Anda di halaman 1dari 27

Wulangan 4

‘NGUDI KAWRUH BECIK’


Kelompok 2
Kompetensi Dasar & Indikator

3.5 Mengindentifikasi, memahami, dan menganalisis teks beraksara Jawa


sesuai kaidah.

3.5.1 Menandai tata tulis Aksara Jawa dalam wacana.


3.5.2 Mengelompokkan tata tulis Aksara Jawa sesuai dengan fungsinya.

4.5 Menyusun paragraf menggunakan Aksara Jawa sesuai kaidah.

4.5.1 Menulis kalimat menggunakan Aksara Jawa sesuai kaidah.


4.5.2 Menulis paragraf menggunakan Aksara Jawa sesuai kaidah.
4.5.3 Mengalih tuliskan paragraf berAksara Latin ke Aksara Jawa sesuai kaidah.
Pasinaon 1
Nyinau Tatatulis Aksara Jawa

• Sajrone kagiyatan iki para siswa bakal nyinaoni bab panulise ukara lan paragraf
mawa Aksara Jawa kanthi tema Ngupadi Kawruh Becik.

• Kawruh becik bisa diwedharake wujud wacan werna werna, umpamane teks
layang, tembang, geguritan, dongeng, lan sapiturute.
Njingglengi Teks Aksara Jawa

(TERJEMAHAN)
Kagem kanjeng ibu
Ing dalem

Sembah pangabekti.
Ibu, kados pundi pawartossipun Mugi Yansah pinanggih wilujeng, katen
ugi kula.
kepareng ngaturi pirsa, bilih benjang wanci liburan mugi tansah
pinanggih wilujeng, katen ugi kula.
Kepareng ngaturi pirsa, bilih benjang wanci liburan semester ngajeng,
kula badhe wangsul,
kepareng nyuwun supados Adhigunawan mapag ing setasiun sremut,
mekaten matur nuwun.

Solo, 12 Mei 2013


Saking putra
Karmila

---------
Wangsulana pitakon-pitakon kang magepokan karo laying
kang mentas koksemak!

1) Layang kasebut katujokake marang sapa? Ibunya


Karmila

2) Sapa kang kirim layang? Karmila

3) Kepriye purwabasane? Krama Inggil

4) Apa surasane layang kasebut? Memberikan berita


bahwa karmila akan pulang setelah liburan semester

5) Kapan lan ing endi layang kasebut ditulis? Solo 12


mei 2013
Jinise Pada dan Panganggone
1. Pada Lingsa
Pada lingsa yaiku tegese kanggo gantine tandha koma,
dadi gunane kanggo mandheg sedhela.
2. Pada Lungsi
Pada lungsi artine yaiku tandha kanggo
mungkasi ukara. Pada lungsi padha karo tanda
titik ing basa Indonesia. Pada lungsi ing
panulisan aksara Jawa digunakake kanggo
mungkasi layang, tembang, cerkak lan liya
liyane.
3. Pada Adeg-adeg
Pada adeg-adeg nalika
nulis aksara Jawa
gunane kanggo miwiti
ukara paragraf.
4. Pada Pangkat
Pada pangkat pada aksara Jawa berguna sebagaimana
titik dua. Pada pangkat dapat digunakan dalam dialog
sebuah drama.
5. Pada Guru
Pada guru iku pratandha ing aksara Jawa Hanacaraka
sing dipasang ing pambukaning serat utawa carita
6. Pada Pancak
Pada pancak iku pratandha ing aksara Jawa
Hanacaraka sing dipasang ing pungkasan
utawa wusananing serat utawa carita.
7. Pada Luhur
Pada luhur iku pratandha ing aksara Jawa
Hanacaraka, tinulis ing wiwitané layang utawa
tembang sing katujokaké marang wong sing
kalungguhané luwih asor utawa umuré luwih
anom.
8. Pada Madya
Pada madya iku pratandha ing aksara Jawa
Hanacaraka kang dipasang ing wiwitané layang
kang dikirim marang wong kang kalungguhan
utawa umure sadrajat.
9. Pada Andhap
Pada andhap iku tandha ing aksara Jawa
Hanacaraka kang ditulis ing wiwitan layang
utawa tembang,kanggo pakurmatan marang
wong kang kalungguhané luwih dhuwur utawa
umuré luwih tuwa
10. Purwapada
Ditulis ing
bebukane
layang
tambang
11. Madyapada
Kanggo nuduhake yen
isih adoh banget utawa
isih adoh tamate crita
12. Wasanapada

Kanggo mungkasi crita kang


sinawung tembang
Pasrawungane wong tuwa marang wong
Unggah kang luwih nom nggunakake basa ngoko
lugu, wong kang umur-umurane padha
ungguhe bisa nggunakake basa ngoko alus, dene
wong nom marang wong tuwa
Basa nggunakake basa krama.

Basa Ngoko lugu Basa Ngoko Alus Basa Krama


Tuladha
Ukara nganggo basa ngoko lugu:
1. Ngendi omahmu, apa isih ing cedhake kali Brantas kae?
2. Muga-muga mengko sore ora udan?

Ukara nganggo basa ngoko alus:


1. Ing endi dalem Panjenengan, apa isih cedhak kali Brantas kae?
2. Slirane saiki apa wis kondur? Wis ing dalem?

Ukara nganggo basa krama :


1. Wonten pundi dalem Panjenengan, menapa taksih celak lepen Brantas nika?
2. Panjenengan samenika menapa sampun kondur? Sampun wonten dalem?
Pasinaon 2
Pangrakiting Aksara Jawa
Sajerone Teks
Ing pasinaon iki bakal
kaandharake tuladhane wacan kang katulis mawa Aksara Jawa,
jingglengana!
Ing kene bakal kaandharake panulise ukara nganggo Aksara Jawa.
Tuladhane mangkene:

• Aksara bisa diwaca /ga/ nanging yen katulis mangkene


diwaca siji tumrape angka.

• Aksara bisa diwaca p (pa Murda) nanging yen katulis mangkene (


) bisa diwaca wolu tumrape angka.

• Tandha pada lingsa ( ) bisa kanggo tandha koma (,) ing satengahing
ukara,

• nanging bisa kanggo sesulihe pada lungsi ( ) manawa ing


pungkasane ukara
Latihan Soal
Latihan Soal
TERIMA KASIH

Anda mungkin juga menyukai