muqaddam
'ala jalb al-mashâlih, mengantisipasi dampak negatif harus diprioritaskan daripada mengakomodir
kemaslahatan. [Mbah Jenggot].
Referensi:
1.As-Sayyid Abu Bakar al-Bakriy bin Muhammad Syatha, I’anah at-Thâlibîn, Surabaya: Al-
Haramain, tt.
2.Abu Zakariyya Yahya bin Syaraf al-Nawawi, Al-Majmû’ Syarh al-Muhadzdzab, Beirut: Darul Kutub
al-Ilmiyah, 2002.
3.Abu Zakariyya Yahya bin Syaraf al-Nawawi, Al-Adzkâr, Surabaya: Al-Hidayah, tt.
4.Muhammad bin ‘Alân, Al-Futûhât ar-Rabbâniyyah, Beirut: Dar al-Fikr, tt.
5.As-Sayyid ‘Alawiy bin Ahmad as-Saqqaf, Fath al-Allâm fî Ahkâm al-Salâm, dalam Sab’ah Kutub
Mufîdah, Surabaya: Al-Hidayah, tt.
6.Muhammad Abdurrahman bin Abdirrahman al-Mubarakfuriy, Tuhfah al-Ahwadziy, Beirut: Darul
Fikr,
0157. HUKUM JABAT TANGAN NON MAHROM
PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Mohon pencerahannya kepada sesepuh piss ktb terutama para admin gmn
hukumnya laki-laki yang bersentuhan dengan wanita yang bukan maghromnya ataupun
sebaliknya?? silahkan dipon kupas. [D'java Areta].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam. Hukum jabat tangan non mahrom diperinci :
1. Hukum jabat tangan antar lawan jenis secara langsung adalah haram, kecuali bagi anak kecil
atau yang sudah lanjut usia yang tidak berpotensi menimbulkan efek negatif (syahwat dan
fitnah).
2. Hukum jabat tangan antar lawan jenis non-mahram dengan menggunakan kaos tangan dan
penutup sejenisnya, berhukum jawaz asalkan tidak berpotensi menimbulkan syahwat dan fitnah.

Tambahan hukum berjabat tangan dengan orang tua. Hukum berjabat tangan baik antara
perempuan muda dengan laki-laki tua, laki-laki muda dengan perempuan tua, perempuan tua
dengan laki-laki tua haram menurut syafi'iyah dan malikiyah. Boleh menurut hanafiyah dan
hanabilah (Mausu'ah Fiqhiyyah 37/359).
Sebagaimana dimaklumi persentuhan ini menurut versi yang membolehkan hanya jika tidak disertai
syahwat. Seandainya kita hendak beralih madzhab dengan memilih halal berjabat tangan dengan
orang tua maka tentunya harus mengetahui detail persoalan dalam perspektif madzhab tersebut.
Ambillah contoh madzhab hanafi. 'Ajuuz dalam hanafiyah diistilahkan dengan "kabir ma'mun
minasy syahwat" alias orang tua yang terjaga dari disyahwati (Ibnu Najim al-Hanafi dalam Bahr al-
Ra-iq 8/219). Berkata Ibnu 'Abidin, yang dikehendaki syahwat dalam permasalahan melihat dan
menyentuh adalah:
1. Bagi laki-laki : condongnya hati dimana terkadang organ vitalnya ikut bereaksi. Menurut qaul
lain (dan inilah yang mu'tamad) cukup dengan condongnya hati tanpa embel-embel ikut

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪204‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪bereaksinya organ vital pria. Lalu oleh Abdul Ghani dijelaskan: maksud dari tanpa ada syahwat‬‬
‫‪seperti halnya kita memandang ajnabi/ajnabiyah seolah sama saja dengan memandang putra-‬‬
‫‪putri kandung kita.‬‬
‫‪2. Bagi wanita : tergeraknya hati dalam artian ada gelagat menikmati jbt tangan itu. (Hasyiyah‬‬
‫‪Ibnu 'Abidin 1/407 & 3/33).‬‬
‫‪Kesimpulannya : masih diperbolehkan berjabat tangan dengan orang tua dengan mengikuti‬‬
‫‪madzhab hanafi / hanbali. dengan memandang kriteria syahwat yang ketat di atas tentunya yang‬‬
‫‪dimaksud orang tua di sini adalah kakek/nenek tua renta. Bukan bapak-bapak separuh baya.‬‬
‫‪Bersalaman dengan anak kecil hukumnya boleh menurut hanafiyah, hanabilah, syafi'iyah dalam‬‬
‫‪qaul ashah, dan malikiyah dengan definisi tersendiri tentang 'anak kecil'. Sebagaimana dimaklumi‬‬
‫‪kebolehan ini terlaku jika tidak disertai syahwat. (al-Mausu'ah al-Fiqhiyyah 37/360-361, Bujairumi‬‬
‫‪'ala Khatib 4/119-120).‬‬
‫‪Boleh melihat /menyentuh lain jenis karena ada hajat, dengan syarat harus ada mahrom yang‬‬
‫‪menemani, tidak ada dokter yang sejenis dll, sebagaimana keterangan :‬‬
‫اﻟﻌﺰﻳﺰ ﻋﻠﻰ ﺷﺮح اﻟﻮﺟﻴﺰ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ص ‪482 :‬‬

‫وﻣﻨﻬﺎ‪ :‬اﻧﻪ ﻳﺠﻮز اﻟﻨﻈﺮ واﻟﻤﺲ ﻟﻠﻔﺼﺪ واﻟﺤﺠﺎﻣﺔ واﻟﻤﻌﺎﻟﺠﺔ ﻟﻌﻠﺔ وﻟﻴﻜﻦ ذﻟﻚ ﺑﺤﻀﻮر اﻟﻤﺤﺮم وﻳﺸﺘﺮط ﻓﻰ ﺟﻮاز ﻧﻈﺮ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻰ اﻟﻤﺮأة أ‬
‫ﻻ ﻳﻜﻮن ﻫﻨﺎك اﻣﺮأة ﺗﻌﺎﻟﺞ وﻓﻰ ﺟﻮاز ﻧﻈﺮ اﻟﻤﺮأة اﻟﻰ اﻟﺮﺟﻞ أﻻ ﻳﻜﻮن ﻫﻨﺎك رﺟﻞ ﻳﻌﺎﻟﺠﻪ ﻛﺬﻟﻚ ذﻛﺮﻩ اﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﷲ اﻟﺰﺑﻴﺮي واﻟﻘﺎﺿﻰ‬
‫اﻟﺮوﻳﺎﻧﻲ اﻳﻀﺎ وﻋﻦ اﺑﻦ اﻟﻘﺎص ﺧﻼﻓﻪ ﺛﻢ اﺻﻞ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻛﺎف ﻓﻰ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻴﺪﻳﻦ وﻟﺬﻟﻚ ﺟﺎز اﻟﻨﻈﺮ ﺑﺴﺒﺐ اﻟﺮﻏﺒﺔ ﻓﻰ اﻟﻨﻜﺎح‬
‫وﻓﻰ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ ﺳﺎﺋﺮ اﻷﻋﻀﺎء ﻳﻌﺘﺒﺮ اﻟﺘﺄﻛﺪ وﺿﺒﻄﻪ اﻹﻣﺎم ﻓﻘﺎل ﻣﺎﻳﺠﺎوز اﻹﻧﺘﻘﺎل ﺑﺴﺒﺒﻪ ﻣﻦ اﻟﻤﺎء اﻟﻰ اﻟﺘﺮاب وﻓﺎﻗﺎ او ﺧﻼﻓﺎ ﻛﺸﺪة‬
‫اﻟﻀﻨﻰ وﻣﺎ ﻓﻰ ﻣﻌﻨﻬﺎ ﻳﺠﻮز اﻟﻨﻈﺮ ﺑﺴﺒﺒﻪ وﻓﻰ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ اﻟﺴﻮءﺗﻴﻦ ﻳﻌﺘﺒﺮ ﻣﺰﻳﺪ ﺗﺄﻛﺪ ﻗﺎل ﻓﻰ اﻟﻮﺳﻴﻂ ‪:‬وذﻟﻚ ﺑﺄن ﺗﻜﻮن اﻟﺤﺎﺟﺔ ﺑﺤﻴﺚ‬
‫ﻻﻳﻌﺪ اﻟﺘﻜﺸﻒ ﺑﺴﺒﺒﻬﺎ ﻫﺘﻜﺎ ﻟﻠﻤﺮوءة وﻳﻌﺬر ﻓﻰ اﻟﻌﺎدات واﻟﻰ ﻫﺬااﻟﺘﺮﺗﻴﺐ اﺷﺎر ﻓﻰ ﺗﺎﻛﺘﺎب ﺑﻘﻮﻟﻪ‪ :‬وﻟﻴﻤﻦ اﻟﻈﺮ اﻟﻰ اﻟﺴﻮءﺗﻴﻦ ﻟﺤﺎﺟﺔ‬
‫‪.‬ﻣﺆﻛﺪة‬

‫اﻟﺸﺮواﻧﻰ اﻟﺠﺰء اﻟﺘﺎﺳﻊ ص ‪41-39 :‬‬

‫وﻳﺒﺎﺣﺎن أي اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻤﺲ ﻟﻔﺼﺪ وﺣﺠﺎﻣﺔ وﻋﻼج ﻟﻠﺤﺎﺟﺔ ﻟﻜﻦ ﺑﺤﻀﺮة ﻣﺎﻧﻊ ﺧﻠﻮة ﻛﻤﺤﺮم أو زوج أو إﻣﺮأة ﺛﻘﺔ ﻟﺤﻞ ﺧﻠﻮة رﺟﻞ ﺑﺎﻣﺮأة ﺛﻘﺔ‬
‫ﻟﺤﻞ ﺧﻠﻮة رﺟﻞ ﺑﺎﻣﺮأﺗﻴﻦ ﺛﻘﺘﻴﻦ ﻳﺤﺘﺸﻤﻬﺎ‪ ،‬إﻟﻰ ان ﻗﺎل وﺑﺸﺮط ﻋﺪم اﻣﺮأة ﺗﺤﺴﻦ ذﻟﻚ ﻛﻌﻜﺴﻪ وأن ﻻ ﻳﻜﻮن ﻏﻴﺮ أﻣﻴﻦ ﻣﻊ وﺟﻮد أﻣﻴﻦ وﻻ‬
‫ذﻣﻴﺎ ﻣﻊ وﺟﻮد ﻣﺴﻠﻢ أو ذﻣﻴﺔ ﻣﻊ وﺟﻮد ﻣﺴﻠﻤﺔ وﺑﺤﺚ اﻟﺒﻠﻘﻴﻨﻰ إﻧﻪ ﻳﻘﺪم ﻓﻰ اﻟﻤﺮأة ﻣﺴﻠﻤﺔ ﻓﺼﺒﻰ ﻣﺴﻠﻢ ﻏﻴﺮ ﻣﺮاﻫﻖ ﻓﻤﺮاﻫﻖ ﻓﻜﺎﻓﺮ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻣﺮاﻫﻖ ﻓﻤﺮاﻫﻖ ﻓﺎﻣﺮأة ﻛﺎﻓﺮة ﻓﻤﺤﺮم ﻣﺴﻠﻢ ﻓﻤﺤﺮم ﻛﺎﻓﺮ ﻓﺄﺟﻨﺒﻲ ﻣﺴﻠﻢ ﻓﻜﺎﻓﺮ اﻫـ وواﻓﻘﻪ اﻷذرﻋﯩﻌﻠﯩﺘﻘﺪﻳﻢ اﻟﻜﺎﻓﺮةﻋﻠﯩﺎﻟﻤﺴﻠﻢ وﻓﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬
‫اﻟﻤﺤﺮم ﻧﻈﺮ ‪ ،‬واﻟﺬى ﻳﺘﺠﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﺤﻮ ﻣﺤﺮم ﻣﻄﻠﻘﺎ ﻋﻠﻰ ﻛﺎﻓﺮة ﻟﻨﻈﺮﻩ ﻣﺎ ﻻ ﺗﻨﻈﺮ ﻫﻰ وﻣﻤﺴﻮح ﻋﻠﻰ ﻣﺮاﻫﻖ وأﻣﻬﺮ وﻟﻮﻣﻦ ﻏﻴﺮ اﻟﺠﻨﺲ‬
‫واﻟﺪﻳﻦ ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻩ ووﺟﻮد ﻣﻦ ﻻ ﻳﺮﺿﻰ إﻻ ﺑﺄﻛﺜﺮ ﻣﻦ أﺟﺮة اﻟﻤﺜﻞ ﻛﺎﻟﻌﺪم ﻓﻴﻤﺎ ﻳﻈﻬﺮ ‪،‬ﺑﻞ ﻟﻮ وﺟﺪ ﻛﺎﻓﺮ ﻳﺮﺿﻰ ﺑﺪوﻧﻬﺎ وﻣﺴﻠﻢ ﻻ ﻳﺮﺿﻰ إﻻ‬
‫‪.‬ﺑﻬﺎ اﺣﺘﻤﻞ ان اﻟﻤﺴﻠﻢ ﻛﺎﻟﻌﺎدم أﻳﻀﺎ‬

‫‪Semua madzhab mengharamkan jabat tangan pria-wanita non mahrom, berikut ta`birnya :‬‬
‫‪1). Madzhab Hanafiyah‬‬
‫)ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻟِﻌﻼء اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺴﻤﺮﻗﻨﺪي ‪) -‬ج ‪ / 3‬ص ‪333‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 205

‫وأﻣﺎ اﻟﻤﺲ ﻓﻴﺤﺮم ﺳﻮاء ﻋﻦ ﺷﻬﻮة أو ﻋﻦ ﻏﻴﺮ ﺷﻬﻮة وﻫﺬا إذا ﻛﺎﻧﺖ ﺷﺎﺑﺔ ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺠﻮزا ﻓﻼ ﺑﺄس ﺑﺎﻟﻤﺼﺎﻓﺤﺔ إن ﻛﺎن ﻏﺎﻟﺐ رأﻳﻪ أﻧﻪ‬
‫ﻻ ﻳﺸﺘﻬﻲ وﻻ ﺗﺤﻞ اﻟﻤﺼﺎﻓﺤﺔ إن ﻛﺎﻧﺖ ﺗﺸﺘﻬﻲ وإن ﻛﺎن اﻟﺮﺟﻞ ﻻ ﻳﺸﺘﻬﻲ‬

2). Madzhab Malikiyah


279 ‫ ص‬/ 11 ‫ )ج‬- ‫)ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺼﺎوي ﻋﻠﻰ اﻟﺸﺮح اﻟﺼﻐﻴﺮ‬

‫ﻴﻞ ﻋَﻠَﻰ ُﺣ ْﺴ ِﻦ‬ ِ ٍ ِ ‫ﻮز ﻣﺼﺎﻓَﺤﺔُ اﻟ ﱠﺮﺟ ِﻞ اﻟْﻤﺮأَةَ أَي ْاﻷَﺟﻨَﺒِﻴﱠﺔَ وإِﻧﱠﻤﺎ اﻟْﻤﺴﺘﺤﺴﻦ اﻟْﻤﺼﺎﻓَﺤﺔُ ﺑـﻴﻦ اﻟْﻤﺮأَﺗَـﻴ ِﻦ َﻻ ﺑـﻴﻦ رﺟ ٍﻞ واﻣﺮأَةٍ أ‬
ُ ‫ َواﻟﺪﱠﻟ‬،‫َﺟﻨَﺒﻴﱠﺔ‬ ْ َ ْ َ ُ َ َ َْ ْ ْ َ َ َْ َ َ ُ ُ َ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ْ ْ َ ُ َ َ ُ ُ ‫ﺠ‬ ُ َ‫َوَﻻ ﺗ‬
َ َ‫ﺻ ِﺪﻳ َﻘﻪُ أَﻳَـ ْﻨ َﺤﻨِﻲ ﻟَﻪُ ﻗ‬ ِ َ َ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻟِ َﻤ ْﻦ ﻗ‬
‫ َﻻ‬: ‫ﺎل‬ َ ‫ﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ُﻞ ﻣﻨﱠﺎ ﻳَـﻠْ َﻘﻰ أ‬
َ ‫َﺧﺎﻩُ أ َْو‬ َ ‫ ﻳَﺎ َر ُﺳ‬:ُ‫ﺎل ﻟَﻪ‬ َ ُ‫ﱠم َوﻗَـ ْﻮﻟُﻪ‬
ِ
َ ‫ﺼﺎﻓَ َﺤﺔ َﻣﺎ ﺗَـ َﻘﺪ‬
َ ‫ اﻟ ُْﻤ‬.
3). Madzhab Syafi’iyyah
113 ‫ ص‬/ 10 ‫)ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ – )ج‬

‫ت ِﻣ ْﻦ‬ َ ‫ﺻﻐِﻴ ٍﺮ َﻻ ﻳُ ْﺸﺘَـ َﻬﻰ أ َْو َﻣ َﻊ َﻛﺒِﻴ ٍﺮ ﺑِ َﺤﺎﺋِ ٍﻞ َﺟ‬


ْ ‫ﺎز‬ ِ ِ ْ َ‫ﻒ ﻓَِﺈ ْن َﻛﺎﻧ‬
َ ‫ﺖ َﻣ ْﺤ َﺮﻣﻴﱠﺔً أ َْو َزْوﺟﻴﱠﺔً أ َْو َﻣ َﻊ‬ َ َ‫ ﻓَِﺈ ْن ا ْﺧﺘَـﻠ‬،‫ﺲ‬ ِ ‫ﺎد اﻟ‬
ِ ْ‫ْﺠﻨ‬ ِ ‫وﺗُﺴ ﱡﻦ ﻣﺼﺎﻓَﺤﺔُ أَي ِﻋﻨْ َﺪ اﺗﱢﺤ‬
َ ْ َ َُ َ َ
ِ ‫ي ا ﻫـ ﻣﺮﺣ‬
‫ﻮﻣ ﱞﻲ‬ ِ ِ ‫ ﻏَْﻴ ِﺮ َﺷ ْﻬﻮةٍ وَﻻ ﻓِﺘْـﻨَ ٍﺔ؛ ﻧَـ َﻌﻢ ﻳﺴﺘَﺜْـﻨَﻰ ْاﻷ َْﻣﺮ ُد اﻟ‬.
ُ ْ َ ‫ﺼﺎﻓَ َﺤﺘُﻪُ َﻛ َﻤﺎ ﻗَﺎﻟَﻪُ اﻟ َْﻌﺒﱠﺎد ﱡ‬ َ ‫ﻴﻞ ﻓَـﺘَ ْﺤ ُﺮُم ُﻣ‬
ُ ‫ْﺠﻤ‬ َ َ ُْ ْ َ َ
4). Madzhab Hambaliyah
239‫ ص‬/ 1 ‫ )ج‬-‫)اﻹﻗﻨﺎع ﻓﻲ ﻓﻘﻪ اﻹﻣﺎم ﻷﺣﻤﺪ اﻟﺤﺠﺎوي‬

‫وﻻ ﻳﺠﻮز ﻣﺼﺎﻓﺤﺔ اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ اﻟﺸﺎﺑﺔ وأن ﺳﻠﻤﺖ ﺷﺎﺑﺔ ﻋﻠﻰ رﺟﻞ ردﻩ ﻋﻠﻴﻬﺎ وإن ﺳﻠﻢ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻟﻢ ﺗﺮدﻩ وإرﺳﺎل اﻟﺴﻼم إﻟﻰ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ‬
‫وإرﺳﺎﻟﻬﺎ إﻟﻴﻪ ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻟﻠﻤﺼﻠﺤﺔ وﻋﺪم اﻟﻤﺤﺬور‬.

[Mujaawib : Mbah Jenggot, Raden Mas LeyehLeyeh, Umam Zein, Nur Hasyim S. Anam].

3830. DISKUSI SEPUTAR MUSHOFAHAH DAN CIUM


TANGAN
PERTANYAAN :
Mari kita bermudzakaroh, hukumnya mushofahah atau bersalaman cium tangan ? (Yusuf Abi).
JAWABAN :
Mushofahah (bersalaman) sambil membungkukkan badan diperbolehkan selama tidak mencapai
posisi sebagaimana orang ruku' ketika sholat (bila mencapai posisi ruku' maka hukumnya makruh
namun tidak sampai haram apalagi syirik). Bahkan menurut Al-Hafidz Al-'Iroqi mencium tangan atau
kaki orang orang mulia dengan maksud tabarruk merupakan perbuatan baik dan terpuji
berdasarkan tujuan dan niatnya. Wallahu A'lam.
Lihat artikel yang berkaitan dengan masalah ini :
1322. ETIKA : DALIL MENCIUM TANGAN HABAIB, ULAMA, KYAI DAN USTADZ
1154. MASALAH SYATTA : MENCIUM TANGAN PEJABAT

Sebagaimana kita ketahui dan juga setelah membaca kedua dokumen di atas bahwa hukum
mencium tangan dapat kita bagi menjadi dua hukum :
1. Mencium tangan seseorang karena dunianya, ataupun pangkatnya, seperti halnya pejabat

© 2017 www.piss-ktb.com
206 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

(gubernur bupati, dsb), orang orang kaya dan sebagainya hukumnya makruh
2. Mencium tangan seseorang karena akhiratnya, dan sebagainya, seperti para ‘alim, guru dan
para kerabat yang lebih tua adalah sunnah dan dianjurkan
Referensi detailnya silakan baca kedua artikel di atas.

MUDZAKAROH :
Seakan akan cium tangan ada yang direndahkan. Budaya cium tangan dari kerajaan-kerajaan yang
ada di Indonesia. Faidahnya adalah :
1. Agar tidak menjadikannya kebiasaan yang menjadikan seorang ‘alim bertabiat mengulurkan
tangannya kepada murid-muridnya, yang kemudian menjadi tabi’at (simurid) untuk bertabarruk
dengannya. Karena Nabi shallallaahu ‘alaihi wa sallam meskipun tangan beliau dicium para
shahabat, maka kejadian itu sangatlah jarang. Jika demikian, maka tidak diperbolehkan
menjadikan hal itusebagai sunnah yang dilakukan secara terus-menerus sebagaimana
diketahui dalam kaidah fiqhiyyah.
2. Agar tidak membiarkan hal menjadi kesombongan seorang ‘alim kepada yang lainnya dan
pandangannya terhadap dirinya sendiri sebagaimana hal itu terjadi pada sebagian masyaikh
saat ini.
‫ وھذا ﻻ ﻳﺳﻣﻰ ﺧﺿوﻋًﺎ وﻻ اﻧﺣﻧﺎءً ﻟﻐﻴﺮ اﻟﻠﻪ ؛ ﻷﻧﻪ ﻟم‬. ‫ أﺑﺎﺣﻪ ﺑﻌض اﻟﻌﻠﻣﺎء وﻣﻧﻌﻪ آﺧﺮون‬, ‫اﻹﺟﺎﺑﺔ ﺗﻘﺑﻴﻞ ﻳد اﻟواﻟد أو اﻟواﻟدة‬
‫ وﻟﮐن اﻷوﻟﻰ أن ﻳﻘﺑﻞ رأﺳﻴﮫﻣﺎ‬, ‫ﻳﻘﺻد اﻻﻧﺣﻧﺎء ﻟﻐﻴﺮ اﻟﻠﻪ‬.

Jawaban:“Mencium tangan ayah atau ibu itu dibolehkan oleh sebagian ulama dan dilarang oleh
sebagian ulama yang lain. Merundukkan badan yang terjadisaat mencium tangan ortu itu tidak bisa
disebut sebagai merendahkan diri dan membungkuk(baca: ruku) kepada selain Allah karena
pelakunya tidak meniatkan dengan hal tersebut sebagai ruku kepada selain Allah"
‫ وأﺑﺎح ﺑﻌض أھﻞ اﻟﻌﻠم أﻳﺿًﺎﺗﻘﺑﻴﻞ ﻳد اﻟواﻟدﻳن‬.‫ واﻹﻣﺎم اﻟﺷﺎﻓﻌﻲ ﻳﻣﻧﻊ ذﻟك‬.‫ إن ﺗﻘﺑﻴﻞ اﻟﻴد ھو اﻟﺳﺟدة اﻟﺻﻐﺮى‬: ‫ﻓﺎﻹﻣﺎم ﻣﺎﻟك ﻳﻘول‬
, ‫ واﻟﻠﻪ أﻋﻠم‬.‫ وﻻ ﺑﺄس‬,‫ ﻓﺘﻘﺑﻴﻞ رأس أﻣك أو رأس أﺑﻴك أﻓﺿﻞ‬, ‫ ﻟﮐن اﻷوﻟﻰ ﺗﺮك ذﻟك ﻟﻠﻪ‬. ‫ أو ﻳد اﻟﻌﺎﻟم‬.

Imam Malik mengatakan, “Sesungguhnya cium tangan itu adalah sujud kecil-kecilan”. Imam Syafii
juga melarang cium tangan. Namun sebagian ulama membolehkan cium tangan ortu atau cium
tangan ulama. Namun yang lebih baik adalah meninggalkan hal tersebut karena Allah.Cium dahi ibu
atau ayah (sebagai bentuk penghormatan) itulah yang lebih afdhol dan tidak mengapa untuk
dilakukan”
.272 : ‫ رﻗم اﻟﻔﺘوى ﻓﻲ ﻣﺻدرھﺎ‬256‫ ﻓﺘﺎوى ﺳﻣﺎﺣﺔ اﻟﺷﻴﺦ ﻋﺑد اﻟﻠﻪ ﺑن ﺣﻣﻴدص‬: ‫ﻣﺻدر اﻟﻔﺘوى‬

Fatwa ini dikutip dari buku Fatawa Samahatus Syeikh Abdullah bin Humaid hal 256 dengan nomor
fatwa di buku tersebut 272
Cium tagan posisi tubuh bungkuk atau ruku tidak boleh, ruku dan sujud hanya kepada Alloh. Dari
Anas bin Malik R.A, bahawa ada seorang lelaki bertanya kepada Rasulullah S.A.W, "Ya Rasulullah,
apabila ada di antara kami bertemu saudara atau kawan, bolehkah ia membongkok dirinya
terhadapnya sebagai tanda hormat ? " Rasulullah S.A.W menjawab: "tidak" Orang itu bertanya lagi:
"Boleh dia dipeluk dan dicium? "Rasulullah S.A.W menjawab: "tidak." Orang itu bertanya lagi:
"Bolehkah memegang tangan lalu menjabat tangannya? "Rasulullah S.A.W menjawab:
"Benar."(Hadith riwayat At-Tirmidzi berstatus Hasan).

www.islamuna.info
KELUARGA 207

Dalam kitab Asnaa al-Mathaalib III/114 disebutkan : Dan disunahkan mencium tangan orang yang
masih hidup karena kebaikannya dan sejenisnya yang tergolong kebaikan-kebaikan yang bersifat
‘diniyyah' (agama), kealimannya, kemuliaannya sebagaimana yang dilakukan oleh para sahabat
pada baginda nabi Muhammad shallallaahu alaihi wa sallam dalam hadits riwayat Abu Daud dan
lainnya dengan sanad hadits yang shahih. Baca :
‫ف ﻛﻣﺎ ﻛﺎﻧت اﻟﺻ َﺣﺎ َﺑﺔُ َﺗ ْﻔ َﻌﻠُﻪُ ﻣﻊ اﻟﻧﺑﻲ‬ َ َ‫ُور اﻟ ِدّﻳ ِﻧﻴ ِﺔ َﻛﺰُ ْھ ٍد وَ ِﻋ ْﻠ ٍم و‬ ُ
ٍ َ‫ﺷﺮ‬ ِ ‫ﻲ ِﻟﺻَ َﻼ ٍح وَ ﻧ َْﺣ ِو ِه ﻣن ْاﻷﻣ‬ ِ ّ ‫وَ ﻳُﺳْ ﺘ ََﺣب َﺗﻘ ِْﺑﻴ ُل َﻳ ِد ا ْﻟ َﺣ‬
َ ‫ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪُ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠم ﻛﻣﺎ رَ وَ اهُ أﺑو دَاوُ د وَ َﻏﻴْﺮُ هُ ِﺑ َﺄﺳَﺎ ِﻧﻴ َد ﺻَ ِﺣ‬
‫ﻴﺣ ٍﺔ‬
Dan dimakruhkan mencium tangan seseorang karena kekayaannya atau lainnya yang bersifat
duniawi seperti lantaran butuh dan hajatnya pada orang yang memiliki harta dunia berdasarkan
hadits “Barangsiapa merendahkan hati pada orang kaya karena kekayaannya hilanglah 2/3
agamanya” :
‫ﻲ ِﻟ ِﻐﻧَﺎهُ َذ َھبَ ﺛُﻠُﺜَﺎ‬ َ ُ
ٍ ّ ‫ﺷوْ َﻛﺘِ ِﻪ وَ وَ َﺟﺎ َھﺘِ ِﻪ ِﻋ ْﻧ َد أ ْھ ِل اﻟد ْﻧﻴَﺎ ِﻟﺧَ ﺑ َِﺮ ﻣن َﺗوَ اﺿَ ﻊَ ِﻟ َﻐ ِﻧ‬ ِ ‫وَ ﻳُ ْﻛﺮَ هُ ذﻟك ِﻟ ِﻐﻧَﺎهُ وَ ﻧ َْﺣ ِو ِه ﻣن ْاﻷﻣ‬
َ ‫ُور اﻟد ْﻧﻴ َِوﻳ ِﺔ َﻛ‬
‫ِدﻳ ِﻧ ِﻪ‬
Anas r.a meriwayatkan:
‫ وإذا ﻗدﻣوا ﻣن ﺳﻔﺮ ﺗﻌﺎﻧﻘوا‬، ‫ ﻛﺎن أﺻﺣﺎب اﻟﻧﺑﻲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠم إذا ﺗﻼﻗواﺗﺻﺎﻓﺣوا‬.

"Maksudnya: “Bahawa para sahabat Nabi SAW apabila bertemu mereka bersalam-salaman dan
apabila pulang dari safar (perjalanan jauh)mereka berpeluk-pelukan”. Hadis shohih riwayat Al-
Tobrani.
Di dalam hadis yang lain diriwayatkan bahawaAisyah r.a berkata:
‫ وﻣﺎ ﻣﺳت ﻛف رﺳول اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ‬،‫واﻟﻠﻪ ﻣﺎ أﺧذ رﺳول اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠم اﻟﻧﺳﺎءﻗط إﻻ ﺑﻣﺎ أﻣﺮه اﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫ " ﻗد ﺑﺎﻳﻌﺘﮐن ﻛﻼم‬: ‫ وﻛﺎن ﻳﻘول ﻟﮫن إذا أﺧذ ﻋﻠﻴﮫن اﻟﺑﻴﻌﺔ‬،‫ وﺳﻠم ﻛف اﻣﺮأة ﻗط‬.

"Maksudnya: “Demi Allah! Rasulullah SAW tidak pernah mengambil wanita melainkan apa yang
diperintahkan Allah Taala ke atasnya dan tangan Rasulullah SAW tidak pernah menyentuh tangan
wanita (bukan mahram), dan apabila berbai’ah baginda SAW akan berkata: Sesungguhnya aku
telah berbai’ah dengan kamu secara percakapan sahaja”
Pendapat ini adalah berdasarkan hadis Nabi SAW yang diriwayatkan oleh Ma’qal bin Yasaar:
‫ﻷن ﻳطﻌن ﻓﻲ رأس أﺣدﻛم ﺑﻣﺧﻴط ﻣن ﺣدﻳد ﺧﻴﺮ ﻟﻪ ﻣن أن ﻳﻣس اﻣﺮأة ﻻ ﺗﺣﻞ ﻟﻪ " رواه اﻟطﺑﺮاﻧﻲ واﻟﺑﻴﮫﻘﻲ‬.

Maksudnya: Jika seorang dari pada kamu dicucuk kepalanya dengan jarum daripada besi lebih baik
baginya daripada bersalaman dengan wanita yang tidak halal baginya (mahram)”. Hadis riwayat Al-
Tobrani dan Al-Baihaqi.
Hadits ini tidak ada kaitaannya dengan cium tangan mas...
‫ وﻣﺎ ﻣﺳت ﻛف رﺳول اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ‬،‫واﻟﻠﻪ ﻣﺎ أﺧذ رﺳول اﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠم اﻟﻧﺳﺎء ﻗط إﻻ ﺑﻣﺎ أﻣﺮه اﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫" " ﻷن ﻳطﻌن ﻓﻲ رأس أﺣدﻛم ﺑﻣﺧﻴط ﻣن ﺣدﻳد‬. ‫ " ﻗد ﺑﺎﻳﻌﺘﮐن ﻛﻼم‬: ‫ وﻛﺎن ﻳﻘول ﻟﮫن إذا أﺧذ ﻋﻠﻴﮫن اﻟﺑﻴﻌﺔ‬،‫وﺳﻠم ﻛف اﻣﺮأة ﻗط‬
‫ﺧﻴﺮ ﻟﻪ ﻣن أن ﻳﻣس اﻣﺮأة ﻻ ﺗﺣﻞ ﻟﻪ " رواه اﻟطﺑﺮاﻧﻲ واﻟﺑﻴﮫﻘﻲ‬.

© 2017 www.piss-ktb.com
208 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Para shahabat mencium tangan Nabi shallallaahu 'alaihi wasallam


1. Imam Ahmad meriwayatkan dalam kitab Musnadnya juz 8 halaman 372 hadits nomor 4750
‫ﻲ ﺻَ ﻠﻰ اﻟﻠﻪُ ﻋَ َﻠﻴْ ِﻪ وَ ﺳَﻠ َم‬ َ َ ‫َﺣد َﺛﻧَﺎ ﻣ َُﺣﻣدُ ﺑْنُ ﻓُﺿَ ﻴْ ٍل ﻋَ ْن ﻳَﺰﻳ َد ﻋَ ْن ﻋَ ْﺑ ِد اﻟﺮ ْﺣﻣَن ﺑ‬
ِ ‫ْن ﻋُ ﻣَﺮَ أﻧﻪُ َﻗﺑ َل َﻳ َد‬
ِ ّ ‫اﻟﻧﺑ‬ ِ ‫ْن أ ِﺑﻲ َﻟﻴْ َﻠﻰ ﻋَ ِن اﺑ‬
ِ ِ ِ
Telah menceritakan kepada kami Muhammad bin Fudlail dari Yazid dari Abdurrahman bin Abu
Lailai dari Ibnu Umar, bahwa ia pernah mencium tangan Nabi shallallahu 'alaihi wasallam
2. Imam Abu Dawud meriwayatkan dalam kitab Sunannya juz 4 halaman 524 hadits nomor 5225
‫ﺣدﺛﻧﺎ أﺣﻣد ﺑن ﻳوﻧس ﺣدﺛﻧﺎ زھﻴﺮ ﺣدﺛﻧﺎ ﻳﺰﻳد ﺑن أﺑﻰ زﻳﺎد أن ﻋﺑد اﻟﺮﺣﻣن ﺑن أﺑﻰ ﻟﻴﻠﻰ ﺣدﺛﻪ أن ﻋﺑد ﷲ ﺑن ﻋﻣﺮ‬
‫ ﻓﻘﺑﻠﻧﺎ ﻳده‬-‫ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠم‬- ‫ ﻣن اﻟﻧﺑﻰ‬- ‫ ﻳﻌﻧﻰ‬- ‫ﺣدﺛﻪ وذﻛﺮ ﻗﺻﺔ ﻗﺎل ﻓدﻧوﻧﺎ‬.
Telah menceritakan kepada kami Ahmad bin Yunus berkata, telah menceritakan kepada kami
Zuhair berkata, telah menceritakan kepada kami Yazid bin Abu Ziyad bahwa 'Abdurrahman bin Abu
Laila menceritakan kepadanya bahwa Abdullah bin Umar menceritakan kepadanya…lalu ia
menyebutkan kisahnya. Ia berkata, "Kami mendekat kepada Nabi shallallahu 'alaihi wasallam, lalu
kami mencium tangannya.
Diriwayatkan bahwa Imam Malik tidak menyukai cium tangan....
Dijelaskan dalam Kitab 'Aunul Ma'bud, syarh Sunan Abu Dawud juz 14 halaman 90, mengutip dari
penjelasan al hafizh Al-Mundziri, bahwa maksudnya jika dilakukan dengan alasan takabbur dan
ta'zhim, tapi jika dilakukan dengan alasan mendekatkan diri kepada Allah karena agamanya,
ilmunya atau kemuliannya maka itu diperbolehkan. Teks selengkapnya sbb:

‫وﻗﺎل اﻷﺑﻬﺮي إﻧﻤﺎ ﻛﺮﻫﻬﺎ ﻣﺎﻟﻚ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﻋﻠﻰ وﺟﻪ اﻟﺘﻜﺒﺮ واﻟﺘﻌﻈﻴﻢ ﻟﻤﻦ ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ ﺑﻪ ﻓﺄﻣﺎ إذا ﻗﺒﻞ إﻧﺴﺎن ﻳﺪ إﻧﺴﺎن أو وﺟﻬﻪ أو ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻦ‬
‫ﺑﺪﻧﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻋﻮرة ﻋﻠﻰ وﺟﻪ اﻟﻘﺮﺑﺔ إﻟﻰ اﷲ ﻟﺪﻳﻨﻪ أو ﻟﻌﻠﻤﻪ أو ﻟﺸﺮﻓﻪ ﻓﺈن ذﻟﻚ ﺟﺎﺋﺰ‬
‫وﺗﻘﺒﻴﻞ ﻳﺪ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﻳﻘﺮب إﻟﻰ اﷲ وﻣﺎ ﻛﺎن ﻣﻦ ذﻟﻚ ﺗﻌﻈﻴﻤﺎ ﻟﺪﻧﻴﺎ أو ﻟﺴﻠﻄﺎن أو ﻟﺸﺒﻬﻪ ﻣﻦ وﺟﻮﻩ اﻟﺘﻜﺒﺮ ﻓﻼ ﻳﺠﻮز‬

Abi Yusuf Pendapat ini adalah berdasarkan hadis Nabi SAW yang diriwayatkan oleh Ma’qal bin
Yasaar:
‫ﻷن ﻳطﻌن ﻓﻲ رأس أﺣدﻛم ﺑﻣﺧﻴط ﻣن ﺣدﻳد ﺧﻴﺮ ﻟﻪﻣن أن ﻳﻣس اﻣﺮأة ﻻ ﺗﺣﻞ ﻟﻪ " رواه اﻟطﺑﺮاﻧﻲواﻟﺑﻴﮫﻘﻲ‬.

Maksudnya: Jika seorang daripada kamu dicucuk kepalanya dengan jarum daripada besi lebih baik
baginya daripada bersalaman dengan wanita yang tidak halal baginya (mahram)”. Hadis riwayat Al-
Tobrani dan Al-Baihaqi.
Kenapa ‫ ﻳﻣس أن‬dima'nai "bersalaman" ?

Al hafidz Al-Mundziri dalam At-Targhib

‫ﻓﻘﺪ ذﻛﺮﻩ اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻤﻨﺬري ﻓﻲ اﻟﺘﺮﻏﻴﺐ ﻓﻲ ﻏﺾ اﻟﺒﺼﺮ واﻟﺘﺮﻫﻴﺐ ﻣﻦ إﻃﻼﻗﻪ وﻣﻦ اﻟﺨﻠﻮة ﺑﺎﻷﺟﻨﺒﻴﺔ وﻟﻤﺴﻬﺎ‬،
‫ رواﻩ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ‬.‫ وﻷن ﻳﺰﺣﻢ رﺟﻞ ﺧﻨﺰﻳﺮا ﻣﺘﻠﻄﺨﺎ ﺑﻄﻴﻦ أو ﺣﻤﺄة ﺧﻴﺮ ﻟﻪ ﻣﻦ أن ﻳﺰﺣﻢ ﻣﻨﻜﺒﻪ ﻣﻨﻜﺐ اﻣﺮأة ﻻ ﺗﺤﻞ ﻟﻪ‬:‫وأﺗﺒﻌﻪ ﺑﺤﺪﻳﺚ‬.

Hadits diatas bukan untuk "haram salaman" , tapi untuk hukum kholwah dengan ajnabiyah dan lams
ajnabiyah

www.islamuna.info
KELUARGA 209

Dalam Majma'u Al-Zawaa-id


‫ﻣﺠﻤﻊ اﻟﺰاوﺋﺪ وﻣﻨﺒﻊ اﻟﻔﻮاﺋﺪ‬
‫ " إﻳﺎك واﻟﺨﻠﻮة ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء واﻟﺬي ﻧﻔﺴﻲ ﺑﻴﺪﻩ ﻣﺎ ﺧﻼ رﺟﻞ ﺑﺎﻣﺮأة إﻻ دﺧﻞ‬: ‫ ﻗﺎل‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ﻋﻦ أﺑﻲ أﻣﺎﻣﺔ ﻋﻦ رﺳﻮل اﷲ‬
‫ " اﻟﺸﻴﻄﺎن ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ وﻷن ﻳﺰﺣﻢ رﺟﻞ ﺧﻨﺰﻳﺮا ﻣﺘﻠﻄﺨﺎ ﺑﻄﻴﻦ أو ﺣﻤﺄة ﺧﻴﺮ ﻟﻪ ﻣﻦ أن ﻳﺰﺣﻢ ﻣﻨﻜﺒﻪ ﻣﻨﻜﺐ اﻣﺮأة ﻻ ﺗﺤﻞ ﻟﻪ‬.
‫ وﻓﻴﻪ ﺗﻮﺛﻴﻖ‬، ‫ وﻫﻮ ﺿﻌﻴﻒ ﺟﺪا‬، ‫ وﻓﻴﻪ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻳﺰﻳﺪ اﻷﻟﻬﺎﻧﻲ‬، ‫ رواﻩ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ‬.

Dalam fiqh ada istilah ruku' ada istilah inhina , tidak selalu posisi membungkuk dikatakan Ruku'.O
ya diatas dikatakan bahwa Imam Syafi'i melarang cium tangan. Ini sumbernya dari mana....?
Sumber aslinya : http://islamlight.net/alhomaid/index2.php
Isinya dinukil ustadz Zaris, pemilik "Tegar diatas sunah" : http://ustadzaris.com/hukum-sungkeman.
TETANGGA !!! (Wahabi : edition)
‫ﻣﻮﻗﻊ ﻓﻀﻴﻠﺔ اﻟﺪﻛﺘﻮر ﺳﻌﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ اﻟﺤﻤﻴﺪ‬

Kalau ta'bir Mausu'ah ini cukup shorih Mbah Jenggot II

‫ ﻻ ﻛﻔﺮ ﺑﻪ وﻻ ﺣﺮﻣﺔ‬- ‫ ﻋﻨﺪ اﻟﻠﻘﺎء‬- ‫ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ اﻟﻌﺎدة ﻣﻦ ﺧﻔﺾ اﻟﺮأس واﻻﻧﺤﻨﺎء إﻟﻰ ﺣﺪ ﻻ ﻳﺼﻞ ﺑﻪ إﻟﻰ أﻗﻞ اﻟﺮﻛﻮع‬:‫ﻗﺎل اﻟﻌﻠﻤﺎء‬
‫ ﻟﻜﻦ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﻛﺮاﻫﺘﻪ‬, ‫ﻛﺬﻟﻚ‬

Njeh yai Abdullah Afif sebab wonten mriku wonten unsur pengagungan.
Kalau sakral, bagaimana anda memahami ayat berikut ? Al-Baqoroh ayat 34

‫وإذ ﻗﻠﻨﺎ ﻟﻠﻤﻼﺋﻜﺔ اﺳﺠﺪوا ﻵدم ﻓﺴﺠﺪوا إﻻ إﺑﻠﻴﺲ أﺑﻰ واﺳﺘﻜﺒﺮ وﻛﺎن ﻣﻦ اﻟﻜﺎﻓﺮﻳﻦ‬

Sujud seperti apa dan dengan maksud apa ? lihat tafsir Al-Baghowi

‫ اﻟﺤﺠﺮ ( وﻗﻮﻟﻪ ) اﺳﺠﺪوا ( ﻓﻴﻪ ﻗﻮﻻن‬- 30 ) " ‫ " ﻓﺴﺠﺪ اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﻛﻠﻬﻢ أﺟﻤﻌﻮن‬: ‫واﻷﺻﺢ أﻧﻪ ﻣﻊ ﺟﻤﻴﻊ اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫اﻷﺻﺢ أن اﻟﺴﺠﻮد ﻛﺎن ﻵدم ﻋﻠﻰ اﻟﺤﻘﻴﻘﺔ وﺗﻀﻤﻦ ﻣﻌﻨﻰ اﻟﻄﺎﻋﺔ ﷲ ﻋﺰ وﺟﻞ ﺑﺎﻣﺘﺜﺎل أﻣﺮﻩ وﻛﺎن ذﻟﻚ ﺳﺠﻮد ﺗﻌﻈﻴﻢ وﺗﺤﻴﺔ ﻻ ﺳﺠﻮد‬
‫ ﻳﻮﺳﻒ ( وﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻓﻴﻪ وﺿﻊ اﻟﻮﺟﻪ ﻋﻠﻰ اﻷرض إﻧﻤﺎ‬- 100 ) " ‫ﻋﺒﺎدة ﻛﺴﺠﻮد إﺧﻮة ﻳﻮﺳﻒ ﻟﻪ ﻓﻲ ﻗﻮﻟﻪ ﻋﺰ وﺟﻞ " وﺧﺮوا ﻟﻪ ﺳﺠﺪا‬
‫ﻛﺎن اﻻﻧﺤﻨﺎء ﻓﻠﻤﺎ ﺟﺎء اﻹﺳﻼم أﺑﻄﻞ ذﻟﻚ ﺑﺎﻟﺴﻼم‬

Hukum mushofahah menurut madzhab Syafi'i dan lintas madzhab empat silahkan kesini :
‫ﻣﺻﺎﻓﺣﺔ اﻟﺮﺟل ﻟﻠﻣﺮءة‬
‫ﺣﻛم ﻣﺻﺎﻓﺣﺔ اﻟﻣﺻﻠﻴن ﻋﻘب اﻟﺻﻠوات‬
Catatan : Kami tidak mampu mentarjih hadits dan hukum di dalamnya sendiri, yang kami lakukan
adalah mengutip ulama' kredibel dengan pangkat mujtahid tarjih sekelas Imam Nawawi dan lain
lain, dan hukum fiqihnya menurut Imam madzhab dan ashabnya yang termaktub dalam kitab-kitab
mu'tabaroh.
Imam Sulaiman Bin Harb berkata ritual musofahah adalah sujud kecil-kecilan (lihat kitab Al-Wara'
juz 1 halaman 144, karya Imam Ahmad)

‫ ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻳﺪ اﻟﺮﺟﻞ اﻟﺴﺠﺪة اﻟﺼﻐﺮى‬:‫ ﻗﺎل ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺑﻦ ﺣﺮب‬:‫ﻋﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻴﻢ أﺑﻲ اﻟﻌﺒﺎس اﻟﺴﺎﻣﻲ ﻗﺎل‬

Diantara Tujuan musofahah / bersalaman adalah mempererat, memperkuat silaturahim,

© 2017 www.piss-ktb.com
210 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

menyambungkan kasih sayang Alloh, saling menduakan, saling trasfer energi motifasi
Hukum membungkukkan badan diluar madzhab Syafi'i. Dalam kitab al Fawakihuddawani 'ala
Risalati Ibn Abi Zaid al Qairawani (Kitab Malikiyyah) juz 8 halaman 296:

‫ﺸ ْﺮِﻋ ﱢﻲ‬
‫ﻮع اﻟ ﱠ‬ ِ ‫وأَﻓْـﺘَﻰ ﺑـ ْﻌﺾ اﻟْﻌﻠَﻤ ِﺎء ﺑِﺠﻮا ِز ِاﻻﻧْ ِﺤﻨَ ِﺎء إذَا ﻟَﻢ ﻳ‬
ِ ‫ﺼ ْﻞ إﻟَﻰ َﺣ ﱢﺪ اﻟ ﱡﺮُﻛ‬ َْ ََ َ ُ ُ َ َ
Sebagian ulama berfatwa bolehnya membungkukkan badan jika tidak sampai pada batas rukuk
syar’iy
Dan dalam Kitab Ghidzaa`ul Albab Syarh Manzhumatil Adab (Kitab Hanabilah) juz 1 halaman 256:

‫وﻗﺪم ﻓﻲ اﻵداب اﻟﻜﺒﺮى ﻋﻦ أﺑﻲ اﻟﻤﻌﺎﻟﻲ أن اﻟﺘﺤﻴﺔ ﺑﺎﻧﺤﻨﺎء اﻟﻈﻬﺮ ﺟﺎﺋﺰ وﻗﻴﻞ ﻫﻮ ﺳﺠﻮد اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﻵدم‬

Telah berlalu dalam Al-Aadaabul-Kubra dari Abul-Ma’aaliy bahwasannya penghormatan dengan


membungkukkan punggung diperbolehkan. Ada yang mengatakan itu merupakan sujudnya Malaikat
terhadap Nabi Adam

Dari Anas bin Malik R.A, bahawa ada seorang lelaki bertanya kepada Rasulullah S.A.W, "Ya
Rasulullah, apabila ada di antara kami bertemu saudara atau kawan, bolehkah ia membongkok
dirinya terhadapnya sebagai tanda hormat?" Rasulullah S.A.W menjawab: "tidak" Orang itu
bertanya lagi: "Boleh dia dipeluk dan dicium? "Rasulullah S.A.W menjawab: "tidak." Orang itu
bertanya lagi: "Bolehkah memegang tangan lalu menjabat tangannya? "Rasulullah S.A.W
menjawab: "Benar." (Hadith riwayat At-Tirmidzi berstatusHassan).
Tanggapan kami :
Hadits diatas diriwayatkan oleh Imam Tirmidzi dalam Kitab Sunannya juz 5 halaman 75 hadits
nomor 2728 beliau menghasankankanya
Berikut sanad dan matannya:

‫ ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ اﻟﺮﺟﻞ ﻣﻨﺎ ﻳﻠﻘﻲ أﺧﺎﻩ أو ﺻﺪﻳﻘﻪ‬: ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺳﻮﻳﺪ أﺧﺒﺮﻧﺎ ﻋﺒﺪ اﷲ أﺧﺒﺮﻧﺎ ﺣﻨﻈﻠﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ اﷲ ﻋﻦ أﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﺎل ﻗﺎل رﺟﻞ‬
‫أﻳﻨﺤﻨﻲ ﻟﻪ ؟ ﻗﺎل ﻻ ﻗﺎل أﻓﻴﻠﺘﺰﻣﻪ وﻳﻘﺒﻠﻪ ؟ ﻗﺎل ﻻ ﻗﺎل أﻓﻴﺄﺧﺬ ﺑﻴﺪﻩ وﻳﺼﺎﻓﺤﻪ ؟ ﻗﺎل ﻧﻌﻢ ﻗﺎل أﺑﻮ ﻋﻴﺴﻰ ﻫﺬا ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ‬

Hadits diatas juga diriwayatkan oleh Imam Ibn Majah dalam kitab sunannya juz 2 halaman 1220
hadits nomor 3702
Berikut sanad dan matannya :

‫ ﺣﺪﺛﻨﺎ وﻛﻴﻊ ﻋﻦ ﺟﺮﻳﺮ ﺑﻦ ﺣﺎزم ﻋﻦ ﺣﻨﻈﻠﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺴﺪوﺳﻲ ﻋﻦ أﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﺎل ﻗﻠﻨﺎ ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ‬. ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ‬
‫ ﻗﻠﻨﺎ أﻳﻌﺎﻧﻖ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ ؟‬. ( ‫ ﻗﺎل ) ﻻ‬: ‫أﻳﻨﺤﻨﻲ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﻟﺒﻌﺾ ؟‬

Catatan:
Al-Hafidz Al-'Iroqi dalam tahkrij hadits Ihya juz 4 halaman 433 mengatakan bahwasanya hadits
diatas didho'ifkan oleh Imam Ahmad dan Imam Baihaqi
Berikut teks selengkapnya:

‫ ﻓﻴﺼﺎﻓﺢ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ ؟‬: ‫ ﻓﻴﻘﺒﻞ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ ؟ ﻗﺎل " ﻻ " ﻗﺎل‬: ‫ ﻗﻠﻨﺎ ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ أﻳﻨﺤﻨﻲ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﻟﺒﻌﺾ ؟ ﻗﺎل " ﻻ " ﻗﺎل‬: ‫ﺣﺪﻳﺚ أﻧﺲ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 211

‫ ﻗﺎل " ﻧﻌﻢ "** أﺧﺮﺟﻪ اﻟﺘﺮﻣﺬي وﺣﺴﻨﻪ واﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ وﺿﻌﻔﻪ أﺣﻤﺪ واﻟﺒﻴﻬﻘﻲ‬.

Syeikh Syu'eib Al-Arnauth dalam ta'liqnya atas Musnad Ahmad (juz 3 halaman 265 hadits nomor
13067) mengatakan bahwa sanad hadits tersebut adalah dho'if
Berikut teks selengkapnya:

‫ ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ‬: ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻋﺒﺪ اﷲ ﺣﺪﺛﻨﻲ أﺑﻲ ﺛﻨﺎ ﻣﺮوان ﺑﻦ ﻣﻌﺎوﻳﺔ ﺛﻨﺎ ﺣﻨﻈﻠﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ اﻟﺴﺪوﺳﻲ ﻗﺎل ﺛﻨﺎ أﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﺎل ﻗﺎل رﺟﻞ‬
‫أﺣﺪﻧﺎ ﻳﻠﻘﻰ ﺻﺪﻳﻘﻪ أﻳﻨﺤﻨﻲ ﻟﻪ ﻗﺎل ﻓﻘﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻻ ﻗﺎل ﻓﻴﻠﺘﺰﻣﻪ وﻳﻘﺒﻠﻪ ﻗﺎل ﻻ ﻗﺎل ﻓﻴﺼﺎﻓﺤﻪ ﻗﺎل ﻧﻌﻢ ان‬
‫ إﺳﻨﺎدﻩ ﺿﻌﻴﻒ‬: ‫ﺷﺎءﺗﻌﻠﻴﻖ ﺷﻌﻴﺐ اﻷرﻧﺆوط‬

Kenapa sanadnya dho'if ? Karena ada rawi yang bernama Hanzholah. Imam Baihaqi dalam Kitab
Sunan Kubro juz 7 halaman 100 menjelaskan:

‫ﻮب‬
َ ‫ﻒ ﺑْ ُﻦ ﻳَـ ْﻌ ُﻘ‬ُ ‫ﻮﺳ‬ ِ
ُ ُ‫ﺴ ُﻦ ﺑْ ُﻦ ُﻣ َﺤ ﱠﻤﺪ ﺑْ ِﻦ إِ ْﺳ َﺤﺎ َق َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ ﻳ‬ َ ‫ْﺤ‬
َ ‫ئ أَ ْﺧﺒَـ َﺮﻧَﺎ اﻟ‬ُ ‫ َﻋﻠِ ﱡﻰ ﺑْ ُﻦ ُﻣ َﺤ ﱠﻤ ِﺪ ﺑْ ِﻦ َﻋﻠِ ﱟﻰ اﻟ ُْﻤ ْﻘ ِﺮ‬: ‫ﺴ ِﻦ‬ َ ‫ْﺤ‬
ِ ُ ‫وأَ ﱠﻣﺎ اﻟْﺤ ِﺪ‬
َ ‫ﻳﺚ اﻟﱠﺬى أَ ْﺧﺒَـ َﺮﻧَﺎ أَﺑُﻮ اﻟ‬ َ َ
ِ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ ِ ِ ٍ ِ
َ َ‫ﺲ ﺑْ َﻦ َﻣﺎﻟﻚ َرﺿ َﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ﻗ‬ ِ ِ ِ ٍ
َ َ‫ﺎد ﺑْ ُﻦ َزﻳْﺪ َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ َﺣ ْﻨﻈَﻠَﺔُ ﺑْ ُﻦ ﻋُﺒَـ ْﻴﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﻗ‬
َ ‫ ﻳَﺎ َر ُﺳ‬: ‫ﻴﻞ‬َ ‫ﺎل ﻗ‬ َ َ‫ﺖ أَﻧ‬ ُ ‫ﺎل َﺳﻤ ْﻌ‬ ُ ‫َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ أَﺑُﻮ اﻟ ﱠﺮﺑِﻴ ِﻊ َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ َﺣ ﱠﻤ‬
‫» ﻧَـﻌَ ْﻢ‬: ‫ﺎل‬ َ َ‫ﻀﺎ؟ ﻗ‬ً ‫ﻀﻨَﺎ ﺑَـ ْﻌ‬
ُ ‫ﺢ ﺑَـ ْﻌ‬ ِ ‫ ﻓَـﻴ‬: ‫ ﻗِﻴﻞ‬.« َ‫» ﻻ‬: ‫ﺎل‬
ُ ‫ﺼﺎﻓ‬ َُ َ َ َ‫ﻀﺎ؟ ﻗ‬ ً ‫ﻀﻨَﺎ ﺑَـ ْﻌ‬ُ ‫ ﻓَـﻴَـﻠْﺘَ ِﺰمُ ﺑَـ ْﻌ‬: ‫ﻴﻞ‬ ِ
َ ‫ ﻗ‬.« َ‫» ﻻ‬: ‫ﺎل‬ ٍ ‫ﻀﻨَﺎ ﻟِﺒَـ ْﻌ‬
َ َ‫ﺾ إِذَا اﻟْﺘَـ َﻘﻴْـﻨَﺎ؟ ﻗ‬ ُ ‫» أَﻳَـﻨْ َﺤﻨِﻰ ﺑَـ ْﻌ‬.
{‫ﻂ ﺗَـ َﺮَﻛﻪُ ﻳَ ْﺤﻴَﻰ اﻟْ َﻘﻄﱠﺎ ُن ِﻻ ْﺧﺘِﻼَ ِﻃ ِﻪ َواﻟﻠﱠﻪُ أَ ْﻋﻠَ ُﻢ‬ َ َ‫وﺳ ﱡﻰ َوَﻛﺎ َن ﻗَ ِﺪ ا ْﺧﺘَـﻠ‬
ِ ‫ﺴ ُﺪ‬ ‫ج{ ﻓَـ َﻬ َﺬا ﻳَـﺘَـ َﻔ ﱠﺮ ُد ﺑِ ِﻪ َﺣ ْﻨﻈَﻠَﺔُ اﻟ ﱠ‬.

Imam Bukhori dalam kitab Adhdhu'afa Ashshaghier halaman 39 menerangkan:

‫ﺣﻨﻈﻠﺔ ﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ اﷲ أﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻴﻢ اﻟﺴﺪوﺳﻲ ﻳﻌﺪ ﻓﻲ اﻟﺒﺼﺮﻳﻴﻦ ﻋﻦ أﻧﺲ وﺷﻬﺮ روى ﻋﻨﻪ ﺣﻤﺎد ﺑﻦ زﻳﺪ وﺟﺮﻳﺮ ﺑﻦ ﺣﺎزم وﻫﺸﺎم ﺑﻦ‬
‫ﺣﺴﺎن ﻧﺴﺒﻪ ﺑﻦ اﻟﻤﺒﺎرك ﻗﺎل ﻳﺤﻴﻰ اﻟﻘﻄﺎن رأﻳﺘﻪ وﺗﺮﻛﺘﻪ ﻋﻠﻰ ﻋﻤﺪ وﻛﺎن ﻗﺪ اﺧﺘﻠﻂ‬

Imam Hafidz Al-Iraqi Ra. berkata : Mencium badan, tangan atau kaki orang-orang yang dianggap
mulia dengan maksud mendapatkan berkah, adalah perbuatan baik dan terpuji berdasarkan tujuan
dan niatnya. Bughyah Al-Mustarsyidin hal 296 :

‫ﺼ ِﺪ َواﻟﻨـﱢﻴَ ِﺔ اﻫـ‬ ِ ِ ِ ‫ﺼ ِﺪ اﻟﺘﱠﺒـ ﱡﺮ ِك وأَﻳ ِﺪي اﻟ ﱠ‬ ِ ‫ وﺗَـ ْﻘﺒِﻴﻞ اْﻷَﻣﺎﻛِ ِﻦ اﻟ ﱠ‬: ‫ﻆ اَﻟْﻌِﺮاﻗِﻲ‬ِ ‫ﺎل اَﻟ‬
ْ ‫ﺴ ٌﻦ َﻣ ْﺤ ُﻤ ْﻮ ٌد ﺑِﺎ ْﻋﺘِﺒَﺎ ِر اﻟْ َﻘ‬
َ ‫ﺼﺎﻟﺤ ْﻴ َﻦ َوأ َْر ُﺟﻠ ِﻬ ْﻢ َﺣ‬ ْ ْ َ َ ْ َ‫ﺸ ِﺮﻳْـ َﻔﺔ َﻋﻠَﻰ ﻗ‬ َ ُ ْ َ ْ َ ْ ‫ْﺤﺎﻓ‬ َ َ َ‫وﻗ‬.َ
Kesimpulan : Mushofahah (bersalaman) sambil membungkukkan badan diperbolehkan selama
tidak mencapai posisi sebagaimana orang ruku' ketika sholat (bila mencapai posisi ruku' maka
hukumnya makruh namun tidak sampai haram apalagi syirik). Bahkan menurut Al-Hafidz Al-'Iroqi
mencium tangan atau kaki orang orang mulia dengan maksud tabarruk merupakan perbuatan baik
dan terpuji berdasarkan tujuan dan niatnya. Wallahu A'lam. [Mbah Jenggot II, Rizalullah
Santrialit, Abdullah Afif, Yusuf Abi, Ghufron Bkl, Abi Yusuf].
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/881017591921050/
0172. Hukum Telepon dan Sms dengan Non Mahram
PERTANYAAN :
Assalamualaikum..... ustadz dan ustadzah saya mau tanya perihal hukum sms dan telfon laki-laki
dan perempuan yang bukan muhrim tanpa keperluan (hanya bosa-basi atau ngobrol), itu
diperbolehkan apa termasuk kholwah atau berduaan, tolong kalau bisa diberi sumber, dan kalau

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪212‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪pertanyaan ini sudah dibahas di sini sebelumnnya tolong dikasi link, syukron katsiiron. [Athoillah‬‬
‫‪Alawiyyin].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumsalaam. Komunikasi via HP pada dasarnya sama dengan komunikasi secara langsung.‬‬
‫‪Hukum komunikasi dengan lawan jenis tidak diperbolehkan kecuali ada hajat seperti dalam rangka‬‬
‫‪khitbah, muamalah, dan lain sebagainya. [Mbah Jenggot].‬‬
‫‪REFERENSI:‬‬
‫‪1. Bariqah Mahmudiyyah vol. IV hal. 7‬‬
‫‪2. Al-Mausu’ah Al-Fiqhiyyah vol. I hal. 12763‬‬
‫‪3. Ihya ‘Ulumiddin vol. III hal. 99‬‬
‫‪4. Hasyiyah al-Jamal vol. IV hal. 120‬‬
‫‪5. Is’adur Rafiq vol. II hal. 105‬‬
‫‪6. Al-Fiqhul Islamy vol. IX hal. 6292 7. I’anatut Thalibin vol. III hal. 301‬‬
‫‪8. Qulyuby ‘Umairah vol. III hal. 209‬‬
‫‪9. I’anatut Thalibin vol. III hal. 260‬‬
‫‪10. Al-Fatawi al-Fiqhiyyah al-Kubra vol. I hal. 203‬‬
‫‪11. Tausyih ‘ala ibn Qosim hal.197‬‬
‫ﺑﺮﻳﻘﺔ ﻣﺤﻤﻮدﻳﺔ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ﺻﺤـ ‪1. 1. 7‬‬

‫اﻟﺴﺎدس واﻟﺨﻤﺴﻮن اﻟﺘﻜﻠﻢ ﻣﻊ اﻟﺸﺎﺑﺔ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز ﺑﻼ ﺣﺎﺟﺔ ( ﻷﻧﻪ ﻣﻈﻨﺔ اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻓﺈن ﺑﺤﺎﺟﺔ ﻛﺎﻟﺸﻬﺎدة واﻟﺘﺒﺎﻳﻊ واﻟﺘﺒﻠﻴﻎ ﻓﻴﺠﻮز (‬
‫ﺣﺘﻰ ﻻ ﻳﺸﻤﺖ ( اﻟﻌﺎﻃﺴﺔ ) وﻻ ﻳﺴﻠﻢ ﻋﻠﻴﻬﺎ وﻻ ﻳﺮد ﺳﻼﻣﻬﺎ ﺟﻬﺮا ﺑﻞ ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻪ ( إذا ﺳﻠﻤﺖ ﻋﻠﻴﻪ ) وﻛﺬا اﻟﻌﻜﺲ ( أي ﻻ ﺗﺸﻤﺘﻪ (‬
‫اﻟﺸﺎﺑﺔ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ إذا ﻋﻄﺲ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺨﻼﺻﺔ أﻣﺎ اﻟﻌﻄﺎس اﻣﺮأة ﻋﻄﺴﺖ إن ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺠﻮزا ﻳﺮد ﻋﻠﻴﻬﺎ وإن ﻛﺎﻧﺖ ﺷﺎﺑﺔ ﻳﺮد ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻪ‬
‫وﻫﺬا ﻛﺎﻟﺴﻼم ﻓﺈن اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ إذا ﺳﻠﻤﺖ ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ إن ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺠﻮزا رد اﻟﺮﺟﻞ ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻟﺴﻼم ﺑﻠﺴﺎﻧﻪ ﺑﺼﻮت ﻳﺴﻤﻊ وإن ﻛﺎﻧﺖ ﺷﺎﺑﺔ‬
‫رد ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻪ وﻛﺬا اﻟﺮﺟﻞ إذا ﺳﻠﻢ ﻋﻠﻰ اﻣﺮأة أﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﺎﻟﺠﻮاب ﻓﻴﻪ ﻳﻜﻮن ﻋﻠﻰ اﻟﻌﻜﺲ ) ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ واﻟﻠﺴﺎن‬
‫زﻧﺎﻩ اﻟﻜﻼم ( أي ﻳﻜﺘﺐ ﺑﻪ إﺛﻢ ﻛﺈﺛﻢ اﻟﺰاﻧﻲ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ اﻟﻌﻴﻨﺎن ﺗﺰﻧﻴﺎن واﻟﻴﺪان ﺗﺰﻧﻴﺎن واﻟﺮﺟﻼن ﺗﺰﻧﻴﺎن واﻟﻔﺮج ﻳﺰﻧﻲ وﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﻘﻨﻴﺔ ﻳﺠﻮز‬
‫اﻟﻜﻼم اﻟﻤﺒﺎح ﻣﻊ اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﻤﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻀﺮورة أو أﻣﻦ اﻟﺸﻬﻮة أو اﻟﻌﺠﻮز اﻟﺘﻲ ﻳﻨﻘﻄﻊ اﻟﻤﻴﻞ ﻋﻨﻬﺎ‬

‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﺠﺰء اﻷول ﺻﺤـ ‪1. 2. 12763‬‬

‫اﻟﻜﻼم ﻣﻊ اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ذﻫﺐ اﻟﻔﻘﻬﺎء إﻟﻰ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز اﻟﺘﻜﻠﻢ ﻣﻊ اﻟﺸﺎﺑﺔ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﺑﻼ ﺣﺎﺟﺔ ﻷﻧﻪ ﻣﻈﻨﺔ اﻟﻔﺘﻨﺔ وﻗﺎﻟﻮا إن اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ‬
‫إذا ﺳﻠﻤﺖ ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ إن ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺠﻮزا رد اﻟﺮﺟﻞ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻟﻔﻈﺎ أﻣﺎ إن ﻛﺎﻧﺖ ﺷﺎﺑﺔ ﻳﺨﺸﻰ اﻻﻓﺘﻨﺎن ﺑﻬﺎ أو ﻳﺨﺸﻰ اﻓﺘﻨﺎﻧﻬﺎ ﻫﻲ ﺑﻤﻦ ﺳﻠﻢ‬
‫ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﺎﻟﺴﻼم ﻋﻠﻴﻬﺎ وﺟﻮاب اﻟﺴﻼم ﻣﻨﻬﺎ ﺣﻜﻤﻪ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻋﻨﺪ اﻟﻤﺎﻟﻜﻴﺔ واﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ واﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ وذﻛﺮ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ أن اﻟﺮﺟﻞ ﻳﺮد ﻋﻠﻰ ﺳﻼم اﻟﻤﺮأة‬
‫ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻪ إن ﺳﻠﻤﺖ ﻋﻠﻴﻪ وﺗﺮد ﻫﻲ ﻓﻲ ﻧﻔﺴﻬﺎ إن ﺳﻠﻢ ﻋﻠﻴﻬﺎ وﺻﺮح اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﺑﺤﺮﻣﺔ ردﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ‬

‫إﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻﺤـ ‪1. 3. 99‬‬

‫وﻫﺬا ﻳﺪل ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻨﺴﺎء ﻣﺠﺎﻟﺴﺔ اﻟﻌﻤﻴﺎن ﻛﻤﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ اﻟﻌﺎدة ﻓﻲ اﻟﻤﺄﺗﻢ واﻟﻮﻻﺋﻢ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻷﻋﻤﻰ اﻟﺨﻠﻮة ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻳﺤﺮم‬
‫ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة ﻣﺠﺎﻟﺴﺔ اﻷﻋﻤﻰ وﺗﺤﺪﻳﻖ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ ﻟﻐﻴﺮ ﺣﺎﺟﺔ وإﻧﻤﺎ ﺟﻮز ﻟﻠﻨﺴﺎء ﻣﺤﺎدﺛﺔ اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻬﻢ ﻷﺟﻞ ﻋﻤﻮم اﻟﺤﺎﺟﺔ‬

‫اﻟﺠﻤﻞ اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ص ‪1. 4. 120‬‬

‫و( ﺳﻦ )ﻧﻈﺮ ﻛﻞ( ﻣﻦ اﻟﻤﺮأة واﻟﺮﺟﻞ )ﻟﻶﺧﺮ ﺑﻌﺪ ﻗﺼﺪﻩ ﻧﻜﺎﺣﻪ ﻗﺒﻞ ﺧﻄﺒﺘﻪ ﻏﻴﺮ ﻋﻮرة( ﻓﻲ اﻟﺼﻼة وإن ﻟﻢ ﻳﺆذن ﻟﻪ ﻓﻴﻪ أو ﺧﻴﻒ ﻣﻨﻪ(‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 213

‫اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻟﻠﺤﺎﺟﺔ إﻟﻴﻪ ﻓﻴﻨﻈﺮ اﻟﺮﺟﻞ ﻣﻦ اﻟﺤﺮة اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻜﻔﻴﻦ وﻣﻤﻦ ﺑﻬﺎ رق ﻣﺎ ﻋﺪا ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺮة ورﻛﺒﺔ ﻛﻤﺎ ﺻﺮح ﺑﻪ اﺑﻦ اﻟﺮﻓﻌﺔ ﻓﻲ اﻷﻣﺔ وﻗﺎل‬
‫أﻧﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻛﻼﻣﻬﻢ وﻫﻤﺎ ﻳﻨﻈﺮاﻧﻪ ﻣﻨﻪ ﻓﺘﻌﺒﻴﺮي ﺑﻤﺎ ذﻛﺮ أﺧﺬا ﻣﻦ ﻛﻼم اﻟﺮاﻓﻌﻲ وﻏﻴﺮﻩ أوﻟﻰ ﻣﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ اﻷﺻﻞ ﻛﻐﻴﺮﻩ ﺑﺎﻟﻮﺟﻪ واﻟﻜﻔﻴﻦ واﺣﺘﺞ‬
‫ﻟﺬﻟﻚ ﺑﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻟﻠﻤﻐﻴﺮة وﻗﺪ ﺧﻄﺐ اﻣﺮأة "اﻧﻈﺮ إﻟﻴﻬﺎ ﻓﺈﻧﻪ أﺣﺮى أن ﻳﺆدم ﺑﻴﻨﻜﻤﺎ" أي أن ﺗﺪوم ﺑﻴﻨﻜﻤﺎ اﻟﻤﻮدة واﻷﻟﻔﺔ‬
‫رواﻩ اﻟﺘﺮﻣﺬي وﺣﺴﻨﻪ واﻟﺤﺎﻛﻢ وﺻﺤﺤﻪ وﻗﻴﺲ ﺑﻤﺎ ﻓﻴﻪ ﻋﻜﺴﻪ وإﻧﻤﺎ اﻋﺘﺒﺮ ذﻟﻚ ﺑﻌﺪ اﻟﻘﺼﺪ ﻷﻧﻪ ﻻ ﺣﺎﺟﺔ إﻟﻴﻪ ﻗﺒﻠﻪ وﻣﺮادﻩ ﺑﺨﻄﺐ ﻓﻲ‬
‫اﻟﺨﺒﺮ ﻋﺰم ﻋﻠﻰ ﺧﻄﺒﺘﻬﺎ ﻟﺨﺒﺮ أﺑﻲ داود وﻏﻴﺮﻩ "إذا أﻟﻘﻲ ﻓﻲ ﻗﻠﺐ اﻣﺮئ ﺧﻄﺒﺔ اﻣﺮأة ﻓﻼ ﺑﺄس أن ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻴﻬﺎ" وأﻣﺎ اﻋﺘﺒﺎرﻩ ﻗﺒﻞ اﻟﺨﻄﺒﺔ ﻓﻸﻧﻪ‬
‫ﻟﻮ ﻛﺎن ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻟﺮﺑﻤﺎ أﻋﺮض ﻋﻦ ﻣﻨﻈﻮرﻩ ﻓﻴﺆذﻳﻪ‬

(‫ﻗﻮﻟﻪ ﺑﻌﺪ ﻗﺼﺪﻩ ﻧﻜﺎﺣﻪ إﻟﺦ( أي وﻗﺪ رﺟﺎ اﻹﺟﺎﺑﺔ رﺟﺎء ﻇﺎﻫﺮا ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم ﻷن اﻟﻨﻈﺮ ﻻ ﻳﺠﻮز إﻻ ﻋﻨﺪ ﻏﻠﺒﺔ اﻟﻈﻦ اﻟﻤﺠﻮز‬
‫ وﻳﺸﺘﺮط أﻳﻀﺎ أن ﻳﻜﻮن ﻋﺎﻟﻤﺎ ﺑﺨﻠﻮﻫﺎ ﻋﻦ ﻧﻜﺎح وﻋﺪة ﺗﺤﺮم اﻟﺘﻌﺮﻳﺾ وإﻻ ﻓﻐﺎﻳﺔ اﻟﻨﻈﺮ ﻣﻊ ﻋﻠﻤﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﻮﻧﻪ ﻛﺎﻟﺘﻌﺮﻳﺾ اﻫـ ﺷﺮح م ر )ﻗﻮﻟﻪ‬:
‫– ﻗﺒﻞ ﺧﻄﺒﺔ( ﻓﻼ ﻳﺴﻦ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻼﻣﻬﻢ ﻟﻜﻦ اﻷوﺟﻪ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﺷﻴﺨﻨﺎ اﺳﺘﺤﺒﺎﺑﻪ ﻓﺎﻟﺘﻘﻴﻴﺪ ﺑﺎﻟﻘﺒﻠﻴﺔ ﻟﻸوﻟﻮﻳﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ‬
‫إﻟﻰ أن ﻗﺎل – )ﻗﻮﻟﻪ ﻋﺰم ﻋﻠﻰ ﺧﻄﺒﺘﻬﺎ( أي وإن ﻛﺎﻧﺖ ﺧﻄﺒﺘﻬﺎ ﺣﻴﻨﺌﺬ ﻏﻴﺮ ﺟﺎﺋﺰة ﺑﺄن ﻛﺎﻧﺖ ﻣﻌﺘﺪة ﻓﻴﺠﻮز ﻟﻪ اﻵن ﻧﻈﺮ اﻟﻤﻌﺘﺪة ﻟﺨﻄﺒﺘﻬﺎ‬
‫ﺑﻌﺪ اﻟﻌﺪة وإن ﻛﺎن ﺑﺈذﻧﻬﺎ أو ﻋﻠﻤﻬﺎ ﺑﺄﻧﻪ ﻟﺮﻏﺒﺘﻪ ﻓﻲ ﻧﻜﺎﺣﻬﺎ ﺛﻢ رأﻳﺖ ﻓﻲ ﺷﺮح اﻹرﺷﺎد اﻟﺼﻐﻴﺮ وﻻ ﺑﺪ ﻓﻲ ﺣﻞ اﻟﻨﻈﺮ ﻣﻦ ﺗﻴﻘﻦ ﺧﻠﻮﻫﺎ ﻣﻦ‬
‫ﻧﻜﺎح وﻋﺪة وﺧﻄﺒﺔ وﻣﻦ أن ﻳﻐﻠﺐ ﻋﻠﻰ ﻇﻨﻪ أﻧﻪ ﻳﺠﺎب وﻣﻦ أن ﻳﺮﻏﺐ ﻓﻲ ﻧﻜﺎﺣﻬﺎ اﻫـ وﻣﺜﻠﻪ ﻓﻲ ﺷﺮح ﺷﻴﺨﻨﺎ ﻟﻜﻦ ﻗﻴﺪ اﻟﻌﺪة ﺑﻜﻮﻧﻬﺎ ﺗﺤﺮم‬
‫اﻟﺘﻌﺮﻳﺾ اﻫـ ﺷﻮﺑﺮي‬

0258. PENDIDIKAN AKHLAK UNTUK ANAK-ANAK


Dalam siklus kehidupan manusia, masa kanak – kanak merupakan sebuah periode yang paling
penting, namun sekaligus juga merupakan suatu periode yang sangat berbahaya dalam artian
sangat memerlukan perhatian dalam kesungguhan dari pihak – pihak yang bertanggung jawab
mengenai kehidupan anak – anak. Sebab, seorang anak pada hakekatnya telah tercipta dengan
kemampuan untuk menerima kebaikan maupun keburukan. Kedua orang tuanyalah yang
membuatnya cenderung kearah salah satu dari keduanya. Sebagaimana dalam sabda Nabi Saw :
‫)ﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻮﻟﻮد إﻻ ﻳﻮﻟﺪ ﻋﻠﻰ اﻟﻔﻄﺮة وإﻧﻤﺎ أﺑﻮاﻩ ﻳﻬﻮداﻧﻪ أو ﻳﻨﺼﺮاﻧﻪ أو ﻳﻤﺠﺴﺎﻧﻪ )رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ‬

Artinya : “Setiap anak dilahirkan dalam keadaan fitrah ( bersih dan suci ); maka kedua orang
tuanyalah yang membuatnya menjadi Yahudi, Nasrani ataupun Majusi”. (HR. Muslim) [1]

Oleh karena itu, penanaman pendidikan pada masa itu sangatlah penting agar anak memiliki bekal
dalam hidup selanjutnya. Dan pendidikan yang relevan ditanamkan pada masa ini adalah
pendidikan akhlak. Pendidikan akhlak harus dilakukan sejak dini, sebelum kerangka watak dan
kepribadian seorang anak yang masih suci itu diwarnai oleh pengaruh lingkungan (millieu) yang
belum tentu paralel dengan tuntunan agama.[2]
Al-Qur’an telah memberikan gambaran yang jelas mengenai pendidikan akhlak pada anak – anak
yang tertuang dalam surat Lukman.
1. Akhlak Kepada Allah
ِ ‫ﺎل ﻟُْﻘﻤﺎ ُن ِﻻﺑﻨِ ِﻪ وﻫﻮ ﻳﻌِﻈُﻪُ ﻳﺎﺑـﻨَ ﱠﻲ َﻻ ﺗُ ْﺸ ِﺮ ْك ﺑِﺎﻟﻠﱠ ِﻪ إِ ﱠن اﻟﺸﱢﺮ َك ﻟَﻈُﻠ‬
13 : ‫ﻴﻢ )ﻟﻘﻤﺎن‬
ٌ ‫ْﻢ ﻋَﻈ‬
ٌ ْ ُ َ َ َ ُ َ ْ َ َ َ‫) َوإِ ْذ ﻗ‬
Artinya : “Dan (ingatlah) ketika Luqman mengatakan kepada anak-anaknya untuk memberikan
pelajaran : Hai anakku ! janganlah engkau menyekutukan Allah. Sesungguhnya mempersekutukan

© 2017 www.piss-ktb.com
214 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Allah itu adalah suatu kesalahan besar”. (Q.S. Luqman : 13). [3]
Ayat tersebut mengisyaratkan bagaimana seharusnya para orang tua mendidik anaknya untuk
mengesakan penciptanya dan memegang prinsip tauhid dengan tidak menyekutukan Tuhannya.
Kemudian anak – anak hendaklah diajarkan untuk mengerjakan sholat. Sehingga terbentuk
manusia yang senantiasa kontak dengan penciptanya.
ِ ‫ﺼ َﻼةَ وأْﻣﺮ ﺑِﺎﻟْﻤﻌﺮ‬ ِ
17 :‫وف َواﻧْﻪَ َﻋ ِﻦ اﻟ ُْﻤ ْﻨ َﻜ ِﺮ )ﻟﻘﻤﺎن‬ُ ْ َ ْ ُ َ ‫)ﻳَﺎﺑُـﻨَ ﱠﻲ أَﻗ ِﻢ اﻟ ﱠ‬
Artinya : “Hai anakku, dirikanlah sholat dan suruhlah (manusia) mengerjakan yang baik dan
mencegah (mereka) dari perbuatan yang munkar…”. (Q.S. Luqman : 17). [4]
2. Akhlak Kepada Orang Tua
ِ ‫َﻲ اﻟْﻤ‬ ِ َ ْ‫َن ا ْﺷ ُﻜ ْﺮ ﻟِﻲ وﻟِﻮاﻟِ َﺪﻳ‬
ِ ‫اﻹﻧْﺴﺎ َن ﺑِﻮاﻟِ َﺪﻳ ِﻪ ﺣﻤﻠَْﺘﻪُ أُﱡﻣﻪُ و ْﻫﻨًﺎ َﻋﻠَﻰ و ْﻫ ٍﻦ وﻓِﺼﺎﻟُﻪُ ﻓِﻲ َﻋﺎﻣﻴ ِﻦ أ‬
14 : ‫ﺼ ُﻴﺮ )ﻟﻘﻤﺎن‬ َ ‫ﻚ إﻟ ﱠ‬ ََ َْ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ ِْ ‫ﺻﻴْـﻨَﺎ‬ ‫) َوَو ﱠ‬

Artinya : “Dan kamu perintahkan kepada manusia (berbuat baik) terhadap dua orang ibu
bapaknya : ibunya telah mengandungnya dalam keadaan lemah yang bertambah lemah, dan
menyapihnya dalam dua tahun. Bersyukurlah kepada-ku dan kepada dua orang ibu bapakmu,
hanya kepada Akulah kamu kembali ”. (Q.S. Luqman : 14). [5]
Islam mendidik anak-anak untuk selalu berbuat baik terhadap orang tua sebagai rasa terima kasih
atas perhatian, kasih sayang dan semua yang telah mereka lakukan untuk anak-anaknya. Bahkan
perintah untuk bersyukur kepada orang tua menempati posisi setelah perintah bersyukur kepada
Allah.
3. Akhlak Kepada Orang Lain
18‫ﺨﻮٍر)ﻟﻘﻤﺎن‬
ُ َ‫ﺎل ﻓ‬ ‫ض َﻣ َﺮ ًﺣﺎ إِ ﱠن اﻟﻠﱠﻪَ ﻻَ ﻳُ ِﺤ ﱡ‬
ٍ َ‫ﺐ ُﻛ ﱠﻞ ُﻣ ْﺨﺘ‬ ِ ‫ﺶ ﻓِﻲ اﻻَ ْر‬ ِ ‫ﱠك ﻟِﻠﻨ‬
ِ ‫ﱠﺎس َوﻻَ ﺗَ ْﻤ‬ َ ‫ﺼ ﱢﻌ ْﺮ َﺧﺪ‬
َ ُ‫) َوﻻَ ﺗ‬
Artinya : “Dan janganlah kamu memalingkan mukamu dari manusia (karena sombong) dan
janganlah kamu berjalan dimuka bumi dengan angkuh. Sesungguhnya Allah tidak menyukai orang-
orang yang sombong lagi membanggakan diri”. (Q.S. Luqman :18). [6]
Kaitannya dengan kehidupan bermasyarakat. Anak-anak haruslah dididik untuk tidak bersikap acuh
terhadap sesama, sombong atas mereka dan berjalan dimuka bumi ini dengan congkak. Karena
perilaku-perilaku tersebut tidak disenangi oleh Allah dan dibenci manusia.
4. Akhlak Kepada Diri Sendiri
19 : ‫ْﺤ ِﻤﻴ ِﺮ )ﻟﻘﻤﺎن‬ ِ ْ ‫ﻚ إِ ﱠن أَﻧْ َﻜﺮ ْاﻷ‬
َ ِ‫ﺻ ْﻮﺗ‬ ِ ‫ﻀ‬ َ ِ‫ْﺼ ْﺪ ﻓِﻲ َﻣ ْﺸﻴ‬
ِ ‫)واﻗ‬
َ ‫ت اﻟ‬
ُ ‫َﺼ ْﻮ‬
َ ‫َﺻ َﻮات ﻟ‬ َ َ ‫ﺾ ﻣ ْﻦ‬
ْ ُ ‫ﻚ َوا ْﻏ‬ َ
Artinya : “Dan sederhanakanlah kamu dalam berjalan dan lunakkanlah suaramu. Sesungguhnya
seburuk – buruk suara ialah suara keledai”. (Q.S. Luqman : 19). [7]
Berbarengan dengan larangan berjalan dengan congkak. Allah memerintahkan untuk sederhana
dalam berjalan, dengan tidak menghempaskan tenaga dalam bergaya, tidak melengak-lengok, tidak
memanjangkan leher karena angkuh, akan tetapi berjalan dengan sederhana, langkah sopan dan
tegap. Memelankan suara adalah budi yang luhur. Begitu pula percaya diri dan tenang karena

www.islamuna.info
KELUARGA 215

berbicara jujur. Suara lantang (melengking) dalam berbicara termasuk perangai yang buruk.
Demikian Allah Swt telah memberikan contoh kongkret mendidik akhlak anak-anak. Jika setiap
orang tua dapat melaksanakannya dengan baik, maka besar harapan anak-anak akan tumbuh
menjadi manusia-manusia muslim yang berakhlak luhur. (Hakam Ahmed).
[1] Imam Abi Husain Muslim Bin Hajaj, Shahih Muslim, Dar al Fikr, Mesir, t.th. hal. 46
[2] M. Fuat Nasar, Agama di Mata Remaja, Angkasa Raya, Padang, 1991, hal. 44
[3] Depag RI, Op. Cit., hal. 670
[4] Ibid,., hal. 655
[5] Ibid.., hal. 654
[6] Ibid,., hal. 655
[7] Ibid
0330. MENAMBAHKAN NAMA SUAMI PADA NAMA ISTRI
PERTANYAAN :
Assalammua'alaikum, sepengetahuan saya penambahan nama suami dibelakang nama istri itu
tidak diperbolehkan? tetapi mengapa masih banyak saudara muslim yang melakukannya ? Seperti:
nama suami Ari Rahman, sehingga nama istri menjadi Yana rahman. Apa Ada hadist, atau dalil
yang melarangnya ? Jazakallahu Khairon. [Acris Vienistra Daisy].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam, tidak ada larangannya, semua perbuatan pada asalnya mubah hingga ada
benturan dengan ketentuan larangan syariat, yang tidak boleh adalah menisbatkan / menasabkan
(diri sendiri atau diri orang lain) pada selain ayah, sedang penambahan nama suami di belakang
nama istri bukan yang dimaksud dalam pelarangan ini.
Nasab dalam doktrinal dan hukum Islam merupakan sesuatu yang sangat urgen, nasab merupakan
nikmat yang paling besar yang diturunkan oleh Allah SWT kepada hamba-Nya, sebagaimana firman
dalam surat al-Furqan ayat 54 yang berbunyi : “Dan dia pula yang menciptakan manusia dari air,
lalu dia jadikan manusia itu (punya) keturunan dan mushaharah (hubungan kekeluargaan yang
berasal dari perkawinan) dan adalah tuhanmu yang maha kuasa.”[1]
Dalam ayat di atas dijelaskan bahwa nasab merupakan suatu nikmat yang berasal dari Allah. Hal ini
dipahami dari lafaz “fa ja‘alahu nasabaa.” Dan perlu diketahui bahwasanya nasab juga merupakan
salah satu dari lima maqasid al-syariah.[2]
Nasab adalah legalitas hubungan kekeluargaan yang berdasarkan pertalian darah, sebagai salah
satu akibat dari pernikahan yang sah, atau nikah fasid, atau senggama syubhat (zina). Nasab
merupakan sebuah pengakuan syara’ bagi hubungan seorang anak dengan garis keturunan
ayahnya sehingga dengan itu anak tersebut menjadi salah seorang anggota keluarga dari keturunan
itu dan dengan demikian anak itu berhak mendapatkan hak-hak sebagai akibat adanya hubungan
nasab. Seperti hukum waris[3], pernikahan, perwalian dan lain sebagainya.
Seseorang boleh menasabkan dirinya kepada seseorang atau ayahnya apabila sudah terpenuhi
syarat-syaratnya, adapun syarat-syaratnya adalah sebagaimana berikut ; Seorang anak yang lahir
dari seorang perempuan memang benar hasil perbuatannya dengan suaminya. Ketika perempuan
hamil, waktunya tidak kurang dari waktu kehamilan pada umumnya. Suami tidak mengingkari anak

© 2017 www.piss-ktb.com
216 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

yang lahir dari istrinya.[4]


Salah satu bukti bahwa nasab adalah hal yang sangat penting bisa dilihat dalam sejarah Islam,
ketika Nabi Muhammad SAW mengangkat seorang anak yang bernama Zaid bin Haritsah sebelum
kenabian. Kemudian anak tersebut oleh orang-orang dinasabkan kepada Nabi Muhammad saw,
sehingga mereka mendapatkan teguran dari Allah SWT. Dalam al-Qur’an surat al-Ahzab ayat 4 -5
yang berbunyi :
‫ﺎء ُﻛ ْﻢ ذَﻟِ ُﻜ ْﻢ ﻗَـ ْﻮﻟُ ُﻜ ْﻢ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ‫ﻣﺎ ﺟﻌﻞ اﻟﻠﱠﻪُ ﻟِﺮﺟ ٍﻞ ِﻣﻦ ﻗَـﻠْﺒـﻴ ِﻦ ﻓِﻲ ﺟﻮﻓِ ِﻪ وﻣﺎ ﺟﻌﻞ أَ ْزواﺟ ُﻜﻢ ﱠ‬
َ َ‫ﺎء ُﻛ ْﻢ أَﺑْـﻨ‬
َ َ‫اﻟﻼﺋﻲ ﺗُﻈَﺎﻫ ُﺮو َن ﻣﻨْـ ُﻬ ﱠﻦ أُﱠﻣ َﻬﺎﺗ ُﻜ ْﻢ َوَﻣﺎ َﺟ َﻌ َﻞ أَ ْدﻋﻴ‬ ُ َ َ َ َ َ ََ َْ َْ ْ ُ َ َ ََ َ
ِ ِ
‫ﺎء ُﻫ ْﻢ ﻓَِﺈ ْﺧ َﻮاﻧُ ُﻜ ْﻢ ﻓﻲ اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ َوَﻣ َﻮاﻟﻴ ُﻜ ْﻢ‬ ِ ِ ِ ِ ِ
ِ ‫ْﺤ ﱠﻖ و ُﻫﻮ ﻳَـ ْﻬﺪي اﻟ ﱠ‬ ِ ‫ﺑِﺄَﻓْـﻮ‬
ْ ‫ﻂ ﻋ ْﻨ َﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﻓَِﺈ ْن ﻟ‬
َ َ‫َﻢ ﺗَـ ْﻌﻠَ ُﻤﻮا آَﺑ‬ َ ‫ﻮﻫ ْﻢ ﻵَﺑَﺎﺋ ِﻬ ْﻢ ُﻫ َﻮ أَﻗ‬
ُ ‫ْﺴ‬ ُ ُ‫ﻴﻞ ا ْدﻋ‬
َ ‫ﺴﺒ‬ َ َ َ ‫ﻮل اﻟ‬ ُ ‫اﻫ ُﻜ ْﻢ َواﻟﻠﱠﻪُ ﻳَـ ُﻘ‬ َ
ِ ‫ت ﻗُـﻠُﻮﺑ ُﻜﻢ وَﻛﺎ َن اﻟﻠﱠﻪ ﻏَ ُﻔ‬ ِ ِِ ِ َ‫وﻟَﻴﺲ ﻋَﻠَﻴ ُﻜﻢ ﺟﻨ‬
‫ﻴﻤﺎ‬
ً ‫ﻮرا َرﺣ‬ ً ُ َ ْ ُ ْ ‫ﻴﻤﺎ أَ ْﺧﻄَﺄْﺗُ ْﻢ ﺑﻪ َوﻟَﻜ ْﻦ َﻣﺎ ﺗَـ َﻌ ﱠﻤ َﺪ‬
َ ‫ﺎح ﻓ‬
ٌ ُ ْ ْ َ َْ
“Allah sekali-sekali tidak menjadikan bagi seseorang dua buah hatidalam rongganya; dan dia tidak
menjadikan isteri-isterimu yang kamu dzibar itu sebagai ibumu, dan dia t[i]idak menjadikan anak-
anak angkatmu sebagai anak-anak kandungmua (sendiri). Yang demikian itu hanyalah
perkataanmu dimulut saja. Dan Allah mengatakan yang sebenarnya. Dan dia menunjukkan jalan
(yang benar). Panggillah mereka (anak-anak angkat itu) dengan (memakai) nama bapak-bapak
mereka, itulah yang lebih adil pada sisi allah, dan jika kamu tidak mengetahui bapak-bapak mereka
maka (panggillah) mereka sebagai) saudara-sauadaramu seagama dan maula-maulamu. Dan tidak
ada dosa atasmu terhadap apa yang kamu khilaf kepadanya, tetapi (yang ada dosanya) apa yang
disengaja oleh hatimu. Dan adalah Allah maha pengampun lagi maha penyayang”.[5]
Dalam ayat di atas dijelaskan bahwa anak angkat tidak dapat menjadi anak kandung, ini dipahami
dari lafaz “wa maja‘ala ad‘iya-akum abna-akum”. Sebagaimana yang dijelaskan oleh Ibnu Katsir
dalam tafsirnya Tafsir Qura’n Al-Adzim, di sana dijelaskan bahwasanya yang dimaksud dalam
kalimat “Wa ma Ja’ala Ad’iyaakum Abnaukum” adalah bahwasanya anak angkat tidak bisa
dinasabkan kepada ayah (orang yang mengangkatnya).[6]
Dan kemudian dijelaskan bahwa anak angkat tetap dinasabkan kepada ayah kandungnya, bukan
kepada bapak angkatnya. Ini dipahami dari lafaz “ud‘uhum li abaihim.“[7] Dalam sebuah hadist Nabi
Muhammad SAW bersabda:
‫ْﺠﻨﱠﺔُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َﺣ َﺮ ٌام‬ ِ ِ
َ ‫ﱠﻋﻰ إِﻟَﻰ ﻏَْﻴ ِﺮ أَﺑِﻴﻪ َو ُﻫ َﻮ ﻳَـ ْﻌﻠَ ُﻢ أَﻧﱠﻪُ ﻏَﻴْـ ُﺮ أَﺑِﻴﻪ ﻓَﺎﻟ‬ ُ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻳَـ ُﻘ‬
َ ‫ﻮل َﻣ ْﻦ اد‬ ُ ‫ﺎل َﺳ ِﻤ ْﻌ‬
َ ‫ﺖ اﻟﻨﱠﺒِ ﱠﻲ‬
ِ ‫َﻋﻦ ﺳ ْﻌ ٍﺪ ر‬
َ َ‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ﻗ‬ َ َ ْ
“Barang siapa menisbatkan dirinya kepada selain ayah kandungnya padahal ia mengetahui bahwa
itu bukanlah ayah kandungnya, maka diharamkan baginya surga”[8]
Dalam hadist di atas dijelaskan bahwa, seseorang tidak boleh menasabkan dirinya kepada selain
ayah kandunganya, apabila ia tahu siapa ayahnya. Hal ini dipahami dari lafaz “fal jannatu „alaihi
haramum“. Orang yang tidak boleh masuk surga adalah orang yang berdosa. Jadi apabila
seseorang menasabkan dirinya kepada selain ayah kandungnya, sedangkan dia tahu bahwa itu
bukan ayahnya maka dia termasuk orang yang berdosa, sehingga diharamkan untuknya surga.
Islam tidak pernah mengakui status anak angkat yang berubah menjadi anak kandung secara
hukum. Tabanni atau mengangkat anak memang tidak pernah dibenarkan dalam Islam.
Dahulu Rasulullah SAW pernah mengangkat Zaid bin Haritsah sebagai anak angkat dengan segala
konsekuensinya termasuk menerima warisan. Namun Allah menegur dan menetapkan bahwa

www.islamuna.info
KELUARGA 217

status anak angkat tidak ada dalam Islam. Dan untuk lebih menegaskan hukumnya, Allah telah
memerintahkan Rasulullah SAW untuk menikahi janda atau mantan istri Zaid yang bernama Zainab
binti Jahsy.?…

ً ُ‫ﻀ ْﻮا ِﻣﻨْـ ُﻬ ﱠﻦ َوﻃًَﺮا َوَﻛﺎ َن أ َْﻣ ُﺮ اﻟﻠﱠ ِﻪ َﻣ ْﻔﻌ‬


‫ﻮﻻ‬ َ َ‫اج أَ ْد ِﻋﻴَﺎﺋِ ِﻬ ْﻢ إِ َذا ﻗ‬
ِ ‫ج ﻓِﻲ أَ ْزَو‬
ٌ ‫ﻴﻦ َﺣ َﺮ‬
ِِ ِ ِ
َ ‫ﻀﻰ َزﻳْ ٌﺪ ﻣﻨْـ َﻬﺎ َوﻃًَﺮا َزﱠو ْﺟﻨَﺎ َﻛ َﻬﺎ ﻟ َﻜ ْﻲ َﻻ ﻳَ ُﻜﻮ َن َﻋﻠَﻰ اﻟ ُْﻤ ْﺆﻣﻨ‬
َ َ‫ﻓَـﻠَ ﱠﻤﺎ ﻗ‬

“Maka tatkala Zaid telah mengakhiri keperluan terhadap istrinya , Kami kawinkan kamu dengan dia
supaya tidak ada keberatan bagi orang mu’min untuk isteri-isteri anak-anak angkat mereka, apabila
anak-anak angkat itu telah menyelesaikan keperluannya daripada isterinya . Dan adalah ketetapan
Allah itu pasti terjadi.?(QS. Al-Ahzab :37)
Dengan menikahi Zainab yang notabene mantan istri ?anak angkatnya sendiri, ada ketegasan
bahwa anak angkat tidak ada kaitannya apa-apa dengan hubungan nasab dan konsekuensi syariah.
Anak angkat itu tidak akan mewarisi harta seseorang, juga tidak membuat hubungan anak dan ayah
angkat itu menjadi mahram. Dan ayah angkat sama sekali tidak bisa menjadi wali nikah bagi anak
wanita yang diangkat. Dan juga tidak boleh bernasab dan menisbahkan nama seseorang kepada
ayah angkat. Islam telah mengharamkan untuk menyebut nama ayah angkat di belakang nama
seseorang. Allah SWT telah menegaskan di dalam Al-Quran keharaman hal ini :
‫ﻴﻤﺎ أَ ْﺧﻄَﺄْﺗُ ْﻢ ﺑِ ِﻪ َوﻟَﻜِ ْﻦ َﻣﺎ‬ِ َ‫ﻂ ِﻋﻨْ َﺪ اﻟﻠﱠ ِﻪ ﻓَِﺈ ْن ﻟَﻢ ﺗَـ ْﻌﻠَﻤﻮا آَﺑﺎء ُﻫﻢ ﻓَِﺈ ْﺧﻮاﻧُ ُﻜﻢ ﻓِﻲ اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ وﻣﻮاﻟِﻴ ُﻜﻢ وﻟَﻴﺲ َﻋﻠَﻴ ُﻜﻢ ﺟﻨ‬ ِ ِ ُ ُ‫ا ْدﻋ‬
َ ‫ﺎح ﻓ‬
ٌ ُ ْ ْ َ ْ َ ْ ََ َ ْ َ ْ ََ ُ ْ َ ‫ﻮﻫ ْﻢ ﻵَﺑَﺎﺋ ِﻬ ْﻢ ُﻫ َﻮ أَﻗ‬
ُ ‫ْﺴ‬
‫ﻴﻤﺎ‬ ِ ‫ت ﻗُـﻠُﻮﺑ ُﻜﻢ وَﻛﺎ َن اﻟﻠﱠﻪ ﻏَ ُﻔ‬
ً ‫ﻮرا َرﺣ‬ ً ُ َ ْ ُ ْ ‫ﺗَـ َﻌ ﱠﻤ َﺪ‬
“Panggilah mereka dengan nama bapak-bapak mereka; itulah yang lebih adil pada sisi Allah, dan
jika kamu tidak mengetahui bapak-bapak mereka, maka saudara-saudaramu seagama dan maula-
maulamu. Dan tidak ada dosa atasmu terhadap apa yang kamu khilaf padanya, tetapi apa yang
disengaja oleh hatimu. Dan adalah Allah Maha Pengampun lagi Maha Penyayang.” (QS. Al-
Ahzab :5) .
[Mujaawib : Mbah Jenggot II, Zaine Elarifine Yahya, Luthfi Ahmad El-Wadasy].
[1] . QS. Al-Furqan : 54.
[2] . Al-Syathibi, al-Muwafaqat fi Ushul al-Syari ah, (Beirut: Dar al-Kutub al-Islamiyah, t.t), juz. II, hal 12-23.
[3] . Muhammad Ali ash-Shabuni Pembagian waris menurut Islam terj. AM. Basalamah (Gema Insani Press) hal 39.
[4] . DR. Abdul Karim Zaidan Al-Mufassol fi Ahkam al-Mar’ah (Beirut, Muassasah ar-Risalah tahun 1413 H/ 1993 M) cet. Ke-1 juz 9 hal
321.
[5] . QS. Al-Ahzab : 4-5.
[6] . Ibnu Katsir Tafsir Qur’an Al-Adzim jil
[7] . Imam Thabari Jami’ul Bayan an Ta’wil Ayil Qur’an (Kairo, Dar as-Salam tahun 1428 H/2007 M) cet. Ke-2 jilid 8 hal 6612.
[8] . HR. Bukhari, Shahih Bukhari Kitab Faraid, Bab “Barang siapa yang menisbatkan kepada selain bapaknya” jilid 4 hal 15 hadits no.
6766. dan Muslim

0373. HUKUM BONCENGAN MOTOR NON MAHROM


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum ? Hukum boncengan motor dengan lawan jenis bukan mahrom apa yaa ?? [Efy
Iysha]. Maaf mau ikut nanya sekalian, kalau misalnya ada perantara seorak anak ditengah apakah
juga haram hukumnya?...terimakasih.. wassalamu 'alaikum. [Erni Setyaningsih ].
JAWABAN :

© 2017 www.piss-ktb.com
218 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Waalaikumsalam. Hukum berboncengan ria tersebut tidak diperbolehkan kecuali bila bisa terhindar
dari fitnah (hal-hal yang diharamkan) seperti :
• Tidak terjadi ikhtilath (persinggungan badan)
• Tidak terjadi kholwah (berkumpulnya laki-laki dan wanita di tempat sepi yang menurut
kebiasaan umum sulit terhindar dari perbuatan yang diharamkan)
• Tidak melihat aurat selain dalam kondisi dan batas-batas yang diperbolehkan syara’
• Tidak terjadi persentuhan kulit
1. 91 ‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ﺻﺤـ‬
“2 ”‫ – اﻹرداف ﻣﺼﺪر أردف وأردﻓﻪ أرﻛﺒﻪ ﺧﻠﻔﻪ وﻻ ﻳﺨﺮج اﺳﺘﻌﻤﺎل اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻋﻦ ﻫﺬا اﻟﻤﻌﻨﻰ “اﻟﺤﻜﻢ اﻹﺟﻤﺎﻟﻲ‬1 ”‫– إرداف اﻟﺘﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻳﺠﻮز إرداف اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻠﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة ﻟﻠﻤﺮأة إذا ﻟﻢ ﻳﺆد إﻟﻰ ﻓﺴﺎد أو إﺛﺎرة ﺷﻬﻮة ﻹرداف اﻟﺮﺳﻮل ﻟﻠﻔﻀﻞ ﺑﻦ اﻟﻌﺒﺎس وﻳﺠﻮز إرداف اﻟﺮﺟﻞ‬
‫ﻻﻣﺮأﺗﻪ واﻟﻤﺮأة ﻟﺰوﺟﻬﺎ ﻹرداف اﻟﺮﺳﻮل ﻟﺰوﺟﺘﻪ ﺻﻔﻴﺔ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﺎ وإرداف اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻠﻤﺮأة ذات اﻟﺮﺣﻢ اﻟﻤﺤﺮم ﺟﺎﺋﺰ ﻣﻊ أﻣﻦ اﻟﺸﻬﻮة وأﻣﺎ‬
‫إرداف اﻟﻤﺮأة ﻟﻠﺮﺟﻞ اﻷﺟﻨﺒﻲ واﻟﺮﺟﻞ ﻟﻠﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﻬﻮ ﻣﻤﻨﻮع ﺳﺪا ﻟﻠﺬراﺋﻊ واﺗﻘﺎء ﻟﻠﺸﻬﻮة اﻟﻤﺤﺮﻣﺔ‬
“Definisi IRDAAF (BONCENGAN)” kata IRDAAF adalah mashdar dari lafadz ARDAFA, ARDAFAHU
yang bermakna menaikkan/membonceng seseorang di belakanya dan istilah ini tidak digunakan di
kalangan Ulama Ahli Fiqh.
( Hukum Secara Global ). Diperbolehkan seorang pria membonceng pria lain, wanita membonceng
wanita lain bila memang tidak menimbulkan bahaya atau menimbulkan syahwat karena Rasulullah
pernah membonceng sahabat fadhl Bin Abas, boleh juga suami membonceng istrinya, istri
membonceng membonceng suaminya karena Rasulullah pernah membonceng istrinya Shofiyyah
Ra. Seorang pria membonceng wanita mahramnya hukumnya boleh dengan syarat aman dari
gejolak nafsu, sedang seorang wanita membonceng pria yang bukan mahramnya dan seorang pria
membonceng wanita yang juga bukan mahramnya hukumnya di larang untuk menghindari hal-hal
yang menjadi perantara dan timbulnya syahwat yang di haramkan. [ Al-Mausû’ah al-Fiqhiyyah vol.
III hal. 91 ].
Masalah ketentuan syarat-syarat yang lain yang telah di sebutkan diatas bisa di lihat di : Syarh
Muslim vol. XIV hal. 164-166, I’ânah at-Thâlibîn vol. I hal. 272, Al-Mausû’ah, alFiqhiyyah vol. II hal.
290-291
Untuk jawaban Ning Erni Setyaningsih. Bila persinggungannya secara langsung, maka haram bila
tidak maka makruh........
‫َﻢ ﻳَ ُﻜ ْﻦ ﻓِ ْﻴ ِﻪ‬ ُ ْ‫ﺐ اﻟ َْﻤﻨَﺎﺑِ ِﺮ َواﻟ‬ ِ ‫ﺨﺘـﻮِم‬ ِ ِ ِ ُ ‫َوِﻣ ْﻨﻪُ اﻟ ُْﻮﻗُـ ْﻮ‬
ْ ‫ﺐ َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ ﻓَـﻴُﻜ َْﺮﻩُ َﻣﺎ ﻟ‬
ُ َ‫ﺨﻄ‬ ُ ‫ﺼ‬
ْ َ‫ﻀﺎ َن َوﻧ‬
َ ‫آﺧ َﺮ َرَﻣ‬ ْ ُ ُ ْ‫ْﺤ َﺮ ِام َو ْاﻻ ْﺟﺘ َﻤﺎعُ ﻟَﻴَﺎﻟ َﻲ اﻟ‬
َ ‫ف ﻟَﻴْـﻠَﺔَ َﻋ َﺮﻓَﺔَ أَ ِو اﻟ َْﻤ ْﺸ َﻌ ِﺮ اﻟ‬
‫ﺎﻣ ُﻬ ْﻢ ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ َﺣ َﺮ ٌام َوﻓِ ْﺴ ٌﻖ‬
ُ‫ﺴ‬ َ ‫َﺟ‬
ْ ‫ﻀﺎ ﱠم أ‬ َ َ‫ﱢﺴ ِﺎء ﺑِﺄَ ْن ﺗَـﺘ‬ ِ ِ
َ ‫ط اﻟ ﱢﺮ َﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨ‬ ُ ‫ا ْﺧﺘِ َﻼ‬

“diantaranya adalah saat wuquf dimalam arafah atau saat di masy’ar al-haram (muzdalifah),
berkumpul diakhir malam pada bulan ramadhan, mendengarkan khutbah bersama-sama maka
dimakruhkan selagi tidak terjadi percampuran antara pria dan wanita dengan gambaran jasad-jasad
mereka antara satu dan lainnya salaing bersinggungan maka termasuk hal yang diharamkan dan
perbuatan fasiq”. [ I’aanah at-Thoolibiin I/313 ].
‫ﺲ ﺑِ َﺤ َﺮ ٍام‬ ِ ‫ط اﻟﻨﱢﺴ ِﺎء ﺑِﺎﻟ ﱢﺮ َﺟ‬ ِ
َ ‫َﻢ ﻳَ ُﻜ ْﻦ َﺧﻠ َْﻮةً ﻟ َْﻴ‬
ْ ‫ﺎل إذَا ﻟ‬ َ َ ‫ا ْﺧﺘ َﻼ‬
Percampuran antara wanita dan pria asalkan tidak terjadi khalwat tidak diharamkan. [ Al-majmuu’

www.islamuna.info
KELUARGA 219

IV/350 ].
ِ َ‫ ع ش َﻋﻠَﻰ م ر ِﻣ ْﻦ ﻛِﺘ‬. ‫ﺎد ًة ﻓَ َﻼ ﻳُـ َﻌ ﱡﺪ َﺧﻠ َْﻮًة ا ﻫـ‬
‫ﺎب اﻟْﻌِ َﺪ ِد‬ ِ ِ
َ ‫ﺎد ًة ﺑِ ِﺨ َﻼف َﻣﺎ ﻟ َْﻮ ﻗُﻄ َﻊ ﺑِﺎﻧْﺘِ َﻔﺎﺋِ َﻬﺎ َﻋ‬
َ ‫اﺟﺘِ َﻤﺎعٌ َﻻ ﺗُـ ْﺆَﻣ ُﻦ َﻣ َﻌﻪُ اﻟ ﱢﺮﻳﺒَﺔُ َﻋ‬
ِ ُ ِ‫ﺿﺎﺑ‬
ْ ‫ﻂ اﻟْ َﺨﻠ َْﻮة‬ َ ‫َو‬

Batasan yang dinamai khalwat adalah pertemuan yang tidak diamankan terjadinya kecyrigaan
kearah zina secara kebiasaan berbeda saat dipastikan tidak akan terjadi hal yang demikian secara
kebiasaannya maka tidak dinamai khalwat. [ Hasyiyah al-jamal IV/124 ]. Wallaahu A'lamu Bis
Showaab. [Masaji Antoro ].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/417309358291878/
0560. LARANGAN TIDUR SETELAH ASHAR
PERTANYAAN :
Mohon penjelasannya tentang larangan tidur setelah ashar. Suwun. [Chabib Musthofa].
JAWABAN :
Terkait dengan waktu tidur, disinyalir bahwa tidur siang menimbulkan penyakit akibat kelembaban
tubuh, semisal merusak pigmen tubuh, menyebabkan penyakit empedu, menyebabkan kemalasan
dan melelahkan syahwat. Dalam hal ini, tidur siang digolongkan menjadi tiga macam: khuluq,
khuruq, dan humuq.
1. khuluq adalah tidur di tengah hari. Disebut khuluq (ahklak) karena itu adalah kebiasaan
Rasulullah SAW.
2. khuruq adalah (perusak) adalah tidur di waktu dhuha.
3. humuq (kebodohan) adalah tidur di waktu ashar.
Seorang ahli syair mengatakan: “sesungguhnya tidur di waktu dhuha adalah dapat menyebabkan
kemalasan bagi para pemuda, tidur ashar dapat menimbulkan gila”. Secara psikologi juga benar,
sinar uv saat matahari mengarah tenggelam tak baik buat syaraf diam, dengar-dengar dulu begitu.
[Mbah Jenggot II, Aan Farhan].
0573. BERKHALWAT KARENA ADA HAJAT
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Tanya : apa hukumnya kholwat karena ada hajat (misal ngaji). [Edy Humaidi].
JAWABAN :
WA'ALAIKUM SALAM, BOLEH, dengan syarat :
1. Tidak ada guru perempuan atau mahrom atau suami yang bisa / mau mengajarkannya
2. Aman dari fitnah
3. Dengan memakai jilbab
4. Tidak diyakini atau diduga kuat menimbulkan fitnah
5. Tidak sampai khalwah
6. Tidak ada nadzor yang diharamkan
7. Tidak ada tabarruj (menghias diri) dan kasyful (buka) aurat
8. Tidak memakai wangi-wangian
9. Dilakukan sesuai dengan kadar kebutuhannya
10. Serta menjadi alternatif terakhir.

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪220‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪Namun kalau ngajar kaifiat yang wajib (bukan yang sunah), yang kalau makai hijab tak mungkin‬‬
‫‪bisa maka boleh saling memandang tapi hanya terbatas pada keperluan pengajaran. Bisa dilihat di‬‬
‫‪kitab 'uqudullujain hal. 3. Tetapi mungkin masih ada ikhtilaf. [Mujaawib : Mbah Jenggot, AghitsNy‬‬
‫‪Robby].‬‬
‫‪Ta`birnya :‬‬
‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻔﻘﻬﻴﺔ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻲ ص‪290 :‬‬
‫اﺧﺘﻼط اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻳﺨﺘﻠﻒ ﺣﻜﻢ اﺧﺘﻼط اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﺑﺤﺴﺐ ﻣﻮاﻓﻘﺘﻪ ﻟﻘﻮاﻋﺪ اﻟﺸﺮﻳﻌﺔ أو ﻋﺪم ﻣﻮاﻓﻘﺘﻪ ﻓﻴﺤﺮم اﻻﺧﺘﻼط إذا ﻛﺎن‬
‫ﻓﻴﻪ أ – اﻟﺨﻠﻮة ﺑﺎﻷﺟﻨﺒﻴﺔ واﻟﻨﻈﺮ ﺑﺸﻬﻮة إﻟﻴﻬﺎ ب – ﺗﺒﺬل اﻟﻤﺮأة وﻋﺪم اﺣﺘﺸﺎﻣﻬﺎ ج – ﻋﺒﺚ وﻟﻬﻮ وﻣﻼﻣﺴﺔ ﻟﻸﺑﺪان ﻛﺎﻻﺧﺘﻼط ﻓﻲ‬
‫اﻷﻓﺮاح واﻟﻤﻮاﻟﺪ واﻷﻋﻴﺎد ﻓﺎﻻﺧﺘﻼط اﻟﺬي ﻳﻜﻮن ﻓﻴﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﺬﻩ اﻷﻣﻮر ﺣﺮام ﻟﻤﺨﺎﻟﻔﺘﻪ ﻟﻘﻮاﻋﺪ اﻟﺸﺮﻳﻌﺔ ﻗﺎل ﺗﻌﺎﻟﻰ )ﻗﻞ ﻟﻠﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻳﻐﻀﻮا ﻣﻦ‬
‫أﺑﺼﺎرﻫﻢ( ‪) . . .‬وﻗﻞ ﻟﻠﻤﺆﻣﻨﺎت ﻳﻐﻀﻀﻦ ﻣﻦ أﺑﺼﺎرﻫﻦ { وﻗﺎل ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻦ اﻟﻨﺴﺎء } وﻻ ﻳﺒﺪﻳﻦ زﻳﻨﺘﻬﻦ { وﻗﺎل } إذا ﺳﺄﻟﺘﻤﻮﻫﻦ ﻣﺘﺎﻋﺎ‬
‫ﻓﺎﺳﺄﻟﻮﻫﻦ ﻣﻦ وراء ﺣﺠﺎب { وﻳﻘﻮل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ} ﻻ ﻳﺨﻠﻮن رﺟﻞ ﺑﺎﻣﺮأة ﻓﺈن ﺛﺎﻟﺜﻬﻤﺎ اﻟﺸﻴﻄﺎن { } وﻗﺎل ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫وﺳﻠﻢ ﻷﺳﻤﺎء ﺑﻨﺖ أﺑﻲ ﺑﻜﺮ ﻳﺎ أﺳﻤﺎء إن اﻟﻤﺮأة إذا ﺑﻠﻐﺖ اﻟﻤﺤﻴﺾ ﻟﻢ ﻳﺼﻠﺢ أن ﻳﺮى ﻣﻨﻬﺎ إﻻ ﻫﺬا وﻫﺬا وأﺷﺎر إﻟﻰ وﺟﻬﻪ وﻛﻔﻴﻪ { ﻛﺬﻟﻚ‬
‫اﺗﻔﻖ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻋﻠﻰ ﺣﺮﻣﺔ ﻟﻤﺲ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ إﻻ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺠﻮزا ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻰ ﻓﻼ ﺑﺄس ﺑﺎﻟﻤﺼﺎﻓﺤﺔ وﻳﻘﻮل اﺑﻦ ﻓﺮﺣﻮن ﻓﻲ اﻷﻋﺮاس اﻟﺘﻲ ﻳﻤﺘﺰج‬
‫ﻓﻴﻬﺎ اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻨﺴﺎء ﻻ ﺗﻘﺒﻞ ﺷﻬﺎدة ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻟﺒﻌﺾ إذا ﻛﺎن ﻓﻴﻪ ﻣﺎ ﺣﺮﻣﻪ اﻟﺸﺎرع ﻷن ﺑﺤﻀﻮرﻫﻦ ﻫﺬﻩ اﻟﻤﻮاﺿﻊ ﺗﺴﻘﻂ ﻋﺪاﻟﺘﻬﻦ وﻳﺴﺘﺜﻨﻰ‬
‫ﻣﻦ اﻻﺧﺘﻼط اﻟﻤﺤﺮم ﻣﺎ ﻳﻘﻮم ﺑﻪ اﻟﻄﺒﻴﺐ ﻣﻦ ﻧﻈﺮ وﻟﻤﺲ ﻷن ذﻟﻚ ﻣﻮﺿﻊ ﺿﺮورة ‪ ,‬واﻟﻀﺮورات ﺗﺒﻴﺢ اﻟﻤﺤﻈﻮرات ‪ – 5‬وﻳﺠﻮز اﻻﺧﺘﻼط‬
‫إذا ﻛﺎﻧﺖ ﻫﻨﺎك ﺣﺎﺟﺔ ﻣﺸﺮوﻋﺔ ﻣﻊ ﻣﺮاﻋﺎة ﻗﻮاﻋﺪ اﻟﺸﺮﻳﻌﺔ وﻟﺬﻟﻚ ﺟﺎز ﺧﺮوج اﻟﻤﺮأة ﻟﺼﻼة اﻟﺠﻤﺎع وﺻﻼة اﻟﻌﻴﺪ وأﺟﺎز اﻟﺒﻌﺾ ﺧﺮوﺟﻬﺎ‬
‫ﻟﻔﺮﻳﻀﺔ اﻟﺤﺞ ﻣﻊ رﻓﻘﺔ ﻣﺄﻣﻮﻧﺔ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﻛﺬﻟﻚ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﻤﺮأة ﻣﻌﺎﻣﻠﺔ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺒﻴﻊ أو ﺷﺮاء أو إﺟﺎرة أو ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ وﻟﻘﺪ ﺳﺌﻞ اﻹﻣﺎم ﻣﺎﻟﻚ‬
‫ﻋﻦ اﻟﻤﺮأة اﻟﻌﺰﺑﺔ اﻟﻜﺒﻴﺮة ﺗﻠﺠﺄ إﻟﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻴﻘﻮم ﻟﻬﺎ ﺑﺤﻮاﺋﺠﻬﺎ وﻳﻨﺎوﻟﻬﺎ اﻟﺤﺎﺟﺔ ﻫﻞ ﺗﺮى ذﻟﻚ ﻟﻪ ﺣﺴﻨﺎ ﻗﺎل ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ وﻟﻴﺪﺧﻞ ﻣﻌﻪ ﻏﻴﺮﻩ‬
‫‪ .‬أﺣﺐ إﻟﻲ وﻟﻮ ﺗﺮﻛﻬﺎ اﻟﻨﺎس ﻟﻀﺎﻋﺖ ﻗﺎل اﺑﻦ رﺷﺪ ﻫﺬا ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻗﺎل إذا ﻏﺾ ﺑﺼﺮﻩ ﻋﻤﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ‬
‫اﻟﻤﺠﻤﻮع اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ﺻﺤـ ‪484‬‬
‫اﻟﺸﺮح( ﺣﺪﻳﺚ ﺟﺎﺑﺮ رواﻩ أﺑﻮ داود واﻟﺒﻴﻬﻘﻲ وﻓﻰ إﺳﻨﺎدﻩ ﺿﻌﻒ وﻟﻜﻦ ﻟﻪ ﺷﻮاﻫﺪ ذﻛﺮﻫﺎ اﻟﺒﻴﻬﻘﻰ وﻏﻴﺮﻩ وﻳﻐﻨﻰ ﻋﻨﻪ ﺣﺪﻳﺚ ﻃﺎرق ﺑﻦ(‬
‫ﺷﻬﺎب اﻟﺴﺎﺑﻖ واﻻﺟﻤﺎع ﻓﻘﺪ ﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر وﻏﻴﺮﻩ اﻻﺟﻤﺎع أن اﻟﻤﺮأة ﻻ ﺟﻤﻌﺔ ﻋﻠﻴﻬﺎ وﻗﻮﻟﻪ وﻻﻧﻬﺎ ﺗﺨﺘﻠﻂ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وذﻟﻚ ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﺒﺲ‬
‫ﻛﻤﺎ ﻗﺎل ﻓﺎﻧﻬﺎ ﻻ ﻳﻠﺰم ﻣﻦ ﺣﻀﻮرﻫﺎ اﻟﺠﻤﻌﺔ اﻻﺧﺘﻼط ﺑﻞ ﺗﻜﻮن وراءﻫﻢ وﻗﺪ ﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر وﻏﻴﺮﻩ اﻻﺟﻤﺎع ﻋﻠﻲ اﻧﻬﺎ ﻟﻮ ﺣﻀﺮت وﺻﻠﺖ‬
‫اﻟﺠﻤﻌﺔ ﺟﺎز وﻗﺪ ﺛﺒﺘﺖ اﻻﺣﺎدﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺤﺔ اﻟﻤﺴﺘﻔﻴﻀﺔ أن اﻟﻨﺴﺎء ﻛﻦ ﻳﺼﻠﻴﻦ ﺧﻠﻒ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻲ ﻣﺴﺠﺪﻩ ﺧﻠﻒ‬
‫اﻟﺮﺟﺎل وﻻن اﺧﺘﻼط اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل إذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺧﻠﻮة ﻟﻴﺲ ﺑﺤﺮام‬
‫ﻧﻬﺎﻳﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤـ ‪163‬‬
‫وﻓﻲ اﻟﺘﻮﺳﻂ ﻋﻦ اﻟﻘﻔﺎل ﻟﻮ دﺧﻠﺖ اﻣﺮأة اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻋﻠﻰ رﺟﻞ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺧﻠﻮة ﻷﻧﻪ ﻳﺪﺧﻠﻪ ﻛﻞ أﺣﺪ اﻫـ ﺣﺞ وإﻧﻤﺎ ﻳﺘﺠﻪ ذﻟﻚ ﻓﻲ ﻣﺴﺠﺪ‬
‫ﻣﻄﺮوق ﻻ ﻳﻨﻘﻄﻊ ﻃﺎرﻗﻮﻩ ﻋﺎدة وﻣﺜﻠﻪ ﻓﻲ ذﻟﻚ اﻟﻄﺮﻳﻖ أو ﻏﻴﺮﻩ اﻟﻤﻄﺮوق ﻛﺬﻟﻚ ﺑﺨﻼف ﻣﺎ ﻟﻴﺲ ﻣﻄﺮوﻗﺎ ﻛﺬﻟﻚ اﻫـ ﺣﺞ وﻳﺆﺧﺬ ﻣﻨﻪ أن‬
‫اﻟﻤﺪار ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻮة ﻋﻠﻰ اﺟﺘﻤﺎع ﻻ ﺗﺆﻣﻦ ﻣﻌﻪ اﻟﺮﻳﺒﺔ ﻋﺎدة ﺑﺨﻼف ﻣﺎ ﻟﻮ ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻧﺘﻔﺎﺋﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻌﺎدة ﻓﻼ ﻳﻌﺪ ﺧﻠﻮة‬
‫‪Batasan Kholwah :‬‬
‫ﺗﻮﺷﻴﺢ ﻋﻠﻰ اﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ ﺻﺤـ ‪197‬‬
‫اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻫﻲ ﻣﻴﻞ اﻟﻨﻔﺲ ودﻋﺎؤﻫﺎ إﻟﻰ اﻟﺠﻤﺎع أو ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻪ واﻟﺸﻬﻮة ﻫﻮ أن ﻳﻠﺘﺬ ﺑﺎﻟﻨﻈﺮ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 221

0600. MEMANGGIL ORANG TUA DENGAN SEBUTAN ABI


DAN UMI
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Panggilan Anak ke ayahnya dengan Panggilan Abi dan Ummi ( menurut tata
Bahasa Arab ) adakah yang salah, Mohon Pencerahannya. Syukron. Jazakumulloh. [Teguh
Satriyono].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. Dalam Kitab Minhaj At-Tarbiyah Ash-Shalihah panggilan ABI dan UMMI
memang termasuk hal yang mesti dibiasakan saat seseorang mendidik anaknya di usia pertama
hingga 6 tahun, namun demikian bila panggilan tersebut tidak berlaku atau sesuai dengan kondisi
setempat dapat diubah disesuaikan dengan situasi dan kondisi. Berikut Minhaj At-Tarbiyah Ash-
Shalihah (cara membentuk kader shalih/shalihah) sesuai kitab diatas :
MEMPERHATIKAN ANAK PADA USIA ENAM TAHUN PERTAMA
Periode pertama dalam kehidupan anak (usia enam tahun pertama) merupakan periode yang amat
kritis dan paling penting. Periode ini mempunyai pengaruh yang sangat mendalam dalam
pembentukan pribadinya. Apapun yang terekam dalam benak anak pada periede ini, nanti akan
tampak pengaruh-pengaruhnya dengannyata pada kepribadiannya ketika menjadi dewasa. (Aisyah
Abdurrahman Al Jalal, Al Muatstsirat as Salbiyah.). Karena itu, para pendidik perlu memberikan
banyak perhatian pada pendidikan anak dalam periode ini.
Aspek-aspek yang wajib diperhatikan oleh kedua orangtua dapat kami ringkaskan sebagai berikut :
1. Memberikan kasih sayang yang diperlukan anak dari pihak kedua orangtua, terutama ibu.
Ini perlu sekali, agar anak belajar mencintai orang lain. Jika anak tidak merasakan cintakasih ini,
maka akan tumbuh mencintai dirinya sendiri saja dan membenci orang disekitamya. “Seorang
ibu yang muslimah harus menyadari bahwa tidak ada suatu apapun yang mesti menghalanginya
untuk memberikan kepada anak kebutuhan alaminya berupa kasih sayang dan perlindungan.
Dia akan merusak seluruh eksistensi anak, jika tidak memberikan haknya dalam perasaan-
perasaan ini, yang dikaruniakan Allah dengan rahmat dan hikmah-Nya dalam diri ibu, yang
memancar dengan sendirinya untuk memenuhi kebutuhan anak.” (Muhammad Quthub,Manhaiut
Tarbiyah Al Islamiyah, juz 2.)
Maka sang ibu hendaklah senantiasa memperhatikan hal ini dan tidak sibuk dengan kegiatan
karir di luar rumah, perselisihan dengan suami atau kesibukan lainnya.
2. Membiasakan anak berdisiplin mulai dari bulan-bulan pertama dari awal kehidupannya.
Kami kira, ini bukan sesuatu yang tidak mungkin. Telah terbukti bahwa membiasakan anak
untuk menyusu dan buang hajat pada waktu-waktu tertentu dan tetap, sesuatu yang mungkin
meskipun melalui usaha yang berulang kali sehingga motorik tubuh akan terbiasa dan terlatih
dengan hal ini.
Kedisiplinan akan tumbuh dan bertambah sesuai dengan pertumbuhan anak, sehingga mampu
untuk mengontrol tuntutan dan kebutuhannya pada masa mendatang.
3. Hendaklah kedua orangtua menjadi teladan yang baik bagi anak dari permulaan kehidupannya.
Yaitu dengan menetapi manhaj Islam dalam perilaku mereka secara umum dan dalam

© 2017 www.piss-ktb.com
222 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

pergaulannya dengan anak secara khusus. Jangan mengira karena anak masih kecil dan tidak
mengerti apa yang tejadi di sekitarnya, sehingga kedua orangtua melakukan tindakan-tindakan
yang salah di hadapannya. Ini mempunyai pengaruh yang besar sekali pada pribadi anak.
“Karena kemampuan anak untuk menangkap, dengan sadar atau tidak, adalah besar sekali.
Terkadang melebihi apa yang kita duga. Sementara kita melihatnya sebagai makhluk kecil yang
tidak tahu dan tidak mengerti. Memang, sekalipun ia tidak mengetahui apa yang dilihatnya, itu
semua berpengaruh baginya. Sebab, di sana ada dua alat yang sangat peka sekali dalam diri
anak yaitu alat penangkap dan alat peniru, meski kesadarannya mungkin terlambat sedikit atau
banyak.
Akan tetapi hal ini tidak dapat merubah sesuatu sedikitpun. Anak akan menangkap secara tidak
sadar, atau tanpa kesadaran puma, dan akan meniru secara tidak sadar, atau tanpa kesadaran
purna, segala yang dilihat atau didengar di sekitamya.”
4. Anak dibiasakan dengan etiket umum yang mesti dilakukan dalam pergaulannya. Antara lain:
• Dibiasakan mengambil, memberi, makan dan minum dengan tangan kanan. Jika makan
dengan tangan kiri, diperingatkan dan dipindahkan makanannya ke tangan kanannya secara
halus.
• Dibiasakan mendahulukan bagian kanan dalam berpakaian. Ketika mengenakan kain, baju,
atau lainnya memulai dari kanan; dan ketika melepas pakaiannya memulai dari kiri.
• Dilarang tidur tertelungkup dan dibiasakan tidur dengan miring ke kanan.
• Dihindarkan tidak memakai pakaian atau celana yang pendek, agar anak tumbuh dengan
kesadaran menutup aurat dan malu membukanya.
• Dicegah menghisap jari dan menggigit kukunya.
• Dibiasakan sederhana dalam makan dan minum, dan dijauhkan dari sikap rakus.
• Dilarang bermain dengan hidungnya.
• Dibiasakan membaca Bismillah ketika hendak makan.
• Dibiasakan untuk mengambil makanan yang terdekat dan tidak memulai makan sebelum
orang lain.
• Tidak memandang dengan tajam kepada makanan maupun kepada orang yang makan.
• Dibiasakan tidak makan dengan tergesa-gesa dan supaya mengunyah makanan dengan
baik.
• Dibiasakan memakan makanan yang ada dan tidak mengingini yang tidak ada.
• Dibiasakan kebersihan mulut denganmenggunakan siwak atau sikat gigi setelah makan,
sebelum tidur, dan sehabis bangun tidur.
• Dididik untuk mendahulukan orang lain dalam makanan atau permainan yang disenangi,
dengan dibiasakan agar menghormati saudara-saudaranya, sanak familinya yang masih
kecil, dan anak-anak tetangga jika mereka melihatnya sedang menikmati sesuatu makanan
atau permainan.
• Dibiasakan mengucapkan dua kalimat syahadat dan mengulanginya berkali-kali setiap hari.
• Dibiasakan membaca “Alhamdulillah” jika bersin, dan mengatakan “Yarhamukallah” kepada
orang yang bersin jika membaca “Alhamdulillah”.
• Supaya menahan mulut dan menutupnya jika menguap, dan jangan sampai bersuara.
• Dibiasakan berterima kasih jika mendapat suatu kebaikan, sekalipun hanya sedikit.
• Tidak memanggil ibu dan bapak dengan namanya, tetapi dibiasakan memanggil dengan
kata-kata: Ummi (Ibu), dan Abi (Bapak).
• Ketika berjalan jangan mendahului kedua orangtua atau siapa yang lebih tua darinya, dan

www.islamuna.info
KELUARGA 223

tidak memasuki tempat lebih dahulu dari keduanya untuk menghormati mereka.
• Dibiasakan bejalan kaki pada trotoar, bukan di tengah jalan.
• Tidak membuang sampah dijalanan, bahkan menjauhkan kotoran darinya.” Mengucapkan
salam dengan sopan kepada orang yang dijumpainya dengan mengatakan “Assalamu
‘Alaikum” serta membalas salam orang yang mengucapkannya.
• Diajari kata-kata yang benar dan dibiasakan dengan bahasa yang baik.
• Dibiasakan menuruti perintah orangtua atau siapa saja yang lebih besar darinya, jika
disuruh sesuatu yang diperbolehkan.
• Bila membantah diperingatkan supaya kembali kepada kebenaran dengan suka rela, jika
memungkinkan. Tapi kalau tidak, dipaksa untuk menerima kebenaran, karena hal ini lebih
baik daripada tetap membantah dan membandel.
• Hendaknya kedua orangtua mengucapkan terima kasih kepada anak jika menuruti perintah
dan menjauhi larangan. Bisa juga sekali-kali memberikan hadiah yang disenangi berupa
makanan, mainan atau diajak jalan-jalan.
• Tidak dilarang bermain selama masih aman, seperti bermain dengan pasir dan permainan
yang diperbolehkan, sekalipun menyebabkan bajunya kotor. Karena permainan pada
periode ini penting sekali untuk pembentukan jasmani dan akal anak.
• Ditanamkan kepada anak agar senang pada alat permainan yang dibolehkan seperti bola,
mobil-mobilan, miniatur pesawat terbang, dan lain-lainnya. Dan ditanamkan kepadanya agar
membenci alat permainan yang mempunyai bentuk terlarang seperti manusia dan hewan.
• Dibiasakan menghormati milik orang lain, dengan tidak mengambil permainan ataupun
makanan orang lain, sekalipun permainan atau makanan saudaranya sendiri. (Ahmad
Iuuddin AlBayanuni, Minhaj At-Tarbiyah Ash-Shalihah). Wallaahu A'lamu Bis Showaab.
[Mujaawib : Masaji Antoro].
0612. MENCIPTAKAN KELUARGA SAKINAH MAWADDAH
WAROHMAH
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum para kyai, gus, ustad, neng dan semuanya.. Saya mau nanya, bagaimana cara
untuk menciptakan keluarga yang sakinah, mawaddah wa rohmah ? Mohon bimbingannya, buat
bekal nanti.. Terimakasih. [Athiyyah Ilahiyyah].
JAWABAN :
Wa`alaikum salam. Kesalahpahaman, ketidaksesuaian, pertentangan dan pergesekan lain sering
terjadi pada keluarga muda. Wajar, karena masing-masing berlatar belakang berbeda. Bagaimana
menyelesaikannya ?
Kenali keluarga
Itulah sebabnya jauh sebelum seorang pemuda berniat mengawini muslimah, Rasulullah berpesan
untuk mempelajari bentuk asal usul calon pasangan hidup. Mengenal pribadi-pribadi dalam
keluarga si calon, mengenal cara hidup, prinsip hidup, dan kebiasaan-kebiasaan yang sudah
mentradisi dalam keluarga itu. Bisa jadi, pengenalan terhadap keluarga ini jauh lebih penting
daripada kenal terhadap calon pasangan itu sendiri! Tidak percaya?
Ibnu Majah dan Ad-Dhailami meriwayatkan bahwa Rasulullah bersabda:
"Pilihlah untuk air mani kamu sekalian, karena sesungguhnya keturunan itu kuat pengaruhnya."

© 2017 www.piss-ktb.com
224 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Begitu juga Ibnu Adi dan Ibnu Syakir telah meriwayatkan dari Aisyah secara marfu' tentang hadits
Rasulullah :
"Pilihlah untuk air mani kamu sekalian. Karena sesungguhnya wanita-wanita itu melahirkan orang-
orang yang menyerupai saudara laki-laki dan perempuan mereka".
Keluarga, bagi setiap orang adalah lingkungan khusus yang punya ciri khas tersendiri. Ini
menyebabkan para anggota keluarga mempunyai kesatuan emosional yang kuat dan jadilah
keluarga sebagai sebuah kelompok yang menyenangkan. Kebiasaan-kebiasaan yang ada di
dalamnya bisa tetap berakar hingga akhir hayat.
Betapa kuat pengaruh lingkungan keluarga, pernah diselidiki oleh para ahli terhadap sebuah
keluarga yang punya kebiasaan berbuat jahat, mulai berjudi, mencuri dan merampok. Ternyata
sampai tujuh generasi berikutnya, sebagaian besar anggota keluarga mewarisi kebiasaan buruk
tersebut. Rata-rata mereka menjadi pejudi,ada yang meneruskan profesi sebagai pencuri dan
rampok.
Seorang yang berasal dari keluarga cukup, tentunya terbiasa hidup serba bersih. Ibarat tak ada
sehelai rambut pun yang belum tersapu setiap hari di rumahnya. Tak sesudut ruangan pun yang
ditata tanpa cita rasa seni. Orang yang seperti ini bisa muntah karena bau kamar mandi yang
kehabisan kapur barus, atau ia segera menjadi tak kerasan bila keadaan rumah berantakan.
Sebaliknya, orang yang dibesarkan dalam rumah kecil dengan kehidupn sederhana, sudah terbiasa
dengan tali jemuran malang melintang di dalam rumah dengan bau baju yang pengap karena hari
hujan. Pakaian pun ditumpuk sekedarnya, karena tak memiliki lemari yang cukup untuk menyimpan
pakaian sembilan orang anggota keluarga. Orang dengan kebiasaan hidup seperti ini seringkali tak
lagi bisa menghargai keindahan. Bagi mereka, rumah yang bersih dan menawarkan keindahan
adalah mubazir. Yang penting rumah bisa berlindung, tempat makan, tidur, itu sudah cukup. Kedua
golongan ini akan mempunyai banyak masalah jika bertemu dan menjadi pasangan hidup.
Masalah-masalah sepele, tapi karena telah terjadi hampir setiap hari, bisa menjadi besar.
Bekas yang hilang
Selain kebiasaan umum yang berlaku dalam sebuah keluarga, ada juga hal-hal khusus yang
dialami seseorang di masa kecil yang turut menentukan perkembangan wataknya. Satu misal
tentang kedudukannya dalam anggota keluarga. Seorang anak perempuan di antara enam
bersaudara kandung laki-laki mungkin akan tumbuh gadis tomboy yang kasar. Si anak sulung
tumbuh menjadi orang yang terbiasa kerja keras, misalnya, sementara si bungsu bisa jadi terbiasa
dilayani.
Ada juga peristiwa-peristiwa khusus yang menimbulkan pengaruh besar atau bahkan trauma,
sehingga membekaskan satu sifat khas, ada istri yang sulit untuk bisa mempercayai suaminya.
Segala tindakan suami ditanggapi penuh kecurigaan dan prasangka buruk. Ternyata istri ini
mempunyai pengalaman buruk terhadap ayahnya di masa kecil. Sebelum kedua orang tuanya
bercerai, selama bertahun-tahun ia menyaksikan bagaimana ayahnya sering marah-marah,
menampar, memukul ibu di depan matanya, hanya karena persoalan-persoalan kecil.
Seorang anak yang menderita sakit parah hingga bertahun-tahun di masa kecil, menjadi terbiasa
dilindungi dan dilayani oleh kakak-kakak dan orang tuanya. Ketika dewasa ia tetap meminta hampir
setiap orang untuk melayani dan menyenangkan dirinya. Ia tumbuh menjadi orang yang tak mau
tahu perasaaan orang lain.
Saling pengertian

www.islamuna.info
KELUARGA 225

Setiap orang pasti mempunyai kelebihan dan kekurangan. Ini adalah prinsip utama dalam hidup
bersuami istri. Saling memahami kekurangan masing-masing, saling tenggang rasa dan penuh
pengertian, tidak membesar-besarkan kekurangan pasangan hidupnya. Sebaliknya, berusaha
memahami dan menutup mata terhadap kekurangan teman hidup itu, sambil terus mencari-cari
kelebihannya, memperhatikan dan memikirkan segi-segi baiknya.
Janganlah terlalu menuntut suami atau istri untuk mau mengubah sifat dan kebiasaan hidupnya.
Apalagi jika sifat dan kebiasaan itu bentukan dari keluarga semenjak masa kecil. Dapat diibaratkan
dengan sebuah revolusi besar dan butuh proses amat panjang.
Kunci penting lainnya dalam masalah ini adalah keterbukaan antara suami dan istri. Suami harus
tahu sifat-sifat mana saja darinya yang tak disukai istri. Begitu juga sebaiknya, jangan sampai ada
ketidaksenangan yang mengganjal di hati. Selanjutnya, saling memahami dan mau mengerti
kekurangan masing-masing. Lebih baik lagi jika ada keinginan untuk mau sedikit menyesuaikan diri.
Mengharap memperoleh pasangan yang sempurna tidaklah mungkin ada. Mencari yang sesuai sifat
dan kebiasaan pun teramat sulit. Jauh lebih penting mencari pasangan yang seide, seaqidah,
karena di sanalah pokok dari segala permasalahan. Jika pokoknya sudah sama, persoalan-
persoalan selanjutnya bisalah diatasi. Tapi jika pokoknya saja sudah bertentangan, ikatan
kebahagiaan mudah sekali goyah.
Nasihat terakhir bagi segenap insan yang telah menikah, kesiapan anda untuk berkerluarga sama
artinya dengan kesiapan untuk berkorban, lebih mementingkan kepentingan keluarga baru daripada
kepentingan pribadi. Bersiaplah untuk mengubah diri, sifat, dan kebiasaan lama, untuk disesuaikan
dengan kebutuhan keluarga baru anda. Kemudian bersama istri dan anak-anak, menentukan
sebuah langkah baru, sifat, dan kebiasaan kekeluargaan yang islami. SEMOGA MEMBANTU.
[Mujaawib : Mbah Jenggot].
0643. MENCUKUR RAMBUT KETIAK DAN KEMALUAN
PERTANYAAN :
Assalamualaikum, mau nanya neh, tapi MAAF kalau kurang sopan, adab mencukur bulu ketiak dan
bulu kemaluan tuh, ada aturannya tidak ya dalam islam,terus baiknya berapa hari, bulan skali ?
Sekali lagi maaf jika pertanyaan aneh. [Zhuvryatna Mencoba Berubah].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam. Disunahkan setiap 40 hari dicukur, ada haditsnya di dalam kitab Riyadus
sholihin, tetapi kalau belum 40 sudah terlalu banyak ya tidak harus tunggu 40 hari. [Kitab Bajuri bil
ma'na]. Dalam Sunan Turmudzi disebutkan :
ِ ‫ﺸﺎ ِر‬ َ ‫ » ُوﻗﱢ‬:‫ﺎل‬ ٍ ِ‫ﺲ ﺑ ِﻦ ﻣﺎﻟ‬ ِ ‫ ﻋﻦ أَﺑﻲ ِﻋﻤﺮا َن اﻟ‬، ‫ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ ﺳﻠَْﻴﻤﺎ َن‬، ُ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻗُـﺘَـ ْﻴﺒﺔ‬
‫ب‬ ‫ﻗﺺ اﻟ ﱠ‬
‫ﺖ ﻟَﻨَﺎ رﺳﻮل اﷲ ﻓﻲ ﱢ‬ َ َ‫ ﻗ‬، ‫ﻚ‬ َ ِ َ‫ ﻋﻦ أَﻧ‬، ‫ْﺠ ْﻮﻧ ﱢﻲ‬ َ َْ َ ُ ُ َ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ‫»وﺗَـ ْﻘﻠ‬
َ ‫ﻴﻢ اﻷَﻇَْﻔﺎ ِر َو َﺣﻠ ِْﻖ اﻟ َْﻌﺎﻧَﺔ َوﻧَـ ْﺘﻒ ا ِﻹﺑﻂ أَ ْن ﻻَ ﻧَـﺘْـ ُﺮ َك أَ ْﻛﺜَـ َﺮ ﻣ ْﻦ أ َْرﺑَﻌ‬
ً‫ﻴﻦ ﻳَـ ْﻮﻣﺎ‬ َ .
Bercerita pada kami Qutaibah, Bercerita pada kami Ja’far bin Sulaiman, Bercerita pada kami Abi
Imram al-Juwainy, Bercerita pada kami Anas Bin Malik ra, ia berkata, berkata padaku Rasulullah
SAW “kami memberi batas waktu dalam mencukur kumis, memotong, membersihkan bulu ketiak
dan mencukur bulu kemaluan agar tidak ditinggalkan lebih dari batas waktu 40 hari” (HR. Muslim).
- Mughnil Muhtaj :
‫ واﻟﺴﻨﺔ‬:‫ ﻗﺎل اﻟﻤﺼﻨﻒ ﻓﻲ ﺗﻬﺬﻳﺒﻪ‬.‫ وﻳﺠﻮز ﺣﻠﻖ اﻹﺑﻂ وﻧﺘﻒ اﻟﻌﺎﻧﺔ وﻳﻜﻮن آﺗﻴﺎً ﺑﺄﺻﻞ اﻟﺴﻨﺔ‬،‫وأن ﻳﺤﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ وﻳﻘﻠﻢ اﻟﻈﻔﺮ وﻳﻨﺘﻒ اﻹﺑﻂ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
226 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ واﻟﻌﺎﻧﺔ اﻟﺸﻌﺮ اﻟﻨﺎﺑﺖ ﺣﻮل اﻟﻔﺮج واﻟﺪﺑﺮ‬.‫ وﻓﻲ اﻟﻤﺮأة ﻧﺘﻔﻬﺎ واﻟﺨﻨﺜﻰ ﻣﺜﻠـﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﺑﺤﺜﻪ ﺷﻴﺨﻨﺎ‬،‫ﻓﻲ اﻟﺮﺟﻞ ﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ‬
Dan hendaknya dicukur bulu kemaluan, dipotong kuku, dicabuti bulu ketiak dan boleh bila bulu
ketiak dicukur, bulu kemaluan dicabuti dan yang demikian justru lebih sesuai asal
kesunahan.Pengarang berkata dalam kitab at-Tahdziib “Yang disunahkan bagi pria mencukur bulu
kemaluan, bagi wanita mencabutinya, bagi banci seperti wanita seperti yang telah dibahas oleh
guru kami”.‘Aanah adalah bulu yang tumbuh disekitar kemaluan dan dubur.
- Fatawi Ibnu Hajar AlHaitami :
‫ﺎل‬ ِ
‫ان واﻟْﻤ َﺤ ﱢ‬ ِ ِ ِ ُ ِ‫ﻚ ﻻ ﻳـﺘـ َﻘﻴﱠ ُﺪ ﺑِﻤﺪﱠةٍ ﺑﻞ ﻳ ْﺨﺘﻠ‬
َ َ ‫ﻒ ﺑﺎ ْﺧﺘﻼف اﻷَﺑَ َﺪ‬ َ َ َْ ُ
ِ
َ َ َ ‫ )أَ ﱠن ذَﻟ‬: ‫ب‬ ِ ‫ﺸﺎ ِر‬
‫ﺺ اﻟ ﱠ‬ َ َ‫َوِﻣ ْﻦ ﺛَ ﱠﻢ ﻗ‬
‫ﺎل اﻷَﺋِ ﱠﻤﺔُ ﻓِﻲ َﺣﻠ ِْﻖ اﻟ َْﻌﺎﻧَِﺔ َوا ِﻹﺑْ ِﻂ َواﻟْ َﻘﻠ ِْﻢ َوﻗَ ﱢ‬
ِ َ‫ﻚ ﻓِﻲ ﺣ ﱢﻖ ُﻛ ﱢﻞ أَﺣ ٍﺪ ﺑِﻤﺎ ﻳـﻨ‬
ُ‫ﺎﺳﺒُﻪ‬ ُ َ َ َ َ ِ‫ﺎﺟ ِﺔ إﻟَﻰ َإزاﻟ َِﺔ َذﻟ‬
َ ‫ْﺤ‬َ ‫ْﺖ اﻟ‬ُ ‫ﻓَـﻴُـ ْﻌﺘَﺒَـ ُﺮ َوﻗ‬
Karenanya para imam-imam (tokoh-tokoh ulama) berkata dalam hal mencukur bulu kemaluan,
ketiak, memotong kuku dan kumis “Yang demikian tidak dibatasi dengan masa namun akan
berbeda masanya di masing-masing tubuh seseorang dan kondisinya, maka yang menjadi
pertimbangan dalam kesunahannya adalah waktu yang sesuai saat dibutuhkan menghilangkannya
pagi setiap personal individu seseorang”.
- Fathul Bari juz 11 hal 523 :
‫ ﺑﺨﻼف ﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ﻓﻴﺤﺮم إﻻ ﻓﻲ ﺣﻖ‬،‫وﻳﻔﺘﺮق اﻟﺤﻜﻢ ﻓﻲ ﻧﺘﻒ اﻹﺑﻂ وﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ أﻳﻀﺎً ﺑﺄن ﻧﺘﻒ اﻹﺑﻂ وﺣﻠﻘﻪ ﻳﺠﻮز أن ﻳﺘﻌﺎﻃﺎﻩ اﻷﺟﻨﺒﻲ‬
‫ﻣﻦ ﻳﺒﺎح ﻟﻪ اﻟﻤﺲ واﻟﻨﻈﺮ ﻛﺎﻟﺰوج واﻟﺰوﺟﺔ‬
Dan dibedakan hukum dalam mencabuti bulu ketiak dengan mencukur bulu kemaluan yakni bahwa
mencabut dan mencukur bulu ketiak boleh dilakukan orang lain berbeda dengan mencukur bulu
kemaluan maka haram dilakukan orang lain kecuali bagi orang yang punya hak diperbolehkan
memegang serta melihatnya seperti sepasng suami istri.
- Syarah Nawawi 'ala shahih muslim :
‫ وﺣﻜﻲ ﻋﻦ ﻳﻮﻧﺲ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻷﻋﻠﻰ ﻗﺎل‬.‫أﻣﺎ ﻧﺘﻒ اﻹﺑﻂ ﻓﺴﻨﺔ ﺑﺎﻻﺗﻔﺎق واﻷﻓﻀﻞ ﻓﻴﻪ اﻟﻨﺘﻒ ﻟﻤﻦ ﻗﻮي ﻋﻠﻴﻪ وﻳﺤﺼﻞ أﻳﻀﺎً ﺑﺎﻟﺤﻠﻖ وﺑﺎﻟﻨﻮرة‬:
‫ وﻳﺴﺘﺤﺐ‬.‫ ﻋﻠﻤﺖ أن اﻟﺴﻨﺔ اﻟﻨﺘﻒ وﻟﻜﻦ ﻻ أﻗﻮى ﻋﻠﻰ اﻟﻮﺟﻊ‬:‫دﺧﻠﺖ ﻋﻠﻰ اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ وﻋﻨﺪﻩ اﻟﻤﺰﻳﻦ ﻳﺤﻠﻖ إﺑﻄﻪ ﻓﻘﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ‬
‫أن ﻳﺒﺪأ ﺑﺎﻹﺑﻂ اﻷﻳﻤﻦ‬
Sedang dalam mencabuti bulu ketiak maka sunah hukumnya atas kesepakatan ulama, yang utama
mencabutinya bagi orang yang kuat (menahan sakitnya) dan kesunahannya juga sudah diperoleh
dengan dicukur dan (dihilangkan memakai) kapur.Dihikayahkan dari Yunus Bin Abd al-A’laa “aku
mendatangi as-Syafi’i dan didekatnya al-Muziin yang sedang mencukur bulu ketiaknya, as-Syafi’i
berkata “Aku tahu bahwa yang sunah mencabutinya namun aku tidak kuat sakit”. Dan disunahkan
memulai dengan bulu ketiak bagian kanan. [Arwandi Arwan, Teguh Satriyono, Alif Jum'an
Azend].
1855. HUKUM QAZA' ( MENCUKUR SEBAGIAN RAMBUT
KEPALA )
PERTANYAAN :
Qaza' adalah haram ," Sesungguhnya Rasulullah SAW mencegah daripada melakukan
qaza' ( mencukur sebagian daripada rambut kepala )". [ HR.Bukhari dan Muslim ]. Nopo injih ,
ngoten ?. [Ali Mustofa].

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪227‬‬

‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Qaza hukumnya makruh, tak sampai haram, kalau sekedar gaya, hukumnya makruh tanzih, dalam‬‬
‫‪kitab zubad disebutkan :‬‬
‫ﻟﺒﺎﻟﻎ ﺳﺎﺗﺮ ﻛﻤﺮة ﻗﻄﻊ ** واﻻﺳﻢ ﻣﻦ أﻧﺜﻰ وﻳﻜﺮﻩ اﻟﻘﺰع‬
‫‪- Syarahnya ghoyatul bayan :‬‬
‫ﻗﺎل اﻟﻨﻮوي ﻓﻲ ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ أﺟﻤﻊ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ ﻛﺮاﻫﺔ اﻟﻘﺰع إذ ﻛﺎن ﻓﻲ ﻣﻮاﺿﻊ ﻣﺘﻔﺮﻗﺔ إﻻ أن ﻳﻜﻮن ﻟﻤﺪاواة أو ﻧﺤﻮﻫﺎ وﻫﻰ ﻟﻠﺘﻨﺰﻳﻪ وﻗﺎل‬
‫ﺑﻌﺾ أﺻﺤﺎب ﻣﺎﻟﻚ ﻻ ﺑﺄس ﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﻘﺼﺔ أو اﻟﻘﻔﺎ ﻟﻠﻐﻼم‬
‫ﻗﺎل اﻟﻌﻠﻤﺎء ‪ :‬واﻟﺤﻜﻤﺔ ﻓﻲ ﻛﺮاﻫﺘﻪ أﻧﻪ ﻳﺸﻮﻩ اﻟﺨﻠﻖ ; وﻗﻴﻞ ‪ :‬ﻷﻧﻪ ] ص‪ [ 161 :‬زي أﻫﻞ اﻟﺸﺮك ‪ .‬وﻗﻴﻞ ‪ :‬ﻷﻧﻪ زي اﻟﻴﻬﻮد ‪ ،‬وﻗﺪ ﺟﺎء‬
‫ﻫﺬا ﻣﺼﺮﺣﺎ ﺑﻪ ﻓﻲ رواﻳﺔ ﻷﺑﻲ داود اﻧﺘﻬﻰ‬
‫‪- Ghayatul bayan syarah zubad :‬‬
‫اﻫﺔ اﻟﻘﺰع إِ ْذ َﻛﺎ َن ﻓِﻲ ﻣﻮ ِ‬
‫اﺿﻊ ُﻣﺘَـ َﻔ ﱢﺮﻗَﺔ إِﱠﻻ أَن ﻳﻜﻮن ﻟﻤﺪاواة أَو ﻧَ ْﺤ َ‬
‫ﻮﻫﺎ وﻫﻰ ﻟﻠﺘﻨﺰﻳﻪ‬ ‫ْﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ َﻛ َﺮ َ‬ ‫ﺎل اﻟﻨـﱠﻮ ِو ِ‬
‫ََ‬ ‫ي ﻓﻲ ﺷﺮح ُﻣﺴﻠﻢ أﺟﻤﻊ اﻟ َ‬
‫ﻗَ َ َ ّ‬
‫‪[Mumu Bsa, Ibnu Toha].‬‬
‫‪Link Asal :‬‬
‫‪www.fb.com/photo.php?fbid=371849612874831‬‬
‫‪1518. HUKUM MEMELIHARA DAN MEMOTONG JENGGOT‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Apa hukum memelihara jenggot dan kumis ? [Mugiwara Ruppy].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫)‪Mencukur jenggot hukumnya haram menurut imam yang empat (hanafi, maliki, hambali, syafi'i‬‬
‫‪kecuali yang mu'tamad dari madzhab syafi'i hukumnya makruh. Yang menghukumi makruh dari‬‬
‫‪madzhab syafi'i :‬‬
‫‪1. Nawawi‬‬
‫‪2. Rofi'i‬‬
‫‪3. Romli‬‬
‫‪4. Zakariya Al-Anshori‬‬
‫‪5. Ghazali‬‬
‫‪6. Al-Akiti‬‬
‫‪Yang menghukumi haram dari madzhab syafi'i :‬‬
‫‪1. Al-Quffal‬‬
‫‪2. al-Halimi‬‬
‫‪3. Al-Adzro'i‬‬
‫‪4. Ibnu Ar-Rifa'ah‬‬
‫‪5. Al-Ashkhar‬‬
‫أﺣ ُﻔﻮا اﻟﺸﻮارب‪ ،‬وأوﻓﻮا اﻟﻠﱢﺤﻰ« ‪ُ » ،‬ﺟ ﱡﺰوا‬
‫وأﻣﺎ إﻋﻔﺎء اﻟﻠﺤﻴﺔ‪ :‬ﻓﻼ ﺷﻚ ﺑﺄﻧﻪ ﺳﻨﺔ ﻣﻄﻠﻮﺑﻪ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪» :‬ﺧﺎﻟﻔﻮا اﻟﻤﺸﺮﻛﻴﻦ‪ْ ،‬‬
‫‪،‬اﻟﺸﻮارب و ْأر ُﺧﻮا اﻟﻠﺤﻰ‪ ،‬ﺧﺎﻟﻔﻮا اﻟﻤﺠﻮس« وروت ﻋﺎﺋﺸﺔ‪» :‬ﻋﺸﺮ ﻣﻦ اﻟﻔﻄﺮة‪ :‬ﻗﺺ اﻟﺸﺎرب‪ ،‬وإﻋﻔﺎء اﻟﻠﺤﻴﺔ‪ ،‬واﻟﺴﻮاك‪ «...‬اﻟﺤﺪﻳﺚ‬
‫وﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠّﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪» :‬أﻧﻪ أﻣﺮ ﺑﺈﺣﻔﺎء اﻟﺸﻮارب‪ ،‬وإﻋﻔﺎء اﻟﻠﺤﻴﺔ« )‪. (2‬وﻣﻌﻨﻰ إﺣﻔﺎء اﻟﺸﻮارب‪ :‬ﻗﺺ ﻣﺎ ﻃﺎل‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


228 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ ﻓﻨﻬﻰ اﻟﺸﺮع ﻋﻦ‬،‫ ﺧﻼﻓﺎً ﻟﻤﺎ ﻛﺎن ﻣﻦ ﻋﺎدة اﻟﻔﺮس ﻣﻦ ﻗﺺ اﻟﻠﺤﻴﺔ‬،‫ ﺗﻮﻓﻴﺮﻫﺎ‬:‫وﻣﻌﻨﻰ إﻋﻔﺎء اﻟﻠﺤﻴﺔ‬.‫ ﺣﺘﻰ ﻳﺒﻴﻦ ﺑﻴﺎﺿﻬﻤﺎ‬،‫ﻋﻠﻰ اﻟﺸﻔﺘﻴﻦ‬
‫ وأﻣﺎ اﻷﺧﺬ ﻣﻨﻬﺎ دون‬،‫ واﻟﻤﺴﻨﻮن ﻓﻲ اﻟﻠﺤﻴﺔ ﻫﻮ اﻟﻘﺒﻀﺔ‬،ً‫ واﻋﺘﺒﺮ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ ﺣﻠﻘﻬﺎ ﻣﻜﺮوﻫﺎً ﺗﺤﺮﻳﻤﻴﺎ‬،‫وﻗﺪ ﺣﺮم اﻟﻤﺎﻟﻜﻴﺔ واﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ ﺣﻠﻘﻬﺎ‬.‫ذﻟﻚ‬
‫ ﻓﻘﺪ ذﻛﺮ اﻟﻨﻮوي أن اﻟﻌﻠﻤﺎء ذﻛﺮوا ﻋﺸﺮ ﺧﺼﺎل ﻣﻜﺮوﻫﺔ ﻓﻲ‬،‫ وﻗﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﺑﻜﺮاﻫﻴﺔ ﺣﻠﻘﻬﺎ‬. (3) ‫ذﻟﻚ أو أﺧﺬﻫﺎ ﻛﻠﻬﺎ ﻓﻼ ﻳﺠﻮز‬
4) ‫ ﻓﻴﺴﺘﺤﺐ ﻟﻬﺎ ﺣﻠﻘﻬﺎ‬،‫ ﻣﻨﻬﺎ ﺣﻠﻘﻬﺎ إﻻ إذا ﻧﺒﺖ ﻟﻠﻤﺮأة ﻟﺤﻴﺔ‬،‫ ﺑﻌﻀﻬﺎ أﺷﺪ ﻣﻦ ﺑﻌﺾ‬،‫ )اﻟﻠﺤﻴﺔ‬.
Sedang hukum membiarkan jenggot maka tidak diragukan lagi bahwa sesungguhnya adalah sunah
yang dianjurkan berdasarkan sabda Nabi Muhammad SAW : “Bedailah orang-orang musyrik,
Cukurlah kumis kalian dan biarkanlah jenggot kalian”. “Cukurlah kumis kalian dan biarkanlah
jenggot kalian, maka kalian akan menyelisihi orang-orang majusi”. Dan ‘Aisyah meriwayatkan,
bersabda Rasulullah saw. “Sepuluh yang termasuk fitrah : Mencukur kumis, membiarkan janggut,
menggosok gigi, berkumur, memotong kuku, membersihkan kotoran di badan, mencabut bulu
ketiak, mencukur bulu kemaluan dan bercebok”.
Dari Ibn Amr dari Nabi SAW “Sesungguhnya Nabi memerintahkan menyamarkan kumis dan
membiarkan jenggot”. Arti menyamarkan kumis adalah memotong rambut kumis yang memanjang
dari kedua bibir hingga terlihat warna putih dari kedua bibirnya, sedang arti membiarkan jenggot
adalah menyempurnakannya/tidak menguranginya, berbeda dengan kebiasaan orang-orang persia
yang mencukur jenggot mereka, maka syara’ melarangnya.
PERNYATAAN PARA ULAMA TENTANG HUKUM MENCUKUR JENGGOT DARI DALIL-DALIL
HADITS DI ATAS
Kalangan Malikiyyah dan Hanabilah memilih hukum haram mencukur jenggot bagi pria, sedang
kalangan Hanafiyyah menghukuminya makruh tahrim, yang disunahkan dalam jenggot menurut
mereka tersisa segenggam tangan, sedang mengambil lebih sedikit dari ukuran tersebut atau
menghilangkannya sama sekali maka tidak diperbolehkan.
Kalangan Syafi’iyyah lebih cenderung memilih hukum makruh mencukur jenggot, Imam an-Nawawy
bahkan menuturkan bahwa terdapat sepuluh hal yang oleh para ulama dipandang makruh dalam
hal jenggot diantaranya adalah mencukur jenggot kecuali bagi wanita yang tumbuh jenggotnya
maka dianjurkan baginya untuk mencukurnya. [ al-Fiqh al-Islaam IV/208 ]. Wallaahu A'lamu Bis
showaab. [ Ibnu Toha, Masaji Antoro].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/416098161746331/
www.fb.com/groups/piss.ktb/416180611738086/
0655. GOYANG NGEBOR : ANTARA PORNOGRAFI DAN
PORNOAKSI
PERTANYAAN :
Klo kalian smua anggota piss ktb tlong jwb pertanyaanku ya. Terus terang saya sebagai manusia
awam melihat artis panggung bergoyang ngebor atau exsotis terus trang bwt saya mengundang
sahfat. Trus gmana kalian smua stuju ga kalau goyangan yang eksotis di haramkan mggo
pencerahannya. [Tarkam Sriatun].
JAWABAN :
Diskripsi masalah : Belum hilang dalam ingatan kita dengan munculnya “Goyang Ngebor”,
goyangan ini di anggap sebagai embrio munculnya beragam goyangan yang berkonotasi seksi dan

www.islamuna.info
KELUARGA 229

memberikan magis sensual. Belakangan ini kalangan artis, ulama, bahkan anggota dewan ramai
membicarakan Rancangan Undang-Undang Anti Pornografi dan Pornoaksi (RUU APP) seiring
dengan di launchingkannya majalah Playboy versi Indonesia edisi perdana pada bulan April 2006,
majalah yang perpusat di Amerika itu konon banyak menampilkan gambar-gambar syur.
Sebenarnya DPR pada periode lalu telah membuat pengertian pornoaksi dalam draf RUU. Antara
lain: kegiatan yang di nilai mengandung unsur erotisme atau mempertontonkan aurat di muka publik
dan larangan berciuman di muka umum. RUU tersebut masih menjadi polemik dikalangan DPR,
karena masih bisa menimbulkan interprestasi beragam.
Pertanyaan:
a. Apa pengertian pornografi dan pornoaksi menurut pandangan agama?
b. Sebatas mana wanita boleh bertingkah laku dan berpakaian di depan umum dan dalam
beraktifitas apa?
Jawaban a :
Istilah pornografi dan pornoaksi tidak di temukan di kalangan ulama’ fiqih akan tetapi substansinya
dari pengertian pornografi dan pornoaksi dapat di jumpai dalam kitab fikih. Keterangan kitab:
- Tafsir Al-Qosimi juz 3 halaman 48 – 49
49 – 48 ‫ ص‬3 ‫ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻘﺎﺳﻤﻲ ﺟﺰء‬
‫ "وﻻ ﺗﺒﺮﺟﻨﺎ ﺗﺒﺮج اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ اﻻوﻟﻰ " أي ﺗﺒﺮج اﻟﻨﺴﺎء اﻳﺎم اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ اﻻوﻟﻰ اذ ﻻ دﻳﻦ ﻳﻤﻨﻌﻬﻢ وﻻ ادب ﻳﺰﻋﻤﻬﻢ واﻟﺘﺒﺮج ﻓﺴﺮ‬:‫ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫ﺑﺎﻟﺘﺒﺨﺘﺮ واﻟﺘﻜﺴﺮ ﺑﺎﻟﻤﺸﻲ وﺑﺎﻇﻬﺎر اﻟﺰﻳﻨﺔ وﻣﺎ ﻳﺴﺘﺪﻋﻲ ﺑﻪ ﺷﻬﻮة اﻟﺮﺟﻞ اﻫـ‬
“Yakni para wanita di masa Jahiliyah pertama memper-elok diri dalam berjalan, sebab tidak ada
agama yang melarangnya dan tak ada etika yang mengatur mereka. Kata ‘Tabarruj’
diinterpretasikan dengan melenggang, berlenggak-lenggok dalam melangkah, menampakkan
perhiasannya, dan setiap hal yang dapat menarik hasrat para lelaki”.
43 ‫ ص‬2 ‫ﻣﺬاﻫﺐ اﻻرﺑﻌﺔ ﺟﺰء‬
‫اﻣﺎ رﻗﺺ اﻟﻨﺴﺎء اﻣﺎم ﻣﻦ ﻻﻳﺤﻞ ﻟﻬﻦ ﻓﺎﻧﻪ ﺣﺮام ﺑﺎﻻﺟﻤﺎع ﻟﻤﺎ ﻳﺘﺮﺗﺐ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻦ اﺛﺎرة ﻟﻠﺸﻬﻮة واﻻﻓﺘﻨﺎن وﻟﻤﺎ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ اﻟﺘﻬﺘﻚ واﻟﻤﺤﻮن‬
‫وﻣﺜﻠﻬﻦ اﻟﻐﻠﻤﻠﻦ اﻟﻤﺮاد اﻣﺎم ﻣﻦ ﻳﺸﺘﻬﻴﻬﻢ وﻳﻔﺘـﺘﻦ ﺑﻬﻢ اﻫـ‬
“Adapun hukum wanita menari-nari di depan lelaki yang bukan mahramnya adalah haram sesuai
dengan konsensus para Ulama. Karena adanya faktor negatif yang ditimbulkan dari perbuatan
tersebut, seperti meningkatkan libido (syahwat), fitnah, merusak kehormatan dan petaka.
Sebagaimana wanita, lelaki muda belia (Amrod) pun diharamkan berdendang di depan lelaki yang
menyukai sesama jenis (homosexual)”.
Jawaban b :
Dalam segala hal wanita di haruskan berpegang dan menta’ati peraturan syari’ah baik dalam aspek
tingkah laku, berpakaian, maupun profesi. Keterangan kitab: Seorang perempuan muslimah yang
beraktifitas diluar rumah wajib baginya melaksanakan beberapa ketentuan syariat Islam,
diantaranya:
1. Keluar rumah karena adanya keperluan
2. Mendapat izin suami atau muhrimnya
3. Terjamin dan aman dari fitnah
4. Menutup aurat

© 2017 www.piss-ktb.com
230 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

5. Menghindari bercampur dengan lawan jenis yang bukan muhrimnya


6. Tidak berpenampilan seperti orang laki-laki
7. Tidak berpakaian ketat dengan menonjolkan bentuk tubuh
8. Profesi yang di lakukan tidak bertentangan dengan syari’ah
163 ‫اداب ﺣﻴﺎة اﻟﺰوﺟﻴﺔ ص‬
‫ﻟﻴﺲ ﻓﻲ اﻻﺳﻼم ﻣﺎ ﻳﻤﻨﻊ اﻟﻤﺮأة ان ﺗﻜﻮن ﺗﺎﺟﺮة او ﻃﺒﻴـﺒﺔ او ﻣﺪرﺳﺔ او ﻣﺤﺘﺮﻓﺔ ﻷي ﺣﺮﻓﺔ ﺗﻜﺴﺐ ﻣﻨﻬﺎ اﻟﺮزق اﻟﺤﻼل ﻣﺎ داﻣﺖ اﻟﻀﺮورة‬
‫ﺗﺪﻋﻮ اﻟﻰ ذاﻟﻚ وﻣﺎ داﻣﺖ ﺗـﺨﺘﺎر ﻟﻨﻔﺴﻬﺎ اﻻوﺳﻂ اﻟﻔﺎﺿﻠﺔ وﺗﻠﺘﺰم ﺧﺼﺎﺋﺺ اﻟﻌﻔﺔ اﻟﺘـﻰ اﺳﻔﻠﻨﺎ ﺑﻌﻀﻬﺎ اﻫـ‬
“Di dalam Islam tidak ada larangan yang mencegah wanita untuk menjadi usahawan, dokter, guru
atau menjadi pekerja di profesi apapun yang ditujukan mencari rezeki yang halal, selama ada unsur
darurat yang menuntutnya seperti itu, dan selama ia sanggup menerima persyaratan iffah (menjaga
diri dari al-hal yang haram), seperti yang telah kami terangkan sebagiannya”.
136 ‫ ص‬2 ‫اﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ ﺟﺰء‬
‫– وﻣﻨﻬﺎﺧﺮوج اﻟﻤﺮأة ﻣﻦ ﺑﻴﺘﻬﺎ ﻣﺘﻌﻄﺮة او ﻣﺘﺰﻳﻨﺔ وﻟﻮﻛﺎﻧﺖ ﻣﺴﺘﻮرة وﻛﺎن ﺧﺮوﺟﻬﺎ ﺑﺎذن زوﺟﻬﺎ اذا ﻛﺎﻧﺖ ﺗﻤﺮ ﻓﻲ ﻃﺮﻳﻘﻬﺎ ﻋﻠﻰ رﺟﺎل اﺟﺎﻧﺐ‬
‫ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺰواﺟﺮ وﻫﻮ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻟﺼﺮﻳﺢ ﻫﺬﻩ اﻟﺤﺪﻳﺚ وﻳﻨﺒﻐﻲ ﺣﻤﻠﻪ ﻟﻴﻮاﻓﻖ ﻗﻮاﻋﺪﻧﺎ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ اذا ﺗﺤﻘﻘﺖ اﻟﻔﺘﻨﺔ اﻣﺎ ﻣﺠﺮد‬-‫اﻟﻰ ان ﻗﺎل‬
‫ﺧﺸﻴﺘﻬﺎ ﻓﺎﻧﻤﺎ ﻫﻮ ﻣﻜﺮوﻩ وﻣﻊ ﻇﻨﻬﺎ ﺣﺮام ﻏﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮة ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ وﻋﺪ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ اﻳﻀﺎ ﺧﺮوﺟﻬﺎ ﺑﻐﻴﺮ اذن زوﺟﻬﺎ ورﺿﺎﻩ ﻟﻐﻴﺮ ﺿﺮورة‬
‫ﺷﺮﻋﻴﺔ ﻛﺎﺳﺘﻔﺘﺎء ﻟﻢ ﻳﻜﻔﻬﺎ اﻳﺎﻩ او ﺧﺸﻴﺔ ﻧﺤﻮ ﻓﺠﺎرة او اﻧﻬﺪام اﻟﻤﻨـﺰل‬
“Diantara maksiat tubuh (badan) adalah keluarnya wanita dari rumahnya dengan cara memakai
wewangian atau berhias meskipun memakai penutup, dan keluar rumah atas izin suaminya tetapi
ternyata ia melewati jalanan para lelaki yang bukan mahramnya…Ibn Hajar berkata dalam kitabnya,
Zawajir : Hal ini adalah bagian dari dosa besar karena sudah dinyatakan dalam hadis secara jelas.
Dan selayaknya hadis ini diarahkan (agar dapat selaras dengan kaidah kita) pada permasalahan
dimana fitnah bisa terjadi secara pasti. Kalau hanya kekhawatiran terjadinya fitnah saja maka
masuk dalam hukum makruh. Sedangkan bila ada dugaan kuat fitnah akan terjadi maka hukumnya
adalah haram, tetapi tidak mencapai taraf ‘dosa besar’. Termasuk dalam kategori dosa besar
adalah keluarnya wanita tidak dengan seizin dan restu dari suaminya tanpa ada faktor darurat
secara syar’i, contohnya, meminta fatwa (pada Ulama, misalnya mengenai haid) dimana suaminya
sendiri tidak memiliki pengetahuan di bidang ini, atau karena khawatir pada semisal godaan orang
lain, robohnya rumah dll”. [Masaji Antoro ].
Sumber :
http://solusinahdliyin.net/daerah/lbm-surabaya/248-pornografi-dan-pornoaksi.html
0809. HUKUM CEMBURU
PERTANYAAN :
Assalamu 'alaykum, bagaiman hukumnya cemburu ? [Racheel Mee].
JAWABAN :
Suami cemburu pada istrinya harus, sedangkan istri pada suaminya tidak boleh( Keterangan dari
seorang kyai)......ta'birnya nyusul, atau nunggu bawah saya, seingat saya dari keterngan kyai saya,
apabila seorang suami tidak memiliki rasa cemburu pada istrinya maka suami tersebut bisa disebut
sebagai ad-Dayyuts "‫"اﻟدﻳوث‬, yaitu orang yang cuek bebek dengan kelakun buruk yang dilakukan
keluarganya sedangkan dia tau. contohnya; si suami tau bahwa istrinya lirik2 pada laki-laki lain

www.islamuna.info
KELUARGA 231

tetapi dia diam saja, kenapa istri tidak boleh cemburu, karena apabila sudah bersuami seorang istri
tidak boleh nikah lagi, sedangkan suami yang telah beristri boleh untuk menikah lagi....begitu
seingat saya. Dalam sebuah hadits; ad-Dayyuts diancam dengan tidak akan pernah masuk
surga.....
‫ ﺛﻼﺛﺔ ﻻ‬: } ‫ وﻗﺎل ﺻﺤﻴﺢ اﻹﺳﻨﺎد ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻗﺎل ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬، ‫ واﻟﺤﺎﻛﻢ‬، ‫وروى اﻟﺒﺰار‬
‫ اﻟﺪﻳﻮث ﺑﻔﺘﺢ اﻟﺪال اﻟﻤﻬﻤﻠﺔ وﺗﺸﺪﻳﺪ اﻟﻤﺜﻨﺎة‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻤﻨﺬري‬. { ‫ ورﺟﻠﺔ اﻟﻨﺴﺎء‬، ‫ واﻟﺪﻳﻮث‬، ‫ اﻟﻌﺎق ﻟﻮاﻟﺪﻳﻪ‬: ‫ﻳﺪﺧﻠﻮن اﻟﺠﻨﺔ‬
‫ وﻫﻮ ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻤﺎر رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻣﻔﺴﺮ ﻓﻲ اﻟﻤﺮﻓﻮع وﻟﻔﻈﻪ } ﺛﻼﺛﺔ ﻻ‬: ‫ ﻗﻠﺖ‬. ‫ﺗﺤﺖ ﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﻌﻠﻢ اﻟﻔﺎﺣﺸﺔ ﻓﻲ أﻫﻠﻪ وﻳﻘﺮﻫﻢ ﻋﻠﻴﻬﺎ‬
‫ ﻓﻤﺎ اﻟﺪﻳﻮث ؟‬، ‫ أﻣﺎ ﻣﺪﻣﻦ اﻟﺨﻤﺮ ﻓﻘﺪ ﻋﺮﻓﻨﺎﻩ‬: ‫ ﻗﺎﻟﻮا ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ‬. ‫ وﻣﺪﻣﻦ اﻟﺨﻤﺮ‬، ‫ واﻟﺮﺟﻠﺔ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء‬، ‫ اﻟﺪﻳﻮث‬: ‫ﻳﺪﺧﻠﻮن اﻟﺠﻨﺔ أﺑﺪا‬
‫ ﻗﺎل‬. ‫ اﻟﺘﻲ ﺗﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل { رواﻩ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ‬: ‫ ﻓﻤﺎ اﻟﺮﺟﻠﺔ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ؟ ﻗﺎل‬: ‫ ﻗﻠﻨﺎ‬. ‫ [ اﻟﺬي ﻻ ﻳﺒﺎﻟﻲ ﻣﻦ دﺧﻞ ﻋﻠﻰ أﻫﻠﻪ‬171 :‫ﻗﺎل ] ص‬
‫ واﷲ أﻋﻠﻢ‬. ‫ ورواﺗﻪ ﻻ أﻋﻠﻢ ﻓﻴﻬﻢ ﻣﺠﺮوﺣﺎ‬: ‫ اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻤﻨﺬري‬.
‫ورﺟﻠﺔ اﻟﻨﺴﺎء‬... ، ‫ واﻟﺪﻳﻮث‬، ‫ اﻟﻌﺎق ﻟﻮاﻟﺪﻳﻪ‬: ‫ﺛﻼﺛﺔ ﻻ ﻳﺪﺧﻠﻮن اﻟﺠﻨﺔ‬
Tiga orang yang tidak akan masuk surga selamanya: ad-dayyuts (cuek bebek dengan keburukan
yang dilakukan keluarganya sedangkan dia tahu), ar-Rijlah min an-Nisa’, dan orang yang terus-
terusan minum khomer. Para sahabat berkata; “Adapun orang yang terus2an minum khomer kami
sungguh sudah tau, tetapi kalau ad-Dayyuts itu apa?, Nabi menjawab; “ad-Dayyuts adalah
seseorang yang tidak perduli dengan masuknya orang lain pada keluarganya. Kami berkata
(sahabat); ar-Rijlah min an-Nisa’ itu apa?, Nabi menjawab; “wanita yang menyerupai laki-laki”.
[Kang As'ad].
1013. TUNTUNAN CARA MEMOTONG KUKU
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. . Saya mau tanya nie. . .bagaimana cara memotong kuku yang benar ala
Rasulullah. . . .mohon jawabanya ya. . !! [Wachzoeny Srie].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam. Diawali dari tangan kanan kemudian tangan kiri kemudian kaki kanan dan di
akhiri kaki kiri. Namun menurut Imam Al-Ghozali dalam kitab IHYA berkata “sebaiknya di awali dari
jari telunjuk kemudian jari tengah, jari manis, jari kelingking dan di akhiri dengan ibu jari”
‫ وﻳﺴﺘﺤﺐ ان ﻳﺒﺪأ ﺑﺎﻟﻴﺪ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻴﺴﺮى ﺛﻢ‬:‫ وﺳﻮاء ﻓﻴﻪ اﻟﺮﺟﻞ واﻟﻤﺮأة واﻟﻴﺪان واﻟﺮﺟﻼن‬:‫أﻣﺎ ﺗﻘﻠﻴﻢ اﻻﻇﻔﺎر ﻓﻤﺠﻤﻊ ﻋﻠﻲ اﻧﻪ ﺳﻨﺔ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻴﺴﺮى ﻗﺎل اﻟﻐﺰاﻟﻲ ﻓﻲ اﻻﺣﻴﺎء ﻳﺒﺪأ ﺑﻤﺴﺒﺤﺔ اﻟﻴﻤﻨﻲ ﺛﻢ اﻟﻮﺳﻄﻲ ﺛﻢ اﻟﺒﺼﺮ ﺛﻢ ﺧﻨﺼﺮ اﻟﻴﺴﺮى إﻟﻰ اﺑﻬﺎﻣﻬﺎ ﺛﻢ اﺑﻬﺎم‬
‫…………اﻟﻴﻤﻨﻰ وذﻛﺮ ﻓﻴﻪ ﺣﺪﻳﺜﺎ وﻛﻼﻣﺎ ﻓﻲ ﺣﻜﻤﺘﻪ‬.
‫ﺛﻢ ﻣﻌﻨﻰ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ اﺗﻬﻢ ﻻ ﻳﺆﺧﺮون ﻓﻌﻞ ﻫﺬﻩ اﻻﺷﻴﺎء ﻋﻦ وﻗﺘﻬﺎ ﻓﺎن اﺧﺮوﻫﺎ ﻓﻼ ﻳﺆﺧﺮوﻧﻬﺎ اﻛﺜﺮ ﻣﻦ ارﺑﻌﻴﻦ ﻳﻮﻣﺎ وﻟﻴﺲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻻذن ﻓﻲ‬
‫اﻟﺘﺄﺧﻴﺮ ارﺑﻌﻴﻦ ﻣﻄﻠﻘﺎ‬
Sedangkan masalah memotong kuku disepakati oleh Ulama hukumnya sunnat bagi pria, wanita,
kuku kedua tangan atau pun kaki, disunnatkan cara memotongnya di awali dari tangan kanan
kemudian tangan kiri kemudian kaki kanan dan di akhiri kaki kiri. Namun menurut Imam AlGhozali
dalam kitab IHYA berkata “sebaiknya di awali dari jari telunjuk kemudian jari tengah, jari manis, jari
kelingking dan di akhiri dengan ibu jari” dalam kitab tersebut beliau menuturkan hadits dan hikmah
memotong kuku dengan praktek yang beliau tuturkan………………………dst.
‫ﻋﻦ أﻧﺲ رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻗﺎل وﻗﺖ ﻟﻨﺎ ﻓﻲ ﻗﺺ اﻟﺸﺎرب وﺗﻘﻠﻴﻢ اﻻﻇﻔﺎر وﻧﺘﻒ اﻻﺑﻂ وﺣﻠﻖ اﻟﻌﺎﻧﺔ ان ﻻ ﻧﺘﺮك اﻛﺜﺮ ﻣﻦ ارﺑﻌﻴﻦ ﻟﻴﻠﺔ رواﻩ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
232 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ﻣﺴﻠﻢ‬
Kemudian pengertian hadits dari sahabat Anas Ra, “kami memberi batas waktu dalam mencukur
kumis, memotong, membersihkan bulu ketiak dan mencukur bulu kemaluan agar tidak ditinggalkan
lebih dari batas waktu 40 malam” (HR. Muslim)
Artinya para sahabat dalam praktik membersihkan diri tadi tidak sampai mengakhirkan hingga batas
akhir 40 hari, andaikan mereka mengakhirkan tidak pernah lewat hingga sampai masa 40 hari,
bukan maksudnya membersihkannya di izinkan 40 hari sekali (tetapi setiap saat terlihat panjang
meskipun belum sampai 40 hari sunah untuk di potong/dicukur). [ AlMajmu’ Alaa Syarh
Almuhadzzab I/287 ]. -Masaji Antoro -
1044. AURAT ANAK KECIL YANG BELUM BALIGH
PERTANYAAN :
Apakah termasuk Aurat bila anak kecil belum baligh tak pake baju ??? sampai manakah batasan
aurat bagi anak kecil ??? [Badru Zaman].
JAWABAN :
Menurut pendapat yang paling shahih kemaluan bocah wanita kecil haram dilihat kecuali bagi
seorang ibunya dimasa usia menyusui, sedang kemaluan bocah lelaki kecil menurut mayoritas
pengikut syafi'i boleh dilihat.
‫ زﻳﻦ اﻟﺪﻳﻦ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳﺰ اﻟﻤﻠﻴﺒﺎري‬260 ‫ اﻟﺼﻔﺤﺔ‬- 3 ‫ﻓﺘﺢ اﻟﻤﻌﻴﻦ ﺑﺸﺮح ﻗﺮة اﻟﻌﻴﻦ ج‬
‫واﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻋﻨﺪ اﻟﺸﻴﺨﻴﻦ ﻋﺪم ﺟﻮاز ﻧﻈﺮ ﻓﺮج ﺻﻐﻴﺮة ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻰ وﻗﻴﻞ ﻳﻜﺮﻩ ذﻟﻚ وﺻﺤﺢ اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ ﺣﻞ ﻧﻈﺮ ﻓﺮج اﻟﺼﻐﻴﺮ إﻟﻰ اﻟﺘﻤﻴﻴﺰ وﺟﺰم‬
‫ﺑﻪ ﻏﻴﺮﻩ وﻗﻴﻞ ﻳﺤﺮم وﻳﺠﻮز ﻟﻨﺤﻮ اﻻم ﻧﻈﺮ ﻓﺮﺟﻴﻬﻤﺎ وﻣﺴﻪ زﻣﻦ اﻟﺮﺿﺎع واﻟﺘﺮﺑﻴﺔ ﻟﻠﻀﺮورة‬
‫ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ )اﻟﻤﺸﻬﻮر ﺑﺎﻟﺒﻜﺮي( ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻄﺎ اﻟﺪﻣﻴﺎﻃﻲ )اﻟﻤﺘﻮﻓﻰ‬: ‫ اﻟﻤﺆﻟﻒ‬320 ‫ اﻟﺼﻔﺤﺔ‬- 3 ‫ ﺣﺎﺷﻴﺔ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ج‬: ‫ اﻟﻜﺘﺎب‬:
‫ ﻟﺰﻳﻦ اﻟﺪﻳﻦ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰﻳﺰ اﻟﻤﻌﺒﺮي اﻟﻤﻠﻴﺒﺎري‬/ ‫ﻫـ( ] ﻫﻮ ﺣﺎﺷﻴﺔ ﻋﻠﻰ ﺣﻞ اﻟﻔﺎظ ﻓﺘﺢ اﻟﻤﻌﻴﻦ ﻟﺸﺮح ﻗﺮة اﻟﻌﻴﻦ ﺑﻤﻬﻤﺎت اﻟﺪﻳﻦ‬1302 ‫ﺑﻌﺪ‬
(‫ ﻫـ‬987 : ‫] )اﻟﻤﺘﻮﻓﻰ‬
(‫ ﻗﺎل‬.‫ ﻓﻼ ﻳﺤﻞ ﻧﻈﺮﻩ‬،‫ واﻻﺻﺢ ﺣﻞ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺻﻐﻴﺮة ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻲ إﻻ اﻟﻔﺮج‬:‫ واﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻋﻨﺪ اﻟﺸﻴﺨﻴﻦ( ﻋﺒﺎرة اﻟﻤﻨﻬﺎج ﻣﻊ اﻟﻤﻐﻨﻲ‬:‫ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ ﺑﺤﺪف )ﻗﻮﻟﻪ‬.‫اﻩ‬.‫ ﺑﻞ ﻓﻴﻪ ﺧﻼف‬،‫ ﻓﻠﻴﺲ ذﻟﻚ اﺗﻔﺎﻗﺎ‬،‫ وردﻩ ﻓﻲ اﻟﺮوﺿﺔ ﺑﺄن اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺟﻮزﻩ ﺟﺰﻣﺎ‬.‫ اﺗﻔﺎﻗﺎ‬،‫ ﻛﺼﺎﺣﺐ اﻟﻌﻤﺪة‬،‫اﻟﺮاﻓﻌﻲ‬:
‫ وﻓﺮج‬- ‫ ﺣﻴﺚ ﺣﻞ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ‬- ‫ واﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ ﻓﺮج اﻟﺼﻐﻴﺮ‬.‫ اﻩ ﺳﻢ‬،‫ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ‬،‫وﺻﺤﺢ اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ ﺣﻞ ﻧﻈﺮ ﻓﺮج اﻟﺼﻐﻴﺮ( أي ﻗﺒﻠﻪ‬
‫ أن ﻓﺮﺟﻬﺎ أﻓﺤﺶ‬- ‫ ﺣﻴﺚ ﺣﺮم اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ‬- ‫اﻟﺼﻐﻴﺮة‬
(Keterangan menurut pendapat Mu’tamad (yang dapat dijadikan pegangan) menurut as-Syaikhaani)
redaksi dalam kitab al-Manhaj dan al-Mughni “Pendapat yang paling shahih boleh melihat bocah
wanita yang belum menimbulkan gelora syahwat kecuali kemaluannya, maka tidak halal.
Ar-Roofi’i dan pengarang kitab al-‘Umdah menyatakan “dengan kesepakatan ulama” namun dalam
ar-Raudhah diterangkan bahwa alQadhy membolehkannya, berarti tidak terjadi kesepakatan ulama
tetapi ada khilaf dalam masalah ini.
(Keterangan Al-Mutawaaly menshahihkan pendapat yang menyatakan bolehnya melihat kemaluan
bocah laki-laki) perbedaan diantara kedua kelamin bocah ini hingga mengakibatkan halalnya
melihat kelamin bocah laki-laki dan haramnya melihat kelamin bocah wanita adalah kelamin wanita
bentuknya lebih cabul.
Menurut pendapat Mu’tamad (yang dapat dijadikan pegangan) menurut as-Syaikhaani (an-

www.islamuna.info
KELUARGA 233

Nawaawy dan ar-Roofi’i) tidak bolehnya melihat kemaluan bocah kecil wanita yang belum
mengundang syahwat, menurut Qiil (sebuah pendapat) makruh.
Al-Mutawaaly menshahihkan pendapat yang menyatakan bolehnya melihat kemaluan bocah laki-
laki hingga ia usia tamyiz (usia saat ia bisa makan, minum, tidur, buang air kotoran dengan sendiri).
menurut Qiil (sebuah pendapat) haram.
Dan bagi semisal Ibu boleh melihat dan memegang kemaluan kedua bocah tersebut saat usia
menyusui dan mendidik karena adanya darurat. [ Fath al-Mu’in III/260, Hasyiyah I’aanah at-
Thoolibiin III/320 ].
823 ‫ زﻛﺮﻳﺎ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ أﺣﻤﺪ ﺑﻦ زﻛﺮﻳﺎ اﻷﻧﺼﺎري أﺑﻮ ﻳﺤﻴﻰ ﺳﻨﺔ اﻟﻮﻻدة‬55 ‫ اﻟﺼﻔﺤﺔ‬- 2 ‫ﻓﺘﺢ اﻟﻮﻫﺎب ﺑﺸﺮح ﻣﻨﻬﺞ اﻟﻄﻼب ج‬/
926 ‫ﺳﻨﺔ اﻟﻮﻓﺎة‬
( ‫وﺣﻞ ﺑﻼ ﺷﻬﻮة ﻧﻈﺮ ﻟﺼﻐﻴﺮة ( ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻲ ) ﺧﻼ ﻓﺮج ( ﻷﻧﻬﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻓﻲ ﻣﻈﻨﺔ ﺷﻬﻮة‬
‫أﻣﺎ اﻟﻔﺮج ﻓﻴﺤﺮم ﻧﻈﺮﻩ وﻗﻄﻊ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺑﺤﻠﻪ ﻋﻤﻼ ﺑﺎﻟﻌﺮف وﻋﻠﻰ اﻷول اﺳﺘﺜﻨﻰ اﺑﻦ اﻟﻘﻄﺎن اﻷم زﻣﻦ اﻟﺮﺿﺎع واﻟﺘﺮﺑﻴﺔ ﻟﻠﻀﺮورة أﻣﺎ ﻓﺮج‬
‫اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻓﻴﺤﻞ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻤﻴﺰ ﻛﻤﺎ ﺻﺤﺤﻪ اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ وﺟﺰم ﺑﻪ ﻏﻴﺮﻩ وﻧﻘﻠﻪ اﻟﺴﺒﻜﻲ ﻋﻦ اﻷﺻﺤﺎب‬
Dan halal melihat bocah wanita kecil yang belum menimbulkan gelora syahwat kecuali
kemaluannya yang haram melihatnya sedang alQaadhy (Husein) memutuskan diperbolehkannya
dengan mempertimbangkan kebiasaan yang terjadi dimasyarakat. Ibn al-Qatthaan membolehkan
melihatnya bagi seorang ibu saat usia menyusui dan mendidik karena adanya darurat. Sedang
kemaluan bocah laki-laki halal melihatnya selagi ia belum tamyiz, pendapat ini dishahihkan oleh al-
Mutawally dan lainnya dan dinuqil oleh as-Subky dari para Ashaab (pengikut as-Syaafi’i). [ Fath al-
Wahhaab II/55 ].
‫ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺨﻄﻴﺐ اﻟﺸﺮﺑﻴﻨﻲ‬130 ‫ اﻟﺼﻔﺤﺔ‬- 3 ‫ﻣﻐﻨﻲ اﻟﻤﺤﺘﺎج إﻟﻰ ﻣﻌﺮﻓﺔ ﻣﻌﺎﻧﻲ أﻟﻔﺎظ اﻟﻤﻨﻬﺎج ج‬
( ‫و ( اﻷﺻﺢ ﺣﻞ اﻟﻨﻈﺮ ) إﻟﻰ ﺻﻐﻴﺮة ( ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻰ ﻷﻧﻬﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻓﻲ ﻣﻈﻨﺔ اﻟﺸﻬﻮة واﻟﺜﺎﻧﻲ ﻳﺤﺮم ﻷﻧﻬﺎ ﻣﻦ ﺟﻨﺲ اﻹﻧﺎث ﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﺼﻼح‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺔ اﻟﺨﻼف ﻓﻲ وﺟﻪ اﻟﺼﻐﻴﺮة اﻟﺘﻲ ﻻ ﺗﺸﺘﻬﻰ ﻳﻜﺎد أن ﻳﻜﻮن ﺧﺮﻗﺎ ﻟﻺﺟﻤﺎع ) إﻻ اﻟﻔﺮج ( ﻓﻼ ﻳﺤﻞ ﻧﻈﺮﻩ ﻗﺎل اﻟﺮاﻓﻌﻲ ﻛﺼﺎﺣﺐ‬
‫اﻟﻌﺪة اﺗﻔﺎﻗﺎ وردﻩ ﻓﻲ اﻟﺮوﺿﺔ ﺑﺄن اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺟﻮزﻩ ﺟﺰﻣﺎ ﻓﻠﻴﺲ ذﻟﻚ اﺗﻔﺎﻗﺎ ﺑﻞ ﻓﻴﻪ ﺧﻼف ﻻ أﻧﻪ رد اﻟﺤﻜﻢ ﻛﻤﺎ ﻓﻬﻤﻪ اﺑﻦ اﻟﻤﻘﺮي ﻓﺼﺮح‬
‫ﺑﺎﻟﺠﻮاز‬
‫وأﻣﺎ ﻓﺮج اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻓﻜﻔﺮج اﻟﺼﻐﻴﺮة ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ وإن ﻗﺎل اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ ﺑﺠﻮاز اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ إﻟﻰ اﻟﺘﻤﻴﻴﺰ وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺴﺒﻜﻲ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ واﺳﺘﺜﻨﻰ اﺑﻦ‬
‫اﻟﻘﻄﺎن اﻷم زﻣﻦ اﻟﺮﺿﺎع واﻟﺘﺮﺑﻴﺔ ﻟﻤﻜﺎن اﻟﻀﺮورة وﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ وﻳﻨﺒﻐﻲ أن ﺗﻜﻮن اﻟﻤﺮﺿﻌﺔ ﻏﻴﺮ اﻷم ﻛﺎﻷم‬
AURAT ANAK KECIL
‫ إن ﻋﻮرة اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة ذﻛﺮا ﻛﺎن أو أﻧﺜﻰ ﻣﺮاﻫﻘﺎ أو ﻏﻴﺮ ﻣﺮاﻫﻖ ﻛﻌﻮرة اﻟﻤﻜﻠﻒ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة أﻣﺎ ﺧﺎرج اﻟﺼﻼة ﻓﻌﻮﻟﺔ‬: ‫اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﻗﺎﻟﻮا‬
‫اﻟﺼﻐﻴﺮ اﻟﻤﺮاﻫﻖ ذﻛﺮا ﻛﺎن أو أﻧﺜﻰ ﻛﻌﻮرة اﻟﺒﺎﻟﻎ ﺧﺎرﺟﻬﺎ ﻓﻲ اﻷﺻﺢ وﻋﻮرة اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻏﻴﺮ اﻟﻤﺮاﻫﻖ إن ﻛﺎن ذﻛﺮا ﻛﻌﻮرة اﻟﻤﺤﺎرم إن ﻛﺎن ذﻟﻚ‬
‫اﻟﺼﻐﻴﺮ ﻳﺤﺴﻦ وﺻﻒ ﻣﺎ ﻳﺮاﻩ ﻣﻦ اﻟﻌﻮرة ﺑﺪون ﺷﻬﻮة ﻓﺈﻧﻪ أﺣﺴﻨﻪ ﺑﺸﻬﻮة ﻓﺎﻟﻌﻮرة ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻪ ﻛﺎﻟﺒﺎﻟﻎ وإن ﻟﻢ ﻳﺤﺴﻦ اﻟﻮﺻﻒ ﻓﻌﻮرﺗﻪ ﻛﺎﻟﻌﺪم‬
‫اﻻ أﻧﻪ ﻳﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﻗﺒﻠﻪ ودﺑﺮﻩ ﻟﻐﻴﺮ ﻣﻦ ﻳﺘﻮﻟﻰ ﺗﺮﺑﻴﺘﻪ أﻣﺎ إن ﻛﺎن ﻏﻴﺮ اﻟﻤﺮاﻫﻖ أﻧﺜﻰ ﻓﺈن ﻛﺎﻧﺖ ﻣﺸﺘﻬﺎة ﻋﻨﺪ ذوي اﻟﻄﺒﺎع اﻟﺴﻠﻴﻤﺔ ﻓﻌﻮرﺗﻬﺎ‬
‫ وإﻻ ﻓﻼ ﻟﻜﻦ ﻳﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﻓﺮﺟﻬﺎ ﻟﻐﻴﺮ اﻟﻘﺎﺋﻢ ﺑﺘﺮﺑﻴﺘﻬﺎ‬. ‫ﻋﻮرة اﻟﺒﺎﻟﻐﺔ‬
Kalangan Syafi’iyyah berpendapat : Aurat anak-anak baik pria atau wanita dalam shalat baik ia
telah muraahiq (usia menjelang dewasa) atau belum seperti halnya aurat orang dewasa.Sedang
aurat mereka diluar shalat menurut pendapat yang paling shahih juga seperti orang dewasa.
Aurat anak kecil yang belum murahiq bila ia pria maka seperti aurat diantara para mahram bila ia
sudah mampu mensifati aurat yang ia lihat namun tanpa disertai syahwat, bila disertai syahwat

© 2017 www.piss-ktb.com
234 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

maka auratnya seperti halnya orang dewasa.Sedang auratnya bila masih belum mensifati aurat
yang ia lihat maka auratnya seperti tidak ada hanya saja diharamkan melihat kelamin dan duburnya
bagi selain pengasuhnya.
Aurat anak kecil yang belum murahiq bila ia telah menimbulkan pesona syahwat menurut ukuran
akal normal maka seperti wanita dewasa bila belum menimbulkan pesona maka tidak, namun
haram melihat kemaluannya bagi selain pengasuhnya. [ Al-Fiqh alaa Madzaahib al-Arba’ah I/198 ].
‫ وﻣﻬﻤﺎ ﻛﺎن اﻟﻌﻀﻮ اﻟﻤﻨﻈﻮر إﻟﻴﻪ‬، ‫ ﻣﻬﻤﺎ ﻛﺎن ﻋﻤﺮﻫﺎ‬، ‫ اﺗﻔﻖ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻋﻠﻰ أن اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ اﻟﺼﻐﻴﺮة ﺑﺸﻬﻮة ﺣﺮام‬- 9: ‫ﻧﻈﺮ اﻟﺮﺟﻞ إﻟﻰ اﻟﺼﻐﻴﺮة‬
‫ واﺗﻔﻘﻮا أﻳﻀﺎ ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﻨﻈﺮ ﺑﻐﻴﺮ ﺷﻬﻮة إﻟﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺪن اﻟﺼﻐﻴﺮة اﻟﺘﻲ ﻟﻢ ﺗﺒﻠﻎ ﺣﺪ اﻟﺸﻬﻮة ﺳﻮى اﻟﻔﺮج ﻣﻨﻬﺎ‬، ‫ ﻣﻨﻬﺎ‬.
Semua Ulama sepakat bahwa melihat aurat anak kecil wanita dengan disertai syahwat maka haram
hukumnya, usia berapapun anak kecil tersebut dan dibagian tubuh manapun yang ia lihat, dan
Ulama juga sepakat bahwa diperbolehkan bagi pria dewasa melihat dengan tanpa syahwat
terhadap anak kecil wanita yang belum sampai pada usia yang menimbulkan gelora kecuali pada
kemaluannya. [ Al-Mausuu’h al-Fiqhiyyah 40/347 ]. -Masaji Antoro -
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/380465528642928/
1160. ANTARA CINTA, PERASAAN DAN KEMATIAN
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, apakah masalah perasaan cinta masuk dalam ranah fiqih yang menimbulkan
dampak hukum (halal/haram) ? misalnya kita sudah punya istri, tetapi kita masih mencintai wanita
lain walaupun kita tidak pernah melakukan hah-hal yang dilarang seperti berduaan, berciuman atau
lainnya, tapi hati kita slalu ingat pada wanita itu. bagaimana hukumnya? [Oreng Posang].
JAWABAN :
Wa'alaykumsalam. Antara CINTA, PERASAAN DAN KEMATIAN

[ ‫ اﻟﻌﺸﻖ اﻟﺘﻘﺎء اﻟﺤﺐ ﺑﺎﻟﻤﺤﺐ ﺣﺘﻰ ﺧﺎﻟﻂ ﺟﻤﻴﻊ‬: ‫ )ﻣﻦ ﻋﺸﻖ ﻓﻜﺘﻢ وﻋﻒ وﻣﺎت ﻣﺎت ﺷﻬﻴﺪا( ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺮﺑﻲ‬- 8853 [ 180 ‫ص‬
‫أﺟﺰاﺋﻪ واﺷﺘﻤﻞ ﻋﻠﻴﻪ اﺷﺘﻤﺎل اﻟﺼﻤﺎء‬.
“Barangsiapa yang jatuh cinta lantas dia menahannya hingga ia mati, maka dia mati syahid”. [ Faidh
alQadiir VI/233 ].

( ‫ﻣﻦ ﻋﺸﻖ ( ﻣﻦ ﻳﺘﺼﻮر ﺣﻞ ﻧﻜﺎﺣﻬﺎ ﻟﻬﺎ ﺷﺮﻋﺎ ﻻ ﻛﺎﻣﺮد ) ﻓﻌﻒ ﺛﻢ ﻣﺎت ﻣﺎت ﺷﻬﻴﺪا ( أي ﻳﻜﻮن ﻣﻦ ﺷﻬﺪاء اﻻﺧﺮة ﻻن اﻟﻌﺸﻖ وان ﻛﺎن‬
‫ﻣﺒﺪؤﻩ اﻟﻨﻈﺮ ﻟﻜﻨﻪ ﻏﻴﺮﻣﻮﺟﺐ ﻟﻪ ﻓﻬﻮ ﻓﻌﻞ اﷲ ﺑﺎﻟﻌﺒﺪ ﺑﻼ ﺳﺒﺐ ) ﺧﻂ ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔﻣﻦ ﻋﺸﻖ ﻓﻜﺘﻢ ( ﻋﺸﻘﻪ ﻋﻦ اﻟﻨﺎس ) وﻋﻒ ﻓﻤﺎت ﻓﻬﻮ‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ( واﻟﻌﺸﻖ اﻟﺘﻔﺎف اﻟﺤﺐ ﺑﺎﻟﻤﺤﺐ ﺣﺘﻰ ﻳﺨﺎﻟﻂ ﺟﻤﻴﻊ أﺟﺰاﺋﻪ ) ﺧﻂ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ( واﺳﻨﺎدﻩ ﻛﺎﻟﺬي ﻗﺒﻠﻪ ﺿﻌﻴﻒ‬
“Barangsiapa yang jatuh cinta (pada wanita yang semestinya halal untuk ia nikahi secara syara’
tidak jatuh cinta pada semacam amraad (pemuda tampan tanpa kumis) lantas dia menahannya
hingga ia mati, maka dia mati syahid” artinya dirinya tergolong syahid di akhirat karena jatuh cinta
meskipun berseminya diawali dari pandangan tapi termasuk hal yang tiada dapat ia hindari, jatuh
cinta adalah karya Allah pada hambanya tanpa suatu sebab ”“Barangsiapa yang jatuh cinta lantas
dia menyimpannya (dari terlihat orang-orang) hingga ia mati, maka dia mati syahid”. Jatuh cinta
adalah berseminya rasa pada kekasih hingga bercampur di seluruh anggota tubuhnya. Sanad
hadits ini dan hadits sebelumnya adalah dho’if. [ At-Taysiir Bi Syarh al-Jamii’ as-Shoghir II/833 ].

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪235‬‬

‫‪SYARAT JATUH CINTA TERGOLONG SYAHID‬‬


‫‪Disyaratkan kematian yang dapat membawa seseorang tergolong syahid akhirat adalah :‬‬
‫‪• Iffah ialah tidak sampai menjerumuskannya pada perbuatan maksiat meskipun sekedar‬‬
‫‪melihat yang diharamkan‬‬
‫‪• Kitmaan ialah tidak diekspresikan dengan bentuk ungkapan namun ia pendam dalam hati,‬‬
‫‪meskipun mengungkap perasaan kala seseorang jatuh cinta hukumnya sunnah‬‬
‫’‪• Yang ia cintai halal untuk dinikahi secara syara‬‬
‫‪Adapun membayangkan wanita lain saat berhubungan ‘intim’ dengan istrinya menurut kalangan‬‬
‫‪Malikiyyah, Hanabilah, Hanafiyyah dan sebagian kalangan Syafi’iyyah hukumnya haram dan‬‬
‫‪berdosa namun sebagian kalangan Syafi’iyyah tidak sampai menghukuminya haram karena‬‬
‫‪bayangan dan perasaan adalah sesuatu yang tidak dapat ia kuasai. [Mujaawib : Masaji Antoro,‬‬
‫‪Mbah Godek].‬‬
‫‪- Mughni al-Muhtaaj I/350 :‬‬
‫ﻧﻌﻢ اﻟﻤﻴﺖ ﻋﺸﻘﺎ ﺷﺮﻃﻪ اﻟﻌﻔﺔ واﻟﻜﺘﻤﺎن ﻟﺨﺒﺮ ﻣﻦ ﻋﺸﻖ وﻋﻒ وﻛﺘﻢ ﻓﻤﺎت ﻣﺎت ﺷﻬﻴﺪا وإن ﻛﺎن اﻷﺻﺢ وﻗﻔﻪ ﻋﻠﻰ اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎل ﺷﻴﺨﻨﺎ‬
‫وﻳﺠﺐ أن ﻳﺮاد ﺑﻪ ﻣﻦ ﻳﺘﺼﻮر إﺑﺎﺣﺔ ﻧﻜﺎﺣﻬﺎ ﻟﻪ ﺷﺮﻋﺎ وﻳﺘﻌﺬر اﻟﻮﺻﻮل إﻟﻴﻬﺎ ﻛﺰوﺟﺔ اﻟﻤﻠﻚ وإﻻ ﻓﻌﺸﻖ اﻟﻤﺮد ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻓﻜﻴﻒ ﺗﺤﺼﻞ ﺑﻬﺎ‬
‫‪.‬درﺟﺔ اﻟﺸﻬﺎدة اﻩ‬
‫‪- Hasyiyah al-Jamaal VII/155 :‬‬
‫ﺸﺮ ِط اﻟْﻜِ ْﺘﻤ ِ‬ ‫ﺚ ﻟَﻮ ا ْﺧﺘـﻠَﻰ ﺑِﻤﺤﺒﻮﺑِ ِﻪ ﻟَﻢ ﻳـ َﻘﻊ ﺑـﻴـﻨـﻬﻤﺎ ﻓَ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ﺖ ِﻋ ْﺸ ًﻘﺎ ( أَي ﺑِ َ ِ ِ ِ‬
‫ﺎن َﺣﺘﱠﻰ َﻋ ْﻦ (‬ ‫َ‬ ‫ﺸﺔٌ َوﺑِ َ ْ‬‫ﺎﺣ َ‬ ‫ﺸ ْﺮط اﻟْﻌ ﱠﻔﺔ َﻋ ْﻦ اﻟ ُْﻤ َﺤ ﱠﺮَﻣﺎت ﺑ َﺤ ْﻴ ُ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ْ َ ْ َ ُ َ‬ ‫ْ‬ ‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ َواﻟ َْﻤﻴﱢ ُ‬
‫ﺖ ِﻋ ْﺸ ًﻘﺎ أَﻓْـﺘَﻰ اﻟ َْﻮاﻟِ ُﺪ‬ ‫ﺸ ْﻮﺑَ ِﺮ ﱢ‬
‫ي ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ َواﻟ َْﻤﻴﱢ ُ‬ ‫ﺎرةُ اﻟ ﱠ‬ ‫ِ‬
‫‪...‬وﻋﺒَ َ‬
‫ﺎدة ا ﻫـ َ‬
‫ﺸﻬ َ ِ‬ ‫ﺴ ﱡﻦ إ ْﻋ َﻼ ُﻣﻪُ ﺑِﺄَﻧﱠﻪُ ﻳُ ِﺤﺒﱡﻪُ َوَﻣ َﻊ َذﻟِ َ‬
‫ﻚ ﻟ َْﻮ أَ ْﻋﻠَ َﻤﻪُ ﻓَﺎﺗَـ ْﺘﻪُ ُرﺗْـﺒَﺔُ اﻟ ﱠ َ‬ ‫ِِ ِ‬
‫َﻣ ْﺤﺒُﻮﺑﻪ َوإ ْن َﻛﺎ َن ﻳُ َ‬
‫ﻒ َوَﻛﺘَ َﻢ إ ْذ اﻟ َْﻤ َﺤﺒﱠﺔُ َﻻ ﻗُ ْﺪ َرةَ ﻋَﻠَﻰ َدﻓْﻌِ َﻬﺎ َوﻗَ ْﺪ ﻳَ ُﻜﻮ ُن‬ ‫ﺎﺣﻪُ َﺷ ْﺮﻋًﺎ أ َْو َﻻ َﻛ ْﺎﻷ َْﻣ َﺮِد َﺣ ْﻴ ُ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺚ ﻋَ ﱠ‬ ‫ﺼ ﱠﻮُر ﻧ َﻜ ُ‬ ‫َرﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ ﺑِﺄَﻧﱠﻪُ َﻻ ﻓَـ ْﺮ َق ﺑَـ ْﻴ َﻦ ﻋ ْﺸ ِﻖ َﻣ ْﻦ ﻳُـﺘَ َ‬
‫ف ْاﻷ ﱠَو ِل‬ ‫ﻀ ِﺎء وﻃَ ِﺮﻩِ ﺑِ ِﺨ َﻼ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺼﺒْـ ُﺮ َﻋﻠَﻰ اﻟﺜﱠﺎﻧﻲ أَ َﺷ ﱠﺪ إ ْذ َﻻ َوﺳﻴﻠَﺔَ ﻟَﻪُ ﻟ َﻘ َ َ‬ ‫‪.‬اﻟ ﱠ‬

‫‪- Al-Madkhaal II/195 [MAALIKIYYAH] :‬‬

‫وﻳﺘﻌﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ أن ﻳﺘﺤﻔﻆ ﻋﻠﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ‪ ،‬وﻓﻲ ﻏﻴﺮﻩ ﺑﺎﻟﻘﻮل ﻣﻦ ﻫﺬﻩ اﻟﺨﺼﻠﺔ اﻟﻘﺒﻴﺤﺔ اﻟﺘﻲ ﻋﻤﺖ ﺑﻬﺎ اﻟﺒﻠﻮى ﻓﻲ اﻟﻐﺎﻟﺐ‪ ،‬وﻫﻲ أن اﻟﺮﺟﻞ‬
‫إذا رأى اﻣﺮأة أﻋﺠﺒﺘﻪ‪ ،‬وأﺗﻰ أﻫﻠﻪ ﺟﻌﻞ ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ ﺗﻠﻚ اﻟﻤﺮأة اﻟﺘﻲ رآﻫﺎ‪ ،‬وﻫﺬا ﻧﻮع ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ‪ ،‬ﻟﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﺎؤﻧﺎ ﻓﻴﻤﻦ أﺧﺬ ﻛﻮزاً ﻣﻦ اﻟﻤﺎء‬
‫ﻓﺼﻮر ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ أﻧﻪ ﺧﻤﺮ ﻳﺸﺮﺑﻪ‪ ،‬أن ذﻟﻚ اﻟﻤﺎء ﻳﺼﻴﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﺮاﻣﺎً‪ ،‬وﻫﺬا ﻣﻤﺎ ﻋﻤﺖ ﺑﻪ اﻟﺒﻠﻮى؛ ﺣﺘﻰ ﻟﻘﺪ ﻗﺎل ﻟﻲ ﻣﻦ أﺛﻖ ﺑﻪ‪ :‬إﻧﻪ اﺳﺘﻔﺘﻰ‬
‫ﻓﻲ ذﻟﻚ ﻣﻦ ﻳﻨﺴﺐ إﻟﻰ اﻟﻌﻠﻢ‪ ،‬ﻓﺄﻓﺘﻰ ﺑﺄن ﻗﺎل‪ :‬إﻧﻪ ﻳﺆﺟﺮ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ‪ ،‬وﻋﻠﻠﻪ ﺑﺄن ﻗﺎل‪ :‬إذا ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ ﺻﺎن دﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻓﺈﻧﺎ ﷲ وإﻧﺎ إﻟﻴﻪ راﺟﻌﻮن‬
‫ﻋﻠﻰ وﺟﻮد اﻟﺠﻬﻞ واﻟﺠﻬﻞ ﺑﺎﻟﺠﻬﻞ‪ ،‬وﻣﺎ ذﻛﺮ ﻻ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻟﺮﺟﻞ وﺣﺪﻩ ﺑﻞ اﻟﻤﺮأة داﺧﻠﺔ ﻓﻴﻪ ﺑﻞ ﻫﻮ أﺷﺪ‪ ،‬ﻷن اﻟﻐﺎﻟﺐ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﻲ ﻫﺬا اﻟﺰﻣﺎن‬
‫‪،‬اﻟﺨﺮوج أو اﻟﻨﻈﺮ‪ ،‬ﻓﺈذا رأت ﻣﻦ ﻳﻌﺠﺒﻬﺎ ﺗﻌﻠﻖ ﺑﺨﺎﻃﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺈذا ﻛﺎﻧﺖ ﻋﻨﺪ اﻻﺟﺘﻤﺎع ﺑﺰوﺟﻬﺎ‪ ،‬ﺟﻌﻠﺖ ﺗﻠﻚ اﻟﺼﻮرة اﻟﺘﻲ رأﺗﻬﺎ ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻬﺎ‬
‫ﻓﻴﻜﻮن ﻛﻞ واﺣﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﻰ اﻟﺰاﻧﻲ‪ ،‬ﻧﺴﺄل اﷲ اﻟﻌﺎﻓﻴﺔ‬

‫‪- Al-Aadaab I/98 [HANABILAH] :‬‬


‫وﻗﺪ ذﻛﺮ اﺑﻦ ﻋﻘﻴﻞ وﺟﺰم ﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﺮﻋﺎﻳﺔ اﻟﻜﺒﺮى‪ :‬أﻧﻪ ﻟﻮ اﺳﺘﺤﻀﺮ ﻋﻨﺪ ﺟﻤﺎع زوﺟﺘﻪ ﺻﻮرة أﺟﻨﺒﻴﺔ ﻣﺤﺮﻣﺔ أﻧﻪ ﻳﺄﺛﻢ‪ ( ..‬اﻧﺘﻬﻰ ﻣﻦ اﻵداب‬
‫)‪(1/98‬‬

‫‪- Hasyiyah Ibn ‘Aabidiin 6/372 [HANAFIYYAH] :‬‬

‫وﻟﻢ أر ﻣﻦ ﺗﻌﺮض ﻟﻠﻤﺴﺎﻟﺔ ﻋﻨﺪﻧﺎ )ﻳﻌﻨﻲ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ( وإﻧﻤﺎ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺪرر‪ :‬إذا ﺷﺮب اﻟﻤﺎء وﻏﻴﺮﻩ ﻣﻦ اﻟﻤﺒﺎﺣﺎت ﺑﻠﻬﻮ وﻃﺮب ﻋﻠﻰ ﻫﻴﺌﺔ اﻟﻔﺴﻘﺔ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪236‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫ﺣﺮم‪ ،‬واﻷﻗﺮب ﻟﻘﻮاﻋﺪ ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ ﻋﺪم اﻟﺤ ﱢﻞ‪ ،‬ﻷن ﺗﺼﻮر ﺗﻠﻚ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ ﻳﻄﺆﻫﺎ ﻓﻴﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺒﺎﺷﺮة اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻋﻠﻰ ﻫﻴﺌﺘﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻬﻮ ﻧﻈﻴﺮ‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻟﺸﺮب‪ ،‬ﺛﻢ رأﻳﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺒﻴﻴﻦ اﻟﻤﺤﺎرم ﻣﻦ ﻋﻠﻤﺎﺋﻨﺎ ﻧﻘﻞ ﻋﺒﺎرة اﺑﻦ اﻟﺤﺎج وأﻗﺮﻫﺎ‬

‫‪- Thoroh at-Tatsriib II/19 [SYAFI'IYYAH] :‬‬

‫‪،‬ﻗﺎل‪ :‬اﻟﻌﺮاﻗﻲ ﻟﻮ ﺟﺎﻣﻊ أﻫﻠﻪ وﻓﻲ ذﻫﻨﻪ ﻣﺠﺎﻣﻌﺔ ﻣﻦ ﺗﺤﺮم ﻋﻠﻴﻪ‪ ،‬وﺻﻮر ﻓﻲ ذﻫﻨﻪ أﻧﻪ ﻳﺠﺎﻣﻊ ﺗﻠﻚ اﻟﺼﻮرة اﻟﻤﺤﺮﻣﺔ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻪ ذﻟﻚ‬
‫‪.‬وﻛﻞ ذﻟﻚ ﻟﺘﺸﺒﻬﻪ ﺑﺼﻮرة اﻟﺤﺮام‪ .‬واﷲ أﻋﻠﻢ‪ .‬اﻧﺘﻬﻰ‬

‫‪- Tuhfah al-Muhtaaj 29/272-275 [SYAFI'IYYAH] :‬‬

‫ﻚ َﺟ ْﻤ ٌﻊ (‬ ‫ﻒ ﻓِﻲ ذَﻟِ َ‬ ‫ﻚ اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ُﺮ َواﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ُﻞ ا ْﺧﺘَـﻠَ َ‬ ‫َﺟﻨَﺒِﻴﱠ ٍﺔ َﺣﺘﱠﻰ ُﺧﻴﱢ َﻞ إﻟ َْﻴ ِﻪ أَﻧﱠﻪُ ﻳَﻄَُﺆ َﻫﺎ ﻓَـ َﻬ ْﻞ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم ذَﻟِ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫ﻓَـ ْﺮعٌ ( َوﻃ َﺊ َﺣﻠﻴﻠَﺘَﻪُ ُﻣﺘَـ َﻔ ﱢﻜ ًﺮا ﻓﻲ َﻣ َﺤﺎﺳ ِﻦ أ ْ‬
‫ﺎل اﻟ ﱠﺮد ِ‬ ‫ي واﻟْ َﻜﻤ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺎل ِْ ِ‬ ‫ﺎح و َﺟﻤ ِ‬ ‫ِ‬
‫ِح‬
‫ﱠاد َﺷﺎر ِ‬ ‫اﻹ ْﺳ َﻼم اﺑْ ِﻦ اﻟْﺒ ْﺰِر ﱢ َ َ‬ ‫ﺎل َﺟ ْﻤ ٌﻊ ُﻣ َﺤ ﱢﻘ ُﻘﻮ َن َﻛﺎﺑْ ِﻦ اﻟْﻔ ْﺮَﻛ ِ َ َ‬ ‫ﺖ َﻣﻨْـ ُﻘﻮﻟَﺔً ﻓَـ َﻘ َ‬ ‫ﺴ ْ‬ ‫ﱢﺮو َن ﺑَـ ْﻌ َﺪ أَ ْن ﻗَﺎﻟُﻮا إ ﱠن اﻟ َْﻤ ْﺴﺄَﻟَﺔَ ﻟ َْﻴ َ‬
‫ُﻣﺘَﺄَﺧ ُ‬
‫اﺳﺘَ َﺪ ﱠل ْاﻷ ﱠَو ُل ﻟِ َﺬﻟِ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ﻀﺎﻩُ َﻛ َﻼم اﻟﺘ ِﱠﻘ ﱢﻲ اﻟ ﱡ ِ ِ‬ ‫ﻮﻃ ّﻲ َوﻏَْﻴ ِﺮِﻫ ْﻢ ﻳَ ِﺤ ﱡﻞ ذَﻟِ َ‬ ‫ﺴﻴ ِ‬ ‫ِْ ِ‬
‫ﻚ‬ ‫ﺴ ْﺒﻜ ّﻲ ﻓﻲ َﻛ َﻼﻣﻪ ﻋَﻠَﻰ ﻗَﺎﻋ َﺪة َﺳ ﱢﺪ اﻟ ﱠﺬ َراﺋ ِﻊ َو ْ‬ ‫ُ‬ ‫ﻚ َواﻗـْﺘَ َ‬ ‫ْﺠ َﻼ ِل اﻟ ﱡ ُ‬ ‫اﻹ ْر َﺷﺎد َواﻟ َ‬
‫ﺲ َﻫ ْﻞ‬ ‫ﺎﻃ ٍﺮ ﺗَ َﺤ ﱠﺮ َك ﻓِﻲ اﻟﻨﱠـ ْﻔ ِ‬ ‫ﻚ ﺑﻞ ﻓِﻲ َﺧ ِ‬ ‫ﻳﺚ ﻟَﻴ ِ ِ‬ ‫ﺖ ﺑِ ِﻪ أَﻧْـ ُﻔﺴﻬﺎ { وﻟَﻚ ردﱡﻩُ ﺑِﺄَ ﱠن اﻟ ِ‬ ‫ﻳﺚ } إ ﱠن اﻟﻠﱠﻪَ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ ﺗَ َﺠ َﺎوَز ِﻷُﱠﻣﺘِﻲ َﻣﺎ َﺣ ﱠﺪﺛَ ْ‬ ‫ﺑِﺤ ِﺪ ِ‬
‫ﺲ ﻓﻲ ذَﻟ َ َ ْ‬ ‫ْﺤﺪ َ ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ََ َ َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺲ وﺣﺪ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺻ ﱠﻤ َﻢ َﻋﻠَﻰ ﻓ ْﻌﻠﻪ ﺑِﺨ َﻼف اﻟ َْﻬﺎﺟ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺲ َواﻟ َْﻌ ْﺰم َوَﻣﺎ ﻧَ ْﺤ ُﻦ‬ ‫ﻳﺚ اﻟﻨﱠـ ْﻔ ِ‬ ‫ﺲ َواﻟ َْﻮاﺟ ِ َ َ‬ ‫اﺧ ُﺬ ﺑِﻪ ﱠإﻻ إ ْن َ‬ ‫ﱠﻣﺎﺗﻪ ‪ ،‬أ َْو َﻻ ﻓَ َﻼ ﻳُـ َﺆ َ‬ ‫ﻳَـ ْﻔ َﻌ ُﻞ اﻟ َْﻤ ْﻌﺼﻴَﺔَ َﻛﺎﻟ ﱢﺰﻧَﺎ َوُﻣ َﻘﺪ َ‬
‫ﻀ ًﻼ ﻋَ ْﻦ اﻟ َْﻌ ْﺰِم ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ َوإِﻧﱠ َﻤﺎ اﻟ َْﻮاﻗِ ُﻊ‬ ‫ﱢﻣﺔٌ ﻟَﻪُ ﻓَ ْ‬ ‫ِ‬
‫ﻚ اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ِﺮ َواﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ِﻞ ﻓ ْﻌ ُﻞ ِزﻧًﺎ َوَﻻ ُﻣ َﻘﺪ َ‬ ‫َﻢ ﻳَ ْﺨﻄُْﺮ ﻟَﻪُ ِﻋﻨْ َﺪ ذَﻟِ َ‬ ‫اﺣ ٍﺪ ِﻣﻦ ﻫ ِﺬﻩِ اﻟْ َﺨﻤ ِ ِ‬
‫ﺴﺔ ؛ ﻷَﻧﱠﻪُ ﻟ ْ‬ ‫َْ‬ ‫ْ َ‬
‫ﻓِ ِﻴﻪ ﻟَﻴﺲ ﺑِﻮ ِ‬
‫ْ َ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ض ﺑﺎ ْﻋﺘﺒَﺎ ِر ﺗَ َﺨﻴﱡﻠﻪ َوذَﻟ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﺻﻒ اﻟ َْﻌﺎ ِر ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱠ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺼ ﱡﻮُر‬ ‫ور ﻓﻴﻪ إ ْذ ﻏَﺎﻳَـﺘُﻪُ أَﻧﱠﻪُ ﺗَ َ‬ ‫ﻚ َﻻ َﻣ ْﺤ ُﺬ َ‬ ‫ﺻﻒ اﻟﺬاﺗ ﱢﻲ ُﻣﺘَ َﺬ ﱢﻛ ٌﺮ ﻟﻠ َْﻮ ْ‬ ‫ﺎس ﻟﻠ َْﻮ ْ‬ ‫ﺴ ٍﻦ ﻓَـ ُﻬ َﻮ ُﻣﺘَـﻨَ ٍ‬ ‫ﻮرة َﺣ َ‬ ‫ﺼَ‬ ‫ﻴﺢ ﺑ ُ‬ ‫ﺼ ﱡﻮُر ﻗَﺒ ٍ‬ ‫ﻣ ْﻨﻪُ ﺗَ َ‬
‫َﺟﻨَﺒِﻴﱠ ِﺔ أَﻧﱠﻪُ َﻋﺎ ِزٌم َﻋﻠَﻰ اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ ﺑِ َﻬﺎ ﻗُـﻠْﺖ َﻣ ْﻤﻨُﻮعٌ َﻛ َﻤﺎ ُﻫ َﻮ‬ ‫ﻮع َوﻃْﺌِ ِﻪ ﻓِﻲ ﺗِﻠ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َﺷ ْﻲ ٍء ﻓِﻲ اﻟ ﱢﺬ ْﻫ ِﻦ ﻏَﻴْـ ُﺮ ُﻣﻄَﺎﺑِ ٍﻖ ﻟِﻠْ َﺨﺎر ِ‬
‫ْﻚ ْاﻷ ْ‬ ‫ِج ﻓَِﺈ ْن ﻗُـﻠْﺖ ﻳَـﻠ َْﺰُم ﻣ ْﻦ ﺗَ َﺨﻴﱡﻠ ِﻪ ُوﻗُ َ‬
‫ﻮر اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ ﺑِﺘِﻠ َ‬
‫ْﻚ‬ ‫ﺿﻨَﺎ أَﻧﱠﻪُ ﻳ ُ ِ‬
‫ﻀ ﱡﻢ إﻟ َْﻴﻪ ُﺧﻄُ َ‬ ‫َ‬ ‫ور ﻓِ ِﻴﻪ ﻋَﻠَﻰ أَﻧﱠﺎ ﻟ َْﻮ ﻓَـ َﺮ ْ‬ ‫ْﺤ ْﺴﻨَﺎءُ َوﻗَ ْﺪ ﺗَـ َﻘ ﱠﺮَر أَﻧﱠﻪُ َﻻ َﻣ ْﺤ ُﺬ َ‬ ‫ْﻚ اﻟ َ‬ ‫ﻮءﺗِِﻪ ِﻫ َﻲ ﺗِﻠ َ‬ ‫ض َﻣ ْﻮﻃُ َ‬ ‫اﻟﻼ ِزُم ﻓَـ ْﺮ ُ‬‫ﺢ َوإِﻧﱠ َﻤﺎ ﱠ‬ ‫ِ‬
‫َواﺿ ٌ‬
‫ﺴ ِﺔ ‪َ ،‬وأَﻧﱠﻪُ َﻻ‬ ‫ِ‬
‫ْﻚ اﻟْ َﺨ َﻮاﻃ ِﺮ اﻟْ َﺨ ْﻤ َ‬ ‫ﺎل ﻏَْﻴ ِﺮ ﺗِﻠ َ‬ ‫ﻀ َﺢ أَ ﱠن ُﻛﻼ ِﻣ ْﻦ اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ِﺮ َواﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ِﻞ َﺣ ُ‬ ‫ﻚ ﻓَﺎﺗﱠ َ‬ ‫ﺻ ﱠﻤ َﻢ َﻋﻠَﻰ ذَﻟِ َ‬ ‫َﻢ ﻳَﺄْﺛَ ْﻢ ﱠإﻻ إ ْن َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ْﺤ ْﺴﻨَﺎء ﻟ َْﻮ ﻇََﻔ َﺮ ﺑِ َﻬﺎ َﺣﻘﻴ َﻘﺔً ﻟ ْ‬ ‫اﻟ َ‬
‫ْﻚ اﻟ ُْﻤﺘَ َﺨﻴﱠـﻠَ ِﺔ ﻟ َْﻮ ﻇََﻔ َﺮ ﺑِ َﻬﺎ ﻓِﻲ اﻟْ َﺨﺎر ِ‬
‫ِج‬ ‫ﺼﻴَ ِﺔ ﺑِﺘِﻠ َ‬ ‫‪ .‬إﺛْﻢ ﱠإﻻ إ ْن ﺻ ﱠﻤﻢ َﻋﻠَﻰ ﻓِ ْﻌ ِﻞ اﻟْﻤ ْﻌ ِ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬
‫ف ﻓِﻲ ُو ُﺟ ِ‬ ‫ْﺨ َﻼ ِ‬ ‫ﺎس ‪ ،‬أَو ﻗُـ ﱠﻮةِ اﻟ ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ﻴﻬﺎ ِﻣ ْﻦ ﻧَـ ْﻬ ٍﻲ َﺧ ﱟ‬ ‫ِ‬ ‫ﻚ َوُر ﱠد ﺑِﺄَ ﱠن اﻟْ َﻜ َﺮ َ‬ ‫اﻫﺔُ ذَﻟِ َ‬ ‫ي َوﻳَـﻨْﺒَﻐِﻲ َﻛ َﺮ َ‬‫ﺎل اﺑْ ُﻦ اﻟْﺒِ ْﺰِر ﱢ‬
‫ﻮب‬ ‫َي ‪َ ،‬وإِ ْن اُ ْﺳﺘُﻔﻴ َﺪ ﻣ ْﻦ ﻗﻴَ ٍ ْ‬ ‫ﺎص أ ْ‬ ‫اﻫﺔَ َﻻ ﺑُ ﱠﺪ ﻓ َ‬ ‫ﻗَ َ‬
‫ﺾ‬‫ج اﻟ َْﻤﺎﻟِﻜِ ﱢﻲ َﻋ ْﻦ ﺑَـ ْﻌ ِ‬ ‫ْﺤﺎ ﱢ‬
‫ﻳﺚ َوﻧَـ َﻘ َﻞ اﺑْ ُﻦ اﻟ َ‬‫ﱠﻬ ِﻲ َﻋ ْﻨﻪُ َﺣ ِﺪ ٌ‬ ‫ﺼ ﱠﺢ ﻓِﻲ اﻟﻨـ ْ‬ ‫ﺸﻄْﺮﻧْ ِﺞ إ ْذ ﻟَﻢ ﻳ ِ‬
‫َْ‬ ‫ﺐ اﻟ ﱢ َ‬ ‫ْﺠ ُﻤ َﻌ ِﺔ أ َْو ُﺣ ْﺮَﻣﺘِ ِﻪ ﻓَـﻴُﻜ َْﺮﻩُ َﻛﻠَﻌِ ِ‬ ‫ِ‬
‫اﻟْﻔ ْﻌ ِﻞ ﻓَـﻴُﻜ َْﺮﻩُ ﺗَـ ْﺮُﻛﻪُ َﻛﻐُ ْﺴ ِﻞ اﻟ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺐ ﻓَـﻴـ ْﺆﺟﺮ ﻋﻠَﻴ ِﻪ ؛ ِﻷَﻧﱠﻪ ﻳﺼﻮ ُن ﺑِ ِﻪ ِدﻳﻨﻪ واﺳﺘـ َﻘ ﱠﺮ ﺑِ ِﻪ ﺑـﻌﺾ اﻟْﻤﺘﺄَ ﱢﺧ ِﺮ ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺲ ﻟَﻪُ‬ ‫اﺳﺘَﺄْﻧَ َ‬ ‫ﺼ ُﺪﻩُ ﺑِﺄَ ْن َﺧﺸ َﻲ ﺗَـ َﻌﻠﱡ َﻘ َﻬﺎ ﺑَِﻘﻠْﺒِﻪ َو ْ‬ ‫ﺻ ﱠﺢ ﻗَ ْ‬ ‫ﻳﻦ ﻣﻨﱠﺎ إذَا َ‬ ‫َ ْ ُ َُ َ‬ ‫َُ َ َْ‬ ‫َُ ُ‬ ‫اﻟْﻌُﻠَ َﻤﺎء أَﻧﱠﻪُ ﻳُ ْﺴﺘَ َﺤ ﱡ ُ َ ُ َ ْ‬
‫ﻚ اﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ِﻞ ﻳُـﺒْ ِﻘﻲ ﻟَﻪُ‬ ‫ﻴﺢ ِﻣ ْﻦ أ َْﻣ ِﺮ } َﻣ ْﻦ َرأَى ْاﻣ َﺮأَةً ﻓَﺄَ ْﻋ َﺠﺒَﺘْﻪُ أَﻧﱠﻪُ ﻳَﺄْﺗِﻲ ْاﻣ َﺮأَﺗَﻪُ ﻓَـﻴُـ َﻮاﻗِﻌُ َﻬﺎ { ا ﻫـ َوﻓِ ِﻴﻪ ﻧَﻈٌَﺮ ؛ ِﻷَ ﱠن إ ْد َﻣﺎ َن ذَﻟِ َ‬ ‫ﺼ ِﺤ ِ‬ ‫ﻳﺚ اﻟ ﱠ‬ ‫ﺑِﻤﺎ ﻓِﻲ اﻟْﺤ ِﺪ ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺻﺎﻓ َﻬﺎ َو ُﺧﻄُﻮِرَﻫﺎ ﺑﺒَﺎﻟﻪ َوﻟ َْﻮ ﺑﺎﻟﺘﱠ ْﺪ ِر ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﱡ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬‫ِ‬ ‫ﱡ‬
‫ﻳﺞ َﺣﺘﱠﻰ‬ ‫ﱠﻌﻠ ِﻖ ﺑ َﻬﺎ َﻻ أَﻧﱠﻪُ ﻗَﺎﻃ ٌﻊ ﻟَﻪُ َوإﻧﱠ َﻤﺎ اﻟْ َﻘﺎﻃ ُﻊ ﻟَﻪُ ﺗَـﻨَﺎﺳﻲ أ َْو َ‬ ‫ﺚ َﻋﻠَﻰ اﻟﺘـ َ‬ ‫ﻮرة ﻓَـ ُﻬ َﻮ ﺑَﺎﻋ ٌ‬ ‫ﺼَ‬ ‫ْﻚ اﻟ ﱡ‬ ‫ﺗَـ َﻌﻠ ًﻘﺎ َﻣﺎ ﺑﺘﻠ َ‬
‫ﻮرةِ ﺑَـ ْﻴ َﻦ َﻋﻴْـﻨَـ ْﻴ ِﻪ َو َﻫ َﺬا ﻧَـ ْﻮعٌ ِﻣ ْﻦ‬
‫ﺼَ‬ ‫ْﻚ اﻟ ﱡ‬‫ج اﻟ َْﻤﺎﻟِﻜِ ﱢﻲ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم َﻋﻠَﻰ َﻣ ْﻦ َرأَى ْاﻣ َﺮأَ ًة أَ ْﻋ َﺠﺒَْﺘﻪُ َوأَﺗَﻰ ْاﻣ َﺮأَﺗَﻪُ َﺟ ْﻌ ُﻞ ﺗِﻠ َ‬ ‫ْﺤﺎ ﱢ‬
‫ﺎل اﺑْ ُﻦ اﻟ َ‬ ‫ْﺳﺎ َوﻗَ َ‬ ‫ِ‬
‫ﻳَـﻨْـ َﻘﻄ َﻊ ﺗَـ َﻌﻠﱡ ُﻘﻪُ ﺑِ َﻬﺎ َرأ ً‬
‫ِ‬ ‫ﻚ اﻟْﻤﺎء ﻳ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺼ ﱠﻮَر ﺑَـﻴْ َﻦ ﻋَﻴْـﻨَـﻴْ ِﻪ أَﻧﱠﻪُ َﺧ ْﻤ ٌﺮ ﻓَ َ‬ ‫ﻮزا ﻳ ْﺸﺮ ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺾ‬‫ﺼ ُﻴﺮ َﺣ َﺮ ًاﻣﺎ ﻋَﻠَﻴْﻪ ا ﻫـ َوَردﱠﻩُ ﺑَـ ْﻌ ُ‬ ‫ﺸ ِﺮﺑَﻪُ أَ ﱠن ذَﻟ َ َ َ َ‬ ‫ب ﻣﻨْﻪُ ﻓَـﺘَ َ‬ ‫َﺧ َﺬ ُﻛ ً َ َ ُ‬ ‫ﻴﻤ ْﻦ أ َ‬
‫ﺎل ﻋُﻠَ َﻤﺎ ُؤﻧَﺎ ﻓ َ‬ ‫اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ َﻛ َﻤﺎ ﻗَ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ْﻫﺒِ ِﻪ ﻓِﻲ َﺳ ﱢﺪ اﻟ ﱠﺬ َراﺋِ ِﻊ َوأ ْ‬ ‫ﻴﻞ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َوإِﻧﱠ َﻤﺎ ﺑَـﻨَﺎﻩُ َﻋﻠَﻰ ﻗَﺎﻋ َﺪة َﻣﺬ َ‬
‫َﺻ َﺤﺎﺑُـﻨَﺎ َﻻ ﻳَـ ُﻘﻮﻟُﻮ َن ﺑِ َﻬﺎ َوَواﻓَـ َﻘﻪُ ِْ‬ ‫ِ ِ‬ ‫اﻟْﻤﺘَﺄَ ﱢﺧ ِﺮ ِ ِ‬
‫َﺣ َﻤ ُﺪ‬
‫ﺎم أ ْ‬‫اﻹ َﻣ ُ‬ ‫ﻳﻦ ﺑﺄَﻧﱠﻪُ ﻓﻲ ﻏَﺎﻳَﺔ اﻟْﺒُـ ْﻌﺪ َوَﻻ َدﻟ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫ْﻫﺒِ ِﻪ َﻻ ﺗَ ُﺪلﱡ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺴﻄْﺖ اﻟْ َﻜ َﻼ َم َﻋﻠَﻰ َﻫﺬﻩ ْاﻵ َراء ْاﻷ َْرﺑَـ َﻌﺔ ﻓﻲ اﻟْ َﻔﺘَ َﺎوى َوﺑَـﻴﱠـ ْﻨﺖ أَ ﱠن ﻗَﺎﻋ َﺪ َة َﻣﺬ َ‬ ‫اﻟ ﱠﺰاﻫ ُﺪ ‪َ ،‬و ُﻫ َﻮ َﺷﺎﻓﻌ ﱞﻲ ﻏَ ْﻔﻠَﺔً َﻋ ْﻦ َﻫ َﺬا اﻟْﺒﻨَﺎء ا ﻫـ َوﻗَ ْﺪ ﺑَ َ‬
‫اﺟ ْﻊ ذَﻟِ َ‬
‫اﺿ ٍﺢ َﻻ ﻏُﺒﺎر ﻋَﻠَﻴْ ِﻪ ﻓَـﺮ ِ‬ ‫ﺖ ﺑـﻴْـﻨَـ َﻬﺎ وﺑـﻴْﻦ ﺻﻮرةِ اﻟْﻤ ِﺎء ﺑَِﻔﺮ ٍق و ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻚ ُﻛﻠﱠﻪُ ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ُﻣ ِﻬ ﱞﻢ ﻓَِﺈ ْن ﻗُـﻠْﺖ ﻳُـ َﺆﻳﱢ ُﺪ اﻟﺘ ْ‬
‫ﱠﺤ ِﺮ َ‬
‫ﻳﻢ ﻗَـ ْﻮ ُل‬ ‫َ‬ ‫ََ‬ ‫ﻟ َﻤﺎ ﻗَﺎﻟَﻪُ ﻓﻲ اﻟ َْﻤ ْﺮأَة َوﻓَـ ﱠﺮﻗَ ْ َ َ َ َ ُ َ َ ْ َ‬
‫ﱠﻞ اﻟﻠﱠﻪُ ﺑِ ِﻪ ﺑَـ ْﻌ َ‬ ‫ِ ِ ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺾ‬‫ﻀ ُﻜ ْﻢ َﻋﻠَﻰ ﺑَـ ْﻌ ٍ‬ ‫ﱠﻮا َﻣﺎ ﻓَﻀ َ‬ ‫ﻴﻤﺎ َﻻ ﻳَﺤ ﱡﻞ ﻟ َﻘ ْﻮﻟﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ } َوَﻻ ﺗَـﺘَ َﻤﻨـ ْ‬ ‫ﺴ ْﻴ ٍﻦ َﻛ َﻤﺎ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم اﻟﻨﱠﻈَُﺮ ﻟ َﻤﺎ َﻻ ﻳَﺤ ﱡﻞ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ُﺮ ﻓ َ‬ ‫} اﻟْ َﻘﺎﺿﻲ ُﺣ َ‬
‫ﺎن ﻓِﻲ‬ ‫ﺎﺿﻲ ﺑِ ْﺎﻵﻳ ِﺔ وﻗَـﻮﻟُﻪُ َﻋ ِﻘﺒـ َﻬﺎ ﻓَﻤﻨَﻊ ِﻣﻦ اﻟﺘﱠﻤﻨﱢﻲ إﻟَ ْﺦ ﺻ ِﺮﻳﺤ ِ‬ ‫اﺳﺘِ ْﺪ َﻻ ُل اﻟْ َﻘ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﱠﻤﻨﱢﻲ ﻟ َﻤﺎ َﻻ ﻳَﺤ ﱡﻞ َﻛ َﻤﺎ َﻣﻨَ َﻊ ﻣ ْﻦ اﻟﻨﱠﻈَ ِﺮ ﻟ َﻤﺎ َﻻ ﻳَﺤ ﱡﻞ ﻗُـﻠْﺖ ْ‬
‫ِ‬ ‫ﻓَﻤﻨَﻊ ِﻣﻦ اﻟﺘ ِ‬
‫َ َ‬ ‫َ َ ْ َ َ َ ْ َ‬ ‫َ َ ْ َ‬
‫ﻮل َﻣﺎ َﻻ ﻳَ ِﺤ ﱡﻞ ﻟَﻪُ ﺑِﺄَ ْن ﻳَـﺘَ َﻤﻨﱠﻰ اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ ﺑِ ُﻔ َﻼﻧَﺔَ ‪ ،‬أ َْو أَ ْن‬ ‫ﺼ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺴﺎﺑَِﻘﻴْ ِﻦ َوإِﻧﱠ َﻤﺎ ُﻫ َﻮ ﻓﻲ ُﺣ ْﺮَﻣﺔ ﺗَ َﻤﻨﱢﻲ ُﺣ ُ‬ ‫ﻴﻤﺎ ﻧَ ْﺤ ُﻦ ﻓِ ِﻴﻪ ِﻣ ْﻦ اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ِﺮ َواﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ِﻞ اﻟ ﱠ‬ ‫ﺲﻓ َ‬
‫أَ ﱠن َﻛ َﻼﻣﻪُ ﻟَﻴ ِ‬
‫َ ْ َ‬
‫ﱠﻬ ُﻲ‬
‫ﺎل َواﻟﻨـ ْ‬ ‫َﺧ ِﻴﻪ ِﻣ ْﻦ ِدﻳ ٍﻦ ‪ ،‬أ َْو ُدﻧْـﻴَﺎ ﻗَ َ‬ ‫ﺎل أ ِ‬
‫ﺎﻋ َﺪةِ ُﺣ ْﺮَﻣ ِﺔ ﺗَ َﻤﻨﱢﻲ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ َﺣ َ‬ ‫ﺗَﺤﺼﻞ ﻟَﻪ ﻧِﻌﻤﺔُ ﻓَُﻼ ٍن ﺑـﻌ َﺪ ﺳﻠْﺒِﻬﺎ ﻋ ْﻨﻪ وِﻣﻦ ﺛَ ﱠﻢ ذَ َﻛﺮ اﻟ ﱠﺰرَﻛ ِﺸ ﱡﻲ َﻛ َﻼﻣﻪ ﻓِﻲ ﻗَ ِ‬
‫َُ‬ ‫َ ْ‬ ‫َْ َ َ َ ُ َ ْ‬ ‫ْ ُ َ ُ َْ‬
‫ﻚ ﻓِﻲ اﻟْﺤﺮﻣ ِﺔ ؛ ِﻷَﻧﱠﻪُ ِﺣﻴﻨَﺌِﺬٍ‬ ‫ِ‬
‫ﱢﻲ َوﻃْﺌ َﻬﺎ ِزﻧًﺎ ﻓَ َﻼ َﺷ ﱠ‬ ‫ﱡِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﱠﺤ ِﺮ ِﻳﻢ َوﻏَﻠﱠﻄُﻮا َﻣ ْﻦ َﺟ َﻌﻠَﻪُ ﻟﻠﺘﱠـ ْﻨ ِﺰﻳﻪ ﻧَـ َﻌ ْﻢ إ ْن َ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬
‫َُْ‬ ‫ﺿ ﱠﻢ ﻓﻲ َﻣ ْﺴﺄَﻟَﺘﻨَﺎ إﻟَﻰ اﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ِﻞ َواﻟﺘﱠـ َﻔﻜﺮ ﺗَ َﻤﻨ َ‬ ‫ﻓﻲ ْاﻵﻳَﺔ ﻟﻠﺘ ْ‬
‫ﺎب ﻋَﻨْﻪُ ﺑِﺄَﻧﱠﻪُ َﻻ ﻳَـﻠ َْﺰُم ِﻣ ْﻦ ﺗَ ْﺤ ِﺮ ِﻳﻢ‬ ‫َﺟ َ‬
‫ﺎﺿﻲ َﻫ َﺬا ﻣﻦ اﺳﺘَ َﺪ ﱠل ﺑِ ِﻪ ﻟِﻠ ِ‬
‫ْﺤ ْﺮَﻣﺔ َوَﻻ َﻣ ْﻦ أ َ‬ ‫ُ‬ ‫َْ ْ‬
‫اض ﺑِ ِﻪ وﻛِ َﻼ ُﻫﻤﺎ ﺣﺮامٌ وﻟَﻢ ﻳـﺘَﺄَ ﱠﻣﻞ َﻛ َﻼم اﻟْ َﻘ ِ‬
‫ﺼ ﱢﻤ ٌﻢ ﻋَﻠَﻰ ﻓ ْﻌ ِﻞ اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ َر ٍ َ َ َ َ َ ْ َ ْ َ‬
‫ِ‬
‫ُﻣ َ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 237

ِ ِ ‫ﺎل اﻟﻨﱠﻈَ ِﺮ ﻓِﻲ اﻟ ﱠ‬


ُ ‫ﻳﻢ اﻟﺘﱠ َﺨﻴﱡ ِﻞ إ ْذ اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ُﺮ إ ْﻋ َﻤ‬
ِ ‫ﺎﻣ‬
‫ﻮس ا ﻫـ‬ُ ‫ﺸ ْﻲء َﻛ َﻤﺎ ﻓﻲ اﻟْ َﻘ‬ ُ ‫ اﻟﺘﱠـ َﻔ ﱡﻜ ِﺮ ﺗَ ْﺤ ِﺮ‬.
- Fatawi ibnu hajar alhaitami, kitabun-nikah juz 5 hal 265 [SYAFI'IYYAH] :

‫ وﻗﺪ‬،‫ اﻟﺬي أﻓﺘﻰ ﺑﻪ أﺑﻮ اﻟﻘﺎﺳﻢ ﺑﻦ اﻟﺒﺮزي ﺑﺄﻧﻪ ﻻ ﻳﺤﻞ‬:‫ ﻓﺄﺟﺎب ﺑﻘﻮﻟﻪ‬.‫وﺳﺌﻞ ﻓﻲ رﺟﻞ ﺟﺎﻣﻊ زوﺟﺘﻪ ﻣﺘﻔﻜﺮاً ﻓﻲ ﻣﺤﺎﺳﻦ أﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﻬﻞ ﻳﺤﺮم؟‬
‫ »إن اﷲ ﺗﺠﺎوز ﻟﻲ ﻋﻦ أﻣﺘﻲ ﻣﺎ ﺣﺪﺛﺖ ﺑﻪ‬:‫ ورﺟﺢ ﻋﺪم اﻟﺘﺄﺛﻴﻢ ﻟﺤﺪﻳﺚ‬،‫ﺑﺴﻂ اﻟﻜﻼم ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻓﻲ ﺗﺮﺟﻤﺘﻪ اﺑﻦ اﻟﺴﺒﻜﻲ ﻓﻲ ﻃﺒﻘﺎﺗﻪ‬
‫ وﻳﺆﻳﺪ اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﻗﻮل اﻟﻘﺎﺿﻲ ﻓﻲ اﻟﺼﻮم ﻣﻦ‬.‫ وﻫﺬا ﻟﻢ ﻳﻌﻤﻞ ﺑﻤﺎ ﻋﺰم ﻋﻠﻴﻪ اﻫـ‬،‫أﻧﻔﺴﻬﺎ ﻣﺎ ﻟﻢ ﺗﺘﻜﻠﻢ أو ﺗﻌﻤﻞ ﺑﻪ« أي ﺑﺎﻟﻌﻤﻞ اﻟﺬي ﻋﺰم ﻋﻠﻴﻪ‬
‫ ﻓﻤﻨﻊ ﻣﻦ اﻟﺘﻴﻤﻢ ﻣﻤﺎ ﻻ‬،(267 :‫ }وﻻ ﺗﻴﻤﻤﻮا اﻟﺨﺒﻴﺚ ﻣﻨﻪ{ )اﻟﺒﻘﺮة‬:‫ﺗﻌﻠﻴﻘﻪ ﻛﻤﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ اﻟﻨﻈﺮ ﻟﻤﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ ﻟﻪ ﻳﺤﺮم اﻟﺘﻔﻜﺮ ﻓﻴﻪ ﻟﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫ واﷲ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ أﻋﻠﻢ‬،‫ﻳﺤﻞ ﻛﻤﺎ ﻣﻨﻊ ﻣﻦ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﻣﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ‬.

1185. AURAT : PRIA BERTELANJANG DADA DI DEPAN


WANITA
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum wr.wb. mau tanya, mohon pencerahannya. . ."dalam islam, aurat seorang laki-
laki hanya dari pusar sampek ke lutut, bagaimana hukumnya apabila seorang laki-laki membuka
dadanya kemudian membuat para wanita merangsang?". [Alief Az-Zamranie Noer].
JAWABAN :
Wa’alaikumsalam wr wb. Anggauta tubuh antara pusat dan lutut adalah aurat pria saat ia shalat,
bersama pria lain dan saat bersama wanita mahramnya, namun saat ia bersama wanita lain
diwajibkan baginya juga menutupi seluruh anggauta tubuhnya (pendapat lain mengatakan wajah
pria bukanlah aurat saat bersama wanita lain kecuali bila dikhawatirkan menimbulkan fitnah).
Dengan demikian haram bagi pria membuka dadanya di hadapan wanita lain dan bagi wanita
tersebut juga diharamkan melihatnya namun terdapat pendapat mengatakan boleh melihat selain
anggota antara pusar dan lututnya dengan jaminan tidak mengakibatkan rangsangan atau fitnah.
- Nihayah az-Zain I/47 :
‫وﺣﺎﺻﻞ اﻟﻘﻮل ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺘﻌﻠﻖ ﺑﺎﻟﻌﻮرة أن اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻪ ﺛﻼث ﻋﻮرات إﺣﺪاﻫﺎ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺮﺗﻪ ورﻛﺒﺘﻪ وﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة وﻟﻮ ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻮة وﻋﻨﺪ‬
‫اﻟﺬﻛﻮر وﻋﻨﺪ اﻟﻨﺴﺎء اﻟﻤﺤﺎرم‬
‫ﺛﺎﻧﻴﺘﻬﺎ اﻟﺴﻮءﺗﺎن أي اﻟﻘﺒﻞ واﻟﺪﺑﺮ وﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻠﻮة‬
‫ﺛﺎﻟﺜﺘﻬﺎ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺪﻧﻪ وﺷﻌﺮﻩ ﺣﺘﻰ ﻗﻼﻣﺔ ﻇﻔﺮﻩ وﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻪ ﻋﻨﺪ اﻟﻨﺴﺎء اﻷﺟﺎﻧﺐ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ ذﻟﻚ وﻟﻮ‬
‫ﻋﻠﻢ اﻟﺸﺨﺺ أن اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﺗﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺷﻲء ﻣﻦ ذﻟﻚ وﺟﺐ ﺣﺠﺒﻪ ﻋﻨﻬﺎ‬
‫وﻟﺴﻨﺎ ﻧﻘﻮل إن وﺟﻪ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻲ ﺣﻘﻬﺎ ﻋﻮرة ﻛﻮﺟﻪ اﻟﻤﺮأة ﻓﻲ ﺣﻘﻪ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻛﻮﺟﻪ اﻟﺼﺒﻲ اﻷﻣﺮد ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻴﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ ﻋﻨﺪ ﺧﻮف اﻟﻔﺘﻨﺔ‬
‫ﻓﻘﻂ ﻓﺈن ﻟﻢ ﺗﻜﻦ ﻓﺘﻨﺔ ﻓﻼ إذ ﻟﻢ ﻳﺰل اﻟﺮﺟﺎل ﻋﻠﻰ ﻣﻤﺮ اﻟﺰﻣﺎن ﻣﻜﺸﻮﻓﻲ اﻟﻮﺟﻮﻩ واﻟﻨﺴﺎء ﻳﺨﺮﺟﻦ ﻣﺘﻨﻘﺒﺎت وﻟﻮ ﻛﺎن وﺟﻮﻩ اﻟﺮﺟﺎل ﻋﻮرة ﻓﻲ‬
‫ﺣﻖ اﻟﻨﺴﺎء ﻷﻣﺮوا ﺑﺎﻟﺘﻨﻘﻴﺐ أو ﻣﻨﻌﻮا ﻣﻦ اﻟﺨﺮوج إﻻ ﻟﻀﺮورة‬
Kesimpulan pmbahasan tentang aurot lelaki adalah, lelaki punya tiga hal dalam aurot :
1- aurotnya adalah antara pusar dan lutut, yaitu aurotnya dalam shalat, di sesama lelaki, dan
saat wanita mahromnya sendiri
2- hanya kubul dan duburnya saja, yaitu saat dia sendirian, contoh ketika mandi di kamar mandi
3- ADALAH SEMUA BADANNYA, sampai rambut dan kukunya, yaitu aurotnya di saat ada
wanita lain/ajnabiy

© 2017 www.piss-ktb.com
238 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Maka haram bagi wanita untuk melihatnya. Andai ada orang yang tau, bahwa akan ada wanita yang
akan melihatnya, maka ia wajib menutupinya. Spert kasus dalam pertanyaan ini, ia udh tau bahwa
di depan rumahnya banyak wanita lewat, maka ia wajib menutup badannya, tidak boleh dia
telanjang dada di situ, Beda halnya kalau cuma wajah Maka wajah bukan aurot.
- Tuhfah al-Habiib II/184 :
‫ وﻋﻮرة اﻟﻨﻈﺮ وﻫﻲ ﺟﻤﻴﻊ‬، ‫ ﻋﻮرة ﻓﻲ اﻟﺼﻼة وﻗﺪ ﺗﻘﺪﻣﺖ وﻫﻲ أﻳﻀﺎً ﻋﻮرﺗﻪ ﻋﻨﺪ اﻟﺮﺟﺎل وﻣﺤﺎرﻣﻪ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء‬: ‫وﻛﺬا اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻪ ﺛﻼث ﻋﻮرات‬
‫ وﻋﻮرة اﻟﺨﻠﻮة اﻟﺴﻮأﺗﺎن ﻓﻘﻂ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ زي‬، ‫ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻸﺟﻨﺒﻴﺔ‬
Begitu pula seorang pria, baginya memiliki tiga aurat :
1. AURAT SHALAT : Ialah aurat yang wajib ditutupinya saat menjalani shalat yakni anggauta
tubuhnya antara pusat dan lutut dan ini juga auratnya saat bersama sesama pria dan wanita-wanita
mahramnya
2. AURAT NADHRAH : Ialah aurat yang harus ia tutupi dari pandangan wanita lain yakni
keseluruhan tubuhnya dinisbatkan pada wanita lain (bukan mahramnya)
3. AURAT KHALWAH : Ialah auratnya saat ia sendirian yakni dua anggauta cabulnya (kemaluan
dan dubur) menurut pendapat mu’tamad (yang bisa dijadikan pegangan).
Buka juga keterangan di Kitab lain :
- Hasyiyah al-Bujairomi ala al-Khothiib IV/79,
- Hawaasyi as-Syarwaany II/112
- Tuhfah al-Muhtaaj VI/246
- Umdatussalik wa uddatunnasik. Kitab Nikah hal 213 :
‫ وﻗﻴﻞ ﻳﺤﻞ ٔان ﺗﻨﻈﺮ ﻣﻨﻪ ﻣﺎ ﻋﺪا ﻋﻮرﺗﻪ ﻋﻨﺪ ا ٔﻻﻣﻦ‬،‫ؤاﻣﺎ ﻧﻈﺮﻫﺎ إ ﻟﻰ ﻏﻴﺮ زوﺟﻬﺎ وﻣﺤﺮﻣﻬﺎ ﻓﺤﺮام ﻛﻨﻈﺮﻩ إ ﻟﻴﻬﺎ‬
Dan adapun melihatnya seorang wanita kepada selain suami dan mahramnya adalah haram
sebagaimana melihatnya laki-laki kepadanya. Namun ada pendapat pula bahwa halal melihat selain
auratnya (antara pusar dan lutut) ketika aman dari fitnah (syahwat termasuk fitnah).
.‫روﺿﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ﻟﻠﻨﻮوي‬ ‫وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻟﻨﻈﺮ اﻟﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻋﻨﺪ ﺧﻮف اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻗﻄﻌﺎ‬
Wanita haram melihat lelaki saat merasa dirinya akan tergoda, apalagi merangsang. Wallaahu
A'lamu Bis Showaab. [Masaji Antoro, Dewan Masjid Assalaam, Mujalli Anwar Mf, Kor Ngocol
Kor Mettat].
Link diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/336546616368153
1253. PENGERTIAN MADHINNATIS SYAHWAT
PERTANYAAN :
Assallamualykm warhmatullah wabarokatuh..pa kiyai mau nanya nih, madzinnatu as syahwat.. itu
apa tlong minta dijelaskan. [Edogawa Maria].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam. Mungkin yang dimaksud si sa'il adalah mudzinnatussyahwat (perkara yang bisa
menimbulakan syahwat) dalam artian dzon akan terjadinya syahwat. Madhinnatussyahwat ialah
tempat syahwat seperti contoh tidak dharamkan melihat farji hewan karena pada urf (umum) bukan
madzinnatusyahwat atau tidak menimbulkan syahwat. karena cma wanita yang diannggap

www.islamuna.info
KELUARGA 239

madhinnatussyahwat. Jadi Madzinnatis Syahwat adalah Tempat yang diduga dapat


membangkitkan syahwat/birahi.

( ‫ﻗﻮﻟﻪ ﻻﻛﺘﻔﺎء ﻣﻈﻨﺔ اﻟﺸﻬﻮة ( أي ﻻﻧﺘﻔﺎء اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬي ﻳﻈﻦ ﻓﻴﻪ وﺟﻮد اﻟﺸﻬﻮة ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻘﺎﻣﻮس ﻣﻈﻨﺔ اﻟﺸﻲء ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻈﺎء ﻣﻮﺿﻊ ﻳﻈﻦ‬
‫ﻓﻴﻪ وﺟﻮد اﻟﺸﻲء اﻩ وﺿﺎﺑﻂ اﻟﺸﻬﻮة اﻧﺘﺸﺎر اﻟﺬﻛﺮ ﻓﻲ اﻟﺮﺟﻞ وﻣﻴﻞ اﻟﻘﻠﺐ ﻓﻲ اﻟﻤﺮأة‬
(Keterangan karena tidak adanya madhinnatis Syahwat) artinya karena tidak adanya tempat yang
diduga dapat membangkitkan birahi. Dalam kamus dijelaskan “Madhinnatis Sya-i” artinya tempat
yang diduga wujudnya sesuatu didalamnya.Sedang batasan syahwat adalah ereksinya kemaluan
bagi pria dan terpikatnya hati bagi wanita. [ I’aanah at-Thoolibiin I/64 ]. Wallahu A'lam Bishowaab.
[Ulilalbab Hafas, Taufiq El-rahman, Masaji Antoro].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/366179380071543/
1279. PEMASANGAN ALAT KONTRASEPSI (IUD) OLEH
DOKTER
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum.. Masalah : Sudah umum jika IUD/spiral dipasang oleh bidan/dokter. Sedangkan
farji tidak boleh dilihat oleh selain suami. Pertanyaan: Apakah pemasangan IUD tersebut halal
dilakukan oleh orang lain (dokter)? [Ie Pos].
JAWABAN :
Hasil Bahts Masail PWNU 1997 di PP. Ketapang Malang : IUD adalah alat yang berbentuk huruf T
yang ditempatkan di dalam rahim yang menyebabkan terjadinya perubahan di dalam rahim tersebut
yang mencegah sel telur dari kondisi siap untuk menghadapi pembuahan. Alat pencegah kehamilan
tersebut dapat berada didalam uterus untuk kurun waktu beberapa tahun dan merupakan alat
pengatur jarak kehamilan yang paling efektif.
Pertanyaan : Bagaimana hukumnya menggunakan kontrasepsi spiral (IUD) dalam KB mengingat
caranya dengan melihat aurat?
Jawaban:
Pada dasarnya menggunakan spiral (IUD) itu hukumnya boleh, sama dengan 'azl atau alat-alat
kontrasepsi yang lain, tetapi karena cara memasangnya harus melihat aurat mugholadzoh maka
hukumnya haram. Oleh karena itu diusahakan dengan cara yang dibenarkan oleh syara’ seperti
dipasang oleh suaminya sendiri. Dasar Pengambilan Hukum:
1. Sullamu al-Taufiq
‫ْﺤﻠِﻴْـﻠَ ِﺔ‬ ِ ِ ْ‫ات ﻓَـﻴﺤﺮم ﻧَﻈَﺮ َﺷﻴ ٍﺊ ِﻣﻦ ﺑ َﺪ ِن ا‬ ِ ِ ِ ِ ‫ﺎﺻﻰ اْﻟﻌﻴ ِﻦ اﻟﻨﱠﻈَﺮ اِﻟﻰ اﻟﻨ‬ ِ
َ ‫ﻟﻤ ْﺮأَة اْﻻَ ْﺟﻨَﺒِﻴﱠﺔ ﻏَْﻴ ِﺮ اﻟ‬َ َ ْ ْ ُ ُ ُ ْ َ ‫ﱢﺴﺎء اْﻻَ ْﺟﻨَﺒِﻴﱠﺎت َوَﻛ َﺬا ﻧَﻈَُﺮ ُﻫ ﱠﻦ اﻟ َْﻴ ِﻬ ْﻢ َوﻧَﻄَُﺮ اْ َﻟﻌ ْﻮَر‬ َ َ ُ ْ َ ِ ‫َوﻣ ْﻦ َﻣ َﻌ‬
‫ﻀ َﺮةِ ُﻣﻄﱠﻠِ ٍﻊ‬
ْ ‫ﺴ ﱠﺮةِ َواﻟ ﱡﺮْﻛﺒَ ِﺔ ﺑِ َﺤ‬ ُ ‫ﻀ َﺮةِ َﻣ ْﻦ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم ﻧَﻈَُﺮﻩُ اِﻟَﻴْـ َﻬﺎ َوﻳَ ْﺤ ُﺮُم َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﻋﻠَْﻴﻬﺎَ َﻛ ْﺸ‬
‫ﻒ َﺷ ْﻲ ٍء ِﻣ ﱠﻤﺎ ﺑَـ ْﻴ َﻦ اﻟ ﱡ‬ ْ ‫ﻒ َﺷ ْﻴ ٍﺊ ِﻣ ْﻦ ﺑَ َﺪﻧِ َﻬﺎ ﺑِ َﺤ‬ُ ‫َوﻳَ ْﺤ ُﺮُم َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ َﻛ ْﺸ‬
‫ﺲ َوَﻣ ْﺤ َﺮِﻣﻴﱠ ٍﺔ ﻏَْﻴ ِﺮ َﺣﻠِﻴْـﻠَ ٍﺔ‬
ٍ ‫ات َوﻟ َْﻮ َﻣ َﻊ ِﺟ ْﻨ‬
ِ ‫َﻋﻠﻰ اْﻟﻌﻮر‬
َ َْ َ
“Termasuk diantara maksiat mata yaitu memandang kepada wanita lain dan demikian juga mereka
memandang laki-laki lain dan melihat aurat. Maka haram melihat bagian dari tubuh wanita lain
kecuali perempuan yang halal dan haram pula atas dia membuka bagian dari badannya dihadapan
orang yang haram melihatnya. Haram atas laki-laki dan perempuan membuka bagian diantara
pusar dan lutut dihadapan orang yang melihat aurat sekalipun bersama jenis dan ada hubungan
mahram kecuali perempuan yang halal”.

© 2017 www.piss-ktb.com
240 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

2. Hasyiatu al-Qulyubi, Juz III, Hlm, 212


(ُ‫ﺲ( ِﻷَﻧﱠﻪُ أَﺑْـﻠَ ُﻎ ﻓِﻲ اﻟﻠﱠ ﱠﺬةِ ِﻣ ْﻨﻪ‬
‫َوَﻣﺘَﻰ َﺣ ُﺮَم اﻟﻨﱠﻈَُﺮ َﺣ ُﺮَم اﻟ َْﻤ ﱡ‬
“Dan ketika melihat itu haram, maka menyentuh juga haram karena menyentuh itu lebih sempurna
daripada melihat dlam kenikmatannya”.
3. Mughni al-Muhtaj, Juz IV, Hlm, 215
‫ﺼ ٍﺪ َو ِﺣ َﺠ َﺎﻣ ٍﺔ َو ِﻋﻼَ ٍج( َوﻟ َْﻮ‬ ِ ِ ‫ﺲ )ﻣﺒﺎﺣ‬
ْ ‫ﺎن ﻟ َﻔ‬ َ َُ ‫ﺎﺟﺔ ﻓَﺎﻟﻨﱠﻈَُﺮ َواﻟ َْﻤ ﱡ‬
ِ ‫ﺚ ﻻَ ﺣﺎﺟﺔَ إﻟَﻴ ِﻬﻤﺎ وأَ ﱠﻣﺎ ِﻋ ْﻨ َﺪ اﻟْﺤ‬
َ َ َ َ ْ َ َ ُ ‫ﺲ ُﻫ َﻮ َﺣ ْﻴ‬ ‫ﱠم ﻣ ْﻦ ُﺣ ْﺮَﻣ ِﺔ اﻟﻨﱠﻈَ ِﺮ َواﻟ َْﻤ ﱢ‬
ِ ‫ا ْﻋﻠَﻢ أَ ﱠن ﻣﺎ ﺗَـ َﻘﺪ‬
َ َ ْ
ٍ
‫ﻀ َﺮة َﻣ ْﺤ َﺮم أ َْو َزْو ٍج أ َْو‬ َ ِ‫ َوﻟْﻴَ ُﻜ ْﻦ ذَﻟ‬،ُ‫ْﺴﻪ‬
ْ ‫ﻚ ﺑِ َﺤ‬ ِ ِ ٍ ِ ِ ِ ‫ﻚ؛ِ ﻷَ ﱠن ﻓِﻲ اﻟﺘ‬
ُ ‫ ﻓَﻠﻠ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ ُﻣ َﺪ َاواةُ اﻟ َْﻤ ْﺮأَة َوﻋَﻜ‬،‫ﱠﺤ ِﺮﻳْﻤﺤﻴْـﻨَﺌﺬ َﺣ َﺮ ًﺟﺎ‬
ْ َ ِ‫ْﺠﺌَ ِﺔ إﻟَﻰ ذَﻟ‬
ِ ‫ﻓِﻲ ﻓَـﺮ ٍج ﻟِﻠْﺤﺎﺟ ِﺔ اﻟْﻤﻠ‬
ُ َ َ ْ ْ
ِ ِ ِ ٍ ِ ٍ
ُ ‫ َو ُﻫ َﻮ اﻟ ﱠﺮاﺟ‬،‫َﺟﻨَﺒ ﱟﻲ ﺑ ْﺎﻣ َﺮأَﺗَـ ْﻴ ِﻦ‬
‫ﺢ‬ ْ ‫ْاﻣ َﺮأَة ﺛ َﻘﺔ إ ْن َﺟ ﱠﻮْزﻧَﺎ َﺧﻠ َْﻮةَ أ‬
“Ketahuilah sesungguhnya apa yang telah lalu bahwa keharaman melihat dan menyentuh ketika
tidak hajat untuk melihat dan menyentuh. Adapun ketika ada hajat maka melihat dan menyentuh
hukumnya boleh kerena bertujuan cantuk dan mengobati walaupun pada farji, karena hajat yang
mendesak untuk itu, karena jika diharamkan dalam kondisi seperti ini akan menimbulkan kesulitan.
Jadi seorang laki-laki boleh mengobati orang perempuan dan sebaliknya dan hendaknya hal itu
dilakukan dihadapan mahram atau suami atau perempuan yang dipercaya jika kita mengikuti ulama
yang membolehkan khalwat satu orang laki-laki dengan dua orang perempuan dan ini pendapat
yang rajih”. [Masaji Antoro].
Sumber : http://solusinahdliyin.net/sehat/387-pemasangan-alat-kontrasepsi-iud.html
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/369173873105427/
1442. ALASAN BAYI MENANGIS KETIKA LAHIR
PERTANYAAN :
Assalamualaikum.......Maw tanya kenapa setiap BAYI yang baru lahir itu menangis.....? Mohon
pencerahan matur suwun. [Koes AL Jawawi].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam Wr Wb. Karena tertikam oleh syaitan, sebagaimana sabda Nabi Muhammad
SAW :“Setiap anak adam ditusuk oleh syaitan dilambungnya dengan kedua jarinya saat dilahirkan
selain Isa Bin Maryam”. Diantara solusi agar terhindar dari tikaman syetan pada anak yang hendak
terlahirkan kelak, saat senggama jangan lupa berdoa : ALLAAHUMMA JANNIBNAA WA JANNIBIS
SYAITHAANA MAA ROZAQTANAA.

‫ واﻟﻤﺮاد ﻫﺬا اﻟﺠﻨﺲ )ﻣﻮﻟﻮد إﻻ ﻳﻤﺴﻪ اﻟﺸﻴﻄﺎن( رﻓﻊ ﻣﻮﻟﻮد ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻓﺎﻋﻞ اﻟﻈﺮف ﻻﻋﺘﻤﺎدﻩ‬، ‫ )ﻣﺎ ﻣﻦ ﺑﻨﻲ آدم( أي ﻣﺎ ﻣﻦ أوﻻدﻩ‬: ‫ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺎ وﺟﺪ ﻣﻦ ﺑﻨﻲ آدم ﻣﻮﻟﻮد ﻣﺘﺼﻒ ﺑﺸﻲء ﻣﻦ اﻷوﺻﺎف‬، ‫ واﻟﻤﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻨﻪ أﻋﻢ ﻋﺎم اﻟﻮﺻﻒ ﻓﺎﻻﺳﺘﺜﻨﺎء ﻣﻔﺮغ‬، ‫ﻋﻠﻰ ﺣﺮف اﻟﻨﻔﻲ‬
‫ واﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﻤﺲ اﻟﺤﻘﻴﻘﻲ أي اﻟﺤﺴﻲ ﻟﻘﻮﻟﻪ }ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ{ ﻓﻲ رواﻳﺔ‬، ‫ﺣﺎل وﻻدﺗﻪ إﻻ ﺑﻬﺬا اﻟﻮﺻﻒ أي ﻣﺲ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻟﻪ‬
‫ ﻗﺎل‬.((‫ ذﻫﺐ ﻳﻄﻌﻦ ﻓﻄﻌﻦ ﻓﻲ اﻟﺤﺠﺎب‬، ‫ ))ﻛﻞ ﺑﻨﻲ آدم ﻳﻄﻌﻦ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻓﻲ ﺟﻨﺒﻪ ﺑﺈﺻﺒﻌﻴﻪ ﺣﻴﻦ ﻳﻮﻟﺪ ﻏﻴﺮ ﻋﻴﺴﻰ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ‬: ‫ﻟﻠﺒﺨﺎري‬
ً‫ )ﻓﻴﺴﺘﻬﻞ( أي ﻳﺼﻴﺢ )ﺻﺎرﺧﺎً( راﻓﻌﺎ‬.‫ ﻓﺤﻔﻆ اﷲ ﻣﺮﻳﻢ واﺑﻨﻬﺎ ﺑﺒﺮﻛﺔ دﻋﻮة أﻣﻬﺎ‬، ‫ ﻫﺬا اﻟﻄﻌﻦ ﻣﻦ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻫﻮ اﺑﺘﺪاء اﻟﺘﺴﻠﻴﻂ‬: ‫اﻟﻘﺮﻃﺒﻲ‬
‫ أو اﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻻﺳﺘﻬﻼل ﻣﺠﺮد رﻓﻊ اﻟﺼﻮت وﺑﺎﻟﺼﺮاخ اﻟﺒﻜﺎء )ﻣﻦ ﻣﺲ‬، ‫ أو ﻣﺆﺳﺴﺔ أي ﻣﺒﺎﻟﻐﺔ ﻓﻲ رﻓﻌﻪ‬، ‫ وﻫﻮ ﺣﺎل ﻣﺆﻛﺪة‬، ‫ﺻﻮﺗﻪ ﺑﺎﻟﺒﻜﺎء‬
‫ وﻓﻲ اﻟﺘﺼﺮﻳﺢ ﺑﺎﻟﺼﺮاخ إﺷﺎرة إﻟﻰ‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﻄﻴﺒﻲ‬.‫ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺒﺐ ﺻﺮاخ اﻟﺼﺒﻲ أول ﻣﺎ ﻳﻮﻟﺪ اﻷﻟﻢ ﻣﻦ ﻣﺲ اﻟﺸﻴﻄﺎن إﻳﺎﻩ‬، ‫اﻟﺸﻴﻄﺎن( أي ﻷﺟﻠﻪ‬
‫أن اﻟﻤﺲ ﻋﺒﺎرة ﻋﻦ اﻹﺻﺎﺑﺔ ﺑﻤﺎ ﻳﺆذﻳﻪ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 241

“Tidak terdapat dari anak cucu adam saat terlahirkan kecuali ia tersentuh oleh syaitan”Rasulullah
SAW bersabda “Setiap anak adam ditusuk oleh syaitan dilambungnya dengan kedua jarinya saat
dilahirkan selain Isa Bin Maryam”. Imam al-Qurthubi berkata “Penikaman syaithan tersebut adalah
awal penguasaannya pada manusia, kemudian Allah menjaga Maryan dan puteranya berkah
doanya dari hal yang demikian”Karenanya kemudian bayi menangis sekuat-kuatnya akibat tikaman
syetan tersebut. At-Thiby berkata “Dalam penjelasan jeritan bayi tersebut menandakan bahwa
sentuhan syetan pada mengena pada hal yang menyakitkannya”. [ Misykah al-Mashaabih I/377 ].

‫ وﺟﻨﺐ اﻟﺸﻴﻄﺎن ﻣﺎ‬، ‫ ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﻠﻬﻢ ﺟﻨﺒﻨﺎ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬: ‫ إذا أراد أن ﻳﺄﺗﻲ أﻫﻠﻪ ﻗﺎل‬: ‫ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ } ﻟﻮ أن أﺣﺪﻫﻢ‬
‫ ﻟﻢ ﻳﻀﺮﻩ اﻟﺸﻴﻄﺎن أﺑﺪا‬، ‫ } رزﻗﺘﻨﺎ ﻓﺈﻧﻪ إن ﻳﻘﺪر ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ وﻟﺪ ﻓﻲ ذﻟﻚ‬.
‫ واﺑﻦ ﻣﺎﺟﺔ‬، ‫( وﻟﻤﺴﻠﻢ‬287‫ ص‬: 1‫( )) ﻟﻢ ﻳﻀﺮ ذﻟﻚ اﻟﻮﻟﺪ اﻟﺸﻴﻄﺎن أﺑ ًﺪا (( وﻓﻲ أﺧﺮى ﻟﻪ )ج‬217‫ ص‬: 1‫وﻗﻊ ﻓﻲ رواﻳﺔ أﺣﻤﺪ )ج‬
(( ‫ واﻟﻼم ﻟﻠﻌﻬﺪ‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ‬. ‫ﻟﻢ ﻳﺴﻠﻂ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺸﻴﻄﺎن أو ﻟﻢ ﻳﻀﺮﻩ (( وﻫﻜﺬا وﻗﻊ ﻣﻌﺮﻓًﺎ ﻓﻲ ﺑﻌﺾ اﻟﺮواﻳﺎت ﻋﻨﺪ اﻟﺒﺨﺎري وﻏﻴﺮﻩ‬
‫ وﻻ ﺗﺠﻌﻞ‬، ‫ وﻓﻲ ﻣﺮﺳﻞ اﻟﺤﺴﻦ ﻋﻨﺪ ﻋﺒﺪ اﻟﺮزاق إذا أﺗﻰ اﻟﺮﺟﻞ أﻫﻠﻪ ﻓﻠﻴﻘﻞ ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﻠﻬﻢ ﺑﺎرك ﻟﻨﺎ ﻓﻴﻤﺎ رزﻗﺘﻨﺎ‬، ‫اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻲ ﻟﻔﻆ اﻟﺪﻋﺎء‬
‫ ﻓﻴﻪ إﻳﻤﺎء إﻟﻰ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﺗﻤﺔ اﻟﻮﻟﺪ‬: ‫ ﻗﺎل اﻟﻘﺎري‬. ( ‫ﺻﺎﻟﺤﺎ ) أﺑ ًﺪا‬
ً ‫ إن ﺣﻤﻠﺖ أن ﻳﻜﻮن وﻟ ًﺪا‬، ‫ﻟﻠﺸﻴﻄﺎن ﻧﺼﻴﺒًﺎ ﻓﻴﻤﺎ رزﻗﺘﻨﺎ ﻓﻜﺎن ﻳﺮﺟﻰ‬
‫ ﻟﻢ ﻳﺤﻤﻞ أﺣﺪ ﺣﺪﻳﺚ اﻟﺒﺎب ﻋﻠﻰ اﻟﻌﻤﻮم‬: ‫ وﻗﺎل اﻟﺴﻨﺪي‬. ‫ ﻓﺎﻟﻀﺮ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﺎﻟﻜﻔﺮ‬. ‫ﺑﺒﺮﻛﺔ ذﻛﺮ اﷲ ﻓﻲ اﺑﺘﺪاء وﺟﻮد ﻧﻄﻔﺘﻪ ﻓﻲ اﻟﺮﺣﻢ‬
‫ ﻓﻘﻴﻞ ﻻ ﻳﻀﺮﻩ ﺑﺎﻹﻏﻮاء واﻹﺿﻼل ﺑﺎﻟﻜﻔﺮ‬، ‫ إﻻ ﻣﺮﻳﻢ واﺑﻨﻬﺎ‬، ‫ وﻗﺪ ﺟﺎء ﻛﻞ ﻣﻮﻟﻮد ﻳﻤﺴﻪ اﻟﺸﻴﻄﺎن‬، ‫ اﻟﻀﺮر ﻟﻌﻤﻮم ﺿﺮر اﻟﻮﺳﻮﺳﺔ ﻟﻠﻜﻞ‬،
‫ وﻗﻴﻞ ﻻ ﻳﻜﻮن ﻟﻠﺸﻴﻄﺎن ﻋﻠﻴﻪ‬، ‫ ﻗﻴﻞ إﻧﻪ ﻳﺄﻣﻦ ﻣﻤﺎ ﻳﺼﻴﺐ اﻟﺼﺒﻴﺎن ﻣﻦ ﺟﻬﺔ اﻟﺠﺎن‬، ‫ ﺑﺎﻟﺼﺮف ﻋﻦ اﻟﺘﻮﺑﺔ إذا ﻋﺼﻰ‬: ‫ وﻗﻴﻞ‬، ‫وﻗﻴﻞ ﺑﺎﻟﻜﺒﺎﺋﺮ‬
‫( اﻧﺘﻬﻰ‬42 : 15) " ‫َﻚ َﻋﻠَْﻴ ِﻬ ْﻢ ُﺳﻠْﻄَﺎ ٌن‬
َ ‫ﺲﻟ‬ ِ ِ ‫ِﱠ‬
َ ‫ " إن ﻋﺒَﺎدي ﻟ َْﻴ‬: ‫ ﻗﺎل ﺗﻌﺎﻟﻰ‬، ‫ ﻓﻴﻜﻮن ﻣﻦ اﻟﻤﺤﻔﻮﻇﻴﻦ‬، ‫ﺳﻠﻄﺎن‬
“Kalau sekiranya seorang dari kalian apabila ia hendak mendatangi istrinya mengucapkan doa:
ALLAAHUMMA JANNIBNAA WA JANNIBIS SYAITHAANA MAA ROZAQTANAA“ Ya Allah,
jauhkanlah kami dari setan, dan jauhkanlah setan dari rezki yang Engkau berikan kepada kami,“
maka sesungguhnya jika di takdirkan baginya anak saat itu maka setan tidak akan dapat
menimpakan madharat terhadapnya selama-lamanya“. (HR: Bukhari Muslim).
(Maksud madharat terhadapnya selama-lamanya) adalah kekufuran.As-Sanadi berkata “tidak
satupunn Ahli hadits yang memberi pengertian hadits ini dengan kemadharatan yang bersifat umum
sebab kenyataan rasa was-was teralami oleh stiap manusia”. Dalam sebuah hadits dikatakan
“Setiap anak yang dilahir tersentuh oleh syaitan kecuali Maryam dan anaknya”.
Ada pendapat yang menyatakan arti madharat diatas adalah madharat berupa penyesatan dengan
kekufuran, pendapat lain penyesatan dengan menjalani dosa besar, pendapat lain penyesatan
melalaikan taubat saat menjalani maksiat, pendapat lain tidak tersentuh oleh jin yang sering
mengganggu bocah kecil, pendapat lain, syetan tidak akan mampu menguasainya maka ia
tergolong orang-orang yang terjaga sebagaimana firman Allah Ta’alaa : “Sesungguhnya hamba-
hamba-Ku tidak ada kekuasaan bagimu terhadap mereka, kecuali orang-orang yang mengikut
kamu, yaitu orang-orang yang sesat.” (QS. 15:42). [ Misykah al-Mashaabih VIII/346 ]. Wallaahu
A'lamu Bis showaab. [Masaji Antoro].
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/390315134324634/
1501. MU'ASYAROH : KRITERIA TASYABUH
PERTANYAAN :
Seringkali kita dengar keputusan hukum syara’ yang berbeda beda (jawaz makruh haram) dengan

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪242‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪ ) dengan kebiasaan adat dari golonganj etnis gender tertentu. Dan‬ﺗﺸﺒﻪ( ‪tendensi timbul keserupaan‬‬
‫‪dalam perkembanganya adat/kebiasaan tersebut tidak menjadi ciri khas dari golongan tertentu.‬‬
‫‪Pertanyaan : Bagaimanakah penyerupaan (tasyabbuh) secara definitif di dalam menimbulkan‬‬
‫‪konsekwensi hukum (jawaz makruh dan haram) menurut prespektif hukum fiqh ? Apabila suatu‬‬
‫‪kebiasaan sudah tidak menjadi ciri khas karenan banyaknya golongan lain melakukan hal yang‬‬
‫? ‪sama apakah melakukan hal tersebut masih dikatakan tasyabbuh‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Melakukan sesuatu yang bisa dianggap menyerupai kebiasaan atau adat dari golongan etnis jender‬‬
‫‪tertentu baik disengaja atau tidak konsekwensi hukumnya haram bila ada unsur kesengajaan dan‬‬
‫‪boleh atau makruh ketika tidak ada kesengajaan atau maksud tertentu untuk menyerupai.‬‬
‫‪Referensi :‬‬
‫ﺣﻮاﺷﻲ اﻟﺸﺮواﻧﻲ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻟﺚ ص‪ 26 :‬دار اﻟﻔﻜﺮ‬
‫وﻗﺪ ﺿﺒﻂ اﺑﻦ دﻗﻴﻖ اﻟﻌﻴﺪ ﻣﺎ ﻳﺤﺮم اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻬﻦ ﻓﻴﻪ ﺑﺄﻧﻪ ﻣﺎ ﻛﺎن ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﻬﻦ ﻓﻲ ﺟﻨﺴﻪ وﻫﻴﺌﺘﻪ أو ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻓﻲ زﻳﻬﻦ وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﻋﻜﺴﻪ‬
‫ﻧﻬﺎﻳﺔ ﻗﺎل ع ش وﻣﻦ اﻟﻌﻜﺲ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻟﻨﺴﺎء اﻟﻌﺮب ﻣﻦ ﻟﺒﺲ اﻟﺒﺸﻮت وﺣﻤﻞ اﻟﺴﻜﻴﻦ ﻋﻠﻰ اﻟﻬﻴﺌﺔ اﻟﻤﺨﺘﺼﺔ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﻦ ذﻟﻚ‬
‫وﻋﻠﻰ ﻫﺬا ﻓﻠﻮ اﺧﺘﺼﺖ اﻟﻨﺴﺎء أو ﻏﻠﺐ ﻓﻴﻬﻦ زي ﻣﺨﺼﻮص ﻓﻲ إﻗﻠﻴﻢ وﻏﻠﺐ ﻓﻲ ﻏﻴﺮﻩ ﺗﺨﺼﻴﺺ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺬﻟﻚ اﻟﺰي ﻛﻤﺎ ﻗﻴﻞ إن ﻧﺴﺎء‬
‫ﻗﺮى اﻟﺸﺎم ﻳﺘﺰﻳﻴﻦ ﺑﺰي اﻟﺮﺟﺎل اﻟﺬﻳﻦ ﻳﺘﻌﺎﻃﻮن اﻟﺤﺼﺎد واﻟﺰراﻋﺔ وﻳﻔﻌﻠﻦ ذﻟﻚ ﻓﻬﻞ ﻳﺜﺒﺖ ﻓﻲ ﻛﻞ إﻗﻠﻴﻢ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ ﻋﺎدة أﻫﻠﻪ أو ﻳﻨﻈﺮ‬
‫ﻷﻛﺜﺮ اﻟﺒﻼد ﻓﻴﻪ ﻧﻈﺮ واﻷﻗﺮب اﻷول ﺛﻢ رأﻳﺖ ﻓﻲ أن اﺑﻦ ﺣﺞ ﻧﻘﻼ ﻋﻦ اﻹﺳﻨﻮي ﻣﺎ ﻳﺼﺮح ﺑﻪ وﻋﻠﻴﻪ ﻓﻠﻴﺲ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ ﻋﺎدة ﻛﺜﻴﺮ ﻣﻦ‬
‫اﻟﻨﺴﺎء ﺑﻤﺼﺮ اﻵن ﻣﻦ ﻟﺒﺲ ﻗﻄﻌﺔ ﺷﺎش ﻋﻠﻰ رؤوﺳﻬﻦ ﺣﺮاﻣﺎ ﻷﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﺑﺘﻠﻚ اﻟﻬﻴﺌﺔ ﻣﺨﺘﺼﺎ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل وﻻ ﻏﺎﻟﺐ ﻓﻴﻬﻢ ﻓﻠﻴﺘﻨﺒﻪ ﻟﻪ ﻓﺈﻧﻪ دﻗﻴﻖ‬
‫وأﻣﺎ ﻣﺎ ﻳﻘﻊ ﻣﻦ إﻟﺒﺎﺳﻬﻦ ﻟﻴﻠﺔ ﺟﻼﺋﻬﻦ ﻋﻤﺎﻣﺔ رﺟﻞ ﻓﻴﻨﺒﻐﻲ ﻓﻴﻪ اﻟﺤﺮﻣﺔ ﻷن ﻫﺬا اﻟﺰي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل اﻫـ‬
‫ﺑﻐﻴﺔ اﻟﻤﺴﺘﺮﺷﺪﻳﻦ ص‪ 284-283 :‬دار اﻟﻔﻜﺮ‬
‫ﻣﺴﺌﻠﺔ( ﺿﺎﺑﻂ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺤﺮم ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻣﺎ ذﻛﺮوﻩ ﻓﻰ اﻟﻔﺘﺢ واﻟﺘﺤﻔﺔ واﻹﻣﺪاد وﺷﻦ اﻟﻐﺎرة وﺗﺒﻌﻪ اﻟﺮﻣﻠﻰ ﻓﻰ(‬
‫اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ ﻫﻮ أن ﻳﺘﺰﻳﺎ أﺣﺪﻫﻤﺎ ﺑﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺎﻵﺧﺮ أو ﻳﻐﻠﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﻪ ﺑﻪ ﻓﻰ اﻟﻤﺤﻞ اﻟﺬى ﻫﻤﺎ ﻓﻴﻪ ‪-‬إﻟﻰ أن ﻗﺎل‪ -‬وﻣﺎ ذﻛﺮﻩ ﻣﻦ اﻟﺘﺼﻔﻴﻖ‬
‫وﻣﺎ ﺑﻌﺪﻩ ﻓﻘﺪ اﺧﺘﻠﻒ ﻓﻰ ﺗﺤﺮﻳﻤﻪ أﻣﺎ اﻟﺘﺼﻔﻴﻖ ﺑﺎﻟﻴﺪ ﺧﺎرج اﻟﺼﻼة ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻘﺎل م ر ﺑﺤﺮﻣﺘﻪ ﺣﻴﺚ ﻛﺎن ﻟﻠﻬﻮ أو ﻗﺼﺪ ﺑﻪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء‬
‫وﻣﺎل اﺑﻦ ﺣﺠﺮ إﻟﻰ ﻛﺮاﻫﺘﻪ وﻟﻮ ﺑﻘﺼﺪ اﻟﻠﻌﺒﺐ وأﻣﺎاﻟﻀﺮب ﺑﺎﻟﺪف ﻓﺼﺮح اﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﺑﺄن اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﺣﻠﻪ ﺑﻼ ﻛﺮاﻫﺔ وﻧﻘﻞ ﻋﻦ ﺑﻌﺾ ﻣﺸﺎﻳﺨﻨﺎ‬
‫ﺣﺮﻣﺘﻪ إن أﻛﺜﺮ ﻣﻨﻪ أم ﻫﻮ ﺑﺘﻜﺴﺮ وﺗﺜﻦ ﻓﺤﺮام ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺣﺘﻰ ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺴﺎء ﻛﻤﺎ ﺻﺮح ﺑﻪ ﻓﻰ ﻛﻒ اﻟﺮﻋﺎع إﻟﺦ‬
‫ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎدس ص‪ 104 :‬اﻟﻤﻜﺘﺒﺔ اﻟﺘﺠﺎرﻳﺔ اﻟﻜﺒﺮى‬
‫ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻘﻮم أى ﺗﺰﻳﺎ ﻓﻰ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﺑﺰﻳﻬﻢ وﻓﻰ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺑﻔﻌﻠﻬﻢ وﻓﻰ ﺗﺨﻠﻘﻪ ﺑﺨﻠﻘﻬﻢ وﺳﺎر ﺑﺴﻴﺮﺗﻬﻢ وﻫﺪﻳﻬﻢ ﻓﻰ ﻣﻠﺒﺴﻬﻢ وﺑﻌﺾ أﻓﻌﺎﻟﻬﻢ أى‬
‫وﻛﺎن اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺤﻖ ﻗﺪ ﻃﺎﺑﻖ ﻓﻴﻪ اﻟﻈﺎﻫﺮ اﻟﺒﺎﻃﻦ ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ وﻗﻴﻞ اﻟﻤﻌﻨﻰ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ وﻫﻮ ﻣﻦ أﺗﺒﺎﻋﻬﻢ ﻳﻜﺮم ﻛﻤﺎ ﻳﻜﺮﻣﻮن وﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ‬
‫ﺑﺎﻟﻔﺴﺎق ﻳﻬﺎن وﻳﺨﺬل ﻛﻬﻢ وﻣﻦ وﺿﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﻋﻼﻣﺔ اﻟﺸﺮف أﻛﺮم وإن ﻟﻢ ﻳﺘﺤﻘﻖ ﺷﺮﻓﻪ وﻓﻴﻪ أن ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﻣﻦ اﻟﺠﻦ ﺑﺎﻟﺤﻴﺎت وﻇﻬﺮ‬
‫ﺑﺼﻮرﺗﻬﻢ ﻗﺘﻞ وأﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﻮز اﻵن ﻟﺒﺲ ﻋﻤﺎﻣﺔ زرﻗﺎء أو ﺻﻔﺮاء ﻛﺬا ذﻛﺮﻩ اﺑﻦ رﺳﻼن وﺑﺄﺑﻠﻎ ﻣﻦ ذﻟﻚ ﺻﺮح اﻟﻘﺮﻃﺒﻰ ﻓﻘﺎل ﻟﻮ ﺧﺺ أﻫﻞ‬
‫اﻟﻔﺴﻮق واﻟﻤﺠﻮن ﺑﻠﺒﺎس ﻣﻨﻊ ﻟﺒﺴﻪ ﻟﻐﻴﺮﻫﻢ ﻓﻘﺪ ﻳﻈﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻻ ﻳﻌﺮﻓﻪ أﻧﻪ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻴﻈﻦ ﺑﻪ ﻇﻦ اﻟﺴﻮء ﻓﻴﺄﺛﻢ اﻟﻈﺎن واﻟﻤﻈﻨﻮن ﻓﻴﻪ ﺑﺴﺒﺐ اﻟﻌﻮن‬
‫ﻋﻠﻴﻪ وﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻗﺪ ﻳﻘﻊ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻰ أﻣﻮر ﻗﻠﺒﻴﺔ ﻣﻦ اﻻﻋﺘﻘﺎدات وإرادات وأﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻴﺔ ﻣﻦ أﻗﻮال وأﻓﻌﺎل ﻗﺪ ﺗﻜﻮن ﻋﺒﺎدات وﻗﺪ ﺗﻜﻮن‬
‫ﻋﺎدات ﻓﻰ ﻧﺤﻮ ﻃﻌﺎم وﻟﺒﺎس وﻣﺴﻜﻦ وﻧﻜﺎح واﺟﺘﻤﺎع واﻓﺘﺮاق وﺳﻔﺮ وإﻗﺎﻣﺔ ورﻛﻮب وﻏﻴﺮﻫﺎ وﺑﻴﻦ اﻟﻈﺎﻫﺮ واﻟﺒﺎﻃﻦ ارﺗﺒﺎط وﻣﻨﺎﺳﺒﺔ وﻗﺪ‬
‫ﺑﺎﻟﺤﻜﻤﺔ اﻟﺘﻰ ﻫﻰ ﺳﻨﺔ وﻫﻰ اﻟﺸﺮﻋﺔ واﻟﻤﻨﻬﺎج اﻟﺬي ﺷﺮﻋﻪ ﻟﻪ ﻓﻜﺎن ﻣﻤﺎ ﺷﺮﻋﻪ ﻟﻪ ﻣﻦ اﻷﻗﻮال واﻷﻓﻌﺎل ﻣﺎ ﻳﺒﺎﻳﻦ ‪ e‬ﺑﻌﺚ اﷲ اﻟﻤﺼﻄﻔﻰ‬
‫ﺳﺒﻴﻞ اﻟﻤﻐﻀﻮب ﻋﻠﻴﻬﻢ واﻟﻀﺎﻟﻴﻦ ﻓﺄﻣﺮ ﺑﻤﺨﺎﻟﻔﺘﻬﻢ ﻓﻰ اﻟﻬﺪى اﻟﻈﺎﻫﺮ ﻓﻰ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ وإن ﻟﻢ ﻳﻈﻬﺮ ﻓﻴﻪ ﻣﻔﺴﺪة ﻷﻣﻮر ﻣﻨﻬﺎ أن اﻟﻤﺸﺎرﻛﺔ‬
‫ﻓﻰ اﻟﻬﺪى ﻓﻰ اﻟﻈﺎﻫﺮ ﺗﺆﺛﺮ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎ وﺗﺸﺎﻛﻼ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﺘﺸﺎﺑﻬﻴﻦ ﺗﻌﻮد إﻟﻰ ﻣﻮاﻓﻘﺔ ﻣﺎ ﻓﻰ اﻷﺧﻼق واﻷﻋﻤﺎل وﻫﺬا أﻣﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻓﺈن ﻻﺑﺲ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪243‬‬

‫ﺛﻴﺎب اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻣﺜﻼ ﻳﺠﺪ ﻣﻦ ﻧﻔﺴﻪ ﻧﻮع اﻧﻀﻤﺎم إﻟﻴﻬﻢ وﻻﺑﺲ ﺛﻴﺎب اﻟﺠﻨﺪ اﻟﻤﻘﺎﺗﻠﺔ ﻣﺜﻼ ﻳﺠﺪ ﻣﻦ ﻧﻔﺴﻪ ﻧﻮع ﺗﺨﻠﻖ ﺑﺄﺧﻼﻗﻬﻢ وﺗﺼﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﺘﻪ‬
‫ﻣﻨﻘﺎدة ﻟﺬﻟﻚ إﻻ أن ﻳﻤﻨﻌﻪ ﻣﺎﻧﻊ وﻣﻨﻬﺎ أن اﻟﻤﺨﺎﻟﻔﺔ ﻓﻲ اﻟﻬﺪي اﻟﻈﺎﻫﺮ ﺗﻮﺟﺐ ﻣﺒﺎﻳﻨﺔ وﻣﻔﺎرﻗﺔ ﺗﻮﺟﺐ اﻻﻧﻘﻄﺎع ﻋﻦ ﻣﻮﺟﺒﺎت اﻟﻐﻀﺐ‬
‫وأﺳﺒﺎب اﻟﻀﻼل واﻻﻧﻌﻄﺎف ﻋﻠﻰ أﻫﻞ اﻟﻬﺪى واﻟﺮﺿﻮان وﻣﻨﻬﺎ أن ﻣﺸﺎرﻛﺘﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻬﺪي اﻟﻈﺎﻫﺮ ﺗﻮﺟﺐ اﻻﺧﺘﻼط اﻟﻈﺎﻫﺮ ﺣﺘﻰ ﻳﺮﺗﻔﻊ‬
‫اﻟﺘﻤﻴﻴﺰ ﻇﺎﻫﺮا ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻬﺪﻳﻴﻦ اﻟﻤﺮﺿﻴﻴﻦ وﺑﻴﻦ اﻟﻤﻐﻀﻮب ﻋﻠﻴﻬﻢ واﻟﻀﺎﻟﻴﻦ إﻟﻰ ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻷﺳﺒﺎب اﻟﺤﻜﻴﻤﺔ اﻟﺘﻲ أﺷﺎر إﻟﻴﻬﺎ ﻫﺬا‬
‫اﻟﺤﺪﻳﺚ وﻣﺎ أﺷﺒﻬﻪ وﻗﺎل اﺑﻦ ﺗﻴﻤﻴﺔ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ أﻗﻞ أﺣﻮاﻟﻪ أن ﻳﻘﺘﻀﻲ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺄﻫﻞ اﻟﻜﺘﺎب وإن ﻛﺎن ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻳﻘﺘﻀﻲ ﻛﻔﺮ اﻟﻤﺘﺸﺒﻪ‬
‫ﺑﻬﻢ ﻓﻜﻤﺎ ﻓﻲ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ وﻣﻦ ﻳﺘﻮﻟﻬﻢ ﻣﻨﻜﻢ ﻓﺈﻧﻪ ﻣﻨﻬﻢ اﻟﻤﺎﺋﺪة وﻫﻮ ﻧﻈﻴﺮ ﻗﻮل اﺑﻦ ﻋﻤﺮو ﻣﻦ ﺑﻨﻰ ﺑﺄرض اﻟﻤﺸﺮﻛﻴﻦ وﺻﻨﻊ ﻧﻴﺮوزﻫﻢ‬
‫وﻣﻬﺮﺟﺎﻧﻬﻢ وﺗﺸﺒﻪ ﺑﻬﻢ ﺣﺘﻰ ﻳﻤﻮت ﺣﺸﺮ ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﻣﻌﻬﻢ ﻓﻘﺪ ﺣﻤﻞ ﻫﺬا ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﻄﻠﻖ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﻮﺟﺐ اﻟﻜﻔﺮ وﻳﻘﺘﻀﻲ ﺗﺤﺮﻳﻢ أﺑﻌﺎض‬
‫ذﻟﻚ وﻗﺪ ﻳﺤﻤﻞ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻘﺪر اﻟﻤﺸﺘﺮك اﻟﺬي ﺷﺎﺑﻬﻬﻢ ﻓﻴﻪ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻛﻔﺮا أو ﻣﻌﺼﻴﺔ أو ﺷﻌﺎرا ﻟﻬﺎ ﻛﺎن ﺣﻜﻤﻪ ﻛﺬﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﻠﺒﺎس‬
‫ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ ص‪ 269 :‬اﻟﻤﻜﺘﺒﺔ اﻟﺘﺠﺎرﻳﺔ اﻟﻜﺒﺮى‬
‫ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﻤﺮأة واﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻴﻪ ﻛﻤﺎ ﻗﺎل اﻟﻨﻮوى ﺣﺮﻣﺔ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻷﻧﻪ إذا ﺣﺮم ﻓﻰ‬
‫اﻟﻠﺒﺎس ﻓﻔﻰ اﻟﺤﺮﻛﺎت واﻟﺴﻜﻨﺎت واﻟﺘﺼﻨﻊ ﺑﺎﻷﻋﻀﺎء واﻷﺻﻮات أوﻟﻰ ﺑﺎﻟﺬم واﻟﻘﺒﺢ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﺎل اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء وﻋﻜﺴﻪ ﻓﻰ ﻟﺒﺎس‬
‫اﺧﺘﺺ ﺑﻪ اﻟﻤﺸﺒﻪ ﺑﻞ ﻳﻔﺴﻖ ﻓﺎﻋﻠﻪ ﻟﻠﻮﻋﻴﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺎﻟﻠﻌﻦ ﻗﺎل ﺟﻤﻊ ﻟﻴﺲ اﻟﻤﺮاد ﻫﻨﺎ ﺣﻘﻴﻘﺔ اﻟﻠﻌﻦ ﺑﻞ اﻟﺘﻨﻔﻴﺮ ﻓﻘﻂ ﻟﻴﺮﺗﺪع ﻣﻦ ﺳﻤﻌﻪ ﻋﻦ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻓﻌﻠﻪ وﻳﺤﺘﻤﻞ ﻛﻮﻧﻪ دﻋﺎء ﺑﺎﻹﺑﻌﺎد وﻗﺪ ﻗﻴﻞ إن ﻟﻌﻦ اﻟﻤﺼﻄﻔﻰ ﻷﻫﻞ اﻟﻤﻌﺎﺻﻲ ﻛﺎن ﺗﺤﺬﻳﺮا ﻟﻬﻢ ﻋﻨﻬﺎ ﻗﺒﻞ وﻗﻮﻋﻬﺎ ﻓﺈذا ﻓﻌﻠﻮﻫﺎ اﺳﺘﻐﻔﺮ ﻟﻬﻢ‬
‫ودﻋﺎ ﻟﻬﻢ ﺑﺎﻟﺘﻮﺑﺔ وأﻣﺎ ﻣﻦ أﻏﻠﻆ ﻟﻪ وﻟﻌﻨﻪ ﺗﺄدﻳﺒﺎ ﻋﻠﻰ ﻓﻌﻞ ﻓﻌﻠﻪ ﻓﻘﺪ دﺧﻞ ﻓﻰ ﻋﻤﻮم ﺷﺮﻃﻪ ﺣﻴﺚ ﻗﺎل ﺳﺄﻟﺖ رﺑﻰ أن ﻳﺠﻌﻞ ﻟﻌﻨﻰ ﻟﻪ ﻛﻔﺎرة‬
‫ورﺣﻤﺔ د ك ﻓﻰ اﻟﻠﺒﺎس ﻋﻦ أﺑﻰ ﻫﺮﻳﺮة ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻛﻢ ﻋﻠﻰ ﺷﺮط ﻣﺴﻠﻢ وأﻗﺮﻩ اﻟﺬﻫﺒﻰ ﻓﻰ اﻟﺘﻠﺨﻴﺺ وﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ إﺳﻨﺎدﻩ ﺻﺤﻴﺢ وﻗﺎل‬
‫ﻓﻰ اﻟﺮﻳﺎض إﺳﻨﺎدﻩ ﺻﺤﻴﺢ ﻟﻌﻦ اﷲ اﻟﺮﺟﻠﺔ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء أي اﻟﻤﺘﺮﺟﻠﺔ وﻫﻮ ﺑﻔﺘﺢ اﻟﺮاء وﺿﻢ اﻟﺠﻴﻢ اﻟﺘﻰ ﺗﺘﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻰ زﻳﻬﻢ أو ﻣﺸﻴﻬﻢ‬
‫أو رﻓﻊ ﺻﻮﺗﻬﻢ أو ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ أﻣﺎ ﻓﻰ اﻟﻌﻠﻢ واﻟﺮأى ﻓﻤﺤﻤﻮد وﻳﻘﺎل ﻛﺎﻧﺖ ﻋﺎﺋﺸﺔ رﺟﻠﺔ اﻟﺮأى ﻗﺎل اﻟﺬﻫﺒﻰ ﻓﺘﺸﺒﻪ اﻟﻤﺮأة ﺑﺎﻟﺮﺟﻞ ﺑﺎﻟﺰى‬
‫واﻟﻤﺸﻴﺔ وﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ وﻟﻬﺬا اﻟﻮﻋﻴﺪ ﻗﺎل وﻣﻦ اﻷﻓﻌﺎل اﻟﺘﻰ ﺗﻠﻌﻦ ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻟﻤﺮأة إﻇﻬﺎرﻫﺎ اﻟﺰﻳﻨﺔ واﻟﺬﻫﺐ واﻟﻠﺆﻟﺆ ﻣﻦ ﺗﺤﺖ اﻟﺜﻴﺎب‬
‫وﺗﻄﻴﺒﻬﺎ ﺑﻨﺤﻮ ﻣﺴﻚ وﻋﻨﺒﺮ وﻟﺒﺴﻬﺎ اﻟﻤﺼﺒﻐﺎت واﻟﻤﺪاس إﻟﻰ ﻣﺎ أﺷﺒﻪ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﻔﻀﺎﺋﺢ د ﻓﻰ اﻟﻠﺒﺎس ﻋﻦ ﻋﺎﺋﺸﺔ وﺳﻜﺖ ﻋﻠﻴﻪ أﺑﻮ داود‬
‫ورﻣﺰ اﻟﻤﺼﻨﻒ ﻟﺤﺴﻨﻪ وأﺻﻠﻪ ﻗﻮل اﻟﺬﻫﺒﻰ ﻓﻰ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ إﺳﻨﺎدﻩ ﺣﺴﻦ‬
‫ﻗﺮة اﻟﻌﻴﻦ ص‪323 :‬‬
‫ﻣﺎ ﻗﻮﻟﻜﻢ ﻓﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻠﺒﺲ إزار اﻟﻤﺮأة او اﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺎس اﻟﺮﺟﻞ أو ﺗﻠﺒﺲ ﻳﺒﻠﻮﻧﺎ او ﺛﻮﺑﺎ ﻣﺜﻞ ﺛﻮب اﻟﺮﺟﻞ ﺷﻜﻼ وﺻﻮرة ﻓﻬﻞ ذﻟﻚ ﻛﻠﻪ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ ﻳﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﻤﺮاة او اﻟﻤﺮأة ﺗﻠﺒﺲ ﻟﺒﺴﺔ اﻟﺮﺟﻞ او ﻻ ؟ واﷲ اﻟﻬﺎدى إﻟﻰ اﻟﺼﻮاب‪ :‬أن ﻟﺒﺎس ‪ e‬داﺧﻞ ﻓﻰ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ‬
‫اﻟﺮﺟﻞ اﻟﺨﺎص ﺑﻪ إذا ﻟﺒﺴﺘﻪ اﻟﻤﺮأة وﺻﺎرت ﺑﺤﻴﺚ أﻧﻬﺎ ﺳﺒﺒﻪ ﺗﺸﺒﻪ اﻟﺮﺟﻞ وﻗﺼﺖ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﻪ ﻓﺘﻜﻮن داﺧﻠﺔ ﻓﻴﻤﺎ ورد ﻓﻰ اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻣﻦ‬
‫اﻟﻮﻋﻴﺪ اﻟﺸﺪﻳﺪ وﻛﺬﻟﻚ اﻟﺮﺟﻞ إذا ﻟﺒﺲ ﻟﺒﺎس اﻟﻤﺮاة اﻟﺨﺎص ﺑﻪ ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻈﻬﺮ أﻣﺎم اﻟﻨﺎس ﻛﺄﻧﻪ اﻣﺮاة وﻗﺼﺪ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﺑﺬﻟﻚ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺪﺧﻞ ﻓﻰ‬
‫اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل واﷲ ‪ e‬اﻟﻮﻋﻴﺪ اﻟﺸﺪﻳﺪ اﻟﻤﺬﻛﻮر ﻓﻔﻰ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻟﻌﻦ رﺳﻮل اﷲ‬
‫ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ اﻋﻠﻢ‬
‫‪Sudah tidak termasuk kategori tasyabuh karena sudah tidak menjadi ciri khas‬‬
‫‪Referensi :‬‬
‫اﻟﺸﺮﻗﺎوى ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺤﺮﻳﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺜﺎﻧﻰ ص‪430 :‬‬
‫ﻗﻮﻟﻪ واﻟﻤﺘﺮﺟﻼت( اى اﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻰ أﻗﻮاﻟﻬﻦ وأﺣﻮاﻟﻬﻦ ﻛﻠﺒﺲ اﻟﻄﺮاﺑﻴﺲ إﻻ إن ﻏﻠﺐ ﻋﺮف ﺑﻠﺒﺲ ذﻟﻚ ﻟﻠﺮﺟﺎل واﻟﻨﺴﺎء ﻛﻤﺎ(‬
‫ﻫﻮ ﺣﺎﺻﻞ اﻵن ﺑﻤﺼﺮى ﻓﻬﻮ ﺟﺎﺋﺰ ﻟﻬﻦ‬
‫ﻓﻴﺾ اﻟﻘﺪﻳﺮ اﻟﺠﺰء اﻟﺨﺎﻣﺲ ص‪271 :‬‬
‫ﻟﻌﻦ اﷲ ﻟﻤﺘﺸﺒﻬﺎت ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل ﻓﻴﻤﺎ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺤﻮ ﻟﺒﺎس وزﻳﻨﺔ وﻛﻼم وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ واﻟﻤﺘﺸﺒﻬﻴﻦ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻛﺬﻟﻚ ﻗﺎل‬
‫اﺑﻦ ﺟﺮﻳﺮ ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻟﺒﺲ اﻟﻤﻘﺎﻧﻊ واﻟﺨﻼﺧﻞ واﻟﻘﻼﺋﺪ وﻧﺤﻮﻫﺎ واﻟﺘﺨﻨﺚ ﻓﻲ اﻟﻜﻼم واﻟﺘﺄﻧﺚ ﻓﻴﻪ وﻣﺎ أﺷﺒﻬﻪ ﻗﺎل وﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪244‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫اﻟﺮﺟﺎل ﻟﺒﺲ اﻟﻨﻌﺎل اﻟﺮﻗﺎق اﻟﺘﻲ ﻳﻘﺎل ﻟﻬﺎ اﻟﺤﺬو واﻟﻤﺸﻲ ﺑﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻤﺤﺎﻓﻞ واﻷﺳﻮاق اﻫـ وﻣﺎ ذﻛﺮﻩ ﻓﻲ اﻟﻨﻌﺎل اﻟﺮﻗﻴﻘﺔ ﻟﻌﻠﻪ ﻛﺎن ﻋﺮف زﻣﻨﻪ‬
‫ﻣﻦ اﺧﺘﺼﺎﺻﻬﺎ ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء أﻣﺎ اﻟﻴﻮم ﻓﺎﻟﻌﺮف ﻛﻤﺎ ﺗﺮى أﻧﻪ ﻻ اﺧﺘﺼﺎص وﻗﺎل اﺑﻦ أﺑﻲ ﺟﻤﺮة ﻇﺎﻫﺮ اﻟﻠﻔﻆ اﻟﺰﺟﺮ ﻋﻦ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ ﻛﻞ ﺷﻲء ﻟﻜﻦ‬
‫ﻋﺮف ﻣﻦ أدﻟﺔ أﺧﺮى أن اﻟﻤﺮاد اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ اﻟﺰي وﺑﻌﺾ اﻟﺼﻔﺎت واﻟﺤﺮﻛﺎت وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻻ اﻟﺘﺸﺒﻪ ﻓﻲ اﻟﺨﻴﺮ وﺣﻜﻤﺔ ﻟﻌﻦ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ إﺧﺮاﺟﻪ‬
‫اﻟﺸﻲء ﻋﻦ ﺻﻔﺘﻪ اﻟﺘﻲ وﺿﻌﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ أﺣﻜﺎم اﻟﺤﻜﻤﺎء‬
‫ﻓﺘﺢ اﻟﺒﺎري اﻟﺠﺰء اﻟﻌﺎﺷﺮ ص‪ 275 -274:‬دار اﻟﻤﻌﺮﻓﺔ‬
‫وﻗﺪ ﺛﺒﺖ أﻧﻪ ﻗﺎل ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻘﻮم ﻓﻬﻮ ﻣﻨﻬﻢ ﻛﻤﺎ ﺗﻘﺪم ﻣﻌﻠﻘﺎ ﻓﻲ ﻛﺘﺎب اﻟﺠﻬﺎد ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺑﻦ ﻋﻤﺮو وﺻﻠﻪ أﺑﻮ داود وﻋﻨﺪ اﻟﺘﺮﻣﺬي ﻣﻦ‬
‫ﺣﺪﻳﺚ أﻧﺲ ﻟﻴﺲ ﻣﻨﺎ ﻣﻦ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﻐﻴﺮﻧﺎ وﻗﺪ ﺛﺒﺖ ﻋﻨﺪ ﻣﺴﻠﻢ ﻣﻦ ﺣﺪﻳﺚ اﻟﻨﻮاس ﺑﻦ ﺳﻤﻌﺎن ﻓﻲ ﻗﺼﺔ اﻟﺪﺟﺎل ﻳﺘﺒﻌﻪ اﻟﻴﻬﻮد وﻋﻠﻴﻬﻢ اﻟﻄﻴﺎﻟﺴﺔ‬
‫‪ e‬وﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ أﻧﺲ أﻧﻪ رأى ﻗﻮﻣﺎ ﻋﻠﻴﻬﻢ اﻟﻄﻴﺎﻟﺴﺔ ﻓﻘﺎل ﻛﺄﻧﻬﻢ ﻳﻬﻮد ﺧﻴﺒﺮ وﻋﻮرض ﺑﻤﺎ أﺧﺮﺟﻪ ﺑﻦ ﺳﻌﺪ ﺑﺴﻨﺪ ﻣﺮﺳﻞ وﺻﻒ ﻟﺮﺳﻮل اﷲ‬
‫اﻟﻄﻴﻠﺴﺎن ﻓﻘﺎل ﻫﺬا ﺛﻮب ﻻ ﻳﺆدي ﺷﻜﺮﻩ أﺧﺮﺟﻪ وإﻧﻤﺎ ﻳﺼﻠﺢ اﻻﺳﺘﺪﻻل ﺑﻘﺼﺔ اﻟﻴﻬﻮد ﻓﻲ اﻟﻮﻗﺖ اﻟﺬي ﺗﻜﻮن اﻟﻄﻴﺎﻟﺴﺔ ﻣﻦ ﺷﻌﺎرﻫﻢ وﻗﺪ‬
‫ارﺗﻔﻊ ذﻟﻚ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ اﻷزﻣﻨﺔ ﻓﺼﺎر داﺧﻼ ﻓﻲ ﻋﻤﻮم اﻟﻤﺒﺎح وﻗﺪ ذﻛﺮﻩ اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم ﻓﻲ أﻣﺜﻠﺔ اﻟﺒﺪﻋﺔ اﻟﻤﺒﺎﺣﺔ وﻗﺪ ﻳﺼﻴﺮ ﻣﻦ ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻗﻮم‬
‫ﻓﻴﺼﻴﺮ ﺗﺮﻛﻪ ﻣﻦ اﻹﺧﻼل ﺑﺎﻟﻤﺮوءة ﻛﻤﺎ ﻧﺒﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻔﻘﻬﺎء أن اﻟﺸﻲء ﻗﺪ ﻳﻜﻮن ﻟﻘﻮم وﺗﺮﻛﻪ ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ وﻣﺜﻞ ﺑﻦ اﻟﺮﻓﻌﺔ ذﻟﻚ ﺑﺎﻟﺴﻮﻗﻲ واﻟﻔﻘﻴﻪ‬
‫ﻓﻲ اﻟﻄﻴﻠﺴﺎن‬

‫‪1602. SYUKURAN 40 HARI SETELAH MELAHIRKAN‬‬


‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum. Pada admin piss tolong dok di-tag tentang syukuran 40 hari sesudah melahirkan‬‬
‫‪/ marhabaan ibarat nya. [Raihan Abdulhakim].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Ulama madzhab 4 berbeda pandangan tentang syukuran / makan-makan / walimah.‬‬

‫اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ‪ -‬ﻗﺎﻟﻮا‪ :‬ﻳﺴﻦ ﺻﻨﻊ اﻟﻄﻌﺎم واﻟﺪﻋﻮة إﻟﻴﻪ ﻋﻨﺪ ﻛﻞ ﺣﺎدث ﺳﺮور‪ ،‬ﺳﻮاء ﻛﺎن ﻟﻠﻌﺮس أوﻟﻠﺨﺘﺎن أوﻟﻠﻘﺪوم ﻣﻦ اﻟﺴﻔﺮ إﻟﻰ ﻏﻴﺮ ذﻟﻚ(‬
‫ﻣﻤﺎ ذﻛﺮ‪ ،‬ﻓﻠﻴﺴﺖ اﻟﺴﻨﺔ ﺧﺎﺻﺔ ﺑﻮﻟﻴﻤﺔ اﻟﻄﻌﺎم وﻛﻤﺎ أن اﻟﻮﻟﻴﻤﺔ ﺗﺼﺪق ﻋﻠﻰ ﻃﻌﺎم اﻟﻌﺮس‪ ،‬ﻓﻜﺬﻟﻚ ﺗﺼﺪق ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬وﻟﻜﻦ ﺻﺪﻗﻬﺎ ﻋﻠﻰ‬
‫وﻟﻴﻤﺔ اﻟﻌﺮس أﻛﺜﺮ‪ .‬وإﻧﻤﺎ ﻳﺴﻦ ﻋﻤﻞ اﻟﻄﻌﺎم ﻋﻨﺪ اﻟﻘﺪوم ﻣﻦ اﻟﺴﻔﺮ إذا ﻛﺎن اﻟﺴﻔﺮ ﻃﻮﻳﻼً ﻋﺮﻓﺎً ﻓﻲ ﺑﻌﺾ اﻟﻨﻮاﺣﻲ اﻟﺒﻌﻴﺪة‪ ،‬ﻓﺈن ﻛﺎن ﻳﺴﻴﺮاً‬
‫أو ﻛﺎن ﻓﻲ ﻧﺎﺣﻴﺔ ﻗﺮﻳﺒﺔ ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳﺴﻦ‪ .‬أﻣﺎ اﻟﻮﺿﻴﻤﺔ وﻫﻲ اﻟﻄﻌﺎم اﻟﺬي ﻳﻌﻤﻞ ﻋﻨﺪ اﻟﻤﻮت ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺴﻦ أن ﻳﻜﻮن ﻣﻦ ﺟﻴﺮان اﻟﻤﻴﺖ‬

‫‪Syafi'iyyah berkata : sunnah membuat makanan dan mengundang makan setiap ada kegembiraan‬‬
‫‪baik karena pernikahan, khitan, datang dari perjalanan atau selainnya. Tidak dikhususkan‬‬
‫‪kesunnahannya pada walimah makanan saja, sebagaimana walimah pernikahan merupakan‬‬
‫‪shadaqah makanan pernikahan maka boleh juga shadaqah dengan selain makanan. Adapun‬‬
‫‪kesunnahan walimah saat dari perjalanan adalah jika perjalanannya lama atau jaraknya jauh, jika‬‬
‫‪sebentar atau jaraknya dekat maka tidak disunnahkan. Adapun makanan yang disediakan saat‬‬
‫‪kematian, disunnahkan jika berasal dari para tetangga. Dari madzhab Maliki sukup ringkas :‬‬
‫اﻟﻤﺎﻟﻜﻴﺔ ‪ -‬ﻗﺎﻟﻮا‪ :‬إن اﻟﻤﻨﺪوب ﻫﻮوﻟﻴﻤﺔ اﻟﻌﺮس ﻓﻘﻂ ﻛﻤﺎ ﺗﻘﺪم‪ ،‬وأﻣﺎ ﻏﻴﺮﻩ ﻛﻄﻌﺎم اﻟﺨﺘﺎن ﻓﺈﻧﻪ ﺟﺎﺋﺰ ﻟﻴﺲ ﺑﻮاﺟﺐ وﻻ ﻣﺴﺘﺤﺐ‬
‫‪Malikiyyah berkata : Yang disunnahkan adalah walimah pernikahan saja, sedang yang lainnya‬‬
‫‪seperti walimah khitan hukumnya boleh namun tidak wajib maupun sunnah. Referensi :‬‬
‫اﻟﻔﻘﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺬاﻫﺐ اﻷرﺑﻌﺔ‬
‫‪Dari madzhab Hanbali dan Hanafi :‬‬
‫اﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ ‪ -‬ﻗﺎﻟﻮا‪ :‬إن اﻟﻤﺴﻨﻮن ﻫﻮ اﻟﺪﻋﻮة إﻟﻰ ﻃﻌﺎم اﻟﻌﺮس ﺧﺎﺻﺔ‪ ،‬أﻣﺎ ﻏﻴﺮﻫﺎ ﻣﻦ اﻷﻧﻮاع اﻟﺘﻲ ذﻛﺮت ﻓﺈن اﻟﺪﻋﻮة إﻟﻴﻪ ﺟﺎﺋﺰة ﻣﺎ ﻋﺪا‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 245

‫ أﻣﺎ اﻟﺪﻋﻮة إﻟﻰ ﻃﻌﺎم اﻟﻌﻘﻴﻘﺔ ﻓﺈﻧﻬﺎ‬.‫ وﻗﻴﻞ ﺟﺎﺋﺰة‬،‫ ﻓﻘﻴﻞ ﻣﻜﺮوﻫﺔ‬:‫ وﻓﻲ اﻟﺪﻋﻮة إﻟﻰ اﻟﺨﺘﺎن ﻗﻮﻻن‬،‫اﻟﺪﻋﻮة إﻟﻰ ﻃﻌﺎم اﻟﻤﺄﺗﻢ ﻓﺈﻧﻬﺎ ﻣﻜﺮوﻫﺔ‬
‫ﺳﻨﺔ‬

Hanabilah berkata : Yang disunnahkan adalah khusus undangan untuk walimah pernikahan, sedang
selainnya hukumnya boleh kecuali undangan makan kematian hukumnya makruh. Sednagkan
undangan khitan ada 2 pendapat, ada yang berkata makruh dan ada yang berkata boleh. Adapun
undangan makan aqiqah hukumnya sunnah.

‫ وﻫﻲ أن اﻟﺮﺟﻞ إذا ﺑﻨﻰ ﺑﺎﻣﺮأﺗﻪ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺴﻦ أن ﻳﺪﻋﻮ اﻷﻗﺎرب واﻟﺠﻴﺮان واﻷﺻﺪﻗﺎء وﻳﺼﻨﻊ ﻟﻬﻢ‬،‫ اﻟﺴﻨﺔ ﻫﻲ وﻟﻴﻤﺔ اﻟﻌﺮس‬:‫ ﻗﺎﻟﻮا‬- ‫اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ‬
‫ ﻓﺈﻧﻬﺎ ﺟﺎﺋﺰة ﻣﺘﻰ ﻛﺎﻧﺖ ﺧﺎﻟﻴﺔ ﻣﻦ ﻣﺤﻈﻮر‬،‫ أﻣﺎ اﻟﺪﻋﻮة إﻟﻰ ﻃﻌﺎم ﻏﻴﺮ اﻟﻌﺮس ﻛﺎﻟﺪﻋﻮة إﻟﻰ ﻃﻌﺎم اﻟﺨﺘﺎن وﻧﺤﻮﻩ ﻣﻤﺎ ذﻛﺮ‬.‫ﻃﻌﺎﻣﺎً وﻳﺬﺑﺢ ﻟﻬﻢ‬
‫ أﻣﺎ اﻟﻄﻌﺎم اﻟﺬي ﻳﺼﻨﻊ ﻟﻠﻤﺄﺗﻢ ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺠﻮز أن ﻳﺼﻨﻌﻪ ﻷﻫﻞ اﻟﻤﻴﺖ ﻏﻴﺮﻫﻢ وﻳﺤﻤﻠﻪ إﻟﻴﻬﻢ وﻳﺄﻛﻞ ﻣﻌﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻴﻮم اﻷول ﻷﻧﻬﻢ‬،‫دﻳﻨﻲ‬
‫ وإن‬.‫ وإذا ﻓﻌﻞ ﻓﻼ ﺑﺄس ﻣﻦ اﻷﻛﻞ ﻣﻨﻪ‬،‫ وﻻ ﺗﺒﺎح اﻟﻀﻴﺎﻓﺔ ﺛﻼﺛﺔ أﻳﺎم ﻓﻲ أﻳﺎم اﻟﻤﺼﻴﺒﺔ‬.‫ أﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﻴﻮم اﻟﺜﺎﻧﻲ وﻣﺎ ﺑﻌﺪﻩ ﻓﺈﻧﻪ ﻣﻜﺮوﻩ‬،‫ﻣﺸﻐﻮﻟﻮن‬
‫ﻋﻤﻞ ﻃﻌﺎم ﻟﻠﻔﻘﺮاء ﻛﺎن ﺣﺴﻨﺎً ﺑﺸﺮط أن ﻻ ﻳﻜﻮن ﻣﻦ ﻣﺎل اﻟﻘﺎﺻﺮ‬

Hanafiyyah berkata : Yang disunnahkan adalah walimah pernikahan, yaitu saat lelaki dan
perempuan menikah disunnahkan mengundang kerabat, tetangga dan shahabat, dan membuat
makanan untuk mereka dan membuat sembelihan. Adapun undangan selain pernikahan semisal
khitan dan sejenisnya hukumnya boleh ketika tidak terdapat larangan-larangan agama. Adapun
makanan saat kematian hukumnya boleh jika dibuat untuk keluarga mayyit oleh selain mereka, dan
boleh dibawa ke tempat mereka dan makan bersama mereka di hari pertama karena hari itu
mereka penuh kesibukan. Sedang di hari kedua dan seterusnya hukumnya makruh. Dan tidak boleh
menyediakan makanan untuk tetamu selama 3 hari dari hari musibah, dan jika disediakan makanan
maka boleh memakannya. Dan jika membuat makanan untuk para fakir miskin maka hal itu bagus
dengan syarat tidak dari harta peninggalan yang sedikit (dari orang yang kekurangan). Wallaahu
A'laamu Bis Showaab. [Dewan Masjid Assalaam].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/429738860382261/
3072. KEWAJIBAN ORANG TUA TERHADAP ANAK
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, mau tanya, ada berapa dan apa saja kewajiban orang tua kepada anak
kandungnya ? Wassalamu'alaikum. [Afhaen Dhie].
JAWABAN :
Ada hadits yang ditakhrij oleh Ibnul Mubarok dan Ibnu Aby dunya : Hak anak atas orang tuanya
yaitu memberikan nama yang bagus / baik, mengajarkan baca tulis, dan menikahkannya ketika
sudah baligh.

‫ ))ﺣﻖ اﻟﻮﻟﺪ ﻋﻠﻰ اﻟﻮاﻟﺪ أن‬: ‫وﻗﺪ ﺟﺎء ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ أﺧﺮﺟﻪ اﺑﻦ اﻟﻤﺒﺎرك ﻓﻲ اﻟﺒﺮ واﻟﺼﻠﺔ واﺑﻦ أﺑﻲ اﻟﺪﻧﻴﺎ ﻗﻮل اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫))ﻳﺤﺴﻦ اﺳﻤﻪ وﻳﻌﻠﻤﻪ اﻟﻜﺘﺎﺑﺔ وﻳﺰوﺟﻪ إذا ﺑﻠﻎ‬

Dalam Mirqotul Mafatih :

‫ ﻣﻦ وﻟﺪ ﻟﻪ وﻟﺪ ﻓﻠﻴﺤﺴﻦ اﺳﻤﻪ وأدﺑﻪ‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ‬: ‫ ﻣﺎ ﻗﺎﻻ‬- ‫ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ‬- ‫وﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻌﻴﺪ واﺑﻦ ﻋﺒﺎس‬

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪246‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪ :‬ﻓﺈذا ﺑﻠﻎ ﻓﻠﻴﺰوﺟﻪ ﻓﺈن ﺑﻠﻎ وﻟﻢ ﻳﺰوﺟﻪ ﻓﺄﺻﺎب إﺛﻤﺎ ﻓﺈﻧﻤﺎ إﺛﻤﻪ ﻋﻠﻰ أﺑﻴﻪ ‪.‬اﻟﺤﺎﺷﻴﺔ رﻗﻢ‪ ) - 13138 :‬وﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻌﻴﺪ واﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻗﺎﻻ‬
‫‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ : -‬ﻣﻦ وﻟﺪ ﻟﻪ وﻟﺪ ( أي ‪ :‬ذﻛﺮا أو أﻧﺜﻰ ) ﻓﻠﻴﺤﺴﻦ ( ﺑﺎﻟﺘﺨﻔﻴﻒ واﻟﺘﺸﺪﻳﺪ ) اﺳﻤﻪ وأدﺑﻪ ( أي‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺔ أدﺑﻪ اﻟﺸﺮﻋﻲ ) وإذا ﺑﻠﻎ ( وﻓﻲ ﻧﺴﺨﺔ ﺻﺤﻴﺤﺔ ﺑﺎﻟﻔﺎء ) ﻓﻠﻴﺰوﺟﻪ ( وﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻟﺘﺴﺮي ) إن ﺑﻠﻎ ( أي ‪ :‬وﻫﻮ ﻓﻘﻴﺮ ) وﻟﻢ ﻳﺰوﺟﻪ ( أي‬
‫اﻷب وﻫﻮ ﻗﺎدر ) ﻓﺄﺻﺎب ( أي ‪ :‬اﻟﻮﻟﺪ ) إﺛﻤﺎ ( أي ‪ :‬ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ وﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻪ ) ﻓﺈﻧﻤﺎ إﺛﻤﻪ ﻋﻠﻰ أﺑﻴﻪ ( أي ‪ :‬ﺟﺰاء اﻹﺛﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﻟﺘﻘﺼﻴﺮﻩ وﻫﻮ ‪:‬‬
‫ﻣﺤﻤﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﺰﺟﺮ واﻟﺘﻬﺪﻳﺪ ﻟﻠﻤﺒﺎﻟﻐﺔ واﻟﺘﺄﻛﻴﺪ ‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻄﻴﺒﻲ ‪ -‬رﺣﻤﻪ اﷲ ‪ : -‬أي ﺟﺰاء اﻹﺛﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻘﻴﻘﻴﺔ ودل ﻫﻨﺎ اﻟﺤﺼﺮ ﻋﻠﻰ أن ﻻ‬
‫‪ .‬إﺛﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﻮﻟﺪ ﻣﺒﺎﻟﻐﺔ ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﺘﺴﺒﺐ ﻟﻤﺎ ﻳﺘﻔﺎدى وﻟﺪﻩ ﻣﻦ أﺻﺎﺑﻪ اﻹﺛﻢ‬

‫‪Dalam kitab Syu'bul Iman :‬‬


‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬
‫ﱠاد(‬
‫ﻴﻢ ‪ ،‬ﻧﺎ َﺷﺪ ُ‬ ‫ْﺤ ْﺮﺑِ ﱡﻲ ‪ ،‬ﻧﺎ ُﻣ ْﺴﻠ ُﻢ ﺑْ ُﻦ إﺑْـ َﺮاﻫ َ‬ ‫ﺴ ِﻦ اﻟ َ‬‫ْﺤ َ‬ ‫َﺣ َﻤ ُﺪ ﺑْ ُﻦ ﻋُﺒَـ ْﻴﺪ ‪ ،‬ﻧﺎ إِ ْﺳ َﺤﺎ ُق ﺑْ ُﻦ اﻟ َ‬
‫َﺣ َﻤ َﺪ ﺑْ ِﻦ َﻋ ْﺒ َﺪا َن ‪ ،‬أﻧﺎ أ ْ‬ ‫ﺣﺪﻳﺚ ﻣﺮﻓﻮع( أَ ْﺧﺒَـ َﺮﻧَﺎ َﻋﻠ ﱡﻲ ﺑْ ُﻦ أ ْ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ‪َ " :‬ﻣ ْﻦ ُوﻟِ َﺪ ﻟَﻪُ َوﻟَ ٌﺪ‬ ‫ﺎل رﺳ ُ ِ‬
‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ َ‬ ‫ﺎل ‪ :‬ﻗَ َ َ ُ‬ ‫ﺎس ‪ ،‬ﻗَ َ‬ ‫ﻴﺪ ‪َ ،‬واﺑْ ِﻦ َﻋﺒﱠ ٍ‬ ‫ﻀﺮَة ‪َ ،‬ﻋﻦ أَﺑِﻲ ﺳﻌِ ٍ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬
‫ي ‪َ ،‬ﻋ ْﻦ أَﺑﻲ ﻧَ ْ َ‬ ‫ْﺠ َﺮﻳْ ِﺮ ﱡ‬ ‫ٍِ‬
‫ﺑْ ُﻦ َﺳﻌﻴﺪ اﻟ ُ‬
‫ﺎب إِﺛْ ًﻤﺎ ‪ ،‬ﻓَِﺈﻧﱠ َﻤﺎ إِﺛْ ُﻤﻪُ ﻋَﻠَﻰ أَﺑِ ِﻴﻪ‬
‫َﺻ َ‬ ‫اﺳ َﻤﻪُ َوأ ََدﺑَﻪُ ‪ ،‬ﻓَِﺈذَا ﺑَـﻠَ َﻎ ﻓَـﻠْﻴُـ َﺰﱢو ْﺟﻪُ ﻓَِﺈ ْن ﺑَـﻠَ َﻎ َوﻟ ْ‬
‫َﻢ ﻳُـ َﺰﱢو ْﺟﻪُ ﻓَﺄ َ‬
‫ِ‬
‫‪ " .‬ﻓَـﻠْﻴُ ْﺤﺴ ِﻦ ْ‬

‫‪(Hadits marfu') Rosulullah berssabda : Barang siapa yang terlahir atasnya seorang anak, maka‬‬
‫‪baguskanlah nama dan adabnya, dan jika telah baligh maka nikahkanlah, maka jika telah baligh dan‬‬
‫‪belum dinikahkan ketika si anak melakukan satu dosa, maka dosanya ditanggung oleh bapaknya.‬‬

‫‪ :‬اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ‪٣/٢٥٤‬‬


‫ﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻌﻴﺪ واﺑﻦ ﻋﺒﺎس رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻢ ﻗﺎﻻ‪ :‬ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ )ص(‪ :‬ﻣﻦ وﻟﺪ ﻟﻪ وﻟﺪ ﻓﻠﻴﺤﺴﻦ اﺳﻤﻪ وأدﺑﻪ‪ ،‬وإذا ﺑﻠﻎ ﻓﻠﻴﺰوﺟﻪ‪ ،‬ﻓﺈن ﺑﻠﻎ‬
‫‪ :‬وﻟﻢ ﻳﺰوﺟﻪ ﻓﺄﺻﺎب إﺛﻤﺎ ﻓﺈﻧﻤﺎ إﺛﻤﻪ ﻋﻠﻰ أﺑﻴﻪ‬

‫‪Rosulullah berssabda : Barang siapa yang terlahir atasnya seorang anak, maka baguskanlah nama‬‬
‫‪dan adabnya, dan jika telah baligh maka nikahkanlah, maka jika telah baligh dan belum dinikahkan‬‬
‫‪ketika si anak melakukan satu dosa, maka dosanya ditanggung oleh bapaknya. Wallahu a'lam. [Ical‬‬
‫‪Rizaldysantrialit, Ghufron Bkl].‬‬
‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/762523200437157/‬‬
‫‪1411. KEWAJIBAN MEMBERI NAMA PADA ANAK‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalaamu 'alaykum wr wb. Setiap benda pasti mempunyai nama. Pertanya'anya : Apa ada‬‬
‫‪hukumnya memberi nama kepada anak manusia????? Monggo. [M Noer Qölby].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumsalam. Wajib hukumnya memberi nama kepada anak manusia, sebagaimana‬‬
‫‪keterangan kitab Al-Mausuuah al-Fiqhiyyah XI/328 :‬‬
‫‪ :‬أ ‪ -‬ﺗﺴﻤﻴﺔ اﻟﻤﻮﻟﻮد‬
‫ذﻛﺮ اﺑﻦ ﻋﺮﻓﺔ أن ﻣﻘﺘﻀﻰ اﻟﻘﻮاﻋﺪ وﺟﻮب اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ‪ ،‬وﻣﻤﺎ ﻻ ﻧﺰاع ﻓﻴﻪ أن اﻷب أوﻟﻰ ﺑﻬﺎ ﻣﻦ اﻷم ‪ ،‬ﻓﺈن اﺧﺘﻠﻒ اﻷﺑﻮان ﻓﻲ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ‪6 -‬‬
‫)ﻓﻴﻘﺪم اﻷب ‪2) .‬‬
‫‪ .‬ﻣﻮاﻫﺐ اﻟﺠﻠﻴﻞ ‪ 256 / 3‬ط ‪ .‬اﻟﻨﺠﺎح ‪ ،‬وﺗﺤﻔﺔ اﻟﻤﻮدود ص ‪(2) 106‬‬
‫‪PEMBERIAN NAMA PADA ANAK‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 247

Ibn ‘Irfah menuturkan bahwa tuntutan kaidah-kaidah menyatakan kewajiban akan pemberian nama
pada anak dan seorang ayah dalam pemberian nama lebih berhak ketimbang seorang ibu, bila
kedua orang tua berselisih dalam pemberian nama maka didahulukan nama yang diberikan
seorang ayah.
- Tasmiyah al-Mauluud I/8 :
‫وﻟﻬﺬا اﺗﻔﻖ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ وﺟﻮب اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ‬.ً‫ وﻋﻨﻮﻧﺘﻪ ﺑﻤﺎ ﻳﻤﻴﺰﻩ ﻋﻠﻰ وﺟﻪ ﻳﻠﻴﻖ ﺑﻜﺮاﻣﺘﻪ آدﻣﻴﺎً ﻣﺴﻠﻤﺎ‬،‫ اﻟﺘﻌﺮﻳﻒ ﺑﻪ‬: ‫ﻓﺤﻘﻴﻘﺔ اﻻﺳﻢ ﻟﻠﻤﻮﻟﻮد‬
‫ إذ اﻻﺳﻢ ﻳﺤﺪد اﻟﻤﻮﻟﻮد‬،‫ ﻣﺨﺘﻠﻄﺎً ﺑﻐﻴﺮﻩ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﻴﺰ‬،‫ ﺑﻘﻰ اﻟﻤﻮﻟﻮد ﻣﺠﻬﻮﻻً ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻠﻮم‬،‫ ﻓﺈذا ﻟﻢ ﺗﻜﻦ ﺗﺴﻤﻴﺔ‬،‫(وﻋﻠﻴﻪ‬1) .‫ﻟﻠﺮﺟﺎل واﻟﻨﺴﺎء‬
‫ ﺻﺎر اﻟﺴﻨﺪ ﻣﻦ ﻗﺴﻢ اﻟﻀﻌﻴﻒ ﺣﺘﻰ‬، ‫واﻧﻈﺮ ﻛﻴﻒ ﻛﺎن اﻹﺳﻨﺎد ﻋﻨﺪ اﻟﻤﺤﺪﺛﻴﻦ إذا ﺟﺎء ﻓﻴﻪ ﻣﻦ أﻳﻬﻢ اﺳﻤﻪ أو أﻫﻤﻞ‬.‫وﻳﻤﻴﺰﻩ وﻳﻌﺮف ﺑﻪ‬
‫ ﻟﻠﻮﻗﻮف ﻋﻠﻰ ﺣﺎﻟﻪ‬،‫ﻳﻌﺮف‬
_________
(1) " 154‫)ﻣﺮاﺗﺐ اﻹﺟﻤﺎع ﻻﺑﻦ ﺣﺰم " )ص‬.
Hakikat penamaan pada seorang anak adalah memberikan tanda pengenal padanya, memberi
tanda yang dapat membedakannya dengan lainnya dengan cara yang layak dengan kemuliaan
anak adam yang muslim, karenanya ulama sepakat bahwa memberi nama pada anak baik untuk
anak laki-laki atau wanita hukumnya wajib.Andai anak terbiarkan tanpa nama, maka ia akan tidak
dikenal dan diketahui , bercampur dengan lainnya dengan tanpa pembeda karena dengan nama
dapat ditentukan keberadaan anak, dibedakan dan dikenal oleh lainnya, lihatlah bagaimana sanad
sebuah hadits pun bila salah seorang dari nara sumbernya tidak dikenal namanya maka hadits
tersebut menjadi dha’if hingga nara sumbernya menjadi dikenal karena berhenti keabsahan hadits
tersebut pada keadaan nara sumbernya yang tidak diketahui namanya.
Dalam sebuah hadits disebutkan :
‫َﺳﻤﺎﺋِ ُﻜ ْﻢ إِﻟَﻰ اﻟﻠﱠ ِﻪ َﻋﺒ ُﺪاﻟﻠﱠ ِﻪ َو َﻋﺒ ُﺪ اﻟ ﱠﺮ ْﺣ َﻤ ِﻦ‬
َ ‫ﺐأ‬ َ ‫إِ ﱠن أ‬
‫َﺣ ﱠ‬

“Sesungguhnya nama yang paling dicintai Allah adalah Abdullah dan Abdurrahman.” (HR. Muslim
no. 2132). Wallaahu A'lamu Bis Showaab. [Masaji Antoro, Mbah Jenggot II].
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/387048494651298/
1615. MEMBERI NAMA JIBRIL PADA ANAK
PERTANYAAN :
Assalamu'alaykum waroh matullohi wabarokatuhu . . . Bolehkah jika aku punya anak laki laki nanti,
kuNAMAI dengan nama MUHAMMAD JIBRIL, Bolehkah nama-nama malaikat itu dipakai ?
[Perempuan Miskin].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam warohmatullohi wabarokatuhu. Boleh menamai anak dengan nama-nama
malaikat. Disebutkan dalam kitab Mughnil Muhtaj 18/160 :

‫ﻚ َرِﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬


ٍ ِ‫َﺳﻤ ِﺎء اﻟْﻤ َﻼﺋِ َﻜ ِﺔ و ْاﻷَﻧْﺒِﻴ ِﺎء وﻳﺲ وﻃَﻪ ِﺧ َﻼﻓًﺎ ﻟِﻤﺎﻟ‬
َ َ َ َ َ
ِ ِ ‫وَﻻ ﺗُﻜْﺮﻩُ اﻟﺘ‬
َ َ ْ ‫ﱠﺴﻤﻴَﺔُ ﺑﺄ‬ْ َ َ
Tidak makruh memberikan nama dengan nama malaikat dan para nabi atau Yasiin atau tohaa,
berbeda halnya dengan pandangan Imam Malik Rohomahullah.
Kalangan pengikut Madzhab Syafi’i dan mayoritas ulama membolehkan dan tidak
memakruhkannya. Sedang al-Hard Bin Maskan memakruhkan penggunaan nama-nama malaikat

© 2017 www.piss-ktb.com
248 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

secara umum dan Imam Malik (Malikiyyah) memakruhkan penggunaan nama JIBRIL pada anak.
- Al-Majmuu’ Alaa Syarh al-Muhadzdzab VIII/438 :
* (‫ﻓﺮع( ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ وﻣﺬﻫﺐ اﻟﺠﻤﻬﻮر ﺟﻮاز اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎء اﻻﻧﺒﻴﺎء واﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﺻﻠﻮات اﷲ وﺳﻼﻣﻪ ﻋﻠﻴﻬﻢ أﺟﻤﻌﻴﻦ وﻟﻢ ﻳﻨﻘﻞ ﻓﻴﻪ ﺧﻼف اﻻ‬
‫ﻋﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ أﻧﻪ ﻧﻬﻰ ﻋﻦ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺄﺳﻤﺎء اﻻﻧﺒﻴﺎء وﻋﻦ اﻟﺤﺮد ﺑﻦ ﻣﺴﻜﻦ اﻧﻪ ﻛﺮﻩ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎء اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ وﻋﻦ‬
‫ﻣﺎﻟﻚ ﻛﺮاﻫﺔ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺠﺒﺮﻳﻞ وﻳﺎﺳﻴﻦ‬

[ SUB BAHASAN ] Dalam Madzhab Kami (Syafi’iyyah) serta mayoritas Ulama Fiqh membolehkan
pemberian nama dengan nama para nabi dan malaikat Shalawat Allah semoga tercurah pada
mereka dan tidak terdapati perbedaan pendapat kecuali yang diriwayatkan dari Umar Bin Khotthob
Ra yang melarang pemberian nama menggunakan nama-nama para nabi. al-Hard Bin Maskan
memakruhkan penggunaan nama-nama para Malaikat sedang Imam Malik memakruhkan
pemakaian nama JIBRIL dan YAASIIN. [ ]. Wallaahu A’lamu Bis Showaab. [Cecep Furqon, Masaji
Antoro].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/433809453308535/
3207. HUKUM MENGGANTI NAMA YANG JELEK
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Numpang tanya : Apabila orang tua memberi nama anaknya, setelah anak
dewasa baru tahu nama itu dirasa kurang bagus / tepat menurut syariat bolehkah merubahnya ??
misalnya Nama Ayatul Husnah, mungikn lebih bagus / tepatnya Ayatul Husna atau Ayatul Hasanah.
Matur Nuhun. [Ayatul Husnah].
JAWABAN :
Wa alaikumus salaam warohmatulloh. Jika seseorang diberi nama dengn nama-nama yang jelas-
jelas diharamkan seperti : 'abdul ka'bah, dll Maka merubahnya hukumnya wajib. Lihat Hasiyyah
bajuri 2/305 :

‫و ﻳﺠﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻻﺳﻢ اﻟﺤﺮام ﻋﻠﯽ اﻻﻗﺮب ﻻﻧﻪ ﻣﻦ ازاﻟﻪ اﻟﻤﻨﮑﺮ و ان ﺗﺮدد اﻟﺮﺣﻤﺎﻧﯽ ﻓﯽ وﺟﻮﺑﻪ و ﻧﺪﺑﻪ‬

* Hukum mengganti nama adalah mubah/boleh, bahkan sunah mengganti nama yang jelek menjadi
nama yang bagus :

337 :‫اﻟﻤﻮﺳﻮﺋﺔ ﻓﻘﻬﻴﺔ اﻟﺠﺰء اﻟﺤﺎدى ﻋﺸﺮ ص‬


” ‫ ﻓﻘﺪأﺧﺮج أﺑﻮ داود ﻓﻰ ﺳﻨﻨﻪ ﻋﻦ أﺑﻲ اﻟﺪرداء رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ‬,‫وﻳﺴﻦ ﺗﺤﺴﻴﻨﻪ‬
ّ ‫ ﻳﺠﻮز ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻹﺳﻢ ﻋﻤﻮﻣﺎ‬-15 ”‫ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻹﺳﻢ و ﺗﺤﺴﻨﻪ‬
‫ﺻﻠﻌﻢ‬
ّ ‫( ﻗﺎل رﺳﻮ ل اﷲ‬5) :‫ﻗﺎل‬:

‫ إ ّن اﺑﻨﺔ‬:‫إﻧّﻜﻢ ﺗﺪﻋﻮن ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ ﺑﺄﺳﻤﺎﺋﻜﻢ وأﺳﻤﺎء أﺑﺎﺋﻜﻢ ﻓﺄﺣﺴﻨﻮا أﺳﻤﺎءﻛﻢ وأﺧﺮج ﻣﺴﻠﻢ ﻓﻲ ﺻﺤﻴﺤﻪ ﻋﻦ إﺑﻦ ﻋﻤﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﻢ‬
‫ وﻗﺪ }ﻏﻴﺮ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻻﺳﻢ اﻟﺬي ﻳﺪل ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺰﻛﻴﺔ إﻟﻰ ﻏﻴﺮﻩ‬.……‫ إﻟﻰ أن ﻗﺎل‬:‫ﻟﻌﻤﺮ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻛﺎﻧﺖ ﻳﻘﺎل ﻟﻬﺎ‬
15) .{‫)ﻓﻘﺪ ﻏﻴﺮ اﺳﻢ ﺑﺮة إﻟﻰ ﺟﻮﻳﺮﻳﺔ أو زﻳﻨﺐ‬

‫ ﻫﺸﺎﻣﺎ‬:‫ }وﻏﻴﺮ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﺳﻢ اﻟﻌﺎص وﻋﺰﻳﺰ وﻋﺘﻠﺔ وﺷﻴﻄﺎن واﻟﺤﻜﻢ وﻏﺮاب وﺣﺒﺎب وﺷﻬﺎب ﻓﺴﻤﺎﻩ‬:‫وﻗﺎل أﺑﻮ داود‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪249‬‬

‫وﺳﻤﻰ ﺣﺮﺑﺎ‪ :‬ﺳﻠﻤﺎ وﺳﻤﻰ اﻟﻤﻀﻄﺠﻊ‪ :‬اﻟﻤﻨﺒﻌﺚ وأرﺿﺎ ﺗﺴﻤﻰ ﻋﻔﺮة ﺳﻤﺎﻫﺎ‪ :‬ﺧﻀﺮة وﺷﻌﺐ اﻟﻀﻼﻟﺔ ﺳﻤﺎﻩ‪ :‬ﺷﻌﺐ اﻟﻬﺪى وﺑﻨﻮ اﻟﺰﻧﻴﺔ‬
‫ﺳﻤﺎﻫﻢ‪ :‬ﺑﻨﻲ اﻟﺮﺷﺪة وﺳﻤﻰ ﺑﻨﻲ ﻣﻐﻮﻳﺔ‪ :‬ﺑﻨﻲ رﺷﺪة {‪ .‬ﻫﺬا واﻟﻔﻘﻬﺎء ﻻﻳﺨﺘﻠﻔﻮن ﻓﻲ ﺟﻮاز ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻹﺳﻢ إﻟﻰ إﺳﻢ أﺧﺮ وﻓﻰ أ ّن ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻹﺳﻢ‬
‫اﻟﻘﺒﻴﺢ إﻟﻰ اﻟﺤﺴﻦ ﻫﻮ ﻣﻦ اﻷﻣﻮر اﻟﻤﻄﻠﻮﺑﺔ اﻟّﺘﻲ ﻋﻠﻴﻬﺎ أﻟﺸﺮع‪ .‬وأﺟﺎز اﻟﺤﻨﺎﺑﻠﺔ اﻟﺘّﺴﻤﻴّﺔ ﺑﺄﻛﺜﺮ ﻣﻦ إﺳﻢ‪ .‬إﻩ‬

‫‪* Makruh mempunyai nama nama yang buruk tapi tidak berdosa, dan sunnah mengganti nama‬‬
‫‪buruk tersebut.‬‬

‫‪:‬ﻣﻐﻨﻲ اﻟﻤﺤﺘﺎج اﻟﺠﺰء اﻟﺮاﺑﻊ ص‪ 371:‬اﻟﻤﺆﻟﻒ‪:‬اﻟﺸﻴﺦ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ أﺣﻤﺪ اﻟﺨﻄﻴﺐ اﻟﺸﺮﺑﻴﻨﻲ اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ )اﻟﻤﺘﻮﻓﻰ )‪(18‬‬
‫)‪977‬ﻫـ‬
‫وﺗﻜﺮﻩ اﻷﺳﻤﺎء اﻟﻘﺒﻴﺤﺔ ﻛﺎﻟﺸﻴﻄﺎن واﻟﻈﺎﻟﻢ واﻟﺸﻬﺎب وﺣﻤﺎر وﻛﻠﻴﺐ وﻣﺎ ﻳﺘﻄﻴﺮ ﺑﻨﻔﻴﻪ ﻋﺎدة ﻛﻨﺠﻴﺢ وﺑﺮﻛﺔ )‪ (6‬ﻟﺨﺒﺮ ﻻ ﺗﺴﻤﻴﻦ ﻏﻼﻣﻚ أﻓﻠﺢ‬
‫وﻻ ﻧﺠﻴﺤﺎ وﻻ ﻳﺴﺎرا وﻻ رﺑﺎﺣﺎ ﻓﺈﻧﻚ إذا ﻗﻠﺖ أﺛﻢ ﻫﻮ ؟ ﻗﺎل ﻻ وﻳﺴﻦ أن ﺗﻐﻴﺮ اﻷﺳﻤﺎء اﻟﻘﺒﻴﺤﺔ وﻣﺎ ﻳﺘﻄﻴﺮ ﺑﻨﻔﻴﻪ )‪ (7‬ﻟﺨﺒﺮ ﻣﺴﻠﻢ أﻧﻪ ﺻﻠﻰ‬
‫‪.‬اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻏﻴﺮ إﺳﻢ ﻋﺎﺻﻴﺔ وﻗﺎل أﻧﺖ ﺟﻤﻴﻠﺔ‬

‫‪* Sunnah hukumnya mengganti nama yang buruk atau tidak disukai menjadi nama yang baik.‬‬

‫ﺷﺮح اﻟﻨﻮوي ﻋﻠﻰ ﻣﺴﻠﻢ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤـ ‪261‬‬


‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ أﺑﻲ ﺷﻴﺒﺔ ﺣﺪﺛﻨﺎ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﻰ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺣﻤﺎد ﺑﻦ ﺳﻠﻤﺔ ﻋﻦ ﻋﺒﻴﺪ اﷲ ﻋﻦ ﻧﺎﻓﻊ ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ أن اﺑﻨﺔ ﻟﻌﻤﺮ ﻛﺎﻧﺖ ﻳﻘﺎل‬
‫ﻟﻬﺎ ﻋﺎﺻﻴﺔ ﻓﺴﻤﺎﻫﺎ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻤﻴﻠﺔ ﻗﻮﻟﻪ أن اﺑﻨﺔ ﻟﻌﻤﺮ ﻛﺎن ﻳﻘﺎل ﻟﻬﺎ ﻋﺎﺻﻴﺔ ﻓﺴﻤﺎﻫﺎ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫‪ .‬ﺟﻤﻴﻠﺔ‬

‫وﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻵﺧﺮ ) ﻛﺎﻧﺖ ﺟﻮﻳﺮﻳﺔ اﺳﻤﻬﺎ ﺑﺮة ﻓﺤﻮل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﺳﻤﻬﺎ ﺟﻮﻳﺮﻳﺔ وﻛﺎن ﻳﻜﺮﻩ أن ﻳﻘﺎل ﺧﺮج ﻣﻦ ﻋﻨﺪ‬
‫ﺑﺮة ( وذﻛﺮ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺜﻴﻦ اﻵﺧﺮﻳﻦ أن اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻏﻴﺮ اﺳﻢ ﺑﺮة ﺑﻨﺖ أﺑﻲ ﺳﻠﻤﺔ وﺑﺮة ﺑﻨﺖ ﺟﺤﺶ ﻓﺴﻤﺎﻫﻤﺎ زﻳﻨﺐ وزﻳﻨﺐ‬
‫وﻗﺎل ) ﻻ ﺗﺰﻛﻮا أﻧﻔﺴﻜﻢ اﷲ أﻋﻠﻢ ﺑﺄﻫﻞ اﻟﺒﺮ ﻣﻨﻜﻢ ( ﻣﻌﻨﻰ ﻫﺬﻩ اﻷﺣﺎدﻳﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻻﺳﻢ اﻟﻘﺒﻴﺢ أو اﻟﻤﻜﺮوﻩ إﻟﻰ ﺣﺴﻦ وﻗﺪ ﺛﺒﺖ أﺣﺎدﻳﺚ‬
‫ﺑﺘﻐﻴﻴﺮﻩ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ أﺳﻤﺎء ﺟﻤﺎﻋﺔ ﻛﺜﻴﺮﻳﻦ ﻣﻦ اﻟﺼﺤﺎﺑﺔ وﻗﺪ ﺑﻴﻦ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻌﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﻨﻮﻋﻴﻦ وﻣﺎ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻫﻤﺎ وﻫﻲ‬
‫اﻟﺘﺰﻛﻴﺔ أو ﺧﻮف اﻟﺘﻄﻴﺮ‬

‫‪Wallohu a'lam bis showab. [Syarwani, Ghufron Bkl].‬‬


‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/780996218589855/‬‬
‫‪3760. HUKUM MENAMAI ANAK DENGAN ASMAUL HUSNA‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫"‪Assalamu'alaikum. Apa hukum menamakan anak dengan asmaul husna tanpa meletakkan "abdu‬‬
‫‪di hadapan nama ? Contoh diberi nama as-Salam bukannya Abdus Salam, tidak diberi nama‬‬
‫‪Abdurrohman tapi dinamakan Ar-Rohman, Bagaimana hukumnya ? [Muhammad Syukry].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumussalaam. Hukumnya haram, lihat Kitab Mausu'ah Al-Fiqhiyyah Al-Kuwaitiyah XI / 336 :‬‬

‫ﻣﺎ ﺗﺤﺮم اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﻪ ﻣﻦ اﻷﺳﻤﺎء‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


250 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ أو ﺑﻤﺎ ﻻ ﻳﻠﻴﻖ إﻻ ﺑﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ ﻛﻤﻠﻚ اﻟﻤﻠﻮك وﺳﻠﻄﺎن‬، ‫ ﻛﺎﻟﺨﺎﻟﻖ واﻟﻘﺪوس‬، ‫ﺗﺤﺮم اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﻜﻞ اﺳﻢ ﺧﺎص ﺑﺎﷲ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫ وﻫﺬا ﻛﻠﻪ ﻣﺤﻞ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻦ اﻟﻔﻘﻬﺎء‬، ‫ اﻟﺴﻼﻃﻴﻦ وﺣﺎﻛﻢ اﻟﺤﻜﺎم‬.

"Haram memberi nama anak dengan nama nama yang hanya khusus untuk Allah ta'ala atau nama
nama yang tidak pantas kecuali hanya untuk Allah ta'ala misalnya Al-Kholiq (maha pencipta) Al-
Quddus (maha suci), Malikul Muluk (rajanya para raja), Hakimul Hukkam (hakimnya para hakim)
dan lain lain, dan ini sudah menjadi kesepakatan ulama ". Wallaahu A'lam. [Mas Hamzah].
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/882327475123395/
4036. HUKUM MENAMAI ANAK DENGAN NAMA SURAT
AL-QUR'AN
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum wr.wb, maaf mau tanya bolehkah memberi nama anak dengan nama surat surat
yang terdapat di dalam al-qur'an ? terima kasih sebelumnya. [Evan Tiyank Allit].
JAWABAN :

Wa'alaikum salam wr.wb, boleh memberi nama anak dengan nama surat surat yang terdapat di
dalam al-qur'an sebagaimana keterangan kitab Mughnil Muhtaj 18/160 :
ٍ ِ‫َﺳﻤ ِﺎء اﻟْﻤ َﻼﺋِ َﻜ ِﺔ و ْاﻷَﻧْﺒِﻴ ِﺎء وﻳﺲ وﻃَﻪ ِﺧ َﻼﻓًﺎ ﻟِﻤﺎﻟ‬
‫ﻚ َرِﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ َ َ َ َ َ
ِ ِ ‫وَﻻ ﺗُﻜْﺮﻩُ اﻟﺘ‬
َ َ ْ ‫ﱠﺴﻤﻴَﺔُ ﺑﺄ‬ْ َ َ
Tidak makruh memberikan nama dengan nama malaikat dan para nabi atau Yasiin atau tohaa,
berbeda halnya dengan pandangan Imam Malik.
Dalam Al-Majmuu’ Alaa Syarh al-Muhadzdzab VIII/438 juga disebutkan :

‫ﻓﺮع( ﻣﺬﻫﺒﻨﺎ وﻣﺬﻫﺐ اﻟﺠﻤﻬﻮر ﺟﻮاز اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎء اﻻﻧﺒﻴﺎء واﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﺻﻠﻮات اﷲ وﺳﻼﻣﻪ ﻋﻠﻴﻬﻢ أﺟﻤﻌﻴﻦ وﻟﻢ ﻳﻨﻘﻞ ﻓﻴﻪ ﺧﻼف اﻻ ﻋﻦ‬
‫ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب رﺿﻰ اﷲ ﻋﻨﻪ أﻧﻪ ﻧﻬﻰ ﻋﻦ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺄﺳﻤﺎء اﻻﻧﺒﻴﺎء وﻋﻦ اﻟﺤﺮد ﺑﻦ ﻣﺴﻜﻦ اﻧﻪ ﻛﺮﻩ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎء اﻟﻤﻼﺋﻜﺔ وﻋﻦ ﻣﺎﻟﻚ‬
‫ﻛﺮاﻫﺔ اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﺠﺒﺮﻳﻞ وﻳﺎﺳﻴﻦ‬

[SUB BAHASAN] Dalam Madzhab Kami (Syafi’iyyah) serta mayoritas Ulama Fiqh membolehkan
pemberian nama dengan nama para nabi dan malaikat Shalawat Allah semoga tercurah pada
mereka dan tidak terdapati perbedaan pendapat kecuali yang diriwayatkan dari Umar Bin Khotthob
Ra yang melarang pemberian nama menggunakan nama-nama para nabi.al-Hard Bin Maskan
memakruhkan penggunaan nama-nama para Malaikat sedang Imam Malik memakruhkan
pemakaian nama Jibril dan Yaasin. Wallaahu A’lam. (Uzlah)
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/937249162964559/
www.fb.com/notes/937744146248394

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪251‬‬

‫‪1618. TIDUR BARENG SESAMA LELAKI / SESAMA‬‬


‫? ‪PEREMPUAN HARAM‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu alaikum. Ahmad Syafi'i Latief Mau nanya, maksud ibaroh ini bagaimana nggeh ? Matur‬‬
‫‪suwun‬‬
‫ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ان ﻳﻀﺎﺟﻊ اﻟﺮﺟﻞ‪ ،‬و ﻛﺬا ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮاة ان ﺗﻀﺎﺟﻊ اﻟﻤﺮاة ﻓﺮاش واﺣﺪ وان ﻛﺎن ﻛﻞ واﺣﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻓﻰ ﺟﺎﻧﺐ اﻟﻔﺮاش‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikum salam, ibaroh lengkapnya ada di kitab Hasyiyah Romli :‬‬
‫اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺮﻣﻠﻲ ﻋﻠﻰ أﺳﻨﻰ اﻟﻤﻄﺎﻟﺐ ﺷﺮح روض اﻟﻄﺎﻟﺐ اﻟﻤﺆﻟﻒ ‪ :‬أﺑﻲ اﻟﻌﺒﺎس أﺣﻤﺪ اﻟﺮﻣﻠﻲ اﻷﻧﺼﺎري‬
‫وﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺮﺟﻠﻴﻦ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﻀﺎﺟﻊ اﻟﺮﺟﻞ ﺑﺈزار واﺣﺪ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺑﺪﻧﻬﻤﺎ ﺛﻮب واﻋﻠﻢ أﻧﻪ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﺗﻘﻴﻴﺪ اﻟﺠﻮاز ﺑﻤﺎ إذا ﻛﺎن اﻟﺤﺎﺋﻞ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ‬
‫ﺻﻔﻴﻘﺎ ﻓﺈن ﻛﺎن ﺧﻔﻴﻔﺎ ﻻ ﻳﻤﻨﻊ وﺻﻮل اﻟﺤﺮارة ﻣﻦ أﺣﺪﻫﻤﺎ إﻟﻰ اﻵﺧﺮ ﻓﻴﺤﺮم ﺛﻢ ﻣﺤﻞ اﻟﺠﻮاز ﻣﺎ إذا ﻟﻢ ﻳﺨﺶ ﻣﻦ اﻟﻨﻮم ﻣﻊ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﻓﺘﻨﺔ‬
‫ﻓﺈن ﺧﺎف ﺣﺮم وإن وﺟﺪ ﺣﺎﺋﻞ‬
‫اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﻛﻔﺎﻳﺔ اﻷﺧﻴﺎرﻓﻲ ﺣﻞ ﻏﺎﻳﺔ اﻹﺧﺘﺼﺎر اﻟﻤﺆﻟﻒ ‪ :‬ﺗﻘﻲ اﻟﺪﻳﻦ أﺑﻲ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺤﺴﻴﻨﻲ اﻟﺤﺼﻴﻨﻲ اﻟﺪﻣﺸﻘﻲ اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ‬
‫اﻟﻔﺮع اﻟﺮاﺑﻊ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ أن ﻳﻀﺎﺟﻊ اﻟﺮﺟﻞ وﻛﺬا ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة أن ﺗﻀﺎﺟﻊ اﻟﻤﺮأة ﻓﻲ ﻓﺮاش واﺣﺪ وإن ﻛﺎن ﻛﻞ واﺣﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﻓﻲ‬
‫ﺟﺎﻧﺐ اﻟﻔﺮاش ﻛﺬا أﻃﻠﻘﻪ اﻟﺮاﻓﻌﻲ وﺗﺒﻌﻪ اﻟﻨﻮوي ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﺮوﺿﺔ‬
‫وﻗﻴﺪ اﻟﻨﻮوي اﻟﺘﺤﺮﻳﻢ ﻓﻲ ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻤﺎ إذا ﻛﺎﻧﺎ ﻋﺎرﻳﻴﻦ وﻫﺬا اﻟﻘﻴﺪ ﺻﺮح ﺑﻪ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ واﻟﻬﺮوي وﻏﻴﺮﻫﻤﺎ وﻗﺪ ورد ﻓﻲ ﺑﻌﺾ‬
‫اﻟﺮواﻳﺎت ذﻟﻚ وإذا ﺑﻠﻎ اﻟﺼﺒﻲ واﻟﺼﺒﻴﺔ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ وﺟﺐ اﻟﺘﻔﺮﻳﻖ ﺑﻴﻨﻪ وﺑﻴﻦ أﻣﻪ وأﺑﻴﻪ وأﺧﺘﻪ وأﺧﻴﻪ ﻓﻲ اﻟﻤﻀﺠﻊ ﻟﻠﻨﺼﻮص اﻟﻮاردة ﻓﻲ‬
‫ذﻟﻚ واﷲ أﻋﻠﻢ‬
‫‪Fokus :‬‬
‫وﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﺮﺟﻠﻴﻦ ﻳﻜﺮﻩ ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﻀﺎﺟﻊ اﻟﺮﺟﻞ ﺑﺈزار واﺣﺪ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺑﺪﻧﻬﻤﺎ ﺛﻮب واﻋﻠﻢ أﻧﻪ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﺗﻘﻴﻴﺪ اﻟﺠﻮاز ﺑﻤﺎ إذا ﻛﺎن اﻟﺤﺎﺋﻞ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ‬
‫ﺻﻔﻴﻘﺎ ﻓﺈن ﻛﺎن ﺧﻔﻴﻔﺎ ﻻ ﻳﻤﻨﻊ وﺻﻮل اﻟﺤﺮارة ﻣﻦ أﺣﺪﻫﻤﺎ إﻟﻰ اﻵﺧﺮ ﻓﻴﺤﺮم ﺛﻢ ﻣﺤﻞ اﻟﺠﻮاز ﻣﺎ إذا ﻟﻢ ﻳﺨﺶ ﻣﻦ اﻟﻨﻮم ﻣﻊ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﻓﺘﻨﺔ‬
‫ﻓﺈن ﺧﺎف ﺣﺮم وإن وﺟﺪ ﺣﺎﺋﻞ‬

‫‪Ringkasnya terdapat 3 ketentuan dalam pernyataan ibarot di atas berkenaan dengan tidur bersama‬‬
‫‪baik laki-laki maupun perempuan..‬‬
‫‪1. terhukum makruh tidur bersama dengan satu selimut.‬‬
‫‪2. boleh dengan sarat jika terdapat penghalang yang tebal. Jika penghalang itu tipis di saratkan‬‬
‫‪tidak sampai suhu badan yang lain sampai ke yang lain, kalau sampai haram. Kemudian‬‬
‫‪disyaratkan juga harus aman dari fitnah, jika tidak maka haram.‬‬
‫‪3. haram, sebagaimana keterangannya di atas. (Taqyid jawaznya hilang). [Su Kakov, Cecep‬‬
‫‪Furqon].‬‬
‫‪Link Asal :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/432332413456239/‬‬
‫‪1668. BATASAN AURAT BAGI KHUNTSA‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalaamu'alaykum, ana Mau Tanya : Batasan Aurat Khuntsa itu sampai mana ? Makasih. [Jauhar‬‬
‫‪Nur lathiefah].‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


252 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Aurat khuntsa hukumnya adalah seperti aurat perempuan baik budak/hamba
sahaya atau wanita merdeka. Kemudian menurut pendapat yang shahih seperti keterangan Syekh
Abdul Hamid al-Tsarwani aurat khuntsa adalah seperti perempuan merdeka kecuali wajah, kedua
telapak tangan dan kepalanya. Wallahu a'lamu bish-showaab. [Abdullah Al-Bughisy].
- Hasyiah al-Jamal, Juz 4 hal. 12-14 :
ً‫ﻭَﺧُﻨْﺜَﻰ َﻛﺄُﻧْﺜَﻰ ﺭِﻗًّﺎ ﻭَ ُﺣﺮَِّﻳّﺔ‬
- Nihayah al-Muhtaj ila Syarkhi al-Minhaj, juz 4 hal 414 :
ِ‫ﻭَﻇَﺎ ِﻫﺮٌ ﺃَ َﻥّ ﺍْﻟﺨُﻨْﺜَﻰ ﻛَﺎْﻟ َﻤﺮَْﺃﺓ‬
- Khawasyi al-Tsarwani, Juz 2 hal 120 :
َ‫ َﺃﻱْ َﻋ ْﻮﺭَُﺗﻬَﺎ ﻣَﺎ ﻋَﺪَﺍ ﺍْﻟﻮَ ْﺟ َﻪ ﻭَﺍﻟْ َﻜﻔَّﻴْ ِﻦ ﻭَﺍﻟﺮَّﺃْﺱ‬، ‫ﺤ َﺮّ ِﺓ ﺇﻟَّﺎ ﺭَﺃْ َﺳﻬَﺎ‬
ُ ‫ﺢّ ) َﻋ ْﻮﺭَُﺗﻬَﺎ ﻛَﺎْﻟ‬ ِ‫ﺻ‬ َ ‫َﻭ ﺍْﻟﺨُﻨْﺜَﻰ ( ﻓِﻲ ﺍْ َﻷ‬

Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/436975216325292/
1710. MENGAJARKAN TARI-TARIAN KEPADA ANAK
PERTANYAAN :
Assalamu'alaykum, Mas, Mbak, Si Mbah, Ust. Tolong saya diajarin ngaji ya... Apa hukumnya
mengajarkan menari nyanyian islami kepada anak2, yang di niatkan untuk:
1. Memberitau bahwa hiburan tidak harus dengan hiburan yang berpakaian tak menutup aurat, tapi
dengan berbusana muslim pun bisa menghibur.
2. Dijadikan Bisnis.
3. Stelah anak-anak yang saya ajarkan menari tumbuh besar, & tidak dalam bimbingan saya,
mereka menari tanpa jilbab. Berdosakah saya?
Sebelumnya saya ucapkan Matornuwon, Trima kasih, Thank'u, Syukron. [Si Mbok].
JAWABAN :
Wa'alaikumsalam Warohmatullahi Wabarakaatuh. Coba baca hasil KEPUTUSAN MUKTAMAR
NASIONAL NU KE 1 tentang Tari-tarian dengan Lenggak-lenggok di bawah ini :
S : Bagaimana hukum tari-tarian dengan lenggak-lenggok dan gerak lemah gemulai?
J : Muktamar memutuskan bahwa tari-tarian itu hukumnya boleh meskipun dengan lenggak-lenggok
dan gerak lemah gemulai selama tidak terdapat gerak yang menyerupai gerak wanita bagi kaum
laki-laki, dan menyerupai gerak laki-laki bagi kaum wanita. Apabila terdapat gaya-gaya tersebut
maka hukumnya haram. Keterangan dari kitab :
1. Ithaf Sadat al-Muttaqin [40] :

‫ُﺳﺘَﺎذُ أَﺑُـ ْﻮ‬


ْ ‫ﺎل ْاﻷ‬ ُ ‫اﻫﺘِ ِﻪ ِﻣﻨْـ ُﻬ ُﻢ اﻟْ َﻘ ﱠﻔ‬
َ َ‫ َوﻗ‬.‫ﺎل َﺣ َﻜﺎﻩُ َﻋ ْﻨﻪُ اﻟ ﱡﺮْوﻳَﺎﻧِ ﱡﻲ ﻓِﻲ اﻟْﺒَ ْﺤ ِﺮ‬ ْ َ‫ْﺺ ِﻣ ْﻦ َﻛﻼٍَم ﻓَ َﺬ َﻫﺒ‬
َ ‫ﺖ ﻃَﺎﺋَِﻔﺔٌ إِﻟَﻰ َﻛ َﺮ‬ ِ ‫َي ﻓِﻲ اﻟ ﱠﺮﻗ‬ ِِِ ِ
ْ ‫َوﻟْﻨَ ْﺬ ُﻛ ْﺮ َﻣﺎ ﻟﻠْﻌُﻠَ َﻤﺎء ﻓ ْﻴﻪ أ‬
‫ﺎل اﻟْ َﻔ ْﻮَراﻧِﻲ ﻓِﻲ ِﻛﺘَﺎﺑِ ِﻪ‬ َ َ‫ﺎﺣﺘِ ِﻪ ﻗ‬ ِ ْ ‫اﺣﺘَ ﱡﺠﻮا ﺑِﺄَﻧﱠﻪُ َل َ◌ ِﻋﺐ وﻟ َْﻬﻮ و ُﻫﻮ ﻣﻜْﺮوﻩٌ و َذ َﻫﺒ‬ ِ
َ َ‫ﺖ ﻃَﺎﺋ َﻔﺔٌ إِﻟَﻰ إِﺑ‬ َ َ ُْ َ َ َ ٌ َ ٌ ْ ْ ‫ْﺮْوﻩٌ َو َﻫ ُﺆﻻَء‬ ُ ‫ﺎع َﻣﻜ‬ ِ ‫ْﺺ َﻋﻠَﻰ ا ِﻹﻳْـ َﻘ‬ ِ ‫ﻒ اﻟ ﱠﺮﻗ‬ ُ ‫ﺼ ْﻮِر ﺗَ َﻜﻠﱡ‬ ُ ‫َﻣ ْﻨ‬
‫ﺎت َﻋﻠَﻰ‬ ٍ ‫ﺎل إِﻣﺎم اﻟْﺤﺮﻣ ْﻴ ِﻦ اﻟ ﱠﺮﻗْﺺ ﻟ َْﻴﺲ ﺑِﻤﺤ ﱠﺮٍم ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ﻣﺠ ﱠﺮ ُد ﺣﺮَﻛ‬ َ ِ‫ْﺺ َوَﻣﺎ أَ ْﺷﺒَﻪَ ذَﻟ‬ ِ ‫ﻀ ْﻴ‬ِ ‫ﺿﺮب اﻟْ َﻘ‬ َ ِ‫َﺻﻠُﻪُ َوَﻛ َﺬﻟ‬ ِ ِ
ََ َ ُ َُ َ ُ َ َ َ ُ َ َ َ‫ ﻗ‬.‫ﻚ‬ ُ ‫ﺐ َواﻟ ﱠﺮﻗ‬ ُ َْ ‫ﻚ‬ ْ ‫ﺎح أ‬
ُ َ‫اﻟْﻌُ ْﻤ َﺪة اﻟْﻐﻨَﺎءُ ﻳُـﺒ‬
‫ﱢﻒ ﻓِﻲ‬ ُ ‫ﺼﻨ‬ ِ ِِ ِ ‫ﺎد اﻟ ﱠ‬
َ ‫ﺴ ْﻬ َﺮَوْردي َواﻟ ﱠﺮاﻓﻌ ﱡﻲ َوﺑِﻪ َﺟ َﺰَم اﻟ ُْﻤ‬
ِ ‫ﺎل اﻟْﻤﺤﻠﱢﻲ ﻓِﻲ اﻟ ﱠﺬ َﺧﺎﺋِ ِﺮ واﺑﻦ اﻟْﻌِﻤ‬
َ ُْ َ َ َ َ َ‫ﻚ ﻗ‬ َ ِ‫ﺎج َوﻟَﻜِ ْﻦ َﻛﺜِﻴْـ ُﺮﻩُ ﻳُ َﺤ ﱢﺮُم اﻟ ُْﻤ ُﺮْو َء َة َوَﻛ َﺬﻟ‬
ٍ ‫اﺳﺘِ َﻘ َﺎﻣ ِﺔ أَ ِو ا ْﻋ ِﻮ َﺟ‬
ْ
‫ﺚ ﻋَﻠِ ﱡﻲ‬ ُ ْ‫ﺸ ِﺔ َو َﺣ ِﺪﻳ‬ ِ َ ِ‫ﺚ ﻋَﺎﺋ‬ ِ
ِ ْ‫ﱠم ﻣﻦ ﺣ ِﺪﻳ‬ ِ ‫ اﻟ ﱡ‬،‫اﺣﺘَ ﱡﺠ ْﻮا ﺑِﺄ َْﻣ َﺮﻳْ ِﻦ‬ ِ ِ ِ
َ َ‫ْﺤﺒ‬َ ‫ﺸﺔَ ﻗَ ِﺮﻳْـﺒًﺎ ﻓﻲ َزﻓْ ِﻦ اﻟ‬ َ ْ َ ‫ﺴﻨﱠﺔُ ﻓَ َﻤﺎ ﺗَـ َﻘﺪ‬ ‫ أَ ﱠﻣﺎ اﻟ ﱡ‬.‫ﺎس‬
ُ َ‫ﺴﻨﱠﺔُ َواﻟْﻘﻴ‬ ْ ‫اﻟ َْﻮﺳﻴْﻂ َواﺑْ ُﻦ أَﺑِﻲ اﻟﺪِﱠم َو َﻫ ُﺆﻻَء‬

www.islamuna.info
KELUARGA 253

ٌ‫ﺐ ﻃَﺎﺋَِﻔﺔ‬ ِ ِ ‫ﺎج ﻓَ ِﻬﻲ َﻛ‬ ٍ ِ ‫ﺎت َﻋﻠَﻰ‬ ِ ٍ ِِ ِ ِ


َ ‫ َو َذ َﻫ‬.‫ْﺤ َﺮَﻛﺎت‬ َ ‫ﺴﺎﺋ ِﺮ اﻟ‬ َ َ ٍ ‫اﺳﺘ َﻘ َﺎﻣﺔ أَ ِو ا ْﻋ ِﻮ َﺟ‬ ْ ٌ ‫ْﺤ َﺮَﻣ ْﻴ ِﻦ َﺣ َﺮَﻛ‬
َ ‫ﺎم اﻟ‬ُ ‫ﺎل إِ َﻣ‬ ُ َ‫ َوأَ ﱠﻣﺎ اﻟْﻘﻴ‬.‫ﻓﻲ ﺣ ْﺠﻠﻪ َوَﻛ َﺬا َﺟ ْﻌ َﻔ ٍﺮ َوَزﻳْﺪ‬
َ َ‫ﺎس ﻓَ َﻜ َﻤﺎ ﻗ‬
َ‫ﺸ ْﻴ ِﺦ أَﺑِﻲ ﻋَﻠِ ﱢﻲ اﺑْ ِﻦ أَﺑِﻲ ُﻫ َﺮﻳْـ َﺮة‬ ‫ْس ﺑِ ِﻪ َو َﻫ َﺬا َﻣﺎ ﻧَـ َﻘﻠَﻪُ اﺑْ ُﻦ أَﺑِﻲ اﻟﺪِﱠم ﻋَ ِﻦ اﻟ ﱠ‬
َ ‫ْﺮْوﻩٌ َوإﻻﱠ ﻓَﻼَ ﺑَﺄ‬ ‫ْﺖ إِ ْن َﻛﺎ َن ﻓِ ْﻴ ِﻪ ﻧَـﺘْ ٌﻦ َوﺗَ َﻜ ﱡ‬
ُ ‫ﺴ ٌﺮ ﻓَـ ُﻬ َﻮ َﻣﻜ‬
ِ ‫إِﻟَﻰ ﺗَـ ْﻔ‬،
ُ ‫ﺼ ْﻴ ٍﻞ ﻓَـ ُﻘﻠ‬
‫ﺐ ﻃَﺎﺋَِﻔﺔٌ إِﻟَﻰ أَﻧﱠﻪُ إِ ُن َﻛﺎ َن ﻓِ ْﻴ ِﻪ ﻧَـ ْﺘ ٌﻦ‬ ِ َ َ‫ﺸﺒﱡﻪَ ﺑِﺎﻟﻨﱢﺴ ِﺎء وﻗَ ْﺪ ﻟُﻌِﻦ اﻟْﻤﺘ‬ َ ‫اﺣﺘَ ﱡﺠ ْﻮا ﺑِﺄَ ﱠن ﻓِ ْﻴ ِﻪ اﻟﺘﱠ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ‫وَﻛ َﺬا ﻣﺎ ﻧَـ َﻘﻠَﻪُ اﻟ‬
ْ ‫ َو َﻫ ُﺆﻻَء‬.‫ْﺤﻠ ْﻴ ِﻤﻲ ﻓﻲ ﻣﻨْـ َﻬﺎﺟﻪ‬
َ ‫ َوذَ َﻫ‬.‫ﺸﺒﱢﻪُ ﺑ ِﻬ ﱠﻦ‬ ُ َ َ َ َ َ َ
ِ ِ ِ
‫ْﺤﻠ ْﻴ ِﻤﻲ َو َﺣ َﻜﺎﻩُ اﻟْﺠ ْﻴﻠﻲ ﻓﻲ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
َ ‫ﺸ ْﺮ ِح اﻟْ َﻜﺒِْﻴ ِﺮ َﻋ ِﻦ اﻟ‬
‫ﺼﻐ ْﻴ ِﺮ َو َﺣ َﻜﺎﻩُ ﻓﻲ اﻟ ﱠ‬ ‫ﺸ ْﺮ ِح اﻟ ﱠ‬‫ َو َﻫ َﺬا َﻣﺎ أ َْوَر َدﻩُ اﻟ ﱠﺮاﻓﻌ ﱡﻲ ﻓﻲ اﻟ ﱠ‬.َ‫ْﺮْوﻩٌ َوإِﻻﱠ ﻓَﻼ‬ ُ ‫ﺴ ٌﺮ ﻓَـ ُﻬ َﻮ َﻣﻜ‬ ‫َوﺗَ َﻜ ﱡ‬
‫اﻟ ُْﻤ َﺤ ﱠﺮِر‬.

“Para ulama berbeda pendapat tentang tarian, sebagian ada yang memakruhkan seperti Imam al-
Qaffal dan al-Rauyani dalam kitab al-Bahr. Demikian halnya menurut ustadz Abu Manshur,
memaksakan tarian agar serasi dengan irama itu hukumnya makruh. Mereka berargumen bahwa
nyanyian itu termasuk la’ibun dan lahwun yang dimakruhkan. Sebagian ulama yang lain
berpendapat bahwa tarian itu hukumnya mubah. Menurut al-Faurani dalam kitab al-Umdah,
nyanyian itu pada dasarnya adalah mubah demikian pula permainan al-Qadlib, tarian dan yang
semisalnya.
Menurut Imam al-Haramain, tarian itu tidak haram karena hanya sekedar gerakan olah gerak lurus
dan goyang, akan tetapi jika terlalu banyak, dapat menyebabkan rusaknya kehormatan diri.
Pendapat ini senada dengan al-Mahalli dalam kitab al-Dzakhair, Ibnu al-Imad al-Sahrawardi dan
Imam al-Rafi’i. Pendapat ini juga yang menjadi pegangan pengarang al-Wasiith dan Ibnu Abi al-
Dam. Mereka beralasan dengan dua hal: Hadits dan Qiyas. Adapun hadits, adalah sebagaimana
yang telah dijelaskan dari hadits Aisyah tentang tarian orang-orang Habasyah. Demikian halnya
dengan hadits Ali tentang gerak lompatannya yang dilakukan bersama Ja’far dan Zaid. Adapun
qiyasnya adalah, sebagaimana yang dikatakan oleh Imam al-Haramain bahwa gerakan-gerakan
yang merupakan olah gerak lurus dan miring, sama dengan gerakan-gerakan lainnya.
Menurut sebagian ulama tarian tersebut harus dirinci, saya berpendapat (al-Zabidi), jika dalam
tarian itu ada unsur goyang dan lenggak-lenggok (seperti perempuan), maka hukumnya makruh.
Jika unsur tersebut tidak ada, maka tarian itu boleh (tidak apa-apa). Inilah yang dikuptip oleh Ibnu
Abi al-Dam dari Syeikh Abu Ali bin Abu Hurairah. Al-Halimi juga mengutip seperti itu dalam kitab
Minhaj-nya. Mereka berargumen bahwa dalam tarian itu ada kecenderungan untuk bergaya
perempuan, padahal orang yang meniru gaya perempuan itu dilaknat. Kelompok ulama lain
berpendapat bahwa tarian yang mengandung unsur goyang dan lenggak-lenggok (seperti
perempuan), maka hukumnya haram. Jika unsur tersebut tidak ada, maka hukumnya tidak haram.
Demikian yang disampaikan oleh Imam Rafi’i dalam kitab Syarah al-Shaghir dan beliau
meriwayatkan statemen di atas dalam Syarah al-Kabir dari Imam Halimi, dan al-Jili meriwayatkan
statemen tersebut dalam kitab al-Muharrar”.
2. Mauhibah Dzi al-Fad l [41] :
ٍ َ‫ﺸﺒﱡﻪٌ ﺑِ ْﺎﻣ َﺮأَةٍ ﻓِﻲ ﻧَ ْﺤ ِﻮ ﻟِﺒ‬
َ‫ﺎس أ َْو َﻫ ْﻴﺌَ ٍﺔ َوﻻ‬ َ َ‫ﺠ ْﻮُز ﻟَِﺮ ُﺟ ٍﻞ ﺗ‬ َ َ‫ ﻗ‬.‫ﱢﺴ ِﺎء‬
‫ﺎل اﻟ َْﻌ ِﺰﻳْ ِﺰ ﱡ‬
ُ َ‫ي ﻓَﻼَ ﻳ‬
ِ ِ ِ ِ ِ ِ
َ ‫َوﻓﻲ اﻟْﺒُ َﺨﺎ ِري ﻟ ََﻌ َﻦ اﷲُ اﻟ ُْﻤ َﺨﻨﱢﺜ ْﻴ َﻦ ﻣ َﻦ اﻟ ﱢﺮ َﺟﺎل َو اﻟ ُْﻤﺘَـ َﺮ ﱢﺟﻼَت ﻣ َﻦ اﻟﻨ‬
ِ ‫ﻋﻜْﺴﻪُ ﻟِﻤﺎ ﻓِ ْﻴ ِﻪ ِﻣﻦ ﺗَـﻐْﻴِْﻴ ِﺮ َﺧﻠ ِْﻖ‬.
‫اﷲ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ْ َ ُ َ
“Al-Bukhari meriwayatkan hadits: “Allah melaknat laki-laki yang bergaya menyerupai perempuan,
dan perempuan yang bergaya menyerupai laki-laki. Al-Azizi menyatakan: (oleh karena itu) laki-laki
dilarang menyerupai perempuan dalam berpakaian atau pun tingkah lakunya, begitu juga
sebaliknya (perempuan dilarang menyerupai laki-laki), karena hal itu termasuk mengubah ciptaan
Allah SWT”. [Masaji Antoro].

© 2017 www.piss-ktb.com
254 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/438437622845718/
1738. TIDUR DENGAN POSISI KAKI MENJULUR KEARAH
KIBLAT
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, to the point ya ? Apakah boleh kita tidur dengan posisi kepala di arah timur, dan
kaki di posisi kiblat (barat) atas jawabannya, terimakasih. [Sugeng Erlangga].
JAWABAN :
Wa'alaykum salaam, tidur dengan posisi kepala di arah timur dan kaki di posisi kiblat (barat)
hukumnya makruh, sebagaimana keterangan kitab Tabyiin al-Haqaaiq II/299 :
ِ‫ﺐ اﻟ ِْﻔ ْﻘ ِﻪ ﻓِﻲ اﻟﻨـﱠﻮِم وﻏَﻴ ِﺮﻩ‬ ِ ‫ﺼﺤ‬
ِ ُ‫ﻒ َوإِﻟَﻰ ُﻛﺘ‬ ِ ِ
ْ َ ْ َ ْ ‫ َوﻳُﻜ َْﺮﻩُ َﻣ ﱡﺪ اﻟ ﱢﺮ ْﺟ ِﻞ إﻟَﻰ اﻟْﻘﺒْـﻠَﺔ َوإِﻟَﻰ اﻟ ُْﻤ‬.
“Dan dimakruhkan menjulurkan kaki kearah kiblat, mushaf, kitab-kitab brisi ilmu-ilmu fiqh baik
sewaktu tidur atau lainnya”.
- Hasyiyah al-jamal IX/179 :
‫ﺖ‬ْ ‫ﺎل إ ﱠن اﻟْ َﻜ ْﻌﺒَﺔَ ِﻣﺜْـﻠُﻪُ ﻟَﻜِ ْﻦ اﻟْ َﻔ ْﺮ ُق أ َْو َﺟﻪُ اﻧْـﺘَـ َﻬ‬ ِ ‫ﺼ َﺤ‬
ُ ‫ ﻓَـ َﻘ ْﺪ ﻳُـ َﻘ‬، ‫ﻒ‬ ْ ‫ْﻤ‬
ِ ِ ِ‫ ﺑﻞ ﺻ ﱠﺮح اﻟ ﱠﺰرَﻛ ِﺸ ﱡﻲ ﺑ‬.
ُ ‫ﺤ ْﺮَﻣﺔ َﻣ ﱢﺪ اﻟ ﱢﺮ ْﺟ ِﻞ ﻟﻠ‬
ُ ْ َ َ َْ
“Bahkan az-Zarkasyi menegaskan akan keharaman menjulurkan kaki pada mushaf, ada pendapat
yang menyatakan menjulurkan kaki kearah ka’bah juga sama, namun perbedaan hukum antara
keduanya lebih kuat”.
- Al-Aadaab as-Syar’iyyah III/395 :

‫ذﻛﺮ ﻏﻴﺮ واﺣﺪ ﻣﻦ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ رﺣﻤﻬﻢ اﷲ أﻧﻪ ﻳﻜﺮﻩ ﻣﺪ اﻟﺮﺟﻠﻴﻦ إﻟﻰ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﻓﻲ اﻟﻨﻮم وﻏﻴﺮﻩ وﻫﺬا إن أرادوا ﺑﻪ ﻋﻨﺪ اﻟﻜﻌﺒﺔ زادﻫﺎ اﷲ ﺷﺮﻓﺎ‬
‫ﻓﻤﺴﻠﻢ وإن أرادوا ﻣﻄﻠﻘﺎ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﻓﺎﻟﻜﺮاﻫﺔ ﺗﺴﺘﺪﻋﻲ دﻟﻴﻼ ﺷﺮﻋﻴﺎ وﻗﺪ ﺛﺒﺖ ﻓﻲ اﻟﺠﻤﻠﺔ اﺳﺘﺤﺒﺎﺑﻪ أو ﺟﻮازﻩ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﻤﻴﺖ‬
‫ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﻔﻴﺪ ﻣﻦ ﻛﺘﺒﻬﻢ وﻻ ﻳﻤﺪ رﺟﻠﻴﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﺠﺪ ﻷن ﻓﻲ ذﻟﻚ إﻫﺎﻧﺔ ﺑﻪ وﻟﻢ أﺟﺪ أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ذﻛﺮوا ﻫﺬا وﻟﻌﻞ ﺗﺮﻛﻪ أوﻟﻰ وﻟﻌﻞ ﻣﺎ‬
‫ذﻛﺮﻩ اﻟﺤﻨﻔﻴﺔ رﺣﻤﻬﻢ اﷲ ﻣﻦ ﺣﻜﻢ ﻫﺎﺗﻴﻦ اﻟﻤﺴﺄﻟﺘﻴﻦ ﻗﻴﺎس ﻛﺮاﻫﺔ اﻻﻣﺎم اﺣﻤﺪ رﺣﻤﻪ اﷲ اﻻﺳﺘﻨﺎد إﻟﻰ اﻟﻘﺒﻠﺔ ﻛﻤﺎ ﺳﺒﻖ ﻓﺈن ﻫﺎﺗﻴﻦ‬
‫اﻟﻤﺴﺄﻟﺘﻴﻦ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﻰ ذﻟﻚ‬

Wallaahu A'laamu Bis Showaab. [Masaji Antoro].


Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/450927814930032/
1753. GUGURKAH KEWAJIBAN ANAK KE ORANG TUA
SAAT SUDAH DIGANTIKAN CUCU
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum wr wb...! Amanat Sa'il ( PENTING ) mohon kiranya poro Yai lan Poro Ustadz
seng engkang Kulo Mulyoaken Sudi untuk Berbagi 'Ilmunya sebelumnya saya Ucapkan Syukron
Jazakumullohu Wa Ahsanal Jaza Aamiin.Deskripsi : Seorang Ibu Tua renta mempunyai anak 3 laki-
laki dan beberapa Cucu sekarang beliau (Ibu) lagi sakit Keras sedangkan di antara Anak yang 3
yang 1 sakit juga dan yang 2 enggan merawatnya yang merawat justru cucu/Salah stu dari anak
yang Ketiganya. Pertanyaannya : Gugurkah kewajiban anaknya? [Hasanul Zain].

www.islamuna.info
KELUARGA 255

JAWABAN :

Wa'alaikumussalaam, pendahuluan :
‫ وﻻ ﺗﻨﻬﺮﻫﻤﺎ و ﻗﻞ ﻟﻬﻤﺎ‬،‫ اﻣﺎ ﻳﺒﻠﻐﻦ ﻋﻨﺪك اﻟﻜﺒﺮ اﺣﺪﻫﻤﺎ او ﻛﻼﻫﻤﺎ ﻓﻼ ﺗﻘﻞ ﻟﻬﻤﺎ اف‬،‫و ﻗﻀﻰ رﺑﻚ اﻻ ﺗﻌﺒﺪوا اﻻ اﻳﺎﻩ و ﺑﺎﻟﻮاﻟﺪﻳﻦ اﺣﺴﺎﻧﺎ‬
٢٣ ‫ﻗﻮﻻ ﻛﺮﻳﻤﺎ اﻻﺳﺮاء‬
Dan Tuhanmu telah memerintahkan supaya kamu jangan menyembah selain Dia dan hendaklah
kamu berbuat baik kepada ibu bapakmu dengan sebaik-baiknya jika salah seorang diantara
keduanya atau kedua-duany sampai berumur lanjut dalam pemeliharaanmu, maka sekali-kali
janganlah kamu mengatakan kepada keduanya perkataan "ah" dan janganlah kamu membentak
mereka dan ucapkanlah kepada mereka perkataan yang mulia. [ Q.s. Al-Isro juz 15 ayat 23 ].
Kewajiban berbakti kepada orang tua,takkan habis meski mereka telah meninggal. Adapun untuk
hal yang berkaitan dengan nafakoh, dalam ilmu-ilmu fiqih ada beberapa syarat,seorang anak wajib
menafaqohi orang tua, diantaranya :
٢/١٤١ ‫ﻛﻔﺎﻳﺔ اﻻﺧﻴﺎر‬
‫و اﻧﻤﺎ ﺗﺠﺐ ﻧﻔﻘﺔ اﻟﻮاﻟﺪﻳﻦ ﺑﺸﺮط ﻣﻨﻬﺎ ﻳﺴﺎر اﻟﻮﻟﺪ و اﻟﻤﻮﺳﺮ ﻣﻦ ﻓﻀﻞ ﻋﻦ ﻗﻮﺗﻪ وﻗﻮت ﻋﻴﺎﻟﻪ ﻓﻰ ﻳﻮﻣﻪ و ﻟﻴﻠﺘﻪ ﻣﺎ ﻳﺼﺮﻓﻪ اﻟﻴﻬﻤﺎ ﻓﺎن ﻟﻢ‬
‫و ﻣﻨﻬﺎ ﻟﻬﻤﺎ اﻟﻤﺎل ﻓﺎن ﻣﺎن و ﻳﻜﻔﻴﻬﻤﺎ ﻓﻼ ﺗﺠﺐ ﺳﻮاء ﻛﺎن زﻣﻨﻴﻦ او ﻣﺠﻨﻮﻧﻴﻦ او ﺑﻬﻤﺎ ﻣﺮض و‬........‫ﻳﻔﻀﻞ ﻓﻼ ﺷﺊ ﻋﻠﻴﻪ ﻻ ﻋﺴﺎرﻩ‬
‫ﻋﻤﻰ ام ﻻ ﻟﻌﺪم اﻟﺤﺎﺟﺔ و ﻣﻨﻬﺎ ان ﻻ ﻳﻜﻮﻧﺎ ﻣﻜﺘﺴﺒﻴﻦ ﻓﺎن ﻛﺎﻧﺎ ﻣﻜﺘﺴﺒﻴﻦ ﻟﻢ ﺗﺠﺐ ﻧﻔﻘﺘﻬﻤﺎ ﻻن اﻻﻛﺘﺴﺎب ﺑﻤﻨﺰﻟﺔ اﻟﻤﺎل اﻟﻌﺘﻴﺪ‬

Syarat syarat anak berkewajiban memberi nafakah orang tua :


- Berkecukupan, yakni mempunyai kelebihan setelah dia mencukupi kebutuhan keluarga sehari
semalamnya
- Kedua orang tuanya tidak mampu, bila dia punya harta yang cukup untuk mencukupi
keperluannya maka tidak wajib
- Kedua orang tuanya pengangguran. Dll.
Meski demikian, sebagai anak yang baik, yang pernah dibesarkan dan di rawat, dalam kondisi
apapun kita hendaknya memperhatikan mereka. Jikalau kita tidak sempat karena harus mencari
nafkah untuk mencukupi kebutuhan, hal tersebut boleh di lakukan oleh cucu-cucunya.

‫و ﻟﻠﻮﻟﺪ ﻋﻠﻰ اﻟﻮاﻟﺪ وان ﺳﻔﻞ ﻟﺼﺪق اﻻﺑﻮة و اﻟﺒﻨﻮة وﻻ ﻓﺮق ﻓﻰ ذﻟﻚ ﺑﻴﻦ اﻟﺬﻛﻮر و اﻻﻧﺎث وﻻ ﺑﻴﻦ اﻟﻮارث و ﻏﻴﺮﻩ و ﻻ ﻓﺮق ﺑﻴﻦ اﺗﻔﺎق‬
‫اﻟﺪﻳﻦ واﻻﺧﺘﻼف ﻓﻴﻪ و ﻓﻰ وﺟﻪ ﻻ ﺗﺠﺐ ﻋﻠﻰ ﻣﺴﻠﻢ ﻧﻔﻘﺔ ﻛﺎﻓﺮ‬

Jadi kesimpulannya : karena ini adalah kewajiban bersama di antara anak-anaknya terutama
keberadaannya yang lebih mampu, maka tidak gugur kewajiban atas yang lain selama dibutuhkan
untuk menafkahi kedua orang tuanya yang miskin dan udzur. Wallaahu A'laamu Bis Showaab.
[Abdurrahman As-syafi'i, Ibnu Toha].
Link Asal :
www.fb.com/groups/piss.ktb/453310718025075/
2212. HUKUM NAIK ANGKUTAN UMUM
PERTANYAAN :
As-salamu alaikum, hukum naik angkot (bus,kreta, dll),dengan melihat umumnya senggal-senggol,
ikhtilath dan tidak menutup memungkinkan menyenggol bagian yang....?? [Nabilah Az-Zahrah ].
JAWABAN :

© 2017 www.piss-ktb.com
256 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Wa'alaikumussalaam. Coba baca :


HASIL KEPUTUSAN MUSYAWAROH MASAIL DINIYYAH PONDOK PESANTREN “ MUS “
SARANG REMBANG ( Sabtu, 1-2 Desember 1995 M/1416 H. )
Sebagaimana kita ketahui bersama bahwa angkutan umum di negara kita tidak membatasi
penumpang laki-laki atau perempuan, sehingga terjadilah percampuran diantara mereka dalam satu
kendaraan. Pertanyaan :
a. Apakah perjalanan tersebut dikatakan Madzinnatul Ikhtilath (Tempat disangkanya percampuran
laki-laki dan perempuan) ? Dan bagaimana hukumnya perjalanan dengan menggunakan angkutan
umum tersebut ?
b. Apakah yang harus dilakukan oleh si Musafir ketika hal tersebut terjadi ditengah perjalanan (turun
atau meneruskan perjalanan) ?
c. Apakah hal itu bisa menggugurkan kewajiban bepergian (seperti membayar hutang , Nadzar atau
Walimatul Ursyi) ? (DEMU MGS Sarang)
Jawaban a :
Termasuk Madzinnatul Ikhtilath. Dan hukumnya ditafsil / perinci sebagai berikut :
1. HARAM dan termasuk dosa besar apabila yakin akan adanya fitnah (seperti berciuman,
bersentuhan, berpacaran, dan lain lain).
2. HARAM yang bukan termasuk dosa besar apabila ada prasangka kuat akan terjadinya fitnah.
3. MAKRUH apabila ada kekhawatiran akan terjadinya fitnah.
4. MUBAH (Boleh) apabila yakin tidak adanya fitnah.
Referensi : Ihya’ ‘Ulumuddin Juz IV Hal. 36., I’anatuth Tholibin Juz III Hal 263., Al majmu’ Juz IV
Hal. 484., Is’adurrofiq Juz II Hal. 67 dan 136.
1- ‫ وﻓﻰ اﺣﻴﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﻳﻦ ﻟﻺﻣﺎم اﻟﻐﺰاﻟﻰ ﻣﺎﻧﺼﻪ‬:
‫وﺗﺤﺼﻞ ﻣﻈﻨﺔ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ وﻧﻌﻨﻰ ﺑﺎﻟﻤﻈﻨﺔ ﻣﺎ ﻳﺘﻌﺮض اﻹﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻟﻮﻗﻮع اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻏﺎﻟﺒﺎ إﻫـ‬.
2-‫ وﻓﻰ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ ﻟﻠﻌﻼﻣﺔ أﺑﻰ ﺑﻜﺮ اﻟﺴﻴﺪ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻄﺎ اﻟﺪﻣﻴﺎﻃﻰ ﻣﺎﻧﺼﻪ‬:
‫ وﻟﻴﺲ اﻟﻤﻌﻨﻰ ﺑﺨﻮف اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻏﻠﺒﺔ اﻟﻈﻦ ﺑﻮﻗﻮﻋﻬﺎ ﺑﻞ ﻳﻜﻔﻰ أن ﻻﻳﻜﻮن ذﻟﻚ ﻧﺎدرا إﻫـ‬: ‫ﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﺼﻼح‬.
3-‫ وﻓﻰ اﻟﻤﺠﻤﻮع ﻟﻼﻣﺎم زﻛﺮﻳﺎ ﻣﺤﻲ اﻟﺪﻳﻦ ﺑﻦ ﺷﺮف اﻟﻨﻮوى ﻣﺎﻧﺼﻪ‬:
‫وﻗﺪ ﻧﻘﻞ اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر وﻏﻴﺮﻩ اﻹﺟﻤﺎع ﻋﻠﻰ أﻧﻬﺎ ﻟﻮ ﺣﻀﺮت وﺻﻠﺖ اﻟﺠﻤﻌﺔ ﺟﺎز وﻗﺪ ﺛﺒﺘﺖ اﻷﺣﺎدﻳﺚ اﻟﺼﺤﻴﺤﺔ اﻟﻤﺴﺘﻔﻴﻀﺔ ان اﻟﻨﺴﺎء ﻛﻦ‬
‫ﻳﺼﻠﻴﻦ ﺧﻠﻒ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﻰ ﻣﺴﺠﺪﻩ ﺧﻠﻒ اﻟﺮﺟﺎل وﻷن اﺧﺘﻼط اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل إذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺧﻠﻮة ﻟﻴﺲ ﺑﺤﺮام إﻫـ‬.
4-‫ وﻓﻰ إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ ﻟﻠﺸﻴﺦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﺎ ﺑﺼﻴﻞ اﻟﺸﺎﻓﻌﻰ ﻣﺎ ﻧﺼﻪ‬:
{‫ﺧﺎﺗﻤﺔ{ ﻣﻦ أﻗﺒﺢ اﻟﻤﺤﺮﻣﺎت وأﺷﺪ اﻟﻤﺤﻈﻮرات اﺧﺘﻼط اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺎﻟﻨﺴﺎء ﻓﻰ اﻟﺠﻤﻮﻋﺎت ﻟﻤﺎ ﻳﺘﺮﺗﺐ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﻤﻔﺎﺳﺪ واﻟﻔﺘﻦ‬
‫اﻟﻘﺒﻴﺤﺔ إﻫـ‬.
5- ‫ وﻓﻰ اﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ ﻟﻠﺸﻴﺦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﺎ ﺑﺼﻴﻞ اﻟﺸﺎﻓﻌﻰ ﻣﺎﻧﺼﻪ‬:
‫ﻗﺎل ﻓﻰ اﻟﺰواﺟﺮ وﻫﻮ ﻣﻦ اﻟﻜﺒﺎﺋﺮ ﻟﺼﺮﻳﺢ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ وﻳﻨﺒﻐﻰ ﺣﻤﻠﻪ ﻟﻴﻮاﻓﻖ ﻗﻮاﻋﺪﻧﺎ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ اذا ﺗﺤﻘﻘﺖ اﻟﻔﺘﻨﺔ أﻣﺎ ﻣﺠﺮد ﺧﺸﻴﺘﻬﺎ ﻓﺈﻧﻤﺎ‬
‫ﻫﻮ ﻣﻜﺮوﻩ وﻣﻊ ﻇﻨﻬﺎ ﺣﺮام ﻏﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮة ﻛﻤﺎ ﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ إﻫـ‬.

Jawaban b :
Boleh meneruskan perjalanan apabila hatinya ingkar dan bisa menghindar dari maksiat tersebut
bahkan harus menghilangkan kemungkaran bilamana mampu. Apabila tidak mampu, maka harus
turun selama tidak ada bahaya yang lebih besar.
Referensi : Mughni Al Muhtaj Juz III Hal. 247., Kifayatul Akhyar Juz II Hal. 70

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪257‬‬

‫‪ :‬وﻓﻰ ﻣﻐﻨﻰ اﻟﻤﺤﺘﺎج ﻟﻠﺸﻴﺦ اﻟﻌﻼﻣﺔ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺨﻄﻴﺐ اﻟﺸﺮﺑﻴﻨﻰ ﻣﺎﻧﺼﻪ‪1-‬‬


‫ﻓﺈن ﻛﺎن اﻟﻤﻨﻜﺮ ﻳﺰول ﺑﺤﻀﻮرﻩ ﻓﻠﻴﺤﻀﺮ ﺣﺘﻤﺎ إﺟﺎﺑﺔ ﻟﻠﺪﻋﻮة وإزاﻟﺔ ﻟﻠﻤﻨﻜﺮ ‪ -‬اﻟﻰ أن ﻗﺎل – ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻌﻠﻢ ﺑﻪ ﺣﺘﻰ ﺣﻀﺮ ﻧﻬﺎﻫﻢ ﻓﺈن ﻟﻢ‬
‫ﻳﻨﺘﻬﻮا وﺟﺐ اﻟﺨﺮوج اﻻ ان ﺧﺎف ﻣﻨﻪ ﻛﺄن ﻛﺎن ﻓﻰ ﻟﻴﻞ وﺧﺎف وﻗﻌﺪ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﻘﻠﺒﻪ وﻻ ﻳﺴﻤﻊ ﻟﻤﺎ ﻳﺤﺮم اﺳﺘﻤﺎﻋﻪ إﻫـ‬
‫‪ :‬وﻓﻰ ﻛﻔﺎﻳﺔ اﻷﺧﻴﺎر ﻟﻺﻣﺎم ﺗﻘﻲ اﻟﺪﻳﻦ أﺑﻰ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺤﺴﻴﻦ ﻣﺎﻧﺼﻪ‪2-‬‬
‫ﻓﻌﻠﻰ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻟﻮ ﻟﻢ ﻳﻌﻠﻢ ﺑﺎﻟﻤﻨﻜﺮ ﺣﺘﻰ ﺣﻀﺮ ﻧﻬﺎﻫﻢ ﻓﺎن ﻟﻢ ﻳﻨﺘﻬﻮا ﻓﻠﻴﺨﺮج ﻓﺎن ﻗﻌﺪ ﺣﺮم ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻘﻌﻮد ﻋﻠﻰ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻓﺈن ﺗﻌﺬر ﻋﻠﻴﻪ‬
‫‪.‬اﻟﺨﺮوج ﺑﺄن ﻛﺎن ﻓﻰ ﻟﻴﻞ وﻫﻮ ﻳﺨﺎف ﻣﻦ اﻟﺨﺮوج ﻗﻌﺪ وﻫﻮ ﻛﺎرﻫﻪ وﻻ ﻳﺴﺘﻤﻊ إﻫـ‬

‫‪Jawaban c :‬‬
‫‪Perjalanan dengan angkutan umum yang menimbulkan ikhtilat tersebut tidak bisa menggugurkan‬‬
‫‪bepergian yang wajib (seperti bepergian untuk membayar hutang.‬‬
‫‪Referensi : Fatawy Al Kubro Juz II Hal. 24.‬‬
‫‪ :‬وﻓﻰ ﻓﺘﺎوى اﻟﻜﺒﺮى ﻟﻠﺸﻴﺦ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ اﻟﻬﻴﺘﻤﻰ ﻣﺎﻧﺼﻪ‪1-‬‬
‫وﺳﺌﻞ{ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ ﻋﻦ زﻳﺎرة ﻗﺒﻮر اﻷوﻟﻴﺎء ﻓﻰ زﻣﻦ ﻣﻌﻴﻦ ﻣﻊ اﻟﺮﺣﻠﺔ اﻟﻴﻬﺎ ﻫﻞ ﻳﺠﻮز ﻣﻊ أﻧﻪ ﻳﺠﺘﻤﻊ ﻋﻨﺪ ﺗﻠﻚ اﻟﻘﺒﻮر ﻣﻔﺎﺳﺪ ﻛﺜﻴﺮة{‬
‫ﻛﺎﺧﺘﻼط اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﺮﺟﺎل واﺳﺮاج اﻟﺴﺮج اﻟﻜﺜﻴﺮة وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ‪} .‬ﻓﺄﺟﺎب{ ﺑﻘﻮﻟﻪ زﻳﺎرة ﻗﺒﻮر اﻷوﻟﻴﺎء ﻗﺮﺑﺔ ﻣﺴﺘﺤﺒﺔ – إﻟﻰ أن ﻗﺎل – وﻣﺎ‬
‫أﺷﺎر اﻟﻴﻪ اﻟﺴﺎﺋﻞ ﻣﻦ ﺗﻠﻚ اﻟﺒﺪع أو اﻟﻤﺤﺮﻣﺎت ﻓﺎﻟﻘﺮﺑﺎت ﻻ ﺗﺘﺮك ﻟﻤﺜﻞ ذﻟﻚ ﺑﻞ ﻋﻠﻰ اﻹﻧﺴﺎن ﻓﻌﻠﻬﺎ واﻧﻜﺎر اﻟﺒﺪع ﺑﻞ وإزاﻟﺘﻬﺎ ان أﻣﻜﻨﻪ‬
‫وﻗﺪ ذﻛﺮ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻓﻰ اﻟﻄﻮاف اﻟﻤﻨﺪوب ﻓﻀﻼ ﻋﻦ اﻟﻮاﺟﺐ اﻧﻪ ﻳﻔﻌﻞ وﻟﻮ ﻣﻊ وﺟﻮد اﻟﻨﺴﺎء وﻛﺬا اﻟﺮﻣﻞ ﻟﻜﻦ أﻣﺮوﻩ ﺑﺎﻟﺒﻌﺪ ﻋﻨﻬﻦ ﻓﻜﺬا‬
‫اﻟﺰﻳﺎرة ﻳﻔﻌﻠﻬﺎ ﻟﻜﻦ ﻳﺒﻌﺪ ﻋﻨﻬﻦ وﻳﻨﻬﻰ ﻋﻤﺎ ﻳﺮاﻩ ﻣﺤﺮﻣﺎ ﺑﻞ وﻳﺰﻳﻠﻪ ان ﻗﺪر ﻛﻤﺎ ﻣﺮ ﻫﺬا ان ﻟﻢ ﺗﺘﻴﺴﺮ ﻟﻪ اﻟﺰﻳﺎرة اﻻ ﻣﻊ وﺟﻮد ﺗﻠﻚ اﻟﻤﻔﺎﺳﺪ‬
‫ﻓﺈن ﺗﻴﺴﺮت ﻣﻊ ﻋﺪم اﻟﻤﻔﺎﺳﺪ ﻓﺘﺎرة ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻰ ازاﻟﺘﻬﺎ ﻛﻠﻬﺎ أو ﺑﻌﻀﻬﺎ ﻓﻴﺘﺄﻛﺪ ﻟﻪ اﻟﺰﻳﺎرة ﻣﻊ وﺟﻮد ﺗﻠﻚ اﻟﻤﻔﺎﺳﺪ ﻟﻴﺰﻳﻞ ﻣﻨﻬﺎ ﻣﺎ ﻗﺪر ﻋﻠﻴﻪ‬
‫وﺗﺎرة ﻻ ﻳﻘﺪر ﻋﻠﻰ ازاﻟﺔ ﺷﻲء ﻣﻨﻬﺎ ﻓﺎﻷوﻟﻰ ﻟﻪ اﻟﺰﻳﺎرة ﻓﻰ ﻏﻴﺮ زﻣﻦ ﺗﻠﻚ اﻟﻤﻔﺎﺳﺪ ﺑﻞ ﻟﻮ ﻗﻴﻞ ﻳﻤﻨﻊ ﻣﻨﻬﺎ ﺣﻴﻨﺌﺬ ﻟﻢ ﻳﺒﻌﺪ ‪ .‬وﻣﻦ أﻃﻠﻖ اﻟﻤﻨﻊ‬
‫ﻣﻦ اﻟﺰﻳﺎرة ﺧﻮف ﺗﻠﻚ اﻹﺧﺘﻼط ﻳﻠﺰﻣﻪ اﻃﻼق ﻣﻨﻊ ﻧﺤﻮ اﻟﻄﻮاف واﻟﺮﻣﻞ ﺑﻞ واﻟﻮﻗﻮف ﺑﻌﺮﻓﺔ او ﻣﺰدﻟﻔﺔ واﻟﺮﻣﻲ اذا ﺧﺸﻲ اﻹﺧﺘﻼط او ﻧﺤﻮﻩ‬
‫ﻓﻠﻤﺎ ﻟﻢ ﻳﻤﻨﻊ اﻷﺋﻤﺔ ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻦ ذﻟﻚ ﻣﻊ أن ﻓﻴﻪ اﺧﺘﻼﻃﺎ أي اﺧﺘﻼط ‪ .‬واﻧﻤﺎ ﻣﻨﻌﻮا ﻧﻔﺲ اﻹﺧﺘﻼط ﻻ ﻏﻴﺮ ﻓﻜﺬﻟﻚ ﻫﻨﺎ وﻻ ﺗﻐﺘﺮ ﺑﺨﻼف ﻣﻦ‬
‫أﻧﻜﺮ اﻟﺰﻳﺎرة ﺧﺸﻴﺔ اﻹﺧﺘﻼط ﻓﺈﻧﻪ ﻳﺘﻌﻴﻦ ﺣﻤﻞ ﻛﻼﻣﻪ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻓﺼﻠﻨﺎﻩ وﻗﺮرﻧﺎﻩ واﻻ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ وﺟﻪ إﻫـ‬
‫‪Walloohu a'lamu bishshawaab. [Ubaid Bin Aziz Hasanan].‬‬
‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/525242954165184‬‬
‫‪2242. Ikhtilat Dalam Facebook ( FB ) Dan Media Sosial‬‬
‫‪Lain‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫? ‪Bagaimanakah fban yang mana di situ terdapat iklhtilat saat main komen-komenan / chatting‬‬
‫‪[Manyap Elfurqon].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Coba baca HASIL BAHTSUL MASA’IL : Hukum “Pedekate” dengan Facebook dan Alat Komunikasi‬‬
‫‪Lainnya [ NUonline, 08/06/2009 ] :‬‬
‫‪Berikut ini adalah salah satu hasil bahtsul masail diniyyah atau pembahasan masalah keagamaan‬‬
‫‪oleh Forum Musyawarah Pondok Pesantren Putri (FMP3) se-Jawa Timur di Pondok Pesantren Putri‬‬
‫‪Hidayatul Mubtadiat Lirboyo Kediri 20-21 Mei 2009 lalu. Beberapa media massa sempat‬‬
‫‪memberitakan bahwa forum ini mengharamkan Facebook, sebuah jaringan komunikasi dunia maya.‬‬
‫‪Ternyata tidak sesederhana itu. *(Teks Arab tidak disertakan. Redaksi). Dewasa ini, perubahan‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


258 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

yang paling ngetop dengan terciptanya fasilitas komunikasi ini adalah tren hubungan muda-mudi
(ajnabi) via HP yang begitu akrab, dekat dan bahkan over intim. Dengan fasilitas audio call, video
call, SMS, 3G, Chatting, Friendster, facebook, dan lain-lain. Jarak ruang dan waktu yang tadinya
menjadi rintangan terjalinnya keakraban dan kedekatan hubungan lawan jenis nyaris hilang dengan
hubungan via HP. Lebih dari itu, nilai kesopanan dan keluguan seseorang bahkan ketabuan
sekalipun akan sangat mudah ditawar menjadi suasana fair dan vulgar tanpa batas dalam
hubungan ini. Tren hubungan via HP ini barangkali dimanfaatkan sebagai media menjalin hubungan
lawan jenis untuk sekedar "main-main" atau justru lebih ekstrim dari itu. Sedangkan bagi mereka
yang sudah mengidap "syndrome usia," hubungan lawan jenis via HP sangat efektif untuk
dimanfaatkan sebagai media PDKT (pendekatan) untuk menjajaki atau mengenali karakteristik
kepribadian seseorang yang dihasrati yang pada gilirannya akan ia pilih sebagai pasangan hidup
atau hanya berhenti pada hubungan sahabat.
Pertanyaan pertama : Bagaimana hukum PDKT via HP (telpon, SMS, 3G, chatting, friendster,
facebook, dan lain-lain) dengan lawan jenis dalam rangka mencari jodoh yang paling ideal atau
untuk penjajakan dan pengenalan lebih intim tentang karakteristik kepribadian seseorang yang
diminati untuk dijadikan pasangan hidup, baik sebelum atau pasca khitbah (pertunangan)?
Jawaban : Komunikasi via HP pada dasarnya sama dengan komunikasi secara langsung. Hukum
komunikasi dengan lawan jenis tidak diperbolehkan kecuali ada hajat seperti dalam rangka khitbah,
muamalah, dan lain sebagainya. Mengenai pengenalan karakter dan penjajakan lebih jauh terhadap
lawan jenis seperti dalam deskipsi tidak dapat dikategorikan hajat karena belum ada ‘azm(keinginan
kuat untuk menikahi orang tertentu). Sedang hubungan via 3G juga tidak diperbolehkan bila
menimbulkan syahwat atau fitnah.
(Kitab-kitab rujukan: Bariqah Mahmudiyyah vol. IV hal. 7, Al-Mausu’ah Al-Fiqhiyyah vol. I hal.
12763, Ihya ‘Ulumiddin vol. III hal. 99, Hasyiyah al-Jamalvol. IV hal. 120, Is’adur Rafiq vol. II hal.
105, Al-Fiqhul Islamy vol. IX hal. 6292, I’anatut Thalibin vol. III hal. 301, Qulyuby ‘Umairah vol. III
hal. 209,I’anatut Thalibin vol. III hal. 260, Al-Fatawi al-Fiqhiyyah al-Kubra vol. I hal. 203, Tausyih ‘ala
ibn Qosim hal.197)
Pertanyaan kedua : Mempertimbangkan ekses negatif yang ditimbulkan, kontak via HP (telpon,
SMS, 3G, chatting, Friendster, facebook, dan lain-lain) dengan ajnaby (bukan muhrim), bisakah
dikategorikan atau semakna dengan khalwah (mojok) jika dilakukan di tempat-tempat tertutup?
Jawaban : Kontak via HP sebagaimana dalam deskripsi di atas yang dapat menimbulkan syahwat
atau fitnah tidak dapat dikategorikan khalwah namun hukumnya haram.
(Beberapa kitab yang dirujuk: Hasyiyah Al-Jamal vol. IV hal. 125, Al-Qamus al-Fiqhy vol. I hal. 122,
Bughyatul Mustarsyidin hal. 200, Asnal Mathalib vol. IV hal. 179, Al-Mausu’atul Fiqhiyyah vol. IXX
hal. 267, Hasyiyah Al-Jamal vol. IV hal. 467, Al-Fatawi al-Fiqhiyyah al-Kubra vol. IV hal. 107-107,
Hasyiyah Jamalvol. IV hal. 121, Is’adur Rafiq vol. II hal. 93, dan Hasyiyah Al-Jamal vol. IV hal. 121
I’anatut Thalibin vol. III hal. 301, Qulyuby ‘Umairah vol. III hal. 209). [Alif Jum'an Azend].
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/546631475359665/
2342. NAFAQOH ANAK ZINA
PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Anak hasil zina wajibkah diberi nafkah ? kalau emang wajib siapakah yang

www.islamuna.info
KELUARGA 259

berkewajiban : ibu atau laki-laki yang menghamilnya ? [Ilmatul Mukarramach].


JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Nafkahya anak zina wajib pada ibunya saja karena tidak ada hubungan nasab
pada orang yang menghamili. [Ghufron Bkl].

.٢/٣٣٥ ‫ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬.‫وﺷﻤﻞ ﻗﻮﻟﻪ ﻣﻦ ﺗﻠﺰﻣﻪ ﻧﻔﻘﺔ ﻓﺮﻋﻪ أم وﻟﺪ زﻧﺎ ﻓﻴﻨﺪب ﻟﻬﺎ أن ﺗﻌﻖ ﻋﻨﻪ ﻟﻜﻦ ﺗﺨﻔﻴﻬﺎ ﺧﻮف اﻟﻬﺘﻴﻜﺔ‬
٢/١١١ ‫ اﻟﺒﺎﺟﻮري‬.‫أﻣﺎ اﻟﻤﺨﻠﻮﻗﺔ ﻣﻦ ﻣﺎء زﻧﺎ ﺷﺨﺺ ﻓﺘﺤﻞ ﻟﻪ ﻋﻠﻰ اﻷﺻﺢ_____ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻧﺘﻔﺎء ﺳﺎﺋﺮ اﻷﺣﻜﺎم ﻋﻨﻬﺎ ﻣﻦ إرث وﻏﻴﺮﻩ‬
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb580530631969749

3796. ANAK HASIL ZINA TIDAK TERMASUK YATIM


PERTANYAAN :
Assalamualaikum. Numpang nanya poro ulama'. Anak hasil zina, apakah statusnya bisa dibilang
anak yatim..? Kan dia tak bernasab pada ayahnya? Terimakasih. [Fahri Msy].
JAWABAN :
Anak zina secara syara' tidak termasuk yatim , hanya saja anak hasil zina mendapatkan bagian
ghonimah karna disamakan dengan anak yatim. Wallahu A'lam. [Ghufron Bkl].

‫ وﻳﻨﺪرج ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﻢ اﻟﻴﺘﻴﻢ وﻟﺪ اﻟﺰﻧﺎ واﻟﻠﻘﻴﻂ واﻟﻤﻨﻔﻲ ﺑﻠﻌﺎن وﻻ ﻳﺴﻤﻮن أﻳﺘﺎﻣﺎ ﻷن وﻟﺪ اﻟﺰﻧﺎ ﻻ أب ﻟﻪ‬: ‫ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ‬
‫ﺷﺮﻋﺎ ﻓﻼ ﻳﻮﺻﻒ ﺑﺎﻟﻴﺘﻴﻢ‬
‫ وﻳﻨﺪرج ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﻢ اﻟﻴﺘﻴﻢ وﻟﺪ اﻟﺰﻧﺎ واﻟﻠﻘﻴﻂ واﻟﻤﻨﻔﻲ ﺑﻠﻌﺎن وﻻ ﻳﺴﻤﻮن أﻳﺘﺎﻣﺎ ﻷن وﻟﺪ اﻟﺰﻧﺎ ﻻ أب ﻟﻪ ﺷﺮﻋﺎ ﻓﻼ‬: ‫اﻹﻗﻨﺎع ﻟﻠﺸﺮﺑﻴﻨﻲ‬
‫ﻳﻮﺻﻒ ﺑﺎﻟﻴﺘﻴﻢ‬
‫ وﻳﻨﺪرج ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﻢ اﻟﻴﺘﻴﻢ وﻟﺪ اﻟﺰﻧﺎ واﻟﻠﻘﻴﻂ واﻟﻤﻨﻔﻲ ﺑﻠﻌﺎن وﻻ ﻳﺴﻤﻮن أﻳﺘﺎﻣﺎ ﻷن وﻟﺪ اﻟﺰﻧﺎ ﻻ أب ﻟﻪ ﺷﺮﻋﺎ ﻓﻼ ﻳﻮﺻﻒ‬: ‫ﻣﻐﻨﻲ اﻟﻤﺤﺘﺎج‬
‫ ﺑﺎﻟﻴﺘﻴﻢ‬. . .

Baca juga Link Terkait :


www.piss-ktb.com/2011/11/613-fikih-status-anak-zina.html
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/889681414388001/
www.fb.com/notes/913802368642572
2504. NAFKAH SEORANG ANAK
PERTANYAAN :
Assalamu 'alaikum wr wb, langsung sajah yah !
1. sebagai anak perempuan sebelum menikah, itu mash dalam tanggung jawab siapa ?
2. salah tidak, jika anak perempuan di atas, pengen berhenti kerja, dengan alasan pengen di rumah
bantuin ema bapak .
3. bagaimana hukum bekerja ke luar kota, negeri bagi seorang anak perempuan ?

© 2017 www.piss-ktb.com
260 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

4. ditunggu jawabannya. terimakash banyak. [Iv Bageur].


JAWABAN :

Wa'alaikumussalaam warahmatullaah wabarakaatuh. Jawaban no. 1 dan 2. kalau sudah dewasa


dan mampu bekerja maka bukan tanggung jawab orang tuanya bahkan harus bekerja sendiri,
kecuali anak tersebut sibuk dengan menuntut ilmu syara' yang tidak ada kesempatan bekerja maka
bagi ortunya wajib untuk memberi nafaqoh. [Ghufron Bkl].

.‫ﻓﺎﻟﻐﻨﻲ اﻟﺼﻐﻴﺮ أو اﻟﻔﻘﻴﺮ اﻟﻜﺒﻴﺮ ﻻ ﺗﺠﺐ ﻧﻔﻘﺘﻪ___وﻗﺪ اﺳﺘﻔﻴﺪ ﻣﻤﺎ ﺗﻘﺪم أن اﻟﻮﻟﺪ اﻟﻘﺎدر ﻋﻠﻰ اﻟﻜﺴﺐ اﻟﻼﺋﻖ ﺑﻪ ﻻ ﺗﺠﺐ ﻧﻔﻘﺘﻪ ﺑﻞ‬
‫ﻳﻜﻠﻒ اﻟﻜﺴﺐ ﺑﻞ ﻗﺪ ﻳﻘﺎل أﻧﻪ داﺧﻞ ﻓﻲ اﻟﻐﻨﻲ اﻟﻤﺬﻛﻮر وﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﺎﻟﻮﻛﺎن ﻣﺸﺘﻐﻼ ﺑﻌﻠﻢ ﺷﺮﻋﻲ وﻳﺮﺟﻰ ﻣﻨﻪ اﻟﻨﺠﺎﺑﺔ واﻟﻜﺴﺐ ﻳﻤﻨﻌﻪ ﻣﻨﻪ‬
٢/١٨٧ ‫ اﻟﺒﺎﺟﻮري‬.‫ﻓﺘﺠﺐ ﻧﻔﻘﺘﻪ ﺣﻴﻨﺌﺬ وﻻ ﻳﻜﻠﻒ اﻟﻜﺴﺐ‬

Jawaban no. 3. Buka link ini :


www.fb.com/groups/piss.ktb/203178293038320
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/592242994131846
3238. NAFAQOH ORANG TUA KETIKA ANAKNYA TIDAK
HANYA SATU
PERTANYAAN :
Assalamua'laykum, ma'af orang awam mau tanya :
1. apakah menafkahi orang tua harus adil sama rata ?
2. apakah kemulian anak perempuan dalam rumah? Atas penjelasannya, matur suwun. [Tin Tin
Whee].

JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam warahmatullaah.
1. Menafkahi orang tua menjadi kewajiban anak-anaknya dengan dibagi rata (bilamana anaknya
lebih dari satu). Jad jika sama rata itu bagus.
www.piss-ktb.com/2012/02/765-akidah-cara-berbakti-kpd-orang-tua.html
ِ ِ ِ ِ
‫ﺎح‬ ْ ‫ﻳﻤﺎ َوا ْﺧ ِﻔ‬
َ َ‫ﺾ ﻟ َُﻬ َﻤﺎ َﺟﻨ‬ ‫َﺣ ُﺪ ُﻫ َﻤﺎ أ َْو ﻛِﻼَ ُﻫ َﻤﺎ ﻓَﻼَ ﺗَـ ُﻘﻞ ﻟ َُﻬ َﻤﺎ أ ﱟ‬
ً ‫ُف َوﻻَ ﺗَـﻨْـ َﻬ ْﺮُﻫ َﻤﺎ َوﻗُﻞ ﻟ َُﻬ َﻤﺎ ﻗَـ ْﻮﻻً َﻛ ِﺮ‬
ِ
َ ‫ﺴﺎﻧًﺎ إِ ﱠﻣﺎ ﻳَـﺒْـﻠُﻐَ ﱠﻦ ﻋ ْﻨ َﺪ َك اﻟْﻜﺒَـ َﺮ أ‬َ ‫َوﺑﺎﻟ َْﻮاﻟ َﺪﻳْ ِﻦ إ ْﺣ‬
‫ﺻﻐِ ًﻴﺮا‬ ِ ِ ِ
َ ‫اﻟ ﱡﺬل ﻣ َﻦ اﻟ ﱠﺮ ْﺣ َﻤﺔ َوﻗُﻞ َرﺑﱢﻲ ْار َﺣ ْﻤ ُﻬ َﻤﺎ َﻛ َﻤﺎ َرﺑﱠـﻴَﺎﻧﻲ‬

Dan hendaklah kamu berbuat baik pada ibu bapakmu dengan sebaik-baiknya. Jika salah seorang di
antara keduanya atau kedua-duanya sampai berumur lanjut dalam pemeliharaanmu, maka sekali-
kali janganlah kamu mengatakan kepada keduanya perkataan "ah" dan janganlah kamu
membentak mereka dan ucapkanlah kepada mereka perkataan yang mulia. Dan rendahkanlah
dirimu terhadap mereka berdua dengan penuh kesayangan dan ucapkanlah: "Wahai Tuhanku,
kasihilah mereka keduanya, sebagaimana mereka berdua telah mendidik aku waktu kecil". (QS.
17:23-24).
Dalam Kitab al Iqna' 2/480-481

www.islamuna.info
KELUARGA 261

‫ﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﻤﻨﺬر وأﺟﻤﻌﻮا ﻋﻠﻰ أن ﻧﻔﻘﺔ اﻟﻮاﻟﺪﻳﻦ اﻟﻠﺬﻳﻦ ﻻ ﻛﺴﺐ ﻟﻬﻤﺎ وﻻ ﻣﺎل واﺟﺒﺔ ﻓﻲ ﻣﺎل اﻟﻮﻟﺪ‬

Ibnul Mundzir berkata: "Ulama sepakat bahwasanya memberi nafkah untuk kedua orang tua yang
tidak mempunyai pekerjaan adalah wajib didalam harta anak

‫وﻳﻌﺘﺒﺮ ﺣﺎﻟﻪ ﻓﻲ ﺳﻨﻪ وزﻫﺎدﺗﻪ ورﻏﺒﺘﻪ‬

(Pemberian nafkah terhadap kerabat) memperhitungkan kondisi kerabat tsb dalam hal usia,
kezuhudan dan kesenangan.

٤/٦٥ ‫اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ‬


‫وﻟﻮ ﺗﻌﺪد اﻟﻤﻨﻔﻖ ﻣﻦ اﻟﻤﻮﻟﻮدﻳﻦ ﻛﺎﺛﻨﻴﻦ ﻓﺈن اﺳﺘﻮﻳﺎ ﻛﺎﺑﻨﻴﻦ أو ﺑﻨﺘﻴﻦ ﻓﻌﻠﻴﻬﻤﺎ اﻟﻨﻔﻘﺔ ﺑﺎﻟﺴﻮﻳﺔ ﻓﺈن ﻏﺎب أﺣﺪﻫﻤﺎ أﺧﺬ ﻗﺴﻄﻪ ﻣﻦ ﻣﺎﻟﻪ ﻓﺈن ﻟﻢ‬
‫ﻳﻜﻦ ﻣﺎل إﻗﺘﺮض ﻋﻠﻴﻪ‬.

2. Mungkin jarang yang tahu, jika mengutamakan anak perempuan maka akan mendapatkan
pahala yang lebih.
www.piss-ktb.com/2012/02/644-fadhilah-menjadi-wanita-sholehah.html
Point-point ini terdapat di dalam kitab Kanzul ‘Ummal, Misykah, Riadlush Shalihin, Uqudilijjain,
Bhahishti Zewar, Al-Hijab, dan lain-lain :
§ Barangsiapa yang menggembirakan anak perempuannya, derajatnya diibaratkan seperti
orang yang senantiasa menangis karena takut kepada Allah SWT dan orang yang takut Allah
SWT akan diharamkan api neraka ke atas tubuhnya.
§ Barang siapa yang membawa hadiah (barang makanan dari pasar ke rumah) lalu diberikan
kepada keluarganya, maka pahalanya seperti bersedakah. Hendaklah mendahulukan anak
perempuan terhadap anak laki-laki. Maka barangsiapa yang menyukakan anak perempuan
seolah-olah dia memerdekakan anak Nabi Ismail AS
§ Barang siapa mempunyai tiga anak perempuan atau tiga saudara perempuan atau dua anak
perempuan atau dua saudara perempuan, lalu dia bersikap ihsan dalam pergaulan dengan
mereka dan mendidik mereka dengan penuh rasa taqwa serta bertanggung jawab, maka
baginya adalah syurga.
§ Dari ‘Aisyah r.a : “Barang siapa yang diuji dengan sesuatu dari anak-anak perempuannya, lalu
dia berbuat baik kepada mereka, maka mereka akan menjadi penghalang baginya dari api
neraka.

ُ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪ‬ َ ‫ج اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ‬ َ ‫ﺸﺔَ َزْو‬ َ ِ‫ﺎل َﺣ ﱠﺪﺛَﻨِﻲ َﻋ ْﺒ ُﺪ اﻟﻠﱠ ِﻪ ﺑْ ُﻦ أَﺑِﻲ ﺑَ ْﻜ ٍﺮ أَ ﱠن ﻋُ ْﺮَوةَ ﺑْ َﻦ اﻟ ﱡﺰﺑَـ ْﻴ ِﺮ أَ ْﺧﺒَـ َﺮﻩُ أَ ﱠن َﻋﺎﺋ‬ ‫ﺐ َﻋ ْﻦ اﻟ ﱡﺰْﻫ ِﺮ ﱢ‬
َ َ‫ي ﻗ‬ ِ
ٌ ‫َﺣ ﱠﺪﺛَـﻨَﺎ أَﺑُﻮ اﻟْﻴَ َﻤﺎن أَ ْﺧﺒَـ َﺮﻧَﺎ ُﺷ َﻌ ْﻴ‬
ٍ ِ ٍ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ‫َﺖ ﺟ‬ ِ
‫ﺖ‬ْ ‫ﺴ َﻤﺘْـ َﻬﺎ ﺑَـ ْﻴ َﻦ اﺑْـﻨَﺘَـﻴْـ َﻬﺎ ﺛُ ﱠﻢ ﻗَ َﺎﻣ‬
َ ‫ﺎءﺗْﻨﻲ ْاﻣ َﺮأَةٌ َﻣ َﻌ َﻬﺎ اﺑْـﻨَﺘَﺎن ﺗَ ْﺴﺄَﻟُﻨﻲ ﻓَـﻠَ ْﻢ ﺗَﺠ ْﺪ ﻋ ْﻨﺪي ﻏَﻴْـ َﺮ ﺗَ ْﻤ َﺮة َواﺣ َﺪة ﻓَﺄَ ْﻋﻄَْﻴﺘُـ َﻬﺎ ﻓَـ َﻘ‬ َ َ ْ ‫َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ َﺣ ﱠﺪﺛَـ ْﺘﻪُ ﻗَﺎﻟ‬
‫ﺴ َﻦ إِﻟ َْﻴ ِﻬ ﱠﻦ ُﻛ ﱠﻦ ﻟَﻪُ ِﺳﺘْـ ًﺮا ِﻣ ْﻦ اﻟﻨﱠﺎ ِر‬ َ ‫َﺣ‬ ْ ‫ﺎت َﺷ ْﻴﺌًﺎ ﻓَﺄ‬
ِ َ‫ﺎل ﻣﻦ ﻳﻠِﻲ ِﻣﻦ َﻫ ِﺬﻩِ اﻟْﺒـﻨ‬
َ
ِ
ْ َ ْ َ َ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻓَ َﺤ ﱠﺪﺛْـﺘُﻪُ ﻓَـ َﻘ‬ َ ‫ﺖ ﻓَ َﺪ َﺧ َﻞ اﻟﻨﱠﺒِ ﱡﻲ‬ ْ ‫ﻓَ َﺨ َﺮ َﺟ‬

Sumber : Shahih Bukhari 15/169, maktabah syamilah.


Wallaahu A'lam. [Langlang Buana, Ghufron Bkl, Abdullah Afif].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/718865191469625

© 2017 www.piss-ktb.com
262 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

3327. STATUS HUKUM ANAK HASIL PERSELINGKUHAN


PERTANYAAN :
Assalaamu'alaikum. Mohon jawabannya poro sedulur : istri melakukan perselingkuhan dengan 1
lelaki karena ditinggal merantau suami ( kurang lebih 2 tahun tanpa kembali ) dan melahirkan anak,
masalahnya : Siapakah yang berhak menjadi wali nikah anak tersebut apakah ayah biologis (lelaki
yang berselingkuh dengan wanita tersebut) atau suami wanita tersebut atau wali hakim ..? Dalam
hal waris apakah anak tersebut berhak atas warisan kedua ayah tersebut atau malah tidak
mendapat warisan ? Terimakasih atas jawabannya kalau sudah ada di dokumen mohon bantuan
untuk di-share, maaf kalau bahasanya agak belibet. [Elang Biru].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam.
1. Wali anak tersebut adalah suami dari wanita tersebut karena secara nasab dia bernasab kepada
suami wanita tersebut
2. Anak tersebut tidak ada hubungan dengan ayah biologisnya.
- Anak tersebut bernasab kepada suami wanita tersebut jika anak tersebut lahir tidak lebih dari 4
tahun setelah berhubungan terakhir dengan suaminya.
- Kalau lahir setelah 4 tahun maka tidak bernasab kepada siapa-siapa.
Lihat juga Al-Qolyubi IV / 32 :

‫ﺲ ِﻣ ْﻨﻪُ َﺣ َﺮ ٌام‬
َ ‫ْﺤﺎ َق َﻣ ْﻦ ﻟ َْﻴ‬
ِ ‫ﻀ ﱠﻤﻦ‬ ِ ِ ِ
ْ ُ َ َ‫وﻟﻮ أﺗﺖ ﺑﻮﻟﺪ ﻋُﻠ ِﻢ أﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻣﻨﻪ ﻣﻊ ْإﻣ َﻜﺎﻧِﻪ ﻣ ْﻨﻪُ ) ﻟَ ِﺰَﻣﻪُ ﻧَـ ْﻔﻴُﻪُ ( ﻷَ ﱠن ﺗَـ ْﺮ َك اﻟﻨﱠـ ْﻔ ِﻲ ﻳَـﺘ‬.
َ ‫اﺳﺘﻠ‬
Apabila seoarang perempuan datang dengan membawa anak, dan diketahui bahwa anak tersebut
bukan dari suaminya, dan dapat mungkin dari suaminya (namun secara yakin tidak dari suaminya).
Maka wajib meniadakan (menolak mengakui), karena bila tidak dilaksanakan penolakan, dapat
dimasukan nasab dari orang yang tidak haram (suaminya).
Jika dilahirkan kurang dari enam bulan atau lebih dari empat tahun, maka anak tersebut tidak bisa
dinasabkan kepada suami dan tidak wajib bagi suami untuk meli’an istrinya. Bagi anak tidak berhak
mendapatkan waris karena tidak ada sebab-sebab yang mendukung hubungan nasab.
- Bughyatul Mustarsyidin halaman 235 - 236 :

‫ﻣﺴﺌﻠﺔ ي ش ( ﻧﻜﺢ ﺣﺎﻣﻼ ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ ﻓﻮﻟﺪت ﻛﺎﻣﻼ ﻛﺎن ﻟﻪ أرﺑﻌﺔ أﺣﻮال إﻣﺎ ﻣﻨﺘﻒ ﻋﻦ اﻟﺰوج ﻇﺎﻫﺮا وﺑﺎﻃﻨﺎ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻣﻼﻋﻨﺔ وﻫﻮ اﻟﻤﻮﻟﻮد‬
‫ﻟﺪون ﺳﺘﺔ أﺷﻬﺮ ﻣﻦ إﻣﻜﺎن اﻹﺟﺘﻤﺎع ﺑﻌﺪ اﻟﻌﻘﺪ أو ﻷﻛﺜﺮ ﻣﻦ أرﺑﻊ ﺳﻨﻴﻦ ﻣﻦ آﺧﺮ إﻣﻜﺎن اﻹﺟﺘﻤﺎع وإﻣﺎ ﻻﺣﻖ ﺑﻪ وﺗﺜﺒﺖ ﻟﻪ اﻷﺣﻜﺎم إرﺛﺎ‬
‫وﻏﻴﺮﻩ ﻇﺎﻫﺮا وﻳﻠﺰم ﻧﻔﻴﻪ ﺑﺄن وﻟﺪت ﻷﻛﺜﺮ ﻣﻦ اﻟﺴﺘﺔ وأﻗﻞ ﻣﻦ اﻷرﺑﻊ اﻟﺴﻨﻴﻦ وﻋﻠﻢ اﻟﺰوج أو ﻏﻠﺐ ﻋﻠﻰ ﻇﻨﻪ أﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻣﻨﻪ ﺑﺄن ﻟﻢ ﻳﻄﺄ ﺑﻌﺪ‬
‫اﻟﻌﻘﺪ وﻟﻢ ﺗﺴﺘﺪﺧﻞ ﻣﺎءﻩ أو وﻟﺪت ﻟﺪون ﺳﺘﺔ أﺷﻬﺮ ﻣﻦ وﻃﺌﻪ أو ﻷﻛﺜﺮ ﻣﻦ أرﺑﻊ ﺳﻨﻴﻦ ﻣﻨﻪ أو ﻷﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﺳﺘﺔ أﺷﻬﺮ ﺑﻌﺪ اﺳﺘﺒﺮاﺋﻪ ﻟﻬﺎ‬
‫ﺑﺤﻴﻀﻪ وﺛﻢ ﻗﺮﻳﻨﺔ ﺑﺰﻧﺎﻫﺎ وﻳﺄﺛﻢ ﺣﻴﻨﺌﺬ ﺑﺘﺮك اﻟﻨﻔﻲ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻛﺒﻴﺮة وورد أن ﺗﺮﻛﻪ ﻛﻔﺮ وإﻣﺎ ﻻﺣﻖ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮا أﻳﻀﺎ ﻟﻜﻦ ﻻ ﻳﻠﺰﻣﻪ ﻧﻔﻴﻪ إذا ﻇﻦ أﻧﻪ‬
‫ﻟﻴﺲ ﻣﻨﻪ ﺑﻼ ﻏﻠﺒﺔ ﺑﺄن اﺳﺘﺒﺮأﻫﺎ ﺑﻌﺪ اﻟﻮطء ووﻟﺪت ﺑﻪ ﻷﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﺳﺘﺔ أﺷﻬﺮ ﺑﻌﺪﻩ وﺛﻢ رﻳﺒﺔ ﺑﺰﻧﺎﻫﺎ إذ اﻻﺳﺘﺒﺮاء أﻣﺎرة ﻇﺎﻫﺮة ﻋﻠﻰ أﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻣﻨﻪ‬
‫ﻟﻜﻦ ﻳﻨﺪب ﺗﺮﻛﻪ ﻷن اﻟﺤﺎﻣﻞ ﻗﺪ ﺗﺤﻴﺾ وإﻣﺎ ﻻﺣﻖ ﺑﻪ وﻳﺤﺮم ﻧﻔﻴﻪ ﺑﻞ ﻫﻮ ﻛﺒﻴﺮة وورد أﻧﻪ ﻛﻔﺮ إن ﻏﻠﺐ ﻋﻠﻰ ﻇﻨﻪ أﻧﻪ ﻣﻨﻪ أو اﺳﺘﻮى اﻷﻣﺮان‬
‫ﺑﺄن وﻟﺪت ﻟﺴﺘﺔ أﺷﻬﺮ ﻓﺄﻛﺜﺮ إﻟﻰ أرﺑﻊ ﺳﻨﻴﻦ ﻣﻦ وﻃﺌﻪ وﻟﻢ ﻳﺴﺘﺒﺮﺋﻬﺎ ﺑﻌﺪﻩ أو اﺳﺘﺒﺮأﻫﺎ ووﻟﺪت ﺑﻌﺪﻩ ﺑﺄﻗﻞ ﻣﻦ اﻟﺴﺘﺔ ﺑﻞ ﻳﻠﺤﻘﻪ ﺑﺤﻜﻢ‬
‫اﻟﻔﺮاش ﻛﻤﺎ ﻟﻮ ﻋﻠﻢ زﻧﺎﻫﺎ واﺣﺘﻤﻞ ﻛﻮن اﻟﺤﻤﻞ ﻣﻨﻪ أو ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ وﻻ ﻋﺒﺮة ﺑﺮﻳﺒﺔ ﻳﺠﺪﻫﺎ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻗﺮﻳﻨﺔ ﻓﺎﻟﺤﺎﺻﻞ أن اﻟﻤﻮﻟﻮد ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش اﻟﺰوج‬

www.islamuna.info
KELUARGA 263

‫ﻻﺣﻖ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﻘﺎ إن أﻣﻜﻦ ﻛﻮﻧﻪ ﻣﻨﻪ وﻻ ﻳﻨﺘﻘﻲ ﻣﻨﻪ إﻻ ﺑﻠﻠﻌﺎن واﻟﻨﻔﻲ ﺗﺎرة ﻳﺠﺐ وﺗﺎرة ﻳﺤﺮم وﺗﺎرة ﻳﺠﻮز وﻻﻋﺒﺮة ﺑﺈﻗﺮار اﻟﻤﺮأة ﺑﺎﻟﺰﻧﺎ وإن‬
236 – 235‫ﺑﻐﻴﺔ اﻟﻤﺴﺘﺮﺷﺪﻳﻦ ص‬. ‫ﺻﺪﻗﻬﺎ اﻟﺰوج وﻇﻬﺮت أﻣﺎراﺗﻪ‬

- Ibnu Abdil Bar, At-Tamhid 8/183


- Ibnu Qudamah dalam Al-Mughni 9/123; lihat juga pendapat senada dalam Al-Istidzkar 7/171; Al-
Hawi al-Kabir 8/162
- Hadits riwayat Muslim dalam “Kitab Radha” Sahih Muslim, hadits no. 1458, 2/1080.
Apabila seorang perempuan bersuami berselingkuh, dan melakukan hubungan zina dengan lelaki
selingkuhannya sampai hamil, maka status anaknya saat lahir adalah anak dari suaminya yang
sah; bukan anak dari pria selingkuhannya. Bahkan, walaupun pria yang menzinahinya mengklaim
(Arab, istilhaq) bahwa itu anaknya. Sebagai anak dari laki-laki yang menjadi suami sah ibunya,
maka anak berhak atas segala hak nasab (kekerabatan) dan hak waris termasuk wali nikah apabila
anak tersebut perempuan. Ini adalah pendapat ijmak (kesepakatan) para ulama dari keempat
madzhab sebagaimana disebut dalam kitab At-Tamhid demikian:

‫ إﻻ أن ﻳﻨﻔﻴﻪ ﺑﻠﻌﺎن ﻋﻠﻰ‬،‫ وﺟﻌﻞ رﺳﻮل اﷲ ﻛﻞ وﻟﺪ ﻳﻮﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش ﻟﺮﺟﻞ ﻻﺣ ًﻘﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﺣﺎل‬،‫وأﺟﻤﻌﺖ اﻷﻣﺔ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻧﻘﻼً ﻋﻦ ﻧﺒﻴﻬﺎ‬
‫ ﻓﺈذا ﻛﺎن ﻋﻘﺪ اﻟﻨﻜﺎح‬،‫ﺣﻜﻢ اﻟﻠﻌﺎن… وأﺟﻤﻌﺖ اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء أن اﻟﺤﺮة ﻓﺮاش ﺑﺎﻟﻌﻘﺪ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻊ إﻣﻜﺎن اﻟﻮطء وإﻣﻜﺎن اﻟﺤﻤﻞ‬
‫ وﻻ ﺑﻮﺟﻪ ﻣﻦ اﻟﻮﺟﻮﻩ إﻻ ﺑﺎﻟﻠﻌﺎن‬،‫ ﻻ ﻳﻨﺘﻔﻲ ﻋﻨﻪ أﺑ ًﺪا ﺑﺪﻋﻮى ﻏﻴﺮﻩ‬،‫ﻳﻤﻜﻦ ﻣﻌﻪ اﻟﻮطء واﻟﺤﻤﻞ ﻓﺎﻟﻮﻟﺪ ﻟﺼﺎﺣﺐ اﻟﻔﺮاش‬

(Ulama sepakat atas hal itu berdasarkan hadits Nabi di mana Rasulullah telah menjadikan setiap
anak yang lahir atas firasy [istri] bagi seorang laki-laki maka dinasabkan pada suaminya dalam
keadaan apapun, kecuali apabila suami yang sah tidak mengakui anak tersebut dengan cara li’an
berdasar hukum li’an. Ulama juga sepakat bahwa wanita merdeka menjadi istri yang sah dengan
akad serta mungkinnya hubungan intim dan hamil. Apabila dimungkinan dari suatu akad nikah itu
terjadinya hubungan intim dan kehamilan, maka anak yang lahir adalah bagi suami [sahibul firasy].
Tidak bisa dinafikan darinya selamanya walaupun ada klaim dari pria lain. Juga tidak dengan cara
apapun kecuali dengan li’an).
Pandangan ini disepakati oleh madzhab Hanbali di mana Ibnu Qudamah dalam Al-Mughni
mengatakan:

‫ وإﻧﻤﺎ اﻟﺨﻼف ﻓﻴﻤﺎ إذا وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮ ﻓﺮاش‬،‫وأﺟﻤﻌﻮا ﻋﻠﻰ أﻧﻪ إذا وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش رﺟﻞ ﻓﺎدﻋﺎﻩ آﺧﺮ أﻧﻪ ﻻ ﻳﻠﺤﻘﻪ‬

(Ulama sepakat bahwa apabila seorang anak lahir dari perempuan yang bersuami kemudian anak
itu diakui oleh lelaki lain maka pengakuan itu tidak diakui. Perbedaan ulama hanya pada kasus
dimana seorang anak lahir dari perempuan yang tidak menikah).
Kesepakatan ulama atas kasus ini didasarkan pada sebuah hadits sahih riwayat Muslim yang
menyatakan
‫اﻟﻮﻟﺪ ﻟﻠﻔﺮاش وﻟﻠﻌﺎﻫﺮ اﻟﺤﺠﺮ‬
(Anak bagi suami yang sah, bukan pada lelaki yang menzinahi).
Sumber : http://www.fatihsyuhud.net/2013/03/status-anak-dari-perkawinan-hamil-zina/
Referensi :
1. At-Tamhid

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪264‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫وأﺟﻤﻌﺖ اﻷﻣﺔ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻧﻘﻼً ﻋﻦ ﻧﺒﻴﻬﺎ‪ ،‬وﺟﻌﻞ رﺳﻮل اﷲ ﻛﻞ وﻟﺪ ﻳﻮﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش ﻟﺮﺟﻞ ﻻﺣ ًﻘﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﺣﺎل‪ ،‬إﻻ أن ﻳﻨﻔﻴﻪ ﺑﻠﻌﺎن ﻋﻠﻰ‬
‫ﺣﻜﻢ اﻟﻠﻌﺎن… وأﺟﻤﻌﺖ اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء أن اﻟﺤﺮة ﻓﺮاش ﺑﺎﻟﻌﻘﺪ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻊ إﻣﻜﺎن اﻟﻮطء وإﻣﻜﺎن اﻟﺤﻤﻞ‪ ،‬ﻓﺈذا ﻛﺎن ﻋﻘﺪ اﻟﻨﻜﺎح‬
‫ﻳﻤﻜﻦ ﻣﻌﻪ اﻟﻮطء واﻟﺤﻤﻞ ﻓﺎﻟﻮﻟﺪ ﻟﺼﺎﺣﺐ اﻟﻔﺮاش‪ ،‬ﻻ ﻳﻨﺘﻔﻲ ﻋﻨﻪ أﺑ ًﺪا ﺑﺪﻋﻮى ﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬وﻻ ﺑﻮﺟﻪ ﻣﻦ اﻟﻮﺟﻮﻩ إﻻ ﺑﺎﻟﻠﻌﺎن‬

‫?‪http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php‬‬
‫‪bk_no=78&ID&idfrom=406&idto=441&bookid=78&startno=9‬‬
‫‪2. Hukmu Nisbatil Mauludi‬‬

‫‪،‬أﺟﻤﻊ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ أن اﻟﺰاﻧﻴﺔ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﻓﺮا ًﺷﺎ ﻟﺰوج أو ﺳﻴﺪ‪ ،‬وﺟﺎءت ﺑﻮﻟﺪ‪ ،‬وﻟﻢ ﻳﻨﻔﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﻟﻔﺮاش‪ ،‬ﻓﺈﻧﻪ ﻻ ﻳﻠﺤﻖ ﺑﺎﻟﺰاﻧﻲ وﻟﻮ اﺳﺘﻠﺤﻘﻪ‬
‫وﻻ ﻳﻨﺴﺐ إﻟﻴﻪ‪ ،‬إﻧﻤﺎ ﻳﻨﺴﺐ ﻟﺼﺎﺣﺐ اﻟﻔﺮاش‪ ،‬ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺒﺮ‪" :‬وأﺟﻤﻌﺖ اﻷﻣﺔ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ ﻧﻘﻼً ﻋﻦ ﻧﺒﻴﻬﺎ ×‪ ،‬وﺟﻌﻞ رﺳﻮل اﷲ × ﻛﻞ‬
‫وﻟﺪ ﻳﻮﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش ﻟﺮﺟﻞ ﻻﺣ ًﻘﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﺣﺎل‪ ،‬إﻻ أن ﻳﻨﻔﻴﻪ ﺑﻠﻌﺎن ﻋﻠﻰ ﺣﻜﻢ اﻟﻠﻌﺎن‪ ...‬وأﺟﻤﻌﺖ اﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﻣﻦ اﻟﻌﻠﻤﺎء أن اﻟﺤﺮة‬
‫ﻓﺮاش ﺑﺎﻟﻌﻘﺪ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻊ إﻣﻜﺎن اﻟﻮطء وإﻣﻜﺎن اﻟﺤﻤﻞ‪ ،‬ﻓﺈذا ﻛﺎن ﻋﻘﺪ اﻟﻨﻜﺎح ﻳﻤﻜﻦ ﻣﻌﻪ اﻟﻮطء واﻟﺤﻤﻞ ﻓﺎﻟﻮﻟﺪ ﻟﺼﺎﺣﺐ اﻟﻔﺮاش‪ ،‬ﻻ ﻳﻨﺘﻔﻲ‬
‫ﻋﻨﻪ أﺑ ًﺪا ﺑﺪﻋﻮى ﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬وﻻ ﺑﻮﺟﻪ ﻣﻦ اﻟﻮﺟﻮﻩ إﻻ ﺑﺎﻟﻠﻌﺎن")‪ ،(65‬وﻗﺎل اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﺔ‪" :‬وأﺟﻤﻌﻮا ﻋﻠﻰ أﻧﻪ إذا وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش رﺟﻞ ﻓﺎدﻋﺎﻩ آﺧﺮ‬
‫أﻧﻪ ﻻ ﻳﻠﺤﻘﻪ‪ ،‬وإﻧﻤﺎ اﻟﺨﻼف ﻓﻴﻤﺎ إذا وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮ ﻓﺮاش")‪ .(66‬ﻣﺴﺘﻨﺪ اﻹﺟﻤﺎع‪ :‬وﻗﺪ اﺳﺘﻨﺪ ﻫﺬا اﻹﺟﻤﺎع ﻋﻠﻰ أﺣﺎدﻳﺚ ﺻﺤﻴﺤﺔ‬
‫ﺻﺮﻳﺤﺔ ﻣﻨﻬﺎ‪ - 1 :‬ﻣﺎ روﺗﻪ ﻋﺎﺋﺸﺔ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻬﺎ ﻗﺎﻟﺖ‪" :‬ﻛﺎن ﻋﺘﺒﺔ اﺑﻦ أﺑﻲ وﻗﺎص َﻋ ِﻬﺪ إﻟﻰ أﺧﻴﻪ ﺳﻌﺪ ﺑﻦ أﺑﻲ وﻗﺎص‪ :‬إن اﺑﻦ وﻟﻴﺪة‬
‫إﻟﻲ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻓﻘﺎم ﻋﺒﺪ ﺑﻦ زﻣﻌﺔ ﻓﻘﺎل‪ :‬أﺧﻲ واﺑﻦ أﻣﺔ‬ ‫ِ‬
‫زﻣﻌﺔ ﻣﻨﻲ‪ ،‬ﻓﺎﻗﺒﻀﻪ إﻟﻴﻚ‪ ،‬ﻓﻠﻤﺎ ﻛﺎن ﻋﺎم اﻟﻔﺘﺢ أﺧﺬﻩ ﺳﻌﺪ ﻓﻘﺎل‪ :‬اﺑﻦ أﺧﻲ ﻗﺪ ﻛﺎن َﻋﻬﺪ ّ‬
‫إﻟﻲ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻓﻘﺎل ﻋﺒﺪ ﺑﻦ زﻣﻌﺔ‪ :‬أﺧﻲ واﺑﻦ‬ ‫ِ‬
‫أﺑﻲ‪ ،‬وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاﺷﻪ‪ ،‬ﻓﺘﺴﺎوﻗﺎ إﻟﻰ رﺳﻮل اﷲ ×‪ ،‬ﻓﻘﺎل ﺳﻌﺪ‪ :‬ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ! اﺑﻦ أﺧﻲ ﻛﺎن ﻋَﻬ َﺪ ّ‬
‫وﻟﻴﺪة أﺑﻲ‪ ،‬وﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ×‪ :‬ﻫﻮ ﻟﻚ ﻳﺎ ﻋﺒﺪ ﺑﻦ زﻣﻌﺔ‪ ،‬اﻟﻮﻟﺪ ﻟﻠﻔﺮاش وﻟﻠﻌﺎﻫﺮ اﻟﺤﺠﺮ‪ ،‬ﺛﻢ ﻗﺎل ﻟﺴﻮدة ﺑﻨﺖ زﻣﻌﺔ‪ :‬اﺣﺘﺠﺒﻲ ﻣﻨﻪ‪ ،‬ﻟﻤﺎ رأى‬
‫ﻣﻦ ﺷﺒﻬﻪ ﺑﻌﺘﺒﺔ‪ ،‬ﻓﻤﺎ رآﻫﺎ ﺣﺘﻰ ﻟﻘﻲ اﷲ")‪ - 2 .(67‬ﻣﺎ رواﻩ أﺑﻮ ﻫﺮﻳﺮة رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ أن رﺳﻮل اﷲ × ﻗﺎل‪" :‬اﻟﻮﻟﺪ ﻟﻠﻔﺮاش وﻟﻠﻌﺎﻫﺮ‬
‫ت ﺑﺄﻣﻪ ﻓﻲ‬
‫ﺎﻫ ْﺮ ُ‬
‫اﻟﺤﺠﺮ")‪ - 3 .(68‬ﻣﺎ رواﻩ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﺷﻌﻴﺐ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻋﻦ ﺟﺪﻩ ﻗﺎل‪" :‬ﻗﺎم رﺟﻞ ﻓﻘﺎل‪ :‬ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ‪ ،‬إن ﻓﻼﻧًﺎ اﺑﻨﻲ‪ ،‬ﻋَ َ‬
‫‪).‬اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ‪ ،‬ﻓﻘﺎل رﺳﻮل اﷲ ×‪ :‬ﻻ دﻋﻮة ﻓﻲ اﻹﺳﻼم‪ ،‬ذﻫﺐ أﻣﺮ اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ‪ ،‬اﻟﻮﻟﺪ ﻟﻠﻔﺮاش‪ ،‬وﻟﻠﻌﺎﻫﺮ اﻟﺤﺠﺮ")‪69‬‬

‫‪http://islamport.com/w/fqh/Web/4661/12.htm‬‬
‫‪3. Al-Mughni‬‬

‫وأﺟﻤﻌﻮا ﻋﻠﻰ أﻧﻪ إذا وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺮاش رﺟﻞ ﻓﺎدﻋﺎﻩ آﺧﺮ أﻧﻪ ﻻ ﻳﻠﺤﻘﻪ‪ ،‬وإﻧﻤﺎ اﻟﺨﻼف ﻓﻴﻤﺎ إذا وﻟﺪ ﻋﻠﻰ ﻏﻴﺮ ﻓﺮاش‬

‫?‪http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php‬‬
‫‪bk_no=15&ID&idfrom=4146&idto=4319&bookid=15&startno=103‬‬
‫‪4. Ihkamul ihkam syarh umdatul ahkam‬‬
‫‪- Hadits‬‬

‫اﻟﻮﻟﺪ ﻟﻠﻔﺮاش وﻟﻠﻌﺎﻫﺮ اﻟﺤﺠﺮ‬

‫‪http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php?idfrom=890&idto=891&bk_no=80&ID=578‬‬
‫‪5. Nailul Author‬‬
‫‪%‬اﻟﻛﺘب‪/‬ﻧﻴل‪20%‬اﻷوطﺎر‪20%‬ﺷﺮح‪20%‬ﻣﻧﺘﻘﻰ‪20%‬اﻷﺧﺑﺎر‪/**20%‬ﺑﺎب‪20%‬أن‪http://www.al-eman.com/‬‬
‫‪20/i226&d128466&c&p1‬اﻟوﻟد‪20%‬ﻟﻠﻔﺮاش‪20%‬دون‪20%‬اﻟﺰاﻧﻲ‬
‫‪6. Al-Raudhoh Al-Nadyah Syarah Al Duror Al Bahiyah‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 265

http://ar.wikisource.org/wiki/‫ﻛﺘﺎب_اﻟﻧﻛﺎح‬/‫اﻟﺮوﺿﺔ_اﻟﻧدﻳﺔ_ﺷﺮح_اﻟدرر_اﻟﺑﮫﻴﺔ‬/
‫ﻓﺻل_اﻟوﻟد_ﻟﻠﻔﺮاش_وﻻ_ﻋﺑﺮة_ﻟﺷﺑﮫﻪ_ﺑﻐﻴﺮ_ﺻﺎﺣﺑﻪ‬
Wallahu A'lam. [Langlang Buana, Ical Rizaldysantrialit, Nur Hasyim S.Anam].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/794473787242098
2606. KETENTUAN MENGADOPSI ANAK YANG
DIPERBOLEHKAN
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum.. Buat admin atau teman-teman di grup ini mohon sharenya mengenai hukum
anak adopsi, lalu mengenai jenis kelamin anak yang diadopsi ini adalah perempuan, apakah nanti
ketika sudah baligh apabila hendak shalat lalu bersentuhan dengan sang bapak dia harus wudhu
lagi ? catatan : anak diadopsi begitu lahir, lalu apakah menjadi mahrom kalau disusui adik sang
bapak (karena mengingat adik sang bapak juga sedang menyusui bayinya) terimakasih atas
jawbannya. [Alifah Ummina Nafishasnahaaniyah].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam, jika yang dimaksud mengadopsi adalah memelihara anak orang lain dan
menjadikan nasabnya ke orang yang memelihara, maka hal itu tidak boleh, karena sudah merusak
nasab seseorang. Misal aslinya Ahmad bin Jalaluddin, lalu di-aktekan dan diumumkan jadi Ahmad
bin Abdul Jalil, padahal Abdul Jalil bukanlah ayahnya, hanya yang memeliharanya, ini haram. Jika
mengadopsi hanya dimaknai memelihara anak orang lain dan tidak merubah nasab ayah ibunya ke
pemelihara, serta tidak dianggap seperti anak sendiri / tetap bukan mahrom (tidak berhaq waritsan,
haram ihthilat dll), maka hal itu tentu dianjurkan. [ Al Halal wal Harom fil Islam hlm 218 ]. Dan anak
adopsi bisa menjadi mahrom bila disusui oleh ibu pengadopsi dengan catatan anak tersebut belum
berumur 2 tahun dan tidak kurang dari 5 kali susuan. [ Al Bajuri 2/181 ].

.‫اﻟﺘﺒﻨﻲ ﺑﻤﻌﻨﻰ اﻟﺘﺮﺑﻴﺔ واﻟﺮﻋﺎﻳﺔ ذﻟﻚ ﻫﻮ اﻟﺘﺒﻨﻲ اﻟﺬي ﻫﻮ أﺑﻄﻠﻪ اﻹﺳﻼم ﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﻀﻢ ﻓﻴﻪ اﻟﺮﺟﻞ ﻃﻔﻼ إﻟﻰ ﻧﻔﺴﻪ ﻳﻌﻠﻢ أﻧﻪ وﻟﺪ ﻏﻴﺮﻩ وﻣﻊ‬
‫ وﻫﻨﺎك ﻧﻮع ﻳﻈﻨﻪ اﻟﻨﺎس‬،‫ﻫﺬا ﻳﻠﺤﻘﻪ ﺑﻨﺴﺒﻪ وأﺳﺮﺗﻪ وﻳﺜﺒﺖ ﻟﻪ ﻛﻞ أﺣﻜﺎم اﻟﻨﺒﻮة وأﺛﺎرﻫﺎ ﻣﻦ إﺑﺎﺣﺔ إﺣﺘﻼط وﺣﺮﻣﺔ زواج واﺳﺘﺤﻘﺎق ﻣﻴﺮاث‬
‫ﺗﺒﻨﻴﺎ وﻟﻴﺲ ﻫﻮ ﺑﺎﻟﺘﺒﻨﻲ اﻟﺬي ﺣﺮﻣﻪ اﻹﺳﻼم وذﻟﻚ أن ﻳﻀﻢ اﻟﺮﺟﻞ إﻟﻴﻪ ﻃﻔﻼ ﻳﺘﻴﻤﺎ أو ﻟﻘﻴﻄﺎ وﻳﺠﻌﻠﻪ ﻛﺎﺑﻨﻪ ﻓﻲ اﻟﺤﻨﻮ ﻋﻠﻴﻪ واﻟﻌﻨﺎﻳﺔ ﺑﻪ واﻟﺘﺮﺑﻴﺔ‬
‫ﻟﻪ ﻓﻴﺤﻀﻨﻪ وﻳﻄﻌﻤﻪ وﻳﻜﺴﻮﻩ وﻳﻌﻠﻤﻪ وﻳﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﺄﻧﻪ إﺑﻨﻪ ﻣﻦ ﺻﻠﺒﻪ وﻣﻊ ﻫﺬا ﻟﻢ ﻳﻨﺴﺒﻪ ﻟﻨﻔﺴﻪ وﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ ﻟﻪ أﺣﻜﺎم اﻟﻨﺒﻮة اﻟﻤﺬﻛﻮرة ﻓﻬﺬا أﻣﺮ‬
٢١٨ : ‫ اﻟﺤﻼل واﻟﺤﺮام ﻓﻲ اﻹﺳﻼم ص‬.‫ﻣﺤﻤﻮد ﻓﻲ دﻳﻦ اﷲ ﻳﺴﺘﺤﻖ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﻤﺜﻮﺑﺔ ﻓﻲ اﻟﺠﻨﺔ‬

.‫وإذا أرﺿﻌﺖ اﻟﻤﺮأة ﺑﻠﺒﻨﻬﺎ وﻟﺪا ﺳﻮاء ﺷﺮب ﻓﻲ ﺣﻴﺎﺗﻬﺎ أو ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺗﻬﺎ وﻛﺎن ﻣﺤﻠﻮﺑﺎ ﻓﻲ ﺣﻴﺎﺗﻬﺎ ﺻﺎر اﻟﺮﺿﻴﻊ وﻟﺪﻫﺎ ﺑﺸﺮﻃﻴﻦ أﺣﺪﻫﻤﺎ أن‬
٢/١٨١ ‫ اﻟﺒﺎﺟﻮري‬.‫ﻳﻜﻮن ﻟﻪ دون اﻟﺤﻮﻟﻴﻦ ﺑﺎﻷﻫﻠﺔ____واﻟﺸﺮط اﻟﺜﺎﻧﻲ أن ﺗﺮﺿﻌﻪ أى اﻟﻤﺮﺿﻌﺔ ﺧﻤﺲ رﺿﻌﺎت ﻣﺘﻔﺮﻗﺔ‬

Hukum mengadopsi anak itu Boleh, selama tidak melanggar hal-hal yang dilarang syara' seperti
terjadinya Ikhtilat, dan pengakuan Nasab pada Anak Tersebut. [ fatawy zain hal 194 ]. Dalam soal di
atas, anak yang diadopsi tidak menjadi mahrom walau disusui adiknya bapak.
Sebagai umat Islam kita merasa beruntung mempunyai visi yang jelas dan masuk akal tentang
adopsi, apa yang boleh dan apa yang dilarang. Dalam Fatwa Majelis Ulama Indonesia tentang
Adopsi (Pengangkatan Anak) tahun 1984 disebut diantaranya: Mengangkat anak (adopsi) dengan

© 2017 www.piss-ktb.com
266 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

pengertian anak tersebut putus hubungan keturunan (nasab) dengan ayah dan ibu kandungnya
adalah bertentangan dengan syari’ah Islam (butir 2). Dan dalam butir 4 dikatakan: “Pengangkatan
anak Indonesia oleh Warga Negara Asing selain bertentangan dengan UUD 1945 Pasal 34, juga
merendahkan martabat bangsa”. [Ghufron Bkl, Timur Lenk, Mbah Godek, Brandal Loka Jaya].
http://www.as-salafiyyah.com/2011/12/sebenarnya-saya-ini-anak-siapa.html
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/578122242210588/
2839. DEFINISI DAN RUKUN RADHA'
PERTANYAAN :
Assalamu alaikum...." lama gk jumpa.. hehe jarang ngonline soale.. kemaren pas pulang
kampung... saya liat seorang nenek menyusui cucunya yang masih bayi tapi tidak keluar air
susunya.. katanya sekedar untuk menunggu ibunya dateng biar gak nangis karna pengen netek...
yang jadi pertanyaan apa kah dengan menyusui ke nenek nya walau pun tak keluar asi nya bisa
menjadikan si anak ( cucunya si nenek ) dengan si ibu nya bayi jadi saudara sepersusuan..."kiranya
mendapat kan petromakxs dari para ustadz yai lan saudara semua..wa alaikum salam waroh
matuloh wa barokaatuh. [Asnawi Hakim].
JAWABAN :

Wa'alaikumussalaam. Karena tidak memenuhi definisi rodho', dimana air susu harus sampai ke
perut bayi, maka tak bisa menjadi saudara sepersusuan. Definisi & rukun RADHA' (penyusuan)
dalam Kitab Al Iqna' (Hasyiyah Bujairimi 11/316& 319) :

‫ﻮل ﻟَﺒَ ِﻦ ْاﻣ َﺮأَةٍ أ َْو‬ ِ ‫اﺳ ٌﻢ ﻟِ َﻤ ﱢ‬


ِ ِ ِ ‫ﺺ اﻟﺜﱠ ْﺪ ِي و ُﺷﺮ‬ ِ ُ ‫ﺎع ﻫﻮ ﺑَِﻔﺘ ِﺢ اﻟ ﱠﺮ ِاء وﻳﺠﻮز َﻛﺴﺮﻫﺎ وإِﺛْـﺒ‬
ِ ‫ﺼ‬ُ ‫ﺤ‬
ُ ‫اﺳ ٌﻢ ﻟ‬
ْ ‫ب ﻟَﺒَﻨﻪ َو َﺷ ْﺮﻋًﺎ‬ ْ َ ْ ً‫ﺎت اﻟﺘﱠﺎء َﻣﻌَ ُﻬ َﻤﺎ ﻟُﻐَﺔ‬َ َ َُ ْ ُ ُ ََ ْ َُ ِ ‫ﺿ‬ َ ‫ ﻓِﻲ اﻟ ﱠﺮ‬: ‫ﺼ ٌﻞ‬
ْ َ‫ﻓ‬
ِ ‫ﻣﺎ ﺣﺼﻞ ِﻣ ْﻨﻪ ﻓِﻲ ﻣﻌِ َﺪةِ ِﻃ ْﻔ ٍﻞ أَو ِدﻣ‬
‫ﺎﻏ ِﻪ‬ َ ْ َ ُ ََ َ َ
.....radha' menurut syara' yaitu berhasil masuknya air susu seorang perempuan ke dalam perut
besar anak kecil ........

‫ﻴﻊ َوﻟَﺒَ ٌﻦ‬


ٌ‫ﺿ‬ ِ ‫ﺿ ٌﻊ ور‬
ِ
َ َ ‫ ُﻣ ْﺮ‬: ٌ‫َوأ َْرَﻛﺎﻧُﻪُ ﺛََﻼﺛَﺔ‬
Rukun radha' ada tiga :
- murdhi' (wanita yang menyusui)
- radhi' (anak yang disusui)
- laban (air susu) dst....
Wallaahu A'lam. [Abdullah Afif].
LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/670632816292863

3003. HUKUM MEMEGANG HIDUNG BUKAN MAHROM


PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Mau nanya ini kalau berjabat tangan lawan jenis dan bukan mahrom kan gak

www.islamuna.info
KELUARGA 267

boleh ya .... nah kalau megang hidung nya boleh gak ? [ Zanzanti Yanti Andeslo ]
JAWABAN :

Betul. Sebenarnya bukan masalah jabat tangannya, tapi bersentuhan kulitnya., PANDANGAN
ULAMA Imam an-Nawawi berkata :
‫أن ﻛﻼم اﻷﺟﻧﺑﻴﺔ ﻳﺑﺎح ﺳﻣﺎﻋﻪ ﻋﻧد اﻟﺣﺎﺟﺔ وأن ﺻوﺗﮫﺎ ﻟﻴس ﺑﻌورة وأﻧﻪ ﻻﻳﻠﻣس ﺑﺷﺮة اﻷﺟﻧﺑﻴﺔ ﻣن ﻏﻴﺮ ﺿﺮورة ﻛﺘطﺑب وﻗﺻد وﺣﺟﺎﻣﺔ‬
‫وﻗﻠﻊ ﺿﺮس وﻛﺣﻞ ﻋﻴن وﻧﺣوھﺎ ﻣﻣﺎ ﻻ ﺗوﺟد اﻣﺮأة ﺗﻔﻌﻠﻪ ﺟﺎز ﻟﻠﺮﺟﻞ اﻷﺟﻧﺑىﻔﻌﻠﻪ ﻟﻠﺿﺮورة وﻓﻰ ﻗط ﺧﻣس ﻟﻐﺎت‬

Perkataan (suara) wanita ajnabiyah boleh kita dengar ketika ada keperluan dan suaranya tidak
termasuk aurat, menyentuh kulit wanita ajnabiyah tidak dibolehkan tanpa adanya alasan darurat
seperti sebab pengobatan, pendarahan, bekam, mencabut gigi, dan seumpamanya, di mana tidak
ada wanita yang sanggup melakukannya. Lelaki yang bukan mahram dibenarkan melakukannya
disebabkan alasan darurat tertentu. (Imam an-Nawawi, Syarah Shohih Muslim, 13/10) Beliau juga
berkata:
‫ﺣﻴث ﺣﺮم اﻟﻧظﺮ ﺣﺮم اﻟﻣس ﺑطﺮﻳق اﻷوﻟﻰ ﻷﻧﻪ أﺑﻠﻎ ﻟذة ﻓﻴﺣﺮم‬

Disebabkan melihat wanita yang bukan mahram itu diharamkan, sudah tentu menyentuh kulitnya
lebih diharamkan lagi. Ini adalah karena menyentuh lebih mudah membangkitkan syahwat.(Imam
an-Nawawi, Raudhatut Tholibin wa ‘Umdatul Muftiin, 7/27) Al-Hafiz Ibnu Hajar al-‘Asqalani
rahimahullah berkata tentang hadis pembai’atan para wanita kepada Rasulullah tanpa bersalaman:
‫وﻣﻧﻊ ﻟﻣس ﺑﺷﺮة اﻷﺟﻧﺑﻴﺔ ﻣن ﻏﻴﺮ ﺿﺮورة ﻟذﻟك‬

Hadis tersebut mengandungi penjelasan larangan menyentuh wanita ajnabiyah (yang bukan
mahram) tanpa adanya alasan darurat untuk menyentuhnya. (al-Hafiz Ibnu Hajar, Fathul Bari,
13/204).

Tidak boleh menyentuh kulit wanita ajnabiyah, tanpa keperluan darurat, seperti karena pengubatan
dan hal lainnya bila memang tidak di dapatkan dokter wanita yang bias menanganinya karena
keadaan darurat, seorang wanita boleh berobat kepada dokter laki-laki ajnabi. Setiap yang di
haramkan untuk di pandang, maka haram haram untuk di sentuh namun ada keadaan yang
membolehkan seseorang memandang tapi tidak membolehkan memandang seseorang
memandang tapi tidak boleh menyentuh yaitu ketika bertransaksi jual beli, ketika serah terima
barang, dan semisalnya. Tapi sekali lagi di tegaskan bahwa tetap tidak boleh menyentuh dalam
keadaan-keadaan tadi. Wallahu A'lam Bish Showab. [Ical Rizaldysantrialit, Hariz Jaya].
Ibaratnya :
- Kitab Al-Minhaj Juz 10 Halaman 10-11 :

‫ﻓﻴﻪ أن ﺑﻴﻌﺔ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﺎﻟﻜﻼم ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أﺧﺬ ﻛﻒ وﻓﻴﻪ أن ﺑﻴﻌﺔ اﻟﺮﺟﺎل ﺑﺄﺧﺬ اﻟﻜﻒ ﻣﻊ اﻟﻜﻼم وﻓﻴﻪ أن ﻛﻼم اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻳﺒﺎح ﺳﻤﺎﻋﻪ ﻋﻨﺪ‬
‫اﻟﺤﺎﺟﺔ وأن ﺻﻮﺗﻬﺎ ﻟﻴﺲ ﺑﻌﻮرة وأﻧﻪ ﻻﻳﻠﻤﺲ ﺑﺸﺮة اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺿﺮورة ﻛﺘﻄﺒﺐ وﻗﺼﺪ وﺣﺠﺎﻣﺔ وﻗﻠﻊ ﺿﺮس وﻛﺤﻞ ﻋﻴﻦ وﻧﺤﻮﻫﺎ ﻣﻤﺎ‬
‫ﻻ ﺗﻮﺟﺪ اﻣﺮأة ﺗﻔﻌﻠﻪ ﺟﺎز ﻟﻠﺮﺟﻞ اﻷﺟﻨﺒﻰ ﻓﻌﻠﻪ ﻟﻠﻀﺮورة وﻓﻰ ﻗﻂ ﺧﻤﺲ ﻟﻐﺎت ﻓﺘﺢ اﻟﻘﺎف وﺗﺸﺪﻳﺪ اﻟﻄﺎء ﻣﻀﻤﻮﻣﺔ وﻣﻜﺴﻮرة وﺑﻀﻤﻬﻤﺎ‬
‫واﻟﻄﺎء ﻣﺸﺪدة وﻓﺘﺢ اﻟﻘﺎف ﻣﻊ ﺗﺨﻔﻴﻒ اﻟﻄﺎء ﺳﺎﻛﻨﺔ وﻣﻜﺴﻮرة وﻫﻰ ﻟﻨﻔﻰ اﻟﻤﺎﺿﻰ ﻗﻮﻟﻬﺎ ﻓﻰ اﻟﺮواﻳﺔ اﻷﺧﺮى ) ﻣﺎ ﻣﺲ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪268‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و ﺳﻠﻢ ﺑﻴﺪﻩ اﻣﺮأة ﻗﻂ إﻻ أن ﻳﺄﺧﺬ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﺈذا أﺧﺬ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻓﺄﻋﻄﺘﻪ ﻗﺎل اذﻫﺒﻰ ﻓﻘﺪ ﺑﺎﻳﻌﺘﻚ ( ﻫﺬا اﻻﺳﺘﺜﻨﺎء ﻣﻨﻘﻄﻊ وﺗﻘﺪﻳﺮ اﻟﻜﻼم‬
‫ﻣﺎ ﻣﺲ اﻣﺮأة ﻗﻂ ﻟﻜﻦ ﻳﺄﺧﺬ ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻟﺒﻴﻌﺔ ﺑﺎﻟﻜﻼم ﻓﺄذا أﺧﺬﻫﺎ ﺑﺎﻟﻜﻼم ﻗﺎل اذﻫﺒﻰ ﻓﻘﺪ ﺑﺎﻳﻌﺘﻚ وﻫﺬا اﻟﺘﻘﺪﻳﺮ ﻣﻀﺮح ﺑﻪ ﻓﻰ اﻟﺮواﻳﺔ اﻷوﻟﻰ‬
‫وﻻ ﺑﺪ ﻣﻨﻪ واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪- Kitab Majmu’ Syarah Muhadzdzab Juz 4 Halaman 635 :‬‬

‫وﻗﺪ ﻗﺎل أﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﻛﻞ ﻣﻦ ﺣﺮم اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ ﺣﺮم ﻣﺴﻪ وﻗﺪ ﻳﺤﻞ اﻟﻨﻈﺮ ﻣﻊ ﺗﺤﺮﻳﻢ اﻟﻤﺲ ﻓﺎﻧﻪ ﻳﺤﻞ اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ اﻻﺟﻨﺒﻴﺔ ﻓﻲ اﻟﺒﻴﻊ واﻟﺸﺮاء‬
‫واﻻﺧﺬ واﻟﻌﻄﺎء وﻧﺤﻮﻫﺎ وﻻ ﻳﺠﻮز ﻣﺴﻬﺎ ﻓﻲ ﺷﺊ ﻣﻦ ذﻟﻚ‬

‫‪- Kitab Raudhatuth Thalibin Juz 7 Halaman 27-28 :‬‬

‫ﻓﺮع ﺣﻴﺚ ﺣﺮم اﻟﻨﻈﺮ ﺣﺮم اﻟﻤﺲ ﺑﻄﺮﻳﻖ اﻷوﻟﻰ ﻷﻧﻪ أﺑﻠﻎ ﻟﺬة ﻓﻴﺤﺮم اﻟﺮﺟﻞ دﻟﻚ ﻓﺨﺬ رﺟﻞ ﺑﻼ ﺣﺎﺋﻞ ﻓﺈن ﻛﺎن ذﻟﻚ ﻓﻮق إزار ﺟﺎز إذا ﻟﻢ‬
‫ﻳﺨﻒ ﻓﺘﻨﺔ وﻗﺪ ﻳﺤﺮم اﻟﻤﺲ دون اﻟﻨﻈﺮ ﻓﻴﺤﺮم ﻣﺲ وﺟﻪ اﻷﺟﻨﺒﻴﺔ وإن ﺟﺎز اﻟﻨﻈﺮ وﻣﺲ ﻛﻞ ﻣﺎ ﺟﺎز اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻴﻪ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺎرم واﻹﻣﺎء ﺑﻞ ﻻ‬
‫ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ ﻣﺲ ﺑﻄﻦ أﻣﻪ وﻻ ﻇﻬﺮﻫﺎ وﻻ أن ﻳﻐﻤﺰ ﺳﺎﻗﻬﺎ وﻻ رﺟﻠﻬﺎ وﻻ أن ﻳﻘﺒﻞ وﺟﻬﻬﺎ ﺣﻜﺎﻩ اﻟﻌﺒﺎدي ﻋﻦ اﻟﻘﻔﺎل ﻗﺎل وﻛﺬا ﻻ ﻳﺠﻮز‬
‫ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﺄﻣﺮ اﺑﻨﺘﻪ أو أﺧﺘﻪ ﺑﻐﻤﺰ رﺟﻠﻪ وﻋﻦ اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ أﻧﻪ ﻛﺎن ﻳﻘﻮل اﻟﻌﺠﺎﺋﺰ اﻟﻼﺗﻲ ﻳﻜﺤﻠﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﻳﻮم ﻋﺎﺷﻮراء ﻣﺮﺗﻜﺒﺎت ﻟﻠﺤﺮام‬

‫‪- Kitab I’anatuth Thalibin Juz 3 Halaman 261 :‬‬

‫وﺣﻴﺚ ﺣﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﺣﺮم ﻣﺴﻪ وﻛﺎن اﻷوﻟﻰ ذﻛﺮ ﻫﺬا ﻋﻘﺒﻪ ﻷﻧﻪ ﻣﻨﺪرج ﻓﻲ ﻣﻔﻬﻮﻣﻪ ) ﻗﻮﻟﻪ ﻧﻌﻢ ﻣﺲ ﻇﻬﺮ أو ﺳﺎق ﻣﺤﺮﻣﺔ ( اﺳﺘﺪرك ﻣﻦ ﺟﻮازﻩ‬
‫ﻣﺲ ﻣﺎ وراء اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺮم أو اﻟﻤﻤﺎﺛﻞ وﻋﺒﺎرة م ر وﻗﺪ ﻳﺤﺮم ﻣﺲ ﻣﺎ ﺣﻞ ﻧﻈﺮﻩ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺮم ﻛﺒﻄﻨﻬﺎ ورﺟﻠﻬﺎ وﺗﻘﺒﻴﻠﻬﺎ ﺑﻼ ﺣﺎﺋﻞ‬
‫ﻟﻐﻴﺮ ﺣﺎﺟﺔ وﻻ ﺷﻔﻘﺔ ﺑﻞ ﻛﻴﺪﻫﺎ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﻋﺒﺎرة اﻟﺮوﺿﺔ ﻟﻜﻦ ﻗﺎل اﻹﺳﻨﻮي إﻧﻪ ﺧﻼف إﺟﻤﺎع اﻷﻣﺔ‬

‫‪- Kitab Kifayatul Akhyar Halaman 353 :‬‬

‫أﻧﻪ ﺣﻴﺚ ﺣﺮم اﻟﻨﻈﺮ ﺣﺮم اﻟﻤﺲ ﺑﻄﺮﻳﻖ اﻷوﻟﻰ ﻷﻧﻪ أﺑﻠﻎ ﻟﺬة ﻓﻴﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺮﺟﻞ ﻣﺲ ﻓﺨﺬ اﻟﺮﺟﻞ ﺑﻼ ﺣﺎﺋﻞ ﻓﺈن ﻛﺎن ﻣﻦ ﻓﻮق ﺣﺎﺋﻞ وﺧﺎف‬
‫ﻓﺘﻨﺔ ﺣﺮم أﻳﻀﺎ وﻗﺪ ﻳﺤﺮم اﻟﻤﺲ وإن ﻟﻢ ﻳﺤﺮم اﻟﻨﻈﺮ ﻓﻴﺤﺮم ﻣﺲ اﻟﻤﺤﺎرم ﺣﺘﻰ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﺸﺨﺺ ﻣﺲ ﺑﻄﻦ أﻣﻪ وﻇﻬﺮﻫﺎ وﻛﺬﻟﻚ ﻳﺤﺮم‬
‫ﻋﻠﻴﻪ أن ﻳﻜﺒﺲ ﺳﺎﻗﻬﺎ ورﺟﻠﻬﺎ وﻛﺬا ﻳﺤﺮم ﺗﻘﺒﻴﻞ وﺟﻬﻬﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﻟﻘﻔﺎل وﻛﺬا ﻻ ﻳﺠﻮز ﻟﻠﺮﺟﻞ أن ﻳﺄﻣﺮ اﺑﻨﺘﻪ أو أﺧﺘﻪ أن ﺗﻜﺒﺲ رﺟﻠﻪ وﻟﻬﺬا ﻗﺎل‬
‫اﻟﻘﺎﺿﻲ ﺣﺴﻴﻦ اﻟﻌﺠﺎﺋﺰ اﻟﻼﺗﻲ ﻳﻜﺤﻠﻦ اﻟﺮﺟﺎل ﻳﻮم ﻋﺎﺷﻮراء ﻣﺮﺗﻜﺒﺎت اﻟﺤﺮام واﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/704900969532714/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/746990348657109‬‬
‫‪3063. FADILAH PEMBACAAN QS. AL-QODAR PADA ANAK‬‬
‫‪YANG BARU LAHIR‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaykum. Sering saya jumpai dalam acara walimah wiladah, ada pembacaan surat al-‬‬
‫‪qodar dan surat alam nasyroh.‬‬
‫? ‪- Adakah ta'bir mengenai hal tersebut‬‬
‫‪- Apakah fadilah ke 2 surat tersebut ? Mohon penginclongnya, Matur suwuuun. [Rom Beng A Moh].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 269

Anak yang baru dilahirkan sunah dibacakan surat alqodar supaya terjaga dari perbuatan zina
selama hidupnya. WALLOHU A'LAM. [Ghufron Bkl].

: ٢/٣٣٨ ‫ اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬:


‫ * )إﻧﺎ أﻧﺰﻟﻨﺎﻩ( * ﻷن ﻣﻦ ﻓﻌﻞ ﺑﻪ ذﻟﻚ ﻟﻢ ﻳﻘﺪر اﷲ ﻋﻠﻴﻪ زﻧﺎ ﻃﻮل‬:‫وﻧﻘﻞ ﻋﻦ اﻟﺸﻴﺦ اﻟﺪﻳﺮﺑﻲ أﻧﻪ ﻳﺴﻦ أن ﻳﻘﺮأ ﻓﻲ أذن اﻟﻤﻮﻟﻮد اﻟﻴﻤﻨﻰ‬
٢/٣٠٥ ‫ وﻛﺬا ﻓﻲ اﻟﺒﺎﺟﻮري‬: .‫ﻋﻤﺮﻩ‬

LINK DISKUSI :
www.fb.com/groups/piss.ktb/757351474287663/
3231. KESUNAHAN MEN'TAHNIK' BAYI YANG BARU
LAHIR
PERTANYAAN :
Assalamua'laikum. Ada yang tahu tidak bagaimana cara tahnik (pemberia kurma) pada bayi baru
lahir..? Harus ustad / kyai atau cukup orangtua yang melakukannya..?? Makasih. Wassalam. [Vi
Chania].
JAWABAN :
Ibnu Hajar Al-Asqalani berkata dalam kitabnya fathul bari juz 9 hal 558, tahnik ialah mengunyah
sesuatu, kemudian meletakkan / memasukkannya ke mulut bayi lalu menggosok-gosokkan ke
langit-langit mulut. Hal ini dilakukan dengan tujuan agar bayi terlatih dengan makanan, dan untuk
menguatkan atasnya. Dan yang mesti dilakukan dari mentahnik hendaklah mulut bayi tersebut
dibuka sehingga sesuatu yang telah dikunyah masuk ke dalam perutnya. Mentahnik lebih utama
dilakukan dengan kurma kuning, jika tidak mendapatkan maka dengan kurma basah, kalau tidak
ada kurma bisa diganti dengan sesuatu yang manis (madu).
Abu Burdah dari Abu Musa, ia berkata:

‫وﻟﺪﻟﻰ ﻏﻼم ﻓﺄﺗﻴﺖ ﺑﻪ اﻟﻨﺒﻰ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻓﺴﻤﺎﻩ اﺑﺮاﻫﻴﻢ وﺣﻨﻜﻪ ﺑﺘﻤﺮة‬.

Artinya : Pernah dikaruniakan kepadaku seorang anak laki-laki lalu aku membawanya ke hadapan
Rasulullah saw maka beliau memberinya nama Ibrahim dan mentahniknya dengan sebuah kurma.
(HR. Bukhari dan Muslim).
Imam Nawawi berkata dlm kitab Al-Minhaj Syarah Shahih Muslim juz 14 hal 124 adalah hadist ini
adalah anjuran mentahnik atau mengunyah anak yang baru lahir dan ini merupakan sunnah dengan
ijma'. Hendaknya yang mentahnik adalah orang yang shalih dari kalangan laki-laki atau wanita.
Tahnik dilakukan dengan kurma dan ini mustahab (sunnah) tapi apabila ada yang mentahnik
dengan selain kurma mk telah terjadi perbuatan tahnik. Sedangkan tahnik dengan kurma adalah
lebih utama. Faidahnya adalah menyerahkan pemberian nama untuk anak kepada orang yang
shalih dan ia memilihkan untuk si anak nama yang kamu senangi.
Tahnik adalah melolohkan kurma yang sudah dikunyah oleh orang tuanya atau orang sholih/
sholihah dengan menggerak-gerakkan dari kiri ke kanan hingga merata di langit-langit mulut bayi
dengan lembut seraya berdoa dan berzdikir.

© 2017 www.piss-ktb.com
270 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Melolohkan (memasukkan) buah kurma ke dalam mulut bayi adalah sebuah perkara menakjubkan
karena di dalamnya terdapat manfaat kesehatan yang besar. Terbukti buah kurma mengandung
unsur-unsur penting yang dapat melindungi bayi dari penyakit dan menguatkan daya tahan tubuh.
Kurma juga berkhasiat melindungi dan membentengi anak sepanjang hidupnya, terlebih dari itu
hikmah melolohkan (memasukkan) kurma ke dalam mulut bayi berguna untuk menguatkan saraf-
saraf mulut bayi berguna untuk menguatkan saraf-saraf mulut dan gerakan lisan beserta
tenggorokan dan dua tulang rahang bawah dengan jilatan sehingga anak siap untuk menghisap air
susu ibunya dengan kuat dan alami.
Manfaat Buah Kurma Untuk Kesehatan :
1. Menguatkan imunity 2. Mencerdaskan otak 3. Meningkatkan daya tahan (antibody) 4.
meningkatkan Hemoglobin (Baik untuk penderita animea) 5. Meningkatkan jumlah trombosit 6.
Sebagai multivitamin 7. Anti bakteri dan virus 8. Baik untuk masa pertumbuhan 9. Mengatur
kepadatan tulang 10. Meningkatkan nafsu makan 11. Memelihara ketajaman mata dan
pendengaran 12. Menenangkan dan menguatkan syaraf 13. Menstabilkan kejiwaan anak 14.
Melancarkan BAB 15. Mengobati cacingan 16. Mengobati panas (demam), flu, batuk 17.
menghaluskan kulit.
Adapun dalil-dalil yang menunjukkan kesunahan tahnik, diantaranya :
Imam Bukhori meriwayatkan, Abu Musa r.a berkata:
ٍ‫اﻫﻴﻢ وﺣﻨﱠ َﻜﻪُ ﺑِﺘﻤﺮة‬
ِ ِ ِ ِ ِ ُ ‫وﻟِ َﺪ ﻟِﻰ ﻏُﻼَ ٌم ﻓَﺄَﺗَـ ْﻴ‬.
َ ْ َ َ َ َ ‫ﺴ ﱠﻤﺎﻩُ إﺑْـ َﺮ‬
َ َ‫ ﻓ‬-‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ﺖ ﺑﻪ اﻟﻨﱠﺒ ﱠﻰ‬ ُ
“(Suatu saat) aku memiliki anak yang baru lahir, kemudian aku mendatangi Nabi shallalahu ‘alaihi
wa sallam, kemudian beliau memberi nama padanya dan beliau mentahnik dengan sebutir kurma.”
Dari ‘Aisyah, beliau berkata:
ِ ‫ﺼﺒْـﻴ‬ ِ َ ‫أَ ﱠن رﺳ‬.
‫ﺎن ﻓَـﻴُﺒَـ ﱢﺮ ُك ﻋَﻠَﻴْ ِﻬ ْﻢ َوﻳُ َﺤﻨﱢ ُﻜ ُﻬ ْﻢ‬َ ‫ َﻛﺎ َن ﻳُـ ْﺆﺗَﻰ ﺑِﺎﻟ ﱢ‬-‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ‬ َُ
“Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam didatangkan anak kecil, lalu beliau mendoakan mereka dan
mentahnik mereka.”
An Nawawi menyebutkan dua hadits di atas dalam Shahih Muslim :

‫اﺳﺘﺤﺒﺎب ﺗﺤﻨﻴﻚ اﻟﻤﻮﻟﻮد ﻋﻨﺪ وﻻ دﺗﻪ وﺣﻤﻠﻪ إﻟﻰ ﺻﺎﻟﺢ ﻳﺤﻨﻜﻪ وﺟﻮاز ﺗﺴﻤﻴﺘﻪ ﻳﻮم وﻻ دﺗﻪ واﺳﺘﺤﺒﺎب اﻟﺘﺴﻤﻴﺔ ﺑﻌﺒﺪاﷲ وإﺑﺮاﻫﻴﻢ وﺳﺎﺋﺮ‬
‫أﺳﻤﺎء اﻷﻧﺒﻴﺎء ﻋﻠﻴﻬﻢ اﻟﺴﻼم‬

”Dianjurkan mentahnik bayi yang baru lahir, bayi tersebut dibawa ke orang sholih untuk ditahnik.
Juga dibolehkan memberi nama pada hari kelahiran. Dianjurkan memberi nama bayi dengan
Abdullah, Ibrahim dan nama-nama nabi lainnya.”
Makanan yang dijadikan media Tahnik adalah Kurma,jika tidak ada maka boleh menggunakan yang
manis-manis seperti madu dan atau makanan manis yang tanpa melalui pengolahannya dengan
api. Orang yang mentahnik adalah orang tuanya, jika tidak maka oleh orang yang sholih atau
sholihah. Wallahu A'lam. [Ical Rizaldysantrialit, Hariz Jaya].

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪271‬‬

‫‪- I'anatu Al-Tholibin :‬‬

‫ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬وأن ﻳﺤﻨﻜﻪ( أي وﺳﻦ أن ﻳﺤﻨﻚ اﻟﻤﻮﻟﻮد ذﻛﺮا أو أﻧﺜﻰ ﻻﻧﻪ )ص(‪ :‬أﺗﻰ ﺑﺎﺑﻦ أﺑﻲ ﻃﻠﺤﺔ‪..‬ﺣﻴﻦ وﻟﺪ وﺗﻤﺮات‪ ،‬ﻓﻼﻛﻬﻦ‪ ،‬ﺛﻢ ﻓﻐﺮﻓﺎﻩ‪ ،‬ﺛﻢ(‬
‫ﻣﺠﻪ ﻓﻴﻪ‪ ،‬ﻓﺠﻌﻞ ﻳﺘﻠﻤﻆ‪ ،‬ﻓﻘﺎل )ص(‪ :‬ﺣﺐ اﻻﻧﺼﺎر اﻟﺘﻤﺮ‪ ،‬وﺳﻤﺎﻩ‪ :‬ﻋﺒﺪ اﷲ‪ .‬رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ‪ .‬واﻟﺘﺤﻨﻴﻚ‪ :‬ﻫﻮ ﻣﻀﻎ ﻧﺤﻮ اﻟﺘﻤﺮ‪ ،‬وذﻟﻚ ﺣﻨﻚ‬
‫‪.‬اﻟﻤﻮﻟﻮد ﺑﻪ ﻟﻴﻨﺰل ﻣﻨﻪ ﺷﺊ إﻟﻰ اﻟﺠﻮف‬
‫‪.‬وﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﺣﺐ اﻻﻧﺼﺎر ﻫﻮ ﺑﻜﺴﺮ اﻟﺤﺎء أي ﻣﺤﺒﻮﺑﻬﻢ‬
‫‪.‬ﻗﻮﻟﻪ‪ :‬رﺟﻞ‪ ،‬ﻓﺎﻣﺮأة ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺨﻴﺮ( أﻓﺎد ﺳﻦ ﻛﻮن اﻟﻤﺤﻨﻚ ﻟﻪ رﺟﻼ‪ ،‬ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻮﺟﺪ ﻓﺎﻣﺮأة‪ .‬وأن ﻳﻜﻮﻧﺎ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺨﻴﺮ واﻟﺼﻼح(‬
‫‪.‬وﻋﺒﺎرة ﺷﺮح اﻟﺮوض‪ :‬ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع‪ :‬وﻳﻨﺒﻐﻲ أن ﻳﻜﻮن اﻟﻤﺤﻨﻚ ﻟﻪ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺨﻴﺮ‪ ،‬ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ رﺟﻞ ﻓﺎﻣﺮأة ﺻﺎﻟﺤﺔ‪ .‬اﻩ‬
‫‪.‬وﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﺑﺘﻤﺮ( ﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻩ اﻟﺮﻃﺐ‪ .‬ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻨﻬﺎﻳﺔ‪ :‬واﻻوﺟﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ اﻟﺮﻃﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﻤﺮ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺎ ﻣﺮ ﻓﻲ اﻟﺼﻮم‪ .‬اﻩ‪ .‬وﻣﺜﻠﻪ ﻓﻲ اﻟﺘﺤﻔﺔ(‬
‫‪.‬وﻗﻮﻟﻪ‪ :‬ﻓﺤﻠﻮ( أي ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻮﺟﺪ ﺗﻤﺮ ﻓﺒﺤﻠﻮ ﻟﻢ ﻳﻤﺴﻪ اﻟﻨﺎر أي ﻛﺰﺑﻴﺐ(‬

‫‪- Busyrol Karim :‬‬

‫)وﺗﺤﻨﻴﻜﻪ ﺑﺘﻤﺮ( ذﻛﺮاً أو أﻧﺜﻰ ﺑﺄن ﻳﻤﻀﻐﻪ وﻳﺪﻟﻚ ﺑﻪ ﺣﻨﻜﻪ ﺣﺘﻰ ﻳﺼﻞ ﺑﻌﻀﻪ ﻟﺠﻮﻓﻪ‪ ،‬وﻳﻘﺪم اﻟﺮﻃﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﻤﺮ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺼﻴﺎم )ﺛﻢ ﺣﻠﻮ(‬
‫‪.‬ﻟﻢ ﺗﻤﺴﻪ ﻧﺎر‬
‫‪.‬وﻳﻨﺒﻐﻲ ﻛﻮن اﻟﻤﺤﻨﻚ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺼﻼح؛ ﻟﺘﺤﺼﻞ ﻟﻠﻤﻮﻟﻮد ﺑﺮﻛﺔ رﻳﻘﻪ‬

‫ﻓﺈن ﺗﺤﻨﻴﻚ اﻟﻤﻮﻟﻮد ﺳﻨﺔ ﺛﺎﺑﺘﺔ ﻓﻌﻠﻬﺎ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪ ،‬ﻓﻘﺪ أﺧﺮج اﻹﻣﺎم أﺣﻤﺪ ﻓﻲ اﻟﻤﺴﻨﺪ و اﺑﻦ ﺣﺒﺎن ﻓﻲ ﺻﺤﻴﺤﻪ‪ :‬أن‬
‫أﺑﺎ ﻃﻠﺤﺔ اﻷﻧﺼﺎري ﻟﻤﺎ وﻟﺪ ﻟﻪ وﻟﺪ ﻣﻦ أم ﺳﻠﻴﻢ أﻣﺮ أﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﺤﻤﻠﻪ إﻟﻰ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ وﻣﻌﻪ ﺗﻤﺮات‪ ،‬ﻓﻮﺿﻊ اﻟﻨﺒﻲ‬
‫‪.‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ اﻟﻮﻟﺪ ﻓﻲ ﺣﺠﺮﻩ ﺛﻢ ﻣﻀﻎ ﺑﻌﺾ اﻟﺘﻤﺮ وﺣﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺤﻮﺑﺎً ﺑﺮﻳﻘﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪ ،‬وﺳﻤﺎﻩ ﻋﺒﺪ اﷲ‪ ،‬ودﻋﺎ ﻟﻪ‬
‫ﻓﻼ ﻳﻨﺒﻐﻲ ﺗﺮك ﻫﺬﻩ اﻟﺴﻨﺔ‪ ،‬وﻳﻨﺒﻐﻲ أن ﻳﻜﻮن ﻣﻦ ﻳﺘﻮﻻﻫﺎ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﻔﻀﻞ واﻟﺼﻼح‪ ،‬ﻣﻤﻦ ﺗﺮﺟﻰ ﺑﺮﻛﺔ دﻋﺎﺋﻪ وﻟﻦ ﻳﺘﺮﺗﺐ ﻋﻠﻰ ﻓﻌﻞ ﻫﺬﻩ اﻟﺴﻨﺔ‬
‫‪.‬إﻻ ﺧﻴﺮ إن ﺷﺎء اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬
‫وﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻳﻜﻮن اﻟﻤﺤﻨﻚ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺼﻼح واﻟﻔﻀﻞ رﺟﻼً ﻛﺎن أو اﻣﺮأة‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﺸﻮﻛﺎﻧﻲ ﻧﻘﻼً ﻋﻦ اﻟﻨﻮوي‪ :‬اﺗﻔﻖ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ اﺳﺘﺤﺒﺎب‬
‫ﺗﺤﻨﻴﻚ اﻟﻤﻮﻟﻮد ﻋﻨﺪ وﻻدﺗﻪ ﺑﺘﻤﺮ‪ ،‬ﻓﺈن ﺗﻌﺬر ﻓﻤﺎ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻩ أو ﻗﺮﻳﺐ ﻣﻨﻪ ﻣﻦ اﻟﺤﻠﻮ‪ ،‬ﻗﺎل‪ :‬وﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻳﻜﻮن ﻣﻦ اﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ وﻣﻤﻦ ﻳﺘﺒﺮك‬
‫‪.‬ﺑﻪ رﺟﻼً ﻛﺎن أو اﻣﺮأة‬

‫‪- Imam Asyaukani dalam Nailul Author :‬‬

‫‪ :‬ﻗﺎل اﻹﻣﺎم اﻟﺸﻮﻛﺎﻧﻲ ﻓﻲ ﻧﻴﻞ اﻷوﻃﺎر ‪320 / 5‬‬


‫ﻗﺎل اﻹﻣﺎم اﻟﻨﻮوي ‪:‬اﺗﻔﻖ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ اﺳﺘﺤﺒﺎب ﺗﺤﻨﻴﻚ اﻟﻤﻮﻟﻮد ﻋﻨﺪوﻻدﺗﻪ ﺑﺘﻤﺮ ﻓﺎن ﺗﻌﺬر ﻓﻤﺎ ﻓﻲ ﻣﻌﻨﺎﻩ أو ﻗﺮﻳﺐ ﻣﻨﻪ ﻣﻦ اﻟﺤﻠﻮ"‬

‫‪- Syarah Muslim‬‬

‫" ﻗﺎل ‪ :‬وﻳﺴﺘﺤﺐ أن ﻳﻜﻮن اﻟﻤﺤﻨﻚ ﻣﻦ اﻟﺼﺎﻟﺤﻴﻦ وﻣﻤﻦ ﻳﺘﺒﺮك ﺑﻪ رﺟﻼ ﻛﺎن أو اﻣﺮأة ﻓﺎن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺣﺎﺿﺮا ﻋﻨﺪ اﻟﻤﻮﻟﻮد ﺣﻤﻞ اﻟﻴﻪ‬
‫واﻧﻈﺮﻩ ﻓﻲ ﺷﺮح ﻣﺴﻠﻢ‪122 / 14‬‬

‫'‪- Imam Nawawi dalam Al-Majmu‬‬

‫"وﻗﺎل اﻹﻣﺎم اﻟﻨﻮوي ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻤﻮع ‪" : 335/ 8‬وﻳﻨﺒﻐﻲ أن ﻳﻜﻮن اﻟﻤﺤﻨﻚ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺨﻴﺮ‪ ،‬ﻓﺈن ﻟﻢ ﻳﻜﻦ رﺟﻞ ﻓﺎﻣﺮأة ﺻﺎﻟﺤﺔ‬

‫‪LINK ASAL :‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪272‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/722431407779670‬‬
‫‪www.fb.com/notes/785098881512922‬‬
‫‪3246. PERIHAL ZINA MATA DAN ZINA HATI‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Saya mau bertanya :‬‬
‫? ‪1. apa sih pengertian zina mata dan zina hati itu‬‬
‫? ‪2. contoh zina mata dan zina hati itu apa aja sih‬‬
‫‪3. sisi dan sosro pacaran mereka saling tukar foto, sosro zina hatinya karena memandang foto‬‬
‫‪pacarnya, kebagian dosa gak sisi nya ? makasih. [Dyah Alydya].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Anggota badan itu memang berpotensi unt berbuat zina : Zina mata adalah penglihatan yang‬‬
‫‪digunakan untuk melihat hal-hal yang diharamkan oleh Allah. Sedangkan zina hati adalah hati‬‬
‫‪mempunyai keinginan pada yang diharamkan kepada ALLAH.‬‬

‫ﻛﺘﺐ ﻋﻠﻰ اﺑﻦ آدم ﻧﺼﻴﺒﻪ ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ ﻣﺪرك ﻟﻪ ﻻ ﻣﺤﺎﻟﺔ اﻟﻌﻴﻨﺎن زﻧﺎﻫﻤﺎ اﻟﻨﻈﺮ واﻷذﻧﺎن زﻧﺎﻫﻤﺎ اﻹﺳﺘﻤﺎع واﻟﻠﺴﺎن زﻧﺎﻩ اﻟﻜﻼم واﻟﻴﺪ زﻧﺎﻫﺎ‪.‬‬
‫اﻟﺒﻄﺶ واﻟﺮﺟﻞ زﻧﺎﻫﺎ اﻟﺨﻄﺎ واﻟﻘﻠﺐ ﻳﻬﻮي و ﻳﺘﻤﻨﻰ و ﻳﺼﺪق ذﻟﻚ اﻟﻔﺮج أو ﻳﻜﺬﺑﻪ‪ .‬اﻟﺤﺪﻳﺚ‪ .‬إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ ‪ :‬ص ‪٦٧ :‬‬

‫‪Memandang foto yang mengumbar aurat hukumnya adalah harom :‬‬

‫‪ :‬اﻟﺤﻼل واﻟﺤﺮام ﻓﻲ اﻹﺳﻼم ‪ :‬ص ‪١١٣ :‬‬


‫ﻓﺘﺼﻮﻳﺮ اﻟﻨﺴﺎء ﻋﺎرﻳﺎت أو ﺷﺒﻪ ﻋﺎرﻳﺎت و إﺑﺮاز ﻣﻮاﻧﻊ اﻷﻧﻮﺛﺔ و اﻟﻔﺘﻨﺔ ﻣﻨﻬﻦ و رﺳﻤﻬﻦ أو ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﻦ ﻓﻲ أوﺿﺎع ﻣﺜﻴﺮة ﻟﻠﺸﻬﻮات ﻣﻮﻗﻈﺔ‪.‬‬
‫ﻟﻠﻐﻮاﺋﺮ اﻟﺪﻧﻴﺎ ﻛﻤﺎ ﺗﺮى ذﻟﻚ واﺿﺤﺎ ﻓﻲ اﻟﻤﺠﻠﺔ واﻟﺼﺤﻒ و دور اﻟﺴﻴﻨﻤﺎ ﻛﻞ ذﻟﻚ ﻣﻤﺎ ﻻ ﺷﻚ ﻓﻲ ﺣﺮﻣﺘﻪ و ﺣﺮﻣﺔ ﺗﺼﻮﻳﺮﻩ وﺣﺮﻣﺔ ﻧﺸﺮﻩ‬
‫‪.‬ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺎس وﺣﺮﻣﺔ إﻗﺘﻨﺎﺋﻪ واﺗﺨﺎذﻩ ﻓﻲ اﻟﺒﻴﻮت أو اﻟﻤﻜﺎﺗﺐ واﻟﻤﺠﻼت وﺗﻌﻠﻴﻘﻪ ﻋﻠﻰ اﻟﺠﺪران وﺣﺮﻣﺔ اﻟﻘﺼﺪ إﻟﻰ رؤﻳﺘﻪ وﻣﺸﺎﻫﺪﺗﻪ‬

‫‪Sisi yang memberi foto juga ikut berdosa karena Sisi termasuk membantu dan pelantara pada‬‬
‫‪perbuatan ma'siat :‬‬

‫إﺳﻌﺎد اﻟﺮﻓﻴﻖ ‪٢/١٢٧‬‬


‫وﻣﻨﻬﺎ اﻹﻋﺎﻧﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ أى ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺼﻴﺔ ﻣﻦ ﻣﻌﺎﺻﻲ اﷲ ﺑﻘﻮل أو ﻓﻌﻞ أو ﻏﻴﺮﻩ ﺗﻢ إن ﻛﺎﻧﺖ اﻟﻤﻌﺼﻴﺔ ﻛﺒﻴﺮة ﻛﺎﻧﺖ اﻹﻋﺎﻧﺔ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﺬﻟﻚ‬

‫أﺻﻮل اﻟﻔﻘﻪ ﻟﻤﺤﻤﺪ أﺑﻮ زﻫﺮة ‪ :‬ص ‪٢٨٨ :‬‬


‫و ﺑﻴﺎن ذﻟﻚ أن ﻣﻮارد اﻷﺣﻜﺎم ﻗﺴﻤﺎن ﻣﻘﺎﺻﺪ وﻫﻲ اﻷﻣﻮر اﻟﻤﻜﻮﻧﺔ ﻟﻠﻤﺼﺎﻟﺢ واﻟﻤﻔﺎﺳﺪ ﻓﻲ أﻧﻔﺴﻬﺎ أى اﻟﺘﻲ ﻫﻲ ﻓﻲ ذاﺗﻬﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ أو‬
‫ﻣﻔﺎﺳﺪ و وﺳﺎﺋﻞ وﻫﻲ اﻟﻄﺮق اﻟﻤﻘﻀﻴﺔإﻟﻴﻬﺎ وﺣﻜﻤﻬﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﺎ أﻓﻀﺖ إﻟﻴﻪ ﻣﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ أو ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻏﻴﺮ أﻧﻬﺎ أﺧﻔﺾ رﺗﺒﺔ ﻣﻦ اﻟﻤﻘﺎﺻﺪ ﻓﻲ‬
‫ﺣﻜﻤﻬﺎ‬
‫‪Allah swt berfirman :‬‬

‫ﻳﻌﻠﻢ ﺧﺎﺋﻨﺔ اﻻﻋﻴﻦ وﻣﺎ ﺗﺨﻔﻰ اﻟﺼﺪور‬

‫‪Artinya : Dan (Allah) mengetahui (pandangan) mata yang khianat dan apa yang di sembunyikan‬‬
‫‪oleh hati. (QS. Ghaafir : 19).‬‬
‫‪Dari Jabir bin Abdillah, ia berkata:‬‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 273

‫ﺳﺄﻟﺖ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻋﻦ ﻧﻈﺮ اﻟﻔﺠﺎءة ﻓﺄﻣﺮﻧﻰ ان اﺻﺮف ﺑﺼﺮى‬

Artinya : Aku bertanya kepada Rasulullah saw dari pandangan tiba-tiba (tidak sengaja) maka beliau
memerintahkanku untuk memalingkan pandanganku. (HR. Muslim).
Makna pandangan tiba-tiba adalah pandangan kepada wanita ajnabiyah tanpa sengaja, tidak ada
dosa baginya pada pandangan pertama dan wajib untuk memalingkan pada saat itu juga. Apabila
dipalingkan pada saat itu juga maka tidak berdosa tapi apabila terus-menerus memandang, maka
berdosa berdasarkan hadist ini. Seorang penyair berkata :

‫ﻛﻞ اﻟﺤﻮدث ﻣﺒﺪأﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﻨﻈﺮ * وﻣﻌﻈﻢ اﻟﻨﺎر ﻣﻦ ﻣﺴﺘﺼﻐﺮ اﻟﺸﺮر‬.


‫ﻛﻢ ﻧﻈﺮة ﺑﻠﻐﺖ ﻓﻰ ﻗﻠﺐ ﺻﺎﺣﺒﻬﺎ * ﻛﻤﺒﻠﻎ اﻟﺴﻬﻢ ﺑﻴﻦ اﻟﻘﻮس واﻟﻮﺗﻰ‬.
‫واﻟﻌﺒﺪ ﻣﺎ دام ذا ﻃﺮف ﻳﻘﻠﺒﻪ * ﻓﻰ اﻋﻴﻦ اﻟﻨﺎس ﻣﻮﻗﻮف ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﺮ‬.
‫ﻳﺴﺮ ﻣﻘﻠﺘﻪ ﻣﺎﺿﺮ ﻣﻬﺠﺘﻪ * ﻻ ﻣﺤﺮ ﺣﺒﺎ ﺑﺴﺮ ورﻋﺎد ﺑﺎﻟﻀﺮر‬.

Artinya :
Seluruh malapetaka sumbernya berasal dari pandangan * dan besarnya nyala api berasal dari
bunga api yang kecil.
Betapa banyak pandangan yang jatuh menimpa hati yang memandang * sebagaimana jatuhnya
anak panah yang terlepaskan antara busur dan talinya.
Selama seorang hamba masih memiliki mata yang bisa ia bolak balik * maka ia sedang berada di
atas bahaya di antara pandangan manusia.
Menyenangkan mata apa yang menjadikan penderitaan jiwa * sungguh tidak ada kelapangan dan
keselamatan dengan kegembiraan yang mendatangkan penderitaan.
- Dalam shohih bukhori, disebutkan :

ُ‫ﻕ ﻣَﺎ ﻫُﻨَﺎﻟِﻚَ ﺃَﻭْ ﻳُﻜَﺬُِّﺑﻪ‬


ُ ِ‫ ﻭَﺍْﻟ َﻔ ْﺮﺝُ ُﻳﺼَ ّﺪ‬،‫ﺐ ﺍﻟّﺘَﻤَﻨِّﻲ‬
ِ ْ‫ َﻭﺯِﻧَﺎ ﺍْﻟ َﻘﻠ‬،ُ‫ َﻓﺰِﻧَﺎ ﺍْﻟﻌَﻴْ ِﻦ ﺍﻟﻨَّ َﻈﺮ‬،‫ ﻭَﺍْﻟ َﻘﻠْﺐُ َﻳﺰْﻧِﻲ‬،‫ﺍْﻟﻌَﻴْﻦُ َﺗﺰْﻧِﻲ‬

“Mata itu berzina, hati juga berzina. Zina mata dengan melihat (yang diharamkan), zina hati dengan
membayangkan (pemicu syahwat yang terlarang). Sementara kemaluan membenarkan atau
mendustakan semua itu.” (HR. Ahmad)
- Syarah 'Uquudul lujain :

(‫اﻟﺰﻧَﺎ( أي ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻪ ﻛﻤﺎ ﻧﻘﻠﻪ‬ ِ ِ َ‫ ُﻛﺘِﺐ ﻋﻠَﻰ اﺑ ِﻦ آدم( أي ﻗﻀﻰ ﻋﻠﻴﻪ وأﺛﺒﺖ ﻓﻲ اﻟﻠﻮح اﻟﻤﺤﻔﻮظ )ﻧ‬:‫ﺎل ﺻﻠَﻰ اﷲ ﻋﻠَﻴ ِﻪ وﺳﻠﱠﻢ‬
ّ ‫ﺼﻴﺒُﻪُ ﻣ َﻦ‬ ََ ْ َ َ َ َ َ َ ْ َ ُ َ َ َ‫َوﻗ‬
ُ َ‫ﺎن ِزﻧ‬
‫ﺎﻫ َﻤﺎ اﻟﻨّﻈَُﺮ‬ ِ َ‫ﻚ( أي ﻣﺎ ﻛﺘﺐ ﻋﻠﻴﻪ )ﻻَ ﻣﺤﺎﻟَﺔَ( ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻤﻴﻢ أي ﻻ ﺑﺪ وﻻ ﺷﻚ )ﻓَﺎﻟْﻌﻴْـﻨ‬
َ ََ َ ِ‫)ﻣ ْﺪ ِر ٌك( أي ﻓﻬﻮ ﻣﺪرك )ذَﻟ‬ ُ ‫)اﻟﻌﺰﻳﺰي ﻋﻦ اﻟﻤﻨﺎوي‬
َ َ‫)واﻟْﻴَ ُﺪ ِزﻧ‬ ِ ِ ُ َ‫ﺎن ِزﻧ‬ ِ َ‫)إﻟﻰ ﻣﺎ ﻻ ﻳﺤﻞ )واﻷُذُﻧ‬
‫ْﺶ‬
ُ ‫ﺎﻫﺎ اﻟْﺒَﻄ‬ َ ‫ّﺴﺎ ُن ِزﻧَﺎﻩُ اﻟْ َﻜﻼَ ُم( ﺑﻤﺎ ﻻ ﻳﻨﻔﻊ دﻧﻴﺎ وﻻ دﻳﻨﺎ‬
َ ‫)واﻟﻠ‬
َ ‫ﺎﻫ َﻤﺎ اﻻ ْﺳﺘ َﻤﺎعُ( إﻟﻰ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻨﺒﻐﻰ ﺷﺮﻋﺎ‬ َ
‫ْﺐ ﻳَـ ْﻬ َﻮى( ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻮاو أي‬ ُ ‫)واﻟْ َﻘﻠ‬
َ ‫ﺨﻄَﺎ( ﺑﻀﻢ اﻟﺨﺎء اﻟﻤﻌﺠﻤﺔ أي ﻧﻘﻞ اﻷﻗﺪام إﻟﻰ ﻣﻞ ﻻ ﻳﺤﻞ‬ َ َ‫اﻟﺮ ْﺟ ُﻞ ِزﻧ‬
ُ ْ‫ﺎﻫﺎ اﻟ‬ ّ ‫)و‬
َ ‫أي اﻟﻘﻬﺮ واﻷﺧﺬ ﺑﺎﻟﻌﻨﻒ‬
‫ رواﻩ ﻣﺴﻠﻢ‬.‫ أو ﺑﺎﻟﺘﺮك‬،‫ < ﻫﻮ اﻟﻤﻘﺼﻮد ﻣﻦ ذﻟﻚ‬17 ‫ج أ َْو ﻳُ َﻜ ّﺬﺑُﻪ( أي ﺑﺎﻹﺗﻴﺎن ﺑﻤﺎ > ص‬ َ ِ‫ﺼ ّﺪ ُق ذَﻟ‬
ُ ‫ﻚ اﻟْ َﻔ ْﺮ‬ َ ُ‫)وﻳ‬
َ ‫)وﻳَـﺘَ َﻤﻨﱠﻰ( ﻣﺎﻻﻳﺤﻞ‬
َ ‫ﻳﺤﺐ‬
ّ
‫ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة‬.

Rosulullah SAW bersabda : Telah di tetapkan atas bani adam,jika tertulis di lauhil mahfudz ia
berzina,maka itu akan terjadi, pasti ! Zina kedua mata adalah melihat pada hal yang tidak halal
baginya,Zina kedua kuping adalah ketika diperdengarkan pada hal yang tak sepantasnya di dengar
menurut syara'. Zina lisan adalah digunakan untuk mengatakan sesuatu yang tidak ada manfaatnya

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪274‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪bagi dunia dan agamanya. Zina tangan adalah merebut paksa. Zina kaki adalah digunakan untuk‬‬
‫‪melangkah / berjalan menuju tempat yang tidak halal baginya. Dan hati ketika ditumpangi syahwat‬‬
‫‪dan berharap sesuatu yang tak halal, adakalanya farjinya ikut membenarkan atau menganggap itu‬‬
‫‪hanya dusta‬‬
‫ﺎﻫﻤﺎ اﻟﺒﻄْﺶ‪ ،‬واﻟ ﱢﺮﺟﻼَ ِن ﺗَـ ْﺰﻧِﻴ ِ‬
‫ﺎن َوِزﻧَ ُ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ﻆ ِﻣﻦ اﻟ ﱢﺰﻧَﺎ‪ ،‬ﻓَﺎﻟﻌﻴـﻨَ ِ‬
‫ﺎن ﺗَـ ْﺰﻧِﻴ ِ‬ ‫وﻗﺎل ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم‪} :‬ﻟِ ُﻜ ﱢﻞ اﺑْ ِﻦ َ ﱞ‬
‫ﺎﻫ َﻤﺎ‬ ‫َ‬ ‫ﺎﻫ َﻤﺎ اﻟﻨَﻈَُﺮ‪َ ،‬واﻟﻴَ َﺪان ﺗَـ ْﺰﻧﻴَﺎن َوِزﻧَ ُ َ َ ُ َ ْ‬
‫ﺎن َوِزﻧَ ُ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬ ‫آد َم َﺣ َ‬
‫ج أ َْو ﻳُ َﻜ ﱢﺬﺑَﻪُ{ ﻛﺬا ﻓﻲ اﻹﺣﻴﺎء‬ ‫ﺼ ﱢﺪ ُق ذَﻟِ َ‬
‫ﻚ اﻟ َﻔ ْﺮ ُ‬
‫ِ‬
‫‪.‬اﻟﻤ ْﺸ ُﻲ‪َ ،‬واﻟ َﻔ ُﻢ ﻳَـ ْﺰﻧ ْﻲ َوِزﻧَﺎﻩُ اﻟ ُﻘﺒْـﻠَﺔُ‪َ ،‬واﻟْ َﻘﻠ ُ‬
‫ْﺐ ﻳَـ ُﻬ ّﻢ أ َْو ﻳَـﺘَ َﻤﻨﱠﻰ َوﻳُ َ‬ ‫َ‬
‫‪Rosul SAW bersabda : Pada setiap bani adam ada bagian dari zina.Kedua mata berzina dan zina‬‬
‫‪keduanya adalah melihat, Kedua tangan berzina dan zina keduanya adalah merampas (mengambil‬‬
‫‪paksa / tanpa hak). Kedua kaki berzina dan zina keduanya adalah digunakan berjalan ke tempat‬‬
‫‪yang tak halal. Mulut berzina dan zinanya adalah melakukan ciuman. Dan hati berangan-angan‬‬
‫‪atau mengharap/menghayalkan sesuatu yang tak halal baginya. [Ghufron Bkl, Hariz Jaya, Ical‬‬
‫‪Rizaldysantrialit].‬‬
‫‪LINK ASAL :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/719313374758140‬‬
‫‪3560. HUKUM CIPIKA-CIPIKI (CIUM PIPI KANAN CIUM PIPI‬‬
‫)‪KIRI‬‬
‫‪Cipika-cipiki bila dilakukan pada tunggal jenis maka hukumnya makruh, cipika-cipiki bisa sunah‬‬
‫‪dengan catatan di atas bila dilakukan pada orang yang baru datang dari bepergian atau lama tidak‬‬
‫‪jumpa dan atau orang tua pada anaknya. Kalau anak kecil sunnah, kalau dewasa sejenis jika baru‬‬
‫‪datang dari perjalanan sunnah jika tidak karena itu makruh. Jika tidak sejenis, atau motif dunia atau‬‬
‫‪menimbulkan syahwat haram.‬‬

‫‪ :‬ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﺣﻮاﺷﻲ اﻟﺸﺮواﻧﻲ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤﻴﻔﺔ ‪ 208‬ﻣﺎ ﻧﺼﻪ ‪.‬‬


‫وﺗﺴﻦ ﻣﺼﺎﻓﺤﺔ اﻟﺮﺟﻠﻴﻦ واﻟﻤﺮأﺗﻴﻦ ﻧﻌﻢ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﺗﻘﺪم ﻣﻦ ﺣﺮﻣﺔ ﻧﻈﺮ اﻷﻣﺮد اﻟﺠﻤﻴﻞ ﺗﺤﺮم ﻣﺼﺎﻓﺤﺘﻪ ﻟﻤﺎ ﻣﺮ أن اﻟﻤﺲ أﺑﻠﻎ ﻣﻦ اﻟﻨﻈﺮ ﻗﺎل‬
‫اﻟﻌﺒﺎدي وﻳﻜﺮﻩ ﻣﺼﺎﻓﺤﺔ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﺎﻫﺔ ﻛﺠﺬام أو ﺑﺮص وﺗﻜﺮﻩ اﻟﻤﻌﺎﻧﻘﺔ واﻟﺘﻘﺒﻴﻞ ﻓﻲ اﻟﺮأس واﻟﻮﺟﻪ وﻟﻮ ﻛﺎن اﻟﻤﻘﺒﻞ أو اﻟﻤﻘﺒﻞ ﺻﺎﻟﺤﺎ إﻻ‬
‫ﻟﻘﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ أو ﺗﺒﺎﻋﺪ ﻟﻘﺎء ﻋﺮﻓﺎ ﻓﻬﻤﺎ ﺳﻨﺔ وﻳﺄﺗﻲ ﻓﻲ ﺗﻘﺒﻴﻞ اﻷﻣﺮد ﻣﺎ ﻣﺮ وﻳﺴﻦ ﺗﻘﺒﻴﻞ اﻟﻌﺮﺑﻲ وﻟﻮ وﻟﺪ ﻏﻴﺮﻩ ﺷﻔﻘﺔ وﻻ ﺑﺄس ﺑﺘﻘﺒﻴﻞ وﺟﻪ‬
‫اﻟﻤﻴﺖ اﻟﺼﺎﻟﺢ وﻳﺴﻦ ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻳﺪ اﻟﺤﻲ اﻟﺼﺎﻟﺢ وﻧﺤﻮﻩ ﻣﻦ اﻷﻣﻮر اﻟﺪﻳﻨﻴﺔ ﻛﻌﻠﻢ وﺷﺮف وزﻫﺪ وﻳﻜﺮﻩ ذﻟﻚ ﻟﻐﻨﺎﻩ أو ﻧﺤﻮﻩ ﻣﻦ اﻷﻣﻮر اﻟﺪﻧﻴﻮﻳﺔ‬
‫‪.‬ﻛﺸﻮﻛﺘﻪ ووﺟﺎﻫﺘﻪ ﺛﻢ أﻫﻞ اﻟﺪﻧﻴﺎ وﻳﻜﺮﻩ ﺣﺘﻰ اﻟﻈﻬﺮ‪ .‬إﻫـ‬

‫‪ :‬ﻛﻤﺎ ﻓﻲ روﺿﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ اﻟﺠﺰء اﻟﺴﺎﺑﻊ ﺻﺤﻴﻔﺔ ‪ 28‬ﻣﺎ ﻧﺼﻪ ‪2.‬‬


‫ﻗﺎل اﻟﺒﻐﻮي وﺗﻜﺮﻩ اﻟﻤﻌﺎﻧﻘﺔ واﻟﺘﻘﺒﻴﻞ إﻻ ﺗﻘﺒﻴﻞ اﻟﻮﻟﺪ ﺷﻔﻘﺔ وﻗﺎل أﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﷲ اﻟﺰﺑﻴﺮي ﻻ ﺑﺄس أن ﻳﻘﺒﻞ اﻟﺮﺟﻞ رأس اﻟﺮﺟﻞ وﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ ﺛﻢ‬
‫ﻗﺪوﻣﻪ ﻣﻦ ﺳﻔﺮﻩ أو ﺗﺒﺎﻋﺪ ﻟﻘﺎﺋﻪ ﻗﻠﺖ اﻟﻤﺨﺘﺎر أن ﺗﻘﺒﻴﻞ ﻳﺪ ﻏﻴﺮﻩ إن ﻛﺎن ﻟﺰﻫﺪﻩ وﺻﻼﺣﻪ أو ﻋﻠﻤﻪ أو ﺷﺮﻓﻪ وﺻﻴﺎﻧﺘﻪ وﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻷﻣﻮر‬
‫اﻟﺪﻳﻨﻴﺔ ﻓﻬﻮ ﻣﺴﺘﺤﺐ وإن ﻛﺎن ﻟﻐﻨﺎﻩ ودﻧﻴﺎﻩ وﺷﻮﻛﺘﻪ ووﺟﺎﻫﺘﻪ ﺛﻢ أﻫﻞ اﻟﺪﻧﻴﺎ وﻧﺤﻮ ذﻟﻚ ﻓﻤﻜﺮوﻩ وﻗﺎل اﻟﻤﺘﻮﻟﻲ ﻓﻲ ﺑﺎب ﺻﻼة اﻟﺠﻤﻌﺔ ﻻ‬
‫‪.‬ﻳﺠﻮز وﺗﻘﺒﻴﻞ اﻟﺼﻐﺎر ﺷﻔﻘﺔ ﺳﻨﺔ ﺳﻮاء وﻟﺪﻩ ووﻟﺪ ﻏﻴﺮﻩ إذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺑﺸﻬﻮة واﻟﺴﻨﺔ ﻣﻌﺎﻧﻘﺔ اﻟﻘﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ وﺗﻘﺒﻴﻠﻪ‪ .‬إﻫـ‬

‫‪Lihat Majmu' syarah muhaddzab 4/637 :‬‬

‫ﺎل أَﺑُﻮ ﻋَ ْﺒ ِﺪ اﻟﻠﱠ ِﻪ‬ ‫ي‪ :‬وﺗُﻜْﺮﻩُ اﻟْﻤﻌﺎﻧَـ َﻘﺔُ واﻟﺘﱠـ ْﻘﺒِﻴﻞ‪ ،‬إِﱠﻻ ﺗَـ ْﻘﺒِﻴﻞ اﻟْﻮﻟ ِ‬
‫َﺪ َﺷ َﻔ َﻘﺔً‪َ .‬وﻗَ َ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫ﺎل اﻟْﺒَـﻐَ ِﻮ ﱡ َ َ ُ َ َ‬ ‫ﺼﺎﻓَ َﺤﺔُ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ َﻞ‪َ ،‬واﻟ َْﻤ ْﺮأَةِ اﻟ َْﻤ ْﺮأَةَ‪ .‬ﻗَ َ‬
‫ﺐ ُﻣ َ‬
‫ﻳُ ْﺴﺘَ َﺤ ﱡ‬
‫وﻣ ِﻪ ِﻣ ْﻦ َﺳ َﻔ ِﺮﻩِ أ َْو ﺗَـﺒَﺎﻋُ ِﺪ ﻟَِﻘﺎﺋِِﻪ‬
‫ي‪َ :‬ﻻ ﺑﺄْس أَ ْن ﻳـ َﻘﺒﱢﻞ اﻟ ﱠﺮﺟﻞ رأْس اﻟ ﱠﺮﺟ ِﻞ وﻣﺎ ﺑـﻴﻦ ﻋﻴـﻨـﻴ ِﻪ‪ِ ،‬ﻋ ْﻨ َﺪ ﻗُ ُﺪ ِ‬
‫‪.‬اﻟ ﱡﺰﺑَـ ْﻴ ِﺮ ﱡ َ َ ُ َ ُ ُ َ َ ُ َ َ َ ْ َ َ ْ َ ْ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪275‬‬

‫ﺐ‪َ .‬وإِ ْن‬ ‫ﻚ ِﻣ َﻦ ْاﻷ ُُﻣﻮِر اﻟﺪﱢﻳﻨِﻴﱠ ِﺔ‪ ،‬ﻓَـ ُﻬ َﻮ ُﻣ ْﺴﺘَ َﺤ ﱞ‬ ‫ﺻﻴَﺎﻧَﺘِ ِﻪ‪َ ،‬وﻧَ ْﺤ ِﻮ َذﻟِ َ‬‫ْﺖ‪ :‬اﻟْﻤ ْﺨﺘَﺎر أَ ﱠن ﺗَـ ْﻘﺒِﻴﻞ ﻳ ِﺪ ﻏَﻴ ِﺮﻩِ إِ ْن َﻛﺎ َن ﻟِﺰْﻫ ِﺪﻩِ وﺻ َﻼ ِﺣ ِﻪ أَو ِﻋﻠ ِْﻤ ِﻪ أَو َﺷﺮﻓِ ِﻪ و ِ‬
‫ْ َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ َ َ‬ ‫ََ ْ‬ ‫ﻗُـﻠ ُ ُ ُ‬
‫ﺼﻐَﺎ ِر‬ ‫ﻴﻞ اﻟ ﱢ‬ ‫ﺠ ُ ِ‬
‫ﻮز‪َ .‬وﺗَـ ْﻘﺒ ُ‬
‫ﺎب ﺻ َﻼةِ اﻟ ِ‬
‫ْﺠ ُﻤ َﻌﺔ‪َ :‬ﻻ ﻳَ ُ‬‫ُ‬
‫ِ‬
‫ﺎل اﻟ ُْﻤﺘَـ َﻮﻟﱢﻲ ﻓﻲ ﺑَ ِ َ‬ ‫ْﺮوﻩٌ‪َ .‬وﻗَ َ‬ ‫ﻚ‪ ،‬ﻓَ َﻤﻜ ُ‬ ‫ﺎﻫﺘِ ِﻪ ِﻋﻨْ َﺪ أ َْﻫ ِﻞ اﻟ ﱡﺪﻧْـﻴَﺎ َوﻧَ ْﺤ ِﻮ ذَﻟِ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِِ‬
‫َﻛﺎ َن ﻟﻐﻨَﺎﻩُ َودُﻧْـﻴَﺎﻩُ َو َﺷ ْﻮَﻛﺘِﻪ َوَو َﺟ َ‬
‫ﺖ اﻟ ﱠ ِ‬ ‫ﻴﻞ و ْﺟ ِﻪ اﻟْﻤﻴﱢ ِ‬ ‫ﺎدِم ِﻣ ْﻦ َﺳ َﻔ ٍﺮ وﺗَـ ْﻘﺒِﻴﻠُﻪُ‪ .‬وَﻻ ﺑَﺄ ِ ِ‬ ‫ﺴﻨﱠﺔُ ﻣﻌﺎﻧَـ َﻘﺔُ اﻟْ َﻘ ِ‬ ‫َﺷ َﻔ َﻘﺔً ﺳﻨﱠﺔٌ‪ ،‬ﺳﻮاء وﻟَ ُﺪﻩ ووﻟَ ُﺪ ﻏَﻴ ِﺮﻩِ إِذَا ﻟَﻢ ﻳ ُﻜﻦ ﺑِ َ ٍ‬
‫ﺼﺎﻟ ِﺢ‪َ ،‬وﻳُﻜ َْﺮﻩُ‬ ‫َ‬ ‫ْس ﺑﺘَـ ْﻘﺒ ِ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ﺸ ْﻬ َﻮة‪َ .‬واﻟ ﱡ ُ َ‬ ‫َْ ْ‬ ‫ُ ََ ٌ َ ُ ََ ْ‬
‫ﻀ ِﻞ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ْس ﺑِﺎﻟْﻘﻴَ ِﺎم ﻷ َْﻫ ِﻞ اﻟْ َﻔ ْ‬ ‫ٍ‬ ‫ﺣ ْﻨﻲ اﻟﻈﱠ ْﻬ ِﺮ ﻓِﻲ ُﻛ ﱢﻞ ﺣ ٍ ِ‬
‫َﺣﺪ‪َ ،‬وَﻻ ﺑَﺄ َ‬ ‫ﺎل ﻟ ُﻜ ﱢﻞ أ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ُ‬
‫ِ ﱡ ِ‬ ‫ﻴﻞ اﻟ ﱠ ِ‬ ‫ﺎل اﻟ ﱠﺬ َﻛ ِﺮ َو ْاﻷُﻧْـﺜَﻰ ﻋَﻠَﻰ َﺳﺒِ ِ‬ ‫ﺻﻐَﺎ ِر ْاﻷَﻃَْﻔ ِ‬ ‫َﺪ ﻗَ ِﺮﻳﺒِ ِﻪ وﺻ ِﺪ ِﻳﻘ ِﻪ وﻏَﻴ ِﺮﻩِ ِﻣﻦ ِ‬ ‫ﺼﻐِﻴ ِﺮ ووﻟ ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ‬
‫ﺴﻨﱠﺔٌ َوأَ ﱠﻣﺎ‬‫ﺸ َﻔ َﻘﺔ َواﻟ ﱠﺮ ْﺣ َﻤﺔ َواﻟﻠﻄْﻒ ﻓَ ُ‬ ‫َ ْ ْ‬ ‫َ َ‬ ‫ﻴﻞ َﺧ ﱢﺪ َوﻟَﺪﻩ اﻟ ﱠ َ َ‬ ‫َوأَ ﱠﻣﺎ ﺗَـ ْﻘﺒ ُ‬
‫ﺎق َوَﻻ ﻳﺴﺘﺜﻨﻲ ﻣﻦ ﺗﺤﺮﻳﻢ‬ ‫ﻳﺐ ﺑِ ِﺎﻻﺗﱢـ َﻔ ِ‬
‫َﺟﻨَﺒِ ﱢﻲ َواﻟْ َﻘ ِﺮ ِ‬ ‫َﺪﻩِ أَو ﻓِﻲ ﻏَﻴ ِﺮﻩِ ﺑﻞ اﻟﻨﱠﻈَﺮ ﺑِﺎﻟ ﱠ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫اﻟﺘﱠـ ْﻘﺒِﻴﻞ ﺑِﺎﻟ ﱠ ِ‬
‫ﺸ ْﻬ َﻮة َﺣ َﺮ ٌام َﻋﻠَﻰ ْاﻷ ْ‬ ‫ْ َْ ُ‬ ‫ﺸ ْﻬ َﻮة ﻓَ َﺤ َﺮ ٌام َﺳ َﻮاءٌ َﻛﺎ َن ﻓﻲ َوﻟ ْ‬ ‫ُ‬
‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫اﻟﻘﺒﻠﺔ ﺑِ َ‬
‫ﻴﻞ اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ِﻞ اﻟﻤﻴﺖ واﻟﻘﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮﻩ وﻧﺤﻮﻩ ﻓﺴﻨﺔ وﻣﻌﺎﻧﻘﺔ اﻟﻘﺎدم ﻣﻦ ﺳﻔﺮ وﻧﺤﻮﻩ ﺳﻨﺔ َوأَ ﱠﻣﺎ اﻟ ُْﻤ َﻌﺎﻧَـ َﻘﺔُ‬ ‫ﺸ ْﻬ َﻮة ﱠإﻻ َزْو َﺟﺘُﻪُ َو َﺟﺎ ِرﻳَـﺘُﻪُ َوأَ ﱠﻣﺎ ﺗَـ ْﻘﺒ ُ‬
‫ﻴﻞ َواﻟ ُْﻤ َﻌﺎﻧَـ َﻘ ِﺔ أَﻧﱠﻪُ‬
‫ي َوﻏَﻴْـ ُﺮﻩُ َو َﻫ َﺬا اﻟﱠ ِﺬي ذَ َﻛ ْﺮﻧَﺎ ﻓِﻲ اﻟﺘﱠـ ْﻘﺒِ ِ‬ ‫ﺎن ﺻ ﱠﺮح ﺑِ َﻜﺮ َ ِ‬ ‫ﺎدِم ِﻣﻦ ﺳ َﻔ ٍﺮ وﻧَﺤ ِﻮﻩِ ﻏَﻴ ِﺮ اﻟﻄﱢْﻔ ِﻞ ﻓَﻤﻜْﺮ َ ِ‬ ‫وﺗَـ ْﻘﺒِﻴﻞ وﺟ ِﻪ ﻏَﻴ ِﺮ اﻟْ َﻘ ِ‬
‫اﻫﺘ ِﻬ َﻤﺎ اﻟْﺒَـﻐَ ِﻮ ّ‬ ‫وﻫ َ َ َ‬ ‫َ ُ‬ ‫ْ َ َ ْ ْ‬ ‫َ َُْ ْ‬
‫ﺐ ِﻋ ْﻨ َﺪ اﻟْ ُﻘ ُﺪ ِوم ِﻣﻦ ﺳ َﻔ ٍﺮ وﻧَﺤ ِﻮﻩِ وﻣﻜْﺮوﻩٌ ﻓِﻲ ﻏَﻴ ِﺮﻩِ‬ ‫ﻳُ ْﺴﺘَ َﺤ ﱡ‬
‫ْ‬ ‫ْ َ َ ْ ََ ُ‬
‫‪Disebutkan dalam Hasyiyah Al-Bujairimi 'Alal Khothib III / 386 :‬‬

‫اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ ج ‪ ٣‬ص ‪ ٣٨٦‬اﻟﻤﻜﺘﺒﺔ اﻟﺸﺎﻣﻠﺔ‬


‫ﻚ ِﻣ ْﻦ‬
‫ﺲ َذﻟِ َ‬ ‫ﺴ َﻔ ِﺮ ﺳﻨﱠﺔٌ ﻟِ ُﻜ ﱢﻞ أ ٍ‬
‫َﺣﺪ ‪َ ،‬وﻟ َْﻴ َ‬
‫َ‬
‫ِ ِ‬
‫ﺐ إ َذا ﻗَﺪ َم ﻣ ْﻦ اﻟ ﱠ ُ‬ ‫ﺸﺎﻓِﻌِﻴﱠ ِﺔ أَ ﱠن ُﻣ َﻌﺎﻧَـ َﻘﺔَ اﻟْﻐَﺎﺋِ ِ‬‫َﺻ ﱡﺢ ِﻋ ْﻨ َﺪ اﻟ ﱠ‬
‫ﻴﻞ ( َو ْاﻷ َ‬ ‫ِ‬
‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ ‪َ ) :‬وﺗُﻜ َْﺮﻩُ اﻟ ُْﻤ َﻌﺎﻧَـ َﻘﺔُ َواﻟﺘﱠـ ْﻘﺒ ُ‬
‫ي‬‫ﻴﻞ ُﻫﻨَﺎ ﻋَﻠَﻴْـ َﻬﺎ ا ﻫـ ُﻣﻨَﺎ ِو ﱞ‬ ‫ِ‬ ‫ﺖ ﱠإﻻ ﺑِ َﺪﻟِ ٍ‬ ‫ﺎت ؛ ِﻷَﻧﱠـ َﻬﺎ َﻻ ﺗَـﺜْﺒُ ُ‬ ‫ﻮﺻﻴﱠ ِ‬ ‫ﺨﺼ ِ‬
‫ﺎص َوَﻻ َدﻟ َ‬ ‫ﻴﻞ َﺧ ﱟ‬ ‫‪ .‬اﻟْ ُ ُ‬
‫َﺟﺎﻧِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ٍ‬ ‫‪ .‬ﻗَـﻮﻟُﻪ ‪ ) :‬وﺗُﻜْﺮﻩ اﻟْﻤﻌﺎﻧَـ َﻘﺔُ واﻟﺘﱠـ ْﻘﺒِﻴﻞ ( أ ِ‬
‫ﺐ ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ ق ل‬ ‫َي ﻟﻐَْﻴ ِﺮ ُﻣ ْﺸﺘَـ َﻬﺎة ‪َ ،‬وإِﱠﻻ ﻓَـﻴَ ْﺤ ُﺮُم َﻛ َﻤﺎ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم ﺑِﻐَْﻴ ِﺮ َﺣﺎﺋ ٍﻞ ﻓﻲ ْاﻷ َ‬ ‫ُ ْ‬ ‫ْ ُ َ َُ ُ َ َ‬
‫ﱠم‬ ‫ْﺠ ْﻨ ِ‬ ‫‪ .‬ﻗَـﻮﻟُﻪُ ‪ ) :‬ﻓَﺴﻨﱠﺔٌ ( أَي ِﻋ ْﻨ َﺪ اﺗﱢﺤﺎد اﻟ ِ‬
‫ِ‬
‫ﺲ ‪َ ،‬وﻳُ ْﺴﺘَﺜْـﻨَﻰ ْاﻷ َْﻣ َﺮ ُد َﻛ َﻤﺎ ﺗَـ َﻘﺪ َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫‪Bila tiba tiba main cium makruh. Lihat Asnal Matholib halaman 278 Cet Beirut :‬‬

‫ﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ‪ :‬اﻟ ﱠﺮ ُﺟ ُﻞ ِﻣﻨﱠﺎ ﻳَـﻠْ َﻘﻰ أ َ‬


‫َﺧﺎﻩُ أ َْو‬ ‫ﺎل َر ُﺟ ٌﻞ ﻳَﺎ َر ُﺳ َ‬ ‫ﺻﺎﻟِ ًﺤﺎ ]ﻗَ َ‬ ‫ِ‬
‫ْس َواﻟ َْﻮ ْﺟﻪ َوﻟ َْﻮ َﻛﺎ َن اﻟ ُْﻤ َﻘﺒﱢ ُﻞ أ َْو اﻟ ُْﻤ َﻘﺒﱠ ُﻞ َ‬ ‫ﻴﻞ( ﻓِﻲ اﻟ ﱠﺮأ ِ‬ ‫ِ‬
‫)وﺗُﻜ َْﺮﻩُ اﻟ ُْﻤ َﻌﺎﻧَـ َﻘﺔُ َواﻟﺘﱠـ ْﻘﺒ ُ‬
‫ـ َ‬
‫)و ُﻫ َﻤﺎ‬
‫ﺴﻨَﻪُ َ‬ ‫ي َو َﺣ ﱠ‬ ‫ﱢﺮِﻣ ِﺬ ﱡ‬
‫ﺎل‪ :‬ﻧَـ َﻌ ْﻢ[ َرَواﻩُ اﻟﺘـ ْ‬ ‫ﺤﻪُ ؟ ﻗَ َ‬ ‫ْﺧ ُﺬ ﺑِﻴ ِﺪﻩِ ﻓَـﻴ ِ‬
‫ﺼﺎﻓ ُ‬‫ﺎل‪ :‬ﻓَـﻴَﺄ ُ َ ُ َ‬ ‫ﺎل‪َ :‬ﻻ‪ ,‬ﻗَ َ‬ ‫ﺎل‪ :‬أَﻓَـﻴَـﻠ َْﺰُﻣﻪُ َوﻳُـ َﻘﺒﱢـﻠُﻪُ ؟ ﻗَ َ‬ ‫ﺎل‪َ :‬ﻻ‪ ,‬ﻗَ َ‬ ‫ﺻ ِﺪﻳ َﻘﻪُ أَﻳَـﻨْ َﺤﻨِﻲ ﻟَﻪُ ؟ ﻗَ َ‬ ‫َ‬
‫ي ﻓِﻲ أَذْ َﻛﺎ ِرﻩِ‬ ‫ﱠﻮ ِو ﱡ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻴﻞ اﻟ َْﻮ ْﺟﻪُ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم ﺗَـ ْﻘﺒﻴﻠُﻪُ ُﻣﻄْﻠَ ًﻘﺎ ذَ َﻛ َﺮﻩُ اﻟﻨـ َ‬
‫ْﺠﻤ ُ‬ ‫ﺴﻨَﻪُ‪ ,‬ﻧَـ َﻌ ْﻢ ْاﻷ َْﻣ َﺮ ُد اﻟ َ‬‫ي َو َﺣ ﱠ‬ ‫ﱢﺮﻣﺬ ﱡ‬ ‫ﺎع َرَواﻩُ اﻟﺘـ ْ‬ ‫)ﺳﻨﱠﺔٌ( ﻟﻼﺗـﱢﺒَ ِ‬ ‫ﻟ َﻘﺎدم( ﻣ ْﻦ َﺳ َﻔ ٍﺮ أ َْو ﺗَـﺒَﺎﻋُﺪ ﻟ َﻘﺎء ُ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﻗَـﺒﱠ َﻞ اﺑْـﻨَﻪُ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻴﻞ اﻟﻄﱢْﻔ ِﻞ( َوﻟ َْﻮ َوﻟَ َﺪ ﻏَْﻴ ِﺮﻩ ) َﺷ َﻔ َﻘﺔً( ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ُﺳﻨﱠﺔٌ ; ]ﻷَﻧﱠﻪُ َ‬ ‫ﺎﻫ ُﺮ أَ ﱠن ُﻣ َﻌﺎﻧَـ َﻘﺘَﻪُ َﻛﺘَـ ْﻘﺒِﻴﻠِ ِﻪ أ َْو ﻗَ ِﺮﻳﺒَ ٍﺔ ِﻣ ْﻨﻪُ ) َﻛﺘَـ ْﻘﺒِ ِ‬
‫ﺎل‪ :‬واﻟﻈﱠ ِ‬
‫ﺛُ ﱠﻢ ﻗَ َ َ‬
‫َﺣ ًﺪا ﻓَـﻨَﻈََﺮ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺎل ْاﻷَﻗـْﺮع إ ﱠن ﻟِﻲ ﻋ َ ِ‬ ‫ﱠﻤ ِ‬ ‫ﺲ اﻟﺘ ِ‬ ‫ﺴ ْﻴ َﻦ ﺑْ َﻦ ﻋَﻠِ ﱟﻲ َو ِﻋﻨْ َﺪﻩُ ْاﻷَﻗـ َْﺮعُ ﺑْ ُﻦ َﺣﺎﺑِ ٍ‬ ‫ِ‬
‫ﺸ َﺮةً ﻣ ْﻦ اﻟ َْﻮﻟَﺪ َﻣﺎ ﻗَـﺒﱠـﻠْﺖ ﻣﻨْـ ُﻬ ْﻢ أ َ‬ ‫َ‬ ‫ﻴﻤ ﱡﻲ ﻓَـ َﻘ َ َ ُ‬ ‫ْﺤ َ‬ ‫ﻴﻢ َو َﺷ ﱠﻤﻪُ َوﻗَـﺒﱠ َﻞ اﻟ ُ‬ ‫إﺑْـ َﺮاﻫ َ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬ ‫اب َﻋﻠَﻰ رﺳ ِ ِ‬
‫ﻮل اﻟﻠﱠﻪ َ‬ ‫َُ‬ ‫ﺎس ِﻣ ْﻦ ْاﻷَ ْﻋ َﺮ ِ‬ ‫َﺖ َﻋﺎﺋِ َ ِ‬
‫ﺸﺔُ ]ﻗَﺪ َم ﻧَ ٌ‬ ‫ﺎل‪َ :‬ﻣ ْﻦ َﻻ ﻳَـ ْﺮ َﺣ ُﻢ َﻻ ﻳُـ ْﺮ َﺣ ُﻢ[ َوﻗَﺎﻟ ْ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ﺛُ ﱠﻢ ﻗَ َ‬ ‫ِ‬
‫إﻟ َْﻴﻪ اﻟﻨﱠﺒِ ﱡﻲ َ‬
‫اﻫﺎ‬ ‫ﻚ إ ْن َﻛﺎ َن اﻟﻠﱠﻪ ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ ﻧَـﺰ ِ‬ ‫ﺎل‪ :‬أ ََوأ َْﻣﻠِ ُ‬
‫ﺎل‪ :‬ﻧَـ َﻌ ْﻢ‪ ,‬ﻗَﺎﻟُﻮا‪ :‬ﻟَﻜِﻨﱠﺎ َواَﻟﻠﱠ ِﻪ َﻣﺎ ﻧُـ َﻘﺒﱢ ُﻞ ﻓَـ َﻘ َ‬ ‫وﺳﻠﱠﻢ ﻓَـ َﻘﺎﻟُﻮا ﺗُـ َﻘﺒﱢـﻠُﻮ َن ِ‬
‫ع ﻣ ْﻨ ُﻜ ْﻢ اﻟ ﱠﺮ ْﺣ َﻤﺔَ[ َرَو َ‬ ‫ُ َ ََ‬ ‫ﺻﺒْـﻴَﺎﻧَ ُﻜ ْﻢ ؟ ﻓَـ َﻘ َ‬ ‫ََ َ‬
‫ﺎل واﻟﻈﱠ ِ‬
‫ﺎﻫ ُﺮ إﻟَ ْﺦ‬ ‫ي ﻓِﻲ أَذْ َﻛﺎ ِرﻩِ( أَ َﺷﺎر إﻟَﻰ ﺗَ ْ ِ ِ ِ‬ ‫ﱠﻮ ِو ﱡ‬ ‫اﻟْﺒُ َﺨﺎ ِر ﱡ‬
‫ﺼﺤﻴﺤﻪ َوَﻛ َﺬا ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ ﺛَ ﱠﻢ ﻗَ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ي َوﻏَﻴْـ ُﺮﻩُ )ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ ذَ َﻛ َﺮﻩُ اﻟﻨـ َ‬
‫‪Lihat Al-Binayah syarah al-hidayah :‬‬

‫]ﻳﻘﺒﻞ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻢ اﻟﺮﺟﻞ أو ﻳﺪﻩ أو ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻨﻪ أو ﻳﻌﺎﻧﻘﻪ[‬


‫م‪) :‬ﻗﺎل‪ :‬وﻳﻜﺮﻩ أن ﻳﻘﺒﻞ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻢ اﻟﺮﺟﻞ أو ﻳﺪﻩ أو ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻨﻪ أو ﻳﻌﺎﻧﻘﻪ( ش‪ :‬ﻗﺎل ﻓﻲ " اﻟﺠﺎﻣﻊ اﻟﺼﻐﻴﺮ "‪ :‬وﺻﻮرﺗﻬﺎ ﻓﻴﻪ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻦ‬
‫ﻳﻌﻘﻮب ‪َ -‬رِﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ‪ -‬ﻋﻦ أﺑﻲ ﺣﻨﻴﻔﺔ ‪َ -‬رِﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ‪ -‬أﻧﻪ ﻗﺎل‪ :‬أﻛﺮﻩ أن ﻳﻘﺒﻞ اﻟﺮﺟﻞ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﻤﻪ‪ ،‬أو ﻳﺪﻩ‪ ،‬أو ﺷﻴﺌﺎ ﻣﻨﻪ‪ ،‬وأﻛﺮﻩ اﻟﻤﻌﺎﻧﻘﺔ‬
‫وﻻ أرى ﺑﺎﻟﻤﺼﺎﻓﺤﺔ‪ ،‬وﻟﻢ ﻳﺬﻛﺮ اﻟﺨﻼف ﻛﻤﺎ ﺗﺮى‪ ،‬وﻟﻬﺬا ﻗﺎل اﻟﻤﺼﻨﻒ ‪َ -‬رِﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ‪ -‬م‪) :‬وذﻛﺮ اﻟﻄﺤﺎوي( ش‪ :‬أي ﻓﻲ " ﺷﺮح اﻵﺛﺎر‬
‫م‪) :‬أن ﻫﺬا ﻗﻮل أﺑﻲ ﺣﻨﻴﻔﺔ وﻣﺤﻤﺪ ‪-‬رﺣﻤﻬﻤﺎ اﷲ‪ -‬وﻗﺎل أﺑﻮ ﻳﻮﺳﻒ ‪َ -‬رِﺣ َﻤﻪُ اﻟﻠﱠﻪُ ‪ -‬ﻻ ﺑﺄس ﺑﺎﻟﺘﻘﺒﻴﻞ واﻟﻤﻌﺎﻧﻘﺔ( ش‪ :‬ذﻛﺮﻩ اﻟﻄﺤﺎوي ‪":‬‬
‫ﻓﻲ " ﺷﺮح اﻵﺛﺎر " ﺑﺈﺳﻨﺎدﻩ إﻟﻰ »أﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﺎل‪ :‬ﻗﺎﻟﻮا ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ‪" :‬أﻳﻨﺤﻨﻲ ﺑﻌﻀﻨﻬﺎ ﺑﻌﻀﺎ إذا اﻟﺘﻘﻴﻨﺎ؟ ﻗﺎل‪" :‬ﻻ"‪ ،‬ﻗﺎﻟﻮا‪ :‬ﻓﻴﻌﺎﻧﻖ‬
‫‪:‬ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ؟ ﻗﺎل‪" :‬ﻻ"‪ ،‬ﻗﺎﻟﻮا‪ :‬ﻓﻴﺼﺎﻓﺢ ﺑﻌﻀﻨﺎ ﺑﻌﻀﺎ؟ ﻗﺎل‪" :‬ﺗﺼﺎﻓﺤﻮا« ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﻄﺤﺎوي‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


‫‪276‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪،‬وذﻫﺐ ﻗﻮم إﻟﻰ ﻫﺬا ﻓﻜﺮﻫﻮا اﻟﻤﻌﺎﻧﻘﺔ‪ ،‬ﻣﻨﻬﻢ أﺑﻮ ﺣﻨﻴﻔﺔ وﻣﺤﻤﺪ ‪-‬رﺣﻤﻬﻤﺎ اﷲ‪ ،-‬وﺧﺎﻟﻔﻬﻢ آﺧﺮون وﻟﻢ ﻳﺮوا ﺑﻪ ﺑﺄﺳﺎ‪ ،‬ﻣﻨﻬﻢ أﺑﻮ ﻳﻮﺳﻒ‬
‫وأﺧﺬ اﻟﻄﺤﺎوي ﻳﻘﻮل أﺑﻲ ﻳﻮﺳﻒ ﻓﻲ " ﺷﺮح ﻣﻌﺎﻧﻲ اﻵﺛﺎر " ﻓﻤﻦ أراد ذﻟﻚ ﻓﻠﻴﻌﺎود إﻟﻴﻪ ﻓﻲ " ﺷﺮح اﻵﺛﺎر "‪ ،‬وﻗﺪ أﻣﻌﻨﺎ اﻟﻜﻼم ﻓﻲ ﻫﺬا‬
‫‪.‬اﻟﺒﺎب ﻓﻲ " ﺷﺮح ﻣﺒﺎﻧﻲ اﻷﺧﺒﺎر ﻓﻲ ﺷﺮح ﻣﻌﺎﻧﻲ اﻵﺛﺎر "‪ :‬ﻓﻤﻦ أراد ذﻟﻚ ﻓﻠﻴﻌﺎود إﻟﻴﻪ‬
‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ -‬ﺣﻴﻦ ﻗﺪم ﻣﻦ اﻟﺤﺒﺸﺔ وﻗﺒﻞ ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ« ش‪ :‬ﻫﺬا‬ ‫ﺴ َﻼم ‪ -‬ﻋﺎﻧﻖ ﺟﻌﻔﺮا ‪ -‬ر ِ‬
‫َ‬ ‫م‪) :‬ﻟﻤﺎ روي أن »اﻟﻨﺒﻲ ‪َ -‬ﻋﻠَْﻴ ِﻪ اﻟ ﱠ‬
‫ﺼ َﻼةُ َواﻟ ﱠ ُ‬
‫ﺿﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ ﻋَﻨْـﻬﻢ ‪ ،-‬ﻣﻨﻬﻢ‪ :‬ﻋﺒﺪ اﷲ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ ‪ -‬ر ِ‬
‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ ﻋَﻨْـ ُﻬ َﻤﺎ ‪ ،-‬أﺧﺮج ﺣﺪﻳﺜﻪ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫ُْ‬ ‫َ‬ ‫اﻟﺤﺪﻳﺚ رواﻩ ﺟﻤﺎﻋﺔ ﻣﻦ اﻟﺼﺤﺎﺑﺔ ‪َ -‬ر َ‬
‫اﻟﺤﺎﻛﻢ ﻓﻲ "ﻣﺴﺘﺪرﻛﻪ "‪ ،‬ﻋﻦ ﺣﻴﻮة اﺑﻦ ﺷﺮﻳﺢ‪ ،‬ﻋﻦ ﻳﺰﻳﺪ ﺑﻦ أﺑﻲ ﺣﺒﻴﺐ ﻋﻦ ﻧﺎﻓﻊ‪ ،‬ﻋﻦ اﺑﻦ ﻋﻤﺮ ‪ -‬ر ِ‬
‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ َﻋﻨْـ ُﻬ َﻤﺎ ‪ -‬ﻗﺎل‪» :‬وﺟﻪ‬ ‫َ‬
‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ -‬إﻟﻰ ﺑﻼد اﻟﺤﺒﺸﺔ‪ ،‬ﻓﻠﻤﺎ ﻗﺪم ﻣﻨﻬﺎ اﻋﺘﻨﻘﻪ اﻟﻨﺒﻲ‬ ‫‪ -‬رﺳﻮل اﷲ ‪ -‬ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَﻴ ِﻪ وﺳﻠﱠﻢ ‪ -‬ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ أﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ‪ -‬ر ِ‬
‫َ‬ ‫ْ ََ َ‬ ‫َ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ‪ -‬وﻗﺒﻞ ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻨﻴﻪ« ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻛﻢ‪ :‬إﺳﻨﺎدﻩ ﺻﺤﻴﺢ‬
‫‪َ.‬‬
‫ﺻﻠﱠﻰ‬ ‫ِ‬
‫وﻣﻨﻬﻢ ﺟﺎﺑﺮ أﺧﺮج ﺣﺪﻳﺜﻪ ‪َ -‬رﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ -‬اﻟﺤﺎﻛﻢ أﻳﻀﺎ ﻋﻦ اﻷﺟﻠﺢ‪ ،‬ﻋﻦ اﻟﺸﻌﺒﻲ ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ﻗﺎل‪» :‬ﻟﻤﺎ ﻗﺪم رﺳﻮل اﷲ ‪َ -‬‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ‪ -‬وﻗﺒﻞ ﺟﺒﻬﺘﻪ‪ ،‬وﻗﺎل‪" :‬واﷲ ﻣﺎ أدري‬ ‫ِ‬
‫اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ ‪ -‬ﻣﻦ ﺧﻴﺒﺮ‪ ،‬وﻗﺪم ﺟﻌﻔﺮ ﻣﻦ اﻟﺤﺒﺸﺔ‪ ،‬ﺗﻠﻘﺎﻩ رﺳﻮل اﷲ ‪َ -‬‬
‫‪» .‬ﺑﺄﻳﻬﻤﺎ أﻓﺮح؟ ﺑﻔﺘﺢ ﺧﻴﺒﺮ أم ﺑﻘﺪوم ﺟﻌﻔﺮ وﺳﻜﺖ ﻋﻨﻪ‬
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬
‫ﺛﻢ أﺧﺮﺟﻪ ﻋﻦ ﺳﻔﻴﺎن‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ أﺑﻲ ﺧﺎﻟﺪ‪ ،‬وزﻛﺮﻳﺎ ﺑﻦ أﺑﻲ زاﺋﺪة ﻋﻦ اﻟﺸﻌﺒﻲ ﻗﺎل‪ :‬ﻟﻤﺎ ﻗﺪم رﺳﻮل اﷲ ‪َ -‬‬
‫اﻟﺤﺪﻳﺚ‪ ،‬وﻗﺎل‪ :‬ﻫﺬا ﻣﺮﺳﻞ ﺻﺤﻴﺢ‪ ،‬وأﺧﺮﺟﻪ اﻟﻄﺤﺎوي أﻳﻀﺎ ﻣﺮﺳﻼ‪ ،‬ورواﻩ اﻟﺒﻴﻬﻘﻲ ﻓﻲ " دﻻﺋﻞ اﻟﻨﺒﻮة ﻓﻲ ﺑﺎب‪ :‬ﻏﺰوة ﺧﻴﺒﺮ "‪ ،‬أﺧﺒﺮﻧﺎ ‪-،‬‬
‫أﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﷲ اﻟﺤﺎﻓﻆ‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ إﺳﻤﺎﻋﻴﻞ أﺑﻲ اﻟﻌﻠﻮي‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺒﻴﺮوﻧﻲ‪ ،‬ﺣﺪﺛﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ أﺣﻤﺪ ﺑﻦ أﺑﻲ ﻃﻴﺒﺔ‬
‫ﺣﺪﺛﻨﻲ ﻣﻜﻲ ﺑﻦ إﺑﺮاﻫﻴﻢ اﻟﺮﻋﻴﻨﻲ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺳﻔﻴﺎن اﻟﺜﻮري‪ ،‬ﻋﻦ أﺑﻲ اﻟﺰﺑﻴﺮ‪ ،‬ﻋﻦ ﺟﺎﺑﺮ ‪ -‬ر ِ‬
‫ﺿ َﻲ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ْﻨﻪُ ‪ -‬ﻓﺬﻛﺮﻩ‪ ،‬وﻗﺎل‪ :‬ﻓﻲ إﺳﻨﺎدﻩ إﻟﻰ اﻟﺜﻮري‬ ‫َ‬
‫‪.‬ﻣﻦ ﻻ ﻳﻌﺮف‬

‫‪Wallohu A'lam Bis-Showab. [Iki Alawiy Rek, Ical Rizaldysantrialit, Fatih ElMufid, Ghufron Bkl,‬‬
‫‪Imam Tontowi].‬‬
‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/856310017725141/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/862331660456310‬‬
‫‪3634. YATIM DAN PIATU DALAM SANTUNAN ANAK YATIM‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalaamu'alaikum. Pertanyaan titipan : Dalam berbagai literatur kitab fiqih maupun syarah hadits,‬‬
‫‪dsb, definisi yatim adalah, kurang lebih :‬‬
‫واﻟﻴﺘﻴﻢ ﻣﻦ ﻣﺎت أﺑﻮﻩ ﻗﺒﻞ ﺑﻠﻮﻏﻪ‬
‫‪"Yatim adalah anak yang ditinggal mati ayahnya sebelum dia baligh". (Mughnil Muhtaj III / 78 Cet‬‬
‫‪Beirut).‬‬
‫‪Sedang dalam istilah Bahasa Indonesia : Yatim : Anak yang ditinggal mati ayahnya. Piatu : Anak‬‬
‫‪yang ditinggal mati ibunya‬‬
‫‪Pertanyaan : Pada santunan anak yatim, bolehkah memasukkan piatu pada daftar anak yang‬‬
‫‪disantuni ? Mengingat ini sudah umum terjadi di masyarakat. Sedang niat dari para penyumbang‬‬
‫‪adalah untuk santunan anak yatim. Mohon jawaban beserta ta'bir yang shorih, terimakasih (Imam‬‬
‫‪Tontowi). Sebagai bahan muqobalah : 'Aunul Ma'bud Syarah Sunan Abi dawud, kitab Adab :‬‬
‫ﺑﺎب ﻓﻲ ﻣﻦ ﺿﻢ ﻳﺘﻴﻤﺎً ـ )أﻧﺎ وﻛﺎﻓﻞ اﻟﻴﺘﻴﻢ(‪ :‬أي اﻟﻘﻴﻢ ﺑﺄﻣﺮﻩ وﻣﺼﺎﻟﺤﻪ وﻣﺮﺑﻴﻪ‪ ،‬واﻟﻴﺘﻴﻢ ﻣﻦ ﻣﺎت أﺑﻮﻩ وﻫﻮ ﺻﻐﻴﺮ ﻳﺴﺘﻮي ﻓﻴﻪ اﻟﻤﺬﻛﺮ‬
‫واﻟﻤﺆﻧﺚ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪277‬‬

‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumsalaam. Para ulama khilaf (terjadi beda pendapat) dalam hal ini :‬‬
‫‪1. Menurut Qoul Adzhar definisi yatim adalah anak yang ditinggal mati ayahnya sebelum usia‬‬
‫‪baligh. Pendapat ini didukung oleh mayoritas ulama tanpa khilaf.‬‬
‫‪2. Menurut Qoul Muqobilul Adzhar, Yatim adalah anak yang ditinggal mati oleh salah satu dari‬‬
‫‪ayah atau ibunya, pendapat ini diusung oleh Imam Abu 'Abdillah Az-Zarkasyi dalam kitabnya‬‬
‫‪Al-Mantsuur Fi Al-Qawaa'id III / 368, dan Imam Ibnu Abi Huroiroh, namun demikian pendapat‬‬
‫‪ini boleh diikuti dan diamalkan.‬‬
‫‪Musyawirin :‬‬
‫‪Ustadz Rampak Naung, KH. Abdullah Afif, Gus Umam Zein, Ustadz Ghufron Bkl, Ustadz Hasan‬‬
‫‪Dhoif, dan lain lain‬‬
‫‪Referensi :‬‬
‫‪- Al-Mantsuur Fi Al-Qawaa'id III / 368‬‬

‫اﻟﻤﺸﻬﻮر أﻧﻪ اﻟﺼﻐﻴﺮ اﻟﺬي ﻻ أب ﻟﻪ وأن اﻟﺘﻴﺘﻢ ﻓﻲ اﻵدﻣﻲ ﺑﻤﻮت اﻵﺑﺎء وﻓﻲ ﻟﺒﻬﺎﺋﻢ ﺑﻤﻮت اﻷﻣﻬﺎت ﻗﺎل اﻟﻤﺎوردي ﻷن اﻟﺒﻬﻴﻤﺔ ﺗﻨﺴﺐ‬
‫إﻟﻰ أﻣﻬﺎ ﻓﻜﺎن ﺑﻤﻮت اﻷم ﻳﺘﻤﻬﺎ واﻵدﻣﻲ ﻳﻨﺴﺐ إﻟﻰ أﺑﻴﻪ ﻓﻜﺎن ﻳﺘﻤﻪ ﺑﻤﻮت اﻷب وﻗﺎل اﺑﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة ﻓﻲ ﻛﺘﺎب اﻟﺤﺠﺮ ﻣﻦ ﺗﻌﻠﻴﻘﻪ اﻟﺘﻴﺘﻢ‬
‫ﻣﻦ ﻻ أب ﻟﻪ وﻻ أم ﺑﻼ ﺧﻼف وﻛﺬﻟﻚ ﻣﻦ ﻻ أب ﻟﻪ ﻳﻠﺰﻣﻪ اﺳﻢ اﻟﻴﺘﻴﻢ ﻗﻮﻻ واﺣﺪا ﻓﺄﻣﺎ إذا ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻪ أم وﻛﺎن ﻟﻪ‬
‫أب ﻓﻌﻠﻰ وﺟﻬﻴﻦ أﺣﺪﻫﻤﺎ أﻧﻪ ﻳﺘﻴﻢ وﻫﻮ ﻋﻠﻰ اﻟﻘﻮل اﻟﺬي ﻳﻘﻮل أن اﻷم ﺗﻠﻲ أﻣﺮ اﺑﻨﻬﺎ اﻧﺘﻬﻰ‬

‫‪Berikut ta'rif yatim menurut mayoritas ulama dalam berbagai literatur kitab salaf :‬‬
‫‪1. Kitab Ashsihhaah V / 342‬‬

‫‪.‬واﻟﻴﺘﻢ ﻓﻲ اﻟﻨﺎس ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻻب‪ ،‬وﻓﻲ اﻟﺒﻬﺎﺋﻢ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻻم ‪.‬‬

‫‪2. Lisanul Arab XII / 645‬‬


‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫واﻟﻴَﺘَ ُﻢ ﻓ ْﻘﺪا ُن اﻷَب وﻗﺎل اﺑﻦ اﻟﺴﻜﻴﺖ اﻟﻴُْﺘ ُﻢ ﻓﻲ اﻟﻨﺎس ﻣﻦ ﻗﺒَﻞ اﻷَب وﻓﻲ اﻟﺒﻬﺎﺋﻢ ﻣﻦ ﻗﺒَﻞ اﻷُم وﻻ ﻳﻘﺎل ﻟﻤﻦ ﻓَـ َﻘﺪ اﻷُ ﱠم ﻣﻦ اﻟﻨﺎس ﻳَ ٌ‬
‫ﺘﻴﻢ‬
‫ﻳﻤﻮت أَﺑَﻮاﻩ‬
‫ُ‬ ‫واﻟﻌ ِﺠ ﱡﻲ اﻟﺬي ﺗﻤﻮت أُﻣﻪ واﻟﻠﱠﻄﻴﻢ اﻟﺬي‬
‫ﺘﻴﻢ اﻟﺬي ﻳﻤﻮت أَﺑﻮﻩ َ‬
‫وﻟﻜﻦ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﻗﺎل اﺑﻦ ﺑﺮي اﻟﻴَ ُ‬
‫‪3. Al Mishbahul Munier II / 679‬‬

‫ﻴﻤﺔٌ ( و ﺟﻤﻌﻬﺎ ) ﻳَـﺘَ َﺎﻣﻰ ( و ﻓﻲ ﻏﻴﺮ (‬‫ِ‬ ‫ِ‬


‫ﺎم ( و ) ﻳَـﺘَ َﺎﻣﻰ ( و ﺻﻐﻴﺮة ) ﻳَﺘ َ‬
‫ﻴﻢ ( و اﻟﺠﻤﻊ ) أﻳْـﺘَ ٌ‬ ‫اﻟﻴُﺘﻢ ﻓﻲ اﻟﻨﺎس ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻷب ﻓﻴﻘﺎل ﺻﻐﻴﺮ ) ﻳَﺘ ٌ‬
‫ِ‬
‫ﻴﻢ ( و إن ﻣﺎﺗﺖ‬
‫ﺗﻢ ( ﺻﺎر أوﻻدﻫﺎ ) ﻳَـﺘَ َﺎﻣﻰ ( ﻓﺈ ْن ﻣﺎت اﻷﺑﻮان ﻓﺎﻟﺼﻐﻴﺮ ) ﻟَﻄ ٌ‬ ‫اﻟﻨﺎس ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻷم و ) أَﻳْـﺘَ َﻤﺖ ( اﻟﻤﺮأة ) إﻳﺘَﺎﻣﺎً ( ﻓﻬﻲ ) ُﻣ ِﻮ ٌ‬
‫ﻋﺠﻲ‬
‫) أﻣﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﻬﻮ ) ﱞ‬

‫‪4. Tajul Arus 34 / 134‬‬


‫ﺐ ‪ْ ) ،‬أو ( ُﻫ َﻮ ) ﻓِ ْﻘ َﺪا ُن ِ‬ ‫ِ‬
‫اﻷب ‪ ،‬وﻳُ َﺤ ﱠﺮ ُك!* (‬ ‫اﻟﻤ ْﻌﻨَﻰ ‪َ ،‬ﻛ َﻤﺎ أَ َﺷﺎر إﻟﻴﻪ اﻟ ﱠﺮاﻏ ُ‬
‫أﺻ ُﻞ َ‬ ‫ﻮب ‪ ،‬وﻫﺬا ُﻫ َﻮ ْ‬ ‫اد ( ‪َ ،‬ﻋ ْﻦ ﻳَـ ْﻌ ُﻘ َ‬ ‫ﻀ ﱢﻢ ‪ :‬اﻻﻧِْﻔ َﺮ ُ‬
‫‪ ( ،‬اﻟﻴُْﺘ ُﻢ ‪ ،‬ﺑِﺎﻟ ﱠ‬
‫ﻮغ ‪ ،‬واﻷﻧْﺜﻰ‬ ‫ﺖ ﻓﻲ اﻟ ﱠﺬ َﻛ ِﺮ إِﻟَﻰ اﻟﺒُـﻠُ ِ‬ ‫ﻚ أﺛْـﺒَﺘَﻪُ ُﻣﺜْﺒِ ٌ‬‫ﺎﺟ ِﺔ ‪ ،‬وﻟِﺬﻟِ َ‬
‫اﻟﺤ َ‬
‫ﻴﻦ َ‬
‫ﺎل اﻟﺤﺮاﻟﱢ ﱡﻲ ‪ :‬اﻟﻴ ْﺘﻢ ‪ :‬ﻓِ ْﻘ َﺪا ُن اﻷ ِ ِ‬
‫َب ﺣ َ‬ ‫ُُ‬ ‫ﻀ ﱢﻢ ‪ ،‬وﻗَ َ َ َ‬ ‫ي َﻋﻠَﻰ اﻟ ﱠ‬ ‫اﻟﺠ ْﻮ َﻫ ِﺮ ﱡ‬
‫ْﺘﺼ َﺮ َ‬‫واﻗ َ‬
‫ﺴ ﱢﻜ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ﺎﺟﺘِﻬﺎ ﺑَـ ْﻌ َﺪ اﻟﺒُـﻠُ ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬
‫اد‬
‫ﻴﺖ ‪َ ،‬ز َ‬ ‫وﻫ َﻮ ﻗَـ ْﻮ ُل اﺑ ِﻦ اﻟ ﱢ‬
‫ي‪ُ ،‬‬ ‫اﻟﺠ ْﻮ َﻫ ِﺮ ﱡ‬
‫ﺎر ﻟﻪ َ‬ ‫ﻮغ ‪ ) | .‬و ( اﻟﻴُﺘْ ُﻢ ) ﻓﻲ اﻟﺒَـ َﻬﺎﺋ ِﻢ ‪ :‬ﻓ ْﻘ َﺪا ُن اﻷُ ﱢم ( ‪ ،‬أ َﺷ َ‬ ‫إِﻟَﻰ اﻟﺜـﱡﻴُﻮﺑَﺔ ‪ ،‬ﻟﺒَـ َﻘﺎء َﺣ َ‬
‫ﻮت ‪،‬‬
‫اﻟﺬي ﺗَ ُﻤ ُ‬ ‫ﻮت أَﺑﻮﻩُ ‪ ،‬واﻟﻌ ِﺠ ﱡﻲ ‪ِ :‬‬
‫َ‬ ‫ﻴﻢ ‪ :‬اﻟﺬي ﻳَ ُﻤ ُ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫اﺑﻦ ﺑَـ ﱢﺮي ‪!* :‬اﻟﻴَﺘ ُ‬ ‫ﺎل ُ‬ ‫ﻴﻢ ‪ ،‬وﻟﻜِ ْﻦ ‪ُ :‬ﻣﻨْـ َﻘ ِﻄ ٌﻊ ‪ ،‬وﻗَ َ‬ ‫ِ‬
‫ﱠﺎس ‪!* :‬ﻳَﺘ ٌ‬ ‫ﺎل ﻟِ َﻤ ْﻦ ﻓَـ َﻘ َﺪ اﻷُ ﱠم ِﻣ َﻦ اﻟﻨ ِ‬
‫َوﻻَ ﻳُـ َﻘ ُ‬
‫ﻮت أﺑَـ َﻮاﻩُ‬
‫اﻟﺬي ﻳَ ُﻤ ُ‬ ‫أُﱡﻣﻪُ ‪ ،‬واﻟﻠﱠ ِﻄﻴﻢ ‪ِ :‬‬
‫ُ‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


278 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

5. Al Mufradaat Fii Ghariibil Quraan halaman 715

‫اﻟﻴﺘﻢ اﻧﻘﻄﺎع اﻟﺼﺒﻲ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﻠﻮﻏﻪ وﻓﻲ ﺳﺎﺋﺮ اﻟﺤﻴﻮاﻧﺎت ﻣﻦ ﻗﺒﻞ أﻣﻪ‬

6. Raudhatut Tholibin VI / 356

‫واﻟﻴﺘﻴﻢ اﻟﺼﻐﻴﺮ اﻟﺬي ﻻ أب ﻟﻪ ﻗﻴﻞ وﻻ ﺟﺪ‬

7. Asnal Mathalib III / 88

ُ‫اﺣﺘِ َﻼٍم َرَواﻩ‬ ِ ِ ُ‫ﺚ ﻟِﻠْﻴﺘﺎﻣﻰ ﻟِ ْﻶﻳ ِﺔ وﻫﻢ ُﻛ ﱡﻞ ﺻﻐِﻴ ٍﺮ ذَ َﻛ ٍﺮ أو أُﻧْـﺜَﻰ أو ُﺧ ْﻨﺜَﻰ َﻻ أَب ﻟﻪ وﻟَﻮ ﻛﺎن ﻟﻪ أُمﱞ وﺟ ﱞﺪ أَ ﱠﻣﺎ َﻛﻮﻧُﻪ‬ ِ
ْ ‫ﺻﻐ ًﻴﺮا ﻓَﻠ َﺨﺒَ ِﺮ َﻻ ﻳُـ ْﺘ َﻢ ﺑَـ ْﻌ َﺪ‬
َ ْ ََ َْ َ ْ َُ َ َ ََ ُ ‫اﻟﺜﱠﺎﻟ‬
‫ف‬ِ ‫ﺿ ِﻊ واﻟْﻌﺮ‬ ِ ‫ﺿﻌﱠ َﻔﻪُ اﻟ ُْﻤ ْﻨ ِﺬ ِر ﱡ‬
َ ‫ي ﻟَﻜِ ْﻦ‬‫ﱠﻮ ِو ﱡ‬
ْ ُ َ ْ ‫َب ﻟﻪ ﻓَﻠﻠ َْﻮ‬
َ ‫ي َوﻏَﻴْـ ُﺮﻩُ َوأَ ﱠﻣﺎ َﻛ ْﻮﻧُﻪُ َﻻ أ‬ َ ‫ﺴﻨَﻪُ اﻟﻨـ‬
‫أﺑﻮ َد ُاود َو َﺣ ﱠ‬

8. Tafsir At- Thabari 13 / 560

‫ ﻓﻬﻢ أﻃﻔﺎل اﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ اﻟﺬﻳﻦ ﻗﺪ ﻫﻠﻚ آﺑﺎؤﻫﻢ‬،"‫وأﻣﺎ "اﻟﻴﺘﺎﻣﻰ‬

9. Tafsir Al-Baghawi II / 159

‫ اﺳﻢ ﻟﺼﻐﻴﺮ ﻻ أب ﻟﻪ وﻻ ﺟﺪ‬:‫ واﻟﻴﺘﻴﻢ‬،‫ ﺟﻤﻊ ﻳﺘﻴﻢ‬:‫واﻟﻴﺘﺎﻣﻰ‬

Wallaahu A'lam
Link Diskusi :
www.fb.com/groups/piss.ktb/879192728770203/
3672. HUKUM SESUATU YANG TUMBUH MEMANJANG
MELEBIHI BATAS AURAT
PERTANYAAN :
ِ ُ‫ﺴﻼَم َﻋﻠَْﻴ ُﻜﻢ ور ْﺣﻤﺔ‬
ُ‫اﷲ َوﺑَـ َﺮَﻛﺎ ﺗُﻪ‬ َ ََ ْ ُ ‫اﻟ ﱠ‬
"Gondrong". Ada seorang unik dan antik yang suka memanjangkan rambutnya. Saking antik nya,
rambut kemaluan pun dipelihara hingga memanjang sampe ke tanah (uuppss, ngapunten). Celana
ataupun sarung nya masih kalah panjang dengan rambut nya itu. Yang jadi pertanyaan adalah,
apakah rambut panjang tersebut termasuk aurat ??? Baik saat sholat ataupun kesehariannya.
Monggo poro kyai muda. [Abahe Özil].
JAWABAN :
ِ ُ‫ﺴﻼَم ور ْﺣﻤﺔ‬
‫اﷲ َوﺑَـ َﺮَﻛﺎﺗُﻪ‬ َ َ َ ُ ‫َو َﻋﻠَْﻴ ُﻜ ْﻢ اﻟ ﱠ‬
Rambut kemaluan yang panjangnya melebihi batas aurat, termasuk aurat, jadi wajib ditutup
sebagaimana aurat lainnya. Jika ada perkara yang memanjang, di area antara pusar dan dengkul
maka wajib ditutupi karena termasuk aurot, dengan alasan "amalan bil ashli" ikut hukum asalnya.
Contoh jika dzakar seorang laki-laki, saking panjangnya melewati batas aurot (melewati dengkul )
atau kutil yang tumbuh memanjang, atau rambut/bulu kemaluan baik qubul maupun dubur, maka
ketika melewati batas aurot sholat ketika sholat, maka wajib ditutupi. Wallohu a'lam bis showab.
[Ical Rizaldysantrialit, Ghufron Bkl, Iki Alawiy Rek].

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪279‬‬

‫‪Lihat Nihayatul muhtaj :‬‬


‫] ﻓﺮع [‬
‫ﻟﻮ ﻃﺎل ذﻛﺮﻩ ﺑﺤﻴﺚ ﺟﺎوز ﻧﺰوﻟﻪ اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ ﻓﺎﻟﻮﺟﻪ وﺟﻮب ﺳﺘﺮ ﺟﻤﻴﻌﻪ ‪ ،‬وﻻ ﻳﺠﺐ ﺳﺘﺮ ﻣﺎ ﻳﺤﺎذﻳﻪ ﻣﻦ اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ وﻣﺎ ﻧﺰل ﻋﻨﻬﻢ ا ﻣﻦ اﻟﺴﺎﻗﻴﻦ‬
‫وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﺳﻠﻌﺔ أﺻﻠﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻌﻮرة وﺗﺪﻟﺖ ﺣﺘﻰ ﺟﺎوزت اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ ‪ ،‬وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﺷﻌﺮ اﻟﻌﺎﻧﺔ إذا ﻃﺎل وﺗﺪﻟﻰ وﺟﺎوز اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ ا ﻫـ ﺳﻢ ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻰ ﺣﺞ ‪ .‬ﻟﻜﻦ ﻓﻲ ﺣﺎﺷﻴﺔ ﺷﻴﺨﻨﺎ اﻟﻌﻼﻣﺔ اﻟﺸﻮﺑﺮي ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺤﺮﻳﺮ ﺑﻌﺪ ﻗﻮل ﺳﻢ اﻟﻤﺘﻘﺪم آﺧﺮ اﻟﻔﺮع اﻷول أو ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ﻣﺎ ﻧﺼﻪ ‪ :‬ﻗﻠﺖ‬
‫وﻳﺤﺘﻤﻞ ‪ ،‬وﻫﻮ اﻟﻮﺟﻪ ﻋﺪم وﺟﻮب اﻟﺴﺘﺮ ﻓﻲ اﻷوﻟﻰ ; ﻷﻧﻬﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻦ أﺟﺰاء اﻟﻌﻮرة ‪ ،‬ووﺟﻮﺑﻪ ﻓﻲ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ اﻋﺘﺒﺎرا ﺑﺎﻷﺻﻞ ‪ ،‬واﻟﻔﺮق أن‬
‫أﺟﺰاء اﻟﻌﻮرة ﻟﻬﺎ ﺣﻜﻤﻬﺎ ﻣﻦ ﺣﺮﻣﺔ ﻧﻈﺮﻩ وإن اﻧﻔﺼﻞ ﻣﻦ اﻟﺒﺪن ﺑﺎﻟﻜﻠﻴﺔ ‪ ،‬وﻻ ﻛﺬﻟﻚ اﻟﻤﻨﻔﺼﻞ ﻋﻦ ﻣﺤﻞ اﻟﻔﺮض ‪ ،‬وﻳﺆﻳﺪ اﻟﻔﺮق أﻧﻪ ﻻ ﻳﺠﺐ‬
‫ﺳﺘﺮ ﻣﺎ ﻳﺤﺎذي ﻣﺤﻞ اﻟﻌﻮرة ﻣﻤﺎ ﻧﺒﺖ ﻓﻲ ﻏﻴﺮﻫﺎ ‪ ،‬وﻳﺠﺐ ﻏﺴﻞ ﻣﺤﺎذي ﻣﺤﻞ اﻟﻔﺮض ﻓﺎﻟﻮﺟﻪ اﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﺒﺎﺑﻴﻦ واﻟﻤﺼﻴﺮ ﻟﻤﺎ ذﻛﺮﻧﺎﻩ‬
‫‪ .‬ﻓﻠﻴﺘﺄﻣﻞ ‪ .‬ا ﻫـ ﺑﺤﺮوﻓﻪ ‪ ) .‬ﻗﻮﻟﻪ ‪ :‬أو ﻣﺒﻌﻀﺔ ( ﻓﻲ إدﺧﺎﻟﻬﺎ ﻓﻲ اﻷﻣﺔ ﺗﺠﻮز وﻟﻬﺬا ﻓﺼﻠﻬﺎ اﻟﺸﺎرح اﻟﻤﺤﻠﻲ رﺣﻤﻪ اﷲ ﺑﻜﺬا‬

‫‪Seandainya dzakar seseorang panjang turun melewati kedua lutut, maka wajib menutup‬‬
‫‪keseluruhannya...dst.‬‬

‫ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻤﺤﺘﺎج ‪ ) :‬ﻓﺮع آﺧﺮ ( ﻟﻮ ﻃﺎل ذﻛﺮﻩ ﺑﺤﻴﺚ ﺟﺎوز ﻧﺰوﻟﻪ اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ ﻓﺎﻟﻮﺟﻪ وﺟﻮب ﺳﺘﺮ ﺟﻤﻴﻌﻪ وﻻ ﻳﺠﺐ ﺳﺘﺮ ﻣﺎ ﻳﺤﺎذﻳﻪ ﻣﻦ اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ‬
‫وﻣﺎ ﻧﺰل ﻋﻨﻬﻤﺎ ﻣﻦ اﻟﺴﺎﻗﻴﻦ ‪ ،‬وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﺳﻠﻌﺔ أﺻﻠﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻌﻮرة وﺗﺪﻟﺖ ﺣﺘﻰ ﺟﺎوزت اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ ‪ ،‬وﻛﺬا ﻳﻘﺎل ﻓﻲ ﺷﻌﺮ اﻟﻌﺎﻧﺔ إذا ﻃﺎل‬
‫وﺗﺪﻟﻰ ﺣﺘﻰ ﺟﺎوز اﻟﺮﻛﺒﺘﻴﻦ‬

‫ﺖ ِﺳﻠْﻌَﺔٌ ﻓِﻲ اﻟْﻌَ ْﻮَرةِ َﻛﺄُﻧْـﺜَـﻴَـﻴْ ِﻦ (‬


‫ﺐ َﺳﺘْـ ُﺮﻩُ َوﻟ َْﻮ ﺗَ َﺪﻟﱠ ْ‬ ‫ِ‬ ‫ﺎل اﻟ ﱠ ِ‬ ‫ﻗَـ ْﻮﻟُﻪُ ‪َ :‬ﻣﺎ ﺑَـﻴْ َﻦ ُﺳ ﱠﺮةٍ َوُرْﻛﺒَ ٍﺔ ( َﺷ ْﻌ ًﺮا َوﺑَ َ‬
‫ﺸ ْﻌ ُﺮ ﻣ ْﻦ اﻟْﻌَﺎﻧَﺔ إﻟَﻰ أَ ْن َﺟ َﺎوَز اﻟ ﱡﺮْﻛﺒَﺔَ ‪َ ،‬و َﺟ َ‬ ‫ﺸ ًﺮا ﻓَـﻠَ ْﻮ ﻃَ َ‬
‫َﺳ َﻔﻠِ َﻬﺎ ح ل اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻨﻬﺞ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺐ َﻻ ﻣ ْﻦ أ ْ‬
‫ﺐ َﺳﺘْـ ُﺮَﻫﺎ ﻣ ْﻦ أَ ْﻋﻠَﻰ َو َﺟ َﻮاﻧ َ‬ ‫ت َﻣﺎ ذُﻛ َﺮ َو َﺟ َ‬ ‫َو َﺟ َﺎوَز ْ‬

‫ج َﻋ ْﻦ َﺣ ﱢﺪ اﻟ ﱡﺮْﻛﺒَﺘَـ ْﻴ ِﻦ ؛ ِﻷَﻧﱠﻪُ‬
‫ﺐ َﺳﺘْـ ُﺮ َﻣﺎ َﺧ َﺮ َ‬
‫ِ‬ ‫َﺻﻠُ َﻬﺎ ﻓِﻲ اﻟ َْﻌ ْﻮَرةِ أ َْو ﻃَ َ‬
‫ﺎل َﺷ ْﻌ ُﺮ اﻟ َْﻌﺎﻧَﺔ ‪َ ،‬و َﺟ َﺎوَز اﻟ ﱡﺮْﻛﺒَﺘَـ ْﻴ ِﻦ َو َﺟ َ‬ ‫ﺖ َﺳﻠ َْﻌﺔٌ أ ْ‬ ‫ﺎل ذَ َﻛ ُﺮﻩُ أ َْو ﻧَـﺒَﺘَ ْ‬
‫ﻓَـ ْﺮعٌ ‪ :‬ﻟ َْﻮ ﻃَ َ‬
‫ﺎن ا ﻫـ ‪ .‬اﻟﻜﺘﺎب ‪ :‬ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺠﻴﺮﻣﻲ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻄﻴﺐ‬ ‫ﺴ ﱠﺮةِ واﻟ ﱡﺮْﻛﺒ ِﺔ وِﻣﺜْـﻠُﻪُ ْاﻷُﻧْـﺜَـﻴ ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫ﻣ ﱠﻤﺎ ﺑَـ ْﻴ َﻦ اﻟ ﱡ َ َ َ‬
‫‪LINK DISKUSI :‬‬
‫‪www.fb.com/notes/887594677930008‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/881042418585234/‬‬
‫‪3949. SAUDARA IPAR LEBIH BERBAHAYA DARI PADA‬‬
‫? ‪AJNABI‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalaamu'alaikum, afwan, mohon pencerahannya, suami kakak perempuan termasuk mahram‬‬
‫‪apa bukan...?? syukron katsir atas ilmu dan pencerahannya. [Lili Mbolo Al Faqirah].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikum salam wr.wb, saudara ipar termasuk ajnaby malah lebih bahaya daripada ajnaby yang‬‬
‫‪dilarang untuk kholawat bersamanya.‬‬
‫‪- Kitab syarah nawawy alal muslim‬‬

‫ﻋﻦ ﻋﻘﺒﺔ ﺑﻦ ﻋﺎﻣﺮ أن رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل إﻳﺎﻛﻢ واﻟﺪﺧﻮل ﻋﻠﻰ اﻟﻨﺴﺎء ﻓﻘﺎل رﺟﻞ ﻣﻦ اﻷﻧﺼﺎر ﻳﺎ رﺳﻮل اﷲ أﻓﺮأﻳﺖ‬
‫اﻟﺤﻤﻮ ﻗﺎل اﻟﺤﻤﻮ اﻟﻤﻮت‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


280 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

Dari Uqbah bin 'amir sesungguhnya Rasululloh shollallohu alaihi wasallam bersabda:"Jangan kamu
sekalian masuk ke dalam (ruang) wanita. "seorang lelaki anshor bertanya, “Ya Rasulullah
bagaimana dengan saudara ipar?”. Rasulullah menjawab, “Saudara ipar adalah kematian”.
- Penjelasan imam nawawy :

‫ واﻟﻔﺘﻨﺔ أﻛﺜﺮ ﻟﺘﻤﻜﻨﻪ ﻣﻦ‬، ‫ واﻟﺸﺮ ﻳﺘﻮﻗﻊ ﻣﻨﻪ‬، ‫وأﻣﺎ ﻗﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ) اﻟﺤﻤﻮ اﻟﻤﻮت ( ﻓﻤﻌﻨﺎﻩ أن اﻟﺨﻮف ﻣﻨﻪ أﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﻏﻴﺮﻩ‬
‫ ﻓﺄﻣﺎ اﻵﺑﺎء‬. ‫ واﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﺤﻤﻮ ﻫﻨﺎ أﻗﺎرب اﻟﺰوج ﻏﻴﺮ آﺑﺎﺋﻪ وأﺑﻨﺎﺋﻪ‬. ‫ ﺑﺨﻼف اﻷﺟﻨﺒﻲ‬، ‫اﻟﻮﺻﻮل إﻟﻰ اﻟﻤﺮأة واﻟﺨﻠﻮة ﻣﻦ ﻏﻴﺮ أن ﻳﻨﻜﺮ ﻋﻠﻴﻪ‬
‫ وﻧﺤﻮﻫﻢ ﻣﻤﻦ‬، ‫ واﺑﻨﻪ‬، ‫ واﻟﻌﻢ‬، ‫ واﺑﻦ اﻷخ‬، ‫ وإﻧﻤﺎ اﻟﻤﺮاد اﻷخ‬، ‫ وﻻ ﻳﻮﺻﻔﻮن ﺑﺎﻟﻤﻮت‬، ‫واﻷﺑﻨﺎء ﻓﻤﺤﺎرم ﻟﺰوﺟﺘﻪ ﺗﺠﻮز ﻟﻬﻢ اﻟﺨﻠﻮة ﺑﻬﺎ‬
‫ وﻫﻮ أوﻟﻰ ﺑﺎﻟﻤﻨﻊ ﻣﻦ اﻷﺟﻨﺒﻲ ﻟﻤﺎ ذﻛﺮﻧﺎﻩ‬، ‫ ﻓﻬﺬا ﻫﻮ اﻟﻤﻮت‬، ‫ وﻳﺨﻠﻮ ﺑﺎﻣﺮأة أﺧﻴﻪ‬، ‫ وﻋﺎدة اﻟﻨﺎس اﻟﻤﺴﺎﻫﻠﺔ ﻓﻴﻪ‬. ‫ ﻟﻴﺲ ﺑﻤﺤﺮم‬.

Adapun sabda Rasululloh shollallohu alaihi wasallam " ipar adalah kematian " maknanya adalah
kekhawatiran darinya lebih banyak daripada dari selainnya, keburrukan bisa terjadi darinya, dan
fitnah lebih banyak karena ipar memungkinkan untuk bisa sampai kepada perempuan dan kholwat
dengannya tanpa ada yang mengingkarinya, berbeda dengan ajnaby. Yang dimaksud ipar disini
adalah saudara dekatnya suami selain ayahnya dan anak-anaknya. Adapun para ayah dan para
anak maka termasuk mahram bagi istri dan boleh kholwat dengan mereka dan tidak disifati dengan
'kematian', dan yang dimaksud dengan ipar disini adalah saudara laki-laki, anak laki-lakinya
saudara laki-laki, paman, anaknya paman dan semisalnya dari orang yang bukan mahram.
Umumnya orang-orang menganggap gampang hal ini dan kholwat bersama dengan istri saudara
lelakinya, maka inilah yang namanya maut/kematian, dan ini lebih utama untuk dicegah daripada
ajnaby sebab hal yang telah kami sebutkan tadi. Wallohu a'lam. (Mas Hamzah)
LINK TERKAIT: www.piss-ktb.com/2012/02/299-detail-mahrom-haram-dinikah.html
LINK DISKUSI:
www.fb.com/groups/piss.ktb/932928803396595/
www.fb.com/notes/933269816695827

3951. NASAB ANAK HASIL ZINA DENGAN IBU KANDUNG


PERTANYAAN :
Asalamualaikum. Kepada para kiyai dan ustadz. Mohon dalil dan penjelasan Tentang Anak laki-laki
yang menghamili ibu kandungnya sendiri . Pertanyaannya : Bernasabkah anak yang lahir tersebut
kepada keduanya ? Terimakasih. [Ahmad Beri].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Anak yang terlahir dari hasil perzinahan tersebut tetap bernasab hanya kepada
ibu yang melahirkannya. Bagi si ibu, anak yang terlahir tersebut berstatus sebagai anak. Bagi Anak
yang menzinahi, anak yang terlahir tersebut berstatus sebagai adik se-ibu. Wallohu a'lam (Ghufron
Bkl).

(‫ واﻟﻤﺮاد زﻧﺎﻩ ﺑﺄﺟﻨﺒﻴﺔ‬.‫ﻗﻮﻟﻪ ﻣﻦ ﻣﺎء زﻧﺎﻩ( اﻟﻤﺮاد ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺮج ﻋﻠﻰ وﺟﻪ ﻣﺤﺮم ﻛﺎﺳﺘﻤﻨﺎﺋﻪ ﺑﻴﺪﻩ أو ﻳﺪ أﺟﻨﺒﻴﺔ ﺑﺨﻼﻓﻪ ﺑﻴﺪ زوﺟﺘﻪ أو أﻣﺘﻪ‬
‫ﺑﺨﻼف ﻣﺎ ﻟﻮ زﻧﻰ ﺑﺄﻣﻪ أو ﺑﻨﺘﻪ أو أﺧﺘﻪ ﻓﺈن اﻟﻤﺨﻠﻮﻗﺔ ﻣﻨﻪ ﺗﺤﺮم ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻜﻦ ﻟﻮﺻﻒ آﺧﺮ ﻏﻴﺮ اﻟﺰﻧﺎ وﻫﻮ ﻛﻮﻧﻬﺎ أﺧﺘﻪ ﻣﺜﻼ و ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻰ اﻟﻤﺮأة‬
٢٢٠-٢/٢١٩ ‫اﻟﺸﺮﻗﺎوي‬.‫وﻟﺪﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ واﻟﻔﺮق ﺑﻴﻨﻬﺎ وﺑﻴﻦ اﻟﺮﺟﻞ أﻧﻪ ﻛﺎﻟﻌﻀﻮ ﻣﻨﻬﺎ واﻧﻔﺼﻞ ﻣﻨﻬﺎ اﻧﺴﺎﻧﺎ وﻟﺬا ورﺛﻬﺎ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 281

( ‫ﻗﻮﻟﻪ وأﻣﺎ اﻟﻤﺮأة ﻓﻼ ﻳﺤﻞ ﻟﻬﺎ وﻟﺪﻫﺎ ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ ( ﺑﻞ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ وﻋﻠﻰ ﺳﺎﺋﺮ ﻣﺤﺎرﻣﻬﺎ وﻳﺮث ﻣﻨﻬﺎ وﺗﺮث ﻣﻨﻪ ﺑﺎﻹﺟﻤﺎع واﻟﻔﺮق ﺑﻴﻦ اﻟﺮﺟﻞ‬
‫ﺣﻴﺚ ﻻ ﺗﺤﺮم ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺒﻨﺖ اﻟﻤﺨﻠﻮﻗﺔ ﻣﻦ ﻣﺎء زﻧﺎﻩ وﺑﻴﻦ اﻟﻤﺮأة ﺣﻴﺚ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻬﺎ اﻟﻮﻟﺪ اﻟﻤﺨﻠﻮق ﻣﻦ ﻣﺎء زﻧﺎﻫﺎ أن اﻟﺒﻨﺖ اﻧﻔﺼﻠﺖ ﻣﻦ‬
٢/١١١ ‫اﻟﺒﺎﺟﻮري‬.‫اﻟﺮﺟﻞ وﻫﻲ ﻧﻄﻔﺔ ﻗﺬرة ﻻ ﻳﻌﺒﺄ ﺑﻬﺎ واﻟﻮﻟﺪ اﻧﻔﺼﻞ ﻣﻦ اﻟﻤﺮأة وﻫﻮ اﻧﺴﺎن ﻛﺎﻣﻞ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/776622505693893/
www.fb.com/notes/933272253362250
4014. SIAPAKAH SEBENARNYA KHUNTSA ITU ?
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum ustadz, saya mau tanya. Sebenarnya apa dan siapa itu khuntsa (wandu) menurut
syari'at serta apakah keberadaannya diakui islam ? Terimakasih. [Syamsul Fuad].
JAWABAN :
Wa'alaykumussalaam, khuntsa adalah orang yang punya 2 alat kelamin, atau orang yang tidak
punya kelamin laki-laki ataupun wanita sama sekali, tapi dia punya suatu lobang untuk
mengeluarkan air seni.

‫ وﻟﻪ ﺛﻘﺐ ﻳﺨﺮج ﻣﻨﻪ اﻟﺒﻮل‬، ً‫ أو ﻣﻦ ﻟﻴﺲ ﻟﻪ ﺷﻲء ﻣﻨﻬﻤﺎ أﺻﻼ‬، ‫اﻟﺮﺟﺎل واﻟﻨّﺴﺎء‬
ّ ‫ ﻣﻦ ﻟﻪ آﻟﺘﺎ‬: ‫اﻟﻤﻮﺳﻮﻋﺔ اﻟﻜﻮﻳﺘﻴﺔ وﻓﻲ اﻻﺻﻄﻼح‬.
Sedang menurut imam nawawi, khuntsa ada dua macam, yaitu :
1. khuntsa yang mempunyai alat kelamin perempuan dan mempunyai alat kelamin laki-laki.
2. khuntsa yang tidak mempunyai keduanya, tetapi punya lubang yang darinya keluar perkara
yang keluar, dan lubang ini tidak menyerupai alat kelamin laki-laki maupun alat kelamin
perempuan. Wallaahu a'lam. (Mas Hamzah, Muhib Salaf Soleh)
- kitab asbah wan nadhoir 241 :

‫ وﻻ‬، ‫ ﺑﻞ ﻟﻪ ﺛﻘﺒﺔ ﻳﺨﺮج ﻣﻨﻬﺎ اﻟﺨﺎرج‬. ‫ وﺿﺮب ﻟﻴﺲ ﻟﻪ واﺣﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ‬. ‫ وذﻛﺮ اﻟﺮﺟﺎل‬، ‫ ﺿﺮب ﻟﻪ ﻓﺮج اﻟﻤﺮأة‬: ‫ اﻟﺨﻨﺜﻰ ﺿﺮﺑﺎن‬: ‫ﻗﺎل اﻟﻨﻮوي‬
‫ﺗﺸﺒﻪ ﻓﺮج واﺣﺪ ﻣﻨﻬﻤﺎ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/notes/936257869730355
www.fb.com/groups/piss.ktb/933063010049841/
4116. BATAS DAN TINGKATAN USIA (UMUR) MANUSIA
PERTANYAAN :
Assalâmu'alaykum. Pada usia (batas usia) berapakah seseorang disebut sebagai: Anak, remaja,
dewasa, dan tua ? Monggo dibahas. [Agus Winarno].
JAWABAN :
Telah berkata sebagian dari para ulama : umur manusia itu ada 4 derajat :
1. masa perkembangan dan terus tumbuh yaitu dari awal umur sampai 30 tahun atau 33 tahun.
2. masa tetap yaitu dari umur 33 sampai 40
3. masa sedikit pengurangan pengurangan kekuatan fungsi tubuh akan tetapi tidak begitu terasa

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪282‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫‪pengurangannya yaitu dari 40 sampai 60.‬‬


‫‪4. masa tua atau semakin berkurang nya fungsi dan kekuatan tubuh yaitu semenjak umur 60‬‬
‫‪sampai akhir hayat. [Muhib Salaf Soleh].‬‬

‫‪.‬ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﺨﺎزن ج ‪ ٣‬ص ‪٨٨‬‬


‫‪:‬ﻗﺎﻝ ﺑﻌﺾ اﻟﻌﻠﻤﺎء‪ :‬ﻋﻤﺮ اﻹﻧﺴﺎﻥ ﻟﻪ ﺃﺭﺑﻊ ﻣﺮاﺗﺐ‬
‫‪ .‬ﺃﻭﻟﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﻨﺸﻮء ﻭاﻟﻨﻤﺎء‪ ،‬ﻭﻫﻮ ﻣﻦ ﺃﻭﻝ اﻟﻌﻤﺮ ﺇﻟﻰ ﺑﻠﻮﻍ ﺛﻼﺙ ﻭﺛﻼﺛﻴﻦ ﺳﻨﺔ‪ ،‬ﻭﻫﻮ ﻏﺎﻳﺔ ﺳﻦ اﻟﺸﺒﺎﺏ ﻭﺑﻠﻮﻍ اﻷﺷﺪ‬
‫‪.‬ﺛﻢ اﻟﻤﺮﺗﺒﺔ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ‪ :‬ﺳﻦ اﻟﻮﻗﻮﻑ‪ ،‬ﻭﻫﻮ ﻣﻦ ﺛﻼﺙ ﻭﺛﻼﺛﻴﻦ ﺳﻨﺔ ﺇﻟﻰ ﺃﺭﺑﻌﻴﻦ ﺳﻨﺔ‪ ،‬ﻭﻫﻮ ﻏﺎﻳﺔ اﻟﻘﻮﺓ ﻭﻛﻤﺎﻝ اﻟﻌﻘﻞ‬
‫‪.‬ﺛﻢ اﻟﻤﺮﺗﺒﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ‪ :‬ﺳﻦ اﻟﻜﻬﻮﻟﺔ ﻭﻫﻮ ﻣﻦ اﻷﺭﺑﻌﻴﻦ ﺇﻟﻰ اﻟﺴﺘﻴﻦ ﻭﻫﺬﻩ اﻟﻤﺮﺗﺒﺔ ﻳﺸﺮﻉ اﻹﻧﺴﺎﻥ ﻓﻲ اﻟﻨﻘﺺ ﻟﻜﻨﻪ ﻳﻜﻮﻥ ﻧﻘﺼﺎ ﺧﻔﻴﺎ ﻻ ﻳﻈﻬﺮ‬
‫ﺛﻢ اﻟﻤﺮﺗﺒﺔ اﻟﺮاﺑﻌﺔ‪ :‬ﺳﻦ اﻟﺸﻴﺨﻮﺧﺔ ﻭاﻻﻧﺤﻄﺎﻁ ﻣﻦ اﻟﺴﺘﻴﻦ ﺇﻟﻰ ﺁﺧﺮ اﻟﻌﻤﺮ‪ .‬و اﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪LINK DISKUSI :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/941499875872821/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/944435728912569‬‬
‫‪4169. PERBEDAAN USIA BALIGH‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum wr wb. Numpang nanya, Kenapa usia baligh pada perempuan dan laki-laki‬‬
‫‪berbeda ? [Nurul Halimah].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬

‫‪Wa'alaikum salam. Kalau sebab usia laki laki dan wanita sama sama baligh pada umur 15 tahun.‬‬
‫‪Sebagaimana di kitab safinah :‬‬

‫ﺗﻤﺎم ﺧﻤﺲ ﻋﺸﺮة ﺳﻨﺔ ﻓﻲ اﻟﺬﻛﺮ و اﻷﻧﺜﻰ و اﷲ أﻋﻠﻢ‬

‫‪Tanda atau alamat baligh bisa diketahui dengan 3 hal :‬‬


‫‪1. Umur‬‬
‫‪2. Ihtilam/keluarnya air mani‬‬
‫‪3. Haidh‬‬
‫‪Kalau dalam umur maka alamat baligh untuk laki laki dan perempuan itu sama yaitu 15 tahun.‬‬
‫‪Sedangkan untuk ihtilam, dalam usia juga sama yaitu umur 9 tahun bagi lelaki dan perempuan.‬‬
‫‪Adapun haid maka untuk perempuan adalah umur 9 tahun. Wallohu A'lam. [Muhib Salaf Soleh,‬‬
‫‪Mas Hamzah].‬‬
‫‪- Kitab Kasyifah :‬‬

‫ﻓﺼﻞ‪ :‬ﻓﻲ ﺑﻴﺎن ﺑﻠﻮغ اﻟﻤﺮاﻫﻖ واﻟﻤﻌﺼﺮ‬


‫)ﻓﺼﻞ(‪ :‬ﻓﻲ ﺑﻴﺎن ﺑﻠﻮغ اﻟﻤﺮاﻫﻖ واﻟﻤﻌﺼﺮ )ﻋﻼﻣﺎت اﻟﺒﻠﻮغ ﺛﻼث( ﻓﻲ ﺣﻖ اﻷﻧﺜﻰ واﺛﻨﺎن ﻓﻲ ﺣﻖ اﻟﺬﻛﺮ أﺣﺪﻫﺎ )ﺗﻤﺎم ﺧﻤﺲ ﻋﺸﺮة ﺳﻨﺔ(‬
‫ﻗﻤﺮﻳﺔ ﺗﺤﺪﻳﺪﻳﺔ ﺑﺎﺗﻔﺎق )ﻓﻲ اﻟﺬﻛﺮ واﻷﻧﺜﻰ( واﺑﺘﺪاؤﻫﺎ ﻣﻦ اﻧﻔﺼﺎل ﺟﻤﻴﻊ اﻟﺒﺪن‪) .‬و( ﺛﺎﻧﻴﻬﺎ )اﻻﺣﺘﻼم( أي اﻹﻣﻨﺎء وإن ﻟﻢ ﻳﺨﺮج اﻟﻤﻨﻲ ﻣﻦ‬
‫اﻟﺬﻛﺮ ﻛﺄن أﺣﺴﺐ ﺑﺨﺮوﺟﻪ ﻓﺄﻣﺴﻜﻪ وﺳﻮاء ﺧﺮج ﻣﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪ اﻟﻤﻌﺘﺎد أو ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻊ اﻻﻧﺴﺪاد اﻷﺻﻠﻲ وﺳﻮاء ﻛﺎن ﻓﻲ ﻧﻮم أو ﻳﻘﻈﺔ ﺑﺠﻤﺎع أو‬
‫‪،‬ﻏﻴﺮﻩ‪) .‬ﻓﻲ اﻟﺬﻛﺮ واﻷﻧﺜﻰ ﻟﺘﺴﻊ ﺳﻨﻴﻦ( ﻗﻤﺮﻳﺔ ﺗﺤﺪﻳﺪﻳﺔ ﻋﻨﺪ اﻟﺒﻴﺠﻮري واﻟﺸﺮﺑﻴﻨﻲ واﻟﺬي اﻋﺘﻤﺪﻩ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ وﺷﻴﺦ اﻹﺳﻼم أﻧﻬﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﻴﺔ‬
‫وﻧﻘﻞ ﻋﺒﺪاﻟﻜﺮﻳﻢ ﻋﻦ اﻟﺮﻣﻠﻲ أﻧﻬﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﻴﺔ ﻓﻲ اﻷﻧﺜﻰ وﺗﺤﺪﻳﺪﻳﺔ ﻓﻲ اﻟﺬﻛﺮ‪) .‬و( ﺛﺎﻟﺜﻬﺎ )اﻟﺤﻴﺾ ﻓﻲ اﻷﻧﺜﻰ ﻟﺘﺴﻊ ﺳﻨﻴﻦ( ﺗﻘﺮﻳﺒﻴﺔ ﺑﺄن ﻛﺎن‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 283

‫ﻧﻘﺼﻬﺎ أﻗﻞ ﻣﻦ ﺳﺘﺔ ﻋﺸﺮ ﻳﻮﻣﺎً وﻟﻮ ﺑﻠﺤﻈﺔ وأﻣﺎ ﺣﺒﻠﻬﺎ ﻓﻠﻴﺲ ﺑﻠﻮﻏﺎً ﺑﻞ ﻋﻼﻣﺔ ﻋﻠﻰ ﺑﻠﻮﻏﻬﺎ ﺑﺎﻹﻣﻨﺎء ﻗﺒﻠﻪ‬

Dokumen terkait :
2410. THOHAROH : BALIGH SEBAB ONANI
2833. ANAK 9 TAHUN MIMPI KELUAR MANI TAPI DITAHAN SAAT MAU KELUAR, JADI BALIGH

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/946688845353924/
www.fb.com/notes/952136151475860
4132. APA UBAN NON MUSLIM JUGA CAHAYA ISLAM ?
PERTANYAAN :
Assalammualaikum wr wb. Apa benar ada hadist yang menyebutkan melarang mencabut uban
karena uban adalah tanda cahaya islami ? Saya pernah melihat orang tua non muslim yang
rambutnya banyak ubannya, apa itu juga termasuk cahaya islam ? [Vinny Priyani].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam.Ada hadits larangan tersebut, dan non muslim tidak mendapatkan cahayanya
karena yang mendapatkan hanya orang islam. Lihat Kitab Majmu' (1/344) :

ُ ُ‫ ﻓَِﺈﻧﱠﻪُ ﻧ‬، ‫ﺐ‬


" ‫ﻮر‬ ‫ ) َﻻ ﺗَـ ْﻨﺘِ ُﻔﻮا اﻟ ﱠ‬: ‫ﺎل‬
َ ‫ﺸ ْﻴ‬ َ َ‫ﺐ َﻋ ْﻦ أَﺑِ ِﻴﻪ َﻋ ْﻦ َﺟﺪﱢﻩِ َﻋ ْﻦ اﻟﻨﱠﺒِ ﱢﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗ‬ ِ ‫ ﻟِﺤ ِﺪ‬، ‫ﺐ‬
ٍ ‫ﻳﺚ َﻋ ْﻤ ِﺮو ﺑْ ِﻦ ُﺷ َﻌ ْﻴ‬ َ ِ ‫ﺸ ْﻴ‬ ‫ﻒ اﻟ ﱠ‬ ُ ‫ﻳُﻜ َْﺮﻩُ ﻧَـ ْﺘ‬
‫ح ﺑِ ِﻪ‬ َ َ‫ َﻫ َﻜ َﺬا ﻗ‬. ‫ﺴﻨَ ٍﺔ‬ ِ ‫ي واﻟﻨﱠﺴﺎﺋِ ﱡﻲ وﻏَﻴْـﺮُﻫﻢ ﺑِﺄ‬ ِ ِ ‫ﻳﺚ ﺣﺴﻦ رواﻩُ أَﺑﻮ َداود واﻟﺘـ‬ ِ ِ ِ ِ
َ ‫ﺻ ﱠﺮ‬
َ , ُ‫َﺻ َﺤﺎﺑُـﻨَﺎ ﻳُﻜ َْﺮﻩ‬
ْ ‫ﺎل أ‬ َ ‫َﺳﺎﻧﻴ َﺪ َﺣ‬ َ ْ ُ َ َ َ ‫ﱢﺮﻣﺬ ﱡ‬ ْ َ ُ ُ ََ ٌ َ َ ٌ ‫اﻟ ُْﻤ ْﺴﻠ ِﻢ ﻳَـ ْﻮَم اﻟْﻘﻴَ َﺎﻣﺔ ( َﺣﺪ‬
‫ْس " اﻧﺘﻬﻰ‬ ِ ‫ َوَﻻ ﻓَـ ْﺮ َق ﺑَـ ْﻴ َﻦ ﻧَـ ْﺘ ِﻔ ِﻪ ِﻣ ْﻦ اﻟﻠﱢ ْﺤﻴَ ِﺔ َواﻟ ﱠﺮأ‬, ‫َﻢ ﻳَـﺒْـﻌُ ْﺪ‬ ِ ‫ﺼ ِﺤ‬
ْ ‫ﻴﺢ ﻟ‬ ِ ‫ﺼ ِﺮ‬
‫ﻳﺢ اﻟ ﱠ‬ ْ ‫ ﻳَ ْﺤ ُﺮُم ﻟِﻠﻨـ‬: ‫ﻴﻞ‬
‫ﱠﻬ ِﻲ اﻟ ﱠ‬ ِ
َ ‫ َوﻟ َْﻮ ﻗ‬, ‫آﺧ ُﺮو َن‬ ‫ اﻟْﻐََﺰاﻟِ ﱡﻲ َواﻟْﺒَـﻐَ ِﻮ ﱡ‬.
َ ‫ي َو‬

Mencabut uban dimakruhkan berdasarkan hadits dari ‘Amr bin Syu’aib dari ayahnya dari kakeknya
Dari Nabi shollallohu alaihi wasallam : " Janganlah mencabut uban karena uban adalah cahayanya
orang islam pada hari kiamat nanti". Hadits hasan riwayat abu dawud, at tirmidzi, an nasa'i dan
selain mereka dengan sanad hasan.
Para ulama Syafi’iyah mengatakan bahwa mencabut uban adalah makruh dan hal ini ditegaskan
oleh Al Ghozali , Al Baghowi dan selainnya. Seandainya mau dikatakan haram karena adanya
larangan tegas mengenai hal ini, maka ini juga benar dan tidak mustahil.
Dan tidak ada bedanya antara mencabut uban yang ada di jenggot dan kepala (yaitu sama-sama
terlarang).
Dari ‘Abdullah bin ‘Umar. Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam bersabda :

‫اﻟﺸﻴﺐ ﻧﻮر اﻟﻤﺆﻣﻦ ﻻ ﻳﺸﻴﺐ رﺟﻞ ﺷﻴﺒﺔ ﻓﻲ اﻹﺳﻼم إﻻ ﻛﺎﻧﺖ ﻟﻪ ﺑﻜﻞ ﺷﻴﺒﺔ ﺣﺴﻨﺔ و رﻓﻊ ﺑﻬﺎ درﺟﺔ‬

“Uban adalah cahaya bagi seorang mukmin. Tidaklah seseorang beruban dalam Islam melainkan
setiap ubannya akan dihitung sebagai suatu kebaikan dan akan meninggikan derajatnya”. (HR. Al
Baihaqi dalam Syu’abul Iman.)
Dari Abu Hurairah, Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam bersabda, :

‫ﻻ ﺗﻨﺘﻔﻮا اﻟﺸﻴﺐ ﻓﺈﻧﻪ ﻧﻮر ﻳﻮم اﻟﻘﻴﺎﻣﺔ وﻣﻦ ﺷﺎب ﺷﻴﺒﺔ ﻓﻲ اﻹﺳﻼم ﻛﺘﺐ ﻟﻪ ﺑﻬﺎ ﺣﺴﻨﺔ وﺣﻂ ﻋﻨﻪ ﺑﻬﺎ ﺧﻄﻴﺌﺔ ورﻓﻊ ﻟﻪ ﺑﻬﺎ درﺟﺔ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
284 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

“Janganlah mencabut uban karena uban adalah cahaya pada hari kiamat nanti. Siapa saja yang
beruban dalam Islam walaupun sehelai, maka dengan uban itu akan dicatat baginya satu kebaikan,
dengan uban itu akan dihapuskan satu kesalahan, juga dengannya akan ditinggikan satu derajat”.
(HR. Ibnu Hibban dalam Shahihnya. Syaikh Syu’aib Al Arnauth mengatakan bahwa sanad hadits ini
hasan). Wallohu A'lam. [Mas Hamzah].
LINK TERKAIT : 0091. LAIN-LAIN : Hukum Mencabut Uban

LINK ASAL
www.fb.com/groups/piss.ktb//946416918714450/
www.fb.com/notes/946767118679430
4137. KESEHATAN : MANFAAT BEKAM (HIJAMAH)
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum, Tanya : Apa hukumnya hijamah / bekam? apa saja manfaatnya & sakit nggak
yah ? Matur nuwun. [Raden Mas LeyehLeyeh].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Bekam menurut sebagian fuqoha' hukumnya mustahab bagi yang hajat untuk
kesembuhan penyakit dan terkadang malah wajib. Jika tidak ada hajat maka tidak dianjurkan
melakukannya, karena terkadang malah membahayakan. Rasululloh shollallohu alaihi wasallam
melakukan bekam ketika butuh saja.

‫وﺗﺠﻮز اﻟﺤﺠﺎﻣﺔ ﺑﻤﻌﻨﻰ ﺗﺴﺘﺤﺐ ﻋﻨﺪ اﻟﺤﺎﺟﺔ‬:‫ ﻓﻔﻲ اﻟﺸﺮح اﻟﺼﻐﻴﺮ‬،‫وﻗﺪ ﻧﺺ اﻟﻔﻘﻬﺎء ﻋﻠﻰ أن اﻟﺤﺠﺎﻣﺔ ﺳﻨﺔ ﻣﺴﺘﺤﺒﺔ ﻟﻤﻦ اﺣﺘﺎج إﻟﻴﻬﺎ‬
‫اﻟﻴﻬﺎ وﻗﺪ ﺗﺠﺐ‬.
‫أي ﻋﻨﺪ اﻟﺤﺎﺟﺔ إﻟﻴﻬﺎ‬-‫ اﻟﺤﺠﺎﻣﺔ ﺣﺴﻨﺔ‬:‫ ﻗﻮﻟﻪ‬:493 /2 ‫وﻗﺎل اﻟﻌﺪوي ﻓﻲ ﺣﺎﺷﻴﺘﻪ‬-.
‫ وﻗﺪ ﻓﻌﻠﻬﺎ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻋﻨﺪ‬،‫ﻓﺈذا اﻧﺘﻔﺖ اﻟﺤﺎﺟﺔ اﻟﺪاﻋﻴﺔ إﻟﻰ اﻟﺘﺪاوي ﺑﺎ ﻟﺤﺠﺎﻣﺔ ﻓﻼ ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻓﻌﻠﻬﺎ ﻷﻧﻪ ﻗﺪ ﻳﺘﻀﺮر اﻹﻧﺴﺎن ﺑﻬﺎ‬
‫ﺣﺎﺟﺘﻪ إﻟﻰ ذﻟﻚ‬.

- Kitab Fathul Bary :

‫ﻋﻦ أﻧﺲ رﺿﻲ اﷲ ﻋﻨﻪ أﻧﻪ ﺳﺌﻞ ﻋﻦ أﺟﺮ اﻟﺤﺠﺎم ﻓﻘﺎل اﺣﺘﺠﻢ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺣﺠﻤﻪ أﺑﻮ ﻃﻴﺒﺔ وأﻋﻄﺎﻩ ﺻﺎﻋﻴﻦ ﻣﻦ ﻃﻌﺎم‬
‫وﻛﻠﻢ ﻣﻮاﻟﻴﻪ ﻓﺨﻔﻔﻮا ﻋﻨﻪ وﻗﺎل إن أﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺗﺪاوﻳﺘﻢ ﺑﻪ اﻟﺤﺠﺎﻣﺔ واﻟﻘﺴﻂ اﻟﺒﺤﺮي وﻗﺎل ﻻ ﺗﻌﺬﺑﻮا ﺻﺒﻴﺎﻧﻜﻢ ﺑﺎﻟﻐﻤﺰ ﻣﻦ اﻟﻌﺬرة وﻋﻠﻴﻜﻢ‬
‫ﺑﺎﻟﻘﺴﻂ‬
‫وﻗﺪ اﺷﺘﻤﻞ ﻫﺬا اﻟﺤﺪﻳﺚ ﻋﻠﻰ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺔ اﻟﺤﺠﺎﻣﺔواﻟﺘﺮﻏﻴﺐ ﻓﻲ اﻟﻤﺪاواة ﺑﻬﺎ وﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﻟﻤﻦ اﺣﺘﺎج إﻟﻴﻬﺎ‬

Hukum bekam dalam islam. Bekam (Arab, hijamah) adalah metode pengobatan yang dibolehkan
dalam Islam. Bahkan sebagian ulama menganggapnya sunnah. Hadits seputar bekam cukup
banyak antara lain sebagai berikut :
Pertama :
ِ ‫َﺧﻴـﺮ ﻣﺎ ﺗَ َﺪاوﻳـﺘُﻢ ﺑِ ِﻪ اﻟ‬
ُ‫ْﺤ َﺠ َﺎﻣﺔ‬ ْ َْ َ ُ ْ
Artinya : Sebaik-baik pengobatan yang kalian gunakan adalah bekam. [Hadis dari Musnad Imam
Ahmad]

www.islamuna.info
KELUARGA 285

Kedua :
ِ ‫إِ ﱠن أَﻣﺜَﻞ ﻣﺎ ﺗَ َﺪاوﻳـﺘﻢ ﺑِ ِﻪ اﻟ‬
ُ‫ْﺤ َﺠ َﺎﻣﺔ‬ ْ ُْ َ َ َ ْ
Artinya : Sesungguhnya pengobatan paling ideal yang kalian gunakan adalah bekam. [Hadits
Muttafaq ‘alaih: Bukhari dan Muslim]
Rosulullah SAW juga pernah melakukan bekam sebagaimana disebut dalam hadits sahih riwayat
Bukhari dan Muslim dari Anas bin Malik sebagai berikut :
‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺣﺠﻤﻪ أﺑﻮ ﻃﻴﺒﺔ‬- ‫اﺣﺘﺠﻢ رﺳﻮل اﷲ‬
Artinya: Rasulullah pernah dibekam oleh Abu Taibah
Al-Qori dalam Jam'ul Wasail fi Syarhil Syamail II/219 menyatakan bahwa hadits di atas dapat
bermakna bahwa Nabi sering melakukan bekam atau bisa juga hanya sekali. Wallohu A'lam. [Mas
Hamzah, Santrialit, ].
Sumber : HUKUM BEKAM DALAM ISLAM (www.alkhoirot.net/2013/06/hukum-bekam-dalam-
islam.html)
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/197086363647513/
www.fb.com/notes/947988131890662
4307. MEMBUKA AURAT SEKITAR PUSAR DAN LUTUT
DEPAN MAHROM
PERTANYAAN :
Assalamualaikum wa rahmatullah wa barakatuh. Apa hukumnya seorang laki-laki yang membuka
paha di depan ayah tirinya? [Mario Elfando].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalaam, jangankan ayah tiri pak, ayah kandung saja tidak boleh kalau paha yang
dibuka, karena aurat laki laki di depan laki-laki yaitu antara lutut dan pusar, maka paha termasuk
bagian yang haram diperlihatkan. Jadi harom seorang laki-laki yang membuka paha di depan ayah
tirinya. Wallahu a'lam bish-showaab. (Muhib Salaf Soleh, Ghufron Bkl).

‫ اﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬:
.‫ وﻟﻠﻌﺒﺪ اﻟﻌﺪل اﻟﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﺳﻴﺪﺗﻪ اﻟﻤﺘﺼﻔﺔ ﺑﺎﻟﻌﺪاﻟﺔ ﻣﺎ ﻋﺪا ﻣﺎ ﺑﻴﻦ‬- ‫ ﻟﻠﻀﺮورة‬- ‫وﻳﺠﻮز ﻟﻨﺤﻮ اﻻم ﻧﻈﺮ ﻓﺮﺟﻴﻬﻤﺎ وﻣﺴﻪ زﻣﻦ اﻟﺮﺿﺎع واﻟﺘﺮﺑﻴﺔ‬
‫ وﻟﻤﺤﺮم وﻣﻤﺎﺛﻞ ﻣﺲ ﻣﺎ وراء اﻟﺴﺮة‬،‫ ﻛﻨﻈﺮﻫﺎ إﻟﻴﻪ‬،‫ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ وراء ﺳﺮة ورﻛﺒﺔ ﻣﻨﻬﺎ‬- ‫ وﻟﻮ ﻓﺎﺳﻘﺎ أو ﻛﺎﻓﺮا‬- ‫وﻟﻤﺤﺮم‬.‫اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ ﻛﻬﻲ‬
‫ ﻣﺲ ﻇﻬﺮ أو ﺳﺎق ﻣﺤﺮﻣﺔ ﻛﺄﻣﻪ وﺑﻨﺘﻪ وﻋﻜﺴﻪ ﻻ ﻳﺤﻞ إﻻ ﻟﺤﺎﺟﺔ أو ﺷﻔﻘﺔ‬:‫ﻧﻌﻢ‬.‫واﻟﺮﻛﺒﺔ‬

. ( ‫ أي وﻏﻴﺮ‬، ‫ وﻗﻮﻟﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ وراء ﺳﺮة ورﻛﺒﺔ أي ﻧﻈﺮ ﻏﻴﺮ اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ‬. ‫ وﻟﻤﺤﺮم ( أي وﻳﺠﻮز ﻟﻤﺤﺮم ﺑﻨﺴﺐ أو رﺿﺎع أو ﻣﺼﺎﻫﺮة‬: ‫ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ واﻧﻈﺮ ﻟﻢ ﻋﺒﺮ ﻓﻴﻤﺎ ﻗﺒﻠﻪ ﺑﻤﺎ ﻋﺪا ﻣﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﺴﺮة‬. ‫ ﻓﻼ ﻳﻘﺎل إن ﻣﺎ وراءﻫﻤﺎ ﺻﺎدق ﺑﻜﻞ اﻟﺒﺪن ﺣﺘﻰ ﻣﺎ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ‬، ‫اﻟﺬي ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ أﻳﻀﺎ ﺑﺎﻷوﻟﻰ‬
‫ وﻻ ﻧﻈﺮ ﻣﻤﺴﻮح‬: ‫واﻟﺮﻛﺒﺔ وﻫﻨﺎ ﺑﻤﺎ وراء ذﻟﻚ ﻣﻊ أن اﻟﺤﻜﻢ واﺣﺪ ﻓﻴﻬﻤﺎ؟ وﻋﺒﺎرة اﻹرﺷﺎد اﻟﺘﻌﺒﻴﺮ ﻓﻲ اﻟﻜﻞ ﺑﻤﺎ وراء اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ وﻧﺼﻬﺎ‬
‫ ﻣﻦ ﺣﺮﻣﺔ ﻧﻈﺮ اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ ﻓﻲ ﻫﺬﻩ‬، ‫ وﻣﺎ أﻓﺎدﺗﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻪ‬: ‫ وﻗﺎل ﻓﻲ ﻓﺘﺢ اﻟﺠﻮاد‬. ‫ وﻫﻲ ﻇﺎﻫﺮة‬. ‫ اﻩ‬. ‫وﻋﺒﺪﻫﺎ وﻣﺤﺮم وراء ﺳﺮة ورﻛﺒﺔ‬
‫ ﻛﻨﻈﺮﻫﺎ إﻟﻴﻪ ( أي ﻛﺠﻮاز ﻧﻈﺮﻫﺎ إﻟﻰ ﻣﺎ وراء ﺳﺮة ورﻛﺒﺔ‬: ‫ أي ﻣﻦ ﻗﺮﻳﺒﺘﻪ اﻟﻤﺤﺮم ) ﻗﻮﻟﻪ‬: ‫ وﻗﻮﻟﻪ ﻣﻨﻬﺎ‬. ‫ اﻩ‬. ‫واﻟﻠﺘﻴﻦ ﻗﺒﻠﻬﺎ ﻣﺘﺠﻪ ﻷﻧﻪ اﻷﺣﻮط‬
‫ وﻣﺎ‬، ‫ أي ﻷﻧﻪ ﻳﺤﻞ ﻧﻈﺮﻩ‬، ‫ وﻗﻮﻟﻪ ﻣﺲ ﻣﺎ وراء اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ‬. ‫ وﻟﻤﺤﺮم وﻣﻤﺎﺛﻞ ( أي اﻣﺮأة ﻣﻊ اﻣﺮأة ورﺟﻞ ﻣﻊ رﺟﻞ‬: ‫ﻣﻦ ﻣﺤﺮﻣﻬﺎ ) ﻗﻮﻟﻪ‬
‫ ﻧﻌﻢ‬: ‫ ﻛﻤﺎ ﻳﻔﻬﻢ ﻣﻦ ﻗﻮﻟﻪ ﺑﻌﺪ وﺣﻴﺚ ﺣﺮم ﻧﻈﺮﻩ ﺣﺮم ﻣﺴﻪ وﻛﺎن اﻷوﻟﻰ ذﻛﺮ ﻫﺬا ﻋﻘﺒﻪ ﻷﻧﻪ ﻣﻨﺪرج ﻓﻲ ﻣﻔﻬﻮﻣﻪ ) ﻗﻮﻟﻪ‬، ‫ﺣﻞ ﻧﻈﺮﻩ ﺣﻞ ﻣﺴﻪ‬

© 2017 www.piss-ktb.com
286 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ ﻣﺲ ﻇﻬﺮ أو ﺳﺎق ﻣﺤﺮﻣﺔ ( اﺳﺘﺪرك ﻣﻦ ﺟﻮازﻩ ﻣﺲ ﻣﺎ وراء اﻟﺴﺮة واﻟﺮﻛﺒﺔ ﻣﻦ اﻟﻤﺤﺮم أو اﻟﻤﻤﺎﺛﻞ‬.

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/961976307158511
www.fb.com/notes/4307/970516959637779
4333. BATASAN AURAT LELAKI
PERTANYAAN :
Assalamu'alaykum, minta penjelasan batasan aurat dalam sholat dan di luar sholat menurut 4
madzhab fiqih. [Wahid].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam.
Aurat lelaki : Aurat lelaki menurut imam malik, imam syafi'i dan imam hanafi adalah apa saja yang
berada di antara pusar sampai lutut, sebagian qaum berpendapat bahwa aurat lelaki adalah dua
sautan (qubul dan dubur) saja, sebab perbedaan mereka adalah adanya dua atsar yang
bertentangan dan dua-duanya shohih, salah satunya adalah hadisnya jarhad bahwa Nabi
shollallohu alaihi wasallam bersabda : " paha adalah aurat ".
Kedua adalah haditsnya anas bahwa nabi shollallohu alaihi wasallam pernah terbuka pahanya dan
beliau sedang duduk bersama para sahabatnya ". Al bukhori berkata bahwa hadisnya anas adalah
asnad sedangkan hadisnya jarhad lebih berhati hati. Sebagian ulama' telah berkata bahwa aurat
adalah dubur, farji dan paha.
Aurat perempuan : Sedangkan aurat perempuan menurut kebanyakan ulama' adalah seluruh
badannya selain wajah dan kedua telapak tangan, menurut abu hanifah bahwa dua telapak kakinya
perempuan tidak termasuk aurat, sedangkan menurut abu bakar bin abdurrahman dan imam ahmad
bahwa seluruh badan perempuan adalah aurat. Wallohu a'lam. [Mas Hamzah, Pencari Ilmu].
- Tuhfah al-Habiib II/184 :
‫ وﻋﻮرة اﻟﻨﻈﺮ وﻫﻲ ﺟﻤﻴﻊ‬، ‫ ﻋﻮرة ﻓﻲ اﻟﺼﻼة وﻗﺪ ﺗﻘﺪﻣﺖ وﻫﻲ أﻳﻀﺎً ﻋﻮرﺗﻪ ﻋﻨﺪ اﻟﺮﺟﺎل وﻣﺤﺎرﻣﻪ ﻣﻦ اﻟﻨﺴﺎء‬: ‫وﻛﺬا اﻟﺮﺟﻞ ﻟﻪ ﺛﻼث ﻋﻮرات‬
‫ وﻋﻮرة اﻟﺨﻠﻮة اﻟﺴﻮأﺗﺎن ﻓﻘﻂ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ زي‬، ‫ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ ﻟﻸﺟﻨﺒﻴﺔ‬

Seorang pria, baginya memiliki tiga aurat :


1. AURAT SHALAT
Ialah aurat yang wajib ditutupinya saat menjalani shalat yakni anggauta tubuhnya antara pusat
dan lutut dan ini juga auratnya saat bersama sesama pria dan wanita-wanita mahramnya
2. AURAT NADHRAH
Ialah aurat yang harus ia tutupi dari pandangan wanita lain yakni keseluruhan tubuhnya
dinisbatkan pada wanita lain (bukan mahramnya)
3. AURAT KHALWAH
Ialah auratnya saat ia sendirian yakni dua anggauta cabulnya (kemaluan dan dubur) menurut
pendapat mu’tamad (yang bisa dijadikan pegangan).
- Kitab Bidayatul mujtahid ibnu rusydi :
[ ‫] اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ [ ] ﻋﻮرة اﻟﺮﺟﻞ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪287‬‬

‫وأﻣﺎ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ وﻫﻲ ﺣﺪ اﻟﻌﻮرة ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﺬﻫﺐ ﻣﺎﻟﻚ واﻟﺸﺎﻓﻌﻲ إﻟﻰ أن ﺣﺪ اﻟﻌﻮرة ﻣﻨﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ اﻟﺴﺮة إﻟﻰ اﻟﺮﻛﺒﺔ ‪ ،‬وﻛﺬﻟﻚ ﻗﺎل أﺑﻮ‬
‫‪ .‬ﺣﻨﻴﻔﺔ ‪ ،‬وﻗﺎل ﻗﻮم ‪ :‬اﻟﻌﻮرة ﻫﻤﺎ اﻟﺴﻮأﺗﺎن ﻓﻘﻂ ﻣﻦ اﻟﺮﺟﻞ‬
‫وﺳﺒﺐ اﻟﺨﻼف ﻓﻲ ذﻟﻚ أﺛﺮان ﻣﺘﻌﺎرﺿﺎن ﻛﻼﻫﻤﺎ ﺛﺎﺑﺖ ‪ :‬أﺣﺪﻫﻤﺎ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﺮﻫﺪ أن اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﻗﺎل ‪ " :‬اﻟﻔﺨﺬ‬
‫‪ :‬ﻋﻮرة " ‪ .‬واﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ :‬ﺣﺪﻳﺚ أﻧﺲ " أن اﻟﻨﺒﻲ ‪ -‬ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ‪ -‬ﺣﺴﺮ ﻋﻦ ﻓﺨﺬﻩ ‪ ،‬وﻫﻮ ﺟﺎﻟﺲ ﻣﻊ أﺻﺤﺎﺑﻪ " ﻗﺎل اﻟﺒﺨﺎري‬
‫‪.‬وﺣﺪﻳﺚ أﻧﺲ أﺳﻨﺪ وﺣﺪﻳﺚ ﺟﺮﻫﺪ أﺣﻮط ‪ ،‬وﻗﺪ ﻗﺎل ﺑﻌﻀﻬﻢ ‪ :‬اﻟﻌﻮرة اﻟﺪﺑﺮ ‪ ،‬واﻟﻔﺮج ‪ ،‬واﻟﻔﺨﺬ‬
‫] اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ [ ] ﻋﻮرة اﻟﻤﺮأة [‬
‫وأﻣﺎ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ اﻟﺜﺎﻟﺜﺔ وﻫﻲ ﺣﺪ اﻟﻌﻮرة ﻓﻲ اﻟﻤﺮأة ‪ ،‬ﻓﺄﻛﺜﺮ اﻟﻌﻠﻤﺎء ﻋﻠﻰ أن ﺑﺪﻧﻬﺎ ﻛﻠﻪ ﻋﻮرة ﻣﺎ ﺧﻼ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻜﻔﻴﻦ ‪ ،‬وذﻫﺐ أﺑﻮ ﺣﻨﻴﻔﺔ إﻟﻰ أن‬
‫‪ .‬ﻗﺪﻣﻬﺎ ﻟﻴﺴﺖ ﺑﻌﻮرة ‪ ،‬وذﻫﺐ أﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ‪ ،‬وأﺣﻤﺪ إﻟﻰ أن اﻟﻤﺮأة ﻛﻠﻬﺎ ﻋﻮرة‬
‫‪ ،‬وﺳﺒﺐ اﻟﺨﻼف ﻓﻲ ذﻟﻚ اﺣﺘﻤﺎل ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ ) :‬وﻻ ﻳﺒﺪﻳﻦ زﻳﻨﺘﻬﻦ إﻻ ﻣﺎ ﻇﻬﺮ ﻣﻨﻬﺎ ( ﻫﻞ ﻫﺬا اﻟﻤﺴﺘﺜﻨﻰ اﻟﻤﻘﺼﻮد ﻣﻨﻪ أﻋﻀﺎء ﻣﺤﺪودة‬
‫أم إﻧﻤﺎ اﻟﻤﻘﺼﻮد ﺑﻪ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻤﻠﻚ ﻇﻬﻮرﻩ ؟ ﻓﻤﻦ ذﻫﺐ إﻟﻰ أن اﻟﻤﻘﺼﻮد ﻣﻦ ذﻟﻚ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻤﻠﻚ ﻇﻬﻮرﻩ ﻋﻨﺪ اﻟﺤﺮﻛﺔ ﻗﺎل ‪ :‬ﺑﺪﻧﻬﺎ ﻛﻠﻪ ﻋﻮرة‬
‫ﺣﺘﻰ ﻇﻬﺮﻫﺎ ‪ ،‬واﺣﺘﺞ ﻟﺬﻟﻚ ﺑﻌﻤﻮم ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ ) :‬ﻳﺎأﻳﻬﺎ اﻟﻨﺒﻲ ﻗﻞ ﻷزواﺟﻚ وﺑﻨﺎﺗﻚ وﻧﺴﺎء اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ( اﻵﻳﺔ ‪ .‬وﻣﻦ رأى أن اﻟﻤﻘﺼﻮد ﻣﻦ‬
‫ذﻟﻚ ﻣﺎ ﺟﺮت ﺑﻪ اﻟﻌﺎدة ﺑﺄﻧﻪ ﻻ ﻳﺴﺘﺮ وﻫﻮ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻜﻔﺎن ذﻫﺐ إﻟﻰ أﻧﻬﻤﺎ ﻟﻴﺴﺎ ﺑﻌﻮرة واﺣﺘﺞ ﻟﺬﻟﻚ ﺑﺄن اﻟﻤﺮأة ﻟﻴﺴﺖ ﺗﺴﺘﺮ وﺟﻬﻬﺎ ﻓﻲ‬
‫اﻟﺤﺞ‬

‫‪LINK DISKUSI :‬‬


‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/980678978621577/‬‬
‫‪www.fb.com/notes/980908811931927/‬‬
‫‪4620. HAL-HAL YANG BISA MEMUTUS NASAB SYARIF‬‬
‫‪ATAU HABIB‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum. Nyuwun sewu, apakah benar ketika ada habib/syarifah ikut-ikutan aliran di luar‬‬
‫‪aswaja itu keluar dari ke'habiban'nya.[Musyafir Cinta Tsb].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikum salaam, lihat dulu keyakinan atau ucapannya atau pun pekerjaannya, jika ada‬‬
‫‪keyakinan atau ucapan atau pekerjaan yang menunjukkan kekufuran setelah mengikuti aliran diluar‬‬
‫‪aswaja, maka bisa memutus nasab antara dia dengan kemuliaan Rasululloh shollallohu alaihi‬‬
‫‪wasallam. Namun menurut ibnu hajar bahwa beliau hampir yakin hakekat kufur tidak terjatuh‬‬
‫‪kepada orang yang diketahui nasabnya secara shohih bersambung dengan Fatimah az zahra putri‬‬
‫‪Rasululloh shollallohu alaihi wasallam. Wallohu a'lam. [Mas Hamzah].‬‬
‫‪- Kitab Fatawa Haditsiah (1/369) :‬‬

‫‪ ،‬ﻧﻌﻢ اﻟﻜﻔﺮ إذا ﻓﺮض وﻗﻮﻋﻪ ﻷﺣﺪ ﻣﻦ أﻫﻞ اﻟﺒﻴﺖ واﻟﻌﻴﺎذ ﺑﺎﷲ ﻫﻮ اﻟﺬي ﻳﻘﻄﻊ اﻟﻨﺴﺒﺔ ﺑﻴﻦ ﻣﻦ وﻗﻊ ﻣﻨﻪ وﺑﻴﻦ ﺷﺮﻓﻪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
‫وإﻧﻤﺎ ﻗﻠﺖ إن ﻓﺮض ﻷﻧﻨﻲ أﻛﺎد أن أﺟﺰم ﺣﻘﻴﻘﺔ اﻟﻜﻔﺮ ﻻ ﺗﻘﻊ ﻣﻤﻦ ﻋﻠﻢ اﺗﺼﺎل ﻧﺴﺒﻪ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﺑﺘﻠﻚ اﻟﺒﻀﻌﺔ اﻟﻜﺮﻳﻤﺔ ﺣﺎﺷﺎﻫﻢ اﷲ ﻣﻦ‬
‫ذﻟﻚ‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/notes/1122858611070279‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1038956832793791/‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


288 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

4673. STATUS ANAK MAJIKAN DARI BUDAK WANITANYA


PERTANYAAN :

Seorang majikan boleh menggauli budaknya. Jika budak itu hamil janin tuannya, anak itu nanti
berstatus siapa? Budak atau Tuan? [Rio Armanda].
JAWABAN :
Jika seorang budak wanita dihamili tuannya, maka anaknya nanti berstatus merdeka. [Ghufron Bkl]
.
‫اﻷﺷﺒﺎﻩ واﻟﻨﻈﺎﺋﺮ‬
‫ [ ﻣﻨﻬﺎ إذا ﻛﺎﻧﺖ ﻣﻤﻠﻮﻛﺔ ﻟﻠﻮاﻃﺊ أو ﻻﺑﻨﻪ‬268 :‫ ] ص‬: ‫ وﻳﺴﺘﺜﻨﻰ ﻣﻦ اﻟﺮق ﺻﻮر‬، ‫ ﻣﺎ ﻳﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎﻷم ﺧﺎﺻﺔ وذﻟﻚ اﻟﺤﺮﻳﺔ واﻟﺮق‬: ‫اﻟﺜﺎﻟﺚ‬
‫ ﻓﺈن اﻟﻮﻟﺪ ﻳﻨﻌﻘﺪ ﺣﺮا‬.

LINK ASAL :
www.fb.com/notes/1153655591323914
www.fb.com/groups/piss.ktb/1139132079442932/
4704. USIA ANAK HARUS PISAH RANJANG DARI ORANG
TUA
PERTANYAAN :

Mohon pencerahan dan ibarot kitabnya. Dari usia berapa anak harus dipisahkan tempat tidur dari
orang tua nya ? Syukron katsiron. [Abuu Bakroin].
JAWABAN :
Di usia 10 tahun anak harus dipisahkan tempat tidurnya dari orang tua nya, sebagaimana
keterangan hadits riwayat Abu Dawud :

‫ﻗﺎل رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻣﺮوا أوﻻدﻛﻢ ﺑﺎﻟﺼﻼة وﻫﻢ أﺑﻨﺎء ﺳﺒﻊ ﺳﻨﻴﻦ واﺿﺮﺑﻮﻫﻢ ﻋﻠﻴﻬﺎ وﻫﻢ أﺑﻨﺎء ﻋﺸﺮ وﻓﺮﻗﻮا ﺑﻴﻨﻬﻢ ﻓﻲ‬
‫اﻟﻤﻀﺎﺟﻊ‬

Rasululloh shollallohu alaihi wasallam bersabda : “Suruhlah anak-anakmu shalat ketika mereka
berumur tujuh tahun, dan pukullah mereka (jika tidak mau shalat) ketika mereka berumur sepuluh
tahun; dan pisahkanlanh tempat tidur mereka,”
Dijelaskan dalam kitab aunul ma'bud syarah Abu dawud :

( ‫) وﻫﻢ أﺑﻨﺎء ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ‬


‫ ﻗﺎل اﻟﻤﻨﺎوي ﻓﻲ ﻓﺘﺢ اﻟﻘﺪﻳﺮ ﺷﺮح اﻟﺠﺎﻣﻊ‬. ‫ﻷﻧﻬﻢ ﺑﻠﻐﻮا أو ﻗﺎرﺑﻮا اﻟﺒﻠﻮغ ) وﻓﺮﻗﻮا ( أﻣﺮ ﻣﻦ اﻟﺘﻔﺮﻳﻖ ) ﺑﻴﻨﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻤﻀﺎﺟﻊ ( أي اﻟﻤﺮاﻗﺪ‬
‫ ﻗﺎل اﻟﻄﻴﺒﻲ‬. ‫ أي ﻓﺮﻗﻮا ﺑﻴﻦ أوﻻدﻛﻢ ﻓﻲ ﻣﻀﺎﺟﻌﻬﻢ اﻟﺘﻲ ﻳﻨﺎﻣﻮن ﻓﻴﻬﺎ إذا ﺑﻠﻐﻮا ﻋﺸﺮا ﺣﺬرا ﻣﻦ ﻏﻮاﺋﻞ اﻟﺸﻬﻮة وإن ﻛﻦ أﺧﻮات‬: ‫ اﻟﺼﻐﻴﺮ‬:
‫ ﺗﺄدﻳﺒﺎ ﻟﻬﻢ وﻣﺤﺎﻓﻈﺔ ﻷﻣﺮ اﷲ ﻛﻠﻪ وﺗﻌﻠﻴﻤﺎ ﻟﻬﻢ واﻟﻤﻌﺎﺷﺮة ﺑﻴﻦ اﻟﺨﻠﻖ‬، ‫ ﺟﻤﻊ ﺑﻴﻦ اﻷﻣﺮ ﺑﺎﻟﺼﻼة واﻟﻔﺮق ﺑﻴﻨﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﻤﻀﺎﺟﻊ ﻓﻲ اﻟﻄﻔﻮﻟﻴﺔ‬،
‫ وأن ﻻ ﻳﻘﻔﻮا ﻣﻮاﻗﻒ اﻟﺘﻬﻢ ﻓﻴﺠﺘﻨﺒﻮا اﻟﻤﺤﺎرم اﻧﺘﻬﻰ‬.

www.islamuna.info
KELUARGA 289

Anak-anak dipisah tempat tidurnya ketika umur sepuluh tahun karena mereka telah baligh atau
mendekati baligh. Al-munawi dalam syarah jami'us shoghir menjelaskan : pisahkanlah diantara
anak-anak kalian dalam tempat tidurnya ketika mereka sampai umur 10 tahun karena khawatir
godaan syahwat walaupun mereka semuanya perempuan. At-tibi berkata : perintah sholat
dikumpulkan dengan pemisahan tempat tidur ketika masih anak-anak tujuannya utk mengajarkan
tatakrama kepada mereka dan menjaga perintah Allah secara keseluruhan, dan juga mengajari
mereka pergaulan diantara makhluk serta agar mereka tidak berada di tempat yang dicurigai (yang
bisa menimbulkan salah sangka), jadi mereka bisa menjauhi hal-hal yang dilarang. Selesai.
Wallohu a'lam. [Mujawib : Nur Hamzah].
LINK ASAL :
www.fb.com/notes/1180827751940031
www.fb.com/groups/piss.ktb/1154309841258489/
4722. HUKUM MELIHAT AURAT SENDIRI
PERTANYAAN :
Asalamualaikum wr wb. Bagaimana hukum seseorang buang hajat melihat auratnya sendiri, apakah
melihat aurat sendiri termasuk dosa kecil? mohon disertai ta'birnya. [Adhek Syarif].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam wr wb. Hukum melihat aurot sendiri di luar sholat adalah MAKRUH jika tidak ada
hajat. Namun ketika ada hajat atau suatu keperluan, maka hukumnya BOLEH. Wallohu a'lam.
[Mujaawib : Ust Nur HAmzah, Ust Abu Cenghood, Af-idahtus Sholihah].
Ta'birnya :
- I'anah hal 114 juz 1:

‫ﻓﺎﺋﺪة ﻳﺠﻮز ﻟﻪ أن ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﻋﻮرﺗﻪ ﻓﻲ ﻏﻴﺮ اﻟﺼﻼة وﻟﻜﻦ ﻳﻜﺮﻩ ذﻟﻚ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺟﺔ‬

Faidah: boleh baginya melihat aurotnya ketika tidak sedang sholat. Tapi itu makruh tanpa ada
keperluan.

‫ ﻓﻠﻮ رأى ﻋﻮرة ﻧﻔﺴﻪ ﻓﻲ ﺻﻼﺗﻪ ﻣﻦ ﻛﻤﻪ أو ﻣﻦ ﻃﻮق ﻗﻤﻴﺼﻪ ﺑﻄﻠﺖ ﺻﻼﺗﻪ‬.‫أﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺼﻼة ﻓﻼ ﻳﺠﻮز‬

- Kitab Majmu' (2/110) :

‫ وﻻ ﻳﻌﺒﺚ ﺑﻴﺪﻩ‬، ‫ وﻻ إﻟﻰ ﻣﺎ ﺧﺮج ﻣﻨﻪ‬، ‫ﻳﺴﺘﺤﺐ ﻟﻤﻦ ﻫﻮ ﻋﻠﻰ ﻗﻀﺎء اﻟﺤﺎﺟﺔ أن ﻻ ﻳﻨﻈﺮ إﻟﻰ ﻓﺮﺟﻪ‬

- Kitab Mawahibul Jalil :

‫ وﻟﻌﻠﻪ أراد أﻧﻪ ﻟﻴﺲ ﻣﻦ اﻟﻤﺮوءة‬، ‫ وﻻ ﻣﻌﻨﻰ ﻟﻪ‬، ‫ ﻛﺮﻫﻪ ﺑﻌﺾ اﻟﻔﻘﻬﺎء‬، ‫ ﻫﻞ ﻳﺠﻮز ﻧﻈﺮ اﻹﻧﺴﺎن إﻟﻰ ﻓﺮج ﻧﻔﺴﻪ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺟﺔ إﻟﻰ ذﻟﻚ‬،
‫وإﻻ ﻓﻼ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ اﻟﺸﺮع‬

- Kitab Kassyaful Qina' :

‫ ﻟﻜﻦ ﻳﻜﺮﻩ‬، ‫ وﻻ ﻳﺤﺮم ﻋﻠﻴﻪ ﻧﻈﺮ ﻋﻮرﺗﻪ ﺣﻴﺚ ﺟﺎز ﻛﺸﻔﻬﺎ ﻟﺘﺪاو وﻧﺤﻮﻩ ﻣﻤﺎ ﺗﻘﺪم‬، ‫ وﻏﺴﻞ‬، ‫ واﺳﺘﻨﺠﺎء‬، ‫ ﻛﺘﺨﻞ‬، ‫ﻳﺠﻮز ﻛﺸﻔﻬﺎ ﻟﺤﺎﺟﺔ‬

LINK TERKAIT :

© 2017 www.piss-ktb.com
290 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

1210. ADAB-ADAB BUANG HAJAT


LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1109937312362409/
4810. JUMLAH TULANG RUSUK LAKI-LAKI DAN
PEREMPUAN
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Jumlah tulang rusuk laki-laki yang bengkok sebenar nya ada berapa ? Mohon
pencerahannya. Terimakasih. [Husni Mubarok Yasnie].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Wanita memiliki tulang rusuk yang lengkap, kanan kiri berjumlah 24. Sedangkan
laki-laki memiliki 23 rusuk. Sebelah kanan 12 dan sebelah kiri 11. Dan perempuan (siti hawa)
diciptakan dari yang paling bengkok. Wallohu a'lam. [Mujaawib : Ustadz Kang Rholiz].
- Kitab Ghomzu Basho'ir Syarah Ashbah Wan-nadzo'ir :

‫ ﻓﺤﻜﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﺨﻨﺜﻰ ﺑﺄﻧﻬﺎ رﺟﻞ وﻓﺮق ﺑﻴﻨﻬﺎ وﺑﻴﻦ زوﺟﻬﺎ‬، ‫ اﻟﺠﺎﻧﺐ اﻷﻳﺴﺮ أﻧﻘﺺ ﻋﻦ اﻷﻳﻤﻦ ﺑﻀﻠﻊ ﻓﺠﺎءا وأﺧﺒﺮاﻩ ﺑﺬﻟﻚ وﺷﻬﺪا ﻋﻨﺪﻩ ﺑﻪ‬،
‫واﻟﺪﻟﻴﻞ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ أن اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻟﻤﺎ ﺧﻠﻖ آدم ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم وﺣﻴﺪا أراد ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ اﻹﺣﺴﺎن إﻟﻴﻪ ﻓﺠﻌﻞ ﻟﻪ زوﺟﺎ ﻣﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻟﻴﺴﻜﻦ ﻛﻞ واﺣﺪ‬
‫ﻣﻨﻬﻤﺎ إﻟﻰ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﻓﻠﻤﺎ ﻧﺎم آدم ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺧﻠﻖ اﷲ ﻋﺰ وﺟﻞ ﻣﻦ ﺿﻠﻌﻪ اﻟﻘﺼﺮى ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺒﻪ اﻷﻳﺴﺮ ﺣﻮاء ﻓﺎﻧﺘﺒﻪ ﻓﻮﺟﺪﻫﺎ ﺟﺎﻟﺴﺔ إﻟﻰ ﺟﻨﺒﻪ‬
‫ واﻟﻤﺮأة ﻛﺎﻣﻠﺔ اﻷﺿﻼع ﻣﻦ اﻟﺠﺎﻧﺒﻴﻦ‬، ‫ ﻓﻠﺬﻟﻚ ﺻﺎر اﻟﺮﺟﻞ ﻧﺎﻗﺼﺎ ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺒﻪ اﻷﻳﺴﺮ ﻋﻦ اﻟﻤﺮأة ﺑﻀﻠﻊ‬، ‫ ﻛﺄﺣﺴﻦ ﻣﺎ ﻳﻜﻮن ﻣﻦ اﻟﺼﻮر‬،
‫واﻷﺿﻼع اﻟﻜﺎﻣﻠﺔ أرﺑﻌﺔ وﻋﺸﺮون ﺿﻠﻌﺎ ; ﻫﺬا ﻓﻲ اﻟﻤﺮأة وأﻣﺎ ﻓﻲ اﻟﺮﺟﻞ ﻓﺜﻼﺛﺔ وﻋﺸﺮون ﺿﻠﻌﺎ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮ ﻓﻲ اﻷﻳﻤﻦ وأﺣﺪ ﻋﺸﺮ ﻓﻲ‬
‫ وﻗﺪ ﺻﺮح اﻟﺤﺪﻳﺚ ﺑﺄن " اﻟﻤﺮأة ﺧﻠﻘﺖ ﻣﻦ ﺿﻠﻊ أﻋﻮج إن ذﻫﺒﺖ ﺗﻘﻴﻤﻪ ﻛﺴﺮ‬، ‫ وﺑﺎﻋﺘﺒﺎر ﻫﺬﻩ اﻟﺤﺎﻟﺔ ﻗﻴﻞ ﻟﻠﻤﺮأة ﺿﻠﻊ أﻋﻮج‬، ‫اﻷﻳﺴﺮ‬
‫ وإن ﺗﺮﻛﺘﻪ اﺳﺘﻤﺘﻌﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﻋﻮج " واﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ اﻟﻬﺎدي‬.

LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1162033790486094/
www.fb.com/notes/1203945332961606
4824. HUKUM BERBAKTI PADA KEDUA ORANG TUA
YANG NON MUSLIM
PERTANYAAN :
Assalamu'alaikum. Mau tanya sedikit, berbakti kepada orang tua itu wajib bukan ? Dan bagaimana
jika orang tua beda agama, apakah hukumnya wajib juga untuk berbakti ? [Winda Syaftri].
JAWABAN :
Wa'alaikum salam. Berbakti kepada kedua orang tua (birrul walidain) hukumnya fardhu ain
sekalipun keduanya non muslim.
- Kitab Al-Mausu'ah Fiqhiyyah :
ِ ‫ ﺑَﻞ َﺣﺘﱠﻰ ﻟ َْﻮ َﻛﺎﻧَﺎ َﻛﺎﻓِﺮﻳْ ِﻦ ﻳَ ِﺠ‬،‫ﺺ ﺑِ َﻜ ْﻮﻧِ ِﻬﻤﺎ ُﻣﺴﻠِﻤ ْﻴ ِﻦ‬ ِ
ُ ‫اﻟْﺒِ ﱡﺮ ﺑِﺎﻟ َْﻮاﻟ َﺪﻳْ ِﻦ ﻓَـ ْﺮ‬
ْ ‫ﺴﺎ ُن إِﻟ َْﻴ ِﻬ َﻤﺎ َﻣﺎ ﻟ‬
‫َﻢ‬ َ ‫ﺐ ﺑ ﱡﺮُﻫ َﻤﺎ َوا ِﻹ ْ◌ ْﺣ‬
ُ َ َ ْ َ ‫ َوﻻَ ﻳَ ْﺨﺘَ ﱡ‬،ُ‫ض ﻋَ ْﻴ ٍﻦ َﻛ َﻤﺎ َﺳﺒَ َﻖ ﺑَـﻴَﺎﻧُﻪ‬

www.islamuna.info
KELUARGA 291

‫َﻢ ﻳُ ْﺨ ِﺮ ُﺟﻮُﻛ ْﻢ ِﻣ ْﻦ ِدﻳَﺎ ِرُﻛ ْﻢ أَ ْن‬ ِ ِ ِ ‫ﻳﺄْﻣﺮا اﺑـﻨَـﻬﻤﺎ ﺑِ ِﺸﺮ ٍك أَ ِو ارﺗِ َﻜ‬
ِ ‫ }ﻻَ ﻳـﻨْـﻬﺎ ُﻛﻢ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋ ِﻦ اﻟﱠ ِﺬﻳﻦ ﻟ‬:‫ ﻗَﺎل ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ‬.‫ﺼﻴ ٍﺔ‬
ْ ‫َﻢ ﻳُـ َﻘﺎﺗﻠُﻮُﻛ ْﻢ ﻓﻲ اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ َوﻟ‬
ْ َ ُ ََ َ َ ‫ﺎب َﻣ ْﻌ‬ ْ ْ َ ُ ْ َُ َ
‫ﻴﻦ‬ ِِ ‫وﻫ ْﻢ َوﺗُـ ْﻘ ِﺴﻄُﻮا إِﻟ َْﻴ ِﻬ ْﻢ إِ ﱠن اﻟﻠﱠﻪَ ﻳُ ِﺤ ﱡ‬
َ ‫ﺐ اﻟ ُْﻤ ْﻘﺴﻄ‬ ُ ‫}ﺗَـﺒَـ ﱡﺮ‬

Birrul walidain hukumnya fardhu ain sebagaimana penjelasan sebelumnya, dan tidak khusus kedua
orang tuanya muslim tetapi walaupun keduanya kafir juga wajib biruul walidain selama tidak
memerintahkan kepada kemusyrikan atau melakukan kemaksiyatan. Allah ta'ala berfirman : "Allah
tiada melarang kamu untuk berbuat baik dan berlaku adil terhadap orang-orang yang tiada
memerangimu karena agama dan tidak (pula) mengusir kamu dari negerimu. Sesungguhnya Allah
menyukai orang-orang yang berlaku adil." (Al-Mumtahanah : 8).
- Kitab Al-Fawakihud Dawani (8/126) :

( ‫) وﻣﻦ اﻟﻔﺮاﺋﺾ ( اﻟﻌﻴﻨﻴﺔ ﻋﻠﻰ ﻛﻞ ﻣﻜﻠﻒ ) ﺑﺮ اﻟﻮاﻟﺪﻳﻦ ( أي اﻹﺣﺴﺎن إﻟﻴﻬﻤﺎ ) وﻟﻮ ﻛﺎﻧﺎ ﻓﺎﺳﻘﻴﻦ ( ﺑﻐﻴﺮ اﻟﺸﺮك ﺑﻞ ) وإن ﻛﺎﻧﺎ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ‬
‫ ﻓﻴﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﻮﻟﺪ اﻟﻤﺴﻠﻢ أن ﻳﻮﺻﻞ أﺑﺎﻩ اﻟﻜﺎﻓﺮ إﻟﻰ‬، ‫ واﻟﺤﻘﻮق ﻻ ﺗﺴﻘﻂ ﺑﺎﻟﻔﺴﻖ وﻻ ﺑﺎﻟﻤﺨﺎﻟﻔﺔ ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ‬، ‫ﻟﻶﻳﺎت اﻟﺪاﻟﺔ ﻋﻠﻰ اﻟﻌﻤﻮم‬
‫ ﻛﻤﺎ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻴﻪ أن ﻳﺪﻓﻊ ﻟﻬﻤﺎ ﻣﺎ ﻳﻨﻔﻘﺎﻧﻪ ﻓﻲ‬، ‫ﻛﻨﻴﺴﺘﻪ إن ﻃﻠﺐ ﻣﻨﻪ ذﻟﻚ وﻋﺠﺰ ﻋﻦ اﻟﻮﺻﻮل ﺑﻨﻔﺴﻪ ﻟﻨﺤﻮ ﻋﻤﻰ ﻛﻤﺎ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ‬
‫ أﻋﻴﺎدﻫﻤﺎ ﻻ ﻣﺎ ﻳﺼﺮﻓﺎﻧﻪ ﻓﻲ ﻧﺤﻮ اﻟﻜﻨﻴﺴﺔ أو ﻳﺪﻓﻌﺎﻧﻪ ﻟﻠﻘﺴﻴﺲ‬.

Termasuk fardhu ain atas mukallaf adalah birrul walidain, walaupun keduanya fasik maupun
musyrik karena adanya ayat yang menunjukkan atas keumumannya. Dan hak-hak tidak bisa gugur
sebab kefasikan, tidak pula sebab menyelisihi agama. Jadi wajib bagi anak yang islam
mengantarkan orang tuanya yang kafir sampai ke gereja jika orang tuanya memerintahkannya
sebab kesulitan untuk sampai kesana dengan dirinya sendiri misalnya karena buta sebagaimana
penjelasan Ibnu qosim. Dan sebagaimana wajib bagi anak yang muslim memberikan kepada kedua
orang tuanya, apa yang di nafkahkan untuk keduanya dalam hari raya, tidak wajib memberikan
harta yang digunakan oleh orang tuanya untuk gereja atau untuk diberikan kepada pendeta.
- Al-Jami' Li Ahkamil Qur'an :

‫ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬- ‫ ﺑﻞ إن ﻛﺎﻧﺎ ﻛﺎﻓﺮﻳﻦ ﻳﺒﺮﻫﻤﺎ وﻳﺤﺴﻦ إﻟﻴﻬﻤﺎ إذا ﻛﺎن ﻟﻬﻤﺎ ﻋﻬﺪ ; ﻗﺎل اﷲ‬، ‫ ﻻ ﻳﺨﺘﺺ ﺑﺮ اﻟﻮاﻟﺪﻳﻦ ﺑﺄن ﻳﻜﻮﻧﺎ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‬: ‫ اﻟﺴﺎﺑﻌﺔ‬- :
‫ ﻗﺪﻣﺖ‬: ‫ وﻓﻲ ﺻﺤﻴﺢ اﻟﺒﺨﺎري ﻋﻦ أﺳﻤﺎء ﻗﺎﻟﺖ‬. ‫ﻻ ﻳﻨﻬﺎﻛﻢ اﷲ ﻋﻦ اﻟﺬﻳﻦ ﻟﻢ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻛﻢ ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ وﻟﻢ ﻳﺨﺮﺟﻮﻛﻢ ﻣﻦ دﻳﺎرﻛﻢ أن ﺗﺒﺮوﻫﻢ‬
‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ ﻓﺎﺳﺘﻔﺘﻴﺖ اﻟﻨﺒﻲ‬، ‫ ﻣﻊ أﺑﻴﻬﺎ‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫أﻣﻲ وﻫﻲ ﻣﺸﺮﻛﺔ ﻓﻲ ﻋﻬﺪ ﻗﺮﻳﺶ وﻣﺪﺗﻬﻢ إذ ﻋﺎﻫﺪوا اﻟﻨﺒﻲ‬
- ‫ أﺗﺘﻨﻲ أﻣﻲ راﻏﺒﺔ ﻓﻲ ﻋﻬﺪ اﻟﻨﺒﻲ‬: ‫ وروي أﻳﻀﺎ ﻋﻦ أﺳﻤﺎء ﻗﺎﻟﺖ‬. ‫ ﻧﻌﻢ ﺻﻠﻲ أﻣﻚ‬: ‫ إن أﻣﻲ ﻗﺪﻣﺖ وﻫﻲ راﻏﺒﺔ أﻓﺄﺻﻠﻬﺎ ؟ ﻗﺎل‬: ‫ﻓﻘﻠﺖ‬
- ‫ ﻓﻴﻬﺎ‬- ‫ ﻋﺰ وﺟﻞ‬- ‫ ﻓﺄﻧﺰل اﷲ‬: ‫ ﻗﺎل اﺑﻦ ﻋﻴﻴﻨﺔ‬. ‫ ﻧﻌﻢ‬: ‫ أأﺻﻠﻬﺎ ؟ ﻗﺎل‬- ‫ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬- ‫ ﻓﺴﺄﻟﺖ اﻟﻨﺒﻲ‬- ‫ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‬
: ‫ ﻻ ﻳﻨﻬﺎﻛﻢ اﷲ ﻋﻦ اﻟﺬﻳﻦ ﻟﻢ ﻳﻘﺎﺗﻠﻮﻛﻢ ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ اﻷول ﻣﻌﻠﻖ واﻟﺜﺎﻧﻲ ﻣﺴﻨﺪ‬.

Wallohu a'lam. [Mujaawib : Ustadz Nur Hamzah, Ustadz Ghufron Bkl]


LINK ASAL
www.fb.com/groups/piss.ktb/1167222036633936/
www.fb.com/notes/1206566876032785
4899. MENASABKAN ANAK PADA SELAIN BAPAK
KANDUNG
PERTANYAAN :

© 2017 www.piss-ktb.com
‫‪292‬‬ ‫‪PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB‬‬

‫;‪Assalamualaikum, mohon penjelasan hadist‬‬


‫ﻓﻤﻦ رﻏﺐ ﻋﻦ اﺑﻴﻪ ﻓﻬﻮ ﻛﻤﺮ‬
‫‪Siapa saja benci kepada bapaknya, maka ia telah kufur. Hatur nuhun sebelumnya. [Alfira Disyani-‬‬
‫‪altamira].‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa'alaikumsalam warohmatullohi wabarokaatuh. Dalam kitab Fathul baari disebutkan :‬‬

‫ﺣﺪﺛﻨﺎ أﺻﺒﻎ ﺑﻦ اﻟﻔﺮج ﺣﺪﺛﻨﺎ اﺑﻦ وﻫﺐ أﺧﺒﺮﻧﻲ ﻋﻤﺮو ﻋﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ رﺑﻴﻌﺔ ﻋﻦ ﻋﺮاك ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة ﻋﻦ اﻟﻨﺒﻲ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﻗﺎل‬
‫ﻻ ﺗﺮﻏﺒﻮا ﻋﻦ آﺑﺎﺋﻜﻢ ﻓﻤﻦ رﻏﺐ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻓﻬﻮ ﻛﻔﺮ‬

‫‪Janganlah kalian membenci kepada ayahmu sendiri sehingga mengaku orang lain sebagai‬‬
‫‪ayahnya, karena barangsiapa yang membenci ayahnya sendiri, maka perbuatan itu merupakan‬‬
‫‪kekafiran.‬‬
‫‪CATATAN : Kufur di sini bukan kufur yang menyebabkan pelakunya kekal di neraka, seperti‬‬
‫‪dijelaskan di bawah, berikut ini :‬‬

‫اﻟﺤﺎﺷﻴﺔ رﻗﻢ‪1 :‬‬


‫‪ .‬ﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬أﺧﺒﺮﻧﻲ ﻋﻤﺮو ( ﻫﻮ اﺑﻦ اﻟﺤﺎرث ‪ ،‬وﻋﺮاك ﺑﻜﺴﺮ اﻟﻤﻬﻤﻠﺔ وﺗﺨﻔﻴﻒ اﻟﺮاء وآﺧﺮﻩ ﻛﺎف ‪ ،‬ﻫﻮ اﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ‬
‫‪ .‬ﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة ( ﻓﻲ رواﻳﺔ ﻣﺴﻠﻢ ﻋﻦ ﻫﺎرون ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻋﻦ اﺑﻦ وﻫﺐ ﺑﺴﻨﺪﻩ إﻟﻰ ﻋﺮاك أﻧﻪ ﺳﻤﻊ أﺑﺎ ﻫﺮﻳﺮة‬
‫" ﻗﻮﻟﻪ ‪ ) :‬ﻻ ﺗﺮﻏﺒﻮا ﻋﻦ آﺑﺎﺋﻜﻢ ﻓﻤﻦ رﻏﺐ ﻋﻦ أﺑﻴﻪ ﻓﻬﻮ ﻛﻔﺮ ( ﻛﺬا ﻟﻸﻛﺜﺮ وﻛﺬا ﻟﻤﺴﻠﻢ ‪ ،‬ووﻗﻊ ﻟﻠﻜﺸﻤﻴﻬﻨﻲ " ﻓﻘﺪ ﻛﻔﺮ " ‪ ،‬وﺳﻴﺄﺗﻲ ﻓﻲ‬
‫‪ " .‬ﺑﺎب رﺟﻢ اﻟﺤﺒﻠﻰ ﻣﻦ اﻟﺰﻧﺎ " ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺚ ﻋﻤﺮ اﻟﻄﻮﻳﻞ " ﻻ ﺗﺮﻏﺒﻮا ] ص‪ [ 56 :‬ﻋﻦ آﺑﺎﺋﻜﻢ ﻓﻬﻮ ﻛﻔﺮ ﺑﺮﺑﻜﻢ‬
‫ﻗﺎل اﺑﻦ ﺑﻄﺎل ‪ :‬ﻟﻴﺲ ﻣﻌﻨﻰ ﻫﺬﻳﻦ اﻟﺤﺪﻳﺜﻴﻦ أن ﻣﻦ اﺷﺘﻬﺮ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﺔ إﻟﻰ ﻏﻴﺮ أﺑﻴﻪ أن ﻳﺪﺧﻞ ﻓﻲ اﻟﻮﻋﻴﺪ ﻛﺎﻟﻤﻘﺪاد ﺑﻦ اﻷﺳﻮد ‪ ،‬وإﻧﻤﺎ اﻟﻤﺮاد‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺤﻮل ﻋﻦ ﻧﺴﺒﺘﻪ ﻷﺑﻴﻪ إﻟﻰ ﻏﻴﺮ أﺑﻴﻪ ﻋﺎﻟﻤﺎ ﻋﺎﻣﺪا ﻣﺨﺘﺎرا ‪ ،‬وﻛﺎﻧﻮا ﻓﻲ اﻟﺠﺎﻫﻠﻴﺔ ﻻ ﻳﺴﺘﻨﻜﺮون أن ﻳﺘﺒﻨﻰ اﻟﺮﺟﻞ وﻟﺪ ﻏﻴﺮﻩ وﻳﺼﻴﺮ اﻟﻮﻟﺪ‬
‫ﻳﻨﺴﺐ إﻟﻰ اﻟﺬي ﺗﺒﻨﺎﻩ ﺣﺘﻰ ﻧﺰل ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬ادﻋﻮﻫﻢ ﻵﺑﺎﺋﻬﻢ ﻫﻮ أﻗﺴﻂ ﻋﻨﺪ اﷲ وﻗﻮﻟﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ وﺗﻌﺎﻟﻰ ‪ :‬وﻣﺎ ﺟﻌﻞ أدﻋﻴﺎءﻛﻢ أﺑﻨﺎءﻛﻢ‬
‫ﻓﻨﺴﺐ ﻛﻞ واﺣﺪ إﻟﻰ أﺑﻴﻪ اﻟﺤﻘﻴﻘﻲ وﺗﺮك اﻻﻧﺘﺴﺎب إﻟﻰ ﻣﻦ ﺗﺒﻨﺎﻩ ‪ ،‬ﻟﻜﻦ ﺑﻘﻲ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻣﺸﻬﻮرا ﺑﻤﻦ ﺗﺒﻨﺎﻩ ﻓﻴﺬﻛﺮ ﺑﻪ ﻟﻘﺼﺪ اﻟﺘﻌﺮﻳﻒ ﻻ ﻟﻘﺼﺪ‬
‫اﻟﻨﺴﺐ اﻟﺤﻘﻴﻘﻲ ‪ ،‬ﻛﺎﻟﻤﻘﺪاد ﺑﻦ اﻷﺳﻮد ‪ ،‬وﻟﻴﺲ اﻷﺳﻮد أﺑﺎﻩ ‪ ،‬وإﻧﻤﺎ ﻛﺎن ﺗﺒﻨﺎﻩ ‪ ،‬واﺳﻢ أﺑﻴﻪ اﻟﺤﻘﻴﻘﻲ ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﺛﻌﻠﺒﺔ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﻦ رﺑﻴﻌﺔ‬
‫‪ .‬اﻟﺒﻬﺮاﻧﻲ ‪ ،‬وﻛﺎن أﺑﻮﻩ ﺣﻠﻴﻒ ﻛﻨﺪة ﻓﻘﻴﻞ ﻟﻪ اﻟﻜﻨﺪي ‪ ،‬ﺛﻢ ﺣﺎﻟﻒ ﻫﻮ اﻷﺳﻮد ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﻳﻐﻮث اﻟﺰﻫﺮي ﻓﺘﺒﻨﻰ اﻟﻤﻘﺪاد ﻓﻘﻴﻞ ﻟﻪ اﺑﻦ اﻷﺳﻮد‬
‫‪ .‬اﻧﺘﻬﻰ ﻣﻠﺨﺼﺎ ﻣﻮﺿﺤﺎ‬
‫ﻗﺎل ‪ :‬وﻟﻴﺲ اﻟﻤﺮاد ﺑﺎﻟﻜﻔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺔ اﻟﻜﻔﺮ اﻟﺘﻲ ﻳﺨﻠﺪ ﺻﺎﺣﺒﻬﺎ ﻓﻲ اﻟﻨﺎر ‪ ،‬وﺑﺴﻂ اﻟﻘﻮل ﻓﻲ ذﻟﻚ ‪ ،‬وﻗﺪ ﺗﻘﺪم ﺗﻮﺟﻴﻬﻪ ﻓﻲ ﻣﻨﺎﻗﺐ ﻗﺮﻳﺶ‬
‫‪ .‬وﻓﻲ ﻛﺘﺎب اﻹﻳﻤﺎن ﻓﻲ أواﺋﻞ اﻟﻜﺘﺎب‬
‫وﻗﺎل ﺑﻌﺾ اﻟﺸﺮاح ‪ :‬ﺳﺒﺐ إﻃﻼق اﻟﻜﻔﺮ ﻫﻨﺎ أﻧﻪ ﻛﺬب ﻋﻠﻰ اﷲ ‪ ،‬ﻛﺄﻧﻪ ﻳﻘﻮل ﺧﻠﻘﻨﻲ اﷲ ﻣﻦ ﻣﺎء ﻓﻼن ‪ ،‬وﻟﻴﺲ ﻛﺬﻟﻚ ﻷﻧﻪ إﻧﻤﺎ ﺧﻠﻘﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻏﻴﺮﻩ ‪ ،‬واﺳﺘﺪل ﺑﻪ ﻋﻠﻰ أن ﻗﻮﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﻤﺎﺿﻲ ﻗﺮﻳﺒﺎ ‪ :‬اﺑﻦ أﺧﺖ اﻟﻘﻮم ﻣﻦ أﻧﻔﺴﻬﻢ و ﻣﻮﻟﻰ اﻟﻘﻮم ﻣﻦ أﻧﻔﺴﻬﻢ ﻟﻴﺲ ﻋﻠﻰ ﻋﻤﻮﻣﻪ ؛‬
‫إذ ﻟﻮ ﻛﺎن ﻋﻠﻰ ﻋﻤﻮﻣﻪ ﻟﺠﺎز أن ﻳﻨﺴﺐ إﻟﻰ ﺧﺎﻟﻪ ﻣﺜﻼ وﻛﺎن ﻣﻌﺎرﺿﺎ ﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﺒﺎب اﻟﻤﺼﺮح ﺑﺎﻟﻮﻋﻴﺪ اﻟﺸﺪﻳﺪ ﻟﻤﻦ ﻓﻌﻞ ذﻟﻚ ‪ ،‬ﻓﻌﺮف أﻧﻪ‬
‫‪ .‬ﺧﺎص ‪ ،‬واﻟﻤﺮاد ﺑﻪ أﻧﻪ ﻣﻨﻬﻢ ﻓﻲ اﻟﺸﻔﻘﺔ واﻟﺒﺮ واﻟﻤﻌﺎوﻧﺔ وﻧﺤﻮ ذﻟﻚ‬

‫‪Ini tentang menasabkan anak kepada selain bapaknya :‬‬


‫‪- Riyadh al-Shalihin‬‬

‫ﺎﻟﺠﻨﱠﺔُ َﻋﻠَ ِﻴﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬


‫ﱠﻋﻰ إﻟﻰ ﻏَْﻴ ِﺮ أﺑِﻴﻪ َو ُﻫ َﻮ ﻳَـ ْﻌﻠَ ُﻢ أﻧﱠﻪُ ﻏَﻴْـ ُﺮ أﺑِﻴﻪ ﻓَ َ‬ ‫وﺳﻠﱠﻢ َ‬
‫ﻗﺎل ‪َ :‬ﻣﻦ اد َ‬ ‫ِ‬
‫ﺻﻠّﻰ اﷲُ َﻋﻠَْﻴﻪ َ‬
‫ﺎص ر ِ‬
‫ﺿ َﻲ اﷲُ َﻋ ْﻨﻪُ أ ﱠن ﱠ‬
‫اﻟﻨﺒﻲ َ‬
‫ِ‬
‫َﻋ ْﻦ َﺳ ْﻌﺪ ﺑﻦ أﺑﻲ وﻗﱠ ٍ َ‬

‫‪www.islamuna.info‬‬
KELUARGA 293

‫ ُﻣﺘﱠـ َﻔ ٌﻖ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬. ‫َﺣﺮ ٌام‬

Dari Sa'ad Ibn Abu Waqqash ra. bahwa Nabi saw. bersabda : “Barangsiapa yang mengaku anak
dari selain ayahnya, padahal dia tahu bahwa yang diakunya bukan ayahnya, maka dia haram
masuk surga”. (Muttafaq 'alaih).
Hadis ini diriwayatkan juga oleh al-Bukhari, hadis no. 6269; Muslim, hadis no. 95 dan 96; Abu
Daud, hadis no. 4449; Ibn Majah, hadis no. 2900; Ahmad, hadis no. 1375, 1415, 1471, 19501 dan
19566; al-Darimi, hadis no. 2418 dan 2736.
- Riyadh al-Shalihin 1803 :
ِ ‫ ﻓَﻤﻦ رِﻏﺐ َﻋﻦ‬،‫ ﻻ ﺗَـﺮﻏَﺒﻮا َﻋﻦ آﺑﺎﺋِ ُﻜﻢ‬: ‫ﺎل‬
‫ ُﻣﺘﱠـ َﻔ ٌﻖ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ‬. ‫أﺑﻴﻪ ﻓَـ ُﻬ َﻮ ُﻛ ْﻔ ٌﺮ‬ َ َ‫وﺳﻠﱠﻢ ﻗ‬ ِ ِ ‫و َﻋﻦ أﺑﻲ ُﻫﺮﻳْـﺮة ر‬
ْ َ َ َْ ْ َ ْ ُ ْ َ ‫ﺻﻠّﻰ اﷲُ َﻋﻠَْﻴﻪ‬
َ ‫ﱠﺒﻲ‬
‫ﺿ َﻲ اﷲُ َﻋ ْﻨﻪُ َﻋﻦ اﻟﻨ ﱢ‬ َ َ ْ َ
Dari Abu Hurairah ra. dari Nabi saw. yang bersabda : “Janganlah kalian membenci kepada ayahmu
sendiri sehingga mengaku orang lain sebagai ayahnya, karena barangsiapa yang membenci
ayahnya sendiri, maka perbuatan itu merupakan kekafiran”. Wallahu a’lam. [Santrialit].
LINK ASAL :
www.fb.com/groups/piss.ktb/1205265666162906/
www.fb.com/notes/1252015591487913

4918. BOLEHKAH ORANG TUA MEMUKUL ANAK ?


PERTANYAAN :
Assalamu ‘alaikum. Bagaimana hukumnya memukul anak ? [Abd Muid].
JAWABAN :
Wa ‘alaikum salam. Rasulullah shallallahu alaihi wa sallam bersabda :
ِ‫ﻀ‬ َ ‫ َوﻓَـ ﱢﺮﻗُﻮا ﺑَـﻴْـﻨَـ ُﻬ ْﻢ ﻓِﻲ اﻟ َْﻤ‬، ‫ﻮﻫ ْﻢ َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ َو ُﻫ ْﻢ أَﺑْـﻨَﺎءُ َﻋ ْﺸ ٍﺮ‬ ِِ ِ ‫ﻣﺮوا أَوﻻ َد ُﻛﻢ ﺑِﺎﻟ ﱠ‬
‫ﺎﺟ ِﻊ‬ ُ ُ‫ﺿ ِﺮﺑ‬
ْ ‫ َوا‬، ‫ﻴﻦ‬
َ ‫ﺼﻼة َو ُﻫ ْﻢ أَﺑْـﻨَﺎءُ َﺳ ْﺒ ِﻊ ﺳﻨ‬ ْ ْ ُُ
"Perintahkan anak-anak kalian untuk melakukan shalat saat usia mereka tujuh tahun, dan pukullah
mereka saat usia sepuluh tahun. Dan pisahkan tempat tidur mereka." ( HR Abu Dawud dan At
Tirmidzi dengan sanad shohih).
Dijelaskan dalam Kitab al-Majmu' (3/13) :
( ‫) أﻣﺎ ﺣﻜﻢ اﻟﻤﺴﺄﻟﺔ‬
‫ وﻳﻀﺮﺑﺎن‬، ‫ﻓﻤﻦ ﻻ ﺗﻠﺰﻣﻪ اﻟﺼﻼة ﻻ ﻳﺆﻣﺮ ﺑﻔﻌﻠﻬﺎ ﻻ إﻳﺠﺎﺑﺎ وﻻ ﻧﺪﺑﺎ إﻻ اﻟﺼﺒﻲ واﻟﺼﺒﻴﺔ ﻓﻴﺆﻣﺮان ﺑﻬﺎ ﻧﺪﺑﺎ إذا ﺑﻠﻎ ﺳﺒﻊ ﺳﻨﻴﻦ وﻫﻤﺎ ﻣﻤﻴﺰان‬
‫ﻋﻠﻰ ﺗﺮﻛﻬﺎ إذا ﺑﻠﻐﺎ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ‬

Orang yang tidak wajib sholat tidak diperintahkan untuk melaksanakannya, tidak perintah wajib
maupun perintah anjuran kecuali anak kecil laki-laki dan perempuan, maka keduanya di perintah
untuk sholat dengan sifat perintah anjuran ketika telah mencapai umur 7 tahun dan keduanya
sudah tamyiz, dan keduanya di pukul jika meninggalkan sholat ketika mencapai umur 10 tahun.

‫ " وﻋﻠﻰ اﻵﺑﺎء واﻷﻣﻬﺎت أن ﻳﺆدﺑﻮا أوﻻدﻫﻢ وﻳﻌﻠﻤﻮﻫﻢ اﻟﻄﻬﺎرة واﻟﺼﻼة وﻳﻀﺮﺑﻮﻫﻢ ﻋﻠﻰ ذﻟﻚ إذا ﻋﻘﻠﻮا‬: ‫" ﻗﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﻲ ﻓﻲ اﻟﻤﺨﺘﺼﺮ‬

Imam Syafi'i dalam kitab al-Mukhtashor berkata : " wajib bagi para ayah dan para ibu untuk
mendidik anak-anak mereka dan mengajari mereka cara bersuci dan sholat, dan memukul mereka

© 2017 www.piss-ktb.com
294 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

atas hal tersebut jika mereka telah berakal."

. ‫ ﻳﺠﺐ ﻋﻠﻰ اﻵﺑﺎء واﻷﻣﻬﺎت ﺗﻌﻠﻴﻢ أوﻻدﻫﻢ اﻟﻄﻬﺎرة واﻟﺼﻼة واﻟﺸﺮاﺋﻊ ﺑﻌﺪ ﺳﺒﻊ ﺳﻨﻴﻦ وﺿﺮﺑﻬﻢ ﻋﻠﻰ ﺗﺮﻛﻬﺎ‬: ‫ﻗﺎل اﻟﺮاﻓﻌﻲ ﻗﺎل اﻷﺋﻤﺔ‬
‫ﺑﻌﺪ ﻋﺸﺮ ﺳﻨﻴﻦ‬

Imam Ar-rofi'i berkata : " para imam berkata : "wajib bagi para ayah dan para ibu mengajari anak-
anak mereka cara bersuci, sholat dan syari'at-syari’at setelah umur 7 tahun, dan memukul mereka
jika meninggalkannya setelah umur 10 tahun."
Orang tua boleh memukul anak untuk mendidiknya hal itu sebagai pelajaran bagi si anak bukan
sebagai hukuman. Pukulan dilakukan ketika si anak meninggalkan sholat saat umur 10 tahun, tidak
mau puasa dan kebaikan-kebaikan lainnya, atau ketika si anak berperilaku buruk.
Syarat-syarat bolehnya memukul anak adalah :
1. ada sangkaan kuat adanya kemashlahatan nyata yang diharapkan.
2. memukul dengan pukulan yang tidak menyakitkan dan tidak memberatkan.
3. tidak memukul bagian wajah dan bagian-bagian tubuh lain yang mudah sakit.
Jika anak tidak bisa menjadi baik kecuali dengan dipukul yang menyakitkan maka tidak boleh
dipukul sama sekali walaupun untuk menghasilkan kemashlahatan.
Bahkan tidak boleh pula dipukul dengan pukulan yang tidak menyakitkan. Karena kebolehan
memukul hanyalah perantara untuk menghasilkan kebaikan dalam mendidik. Jika tidak bisa hasil
dengan pukulan yang tidak menyakitkan maka pemukulan ringan tersebut gugur sebagaimana
gugurnya pemukulan yang berat. Karena perantara menjadi gugur jika tujuannya sudah gugur.
Wallahu a’lam. [Mujaawib : Ust.Nur Hamzah]
Referensi :
- Kitab Roudhoh (10/175) :
‫ﺼ ٌﻞ‬ ْ َ‫ﻓ‬
‫ﺼﺒِ ﱠﻲ‬
‫ َواﻟ ُْﻤ َﻌﻠﱢ ِﻢ اﻟ ﱠ‬،ُ‫ب اﻟ ﱠﺰْو ِج َزْو َﺟﺘَﻪ‬ ِ ِ ‫اﻹﻣ ِﺎم أَو ﻧَﺎﺋِﺒِ ِﻪ ﻟِﻠﺘﱠﺄ ِْد‬ ِ ‫ﻀ ْﺮ‬ َ ِ‫ﱠﻌ ِﺰﻳ ِﺮ ﺑ‬ ِ ‫َﺻ َﺤ‬ ِ
َ ‫ﺿ ْﺮ‬ َ ‫ﺴ ﱢﻤﻲ‬ َ ُ‫ َوﻳ‬،‫ﻳﺐ ﻓﻲ ﻏَْﻴ ِﺮ َﺣﺪﱟ‬ ْ َ ِْ ‫ب‬ ْ ‫ﻆ اﻟﺘـ‬ َ ‫ﺺ ﻟََﻔ‬‫ﺨ ﱡ‬ ُ َ‫ﺎب َﻣ ْﻦ ﻳ‬ ْ ‫ﻣ َﻦ ْاﻷ‬،
ِ ِ
‫َب‬
ُ ‫ج َو ْاﻷ‬ ُ ‫ﺎم َواﻟ ﱠﺰْو‬ ُ ‫اﻹ َﻣ‬ ْ ‫ ﻓَـ َﻌﻠَﻰ َﻫ َﺬا ُﻣ ْﺴﺘَـ ْﻮﻓِﻲ اﻟﺘـ‬،‫ﱠﻮﻋَ ْﻴ ِﻦ َو ُﻫ َﻮ ْاﻷَ ْﺷ َﻬ ُﺮ‬
ِْ ‫ﱠﻌ ِﺰﻳ ِﺮ‬ ْ ‫ﱠﻌ ِﺰ َﻳﺮ ﻋَﻠَﻰ اﻟﻨـ‬ ْ ‫ َوﻣﻨْـ ُﻬ ْﻢ َﻣ ْﻦ ﻳُﻄْﻠ ُﻖ اﻟﺘـ‬،‫َب َوﻟَ َﺪﻩُ ﺗَﺄ ِْدﻳﺒًﺎ َﻻ ﺗَـ ْﻌ ِﺰ ًﻳﺮا‬ ِ ‫َو ْاﻷ‬
‫ﻴﻤﺎ َوَز ْﺟ ًﺮا َﻋ ْﻦ َﺳ ْﻲ ِء ْاﻷَ ْﺧ َﻼ ِق‬ ِ ِ ‫ و ْاﻷَب ﻳـ َﺆدﱢب اﻟ ﱠ‬،‫ﺎت ﺣﺪا وﺗَـﻌ ِﺰﻳﺮا‬
ً ‫ﺼﻐ َﻴﺮ ﺗَـ ْﻌﻠ‬
ِ ِ
ُ ُ ُ َ ً ْ َ َ َ‫ﺎم ﻓَـﻴَﺘَـ َﻮﻟﱠﻰ ﺑِﺎﻟْ ِﻮَﻻﻳَﺔ اﻟ َْﻌﺎ ﱠﻣﺔ إِﻗَ َﺎﻣﺔَ اﻟْﻌُ ُﻘﻮﺑ‬
ِ ِْ ‫ أَ ﱠﻣﺎ‬،‫ﺴﻴﱢ ُﺪ‬
ُ ‫اﻹ َﻣ‬ ‫واﻟ ُْﻤ َﻌﻠﱢ ُﻢ َواﻟ ﱠ‬،
َ
ِ‫ﺼ َﻼة‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
َ ‫ﺼﺒِ ﱢﻲ ﻓﻲ َﻛ َﻔﺎﻟَﺘﻪ َﻛ َﺬﻟ‬ ِ
‫ َوﻳُ ْﺸﺒِﻪُ أَ ْن ﺗَ ُﻜﻮ َن ْاﻷُ ﱡم ﻓﻲ َزَﻣ ِﻦ اﻟ ﱠ‬،ُ‫ﻀﺒُﻄُﻪ‬ ْ َ‫ﱠب اﻟ َْﻤ ْﻌﺘُﻮﻩُ ﺑِ َﻤﺎ ﻳ‬
‫ﺎرة َواﻟ ﱠ‬ َ ‫َﺣ َﻜ ِﺎم اﻟﻄﱠ َﻬ‬ ْ ‫ﻴﻢ أ‬ِ ‫ﻚ َﻛ َﻤﺎ ذَ َﻛ ْﺮﻧَﺎ ﻓﻲ ﺗَـ ْﻌﻠ‬ ُ ‫َوَﻛ َﺬا ﻳُـ َﺆد‬
ُ ‫ج ﻳُـ َﻌ ﱢﺰُر َزْو َﺟﺘَﻪُ ﻓِﻲ اﻟﻨﱡ‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
‫ﺸﻮِز َوَﻣﺎ‬ ُ ‫ َواﻟ ﱠﺰْو‬،ُ‫ﺼﺒِ ﱠﻲ ﺑِِﺈ ْذن اﻟ َْﻮﻟ ﱢﻲ َوﻧﻴَﺎﺑَﺔً ﻋَﻨْﻪ‬
‫ﱢب اﻟ ﱠ‬ ُ ‫ َواﻟ ُْﻤ َﻌﻠﱢ ُﻢ ﻳُـ َﺆد‬،‫ب ﻋَﻠَﻴْـ َﻬﺎ أَن ْاﻷُﱠﻣ َﻬﺎت َﻛ ْﺎﻵﺑَﺎء‬ ِ ‫َو ْاﻷ َْﻣ ِﺮ ﺑِ َﻬﺎ َواﻟﻀ ْﱠﺮ‬
َ ْ‫ َوإِذَا أَﻓ‬،‫َﺻ ﱢﺢ‬ ِ ِ ِِ ِ ‫ َواﻟ ﱠ‬،‫ﻴﻤﺎ ﻳَـﺘَـ َﻌﻠﱠ ُﻖ ﺑِ َﺤ ﱢﻖ اﻟﻠﱠ ِﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ‬ ِ ِِ
‫ﻀﻰ ﺗَـ ْﻌ ِﺰ ٌﻳﺮ‬ َ ‫ﺴﻴﱢ ُﺪ ﻳُـ َﻌ ﱠﺰُر ﻓﻲ َﺣ ﱢﻖ ﻧَـ ْﻔﺴﻪ َوَﻛ َﺬا ﻓﻲ َﺣ ﱢﻖ اﻟﻠﱠﻪ ﺗَـ َﻌﺎﻟَﻰ َﻋﻠَﻰ ْاﻷ‬ َ ‫ َوَﻻ ﻳُـ َﻌ ﱢﺰُرَﻫﺎ ﻓ‬،‫ﻳَـﺘَـ َﻌﻠﱠ ُﻖ ﺑﻪ‬
‫ﺼ ُﺪ ﺑِ ِﻪ اﻟْ َﻘ ْﺘ ُﻞ‬ ِ َ‫ب ﻇ‬ ِ ‫اف ﻓِﻲ اﻟﻀ ْﱠﺮ‬ ِْ ‫ ﻓَِﺈ ْن َﻛﺎ َن‬،‫ َوﻳَ ُﻜﻮ ُن ﻗَـﺘْـﻠُﻪُ ِﺷ ْﺒﻪَ َﻋ ْﻤ ٍﺪ‬،‫ﱠﻤﺎ ُن َﻋﻠَﻰ َﻋﺎﻗِﻠَ ِﺔ اﻟ ُْﻤ َﻌ ﱢﺰِر‬ ٍ
َ ‫ﺿ َﺮﺑَﻪُ ﺑِ َﻤﺎ ﻳُـ ْﻘ‬
َ ‫ﺎﻫ ًﺮا َو‬ ُ ‫اﻹ ْﺳ َﺮ‬ َ ‫ﺐ اﻟﻀ‬ َ ‫ َو َﺟ‬،‫إِﻟَﻰ َﻫ َﻼك‬
ِ ِ ِ ِِ
‫ب‬ ِ ‫ﺼﻞ إِﱠﻻ ﺑِﺎﻟﻀ ْﱠﺮ‬
ُ ُ ‫ﻳﺐ َﻻ ﻳَ ْﺤ‬
ِ
َ ‫ﻴﻦ ﺗَـ ْﻔ ِﺮ ًﻳﻌﺎ ﻋَﻠَﻰ َﻫﺬﻩ اﻟْ َﻘﺎﻋ َﺪة أَ ﱠن اﻟ ُْﻤ َﻌ ﱢﺰَر إِذَا ﻋَﻠ َﻢ أَ ﱠن اﻟﺘﱠﺄْد‬
ِ
َ ‫ﺎم ﻋَ ِﻦ اﻟ ُْﻤ َﺤ ﱢﻘﻘ‬ ُ ‫اﻹ َﻣ‬ِْ ‫ َو َﺣ َﻜﻰ‬،‫ﺾ‬ ٌ ‫ ﻓَـ ُﻬ َﻮ ﻋَ ْﻤ ٌﺪ َﻣ ْﺤ‬،‫ﻏَﺎﻟِﺒًﺎ‬
‫ َوأَ ﱠﻣﺎ ﻏَﻴْـ ُﺮﻩُ؛ ﻓَ َﻼ ﻓَﺎﺋِ َﺪةَ ﻓِ ِﻴﻪ‬،‫اﻹ ْﻫ َﻼ ُك‬ِْ ُ‫ َوﻟ َْﻴﺲ ﻟَﻪ‬،‫ﻚ‬
َ ٌ ِ‫ح؛ ﻓَِﻸَﻧﱠﻪُ ُﻣ ْﻬﻠ‬ ُ ‫ أَ ﱠﻣﺎ اﻟ ُْﻤﺒَـ ﱢﺮ‬،ُ‫ح َوَﻻ ﻏَﻴْـ ُﺮﻩ‬ ُ ‫ب اﻟ ُْﻤﺒَـ ﱢﺮ‬ ُ ‫َﻢ ﻳَ ُﻜ ْﻦ ﻟَﻪُ اﻟﻀ ْﱠﺮ‬ ْ ‫ ﻟ‬،‫اﻟ ُْﻤﺒَـ ﱢﺮ ِح‬.
- Kitab al-Mausu'ah al-Fiqhiyyah (45/171) :

‫ ان ﻳﻐﻠﺐ ﻋﻠﻲ اﻟﻈﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﻪ ﻟﻠﻤﺼﻠﺤﺔ اﻟﻤﺮﺟﻮة ﻣﻨﻪ وان ﻳﻜﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺒﺮح‬- ‫ ﻋﻨﺪ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺔ اﻟﻠﺠﻮء اﻟﻴﻪ‬- ‫ﻛﺬاﻟﻚ ﻳﺸﺘﺮط ﻓﻲ اﻟﻀﺮب‬
‫وﻻ ﺷﺎق وان ﻳﺘﻮﻗﻲ ﻓﻴﻪ اﻟﻮﺟﻪ واﻟﻤﻮاﺿﻊ اﻟﻤﻬﻠﻜﺔ‬

- Kitab Qowaidul Ahkam (1/225) :

‫ وﻏﻴﺮ ذﻟﻚ ﻣﻦ اﻟﻤﺼﺎﻟﺢ‬، ‫ ﺿﺮب اﻟﺼﺒﻴﺎن ﻋﻠﻰ ﺗﺮك اﻟﺼﻼة واﻟﺼﻴﺎم‬: ‫ اﻟﻤﺜﺎل اﻟﺮاﺑﻊ‬.

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪295‬‬

‫ﻓﺈن ﻗﻴﻞ ‪ :‬إذا ﻛﺎن اﻟﺼﺒﻲ ﻻ ﻳﺼﻠﺤﻪ إﻻ اﻟﻀﺮب اﻟﻤﺒﺮح ﻓﻬﻞ ﻳﺠﻮز ﺿﺮﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻼ ﻟﻤﺼﻠﺤﺔ ﺗﺄدﻳﺒﻪ ؟ ﻗﻠﻨﺎ ﻻ ﻳﺠﻮز ذﻟﻚ ‪ ،‬ﺑﻞ ﻳﺠﻮز أن‬
‫ﻳﻀﺮﺑﻪ ﺿﺮﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺒﺮح ؛ ﻷن اﻟﻀﺮب اﻟﺬي ﻻ ﻳﺒﺮح ﻣﻔﺴﺪة ‪ ،‬وإﻧﻤﺎ ﺟﺎز ﻟﻜﻮﻧﻪ وﺳﻴﻠﺔ إﻟﻰ ﻣﺼﻠﺤﺔ اﻟﺘﺄدﻳﺐ ‪ ،‬ﻓﺈذا ﻟﻢ ﻳﺤﺼﻞ اﻟﺘﺄدﻳﺐ‬
‫‪ .‬ﺳﻘﻂ اﻟﻀﺮب اﻟﺨﻔﻴﻒ ‪ ،‬ﻛﻤﺎ ﻳﺴﻘﻂ اﻟﻀﺮب اﻟﺸﺪﻳﺪ ؛ ﻷن اﻟﻮﺳﺎﺋﻞ ﺗﺴﻘﻂ ﺑﺴﻘﻮط اﻟﻤﻘﺎﺻﺪ‬

‫‪LINK ASAL :‬‬


‫‪www.fb.com/notes/1258524744170331‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1197043076985165/‬‬
‫‪5119. FADHILAH MENCARI NAFKAH UNTUK KELUARGA‬‬
‫‪PERTANYAAN :‬‬
‫‪Assalamu'alaikum. Kakang-kakang Asatidz. Mohon penjelasannya : dosa apakah yang dimaksud‬‬
‫‪dalam hadits di bawah ini?, terima kasih [Kang Kabayan] :‬‬
‫‪“Sesungguhnya diantara dosa dosa, ada yang tidak bisa dihapus (ditebus) dengan pahala sholat,‬‬
‫‪sedekah ataupun haji, namun hanya bisa ditebus dengan kesusah-payahan dalam mencari‬‬
‫‪nafkah” (HR. Ath-Thobroni).‬‬
‫‪JAWABAN :‬‬
‫‪Wa’alaikum salam. Yang dimaksud adalah dosa dosa dari ma'siyat hati. Al-humum / perasaan‬‬
‫‪sedih, risau, susah dalam mencari nafkah bisa menghapus dosa dimana dosa tersebut tidak bisa‬‬
‫‪dihapus oleh amalan ibadah sholat, puasa, haji dan umroh, hal itu bisa dibenarkan karena sesuatu‬‬
‫‪bisa di hapus dengan kebalikannya sebagaimana penyakit diobati dengan yang berlawanan‬‬
‫‪denganya. Maka maksiyat hati bisa dihapus dosanya dengan perasaan perasaan sedih di dalam‬‬
‫‪hati, maka Allah memasukkan perasaan sedih (termasuk perasaan sedih, risau dan susah dalam‬‬
‫‪mencari nafkah) di dalam hati yang mampu menghapus dosa dosa maksiyat qolbi/hati tersebut.‬‬
‫‪Dan dosa yang dimaksud adalah dosa haqqullah, bukan haqqul adami.‬‬
‫‪- Faidhul Qodir (2/526) :‬‬
‫)إن ﻣﻦ اﻟﺬﻧﻮب ذﻧﻮﺑﺎ ﻻ ﻳﻜﻔﺮﻫﺎ اﻟﺼﻼة(‬
‫ﻻ اﻟﻔﺮض وﻻ اﻟﻨﻔﻞ )وﻻ اﻟﺼﻴﺎم( ﻛﺬﻟﻚ )واﻟﺤﺞ وﻻ اﻟﻌﻤﺮة( وﻟﻢ ﻳﺬﻛﺮ اﻟﺰﻛﺎة ﻷن اﻟﺬي ﻳﻬﺘﻢ ﺑﻤﻌﻴﺸﺘﻪ ﻻ ﻣﺎل ﻟﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻗﻴﻞ وﻣﺎ ﻳﻜﻔﺮﻫﺎ؟‬
‫ﻗﺎل )ﻳﻜﻔﺮﻫﺎ اﻟﻬﻤﻮم( ﺟﻤﻊ ﻫﻢ وﻫﻮ اﻟﻘﻠﻖ واﻻﻏﺘﻤﺎم واﻟﺤﺰن ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﺎح وﻏﻴﺮﻩ )ﻓﻲ ﻃﻠﺐ اﻟﻤﻌﻴﺸﺔ( أي اﻟﺴﻌﻲ ﻓﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺎ‬
‫ﻳﻌﻴﺶ ﺑﻪ وﻳﻘﻮم ﺑﻜﻔﺎﻳﺘﻪ وﻣﻤﻮﻧﻪ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﺼﺒﺎح وﻏﻴﺮﻩ‪ :‬اﻟﻤﻌﻴﺸﺔ ﻣﻜﺴﺐ اﻹﻧﺴﺎن اﻟﺬي ﻳﻌﻴﺶ ﺑﻪ‬
‫وإﻧﻤﺎ ﺻﻠﺢ ذﻟﻚ دون ﻏﻴﺮﻩ ﻟﺘﻜﻔﻴﺮﻫﺎ ﻷن اﻟﺸﻲء ﻳﻜﻔﺮ ﺑﻀﺪﻩ ﻛﻤﺎ أن اﻟﻤﺮض ﻳﻌﺎﻟﺞ ﺑﻀﺪﻩ ﻓﺎﻟﻤﻌﺎﺻﻲ اﻟﻘﻠﺒﻴﺔ ﺗﻜﻔﺮ ﺑﺎﻟﻬﻤﻮم اﻟﻘﻠﺒﻴﺔ ﻓﻴﺪﺧﻞ‬
‫اﷲ اﻟﻬﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﻘﻠﺐ ﻟﻴﻜﻔﺮ ﺑﻪ ذﻟﻚ اﻟﺬﻧﺐ‬

‫‪- Faidhul Qodir :‬‬


‫إن ﻣﻦ اﻟﺬﻧﻮب ذﻧﻮﺑﺎ ﻻ ﻳﻜﻔﺮﻫﺎ اﻟﺼﻼة( ﻻ اﻟﻔﺮض وﻻ اﻟﻨﻔﻞ )وﻻ اﻟﺼﻴﺎم( ﻛﺬﻟﻚ )واﻟﺤﺞ وﻻ اﻟﻌﻤﺮة( وﻟﻢ ﻳﺬﻛﺮ اﻟﺰﻛﺎة ﻷن اﻟﺬي ﻳﻬﺘﻢ(‬
‫ﺑﻤﻌﻴﺸﺘﻪ ﻻ ﻣﺎل ﻟﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻗﻴﻞ وﻣﺎ ﻳﻜﻔﺮﻫﺎ؟ ﻗﺎل )ﻳﻜﻔﺮﻫﺎ اﻟﻬﻤﻮم( ﺟﻤﻊ ﻫﻢ وﻫﻮ اﻟﻘﻠﻖ واﻻﻏﺘﻤﺎم واﻟﺤﺰن ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﺎح وﻏﻴﺮﻩ )ﻓﻲ ﻃﻠﺐ‬
‫اﻟﻤﻌﻴﺸﺔ( أي اﻟﺴﻌﻲ ﻓﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺎ ﻳﻌﻴﺶ ﺑﻪ وﻳﻘﻮم ﺑﻜﻔﺎﻳﺘﻪ وﻣﻤﻮﻧﻪ ﻗﺎل ﻓﻲ اﻟﻤﺼﺒﺎح وﻏﻴﺮﻩ‪ :‬اﻟﻤﻌﻴﺸﺔ ﻣﻜﺴﺐ اﻹﻧﺴﺎن اﻟﺬي ﻳﻌﻴﺶ ﺑﻪ‬
‫وإﻧﻤﺎ ﺻﻠﺢ ذﻟﻚ دون ﻏﻴﺮﻩ ﻟﺘﻜﻔﻴﺮﻫﺎ ﻷن اﻟﺸﻲء ﻳﻜﻔﺮ ﺑﻀﺪﻩ ﻛﻤﺎ أن اﻟﻤﺮض ﻳﻌﺎﻟﺞ ﺑﻀﺪﻩ ﻓﺎﻟﻤﻌﺎﺻﻲ اﻟﻘﻠﺒﻴﺔ ﺗﻜﻔﺮ ﺑﺎﻟﻬﻤﻮم اﻟﻘﻠﺒﻴﺔ ﻓﻴﺪﺧﻞ‬
‫اﷲ اﻟﻬﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﻘﻠﺐ ﻟﻴﻜﻔﺮ ﺑﻪ ذﻟﻚ اﻟﺬﻧﺐ وﻣﻦ ﺛﻢ ﻗﻴﻞ إن اﻟﻬﻢ اﻟﺬي ﻳﺪﺧﻞ ﻋﻠﻰ اﻟﻘﻠﺐ واﻟﻌﺒﺪ ﻻ ﻳﻌﺮﻓﻪ ﻫﻮ ﻇﻠﻤﺔ اﻟﺬﻧﻮب واﻟﻬﻢ ﺑﻬﺎ‬
‫وﺷﻌﻮر اﻟﻘﻠﺐ ﺑﻮﻗﻔﺔ اﻟﺤﺴﺎب وﻫﻮل اﻟﻤﻄﻠﻊ ﻟﻜﻦ ﻗﺎل اﻟﻐﺰاﻟﻲ‪ :‬اﻟﻬﻢ إﻧﻤﺎ ﻳﻜﻔﺮ ﺣﻘﻮق اﷲ أﻣﺎ ﻣﻈﺎﻟﻢ اﻟﻌﺒﺎد ﻓﻼ ﻳﻜﻔﻴﻪ ﻓﻴﻬﺎ إﻻ اﻟﺨﺮوج‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬


296 PUSTAKA ILMU SUNNI SALAFIYAH - KTB

‫ﻋﻨﻬﺎ )ﺣﻞ واﺑﻦ ﻋﺴﺎﻛﺮ( ﻓﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻪ )ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة( ﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻌﺮاﻗﻲ ﻓﻲ اﻟﻤﻐﻨﻲ ﺳﻨﺪﻩ ﺿﻌﻴﻒ ورواﻩ اﻟﻄﺒﺮاﻧﻲ ﻓﻲ اﻷوﺳﻂ واﻟﺨﻄﻴﺐ‬
‫ﻓﻲ ﺗﻠﺨﻴﺺ اﻟﻤﺸﺘﺒﻪ ﻣﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ ﺑﻜﻴﺮ ﻋﻦ ﻣﺎﻟﻚ ﻋﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻤﺮو ﻋﻦ أﺑﻲ ﺳﻠﻤﺔ ﻋﻦ أﺑﻲ ﻫﺮﻳﺮة ﻗﺎل اﺑﻦ ﺣﺠﺮ وإﺳﻨﺎدﻩ إﻟﻰ‬
‫ﻳﺤﻴﻰ واﻩ وﻗﺎل اﻟﺤﺎﻓﻆ اﻟﻬﻴﺜﻤﻲ ﻓﻴﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺳﻼم اﻟﻤﺼﺮي ﻗﺎل اﻟﺬﻫﺒﻲ ﺣﺪث ﻋﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ ﺑﻜﻴﺮ ﺑﺨﺒﺮ ﻣﻮﺿﻮع ﻗﺎل وﻫﺬا ﻣﻤﺎ روي‬
‫ﻋﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ ﺑﻜﻲ‬

LINK ASAL :
www.fb.com/notes/1562364717119664/
www.fb.com/groups/piss.ktb/1371459319543539/
5252. KEWAJIBAN SIAPA NAFKAH ANAK YANG ORANG
TUANYA BERCERAI (ANAK TIRI) ?
PERTANYAAN :
Assalamualikum. Saya mau bertanya gimana hukumnya meminta nafkah kepada mantan suami
sedangkan si istri sudah menikah lagi ? Makasih banyak atas jawabannya. [Mominkz Blinkz].
JAWABAN :
Wa'alaikumussalam. Nafkah Anak tetap menjadi kewajiban si suami (lama) walaupun sudah cerai,
yang penting memenuhi syarat. Ayah tiri tidak wajib menafkahi anak tirinya, karena anak tiri tidak
masuk dalam salah satu dari 3 hal yang mewajibkan untuk memberi nafaqoh, 3 hal tersebut
adalah :
1. familiy ( qorobah )
2. istri ( zaujiyyah )
3. haq milik ( milkun ) seperti budak dan hewan.
Adapun cerai tidak mempengaruhi kewajiban tersebut pada ayah si Anak. Sedang ayah baru maka
wajib menafkahi istrinya, tidak wajib menafkahi anak tirinya. Jadi mantan istri sudah betul menuntut
nafkah pada mantan suami untuk si anak jika masih memenuhi syarat :
1. Si anak adalah miskin
2. Orang tua punya kelebihan untuk menafkahi diri sendiri.
3. Satu agama
4. Ahli waris
Selagi syarat itu terpenuhi maka bapak wajib menafkahi anak. Tidak peduli sudah cerai atau belum
si bapak dengan istrinya. Wallohu a'lam. (Muh Jayus, Gufron BKL)
Ibaroh :
- I'anah dan Albajuri :
.‫وﻟﻠﻨﻔﻘﺔ أﺳﺒﺎب ﺛﻼﺛﺔ اﻟﻘﺮاﺑﺔ وﻣﻠﻚ اﻟﻴﻤﻴﻦ واﻟﺰوﺟﻴﺔ‬٤/٥٩ ‫ إﻋﺎﻧﺔ اﻟﻄﺎﻟﺒﻴﻦ‬.‫واﻋﻠﻢ أن ﻟﻠﻨﻔﻘﺔ ﺛﻼﺛﺔ أﺳﺒﺎب اﻟﺰوﺟﻴﺔ واﻟﻘﺮاﺑﺔ واﻟﻤﻠﻚ‬.
٢/١٨٥ ‫اﻟﺒﺎﺟﻮري‬

- Almausu'ah alfiqhiyyah alkuwaitiyah 41/79 :

‫وط‬ٍ ‫ﻮب ﻧَـ َﻔ َﻘ ِﺔ اﻷْ َ◌وﻻَ ِد أَرﺑـﻌﺔُ ُﺷﺮ‬


ِ ‫ط ﻟِ ُﻮ ُﺟ‬
ُ ‫ ﻳُ ْﺸﺘَـ َﺮ‬- ٥٥ :‫ﻮب ﻧَـ َﻔ َﻘ ِﺔ اﻷْ َ◌ ْوﻻَ ِد‬
ِ ‫ط ُو ُﺟ‬ُ ‫ ُﺷ ُﺮو‬:
ُ َ َْ ْ
‫ﺎق ﻏَْﻴ ِﺮِﻫ ْﻢ َﻋﻠَْﻴ ِﻬ ْﻢ‬
ِ ‫ أَ ْن ﻳ ُﻜﻮﻧُﻮا ﻓُـ َﻘﺮاء ﻻَ ﻣﺎل ﻟ َُﻬﻢ وﻻَ َﻛﺴﺐ ﻳﺴﺘَـﻐْﻨُﻮ َن ﺑِ ِﻪ َﻋﻦ إِﻧْـ َﻔ‬:‫ط اﻷْ َ◌ ﱠول‬
ْ َْ َ ْ َ ْ َ ََ َ ‫اﻟ ﱠ‬.
ُ ‫ﺸ ْﺮ‬

www.islamuna.info
‫‪KELUARGA‬‬ ‫‪297‬‬

‫اﺳﺎةِ )‪٣‬‬ ‫ِ‬


‫اﺳﺎة‪َ ،‬واﻟ ُْﻤﻮﺳ ُﺮ ُﻣ ْﺴﺘَـﻐْ ٍﻦ َﻋ ِﻦ اﻟ ُْﻤ َﻮ َ‬
‫ﺐ‪ ،‬ﻓَﻼَ ﻧَـ َﻔ َﻘﺔَ ﻟَﻬﻢ‪ِ ،‬ﻷ َ◌ﻧﱠـﻬﺎ ﺗَ ِﺠﺐ ﻋﻠَﻰ ﺳﺒِﻴﻞ اﻟْﻤﻮ ِ‬
‫َُ َ‬ ‫ُ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ُْ‬ ‫ﺎل أ َْو َﻛ ْﺴ ٍ‬ ‫ﻮﺳ ِﺮﻳﻦ ﺑِﻤ ٍ‬ ‫ِ‬
‫‪) .‬ﻓَﺈ ْن َﻛﺎﻧُﻮا ُﻣ َ َ‬
‫ِ‬
‫ﻚ ِﻣ ْﻦ َﻣﺎﻟِ ِﻪ أ َْم ِﻣ ْﻦ َﻛ ْﺴﺒِ ِﻪ‬ ‫ﺎﺿﻼً ﻋَ ْﻦ ﻧَـ َﻔ َﻘ ِﺔ ﻧَـ ْﻔ ِﺴ ِﻪ‪َ ،‬ﺳ َﻮاءٌ أَ َﻛﺎ َن ذَﻟِ َ‬ ‫ﺻﻞ ﻋَﻠَْﻴ ِﻬﻢ ﻓَ ِ‬
‫ْ‬
‫ِ‬
‫ط اﻟﺜﱠﺎﻧِﻲ‪ :‬أَ ْن ﻳَ ُﻜﻮ َن َﻣﺎ ﻳُـﻨْﻔ ُﻘﻪُ اﻷْ َ◌ ْ‬ ‫ﺸ ْﺮ ُ‬ ‫‪.‬اﻟ ﱠ‬
‫ﻚ‪ ،‬ﻓَِﺈ ْن‬ ‫ﻀﻞ َﺷ ْﻲءٌ ﻓَ ِﻸ َ◌ ْﻫﻠِ َ‬ ‫ﱠق َﻋﻠَﻴْـ َﻬﺎ‪ ،‬ﻓَِﺈ ْن ﻓَ َ‬ ‫ﺼﺪ ْ‬ ‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠ ُﻬ َﻌﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‪ " :‬اﺑْ َﺪأْ ﺑِﻨَـ ْﻔ ِﺴ َ‬ ‫ِ ِ ِِ‬ ‫ﻓَﺎﻟﱠ ِﺬي ﻻَ ﻳَـ ْﻔ ُ‬
‫ﻚ ﻓَـﺘَ َ‬ ‫ﻀﻞ َﻋ ْﻨﻪُ َﺷ ْﻲءٌ‪ ،‬ﻻَ َﺷ ْﻲ َء َﻋﻠَْﻴﻪ‪ ،‬ﻟ َﻘ ْﻮﻟﻪ َ‬
‫ﻚ " )‪١‬‬ ‫ﻚ َﺷ ْﻲءٌ ﻓَﻠِ ِﺬي ﻗَـ َﺮاﺑَﺘِ َ‬ ‫ﻀﻞ َﻋ ْﻦ أ َْﻫﻠِ َ‬ ‫‪) .‬ﻓَ َ‬
‫ﺎج َﻛﺎﻟ ﱠﺰَﻛﺎةِ )‪٢‬‬ ‫ﺐ ﻋَﻠَﻰ اﻟ ُْﻤ ْﺤﺘَ ِ‬ ‫ِ‬
‫اﺳﺎةٌ ﻓَﻼَ ﺗَﺠ ُ‬ ‫ب ُﻣ َﻮ َ‬ ‫‪َ ) .‬و ِﻷ َ◌ ﱠن ﻧَـ َﻔ َﻘﺔَ اﻷْ َ◌ﻗَﺎ ِر ِ‬
‫ﺎن ُﻣﺘﱠـ َﻔ ٌﻖ َﻋﻠَْﻴ ِﻬ َﻤﺎ ﺑَـ ْﻴ َﻦ اﻟْ ُﻔ َﻘ َﻬ ِﺎء‬
‫ﺸﺮﻃَ ِ‬ ‫ِ‬
‫‪.‬و َﻫ َﺬان اﻟ ﱠ ْ‬ ‫َ‬
‫ف اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ ﻓِﻲ اﻟ ﱢﺮواﻳ ِﺔ اﻟْﻤﻌﺘﻤ َﺪةِ‬ ‫ﺐ ﻣﻊ ا ْﺧﺘِﻼَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ﺎد اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ‪ ،‬وﺑِ َﻬ َﺬا ﻗَﺎل اﻟ َ ِ‬ ‫ِ‬
‫َ َ ُ َْ َ‬ ‫ﱠﺴ ِ َ َ‬ ‫ﻮد ِي اﻟﻨ َ‬ ‫ﺐ اﻟﻨﱠـ َﻔ َﻘﺔُ ﻓﻲ َﻋ ُﻤ َ‬ ‫ْﺤﻨَﺎﺑﻠَﺔُ ﻓﻲ ِرَواﻳَﺔ‪ ،‬ﻓَﻼَ ﺗَﺠ ُ‬ ‫َ‬ ‫ﱢﺤ ُ‬ ‫ﺚ‪ :‬اﺗ َ‬ ‫ط اﻟﺜﱠﺎﻟ ُ‬ ‫ﺸ ْﺮ ُ‬ ‫اﻟ ﱠ‬
‫ﺼﻠَ ِﺔ ﻓَـﻠَﻢ ﺗَ ِﺠﺐ ﻣﻊ ا ْﺧﺘِﻼَ ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺐ‪َ ،‬و ِﻷ َ◌ﻧﱠـ ُﻬ َﻤﺎ ﻏَﻴْـ ُﺮ ُﻣﺘَـ َﻮا ِرﺛَـ ْﻴ ِﻦ‬ ‫ﱠﺴ ِ‬
‫ﻮد ِي اﻟﻨ َ‬ ‫ف اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ‪َ ،‬ﻛﻨَـ َﻔ َﻘ ِﺔ ﻏَْﻴ ِﺮ ﻋَ ُﻤ َ‬ ‫ْ ْ ََ‬ ‫اﺳﺎةٌ ﻋَﻠَﻰ َﺳﺒِﻴﻞ اﻟْﺒِ ﱢﺮ َواﻟ ﱢ‬ ‫‪،‬ﻋﻨْ َﺪ ُﻫ ْﻢ‪َ ،‬و ِﻷ َ◌ﻧﱠـ َﻬﺎ ُﻣ َﻮ َ‬
‫‪.‬ﻓَـﻠَ ْﻢ ﻳَ ِﺠ ْﺒ ِﻸ َ◌ َﺣ ِﺪ ِﻫ َﻤﺎ َﻋﻠَﻰ اﻵْ َﺧ ِﺮ ﻧَـ َﻔ َﻘﺘُﻪُ ﺑِﺎﻟْ َﻘ َﺮاﺑَِﺔ‬
‫ﺼ َﺪ ِ‬
‫اق‬ ‫ف اﻟﺪﱢﻳ ِﻦ َﻛﺎﻟ ﱠ‬ ‫ﻴﻬﺎ ا ْﺧﺘِﻼَ ُ‬ ‫ِ‬
‫ﺴﺎ ِر‪ ،‬ﻓَﻼَ ﻳُـﻨَﺎﻓ َ‬ ‫ﺎت‪ِ ،‬ﻷ َ◌ﻧﱠـﻨَـ َﻔ َﻘﺔَ اﻟ ﱠﺰوﺟ ِﺔ ِﻋﻮ ٌ ِ‬ ‫وﻻَ ﺗُـ َﻘﺎس ﻧَـ َﻔ َﻘﺔُ اﻷْ َ◌وﻻَ ِد ِﻋ ْﻨ َﺪ ُﻫﻢ َﻋﻠَﻰ ﻧَـ َﻔ َﻘ ِﺔ اﻟ ﱠﺰوﺟ ِ‬
‫ﺐ َﻣ َﻊ اﻹْ ِ◌ ْﻋ َ‬ ‫ض ﻳَﺠ ُ‬ ‫َْ َ‬ ‫َْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫‪َ ) .‬واﻷْ ُ◌ ْﺟ َﺮةِ )‪١‬‬
‫وف )‪ ، { (٢‬ﻓَـ َﻬ ِﺬﻩِ اﻵْﻳَﺔُ ﺗَ ُﺪل‬ ‫ُﻮد ﻟَﻪُ ِرْزﻗُـﻬ ﱠﻦ وﻛِﺴﻮﺗُـﻬ ﱠﻦ ﺑِﺎﻟْﻤﻌﺮ ِ‬ ‫ط‪ ،‬ﻟَِﻘﻮﻟِ ِﻪ ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ‪} :‬و َﻋﻠَﻰ اﻟْﻤﻮﻟ ِ‬ ‫ﱠِ‬ ‫ِ ِ‬
‫ُ َ ْ َ ُ َ ُْ‬ ‫َْ‬ ‫َ‬ ‫ﺸ ْﺮ َ ْ َ‬ ‫َﻢ ﻳَ ْﺸﺘَ ِﺮﻃُﻮا َﻫ َﺬا اﻟ ﱠ‬ ‫ْﺠ ْﻤ ُﻬﻮِر اﻟﺬ َ‬
‫ﻳﻦ ﻟ ْ‬ ‫ﺧﻼَﻓًﺎ ﻟﻠ ُ‬
‫ﱢﻳﻦ أَ ِو ا ْﺧﺘَـﻠَ َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪.‬ﻋﻠَﻰ أَ ﱠن اﻟْ ِﻮﻻَ َد َة ﺳﺒﺐ ﻟِﻮﺟ ِ ِ‬
‫ﻒ‬ ‫ﻮب ﻧَـ َﻔ َﻘﺔاﻷْ َ◌ ْوﻻَد َﻋﻠَﻰ اﻵْﺑَﺎء‪ .‬اﺗﱠ َﺤ َﺪ اﻟﺪ ُ‬ ‫ََ ٌ ُ ُ‬ ‫َ‬
‫اﺳﺘِ ْﺪﻻَﻟ َُﻬ ْﻢ‬ ‫ﻴﻦ ْ‬ ‫ﻚ )‪ُ { (٣‬ﻣ َﻮ ﱢﺟ ِﻬ َ‬ ‫ث ِﻣﺜْﻞ ذَﻟِ َ‬ ‫ط اﻟ ﱠﺮاﺑِﻊ‪ :‬أَ ْن ﻳ ُﻜﻮ َن اﻟْﻤﻨْ ِﻔ ُﻖ وا ِرﺛًﺎ‪ ،‬وﺑِﻬ َﺬا ﻗَﺎل اﻟْﺤﻨَﺎﺑِﻠَﺔُ‪ ،‬ﻣﺴﺘَ ِﺪﻟﱢﻴﻦ ﺑَِﻘﻮﻟِ ِﻪ ﺗَـﻌﺎﻟَﻰ‪} :‬وﻋَﻠَﻰ اﻟْﻮا ِر ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُْ َ ْ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ َ ََ‬ ‫ُ َ‬ ‫ﺸ ْﺮ ُ‬ ‫اﻟ ﱠ‬
‫ﺻﻠَﺘِ ِﻪ ﺑِﺎﻟﻨﱠـ َﻔ َﻘ ِﺔ ُدوﻧَـ ُﻬ ْﻢ‪ ،‬ﻓَِﺈ ْن‬ ‫ﻮب ِ‬ ‫ﺺ ﺑِ ُﻮ ُﺟ ِ‬ ‫ﱠﺎس‪ ،‬ﻓَـﻴَـ ْﻨﺒَﻐِﻴﺄَ ْن ﻳَ ْﺨﺘَ ﱠ‬ ‫وث ِﻣ ْﻦ َﺳﺎﺋِ ِﺮ اﻟﻨ ِ‬ ‫ث أَﺣ ﱠﻖ ﺑِﻤﺎل اﻟْﻤﻮر ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻴﻦ ﻗَـ َﺮاﺑَﺔٌ ﺗَـ ْﻘﺘَﻀﻲ َﻛ ْﻮ َن اﻟ َْﻮا ِر َ َ َ ْ ُ‬ ‫ﺑﺄَ ﱠن ﺑَـ ْﻴ َﻦ اﻟ ُْﻤﺘَـ َﻮا ِرﺛ َ‬
‫ﺐ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ اﻟﻨﱠـ َﻔ َﻘﺔُ )‪٤‬‬ ‫‪) .‬ﻟَﻢ ﻳ ُﻜﻦ وا ِرﺛًﺎ ﻟ ِ‬
‫َﻢ ﺗَﺠ ْ‬ ‫َْ ْ َ ْ‬
‫‪LINK ASAL :‬‬
‫‪www.fb.com/groups/piss.ktb/1716795548343246/‬‬

‫‪© 2017 www.piss-ktb.com‬‬

Anda mungkin juga menyukai