Anda di halaman 1dari 68

1.

Kolom Distilasi 01 (KD-01)


Fungsi : Untuk memisahkan senyawa diklorohidrin dan
monoklorohidrin
Tipe : Sieve Tray Tower
Bahan konstruksi : Carbon Steel
Gambar :

Menentukan Kondisi Operasi


1) Kondisi Feed pada Bubble Point
T = 200oC = 473,150 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Feed
Komponen kmol Ki Xi
b-C3H7ClO 6,446 0,518 0,071
a-b-C3H6Cl2O 2,398 1,600 0,026
a-C3H7ClO 0,589 0,523 0,006
a-g-C3H6Cl2O 75,210 2,034 0,823
CH3COOH 6,771 7,736 0,074
Total 91,415 1.0000

2) Kondisi Distilat pada Dew Point


T = 174,580 oC = 447,730 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Top
Komponen kmol Ki Xi Yi
b-C3H7ClO 0,000 0,359 0,000 0,000

a-b-C3H6Cl2O 2,398 0,787 0,024 0,031

a-C3H7ClO 0,000 0,211 0,000 0,000

a-g-C3H6Cl2O 75,210 1,007 0,976 0,969

CH3COOH 0,000 4,460 0,000 0,000

Total 77,608 1.0000 1.0000

3) Kondisi Bottom pada Bubble Point


T = 185,440 oC = 458,590 K
P = 3 atm = 2280 mmHg
Data dan Komponen Bottom
Komponen kmol Ki Yi Xi
b-C3H7ClO 6,446 0,141 0,066 0,467

a-b-C3H6Cl2O 0,000 0,359 0,000 0,000

a-C3H7ClO 0,589 0,105 0,004 0,043

a-g-C3H6Cl2O 0,000 0,458 0,000 0,000

CH3COOH 6,771 1,896 0,930 0,490

Total 13,806 1.0000 1.0000

B. Perhitungan Desain Kolom Distilasi


Desain kolom distilasi menggunakan persamaan Coulson & Richardson
3rd Edition, Volume 6, Chapter 11.
1) Menentukan relative volatility (α)
Key Component
Ki
Komponen
Top Bottom
Light key a-g-C3H6Cl2O 1,007 0,458
Heavy key b-C3H7ClO 0,359 0,141

α Distilat = KLK / KHK (Ludwig, Eq. 8.13)


= 1,007 / 0.359
= 2,802
α Bottom = KLK / KHK (Ludwig, Eq. 8.13)
= 0,458 / 0.141
= 3,257
α Average =√ α D x α B (Ludwig, Eq. 8.14)
= √ 2,802 x 3,257
= 3,021
2) Menentukan stage minimum (Nmin)
Dengan menggunakan metode Fenske didapat jumlah stage minimum

N min =
log
( )( )
X LK
X HK D
XHK
XLK B (R. Van Winkle, Eq.
log α avg
5.18)

N min =
log ( 0.000 )( 0.000 )
0,969 0. 467

log 3,021
= 31,608 ≅ 32
3) Menentukan reflux minimum (Rmin)
Untuk mencari refluks minimum
αx
∑ αi - θi,d = R min + 1
i

αx
∑ αi - θi,d =1-q
i

q = 1 (bubble) (R. Van Winkle, Eq. 5.82)


Dengan melakukan trial and error, sehingga didapat nilai θ
θ = 0.0022

Data Kesetimbangan Distilat dan Refluks


Komponen Xf XD α (α-θ)/α Xf/(α-θ)/α XD/(α-θ)/α
b-C3H7ClO 0,071 0,000 1,000 0,998 0,071 0,000
a-b-C3H6Cl2O 0,026 0,031 3,086 0,999 0,026 0,031
a-C3H7ClO 0,006 0,000 1,009 0,998 0,006 0,000
a-g-C3H6Cl2O 0,823 0,969 3,923 0,999 0,823 0,970
CH3COOH 0,074 0,000 14,923 1,000 0,074 0,000
1.000 1.000 1.001
Total 1.0000
0

α i x i,d
R min + 1 =∑
αi- θ
Rmin + 1 = 1.001
Rmin = 0.0006
R = 1.5 x Rm = 1.5 x 0.0006 = 0.0009

4) Menentukan theoritical tray pada actual reflux


Untuk menentukan jumlah plate teoritis digunakan korelasi Gilliland, yaitu
hubungan antara minimum reflux dan minimum stage (Winkle, 1967).
Dimana :
Rmin = 0.0006
Nmin = 31.608
R = 0.0009

X=( ) R - R min
R+1
= 0.0 003

Y= (
N+1 )
N- N min
= 0.700

Berdasarkan Grafik 5.18 (Winkle, Page 243), dengan memplot nilai X dan
Y didapat :

N =
( N+1 )
N- N
Nm + m

= 1 07,693 ≅ 108
1- (
N+1 )
N- N m

Jadi, jumlah tray teoritis KD-01 yaitu 16 stage.


5) Menentukan lokasi feed
Lokasi feed ditentukan dengan menggunakan metode Kirkbride.

( ) (( )( ) ( ) )
2
Nr B X HK ( XLK ) B
log = 0,206 log
Ns D X LK f ( XHK )D
Nr = 0.8594 Ns (Coulson, Eq. 11.62)
N = Nr + Ns
N = 0.8594 Ns + Ns
108 = 1,8594 Ns
Pada stripping section
Ns = 108/1,8594 = 58,0835 ≅ 58 trays
Pada rectifying section
Nr = 58,0835 x 0.8594 = 49,9165 ≅ 50 trays
Jadi umpan masuk ke KD-01 pada stage 50 dari puncak kolom

C. Desain Kolom Bagian Atas (Rectifying Section)


1) Flowrate pada rectifying section
D = 10009,886 kg/jam
L = 8,568 kg/jam
V =L+D
= 8,568 kg/jam + 10009,886 kg/jam
= 10018,455 kg/jam
= 2,782 kg/s
Data Fisik Perhitungan Rectifying Section
Data Fisik Vapour Liquid
Mass Flowrate (kg/s) 2,783 0,002
Densitas (kg/m3) 811,839 963,784
Volumetric Flowrate (m3/s) 0,003 0,000
Surface Tension (N/m) 0.025

2) Diameter kolom (Dc)


Perhitungan menggunakan Coulson & Richardson 3rd Edition, Example
11.11, Page 578.
Liquid-Vapour Flow Parameter (FLV)

F LV =
L W ρv
VW ρ L √ (Coulson, Eq. 11.82)

( ) √
3
0.002 kg/s 811,839 kg/ m
F LV = x
2,783 kg/s 963,784 kg/ m 3
= 0.0008
Kecepatan vapor flooding (Uf)
Plate spacing yang biasa digunakan yaitu 0,5 – 1,5 m (Coulson, 2005)
Asumsi plate spacing = 0.5 m
Pada FLV = 0.0008
Dari Coulson 3rd Editon, Figure 11.27 didapat nilai K1
K1 = 0.09
σ = 0.025 N/m
Koreksi untuk tegangan permukaan

( )
0,2
* σ
K = K1 (Coulson, Eq.11.80)
20
K* = 0.0237
Kecepatan flooding (Uf )

Uf = K1
√ ρL - ρv
ρv
(Coulson, Eq.11.81)

Uf = 0.0102 m/s
Desain untuk 85% flooding (Coulson 3rd Edition, Page 568) pada laju alir
maksimum :
¿
u v = 0.85 x Uf (Coulson, p. 567)
= 0.85 x 0.0102 m/s
= 0.0087 m/s
Laju alir volume maksimum (Uv max) (Coulson, p. 567)
V
Uv max =
ρV
2,783 kg/s
= 3
811,839 kg/ m
= 0.0034 m3/s
Net area yang dibutuhkan (An) (Coulson, p. 567)
Uv max
An =
v
0.00 34 m3 /s
=
0.0087 m/s
= 0.3941 m2
Cross sectional area dengan 12% downcomer area (Ac)
An
Ac =
1 – 0,12
0. 3941m 2
=
1 - 0,12
= 0.4478 m2
Diameter kolom (Dc) (Coulson, p. 580)

Dc =
√ 4A c
3,14

=
√4 ( 0.4478 m2 )
3,14
= 0.7553 m

3) Desain plate
Luas Area Kolom (Ac) (Coulson, p. 568)

Ac =
√ D c ×3,14
4

Ac =
√ 0.7553 ×3,14
4
Ac = 0.4478 m2
Downcomer area (Ad) (Coulson, p. 568)
Ad = 12% x Ac
= 12% x (0.4478 m2)
= 0.0537 m2
Active area (Aa) (Coulson, p. 566)
Aa = Ac – 2Ad
= [0.4478 – 2(0.0537)] m2
= 0.3403 m2
Hole area (Ah) (Coulson, p. 568)
Ah = 10% x Aa
= 10% x 0.3403 m2
= 0.0340 m2
Panjang weir (hw) ditentukan dari Coluson & Richardson 3rd Edition
Figure 11.31. Weir length merupakan penghalang yang dipasang di pinggir dari
downflow yang bertujuan agar volume liquid yang tertampung di tray banyak,
sehingga kontak antara liquid dan gas semakin efektif.
Ordinat (Y)
Ad
Y= × 100
Ac
0. 0537 m2
Y= × 100
0.4478 m2
Y = 12
Absis (X) (Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31)
lw
X =
Dc
X = 0.76
Sehingga :
lw = 0.76 x Dc
lw = 0. 76 x 0.7553 m
lw = 0.5740 m
Penentuan nilai weir height (hw), hole diameter (Dh) dan plate thickness
untuk kolom bagian atas dan bawah, berdasarkan rekomendasi dari Coluson &
Richardson 3rd Edition Chapter 11.3.8.
Weir height (hw) = 20 mm = 0.02 m
Hole diameter (dh) = 5 mm = 0.005 m
Plate thickness = 3 mm = 0.003 m

4) Weep check
Cek Weeping (Coulson, p. 473)
Laju cairan maksimum (Lm, max) = L/3600
= 0.0024 kg/s
Laju cairan minimum pada 70% liquid turn down ratio.
Laju cairan minimum (Lm, min) = 70% x Lm, max
= 70% x 0.0024kg/s
= 0.0017 kg/s
Wet liquid crest (how) (Coulson, Eq. 11.85)

( )
2
Lm 3
how = 750
ρ L lw

[ ]
2
0.0024 kg/s 3
how, maks = 750
( 9 63,784 kg/m 3 )( 0. 574 m)
how, maks = 0,1984 mm liquid

[ ]
2
0.0017 kg/s 3
how, min = 750
( 963,784 kg/m 3 )( 0. 574 m)
how, min = 0,1564 mm liquid
Pada laju minimum :
hw + how = 0,1984 mm + 0,1564 mm
= 20,156 mm
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (hw + how)
sehingga didapatkan:
K2 = 28,5
Minimum design vapour velocity (ǔh) (Coulson, Eq. 11.83)
( K2 - 0 . 9 ( 25 . 4 - d h ) )
ǔh = 1
( ρv )
2

( 2 8,5 - 0 . 9 ( 25 . 4 - 5 ) )
= 1
( 811,839 )2
= 0.0035 m/s
Actual minimum vapor velocity (Uv min actual) (Coulson, Eq. 11.84)
Minimum vapor rate
U v, min actual =
Ah

0.0024 m 3 /s
U v, min actual =
0.034 m 2
Uv, min actual = 0.0705 m/s
Maximum vapor rate = 0.0034 m3/s
Minimum vapor rate pada 70% turn down sehingga :
Minimum vapor rate = 70% x Maximum vapor rate
= 70% x 0.0034 m3/s
= 0.0024 m3/s
Nilai ini diterima, karena minimum operating rate harus berada diatas nilai
weep point.

5) Plate pressure drop


Jumlah uap maksimum yang melewati hole (ǔh) (Coulson, Eq. 11.87)
U v, maks
Uh =
Ah
0.0034 m 3 /s
Uh = 2
0.034 m
Uh = 0.1007 m/s
Plate thickness
=1
Hole diameter
Ah Ah
= = 0.1
Ap Aa
Ah
× 100 = 10
Ap
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (Ah/Ap x
100) dengan nilai plate thickness / hole diameter didapatkan :
Orifice coefficient (Co) = 0.845
Dry plate drop (hd) (Coulson, Eq. 11.88)

hd = 51 ( )
Uh 2 ρ v
Co ρ L

hd = 0,6104 mm liquid
Residual head (hr) (Coulson, Eq. 11.89)
12 .5 x 103
hr =
ρL
12 .5 x 10 3
hr =
963,784 kg/ m 3
hr = 12.969 mm liquid
Total pressure drop (ht) (Coulson, Eq. 11.90)
ht = hd + (hw + how) + hr
= 0,6104 + (20,1564) + 12.969
= 33,736 mm liquid

6) Downcomer liquid backup


Downcomer pressure loss (hap)
hap = hw - 10 mm
= 20 mm – 10 mm
= 10 mm = 0.01 m
Area under apron (Aap)
Aap = hap x lw
= 0.01 m x 0.5740 m
= 0.0057 m2
Karena nilai Aap lebih kecil dari nilai Ad, maka nilai Aap yang digunakan
pada perhitungan head loss di downcomer (hdc).
Head loss in the downcomer (hdc)

( )
2
Lm, maks
hdc = 166
ρ L A ap

hdc = 0,0000307 mm
Back up di downcomer (hb)
hb = (hw + how) + ht + hdc
= (20,1564 + 33,736 + 0,0000307) mm
= 53,893 mm = 0.0539 m
hb harus lebih kecil dari jumlah ½ (plate spacing + weir height) agar
pemilihan tray spacing terpenuhi, maka :
½ (lt + hw) = ½ (0.5 m + 0.02 m)
= 0.2600 m
Ketentuan bahwa hb harus lebih kecil dari ½ (lt + hw) telah terpenuhi

7) Resident time (tr)


Residence time (tr) harus lebih dari 3 detik
A d h bc ρ L
tr =
Lm,maks
tr = 1172,618 detik

8) Entrainment
Nilai fractional entrainment harus lebih kecil dari 1
Persen flooding actual (uv)
Uv maks
uv = An
= 0.0087 m/s
uv
x 100
% flooding = uf (Coulson, 2005)
= 85%
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.29 plot nilai FLV dengan
% flooding sehingga didapat nilai ψ = 0,06. Ketentuan bahwa nilai ψ harus kecil
dari 1 telah terpenuhi.

9) Trial plate layout


Digunakan plate tipe cartridge dengan 50 mm unperforted strip
mengelilingi pinggir plate dan 50 mm wide calming zones.
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 didapatkan lw / Dc
lw
= 0 .76
Dc
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.32 didapatkan θC
θC = 100o
Sudut subtended antara pinggir plate dengan unperforated strip (θ)
θ = 180o – θC
= 80o
Mean length, unperforated edge strip (Lm)

Lm = ( Dc - h w ) × 3 .14 (θ180 )
= 1,0261 m
Area of unperforated edge strip (Aup)
Aup = hw x L m
= 0.02 m x 1,0261 m
= 0.0205 m2
Mean length of calming zone (Lcz)

Lcz =
(Dc − hw ) sin ( )
θC
2
= 0.5632 m
Area of calming zone (Acz)
Acz = 2 (Lcz + hw)
= 0.0225 m2
Total area perforated (Ap)
Ap = Aa – Aup – Acz
= (0.034 – 0.0205 – 0.0225) m2
= 0.2973 m2
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.33 didapatkan lp / dh
lp/dh = 2.9 untuk nilai Ah/Ap = 0.1145
Nilai lp/dh harus berada dalam rentang 2,5 – 4.0
10) Jumlah holes
Area untuk 1 hole (Aoh)
2
dh
3,14
Aoh = 4
= 1.963 x 10-5 m2
Jumlah holes = Ah / Aoh
= 0.034 m2 / (1.963 x 10-5 m2)
= 1734,094 ≅ 1735 holes

11) Ketebalan dinding kolom bagian atas


Pr,i
t= +C
SEj - 0,6 P
Keterangan : (Peter, 1991)
t = Tebal tanki bagian silinder (m)
P = Maximum allowable internal pressure (5-10% working pressure)
= 110% x 1 atm = 1,1 atm
R = Jari-jari kolom = 0.3376 m
S = Working stress allowable = 1272.459 atm
C = Korosi maksimum = 0.032 m
E = Welding joint efficiency = 0.85
Maka diperoleh tsilinder = thead = 0.0321 m
12) Outside diameter (OD)
OD = Dctop + 2tsilinder
= 0.7553 m + 2 (0.0321 m)
= 0.8195m
D. Desain Kolom Bagian Bawah (Stripping Section)
1) Flowrate pada stripping section
B* = 1184,270 kg/jam
V* = 2,7829 kg/jam
L* =F+L
= 11194,196 kg/jam + 8,568 kg/jam
= 11202,765 kg/jam
= 3,1119 kg/s

Data Fisik Perhitungan Stripping Section


Data Fisik Vapour Liquid
Mass Flowrate (kg/s) 2,783 3,112
Densitas (kg/m3) 4,248 811,839
Volumetric Flowrate (m3/s) 0,655 0,004
Surface Tension (N/m) 0.026
2) Diameter kolom (Dc)
Perhitungan menggunakan Coulson & Richardson 3rd Edition, Example
11.11, Page 578.
Liquid-Vapour Flow Parameter (FLV) (Coulson, Eq. 11.82)

F LV =

LW ρv
VW ρ L

( ) √
3
3,112 kg/s 4,248 kg/ m
F LV = x
2,783 kg/s 811,839 kg/ m 3
= 0.0016
Kecepatan vapor flooding (Uf)
Plate spacing yang biasa digunakan yaitu 0.5 – 1.5 m (Coulson, 2005)
Asumsi plate spacing = 0.5 m
Pada FLV = 0.0016
Dari Coulson 3rd Editon, Figure 11.27 didapat nilai K1
K1 = 0.0021
σ = 0.0171 N/m
Koreksi untuk tegangan permukaan (Coulson, Eq. 11.81)
( )
0,2
* σ
K = K1
20
K* = 0.026
Kecepatan flooding (Uf ) (Coulson, Eq. 11.81)

Uf = K1
√ ρL -ρv
ρv
Uf = 1,518 m/s
Desain 85% flooding (Coulson 3rd Ed, Page 568) pada laju alir maksimum
:
¿
u v = 0.85 x Uf (Coulson p.567)
= 0.85 x 1,518 m/s
= 1,2095 m/s
Laju alir volume maksimum (Uv max) (Coulson p.567)
V
Uv max =
ρV
2,783 kg/s
=
4,248 kg/ m 3
= 0,655 m3/s
Net area yang dibutuhkan (An) (Coulson p.567)
Uv max
An =
v
0,655 m3/ s
=
1,2095 m/ s
= 0,5076 m2
Cross sectional area dengan 12% downcomer area (Ac)
An
Ac =
1 – 0. 12
0,5076 m2
=
1 - 0 . 12
= 0,5768 m2
Diameter kolom (Dc) (Coulson p.580)

Dc =
√ 4A c
3,14
=
√ 4 ( 0 ,5768 m 2 )
3 .14
= 0,8572 m
3) Desain plate
Luas Area Kolom (Ac) (Coulson, p. 568)

Ac =
√ D c ×3,14
4

Ac =
√ 0,8572×3,14
4
Ac = 0,5768 m2
Downcomer area (Ad) (Coulson, p. 568)
Ad = 12% x Ac
= 12% x (0,5768 m2)
= 0,0692 m2
Active area (Aa) (Coulson, p. 566)
Aa = Ac – 2Ad
= [0,5768 – 2(0,0692)] m2
= 0,4384 m2
Hole area (Ah) (Coulson, p. 568)
Ah = 10% x Aa
= 10% x 0,4384 m2
= 0,0438 m2
Panjang weir (hw) ditentukan dari Coluson & Richardson 3rd Edition
Figure 11.31. Weir length merupakan penghalang yang dipasang di pinggir dari
downflow yang bertujuan agar volume liquid yang tertampung di tray banyak,
sehingga kontak antara liquid dan gas semakin efektif.
Ordinat (Y)
Ac
Y = × 100
Ad
2
3.5490 m
Y = 2
× 100
0.4259 m
Y = 12
Absis (X)
lw
X =
Dc
Didapatkan dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 nilai X
X = 0.76
Sehingga :
lw = 0.76 x Dc
lw = 0. 76 x 0,8572 m
lw = 0,6515 m
Penentuan nilai weir height (hw), hole diameter (Dh) dan plate thickness
untuk kolom bagian atas dan bawah, berdasarkan rekomendasi dari Coluson &
Richardson 3rd Edition Chapter 11.3.8.
Weir height (hw) = 20 mm = 0.02 m
Hole diameter (dh) = 5 mm = 0.005 m
Plate thickness = 5 mm = 0.005 m

4) Weep check
Cek weeping (Coulson, p.473)
Laju cairan maksimum (Lm, max) = L/3600
= 3,119 kg/s
Laju cairan minimum pada 70% liquid turn down ratio.
Laju cairan minimum (Lm, min) = 70% x Lm, max
= 70% x 3,119 kg/s
= 2,1783 kg/s
Wet liquid crest (how) (Coulson, Eq. 11.85)

( )
2
Lm 3
how = 750
ρL l w

[ ]
2
3,119 kg/s 3
how, maks = 750
( 811,839 kg/m3 )( 4,7017 m)
how, maks = 0,1261 mm liquid

[ ]
2
2,1738 kg/s 3
how, min = 750
( 4,248 kg/m 3 )( 4,7017 m )
how, min = 0,0994 mm liquid
Pada laju minimum
hw + how = 20 mm + 0,0994 mm
= 20,0994 mm
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (hw + how)
sehingga didapatkan:
K2 = 28,5

Minimum design vapour velocity (ǔh)


( K2 - 0 . 9 ( 25 . 4 - d h ) )
ǔh = 1
( ρv )2
( 28,5 - 0 . 9 ( 25 . 4 - 5 ) )
= 1
2
( 4,248 )
= 0,6643 m/s
Actual minimum vapor velocity (Uv min actual) (Coulson, Eq.11.84)
Minimum vapor rate
U v, min actual =
Ah
3
0,4585 m /s
U v, min actual =
0,0483 m 2
Uv, min actual = 10,4599 m/s
Maximum vapor rate = 0,6550 m3/s
Minimum vapor rate pada 70% turn down sehingga :
Minimum vapor rate = 70% x Maximum vapor rate
= 70% x 0,6550 m3/s
= 0,4585 m3/s
Nilai ini diterima, karena minimum operating rate harus berada diatas nilai
weep point.

5) Plate pressure drop


Jumlah uap maksimum yang melewati hole (ǔh)
U v, maks
Uh =
Ah

0,6550 m 3 /s
Uh =
0,0483 m 2
Uh = 14,942 m/s
Plate thickness
= 1,0
Hole diameter
Ah A
= h = 0.1
Ap Aa
Ah
× 100 = 10
Ap
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (Ah/Ap x
100) dengan nilai plate thickness / hole diameter didapatkan :
Orifice coefficient (Co) = 0.74
Dry plate drop (hd) : (Coulson, Eq.11.88)

( )
2
Uh ρ v
hd = 51
Co ρ L

hd = 51 ( 0 .845 )
14,942m/ s 2 4,428 kg/m3
811,839 kg/m
3

hd = 0,0309 mm liquid
Residual head (hr)
12 .5 x 103
hr =
ρL
12 .5 x 10 3
hr = 3
811,839 kg/m
hr = 0,0057 mm liquid
Total pressure drop (ht): (Coulson, Eq. 11.90)
ht = hd + (hw + how) + hr
= 0,0309 + (20,0994) + 0,00577
= 20,1360 mm liquid

6) Downcomer liquid backup


Downcomer pressure loss (hap)
hap = hw - 10 mm
= 20 mm – 10 mm
= 10 mm = 0.01 m
Area under apron (Aap)
Aap = hap x lw
= 0.0065 m2
Karena nilai Aap lebih kecil dari nilai Ad, maka nilai Aap yang digunakan
pada perhitungan head loss di downcomer (hdc).
Head loss in the downcomer (hdc)

( )
2
Lm, maks
hdc = 166
ρ L A ap

hdc = 1,1033 mm
Back up di downcomer (hb) 5.5085
hb = (hw + how) + ht + hdc
= (20,0994 + 20,136 + 1,1033) mm
= 40,235 mm = 0,0402 m
hb harus lebih kecil dari jumlah ½ (plate spacing + weir height) agar
pemilihan tray spacing terpenuhi, maka :
½ (lt + hw) = ½ (0.5 m + 0.02 m)
= 0.26 m
Ketentuan bahwa hb harus lebih kecil dari ½ (lt + hw) telah terpenuhi

7) Resident time (tr)


Residence time (tr) harus lebih dari 3 detik
A d h bc ρ L
tr =
Lm,maks
tr = 1960,857 detik

8) Entrainment
Nilai fractional entrainment harus lebih kecil dari 1
Persen flooding actual (uv)
Uv maks
uv = An
= 0.0248 m/s
uv
x 100
% flooding = uf
= 85%
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.29 plot nilai FLV 0.081
dengan % flooding sehingga didapat nilai ψ = 0.055. Ketentuan bahwa nilai ψ
harus kecil dari 1 telah terpenuhi.
9) Trial plate layout
Digunakan plate tipe cartridge dengan 50 mm unperforted strip
mengelilingi pinggir plate dan 50 mm wide calming zones.
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 didapatkan lw / Dc
lw
= 0 . 76
Dc
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.32 didapatkan θC
θC = 100o
Sudut subtended antara pinggir plate dengan unperforated strip (θ)
θ = 180o – θC
= 80o
Mean length, unperforated edge strip (Lm)

Lm = ( Dc - h w ) × 3 . 14 (θ180 )
= 1,1684 m
Area of unperforated edge strip (Aup)
Aup = hw x L m
= 0.02 m x 1,1684 m
= 0,0234 m2
Mean length of calming zone (Lcz)

Lcz =
(Dc − hw ) sin ( )
θC
2
= 4,7238 m
Area of calming zone (Acz)
Acz = 2 (Lcz + hw)
= 0,6413 m2
Total area perforated (Ap)
Ap = Aa – Aup – Acz
= 0,3894 m2
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.33 didapatkan lp /dh
lp/dh = 2.8 untuk nilai Ah/Ap = 0.1126
Nilai lp/dh harus berada dalam rentang 2,5 – 4.0
10) Jumlah holes
Area untuk 1 hole (Aoh)

dh 2
3,14
Aoh = 4
= 1.963 x 10-5 m2
Jumlah holes = Ah / Aoh
= 0.2697 m2 / (1.963 x 10-5 m2)
= 2233,746 ≅ 2234 holes
11) Ketebalan dinding kolom bagian atas
Pr,i
t= +C
SEj - 0,6 P
Keterangan : (Peter, 1991)
t = Tebal tanki bagian silinder (m)
P = Maximum allowable internal pressure (5-10% working pressure)
= 110% x 3 atm = 3,3 atm
R = Jari-jari kolom = 0,4286 m
S = Working stress allowable = 1272.459 atm
C = Korosi maksimum = 0.0317 m
E = Welding joint efficiency = 0.85
Maka diperoleh tsilinder = thead = 0.0331 m

12) Outside diameter (OD)


OD = Dcbottom + 2tsilinder
= 0,8572 m + 2 (0.0331 m)
= 0,9233 m

E. Total Pressure Drop


Pressure drop per plate
Rectifying section (ΔP1) = 33,736 mm liquid
= 33,736 x 0.00265 atm
= 0.13223 atm
Stripping section (ΔP2) = 20,136 mm liquid
= 20,136 x 0.00188 atm
= 0.1090 atm
Total pressure drop
ΔPtotal = (N1 x ΔP1) + (N2 x ΔP2)
Dimana :
N1 = Jumlah stage rectifying section = 2
N2 = Jumlah stage stripping section = 14
ΔP = 0.2413 atm
F. Tinggi Kolom Distilasi
Htray = (N. Tray spacing)rectifying + (N. Tray spacing)Stripping
= (49,916 x 0.5) m + (58,083 x 0.5) m
= 54 m
Hetop = Tinggi tutup ellipsoidal bagian top
= ¼ x Dc
= ¼ x 0.7553 m
= 0.1888 m
Hebottom = Tinggi tutup ellipsoidal bagian bawah
= ¼ x Dc
= ¼ x 0,8572 m
= 0,2143 m
Htotal = Htray + Hetop+ Hebottom
= (54 + 0.1888 + 0,2143) m
= 54,403 m

IDENTIFIKASI
Nama alat Kolom Distilasi-01
Kode alat KD-01
Jenis Sieve Tray Column
Jumlah 1 buah
Operasi Kontinyu
Fungsi Memisahkan senyawa Diklorohidrin dan
Monoklorohidrin dari senyawa-senyawa pengotornya.
KONDISI OPERASI
Top Bottom
Tekanan 1 atm 3 atm
Temperatur 174,580 oC 185,440 oC
DATA DESAIN
KOLOM
Tinggi kolom 54,403 m
Top Bottom
Diameter 0.7553 m 0,8572 m
Tray spacing 0.5 m 0.5 m
Jumlah tray 50 buah 58 buah
Tebal silinder 0.0321 m 0.0331 m
Material Carbon steel (SA-285, Cr. C)
PLATE
Top Bottom
Downcomer area 0.0537 m2 0,0692 m2
Active area 0.3403 m2 0,4384 m2
Hole diameter 5 mm 5 mm
Hole area 0.0341 m2 0,0438 m2
Tinggi weir 20 mm 20 mm
Panjang weir 0.5740 m 0,6515 m
Plate thickness 5 mm 5 mm
Pressure drop per tray 33,736 mm liquid 20,136 mm liquid
Tipe aliran cairan Single pass Single pass
Desain % flooding 85 % 85 %
Jumlah hole 1735 hole 2234 hole

2. Kolom Distilasi 02 (KD-02)


Fungsi : Untuk memisahkan senyawa NaOH dan
Epiklorohidrin dari senyawa pengotor lainnya
Tipe : Sieve Tray Tower
Bahan konstruksi : Carbon Steel
Gambar :

CD -02

ACC - 02

KD - 02
F

Menentukan Kondisi Operasi RB -02

1) Kondisi Feed pada Bubble Point


B
T = 200oC = 473,15 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Feed
Komponen kmol Ki Xi
NaOH 7,821 0,000 0,024
C3H5ClO 74,909 7,525 0,227
α-β-C3H6Cl2O 2,398 1,600 0,007
α- γ -C3H6Cl2O 0,301 2,034 0,001
NaCl 74,909 0,000 0,227
H2O 169,664 15,315 0,514
Total 330,003 1.0000

2) Kondisi Distilat pada Dew Point


T = 104,126 oC = 337,276 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Top
Komponen kmol Ki Yi Xi
NaOH 0,000 0,000 0,000 0,000
C3H5ClO 74,909 0,683 0,303 0,207
α-β-C3H6Cl2O 2,398 0,067 0,010 0,001
α- γ -C3H6Cl2O 0,301 0,085 0,001 0,000

NaCl 0,000 0,000 0,000 0,000


H2O 169,664 1,156 0,686 0,793

Total 247,272 1.0000 1.0000

3) Kondisi Bottom pada Bubble Point


T = 1458,723oC = 1731,873 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Bottom
Komponen kmol Ki Yi Xi
NaOH 7,821 1,429 0,135 0,095

C3H5ClO 0,000 0,000 0,000 0,000

α-β-C3H6Cl2O 0,000 0,000 0,000 0,000

α- γ -C3H6Cl2O 0,000 0,000 0,000 0,000

NaCl 74,909 0,955 0,865 0,905

H2O 0,000 0,000 0,000 0,000

Total 82,731 1.0000 1.0000

B. Perhitungan Desain Kolom Distilasi


Desain kolom distilasi menggunakan persamaan Coulson & Richardson
3rd Edition, Volume 6, Chapter 11.
1) Menentukan relative volatility (α)
Key Component
Ki
Komponen
Top Bottom
Light key C3H5ClO 0,683 0,000
Heavy key NaCl 0,000 0,955

α Distilat = KLK / KHK (Ludwig, Eq. 8.13)


= 0.683 / 0.000
= 7 x 106
α Bottom = KLK / KHK (Ludwig, Eq. 8.13)
= 0,000 / 0.955
= 1 x 10-6
α Average =√ α D x α B (Ludwig, Eq. 8.14)
= √ 7 x 106 x 1 x 10 -6
= 2,67
2) Menentukan stage minimum (Nmin)
Dengan menggunakan metode Fenske didapat jumlah stage minimum

N min =
log
( )( )
y LK
y HK D
XHK
XLK B (R. Van Winkle, Eq.
log α avg
5.18)

N min =
log ( 0.0000 )( 0.9055 )
0.3029 0.0000

log 2,67
= 45,807 ≅ 46
3) Menentukan reflux minimum (Rmin)
Untuk mencari refluks minimum
αx
∑ αi - θi,d = R min + 1
i

αx
∑ αi - θi,d =1-q
i

q = 1 (bubble) (R. Van Winkle, Eq. 5.82)


Dengan melakukan trial and error, sehingga didapat nilai θ
θ = 0.0009

Data Kesetimbangan Distilat dan Refluks


Xf/(α- XD/(α-
Komponen Xf XD α (α-θ)/α
θ)/α θ)/α
NaOH 0,024 0,000 369694,618 1,000 0,024 0,000
C3H5ClO 0,227 0,303 2,576,E+16 1,000 0,227 0,303
α-β-C3H6Cl2O 0,007 0,010 5,477,E+15 1,000 0,007 0,010
α- γ -C3H6Cl2O 0,001 0,001 6,963,E+15 1,000 0,001 0,001
NaCl 0,227 0,000 1,000 0,999 0,227 0,000
H2O 0,514 0,686 5,243,E+16 1,000 0,514 0,686
Total 1.0000 1.0000 1.0000 1.0000
α i x i,d
R min + 1 =∑
αi- θ
Rmin + 1 = 1.0000
Rmin = 0.0000
R = 1.5 x Rm = 1.5 x 0.0000 = 0.0000

4) Menentukan theoritical tray pada actual reflux


Untuk menentukan jumlah plate teoritis digunakan korelasi Gilliland, yaitu
hubungan antara minimum reflux dan minimum stage (Winkle, 1967).
Dimana :
Rmin = 0.0000
Nmin = 45,807
R = 0.0000

X= (RR -+ R1 ) = 0.00 00
min

Y= (
N+1 )
N- N min
= 0.900

Berdasarkan Grafik 5.18 (Winkle, Page 243), dengan memplot nilai X dan
Y didapat :

N =
(
Nm +
N+1 )
N- N m

= 116,018 ≅ 117
1- (
N+1 )
N- N m

Jadi, jumlah tray teoritis KD-02 yaitu 117 stage.


5) Menentukan lokasi feed
Lokasi feed ditentukan dengan menggunakan metode Kirkbride.

( ) (( )( ) ( ) )
2
Nr B XHK ( XLK ) B
log = 0,206 log
Ns D XLK f ( XHK )D
Nr = 0,6149 Ns (Coulson, Eq. 11.62)
N = Nr + Ns
N = 0,6149 Ns + Ns
117 = 1,6149 Ns
Pada stripping section
Ns = 117/1,6149 = 72,449 ≅ 72 trays
Pada rectifying section
Nr = 72,449 x 0,6149 = 44,550 ≅ 45 trays
Jadi umpan masuk ke KD-02 pada stage 45 dari puncak kolom

C. Desain Kolom Bagian Atas (Rectifying Section)


1) Flowrate pada rectifying section
D = 7279,072 kg/jam
L = 0,000 kg/jam
V =L+D
= 0,000 kg/jam + 7279,072 kg/jam
= 7279,072 kg/jam
= 2,022 kg/s

Data Fisik Perhitungan Rectifying Section


Data Fisik Vapour Liquid
Mass Flowrate (kg/s) 2,022 0,000
Densitas (kg/m3) 821,649 989,079
Volumetric Flowrate (m3/s) 0,002 0,000
Surface Tension (N/m) 0.008

2) Diameter kolom (Dc)


Perhitungan menggunakan Coulson & Richardson 3rd Edition, Example
11.11, Page 578.
Liquid-Vapour Flow Parameter (FLV)

F LV =
L W ρv
VW ρ L
= 0.000
√ (Coulson, Eq. 11.82)

Kecepatan vapor flooding (Uf)


Plate spacing yang biasa digunakan yaitu 0,5 – 1,5 m (Coulson, 2005)
Asumsi plate spacing = 0.5 m
Pada FLV = 0.000
Dari Coulson 3rd Editon, Figure 11.27 didapat nilai K1
K1 = 0.090
σ = 0.008 N/m
Koreksi untuk tegangan permukaan
( )
0,2
* σ
K = K1 (Coulson, Eq.11.80)
20
K* = 0.019
Kecepatan flooding (Uf )

Uf = K1
√ ρL - ρv
ρv
(Coulson, Eq.11.81)

Uf = 0.009 m/s
Desain untuk 85% flooding (Coulson 3rd Edition, Page 568) pada laju alir
maksimum :
¿
u v = 0.85 x Uf (Coulson, p. 567)
= 0.85 x 0.009 m/s
= 0.007 m/s
Laju alir volume maksimum (Uv max) (Coulson, p. 567)
V
Uv max =
ρV
= 0.002 m3/s
Net area yang dibutuhkan (An) (Coulson, p. 567)
Uv max
An =
v
= 0,340 m2
Cross sectional area dengan 12% downcomer area (Ac)
An
Ac =
1 – 0,12
= 0,386 m2
Diameter kolom (Dc) (Coulson, p. 580)

Dc =
√ 4A c
3,14
= 0,702 m

3) Desain plate
Luas Area Kolom (Ac) (Coulson, p. 568)

Ac =
√ D c ×3,14
4
Ac = 0,386 m2
Downcomer area (Ad) (Coulson, p. 568)
Ad = 12% x Ac
= 12% x (0,386 m2)
= 0.0460 m2
Active area (Aa) (Coulson, p. 566)
Aa = Ac – 2Ad
= [0,386 – 2(0.0460)] m2
= 0.294 m2
Hole area (Ah) (Coulson, p. 568)
Ah = 10% x Aa
= 10% x 0.294 m2
= 0.029 m2
Panjang weir (hw) ditentukan dari Coluson & Richardson 3rd Edition
Figure 11.31. Weir length merupakan penghalang yang dipasang di pinggir dari
downflow yang bertujuan agar volume liquid yang tertampung di tray banyak,
sehingga kontak antara liquid dan gas semakin efektif.
Ordinat (Y)
Ad
Y= × 100
Ac
2
0.1480 m
Y= 2
× 100
1.2336 m
Y = 12
Absis (X) (Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31)
lw
X =
Dc
X = 0.76
Sehingga :
lw = 0.76 x Dc
lw = 0.533 m
Penentuan nilai weir height (hw), hole diameter (Dh) dan plate thickness
untuk kolom bagian atas dan bawah, berdasarkan rekomendasi dari Coluson &
Richardson 3rd Edition Chapter 11.3.8.
Weir height (hw) = 20 mm = 0.02 m
Hole diameter (dh) = 5 mm = 0.005 m
Plate thickness = 3 mm = 0.003 m

4) Weep check
Cek Weeping (Coulson, p. 473)
Laju cairan maksimum (Lm, max) = L/3600
= 0.000 kg/s
Laju cairan minimum pada 70% liquid turn down ratio.
Laju cairan minimum (Lm, min) = 70% x Lm, max
= 70% x 0.000 kg/s
= 0.000 kg/s
Wet liquid crest (how) (Coulson, Eq. 11.85)

( )
2
Lm 3
how = 750
ρ L lw

how, maks = 0,000 mm liquid


how, min = 0,000 mm liquid
Pada laju minimum :
hw + how = 20 mm + 0,000 mm
= 20 mm
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (hw + how)
sehingga didapatkan:
K2 = 28,2

Minimum design vapour velocity (ǔh) (Coulson, Eq. 11.83)


( K2 - 0 . 9 ( 25 . 4 - d h ) )
ǔh = 1
( ρv )2
= 0.003 m/s
Actual minimum vapor velocity (Uv min actual) (Coulson, Eq. 11.84)
Minimum vapor rate
U v, min actual =
Ah
3
0.002 m /s
U v, min actual =
0.029 m 2
Uv, min actual = 0.059 m/s
Maximum vapor rate = 0.002 m3/s
Minimum vapor rate pada 70% turn down sehingga :
Minimum vapor rate = 70% x Maximum vapor rate
= 70% x 0.002 m3/s
= 0.002 m3/s
Nilai ini diterima, karena minimum operating rate harus berada diatas nilai
weep point.

5) Plate pressure drop


Jumlah uap maksimum yang melewati hole (ǔh) (Coulson, Eq. 11.87)
U v, maks
Uh =
Ah
Uh = 0.084 m/s
Plate thickness
= 1,0
Hole diameter
Ah A
= h = 0.1
Ap Aa
Ah
× 100 = 10
Ap
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai
(Ah/Ap x 100) dengan nilai plate thickness / hole diameter didapatkan :
Orifice coefficient (Co) = 0.74
Dry plate drop (hd) (Coulson, Eq. 11.88)

hd = 51
( )
Uh 2 ρ v
Co ρ L

hd = 0,415 mm liquid
Residual head (hr) (Coulson, Eq. 11.89)
3
12 .5 x 10
hr =
ρL
hr = 12,638 mm liquid
Total pressure drop (ht) (Coulson, Eq. 11.90)
ht = hd + (hw + how) + hr
= 0,415 + (20) + 12,638
= 33.053 mm liquid

6) Downcomer liquid backup


Downcomer pressure loss (hap)
hap = hw - 10 mm
= 20 mm – 10 mm
= 10 mm = 0.01 m
Area under apron (Aap)
Aap = hap x lw
= 0.005 m2
Karena nilai Aap lebih kecil dari nilai Ad, maka nilai Aap yang digunakan
pada perhitungan head loss di downcomer (hdc).
Head loss in the downcomer (hdc)

( )
2
Lm, maks
hdc = 166
ρ L A ap

hdc = 0.000 mm
Back up di downcomer (hb)
hb = (hw + how) + ht + hdc
= (20 + 33.053 + 0.000) mm
= 53,053 mm = 0.053 m
hb harus lebih kecil dari jumlah ½ (plate spacing + weir height) agar
pemilihan tray spacing terpenuhi, maka :
½ (lt + hw) = ½ (0.5 m + 0.02 m)
= 0.2600 m
Ketentuan bahwa hb harus lebih kecil dari ½ (lt + hw) telah terpenuhi

7) Resident time (tr)


Residence time (tr) harus lebih dari 3 detik
A d h bc ρ L
tr =
Lm,maks
tr = 154,893 detik

8) Entrainment
Nilai fractional entrainment harus lebih kecil dari 1
Persen flooding actual (uv)
Uv maks
uv = An
= 0.007 m/s
uv
x 100
% flooding = uf (Coulson, 2005)
= 85%
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.29 plot nilai FLV
dengan % flooding sehingga didapat nilai ψ = 0,06. Ketentuan bahwa nilai
ψ harus kecil dari 1 telah terpenuhi.
9) Trial plate layout
Digunakan plate tipe cartridge dengan 50 mm unperforted strip
mengelilingi pinggir plate dan 50 mm wide calming zones.
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 didapatkan lw / Dc
lw
= 0 .76
Dc
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.32 didapatkan θC
θC = 100o
Sudut subtended antara pinggir plate dengan unperforated strip (θ)
θ = 180o – θC
= 80o
Mean length, unperforated edge strip (Lm)

Lm = ( Dc - h w ) × 3 .14 (θ180 )
= 0,951 m
Area of unperforated edge strip (Aup)
Aup = hw x L m
= 0.02 m x 0,951 m
= 0.019 m2
Mean length of calming zone (Lcz)
Lcz =
(Dc − hw ) sin ( )
θC
2
= 0.522 m
Area of calming zone (Acz)
Acz = 2 (Lcz + hw)
= 0.021 m2
Total area perforated (Ap)
Ap = Aa – Aup – Acz
= 0.254 m2
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.33 didapatkan lp / dh
lp/dh = 2.8 untuk nilai Ah/Ap = 0.116
Nilai lp/dh harus berada dalam rentang 2,5 – 4.0
10) Jumlah holes
Area untuk 1 hole (Aoh)
2
dh
3,14
Aoh = 4
= 1.963 x 10-5 m2
Jumlah holes = Ah / Aoh
= 1496,417 ≅ 1497 holes

11) Ketebalan dinding kolom bagian atas


Pr,i
t= +C
SEj - 0,6 P
Keterangan : (Peter, 1991)
t = Tebal tanki bagian silinder (m)
P = Maximum allowable internal pressure (5-10% working pressure)
= 110% x 1 atm = 1,1 atm
R = Jari-jari kolom = 0.702m
S = Working stress allowable = 1272.459 atm
C = Korosi maksimum = 0.032 m
E = Welding joint efficiency = 0.85
Maka diperoleh tsilinder = thead = 0.032 m
12) Outside diameter (OD)
OD = Dctop + 2tsilinder
= 0,766 m

D. Desain Kolom Bagian Bawah (Stripping Section)


1) Flowrate pada stripping section
B* = 312,831 kg/jam
V* = 2,022 kg/jam
L* =F+L
= 11968,495 kg/jam + 177,994 kg/jam
= 12146,489 kg/jam
= 3,374 kg/s

Data Fisik Perhitungan Stripping Section


Data Fisik Vapour Liquid
Mass Flowrate (kg/s) 2,022 3,374
Densitas (kg/m3) 0,399 1234,486
Volumetric Flowrate (m3/s) 5,067 0,003
Surface Tension (N/m) 0.064
2) Diameter kolom (Dc)
Perhitungan menggunakan Coulson & Richardson 3rd Edition, Example
11.11, Page 578.
Liquid-Vapour Flow Parameter (FLV) (Coulson, Eq. 11.82)

F LV =
LW ρv

VW ρ L
= 0.030
Kecepatan vapor flooding (Uf)
Plate spacing yang biasa digunakan yaitu 0.5 – 1.5 m (Coulson, 2005)
Asumsi plate spacing = 0.5 m
Pada FLV = 0.030
Dari Coulson 3rd Editon, Figure 11.27 didapat nilai K1
K1 = 0.095
σ = 0.064 N/m
Koreksi untuk tegangan permukaan (Coulson, Eq. 11.81)
( )
0,2
* σ
K = K1
20
K* = 0.030
Kecepatan flooding (Uf ) (Coulson, Eq. 11.81)

Uf = K1
√ ρL -ρv
ρv
Uf = 1,673 m/s
Desain 85% flooding (Coulson 3rd Ed, Page 568) pada laju alir maksimum
:
¿
u v = 0.85 x Uf (Coulson p.567)
= 0.85 x 1,673 m/s
= 1,422 m/s
Laju alir volume maksimum (Uv max) (Coulson p.567)
V
Uv max =
ρV
= 5,067 m3/s
Net area yang dibutuhkan (An) (Coulson p.567)
Uv max
An =
v
= 3,562 m2
Cross sectional area dengan 12% downcomer area (Ac)
An
Ac =
1 – 0. 12
3,562m 2
=
1 - 0 . 12
= 4,048 m2
Diameter kolom (Dc) (Coulson p.580)

Dc =
√ 4A c
3,14
= 2,271 m
3) Desain plate
Luas Area Kolom (Ac) (Coulson, p. 568)
Ac =
√ D c ×3,14
4
Ac = 4,048 m2
Downcomer area (Ad) (Coulson, p. 568)
Ad = 12% x Ac
= 0,486 m2
Active area (Aa) (Coulson, p. 566)
Aa = Ac – 2Ad
= 3,077 m2
Hole area (Ah) (Coulson, p. 568)
Ah = 10% x Aa
= 0.308 m2
Panjang weir (hw) ditentukan dari Coluson & Richardson 3rd Edition
Figure 11.31. Weir length merupakan penghalang yang dipasang di pinggir dari
downflow yang bertujuan agar volume liquid yang tertampung di tray banyak,
sehingga kontak antara liquid dan gas semakin efektif.
Ordinat (Y)
Ac
Y = × 100
Ad
Y = 12

Absis (X)
lw
X =
Dc
Didapatkan dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 nilai X
X = 0.75
Sehingga :
lw = 0.75 x Dc
lw = 1,703 m
Penentuan nilai weir height (hw), hole diameter (Dh) dan plate thickness
untuk kolom bagian atas dan bawah, berdasarkan rekomendasi dari Coluson &
Richardson 3rd Edition Chapter 11.3.8.
Weir height (hw) = 20 mm = 0.02 m
Hole diameter (dh) = 5 mm = 0.005 m
Plate thickness = 5 mm = 0.005 m

4) Weep check
Cek weeping (Coulson, p.473)
Laju cairan maksimum (Lm, max) = L/3600
= 3,374 kg/s
Laju cairan minimum pada 70% liquid turn down ratio.
Laju cairan minimum (Lm, min) = 70% x Lm, max
= 70% x 3,374 kg/s
= 2,362 kg/s
Wet liquid crest (how) (Coulson, Eq. 11.85)

( )
2
Lm 3
how = 750
ρL l w

how, maks = 10,280 mm liquid


how, min = 8,105 mm liquid
Pada laju minimum
hw + how = 20 mm + 8,105 mm
= 28,105 mm
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (hw + how)
sehingga didapatkan:
K2 = 29.2
Minimum design vapour velocity (ǔh)
( K2 - 0 . 9 ( 25 . 4 - d h ) )
ǔh = 1
( ρv )2
= 7,950 m/s
Actual minimum vapor velocity (Uv min actual) (Coulson, Eq.11.84)
Minimum vapor rate
U v, min actual =
Ah
Uv, min actual = 11,529 m/s
Maximum vapor rate = 5,067 m3/s
Minimum vapor rate pada 70% turn down sehingga :
Minimum vapor rate = 70% x Maximum vapor rate
= 70% x 5,067 m3/s
= 3,547 m3/s
Nilai ini diterima, karena minimum operating rate harus berada diatas nilai
weep point.

5) Plate pressure drop


Jumlah uap maksimum yang melewati hole (ǔh)
U v, maks
Uh =
Ah
Uh = 16,471 m/s
Plate thickness
= 1,0
Hole diameter
Ah Ah
= = 0.1
Ap Aa
Ah
× 100 = 10
Ap
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (Ah/Ap x
100) dengan nilai plate thickness / hole diameter didapatkan :
Orifice coefficient (Co) = 0.74
Dry plate drop (hd) : (Coulson, Eq.11.88)

( )
2
Uh ρ v
hd = 51
Co ρ L

hd = 6,263 mm liquid
Residual head (hr)
3
12 .5 x 10
hr =
ρL
hr = 10,126 mm liquid
Total pressure drop (ht): (Coulson, Eq. 11.90)
ht = hd + (hw + how) + hr
= 44,493 mm liquid

6) Downcomer liquid backup


Downcomer pressure loss (hap)
hap = hw - 10 mm
= 10 mm = 0.01 m
Area under apron (Aap)
Aap = hap x lw
= 0.017 m2
Karena nilai Aap lebih kecil dari nilai Ad, maka nilai Aap yang digunakan
pada perhitungan head loss di downcomer (hdc).
Head loss in the downcomer (hdc)

( )
2
Lm, maks
hdc = 166
ρ L A ap

hdc = 4,275 mm
Back up di downcomer (hb) 5.5085
hb = (hw + how) + ht + hdc
= 76,873 mm = 0.077 m
hb harus lebih kecil dari jumlah ½ (plate spacing + weir height) agar
pemilihan tray spacing terpenuhi, maka :
½ (lt + hw) = ½ (0.5 m + 0.02 m)
= 0.26 m
Ketentuan bahwa hb harus lebih kecil dari ½ (lt + hw) telah terpenuhi

7) Resident time (tr)


Residence time (tr) harus lebih dari 3 detik
A d h bc ρ L
tr =
Lm,maks
tr = 13,663 detik

8) Entrainment
Nilai fractional entrainment harus lebih kecil dari 1
Persen flooding actual (uv)
Uv maks
uv = An
= 1,422 m/s
uv
x 100
% flooding = uf
= 85%
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.29 plot nilai FLV
0.030 dengan % flooding sehingga didapat nilai ψ = 0.065. Ketentuan
bahwa nilai ψ harus kecil dari 1 telah terpenuhi.
9) Trial plate layout
Digunakan plate tipe cartridge dengan 50 mm unperforted strip
mengelilingi pinggir plate dan 50 mm wide calming zones.
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 didapatkan lw / Dc
lw
= 0 . 75
Dc
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.32 didapatkan θC
θC = 97o
Sudut subtended antara pinggir plate dengan unperforated strip (θ)
θ = 180o – θC
= 83o
Mean length, unperforated edge strip (Lm)

Lm = ( Dc - h w ) × 3 . 14 (θ180 )
= 3,259 m
Area of unperforated edge strip (Aup)
Aup = hw x L m
= 0.065 m2
Mean length of calming zone (Lcz)

Lcz =
(Dc − hw ) sin ( )
θC
2
= 1,686 m
Area of calming zone (Acz)
Acz = 2 (Lcz + hw)
= 0.067 m2
Total area perforated (Ap)
Ap = Aa – Aup – Acz
= 2,944 m2
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.33 didapatkan lp /dh
lp/dh = 2.9 untuk nilai Ah/Ap = 0.105
Nilai lp/dh harus berada dalam rentang 2,5 – 4.0
10) Jumlah holes
Area untuk 1 hole (Aoh)

dh 2
3,14
Aoh = 4
= 1.963 x 10-5 m2
Jumlah holes = Ah / Aoh
= 15676,927 ≅ 15677 holes
11) Ketebalan dinding kolom bagian atas
Pr,i
t= +C
SEj - 0,6 P
Keterangan : (Peter, 1991)
t = Tebal tanki bagian silinder (m)
P = Maximum allowable internal pressure (5-10% working pressure)
= 110% x 1 atm = 1,1 atm
R = Jari-jari kolom = 1.135 m
S = Working stress allowable = 1272.459 atm
C = Korosi maksimum = 0.0317 m
E = Welding joint efficiency = 0.85
Maka diperoleh tsilinder = thead = 0.033 m

12) Outside diameter (OD)


OD = Dcbottom + 2tsilinder
= 2,337 m

E. Total Pressure Drop


Pressure drop per plate
Rectifying section (ΔP1) = 33,053 mm liquid
= 33,053 x 0.003 atm
= 0.117 atm
Stripping section (ΔP2) = 44,493 mm liquid
= 44,493 x 0.004 atm
= 0.208 atm
Total pressure drop
ΔPtotal = (N1 x ΔP1) + (N2 x ΔP2)
Dimana :
N1 = Jumlah stage rectifying section = 44,55
N2 = Jumlah stage stripping section = 72,45
ΔP = 0,425 atm

F. Tinggi Kolom Distilasi


Htray = (N. Tray spacing)rectifying + (N. Tray spacing)Stripping
= (44,55 x 0.5) m + (72,45 x 0.5) m
= 58,5 m
Hetop = Tinggi tutup ellipsoidal bagian top
= ¼ x Dc
= 0.175 m
Hebottom = Tinggi tutup ellipsoidal bagian bawah
= ¼ x Dc
= 0.568 m
Htotal = Htray + Hetop+ Hebottom
= (58,5 + 0.175 + 0.568) m
= 59,243 m

IDENTIFIKASI
Nama alat Kolom Distilasi 02
Kode alat KD-02
Jenis Sieve Tray Column
Jumlah 1 buah
Operasi Kontinyu
Fungsi Untuk memisahkan senyawa NaCl dan Epiklorohidrin
dari senyawa pengotor lainnya
KONDISI OPERASI
Top Bottom
Tekanan 1 atm 1 atm
Temperatur 104,126 oC 1458,723 oC
DATA DESAIN
KOLOM
Tinggi kolom 59,243 m
Top Bottom
Inside Diameter (ID) 0,7016 m 2,2709 m
Outside Diameter (OD) 0,7658 m 2,3367 m
Tray spacing 0.5 m 0.5 m
Jumlah tray 45 buah 72 buah
Tebal silinder 0.0321 m 0.0329 m
Material Carbon steel (SA-285, Cr. C)
PLATE
Top Bottom
Downcomer area 0.0464 m2 0,4858 m2
Active area 0.2937 m2 3,0766 m2
Hole diameter 5 mm 5 mm
Hole area 0.0294 m2 0.3077 m2
Tinggi weir 20 mm 20 mm
Panjang weir 0.5332 m 1,7032 m
Plate thickness 5 mm 5 mm
Pressure drop per tray 33,0527 mm liquid 44,4933 mm liquid
Tipe aliran cairan Single pass Single pass
Desain % flooding 85 % 85 %
Jumlah hole 1497 hole 15677 hole

3. Kolom Distilasi 03 (KD-03)


Fungsi : Untuk memisahkan senyawa Diklorohidirin dan
Epiklorohidrin dari senyawa pengotor lainnya
Tipe : Sieve Tray Tower
Bahan konstruksi : Carbon Steel
Gambar :

CD -02

ACC - 02

D
RB -02

Menentukan Kondisi Operasi


1) Kondisi Feed pada Bubble Point
T = 200oC = 473,15 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Feed
Komponen kmol Ki Xi
C3H5ClO 74,909 7,525 0,303
α-γ-C3H6Cl2O 0,301 2,034 0,001
α- β-C3H6Cl2O 2,398 1,600 0,010
H2O 169,664 15,315 0,686
Total 247,272 1.0000

2) Kondisi Distilat pada Dew Point


T = 115,906oC = 389,056 K
P = 1 atm = 760 mmHg
Data dan Komponen Top
Komponen kmol Ki Yi Xi
C3H5ClO 74,909 0,992 0,990 0,982
α-γ-C3H6Cl2O 0,000 0,108 0,000 0,000
α- β-C3H6Cl2O 0,000 0,138 0,000 0,000
H2O 0,771 1,717 0,010 0,017

Total 75,680 1.0000 1.0000


3) Kondisi Bottom pada Bubble Point
T = 121,161 oC = 394,311 K
P = 2 atm = 1500,123 mmHg
Data dan Komponen Bottom
Komponen kmol Ki Yi Xi
C3H5ClO 0,000 0,581 0,000 0,000

α-γ-C3H6Cl2O 0,301 0,066 0,001 0,002

α- β-C3H6Cl2O 2,398 0,084 0,000 0,014

H2O 168,893 1,015 0,999 0,984

Total 171,593 1.0000 1.0000

B. Perhitungan Desain Kolom Distilasi


Desain kolom distilasi menggunakan persamaan Coulson & Richardson
3rd Edition, Volume 6, Chapter 11.
1) Menentukan relative volatility (α)
Key Component
Ki
Komponen
Top Bottom
Light key C3H5ClO 0,992 0,581
Heavy key α- β-C3H6Cl2O 0,138 0,084

α Distilat = KLK / KHK (Ludwig, Eq. 8.13)


= 0.992 / 0.138
= 7,205
α Bottom = KLK / KHK (Ludwig, Eq. 8.13)
= 0,581 / 0.084
= 6,885
α Average =√ α D x α B (Ludwig, Eq. 8.14)
= √ 7,205 x 6,885
= 7,043
2) Menentukan stage minimum (Nmin)
Dengan menggunakan metode Fenske didapat jumlah stage minimum

N min =
log
( )( )
y LK
y HK D
XHK
XLK B (R. Van Winkle, Eq.
log α avg
5.18)

N min =
log ( 0.000 )( 0.014 )
0.990 0.000

log 7,043
= 14,147 ≅ 15
3) Menentukan reflux minimum (Rmin)
Untuk mencari refluks minimum
αx
∑ αi - θi,d = R min + 1
i

αx
∑ αi - θi,d =1-q
i

q = 1 (bubble) (R. Van Winkle, Eq. 5.82)


Dengan melakukan trial and error, sehingga didapat nilai θ
θ = 0.079

Data Kesetimbangan Distilat dan Refluks


Xf/(α- XD/(α-
Komponen Xf XD α (α-θ)/α
θ)/α θ)/α
C3H5ClO 0,303 0,990 4,704 0,983 0,308 1,007
α-γ-C3H6Cl2O 0,001 0,000 1,271 1,000 0,001 0,000
α- β-C3H6Cl2O 0,010 0,000 1,000 1,000 0,010 0,000
H2O 0,686 0,010 9,574 0,992 0,692 0,010
Total 1.000 1.000 1.000 1.017

α i x i,d
R min + 1 =∑
αi- θ
Rmin + 1 = 1.017
Rmin = 0.017
R = 1.5 x Rm = 1.5 x 0.017 = 0.026

4) Menentukan theoritical tray pada actual reflux


Untuk menentukan jumlah plate teoritis digunakan korelasi Gilliland, yaitu
hubungan antara minimum reflux dan minimum stage (Winkle, 1967).
Dimana :
Rmin = 0.017
Nmin = 14,147
R = 0.026

X= (RR -+ R1 ) = 0.0 08
min

Y= (
N+1 )
N- N min
= 0.790

Berdasarkan Grafik 5.18 (Winkle, Page 243), dengan memplot nilai X dan
Y didapat :

N =
Nm + ( N - Nm
N+1 ) = 71,126 ≅ 72
1- ( NN -+ N1 )
m

Jadi, jumlah tray teoritis KD-03 yaitu 72 stage.


5) Menentukan lokasi feed
Lokasi feed ditentukan dengan menggunakan metode Kirkbride.

( ) (( )( ) ( ) )
2
Nr B X HK ( XLK ) B
log = 0,206 log
Ns D X LK f ( XHK )D
Nr = 0,239 Ns (Coulson, Eq. 11.62)
N = Nr + Ns
N = 0,239 Ns + Ns
72 = 1,239 Ns
Pada stripping section
Ns = 72/1,239 = 58,116 ≅ 59 trays
Pada rectifying section
Nr = 58,116 x 0,239 = 13,884 ≅ 14 trays
Jadi umpan masuk ke KD-03 pada stage 14 dari puncak kolom
C. Desain Kolom Bagian Atas (Rectifying Section)
1) Flowrate pada rectifying section
D = 6944,444 kg/jam
L = 0,049 kg/jam
V =L+D
= 0,049 kg/jam + 6944,444 kg/jam
= 7122,439 kg/jam
= 1,978 kg/s

Data Fisik Perhitungan Rectifying Section


Data Fisik Vapour Liquid
Mass Flowrate (kg/s) 1,978 0,049
Densitas (kg/m3) 910,587 1053,557
Volumetric Flowrate (m3/s) 0,002 0,000
Surface Tension (N/m) 0,001

2) Diameter kolom (Dc)


Perhitungan menggunakan Coulson & Richardson 3rd Edition, Example
11.11, Page 578.
Liquid-Vapour Flow Parameter (FLV)

F LV =
L W ρv
VW ρ L
= 0.023
√ (Coulson, Eq. 11.82)

Kecepatan vapor flooding (Uf)


Plate spacing yang biasa digunakan yaitu 0,5 – 1,5 m (Coulson, 2005)
Asumsi plate spacing = 0.5 m
Pada FLV = 0.023
Dari Coulson 3rd Editon, Figure 11.27 didapat nilai K1
K1 = 0.095
σ = 0.001 N/m
Koreksi untuk tegangan permukaan

( )
0,2
* σ
K = K1 (Coulson, Eq.11.80)
20
K* = 0.012
Kecepatan flooding (Uf )

Uf = K1
√ ρL - ρv
ρv
(Coulson, Eq.11.81)

Uf = 0.005 m/s
Desain untuk 85% flooding (Coulson 3rd Edition, Page 568) pada laju alir
maksimum :
¿
u v = 0.85 x Uf (Coulson, p. 567)
= 0.85 x 0.005 m/s
= 0.004 m/s
Laju alir volume maksimum (Uv max) (Coulson, p. 567)
V
Uv max =
ρV
= 0.002 m3/s
Net area yang dibutuhkan (An) (Coulson, p. 567)
Uv max
An =
v
= 0,552 m2
Cross sectional area dengan 12% downcomer area (Ac)
An
Ac =
1 – 0,12
= 0,628 m2
Diameter kolom (Dc) (Coulson, p. 580)

Dc =
√ 4A c
3,14
= 0,894 m

3) Desain plate
Luas Area Kolom (Ac) (Coulson, p. 568)

Ac =
√ D c ×3,14
4
Ac = 0,628 m2
Downcomer area (Ad) (Coulson, p. 568)
Ad = 12% x Ac
= 12% x (0, m2628)
= 0.075 m2
Active area (Aa) (Coulson, p. 566)
Aa = Ac – 2Ad
= [0,628 – 2(0.075)] m2
= 0.477 m2
Hole area (Ah) (Coulson, p. 568)
Ah = 10% x Aa
= 10% x 0.477 m2
= 0.048 m2
Panjang weir (hw) ditentukan dari Coluson & Richardson 3rd Edition
Figure 11.31. Weir length merupakan penghalang yang dipasang di pinggir dari
downflow yang bertujuan agar volume liquid yang tertampung di tray banyak,
sehingga kontak antara liquid dan gas semakin efektif.
Ordinat (Y)
Ad
Y= × 100
Ac
2
0. 075 m
Y= × 100
0,628 m2
Y = 12
Absis (X) (Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31)
lw
X =
Dc
X = 0.76
Sehingga :
lw = 0.76 x Dc
lw = 0.680 m
Penentuan nilai weir height (hw), hole diameter (Dh) dan plate thickness
untuk kolom bagian atas dan bawah, berdasarkan rekomendasi dari Coluson &
Richardson 3rd Edition Chapter 11.3.8.
Weir height (hw) = 20 mm = 0.02 m
Hole diameter (dh) = 5 mm = 0.005 m
Plate thickness = 5 mm = 0.005 m
4) Weep check
Cek Weeping (Coulson, p. 473)
Laju cairan maksimum (Lm, max) = L/3600
= 0.049 kg/s
Laju cairan minimum pada 70% liquid turn down ratio.
Laju cairan minimum (Lm, min) = 70% x Lm, max
= 70% x 0.049 kg/s
= 0.035 kg/s
Wet liquid crest (how) (Coulson, Eq. 11.85)

( )
2
L
how = 750 m 3
ρ L lw

how, maks = 1,262 mm liquid


how, min = 0,995 mm liquid
Pada laju minimum :
hw + how = 20 mm + 0,995 mm
= 20,995 mm
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (hw + how)
sehingga didapatkan:
K2 = 28,5

Minimum design vapour velocity (ǔh) (Coulson, Eq. 11.83)


( K2 - 0 . 9 ( 25 . 4 - d h ) )
ǔh = 1
( ρv )
2

= 0.003 m/s
Actual minimum vapor velocity (Uv min actual) (Coulson, Eq. 11.84)
Minimum vapor rate
U v, min actual =
Ah

0.002 m3 /s
U v, min actual =
0.048 m 2
Uv, min actual = 0.032 m/s
Maximum vapor rate = 0.002 m3/s
Minimum vapor rate pada 70% turn down sehingga :
Minimum vapor rate = 70% x Maximum vapor rate
= 70% x 0.002 m3/s
= 0.002 m3/s
Nilai ini diterima, karena minimum operating rate harus berada diatas nilai
weep point.

5) Plate pressure drop


Jumlah uap maksimum yang melewati hole (ǔh) (Coulson, Eq. 11.87)
U v, maks
Uh =
Ah
Uh = 0.046 m/s
Plate thickness
= 1,0
Hole diameter
Ah Ah
= = 0.1
Ap Aa
Ah
× 100 = 10
Ap
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai
(Ah/Ap x 100) dengan nilai plate thickness / hole diameter didapatkan :
Orifice coefficient (Co) = 0.74
Dry plate drop (hd) (Coulson, Eq. 11.88)

( )
2
Uh ρ v
hd = 51
Co ρ L

hd = 0,127 mm liquid
Residual head (hr) (Coulson, Eq. 11.89)
3
12 .5 x 10
hr =
ρL
hr = 11,865 mm liquid
Total pressure drop (ht) (Coulson, Eq. 11.90)
ht = hd + (hw + how) + hr
= 0,127 + (20,995) + 11,865
= 32,987 mm liquid

6) Downcomer liquid backup


Downcomer pressure loss (hap)
hap = hw - 10 mm
= 20 mm – 10 mm
= 10 mm = 0.01 m
Area under apron (Aap)
Aap = hap x lw
= 0.007 m2
Karena nilai Aap lebih kecil dari nilai Ad, maka nilai Aap yang digunakan
pada perhitungan head loss di downcomer (hdc).
Head loss in the downcomer (hdc)

( )
2
L
hdc = 166 m, maks
ρ L A ap

hdc = 0.008 mm
Back up di downcomer (hb)
hb = (hw + how) + ht + hdc
= (20,995 + 32,987 + 0.008) mm
= 53,990 mm = 0.054 m
hb harus lebih kecil dari jumlah ½ (plate spacing + weir height) agar
pemilihan tray spacing terpenuhi, maka :
½ (lt + hw) = ½ (0.5 m + 0.02 m)
= 0.2600 m
Ketentuan bahwa hb harus lebih kecil dari ½ (lt + hw) telah terpenuhi

7) Resident time (tr)


Residence time (tr) harus lebih dari 3 detik
A d h bc ρ L
tr =
Lm,maks
tr = 86,649 detik

8) Entrainment
Nilai fractional entrainment harus lebih kecil dari 1
Persen flooding actual (uv)
Uv maks
uv = An
= 0.004 m/s
uv
x 100
% flooding = uf (Coulson, 2005)
= 85%
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.29 plot nilai FLV
dengan 85% flooding sehingga didapat nilai ψ = 0,15. Ketentuan bahwa
nilai ψ harus kecil dari 1 telah terpenuhi.
9) Trial plate layout
Digunakan plate tipe cartridge dengan 50 mm unperforted strip
mengelilingi pinggir plate dan 50 mm wide calming zones.
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 didapatkan lw / Dc
lw
= 0 .76
Dc
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.32 didapatkan θC
θC = 100o
Sudut subtended antara pinggir plate dengan unperforated strip (θ)
θ = 180o – θC
= 80o
Mean length, unperforated edge strip (Lm)

Lm = ( Dc - h w ) × 3 .14 (θ180 )
= 1,220 m
Area of unperforated edge strip (Aup)
Aup = hw x L m
= 0.02 m x 1,220 m
= 0.024 m2
Mean length of calming zone (Lcz)

Lcz =
(Dc − hw ) sin ( )
θC
2
= 0.670 m
Area of calming zone (Acz)
Acz = 2 (Lcz + hw)
= 0.027 m2
Total area perforated (Ap)
Ap = Aa – Aup – Acz
= 0.426 m2
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.33 didapatkan lp / dh
lp/dh = 2.520 untuk nilai Ah/Ap = 0.149
Nilai lp/dh harus berada dalam rentang 2,5 – 4.0
10) Jumlah holes
Area untuk 1 hole (Aoh)
2
dh
3,14
Aoh = 4
= 1.963 x 10-5 m2
Jumlah holes = Ah / Aoh
= 2430,614 ≅ 2431 holes

11) Ketebalan dinding kolom bagian atas


Pr,i
t= +C
SEj - 0,6 P
Keterangan : (Peter, 1991)
t = Tebal tanki bagian silinder (m)
P = Maximum allowable internal pressure (5-10% working pressure)
= 110% x 1 atm = 1,1 atm
R = Jari-jari kolom = 0.447 m
S = Working stress allowable = 1272.459 atm
C = Korosi maksimum = 0.032 m
E = Welding joint efficiency = 0.85
Maka diperoleh tsilinder = thead = 0.032 m
12) Outside diameter (OD)
OD = Dctop + 2tsilinder
= 0,959 m
D. Desain Kolom Bagian Bawah (Stripping Section)
1) Flowrate pada stripping section
B* = 3390,757 kg/jam
V* = 1,978 kg/jam
L* =F+L
= 10335,201 kg/jam + 533,982 kg/jam
= 10869,183 kg/jam
= 3,019 kg/s

Data Fisik Perhitungan Stripping Section


Data Fisik Vapour Liquid
Mass Flowrate (kg/s) 1,978 3,019
Densitas (kg/m3) 1,221 919,201
Volumetric Flowrate (m3/s) 1,620 0,003
Surface Tension (N/m) 0.054
2) Diameter kolom (Dc)
Perhitungan menggunakan Coulson & Richardson 3rd Edition, Example
11.11, Page 578.
Liquid-Vapour Flow Parameter (FLV) (Coulson, Eq. 11.82)

F LV =

LW ρv
VW ρ L
= 0.056
Kecepatan vapor flooding (Uf)
Plate spacing yang biasa digunakan yaitu 0.5 – 1.5 m (Coulson, 2005)
Asumsi plate spacing = 0.5 m
Pada FLV = 0.056
Dari Coulson 3rd Editon, Figure 11.27 didapat nilai K1
K1 = 0.070
σ = 0.064 N/m
Koreksi untuk tegangan permukaan (Coulson, Eq. 11.81)

( )
0,2
* σ
K = K1
20
K* = 0.021
Kecepatan flooding (Uf ) (Coulson, Eq. 11.81)
Uf = K1
√ ρL -ρv
ρv
Uf = 0,588 m/s
Desain 85% flooding (Coulson 3rd Ed, Page 568) pada laju alir maksimum
:
¿
u v = 0.85 x Uf (Coulson p.567)
= 0.85 x 0,588 m/s
= 0,499 m/s
Laju alir volume maksimum (Uv max) (Coulson p.567)
V
Uv max =
ρV
= 1,620 m3/s
Net area yang dibutuhkan (An) (Coulson p.567)
Uv max
An =
v
= 3,244 m2
Cross sectional area dengan 12% downcomer area (Ac)
An
Ac =
1 – 0. 12
3,244 m2
=
1 - 0 . 12
= 3,686 m2
Diameter kolom (Dc) (Coulson p.580)

Dc =
√ 4A c
3,14
= 2,167 m
3) Desain plate
Luas Area Kolom (Ac) (Coulson, p. 568)

Ac =
√ D c ×3,14
4
Ac = 3,686 m2
Downcomer area (Ad) (Coulson, p. 568)
Ad = 12% x Ac
= 0,442 m2
Active area (Aa) (Coulson, p. 566)
Aa = Ac – 2Ad
= 2,801 m2
Hole area (Ah) (Coulson, p. 568)
Ah = 10% x Aa
= 0,280 m2
Panjang weir (hw) ditentukan dari Coluson & Richardson 3rd Edition
Figure 11.31. Weir length merupakan penghalang yang dipasang di pinggir dari
downflow yang bertujuan agar volume liquid yang tertampung di tray banyak,
sehingga kontak antara liquid dan gas semakin efektif.
Ordinat (Y)
Ac
Y = × 100
Ad
Y = 12

Absis (X)
lw
X =
Dc
Didapatkan dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 nilai X
X = 0.75
Sehingga :
lw = 0.75 x Dc
lw = 1,625 m
Penentuan nilai weir height (hw), hole diameter (Dh) dan plate thickness
untuk kolom bagian atas dan bawah, berdasarkan rekomendasi dari Coluson &
Richardson 3rd Edition Chapter 11.3.8.
Weir height (hw) = 20 mm = 0.02 m
Hole diameter (dh) = 5 mm = 0.005 m
Plate thickness = 5 mm = 0.005 m

4) Weep check
Cek weeping (Coulson, p.473)
Laju cairan maksimum (Lm, max) = L/3600
= 3,019 kg/s
Laju cairan minimum pada 70% liquid turn down ratio.
Laju cairan minimum (Lm, min) = 70% x Lm, max
= 70% x 3,019 kg/s
= 2,113 kg/s
Wet liquid crest (how) (Coulson, Eq. 11.85)

( )
2
Lm 3
how = 750
ρL l w

how, maks = 11,989 mm liquid


how, min = 9,452 mm liquid
Pada laju minimum
hw + how = 20 mm + 9,452 mm
= 29,452 mm
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (hw + how)
sehingga didapatkan:
K2 = 29.3
Minimum design vapour velocity (ǔh)
( K2 - 0 . 9 ( 25 . 4 - d h ) )
ǔh = 1
( ρv )2
= 2,638 m/s
Actual minimum vapor velocity (Uv min actual) (Coulson, Eq.11.84)
Minimum vapor rate
U v, min actual =
Ah
Uv, min actual = 4,048 m/s
Maximum vapor rate = 1,620 m3/s
Minimum vapor rate pada 70% turn down sehingga :
Minimum vapor rate = 70% x Maximum vapor rate
= 70% x 1,620 m3/s
= 1,134 m3/s
Nilai ini diterima, karena minimum operating rate harus berada diatas nilai
weep point.
5) Plate pressure drop
Jumlah uap maksimum yang melewati hole (ǔh)
U v, maks
Uh =
Ah
Uh = 5,782 m/s
Plate thickness
= 1,0
Hole diameter
Ah Ah
= = 0.1
Ap Aa
Ah
× 100 = 10
Ap
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 plot nilai (Ah/Ap x
100) dengan nilai plate thickness / hole diameter didapatkan :
Orifice coefficient (Co) = 0.845
Dry plate drop (hd) : (Coulson, Eq.11.88)

hd = 51 ( )
Uh 2 ρ v
Co ρ L

hd = 3,173 mm liquid
Residual head (hr)
3
12 .5 x 10
hr =
ρL
hr = 13,599 mm liquid
Total pressure drop (ht): (Coulson, Eq. 11.90)
ht = hd + (hw + how) + hr
= 46,224 mm liquid

6) Downcomer liquid backup


Downcomer pressure loss (hap)
hap = hw - 10 mm
= 10 mm = 0.01 m
Area under apron (Aap)
Aap = hap x lw
= 0.016 m2
Karena nilai Aap lebih kecil dari nilai Ad, maka nilai Aap yang digunakan
pada perhitungan head loss di downcomer (hdc).
Head loss in the downcomer (hdc)

( )
2
Lm, maks
hdc = 166
ρ L A ap

hdc = 6,781 mm
Back up di downcomer (hb) 5.5085
hb = (hw + how) + ht + hdc
= 82,457 mm = 0.082m
hb harus lebih kecil dari jumlah ½ (plate spacing + weir height) agar
pemilihan tray spacing terpenuhi, maka :
½ (lt + hw) = ½ (0.5 m + 0.02 m)
= 0.26 m
Ketentuan bahwa hb harus lebih kecil dari ½ (lt + hw) telah terpenuhi

7) Resident time (tr)


Residence time (tr) harus lebih dari 3 detik
A d h bc ρ L
tr =
Lm,maks
tr = 11,103 detik

8) Entrainment
Nilai fractional entrainment harus lebih kecil dari 1
Persen flooding actual (uv)
Uv maks
uv = An
= 0,499 m/s
uv
x 100
% flooding = uf
= 85%
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.29 plot nilai FLV
0.056 dengan 85% flooding sehingga didapat nilai ψ = 0.060. Ketentuan
bahwa nilai ψ harus kecil dari 1 telah terpenuhi.
9) Trial plate layout
Digunakan plate tipe cartridge dengan 50 mm unperforted strip
mengelilingi pinggir plate dan 50 mm wide calming zones.
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.31 didapatkan lw / Dc
lw
= 0 . 75
Dc
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.32 didapatkan θC
θC = 97o
Sudut subtended antara pinggir plate dengan unperforated strip (θ)
θ = 180o – θC
= 83o
Mean length, unperforated edge strip (Lm)

Lm = ( Dc - h w ) × 3 . 14 (θ180 )
= 3,108 m
Area of unperforated edge strip (Aup)
Aup = hw x L m
= 0,062 m2
Mean length of calming zone (Lcz)

Lcz =
(Dc − hw ) sin ( )
θC
2
= 1,608 m
Area of calming zone (Acz)
Acz = 2 (Lcz + hw)
= 0.064 m2
Total area perforated (Ap)
Ap = Aa – Aup – Acz
= 2,675 m2
Dari Coluson & Richardson 3rd Edition Figure 11.33 didapatkan lp /dh
lp/dh = 2.9 untuk nilai Ah/Ap = 0.105
Nilai lp/dh harus berada dalam rentang 2,5 – 4.0
10) Jumlah holes
Area untuk 1 hole (Aoh)
dh 2
3,14
Aoh = 4
= 1.963 x 10-5 m2
Jumlah holes = Ah / Aoh
= 14273,753 ≅ 14274 holes
11) Ketebalan dinding kolom bagian atas
Pr,i
t= +C
SEj - 0,6 P
Keterangan : (Peter, 1991)
t = Tebal tanki bagian silinder (m)
P = Maximum allowable internal pressure (5-10% working pressure)
= 110% x 2 atm = 2,2 atm
R = Jari-jari kolom = 1.083 m
S = Working stress allowable = 1272.459 atm
C = Korosi maksimum = 0.0317 m
E = Welding joint efficiency = 0.85
Maka diperoleh tsilinder = thead = 0.034 m

12) Outside diameter (OD)


OD = Dcbottom + 2tsilinder
= 2,235 m

E. Total Pressure Drop


Pressure drop per plate
Rectifying section (ΔP1) = 32,987 mm liquid
= 32,987 x 0.003 atm
= 0.040 atm
Stripping section (ΔP2) = 46,224 mm liquid
= 46,224 x 0.005 atm
= 0.274 atm
Total pressure drop
ΔPtotal = (N1 x ΔP1) + (N2 x ΔP2)
Dimana :
N1 = Jumlah stage rectifying section = 13,884
N2 = Jumlah stage stripping section = 58,116
ΔP = 0,314 atm

F. Tinggi Kolom Distilasi


Htray = (N. Tray spacing)rectifying + (N. Tray spacing)Stripping
= (13,884 x 0.5) m + (58,116 x 0.5) m
= 36 m
Hetop = Tinggi tutup ellipsoidal bagian top
= ¼ x Dc
= 0.224 m
Hebottom = Tinggi tutup ellipsoidal bagian bawah
= ¼ x Dc
= 0.542 m
Htotal = Htray + Hetop+ Hebottom
= (36 + 0.224 + 0.542) m
= 36,765 m

IDENTIFIKASI
Nama alat Kolom Distilasi 03
Kode alat KD-03
Jenis Sieve Tray Column
Jumlah 1 buah
Operasi Kontinyu
Fungsi Untuk memisahkan senyawa Diklorohidrin
dan Epiklorohidrin
KONDISI OPERASI
Top Bottom
Tekanan 1 atm 2 atm
Temperatur 115,906 oC 121,161 oC
DATA DESAIN
KOLOM
Tinggi kolom 36,765 m
Top Bottom
Inside Diameter (ID) 0,894 m 2,167 m
Outside Diameter (OD) 0,958 m 2,235 m
Tray spacing 0.5 m 0.5 m
Jumlah tray 14 buah 58 buah
Tebal silinder 0.0322 m 0.034 m
Material Carbon steel (SA-285, Cr. C)
PLATE
Top Bottom
Downcomer area 0.075 m2 0,4423 m2
Active area 0.477 m2 2,801 m2
Hole diameter 5 mm 5 mm
Hole area 0.047 m2 0.280 m2
Tinggi weir 20 mm 20 mm
Panjang weir 0.679 m 1,625 m
Plate thickness 5 mm 5 mm
Pressure drop per tray 32,987 mm liquid 46,224 mm liquid
Tipe aliran cairan Single pass Single pass
Desain % flooding 85 % 85 %
Jumlah hole 2431 hole 14274 hole

Anda mungkin juga menyukai