Jabatan Pendidikan Negeri Kelantan

Modul Pengajaran dan Pembelajaran

GEOGRAFI MANUSIA STPM
Innovative Thinking
PENGGAL 1

I THINK
( PEMIKIRAN INOVATIF )

DISUSUN OLEH:

GURU-GURU JURULATIH UTAMA I-THINKS

GEOGRAFI
STPM

JABATAN PENDIDIKAN NEGERI KELANTAN

1
 GEOGRAFI MANUSIA PENGGAL 1

TEMA / TAJUK HALAMAN

TEMA 1 : PENDUDUK
1.1 KONSEP PENDUDUK
1.1.1 PENDUDUK SEBAGAI SUMBER 4-5
1.1.2 PENDUDUK SEBAGAI AGEN PERUBAHAN
1.2 TABURAN PENDUDUK
6-9
1.2.1 TABURAN PENDUDUK DUNIA MENGIKUT WILAYAH
1.3 PERTUMBUHAN PENDUDUK
1.3.1 PERTUMBUHAN PENDUDUK DUNIA
1.3.2 FAKTOR PERTUMBUHAN PENDUDUK 10 - 14
1.3.4 KESAN PERTUMBUHAN PENDUDUK
1.3.6 PENDUDUK DAN PEMBANGUNAN
1.4 MIGRASI 15 - 18
1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM
1.5.1 PENGENALAN UMUM KOMPONEN ALAM SEKITAR
FIZIKAL 19 - 27
1.5.2 ALAM SEKITAR FIZIKAL SEBAGAI SUMBER ALAM
1.5.3 DAYA TAMPUNG PERSEKITARAN FIZIKAL

2
 TEMA / TAJUK HALAMAN

TEMA 2 : TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN

2.1 TRANSFORMASI DESA 28 - 34

2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
2.2.2 PERANAN BANDAR DALAM PEMBANGUNAN
35 - 50
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN
TERHADAP PENDUDUK DAN ALAM SEKITAR

3
TAJUK : 1.1 KONSEP PENDUDUK PETA POKOK
1.1.1 PENDUDUK SEBAGAI SUMBER
OBJEKTIF : a) Menyatakan konsep penduduk sebagai sumber manusia

PENDUDUK

KUALITI KUANTITI

Taraf Pendidikan Jumlah / Saiz Penduduk

Taraf Kemahiran Jantina

Taraf Kesihatan Umur

Sikap Positif

Mobiliti

4
TAJUK : 1.1 KONSEP PENDUDUK PETA DAKAP
1.1.2 PENDUDUK SEBAGAI AGEN PERUBAHAN
OBJEKTIF : b) Menjelaskan peranan manusia sebagai agen perubahan melalui aktiviti sosioekonomi

- Perubahan Keluaran Dalam Negara Kasar.

PERUBAHAN - Perubahan Sektor Ekonomi.
SOSIOEKONOMI - Perubahan Teknologi.
- Perubahan Sosial.
- Perubahan Kemahiran Sosial.

- Perubahan Geomorfologi.
PERUBAHAN
PENDUDUK - Perubahan Atmosfera.
LANDSKAP
SEBAGAI AGEN - Perubahan Hidrosfera
FIZIKAL
PERUBAHAN - Perubahan Ekologi.

- Perubahan Pola Guna Tanah.

PERUBAHAN
- Perkembangan Sektor Perindustrian.
BUDAYA (ALAM
- Proses Pembandaran
SEKITAR
- Perkembangan Jaringan Infrastruktur.
MANUSIA)

5
TAJUK : 1.2 TABURAN PENDUDUK PETA POKOK
1.2.1 TABURAN PENDUDUK DUNIA MENGIKUT WILAYAH
OBJEKTIF : a) Mengenalpasti pola taburan dan kepadatan penduduk Malaysia

POLA TABURAN PENDUDUK

PADAT SEDERHANA JARANG

- Melebihi 200 orang / km² - Antara 50 - 200 orang / km² - Kurang dari 50 orang / km²

- Meliputi kawasan bandar- - Meliputi kawasan pinggir - Meliputi kawasan luar

bandar utama
- Kegiatan ekonomi moden
spt. Perindustrian dan
perkhidmatan
- Masyarakat bandar
bandar utama, bandar kecil, bandar / pedalaman
kawasan pertanian dll
- Kegiatan ekonomi
- Kegiatan ekonomi spara tradisional / sara diri
moden
- Masyarakat terpencil dan
- Masyarakat kampung orang asli

- Cth. Lembah Klang, KL, - Cth. Wilayah FELDA spt - Cth. Kawasan Banjaran
Pulau Pinang, Johor Bharu, Jengka, KESEDAR, Kulim, Titiwangsa, Banj. Tahan,
Delta Kelantan dll Bachok dll Banj. Croker dll

6
TAJUK : 1.3 PERTUMBUHAN PENDUDUK PETA POKOK
1.3.1 PERTUMBUHAN PENDUDUK DUNIA
OBJEKTIF : a) Membandingkan trend pertumbuhan penduduk dunia dan negara Malaysia

TREND PERTUMBUHAN PENDUDUK

Penduduk dunia Penduduk Malaysia

- Peningkatan penduduk ketara - Kadar pertumbuhan penduduk

selepas perang dunia ke dua.
- Benua Afrika dan Asia
mencatat peningkatan
penduduk yang ketara.
- Pada masa kini, kadar
pertumbuhan penduduk dunia
semakin menurun.
Malaysia semakin menurun.
- Kadar pertumbuhan paling pesat
dicatat di Wilayah Persekutuan
Putrajaya.
- Terengganu mencatat kadar
pertumbuhan paling rendah.

7
TAJUK : 1.2 TABURAN PENDUDUK PETA BUIH
1.2.1 TABURAN PENDUDUK DUNIA MENGIKUT WILAYAH
OBJEKTIF : b) Menerangkan faktor yang mempengaruhi ketakseimbangan taburan penduduk

Faktor
Peluang
Pekerjaan

Faktor
Faktor Perhubungan
Pendidikan & &
Kesihatan
Pengangkutan

TABURAN &
KEPADATAN
PENDUDUK

Faktor
Faktor
Dasar
Demografi
Kerajaan

Faktor Fizikal
- BMB
- Sumber
Alam

8
TAJUK : 1.2 TABURAN PENDUDUK PETA PELBAGAI ALIR
1.2.1 TABURAN PENDUDUK DUNIA MENGIKUT WILAYAH
OBJEKTIF : b) Menerangkan faktor yang mempengaruhi ketakseimbangan taburan penduduk

Faktor Fizikal Pembangunan Sumber

- BMB, saliran, sumber alam Alam

Tekanan Ke Atas Sumber

Faktor Ekonomi
- Jenis & peluang pekerjaan
Kepupusan Sumber

Faktor Kemudahan Sosial KETAKSEIMBANGAN

Pendidikan, kesihatan, TABURAN Pencemaran Alam
PENDUDUK Sekitar

Faktor Perhubungan Pemanasan Mikro

- Pengangkutan, jalan raya,
telekomunikasi
\\\ Hakisan & Tanah Runtuh

Faktor Dasar Kerajaan

- Program pembangunan,
Kerosakan Ekosistem
dasar kependudukan

9
TAJUK : 1.3. PERTUMBUHAN PENDUDUK PETA DAKAP
1.3.2 FAKTOR PERTUMBUHAN PENDUDUK
OBJEKTIF : e) Menilaikan faktor yang mempengaruhi pertumbuhan penduduk

- Demografi penduduk
- Kemudahan kesihatan
- Usia perkahwinan
Kadar Kelahiran - Program Perancangan
penduduk
- Teknologi perubatan
- Pengeluaran makanan
- Kestabilan politik

- Taraf kesihatan
FAKTOR - Amalan pemakanan
PERTUMBUHAN Kadar Kematian - Kemudahan kesihatan
PENDUDUK - Bencana alam
- Kestabilan politik
- Kualiti hidup penduduk

- Ekonomi
- Sosial
- Dasar kerajaan
Migrasi Bersih - Geo politik
- Bencana alam
- Ketersampaian
- Geo budaya

10
TAJUK : 1.3 PERTUMBUHAN PENDUDUK PETA BUIH
1.3.4 KESAN PERTUMBUHAN PENDUDUK
OBJEKTIF : h) Mengenal pasti kesan positif dan kesan negatif pertumbuhan penduduk terhadap ciri
demografi dan status sosioekonomi

Pertahanan
Negara

KESAN POSITIF Perluasan

Pembangunan
PERTUMBUHAN Pasaran
Sumber Alam
PENDUDUK Domestik

Sumber Tenaga
Buruh

11
 Masalah Sosial

Kemerosotan
Kualiti Hidup Kemiskinan

KESAN NEGATIF
PERTUMBUHAN
PENDUDUK

Kekurangan
Kemudahan Pengangguran
Asas

12
TAJUK : 1.3 PERTUMBUHAN PENDUDUK PETA ALIR
1.3.6 PENDUDUK DAN PEMBANGUNAN
OBJEKTIF : m) Menerangkan model peralihan demografi

13
 PERINGKAT I
•Peringkat Pra Perindustrian.
•- Masyarakat Pertanian
(agraria)
•-ekonomi sara hidup
•-pembangunan negara
mundur
•-Pembangunan sumber alam
dan sumber manusia amat
perlahan
•-Pembanguan sosial juga
mundur
•-teknologi rendah
PERINGKAT II
•-Peringkat Awal Era Perindustrian
•-Peralihan Masyarakat Pertanian
Ke Perindustrian
•-Pembangunan sektor ekonomi
moden: sektor perindustrian dan
perkhidmatan mula berkembang
•-Pembangunan sosial meningkat
•-kepesatan pembangunan fizikal
(kemudahan asas).
•Pembangunan Bandar juga
berkembang pesat
PERINGKAT III
•Peringkat Kestabilan
•Masyarakat Perindustrian
Sepenuhnya
•Pembangunan sektor ekonomi
mantap dan berkembang maju
•Dominasi sektor Perindustrian &
perkhidmatan
•Pembangunan sumber alam secara
optimum
•Pembangunan sosial yang tinggi
•Masyarakat berilmu dan
bermaklumat
•Pembangunan pembandaran amat
tinggi (masyarakat bandar)
14
TAJUK : 1.4 MIGRASI PETA POKOK
OBJEKTIF : a) Mengenalpasti jenis dan pola migrasi dalamanan dan antarabangsa

JENIS MIGRASI

DALAMAN ANTARABANGSA

Luar Bandar ke Luar Bandar

Antara negara
Luar Bandar ke Bandar
Antara benua
Bandar ke Bandar

Bandar ke Luar Bandar

15
TAJUK : 1.4 MIGRASI PETA BUIH BERGANDA
OBJEKTIF : b) Menilai faktor yang mempengaruhi migrasi dalamanan dan antarabangsa semasa

Peluang Sejarah,
Pekerja- Sosio-
an Budaya

Faktor Faktor
Peribadi Kemudah Geografi
-an Sosial

Migrasi Migrasi
Dalaman Antara-
bangsa
Pengangk
Kemudah utan &
-an Perhubun Politik
Pemban- gan Tidak
daran Stabil

Dasar
Kerajaan Bencana
Alam

16
TAJUK : 1.4 MIGRASI PETA DAKAP
OBJEKTIF : c) Menjelaskan kesan migrasi dalamanan dan migrasi antarabangsa semasa

- Meningkatkan pembangunan di kawasan destinasi.

KESAN
POSITIF - Mengurangkan tekanan penduduk di tempat asal.

KESAN
MIGRASI
DALAMAN
- Tekanan terhadap sumber alam.
- Pencemaran dan kepupusan sumber alam.
KESAN
NEGATIF - Pengangguran meningkat di kawasan destinasi.
- Masalah sosial seperti setinggan, jenayah dll.

17
TAJUK : 1.4 MIGRASI PETA DAKAP
OBJEKTIF : c) Menjelaskan kesan migrasi dalamanan dan migrasi antarabangsa semasa

- Mengatasi masalah kekurangan buruh dalam

KESAN negara.
POSITIF
- Meningkatkan pembangunan ekonomi di negara
destinasi

KESAN
MIGRASI
ANTARA-
BANGSA
- Persaingan peluang pekerjaan dengan rakyat
tempatan.

KESAN - Peningkatan masalah sosial seperti kecurian,

NEGATIF rompakan, pelacuran dll.
- Pencemaran alam sekitar fizikal.
- Masalah petempatan setinggan

18
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA BULATAN
1.5.1 PENGENALAN UMUM KOMPONEN ALAM SEKITAR FIZIKAL
OBJEKTIF : a) Menghuraikan Konsep dan Jenis Simber Alam

SUMBER ASLI
@ SEMULAJADI
KOMPONEN
ALAM
SEKITAR

SUMBER
PENTING UNTUK
ALAM
KEPERLUAN
MANUSIA

BAGI MENERUSKAN
KELANGSUNGAN
HIDUP

19
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA DAKAP
1.5.1 PENGENALAN UMUM KOMPONEN ALAM SEKITAR FIZIKAL
OBJEKTIF : a) Menghuraikan Konsep dan Jenis Simber Alam

- Sumber yang tidak akan kehabisan walaupun

BOLEH digunakan secara berterusan.
DIPERBAHARU - Sumber berterusan seperti air, udara, angin, ombak dll.
I - Sumber boleh diganti seperti hutan, tanih, padang
rumput dll.

JENIS
SUMBER
ALAM
- Sumber yang akan berkurangan jika diguna secara
berterusan.
TIDAK BOLEH - Memerlukan masa yang panjang untuk proses
DIPERBAHARUI pembentukannya.
- Boleh dikitar semula seperti besi, timah, emas dll.
- Tidak boleh dikitar semula seperti petroleum, gas asli,
dan arang batu

20
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA DAKAP
1.5.1 PENGENALAN UMUM KOMPONEN ALAM SEKITAR FIZIKAL
OBJEKTIF : a) Menghuraikan Konsep dan Jenis Simber Alam

- Sistem ekologi.
BIOSFERA - Komponen : semua jenis flora & fauna.
- Contoh : ikan, burung, serangga, pokok, dll

- Sistem geomorfologi.
LITOSFERA - Komponen : semua jenis mineral & tanah.
- Contoh : tanah lanar, tanag gambut, besi, emas, dll
KOMPONEN
ALAM SEKITAR
FIZIKAL - Sistem hidrologi.
HIDROSFERA - Komponen : air permukaan & marin.
- Contoh : sungai, tasik, paya, laut dll

- Sistem atmosfera.
- Komponen : gas, iklim & cuaca.
ATMOSFERA - Contoh : udara, angin, suhu, dll

21
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA BUIH
1.5.2 ALAM SEKITAR FIZIKAL SEBAGAI SUMBER ALAM
OBJEKTIF : c) Menghuraikan hubungkait antara manusia dengan sumber alam dari segi kepentingan
sumber alam kepada manusia

Sumber
Pendapatan
Negara

Kemasukan Bahan
Modal Asing Mentah
(PTA) Industri

KEPENTINGAN
SUMBER ALAM
KEPADA
Perkembang MANUSIA
an Teknologi Mewujudkan
& Peluang
Kepakaran Pekerjaan

Pembangun-
Pembangun- an Sistem
an Kawasan Pengangkut-
an

22
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA BULATAN
1.5.3 DAYA TAMPUNG PERSEKITARAN FIZIKAL
OBJEKTIF : d) Menghuraikan konsep daya tampung sumber alam dalam konteks keseimbangan ekosistem.

Memenuhi
keperluan
Keupayaan penduduk
sumber alam

DAYA
TAMPUNG
SUMBER
ALAM Dalam tempoh
tertentu

Bergantung kepada bekalan

sumber, tahap teknologi, &
jumlah penduduk

23
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA BUIH
1.5.3 DAYA TAMPUNG PERSEKITARAN FIZIKAL
OBJEKTIF : e) Menjelaskan bagaimana keseimbangan ekosistem dapat menjamin daya tampung
sumber alam yang berterusan (kelestarian sumber).

Pengurusan
Sumber Yang Pembangunan
Berkesan Berterusan

LANGKAH
KESEIMBANGAN
EKOSISTEM

Penerokaan &
Penggunaan Pemeliharaan &
Sumber Alam Pemuliharaan
Secara Sumber Alam
Berhemah

24
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA DAKAP
1.5.3 DAYA TAMPUNG PERSEKITARAN FIZIKAL
OBJEKTIF : f) Mencadangkan pelbagai langkah perundangan dan bukan perundangan bagi mengurangkan
masalah lebihan dan kurangan penduduk serta kekurangan bekalan sumber alam.

- Dasar Kependudukan : Mengurangkan Kelahiran

LANGKAH dengan Dasar 1 Keluarga 1 Anak di Negara China.
PERUNDANGAN

LANGKAH
MENGURANGKAN
LEBIHAN
PENDUDUK - Amalan Perancang Keluarga.
- Melanjutkan Usia Berkahwin.
LANGKAH BUKAN
PERUNDANGAN - Mempelbagaikan Sektor Ekonomi.
- Meningkatkan Teknologi.
- Menggalakkan Migrasi / Transmigrasi

25
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA DAKAP
1.5.3 DAYA TAMPUNG PERSEKITARAN FIZIKAL
OBJEKTIF : f) Mencadangkan pelbagai langkah perundangan dan bukan perundangan bagi mengurangkan
masalah lebihan dan kurangan penduduk serta kekurangan bekalan sumber alam.

- Dasar Kependudukan : Menambah Kelahiran

LANGKAH dengan Dasar 70 Juta Penduduk di Negara
PERUNDANGAN Malaysia.

LANGKAH
MENGATASI
KURANGAN
PENDUDUK
- Galakan Perkahwinan Awal Usia.

LANGKAH BUKAN - Insentif Kelahiran.

PERUNDANGAN - Mengimport Tenaga Buruh Asing.
- Penggunaan Teknologi Moden.

26
TAJUK : 1.5 PENDUDUK DAN SUMBER ALAM PETA DAKAP
1.5.3 DAYA TAMPUNG PERSEKITARAN FIZIKAL
OBJEKTIF : f) Mencadangkan pelbagai langkah perundangan dan bukan perundangan bagi mengurangkan
masalah lebihan dan kurangan penduduk serta kekurangan bekalan sumber alam.

- Penguatkuasaan Undang-undang.
- Penggubalan Undang-undang / Peraturan / Akta /
LANGKAH
PERUNDANGAN Enakmen
- Pengawalan Penerokaan Sumber : kawalan lessen
- Perlaksanaan Prosedur EIA
LANGKAH
MENGATASI
KURANGAN
BEKALAN
SUMBER ALAM
- Pengurusan Sumber.

LANGKAH BUKAN - Kawalan Pertumbuhan Penduduk.

PERUNDANGAN - Penghasilan Sumber Alternatif.
- Kempen Kesedaran.
- Pendidikan Alam Sekitar.

27
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA DAKAP
OBJEKTIF : a) Mentakrifkan konsep transformasi desa

- Pemodenan guna tanah desa.

PERUBAHAN - Guna tanah desa semakin meningkat.
RUANG - Perluasan saiz kawasan desa.

- Pembangunan ekonomi & peningkatan produktiviti

PERUBAHAN desa.
AKTIVITI - Taraf hidup penduduk desa meningkat.
TRANSFORMASI EKONOMI - Sektor ekonomi moden semakin bertambah.
DESA

- Peningkatan kemudahan asas.

PERUBAHAN - Pertambahan kemudahan pendidikan, kesihatan,
AKTKTIVITI komunikasi.
SOSIAL - Kualiti hidup penduduk bertambah baik.
- Pemodenan cara hidup penduduk desa.

28
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA BULATAN
OBJEKTIF : a) Mentakrifkan konsep transformasi desa

PEMODENAN
GUNA TANAH

KEMUDAHAN
KEGIATAN
ASAS
EKONOMI
PERUBAHAN
SOSIO
EKONOMI
DESA
KESIHATAN
KOMUNIKASI

PENDIDIKAN
PENGANGKUTAN

29
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA BUIH
OBJEKTIF : a) Mentakrifkan konsep transformasi desa

Pendapat-
an Kemudah-
Kualiti an Asas
Pendidikan

Darjah
Ketersampai- Kemudah-
an an Sosial

INDIKATOR /
PETUNJUK
TRANSFORMASI
DESA Perubahan
Kuasa Beli
Pekerjaan

Peningkat-
Perkembang an
-an Teknologi
Perumahan
Perubahan Peluang
GayaHidup Pekerjaan

30
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA BUIH
OBJEKTIF : b) Menghuraikan strategi pembangunan desa di Malaysia

Pembangunan
Insitu

Pembangunan
Program Pertanian
Pembangunan Bersepadu
Sosial (IADP)

STRATEGI
PEMBANGUNAN
DESA
Pusat
Transformasi Pembangunan
Desa Wilayah

Pembandaran Perindustrian
Desa Desa

31
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA POKOK
OBJEKTIF : c) Menjelaskan proses perubahan desa

PROSES PERUBAHAN DESA

Pembandaran Desa Pusat Pertumbuhan Pemodenan Sosio- Perindustrian Desa

Desa ekonomi Desa

Membandarkan Petempatan Perluas dan Naik Taraf Menggalakkan

Kampung-kampung Terancang Jalan Luar Bandar Industri Asas Tani

Pembandaran di Pusat Perkhidmatan Perluasan Bekalan Membina Kilang

Luar Bandar Air dan Elektrik

Menaik Taraf Pekan- Pusat Kegiatan Penyediaan Internet Khidmat Sokongan

pekan Berpotensi Ekonomi dan Jalur Lebar

Memajukan Kawasan Pusat Pengangkutan Kemudahan ICT Memajukan

Luar Bandar yang dan Telekomunikasi Pengangkutan
Mempunyai Ciri
Khusus

32
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA BUIH
OBJEKTIF : c) Menjelaskan proses perubahan desa – Faktor Pembangunan

Tapak Yang
Strategik

Faktor Fizikal Sumber Alam

FAKTOR
PEMBANGUNAN Pertambahan
Polisi Kerajaan Penduduk
DESA

Perkembang- Perkembang-
an Ekonomi an
Moden Infrastruktur
Pembangunan
Sosial

33
TAJUK : 2.1 TRANSFORMASI DESA PETA BUIH
OBJEKTIF : c) Menjelaskan proses perubahan desa – Saling Kebergantungan Desa-Bandar

Pusat
Perkhidmat-
an Penduduk

Kewujudan Desa -
Sistem Tenaga Kerja
Pengangkut- & Bandar -
an Kerja

BUKTI
INTERAKSI
DESA-
BANDAR

Kewujudan
Kewujudan
Pergerakan
Kedai Runcit
Penduduk

Desa
Membekal-
kan Bahan
Mentah &
Sumber

34
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BULATAN
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : a) Mendefinisikan maksud bandar dan proses pembandaran

PUSAT
PENTADBIRAN

PENDUDUK
MELEBIHI 10,000 MAKSUD TEPU BINA
ORANG BANDAR

AKTIVITI EKONOMI
MODEN

35
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA DAKAP
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : a) Mendefinisikan maksud bandar dan proses pembandaran

BANDAR - Penduduk kurang dari 30,000 orang.

KECIL

BANDAR - Penduduk 30,000 – 500,000 orang

SEDERHANA

KLASIFIKASI
BANDAR DI
MALAYSIA - Penduduk 500,000 – 1,000,000 orang
BANDAR
BESAR

BANDAR RAYA - Penduduk melebihi 1,000,000 orang

METROPOLITAN

36
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BULATAN
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : a) Mendefinisikan maksud bandar dan proses pembandaran

PERTAMBAHAN
JUMLAH
PENDUDUK

PERLUASAN PERTAMBAHAN
SAIZ BANDAR BILANGAN
PETEMPATAN

PROSES PERUBAHAN
PERTAMBAHAN PEMBANDAR CORAK HIDUP
FUNGSI BANDAR AN

PERUBAHAN
KAWASAN SEMAKIN SEKTOR
MODEN,KOMPLEKS DAN EKONOMI
NAIK TARAF

37
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA DAKAP
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : b) Menghuraikan jenis dan ciri bandar ( bandar raya global )

- Penduduk melebihi 10 juta orang.

- Dikenali sebagai “Megacity”.
CIRI - Menjadi tumpuan penduduk negara maju
PENDUDUK - Taburan penduduk padat dan tepu bina.
- Penduduk optima seperti Tokyo, New York dll.

- Ekonomi bersifat global – peringkat kuarterner dan kuiner.

CIRI EKONOMI - Pusat pelaburan dan pasaran saham global, contoh WTC
New York.
- Infrastruktur bertaraf global seperti pusat pendidikan dunia
CIRI SOSIAL – Universiti tersohor.
BANDAR RAYA - Menjadi pusat persidangan dunia.
GLOBAL
- Ciri sosial termaju dengan memiliki kualiti hidup yang
CIRI KUALITI tinggi.
HIDUP - Pendapatan per kapita dan taraf hidup yang tinggi.
- Masyarakat kosmopolitan.
CIRI - Memiliki teknologi termaju dan menjadi pusat R & D
TEKNOLOGI global.
- Menjadi pusat maklumat cth; Lembah Silikon di Los
Angeles.
- Bandar yang
terancang ; padat
mengawal dan tepu bina.
penyebaran teknologi ke negara
CIRI FIZIKAL - Landskap bandar – mercu tanda global seperti WTC,
lain.
BANDAR pejabat PBB.
- Nilai ruang dan harga tanah yang sangat tinggi.

38
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BULATAN
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : b) Menghuraikan jenis dan ciri-ciri Bandar (Bandar Metropolis)

- Bandaraya yang
mengalami proses
perkembangan
berterusan

- Bilangan
penduduk - Mempunyai
melebihi 1 juta sistem
orang BANDAR pentadbiran
METRO- sendiri (dewan
POLIS bandar raya)

- Berfungsi - Contoh ;
sebagai pusat Kuala Lumpur,
perdagangan, Bangkok,
pentadbiran, Jakarta, Manila
kewangan dll dll

39
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BULATAN
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : b) Menghuraikan jenis dan ciri-ciri Bandar (Bandar Raya Primat)

- SAIZ LEBIH DUA

KALI GANDA
BERBANDING
BANDAR KEDUA

BANDAR
RAYA
PRIMAT

- PUSAT - CONTOH ;
PENERAJU BANGKOK,
PELBAGAI MANILA,
SEKTOR JAKARTA

40
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BUIH
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : b) Menghuraikan jenis dan ciri-ciri Bandar (Bandar Raya Primat)

Ciri Penduduk

Tumpuan
Ciri Ekonomi Kemudahan
Moden Sosial
CIRI-CIRI
BANDAR
RAYA
PRIMAT

Ciri Politik dan

Ciri Fizikal
Pentadbiran

41
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BULATAN
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : b) Menghuraikan jenis dan ciri-ciri Bandar (Bandar Raya Mega)

Ciri Penduduk
- Melebihi 10juta org
- Kepadatan 2000
orang/km²
- Amal cara hidup
metropolitan

Ciri Ekonomi
Ciri Sosial
- Pusat pertumbuh-
an ekonomi negara Ciri-ciri - Tumpuan ke-
- Tumpuan sektor Bandar mudahan sosial
industri & Raya Mega
perkhidmatan

Ciri Fizikal
Ciri Politik
- Tepu bina/ padat
- Pusat pentadbiran
- Kemudahan
- Tumpuan aktiviti
infrastruktur &
politik
prasarana yg lengkap

42
TAJUK : 2.2. BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BUIH
2.2.1 PENGERTIAN BANDAR DAN PEMBANDARAN
OBJEKTIF : d) Menilai faktor yang mempengaruhi proses pembandaran

Sejarah

Demografi Ekonomi

FAKTOR
PEMBANDARAN

Kemudahan
Asas Sosial

Governan

43
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BUIH
2.2.2 PERANAN BANDAR DALAM PEMBANGUNAN
OBJEKTIF : e) Mengenal pasti peranan bandar dalam pembangunan sesebuah negara

Pusat
Pemasaran
Pusat Pusat
Latihan Pekerjaan

Pusat Pusat
Pentadbiran Pemodenan
PERANAN
BANDAR

Pusat Kemudah-
Kewangan / an
Pelaburan Kesihatan

Pembentuk-
Pembauran an
Inovasi Golongan
Menengah

44
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA PELBAGAI ALIR
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN TERHADAP PENDUDUK DAN
ALAM SEKITAR
OBJEKTIF : h) Menjelaskan faktor mempengaruhi pembandaran dan kesannya terhadap alam sekitar

Faktor Ekonomi
- Sektor ekonomi moden Banjir Kilat

Faktor Dasar Kerajaan Suhu Meningkat

- Program pembangunan

Faktor Sosial Kerosakan Ekosistem -

- Kemudahan pendidikan, kepupusan flora dan fauna
kesihatan dll BANDAR RAYA
Tanah Runtuh
Faktor Kemudahan Asas
- Pengangkutan,
komunikasi Pencemaran Air – hidupan
akuatik terjejas
Faktor Sejarah
- Sejarah awal Pencemeran Udara - jerebu
pembangunan kawasan

Hujan Asid
Faktor Demografi
- Kadar kelahiran,
kematian , migrasi

45
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BUIH
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN TERHADAP PENDUDUK DAN
ALAM SEKITAR
OBJEKTIF : g) Menghuraikan kesan transformasi desa dan pembandaran terhadap guna tanah, penduduk,
dan sosioekonomi.

Kepadatan
Penduduk
Perubahan Perubahan
Guna Pekerjaan
Tanah

Perumahan Kemiskin-
KESAN
an Bandar
SOSIO-
EKONOMI

Penigkatan Migrasi
Taraf Hidup Desa -
Bandar

Masalah Kesesakan
Sosial Lalu Lintas

46
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BUIH
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN TERHADAP PENDUDUK DAN
ALAM SEKITAR
OBJEKTIF : g) Menghuraikan kesan transformasi desa dan pembandaran terhadap guna tanah, penduduk,
dan sosioekonomi.

Pembauran
Inovasi Ketersampaia
Taraf Hidup
Meningkat n Bertambah

Saiz Pasaran Peningkatan

Meningkat Kualiti HIdup
KESAN
TRANSFORMASI
DESA KE ATAS
SOSIOEKONOMI

Kuasa Beli
Persaingan
Meningkat
Guna Tanah

Taraf Masalah
Pendidikan Taraf
Kesihatan Sosial
Meningkat
Meningkat

47
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA POKOK
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN TERHADAP PENDUDUK DAN
ALAM SEKITAR
OBJEKTIF : g) Menghuraikan kesan transformasi desa dan pembandaran terhadap guna tanah, penduduk,
dan sosioekonomi.

KESAN PEMBANDARAN

KESAN POSITIF KESAN NEGATIF

Banyak Peluang Pekerjaan

Kepadatan Penduduk
Taraf Hidup & Kesihatan Meningkat
Kesesakan Lalu lintas
Kemudahan Infrastruktur Baik
Masalah Sosial
Industri & perniagaan Berkembang
Setinggan

Perumahan Selesa
Kemiskinan Bandar

48
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA DAKAP
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN TERHADAP PENDUDUK DAN
ALAM SEKITAR
OBJEKTIF : h) Menjelaskan kesan transformasi desa dan pembandaran terhadap alam sekitar.

- Peningkatan Suhu Setempat / Mikro

- Hakisan dan Tanah Runtuh
- Tanah Tandus / Penggurunan
KEMEROSOTAN - Banjir / Banjir Kilat
KUALITI ALAM - Kerosakan Ekosistem / Kepupusan Kepelbagaian
SEKITAR Biologi
- Kawasan Tadahan Terganggu
- Perubahan Pandang Darat Fizikal
KESAN
TERHADAP
ALAM SEKITAR

- Pencemaran Udara
- Pencemaran Air
PENCEMARAN
- Pencemaran Tanih
ALAM SEKITAR
- Pencemaran Bau & Bunyi
- Pencemaran Sampah Sarap
- Pencemaran Sisa Toksid

49
TAJUK : 2.2 BANDAR DAN PEMBANDARAN PETA BUIH
2.2.3 KESAN TRANSFORMASI DESA DAN PEMBANDARAN TERHADAP PENDUDUK DAN
ALAM SEKITAR
OBJEKTIF : h) Menjelaskan kesan transformasi desa dan pembandaran terhadap alam sekitar.

Perindustrian
(IKS)
Perniagaan - Pencemaran Air,
- Pencemaran Air, - Sampah sarap
Pencemaran Bau Perikanan
& Bunyi - Jeti : Tumpahan
Minyak

Akuakultur
- Pencemaran Air, Penempatan
KESAN FIZIKAL - Pencemaran Air,
- Perubahan
Landskap - Kemusnahan
Flora & Fauna

Pertanian Penternakan
- Pencemaran Air - Pencemaran Air,
Pengangkutan
(racun) - Pencemaran Bau
- Pencemaran
Udara - Penggurunan
- Pencemaran Air

50