BAB 4.

KESIHATAN
MANUSIA Disediakan oleh:
Cikgu Noor Syamila binti Mohd
 Standard Pembelajaran
● 4.1.1 Membezakan dan berkomunikasi mengenai penyakit berjangkit dan
penyakit tidak berjangkit .
● 4.1.2 Menerangkan bagaimana penyakit berjangkit disebarkan.
 Kriteria Kejayaan

1. Menyatakan maksud 2.Menyatakan

penyakit berjangkit dan empat kaedah
penyakit tidak penyakit berjangkit
berjangkit beserta disebarkan.
contoh
 TAJUK-TAJUK

01
JENIS
02
KAEDAH
PENYEBARAN
03
PERTAHAN
PENYAKI
PENYAKIT AN BADAN
T
BERJANGKIT
 0
1
JENIS
PENYAKIT
Penyakit boleh dikelaskan
kepada dua jenis, iaitu:
• Penyakit berjangkit
• Penyakit tidak berjangkit
 PENYAKIT PENYAKIT
BERJANGK TIDAK
IT Perbezaan BERJANGKIT
Penyakit yang disebabkan dari segi
oleh jangkitan daripada Penyakit yang disebabkan
pathogen secara langsung Maksud oleh gaya hidup ataupun
atau melalui medium dan genetik.
vektor

Boleh berpindah dan Tidak berpindah kepada

menular dari satu individu Penularan individu lain
kepada individu lain

Influenza, penyakit kencing Hipertensi, serangan

Contoh
tikus, demam, kurap dll jantung, diabetes dll
 KAEDAH PENYEBARAN PENYAKIT
BERJANGKIT
Jangkitan bawaan udara

Sentuhan

Jangkitan bawaan air

Vektor
 Penyakit Bawaan Udara

Patogen seperti sesetengah protozoa, virus atau bakteria boleh

menyebabkan jangkitan penyakit.

Percikan titisan air yang mengadungi patogen melalui bersin, batuk

dan bercakap.

Bakteria di dalam air ludah pesakit yang kering akan membentuk

spora dan disebarkan Bersama habuk oleh angin
 Menutup mulut Ketika batuk
Tidak meludah merata-rata
dan bersin

Cara
Pencegahan
Elakkan berada ditempat
sesak dan kotor
 Penyakit Bawaan Air

Berlaku di kawasan yang tidak mempunyai bekalan air terawat,

Kawasan banjir, air tercemar dan sistem sanitasi sempurna.

Pesakit meminum air sungai tersebut tanpa dirawat.

Contoh penyakit bawaan air: Taun, demam kepialu dan kolera

Didihkan air sebelum minum Mencuci tangan dengan sabun
dan masak makanan. seleas keluar tandas

Cara
Pencegahan
Bersihkan sungai, longkang dan system
perparitan daripada sampah
 Jangkitan Melalui Sentuhan

Berlaku disebabkan akibat berkongsi pakaian pesakit (kurap,

panau)

Berjangkit melalui hubungan seks (Sifilis dan gonorea)

Berjangkit melalui perkongsian jarum suntikan dalam kalangan

pesakit (AIDS)
 Bersihkan permukaan lantai,
Elakkan berkongsi barangan
meja dengan bahan pembasmi
peribadi
kuman

Cara
Pencegahan
Jauhi seks rambang dan
penyalahgunaan dadah
 Jangkitan Melalui Vektor

Penyakit merebak melalui gigitan nyamuk dan meminum atau

makanan dan air yang tercemar.

Penyakit dibawa oleh haiwan yang memindahkan pathogen kepada

pesakit (Lalat, nyamuk, tikus)
TIKU
S
Nyamu
k
 PENYAKIT VEKTOR PATOGEN GEJALA CARA
JANGKITAN
Zika Nyamuk Aedes Virus zika Demam, ruam,
sakit sendi, mata
kemerahan
Denggi Nyamuk Aedes Virus Denggi Demam, sakit
kepala dan sendi, Gigitan nyamuk
mata berair
Malaria Nyamuk Anopheles Plasmodium Demam mengigil,
Betina malariae berpeluh

Kolera Nyamuk Anopheles Bakteria Vibrio Cirit birit dan

Cholerae muntah

Kepialu Lipas & Lalat Bakteria Demam, usus

Makanan dan air
Salmonella typhi berdarah, ruam
tercemar

Leptospirosis Tikus Bakteria Demam, sakit

Hapuskan tempat pembiakan Bersihkan Kawasan
vektor persekitaran

Cara
Pencegahan
Elakkan mandi manda di Kawasan
sungai atau air terjun tercemar.
 Latihan

Siapkan peta minda

Aktiviti topik hari ini

Jawab soalan di google

kuiz
https://forms.gle/r2
Q16H721CKMQPk56
 0
2
PERTAHANA
N BADAN
 Pertahanan
badan
Patogen memasuki badan melalui sistem respirasi, sistem
pencernaan, sistem perkumuhan dan kulit.

Patogen perlu dimusnahkan oleh badan.

Badan mempunyai strategi untuk mempertahankan

badan daripada serangan penyakit.
 Pertahanan Badan

Mekanisme Pertahanan Mekanisme Pertahanan

tidak spesifik Spesifik

Barisan pertahanan Barisan pertahanan Barisan pertahanan

pertama Kedua Ketiga
 BARISAN PERTAHANAN PERTAMA

• Menghalang
pathogen daripada
memasuki badan.

Kulit
• Kulit manusia terdiri daripada lapisan yang liat dan sukar
ditembusi oleh mikroorganisma.
• Mikroorganisma hanya dapat menembusi kulit jika terdapat
luka atau kecederaan.
• Peluh dan sebum dirembeskan oleh kulit mengangdungi
bahan kimia yang boleh memusnahkan mikroorganisma.
Membran Mukus
• Membran mukus ialah membrane yang melapisi salur
pencernaan dan salur pernafasan.
• Mikroorganisma yang memasuki salur pernafasan akan
ditapis oleh bulu hidung dan diperangkap oleh mucus yang
terdapat dalam rongga hidung.
• Lilin ditelinga, air mata dan lender pada faraj juga berfungsi
sebagai antiseptik untuk memusnahkan mikroorganisma
 BARISAN PERTAHANAN KEDUA

• Melawan patogen
melalui fagositosis

Operasi Fagositosis
• Sel darah putih akan bertindak
secara fagositosis dengan menelan
serta mencerna patogen
menggunakan enzim.
 BARISAN PERTAHANAN KETIGA

• Menghalang patogen
dengan menghasilkan
antibodi
menggumpal

Sistem Keimunan Badan

• Keimunan ialah keupayaan sistem badan melawan sesuatu

patogen sebelum dijangkiti sesuatu pathogen.
• Melibatkan penghasilan antibodi apabila terdapat pathogen
memasuki badan.
• Antibodi ialah protein yang dihasilkan oleh sel darah putih
ke dalam aliran darah sebagai gerak balas terhadap
antigen.
• Antigen ialah jasad asing atau bahan yang bukan daripada
badan sendiri yang merangsang penghasilan antibodi.
• Antigen terdapat pada patogen, molekul toksin dan sel
darah daripada kumpulan darah yang lain.
 Latihan Formatif 4.2 m/s 88

• Mekanisme Pertahanan tidak spesifik

• Mekanisme Pertahanan Spesifik

• Antibodi ialah protein yang dihasilkan oleh sel darah putih ke

dalam aliran darah sebagai gerak balas terhadap antigen.
• Antigen ialah jasad asing atau bahan yang bukan daripada badan
sendiri yang merangsang penghasilan antibodi.
• Keimunan ialah keupayaan sistem badan melawan suatu patogen
setelah badan dijangkiti suatu patogen
P : Keimunan pasif semula jadi
Q: Keimunan aktif semula jadi
Persamaan: kedua- dua boleh diperoleh secara semula jadi tanpa
bantuan daripada luar

Perbezaan: keimunan P diperoleh apabila badan memperoleh

antibody daripada susu ibu atau darah ibu yang merentasi
plasenta, manakala keimunan Q terhasil apabila antibodi
dihasilkan oleh individu yang sembuh daripada penyakit.

Keimunan Q lebih baik kerana kepekatan antibody dalam darah

kekal di aras keimunan. Sebaliknya keimunan P akan menurun
sehingga ke bawah aras keimunan selepas suatu tempoh masa.