dny d n1 y
a0 n a1 n1 .......... an y F ( x) .............. (1)
dx dx
atau ( y ) F ( x)
Untuk mencari solusi khusus dari persamaan diferensial linear tak homogen
( y ) F ( x) 0
a0 r n a1r n 1 ............... an 0
persamaan (1) di atas, maka dengan identitas harga dari k0, k1........ km, l0,
y e 0 (k 0x m k 1x m1 ..........k m)
y k 0x m k 1x m 1 ..........k m
Solusi:
y” – 4y = 16 x2......................(1)
Persamaan karakteristiknya r2 – 4 = 0
r2 = 4 r1 = 2, r2 = -2
yh C1e 2 x C2 e 2 x
y” – 4y = 16 x2 : f(x) = 16 x2
m = 2, a = 0, b = 0, e ax cos bx 1 , e ax sin bx 0
fungsi percobaan :
y k 0x 2 k 1x k 2
y ' 2k 0x k 1
y '' 2k 0
2k 04k 0x 2 4k 1x 4k 2 16 x 2
4k 0x 2 16 x 2 k 0 4
2k 04k 2 0 k 2 1 / 2k 02
4k 1 0 k1 0
yk 4 x 2 2 yu y h yk
yu C1e 2 x C2 e 2 x 4 x 2 2
Contoh 4.11.
Solusi:
y” + y = 2e3x......................(1)
Persamaan karakteristik r2 + 1 = 0 r2 = i, r2 = -i
yh C1eix C2 e ix
yh C1 (cos x i sin x ) C2 (cos x i sin x )
A cos x B sin x
a 3, b 0, m 0
y" y 2e 3 x , f ( x) 2e 3 x
(3 0i ) bukan akar
Fungsi percobaan :
9k 0e 3 x k 0e 3 x 2e 3 x
10k 0e 3 x 2e 3 x
1
10k 0 2 k 0
5
1 3x
yk e
5
yu y h y c
1 3x
Solusi umumnya : yu A cos x B sin x e
5
Contoh 4.12.
Solusi:
y” + y = cos2x
y” + y = 0................(PD linier homogen)
Persamaan karakteristik r2 + 1 = 0
r2 = -1,r1 = i, r2 = -i
Solusi umum homogen
yh C1eix C2 e ix
A cos x B sin x
y" y cos 2 x f ( x ) cos 2 x
a 0, b 2, m 0, k0 0, l0 0, (0 2i ) = 2i bukan akar PK
Fungsi percobaannya :
y k 0 cos 2 x l 0 sin 2 x
1
3k 0 1 k 0 l 0 0
3
1
yk cos 2 x
3
1
Solusi umum : yu A cos x B sin x cos 2 x
3
Contoh 4.13.
d3y d2y 4 x
Tentukan solusi khusus persamaan diferensial 4 e
dx 3 dx 2
Solusi:
d3y d2y 4 x
3
4 2
e ....................... (1)
dx dx
r2 (r+4) = 0,r1 = 0, r2 = 0, r3 = - 4
y e 4 x ( k 0) x
y e 4 x .( k 0x )
y ' e 4 x ( k 04k 0x )
1
16k 0 1 k 0
16
1
Solusi khususnya : y e 4 x x
k0 16
Contoh 4.14.
d2y
Tentukan solusi khusus persamaan diferensial 2
y cos x
dx
Solusi:
d2y
2
y cos x ....................... (1)
dx
Persamaan karakteristik r2 + 1 = 0
r2 = -1,r1 = i, t2 = -i
y kx cos x lx sin x
2k 0 k 0
2l 1 l 1 / 2
Solusi khusus : yk 1
2
x sin x
Contoh 4.15.
y C1e 0 x C 2 e 2 ix C3e 2 ix
C1 A cos 2 x B sin 2 x
f ( x ) 24 x 2 12 8 sin 2 x
e 0 ( 24 x 2 12) 8 sin 2 x
(sin 2 x dari akar lipat satu 2i juga akar lipat dari persamaan
karakteris tik )
y ( k 0 x 2 k1 x k 2 ) x ( a cos 2 x b sin 2 x ) x
namakan : ( k 0 x 2 k1 x k 2 ) y1
'
y1 3k 0 x 2 2k1 x k 2
"
y1 6k 0 x 2k1
"'
y1 6k 0
6k 0 4(3k 0 x 2 2k1 x k 2 ) 24 x 2 12
6k 0 12k 0 x 2 8k1 x 4k 2 ) 24 x 2 12
12k 0 24 k 0 2
4k 2 6k 0 12 k0 2 k 2 0
8k1 0 k1 0
y1 2x 3
8b 8 a0 b 1
y2 x sin 2 x
d 3 y dy
3
cos x
dx dx
Solusi:
d 3 y dy
cos x .......................(1)
dx 3 dx
Persamaan karakteristiknya r3 + r = 0
r(r + i) (t - i) = 0
r1 = 0, r2 = -i, r3 = i
Solusi homogennya
C1 A sin x B sin x
Menentukan solusi khusus (yk)
Jadi akar r2 = -i dan r3 = i adalah akar dari persamaan karakteristik, maka fungsi
y"k (a cos x b sin x) x (a sin x b cos x ) (a sin x b cos x )
2a 1 dan 2b 0
a 1 / 2 dan b 0
x
yk = cos x
2
x
Solusi umumnya : y C1 A sin x B sin x cos x
2
Latihan 4.2.
d 3 y dy
1. 3
y e3x
dx dx
d 4 y d 3 y dy
2. 4
3
y e3 x x 2
dx dx dx
d 5 y d 3 y dy
3. 5
3
y x2 x 2
dx dx dx
d 4 y dy
5. y cos 2 x 3
dx 4 dx
d2y dy
6. 2
2 y e x
dx dx
d4y d2y
7. 2 4 y sin 3x
dx 4 dx 2
d2y
8. y cos 2 x
dx 2
d2y
9. 4y x ex
dx 2
d3y dy
1.
10 3
4 sin 3 x
dx dx
d2y d2y dy
2.
11 2
y x2 2x e x 161. 2 3 y 2e 2 x 3 sin x
dx dx 2
dx
3 d2y
d y 183. 36 y 2 sin 3 x
4.
13 y x sin x cos x dx 2
dx 3
3
194. d y dy
d2y dy 3
4 e x sin x
5. 2 y x 2
e x dx dx
14
dx 2 dx
20 d2y dy
5. 2
7 10 y e 5 x ( x 2)
d2y dy dx dx
6.
15 2
2 y 2 cos 2 x sin 2 x 2e x
dx dx