5%5
Laporan karya tulis kanthi irah-irahan " Mengidentifikasi dan menulis aksara jawa
nglegena tanpa pasangan satu kalimat dua kata" punika minangka salah
satunggaling sarana gladhen nyerat. Laporan menika kasusun kagem njangkepi
tugas semester I mata pelajaran basa Jawa.
Panyerat
JUDUL …………………………………………………………………………..
PRAKATA ................................................................................................................ i
1. Deskripsi ............................................................................................................... 1
2. Prasyarat ................................................................................................................ 2
3. Petunjuk ................................................................................................................. 2
a. Tujuan .................................................................................................................... 4
b. Materi .................................................................................................................... 4
c. Rangkuman ............................................................................................................ 10
d. Tugas ..................................................................................................................... 10
e. Tes Formatif........................................................................................................... 15
f. Refleksi .................................................................................................................. 19
a. Tujuan .................................................................................................................... 21
b. Materi .................................................................................................................... 21
c. Rangkuman ............................................................................................................ 26
d. Tugas ..................................................................................................................... 27
e. Tes Formatif........................................................................................................... 34
MENELAAH DAN MENYAJIKAN TEKS DISKUSI
ii
f. Refleksi .................................................................................................................. 40
a. Tujuan .................................................................................................................... 41
b. Materi .................................................................................................................... 41
c. Rangkuman ............................................................................................................ 46
d. Tugas ..................................................................................................................... 47
e. Tes Formatif...........................................................................................................50
f. Refleksi ..................................................................................................................56
C. EVALUASI ......................................................................................................... 57
GLOSARIUM ........................................................................................................... 74
A. PENDAHULUAN
1. Deskripsi
Apa siswa ngerti aksaa jawa nglegena? Mestine siswa wis pada ngerti sek darani aksara
jawa nglegena? Mergo siswa wis spade nyinaoni ing kompetensi sakdurunge. Ing modul
sakdurunge dibahasa mung babagan aksara jawa nglegena nanging ing bab saiki bakalan
dibahas luwih jero timbang babagan sakdurunge yaiku karo mbahas babagan sandhangan
lan nulis ukara.
Ing modul iki bakalan dibahas pasinaonan babagan aksara jawa nglegena, ingkang
njlenterahke saking KD 3.5 lan 4.5 saking kurikulum 2013. Modul iki isine ana 3 kegiatan
yaiku ngerteni aksara jawa nglegena lan sandhangane, kaping pindho ngerteni
sandhangan suku lank aping telu nulis ukara nganggo aksara jawa sak kalimat rong ukara.
Tujuan modul iki kanggo ngajarke siswa supaya ngerti aksara jawa nglegena lan
sandhanagane uga bisa nulis ukara nganggo aksara jawa nglegena paling ora sak ukara
rong tembung.
Saben
3. kagiatan pasinaon ing modul iki gegayutan kanthi runtut saengga siswa luwih
Petunjuk
becik melu pitutur kang ana wae, amrih mengkone anggonmu sinau bisa luwih gampang
lan runtut. Ing Ngisor iki pituduh kang kudu ditutake siswa :
1. Wacanen kanthi taliti saben pituduh lan urutaning pasinaon, aja kesusu.
3.5.Mengidentifkasi aksara jawa 3.5.1 Siswa dapat menunjukan aksara jawa yang
1. Menyimpulkan
nglegena struktursatu
tanpa pasangan teks diskusimembentuk
berkaitan dengan
kalimatpermasalahan
( Tuku tahu) aktual yang
kalimat dua kata
3.5.2 Siswa dapat menunjukan sandangan berupa
suku pada kalimat tuku tahu
4.5 Menulis aksara jawa nglegena 4.5.1 Siswa dapat menulis aksara jawa nglegena
tanpa pasangan satu kalimat satu kalimat yang terdiri dari dua kata
dua kata
KEGIATAN PEMBELAJARAN
KD
5. KKM
Kriteria Ketuntasan Minimal (KKM) yang harus kamu capai pada pembelajaran
menelaah dan menyajikan teks diskusi ini ialah 75.
Kegiatan Belajar 1
1. Tujuan Pembelajaran
Setelah mempelajari materi pada kegiatan belajar 1 ini, kamu diharapkan mampu :
1. Menyebutkan aksara jawa yang membentuk kalimat
Wulangan minggu kepungkur siswa wis padha sinau babagan aksara jawa kayata,
tahu, roti, buku, tuku, lan sakpanunggale. Saiki coba siswa ajar ngrakit lan nyebutake
aksara jawa dadi tembung utuh kang ngemu teges, kayata tuladha ing ngisor iki,
1. tu ku tau
tu = ……. au = …….
Tu ku ta hu
2.lr mt
r = ……. m = …….
3.susu spi
su = ……. pi = …….
La ra ma ta
4.pku bumi
ku = ……. mi = …….
5.buku lim
bu = ……. li = …….
Su su sa pi
Pa ku bu mi
Bu ku li ma
Aksara jawa ana 20 cacahe saka wanda “Ha” saengga tekane “Nga”
5. Tes Formatif 1
I. Pilihan Ganda
Kegiatan Belajar 2
AYO SINAU!
Tujuan Pembelajaran
Setelah mempelajari materi pada kegiatan belajar 2 ini, kalian diharapkan mampu
- menyebutkan sandangan berupa suku pada kalimat yang dibentuk dari dua kata
Coba wenehana garis ing ngisore aksara kang mawa sandhangan suku saka tembung iki !
2. Materi Pembelajaran
Tuladha !
wtuSakwuse
lim (watu
siswa ngerti ukara lan tembung, coba sabanjure semaka lan sebutna
lima)
wanda ing ngisor iki kang mawa sandangan suku
Sandhangan suku digunakake kanggo nulis tembung sek unine “U” kayata
1. bu
tembung di tu“buku”
“tuku”, ku lan sakpanunggale. Contoh tulisan jawa sek nganggo
sandhangan suku yaiku,
2. bu ku bu di
Tuku = tuku
3.Buku
tu =rubukuso re
4. a ku me lu
5. su su s pi
Sandangan suku kanggo nguripake aksara kang nganggo unen – unen “u” kayata
“ tuku” saka aksara “ta” lan “ka” kasandhangan suku.
Pilihan Ganda
1. lgu ....
a. p b.g c.t
2. guk….
a.p b.g c.t
3. wtu….
a.t b.d c.c
4. but….
ab bt cd
5. wut….
a.b b.w c.t
AYO SINAU!
Kegiatan Belajar 3
Tujuan Pembelajaran
Siswa dapat menuliskan aksara jawa nglegena satu kalimat yang terdiri dari
dua kata
Sawuse siswa pada nyinau aksara saha ngrakit tembung kaya kang wus
kacontoake ing nduwur. Mula saiki coba nyerat utawa nuliso aksara jawa nglegena
satembung kang kawujud saka rong ukara
Kanggo nulis ukura jawa kudu ngerti aksara jawa. Aksara jawa yaiku kayata
sek wis diajarke ana bab sakdurunge. Urutane aksara jawa kayata ing ngiso iki
Kanggo nglengkapi aksara jawa kanggo nulis ukara dibutuhake sandhangan kayata
ing ngisor iki
GLADEN!
Tulisen ukara iki nganggo aksara jawa!
1. Bu - di tu - ru
MENELAAH DAN MENYAJIKAN TEKS DISKUSI
11
……………………
2. Su - su sa - pi
…………………….
3. Ta - hu pi - tu
…………………….
4. Tu - ku ro - ti
…………………….
5. A - ja tu - ku
………………………
3. Rangkuman
Sakwuse ngerti aksara sakbanjure siswa diajab bisa ngrakit tembung kang sakora –
orane kadadean saka rong ukara.
5. Tes Formatif
……………………
2. Si - ti tu - ru
…………………….
3. Di - ki la - ra
…………………….
4. La - gi ma - ju
…………………….
MENELAAH DAN MENYAJIKAN TEKS DISKUSI
12
5. A - ji sa - ka
………………………
EVALUASI
Tes Sumatif
6. lgu ....
b. p b.g c.t
7. guk….
a.p b.g c.t
8. wtu….
a.t b.d c.c
9. but….
ab bt cd
10. wut….
a.b b.w c.t
……………………
2 Si - ti tu - ru
…………………….
3 Di - ki la - ra
…………………….
4 La - gi ma - ju
…………………….
5 A - ji sa - ka
TES FORMATIF 1
1. A
2. B
3. C
4. B
5. C
TES FORMATIF 2
1.B
2.B
3.A
4.A
5.A
TES FORMATIF 3
1. Aibusre
2. Sitituru
3. dikilr
4. lgimju
5. ajisk
TES SUMATIF
I. 1A
II Aibusre
2 Sitituru
3 dikilr
4 lgimju
5 ajisk
Jika kamu sudah mengertjakan semua tes dengan benar, coba sekarang koreksi jawabanmu
dengan melihat kunci jawaban yang terdapat pada buku ini halaman belakang. Kemudian
10
KAPUSTAKAN
Hadiatmaja.Sarjana. 1994. Wulangan Maca lan Nulis Aksara Jawa. Yogyakarta. Yayasan
Pustaka Nusantara
Sudiyatmana. Bambang Eko I. 2005. Padha Seneng Bahasa Jawa. Jakarta. Yudistira