KBAT

KEMAHIRAN
BERFIKIR
ARAS TINGGI
PPPM Aspirasi Murid
PELAN
PEMBANGUNAN
PENDIDIKAN
MALAYSIA
 KBAT adalah singkatan kepada
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Apa itu
(Higher Order Thinking Skills – HOTs).
Guru perlu memperbanyakkan
aktiviti berbentuk KBAT dalam
kalangan murid ketika sesi PdP.
Aktiviti yang dikategorikan KBAT
adalah yang memerlukan murid
mengeluarkan idea kreatif dan
inovatif dalam memberi
jawapan/maklum balas.
Dalam bahasa ringkas, murid mesti
BERFIKIR, untuk menjayakan aktiviti-
aktiviti KBAT.
KBAT Keupayaan untuk
DEFINIS
mengaplikasikan pengetahuan,
kemahiran dan nilai dalam
membuat penaakulan dan
refleksi bagi menyelesaikan
masalah, membuat keputusan,
berinovasi dan berupaya
I

mencipta sesuatu.
 Menghasilkan modal insan
yang cerdas, kreatif dan inovatif
bagi memenuhi cabaran
Abad Ke-21 agar negara
mampu bersaing
Mengapa di persada dunia.

KBAT If we want students

to develop the
capacity to think,
reason and problem solve
then we need to start
with high level cognitively
complex tasks.

Stein & Lane 1996

 Pelaksanaan KBAT
Kurikulum
Ditulis secara Disokong
eksplisit dalam
dokumen
Kokurikulum
kurikulum
Pentaksiran
Perubahan

Pedagogi • Peringkat sekolah: Murid dapat

Pelbagai stragegi PBS membuat
Sokongan
PdP yang Komuniti & keputusan,
• Peringkat
menerapkan KBAT Swasta Kebangsaan: menyelesai
seperti alat berfikir,
UPSR, SPM masalah,
soalan aras tinggi
menginovasi
dan inkuiri • Penilaian
peringkat
dan mencipta
Bina Upaya antarabangsa:
contoh : TIMSS &
Pentaksiran PISA
Soalan berbentuk
aras tinggi dalam
peperiksaan pusat
(40% UPSR dan Sumber
50% SPM tahun
2016)
 Pelbagai Pelbagai Pemikiran
Sikap Positif Pendekatan Perkaitan Reflektif

Engaging Non-algorithmic Komunikasi Kritikal

& Analitikal

KBAT
menuntut

Penerokaan Penaakulan Peruntukan Pelbagai

& Penyiasatan & Pembuktian Masa Strategi

Membuat & Kreatif Kefahaman

Menguji konjektur Inovatif Mendalam
 Komunikasi arahan - Sediakan masalah serta soalan
yang memerlukan murid berfikir menjangkau kebiasaan.

Menggunakan perancah - Perancah melibatkan pemberian

sokongan kepada murid pada awal pengajaran dan secara
beransur-ansur menyerahkan tanggungjawab
Strategi kepada murid untuk meneruskan pembelajaran.

menggalakkan Pengajaran secara langsung – Gunakan kuliah pendek dan

ringkas sambil diselang-selikan dengan soalan, tunjuk cara,
KBAT semasa perbincangan, tayangan berkaitan atau kuiz untuk mengelakkan
pdp kebosanan.

Penyoalan - soalan yang dikemukakan seharusnya dapat

menghasilkan jawapan yang menarik dan belum diketahui.

Maklum balas - Berikan maklum balas segera, spesifik dan

bersifat pembetulan menggunakan intonasi positif.

Aktiviti kumpulan - Bentuk kumpulan yang berkesan dapat

menjana pemikiran aras tinggi termasuklah pembelajaran
koperatif, tutor rakan sebaya, perbincangan kumpulan kecil.
Adakah ini?
Adakah
kaki dan leher
zirafah
itu panjang Kaki dan leher zirafah
atau pendek? itu panjang kerana
kaki dan lehernya tak
pendek.

SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
Atau ini? Tentu sukar untuk
zirafah itu memakan
pucuk-pucuk kayu dan
memerhatikan musuh
Apakah yang yang datang.
akan berlaku
Tentu ia tidak
sekiranya
dinamakan zirafah
zirafah tidak
tetapi diberi nama
mempunyai
lain.
kaki dan leher
yang panjang? Bla bla bla bla…………

Terangkan.

SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
Atau ini?

Faham dan
selesaikan… Lengkapkan ayat matematik
berikut dengan menggunakan
Senanglah tu….
kombinasi nombor di bawah
2 3 4 5 18 boleh, 11 boleh,
22 pun boleh!!!
I8

I8

SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
Atau ini?
Fikirkan…

Lengkapkan: Berapakah jumlah kemungkinan jawapan yang boleh

2d + 1d = 3d dibentuk.
Agaknya 98 + 8 =
107, betul kot!!!

SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
Reka
Bentuk
Kurikulum
Matematik

Fikrah: ‘daya berfikir’ dan ‘pemikiran’

 Taksonomi Bloom
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

Kemahiran Berfikir
Penilaian Mencipta
Aras Tinggi pada

Taksonomi semakan
kebiasaannya dirujuk
Sintesis Menilai
Taksonomi asal

kepada EMPAT aras

Analisisteratas dalamMenganalisis
taksonomi Bloom;
iaitu mengaplikasi,
Aplikasi Mengaplikasi
menganalisa, menilai
Kefahamandan menciptaMemahami
Pengetahuan Mengingat

Kemahiran Berfikir Aras Rendah

Bloom Anderson

RUTIN
“Masalah boleh diselesaikan dengan
kaedah yang biasa digunakan oleh
murid dengan mereplikasikan
kaedah yang dipelajari sebelum
secara langkah demi langkah.”
KBAR “Penyelesaian masalah rutin
BUKAN
RUTIN
“Masalah yang memerlukan
analisis dan penaakulan
matematik; banyak masalah
bukan rutin boleh diselesaikan
dengan lebih daripada satu cara
dan mungkin mempunyai lebih

vs menekankan penggunaan satu set

prosedur yang diketahui atau yang
daripada satu penyelesaian.”

KBAT ditetapkan (algoritma) untuk

menyelesaikan masalah.”

Perlunya keseimbangan
antara soalan rutin
dengan bukan rutin
 BUKAN
RUTIN
RUTIN
• Tidak memerlukan • Memerlukan tahap pemikiran pada aras
murid untuk tinggi.
menggunakan • Meningkatkan kemahiran menaakul.
kemahiran berfikir pada • Jawapan dan prosedur yang perlu
aras tinggi. digunakan tidak serta merta jelas.
• Operasi yang perlu • Menggalakkan lebih daripada satu cara
digunakan adalah jelas. penyelesaian dan strategi.
• Terdapat lebih daripada satu jawapan.
KBAR • Lebih mencabar.
• Berupaya membentuk murid yang
vs kreatif dan inovatif

KBAT • Penyelesaian memerlukan lebih

daripada membuat keputusan dan
memilih operasi matematik.
• Memerlukan masa yang sesuai untuk
diselesaikan.
• Menggalakkan perbincangan dalam
kumpulan dalam mendapatkan
penyelesaian.
Strategi Perlunya keseimbangan antara
soalan rutin dengan bukan rutin
Menyoal
BUKAN
RUTIN
RUTIN
Penekanan kepada soalan bukan rutin
penting bagi:

 Membentuk modal insan yang

berfikrah
 Merealisasikan hasrat negara untuk
meningkatkan keupayaan KBAT
dalam menghadapi apa jua bentuk
penilaian.
 Contoh Soalan KBAT
BUKAN RUTIN
RUTIN
Ahmad membeli sekotak
susu dengan harga
RM 1.55 dan sebungkus biskut
dengan harga
RM 1.70.
Berapakah jumlah wang
dibayar oleh Ahmad?
KBAT
Ahmad membeli sekotak
susu dengan harga
RM 1.55 dan sebungkus
biskut dengan harga
RM 1.70. Dia memberikan
RM 4.00 kepada
Jurujual.
Berapakah bilangan syiling
yang diterima oleh Ahmad
sekiranya jurujual itu
memberikannya beberapa
syiling 5 sen,
10 sen dan 20 sen?
Terangkan jawapan anda.
 Contoh Soalan KBAT
RUTIN Cari perimeter kawasan
berbentuk segiempat tepat
yang mempunyai panjang 8
meter dan lebar 17 meter.

Teknik
BUKAN RUTIN KBAT
Menyoal Mamat ingin membina pagar
bagi reban ayam yang
berbentuk segiempat. Dia
mempunyai 20 meter wayar
pagar.
1. Apakah saiz segiempat yang
boleh beliau hasilkan?
2. Bentuk manakah yang
terbaik?
 Boleh dikembangkan kepada
RUTIN Satu sisiempat mempunyai sudut-
sudut 100, 60, dan 130. Apakah
nilai sudut yang keempat?

Masalah rutin BUKAN RUTIN KBAT

kepada • Bolehkah sisiempat mengandungi

Bukan
empat sudut cakah? Bagaimana anda tahu?
• Bolehkah segitiga mengandungi lebih
daripada satu sudut cakah? Terangkan.

Rutin • Bolehkah sisiempat mengandungi dua

sudut cakah? Sekiranya boleh, lukiskan
rajah. Sekiranya tidak, terangkan.
• Bolehkah sisiempat mengandungi tiga
sudut cakah? Sekiranya boleh, lukiskan
rajah. Sekiranya tidak, terangkan.
 Tunjukkan...

Andaikan tempoh masa pembakaran lingkaran nyamuk ini

ialah 1 jam. Tanpa ada peralatan lain dan diberikan hanya dua
batang anak mancis, bagaimana anda boleh tunjukkan masa
45 minit.
 Bincangkan

Persamaan dan perbezaan

 Bincangkan

Persamaan dan perbezaan

 Bincangkan

Jam Dinding Jam Tangan

Persamaan dan perbezaan

Bincangkan dan Persembahkan

Mereka wajah manusia dengan

kombinasi nombor
 Cuba teka...
Maklumat diperolehi melalui penyoalan.

Seekor haiwan
 Cuba teka...
Maklumat diperolehi melalui penyoalan.

Sejenis Alat Matematik

 Kompleksiti
Bahasa Pemikiran Kata Kerja
Pemikiran
Mengingat Saya boleh ingat semula Mengecam, mengulang,
maklumat menyenaraikan, menerangkan.
Mengenal pasti, menamakan

Memahami Saya boleh ingat semula Mentafsir, menjelaskan, memberi

Kata kerja
dan menjelaskan idea dan contoh, meringkaskan, membuat
konsep kesimpulan awal, menunjukkan
pemahaman, menterjemah

Mengaplikasi Saya boleh menggunakan Melaksanakan,

pengetahuan dalam menunjukkan,menjalankan,
keadaan biasa atau baharu menggambarkan, menggunakan

Menganalisis Saya boleh mengeluarkan Membandingkan, sebaliknya,

idea-idea penting mengklasifikasikan, menyusun

Menilai Saya boleh membuat Menyemak, mempertimbangkan,

pertimbangan dan menguji, membuat keputusan,
keputusan membuat hipotesis

Mencipta Saya boleh memikirkan Mereka bentuk, mencipta,

idea dan cara baharu merancang, membina, menghasilkan
untuk menggunakan
maklumat
 Kompleksiti Bahasa Pemikiran Soalan Pemula
Pemikiran
Mencipta Mereka bentuk, mencipta, Bagaimanakah kita boleh mereka
menambah baik bentuk…? Bolehkah kita
merancang, membina, menambah…? Apa yang akan
menggubah berlaku jika…?
Soalan Kompleks
Pembinaan Soalan

Menilai Menentukan kedudukan, Mengapa anda berfikir tentang…?

menyimpul, menilai, Mengapa anda suka ini…? Apakah
mentaksir, menentukan yang terbaik….?

Menganalisis Membanding beza, Bagaimana mereka sama/

mengelas, menyusun, membeza? Bagaimana ia
meneliti, menganalisa berfungsi…? Apakah bukti…?

Mengaplikasi Menunjukkan, Apakah contoh-contoh lain yang ada

menggunakan, tentang ini?
mengaplikasi, membina,
menggambarkan

Memahami Menyatakan semula, Apakah maknanya? Apakah

Soalan Mudah

menerangkan, mentafsir, kegunaannya? Bolehkah anda

menterjemah, merumus terangkan?
KBAT

Mengingat Mengulangi, menamakan, Siapakah…? Apakah..? Dimanakah…?

meningat semula, Apabila…? Yang manakah…?
menyatakan,
menyenaraikan
KBAT
Terima Kasih