Bab 5

Mengurus Etika
dan Tanggungjawab Sosial
Etika Pengurusan

1. Etika: kod prinsip dan nilai moral yang mengawal tingkah laku
seseorang atau kumpulan berkenaan dengan perkara yang betul atau
salah.
2. Tiga kategori tingkah laku
• Undang-undang yang dikodkan: nilai dan piawaian yang ditulis ke
dalam sistem perundangan dan boleh dikuatkuasakan di mahkamah
• Pilihan bebas: tingkah laku yang tidak dilindungi oleh undang-undang
dan yang mana individu mempunyai kebebasan sepenuhnya
• Etika: piawaian kelakuan berdasarkan prinsip dan nilai bersama tentang
kelakuan moral
5.1 Tiga Domain Tindakan Manusia
Pengurusan Etika Hari Ini (slaid 1 daripada 2) Kepincangan etika telah
berleluasa

1. Tingkah laku tidak beretika mempunyai banyak punca

• Ego peribadi
• Ketamakan
• Tekanan untuk meningkatkan keuntungan
• Keinginan untuk tampil berjaya
2. Pengurus memikul tanggungjawab besar untuk menetapkan iklim
etika
Pengurusan Etika Hari Ini (slaid 2 daripada 2)

1. Pengurus beretika
• Tunjukkan kejujuran dan integriti
• Berkomunikasi dan menguatkuasakan standard etika melalui tingkah
laku mereka
• Adil dalam keputusan mereka dan pembahagian ganjaran
• Tunjukkan kebaikan dan keprihatinan terhadap orang lain
5.2 Empat Jenis Tingkah Laku Pengurus
Etika menunjukkan kejujuran
dan integriti
Kes Perniagaan untuk Etika dan Tanggungjawab Sosial

• Kajian telah menemui hubungan positif antara tingkah laku beretika

dan bertanggungjawab secara sosial dan prestasi kewangan firma
• Orang ramai lebih suka bekerja untuk syarikat beretika
• Pelanggan akan menukar jenama untuk menjalankan perniagaan
dengan syarikat yang beretika dan bertanggungjawab dari segi sosial
Dilema etika

• Dilema etika: situasi berkenaan betul atau salah apabila nilai

bercanggah
• Benar dan salah tidak dapat ditakrifkan dengan jelas
• Isu etika boleh menjadi sangat kompleks
• Agen moral: individu yang mesti membuat pilihan beretika dalam
sesebuah organisasi
Rangka Kerja untuk Membuat Keputusan Beretika (slaid 1 daripada 3)

• Pendekatan utilitarian: tingkah laku moral menghasilkan kebaikan

terbesar untuk bilangan yang terbanyak
• Pendekatan individualisme: perbuatan adalah bermoral jika ia
mempromosikan kepentingan jangka panjang terbaik individu
• Pendekatan hak moral: manusia mempunyai hak dan kebebasan asas
yang tidak boleh diambil oleh keputusan individu
Rangka Kerja untuk Membuat Keputusan Beretika (slaid 2 daripada 3)

4. Pendekatan keadilan: keputusan moral mesti berdasarkan piawaian

kesaksamaan, kesaksamaan dan kesaksamaan
• Keadilan distributif: layanan yang berbeza terhadap orang tidak
boleh berdasarkan ciri sewenang-wenangnya
• Keadilan prosedur: peraturan mesti ditadbir secara adil
• Keadilan pampasan: individu harus diberi pampasan untuk kos
kecederaan mereka oleh pihak yang bertanggungjawab
Rangka Kerja untuk Membuat Keputusan Beretika (slaid 3 daripada 3)

5. Pendekatan praktikal: membuat keputusan berdasarkan piawaian

lazim, masyarakat dan semua pihak berkepentingan
• Kriteria untuk dianggap beretika
• Boleh diterima oleh komuniti profesional
• Pengurus tidak akan teragak-agak untuk menyiarkan berita malam itu
• Orang biasanya akan berasa selesa menerangkan kepada keluarga dan
rakan-rakan
Pilihan Etika Pengurus

• Individu membawa personaliti dan sifat mereka sendiri kepada

organisasi
• Keperluan peribadi, pengaruh keluarga, dan latar belakang agama
membentuk individu
• Ciri-ciri personaliti seperti ego, keyakinan diri, dan kebebasan boleh
membolehkan pengurus membuat pilihan beretika
5.3 Tiga Tahap Perkembangan Moral Peribadi
Apakah Tanggungjawab Sosial Korporat (CSR)? (slaid 1 daripada 2)

• Tanggungjawab sosial korporat (CSR): kewajipan pengurusan untuk

membuat pilihan dan mengambil tindakan yang akan menyumbang
kepada kebajikan dan kepentingan masyarakat, bukan hanya
organisasi.
• Pihak berkepentingan: mana-mana kumpulan di dalam atau di luar
organisasi yang mempunyai kepentingan dalam prestasi organisasi
Apakah Tanggungjawab Sosial Korporat (CSR)? (slaid 2 daripada 2)

• Pemetaan pihak berkepentingan: teknik yang menyediakan cara

sistematik untuk mengenal pasti jangkaan, keperluan, kepentingan
dan kuasa pihak berkepentingan
5.4 Pihak Berkepentingan Utama Relevan
dengan Gap Inc.
Kapitalisme Sedar

1. Kapitalisme sedar: dasar dan amalan organisasi yang meningkatkan

kejayaan ekonomi syarikat dan memajukan keadaan ekonomi dan
sosial masyarakat di mana syarikat beroperasi
• Juga dirujuk sebagai pendekatan nilai bersama
Gerakan Hijau

1. Pasukan penggerak
• Peralihan sikap sosial
• Dasar kerajaan baharu
• Perubahan iklim
• Teknologi maklumat
• Cepat menyebarkan berita tentang keputusan korporat yang buruk
2. Greenwashing: syarikat cuba menggambarkan dirinya sebagai lebih
mementingkan alam sekitar daripada yang sebenarnya
Etika Kelestarian

• Kelestarian: keupayaan untuk menjana kekayaan tanpa menjejaskan

tanggungjawab alam sekitar dan pengawasan sosial, sekali gus
memenuhi keperluan semasa dan masa depan pihak berkepentingan
di samping memelihara alam sekitar dan masyarakat supaya generasi
akan datang dapat memenuhi keperluan mereka juga
Triple Bottom Line

1. Triple bottom line: mengukur prestasi sosial organisasi, prestasi

alam sekitar dan prestasi kewangannya
2. Kadang-kadang dipanggil tiga Ps
• Orang: melihat aspek bertanggungjawab sosial
• Planet: mengukur aspek seperti komitmen terhadap kelestarian alam
sekitar
• Keuntungan: melihat kejayaan dalam membuat keuntungan yang
mampan
5.5 Kemampanan dan Triple Bottom Line
Perbadanan Manfaat dan B Lab

• Perbadanan manfaat: organisasi untung yang mempunyai tujuan yang

dinyatakan termasuk mewujudkan kesan positif material kepada
masyarakat; dikehendaki mempertimbangkan kesan semua keputusan
ke atas pemegang saham, pekerja, komuniti, dan alam sekitar; dan
secara sukarela berpegang pada piawaian akauntabiliti dan ketelusan
yang tinggi
• B Lab ialah organisasi bukan untung yang memperakui perniagaan
sebagai syarikat B
5.6 Membina Organisasi Beretika
Kod Etika

1. Kod etika: pernyataan rasmi tentang nilai syarikat berkenaan etika

dan isu sosial
• Pernyataan berasaskan prinsip: tentukan nilai asas, tanggungjawab
syarikat, kualiti produk dan layanan pekerja
• Pernyataan berasaskan dasar: gariskan prosedur yang akan digunakan
dalam situasi etika tertentu