BAHAN SERMON EPISTEL PARHALADO HKBP JEREMIA MABAR 23 Oktober 2022
MINGGU XIX DUNG TRINITATIS
TURPUK EPISTEL: PODA 16:16-20 TOPIK : MANAON NA PORSUK SONGON SIIHUTHON KRISTUS 1. Ayat 16 didok “Andul do dumenggan mangomo hapistaran asa sere, jala tagonan do mangomo roha hapantason asa perak”. Hata “hapistaran” di hata Indonesia ima “hikmat”; sian hata Heber “hokmah”; jala di hata Gorik “Sophia manang Sophos”, na marlapatan teguh dan berpengalaman. Halak na teguh berpengalaman do na pistar jala marbisuk. Bisuk do sasintongna molo di hata Batak. Bisuk na sian Poda i ma parbinotoan di na mandalani ngolu ni jolma; jala di bagasan roha ni jolma do pusat laho mambahen haputusan na bermoral, na umbotosa manirang na denggan dohot na roa; i ma na nidokna “roha na bisuk jala na pantas” (tajaha di Poda 1:5; 1 Rajaraja 3:9,12). Boasa didok andul dumenggan mangomo hapistaran dohot mangomo roha hapantason asa sere dohot perak? Porsea do halak Israel: na sian Debata do roha hapantason jala Ibana do nampuna habisuhon dohot hagogoon, di Ibana do panuturion dohot panimbangon (tajaha ma Job 12:13). Ala Debata do na manompa saluhutna, marhite Ibana do ditompa saluhutna. Marhitehite hapistaranNa do dipaojak Jahowa tano on, jala marhitehite hapantason angka langit I dipadiri (jaha Poda 3:19). Jala sude na masa di portibi on dibagasan parbinotoanNa dohot hapistaranNa sambing. Alani do didok “andul dumenggan mangalului hapistaran dohot parbinotoan sian sere dohot perak”. Ala marhite parbinotoan dohot hapantason ni roha do, boi jolma mangantusi dalan dia do lomo ni roha ni Debata. Ido na ummarga sian sere dohot perak. 2. Ayat 17 didok “Dalan ni halak partigor mandao do sian hajahaton, marhamaol hosana sandiri do manang ise na mangaramoti dalanna.” Lapatanna ndang olo halak partigor mangula hajahaton ala adong dibagasan dirina bisuk dohot roha hapantason na mangajari ibana saurdot haporseaonna dohot pangulaonna. Halak partigor (na jujur) I ma na padaohon dirina sian hajahaton, ala diarahon Debata do ngolu ni angka partigor marhite roha hapantason, asa unang diulahon hajahaton, asa denggan ngoluna, asa unang mago hosa na. Alani do didok manang ise na mangaramoti dalanna ndang olo ibana mangulahon hajahaton. Hata ni Debata mangarahon hita naeng ma gabe halak partigor (na jujur), padaohon diri sian hajahaton. Molo didok “padaohon diri sian hajahaton” na marlapatan unang dohot hita mangula hajahaton, nang pe godang taida di humaliangta angka siula hajahaton hira na tabo ngoluna. Boi do sonang roha ni angka siula hajahaton alai hasonangan na parohon mara nang hamatean, hasonangan ala hisaphisap ni pardagingon, hasonangan na so sian Debata. 3. Ayat 18-19. “Matua ginjang ni roha do patujolo ni hajepolon, jala hatimboon diri patujolo ni hatinggangon.” Ginjang ni roha do na bonsir hadadabu ni jolma (ay.8) molo ginjang roha ni jolma tontu gabe leas (mangunteas) rohana, ndang olo be berusaha manang bekerja keras, ndang olo be martangiang mangasahon huaso ni Debata, ujungna gagal jala madabu (hancur ngoluna). Molo leas roha tu dongan, leas tu keluarga, leas tu huria, leas tu lingkungan humaliangna, ima tudutudu haginjangon ni roha, jala ido bonsir hadadabu ni jolma. Alani tumagon do serep marroha songon di ayat 19 i “Tagonan do serep martondi rap dohot halak na dangol, asa marbagi tabantaban rap dohot na jungkat.” Di roha I do pusat ngolu ni jolma, molo serep rohana (tarlobi diadopan ni Debata), tontu jujur do ibana gabe ndang olo manjalo hasil rampasan manang hasil curian/korupsi. 4. Antong boha do manjaga rohanta asa tongtong hita serep martondi songon na pinangido di ayat 19 i? naeng ma tajaga rohanta songon na nidok di ayat 20 “Manang ise na marateatehon hata ni Debata, jumpangan na denggan, jala halak na marhaposan tu Jahowa maruli tua.” Angka na marateatehon hata ni Debata I do jumpangan na denggan. Diparateatehon hata ni Debata ala ndang leas rohana di hata ni Debata, adong keinginanna laho marsiajar, manghilala dirina ingkon marsiajar sian Hata ni Debata asa pistar, asa marbisuk, asa diboto aha na pinangido ni Debata. Alai sabalikna, Molo ndang olo hita marsiajar di hata ni Debata, gabe halak na oto hita, ndang dapot hita bisuk dohot roha hapantason. Molo ndang berusaha melatih diri mangulahon hata ni Debata, ndang boi taboto jala tahilala huaso ni Debata di ngolunta. Alani i, dipaingot do hita marhite turpuk on, asa naeng jumpangan na denggan i hita, tongtong ma taparateatehon jala tahalomohon ma Hata ni Debata. Na mangulahon hata ni Debata, didok do “jumpangan na denggan jala maruli tua”. Molo naeng marulitua hita di tano on nang di banua ginjang, tongtong ma marhaposan hita tu Jahowa. Lapatanna, ndang dapot hita hatuaon molo dao hita sian Tuhan i, ala Tuhan i sandiri do na gabe mual ni hatuaon i. Marhite turpuk on diajari do hita mamilit, i ma: mangolu di bagasan biar mida Debata do manang ngolu na paholang diri sian Jahowa? Ganup na tapillit adong be do panghorhonna. Alai molo nunga tapillit na hinalomohon ni Debata tongtong ma hita boi manaon manang aha pe na masa di hita, songon Topik Ni Minggunta: Manaon na porsuk songon Siihuthon ni Kristus. nang pe adong kesulitan alai sai adong solusi; nang pea dong hasusaan alai sai margogo do ibana mangadopi hasusaan I; nang pe adong harugian alai ndang mandele mangadopi; nang pe loja karejo alai boi las rohana mangadopi halojaon i. Molo manaon na porsuk hita alani na mangihuthon Jesus, parjambar do hita sogot dilambungNa, i ma hasonangan na manongtong i. Amen.