1
ع َو ِاح َد ٍة فْ اض َّاث ُل ْىا َ َّب ُى ُم َّالر ْي َخ َل َل ُى ْم ّم ْن َه
ز ُ َّ ًَا َؤ ُّي َها
الى
ٍ ِ ِ
َ َو َخ َل َم م ْن َها َش ْو َج َها َو َب َّث م َْن ُه َما ز َجاال هث ْي ًرا َوو َظ ًأء َو َّاث ُلىا
هللا
َ ً
ِ ِ ِ ِ ِ
ُ َ َ َ ْ ُ
َ َّالر ْي َج َظ َأءل ْىن به َولْا ْز َح َام إ َّن
َ هللا و َ
. ان َعل ُْى ْم َز ِك ُْ ًبا ِ ِِ ِ
ً َ ُ
ْ ًُ . هللا َوك ْىل ْىا ك ْىال َط ِد ًْ ًدا ُ َّ
َ ًَا ؤ ُّي َها الر ًْ َن َء َام ُىىا َّاث ُلىا َ
ص ِل ْح ِ
َُ ْ ُ َ َ َ ُ ُ ُ ُ َ ْ ُ َ َ َُ
لى ْم ؤ ْع َمالى ْم َو ََغ ِف َْس لى ْم ذه ْى َبى ْم َو َم ْن ًُ ِط ِع هللا وزطىله
َ َ ُ َ َ ُ ْ َ َّ َ ً ْ َ ً ْ َ َ َ ْ َ َ
: هللا ج َعالى ٌؤما بعد؛كا.فلد فاش فىشا ع ِظُما
ٰ َ ََ َ ٰ ٓ ْ َ َ َ
َول ْى ا َّن ا ْه َل ال ُل ٰسي ا َم َُى ْىا َو َّاثل ْىا لف َح ْح َىا َعل ْي ِه ْم َب َسه ٍت ِّم َن
َ ْ ُ َ ْ َ َ َ َّ َ ٰ َ ْ َ ۤ َ َّ
َ ض َول ِى ْن هر ُب ْىا فاخر ٰن ُه ْم ِب َما واه ْىا ًَى ِظ ُب ْىن ْ لِا
ِ الظما ِء و
ز
(QS al-A‟raf [7]: 96)
4
Jamaah Jum‟at ingkang pikantuk rahmating Allah
Subhanahu Wa Ta‟ala
Sak sanèsipun muhâsabah tumrap dhiri pribadhi,
ugi kedah wonten muhâsabah rombongan utawi
kolektif, tumrap sedaya komponèn bangsa menika,
kadospundi menggah kawontenan negerinipun ing
wekdal sak menika. Menapa sampun leres
manglung ngiblating lampah negeri niki, meapa
dèrèng?
Sejatosipun kita miris, menawi kita bikak malih
lembaran-lembaran kedadosan ing tahun niki.
Kemiskinan mboten saged dipun tranggulangi.
Menapa malih katambahan pandhemi. Kriminalitas
tansah sansaya minggah handedel, malah kapara
wonten ingkang dipun tindakaken déning aparat.
Judi onliné, narkoba, miras, ngantos sèks bébas,
ugi LGBT, sansaya ngrembaka. Korupsi mboten
mandeg-mandeg. Karusakan moral sansaya brutal.
Para mafia mapan ing sedaya papan panggénan:
wonten mafia impor, mafia peradhilan, ngantos
mafia politik. Agami ugi terus dipun nisthakaken.
Lajeng nuwuhaken pitakénan : menapa
sababipun sedaya niku dumados saha tansah
manyempyok dhumateng bangsa saha negeri
mriki? Menapa akar persoalanipun? Menapa solusi
ingkang mangoyot, tuntas saha hamrantasi?
Jamaah Jum‟at ingkang pikantuk rahmating Allah
Subhanahu Wa Ta‟ala
Mugi kawuningan, pangkal saking sedaya
keterpurukan saha karisakan ingkang manempuh
bangsa saha negeri niki inggih menika dosa,
kemaksiatan saha pembangkangan kita dhumateng
Allah subhanahu wa ta‟ala. Allah subhanahu wa
ta‟ala sampun paring firman makaten:
5
اض َّ َظ َه َس ْال َف َظ ُاد فى ْال َب ّر َو ْال َب ْحس ب َما َه َظ َب ْت َا ًْدي
الى
ِ ِ ِِ ِ ِ
َُ ْ َ ُ ْ َ ْ َ َّ ْ َ ُ ْ َ َ َّ ُ ْ َ ْ ُ ْ ن
َ ِلُ ِرًلهم بعض ال ِري ع ِملىا لعلهم ًس ِجعى
Ing bumi kang jengkar lan kang loh tetéla padha
karusakan (larang udan, tanduran arang kang urip),
merga saka durakaning manungsa. Wusana
manungsa padha kapeksa ngrasakaké patrapan
sawatara (pahilan) kang wis dilakoni, supaya
padha bali (marang dalan kang bener). (TQS ar-
Rum [30]: 41).
6
Ampun ngantos kita mangsuli malih kalepatan
ingkang sami, kanthi tetep mitadosi dhumateng
sistém panggesangan sanèsipun Islam. Tetep
hanggupak hanjerum, mapan ing lebet sistém
panggesangan sanèsipun Islam. Sampun
wekdalipun kita bangkit malih sareng Islam.
Mugi dipun émut, kebangkitan saking sedaya
keterpurukan ingkang manyempyok ing negeri
niki, inggih namung kanthi wangsul malih
dhumateng Islam ingkang kaffah. Handadosaken
Al-Qur‟an saha as-Sunnah minangka rujukan
gesang kita ing sedaya aspèk panggesangan.
Sedaya niku minangka perwujudan takwa kita
dhumateng Allah subhanahu wa ta‟ala. Takwa niku
ingkang badhé handadosaken kita pikantuk
manéka warni kaberkahan saking Allah subhanahu
wa ta‟ala. Allah subhanahu wa ta‟ala sampun
paring firman makaten:
ٰ َ ََ َ ٰ ٓ ْ َ َ َ
َول ْى ا َّن ا ْه َل ال ُل ٰسي ا َم ُى ْىا َو َّاثل ْىا لف َح ْح َىا َعل ْي ِه ْم َب َسه ٍت ِّم َن
ْ َ ََ َ ٰ َ ْ َ ۤ َ َّ
ض َوَل ِى ْن ه َّر ُب ْىا فا َخ ْر ٰن ُه ْم ِب َما و ُاه ْىا ًَى ِظ ُب ْى َ َن ْ لِا
ِ الظما ِء و
ز
"Lan saumpana ing negara mau wong-wong padha
iman ing Allah lan utusané Allah, sarta padha bekti
ing Allah, mesthi padha Ingsun wènèhi barokah
saka langit lan saka bumi, nanging dhèwèké padha
nggorohaké awit saka iku Ingsun banjur nurunaké
siksa marga saka tumindaké dhéwé.” (QS Al A‟raaf
[7] : 96).
8
Khutbah II
َ ُّ ْ َ َْ
ال َح ْم ُد هللِ َع َلى ِإ ْح َظا ِه ِه َوالشى ُس ل ُه َع َلى ث ْى ِف ُْ ِل ِه َوِا ْم ِح َىا ِه ِه.
هللا َو ْح َد ُه َال َشسٍْ ًَ َل ُه َو َؤ ْش َهدُ هللا َو ُ َو َؤ ْش َه ُد َؤ ْن َال ا َل َه إ َّال َُ
ِ ِ ِ
ض َىا ِه ِه. إلى ز ْ الد ِاعى َ َّؤن َط ُّ َد َها ُم َح َّم ًدا َع ْب ُد ُه َو َز ُط ْى ُل ُه َّ
ِ ِ
ُ َّ َ ّ َ َ َ ّ َ ُ َ َّ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ّْ
اللهم ص ِل على ط ُِ ِدها محم ٍد ِوعلى ا ِل ِه وؤصح ِاب ِه وط ِلم
َ
ج ْظ ِل ُْ ًما ِه ْثي ًرا
َ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ َّ َ ُ َّ ُ َّ َ ُّ َ َّ َ ْ ُ َ َ َ
ؤما بعد فُا اي َها الىاض ِاثلىاهللا ِفُما ؤمس واهتهىا عما ههى
َ َ ََ ْ َ ْ َ ْ َ ُ ْ َ َّ َ َ َ َ ُ ْ َ ْ َ َ َ
واعلمىا ؤن هللا ؤمسهم ِبإم ٍس بدؤ ِفُ ِه ِبىف ِظ ِه وثـنى ِبمآل
َ
هللا َو َمآل ِئى َح ُه عا َلى إ َّن َ ََ َ َ َ
ج اٌ ك و ه ط د ئ َىحه ْاْلُ َظ ّب َحة ب ُل ْ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِِ
ّ َ ُّ ُ
الى َبى ًأ ا ُّي َها الر ًْ َن َآمى ْىا ََّ َ ص ُّل ْىن َع َلى َّ َ
صل ْىا َعل ُْ ِه َو َط ِل ُم ْىا ِ ِ
ًُ َ
َ
ج ْظ ِل ُْ ًما.
َ ّ ُ َ ُ َّ َ ّ َ َ َ ّ َ ُ َ َّ َ َّ
هللا َعل ُْ ِه َو َط ِل ْم َو َعلى صلى اللهم ص ِل على ط ُِ ِدها محم ٍد
َ ْ َُ َ َْ َ
ِآٌ َط ُِّ ِدها ُم َح َّم ٍد َو َعلى اه ِبُأ ِئ ًَ َو ُز ُط ِل ًَ َو َمآل ِئى ِة اْلل َّسِب ْي َن
َّ ْ َ َ َ ْ َ ُ َ َ ُ ْ ْ ََُ َ ْ َ ّ
ض الل ُه َّم َع ِن الخلف ِاء الس ِاش ِدًن ؤ ِبى بى ٍس وعمس وعثمان
َ واز
َ الحابع ْي َن َو َثابعي َّ
الح ِاب ِع ْي َن ل ُه ْم ِِ
َو َعلي َو َع ْن َبل َُّة َّ َ َ َ َّ
الصحاب ِة و ِ ِ ِ ِ
َ با ْح َظان ا َلى ًَ ْىم ّ
ض َع َّىا َم َع ُه ْم ِب َس ْح َم ِح ًَ ًَا ؤ ْز َح َم الد ًْن َوا ْز َ
ِ ِ ِ ٍ ِ ِِ
الس ِاح َِم ْي َ َن َّ
َ ُ َّ ْ ْ ْ ُ ْ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ُ
ات ات واْل ْظ ِل ِمين واْل ْظ ِل َم ِ اللهم اغ ِفس ِللمؤ ِم ِىين واْلؤ ِمى ِ
الله َّم َؤ ِع َّص ْلْا ْط َال َم َو ْاْلُ ْظ ِل ِم ْي َن َوؤ ِذٌَّ
َ ات ُ ِ ى لِا ْم َُْ ْ َ ْ َ
و م ه ن م ِ ُأء ح لِا ْ َ َ
ِ
ص ْس َم ْن ص ْس ع َب َاد َن ْاْل َى ّح ِد ًْن َو َاه ُ
ْ َ ُ الش ْس َن َو ْاْلُ ْشسه ْي َن َو ْاه ُ ّ
ِ ِ ِِ ِ
َ َ َ ْ ُ ْ ُ َه َ
الد ًْ َن َواخر ٌْ َم ْن خر ٌَ اْل ْظ ِل ِم ْي َن َو َد ِّم ْس ؤ ْع َد َاء ص َس ّ
ِ
الد ًْ ِن. اعل َول َماث ًَ إ َلى ًَ ْىم ّ الد ًْن َو ْ ّ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
9
ُ َّ ْ َ ْ َ َّ ْ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ َّ َ ْ
الصال ِش ٌَ َوا ِْل َح َن َو ُط ْى َء اللهم ادفع عىا البالء والىباء و
َ َ ْ َ َ ْ ْ
ا ِلف ْح َى ِة َوا ِْل َح َن َما ظ ََه َس ِم ْن َها َو َما َبط َن َع ْن َبل ِدها ِاه ُدو ِه ِْ ِظ َُّا
َّ ً َ َ ْ ُ ْ َ ْ ُ ْ ْ َ َّ ً َ َ َّ ْ َ َ
لع ِاْل ْي َنَ .زَّب َىا خأصة وطا ِئ ِس البلد ِان اْلظ ِل ِمين عأمة ًا زب ا
الى ِاز. اب َّ الد ْه َُا َح َظ َى ًة َوفى ْْلاخ َسة َح َظ َى ًة َوك َىا َع َر َ آث َىا فى ُّ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ
َ ُ َ َ َ ْ َ َ َ َ َ
َ َّب َىا ظل ْم َىا ا ْه َُف َظ َىا َو ْ
اإن ل ْم جغ ِف ْس ل َىا َوث ْس َح ْم َىا ل َىي ْىه َّن ِم َن ز
ْ َ
اط ِسٍْ َن.ا ِ لخ
10