MAKALAH

BASA SUNDA
“Akad Nikah sareng Sawer”

XI IPS 1
Kelompok 3 :
1. Erhan Dimas
2. Citra Andhia
3. M Rafli Faliq
4. M Irsyad Difa
5. Nazhafah Chaerunisa
6. Nenden Siti

SMA LABORATORIUM PERCONTOHAN UPI BANDUNG

2017-2018
 DAFTAR
EUSI

HALAMAN JUDUL…………………………………………...……………..
DAFTAR EUSI…………………………………………………..…………...
PANGJAJAP………………………………………………………………….

BAB 1 BUBUKA…………………………………………………………...
1.1 Kasang Tukang Masalah………………………………...……..
…
1.2
Tujuan………………………………………………………..........
1.3 Watesan Masalah………………...………………………..
………

BAB 2 EUSI………………………………………………………………...
2.1 Pembukaan…………………...
……………………………………
2.2 Panyerahan calon
panganten………………………………………
2.3 Akad
nikah………………………………………………………...
 2.4 Ijab
Kabul………………………………………………………….
2.5
Sungkeman…………………………………………………………
2.6
Wajengan…………………………………………………………..
2.7
Saweran…………………………………………………………….

BAB 3 PANUTUP………………………………………………………….
3.1 Kacindekan….…………………………………………………….
3.2 Saran……………………………………………………………....

DAFTAR PUSTAKA……………………………………………………….
 PANGJAJAP

Puja sinareng syukur sumangga urang ronjatkeun ka Alloh, gusti nu miboga kaagungan.
Nu parantos masihan rahmat sareng karunia ka urang sadaya, oge waktos ka panyusun pikeun
nyelesaikeun susunan makalah basa Sunda nu miboga judul “Akad nikah sareng sawer”. Teu
hilap, panyusun oge ngucapkeun hatur nuhun ka sadaya pihak anu parantos ngarojong jeung
ngabantosan dina panyusunan ieu makalah.

Makalah basa sunda “Akad nikah sareng sawer” ieu teh ditujukeun pikeun ngahontal
pengetahuan siswa siswi supados nambihan elmu ngeunaan Upacara perkawinan adat panganten
sunda nyaeta Akad nikah sareng sawer.

Panyusun oge miharep yen ieu makalah tiasa masihan sumbangsih elmu pangaweruh dina
pangajaran basa Sunda, boh pikeun siswa, guru, oge ka nu maos ieu makalah.

Tangtos, dina susunan jeung eusi ieu makalah aya kakirangan jeung kalepatan. Ku kituna,
kritik oge talatah nu sipatna tiasa ngalereskeun ieu makalah, panyusun piharep. Sangkan
panyusun tiasa ngembangkeun leuwih alus tur sae deui elmu pangaweruh, utamina dina widang
pangajaran basa Sunda.

Bandung, Oktober 2017

Tim Panyusu
 BAB 1
BUBUKA

1.1 KASANG TUKANG MASALAH

Upacara perkawinan adat panganten sunda saleresna sumberna ti jalmi-jalmi kapungkur.

Sasarengan tina lahir oge seni tata rias panganten sareng model busana panganten anu mangrupi
ragam na. Sairing berkembangna jaman adat istiadat perkawinan eta. Sakali tos dianggap milik
masyarakat, tapi seueur keneh calon panganten anu asa-asa nganggo busana panganten kebaya.
Dina kodratna, jalmi diciptakeun papasangan kalayan harepan mampu hirup papasangan pinuh
rasa cinta sareng kanyaah. Ti dieu katingal dugi iraha oge jalmi teu mampu hirup nyalira, sareng
salah sahiji cara anu di angge kanggo ngalambangkeun ngahijina dua insan anu benten jenis
sareng sah tina ajaran agama sareng hukum nyaeta pernikahan. Tina makalah ieu arurang
ngadeskripsikeun tata upacara pernikahan adat sunda.

1.2 TUJUAN

 Ngabewarakeun kasadayana ngeunaan upacara adat panganten sunda anu leres.

 Sangkan terang naon wae tatacara ti awal akad dugi ka saweran.
 Sangkan terang naon wae alat sareng pikeun akad sareng sawer.
 Sangkan terang hal hal alit anu aya dina akad nikah jeung sawer.

1.3 WATESAN MASALAH

Watesan masalah ieu dilakukeun supados anu maca ieu makalah bisa terang ngeunaan akad
nikah sareng sawer jeung sabangsana ti eta sapertos kumaha carana akad nikah sareng sawer teh
diadakeunana. Tata cara anu leres diadakeunana.
 BAB 2
EUSI

Dina dinten anu tos ditetepkeun ku kulawargi calon panganten, rombongan kulawargi calon
panganten pameget sumping ka bumi calon panganten istri. Salain nyandak mas kawin, biasana
oge nyandak parabot dapur, parabot kamar, suluh, sareng gentong.

Di daerah priangan, susunan acara upacara akad nikah biasana nyaeta :

2.1 PEMBUKAAN
1. Nyambut calon panganten pameget, dina acara ieu biasana dilaksanakeun upacara mapag.
2. Ngalungkeun kalung kembang melati
3. Gunting pita

2.2 PENYERAHAN CALON PANGANTEN PAMEGET

1. Anu ngawakilkeun pamasrahan calon panganten pameget biasana nyaeta jalmi anu
dikolotkeun sareng ahli pidato
2. Anu narima ti perwakilan istri oge diwakilkeun.

2.3 AKAD NIKAH

1. Biasna diserahkeun ka KUA
2. Dina dinten pernikahan, calon panganten pameget sarta rombongan na angkat ka bumi
calon panganten istri, disambut acara mapag panganten anu dipimpin ku penari anu
disebut lengser. Calon mempelai pameget disambut ku ibu calon mempelai istri kalayan
ngalungkeun eta kalung melati. Salajengna upacara nikah sesuai agama sareng
dilajengkeun kalayan sungkeman sareng sawer.
3. Petugas KUA, para saksi sareng panganten pameget tos aya ditempat panganten.
Salajengna kadua sesepuh ngajemput panganten istri ti kamar, sareng calik dina katuhu
panganten pameget salajengna ditiungan ku tiung panjang anu ngagaduhan makna dua
insan anu murni.

2.4 IJAB KABUL

“Tarima abdi nikah ka (nama calon pengantin wanita )putra teges bapa,kalayan mas kawin
seperangkat alat shalat di tambih emas …gram dibayar kontan.”
 Dina ijab dinyatakeun sah lamun ngagaduhan lima syarat nyaeta:

1. Ta’yin Azaujain.
2. Ayana pangridho ti kadua mempelai.
3. Ayana wali.
4. Aya saksi.
5. Teu yah al anu ngahalangan dikaabsahan nikah.

Rengse akad nikah, masih dilakukeun mangrupi upacara, nyaeta:

2.5 SUNGKEMAN

Nyaeta nyuhunkeun hampura sareng ampun ka sesepuh.

2.6 WEJANGAN

Dilaksanakeun ku rama panganten istri atawa kukulawargi panganten istri.

2.7 SAWERAN

Kadua panganten calik dikorsi sambil panyaweran, pantun sawer dinyanyikeun. Pantun anu
ngandung petuah utusan sepuh kapanganten istri. Bari kadua pangantetn dipayungkeun ku
payung anu ageng sareng diselingi ku taburan beas koneng kana luhur payung.

Conto pantun sawer:

“Pangapunten kasadaya Bisina tacan kaharti

Kanu sami araya Tengetkeun masing rastiti

Rehna bade nyawer heula Ucap lampah ati-ati

Ngedalkeun eusi werdaya Kudu silih beuli ati

Dangukeun ieu piwulang Lampah ulah pasalia

Tawis nu mikamelang Singalap hayang waluya

Teu pisan dek kumalancang Upama pakiya-kiya

Megatan ngahalang-halang Ahirna matak pasea”

Mangrupakeun upacara masihkeun bewara ka kedua mempelai anu dilaksanakeun saberes
acara akad nikah. Ngalambangkeun mempelai sinareng kulawargi masihan rejeki sareng
kabagjaan. Kata sawer asal muasalna tina kata panyaweran, anu dina basa sunda nyaeta
tempat labuhna cai ti luhur imah atawa tiujung kenteng bagian handap. Lumangsungna
panyaweran (diteras atawa buruan imah) kedua sepuh ti masing-masing panganten nyawer
mempelai anu diiringi kidung. Kanggo nyawer, nganggo bokor anu di eusi duit logam, beas,
siksikan koneng, sareng permen. Kadua panganten calik sasarengan kalayan dipayungan,
sairing kidung rengse dilantunkeun, eusi bokor di awurkeun, hadirin anu nyaksikeun parebut
mulungan duit recehikeusareng permen. Bahan-bahan anu diperlukeun sareng digunakeun
dina upacara sawer ieu henteu lepas ti sombol sareng maksud anu didugikeun ka panganten
anyar ieu, seperti :

1. beas au ngandung symbol kamakmuran. Maksadna gampil-gampil saentos

berkulawargi panganten tiasa hidup makmur.
2. Artos recehan anu ngandung symbol kamakmuran maksadna upami arurang kenging
kamakmuran arurang kedah ikhlas masihkeun kalayan fakir sareng yatim
3. Kembang gula, hartina gampil-gampil dina ngalaksanakeun berkulawargi kenging
amisna hirup.
4. Koneng, symbol kajayaan gampil-gampil dina hirup berkulawargi tiasa kenging
kajayaan.
 BAB 3
PANUTUP

3.1 KACINDEUKAN

Upacara pernikahan adat sunda ayeuna teh leuwih disederhenkeun. Kusabab percampuran jeung
sari’at islam jeung nilai kaparaktisan dimana sang panganten hoying leuwih sederhana sareng
henteu bertele-tele. Adat anu biasana dilakukeun nyaeta  acara pengajian, siraman (sadinteun
sateuacana), acara "seren sumeren" calon pengantin. Salajeungna acara sungkeman, "nincak
endog (nginjak telor), "meuleum harupat", "meupeuskeun kendi", sawer jeung "ngaleupaskeun
kanjut kunang”. Acara "pengajian" anu dikaitkeun jeung dinten pernikahan henteu dicontohkeun
ku Nabi Saw. Tapi aya sababaraha kalangan anu yatakeun yen hal eta perkara ka alusan jeung
tujuan menangkeun kaberkahan sareng rido ti allah Swt nyaeta tina panyampaian do’a.

3.2 SARAN

Masyarakat sunda teukenginng poho kana adat urang sunda. Arurang kedah paham ngeunaan
adat jeung kabudayaan sunda. Arurang oge kedah paham sababaraha penting na adat jeung
budaya kangge kahirupan masyarakat guna ngaraih hirup anu leuwih sae. Sakumaha orang –
orang teacan arurang ngajagi adat sareng kabudayaanna janten hayu arurang babarengan ngajaga
adat sareng budaya sunda sarerea.
 DAFTAR PUSTAKA

https://www.google.com/search?
q=CONTO+KACINDEUKAN+BASA+SUNDA+NGEUNAAN+UPACARA+ADAT+NIKAH+
SUNDA&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-b

http://sandialiandarmawan.blogspot.co.id/2016/04/tugas-makalah-ibd-pernikahan-adat-
sunda.html

https://anggerbagusw.blogspot.com/2016/11/adat-pernikahan-suku-sunda.htm

ttps://www.kompasiana.com/.../teks-pembawa-acara-mc-resepsi-pernikahan-bahasa-s.

https://anggerbagusw.blogspot.co.id/2016/11/adat-pernikahan-suku-sunda.html

http://katakatamutiarayangbijak.blogspot.co.id/2016/11/kata-kata-hafalan-ijab-kabul-
pernikahan.html