Skrin Skrin Menukarkan

PELAJARAN 2 Pendarfl Pendarfl tenaga kinetik

OSILOSKOP our our elektron kepada
tenaga cahaya
SINAR KATOD untuk
menghasilkan
(a) Sturuktur Utama Dan Fungsi Salutan tompok cahaya
Setiap grafit yang cerah
Komponennya. Elektron-elektron
yang terkena skrin
dalirkan ke bumi
melalui salutan
grafit

Bahagia Kompon Fungsi

(b) Penggunaan dan Pengendalian
n en
OSK
Filamen Memanaskan katod
Katod Membebaskan
elektron melalui
proses pancaran
Grid termion
kawalan Mengawal bilangan
elektron dan
seterusnya
Senapa Anod mengawal
ng memfok kecerahan tompok
Elektron us Memfokus alur
elektron supaya
Anod tompok tajam Tombol Pengendalian/fungsi
memecu terhasil Suis kuasa Mengawal bekalan
t Memecutkan alur kuasa
elektron Kawalan fokus Diputarkan untuk
menghasilkan tompok
Plat-Y Memesongkan alur yang terfokus pada
Sistem elektron secara skrin
Pemeso Plat-X menegak Anjakan-X Melaraskan tompok
ngan Memesongkan alur secara mengufuk
elektron secara Anjakan-Y Melaraskan tompok
mengufuk secara menegak
Gandaan-Y mengubah magnitud
pesongan tegak tegak
tompok yang
dihasilkan oleh beza
keupayaan yang
disambung kepada
plat-Y
Kawalan Bila dipasang tompok (ii) Sebagai voltmeter untuk
dasar-masa bergerak secara menyukat voltan a.t. atau a.u.
mengufuk merentasi
skrin dan balik pada Hidupkan OSK
frekuensi tertentu Sambungkan satu punca bekalan
Input-X Untuk menyambung kuasa yang telah diketahui nilai
beza upaya pada plat- voltannya pada input-Y OSK dan
X catatkan sesaran menegaknya.
Input-Y Untuk menyambung Voltan diketahui = V1 , sesaran
beza upaya pada plat- menegak voltan diketahui = L1
Y Sambungkan pula punca bekalan
Suis a.t./a.u Bila a.t. dipasang kuasa yang hendak diketahui nilainya
,anjakan bintik akan dan catatkan sesaran menegak.
mengikuti kedua-dua sesaran menegak voltan yang hendak
voltan a.t dan diketahui = L
a.u.yang dikenakan Oleh itu Voltan yang hendak diketahui
merentasi plat-Y = ( L ) V1
Bila a.u.
dipasang,anjakan (L1)
bintik hanya akan
mengikuti voltan a.u. (iii) Sebagai voltmeter untuk
yang dikenakan menyukat V pmkd bagi a.u.
merentasi plat-
Y,manakala voltan a.t. Hidupkan OSK
akan dihalang oleh Sambungkan satu punca bekalan
kapasitor kuasa yang telah diketahui nilai
voltannya pada input-Y OSK dan
(c) Kegunaan-kegunaan OSK
catatkan sesaran menegaknya.
Voltan diketahui = V1 , sesaran
(i) Mempamerkan gelombang
(ii) Sebagai voltmeter menegak voltan diketahui = L1
(iii) Pengukur selang masa yang Sambungkan pula punca bekalan
singkat kuasa yang hendak diketahui nilainya
(i) Kegunaan OSK untuk dan catatkan sesaran menegak.
mempamerkan sesaran menegak voltan yang hendak
gelombang diketahui = L
Oleh itu Voltan yang hendak diketahui
= ( L ) V1

(L1)
Tentukan voltan puncak , Vo = ( L )
V1 x 1
(L 1)
2

Tentukan nilai V pmkd dengan rumus

V pmkd = Vo

√2
(iv) Sebagai penyukat sela masa terbang.Suatu isyarat radar dihantar
yang singkat pada X ke arah kapal terbang yang
Sambungkan sebuah mikrofon kepada jauh dan dipantul
input-Y OSK Y .Jika suis dasar-masa disetkan pada
Hidupkan OSK 50 ms cm-1,
Catatkan suis dasar-masa yang diset = Tentukan jarak kapal terbang dari
20 µscm-1 pusat kawalan.
Bersiul melalui mikrofon (halaju cahaya = 3 x 108 ms-1)
Catatkan jarak di antara 2 puncak Penyelesaian
berturutan = L cm
Oleh itu selang masa antara siulan =
20 L µs
Contoh 1
TUTORIAL
2
1 Sepasang plat-X dalam sebuah
Osiloskop Sinar Katod digunakan
untuk

A memesongkan alur elektron

secara menegak
B memesongkan alur elektron
secara mengufuk
Rajah di atas menunjukkan corak imej C mengerakkan alur elektrok ke
yang dihasilkan oleh suatu punca kiri dan ke kanan skrin dengan
bekalan kuasa a.u. yang disambung laju
pada input-Y OSK dengan gandaan-Y D menukarkan tompok ke bentuk
disetkan pada 20 V cm-1 dan suis garisan
dasar-masa disetkan pada 5 ms cm-1.
Tentukan 2 Pernyataan yang manakah berikut
(a) Tempoh (b) Frekuensi adalah benar mengenai sebuah
(c) Voltan Puncak (d) Voltan punca Osiloskop Sinar katod?
Kompon Fungsi
min kuasa dua
en
Penyelesaian A Grid Mengawal kecerahan
kawalan tompok
B Plat-X Memesongkan alur
Contoh 2 elektron secara
menegak
C Anod Memecutkan alur
memfok elektron
us
D Filamen Memanaskan anod

3 Komponen yang mengawal

Rajah menunjukkan imej yang kecerahan bintik pada skin
dihasilkan pada skrin OSK di sebuah berpendarflour sebuah Osiloskop
pusat kawalan lapangan Sinar katod adalah
 A Proton B Elektron
A Filamen pemanas C Sinar-X D Sinar alfa
B Anod memfokus
C Grid kawalan 8 Yang manakah benar mengenai ciri
D Plat-Y alur elektron yang bergerak
melalui sebuah Osiloskop Sinar
4 Fungsi utama suis dasar-masa Katod?
dalam sebuah Osiloskop Sinar
Katod adalah A Bergerak lurus dalalm vakum
B Bergerak dengan halaju
A Menyelaraskan tompok secara cahaya
menegak dan mengufuk C Merupakan gelombang
B Mengawal beza keupayaan elektromagnet
antara merentasi plat-Y D Tidak boleh dipesongan oleh
C Mengawal kecerahan tompok medan magnet atau medan
pada skrin berpendarflour elektrik
D Mengawal gerakan alur
elektron secara mengufuk
merentasi skrin dan balik 9 Berapakah tenaga kinetik elektron
pada frekuensi tertentu yang bergerak dalam senapang
elektron sebuah Osiloskop Sinar
Katod jika beza keupayaan
5 Berikut adalah komponen- merentasi katod dan anod adalah
komponen yang terdapat dalam 8000 V?
senapang elektron sebuah ( e = 1.6 x 10 -19 C )
Osiloskop Sinar Katod kecuali
A 1.28 x 10-13 J B 1.28 x
A Anod memfokus
10-15 J
B Grid kawalan
C 2.56 x 10 -13 J D 2.56 x
C Plat-Y
10-15 J
D Katod
E 1.28 x 10-16 J
6 Dalam sebuah Osiloskop Sinar
Katod,bekalan voltan tinggi
dikenakan merentasi antara anod
10 Dalam sebuah Osiloskop Sinar
dan katod adalah untuk
Katod 3 kV voltan merentasi anod
dan katod.Berapakah halaju alur
A mengawal bilangan elektron
elektron?
yang menghentam skrin
( m = 9 x 10- 3 1 kg , e = 1.6 x 10-
B memecutkan alur elektron 19
C)
dengan halaju tinggi
C memfokuskan alur elektron ke
A 1.4 x 107 ms -1 B 3.2
atas skrin
x 107 ms-1
D mengawal suhu filamen
C 4.8 x 107 ms-1 D 6.4 x
107 ms-1
7 Antara berikut yang manakah
E 8.8 x 107 ms-1
menghasilkan tompok cahaya
cerah pada skrin osiloskop sinar
11 Berikut adalah kegunaan-
katod?
kegunaan Osiloskop Sinar Katod
kecuali
 14 Apabila satu punca bekalan kuasa
A Sebagai Ammeter a.u. disambungkan kepada input-Y
B Sebagai Voltmeter OSK imej yang dihasilkan pada skrin
C Sebagai pempamer ditunjukkan pada rajah di atas.Jika
gelombang punca bekalan a.u. digantikan dengan
D Sebagai penyukat sela masa sebuah sel kering,imej yang akan
singkat dihasilkan adalah,

12 Satu punca bekalan kuasa

disambungkan kepada input-Y OSK
dan corak gelombang dihasilkan
adalah seperti berikut.Pernyataan
yang manakah adalah benar

Jenis bekalan Suis dasar-

kuasa masa
A a.t. dimatikan
B a.u. dimatikan
C a.t. dihidupkan
D a.u. dihidupkan

13 Apabila bekalan a.u.disambungkan

kepada input-Y OSK dengan suis 15 Rajah di atas menunjukkan
dasar-masa dimatikan, imej yang kedudukan tompok pada skrin
kelihatan pada skrin adalah sebuah Osiloskop Sinar Katod.Jika P
menjadi positif dan Q menjadi negatif,
A Satu bentuk gelombang kedudukan baru tompok adalah,
B Satu garis mengufuk
C Satu garis menegak
D Satu tompok tajam
 17 Rajah menunjukkan sebuah
Osiloskop Sinar Katod yang telah
dihidupkan di letakkan antara di
antara dua batang teras besi lembut
yang serupa dengan bilangan lilitan
dawai pada kedua-duanya
sama.Apabila suis dihidupkan arus
yang tinggi mengalir dalam
litar.Gambar rajah yang manakah
berikut akan diperhatikan pada skrin
osiloskop itu?

16 Rajah menunjukkan sebuah

Osiloskop Sinar katod diletakkan
antara dua batang magnet kekal
yang kuat dengan suis dasar-masa
dimatikan.Yang manakah antara
kedudukan tompok pada skrin
Osiloskop tersebut sebaik sahaja
kedua-dua magnet kekal diletakkan.

18 Rajah menunjukkan corak

gelombang yang dihasilkan apabila
sebuah penjana a.t. yang
disambungkan ke input-Y Osiloskop
Sinar Katod
 dengan suis dasar-masa
dihdupkan.Apabila anjakan-Y
dilaraskan,yang manakah corak
gelombang yang akan
diperhatikan?

20 Rajah di atas menunjukkan imej

yang dihasilkan oleh bekalan arus
ulang-alik yang disambung kepada
sebuah Osiloskop Sinar Katod dengan
suis dasar-masa dimatikan.Jika
gandaan -Y OSK dilaraskan pada 20 V
cm-1,nilai punca min kuasa dua
bekalan arus-ulangalik itu adalah,

A 80.0 V B 56.6 V
C 40.0 V D 28.3 V
E 15.9 V

19 Rajah menunjukkan corak

gelombang yang dihasilkan apabila
sebuah transformer yang
disambungkan ke input-Y Osiloskop
Sinar Katod
21 Jika suis dasar-masa bagi sebuah
dengan suis dasar-masa
OSK dilaraskan pada 20 m s cm-
dihdupkan.Apabila gandaan-Y 1,berapakah frekuensi isyarat yang
dilaraskan,yang manakah corak
ditunjukkan pada rajah di atas?
gelombang yang akan
diperhatikan?
A 12.5 Hz B 25 Hz
C 50 Hz D 100 Hz
E 200 Hz

22 Rajah menunjukkan corak

gelombang yang dihasilkan oleh
sebuah penjana isyarat audio pada
skrin sebuah Osiloskop Sinar
Katod.Jarak antara dua puncak
berturutan didapati 3 cm. Apabila
frekuensi gelombang digandaduakan
jarak antara dua puncak
berturutan adalah,

A 0.75 cm B 1.50
cm
C 3.00 cm D 4.50
cm
E 6.00 cm

24 Sebuah stesen radar menghantar

satu isyarat kepada sebuah kapal
terbang dan kemudiannya diterima
balik isyarat tersebut.Penghantaran
dan penerimaan dapat dipaparkan
pada skrin sebuah osiloskop sinar
katod yang berada di stesen radar
seperti pada rajah di atas.Jika suis
dasar-masa dilaraskan pada 5 m s
cm dan halaju isyarat bunyi adalah
-1
3 x 10 8 m s -1 maka jarak antara
23 Apabila satu voltan ulang-alik yang kapal terbang dan stesen radar
frekuensinya 200 Hz disambung tersebut adalah,
kepada input-Y sebuah Osiloskop Sinar
Katod dan dasar-masa dilaraskan A 600 km B 1500 km
surihan yang diperhatikan adalah C 300 km D 100 km
seperti pada rajah.Berapakah E 50 km
masa yang diwakili oleh jarak AB?

A 5 x 10 -3 saat B 7.5 x10

-3saat
C 1 x 10 -2 saat D 5 x 10-2
saat
E 7.5 x 10-2 saat

25 Rajah di atas merupakan struktur

sebuah Osiloskop Sinar Katod.
(a) (i) Nyatakan ciri-ciri
bahan yang
digunakan untuk
membuat filamen.
 (e) Jika beza keupayaan
................................................. merentasi anod dan katod
................... adalah 6 kV,
( m = 9 x 10- 3 1kg , e =1.6
................................................. x 10- 19) tentukan
................... (i) tenaga kinetik setiap
(ii) Filamen boleh elektron
menggunakan
sama ada bekalan a.u
atau a.t. Berikan (ii) halaju setiap elektron
sebabnya.

.................................................
...................

.................................................
...................
(b) Grid kawalan digunakan
untuk
mengawal kecerahan imej
pada skrin.Terangkan
bagaimana hal ini boleh
dilakukan oleh grid
kawalan. 26 Rajah menunjukkan beberapa
tombol kawalan pada sebuah
................................................. Osiloskop Sinar Katod.
................... (a) Apakah fungsi
(i) kawalan kecerahan?
.................................................
................... .......................................................
......................
(c) Namakan komponen P dan
nyatakan (ii) kawalan fokus
fungsinya.
.......................................................
................................................. ......................
...................
(b) Terangkan bagaiman bintik
................................................. cahaya dihasilkan pada skrin?
...................
(d) Mengapakah skrin .......................................................
pendarflour disalut ......................
dengan grafit? (c) Dasar-masa kemudian
dihidupkan dengan
................................................. melaraskan kawalan dasar-
................... masa.
(i) Perihalkan apa yang
................................................. berlaku pada bintik cahaya
................... itu?
 ....................................................... .......................................................
...................... ......................

....................................................... 27 (a) Huraikan struktur sebuah

...................... Osiloskop
(ii) Apakah yang boleh Sinar katod. Seterusnya
diperhatikan pada skrin? huraikan fungsi setiap
bahagiannya
.......................................................
...................... (b) Huraikan bagaimanakah
(d) Jika dasar-masa dihidupkan sebuah Osiloskop berfungsi
dan punca-punca bekalan sebagai
kuasa berikut disambungkan (i) sebuah voltmeter
kepada input-Y OSK,lukiskan
corak gelombang yang akan (ii) penyukat sela masa yang
kelihatan pada skrin. singkat.

(i) Sebuah sel kering

(ii) Dua buah sel kering

(iii) transformer

(e) Nyatakan kelebihan-kelebihan

Osiloskop berbanding dengan
Voltmeter untuk menyukat
voltan.

.......................................................
......................

.......................................................
......................