Modul BM K1 Ting. 5

MODUL
GEMILANG 2.0
SPM
EDISI PELAJAR
BAHASA MELAYU
KERTAS 1
(1103 / 1)
TINGKATAN 5 /2021
USAHA
TANGGA
KEJAYAAN
PENDIDIKAN BERKUALITI, INSAN TERDIDIK, NEGARA SEJAHTERA 1

#jpnmelakajenamakerajaannombor1
Alhamdulillah, dengan rahmat dan keizinan-Nya jua Modul Gemilang 2.0
SPM bagi tahun 2021 berjaya dihasilkan melalui Projek Kemenjadian Murid Melaka
(KM2). Rakaman penghargaan yang tidak terhingga kepada Unit Bahasa, Sektor
Pembelajaran, pegawai SISC+ Bahasa dan barisan panel pakar yang sentiasa
menghulurkan sokongan dan bantuan kepada jabatan dalam mengimplementasikan
misi dan visi Jabatan Pendidikan Negeri Melaka ke landasan berfokus.
Bersama-samalah kita dengan prinsip membuka lembaran baharu (open the new
horizon) untuk menilai, menganalisis strategi dan taktikal agar dapat melakukan
penambahbaikan dalam pendidikan norma baharu lebih-lebih lagi dengan cabaran
pandemik covid-19. Prinsip ini menjadi batu loncatan dan motivasi untuk kita
melakukan inisiatif dan tindakan yang mencabar proses (challenge the process).
Guru mesti mempunyai hasrat yang tinggi dan penuh keterujaan untuk melihat prestasi
pelajar maju secara holistik. Oleh itu, penghasilan Modul Gemilang 2.0 SPM
merupakan salah satu strategi untuk membantu peningkatan pencapaian para pelajar
negeri Melaka yang berimpak tinggi dan selari dengan slogan kita “Pendidikan
Berkualiti, Insan Terdidik, Negara Sejahtera.” Dengan demikian, penerokaan ilmu dan
pengalaman serta sumber dihasilkan, dicipta dan digembleng bagi memastikan
aspirasi sistem bertambah maju dan menyumbang kepada pencapaian aspirasi
murid.
Pihak Jabatan Pendidikan Melaka dengan seikhlasnya merakamkan ucapan

penghargaan dan terima kasih yang tidak terhingga kepada guru-guru pakar yang
telah berusaha dengan begitu gigih untuk menghasilkan modul ini khususnya untuk
dimanfaatkan oleh kelompok sasaran agar pelajar menguasai kemahiran dengan lebih
efektif. Usaha gigih dan komitmen daripada semua yang terlibat menggambarkan
kualiti pendidik di Melaka berada pada tahap yang sungguh cemerlang. Teruskanlah
usaha murni dengan menyediakan modul-modul yang berinovasi serta kompetitif yang
memberi impak tinggi kepada kecemerlangan pelajar di negeri Melaka.
Semoga matlamat dan hasrat murni ini dapat membantu para pelajar menggapai cita-
cita mereka untuk cemerlang dalam peperiksaan SPM nanti walaupun mengharungi
kekangan dalam pendidikan norma baharu. Insya-Allah, semoga Tuhan
mengkabulkan permintaan ke atas hambanya yang telah berusaha.
Sekian, wassalam.
___________________________________________________________________________________________
“Pendidikan Berkualiti, Insan Terdidik, Negara Sejahtera”
i
Syukur ke hadrat Allah SWT kerana dengan izin dan kurnia-Nya, penghasilan
Modul Gemilang 2.0 SPM bagi tahun 2021 dapat direalisasikan. Ini merupakan usaha
murni hasil kejayaan kolaboratif akrab antara Jabatan Pendidikan Negeri Melaka
khasnya Sektor Pembelajaran dengan SISC+ Pejabat Pendidikan Daerah Melaka
Tengah, Jasin dan Alor Gajah serta guru-guru pakar negeri Melaka dalam
menterjemahkan hasrat Kementerian Pendidikan Malaysia untuk menyediakan dan
melahirkan para pelajar yang menguasai kemahiran serta kelayakan dalam
persaingan dunia realiti.
Pandemik covid-19 pada bulan Mac 2020 hingga kini telah merubah dunia pendidikan
kepada norma baharu iaitu para pelajar melaksanakan pembelajaran sama ada secara
dalam talian, luar talian atau off-side dan lebih dikenali Pengajaran dan Pembelajaran
di Rumah (PdPR). Namun. bagi mengangkat martabat pendidikan negeri Melaka lebih
cemerlang, Projek Kemenjadian Murid Melaka @KM² menyasar matlamat berfokus
bagi mencapai misi dan visi JPN Melaka yang lebih strategik. Para pegawai di JPN,
PPD dan pentadbir sekolah serta warga pendidik akan sentiasa memastikan
pelaksanaan pada peringkat sekolah selari dengan matlamat Kementerian Pendidikan
Malaysia dan Pengarah Jabatan Pendidikan Negeri Melaka iaitu “Pendidikan
Berkualiti, Insan Terdidik, Negara Sejahtera” dengan memberi peluang dan ruang
mempelajari ilmu melalui pelbagai kaedah dan medium.
Saya mengucapkan setinggi-tinggi tahniah dan syabas kepada para pegawai Sektor
Pembelajaran di JPN dan PPD serta barisan panel pakar yang bergabung tenaga juga
idea dalam penghasilan modul ini. Sesungguhnya besar harapan kita agar Modul
Gemilang 2.0 SPM ini dapat dimanfaatkan oleh para guru dengan sebaik-baik yang
mungkin dan dapat mencipta kejayaan berimpak tinggi kepada kemenjadian murid
Melaka, khususnya dalam peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM).
Sekian, terima kasih.
Haji Ismail bin Haji Alias

Timbalan Pengarah Pendidikan
Sektor Pembelajaran
Jabatan Pendidikan Melaka
___________________________________________________________________________________________
ii
JAWATANKUASA PANEL MODUL BAHASA MELAYU KSSM SPM 2021
Penaung
YBhg. Dr. Mohd Azam bin Ahmad

Pengarah Pendidikan Negeri Melaka
Penasihat
YBrs. Tuan Haji Ismail bin Haji Alias

Timbalan Pengarah Pendidikan Sektor Pembelajaran
Pengarah Projek
Hajah Rubaiya binti Abu Nawas

KPPK Unit Bahasa, Sektor Pembelajaran
Penyelaras Projek
Pembantu Tadbir
Helmi bin Murid

PP Bahasa Melayu
Hajariah binti Ghazali
PT Unit Bahasa
Panel Pakar Kawalan Mutu
Hajah Reny Azreena bt Abd Rahman Norasiah binti Ahmad

Hajah Fadhilah binti Embi Razman bin Mohammad
SISC+ PPD Melaka Tengah SISC+ PPD Alor Gajah
SISC+ PPD Melaka Tengah SISC+ PPD Alor Gajah
___________________________________________________________________________________________
iii
Panel Pakar Bahasa Melayu KSSM SPM 2021
Kertas 1 (1103/1)
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dari Universiti Malaya tahun

1989 dan Diploma Pendidikan Universiti Malaya. Mula berkhidmat di SMK
Raja Puan Muda Tengku Fauziah, Perlis pada Jun 1990. Kini berkhidmat
di SMK Datuk Bendahara, Jasin, Melaka sebagai guru Bahasa Melayu.
Noraini binti Mohd Yusof

Ketua Panel Modul Kertas 1
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sains Sosial dalam Bidang Ekonomi dan
Antropogi dari Universiti Sains Malaysia dan Sijil Perguruan dalam Pengajian
Melayu dari Institut Bahasa. Bertugas sebagai GPK KOKU. Mantan Guru
Cemerlang Bahasa Melayu. Pengalaman sebagai JUK/JU MBMMBI, JUK/JU
Literasi Bacaan, Pembina Item Bahasa Melayu peringkat negeri dan daerah,
hakim Bahas Ala Parlimen peringkat negeri / kebangsaan, Ketua Pentaksir
Kawasan PT3 Bahasa Melayu. Pengalaman mengajar BM lebih 30 tahun.
Berkhidmat di SMK Sultan Mansor Shah, Pulau Sebang, Melaka. Ismail bin Md Nor
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu dari

Universiti Putra Malaysia. Mula berkhidmat di SMK Tinggi
Melaka pada Disember 1993. Kini berkhidmat di SMK Sultan
Mansor Shah, Pulau Sebang, Melaka sebagai guru Bahasa
Melayu.
Berkelulusan IJAZAH Sarjana Muda Sastera (BM) USM
2002, Diploma Pendidikan (PM)IMPPPKT. Pengalaman
mengajar subjek BM selama 32 tahun,SK Air jenih, di SMK
Lubok China, dan kini SMK Ade Putra. Panel penggubal Zamri bin Ismail
modul BM SPM , 2019 dan 2020, penceramah BM SPM
Kertas 1 selama 10 tahun.
Md Isa bin Othman Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dengan

Pendidikan dalam bidang Pengajian Kesusasteraan di
Universiti Sains Malaysia tahun 2007. Mula berkhidmat
di SMK Seri Kampar Perak pada 1 November 2007.
Seterusnya berpindah ke SMJK Notre Dame Convent
Melaka pada tahun 2010 sehingga kini.
Muhammad Redzwan bin Abbas
Berkelulusan Sijil Perguruan

Nur Daliza binti Che Daud tahun 1989 di Maktab Perguruan
Perempuan Melayu Melaka
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda (MPPM) dan Ijazah Pendidikan
Sastera dengan Pendidikan USM pada (PBMP) dari Universiti Putra
tahun 1996 hingga 1999. Memulakan Malaysia tahun 2000. Mula
perkhidmatan di Sekolah Tun Fatimah, berkhidmat di SMK Gombak Setia
Johor Bahru. Mendapat gelaran Guru pada 1 Disember 1989. Berpindah
Cemerlang bermula tahun 2009 hingga ke SMK Ghafar Baba tahun pada
kini. Kini berkhidmat sebagai Guru Rugayah bte Yahya
Disember 1990 hingga Februari
Cemerlang Bahasa Melayu di Sekolah 2017 seterusnya di SMK Hang
Menengah Sains Muzaffar Syah , Melaka. Kasturi hingga kini.
___________________________________________________________________________________________
iv
Berkelulusan Master (Sarjana) Pendidikan Bahasa Melayu Universiti Putra Malaysia
2015 dan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Bahasa Melayu Universiti Pendidikan Sultan
Idris 2010. Sering terlibat dengan memberi ceramah Teknik Menjawab Kertas 1 di
sekolah-sekolah menengah kerajaan dan swasta sekitar Negeri Melaka, Negeri Sembilan,
Johor dan Kedah serta penceramah Bahasa Melayu Kertas 1 di bawah kelolaan IPTA dan
IPTS seperti Pusat Edu-Pelancongan UTeM dan Taj Internasional Collage. Pengalaman
mengajar subjek Bahasa Melayu selama 11 tahun di SMK Air Molek, Melaka.
Mohd Hairie bin Abdullah

Berkelulusan B.A(Hons) Psikologi, UKM. KPLI
Diploma Pendidikan Bahasa Melayu dan Sejarah,
MPKB. Berpengalaman mengajar Bahasa Melayu SPM
selama 27 Tahun.Kini mengajar di SKK SMK Ghafar
Baba, Masjid Tanah.
Berkelulusan Master Sastera (BM) UPM 2002, Bacelor Sastera

(Bahasa & Linguistik Melayu) UPM 1999, Diploma
Pendidikan (BM) IBBM KL 2005. Pengalaman mengajar Md Isa bin Othman
subjek BM selama 19 tahun di MRSM Batu Pahat, MRSM
Terendak dan kini MRSM Tun Ghafar Baba. Panel penggubal
soalan percubaan SPM MARA 2017, 2018 dan 2020.
Noor Hafizah binti Jauhari Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan

Kesusasteraan Melayu, Universiti Pendidikan
Sultan Idris (UPSI). Mula berkhidmat secara rasmi
sebagai guru pada tahun 2016 di SMK Durian
Tunggal sebagai guru subjek Bahasa Melayu.
Muhamad Muslim bin Kamaruddin
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sains Kemasyarakatan dari Universiti Sains

Malaysia, Pulau Pinang dan Diploma Pendidikan, Universiti Islam Antarabangsa
Malaysia, pengkhususan dalam subjek Bahasa Melayu dan Sejarah. Telah menjadi
tenaga pengajar subjek Bahasa Melayu selama 23 tahun juga berpengalaman menjadi
pembina item Bahasa Melayu serta hakim Bahas Bahasa Melayu Ala Parlimen
peringkat daerah dan negeri. Kini berkhidmat di SMK Infant Jesus Convent, Melaka
dan menjawat jawatan Guru Kanan Mata Pelajaran (GKMP) bidang Kemanusiaan.
Sanisah binti Ahmad

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dari Universiti
Sains Malaysia pada tahun 1996 dan Diploma Pendididkan
(KPLI) MPPM pada tahun 1997. Mula berkhidmat di SMK
Raja Zarina,P.Klang dari tahun 1998 sehingga 2003.Kini di
SMK Padang Temu Melaka sebagai guru subjek Bahasa
Melayu.
Hafni binti Othman
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dari Universiti Malaya pada tahun
1991 dan Diploma Pendididkan (KPLI) MPPM pada tahun 1994. Mula
berkhidmat di SMK Tun Mutahir Batu Berendam Melaka dari tahun 1994
sehingga Oktober 2019. Bermula November 2019, mula berkhidmat di SMK
Tinggi St. David Melaka sehingga kini sebagai guru subjek Bahasa Melayu. Zawiyah binti Mohd
___________________________________________________________________________________________
v
Berkelulusan Bacelor Pendididkan (Bimbingan dan Kaunseling) dari Universiti
Pertanian Malaysia pada tahun. 1994. Mula berkhidmat di Sek Men Sains
Selangor, Kuala Lumpur dari tahun 1994 sehingga Disember 1995. Mantan guru
cemerlang Bahasa Melayu. Bermula Disember 1995, mula berkhidmat di Sekolah
Menengah Sains Muzaffar Syah sehingga kini sebagai guru subjek Bahasa Melayu.
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Kepujian) dari

Universiti Pendidikan Sultan Idris (UPSI) pada tahun 2002 dan
Azniza binti Azmi Sijil Program Tambah Opsyen (PITO) Bahasa Melayu,
Azmi Kementerian Pendidikan Malaysia di Universiti Kebangsaan
Malaysia. Mula berkhidmat sebagai guru mata pelajaran
Bahasa Melayu di SMK Convent Bukit Nanas, Kuala Lumpur
(2002 -2007) dan berpengalaman selama 18 tahun. Kini
berkhidmat SMK Seri Pengkalan, Alor Gajah, Melaka.
Wan Suzaiwati binti Md Soib
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Sains Politik dari Universiti

Malaya pada tahun 1992. Mula berkhidmat di SMK Sultan Abdul Jalil,
Kluang, Johor dan berpengalaman mengajar Bahasa Melayu selama 26
tahun. Kini berkhidmat SMK Bukit Katil, Melaka.
Hayati binti Hassan

Kertas 2 (1103/2)
Berkelulusan Ijazah Sarjana Pendidikan dalam bidang Kurikulum dan

Pedagogi,UKM dan Ijazah Sarjana Muda Sains Pembangunan UKM. Mengambil
Kursus Perguruan Lepasan Ijazah di Maktab Perguruan Kota Bharu dalam bidang
Pengajian Melayu dan Sejarah. Beliau memulakan perkhidmatan di SMK (P)
Puterijaya, KL dan berpindah ke SMK Datuk Bendahara, Jasin, Melaka pada tahun
2003. Berpengalaman 24 tahun mengajar mata pelajaran Bahasa Melayu dan
Sejarah, Beliau merupakan Munsyi Dewan Bahasa dan kini memegang jawatan
GKMP Kemanusiaan di SM Tahfiz Al Quran Chenderah Jasin, Melaka sejak 2018.
Khadijah binti Ahmad

Ketua Panel Modul Kertas 2
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu Kelas Pertama Universiti Malaya
dan mendapat Sijil Perguruan Asas di Maktab Perguruan Perempuan Melayu
Melaka pada 1988. Sekarang bertugas di Sekolah Menengah Kebangsaan Sultan
Mansor Shah. Merupakan antara Guru Cemerlang Bahasa Melayu di Melaka.
Khamisah binti Baba
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera, UKM (1992) dan Diploma Pendidikan,
UKM (1993). Mula berkhidmat sebagai pendidik di SMKA Segamat, Segamat
Baru, Johor pada tahun 1993. Kini, berkhidmat di SMK Dato’ Abdul Rahman
Ya’kub, Merlimau Melaka sebagai Guru Kanan Mata Pelajaran Bahasa.
Habibah binti Akob

___________________________________________________________________________________________
vi
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan dengan Kepujian, UPM
dalam bidang Pengajian Melayu. Memperoleh Sijil Perguruan Asas
daripada Maktab Perguruan Batu Pahat, Johor. Berpengalaman mengajar
selama 26 tahun dan pernah menjadi Guru Cemerlang BM 2014 - 2016
Kini beliau bertugas sebagai GKMP Bahasa di SMK Seri Tanjong, Melaka.
Lis Quraisin binti Dolhalit
Berkelulusan Ijazah Pertama Pendidikan (Pengajaran Bahasa Melayu Pertama) dan

Sijil Perguruan Malaysia di Maktab Perguruan Sri Pinang, Pulau Pinang.
Berpengalaman mengajar mulai 1990 hingga sekarang. Bergerak aktif sebagai hakim
pertandingan koakademik Peringkat Daerah Alor Gajah dan Negeri Melaka dan
Penceramah Teknik Menjawab Soalan Bahasa Melayu Kertas 2 dan Kesusasteraan
Melayu SPM serta Pembina Item Bahasa Melayu SPM peringkat Daerah Alor Gajah.
Ariffin bin Mokhtar
Mendapat pendidikan awal di Ipoh dan di Kuala Lumpur. Memiliki Ijazah

Sarjana Muda Rancangan Bahasa Melayu Universiti Malaya 1999, Beliau
memperoleh Diploma Pendidikan melalui pengajian KPLI di Institut Bahasa
Melayu Malaysia 2000. Mula berkhidmat sebagai guru pada tahun 2001.
Bertugas di SM Tahfiz Al-Qur'an Chenderah sejak 2014 hingga sekarang.
Syahiful Kamariah binti Mohamad
Berkelulusan Ijazah Pertama dari Universiti Malaya dalam bidang Pengajian

Melayu dan Diploma Pendidikan di Institut Bahasa Melayu Malaysia (Bahasa
Melayu/ Sejarah). Bergerak aktif sebagai hakim dalam pertandingan koakademik
Bahasa Melayu peringkat daerah dan negeri. Beliau juga merupakan Pengerusi
Teknik Pertandingan Forum Remaja Daerah Jasin.Kini,bertugas sebagai GKMP
Bahasa SMK Tinggi Perempuan Melaka.
Roslan bin Kasim
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan

Kesusasteraan Melayu (Major)/ Bahasa Melayu (Minor)
daripada UPSI. Mula berkhidmat sebagai pendidik di SMK
Dato Abdul Rahman Yassin (SDARY) Johor Bahru pada
tahun 2010 dan sekarang berkhidmat di SMK Nyalas,
Asahan Melaka sebagai guru Bahasa Melayu.
Zamzarina binti Misnan
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Kesusasteraan Melayu dari Universiti

Sains Malaysia tahun 1999. Mula berkhidmat di SK Tanjung Puteri, Johor
pada Januari 1988. Kini berkhidmat di SMK Ayer Molek, Melaka sebagai
GPK Kokurikulum dan merupakan Guru Cemerlang Bahasa Melayu.
Hajah Samiah binti Samari
___________________________________________________________________________________________
vii
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dengan
Pendidikan, USM pada tahun 1990 dalam bidang Geografi
dan Kesusasteraan Melayu). Mula berkhidmat pada tahun
1990 dan kini berkhidmat di SMK Seri Pengkalan Alor Gajah.
Hajah Nor Azlina binti Mat Said
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda, Universiti Teknologi Malaysia pada tahun

1995 dan Diploma Pendidikan pada tahun 1996. Mula berkhidmat di SMK
Taman Tun Aminah pada Ogos 1996 dan kini berkhidmat di SMK Gajah Berang
sebagai GKMP Kemanusiaan serta berpengalaman mengajar Bahasa Melayu
selama 18 tahun.
Norhayati binti Parlan
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu & Kesusasteraan

Melayu, Universiti Putra Malaysia pada tahun 2002. Mula
berkhidmat di Sek. Men. Kerajaan Kabong Sarawak pada September
2002 dan kini berkhidmat di Sekolah Menengah Sains Muzaffar Shah
serta berpengalaman mengajar Bahasa Melayu selama 18 tahun.
Hanita binti Rahim

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pengajian
Kesusasteraan Melayu, Universiti Pendidikan
Sultan Idris pada tahun 2007. Mula berkhidmat di
SMK Subang Jaya pada November 2007 dan kini
berkhidmat SMK Seri Bemban serta berpengalaman
mengajar Bahasa Melayu selama 13 tahun.
Rafidah binti Hashim

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pengajian Melayu
Linguistik, Universiti Putra Malaysia pada tahun 1998.
Mula berkhidmat di SMK Tenom, Sabah pada November
Julai 1999 dan kini berkhidmat SMK Ghafar Baba sebagai
GKMP Bahasa serta berpengalaman mengajar Bahasa
Melayu selama 20 tahun.
Nasruddin bin Abdullah
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu, Universiti

Sains Malaysia pada tahun 2017. Mula berkhidmat di SMK
Seri Pengkalan pada Oktober 2018 hingga kini.
Shaidatul Amirah binti Salim
___________________________________________________________________________________________
viii
Kertas 3 & 4 (1103/3 dan 1103/4)
Mempunyai kelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu Bahasa

Pertama dari Universiti Putra Malaysia tahun 2001. Mula berkhidmat
di SMK Pulau Ketam, Selangor DE pada 1/12/1989 dan telah
berpindah ke Melaka setelah 4 tahun berkhidmat di sana. Mula
menanda kertas BM kertas 1 sejak tahun 1992 dan telah dilantik
sebagai Ketua Pasukan pada tahun 2013 dan pengalaman menanda
selama 28 tahun dan Ketua Pasukan selama 7 tahun. Sekarang bertuga
ssebagai GKMP Bahasa di SMK Tun Syed Zahiruddin selama 6 tahun
Abd Samad Bin Aziz dan telah mengajar di sana selama 9 tahun. Mendapat perkhidmatan
cemerlang sebanyak 2 kali iaitu tahun 2002 dan tahun 2015 dan juga
Ketua Panel Modul menjadi penceramah BM 1 SPM dan juga menjawat jawatan jawatan
Kertas 3 & 4 sebagai Ketua Pentaksir Lisan Negeri Melaka tahun 2020.
Mempunyai kelulusan Ijazah Sarjana Muda dengan kepujian dari

Universiti Kebangsaan Malaysia pada tahun 2007 dalam bidang
Komunikasi Media. Melanjutkan pengajian dalam Diploma Perguruan
Lepasan Ijazah di Universiti Pendidikan Sultan Idris dalam bidang
Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan. Mula berkhidmat di SMK Dato
Haji Talib Karim sebagai Guru Akademik Biasa pada tahun 2010 dan
mengajar mata pelajaran Bahasa Melayu dan Pendidikan Moral.
Noorzazaliza bte Ismail
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dengan kepujian, UKM

pada tahun 2008 dalam bidang Pengajian Bahasa Melayu. Mengambil
Kursus Perguruan Lepasan Ijazah (KDC) di Institut Pendidikan Guru,
Kampus Perempuan Melayu dalam bidang Pengajian Melayu .Mula
berkhidmat sebagai pendidik pada tahun 2010 dan kini bertugas di
Sek Men Arab, Assaiyidah Khadijah, Merlimau, Melaka.
Norfadilla binti Yaafar
Mempunyai kelulusan Ijazah Sarjana Muda dengan

kepujian dari Universiti Pendidikan Sultan Idris pada
tahun 2010 dalam bidang bahasa Melayu. Mula
berkhidmat di SMK Bukit Rambai sebagai Guru
Akademik Biasa pada tahun 2010 dan mengajar mata
pelajaran bahasa Melayu dan Sejarah. Mendapat Anugerah
Perkhidmatan Cemerlang pada tahun 2015.
Haryati binti Anua
___________________________________________________________________________________________
ix
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sains dengan Pendidikan, UM pada tahun 2008
dalam bidang Kimia dan Matematik .Mula berkhidmat sebagai pendidik pada tahun
2008 di SMK Taman Tun Aminah Johor Bahru selama 10 tahun. Berkhidmat di sekolah
kedua iaitu di SMK Paya Rumput pada tahun 2019. Melibatkan diri dalam penandaan
kertas SPM Kertas 1 pada tahun 2012 sehingga kini. Mendapat anugerah perkhidmatan
cemerlang pada tahun 2016. Kini bertugas sebagai ketua panitia di SMK Paya Rumput.
Nurwardah Nadrah binti Ma’min
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda dengan kepujian dari Universiti Putra

Malaysia pada tahun 1998 dalam bidang Pendidikan Bahasa Melayu sebagai
Bahasa Pertama. Telah berkhidmat di SMK Sungai Udang, Melaka sejak tahun
2002 sehingga kini. Melibatkan diri dalam tugasan penandaan Bahasa Melayu
Kertas 2 (SPM) selama 15 tahun. Telah mendapat Anugerah Perkhidmatan
Cemerlang pada tahun 2005 dan 2017. Diamanahkan menjalankan
tanggungjawab sebagai Ketua Panitia Bahasa Melayu sejak 2016 sehingga kini.
Salmah binti Husin
Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Kesusasteraan

Melayu, Universiti Perguruan Sultan Idris pada tahun
2003. Mula berkhidmat di SMK Selirit, Kapit pada
September 2003 dan kini berkhidmat di SMK Tinggi St
David serta berpengalaman mengajar Bahasa Melayu
selama 17 tahun.
Azlina binti Yahaya
*************************************************************************************************
***Sebarang pertanyaan atau penerangan lanjut berkaitan modul boleh hubungi
Ketua Panel Pakar Bahasa Melayu KSSM SPM iaitu Pn. Noraini (019-6629136),
Pn. Khadijah (019-2248079 atau En. Abd. Samad (012-6904711).***
*************************************************************************************************
***Hak cipta Jabatan Pendidikan Negeri Melaka.***

***Modul digunakan oleh sekolah-sekolah di negeri Melaka
di bawah Kementerian Pendidikan Malaysia.***
***Dilarang digunakan untuk kepentingan peribadi.***
___________________________________________________________________________________________
x
ISI KANDUNGAN KERTAS 1
BIL ISI KANDUNGAN MUKA TARIKH TANDA CATATAN

SURAT TANGAN
Kandungan DSKP – Kemahiran 4–6
1
Menulis
Format Instrumen Peperiksaan 7–9
2 SPM Bahasa Melayu Kertas 1
Garis Panduan Mata Pelajaran 10 -11

3 Bahasa Melayu Kertas 1 (1103/1)
4 Jenis-Jenis Karangan 12
Format karangan
5
1. Surat rasmi 14 – 17
2. Surat tidak rasmi 18 – 21
3. Syarahan 22 – 26
4. Ucapan 27 – 29
5. Rencana 30 – 33
6. Laporan 34 – 38
7. Wawancara/ dialog 39 – 42
8. Resume 43 – 45
9. E-mel 46 – 49
10. Skrip drama 50 – 52
11. Biodata 53 – 55
6. Jenis-jenis Pendahuluan 56
1. Definisi 57
2. Tokoh dan Suasana 58
3. Persoalan dan Peribahasa 59
4. Sejarah dan Fakta 60
5. Berita dan Puisi/ Lagu 61
6. Gabungan 62
7 Jenis-jenis Perenggan 63 - 67
2
BIL ISI KANDUNGAN MUKA TARIKH TANDA CATATAN
SURAT TANGAN
8 Penanda Wacana 68 - 71
9 Karangan Bahagian A 72
1. Panduan Menulis Karangan A 73

2. Contoh 1 74 – 79
3. Contoh 2 80 – 84
10 Karangan Bahagian B 85
1. Panduan Menulis Karangan B 86
2. Contoh 1 87 – 93
11 Latihan Karangan Bahagian A 94
1. Panduan Membina Rangka
95 – 98
Karangan A
2. Latihan Pengukuhan :
99 - 118
Tema 1 hingga Tema 16
12 Karangan Bahagian B 119
1. Panduan Umum dan Panduan
120 -128
Khusus
2. Panduan Membina Rangka
129 - 143
Karangan B
Latihan Karangan Bahagian B 144 - 151
13 Lampiran Kerangka Karangan 152 - 154
3
KEMAHIRAN MENULIS DALAM KSSM BAHASA MELAYU TINGKATAN 5
Kemahiran menulis merujuk kepada keupayaan murid menulis perkataan dan melahirkan
idea melalui pelbagai jenis penulisan yang berkaitan dengan ilmu pengetahuan dan
pengalaman peribadi yang telah dilalui. Penekanan perlu diberikan kepada penggunaan ayat
yang gramatis, tanda baca dan ejaan yang betul, serta tulisan yang jelas dan kemas.
Murid juga digalakkan menggunakan kreativiti mereka untuk menghasilkan penulisan
berunsur pengetahuan dan imaginasi. Penguasaan kemahiran ini diperoleh melalui situasi
dan konteks dalam pelbagai bahan prosa, puisi dan grafik.
OBJEKTIF KEMAHIRAN MENULIS

Dalam Bahasa Melayu Tingkatan 4 kemahiran menulis bertujuan untuk membolehkan murid
mencapai objektif yang berikut:
1. Menulis untuk meramal sesuatu perkara, melengkapkan maklumat dan

menjawab pelbagai soalan dengan menggunakan ayat yang gramatis.
2. Menulis untuk membina kerangka karangan dan karangan lengkap secara
terancang.
3. Menulis untuk mengolah maklumat daripada pelbagai bahan menggunakan ayat
yang gramatis dan penanda wacana yang sesuai.
DSKP KSSM BM TINGKATAN 4 DAN TINGKATAN 5
DOMAIN PEMBELAJARAN BAHASA MELAYU

Pembelajaran Bahasa Melayu dibina berteraskan kemahiran mendengar, kemahiran
bertutur, kemahiran membaca dan kemahiran menulis yang merentasi domain pembelajaran
yang ditetapkan. Domain pembelajaran yang ditetapkan adalah berdasarkan konteks atau
latar yang luas dan pelbagai, bersesuaian tahap perkembangan dan tahap kematangan
murid sekolah menengah. Domain ini merangkumi aspek individu, masyarakat dan negara,
serta serantau dan antarabangsa selari dengan cabaran abad ke-21. Penetapan domain ini
bertujuan membolehkan murid bersedia untuk menghadapi dunia sebenar sebagai individu
dewasa. Huraian domain pembelajaran adalah seperti Jadual 4.
Jadual 4: Domain Pembelajaran
SITUASI HURAIAN
Berinteraksi dengan keluarga, kawan-kawan, jiran dan masyarakat
Peribadi
sekeliling.
Berurusan dengan perkhidmatan awam, badan pentadbiran, aktiviti
Awam sosial dan budaya dalam masyarakat.
Berkaitan dengan ilmu pengetahuan dan kemahiran khusus.

Pendidikan
Berkaitan dengan aktiviti yang melibatkan persediaan menyertai
Kerjaya
alam kerjaya.
4
STANDARD KANDUNGAN, STANDARD PEMBELAJARAN DAN STANDARD
PRESTASI TINGKATAN 5
3.0 KEMAHIRAN MENULIS

STANDARD STANDARD PEMBELAJARAN
KANDUNGAN
Murid boleh:
3.1 Menulis untuk
3.1.1 Menulis untuk membina ayat dengan
menerangkan makna kata
membezakan makna kata, istilah,
dan istilah, rangkai kata,
maksud rangkai kata, dan ungkapan
ungkapan dan ayat.
dengan betul mengikut konteks.
3.2 Menulis untuk 3.2.1 Menulis untuk meramal sesuatu
mengemukakan maklumat perkara yang dibaca, didengar dan
tentang sesuatu perkara. ditonton dengan memberikan
justifikasi menggunakan ayat yang
gramatis.
3.3 Menulis untuk 3.3.1 Menulis dan melengkapkan maklumat
melengkapkan maklumat dalam pelbagai bahan mengikut
dalam pelbagai bahan. situasi dan keperluan.
3.4 Menulis untuk 3.4.1 Menulis kerangka karangan dengan
menghasilkan sesuatu menyusun dan menganalisis isi
penulisan secara penting secara terancang.
terancang.
3.4.2 Menulis pelbagai jenis perenggan
pendahuluan yang menepati
tema menggunakan laras bahasa yang
sesuai dan gramatis.
3.4.3 Menulis perenggan isi dengan huraian
yang jelas dan kritis menggunakan
bahasa yang gramatis.
3.4.4 Menulis untuk membuat kesimpulan
yang lengkap dan menepati tema
menggunakan ayat yang gramatis dan
ungkapan yang menarik.
3.4.5 Menulis untuk menghasilkan karangan
dengan wacana yang lengkap, bahasa
yang gramatis dan ungkapan yang
menarik.
3.5 Menulis untuk mengolah
3.5.1 Mengolah pelbagai bahan menggunakan
maklumat bagi menghasilkan
ayat yang gramatis dan penanda
pelbagai bentuk penulisan dan 3.5.2
wacana yang sesuai.
grafik.
Mengolah maklumat daripada pelbagai
bahan dalam bentuk grafik yang sesuai
dan menarik.
3.6 Mengedit dan memurnikan
3.6.1 Menganalisis kesalahan bahasa dan
pelbagai teks.
kejituan idea dalam pelbagai teks
5
STANDARD PRESTASI KEMAHIRAN MENULIS
TAHAP
PENYATAAN
PENGUASAAN
1 Menulis ungkapan, ayat dan pendapat dan menghasilkan penulisan,
Sangat Terhad mencatat maklumat daripada pelbagai bahan, serta mengenal pasti
kesalahan bahasa pada tahap sangat terhad.
2 Menulis ungkapan, ayat dan pendapat dan menghasilkan penulisan,
Terhad mencatat maklumat daripada pelbagai bahan, serta mengenal pasti
kesalahan bahasa pada tahap terhad.
3 Menulis ungkapan, ayat, pendapat, meramal, melengkapkan maklumat

dan menghasilkan penulisan yang lengkap, mengolah pelbagai bahan
Memuaskan
dan maklumat, serta menganalisis kesalahan bahasa dengan betul
menggunakan ayat yang gramatis dan mengikut konteks pada tahap
memuaskan.

Baik
kukuh.

Sangat Baik
tekal dan terperinci.

Cemerlang
tekal, terperinci dan menjadi teladan.
6
FORMAT INSTRUMEN PEPERIKSAAN SPM MULAI TAHUN 2021
MATA PELAJARAN BAHASA MELAYU (1103)
Bil Perkara Kertas 1 Kertas 2 Kertas 3 Kertas 4

(1103/1) (1103/2) (1103/3) (1103/4)
Jenis
1 Ujian Bertulis Ujian Bertulis Ujian Bertutur Ujian Mendengar
Instrumen
• Objektif
• Subjektif • Subjektif • Subjektif
Respons Respons Aneka Pilihan
Respons • Objektif
2 Jenis Item Terhad Terhad Terhad
• Subjektif • Subjektif Pelbagai
• Subjektif Bentuk
Respons Respons Respons
Terbuka Terbuka • Subjektif
Terbuka Respons
Terhad
3 Bilangan Bahagian A Bahagian A – Bahagian A – • 4 – 6 petikan

Soalan Sistem dan Individu
Satu (1) soalan Aplikasi Bahasa • Instrumen
berdasarkan • 1petikan/ bahan mengandungi
kombinasi 1. Morfologi rangsangan 20 hingga 25
kepelbagaian 2. Sintaksis yang soalan
bahan 3. Penyuntingan disediakan (Jawab semua
rangsangan 4. Bahasa untuk soalan)
Melayu setiap calon
Jawab 1 soalan Standard • Jawapan
• menukarka • Bersoal jawab berdasarkan
n bahan dengan petikan.
teks pentaksir
klasik/ lama
kepada
Bahasa
Melayu
Moden/
Standard
5. Peribahasa
7
3 Bilangan Bahagian B Bahagian B Bahagian B
soalan - Pemahaman - Kumpulan
Empat (4) soalan
esei. ● 1 tajuk/ tema
Soalan 6 umum
Pilih dan jawab dan 7 disediakan untuk
satu berdasarkan perbincangan
daripada petikan
empat bahan ● Perbincangan
soalan prosa dan bukan dalam
prosa kumpulan 3 – 5
orang calon
Jumlah (Umum / Drama /
soalan : 5 Cerpen / Prosa
Soalan Tradisional /
Puisi Tradisional
/ Sajak)
Soalan 8
berdasarkan
novel tingkatan
4 dan 5
Bahagian C
– Rumusan
Soalan 9
menulis
rumusan
Jumlah
soalan :
9 soalan
Jumlah
4 100 markah 100 markah 70 markah 30 markah
Markah
5 Wajaran
6 Konstruk Kemahiran Kemahiran Kemahiran Kemahiran

menulis membaca mendengar dan mendengar
• Mengaplikasi • Memahami bertutur • Memahami
• Menganalisis • Mengaplikasi • Memahami • Mengaplikasi
• Menilai • Menganalisis • Mengaplikasi • Menganalisis
• Mencipta • Menilai • Menganalisis
• Mencipta • Menilai
Pengetahuan sistem bahasa
Nilai
8
7 Tempoh 2 jam 2 jam 30 minit Individu: 30 minit
Ujian 3 hingga 5 minit
Kumpulan:
12 hingga 15
minit
Cakupan Mencakupi semua standard kandungan dan standard pembelajaran yang

8
Konteks terdapat dalam Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP)
Aras Rendah:Sederhana:Tinggi
9
Kesukaran 5:3:2
Kaedah ● Analitik ● Analitik ● Dikotomus

10 ● Holistik
Penskoran ● Holistik ● Holistik ● Analitik
● DVD/ CD
Rakaman
11 Alatan Tiada Tiada Tiada /Audio
Tambahan
● Pemain
DVD/CD/Laptop
9
10
11
JENIS-JENIS KARANGAN
12
FORMAT
KARANGAN
13
14
15
CONTOH KARANGAN SURAT RASMI
CONTOH 1: BUKU TEKS TINGKATAN 1 - M/S 216
16
CONTOH 2 : BUKU TEKS TINGKATAN 2 – M/S 3
17
18
19
CONTOH KARANGAN SURAT TIDAK RASMI
CONTOH 1 : BUKU TEKS TINGKATAN 3 - M/S 82
20
No. 8, Jalam Bunga Raya 10,

Taman Tasik Perdana,
45800 Pulau Pinang,
10 Jun 20[][].
Ke hadapan sahabatku Ainida yang kini berada di Seremban, Negeri Sembilan. Saudari
di sana apa khabar? Saya berharap semoga saudari sihat walafiat bersama-sama
keluarga tercipta.
Saudari,
Maafkan saya kerana sudah agak lama saya tidak mengutuskan surat. Buat masa
ini, saya agak sibuk membantu ayah saya mengurus penternkan ayam piru. Tahukah
saudari bahawa ayam piru juga dikenali sebagai ayam belanda? Ayam ini sering
dijadikan sajian utama semasa sambutan Hari Krismas selain dijadikan menu jualan
di restoran.
Untuk pengetuan saudari, terdapat dua jenis ayam piru warisan dan baka
komersial. Menurut ayah saya, baka warisan ialah baka ayam piru yang asal, manakala
baka komersial ialah baka yang dihasilkan melalui teknologi pemilihan genetik.Baka
warisan ini cepat membesar dan dagingnya juga banyak pada bahagian dada dan juga
paha. Wah, banyak ilmu yang saya peroleh apabila menternak ayam piru!
Sahabatku Nida,
Ayam piru memerlukan perhatian lebih pada peringkat pengurusan anak
(1–8 minggu) dan peringkat pembesaran (9-12 minggu). Pada peringkat ini, ayam piru
lebih sensitif jika dibandingkan dengan ungags lain. Selain itu, makanannya juga
berbeza daripada ayam biasa. Ayam piru memerlukan kandungan protein yang tinggi
pada peringkat tiga bulan yang pertama. Pengambilan protein yang tinggi
membolehkan ayam piru membesar dengan baiknya. Sekiranya pembesaran ayam ini
terbantut, penternak akan rugi.
Saudari,
Sampai di sini sahaja yang dapat saya coretkan tentang ayam piru. Bilakah
saudari ingin berkunjung ke lading ayam piru ayah saya. Jika saudari ingin datang,
maklumkan kepada saya terlebih dahulu. Jumpa lagi dalam lembaran akan datang.
Sahabatmu,
Ammar Haaris
21
KARANGAN FORMAT CERAMAH
KARANGAN FORMAT CERAMAH JUGA SAMA SEPERTI

FORMAT SYARAHAN.
PERBEZAANNYA KARANGAN FORMAT CERAMAH

TIDAK DIPERTANDINGKAN.
22
CONTOH KARANGAN SYARAHAN
CONTOH 1 : BUKU TEKS TINGKATAN 4 – M/S 4 & 5
23
24
CONTOH KARANGAN FORMAT CERAMAH
CONTOH 1: BUKU TEKS TINGKATAN 2 - M/S 226
25
CONTOH 2 : (SUMBER DARIPADA INTERNET)
SOALAN: http://saifuladli106.blogspot.com/
Andaikan bahawa anda pegawai kaunseling dari Jabatan Pelajaran. Anda telah
diundang untuk menyampaikan ceramah di sebuah sekolah. Ceramah tersebut
bertajuk “Gejala Vandalisme di Sekolah” . Tulis teks ceramah anda selengkapnya.
JAWAPAN:
Salam sejahtera saya ucapkan kepada Tuan Pengerusi Majlis,Yang Berusaha Tuan
Pengetua Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Murni, Puan Hajah Saleha
Tumin, guru-guru, para pelajar dan hadirin sekalian. Pertama sekali saya ingin
mengucapkan terima kasih kerana diberi peluang menyampaikan ceramah yang
bertajuk, "Gejala Vandalisme di Sekolah”.
Hadirin yang dihormati,
Vandalisme dapat dikelaskan kepada tiga bahagian iaitu perlakuan,dendam dan
conteng. Biasanya, mereka yang terlibat dalam gejala ini ialah remaja yang berusia
sekitar 15 tahun hingga 21 tahun. Antara tempat yang sering menjadi tumpuan
termasuklah telefon awam, papan tanda, dinding tandas, peralatan sekolah dan
sebagainya.
Pelbagai faktor yang mempengaruhi gejala vandalisme ini. Antara punca utama
termasuklah pengaruh rakan sebaya. Golongan remaja amat mudah terpengaruh oleh
persekitarannya. Desakan rakan sebaya dan sikap tidak mahu ketinggalan dalam
kumpulan mendorong situasi ini berlaku. Keadaan ini secara tidak langsung dapat
mencorakkan sikap, nilai, serta tingkah laku mereka.
Ibu bapa dapat menjadi penyebab kepada masalah ini juga. Remaja yang terjebak
lazimnya lahir daripada keluarga yang bermasalah. Ibu bapa yang terlalu sibuk bekerja
hingga mengabaikan keperluan dan kasih sayang akan menyebabkan ank-anak
berasa tersisih. Sikap ambil mudah dan kurangnya pemantauan daripada ibu bapa
dapat menyebabkan anak-anak akan melakukan perkara di luar kawalan.
Selain itu, ibu bapa tidak harus memandang remeh aspek pembentukan akhlak
menerusi nilai-nilai agama juga. Didikan agama dan amalan ajaran agama amat penting
untuk membentuk jiwa anak-anak yang masih mudah dilentur ini. Hanya nilai agama
yang dapat membentengi jiwa mereka dalam menghadapi pelbagai gejala negatif.
Hadirin yang budiman,
Saya benar-benar berharap agar gejala vandalisme ini dapat dibanteras melalui
penguatkuasaan undang-undang yang ketat. Semua pihak memainkan peranan
penting untuk memberikan bimbingan dan nasihat kepada para pelajar mengenai
kepentingan menjaga dan menghargai harta benda awam.
26
KARANGAN UCAPAN
27
CONTOH KARANGAN FORMAT UCAPAN
CONTOH 1 : UCAPAN MAJLIS PERSARAAN /PERPISAHAN
BUKU TEKS TINGKATAN 2 - M/S 39
28
CONTOH 2 : UCAPAN MAJLIS PERASMIAN
BUKU TEKS TINGKATAN 2 - M/S 158
29
FORMAT RENCANA
30
CONTOH KARANGAN FORMAT RENCANA
31
CONTOH 2 : ( SUMBER DARIPADA INTERNET)
LANGKAH-LANGKAH MENGATASI PENCEMARAN ALAM SEKITAR
Disediakan oleh: Aidil Hannah Bin Husain
Dalam mendepani realiti baru dunia yang berkembang pesat ini, masalah
pencemaran alam sekitar terutamanya di negara kita ini semakin leluasa. Sudah tentu
masalah pencemaran alam sekitar tidak berlaku dengan sendirinya kerana kalau tidak
disebabkan angin, manakan pokok bergoyang. Malangnya, masalah ini berpunca
daripada sifat manusia tidak bertanggungjawab yang sesuka hati mencemari alam
dengan melakukan perbuatan yang tidak bermoral seperti membuang sampah di
merata-rata tempat, melakukan pembalakan haram, mencemari sumber air dan
sebagainya. Isu yang menjadi bualan masyarakat, apakah langkah-langkah untuk
mengatasi masalah pencemaran ini? Konflik ini menghantui kita dari hari ke hari.
Sebelum nasi menjadi bubur, pihak yang bertanggungjawab hendaklah mula
mengambil langkah yang drastik dan sederap untuk mengatasi masalah pencemaran
alam ini. Persoalannya, apakah langkah-langkah sesuai yang boleh diambil bagi
mengekang pencemaran alam sekitar yang semakin meruncing ini?
Sebenarnya institusi keluarga terutamanya ibu bapa memainkan peranan
yang signifikan dalam menjaga kebersihan alam sekitar .Sebagai seorang ibu bapa
yang bertanggungjawab mereka perlu memainkan peranan dengan menerap ajaran
agama yang sempurna kepada anak-anak mereka. Hal ini dikatakan demikian kerana
anak-anak seumpama kain putih tetapi yang mencorakkannya ialah ibu bapa.
Berdasarkan pemerhatian saya, kebanyakan agama mengajar penganutnya agar
tidak memusnahkan dan mencemari alam sekitar ciptaan-Nya. Memetik kata-kata
Albert Einstein ‘Agama tanpa ilmu adalah buta, manakala ilmu tanpa agama adalah
lumpuh.’ Sebagai tamsilnya, ibu bapa menjadi suri teladan dengan mendidik anak-
anak mereka mengitar semula bahan terpakai sejak kecil lagi,anak-anak ini akan
terikut-ikut dengan perlakuan positif ibu bapa mereka itu kerana melentur buluh biarlah
dari rebungnya. Diharapkan melalui prakarsa ini, ibu bapa dapat melahirkan modal
insan kelas pertama yang seimbang dari segi jasmani, emosi ,rohani dan intelek dan
seterusnya akan menjadi individu yang berguna kepada bangsa, agama, dan negara.
Seandainya, ibu bapa tidak memainkan peranan yang sewajarnya, sudah pasti
kehidupan anak-anak mereka akan terumbang-ambing dan tanpa hala tuju. Dalam
konteks ini institusi keluarga terutamanya ibu bapa perlu memainkan peranan yang
proaktif dalam mengekang pencemaran alam sekitar di negara kita . Hasrat negara
yang ingin merealisasikan “Wawasan Kemakmuran Bersama 2030” (WKB2030)
sebagai salah satu langkah yang pragmatik dalam menjaga alam sekitar sudah pasti
akan terlaksana dengan keterlibatan ibu bapa ini. Jelaslah bahawa, ibu bapa
memainkan peranan yang terpenting bagi menjaga kebersihan alam sekitar di negara
ini.
32
Selain itu, salah satu cara yang efisien dalam usaha menjaga alam sekitar
ialah pihak sekolah juga perlu memainkan peranan yang sepatutnya dalam memupuk
semangat cinta akan alam sekitar. Hal ini dikatakan demikian kerana sekolah ialah
tempat kedua selepas rumah yang merupakan pusat penerapan ilmu pengetahuan.
Berdasarkan senario yang dinyatakan di atas, guru-guru perlulah menerapkan nilai-
nilai positif melalui penerapan sivik seperti kasih sayang, tanggungjawab,
kegembiraan, dan hormat-menghormati. Implikasinya, pembelajaran subjek-subjek
seperti Bahasa Melayu, Bahasa Inggesis, Sejarah, Pendidikan Agama Islam serta
Pendidikan Moral akan mampu menerapkan nilai-nilai moral yang positif dalam
kalangan pelajar ke arah menjaga kebersihan alam sekitar. Dalam hal ini, murid-murid
perlu menghormati nasihat guru mereka bukan hanya sekadar masuk telinga kanan,
keluar telinga kiri. Sehubungan dengan itu, pihak sekolah juga wajar mengadakan
aktiviti gotong-royong supaya dapat menyemarakkan perasaan kasih sayang dalam
kalangan pelajar terhadap alam sekitar dan sekali gus dapat menjadi wahana yang
berkesan dalam menerapkan semangat kejelekitan dalam kalangan pelajar pelbagai
kaum. Dengan ini, apabila mereka menginjak dewasa mereka akan bekerjasama
bagai aur dengan tebing dalam memajukan negara terutamanya dari aspek
kebersihan alam sekitar dan seterusnya memastikan negara dapat berdiri sama tinggi
duduk sama rendah dengan negara-negara maju yang lain. Pada masa yang sama,
guru-guru perlulah mengumpulkan pelbagai artikel tentang keburukan pencemaran
alam sekitar agar murid-murid mendapat kesedaran bahawa pencemaran tersebut
akan membawa banyak padah kepada pelbagai pihak. Sesungguhnya, pihak sekolah
antara medium yang penting dalam mendidik generasi baru supaya lebih
menitikberatkan penjagaan alam sekitar.
Konklusinya, masalah pencemaran alam sekitar haruslah dicegah

dengan segera bagi mengelakkan pencemaran yang lebih kritikal pada masa
hadapan. Bagi merealisasikan impian ini, semua pihak tidak seharusnya mengamalkan
sikap "bagai enau dalam belukar melepaskan pucuk masing-masing". Kami berharap
agar rakyat Malaysia dapat berganding bahu untuk menjaga amanah tuhan sekali
gus dapat mengeratkan silaturahim sesama insan kerana ‘bersatu kita teguh, bercerai
kita roboh’. Sebagai anggota masyarakat yang berwawasan, menjadi impian kita untuk
melihat negara kita lebih maju dan bersih setanding dengan negara-negara maju yang
lain. Oleh itu, sebagai masyarakat yang bertanggungjawab kita haruslah menjaga alam
sekitar dengan betul dan sentiasa mengamalkan sikap membuang sampah ke dalam
tong sampah yang telah disediakan di sesuatu kawasan.
33
FORMAT LAPORAN
34
30 DISEMBER 2020
35
CONTOH KARANGAN FORMAT LAPORAN
36
CONTOH 2 : ( SUMBER DARIPADA INTERNET)
Laporan Lawatan Sambil Belajar ke Dewan Bahasa dan Pustaka.
Pada cuti penggal kedua yang lalu, Persatuan Bahasa Malaysia, Sekolah
Menengah Sri KDU, Kota Damansara telah mengadakan lawatan sambil belajar ke
Dewan Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur. Lawatan yang diadakan pada hari Sabtu,
19 Mei 2020 disertai oleh sebanyak 40 orang ahli persatuan dan dua orang guru
penasihat.
Objektif lawatan tersebut adalah untuk mengenali buku-buku bermutu keluaran
DBP, mengetahui cara-cara buku diterbitkan, dan untuk menimba pengetahuan
selaras dengan konsep lawatan sambil belajar.
Sebelum bertolak, guru penasihat kami mengingatkan para pelajar supaya
menjaga disiplin dan nama baik sekolah semasa di sana. Selepas mendengar
pesanan beliau, barulah rombongan kami bertolak dari sekolah.
Kami tiba di Dewan Bahasa dan Pustaka tepat pukul 11.00 pagi. Rombongan
kami disambut oleh Pegawai Perhubungan Awam Dewan Bahasa dan Pustaka. Beliau
memberi penerangan tentang sejarah penubuhan DBP dan tujuan penubuhannya.
Kami juga diberi taklimat ringkas tentang bahagian-bahagian yang akan kami lawati.
Sebelum itu, kami diberi satu naskhah majalah Pelita Bahasa keluaran DBP secara
percuma.
Tempat pertama yang menjadi destinasi kami adalah ke bahagian pameran.
Semasa berada di bahagian ini kami berpeluang melihat berbagai-bagai jenis buku
yang dikeluarkan oleh DBP sama ada buku-buku lama atau buku-buku baru. Buku-
buku tersebut ditulis dalam bahasa Malaysia dan bahasa Inggeris yang merangkumi
buku-buku agama, politik, ekonomi, dan bahasa. Kami juga berpeluang mengenali
berbagai-bagai jenis majalah seperti majalah Pelita Bahasa, Dewan Masyarakat,
Dewan Siswa, Dewan Pelajar dan lain-lain. Kami juga diberi beberapa maklumat
tentang buku-buku dan majalah-majalah tersebut terutamanya apabila timbul
beberapa kemusykilan.
Selepas itu, kami dibawa ke bahagian pencetakan. Di sini, kami melihat dengan
jelas cara-cara buku dan majalah dicetak. Kami perhatikan buku-buku tersebut dicetak
dengan begitu pantas dengan menggunakan alat-alat yang canggih, teknik-teknik
yang sistematik, yang diusahakan oleh pekerja-pekerja yang mahir dan cekap. Kami
juga dapat melihat dengan jelas cara buku-buku itu dijilid, disusun, dan sebagainya.
Sebelum pulang, kami tidak melepaskan peluang untuk membeli beberapa
buah buku bagi kegunaan kami. Hal ini demikian kerana kami diberi potongan harga
istimewa oleh pihak Dewan Bahasa dan Pustaka. Kira-kira pukul 3.00 petang, selepas
dihidangkan jamuan ringan, kami mula bertolak keluar dari perkarangan DBP.
Lawatan tersebut telah menimbulkan banyak faedah kepada kami. Antara faedah-
faedahnya ialah kami dapat mengenali buku-buku bermutu keluaran DBP. Buku-buku
tersebut didapati telah menjadi bahan rujukan utama sama ada oleh para pelajar,
mahasiswa, mahupun orang perseorangan.
37
Selain itu, lawatan tersebut dapat menyemai minat dan budaya membaca di
kalangan pelajar. Sekurang-kurangnya timbul keinsafan dan kesedaran di hati kami
tentang betapa pentingnya membaca untuk menambah pelbagai maklumat dan
pengetahuan. Lawatan sambil belajar yang kami anjurkan ini dianggap berkesan
kerana kami dapat menimba ilmu dan meluaskan pengetahuan.
Walaupun lawatan seumpama ini pertama kali dianjurkan oleh persatuan kami,
namun lawatan ini sangat berhasil. Harapan kami agar lebih banyak pelajar di sekolah
ini menyertai lawatan sambil belajar pada masa depan.
Dilaporkan oleh, 20 Mei 2020.
(MUHAMAD IQBAL )
Setiausaha, Persatuan Bahasa Melayu,
Sekolah Menengah Kebangsaan Batu Kikir.
38
FORMAT WAWANCARA/DIALOG
CONTOH KARANGAN FORMAT WAWANCARA
39
40
CONTOH 2 : BUKU TEKS TINGKATAN 5 - M/S 34-35
41
CONTOH KARANGAN FORMAT DIALOG
42
FORMAT RESUME
DEFINISI
• MENURUT KAMUS DEWAN EDISI KEEMPAT:
• KETERANGAN RINGKAS TENTANG MAKLUMAT DIRI,
PENDIDIKAN, PENGALAMAN KERJAYA, DAN SEBAGAINYA,
BIASANYA DISERTAKAN UNTUK MEMOHON SESUATU
PEKERJAAN.
FORMAT:
BERGANTUNG KEPADA TUJUAN DAN SIAPAKAH
PENERIMANYA.
FORMAT ASAS RESUME MENGANDUNGI PERKARA-PERKARA
BERIKUT:
• 1. NAMA :
• 2.PENGALAMAN : PERSATUAN, KERJAYA,
• 3. PENDIDIKAN
• 4. BAHASA
• 5. KEGIATAN
• 6. ALAMAT
• 7. PROFIL : ANUGERAH, SUMBANGAN
• 8. RUJUKAN
43
CONTOH KARANGAN FORMAT RESUME
44
CONTOH 2 : SUMBER INTERNET
45
FORMAT E-MEL
Format E-mel Tidak Rasmi
FORMAT E-MEL RASMI
E – MEL BALASAN E – MEL RASMI
46
CONTOH KARANGAN FORMAT E-MEL
CONTOH 1 : BUKU TEKS TINGKATAN 2 - M/S 97 (E-MEL TIDAK RASMI)
47
CONTOH 2 : BUKU TEKS TINGKATAN 4 - M/S 56 (E-MEL TIDAK RASMI)
48
CONTOH 3 : E-MEL RASMI (SURAT KIRIMAN)
49
FORMAT KARANGAN SKRIP DRAMA
1. Dalam sesebuah naskhah drama, seseorang pembaca hanya akan diberikan

gambaran umum (deskripsi) tentang sesuatu situasi, latar atau tempat, dan
dialoglah yang akan menyampaikan mesej dan pemikiran pengarang.
2. Sememangnya sifat sesebuah naskhah drama digerakkan oleh dialog.

Pemikiran atau gagasan pengarang disampaikan melalui dialog pelakon
(watak-watak) yang berinteraksi dalam sesebuah drama.
3.Sebuah naskhah drama yang baik akan dapat memberikan gambaran jelas
tentang pemikiran pengarang melalui unsur-unsur dramatik dalam dialog yang
dihasilkan. Unsur dramatik bermaksud diksi atau ungkapan yang boleh
membangunkan konflik dalam drama seperti dialog yang menimbulkan
perasaan marah, gembira, lucu, dan seumpamanya.
4. Sebuah drama yang baik juga harus mempunyai unsur suspens, ketegangan
dan seharusnya mampu membina rasa ingin tahu pembaca atau penonton.
CIRI-CIRI DRAMA
Pada umumnya, drama mempunyai ciri-ciri yang berikut:
• Drama merupakan prosa moden yang dihasilkan sebagai naskhah

untuk dibaca dan dipentaskan.
• Naskhah drama boleh berbentuk prosa atau puisi.
• Drama terdiri daripada dialog yang disusun oleh pengarang dengan
watak yang diwujudkan.
• Pemikiran dan gagasan pengarang disampaikan melalui dialog
watak-wataknya.
• Konflik ialah unsur penting dalam drama. Konflik digerakkan oleh
watak-watak dalam plot, elemen penting dalam sesebuah skrip.
• Konflik ialah unsur penting dalam drama. Konflik digerakkan
oleh watak-watak dalam plot, elemen penting dalam sesebuah skrip
drama.
• Sebuah skrip yang tidak didasari oleh konflik tidak dianggap sebuah
drama yang baik.
• Gaya bahasa dalam sesebuah drama juga penting kerana
menunjukkan latar masa dan masyarakat yang diwakilinya, sekali
gus drama ini mencerminkan sosiobudaya masyarakat yang
digambarkan oleh pengarang.
50
CONTOH KARANGAN SKRIP DRAMA
51
52
FORMAT KARANGAN BIODATA
MAKLUMAT RINGKAS NAMA

TENTANG DIRI KELULUSAN
DEFINISI SESEORANG (PENULIS,
PENCERAMAH, DLL) SUMBANGAN
SEPERTI: DAN SEBAGAINYA
53
CONTOH KARANGAN BIODATA
54
55
JENIS-JENIS
PENDAHULUAN
56
57
.
58
59
-
60
D
61
62
JENIS-JENIS
PERENGGAN
63
.
64
65
66
67
PENANDA
WACANA
68
PENGGUNAAN PENANDA WACANA DALAM KARANGAN
Penanda wacana ialah perkataan ataupun rangkaian perkataan yang berfungsi
mempertalikan sesuatu idea, hujah, dan pandangan seseorang semasa menulis
ataupun berucap. Seandainya sesuatu wacana berkenaan tidak mempunyai
penanda wacana yang tepat, akan menyebabkan seluruh kandungan wacana
berkenaan tidak mempunyai kesatuan dan perpautan yang lengkap. Contoh
penanda wacana seperti berikut:
BIL FUNGSI PENANDA CONTOH PENANDA WACANA

WACANA
1 Tambahan dan, serta, lagi, tambahan lagi, tambahan pula,
selanjutnya, seterusnya, di samping
2 Urutan pertama, kedua, seterusnya, selepas itu, kemudian,

kemudian daripada itu, akhirnya
3 Penyataan semula iaitu, yakni, dengan kata lain, seperti yang diterangkan
4 Contoh contohnya, seperti, ibarat, laksana, macam, umpama,

bagai, bak kata, sebagai
5 Rumusan rumusannya, kesimpulannya, sebagai kesimpulan,

akhir kata, sebagai penyimpul kata
6 Tempat berhampiran dengan, bersebelahan dengan,

bertentangan dengan
7 Waktu apabila, ketika, semasa, kemudian, selepas, pada

mulanya, lama-kelamaan, lambat-laun, akhirnya
8 Sebab dan kesan oleh itu, sebab itu, justeru itu, fasal, lantaran, jadi,
dengan itu
9 Bandingan seperti juga, serupa dengan, sesuai dengan, sama

juga dengan
10 Pertentangan tetapi, sebaliknya, sungguhpun, walau bagaimanapun,

namun begitu, bertentangan dengan
11 Pengesahan sebenarnya, sesungguhnya, sewajarnya, tentulah,

pastilah, sememangnya
69
PENGGUNAAN PENANDA WACANA DALAM PERENGGAN
PERENGGAN CONTOH
Dewasa ini...
Belakangan...
Kebelakangan ini...
Baru-baru ini...
PENDAHULUAN
Mutakhir ini...
Akhir-akhir ini...
Dalam era globalisasi...
Di samping itu...
Sehubungan dengan itu...
Jika diteliti dengan lebih mendalam...
Sehubungan...
Sebagai lanjutan daripada...
Bersangkutan dengan hal...
Berkaitan...
ISI Bersangkutan...
Disingkapkan...
Diceritakan...
Tindakan yang diketengahkan di atas...
Walau bagaimanapun...
Bertitik tolak daripada kenyataan di atas...
Jika ditinjau daripada aspek ...pula,..
Hal ini demikian...

Akhirnya saya menegaskan bahawa...
Kesimpulannya...
Akhirnya...
Sebagai penutup...br> Konklusinya...
Akhirulkalam...
PENUTUP
Tegasnya...
Pendek kata...
Daripada penerangan di atas jelaslah bahawa...
Menyedar hakikat di atas...
Di sini saya ingin tegaskan...
Pada hakikatnya / Sesungguhnya,...

Sebenarnya, / Pada hakikatnya,...
Dengan kata lain / Dengan erti kata yang lain...
Maksudnya di sini...
Hal ini bermakna...
LAIN-LAIN
Oleh sebab itu/ lantaran itu...
Walhal/ Oleh hal yang demikian...
Sedangkan / Pada hal...
Meskipun/ Sungguhpun...
Walaupun / sekalipun...
70
Ekoran daripada / Akibatnya...
Rentetan daripada/ lanjutan itu...
Dalam konteks ini/ Dalam hubungan ini...
Hal ini bertepatan / bersesuaian dengan...
Hal ini memang sejajar dengan...
Situasi ini seolah-olah mengambarkan...
Tidak syak lagi/ Tidak dapat tidak...
Namun begitu...
Lebih-lebih lagi...
Tambahan pula...
Justeru...
Oleh hal yang demikian...
Sungguhpun demikian..
71
BAHASA
MELAYU
KERTAS 1
1103/1
INSTRUMEN
UJIAN BERTULIS
BAHAGIAN A
( 30 MARKAH )
72
KEMAHIRAN MENULIS BAHASA MELAYU KSSM
73
BAHAGIAN A
( 30 markah )
Cadangan masa: 30 minit
(TERDIRI DARIPADA PELBAGAI BAHAN RANGSANGAN)
CONTOH 1
Sumber : Buku Format Pentaksiran SP2021
74
CONTOH 1
Sumber : Buku Format Pentaksiran SPM 2021
75
A. PANDUAN UMUM
Berdasarkan Contoh 1.
1. Soalan ini mempunyai dua bahagian;
- bahagian A : fokus utama / tugasan soalan iaitu amalan membaca.
: jumlah panjang bahan rangsangan iaitu antara 150 hingga
200 perkataan.
- bahagian B : bahan grafik / petikan.
2. Terdapat tiga bahan yang telah diberikan
3. Dalam konstruk kemahiran menulis calon perlu mengaplikasi, menganalisis
dan menilai bahan 1 (pantun), bahan 2 (petikan) dan bahan 3 (carta) untuk
mencipta atau menghasilkan hasil penulisan yang berkesan.
4. Terdapat satu isi dalam bahan 1 dan satu isi dalam bahan 2, manakala
maklumat dalam bahan 3, boleh dijadikan sebagai pendahuluan.
B. PANDUAN KHUSUS
KERANGKA KARANGAN
1. PERENGGAN PENDAHULUAN
- (rujuk bahan 3)
-Kajian Interim Tabiat Membaca Rakyat Malaysia 2014 oleh Perpustakaan
Negara Malaysia (PNM) telah dijalankan.
-Nyatakan bahan-bahan bacaan pilihan rakyat Malaysia berdasarkan kajian
tersebut.
- Buat ayat penegas. (kaitkan dengan tugasan soalan)
- Soalnya, apakah faedah yang boleh diperoleh jika seseorang menjadikan
amalan membaca sebagai harian mereka?
76
KERANGKA KARANGAN
KERANGKA PERENGGAN PENDAHULUAN
FORMAT TIADA
TUGASAN SOALAN HURAIKAN PENDAPAT TENTANG :
ISI
BAHAN 1 - PANTUN 1. FAEDAH MEMBACA
BAHAN 2 - PETIKAN 2. LANGKAH MENGGALAKKAN AMALAN
MEMBACA
BAHAN 3 - CARTA PENDAHULUAN
2. PERENGGAN ISI
ISI 1 (rujuk bahan 1 – pantun)
-ayat isi:
Seseorang yang membaca tidak akan membuang masa.
-ayat contoh:
Menghabiskan masa di perpustakaan untuk membaca pelbagai jenis buku.
-ayat huraian:
Buku mempunyai pelbagai ilmu pengetahuan yang amat berharga untuk
melayari kehidupan seharian.
-ayat penegas:
Seseorang yang menjadikan buku sebagai teman baik mereka pasti telah
melakukan amalan yang mulia dalam kehidupan mereka.
ISI 2 (rujuk bahan 2- petikan)

- ayat isi:
Kita perlu berusaha untuk memupuk minat membaca dalam diri.
- ayat contoh:
-Membaca bahan bacaan yang dibeli oleh ibu bapa.
-Melibatkan diri dalam program NILAM yang dianjurkan oleh pihak sekolah.
- ayat huraian:
Jika semua pihak bekerjasama memupuk minat membaca, minat membaca
boleh dijadikan amalan seharian seseorang.
- ayat penegas:
Janganlah kita menjadi seperti pahat dengan penukul dalam mengamalkan
amalan membaca.
77
KERANGKA PERENGGAN ISI
ISI PERTAMA BAHAN 1 - PANTUN
AYAT TOPIK (AT) FAEDAH FAEDAH : APA?
Seseorang yang membaca tidak akan membuang

masa.
AYAT HURAIAN (AH) MENGAPA?

AH 1 Buku mempunyai pelbagai ilmu pengetahuan
yang amat berharga untuk melayari kehidupan
seharian.
AYAT CONTOH Menghabiskan masa di perpustakaan untuk

membaca pelbagai jenis buku.
AH 2 JIKA DAN KESAN

(AC DI AH )
Seandainya pelajar menghabiskan masa di
perpustakaan, mereka tidak akan terjebak
melakukan aktiviti yang tidak berfaedah.
AYAT SIMPUL (AS) APA KESAN DAN AKIBAT?

/AYAT PENEGAS
Seseorang yang menjadikan buku sebagai teman
baik mereka pasti telah melakukan amalan yang
mulia dalam kehidupan mereka.
78
3.PENUTUP
- ayat tugasan:
Amalan membaca bukan sahaja perlu menjadi rutin harian murid yang bakal
menduduki peperiksaan seperti SPM malah perlu diamalkan oleh semua
lapisan masyatakat yang berkerjaya.
- ayat cadang:
Pihak media elektronik dan media sosial perlu memainkan peranan
merangsang tabiat membaca dalam kalangan generasi muda.
- ayat harapan:
Dengan adanya komitmen pihak yang berautoriti, diharap amalan membaca
mampu melahirkan golongan warganegara yang celik ilmu.
KERANGKA PERENGGAN PENUTUP

AYAT TUGASAN Amalan membaca bukan sahaja perlu
menjadi rutin harian murid yang bakal
menduduki peperiksaan seperti SPM malah
perlu diamalkan oleh semua.
AYAT CADANGAN Pihak media elektronik dan media sosial perlu

memainkan peranan merangsang tabiat
membaca dalam kalangan generasi muda.
AYAT HARAPAN Dengan adanya komitmen pihak yang

berautoriti, diharap amalan membaca
mampu melahirkan golongan warganegara
yang celik ilmu.
UNGKAPAN MENARIK Bangsa Membaca Bangsa Berjaya

(JIKA ADA)
C. NOTA PENTING
- Arahan soalan dan bahan yang diberikan dalam Contoh 1 ini memerlukan calon
menulis empat perenggan yang terdiri daripada satu perenggan pendahuluan,
dua perenggan isi dan satu perenggan penutup.
- Dalam perenggan isi, calon perlu menyatakan isi, contoh dan huraian.
- Calon mesti menulis dengan menyentuh ketiga-tiga bahan yang disediakan
79
CONTOH 2
Sumber : Buku Format Pentaksiran SPM 2021
80
CONTOH 2
81
A. PANDUAN UMUM
Berdasarkan Contoh 2
- bahagian A : fokus utama / tugasan soalan iaitu
menulis resume memohon satu pekerjaan.
: jumlah panjang bahan rangsangan iaitu antara
150 hingga 200 perkataan.
- bahagian B : bahan grafik / iklan.
2. Terdapat tiga bahan yang telah diberikan.
dan menilai bahan 1 (iklan), bahan 2 (iklan) dan bahan 3 (iklan ) untuk
menicpta atau menghasilkan resume yang berkesan.
4. Calon mesti memilih salah satu bahan yang diberikan.
B. PANDUAN KHUSUS
KERANGKA KARANGAN
Kerangka karangan mestilah berdasarkan format resume ( rujuk buku teks ms 34)
FORMAT RESUME
TUGASAN SOALAN MENULIS RESUME UNTUK MEMOHON PEKERJAAN
ISI – PILIH SALAH SATU PEKERJAAN
PEMBANTU PEJABAT
BAHAN 1
IKLAN PEMBANTU SETIAUSAHA PEJABAT
BAHAN 2
JAWATAN
KOSONG GURU PRASEKOLAH / GURU TADIKA /
BAHAN 3 PEMBANTU GURU / GURU KAFA
Contoh maklumat yang boleh ditulis dalam resume.

- Nama
- Anugerah
- Kemahiran Teknologi Maklumat
82
- Kemahiran bahasa
- Alamat untuk dihubungi
- Potensi Diri
- Kemahiran Tambahan
- Rujukan (orang yang boleh dihubungi)
Sebagai contoh, menulis resume berdasarkan iklan 3
Contoh jawapan resume
Ahmad Waffyyullah bin Ahmad Musharraf
Anugerah:
* Tokoh Nilam 2018 SMK Sultan Mansor Shah

* Johan Pidato Peringkat Negeri Melaka
* Pelajar Cemerlang PT3 2017
* Pelajar Sahsiah Terpuji 2018
Kemahiran Teknologi Maklumat
* Mahir menggunakan perisian Microsoft Office

* Mampu menghasilkan video kreatif
Kemahiran Bahasa
* Bahasa Melayu – mahir

* Bahasa Inggeris – mahir
* Bahasa Arab – sederhana
Alamat Untuk Dihubungi
7890, Taman Gunung Mas,

73000 Tampin,
Negeri Sembilan.
No. Telefon: 019-11227899
E-mel: waffy@wmail.com
Potensi Diri
* Boleh membaca al-Quran dengan baik.

* Telah menghafaz 10 juzuk al-Quran.
* Bersedia bertugas lebih masa.
* Boleh memotivasikan diri dan bekerja di bawah tekanan.
83
Kemahiran Tambahan
* Mahir dalam bermain beberapa alat muzik moden dan tradisonal.

* Berkebolehan memujuk kanak-kanak yang merengek.
Rujukan
Ahmad Musharraf dan Wardah

7890, Taman Gunung Mas,
73000 Tampin,
Negeri Sembilan.
Nombor telefon: 010-23344110
C. NOTA PENTING
- Arahan soalan dan bahan yang diberikan dalam Contoh 2 (resume) ini tidak
memerlukan calon menetapkan jumlah perenggan dan jenis perenggan.
(pendahuluan, isi dan penutup)
- Calon hanya perlu mencatat atau menyenaraikan perkara yang perlu ditulis dalam
resume.
84
BAHASA
MELAYU
KERTAS 1
1103/1
INSTRUMEN
UJIAN BERTULIS
BAHAGIAN B
( 70 MARKAH )
85
KEMAHIRAN MENULIS BAHASA MELAYU KSSM
86
BAHAGIAN B
( 70 markah )
Cadangan masa: 90 minit
CONTOH 1
A. PANDUAN UMUM
Berdasarkan Contoh 1
- Bahagian A : stimulus atau bahan rangsangan.
– untuk membantu pelajar mendapat idea awal merangka
penulisan.
- Bahagian B : tugasan soalan yang perlu dijawab oleh pelajar.
dan menilai bahan A untuk menicpta atau menghasilkan karangan yang
cemerlang.
87
3. Calon mesti benar-benar memahami tugasan soalan dan mengenal pasti
sama ada karangan tersebut berformat atau todak berformat.
CONTOH JAWAPAN
FORMAT RENCANA
TUGASAN SOALAN USAHA-USAHA MENGGALAKKAN AMALAN

(BAHAN B) KITAR SEMULA
ISI
KATA KUNCI 1. PELBAGAI USAHA
2. MASYARAKAT MENGAMALKAN AMALAN
KITAR SEMULA
BAHAN A PENDAHULUAN
CONTOH PENDAHULUAN LENGKAP :
Akhbar Utusan Malaysia bertarikh 16 Januari 2018 telah melaporkan bahawa setiap
rakyat Malaysia secara purata telah membuang 0.8 kilogram sampah setiap hari.
Jumlah ini cukup untuk memenuhi Menara Berkembar Kuala Lumpur (KLCC) dalam
tempoh sembilan hari setengah sahaja. Salah satu cara untuk mengatasi masalah ini
ialah menerusi aktiviti kitar semula. Persoalannya, apakah usaha-usaha yang boleh
dilakukan untuk menggalakkan amalan kitar semula?
88
ISI PERTAMA
AYAT TOPIK (AT) SIAPA DAN BAGAIMANA?
menerusi didikan ibu bapa.
AYAT HURAIAN (AH) BILA?

AH 1 Ibu bapa wajar memberi didikan tentang
kemaslahatan amalan kitar semula sejak anak-
anak masih kecil.
AYAT CONTOH Anak watan hendaklah dilatih tentang mekanisme
yang betul untuk melupuskan sampah sarap.
AH 2 (AC DI AH ) BAGAIMANA?
Ibu bapa juga harus menjadi suri teladan dengan
tidak membuang sampah merata-rata dan
mengumpul barang-barang yang boleh dikitar
semula mengikut kategori.
AYAT SIMPUL (AS) MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
Ibu bapa merupakan model anak-anak yang
berusia setahun jagung dalam mempraktikkan
amalan kitar semula.
89
CONTOH PERENGGAN ISI (1) LENGKAP :
Antara prakarsa bagi menggalakkan program kitar semula ialah menerusi didikan ibu
bapa. Menurut hadis Nabi Muhammad SAW, anak-anak ibarat kain putih yang akan
dicorakkan oleh ibu bapanya. Dalam hal ini, ibu bapa wajar memberi didikan
tentang kemaslahatan amalan kitar semula sejak anak-anak masih kecil. Sebagai
contoh, anak watan hendaklah dilatih tentang mekanisme yang betul untuk
melupuskan sampah sarap. Ibu bapa juga harus menjadi suri teladan dengan tidak
membuang sampah merata-rata dan mengumpul barang-barang yang boleh dikitar
semula mengikut kategori. Gerak-geri ibu bapa ini pasti akan diwarisi oleh anak-anak
kerana bagaimana acuan begitulah kuihnya. Jelaslah bahawa, ibu bapa merupakan
model anak-anak yang berusia setahun jagung dalam mempraktikkan amalan kitar
semula
LATIHAN 1
Berdasarkan petikan karangan berikut, isikan maklumat yang betul dalam kerangka
soalan yang diberikan.
PERENGGAN ISI (2) LENGKAP :
Pada masa yang sama, pihak sekolah turut memikul obligasi untuk memberi
kesedaran dan menggalakkan para pelajar mengamalkan kitar semula. Sebagai
contoh, pihak sekolah hendaklah mengadakan kempen kesedaran seperti ceramah
dan pameran tentang kitar semula kepada pelajar. Nilai-nilai murni juga mesti
disemai dalam sanubari pelajar-pelajar pada waktu Pendidikan Moral atau
Pendidikan Sivik. Penubuhan Kelab Alam Sekitar juga prakarsa mapan bagi
membantu usaha ini. Misalnya, kelab ini boleh menganjurkan pertandingan
mengumpul barang-barang yang boleh dikitar semula atau mereka cipta barangan
kitar semula. Natijahnya, para pelajar akan didedahkan dengan amalan kitar semula
sekali gus dapat membantu penjagaan alam sekitar. Pendek kata, komitmen pihak
sekolah merupakan usaha yang signifikan dalam menjayakan amalan kitar semula
kerana hendak seribu daya tak hendak seribu dalih.
90
KERANGKA PERENGGAN ISI 2
ISI KEDUA
AYAT TOPIK (AT)
AYAT HURAIAN (AH)

AH 1
AYAT CONTOH
AH 2
(AC DI AH )
AYAT SIMPUL (AS)

/AYAT PENEGAS
91
PERENGGAN ISI (3) LENGKAP :
Manhaj seterusnya ialah kerajaan perlu menggubal polisi tentang pembuangan

sampah sarap dan kitar semula. Sebagai contoh, kerajaan boleh menetapkan
peraturan pembuangan sampah mengikut kategori. Sehubungan dengan itu, pihak
berkuasa tempatan pula wajar memperbanyak tong-tong kitar semula dan pusat kitar
semula. Hal ini akan memudahkan orang ramai untuk menguruskan sampah mereka.
Selain itu, pihak kerajaan juga boleh mengadakan kempen untuk meningkatkan
kesedaran rakyat tentang amalan kitar kitar semula. Kempen ini seharusnya disokong
oleh media massa bagi memastikan mesej kitar semula ini tersebar luas.Tegasnya,
kerjasama kerajaan dan pelbagai pihak amat perlu dalam menjayakan sesuatu misi
kerana muafakat membawa berkat.

ISI KETIGA
AYAT TOPIK (AT)
AYAT HURAIAN (AH)

AH 1
AYAT CONTOH
AH 2 - (AC DI AH )
AYAT SIMPUL (AS)

/AYAT PENEGAS
92
AYAT TUGASAN Semua pihak haruslah seia sekata untuk
istiqamah dalam mengamalkan kitar semula
demi kepentingan alam sekitar.
AYAT CADANGAN - Masyarakat tidak boleh memandang enteng

perkara ini supaya alam ini selamat untuk
didiami oleh generasi sekarang dan akan
datang.
- Masyarakat harus berusaha mengamalkan
kitar semula kerana alah bisa tegal biasa.
AYAT HARAPAN Rakyat Malaysia diseru untuk terus
mengamalkan amalan kitar semula dan
berupaya meluaskan horizon pemikiran
masyarakat untuk melahirkan generasi yang
cinta akan alam sekitar.
UNGKAPAN MENARIK Kebersihan Alam Sekitar Tanggungjawab
(JIKA ADA) Bersama
93
LATIHAN
KARANGAN
[BAHAGIAN A]
(30 markah)
94
PANDUAN MEMBINA RANGKA KARANGAN
TEMA 7: DEMI KEDAMAIAN (M.S 85)
KESELAMATAN (TEMA 2 DSKP)
Maklumat di bawah berkaitan dengan sukarelawan.

Huraikan pendapat anda tentang sukarelawan.
Panjangnya huraian antara 150 hingga 200 patah perkataan.
95
RANGKA KARANGAN
FORMAT
TUGASAN SOALAN
(TS) AYAT TOPIK (AT)
ISI
FOKUS UTAMA/ IDEA UTAMA(IU) BAHAN 1
BAHAN 1
FOKUS UTAMA/ IDEA UTAMA(IU) BAHAN 2

BAHAN 2
KERANGKA PENDAHULUAN
PENDAHULUAN
TUGASAN SOALAN (TS)/

AYAT TOPIK (AT)
=MESTI DIHURAIKAN/
DIJELASKAN
AYAT TOPIK (AT) + IDEA

UTAMA (IU)
=MESTI KAITKAN AT
DENGAN IU
96
ISI PERTAMA
APA?
AYAT TOPIK (AT)
AYAT CONTOH
AYAT HURAIAN BAGAIMANA?

AH 1
AH 3 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
ISI KEDUA
APA?
AYAT TOPIK (AT)
AYAT CONTOH

AH 1
AH 3 MENGAPA?
97
/AYAT PENEGAS
KERANGKA PENUTUP
AYAT TUGASAN
AYAT CADANGAN
AYAT HARAPAN
UNGKAPAN MENARIK
(JIKA ADA)
98
LATIHAN 1
TEMA 1 – ANDA BERSIH ANDA SIHAT
Gambar dan maklumat di bawah menunjukkan penyakit berjangkit yang menular di

Malaysia.
Sebagai seorang sidang redaksi majalah sekolah, anda ditugaskan untuk

mewawancara seorang pegawai kesihatan berkaitan dengan penyakit berjangkit di
Malaysia.
Panjang wawancara anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
99
LATIHAN 2
TEMA 2 – SUKAN DAN REKREASI
Maklumat di bawah berkaitan dengan permainan tradisional.
Huraikan pendapat anda tentang permainan tradisional.
Panjangnya huraian hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan
100
LATIHAN 3
TEMA 3 – KERJAYA MENITI JAYA
Iklan-iklan di bawah menunjukkan sebahagian daripada iklan kerja kosong.

Berdasarkan iklan-iklan yang diberikan, sediakan resume diri anda yang lengkap bagi
permohonan satu pekerjaan yang anda minati.
Panjangnya resume hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan
101
LATIHAN 4
TEMA 4 – BERSATU KITA TEGUH
Maklumat di bawah berkaitan dengan rumah terbuka dalam kalangan masyarakat.

Huraikan pendapat anda tentang amalan rumah terbuka. Panjangnya huraian anda
hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
102
LATIHAN 5
TEMA 5 – PENDIDIKAN UNTUK SEMUA
Gambar dan maklumat di bawah berkaitan Orang Kelainan Upaya (OKU) di

negara kita.
Tuliskan e-mel anda kepada sahabat anda untuk menjelaskan tentang perkara yang
dinyatakan dalam gambar dan maklumat tersebut. Panjangnya e-mel anda
hendaklah antara150 hingga 200 patah perkataan.
103
LATIHAN 6
TEMA 6 – SAINS, TEKNOLOGI DAN INOVASI
Gambar rajah dan maklumat di bawah berkaitan dengan sains, teknologi dan
inovasi. Huraikan pendapat anda tentang sains dan teknologi dalam kehidupan.
Panjangnya huraian hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
104
LATIHAN 7
TEMA 7 – PERTANIAN, PENTERNAKAN DAN PERIKANAN
Poster dan maklumat di bawah menunjukkan pembiayaan yang disediakan kepada

usahawan tani.
Sebagai seorang usahawan tani muda yang yang memerlukan bantuan kewangan,
tulis surat permohonan anda kepada institusi kewangan yang menawarkan
pembiayaan tersebut. Tulis surat anda itu selengkapnya.
Panjangnya surat anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
105
LATIHAN 8
TEMA 8 – MELANCONG MENCARI MAKNA
Gambar dan maklumat di bawah berkaitan dengan pelancongan.

Huraikan pendapat anda tentang aktiviti melancong.
Panjangnya huraian anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
106
LATIHAN 9
TEMA 9 – EKONOMI, KEUSAHAWANAN DAN PENGURUSAN KEWANGAN
Penyataan di bawah berkaitan dengan kad kredit.

Huraikan pendapat anda tentang penggunaan kad kredit dalam kalangan
pengguna.
Sumber penggubalan : ipendidikan.my
Sumber : Internet
107
LATIHAN 10
TEMA 10 – ALAM SEKITAR DAN TEKNOLOGI HIJAU
Maklumat di bawah berkaitan dengan sisa elektronik.

Huraikan pendapat anda tentang pengurusan sisa elektronik yang betul.
108
LATIHAN 11
TEMA 11 – DUNIA SELAMAT MILIK KITA
Maklumat di bawah berkaitan dengan pembayaran secara digital atau E-

Pembayaran.
Huraikan pendapat anda tentang pembayaran secara digital.
109
LATIHAN 12
TEMA 12 – KEBUDAYAAN, KESENIAN DAN ESTETIKA
Sahabat anda dari luar negara ingin mengetahui kebudayaan dan kesenian yang
ada di Malaysia.
Tuliskan sepucuk surat kepadanya untuk menceritakan tentang kebudayaan dan
kesenian di Malaysia.
Panjangnya surat anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
110
LATIHAN 13
TEMA 13 – JATI DIRI, WARGANEGARA PATRIOTIK
Maklumat di bawah berkaitan dengan Simbol Kedaulatan Negara iaitu Jalur

Gemilang.
Tuliskan sepucuk surat kepada pihak yang berkenaan untuk membuat aduan tentang
perkara yang dinyatakan dalam maklumat tersebut . Panjangnya surat anda
hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
111
LATIHAN 14
TEMA 13 – JATI DIRI, WARGANEGARA PATRIOTIK
Maklumat di bawah berkaitan dengan jati diri yang perlu diamalkan.
Huraikan pendapat anda tentang jati diri yang perlu diamalkan.
Panjang huraian hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
112
LATIHAN 15
TEMA 14 – CITRA BAHASA DAN SASTERA KITA
Maklumat di bawah berkaitan dengan budaya membaca dalam masyarakat .
Huraikan pendapat anda tentang budaya membaca dalam kalangan remaja hari
ini.
113
LATIHAN 16
TEMA 14 – CITRA BAHASA DAN SASTERA KITA
Maklumat di bawah berkaitan dengan Sasterawan Negara.

Berikan pendapat anda tentang Sasterawan Negara.
114
LATIHAN 17
TEMA 15 – INDUSTRI CEMERLANG,NEGARA GEMILANG.
Maklumat di bawah berkaitan dengan Perindustrian Kecil dan Sederhana

(PKS).
Huraikan pendapat anda tentang Perindustrian Kecil dan Sederhana (PKS).
115
LATIHAN 18
TEMA 16 – INTEGRITI
Berdasarkan iklan-iklan yang diberikan, sediakan resume diri anda yang lengkap
bagi permohonan satu pekerjaan yang anda minati.
Panjangnya resume anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
116
LATIHAN 19
TEMA 1 – ANDA BERSIH ANDA SIHAT
Maklumat di bawah berkaitan dengan kesihatan diri.
Huraikan pendapat anda tentang kesihatan diri. Panjangnya huraian anda

hendaklah antara 150 sehingga 200 patah perkataan.
117
LATIHAN 20
TEMA 15 – INDUSTRI CEMERLANG NEGARA GEMILANG

Berdasarkan iklan-iklan yang diberikan, sediakan resume diri anda yang lengkap
bagi permohonan satu pekerjaan yang anda minati.
Panjangnya resume anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan.
118
BAHASA
MELAYU
KERTAS 1
1103/1
INSTRUMEN
UJIAN BERTULIS
BAHAGIAN B
( 70 MARKAH )
119
KEMAHIRAN MENULIS BAHAGIAN B
A. PANDUAN UMUM
1. Soalan item bahagian B, mengandungi empat soalan.
2. Setiap soalan terdiri daripada empat domain yang berbeza.
Domain soalan
SITUASI HURAIAN
Berinteraksi dengan keluarga, kawan-kawan, jiran dan masyarakat
Peribadi
sekeliling.
Berurusan dengan perkhidmatan awam, badan pentadbiran, aktiviti
Awam sosial dan budaya dalam
masyarakat.
Pendidikan Berkaitan dengan ilmu pengetahuan dan kemahiran khusus.
Berkaitan dengan aktiviti yang melibatkan persediaan menyertai

Kerjaya
alam kerjaya.
3. Murid perlu membaca, memahami tema dan tugasan, dan menguasai format soalan
sebelum memilih soalan yang hendak ditulis.
4. Contoh item Domain Awam

CONTOH 1: DOMAIN AWAM
120
i. Soalan ini mempunyai dua bahagian;
- bahagian A : berfungsi sebagai stimulus. (panduan/ pedoman untuk
memahami tema/ tugasan)
- bahagian B : tema/ format/ tugasan soalan.
ii. Dalam konstruk kemahiran menulis calon perlu mengaplikasi, memahami dan
menganalisis bahagian B.
121
B. PANDUAN KHUSUS
Murid menggunakan kaedah merangka karangan berdasarkan buku teks
Tingkatan 4, muka surat 68.
122
KERANGKA KARANGAN
IDEA UTAMA
(terdapat dalam Aktiviti kitar semula
bahagian A soalan)
TUGASAN SOALAN/
AYAT TOPIK usaha menggalakkan amalan kitar semula
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
FORMAT
(terdapat dalam rencana
bahagian B soalan)
- Rujuk bahagian A yang berfungsi sebagai stimulus dalam soalan
FORMAT rencana
IDEA UTAMA Aktiviti kitar semula
(terdapat dalam -Jelaskan/ huraikan tentang kepentingan kitar
bahagian A soalan) semula/ halangan untuk menggalakkan kitar
semula.
- berikan contoh
AYAT PENEGAS usaha-usaha menggalakkan amalan kitar semula
(MENYATAKAN AYAT
CONTOH: Soalnya, apakah usaha-usaha
TUGASAN/ AYAT
TOPIK) mengagalakkan amalan kitar semula dalam
(terdapat dalam
kalangan masyarakat?
bahagian B soalan)
123
2. PERENGGAN ISI
- Rujuk bahagian B yang berfungsi sebagai tugasan dalam soalan.
ISI PERTAMA
AYAT TOPIK (AT) USAHA-USAHA : APA?
Pihak kerajaan perlu mendidik masyarakat
tentang kepentingan amalan kitar semula sejak
bangku sekolah rendah.
AYAT CONTOH Guru-guru di sekolah perlu menerapkan amalan
kitar semula dalam mata pelajaran atau semasa
aktiviti kokurikulum.
AH 1 Semasa proses pembelajaran dan
pemudahcaraan (PdPc), guru boleh melakukan
kitar semula dengan mengadakan perbincangan
secara berkumpulan tentang kepentingan
amalan kitar semula.
AH 2 Selain itu, pihak sekolah menerusi aktiviti
kokurikulum boleh mengadakan pertandingan
mengumpulkan bahan kitar semula.
AH 3 MENGAPA?
Apabila amalan ini telah diterapkan kepada
murid, sudah tentulah amalan kitar semula akan
menjadi rutin kehidupan seharian mereka.
/AYAT PENEGAS
Jika usaha mendidik masyarakat telah
dilaksanakan sejak umur baharu setahun jagung,
darah baharu setampuk pinang sudah pastilah
amalan kitar semula terlekat dalam sanubari.
3.PENUTUP
AYAT TUGASAN Usaha menggalakkan amalan kitar semula
perlu dilaksanakan oleh semua pihak, baik
ibu bapa, pihak sekolah, pihak swasta
mahupun pihak kerajaan.
AYAT CADANGAN Semua pihak ini mestilah bahu-membahu
menyusun strategi yang sesuai lagi ampuh.
AYAT HARAPAN Dengan adanya komitmen semua pihak,
diharap usaha menggalakkan amalan kitar
semula dalam kalangan masyarakat dapat
direalisasikan.
UNGKAPAN MENARIK Kalau hendak seribu daya, tak hendak seribu
(JIKA ADA) dalih
124
Contoh item Domain Peribadi
CONTOH 2: ITEM DOMAIN PERIBADI
i. Soalan ini mempunyai dua bahagian;

- bahagian A : berfungsi sebagai stimulus. (panduan/ pedoman untuk
memahami tema/ tugasan)
- bahagian B : tema/ format/ tugasan soalan.
ii. Dalam konstruk kemahiran menulis calon perlu mengaplikasi, memahami dan
menganalisis bahagian B.
125
B. PANDUAN KHUSUS
KERANGKA KARANGAN
IDEA UTAMA Nilai-nilai murni seperti belas ihsan, sopan
(terdapat dalam santun, sabar, merendah diri, toleransi dan
bahagian A soalan) hormat-menghormati.
TUGASAN SOALAN/
AYAT TOPIK Peranan setiap individu untuk menyemai nilai-
(terdapat dalam nilai murni dalam masyarakat.
bahagian B soalan)
FORMAT
(terdapat dalam tiada
bahagian B soalan)
- Rujuk bahagian A yang berfungsi sebagai stimulus dalam soalan

FORMAT tiada
IDEA UTAMA Nilai-nilai murni seperti belas ihsan, sopan
(terdapat dalam santun, sabar, merendah diri, toleransi dan
bahagian A soalan) hormat-menghormati.
-Jelaskan/ huraikan tentang sebab-sebab sebab
masyarakat belum mengamalkan nilai murni
tersebut - berikan contoh.
AYAT PENEGAS Peranan setiap individu untuk menyemai nilai-
(MENYATAKAN AYAT
nilai murni dalam masyarakat.
TUGASAN/ AYAT
TOPIK) CONTOH: Soalnya, apakah peranan setiap
(terdapat dalam
individu untuk menyemai nilai-nilai murni dalam
bahagian B soalan)
kehidupan bermasyarakat?
2. PERENGGAN ISI
- Untuk karangan jenis ini, calon perlu menulis isi (rujuk bahagian A: IDEA UTAMA)
dengan dikaitkan dengan bahagian B. (AYAT TUGASAN/ AYAT TOPIK)
- Kegagalan calon mengaitkan bahagian A dengan bahagian B menyebabkan calon
gagal mendapat markah gred cemerlang.
126
ISI PERTAMA
AYAT TOPIK (AT) PERANAN INDIVIDU : APA?
Ibu bapa perlu menyemai nilai-nalai murni dalam
kalangan anak sejak kecil lagi.
AYAT CONTOH Ibu perlu menunjukkan nilai kesabaran semasa
mendidik anak-anak.
AH 1 Semasa anak-anak menghadapi masalah dalam
pembelajaran ibu bapa perlulah banyak bersabar
dengan cara mengambil inisiatif membimbing
sendiri anak-anak atau menghantar anak-anak
ke kelas tambahan.
AH 2 Hal ini bermakna, ibu bapa tidak sepatutnya
mengambil tindakan menghukum atau memarahi
anak-anak yang menghadapi masalah dalam
pembelajaran.
AH 3 MENGAPA?
Apabila amalan ini ditunjukkan semasa
berhadapan dengan anak-anak, pastilah anak-
anak yang mengamalkan nilai kesabaran dalam
pergaulan harian mereka.
AYAT SIMPUL (AS)/ APA KESAN DAN AKIBAT?
AYAT PENEGAS
Jika ibu bapa berperanan menyemai nilai murni
dalam kalangan anak-anak, pastilah masyarakat
pada masa akan datang tidak kekok untuk
mengamalkannya.
3.PENUTUP
AYAT TUGASAN Peranan setiap individu amat signifikan dalam
menyemai nilai-nilai murni dalam kalangan
orang yang berada di sekeliling mereka,
khususnya golongan yang perlu dibimbing
dan diasuh mengikut budaya Timur.
AYAT CADANGAN Semua pihak ini mestilah bahu-membahu
menyusun strategi yang sesuai lagi ampuh.
AYAT HARAPAN dengan adanya komitmen semua pihak,
diharap usaha menggalakkan penyemaian
nilai-nilai murni dalam kalangan masyarakat
dapat direalisasikan.
UNGKAPAN MENARIK Bagaimana acuan begitulah kuihnya
(JIKA ADA)
127
C. NOTA PENTING
- Calon perlu menulis karangan antara 350 hingga 500 perkataan.
- Jumlah masa yang dicadangkan hanyakan 1 jam 30 minit.
- Calon mesti menulis tiga bahagian karangan iaitu satu perenggan pendahuluan,
sekurang-kurangnya tiga atau empat perenggan isi dan satu perenggan
penutup.
- Dalam perenggan isi, calon perlu menyatakan isi, contoh dan huraian yang
berkaitan idea utama dan ayat topik/ ayat tugasan soalan.
128
SOALAN
KARANGAN
BAHAGIAN B
[70 MARKAH]
129
PANDUAN MEMBINA RANGKA KARANGAN
TEMA 7: DEMI KEDAMAIAN (M.S 85)
KESELAMATAN (TEMA 2 DSKP)
DOMAIN AWAM
Petikan berita di atas menggambarkan peningkatan kes jenayah siber dalam

masyarakat. Antara punca yang boleh menyebabkan jenayah siber ini berlaku ialah
mudah terpengaruh dengan kata-kata penjenayah, tidak berani melaporkan kepada
pihak berkuasa dan mengharapkan keuntungan segera.
Bincangkan.
KERANGKA KARANGAN
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
TUGASAN SOALAN/
AYAT TOPIK
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
FORMAT
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
130
- Rujuk bahagian A yang berfungsi sebagai stimulus dalam soalan.
FORMAT Rencana
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
AYAT PENEGAS
(MENYATAKAN AYAT
TUGASAN/ AYAT
TOPIK)
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
2. PERENGGAN ISI
ISI PERTAMA
AYAT TOPIK (AT) PUNCA-PUNCA : APA?
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
131
ISI KEDUA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS

ISI KETIGA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
132
3.PENUTUP
AYAT TUGASAN
AYAT CADANGAN
AYAT HARAPAN
UNGKAPAN MENARIK
(JIKA ADA)
DOMAIN PERIBADI
Amira menunggu Malique di kawasan air terjun. Malique tidak muncul walaupun sudah dua
jam Amira menunggu. Jacinta datang melihat Amira. Amira terpijak batu yang licin dan
terjatuh ke dalam air deras. Jacinta mengejar Amira melalui jalan hutan. Amira kemudian
telah diselamatkan oleh Itai, remaja Orang Asli bersama bapa saudaranya Tau.
Petikan Sinopsis Cerpen: Kembara; Amer Hamzah L Kadir
Petikan sinopsis cerpen di atas menggambarkan satu situasi kemalangan yang boleh
berlaku semasa sesuatu aktiviti sedang dijalankan.
Jelaskan punca-punca berlakunya kemalangan tersebut.
KERANGKA KARANGAN
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
TUGASAN SOALAN/
AYAT TOPIK
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
FORMAT
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
133
FORMAT Rencana
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
AYAT PENEGAS
(MENYATAKAN AYAT
TUGASAN/ AYAT
TOPIK)
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
2. PERENGGAN ISI
ISI PERTAMA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
134
ISI KEDUA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS

ISI KETIGA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
135
3.PENUTUP
AYAT TUGASAN
AYAT CADANGAN
AYAT HARAPAN
UNGKAPAN MENARIK
(JIKA ADA)
DOMAIN PENDIDIKAN
Keselamatan murid hendaklah diberikan keutamaan setiap kali program sukan

dikendalikan oleh pihak sekolah . Oleh itu, semua murid dengan bimbingan guru perlu
mematuhi garis panduan dalam penggunaan dan pengurusan peralatan sukan. Jika
langkah ini diambil, pastilah dapat mengelakkan berlakunya kemalangan semasa aktiviti
sukan dijalankan.
Sumber: Internet
Petikan di atas menerangkan isu keselamatan murid semasa melaksanakan pelbagai

aktiviti sukan yang dikendalikan oleh pihak sekolah.
Huraikan langkah-langkah yang boleh diambil pihak sekolah untuk memastikan

keselamatan murid benar-benar terjamin semasa program sukan dilaksanakan.
KERANGKA KARANGAN
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
TUGASAN SOALAN/
AYAT TOPIK
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
FORMAT
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
136
FORMAT Rencana
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
AYAT PENEGAS
(MENYATAKAN AYAT
TUGASAN/ AYAT
TOPIK)
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
2. PERENGGAN ISI
ISI PERTAMA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
137
ISI KEDUA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS

ISI KETIGA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
138
ISI KEDUA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS

ISI KETIGA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
139
3.PENUTUP
AYAT TUGASAN
AYAT CADANGAN
AYAT HARAPAN
UNGKAPAN MENARIK
(JIKA ADA)
DOMAIN KERJAYA
“Kita lihat pelatih wanita mereka ada kecekapan untuk melaksanakan kerja-kerja menyelamat seperti
yang dilakukan oleh anggota bomba dan kita menggalakkan lebih ramai wanita menyertai pasukan
penyelamat kerana ada keperluan untuk berkhidmat dalam kerjaya tersebut,” kata Menteri Perumahan
dan Kerajaan Tempatan.
“Dengan adanya promosi dan usaha untuk mengetengahkan anggota wanita yang telah terlibat dalam
agensi penyelamat dapat menggalakkan kepada wanita di luar sana menyertai pasukan penyelamat,”
katanya.
Dalam masa sama, Menteri berkata, karier sebagai anggota penyelamati bukan lagi menjadi pilihan
kedua sebaliknya pilihan utama sebagai kerjaya.
Dipetik dan diubah suai daripada

MyMetro: 17 Disember 2019
Petikan akhbar di atas menyatakan bahawa kerjaya sebagai anggota pasukan

penyelamat khususnya dalam kalangan wanita amat diperlukan. Pelbagai usaha telah
dan sedang dilaksanakan oleh pelbagai pihak untuk menggalakkan mereka
menceburkan diri dalam kerjaya ini. Sehubungan dengan itu, anda dikehendaki
menulis sebuah rencana bagi menggalakkan golongan wanita memilih kerjaya
sebagai anggota pasukan penyelamat.
Tajuk rencana tersebut ialah ‘Usaha-usaha Menggalakkan Golongan Wanita Menjadi

Anggota Pasukan Penyelamat’.
Tulis rencana tersebut selengkapnya.
140
KERANGKA KARANGAN
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
TUGASAN SOALAN/
AYAT TOPIK
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
FORMAT
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
FORMAT Rencana
IDEA UTAMA
(terdapat dalam
bahagian A soalan)
AYAT PENEGAS
(MENYATAKAN AYAT
TUGASAN/ AYAT
TOPIK)
(terdapat dalam
bahagian B soalan)
2. PERENGGAN ISI
ISI PERTAMA
AYAT CONTOH

AH 1
141
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS

ISI KEDUA
AYAT CONTOH

AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS

ISI KETIGA
AYAT CONTOH
142
AH 1
AH 2 MENGAPA?

/AYAT PENEGAS
3.PENUTUP
AYAT TUGASAN
AYAT CADANGAN
AYAT HARAPAN
UNGKAPAN MENARIK
(JIKA ADA)
143
BAHAGIAN B
[70 markah]
[Masa dicadangkan : 1 jam 30 minit]
Pilih satu daripada soalan di bawah dan tulis sebuah karangan yang panjangnya
antara 350 hingga 500 patah perkatan.
DOMAIN PERIBADI
Soalan 1
Selain memiliki kelayakan akademik, kemahiran insaniah ialah kemahiran penting

yang perlu dikuasai oleh pelajar untuk mendepani pelbagai cabaran masa hadapan.
Kemahiran ini boleh diperoleh secara langsung atau tidak langsung melalui aktiviti-
aktiviti di dalam kelas atau di luar kelas. Pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah
merupakan platform penting penerapan kemahiran insaniah kepada setiap individu.
Jelaskan kemahiran - kemahiran yang perlu dikuasai oleh remaja untuk menghadapi
cabaran masa hadapan.
Soalan 2
Kehidupan masyarakat pada alaf ini amat mencabar. Hal ini menyebabkan tekanan
atau stres yang sering kali dikaitkan dengan masalah peribadi seperti pembelajaran,
keluarga dan persekitaran sehingga menjejaskan kualiti kehidupan kita.
Huraikan langkah-langkah yang wajar anda lakukan untuk menangani stres.
144
Soalan 3
Petikan akhbar di atas menyatakan bahawa aktiviti bersenam sangat penting kepada
kesihatan seseorang. Terdapat pelbagai kaedah bersenam yang boleh dipraktikkan
oleh masyarakat dan sudah tentu aktiviti ini mempunyai banyak kebaikannya. Anda
dikehendaki menulis sebuah rencana berkenaan kebaikan aktiviti bersenam. Tajuk
rencana tersebut ialah “Faedah-faedah Bersenam Terhadap Kesihatan Individu”.
Soalan 4
Pada era globalisasi ini, pendidikan dalam semua lapisan masyarakat semakin
penting dan diutamakan. Namun demikian, budaya membaca dalam kalangan remaja
masa ini masih rendah lagi. Sebagai seorang remaja, terdapat pelbagai usaha yang
boleh anda lakukan bagi memupuk minat membaca dalam diri sendiri.
Ulaskan penyataan ini.
145
DOMAIN AWAM
Soalan 5
Petikan akhbar di atas menyatakan bahawa sifat penyayang tidak boleh diwarisi,
tetapi boleh dipupuk dan dibajai dalam jiwa insan sejak kecil. Pelbagai usaha perlu
dilakukan oleh pelbagai pihak untuk melahirkan masyarakat penyayang di negara ini.
Huraikan usaha-usaha yang perlu dilakukan untuk melahirkan masyarakat
penyayang.
Soalan 6
Sebagai seorang pegawai teknologi maklumat dan komunikasi, anda telah dijemput
untuk menyampaikan ceramah di kawasan tempat tinggal anda tentang faedah-
faedah penggunaan Internet dalam kehidupan masyarakat pada hari ini.
Tuliskan ceramah tersebut selengkapnya.
146
Soalan 7
Petikan akhbar di atas menyatakan bahawa kedaulatan negara adalah

tanggungjawab bersama.Tanggungjawab memelihara kedaulatan dan keselamatan
negara tidak seharusnya digalas oleh kerajaan dan anggota keselamatan semata-
mata. Sebaliknya rakyat Malaysia harus bersatu padu memelihara keselamatan
negara daripada ancaman musuh terutama serangan siber.
Jelaskan peranan masyarakat dalam menjaga keselamatan negara.
Soalan 8
Sumber : Berita Harian 27 Ogos 2020
Petikan akhbar menyeru rakyat Malaysia agar mengibarkan Jalur Gemilang dan
berasa bangga melihat Jalur Gemilang berkibar sempena hari Kebangsaan. Para
pejuang ketika zaman kemerdekaan dan pascakemerdekaan bertungkus-lumus
memerah keringat untuk meyaksikan bendera kebangsaan berkibar megah di tanah
air. Malangnya generasi hari ini semakin kurang prihatin akan keperluan mengibarkan
Jalur Gemilang serta menghormatinya.
Huraikan usaha-usaha dalam menanam sikap menghormati Jalur Gemilang dalam
kalangan masyarakat.
147
DOMAIN KERJAYA
Soalan 9
Petikan berita di atas menjelaskan bahawa kini bidang kerjaya berkemahiran

mendapat permintaan tinggi dalam pasaran pekerjaan di negara kita. Sehubungan
dengan itu, berikan pendapat anda tentang usaha-usaha yang boleh dilakukan oleh
pelbagai pihak agar dapat menarik minat generasi muda menceburi bidang
kemahiran.
Berikan pendapat anda.
Soalan 10
Peluang pekerjaan dalam Revolusi Industri 4.0 sangat menekankan pengetahuan

teknikal, kemahiran, kerja berpasukan dan komunikasi.
Sebagai penulis sebuah blog, anda ingin menulis sebuah rencana yang bertajuk
“Persediaan Menghadapi Pekerjaan Masa Hadapan”.
148
Soalan 11
Petikan cerpen menjelaskan bahawa seseorang yang ingin berjaya dalam dunia
perniagaan perlu bersedia mendepani apa-apa juga cabaran dari segi fizikal dan
mental.
Huraikan usaha-usaha yang seharusnya dilakukan untuk menghadapi cabaran

dalam dunia keusahawanan.
Soalan 12
Petikan di atas menerangkan bahawa pasukan keselamatan negara memainkan

peranan yang penting dalam usaha memastikan keselamatan umum. Namun
demikian, generasi muda kurang berminat dalam perkhidmatan ini.
Bincangkan usaha -usaha yang seharusnya dilakukan untuk menarik minat generasi
muda menceburkan diri dalam bidang perkhidmatan keselamatan negara.
149
DOMAIN PENDIDIKAN
Soalan 13
Aktiviti kokurikulum mampu membentuk pelajar yang berketerampilan dan

bersahsiah tinggi.
Huraikan pendapat anda untuk meyakinkan semua pihak bahawa kegiatan

kokurikulum banyak manfaat.
Soalan 14
Pendidikan Alam Sekitar merupakan satu usaha murni pihak Kementerian Pendidikan
Malaysia untuk memupuk semangat cintai Alam Sekitar terutama dalam generasi
muda. Oleh itu, sediakan satu laporan berkaitan dengan Program Cintai Sungai Kita
yang diadakan di kawasan anda baru-baru ini. Anda dan ahli Kelab Alam Sekitar
sekolah anda berpeluang menjayakan program tersebut.
Sediakan laporan itu selengkapnya.
150
Soalan 15
Petikan di atas menyatakan maklumat yang berkaitan pendidikan komponen sastera

(KOMSAS) di sekolah.
Bincangkan kepentingan-kepentingan mempelajari pendidikan komponen sastera

(KOMSAS).
Soalan 16
Falsafah Pendidikan Kebangsaan di atas jelas menerangkan betapa pentingnya

pendidikan kepada warganegara Malaysia tanpa mengira batas usia seseorang.
Huraikan kepentingan ilmu dalam kehidupan.
151
LAMPIRAN KERANGKA KARANGAN
FORMAT
TUGASAN SOALAN
(BAHAN B)
ISI
KATA KUNCI
BAHAN A
152
ISI ____________
AYAT TOPIK (AT)
AYAT HURAIAN (AH)
AH 1
AYAT CONTOH
AH 2 - (AC DI AH )
AYAT SIMPUL (AS) /

AYAT PENEGAS
153
AYAT TUGASAN
AYAT CADANGAN
AYAT HARAPAN
UNGKAPAN MENARIK
(JIKA ADA)
154

Modul BM K1 Ting. 5

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Modul BM K1 Ting. 5

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

MODUL

PENDIDIKAN BERKUALITI, INSAN TERDIDIK, NEGARA SEJAHTERA 1

Pihak Jabatan Pendidikan Melaka dengan seikhlasnya merakamkan ucapan

Sekian, terima kasih.

Haji Ismail bin Haji Alias

YBhg. Dr. Mohd Azam bin Ahmad

YBrs. Tuan Haji Ismail bin Haji Alias

Hajah Rubaiya binti Abu Nawas

Helmi bin Murid

Hajah Reny Azreena bt Abd Rahman Norasiah binti Ahmad

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dari Universiti Malaya tahun

Noraini binti Mohd Yusof

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu dari

Md Isa bin Othman Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dengan

Muhammad Redzwan bin Abbas

Berkelulusan Sijil Perguruan

Mohd Hairie bin Abdullah

Berkelulusan Master Sastera (BM) UPM 2002, Bacelor Sastera

Noor Hafizah binti Jauhari Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan

Muhamad Muslim bin Kamaruddin

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sains Kemasyarakatan dari Universiti Sains

Sanisah binti Ahmad

Hafni binti Othman

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Kepujian) dari

Wan Suzaiwati binti Md Soib

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Sains Politik dari Universiti

Hayati binti Hassan

Panel Pakar Bahasa Melayu KSSM SPM 2021

Berkelulusan Ijazah Sarjana Pendidikan dalam bidang Kurikulum dan

Khadijah binti Ahmad

Khamisah binti Baba

Habibah binti Akob

Lis Quraisin binti Dolhalit

Berkelulusan Ijazah Pertama Pendidikan (Pengajaran Bahasa Melayu Pertama) dan

Ariffin bin Mokhtar

Mendapat pendidikan awal di Ipoh dan di Kuala Lumpur. Memiliki Ijazah

Syahiful Kamariah binti Mohamad

Berkelulusan Ijazah Pertama dari Universiti Malaya dalam bidang Pengajian

Roslan bin Kasim

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Pendidikan

Zamzarina binti Misnan

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Kesusasteraan Melayu dari Universiti

Hajah Samiah binti Samari

Hajah Nor Azlina binti Mat Said

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda, Universiti Teknologi Malaysia pada tahun

Norhayati binti Parlan

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu & Kesusasteraan

Hanita binti Rahim

Rafidah binti Hashim

Nasruddin bin Abdullah

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu, Universiti

Shaidatul Amirah binti Salim

Mempunyai kelulusan Ijazah Sarjana Muda Bahasa Melayu Bahasa

Mempunyai kelulusan Ijazah Sarjana Muda dengan kepujian dari

Noorzazaliza bte Ismail

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Sastera dengan kepujian, UKM

Norfadilla binti Yaafar

Mempunyai kelulusan Ijazah Sarjana Muda dengan

Haryati binti Anua

Nurwardah Nadrah binti Ma’min

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda dengan kepujian dari Universiti Putra

Salmah binti Husin

Berkelulusan Ijazah Sarjana Muda Kesusasteraan

Azlina binti Yahaya

Hak cipta Jabatan Pendidikan Negeri Melaka.