PENDIDIKAN ALAM SEKITAR DAN

PEMBANGUNAN LESTARI

Pendidikan Pembangunan Lestari

Education for Sustainable Development (ESD)
 Latar Belakang Pendidikan Pembangunan Lestari
• Pada Disember 2002, Perhimpunan Agung PBB kali
ke-57 telah mengisytiharkan Decade of Education
for Sustainable Development(ESD) atau Pendidikan
Pembangunan Lestari 2005-2014.
• Pengisytiharan ini mendapat sokongan oleh ngr2
anggota PBB.
• Tujuan ESD - merupakan satu misi pendidikan
untuk mencari keseimbangan antara
kesejahteraan ekonomi bersama tradisi budaya
serta penghormatan terhadap sumber semula jadi
dan alam sekitar..
sambungan
• Pada Disember 2002, Perhimpunan Agung PBB
kali ke-57 telah mengisytiharkan Decade of
Education for Sustainable Development atau
dikenali sebagai Dekad Pendidikan
Pembangunan Lestari 2005-2014.
• Menekan konsep hubungan antara manusia
dengan ketuhanan dan alam (kesedaran
manusia terhadap anugerah Tuhan)
 Objektif utama Pendidikan Pembangunan Lestari
(ESD):
i. kelestarian sosial
ii. kelestarian ekonomi
iii. kelestarian alam sekitar
iv. Kelstarian modal insan

•Objektif ini diharap tercapai melalui:

.Kerjasama dalam kalangan pengamal pendidikan
bagi meningkatkan keupayaan bidang pendidikan
negara dalam pembangunan lestari.
 sambungan
ii. Menjana idea bagi mengkaji dan menyemak
semula program pendidikan bermula peringkat
pengajian tinggi ke arah pendidikan peringkat
rendah (sekolah).
iii. Menggunakan sumber-sumber intelek bagi
menggalakkan kefahaman yang menggalakkan
kefahaman yang lebih baik dalam kalangan
generasi baru berkaitan dgn bahaya yang bakal
dihadapi oleh bumi.
iv. Mencari jalan melalui pendidikan bagi etika
generasi masa kini.
 Pendidikan Pembangunan Lestari ESD
• Pendidikan Pembangunan Lestari selaras
dengan objektif pendidikan alam sekitar yang
telah digagaskan oleh UNEP dan UNESCO, 1976
yang memfokuskan terhadap aspek kesedaran,
sikap, pengetahuan, kemahiran, keupayaan
menilai dan penyertaan individu berkaitan isu
a/s.
sambungan
• ESD merupakan satu proses untuk
membangunkan keprihatinan, kemampuan, sikap
dan nilai2 yang ada pada pelajar.
• Misi pendidikan yang mencari keseimbangan di
antara kesejahteraan manusia dengan
perkembangan ekonomi, tradisi budaya dan
keupayaan sumber.
• Memerlukan penglibatan setiap lapisan
masyarakat di peringkat tempatan, nasional dan
antarabangsa.
• Membantu pelajar untuk bersedia dengan masa
depan yang lebih lestari.
sambungan
• Peningkatan jumlah penduduk dunia telah
mengakibatkan eksploitasi sumber secara besar2
dan akhirnya merosakan alam sekitar.
• Permasalahan yang timul berkaitan dengan alam
sekitar perlu kepada penyelesaian melalui
pendidikan.
• Pendidikan lestari membolehkan pelajar dapat
mengintegrasi pertimbangan persekitaran dalam
membuat keputusan secara lebih berhemah.
sambungan

• Penjagaan alam sekitar boleh diterapkan kepada

kanak-kanak melalui medium pendidikan.
• Negara yang terlibat merealisasikan konsep
pendidikan yang selaras dengan ESD.
Konsep Pendidikan Pembangunan Lestari ESD
• Menekankan konsep hubungan antara manusia
dengan ketuhanan dan alam yang mengaitkan
kesedaran manusia terhadap anugerah Tuhan.
• Manusia merupakan penyebab utama
terjadinya kerosakkan di alam semester.
• Peningkatan jumlah penduduk dunia yang
sangat pesat, telah mengakibatkan terjadinya
eksploitasi intensif terhadap sumber alam yang
membawa kepada degradasi sumber alam dan
alam sekitar.
Konsep Pendidikan Pembangunan Lestari ESD
• Semua agama di dunia sangar menitikberat
akan penjagaan alam sekitar.
• Pelbagai agama menyuruh semua penganutnya
memelihara dan tidak merosakkan alam sekitar:
i. Islam
ii. Kristian
iii. Budha
iv. Hindu
Komponen Pendidikan Pembangunan Lestari ESD
•.
 Komponen ESD: Persekitaran
• Pemeliharaan dan pemuliharaan alam sekitar.
• Penjagaan dan perlindungan untuk
mengekalkan sumber semula jadi daripada
diterokai sepenuhnya oleh manusia.
• Pemeliharaan dengan membaik pulih sumber2
alam yang telah diterokai oleh manusia.
• Pengawalan iklim melampau.
• Urbanisasi terkawal
• Kawalan bencana alam
 Komponen ESD: Persekitaran
• Langkah Perundangan – Akta Kualiti Alam
Sekitar 1974 yg merupakan perundangan induk
yang menjadi rujukan pihak berkuasa.
• Perundangan komprehensif yang memberikan
asas undang-undang yang kukuh untuk
melindungi, mengawal dan mempertingkatkan
kualiti alam sekitar di Malaysia:
- Pencemaran udara (Seksyen 20)
- Pencemaran bunyi bising (Seksyen 23)
 Komponen ESD: Persekitaran
- Pencemaran tanah (Seksyen 24)
- Pencemaran perairan daratan (Seksyen 25)
- Pencemaran minyak dan bahan yang bercampur
minyak ke dalam perairan Malaysia (Seksyen 29)

•Pengawalan iklim melampau.

•Urbanisasi terkawal
•Kawalan bencana alam
ESD di Peringkat Sekolah

• Penubuhan ‘Sekolah Lestari’ dalam usaha

mengintegrasikan kelestarian dalam setiap
aspek kehidupan di kawasan persekitaran
sekolah, yang melibatkan pentadbiran, proses
pembelajaran, pengurusan bangunan, mod
pengangkutan dan hubungan sekolah dengan
komuniti.
Latar belakang Sekolah Lestari
• Merupakan satu bentuk Anugerah Alam Sekitar
• Merupakan inisiatif antara KPM dengan Jabatan
Alam Sekitar untuk meningkatkan kesedaran a/s
dalam kalangan warga sekolah melalui kerjasama
dengan komuniti (PIBG) dan badan bukan
kerajaan (NGO).
Model Sekolah Lestari
 Pendidikan Pembangunan Lestari di Institut
Pengajian Tinggi
• ESD turut memberi perhatian kepada kurikulum
dan penyelidikan secara holistik ke dalam sistem
pendidikan di institusi pengajian tinggi.
• Kebanyakan IPT telah dan sedang membuat
kemajuan dalam pelaksanaan ESD namun proses
menyatukan ESD ke dalam kurikulum dalam
konteks lokal dan global menghadapi cabaran2
tertentu spt budaya universiti, kurikulum static
dan sukar membuat perubahan.
Contoh Aktiviti ESD di Universiti

• Pusat Pendidikan, Latihan dan Penyelidikan

Tenaga DiPerbaharui (TD) dan Kecekapan
Tenaga (KT) CETREE, USM.
• CETREE berperanan dalam meningkatkan
kesedaran masyarakat Malaysia tentang
kecekapan tenaga sebagai satu usaha
menambah nilai dan ciri-ciri sosial komuniti
yang positif
 Kesimpulan
• Prinsip ESD di sekolah menjelaskan kepentingan
aspek pendidikan yang mampu mendorong
perubahan perilaku yang membentuk masa
depan yang berterusan.
• Pendidikan ini tidak hanya merujuk kepada
ruang lingkup persekitaran sekolah tetapi
melibatkan persekitaran luar menerusi
pendidikan di rumah dan komuniti setempat.