| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

1
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir

BINTANG-BINTANG PENERANG PERAHUKU

DALAM MENGARUNGI SAMUDERA ILMU

2
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Judul:
Bintang-Bintang Penerang Perahuku dalam Mengarungi
Samudera Ilmu

Penulis: Abū Ahmad Muhammad Al-Khidhir 

Tata Letak: Ālu Al-Khidhir
Desain Sampul: Muhammad ‘Abdul Bâsith
Diterbitkan oleh:
Maktabah Al-Khidhir

Channel Telegram: http://t.me/terjemahalkhidhir

email: abuahmad.limbory@gmail.com
HP 085741741433
Cetakan Pertama, Muharram 1439 H / Oktober 2017 M.
Bekasi, Indonesia

3
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Daftar Isi
PENDAHULUAN .................................................................... 6
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH AL-FAQÎH
ABÛ BASYÎR AL-HAJÛRÎY  .......................................... 10
BIOGRAFI USTÂDZ KAMI ABUL 'ABBÂS HARMÎN
BIN SALÎM AL-LIMBÔRÎY AL-HUÂMUÂLÎY  ........... 16
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ
'ABDIRRAZZÂQ RIYÂDH AR-RADFÂNÎY  ................. 28
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ
USÂMAH 'ÂDIL AS-SIYÂGHIY  .................................... 35
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ HAFSH
‘UMAR AL-'IRÂQIY ........................................................ 41
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH AL-
‘ALLÂMAH ABÛ HÂTIM SA’ÎD BIN DA’ÂS AL-
YÂFI’IY  ............................................................................ 53
GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ ABDILLÂH KAMÂL
BIN TSÂBIT AL-‘ADNIY ................................................ 60
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ
ABDILLÂH MA'MÛN ADH-DHÂLI'IY  ......................... 65

4
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

5
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

PENDAHULUAN

‫اَّللِ الهر ْْحَ ِن الهرِحْي ِم‬

‫بِ ْس ِم ه‬
ْ ‫اْلَ ْم ُد ِهَّللِ اله ِذي أ َْر َس َل َر ُس ْولَهُ ِِب ْْلَُدى َوِديْ ِن‬
‫اْلَِق‬ ْ
ِ ِِ ِ ِ
َ‫ليُظْ ِهَرهُ َعلَى الديْ ِن ُكله َوَك َفى ِِب هَّلل َش ِهْي ًدا؛ َوأَ ْش َه ُد أَ ْن ََل إلَه‬
‫ إقْ َر ًارا بِِه َوتَ ْو ِحْي ًدا؛ َوأَ ْش َه ُد أَ هن‬:ُ‫ك لَه‬َ ْ‫اَّللُ َو ْح َدهُ ََل َش ِري‬ ‫هإَل ه‬
‫َص َحابِِه‬ ِِ ِ ‫ُُم هم ًدا عب ُده ورسولُه صلهى ه‬
ْ ‫اَّللُ َعلَْيه َو َعلَى آله َوأ‬ َ ُ ْ ُ َ َ ُ َْ َ
.‫َو َسله َم تَ ْسلِْي ًما َم ِزيْ ًدا‬
:‫أَهما بَ ْع ُد‬
Ketahuilah semoga Allâh merahmati kami dan
merahmati engkau, bahwa keberadaan orang-orang
yang berilmu itu seperti bintang-bintang yang ada
di langit, dan bintang-bintang itu memiliki banyak
manfaat, di antaranya seperti yang telah dikatakan
oleh Allâh :

6
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

َ ُ ُ َ ْ ُ َ ۡ َ َ ُ ُّ ُ ُ َ َ َ َ ‫ََُ ذ‬
َ‫ت‬ َٰ
ِ ‫َِف َظلم‬ ِ ‫وم َِلِ هتدوا َبِها‬
َ ‫وه َو َٱَّلِي َجعل َلكم َٱنلج‬
َ ََُۡ َۡ َ َ ۡ ‫ََۡ َ َۡ ۡ َ ۡ َ ذ‬
َ ٩٧َ‫تَل ِقو ٖمَيعلمون‬ َٰ
َِ ‫بَ َوٱۡلح َِرَقدَفصلناَٱٓأۡلي‬
َِ ‫ٱل‬
“Dan Dialah yang menjadikan bintang-bintang
untuk kalian, supaya kalian menjadikannya sebagai
petunjuk dalam kegelapan di darat dan di laut.
Sesungguhnya Kami telah menjelaskan ayat-ayat
Kami kepada orang-orang yang berilmu”. [Al-
An'âm: 97].
Dengan melihat manfaat tersebut maka kami
bersyukur kepada mereka, karena sesungguhnya
termasuk dari ciri dan sifat bagi penuntut ilmu yang
baik adalah bersyukur kepada Allâh  kemudian
dia berterima kasih kepada guru-gurunya yang telah
memberikan penerangan dan petunjuk jalan
kepadanya dalam mengarungi samudera ilmu,
Rasûlullâh Muhammad  berkata:

.»‫هاس‬
َ ‫اَّللَ َم ْن َلَ يَ ْش ُكُر الن‬
‫«َلَ يَ ْش ُكُر ه‬
“Tidak bersyukur kepada Allah siapa yang tidak
bersyukur kepada manusia”. Hadîts ini
diriwayatkan oleh Al-Imâm Ahmad dan yang
lainnya dari Abû Hurairah .
Dengan demikian pada kesempatan ini kami
akan mengumpulkan biografi di antara dari guru-
guru kami, semoga dengan adanya tulisan ini
semakin menjadikan kami selalu mengenang

7
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

mereka, dengan itu akan menjadi penyebab bagi

kami untuk semakin bersyukur kepada Allâh 
kemudian kami berterima kasih kepada mereka –
semoga Allâh merahmati kita dan merahmati
mereka-.
Adapun biografi mereka yang akan kami
kumpulkan pada tulisan ini maka kami khususkan
bagi guru-guru kami yang telah menjadi salaf bagi
kita, yaitu mereka yang telah mendahului kita
meninggalkan dunia ini, dan keberadaan mereka
sungguh sebagai salaf bagi kita, karena Nabî kita
Muhammad  telah berkata kepada putrinya:
ِ َ‫ف أ َََن ل‬ ِ
.»‫ك‬ ُ َ‫«فَِإِّن ن ْع َم ال هسل‬
“Sesungguhnya aku adalah sebaik-baik salaf
bagimu”. Hadîts ini diriwayatkan oleh Al-Bukhâriy
dari ‘Âisyah , sebagai penjelas bahwa beliau 
meninggal dunia terlebih dahulu, kemudian putri
beliau menyusul beliau .
Dan Asy-Syaikh Al-‘Allâmah Muhammad bin
Shâlih Al-Utsaimîn  berkata:

‫اع ِة‬ ْ ‫ فَأَ ْه ُل السنهِة َو‬،...‫اع ِة‬

َ ‫الَ َم‬ َ ‫الَ َم‬ ْ ‫ف ُه ْم أَ ْه ُل السنه ِة َو‬ُ َ‫اَل هسل‬
‫ َح هّت الْ ُمتَأَ ِخَر إِ َل يَ ْوِم الْ ِقيَ َام ِة إِ َذا َكا َن‬،‫ف ُم ْعتَ َق ًدا‬
ُ َ‫ُه ُم ال هسل‬

8
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

ِ ‫صلهى للاُ َعلَْي ِه‬ ِ

ُ‫ص َحابِه فَِإنهه‬
ْ َ‫َو َسله َم َوأ‬ َ ‫َعلَى طَ ِريْ َقة النهِ ِب‬
.‫َسلَ ِفي‬
“Salaf adalah Ahlussunnah wal Jamâ’ah…, dan
Ahlussunnah wal Jamâ’ah adalah salaf dalam
berkeyakinan, sekali pun orang belakangan hingga
hari kiamat nanti jika keberadaanya di atas metode
Nabî  dan para shahabatnya maka dia adalah
salafiy”.
Semoga Allâh  memaafkan kita dan
memaafkan mereka serta mengampui kita dan
mengampuni mereka. Dan semoga apa yang kami
kumpulkan ini bermanfaat dan bisa dijadikan
sebagai teladan dalam kebaikan.
ِ ‫ و‬،‫وصلهى للا علَى ُُم هم ٍد وعلَى آلِِه وصحبِ ِه وسلهم‬
‫آخُر‬ َ َ ََ َْ َ ََ َ َ ُ ََ
.‫ني‬ ِ ِ ‫اْلم ُد ِهَّللِ ر‬
َ ‫ب الْ َعالَم‬
ِ
َ ْ َْ ‫َد ْع َو َاَن أَن‬
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir
Saddadahullâh wa Jammalah di Bekasi pada
tanggal 15 Ramadhân 1438 Hijriyyah

9
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫ت رجة شي ِخنا الف ِقي ِه أِِب ب ِش ٍْي اْلجوِر ِي ر ِحه للا‬

BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH

AL-FAQÎH ABÛ BASYÎR AL-HAJÛRÎY


Nama Beliau :
Beliau  bernama Muhammad bin Alî bin Alî
bin Yahyâ bin Shâlih bin Alî bin Qâsim.
Nama Kunyah:
Kunyah beliau  adalah Abû Basyîr, dan
Basyîr adalah nama putra beliau yang pertama.
Nama Nisbat:
Beliau  dinisbatkan kepada negri Zu’âkirah,
Hâsyid, Hamdân dan Hajûr, dengan itu beliau
dikatakan Az-Zu'karîy Al-Hajûrîy Al-Hâsyidîy Al-
Hamdânîy.
Tempat dan Kelahiran Beliau :
Beliau  lahir di Zu’âkirah pada bulan Dzul
Qa’dah 1392 Hijriyyah.

11
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Awal Perjalanan Beliau  dalam Menuntut

Ilmu:
Beliau  hidup di lingkungan keluarga yang
taat, beliau  cinta kepada kebaikan dan beliau 
menjaga shalat 5 waktu yang dilaksanakan di
masjid, ayah beliau selalu memotivasi beliau 
untuk menghafal Al-Qur’ân dan memotivasi beliau
 untuk selalu berakhlak mulia.
Kemudian beliau  menuntut ilmu-ilmu
dasar di Madrasah Al-Futûh di Zu’âkirah setelah itu
beliau  melanjutkan ke Tsânawiyah di Madrasah
Muhammad Muthahhir, setelah selesai beliau 
melanjutkan ke Ma’had Âliyyah, setelah lulus dari
ma’had ini beliau  menjadi seorang guru.
Pada tahun 1418 Hijriyyah beliau 
berangkat menuntut ilmu di sisi Al-Imâm Al-
Wâdi'îy  di Dârul Hadîts Dammâj, beliau  terus
menuntut ilmu hingga guru beliau Al-Imâm Al-
Wâdi'îy  meninggal dunia pada tahun 1422
Hijriyyah.
Beliau tidak terputus dalam menuntut
ilmu, namun ketika guru beliau telah meninggal
dunia maka beliau  terus menerus menuntut ilmu
di sisi Khalîfah guru beliau yaitu Asy-Syaikh
Yahyâ bin Alî Al-Hajûrîy 'Afallâhu 'Anhu, beliau
terus menerus belajar di sisinya hingga beliau 

11
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

wafat pada tanggal 19 Muharram 1431 dengan

berusia 37 tahun.
Wafatnya Beliau:
Beliau  wafat dengan sebab berjihâd
melawan kaum kâfir râfidhah, pada perang ke enam
yaitu perang antara pemerintah Yamân melawan
kaum pemberontak kâfir râfidhah, beliau
menyibukkan diri dengan berjihâd, beliau sering
naik ke Jabal Thullâb atau disebut dengan Jabal
Mazra'ah, ketika beliau melihat salah seorang
Syaikh Qabilah yang bernama Hâdî bin Ahmad Al-
Wâdi'îy 'Afallâhu 'Anhu terluka di saat mau
mendaki Jabal Mazra’ah, beliau pun bergegas untuk
menolongnya, ketika beliau  ingin
mengangkatnya, ternyata tembakan dari seorang
râfidhah mengenai kepala beliau , seketika itu
beliau  terjatuh langsung meninggal dunia.
Pada malam harinya, kami bersama beberapa
kawan mendaki Jabal Barrâqah untuk mengantar
kebutuhan jaga, dan kami turun dari Jabal Barrâqah
dengan melewati jalan Jabal Thullâb, ketika kami
turun dari Jabal tersebut dan kami melewati
Mazra'ah A'lâ kami mendapati darah beliau masih
segar, berada di samping rumah seorang penuntut
ilmu.
Dan jenâzah beliau dimakamkan di
Maqbarah perkampungan Ãlu Masâdir di Asfal
Wâdî' Dammâj.

12
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Akhlak Beliau :
Beliau dikenal di kalangan para penuntut
ilmu sebagai orang yang berakhlak mulia, dengan
demikian beliau disenangi oleh kawan-kawan
dan guru-guru beliau, dan kami melihat beliau
dalam keadaan demikian, dan pada suatu hari
beliau ke perpustakaan Dârul Hadîts Dammâj,
beliau mendapati kami sedang membaca suatu
kitab, tiba-tiba beliau mengajak kami berbicara lalu
beliau menanyakan kepada kami tentang seseorang
dari Mesir maka kami menjawab tidak tahu,
kemudian beliau menyebutkan kepada kami
bahwa orang tersebut termasuk dari ahli bid’ah.
Kami mendengarkan tutur kata dan ucapan
beliau  yang lembut, beliau sempat menangani
beberapa kasus orang-orang Indonesia yang sedang
berselisih, dan kami melihat beliau dalam
menangani permasalahan tersebut penuh dengan
ketenangan yang membuat kami kagum terhadap
beliau .
Putra-Putra Beliau :
Allâh  telah memberikan karunia kepada
beliau dengan 4 orang putra, mereka adalah:
1. Basyîr.
2. Abdurrahmân.
3. Abdullâh.
13
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

4. Hamzah.
Kitab dan Karangan Ilmiyyah Beliau :
Selama di Dârul Hadîts Dammâj beliau 
mengajar kitâb ‘Umdatul Ahkâm, ‘Umdatul Fiqhi,
Ad-Durarul Mudhiyyah, Shifatush Shalâh,
Lâmiyyah Syaikhil Islâm, Lum’atul I’tiqâd, Ar-
Râ’id fî ‘Ilmil Farâid, Ar-Rahbiyyah, Al-
Mushthalah, Ilmu Nahwi dan yang selain itu.
Di samping sebagai pengajar di Dârul Hadîts
Dammâj, beliau  juga memiliki bakat dalam
menulis, di antara tulisan-tulisan beliau  adalah:
1. Shifatu Shalâtin Nabî .
2. Al-Qaulul Hisân fî Fadhâil Ahlil Yaman.
3. Miftâhuth Thullâb ilâ 'Ilmin Nahwi wal I'râb.
4. Al-'Awâiq 'an Thalibil Ilmi.
5. Al-Muharramât minan Nisâ'.
6. Al-Amâkin Al-Latîy Tubthilu fîhash Shalâh.
7. Al-Muntaqâ' minal Asy'ar.
8. Nashîhatun Lisy-Syaikh Muhammad bin
'Abdil Wahhâb Al-'Abdalîy Al-Washâbîy.
9. Syarhur Rahbiyyah.
10. Syarhu wa Tahqîq Ar-Râid fî 'Ilmil Farâid.
11. Syarhu 'Umdâtil Fiqhi Libni Qudâmah Al-
Maqdisîy.

14
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

12. Syarhud Durarîy Al-Bahiyah Lisy

Syaukânîy.
13. Syarhu Lâmiyatis Syaikhil Islâm.
14. Syarhu Lum'atil I'tiqâd.
15. Atsarul Ma'âshiy 'alal Umami wasy
Syu'ûb.
16. Syarhun fî Tatabbu'is Sayyid Sâbiq fî
Kitâbihi Fiqhissunnah.
Semoga Allâh merahmati kita dan
merahmati beliau, dan menjadikan ilmu kita dan
ilmu beliau bermanfaat untuk Islâm dan kaum
muslimîn.
Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir
di Dârul Hadîts Sana'â pada 15 Dzulqa'dah 1435.

15
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫اس حرِمْي ب ِن سلِي ٍم اللِمب وِر ِي‬ ِ ‫ت رجة أست‬

ِ َّ‫اذَن أِِب العب‬
‫ال ر ِحه للا‬
ِِ ‫اهلوامو‬
BIOGRAFI USTÂDZ KAMI ABUL
'ABBÂS HARMÎN BIN SALÎM AL-
LIMBÔRÎY AL-HUÂMUÂLÎY 

Nama Beliau :
Beliau  bernama Harmîn bin Salîm bin
Syahdiah.
Nama Kunyah:
Kunyah beliau  adalah Abul Abbâs, dan
Abbâs adalah nama putra beliau yang kedua.
Nama Nisbat:
Beliau  dinisbatkan kepada kampung dan
negri kelahiran beliau yaitu Limboro di kecamatan
Huamual kabupaten Seram Bagian Barat propinsi
Maluku, dengan itu beliau dikatakan Al-Limbôriy
Al-Huâmuâlîy As-Sêrâmîy Al-Mulkîy.
Tempat dan Tanggal Lahir Beliau :
Beliau  lahir di Limboro (Kecamatan
Huamual, Kabupaten Seram Bagian Barat, Propinsi
16
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Maluku), pada tanggal 3 Rabi’ul Awwal 1399

Hijriyyah bertepatan dengan 1 Maret 1979 Masehi.
Perjalanan Beliau  dalam Menuntut Ilmu:
Awal beliau  mengenal membaca dan
menulis adalah dari kedua orang tua beliau ,
sebelum beliau  masuk ke sekolah dasar, beliau
 mendapatkan bimbingan membaca dan menulis
dari kedua orang tua beliau .
Ketika beliau  masuk di MIM (Madrasah
Ibtidâ’iyyah Muhammadiyyah) di Limboro dan
masih di kelas 1, beliau  sudah dikenal sebagai
seorang murid yang pintar dan cerdas, sehingga
terkadang beliau  di panggil oleh guru beliau
untuk menjawab pertanyaan-pertanyaan di kelas 2
dan di kelas 3.
Selama sekolah di MIM ini beliau  selalu
mendapatkan peringkat tertinggi. Demikian pula
ketika beliau  melanjutkan ke SMPM (Sekolah
Menengah Pertama Muhammadiyyah) selalu
mendapatkan peringkat tertinggi.
Setelah selesai dari SMPM beliau 
melanjutkan ke SMK di Lateri-Ambon, kemudian
melanjutkan ke STAIN (Sekolah Tinggi Agama
Islam Negri) di Kebun Cengkeh-Ambon.
Awal mula beliau  mengenal da'wah Tauhîd
atau disebut dengan da'wah Ahlissunnah wal
17
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Jamâ'ah adalah dari para petuntut ilmu yang pernah

belajar di Dârul Hadîts Dammâj Yamân dan dari
para penuntut ilmu yang pernah belajar di
Universitas Islâm Madînah, ketika mereka berjihâd
di Ambon dan sekitarnya pada tahun 2000-2002
Masehi, beliau  termasuk yang pertama-tama dari
kalangan mahasiswa yang menyambut da'wah
tersebut.
Pada saat itu beliau  berada pada semester
terakhir ketika menempuh pendidikan di STAIN
Ambon, karena da'wah Tauhîd sudah beliau
kenal maka beliau  membuat skripsi untuk
menyelesaikan study beliau  dengan judul
"Urgensi Tauhîd dalam Penegakan Syari'at
Islâm", dan Allâh  telah memberikan manfaat
dengan tulisannya tersebut Alhamdulillâh.
Setelah beliau menyelesaikan studynya,
beliau  pun semakin giat menghadiri pengajian-
pengajian di masjid dan di ma'had, kemudian Allâh
 memberikan kemudahan kepada beliau  untuk
melanjutkan menuntut ilmu di pondok pesantren di
pulau Jawa. Dan beliau  juga menyempatkan diri
mengunjungi beberapa pondok pesantren di Jawa
dan di Sulawesi, selama duduknya beliau  di
pondok-pondok pesantren dan selama dalam
perjalanannya, beliau  menyempatkan menulis
faedah-faedah ilmiyyah di antaranya "Kitâbush
Shalâh" -semoga Allâh memberkahinya-.
18
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Da'wah Beliau:
Setelah beliau  kembali ke Ambon, beliau 
ditawarkan untuk ke Hanunu-Seram untuk
membuka lahan perkebunan cengkeh dan yang
lainnya di sana, dan diberi kebebasan untuk
membuat rumah di tanah yang sudah tersedia,
dengan itu beliau pun datang ke Hanunu bersama
para murid beliau dan bersama beberapa ikhwah
Ahlissunnah dari Limboro dan Nasiri, ketika
mereka telah membangun rumah, dan kebun
mereka telah tumbuh subur, mereka pun di zhâlimi
oleh para pembenci yang dahulunya memberikan
penawaran dan jaminan, kemudian mereka diusir
dengan cara zhâlim dan diambil rumah serta kebun
mereka -semaga Allâh membalas kesabaran mereka
dengan Jannah-.
Dengan kezhâliman tersebut membuat beliau
 bersama teman-teman beliau dari Limboro dan
Nasiri kembali ke Limboro dan Nasiri, perlakuan
dan kezhâliman seperti itu tidaklah membuat beliau
 melemah, beliau  pernah berkata: “Siapa yang
berbuat zhâlim maka itu untuk dirinya sendiri”.
Sungguh benar apa yang beliau  katakan, karena
Allâh  telah berkata:
ٗ َ ٗ َ َ ُۡ ُ ۡ ُ َ َۡ ََ
١٩َ‫ومنَيظلِمَمِنكمَن ِذقهَعذاباَكبِريا‬

19
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

“Dan barangsiapa di antara kalian yang berbuat

zhâlim maka Kami timpakan kepadanya siksaan
yang besar”. [Al-Furqân: 19].
Beliau  dan para murid-murid beliau terus
menerus berjuang dan terus menerus menda'wahkan
Tauhîd yang merupakan da'wah Ahlissunnah wal
Jamâ'ah.
Awal mula beliau  berda'wah adalah di
Limboro, beliau menda'wahi keluarga beliau,
yang pertama-tama menyambut da'wah beliau
adalah saudara-saudari beliau, setelah itu tersebar
da'wah beliau  kepada selain mereka dari para
teman serta masyarakat Limboro dan sekitarnya,
semoga Allâh  menjadikan beliau termasuk ke
dalam apa yang dikatakan oleh Nabî :

»‫اعلِ ِه‬
ِ َ‫«من د هل علَى خ ٍْي فَلَه ِمثْل أج ِر ف‬
ْ ُ ُ َْ َ َ ْ َ
"Barangsiapa menunjukan atas suatu kebaikan
maka baginya pahala semisal dengan pahala
pelakunya".
Beliau  juga mengatakan:
ِ ِ ِ
ُ‫ُج ْوِر َم ْن تَبِ َعه‬
ُ ‫« َم ْن َد َعا إ َل ُه ًدى َكا َن لَهُ م َن ْالَ ْج ِر مثْ ُل أ‬
.»‫ُج ْوِرِه ْم َشْي ئًا‬ ِ َ ِ‫َلَ ي ْن ُقص َذل‬
ُ ‫ك م ْن أ‬ ُ َ
"Barangsiapa menda’wahkan kepada petunjuk
maka baginya dari pahala semisal dengan pahala-
21
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

pahala orang yang mengikutinya, tidaklah

terkurangi demikian itu dari pahala-pahala mereka
sedikit pun".
Disebutkan oleh beberapa orang dari murid-
murid beliau bahwasanya beliau  mendidik dan
membina anak-anak remaja, yang biasanya mereka
berkumpul di rumah orang tua beliau, banyak dari
anak-anak remaja menyambut dan mengikuti
dakwah beliau , di antaranya adalah Hisyâm bin
Abdillâh Al-Limbôrîy .
Ujian-ujian yang Beliau Dapati Semasa
Hidup:
Beliau bila mengetahui suatu kebenaran
atau beliau berada di atas suatu kebenaran maka
beliau tidak peduli dengan tantangan dan
rintangan serta celaan dari para pencela. Memang
demikianlah yang harus dipegang oleh setiap orang
beriman yang berjuang di jalan Allâh , karena
Allâh  telah berkata:
َ َٰ َ ٓ َ َ َ َۡ َ ُ ََ َ َ ‫ذ‬ َ ‫ون َِف‬َ ُ َٰ َ ُ
َ‫ٱّللِ َوَل ََيافون َلومة ََلئ ِ ٖ ٖۚم َذل ِك‬ َ َ ‫يل‬
ِ ِ ‫ب‬‫َس‬ ِ ‫يج ِهد‬
‫َ ََ ُٓ َ ذ‬
َ ‫ٱّللَ َوَٰس ٌع‬ ۡ ‫َ ۡ ُ ذ‬
ٌ ِ ‫َعل‬
٥٤َ‫يم‬ ِ َُ ‫َو‬ َ ُۚ ‫ٱّللَِيُؤتِيهَِمنَيشاء‬
َ َ‫فضل‬
"Mereka berjuang di jalan Allâh dan tidaklah
mereka takut kepada celaan orang yang suka
mencela. Itulah karunia Allâh, Dia berikan kepada
siapa yang Dia kehendaki, dan Allâh adalah Wâsi'

21
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

(Maha Luas pemberian-Nya) lagi 'Alîm (Maha

Berilmu)". [Al-Mâidah: 54].
Selama hidup beliau  mendapatkan banyak
celaan dan cercaan dari orang-orang yang benci,
terkadang ada dari orang yang buta huruf, yang
tidak bisa membaca Al-Qur'ân mengatakan tentang
beliau  dan majelisnya sebagai setan, terkadang
dikatakan pula sesat dan membawa ajaran baru
serta tuduhan-tuduhan yang lainnya, semua itu tidak
ada bedanya dengan apa yang dikatakan kepada
Rasûlullâh  dan para shahabatnya , ketika para
shahabat  hijrah ke Habasyah (Etopia) maka
orang-orang yang benci datang ke Habasyah lalu
berkata kepada raja Najâsyiy :

‫ك ِمنها ِغ ْل َما ٌن ُس َف َهاءُ فَ َارقُوا ِديْ َن‬ ِ ِ‫إِنهه قَ ْد صبا إِ َل ب لَ ِد الْمل‬

َ َ ََ ُ
ِ ِِ ِ
ُ‫قَ ْوم ِه ْم َوََلْ يَ ْد ُخلُوا ِِف ديْن ُك ْم َو َجاءُوا بِديْ ٍن ُمْب تَ َد ٍع ََل نَ ْع ِرفُه‬
‫ََْن ُن َوََل أَنْتُ ْم‬
"Sesungguhnya benar-benar telah ada di negri raja
dari (orang-orang negri) kami yang mereka adalah
anak-anak muda yang dungu, mereka memecah
belah agama kaum mereka, dan mereka tidak
masuk ke dalam agama kalian, dan mereka datang
dengan agama baru, kami benar-benar tidak
mengetahuinya dan tidak pula anda sekalian
(mengetahuinya)".

22
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Beliau  karena sudah mengetahui dengan

ilmu yang beliau  miliki bahwa orang yang
berda'wah kepada Tauhîd pasti akan mendapatkan
ujian semisal itu, maka beliau  pun semakin
kokoh di atas kesabaran, beliau terus berupaya
bagaimana caranya sehingga da'wah Ahlissunnah
wal Jamâ'ah yang telah dida'wahkan oleh Ar-Rasûl
 dan para shahabat  bisa tersampaikan kepada
umat? Tidak satupun dari ilmu agama yang beliau
 ketahui kecuali beliau  da'wahkan kepada yang
lainnya.
Menjelang beliau  sakit hingga
mengantarkan beliau  kepada kematian, beliau 
menyempatkan diri untuk menyampaikan khutbah
Jum'at yang berkaitan dengan hukum pengambilan
zakat dari orang-orang kaya lalu diserahkan kepada
orang-orang miskîn, karena banyak dari kaumnya
menyelisihi hal ini.
Ketika beliau  menjelaskan berdasarkan
dalîl-dalîl dari Al-Qur'ân dan As-Sunnah maka
sebagian kaumnya bertambah benci dan semakin
menjadi-jadi menebarkan fitnah kepada beliau ,
dan bahkan orang-orang yang tertarik dengan
da'wah beliau  diupayakan untuk menjauhi beliau
, beliau  terus bersabar dan selalu mewasiatkan
untuk tetap di atas kebenaran, tidak lama kemudian
beliau  meninggal dunia.

23
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Tempat Beliau Meninggal Dunia:

Ketika beliau  sudah merasakan sakit,
beliau  pun ke kota Ambon, kemudian dirawat di
RST (Rumah Sakit Tentara) Ambon, pada tanggal
28 Februari 2013 Masehi beliau  meninggal
dunia, dan beliau  dimakamkan di Limboro.
Kebaikan Yang Terus Dikenang:
Beliau  berda’wah dengan da’wah Tauhîd
di Limboro selama 13 tahun, mulai dari tahun 2000
hingga 2013 M, Walhamdulillâh terlihat
berpengaruh.
Ketika kami sudah kembali ke Tanah Air,
kami mendengarkan dari orang-orang baik
menyebut-nyebut beliau  dengan sebutan yang
baik, di antara mereka mengatakan bahwa dengan
sebab khutbah Jum’at yang pernah beliau 
sampaikan, yang beliau  jelaskan tentang
permasalahan shalat dan beliau  memberikan
pemotivasian untuk melakukan shalat maka setelah
itu banyak orang melakukan shalat.
Salah seorang dari tokoh masyarakat
menyebutkan bahwa dia semakin bertambah rajin
melakukan shalat berjama’ah di masjid karena
setelah mendengarkan nasehat dari Al-Ustâdz
Harmîn .

24
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Salah seorang ikhwân Ahlissunnah di

Limboro mengatakan: “Semasa hidup beliau
tidak ada seorang pun dari para dâ’i Ahlissunnah
yang diberi keluasan untuk berkhutbah di masjid
Limboro kecuali beliau ”.
Ikhwân tersebut berkata pula: “Kita semua di
Limboro ini pada asalnya tidak kenal sunnah,
beliaulah yang memperkenalkan kita kepada sunnah
ini, bisa dibilang bahwa orang Limboro yang
pernah jumpa dengan beliau  atau masih
mendapati beliau  hidup, tentu pertama kali
mengenal sunnah dari beliau ”.
Salah seorang tua dari tokoh masyarakat
mengatakan: “Tidak ada seorang pun yang
menyampaikan khutbah Jum’at lebih aku senangi
daripada Al-Ustâdz Harmîn ”.
Salah seorang dari teman beliau berkata:
“Ketika Abul ‘Abbâs menangani proyek kayu
jati di Maluku Tenggara, ada beberapa orang awam
ikut beliau bekerja di proyek tersebut, dan beliau
 menerima mereka dengan persyaratan tidak akan
merokok dan siap shalat 5 waktu. Sesampainya di
lahan proyek di Maluku Tenggara, beliau 
menyempatkan diri membina dan menda’wahi
mereka, dibukakan pelajaran Tajwîd dan praktek
tata cara shalat. Di samping itu beliau  juga diberi

25
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

kepercayaan untuk mengisi khutbah Jum’at di

masjid kota di sana.
Wasiat-wasiat Beliau Sebelum Meninggal
Dunia:
Sebelum beliau  meninggal dunia, beliau 
menyempatkan diri menghubungi kami, ketika itu
kami masih di Dârul Hadîts Dammâj di Yaman,
beliau  mewasiatkan:
“Bersabarlah karena mesti kita akan mendapatkan
ujian dan cobaan dalam hidup ini”.
ََ‫ِين‬ ‫َ ۡ َ ۡ ُ ۡ َ َ ۡ ُ ُ ْ َۡ ذ َ َ َ ذ َ ۡ ُ ذ َ ُ ذ‬
َ ‫سبتم َأن َتدخلوا َٱۡلن َة َولما َيأت ِكم َمثل َٱَّل‬ ِ ‫أ َم َح‬
ۡ
ََٰ‫َح ذَّت‬ ‫َم ذس ۡت ُه ُمَ ۡٱۡلَأ َسا ٓ َُءَ ََو ذ ذ‬
َ ْ ‫ٱلَّضا ٓ َُءَ َو ُزلۡزلُوا‬ ‫كم ذ‬ُ َۡ َْۡ َ
ِ ۖ ِ ‫خلواَمِنَقبل‬
‫َ ُ َ ذ ُ ُ َ ذ َ َ َ ُ ْ َ َ ُ َ َ َٰ َ ۡ ُ ذ َ َ ٓ ذ‬
َ‫ٱّللِهَأَل َإِن‬
َ َ ‫ِين َءامنوا َم َع َهۥ َمَّت َنۡص‬ َ ‫ول َ َوٱَّل‬
َ ‫يقول َٱلرس‬
٢١٤َ‫يب‬ٞ ‫ٱّللَِقَر‬
َ
‫َ ۡ َ ذ‬
َ‫ۡص‬
َ ‫َن‬
ِ
"Apakah kalian mengira bahwa kalian akan masuk
Surga, padahal belum datang kepada kalian
(cobaan) sebagaimana orang-orang terdahulu
sebelum kalian? Mereka ditimpa oleh malapetaka
dan kesengsaraan, serta digoncangkan (dengan
bermacam-macam cobaan) sehingga berkatalah
Rasûl dan orang-orang yang beriman bersamanya:
"Bilakah datangnya pertolongan Allâh?" Ingatlah,
sesungguhnya pertolongan Allâh itu amat dekat”.
[Al-Baqarah: 214].

26
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Dan beliau mewasiatkan pula:

“Apa yang orang-orang lakukan kepadamu dan
apa yang mereka upayakan untuk menyusahkan dan
memadharatkanmu maka itu untuk mereka sendiri,
mereka yang akan merasakan sendiri akibat dari
perbuatan mereka”.
َ
ۡ ‫اَك َس َب‬ ۡ َ ُّ ُ َٰ َ ۡ ُ َ
َ‫ت‬ َ ‫ىَُكَنفِۢسَب ِ َم‬ ‫وِلِ جز‬
“Dan supaya dibalas tiap-tiap jiwa terhadap apa
yang telah dia lakukan”. [Al-Jatsiyah: 22].
Semoga Allâh  mengampuni beliau dan
menjadikan beliau termasuk dari penghuni Jannah
Firdaus yang Tertinggi, dan semoga Allâh
menjaga anak keturunan dan keluarga beliau
serta menjadikan peninggalan beliau berupa tulisan-
tulisan bermanfaat dan berberkah.

‫ني‬ ِ ِ ‫اْلم ُد ِهَّللِ ر‬

َ ‫ب الْ َعالَم‬ َ ْ َْ ‫َو‬
Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir Di Limboro-
Huamual pada tanggal 23 Rajab 1436.

27
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫ان ر ِحه للا‬

ِِ ‫الردف‬
َّ ‫ض‬ٍ ‫اق ِري‬ َّ ‫ت رجة شي ِخنا أِِب َب ِد‬
ِ ‫الرَّز‬
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ

'ABDIRRAZZÂQ RIYÂDH AR-RADFÂNÎY 

Nama Beliau :
Beliau  bernama Riyâdh bin Muhammad
bin 'Alî.
Nama Kunyah:
Awal menuntut ilmu beliau  berkunyah
dengan Abul Hasan, kemudian beliau berkunyah
dengan Abû Abdirrahmân setelah itu beliau
berkunyah dengan Abû Abdirrazzâq, dan kunyah
yang terakhir inilah beliau dikenal dengannya,
karena beliau selalu menuliskannya pada buku
tulis dan kitâb-kitâb beliau .
Nama Nisbat:
Beliau dinisbatkan kepada Radfân dan
‘Aden, dengan demikian beliau dikenal dengan Ar-
Radfâniy Al-‘Adnîy .
Beliau di ‘Aden tinggal di salah satu daerah
yang disebut dengan Shalâhuddîn yang termasuk
dari di propinsi 'Aden.

28
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Perjalanan Beliau dalam Menuntut Ilmu:

Beliau  berangkat ke Dârul Hadîts Dammâj
untuk menuntut ilmu agama pada bulan Syawwal
tahun 1422 Hijriyyah, dan beliau ketika sampai
di Dammâj tidak lagi mendapati Al-Imâm Al-
Wâdi'îy , beliau berkata:

‫ت ََلْ أَلْ َقهُ اله ِذي‬ ِ ِِ

ُ ‫فَأَ ْش ُكُر الْ َع هّل َمةَ الْ َوادع هي َرْحَهُ للاُ َوإِ ْن ُكْن‬
‫س َه ِذهِ ال هدا ِر الْ ُمبَ َارَك ِة‬
ِ ‫َكا َن َسبَ بًا ِِف ََْ ِسْي‬
"Aku berterima kasih kepada Al-'Allâmah Al-
Wâdi’îy , walaupun aku tidak menjumpai beliau,
yang keberadaan beliau sebagai sebab dalam
berdirinya Dârul Hadîts yang diberkahi ini".
Setelah beliau  sampai di Dârul Hadîts
Dammâj, beliau  bersungguh-sungguh dalam
menuntut ilmu, bersabar dan mengharap pahala
dalam menuntut ilmu.
Asy-Syaikh Abû Abdirrahmân Fath Al-
Qadasîy 'Afallâhu 'Anhu ketika mengajar kitâb
"Fathul Wadûd" beliau membaca ucapan terima
kasih beliau kepada guru kami Asy-Syaikh Abû
'Abdirrazzâq , kemudian beliau menjelaskan
bahwa guru kami Asy-Syaikh Abû 'Abdirrazzâq 
mengikuti pelajaran beliau dengan membaca "Al-
Madkhal fî 'Ilmish Sharf" dan "Fathul Wadûd" itu
pada kali yang kedua, pertama kali beliau membuka
29
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

pelajaran tersebut, guru kami Asy-Syaikh Abû

'Abdirrazzâq  belum sempat mengikutinya, ketika
beliau membuka pelajaran tersebut yang kedua
kalinya, guru kami Asy-Syaikh Abû Abdirrazzâq 
baru bisa mengikutinya.
Dalam mengikuti pelajaran tersebut beliau
aktif dan banyak memberi faedah, hingga Asy-
Syaikh Abû Abdirrahmân 'Afallâhu 'Anhu
berterima kasih kepada beliau , dan menyebutkan
nama beliau pada lembaran ucapan terima kasih.
Guru kami Asy-Syaikh Abû 'Abdirrazzâq 
tidak hanya mencukupkan dengan pelajaran dari
Asy-Syaikh Abû Abdirrahmân yang dihadiri oleh
ratusan para penuntut ilmu, namun beliau
bersama temannya meminta kepada Asy-Syaikh
Abû Abdirrahman 'Afallâhu 'Anhum untuk
dibukakan pelajaran khusus untuk mereka berdua,
dan Asy-Syaikh Abû Abdirrahmân 'Afallâhu 'Anhu
memenuhi permintaan keduanya, pelajaran untuk
keduanya berlanjut terus menerus pada malam hari
setelah shalat Isyâ' di depan perpustakaan Dârul
Hadîts Dammâj.
Menuntut Ilmu Sambil Berda'wah:
Termasuk dari keutamaan yang terbesar bagi
seseorang adalah mendapatkan taufik dari Allâh 
untuk terus menerus menuntut ilmu di sisi para
ulamâ sambil berda'wah di jalan Allâh , bila
31
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

seseorang mampu menjalankan 2 perkara mulia ini

maka sungguh dia telah mendapatkan tambahan
imân dan ilmu, dengan demikian derajatnya
semakin meningkat:
ََ‫ِين َأُوتُوا ْ َٱلۡعِلۡ َم‬ ‫ُ ۡ َ ذ‬ ْ
َ ‫ِين َ َء َام ُنوا َمِنكم‬
ََ ‫َوٱَّل‬
‫ذُ ذ‬ َ
َ ‫يَ ۡرفعَِ َٱ‬
ََ ‫ّلل َٱَّل‬
َ ََ
ٖۚ ٖ َٰ ‫درج‬
َ ََ‫ت‬
"Allâh akan mengangkat orang-orang yang
berimân dan orang-orang yang diberi ilmu
beberapa derajat". [Al-Mujâdilah: 11].
Bila pelajaran beliau  sudah diumumkan
maka para penuntut ilmu yang hadir sangat banyak,
ketika kami sudah setahun di Dammâj, ketika itu
beliau membuka pelajaran dengan membaca
"Syarhu Mutammimati Al-Ajrumiyyah" dan "Fathul
Wadûd", yang hadir pada pelajaran yang beliau
buka ini sangat banyak, sampai masjid kecil
Wâdî' di Dammâj tidak bisa menampung para
penuntut ilmu, kemudian beliau pindahkan
pelajarannya ke masjid Hadhen di Mazra'ah
Dammâj, ketika pelajaran sudah hampir selesai dan
hanya tersisa beberapa pembahasan saja, beliau
diminta untuk keluar da'wah di salah satu
propinsi Yaman, maka beliau meminta seorang
syaikh yang termasuk dari teman beliau untuk
melanjutkan pelajaran yang beliau ajarkan,

31
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

karena beliau  akan keluar da'wah sekitar 3 bulan

baru bisa kembali.
Kesungguhan Beliau Dalam Berjihad di Jalan
Allâh Melawan Kaum Kâfir Râfidhah:
Ketika beliau masih di tempat da'wah,
terjadilah perang di Dammâj antara pemerintah
Yaman bersama kaum muslimîn melawan
pemberontak kâfir râfidhah, beliau ingin segera
kembali ke Dammâj sehingga bisa ikut jihâd.
Setelah selesai da'wah beliau kembali ke
Dammâj dan langsung ikut jihâd, ketika itu beliau
menjadi penanggung jawab jaga di Wâdî
Dammâj, bawahan-bawahan beliau adalah
orang-orang Indonesia.
Pada suatu hari beliau ingin ke tempat jaga
yang dekat dengan perkampungan Wathan, pada
hari Kamis bertepatan dengan waktu Dhuhâ pada
tanggal 13 Shafar 1431 Hijriyyah, beliau  dalam
keadaan berpuasa sunnah, beliau berangkat ke
pemukiman Zawâid dekat Wathân dan beliau
masuk ke salah satu rumah warga untuk
mengintai râfidhah, seketika itu beliau didahului
tembakan dari seorang penyeneper râfidhah,
tembakan mengenai kepala beliau tepatnya pada
mata kiri beliau hingga menetes darah dari mata
beliau , dan beliau langsung meninggal dunia.

32
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Kemudian jenâzah beliau dimakamkan di

pemakaman Syuhadâ' Wâdî Asfal di Masâdir
Dammâj, semoga Allâh  merahmati kita dan
merahmati beliau.
Anak Keturunan Beliau :
Beliau  dikaruniai oleh Allâh  dengan
seorang putri yang beliau namai dengan Ruqayyah.
Beliau sayang terhadap putri beliau, bila
beliau menggendong putri beliau yang masih
kecil maka beliau selalu berdoa kepada Allâh 
untuk merezkikan beliau  dengan mati syahîd,
putri beliau yang masih kecil pun selalu
mengãmînkan doa beliau .
Semoga Allâh  menjadikan kita dan beliau
termasuk dari para syuhadâ.
Kitab dan Tulisan Ilmiyyah Beliau :
Beliau di tengah-tengah kesibukannya
menuntut ilmu dan berda'wah, beliau tidak
ketinggalan pula menyisihkan waktunya untuk
menulis dan berkarya, di antara kitâb dan karya
beliau adalah:
1. Al-Badrut Tamâm Litaudhîhi Ahkâmil Hijrah wa
Fadhlil Islâm.
2. Nazhmu Subulis Salâm.

33
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

3. Tuhfatul Qârîy Binazhmi Qawâ'idi Rijâlil

Bukhârîy.
4. Tahqîq wa Dhâbthil Manzhûmatil Baiquniyyah.
5. Majmu'atil Buhûtsi wal Manzhumah.
Pada karya beliau yang terakhir ini telah
dikumpulkan dan disusun rapi oleh guru beliau
Asy-Syaikh Abû 'Abdirrahmân Fath Al-Qadasîy
Jazâhumullâhu khairâ, dan beliau berkata kepada
kami bahwa tulisa-tulisan itu, telah beliau ajukan ke
salah satu penerbit kitab di Mesir.
Beliau telah menulis pula sebuah kutaib
khusus tentang biografi guru kami Asy-Syaikh Abû
Abdirrazzâq Riyâdh Ar-Radfânîy -semoga Allâh
merahmati kita dan mereka semuanya-.

Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir 'Afallâhu
'Anhu pada 15 Dzulqa'dah 1435 Hijriyyah.

34
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫اغ ِي ر ِحه للا‬

ِ ‫السي‬
ِ ‫اد ٍل‬
ِ َ ‫ت رجة شي ِخنا أِِب أسامة‬

BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH

ABÛ USÂMAH 'ÂDIL AS-SIYÂGHIY 

Beliau  termasuk salah seorang dari murid

Al-Imâm Al-Wâdi’îy .
Beliau  memiliki banyak tulisan,
diantaranya beliau mengumpulkan jarh guru
beliau Al-Imâm Al-Wâdi'îy , yang beliau namai
dengan "Al-Majrûhîn 'Indal Imâm Al-Wâdi’îy".
Setelah Al-Imâm Al-Wâdi’îy  meninggal
dunia, beliau  tidak pergi meninggalkan Dammâj,
bahkan beliau  terus menerus menuntut ilmu di
sisi Asy-Syaikh Yahyâ 'Afallâhu 'Anhum, di
samping itu beliau  terus membahas, mengajar
dan berda'wah serta menulis.
Sebelum beliau  meninggal dunia, beliau
 sempat menerbitkan tulisan beliau  berupa
"Tahqîq 'alâl Hiththah".
Beliau  terkenal suka menyebarkan faedah-
faedah ilmiyyah, dengan itu banyak dari para

35
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

masyâyikh dan para penuntut ilmu berterima kasih

kepada beliau , diantara mereka berkata:

‫ال ال هشْي ُخ أَبُو أُ َس َامةَ َع ِاد ٌل‬ ُ‫ض‬ َ ‫اض ُل الْ ِم ْف‬
ِ ‫وهو ْالَخ الْ َف‬
ُ ََُ
‫ظ إِ ْخ َوانَنَا الْ َم َشايِ َخ‬َ ‫اغي نَ ْسأَ ُل للاَ أَ ْن َْي َفظَهُ َوَْي َف‬ ِ ‫السي‬ ِ
َ
ٍ ‫ث ال هسلَ ِفيه ِة بِ َد هم‬
‫اج‬ ِ ‫اْل ِدي‬ ِ
ْ َْ ‫َوطَلَبَةَ الْع ْل ِم ِِف َدا ِر‬
"Beliau adalah saudara yang mulia, yang memiliki
banyak keutamaan, Asy-Syaikh Abû Usâmah As-
Siyâghîy, kita memohon kepada Allâh untuk
menjaga beliau, menjaga saudara-saudara kita para
masyâyikh dan para penuntut ilmu di Dârul Hadîts
As-Salafiyyah di Dammâj".
Beliau  menuntut ilmu dan mengajarkan
ilmu di Dammâj selama 10 tahun lebih, beliau 
berkata:
ِ‫إِخوِاّن ِِف للاِ ََل أَعلَم مْن ُذ أَ ْن تُي ِسر ِل طَلَب الْعِْل ِم ِِف ه ِذه‬
َ ُ َ َ ُُْ َْ
‫ال هدا ِر ُمْن ُذ أَ ْكثََر ِم ْن إِ ْح َدى َع َشَر َعاما أَ هن ُد ُرْو َس َها َوِبَا ه‬
‫ص ِة‬
‫اح ًدا ََل ِِف ِعْي ٍد َوََل ِِف َغ ِْْيهِ بَ ْل‬ِ ‫الْعا هم ِة قَ ِد انْ َقطَعت ي وما و‬
َ ً َْ ْ َ َ
ِْ ‫ت َعلَْي ِه ِِف َََم ِن َعالِ ِم َها وُم َؤ ِس ِس َها‬
‫ال َم ِام‬ ْ ‫تَسْي ُر َعلَى َما َس َار‬
ِ
َ
.ُ‫الْ َوا ِد ِع ِي َرِْحَهُ للا‬
"Wahai saudara-saudaraku Fillâh, aku tidak
mengetahui sejak dimudahkan aku menuntut ilmu

36
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

di Dârul Hadîts ini, sejak lebih dari 11 tahun,

bahwasanya pelajaran-pelajarannya, terkhusus
pelajaran-pelajaran umum pernah terputus sehari
saja, tidak pada hari raya dan tidak pula pada
selainnya, bahkan pelajaran-pelajaran itu berjalan
sebagaimana biasanya, berjalan sejak dari zaman
penyiar dan pendirinya Al-Imâm Al-Wadi'iy ".
Guru kami Asy-Syaikh Abû Usâmah 
terkenal kokoh aqîdah dan manhajnya, beliau 
termasuk pemberani dan memiliki kesungguhan
dalam berjihâd, baik dengan lisan maupun dengan
tulisan serta dengan jiwa raga beliau .
Beliau  terus memberikan kabar yang
terbaik tentang tentang Dârul Hadîts Dammâj,
dengan keadaan beliau  seperti ini, banyak dari
para masyâyikh dan para penuntut ilmu mendoakan
kebaikan kepada beliau  dan terus mereka
menyemangati beliau , diantara mereka berkata:

‫اْلَ ْم ُد َعلَى َه ِذهِ اْلَ ْخبَا ِر ال هس َارةِ ِم ْن أَ ِخْي نَا‬ ْ ِ‫للاُ أَ ْكبَ ُر َوِهَّلل‬
‫اض ِل أَِب أُ َس َامةَ َِب َرَك للاُ فِْي ِه‬ ِ ‫الْ َف‬
"Allâh adalah Akbar (Maha Terbesar), dan untuk
Allâh pujian atas kabar-kabar yang datang dari
saudara kami yang mulia Abû Usâmah semoga
Allâh memberkahi beliau".

37
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Dengan gigihnya beliau  dalam berjihâd

melawan kaum kâfir râfidhah, baik dengan lisan
maupun tulisan serta dengan jiwa raga beliau 
maka kaum muslimîn memberikan dukungan
kepada beliau  dengan doa, yang dia termasuk
dari senjata terkuat:

‫ح الْ ُم ْؤِم ِن‬ ِ

ُ ‫الد َعاءُ س َّل‬
"Doa adalah senjata bagi orang berimân".
Kaum muslimîn mendukung beliau
dengan doa, ketika beliau  menuliskan
penjelasan tentang kejahatan kaum kafir râfidhah
maka kaum muslimîn banyak mengucapkan:

‫ض ِة‬ ِ ِ ِ
َ ‫ال ا ْْلَ هي الْ َقي ْوَم أَ ْن يَْن تَق َم م َن الهراف‬ َ ‫َونَ ْسأَ ُل للاَ تَ َع‬
ِ ِ
‫ب‬ َ ‫اس َوأَ ْن يُ ْهل َك ُه ْم َوُيْ ِزيَ ُه ْم َوُك هل َم ْن َح َار‬ ِ َ‫ني ْاَلَ ْن‬َ ْ ‫الْ َم َّلع‬
ِ َ‫ال ْي‬
‫ان‬ ِْ ‫َه ِذهِ ال هدار ال هش ِامَةَ ِِبلْعِْل ِم و‬
َ َ
"Dan kami memohon kepada Allâh Ta'âlâ yang Al-
Hayyu (Maha Hidup) lagi Al-Qayyum (Maha
Kokoh) untuk menyiksa orang-orang râfidhah yang
terkutuk, yang najis dan semoga Dia
menghancurkan mereka dan menghinakan mereka,
dan siapa saja yang memerangi Dârul Hadîts yang
makmur dengan ilmu dan imân ini".
Wafatnya Beliau :

38
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Beliau  sering keluar da'wah dari Dammâj,

pada suatu hari, sebelum pengepungan Dammâj
yang pertama, beliau keluar bersama seorang
putra dan kawan beliau dengan mengendarai mobil,
ketika melewati salah satu pos pertahanan kaum
kâfir râfidhah, mereka disuruh berhenti oleh
râfidhah dan disuruh serahkan senjata yang dibawa,
guru kami Asy-Syaikh Abû Usâmah  tidak
mengindahkan tuntutan mereka, karena kebiasaan
mereka setelah mengambil senjata, mereka ikutkan
dengan membunuh atau menawan, dan ini sudah
sering terjadi, dengan itu guru kami Asy-Syaikh
Abû Usâmah  dan kawan beliau terus
menjalankan mobil, kaum kâfir râfidhah kemudian
menembaki mobil yang dikendarai oleh guru kami
Asy-Syaikh Abû Usâmah , mereka menembaki
mobil dengan senjata AK dan senjata kaki tiga,
dengan sebab hujan tembakan itu, guru kami Asy-
Syaikh Abû Usâmah dan putra beliau serta
seorang kawan beliau meninggal dunia seketika
itu.
Ketika sampai berita kematian beliau
kepada seorang syaikh dari kawan beliau , dia
pun berkata:

‫ك للاُ َي أََِب أُ َسا َمةَ َوَرِح َم للاُ َولَ َد َك َوَرِح َم ه‬

‫اَّللُ ْالَ َخ‬ ِ
َ َ‫َرْح‬
ِ ِ
ُ‫ضةُ قَتَ لَ ُه ُم للا‬
َ ‫ك الهراف‬َ َ‫ قَتَ ل‬،‫ك‬ َ ‫الهذي قُتِ َل َم َع‬
39
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

"Semoga Allâh merahmatimu wahai Abû Usâmah,

dan semoga Allah merahmati putramu serta
merahmati kawan yang terbunuh bersamamu,
râfidhah telah membunuhmu, semoga Allâh
membinasakan mereka".
Berita tentang kematian beliau terus
tersebar, para masyâyikh dan para penuntut ilmu
kemudian mendoakan beliau .
Jenâzah beliau  dimakamkan di
pemakaman umum Dammâj.
Semoga Allâh mengampuni kita dan
mengampuni guru kami Asy-Syaikh Abû Usâmah
‘Âdil Asy-Siyâghîy dan menjadikan kita dan beliau
termasuk dari para syuhadâ.

Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir 'Afallâhu
'Anhu di Dârul Hadîts Sana'â pada 18 Dzulqa'dah
1435 Hijriyyah.

41
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫ص َمر ال ِعراقِ ِي ر ِحه للا‬

ٍ ‫ت رجة شي ِخنا أِِب حف‬
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH
ABÛ HAFSH ‘UMAR AL-'IRÂQIY 

Termasuk keutamaan dan karâmah yang

terbesar bagi seseorang adalah mengikuti dan
berpegang teguh kepada As-Sunnah dan meninggal
di atasnya.
Sungguh telah kita dapatkan dan kita saksikan
dari para penuntut ilmu dan para dâ'i ketika di
Dammâj dahulu terdapat kebaikan-kebaikan yang
sangat banyak, diantara mereka adalah guru kami
Asy-Syaikh Abû Hafsh ‘Umar Al-Irâqîy .
Beliau  telah mengumpulkan banyak
kebaikan, diantaranya:
1. Menuntut ilmu.
2. Berda'wah sambil menuntut ilmu.
3. Berjihad di jalan Allâh sambil menuntut ilmu dan
berda'wah.
Dengan kebaikan yang beliau  lakukan,
banyak pula pujian dari para ‘ulamâ dan para
penuntut ilmu terhadap beliau .
41
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Da'wah Beliau Kepada Aqîdah Shahîhah:

Beliau  tidak hanya mencukupkan menuntut
ilmu dan mengumpulkan faedah ‘ilmiyyah namun
beliau ikut pula menyampaikan dan
menda'wahkannya, dengan itu terkumpullah pada
beliau kebaikan-kebaikan yang banyak.
Selama menuntut ilmu di Dammâj, beliau
telah banyak membuka pelajaran-pelajaran,
terkhusus pada bidang Aqîdah.
Beliau  termasuk salah seorang pengajar
yang paling banyak para penuntut ilmu menghadari
pelajaran-pelajaran beliau , seorang Syaikh yang
pernah mengajar di Dammâj berkata:
ِ ‫ِحني د هرس الته ْنبِه‬
‫ات‬ ‫اس ِة َعلَى يَ َديِْه‬ ِ َ ‫وقَ ْد نَ ْلت شر‬
َ َ َ َْ َ ‫ف الد َر‬ َْ ُ َ
‫ال هسنِيهةَ َعلَى الْ َع ِقْي َدةِ الْ َو ِاس ِطيه ِة‬
"Sungguh aku telah meraih kemuliaan belajar di
sisinya, ketika beliau mengajar "At-Tanbihât As-
Saniyyah 'alâ Al-'Aqîdah Al-Wâsithiyyah".
Termasuk kebiasaan beliau dalam mengajar
adalah secara berurutan, beliau mengajar kitâb
yang kecil hingga ke kitab yang besar.
Setelah beliau mengajar kitab "Al-'Aqîdah
Al-Wâsithiyyah" beliau melanjutkan dengan
mengajar kitâb "Al-'Aqidah Ath-Thahâwiyyah",

42
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

sebelum beliau meninggal dunia, beliau

mengajarkan kitâb ini, para penuntut ilmu
dengan banyaknya kesibukan berjihâd melawan
râfidhah, mereka masih bisa menyempatkan hadir
di majelis beliau ketika mengajarkan kitâb
tersebut.
Beliau  teranggap pengajar yang bagus,
setiap beliau membuka pelajaran maka banyak
dari para penuntut ilmu yang menghadiri pelajaran
beliau .
Sifat Merendah dan Kelembutan Beliau :
Beliau dikenal sebagai orang yang memiliki
sifat terpuji, beliau menghiasi diri beliau 
dengan akhlak yang mulia, para masyâyikh dan
para penuntut ilmu banyak memuji beliau .
Bila ada dari para penuntut ilmu mendapatkan
permasalahan dalam masalah aqîdah maka mereka
mendatangi beliau , meminta keterangan dari
beliau , dan tidaklah mereka pergi dari sisi beliau
melainkan setelah mendapatkan penjelasan yang
memuaskan dari beliau .
Ketika Asy-Syaikh Yahyâ bin Alî Al-Hajûriy
'Afallâhu 'Anhu dalam kajian umumnya membaca
suatu hadîts di dalam "Shahîh Muslim", yang hadîts
tersebut adalah:

43
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫فَِإ هن ه‬
‫اَّللَ ََل َيَل َح هّت ََتَلوا‬
“Sesungguhnya Allâh tidak bosan sampai kalian
bosan’.
Setelah itu guru kami Asy-Syaikh Abû Hafsh
 menulis suatu pembahasan khusus tentang hadîts
tersebut, besoknya beliau maju di samping Asy-
Syaikh Yahyâ bin Alî Al-Hajûriy 'Afallâhu 'Anhu
lalu membacakan pembahasannya, dan pembahasan
tersebut kemudian diterbitkan menjadi satu kitâb. -
Semoga Allâh memberkahi ilmu kita dan ilmu
beliau dan menjadikannya bermanfaat-.
Perhatian Beliau  Terhadap Waktu:
Tidaklah kami mendapati beliau melainkan
beliau selalu di masjid menghadiri majelis para
masyayikh, atau beliau mengajar atau beliau
membaca Al-Qur'ân atau membaca kitâb-kitâb
ilmiyyah.
Beliau  juga sering di perpustakaan umum,
para masyâyikh dan para penuntut ilmu mengakui
bahwa beliau  sangat perhatian dengan waktu, di
antara mereka berkata:
ِ ِ ِِ
ُ ‫ فَتَ َراهُ ِِف الْ َم ْكتَ بَة يَ ْقَرأُ َويُ َؤل‬،‫ظ َعلَى َوقْته‬
‫ف‬ ُ َ‫َوَكا َن ُيَاف‬
"Dan beliau menjaga waktunya, kamu melihat
beliau di perpustakaan membaca dan menulis".

44
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Kerja Sama Beliau :

Beliau  dikenal memiliki semangat dalam
perkara ta'âwun (kerja sama) di atas kebaikan, baik
dalam masalah menuntut ilmu maupun masalah
mengajar, serta pada masalah mengatur tata tertib
pelajaran-pelajaran khusus di Dârul Hadîts
Dammâj, salah seorang syaikh berkata tentang
beliau :

.‫ي َم ْس ُؤْوَل الد ُرْو ِس ِِف ِغيَابِِه‬

‫الَ ْح َد ِر ه‬
ْ ‫ب ْالَ َخ‬
ُ ‫َوَكا َن يَنُ ْو‬
"Dan beliau mengganti Al-Akh Al-Jahdarîy sebagai
penanggung jawab terhadap pelajaran-pelajaran bila
Al-Jahdarîy tidak ada (di Dammâj)".
Perhatian Beliau Kepada Para Penuntut
Ilmu:
Beliau  bila mengajar, seringkali
menyisipkan nasehat dan motivasi kepada para
penuntut ilmu, yang tujuannya untuk menyemangati
mereka, salah seorang syaikh ketika mendapati
beliau  telah meninggal dunia karena terkena
tembakan mortir râfidhah, dia pun berkata:
ِ ِ ِِ
َ َ‫ َرْح‬،‫إِ هَن هَّلل َوإِ هَن إِلَْي ِه َراجعُ ْو َن‬
ٍ ‫ك للاُ َي أََِب َح ْف‬
.‫ص‬
"Sesungguhnya kita adalah milik Allâh, dan
sesungguhnya kita akan kembali kepada-Nya,
semoga Allâh merahmatimu wahai Abâ Hafsh”.

45
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Kemudian dia berkata tentang beliau :

‫ت َعلَى يَ َديِْه َشْي ئًا ِم ْن َشْرِح الْ َو ِاس ِطيه ِة‬ ِ

ُ ‫َوأ َََن ِم ْهن َد َر ْس‬
‫هج ِد ِي‬
ْ ‫للن‬
ِ
“Sesungguhnya aku termasuk dari orang-orang
yang belajar di sisi beliau tentang sesuatu dari
"Syarhu Al-Wâsithiyyah Linnajdîy".
Salah seorang syaikh yang ikut belajar kepada
beliau berkata:
ِ ِ ِ
َ َ‫ تُفْي ُد إِ ْخ َوان‬،‫ لَْو تُ ْلقي ُد ُرْو ًسا‬:‫َوَكا َن يُ َشجعُ ِن َويَ ُق ْو ُل‬
‫ك َوأَ ََن‬
‫س‬ ِ ِ ِ ‫ أَتَي‬:‫أَقُو ُل‬
َ ‫س ََل لُ َدر‬ َ ‫ت لَ ْد ُر‬ ُْ ْ
"Dan dahulu beliau menyemangatiku, beliau
berkata: Kalau kamu menyampaikan pelajaran-
pelajaran, kamu memberi faedah kepada saudara-
saudaramu maka aku katakan: "Aku datang untuk
belajar, bukan untuk mengajar".
Demikianlah keadaan beliau , beliau
memiliki sifat tawadhu' dan senang mengambil
faedah dari selain beliau .
Bila ada salah seorang dari masyâyikh
membuka pelajaran, dan beliau memiliki
kelonggaran waktu maka beliau mengikuti
pelajarannya, suatu saat kami duduk mengikuti
pelajaran salah seorang syaikh, tiba-tiba datang

46
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

beliau duduk di samping kami, mengikuti

pelajaran tersebut.
Orang yang memiliki wawasan akan
memahami hal ini, mereka mengakui bahwa inilah
sifat tawâdhu' yang terpuji. Keadaan beliau  yang
tawâdhu' seperti itu, tidaklah menjatuhkan
kewibawaan beliau , bahkan justru bertambah
baik dan harum penyebutan nama beliau  di
hadapan manusia, salah seorang syaikh berkata
tentang beliau :

‫ت ِمْنهُ َكثِْي ًرا‬ ِ ِ ِ

ْ ‫َوَه َك َذا َكا َن َدائ َم الته ْشجْي ِع ِل َوقَد‬
ُ ‫استَ َف ْد‬
"Dan demikian pula beliau selalu menyemangatiku
dan sungguh aku telah mengambil faedah yang
banyak dari beliau".
Demikianlah keadaan beliau , terkadang
menghadiri majelis salah seorang syaikh, beliau
pulang ke rumah beliau  dengan membawa 2
kebaikan berupa mengambil ilmu dari seorang
syaikh dan sekaligus memberi faedah kepada syaikh
tersebut.
Ahlak dan Adab Beliau :
Beliau  terkenal memiliki adab dan akhlak
yang mulia, dari wajahnya terlihat ceria dan
membawa senyum yang indah, mudah diajak bicara
dan menerima siapa saja yang ingin bertanya
kepada beliau .
47
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Salah seorang syaikh berkata tentang beliau

:
ِ ِ ٍ ِ‫ب علَى جان‬ ِ ِ ِ
ُ‫ فَ َرْحَهُ للا‬،‫ب َعظْي ٍم‬ َ َ ‫فَ َق ْد َكا َن م َن الْع ْل ِم َو ْالَ َد‬
ِ ‫وتَ َقبه لَه َش ِهي ًدا و َجعنَا بِِه ِِف جنه‬
‫ات النهعِْي ِم‬ َ ََ َ ْ ُ َ
"Maka sungguh beliau memiliki ilmu dan adab
pada aspek yang agung, semoga Allâh merahmati
beliau, dan menerima beliau sebagai seorang yang
mati syahîd, semoga Allâh mengumpulkan kita dan
beliau di Jannah-Nya yang penuh kenikmatan".
Kematian Beliau  Seakan-Seakan Mengoncang
Dunia:
Beliau terkenal pula suka beramal shalîh
dan suka membantu, pada pengepungan pertama
yang dilakukan oleh kaum kafir râfidhah terhadap
kaum muslimin Dammâj pada tahun 1433, beliau
dalam keadaan puasa sunnah pada hari Kamis,
sore hari beliau menyiapkan makanan supaya
beliau bawa ke para penjaga di Jabal Barrâqah,
beliau membawa sendiri makanan tersebut pada
malam hari, sesampainya beliau di Jabal
Barrâqah beliau terbunuh, dan beritanya
langsung tersebar ke seluruh penjuru dunia,
pasukan pembawa korban dari kawan-kawan asal
Soumalia bergegas mendaki Jabal Barrâqah dan
berhasil pada malam tersebut membawa turun

48
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

jenâzah beliau  ke markiz Dammâj, doa-doa dari

berbagai penjuru untuk beliau dapat kita
dengarkan dan kita saksikan, salah seorang syaikh
berkata:

‫ص عُ َمَر الْعَِراقِي‬ ُ ِ‫اْلَاف‬

ٍ ‫ظ أَبُو َح ْف‬ ْ ‫اج ال هشْي ُخ‬ٍ ‫قُتِ َل الْيَ ْوُم ِِف َد هم‬
‫ب بَِق ِذيْ َف ِة َه ُاو ِن‬ ‫ي‬ ِ ُ‫اج أ‬
‫ص‬ ٍ ‫م‬‫ه‬ ‫د‬
َ ِ ‫أَح ُد الْ ُقهر ِاء ِِف دا ِر ا ْْل ِدي‬
ِ‫ث ب‬
َ ْ َْ َ َ
‫ُح ْوثِيه ٍة‬
"Telah dibunuh pada hari ini Asy-Syaikh Al-Hâfizh
Abû Hafsh ‘Umar Al-'Irâqîy salah seorang qâri'
(pembaca dan penghafal Al-Qur'ân) di Dârul Hadîts
Dammâj terkena percikan mortir hutsîy (râfidhah)".
Dan jenazah beliau dimakamkan di
pemakaman syuhadâ' di pemukiman 'Uzzâb.
Keajaiban dan Karamah Terhadap
Jenâzah Beliau :
Setelah 1,5 tahun dari dimakamkannya
jenâzah beliau , turunlah hujan di Dammâj,
dengan hujan tersebut membuat beberapa kuburan
di pemakaman syuhada' roboh, dengan sebab itu
Asy-Syaikh Yahyâ Al-Hajûrîy 'Afallâhu 'Anhu
memerintahkan untuk dipindahkan para jenâzah
dari pemakaman syuhadâ' lama ke pemakaman
syuhadâ baru.

49
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Pada pemindahan tersebut didapatilah

jenâzah-jenâzah masih pada utuh seperti pada hari
pertama dikubur jenazah-jenazah tersebut, di
antaranya jenâzah guru kami Asy-Syaikh Abû
Hafsh Umar Al-'Irâqîy  dalam keadaan masih
utuh, salah seorang syaikh berkata ketika dia
menyaksikan jenâzah beliau :

‫فَالله ْح ُم ِِف َو ْج ِه ِه‬ ‫ص عُ َمُر الْعَِراقِي‬ ٍ ‫ظ أَبُو َح ْف‬ ُ ِ‫اْلَاف‬ ْ ‫َوأَهما‬

ِ ِِ ِ ‫َو َعلَى َو ْجنَ تَ ْي ِة ََلْ يُتَأَك ْل إِهَل الْيَ ِسْي ُر ِم ْن‬
ُ‫ َوْلْيَ تُه‬،‫أ َْرنَبَة أَنْفه‬
ُ‫ص ْد َره‬
َ ُ‫الْ َكثهةُ َتَََْل‬
"Dan adapun Al-Hâfizh Abû Hafsh Umar Al-'Irâqîy
maka daging pada wajahnya dan 2 pipi beliau tidak
dimakan (oleh tanah) kecuali sedikit dari ujung
hidung beliau, Dan jenggot beliau yang lebat (masih
terlihat) memenuhi dada beliau".
Subhanallah dengan keadaan beliau
seperti itu mengingatkan kita dengan suatu
hadîts yang diriwayatkan oleh Al-Imâm Al-
Bukhârîy dari hadîts Jâbir bin Abdillâh , beliau
 mengisahkan tentang ayah beliau Abdullâh 
yang terbunuh pada perang Uhud:

51
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫ب نَ ْف ِسي‬ ِ ِ ِ
ْ ‫آخُر ِِف قَ ٍْْب ُثُه ََلْ تَط‬ َ ُ‫فَ َكا َن أَهوَل قَت ٍيل َوُدف َن َم َعه‬
‫استَ ْخَر ْجتُهُ بَ ْع َد ِست ِهة أَ ْش ُه ٍر فَِإ َذا ُه َو‬ْ َ‫أَ ْن أَتْ ُرَكهُ َم َع ْاْل َخ ِر ف‬
‫ض ْعتُهُ ُهنَ يهةً َغْي َر أُذُنِِه‬ ِ
َ ‫َكيَ ْوم َو‬
“Keberadaan ayahku adalah orang yang pertama
terbunuh dan beliau dikubur bersama seorang
shahabat yang lain dalam satu kubur, kemudian
tidak tenang diriku untuk membiarkannya bersama
shahabat yang lain dalam sekuburan maka aku pun
mengeluarkan beliau dari kuburnya setelah 6 bulan,
ternyata beliau seperti pada hari pertama aku
menguburnya dalam keadaan utuh kecuali pada
telinganya”.
Ketika sudah tersebar tentang keadaan guru
kami Asy-Syaikh Abû Hafsh Umar Al-'Irâqîy 
seperti itu maka banyak dari para penuntut ilmu di
Dârul Hadîts Dammâj mengantar jenâzah beliau
dari pemakaman syuhadâ lama ke pemakaman
syuhadâ baru, para penuntut ilmu dan juga
masyarakat Dammâj serta sebagian dari kaum
muslimîn di luar Dammâj berdatangan ingin
menyaksikan karamah beliau .
Semoga Allâh Ta'âlâ menjadikan kita dan
beliau termasuk dari para syuhadâ.

51
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir pada 17
Dzulqa'dah 1435 Hijriyyah.

52
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫َّاس اليافِ ِع ِي‬ ٍِ ‫ت رجة شي ِخنا الع ََّّلم ِة أِِب ح‬

ٍ َ‫اِت س ِعي ِد ب ِن د‬
‫رحه للا‬
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH
AL-‘ALLÂMAH ABÛ HÂTIM SA’ÎD BIN
DA’ÂS AL-YÂFI’IY 

Nama beliau :
Beliau bernama Sa’îd bin Da’âs bin Sa’îd
bin ‘Abdirrab.
Nama Kunyah:
Kunyah beliau adalah Abû Hâtim.
Nama nisbat:
Beliau dinisbatkan kepada qabîlah dan
negri kelahiran beliau , qabîlah beliau yaitu
Masyûsy dan negri kelahiran beliau yaitu Yâfi’,
dengan demikian beliau dikatakan Al-Masyûsyîy
Al-Yâfi’îy.
Tempat dan tanggal lahir:
Beliau  lahir hari Selasa pada tanggal 2
Rajab 1401 Hijriyyah bertepatan dengan tanggal 5

53
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Mei 1981 Masehi di Yâfî’, pada usia 7 tahun beliau

bersama keluarga beliau pindah ke ‘Aden.
Perjalanan Beliau  Untuk Menuntut Ilmu:
Beliau melakukan perjalanan menuntut
ilmu dari ‘Aden ke Dârul Hadîts Dammâj pada
tahun 1415 Hijriyyah bertepatan dengan tahun 1995
Masehi.
Beliau  mempelajari berbagai macam bidang
ilmu agama di sisi guru beliau yaitu Al-Imâm Abû
Abdirrahmân Muqbil bin Hâdî Al-Wâdi’îy .
Beliau menetap dan mukim di Dammâj dari
sejak kedatangan beliau hingga menjelang
wafatnya beliau . Dan beliau tidaklah keluar
dari bumi Dammâj kecuali karena berdakwah atau
bersilaturrahim, beliau berdakwah ke beberapa
daerah di negri Yaman.
Perjuangan Beliau dalam Membela
Kemurnian Islam:
Dalam membela kemurnian Islam beliau
berjuang dengan lisan dan tulisan serta berjuang
dengan senjata. Ketika kaum syî’ah râfidhah yang
dinamai dengan hutsiyyîn melakukan
pemberontakan yang keenam dengan berusaha
untuk mengusir Ahlussunnah dari bumi Dammâj,
yang bertepatan dengan tanggal 3 Ramadhân 1430
Hijriyyah sampai dengan tanggal 28 Shafar 1431

54
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Hijriyyah maka Asy-Syaikh Sa’îd bin Da’âs beserta

seluruh Ahlussunnah yang ada di bumi Dammâj
menghadapi dan melawan kejahatan hutsiyyîn
tersebut.
Kemudian mereka melakukan upaya
berikutnya dengan melakukan pengepungan dan
blokade terhadap Dammâj, ini terjadi sebelum
Ramadhân pada tahun 1432 Hijriyyah, dan pada
tanggal 7 Dzulhijjah 1432 Hijriyyah mereka mulai
melepaskan tembakan-tembakan ke Dammâj
sampai berakhir pada tanggal 1 Shafar 1433
Hijrriyyah. Pada perang yang ketujuh ini lebih
dahsyat dan lebih banyak korban daripada perang
keenam.
Dan pada perang ketujuh ini Syaikh kami
Sa’îd bin Da’âs  tidak berada di Dammâj, karena
beliau sedang keluar dakwah, namun beliau
tidak ketinggalan untuk ikut jihad fii Sabillâh,
beliau bersama kaum muslimîn ikut berjihâd
melawan hutsiyyîn, bergerak dari negri Wâilah
menuju Kitaf. Setelah pengepungan dan blokade
terhadap Dammâj dibuka, beliau pun kembali ke
Dammâj untuk melakukan aktivitasnya berupa
menuntut ilmu, mengajarkan ilmu beliau  dan
membahas berbagai bidang ilmu.
Sebelum terjadi perang Dammâj yang terakhir,
beliau  menyempatkan diri keluar lagi dari
Dammâj untuk berdakwah, tidak lama kemudian
55
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

terjadi lagi pengepungan dan pemblokadean

terhadap Dammâj, dan beliau ketika itu berada di
pasar Qaflah ‘Udzar di negri Hâsyid propinsi
‘Amrân, di tempat inilah beliau dibunuh oleh
syî’ah-râfidhah, dan ini bertepatan dengan tanggal 6
Syawwâl 1433 Hijriyyah. Kemudian jenâzah beliau
dibawa ke masjid As-Sunnah di Madînah
Sakaniyah Sa’awân-Shan’â, lalu di makamkan
jenâzah beliau pada malam Jum’at bertepatan
dengan tanggal 7 Syawwâl 1433 Hijriyyah.
Setelah itu tersebarlah ke seluruh dunia
tentang berita kematian beliau , para ulama dan
para penuntut ilmu dari dalam negri Yaman, dari
Kerajaan Saudi Arabia dan dari Yordania serta dari
berbagai negri mendoakan rahmat untuk beliau
dan memuji beliau dengan pujian yang Insyâ
Allâh pantas untuk beliau , berkata Asy-Syaikh
Abû Abdirrahmân Yahyâ bin Alî Al-Hajûrîy
‘Afallâhu ‘Anhu:

‫َسعِْي ٌد ِعنْ َد ََن يُ َس ِوى الدنْيَا‬

“Sa’îd di sisi kami sebanding dengan dunia”.
Asy-Syaikh Abû Abdirrahmân Yahyâ bin Alî
Al-Hajûrîy ‘Afallâhu ‘Anhu juga berkata ketika
mengomentari kaum kâfir Râfidhah yang
membunuh beliau :

‫قَتَ لُوا َعلَْي نَا َعالِ ًما‬

56
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

“Mereka telah membunuh seorang ‘âlim kita”.

Karya-karya Tulis Beliau :
Di antara karya-karya tulis beliau  adalah:
1. Inbâul Fudhalâ Bizaifi Da’wa Khuluwwil
Yaman Minal ‘Ulamâ Ba’da Mautil Imâm Al-
Wâdi’îy .
2. Kasyfu Asyrâril Hutsiyyîn Wa Nuhudhu
Hamiyyatil Muslimîn.
3. At-Tahdzir Minal Ghuluwwi Wa Ahlih.
4. Tanzihus Salafiyyah Mimmâ Fî Kitâbil
Ibânah Lisy Syaikh Muhammad Al-Imâm Min
Syubuhât Wa Qowâ’id Khalafiyyah.
5. Dârul Hadîts Bidammâj Waharbur Râfidhah
Fî Tsauratihimus Sâdisah. (Karya ini beliau tulis
bersama Abû Thâriq Ziyâd bin Alî Al-Laitsîy Ar-
Ridfânîy).
6. Shaihati Indzâr Bil Qath’i Lil Kâfiril
Mu’ayyan Idzâ Mâta ‘Alâ Kufrihil Mutayaqqân
Binnâr.
7. Manhajiyyah Thalabil ‘Ilmi.
8. Wujûbul Amri Bilma’rûf Wannahyi ‘Anil
Munkâr ‘Alâ Kulli Qâdir Bilyad Wallisân Walqalb.
9. Taudhihul Khilâfil Manhajîy Fî Fitnatil
Hizbil Jadîd.

57
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

10. Raf’ul Malâmah ‘Amman Nasabat Tafwidh

Fî Ma’ânish Shifât Ilal Imâm Ibni Qudâmah.
11. Al-Burhânul Manqûl ‘Alâ Mâ Khâlafahu
Abdurrahmân Al-‘Adnîy Wahizbihi Minal Ushûl.
12. Kasyfu Syubuhâti Furkus Fil Ikhtilâth.
13. Tamâdi Furkus Fî Mukhâlafatil Haq
Walburhânil Manqûl Wal Mahsûs.
14. ‘Abtsu Furkus Biqawâ’idil Istidlâl
Watsawâbitil Manhajil Mahrûs.
15. Tahdzirul Muslimîn Min Iqâmati Daulati
Madaniyyah Wa ‘Awâqibi Tauliyatil Kafirîn.
16. Mukhtasharul Bayânil Muwadhdhih
Lihizbiyyatil ‘Adniy Abdirrahmân Waman
Tabi’ahu ‘Alal Fitnati Wal ‘Udwân. (Tulisan ini
beliau tulis bersama beberapa masyayikh dan
penuntut ilmu).
17. Laftu Nazharil Ajillah Ilal Ma’nash Shahîh
Lijtinâbil Fitanil Mudhillah.
18. Tajrîdul Ittiba’ Wakhatharu Tarkil Haq Li
Arâil Khalqi Wamâ Yusammâ Bil Isyrâk Fir
Risâlah.
19. Kasyfu Irja’ Muhammad Al-Imâm Fî
Tabriati Zanâdiqatir Râfidhah Minal Kufri.
20. Ar-Raddu ‘Alath Thab’atits Tsâniyah Min
Kitâbil Ibânah Lil Imâm Wa Ishrârihi ‘Alâ
Akhthâihi.

58
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

21. Tsubûtu Qo’idati “Man ‘Alima Hujjatan ‘alâ

Man Lam Ya’lam” Fî Kulli Zamân Wamakân.
22. Bayânu Tamwihisy Syaikh Muhammad bin
Abdil Wahhâb Al-Wushâbiy.
23. Dan lain-lain.
Da’wah Beliau Selama Di Dârul Hadîts
Dammâj:
Di samping kesibukan beliau menuntut
ilmu di Dârul Hadîts Dammâj, beliau juga aktif
dalam proses belajar mengajar, beliau
mengajarkan beberapa bidang ilmu syar’îy, di
antaranya beliau mengajar ilmu bahasa Arab,
Nahwu, Sharf, Ushûl, ‘Aqîdah dan Tauhîd serta
Manhâj.
Dan beliau juga termasuk salah seorang
yang mengimami shalat berjamâ’ah di masjid
Mazra’ah Dammâj. Walhamdulillâh.

Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir Di Kemang
Pratama-Bekasi pada tanggal 3 Ramadhân 1438.

59
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫ت العدِِن ر ِحه للا‬

ٍ ِ‫ال ب ِن َثب‬ ِ ‫ت رجة شي ِخنا أِِب َب ِد‬
ِ ‫للا كم‬

GURU KAMI ASY-SYAIKH ABÛ

ABDILLÂH KAMÂL BIN TSÂBIT AL-
‘ADNIY 

Nama Beliau :
Beliau bernama Kamâl bin Tsâbit bin Qâid
Al-Hammûdîy.
Kunyah Beliau :
Abû Abdillâh.
Nisbat Beliau :
Beliau dinisbatkan kepada Hammûd, dan
Hammûd ini dikenal termasuk dari anak keturunan
dari keluarga Nabî , dengan demikian beliau
dikatakan Al-Hammûdîy. Dan beliau juga
dinisbatkan kepada negri beliau yaitu ‘Aden,
yang merupakan salah satu propinsi di Yaman,
dengan demikian beliau  dikatakan Al-‘Adeniy.
Tempat dan Tanggal Lahir Beliau :
Beliau dilahirkan di ‘Aden sekitar tahun
1397 Hijriyyah, di tempat kelahiran beliau ini

61
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

kemudian di bangun masjid dengan nama Masjid

Asy-Syaikh Kamâl bin Tsâbit, dan dibangunnya
masjid tersebut setelah beliau meninggal dunia.
Kesungguhan Beliau dalam Menuntut Ilmu
dan Mendakwahkan Ilmu:
Di tengah-tengah kesibukan beliau
menuntut ilmu, beliau juga aktif dalam proses
belajar mengajar, beliau mengajar pada bidang
Aqîdah, dan juga beliau melakukan pembahasan
tentang masalah-masalah serta mentahqîq dan
menulis kitâb-kitâb, diantara peninggalan berharga
beliau berupa kitâb-kitâb ilmu adalah:
1. Tahqîq Kitâb Ar-Risâlah Lil Imâm Asy-
Syâfi’îy.
2. Fawâid Zâdil Ma’âd Li Ibnil Qayyim.
3. Tahqîq Wa Ta’lîq ‘Alâ Kitâb As Sunnah Lil
Imâm Ibni Mâjah.
4. An-Nibrâs ‘Alâ Syarhil Wâsithiyyah Lil
Harrâs.
5. Ats-Tsawâbitul Manhâjiyyah Ajâba ‘Anhâ
Asy-Syaikh Al-‘Allâmah Al-Muhaddits Abû
Abdirrahmân Yahyâ bin Alî Al-Hajûrîy.
6. Nashâihul ‘Ulamâ Lil ‘Ulamâ Fî Âdâbi
Thalabil ‘Ilmi.
7. Qathfât Fî Syarhil Waraqât.

61
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

8. At-Ta’âlîqul ‘Ulâ ‘Alal Qawâ’idil Mutslâ.

9. Thalabul ‘Ilmi wa Birrul Wâlidain.
10. Al-Bayân Fî ‘Adami Tsubût Ismil
Muhsin Lillâh Al-Maushûf Bil Ihsân.
11. Al-Indzâr Bil La’ni Wannâri Liman
Atannisâ Fil Adbâr.
12. Haqâiq wa Bayân Limâ ‘Alaihi Fitnah
Abdirrahmân.
13. Jinayât Muhammad bin Abdil Wahhâb
Al-Wushâbîy ‘Alal Ushûlis Salafiyyah.
14. At-Tahqîq Wat Ta’lîq ‘Alâ Kitâb Al-
Ijtihâd Fi Thalabil Jihâd Libni Katsîr.
15. Al-Khabarul Ma’hûd Fî Bayânil Maqâmil
Mahmûd.
16. Dan lain-lain.
Perjuangan dan Jihad Beliau dalam
Melawan Kaum Kafir Rafidhah:
Ketika syî’ah-râfidhah atau yang dikenal
dengan hutsiyyîn melakukan pemberontakan yang
keenam pada tanggal 3 Ramadhân 1430 Hijriyyah
sampai dengan tanggal 28 Shafar 1431 Hijriyyah
maka beliau  termasuk dari orang-orang yang
pertama-tama berjihâd, beliau  bersama para
penuntut ilmu lainnya ikut melakukan pekerjaan
berupa pembuatan benteng dan juga ikut jaga di
perbatasan Jabal Mazra’ah.

62
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Kemudian ketika hutsiyyîn melakukan

pengepungan dan pemblokadean terhadap Dammâj
sebelum bulan Ramadhân 1432 Hijriyyah dan
mereka mulai menjalankan perang yang ketujuh
yang ditandai dengan melepaskan tembakan-
tembakan ke Dammâj pada tanggal 7 Dzulhijjah
1432 Hijriyyah hingga berhenti pada tanggal 1
Shafar 1433 Hijriyyah maka guru kami Asy-Syaikh
Kamâl  dan para penuntut ilmu ikut berjihâd.
Tempat dan Tanggal Terbunuhnya Beliau :
Ketika para pemberontak hutsiyyîn semakin
menjadi-jadi melakukan pengepungan dan
penyerangan besar-besaran terhadap Dammâj maka
guru kami Asy-Syaikh Kamâl  bersama beberapa
penuntut ilmu melakukan perlawanan, beliau 
bersama beberapa penuntut ilmu ikut jaga di
perbatasan Dammâj, tepatnya di Masâdir, yang
tempat ini merupakan salah satu kampung yang
terletak di pintu masuk ke Dammâj. Ketika itu
beliau membawa senjata dan meriam, pada hari
Ahad tanggal 15 Dzulhijjah 1434 Hijriyyah terjadi
serangan besar-besaran yang mengakibatkan beliau
terbunuh di perbatasan Dammâj tersebut,
kemudian jenâzah beliau dibawa ke markiz
Dammâj lalu dimakamkan di pemakaman Syuhadâ
–semoga Allâh menjadikan kita dan beliau
termasuk dari para syuhadâ-.

63
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir Saddadahullah
wa Jammalah di Kemang Pratama-Bekasi pada
tanggal 4 Ramadhân 1438 Hijriyyah.

64
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

‫الضالِ ِع ِي ر ِحه للا‬ ِ ‫ت رجة شي ِخنا أِِب َب ِد‬

َّ ‫للا مأمو ٍن‬
BIOGRAFI GURU KAMI ASY-SYAIKH
ABÛ ABDILLÂH MA'MÛN ADH-
DHÂLI'IY 

Nama dan Nasab Beliau :

Beliau adalah guru kami Asy-Syaikh Abû
Abdillâh Ma'mûn bin Abdillâh bin Shâlih Adh-
Dhâli'îy .
Beliau  berasal dari propinsi Dhâli',
bertetangga dengan propinsi Ibb di Yaman.
Kesungguhan Beliau Dalam Menuntut Ilmu:
Beliau  termasuk salah seorang penuntut
ilmu yang memiliki semangat tinggi dalam
menuntut ilmu, seorang syaikh berkata tentang
beliau :

‫ني‬ ِِ ‫ظ الْ ُقرآ َن وِريض ال ه‬ ِ ِ ‫ال هشيخ مأْمو ٌن ال ه‬

َ ْ ‫صاْل‬ َ َ َ ْ ُ ‫ضالعي َْيف‬ ُْ َ ُ ْ
"Asy-Syaikh Ma'mûn Adh-Dhâli'îy, beliau hafal Al-
Qur'ân dan Riyâdhush Shâlihîn".
Dan beliau pernah menyebutkan kepada
kami bahwa beliau ingin memulai menghafal
65
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

hadîts-hadîts dengan tanpa menghafal sanadnya.

Beberapa hari sebelum terjadi pengepungan
Dammâj, beliau meminta kepada kami untuk
memberikan beberapa mutûn ahâdîts untuk beliau
hafal sebagai tambahan hafalan beliau pada
"Mukhtshar Shahîh Muslim" yang telah beliau
hafal, karena setelah 'Idul Adhâ beliau
rencana akan keluar dakwah, namun belum
sempat beliau keluar, sudah terjadi pengepungan
terhadap Dammâj dan terjadi perang dahsyat.
Beliau  termasuk dari para pengajar di Dârul
Hadîts Dammâj dan beliau sering keluar dakwah
ke beberapa daerah di Yaman.
Beliau  ketika di Dammâj menekuni ilmu
"Musthalahul Hadîts", beliau mengajarkan ilmu
syar'îy pada bidang tersebut secara berurutan, mulai
dari "Baiqûniyyah" hingga "Dhawâbith Al-Jarhi
wat Ta'dîl".
Kitab Dan Karya Tulis Beliau :
Beliau di samping menuntut ilmu,
mengajar dan keluar berdakwah, beliau
menyempatkan pula membahas dan menulis,
beliau  berserikat dengan kami dalam memegang
kunci ruang komputer Dârul Hadîts Dammâj,
beberapa hari sebelum adanya pengepungan
terhadap Dammâj, beliau  meminta tolong kepada
kami untuk mengirimkan 2 tulisan beliau ke
66
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

salah satu penerbit kitâb di Mesir, beliau

menemani kami ke internet, lalu kami kirimkan
2 tulisan beliau tersebut, semoga Allâh
memberkahi tulisan-tulisan kita dan tulisan-tulisan
beliau dan menjadikannya bermanfaat.
Diantara tulisan-tulisan beliau yang
adalah:
1. Asy-Syarhu Al-Mukhtashar 'Alâ An-Nuzhatin
Nazhar.
2. Nashihatun Liahlissunnati khushûshan Walil
Muslimîna 'Umûman.
Dan salah seorang syaikh berkata tentang
beliau :

ٌ‫ات َوُرُد ْوٌد ِع ْل ِميهة‬ ِ

ٌ ‫َولَهُ ُم َؤلهَف‬
ٌ ‫ات َوَْتقْي َق‬
"Dan beliau memiliki tulisan-tulisan, penjelasan-
penjelasan berupa catatan kaki dan bantahan-
bantahan ilmiyyah".
Luasnya Wawasan Beliau :
Walau pun beliau  menekuti bidang "Ilmu
Musthalah" namun bukan berarti beliau lemah
dalam masalah ilmu yang lainnya, justru beliau
menonjol pula pada bidang yang lainnya, pernah
kami mendengarkan penjelasan beliau yang lebih
terperinci tentang masalah aqîdah, ketika ada salah
seorang pengajar aqîdah memiliki satu

67
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

permasalahan, maka beliau  menjelaskannya

dengan lebih terperinci dan lebih mendeteil.
Ini menunjukan bahwa setiap ada yang
berilmu mesti ada yang lebih berilmu darinya:

‫َوفَ ْو َق ُك ِل ِذي ِع ْل ٍم َعلِ ٌيم‬

"Dan di atas setiap orang yang berilmu itu ada lagi
yang lebih berilmu". [Yusûf: 76].
Menyambut Seruan Jihad:
Kebiasaan beliau  dalam setiap harinya
adalah menuntut ilmu, mengajar, membahas dan
menulis, bersamaan dengan itu beliau menjadi
komandan dan penanggung jawab jaga di Jabal
Thullâb untuk orang-orang Dhâli', ketika beliau 
mencari kami untuk meminjam kunci ruang
komputer dan mengetahui kami sedang jaga, maka
beliau menuturkan bahwa beliau  selaku
penanggung jawab jaga untuk qabilahnya tidak
dikenai jaga, karena terus mengontrol pasukannya,
beliau menginkan agar kami sebagai penanggung
jawab jaga tidak pula ikut jaga namun cukup
mengontrol pasukan jaga saja, namun kami ingin
merangkul, bisa jaga, bisa mengontrol yang jaga
serta bisa melaksanakan aktivitas lainnya,
Walhamdulillâh.
Keberadaan beliau tidak jaga namun
mâsyâ Allâh, ketika sudah bunyi tembakan-

68
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

tembakan maka beliau langsung meninggalkan

aktivitas beliau  dan lalu pergi menuju tempat
terjadinya pertempuran.
Kebiasaan beliau sering ke Jabal Thullâb,
namun ketika beliau  mendengar bahwa guru
kami Asy-Syaikh Abû Abdillâh Kamâl bin Tsâbit
Al-Adnîy  telah terbunuh di Masâdir maka beliau
langsung turun dari Jabal Thullâb menuju ruang
komputer dengan berpakaian lengkap untuk siap
tempur, ketika beliau berjumpa dengan kami di
jalan dari arah kampung Wathân, maka kami
bersama beliau ke ruang komputer, beliau 
ingin mengambil sesuatu di ruang komputer
kemudian beliau langsung ke Masâdir untuk
menjemput mati syahîd -semoga Allâh menjadikan
kita dan beliau termasuk dari para syuhadâ'-.
Beliau  bersama satu pasukan sekitar 20
orang bergegas menuju pemukiman Ãlu Mannâ'
untuk maju ke Masâdir, ketika kami dari kampung
Wathan melihat serangan kaum kâfir râfidhah
semakin dahsyat terhadap Masâdir, maka kami
bersama pasukan Asy-Syaikh Abdullâh Muzâhim
 yang masih ada di maktabah langsung bergegas
menuju ke pemukiman Ãlu Mannâ', sesampainya
kami di Ãlu Mannâ', kami mendapati beberapa
kawan menemani Asy-Syaikh Al-'Amûdîy
'Afallâhu 'Anhu yang sedang terluka, kami
menanyakan bagaimana dengan keadaan guru kami
69
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

Asy-Syaikh Ma'mûn , mereka menjawab

bahwasanya beliau dan beberapa kawan sudah
tidak bisa mundur karena sudah terjepit, kami
mencoba memperhatikan dari salah satu rumah
tinggi di ujung pemukiman Ãlu Mannâ' namun
tidak terlihat lagi, pada besok harinya kami bersama
5 kawan mencoba untuk maju, namun sudah tidak
bisa lagi, karena râfidhah bertambah maju ke kebun
di dekat pemukiman Ãlu Mannâ', kami berlima
hanya bertahan di perbatasan, di tengah kebun
anggur antara Ãlu Mannâ' dengan Masâdir, dari
pagi hingga jam 1 malam baru kami bisa keluar dari
perbatasan tersebut.
Ketika kami keluar, kami berjumpa dengan
Al-Ustâdz Muhammad Ar-Râfi'îy Al-Jâwîy ,
beliau berkata: "Dari mana antum tadi?", kami
menjawab: "Dari kebun di depan sana", beliau 
langsung berucap: "Astaghfirullâh, kami mengira
yang di sana itu hutsiy (yakni râfidhah), ngawur
sekali orang-orang Shaumalia yang jaga di bawah
pohon itu, mereka bilang yang di depan mereka
adalah para hutsîy, ana pun menembakan mortir ke
tempat antum tadi, juga ana ditelpon teman-teman
di Wathan, mereka bertanya ke arah mana mereka
akan tembakan mortir, ana bilang ke kebun itu,
ternyata di situ antum, ‘afwân Akhânâ,
Astaghfirullâh, terus tembakan mortir kami tadi
jatuh di mana?". Kami jawab: "Kami tidak tahu
lagi, yang jelas mortirnya jatuh ke kiri ke kanan, di

71
 | Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

depan di belakang, dan berkali-kali tank hutsîy

menembak ke kami, sampai senjata kami tertimbun
tanah, belum lagi mereka bertambah dekat, hingga
menghujani kami dengan lemparan-lemparan
geranat.....". Beliau berkata: "Alhamdulillâh antum
tidak apa-apa". Kami jawab: "Alhamdulillâh,
namun kawan-kawan kita yang kemarin sekitar 30
orang sudah tidak bisa lagi mundur", mungkin
sudah pada meninggal dunia".
Besok paginya, seorang orator râfidhah
berteriak lewat pengeras suara dengan menyatakan
bahwa kawan-kawan kami telah mati di kebun-
kebun anggur, mereka menantang sambil bertanya:
"Mana karâmahnya mereka?! kenapa jenâzah-
jenâzah mereka telah hancur dan busuk?". Padahal
ketika itu mereka baru selesai menghancurkan dan
merusak tubuh-tubuh para jenâzah kawan-kawan
kami, sebagaimana dahulu mereka merusak jenâzah
kawan-kawan kami pada pengepungan yang
pertama, dan tampak kejelekan dan kedustaan
mereka, ketika salah seorang kawan terbunuh di
kebun anggur, setengah badannya tertimbun tanah
dan setengah badannya lagi terlihat, para râfidhah
merusak badan yang yang terlihat tadi hingga yang
tersisa hanya tengkorak namun sebagian yang
tertimbun masih utuh, tidak dimakan oleh tanah,
Walhamdulillâh.
Ketika Asy-Syaikh Abû Abdirrahmân Yahyâ
Al-Hajûriy 'Afallâhu 'Anhu memutuskan untuk

71
| Bintang-Bintang Penerang Perahuku Dalam Mengarungi Samudera Ilmu

hijrah dari Dammâj, dengan memberikan beberapa

persyaratan, di antaranya hendaknya diserahkan
tengkorak-tengkorak dari jenâzah kawan-kawan
kami, maka pada hari kedua sebelum hijrah
meninggalkan Dammâj, dikumpulkanlah jenâzah-
jenâzah tersebut, semuanya 30 jenâzah lebih, dan
semuanya dikebumikan di pemakan syuhadâ' baru
di Dammâj, -semoga Allâh menjadikan kita dan
mereka termasuk dari para syuhadâ.

Ditulis oleh:
Abû Ahmad Muhammad Al-Khidhir Pada 19
Dzulqa'dah 1435.

72