PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
BAHASAN
4.0 s/d 6.0 m 4.0 s/d 6.0 m
TRANSVERESE JOINT, WITH OR WITHOUT DOWEL BAR
1 LAJUR
3.0 s/d 3.6 m
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
BAHASAN
TRANSVERESE JOINT, WITH DOWEL BAR
1 LAJUR
3.0 s/d 3.6 m
POKOK
BAHASAN
1 LAJUR
3.0 s/d 3.6 m
1 LAJUR
3.0 s/d 3.6 m
POKOK
BAHASAN
TULANGAN PRATEKAN
tanah subgrade
POKOK
BAHASAN
t = tebal perkerasan
lapisan perantara
tanah subgrade
Lapisan perantara :
• Sebetulnya disebut sebagai lapisan base
(base course = lapis pondasi atas)
• Tetapi sebagian besar orang menyebut sebagai lapisan
subbase (=lapis pondasi bawah), karena material yang
dipakai menyerupai material subbase pada perkerasan
lentur.
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
BAHASAN
Bila salah satu atau kombinasi dari hal dibawah ini terjadi :
• Tanah dasar kemungkinan menjadi jenuh selama musim hujan
(lapisan subbase berfungsi untuk mencegah efek “pumping”)
• Tanah berupa tanah yang sulit mengalirkan air hujan
(dari tanah dominan lempung atau lanau)
• Tanah dasar dapat dipengaruhi “efek pembekuan”
(frost action selama musim dingin, bukan di daerah tropis)
• Selama pelaksanaan konstruksi jalan, tanah dasar mudah
menjadi rusak akibat dilalui alat-alat berat, sehingga
diperlukan adanya lapisan perkerasan yang relatif teguh
selama waktu pelaksanaan
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
1. LAPISAN SIRTU
Sirtu dipadatkan 100% kepadatan Modified Proctor. Tebal POKOK
minimum 20 cm, atau sesuai kebutuhan peninggian badan jalan. BAHASAN
2. LAPISAN SOIL-CEMENT
Campuran tanah sirtu + cement kadar 5% - 6%, dipadatkan
dengan kadar air yang diperlukan sampai dengan 95%
kepadatan Modified Proctor
Tebal minimum : 15 cm, untuk jalan lokal / biasa
20 cm, untuk jalan utama.
3. LAPISAN ECONOCONCRETE
Beton mutu rendah, setara K 75 – K 125
Tebal minimum sama dengan lapisan soil-cement.
CATATAN :
No. 2 dan 3 dipilih bila lalu-lintas truk proyek selama pelaksanaan
relatif tinggi, supaya subgrade tidak “rusak” dilewati truk.
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
BETON PC
SUBGRADE
BETON PC
BETON ASPAL
JALAN
LAMA
BETON PC
(BASE)
SUBBASE
SUBGRADE
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
BAHASAN
1. SAMBUNGAN MELINTANG (TRANSVERSE JOINT)
Terdiri dari : - sambungan susut (contraction joint)
- sambungan konstruksi (construction joint)
- sambungan muai (expansion joint)
CATATAN :
POKOK
SAMBUNGAN DIGERGAJI (DIISI DENGAN JOINT SEALANT)
ATAU SAMBUNGAN TANPA DIGERGAJI BAHASAN
TIE BARS
12,5 16 300 30
15,0 19 350 30
17,5 22 350 30
20,0 25 350 30
22,5 29 400 30
25,0 32 450 30
CATATAN :
Dowel Bar pada sambungan melintang boleh tidak digunakan
apabila jalan tidak dilewati truk.
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
BAHASAN
Tebal Diameter Panjang Jarak Spacing
Pelat Tie Bar Tie Bar antar Tie Bar
(cm) (mm) (mm) (cm)
12,5 12 600 75
15,0 12 600 75
17,5 12 600 75
20,0 12 600 75
22,5 12 750 90
25,0 16 750 90
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
BAHASAN
Tebal Pelat Minimum
( cm )
Jenis Jalan Raya
JPCP &
CRCP
JRCP
Jalan raya dengan lalu-lintas berat ala
25 22,5
Indonesia
Jalan raya dengan truk ringan sampai
20 – 22,5 17,5 – 20
sedang, truk berat relatif sedikit
Jalan kota untuk kendaraan ringan
15 12,5
saja
Jalan di perumahan, dan lapangan
12,5 10
parkir mobil
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
• Tebal perkerasan lebih banyak ditentukan oleh : BAHASAN
l POKOK
Ay BAHASAN
potongan melintang
• Jadi, Ay = 0,4% x Ab
Ay = jumlah luas penampang tulangan susut
Ab = luas penampang beton
Mata kuliah BAB
PERKERASAN
REKAYASA PERKERASAN JALAN (PS1374) JALAN BETON
Prof. Ir.Indrasurya B. Mochtar Msc. Ph.D. SEMEN
POKOK
• Untuk pelat beton tebal sampai dengan 30 cm, BAHASAN
tidak perlu tulangan rangkap. Cukup tulangan
sejajar ditengah-tengah tebal penampang.
METODA PERENCANAAN
TEBAL PERKERASAN BETON
POKOK
BAHASAN