Anda di halaman 1dari 5

TUGAS BAHASA BALI

ANALISIS PUISI BALI ANYAR

Nama Anggota Kelompok :

• I Made Ari Muliana (12)

• I Wayan Guruh Putra Darmaris (19)

• Kadek Vidya Maya Santhi (20)

• Luh Made Dwi Anom Damayanti (22)

• Ni Putu Bunga Agnesia Putri (28)

• Ni Putu Nadine Chandrayoga (30)

SMAN 1 SEMARAPURA

Tahun Ajaran 2022 / 2023


''Puput Makaput''

Sang prabu majoli kencana

I panjak negak mategtog

Sang prabu mabusana megah

I panjak makamben congkod

Sang prabu mapuri agung

I panjak maumah petung

Sang prabu mamunggah jaran

I panjak majalan banban

Punika kawentenan matiosan

Nanging wenten tan kabinayan

Sang prabu seda marurub kasa

I panjak padem makaput kasa

Puputne

Puput makaput

Olih : Ida Bagus Surya Matra Atmaja

Karangasem, 22 Juni 2006


Nganutin puisi ring ajeng prasida kaanalisis sakadi puniki :

1. Wacen saha resepang indik murdan miwah daging puisi "Puput Makaput".

2. Puisi "Puput Makaput" madaging panglengut basa sane ngranjing ring paribasa :

● Majoli kencana : berkereta kencana

● Makamben congkod : makamben sane marupa congkod utawi celana

● Negak mategtog : metimpuh

● Maumah petung : umah tiing utawi umah bambu

● Majalah banban : adeng adeng

3. Kruna - kruna sane ngenenin indik budaya saha ruruh pikenoh saking kawentenan
kruna- kruna punika :

● Makamben congkod : busana adat Bali

● Mapuri agung : warisan budaya ring Kerajaan Hindu Karangasem. Pikenohnyane


mangde masyarakat Bali uning teken kebudayaan Bali sane wenten, lan mangda
masyarakat Bali uning teken busana adat Bali.

4. Puisi "Puput Makaput" madue tatuwek nenten sujati :

• Makaput kase
• Majoli kencana
• Mapuri agung
• Maumah petung

5. Ring puisi "Puput Makaput" madaging pituduh : Mangda sang sane ngwacen mineh-
minehin yening jagi maparilaksana (maparisolah) ring jagat e (marcapada) puniki.
Makrana, nenten artha brana sane kabaktayang yening sampun seda, nanging karma
sane kabakta. Iraga patutnyane nenten maparisolah sane tegeh makrana iraga lakar ke
beten tanah e yening sampun seda.

6. Piteket sane kadagingin pangawi ring puisi "Puput Makaput" inggih punika :

Yening maderbe (kawentenan) arta brana iraga nenten je patut sombong


(maparilaksana tegeh), krana yening iraga padem pamuputnyane wantah makaput aji
kasa lan mewali ka sor pertiwi. Diastun ring marcapada mebusane sane megah, mepuri
agung, pastika pamuputnyane pateh sakadi anake sane nenten maderbe arta brana,
wantah makaput kasa. Tiosan ring punika, yadiastun Sugih wiadin lacur pamuputne
dados asiki, ring sor tanahe, mawit saking tanah mawali ring tanah, wit saking api
mawali ka api, wit saking toya mawali ka toya, wit saking bayu mawali ka bayu, wit
saking akasa mawali ka akasa. Idup wantah akliaban tatit, nenten wenten sane mawasta
sampurna wiadin abadi ring marcapada.

7. Tata cara pangawi nanginin piteket ring puisi, inggih punika : Krana piteket nenten
katlantarang langsung (tertulis). Nanging, katlantarang nyilib.

8. Tata cara pangawi maosang piteket puisi, inggih punika : Pangawi nganggen
pewayangan (tokoh/perwatakan)/jalan kehidupan (alur) anggen maosang piteket e
punika. Ring puisi punika, sang sane ngwacen dados uning napi piteket sane wenten
ring puisi punika sane sampun kagambarin (katlantarang) majeng ring sikap/sifat/ alur
ring para tokoh punika.

UNSUR EKTRINSIK

• Unsur Biografi: Puisi "Puput Mekaput" puniki kakardi olih Ida Bagus Surya Matra, ring
Karangasem, 22 juni 2006. Ipun pinaka Alumni Jurusan Sastra Bali UNUD sane embas
ring Sibetan, Bebandem Karangasem, 13 April 1986. Né mangkin sampun dados guru
basa Bali ring SMPN 4 Tegallalang. Ida Bagus Surya Matra Seneng ring sastra sampun
saking SMA utaminnyané téater, nika mawinan ring warsa 2003-2004 dados ketua téater
Kertas SMA 1 Amlapura. Daweg ngranjing ring Fakultas Sastra taler sareng aktif ring
Téater Poerbatjaraka (dados ketua 2006-2007). Ring warsa 2005. sareng téater Raka Rai
pentas mewakili Bali ring Taman Ismail Marsuki.

• Unsur Nilai sane kawedar ring puisi “Puput Mekaput” inggih punika :

1. Nilai Moral > Punika mawinan kawentenan pebinayan kahuripan ring sang raja sane
idup madue kasugihan sane akeh,lan idup rakyat sane sangsara.

2. Nilai Agama > inggih punika indik kematian, punika mawinang rikala ngantos padem
wantah kabungkus olih kain kase kemanten, lan nenten ngebaktayang artha brana,
wantah karma sane kebakta ngantos padem.

• Unsur Sosial, inggih punika mepaiketan sareng kahanan krama siosan,

sesampune tiang sareng sami nganalisis puisi puniki, ring taun 2006 krama Bali
akeh sane ngerasayang pebinayan krama utamaipun ring bidang ekonomi,

punika mawinan pekardi ngaryanang puisi “Puput Makaput”, mangda krama

prasida ngewetuang kesadaran krama sane tiosan.

Anda mungkin juga menyukai