Gawea ukara kanggo

1. Swara a jejeg lan miring

Jejeg: Sapa maca rata lara

Miring: Mangan jajan larang

2. Swara i jejeg lan miring

Jejeg: Iki pipi siti

Miring: Dhuwit adhik lading

3. Swara e jejeg lan miring

Jejeg: Sate jare kowe

Miring: Bebek golek tekek

4. Swara o jejeg lan miring

Jejeg: Kono ijo kilo belo

Miring: Adoh dhondhong terong

5. Swara u jejeg lan miring

Jejeg: Guru biru maju

Miring: Weruh pikun tarung

Gawea ukara kanggo

1. Tembung Lingga: Dimas sinau gamelan ing sanggar seni

2. Tembung Andahan: Isuk mau ono swarane pitik

3. Tembung Rangkep: Kucingku jowal-jawil tanganku

4. Tembung Camboran: Narti ora mlebu sekolah amarga loro panas.

5. Jinising Tembung:

 Tembung Aran (Kata benda)

Tuladha: Bapak nandur pari wonten sabin
  Tembung Kriya (Kata kerja)
Tuladha: Ibu mangan sego pecel ing omah
 Tembung kahanan (Kata sifat)
Tuladha: Bocah kuwi parase ayu banget
 Tembung katrangan
Tuladha: Bagus kuwi wong paling apik sakdesaku
 Tembung wilangan
Tuladha: Ibu tumbas jajan limang bungkus
 Tembung saperangan
Tuladha: bayu mangan sempol saksunduk
 Tembung ancer-ancer
Tuladha: bapak tindak menyang Jakarta
 Tembung panggandheng
Tuladha: a. Adhik iku ayu, mulane akeh wong kang seneng
b. jakfar lan adit sinau bareng ing kampus
 Tembung panyeru
Tuladha: Wah, ratna omahne gede banget
 Tembung panyilah
Tuladha: Sang prabu semedi ing goa Selomangkling

Gawea ukara kang awujud

1. Frasa:

 Frasa Aran: Klambi Anyar

 Frasa Kriya: Turu Ngorok
 Frasa Kahanan: Paling Apik
 Frasa Wilangan: Limang Bungkus
 Frasa Katrangan: Kudu Bisa
 Frasa Sesulih: Kudu Bisa
 Frasa Ancer-ancer: Menyang Jakarta

2. Klausa: Bapak arep tindhak

3. j, w, l, g, k: Wati ngawekne adhine dulinan sepu-sepuran ing omah